ISBN Sertifika No.: 16061

Transkript

1 PHILIP ROTH 19 Mart 1933 te New Jersey in Newark kentinde do an Philip Roth, Bucknell Üniversitesi ni bitirdikten sonra Chicago Üniversitesi nde yüksek lisans ö renimi görmüfltür. Ard ndan Chicago da ngiliz Edebiyat, Iowa ve Princeton Üniversitelerinde yarat c yazarl k dersleri vermeye bafllar da, alt öyküsünü bir araya getirdi i ilk kitab Goodbye, Columbus [Kucak Dolusu, Çev. Ülkü Tamer, Sander Yay., 1971] yay mlan r. ABD li Yahudilerin yaflam n son derece kiflisel, keskin ve ironik bir dille tasvir etti i bu kitapla Roth, 1960 ta Ulusal Kitap Ödülü nü al r. Ard ndan iki roman yazar: 1962 tarihli Letting Go [Libby, Çev. Seçkin Selvi, Sander Yay., 1973] ve 1967 de yay mlanan When She Was Good. fiöhret, 1969 da, ABD nin nezih edebiyat çevrelerini kar flt ran Portnoy s Complaint [Portnoy un Feryad, Çev. Özden Ar kan, Ayr nt Yay., 1999] ile gelir. Bilinç ak fl tekni inde eflsiz bir monolog olarak nitelenen bu eser, Ça dafl Amerikan Edebiyat n n en komik, en unutulmaz karakterlerinden birini yaratm flt r de Ernest Lehman taraf ndan ayn adla sinemaya uyarlanan Portnoy dan sonraki kitaplar nda Roth, hep de iflik anlat m teknikleri dener, her seferinde de iflik konulara el atar ama anatemalar ndan ya da tak nt lar ndan hiç uzaklaflmaz: Yahudi olmak, erkek olmak, bir anan n o lu olmak, ayd n olmak. Bütün bunlardan do an her türlü marazilikle u raflmaya da devam eder. The Breast i (1972) Kafka ya bir nazire olarak yazar; ancak onun kahraman, hamamböce ine de il, dev bir memeye dönüflmektedir [Meme, Çev. Seçkin Selvi, Sander Yay., tarihsiz]. Portnoy u hat rlatan My Life As a Man ile bafllad Zuckerman serisinde (The Ghost Writer, Zuckerman Unbound, The Anatomy Lesson) erkeklik meseleleri ile u raflmaya devam eder ve serinin son kitab olan The Counterlife ile 1987 Ulusal Kitap Elefltirmenleri Çevresi Ödülü nü al r. Ço u roman otobiyografik nitelikler tafl yan Roth, 1988 de The Facts ile bu kez ad konmufl bir otobiyografi kaleme al r. Minimalist bir kitap olarak nitelenen Deception da (1990) [Aldatma, Çev. Didem H zkan, Ayr nt Yay., 2001] aldatma konusunu, rahats z edici olmaktan sak nmayarak, ac mas z bir içtenlikle ifller de Ulusal Kitap Elefltirmenleri Çevresi Ödülü nü ona bir kez daha kazand ran Patrimony de, aile miras olan kültür ile bireyin kendi entelektüel geliflimi içinde yöneldi i kültür aras ndaki çat flmay, son derece dokunakl bir dille inceler ve Adam Phillips in deyifliyle, Kendi seçti i babalar n n, Freud ile Kafka n n u runa reddetmifl oldu u babas yla bar fl r. Vietnam sonras dönemi anlatt American Pastoral (1997) [Pastoral Amerika, Çev. Orhan Y lmaz, Ayr nt Yay., 2008] ile 1998 de Pulitzer Ödülü nü al r. The Dying Animal da (2001) [Ölen Hayvan, Çev. N. Can Kantarc, Ayr nt Yay., 2007] erotik zevklerin peflinde koflmaya ant içerek eflini ve o lunu terk eden bir akademisyeni konu eder. Son derece üretken bir yazar olan Roth, I Married a Communist te (1998) [Bir Komünistle Evlendim, Çev. Orhan Y lmaz, Ayr nt Yay., 2004] Amerikan yaflam n n trajik bir kesitini yine o keskin mizah yla ele alarak McCarthy dönemini sorgulam flt r. Birbirinin muhbiri durumuna düflen bir kar kocan n hikâyesini, Zuckerman serisinin kahraman n n gençlik y llar na yerlefltirerek Nathan Zuckerman n gözüyle anlatm flt r. Pastoral Amerika yla bafllay p, Bir Komünistle Evlendim le devam eden üçlemeyi tamamlayan The Human Stain, 2001 y l nda yay mlan r. Sayg n bir edebiyat profesörünün rkç l k suçlamas yla istifaya zorland bu romanda, Roth yirminci yüzy l n ikinci yar s nda Amerika n n ruh haliyle ilgili derin soruflturmas n sürdürür. Bir Komünistle Evlendim ve Pastoral Amerika n n ard ndan üçlemenin di er kitab The Human Stain de Ayr nt Yay nlar n n yay n program na al nm flt r. Roth un, büyük bölümü kitaplaflt r lmam fl olan çok say da öyküsü, deneme ve elefltiri yaz s da bulunmaktad r.

