WEB-GÜNLÜK(BLOG) ve onun oluşturulması AYPERİ AHUMBAYEVA & ALBİNA TAALAYBEK KIZI ANADOLU ÜNİVERSİTESİ

Transkript

1 2013 WEB-GÜNLÜK(BLOG) ve onun oluşturulması AYPERİ AHUMBAYEVA & ALBİNA TAALAYBEK KIZI ANADOLU ÜNİVERSİTESİ

2 İÇİNDEKİLER 1.GİRİŞ WEB Günlük(Blog) Tanımı WEB BLOG(Günlük) Gelişim Süreci WEB BLOG(Günlük) un Özellikleri ve Türleri WEB BLOG(Günlük) un Avantaj ve Dezavantajları WEB Günlük(Blog) Oluşturulması WEB Günlük (Blog) Tasarımlaması WEB Günlük (Blog) Yayın Oluşturulması WEB Günlük (Blog) Resim Eklemek WEB Günlük (Blog) Video Eklemek WEB Günlük (Blog) Bağlantı Eklemek WEB Günlük (Blog) Eğitimde WEB Günlük (Blog) Değerlendirmesi Kaynaklar... 24

3 GİRİŞ Günümüzde teknoloji, bilgi ve onlarla beraber bireyler de gelişmektedir ve onlara olan ihtiyaçlarını her geçen gün daha çok hissetmektedir. Daha üretken, daha verimli ve daha mutlu olmanın yollarını aramaktadırlar. Sanal Dünya, artık insan hayatında büyük bir rol oynamaktadır. İnsanların kendini geliştirme isteği, yeni hedef ve sorun üretmeleri her zaman yeni bilgileri araştırmaya yöneltecektir. Bilgiye ulaşmada zaman ve yer kavramlarının öneminin kalmadığı, hatta ülke, millet sınırlarının da ortadan kalktığı sanal dünyanın bütün sınıfları bağladığını söylemek mümkündür. İnsanların İnternette yaptıkları tanışmalar, sohbetler, düşünce ve görüş paylaşımları kendi problemlerini çözme ve yazma, iletişim, eleştirel düşünme yeteneklerini arttırmaya yardımcı olmaktadır. Bunun sayesinde yaş, sınıf, cinsiyet, milliyet, din gibi bireysel farklılıklar önemli ölçüde azalmaktadır. Sanal Dünya insanların fiziksel olarak birbirlerinden ayrı olmalarına rağmen eş zamanlı veya ayrı zamanlı çoklu ortam teknolojisi yardımıyla (sohbet ortamları, video konferansları, e-posta, ilan panoları) sağlanabilir. Web siteleri, Wikiler, Sanal sınıflar ve Web-günlükleri (Blog) insanın tercihine göre kullanılabilir. Web-günlük (Blog) sadece iletişim, düşünce ve günlük hayatı paylaşmak için değil, yelpazede konuyu öğretmek için bir araç olarak da kullanılabilir. Web-günlük(Blog), kullanıcılarından Web sayfası oluşturmaya yönelik teknik bilgi gerektirmeksizin, kendi sayfalarını düzenleyebilecekleri olanaklar sunar. Aynı zamanda yazılanlara okuyucular tarafından yapılacak yorumlarla hem yazar hem de okuyucu için; sosyal etkileşimin sağlanmasına da olanak tanır. Bu Eğitici Kılavuzunda Web-günlük (Blog)ün oluşturulması ve kullanılması anlatılmaktadır. Web-günlük (Blog)ü sadece Sanal Dünyada değil, eğitimde de neden kullanılması gerektiği ele alınmıştır.

4 WEB-GÜNLÜK (BLOG) TANITIMI Web-Günlük (Blog ) nedir? Web-Günlük(Blog), Web-log (Türkçe: Ağ kütüğü) kelimesinin kısaltmasıdır. Kısaca Web de oluşturulan günlük şeklinde tanımlanabilir. Web-Günlük(Blog), haberlerin toplandığı, çeşitli internet bağlantılarının bulunduğu, kişisel bir günlük olarak sürekli güncellenen bir Web sitesidir. Web-Günlük (Blog)e, metinler, bağlantılar, resimler, ses kayıtları, videolar yüklenebilir. Ağ günlükleri, karmaşık içerik düzey Web bilgisine sahip olmadan oluşturulabilen, metin ve grafiklerle desteklenebilen, yazarların yazıları hakkında yorumlar alabildiği, yapılan yorumların kronolojik olarak arşivlenmesini sağlayan, kullanıcıları belirlemenize, sınırlandırmanıza imkan sağlayan, diğer Web sayfalarına, videolara vb. uygulamalara bağlantı sağlayabilen çevrimiçi günlükler dir. Yani Web-günlük(Blog) veya Weblog teknik bilgi gerektirmeden, kendi istedikleri şeyleri, kendi istedikleri şekilde yazan insanların oluşturabildikleri, günlüğe benzeyen Web sitedir. Web-Günlük (Blog)un Gelişme Süreci Web-Günlük (Blog)lerin kullanımı 1999 yılında Blogger in bu hizmeti vermeye başlaması ve kısa süre sonra bunu ücretsiz hale getirmesi ile yaygınlaşmıştır yılı Şubat ayında Google, Blogger i satın aldı ve Google araç çubuğuna, ziyaret edilen sayfanın adresini doğrudan Blog a girmeye sağlayan Blog This! tuşu yerleştirdi. İngilizce bilen çoğu kişi ilk defa bu düğme sayesinde Bloglar ile tanışmıştır. Hızla büyüyen ve ciddi bir akım haline gelen Blog dünyasında, İnternetin devlerinden Yahoo! da 2005 yılının Mart ayında kendi Blog sistemin Yahoo! 360 ı açtığını ilan etti. Son olarak 2007 yılında da, Tim O Reilly Blogger s Code of Conduct fikrini ortaya atmıştır.

5 Web-Günlük (Blog)ün Özellikleri ve Türleri Web-Günlük (Blog)leri Web sitelerinden ayıran belli başlı özellikleri vardır. Bunlar: Güncellik Web-Günlük (Blog)ün en önemli özelliği güncel olmalarıdır. Bloglar çok sık güncellenirler ve daima taze içerik barındırırlar. Sık güncellenmeyen Bloglar dikkate alınmazlar ve statik bir Web Sitesi gibi görünürler. Özgünlük Web-Günlük (Blog