2 Ayr nt : 561 Edebiyat dizisi: 167 Shylock Operasyonu Bir tiraf Philip Roth Kitab n Özgün Ad Operation Shylock A Confession ngilizce den Çeviren Aysun Babacan Yay ma Haz rlayan Sibel Ercan Düzelti Sevgi Serper Vintage/2002 bas m ndan çevrilmifltir. Philip Roth, 1993 Bu kitab n Türkçe yay m haklar Ayr nt Yay nlar na aittir. Kapak Tasar m Arslan Kahraman Kapak Düzeni Gökçe Alper Dizgi Esin Tapan Bask Kayhan Matbaac l k San. ve Tic. Ltd. fiti. Davutpafla Cad. Güven San. Sit. C Blok No.:244 Topkap / stanbul Tel.: (0212) Birinci bas m 2010 Bask adedi 2000 ISBN Sertifika No.: AYRINTI YAYINLARI Hobyar Mah. Cemal Nadir Sok. No: 3 Eminönü - stanbul Tel.: (0212) Fax: (0212) & info@ayrintiyayinlari.com.tr

3 Philip Roth Shylock Operasyonu Bir tiraf

4 EDEB YAT D Z S GÜLÜNES AfiKLAR/Milan Kundera Ë KALEC N N PENALTI ANINDAK END fies /Peter Handke Ë YÜZBAfiI VE KADIN- LAR TABURU/Mario Vargas Llosa Ë B Z/Yevgeni Zamyatin Ë KES K B R BAfi/Iris Murdoch Ë YEN TANRILAR/Alberto Vasquez- Figueroa Ë NFAZA ÇA RI/Vladimir Nabokov Ë EVET AMA, B R LOKOMOT F BUNU YAPAB L R M BAKALIM?/Woody Allen Ë ÇALI HOROZU/Michel Tournier Ë BANYO/Jean-Philippe Toussaint Ë BALKON/Jean Genet Ë GÜNEfi MPARATOR- LU U/J.G. Ballard Ë BEYAZ ZENC LER/Ingvar Ambjörnsen Ë S YAH MADONNA/Doris Lessing Ë KAPANDA ÜÇ KAP- LAN/G. Cabrera Infante Ë ZAMANIN KIYISINDAK KADIN/Marge Piercy Ë ANARfi N N KISA YAZI/Hans Magnus Enzensberger Ë FOTO RAF MAK NES /Jean-Philippe Toussaint Ë GÜLÜN GÜNLÜ Ü/Ursula K. LeGuin Ë HOTEL DU LAC/Anita Brookner Ë AZ ZLER ve ÂL MLER/Terry Eagleton Ë VEDA YEME /Michel Tournier Ë ORLANDO/Virginia Woolf Ë UTANÇ B TT /Anja Meulenbelt Ë YAKIN GELECE N M TOSLARI/J. G. Ballard Ë KARANLI IN SOL EL /Ursula K. LeGuin Ë A /Iris Murdoch Ë WATT/Samuel Beckett Ë EKOTOPYA/Ernest Callenbach Ë GECEY ANLAT BANA/Djuna Barnes Ë NSAN POSTU- NA BÜRÜNMÜfi KÖPEK/Ingvar Ambjörnsen Ë CUMA/Michel Tournier Ë AFROD T N BAfiKALDIRISI/Lawrence Durrell Ë GÜNDEL K MUTLULU A ALIfiMA/Anja Meulenbelt Ë MURPHY/Samuel Beckett Ë MASAL MASAL Ç NDE/Khimaira/John Barth Ë ZEN VE MOTOS KLET BAKIM SANATI/Robert M. Pirsig Ë PARFÜMÜN DANSI/Tom Robbins Ë SINIRSIZ RÜYA- LAR D YARI/J. G. Ballard Ë FRANSIZ TE MEN N KADINI/John Fowles Ë BEYAZ OTEL/D.M. Thomas Ë MYRA/Gore Vidal Ë DALGALAR/Virginia Woolf Ë ATLANT K ÖTES /Witold Gombrowicz Ë HAYRANLIK/Anja Meulenbelt Ë FERDYDUR- KE/Witold Gombrowicz Ë MELEKLER ZAMANI/Iris Murdoch Ë PAULINA 1880/Pierre Jean Jouve Ë EfiEKARISI FABR KASI/Iain Banks Ë ROCK LANET /Iain Banks Ë KAYIP ZAMAN/Anja Meulenbelt Ë SEN Ç ME GÖMDÜM/Andrew Jolly Ë BAfi- TAN ÇIKARICININ GÜNLÜ Ü/Søren Kierkegaard Ë KONFIDENZ/Ariel Dorfman Ë ALTIN DAMLA/Michel Tournier Ë B R GAR P VAKA: MATMAZEL P./Brian O Doherty Ë NIETZSCHE A LADI INDA/Irvin D. Yalom Ë KIZILA AÇLAR KRA- LI/Michel Tournier Ë A LEDE B R ÖLÜM/James Agee Ë KUTSAL BÖLGE/Carlos Fuentes Ë KALPS Z AMANDA/Jurek Becker Ë 62-MAKET SET /Julio Cortázar Ë ÇARPIfiMA/J.G. Ballard Ë ÜÇLEME-Molloy-Malone Ölüyor-Adland r lamayan/samuel Beckett Ë DUR B R MOLA VER/Tom Robbins Ë HIRSIZIN GÜNLÜ Ü/Jean Genet Ë KÜÇÜK DE fi MLER/Marge Piercy Ë LI- LA/Robert M. Pirsig Ë ERG NL K YAfiI/Michel Leiris Ë AfiKSIZ L fik LER/Samuel Beckett Ë ES RGEYEN GÖKYÜZÜ/Paul Bowles Ë YALANCI JAKOB/Jurek Becker Ë D VAN/Irvin D. Yalom Ë PORNOGRAF /Witold Gombrowicz Ë MERCIER LE CAMI- ER/Samuel Beckett Ë B R ERKE E NASIL TECAVÜZ ED L R?/Märta Tikkanen Ë BENDEN Z VE MARCO POLO/Paul Griffiths Ë DO MAMIfi KR STOF/Carlos Fuentes Ë RÜYA SAK NLER /Iris Murdoch Ë H Ç Ç N MET NLER ve Uzun Öyküler/Samuel Beckett Ë DUYGU YOLCULU U/Laurence Sterne Ë BETTY BLUE/Philippe Djian Ë A AÇKAKAN/Tom Robbins Ë ANARfi ST/Tristan Hawkins Ë BAKAKA /Witold Gombrowicz Ë PORTNOY UN FERYADI/Philip Roth Ë 10 1/2 BÖLÜMDE DÜNYA TAR H /Julian Barnes Ë SUN TENEFFÜS/Ricardo Piglia Ë MANfi ÖTES /Julian Barnes Ë ADA/Aldous Huxley Ë GÜLÜN MUC ZES /Jean Genet Ë MÖSYÖ/Jean-Philippe Toussaint Ë Ç ÇEKLER N MERYEM ANASI/Jean Genet Ë BAfiUCU O LA- NI/Alison Fell Ë YARATIK/John Fowles Ë SEN SEVM YORUM/Julian Barnes Ë ZENC LER/Jean Genet Ë TÜNEL/Ernesto Sábato Ë KARA PRENS/Iris Murdoch Ë KARNINDAN KONUfiANIN ÖYKÜSÜ/Pauline Melville Ë TANRI NIN A ZINDAN EV- REN N H KÂYES /Franco Ferrucci Ë HAYATIN VE AfiKIN YASALARI/Connie Palmen Ë KAHRAMANLAR VE MEZAR- LAR/Ernesto Sabato Ë KAYNAK VE ÇALI/Michel Tournier Ë CENNETE B R KOfiU/J.G. Ballard Ë D fi ADAM/Joanna Russ Ë FLAUBERT N PAPA ANI/Julian Barnes Ë ALDATMA/Philip Roth Ë KOKA N GECELER /J.G. Ballard Ë ACABA NASIL?/Samuel Beckett Ë MANTISSA/John Fowles Ë KOLEKS YONCU/John Fowles Ë BENJAMIN: DAR GEÇ TTEK AYDIN/Jay Parini Ë METEORLAR/Michel Tournier Ë ARKADAfiLIK/Connie Palmen Ë AfiK VESA RE/Julian Barnes Ë S R US - TAN GELEN KURBA A/Tom Robbins Ë BAYAN GULLIVER CÜCELER ÜLKES NDE/Alison Fell Ë GELECEKTEN ANI- LAR/William Morris Ë BEN MLE TANIfiMADAN ÖNCE/Julian Barnes Ë NG LTERE NG LTERE YE KARfiI/Julian Barnes Ë Y fi/david Lodge Ë Y T K RUHLAR IRMA I/Connie Palmen Ë TERAP /David Lodge Ë ÖLÜRKEN/Jim Crace Ë GÜZELL K HIRSIZLARI/Pascal Bruckner Ë SÜPER KENT/J.G. Ballard Ë SISKA BACAKLAR/Tom Robbins Ë BETON ADA/J.G. Ballard Ë LK AfiK, SON TÖRENLER/Ian McEwan Ë GILLES LE JEANNE/Michel Tournier Ë B R KOMÜN STLE EVLEND M/Philip Roth Ë KIZILDER L N N fiarkisi/james Welc Ë S NEMA MÜDAV M /Walker Percy Ë KARANLIKLARIN EFEND S /Ernesto Sabato Ë METROLAND/Julian Barnes Ë B Z NEDEN TERK ETT N SAYIN BAfiKAN?/François Vigouroux Ë DÜfiÜNCE BALONLARI/David Lodge Ë M LENYUM NSANLARI/J.G. Ballard Ë MÜNECC M KRALLAR/M. Tournier Ë BEYAZDAK KARA/Maggie Gee Ë KAYBOLUfi/G. Perec Ë HINÇ AYLARI/P. Bruckner Ë L MON MASASI/J. Barnes Ë BÜYÜCÜ/J. Fowles Ë GÜNDO UMUNA YOLCULUK/J. Barnes Ë OKLUK RP /J. Barnes Ë FISKADORO/D. Johnson Ë HAYALETLER N GÖÇÜ/P. Melville Ë ÖLEN HAYVAN/P. Roth Ë SICAK ÜLKELERDEN DÖNEN VAHfi SAKATLAR/Tom Robbins Ë PAS- TORAL AMER KA/P. Roth Ë ABANOZ KULE/J. Fowles Ë ARTHUR VE GEORGE/J. Barnes Ë VAHfiET SERG S /J. G. Ballard Ë V LLA MEÇHUL/Tom Robbins Ë ASKER GRAMAFONU NASIL TAM R EDER?/Sas a Stanis ićë FARMAKON/Dirk Wittenborn Ë NE KADAR LER G DEB L RS N/D. Lodge Ë GER YE UÇAN YABAN ÖRDEKLER /T. Robbins Ë B R SAHTEKÂR OLARAK HAYATIM/P. CareyË NTERNETTE BALIK AVLAMAK/Nasreen AKHTAR Ë LANCELOT/Walker Percy Ë ÖLÜ B R D LDE AfiK/Lee Siegel Ë VAHfi NSANLAR/Dirk Wittenborn Ë GÜNEfi DURDURACA IZ/F. Bouillot

5 Claire için...

6

7 Bunun üzerine Yakup tek bafl na b rak ld ve bir adam bütün gece onunla güreflti. YARATILIfi 32:24 Varl m n bütün özü kendisiyle çeliflerek ç l k ç l a feryat ediyor. Varolufl kesinlikle bir tart flmad r... KIERKEGAARD

8

9 Önsöz Yasal nedenlerle bu kitaptaki baz gerçekleri de ifltirmek zorunda kald m. Bunlar daha ziyade kimlik ve mekânlarla ilgili ayr nt lar üzerinde yap lan ve hikâyenin bütününü ve gerçe e benzerli ini bozmayan küçük de iflikliklerdir. De ifltirilmifl olan isimler ilk kullan ld yerde küçük bir yuvarlakla iflaretlenmifltir. Shylock Operasyonu nu deftere tuttu um günlük notlar m kullanarak yazd m. Kitap, ellili yafllar m n ortalar ndayken bafl mdan geçen ve 1988 y l n n bafllar nda srail istihbarat örgütü MOSSAD n istihbarat toplamakla ilgili bir operasyonunda yer almay kabul etmemle sonuçlanan olaylar n mümkün oldu u kadar do ru aktar lmas yla ortaya ç km flt r. 9

10 Demjanjuk duruflmas yla ilgili yorumlar, 1988 y l ndaki düflüncelerimin samimi ve eksiksiz bir yans mas d r. O tarihten befl y l kadar önce savunma makam taraf ndan temyize sunulan bir Sovyet kan - t, srail Yüce Divan n n Kudüs Bölge Mahkemesi taraf ndan 1988 de verilen ölüm cezas n n iptalini müzakere etmesine yol açt. Benim kitapta anlatt m ve kat ld m duruflmalar ise 1988 y l nda Kudüs Bölge Mahkemesi taraf ndan yap lanlard. Savunma makam, Sovyetler Birli i nin çöküflünden sonra ancak ortaya ç kan ve 1944 ten 1950 ye kadar süren Sovyet istihbarat na eski K z l Ordu askerlerinden yirmi bir tanesinin gönüllü SS yard mc lar oldu u ve daha sonra bunlar n Sovyet yetkilileri taraf ndan infaz edildi i ve Treblinka l Korkunç van n soyad n n Demjanjuk de il Marchenko oldu u belirtilen istihbarata dayanarak, iddia makam n n Cleveland l araba tamircisi John van Demjanjuk ile meflhur gaz odas görevlisinin ayn van oldu unu hiçbir kuflkuya yer b rakmaks z n kan tlamas n n imkâns z oldu unu ileri sürüyordu. ddia makam n n delillerinde ise eski Sovyetler Birli i nden al nan kay tlar n çeliflki ve tutars zl klarla dolu oldu u, ayr ca ve daha da önemlisi, bu delilin art k çapraz sorguya ça r lamayacak görevlilerden bugün soruflturulamayacak koflullarda al nd ifade ediliyordu. Duyuma dayal ifadeler ise kabul edilemezdi. Buna ilaveten iddia makam, Alman federal arflivlerinden yeni ele geçirilen belgelerin gösterdi i gibi Demjanjuk un hem Trawniki E itim Kamp nda, Flossenburg Toplama Kamp nda ve Sobibor Ölüm Kamp nda da gardiyanl k yapt n inkâr etti inin hem de yemin etmifl olmas na ra men sürekli yalan ifade verdi inin flu anda kesin olarak kan tland n ileri sürüyordu. çinde bulundu umuz tarih itibariyle Yüce Divan hâlâ temyizi müzakere etmektedir. P.R. 1 Aral k

11 Birinci Bölüm

12

13 1 Pipik Ortaya Ç k yor Baflka bir Philip Roth oldu unu, Ocak 1988 de, yeni y ldan birkaç gün sonra kuzenim Apter, New York ta bana telefon edip srail radyosundan benim Kudüs te oldu umu ve Treblinka n n korkunç van oldu u iddia edilen John Demjanjuk un mahkemesine kat ld m duydu unu söyleyince ö rendim. Apter, Demjanjuk duruflmas n n radyo ve televizyonda bafltan sona her gün yay mland - n anlatt. Ev sahibinin dedi ine göre bir gün önce k sa bir süre ekranda görünmüflüm ve program sunucusu beni mahkemeye gözlemci olarak gelenlerden biri olarak tan tm fl. Apter in kendisi de daha bu sabah ayn haberi radyodan duymufl. Apter benim nerelerde oldu umu sormak için aram flt çünkü son mektubumdan, yazar Aha- 13

14 ron Appelfeld le söylefli yapmak üzere Kudüs e ancak ay sonunda gelece imi anlam fl. Ev sahibine e er Kudüs te olsayd m kendisiyle çoktan temas kurmufl olaca m söylemifl. Do ru olanda buydu. The Counterlife n srail bölümlerini yazarken oraya dört kez gitmifl ve her seferinde kente geldikten bir ya da iki gün sonra Apter le yeme e ç km flt m. Bu kuzen Apter anne taraf mdan ikinci göbekten kuzenim henüz dünyaya gelmemifl bir yetiflkin, 1988 de daha geliflmeden erkekli e geçifl yapan elli dört yafl nda bir adamd. Yafllanan bir çocuk aktörün korkunç derecede bofl bakan surat na sahip, vücudu do al ölçülerin alt nda, bebeksi görünüfllü biriydi te bütün ailesi Almanlar n Yahudileri öldürme ç lg nl na kurban gitmiflse de Apter in yüzünde, yirminci yüzy l Yahudilerinin yaflam ndaki kargafladan en ufak bir iz bile yoktu. Polonya daki nakil bölgesinden onu kaç r p, Münih teki bir erkek genelevine satan bir Alman subay hayat n kurtarm flt. Subay için bu, güzel bir yan gelir olmufltu. Apter ise o zaman daha dokuzundayd. Ve bugün orta yafllar na gelmifl olmas na ra men çocuklu una zincirlenip kalm flt ve çabucak k zar p a layan, müzmin bir yakar fl ifadesiyle dolu gözleriyle karfl s ndakinin gözlerinin içine bakamayan, yaflam n geçmiflin ellerine b rakm fl biriydi. Bu yüzden, telefonda bana baflka bir Philip Roth un geldi ini haber vermeden Kudüs te ortaya ç kt n söyledi inde, anlatt klar - n n tek kelimesine inanmad m. Yan nda olmayanlara karfl doymak bilmez bir ifltah vard r. Fakat dört gün sonra yine New York taki evimdeyken, Kudüs te olup olmad m soran bir telefon daha ald m. Bu kez arayan Aharon Appelfeld di. Y l n ço unu Londra da geçirdi im seksenlerin bafl nda, srail in Londra kültür ateflesinin kendisi ad na verdi i resepsiyonda tan flt m Aharon, o günden beri yak n arkadafl md r. Yeni çevirisi yap lan The Immortal Bartfuss isimli kitab n n Amerikan bask s için New York Times Kitap Elefltirisi ad na onunla bir söylefli yapm flt m. Aharon, her gün yaz yazmak için gitti i Kudüs teki kafede Jerusalem Post un geçen hafta sonu ç kan bask s na bakt nda, gelecek haftan n sayfa boyunca s ralanan kültür etkinliklerinde, pazar gününe ait benim de bilmemin iyi olaca bir ilan haber vermek için aram flt. 14

15 lan birkaç gün önce görmüfl olsayd, benim casusum olarak etkinli- e kat labilece ini söylemiflti. Diasporac l k: Yahudi Sorununa Tek Çözüm. Konuflmac Philip Roth konuflman n ard ndan sorular cevapland r lacakt r. Saat 18:00. King David Hotel, 511 no.lu süit. çecek ikram edilecektir. Bütün akflam Aharon un Apter i do rulayan haberlerini düflündüm. Büyük bir k sm n uyumadan geçirdi im gecenin sonunda, arka arkaya gelen tesadüfi hatalar yüzünden kimliklerin kar flt r lm fl olmas gerekti ine ikna olup, yap lacak en iyi fleyin bu durumu göz ard etmek oldu una karar verdim ama ertesi sabah daha yüzümü bile y kamadan Kudüs teki King David Hotel in 511 Numaral süitine telefon ettim. Telefonu açan kad na Amerikan ngilizce siyle Bay Roth un orada olup olmad n sordum. Kad n birini ça rd, fiekerim telefon sana dedi. Sonra telefona bir adam geldi. Kendisinin Philip Roth olup olmad n sordum. Evet, benim cevab n verdikten sonra, peki, ben kiminle görüflüyorum acaba? diye sordu. Sözü edilen telefonlar, kar m ve benim geçmifl ile gelece i ay ran çizgide yaklafl k befl ayd r karaya vurmufl gibi yaflad m z Manhattan daki otelin iki odal süitine gelmiflti. Büyük otel yaflam n n gayri flahsili i, ikimizde de çok güçlü olan evcil içgüdülerle oldukça uyumsuzdu. Yerimizden koparak böyle köksüz, al fl lmad k tarzda yaflamak zorunda olmam z ne kadar elveriflsiz bir durum olursa olsun, geçen bahar ve yaz bafllar nda, Claire en kötüsünün bafla gelmesinden korkarak çaresiz bir halde bana mukayyet olmaya çal flmas - na ra men ben hayat m n en üzücü mecburiyetiyle bir türlü bafl edemeyince, Connecticut taki çiftlik evine dönmek yerine flimdilik burada kalmay tercih etmifltik. En yak n komfludan yar m mil uzakta, uzun toprak yolun sonundaki aç k araziler ve a açlarla çevrili o büyük ve gözlerden rak eski ev, konumuyla on befl y l aflk n bir süreden beri yaln zl k ihtiyac m karfl lam fl olsa da insan tuhaf bir duygusal çöküntüye sokan o ürkütücü ortam, büyük kestane rengi döflemeleri ve y pranm fl rahat koltuklar yla o s cak görünümlü ahflap ma- 15

16 bet, her yerine kitap y l ve gecenin büyük bir bölümünde flömine alevlerinin yükseldi i o ev, birdenbire berbat bir ak l hastas yla flaflk n bir bak c n n hapsedildi i korkunç bir t marhaneye dönmüfltü. Bu sevdi im mekân, bana dehflet veren bir yer haline gelmiflti. Befl ay m z otel s nmac lar olarak harcayacak olsak da her zamanki çal flkan kiflili im, dizginleri tutmak için sürüne sürüne dönerek beni yaflam m n o güzelim eski çizgisine yeniden yerlefltirip yürütmeye de zorlasa (önce geçici olarak geriye sürüklenenler, her fleyin eskisi gibi emniyette oldu una zerre kadar inanmayanlar ya da bomba korkusuyla geçici olarak boflalt lan bir ifl merkezinde çal flanlar n sokakta bir süre bekledikten sonra yeniden sürüne sürüne binaya dönmeleri gibi), art k orada daha fazla kalamayaca m anlam flt m. fiunlar olmufltu: Küçük bir diz ameliyat geçirdikten sonra çekti im ac, birkaç hafta içinde azalaca yerde gittikçe daha beter bir hal alm fl, ameliyat olmama neden olan o uzun süreli rahats zl kat kat geçmiflti. Genç cerrah ma gidip durumumun kötüleflti ini söyledi imde, bana sadece, Olur böyle fleyler demifl ve ameliyat olmadan önce bana bunun ifle yaramayabilece ini söyledi ini iddia edip, beni bafl ndan savm flt. Beni sakinlefltirip ac yla bafl etmemi sa layacak baz tabletlerle bafl bafla kalm flt m. Önemsiz bir ayakta tedavi iflleminden ç - kan böylesine flafl rt c bir sonuç, insan sinirlendirip ümitsizli e düflürebilirdi; ama benim düfltü üm durum daha da beterdi. Kafas da n k bir adam olmaya bafllam flt m. Zaten da n k sözcü- ü, beynimi oluflturan maddenin kendisi gibiydi; ama art k bu madde bile kendili inden parçalanmaya bafllam flt. Beynimin bu yedi harfli kocaman, toparlak, biçimsiz bilefleni, iyiden iyiye birbirine giriyor, çentiklenerek birbirinden kopuyor; kimi zaman bir harf parças, ço u zamansa telaffuzu ac veren ve hecelenemeyen, kenarlar t rt kl harf gruplar oluflturuyordu. Bu zihinsel parçalanma, çekilen bir difl kadar fiziksel ac veriyordu ve st rap dolu bir iflkenceye dönmüfltü. Bunun gibi sanr lar ve daha kötüleri, vahfli hayvan sürüleri gibi gece gündüz beni ezip geçiyor ve ben onlar durduracak hiçbir fley yapam yordum. Hiçbir fleyi durduram yordum, iradem minicik ve son derece aptalca bir düflüncenin etkisi alt nda kullan lmaz hale 16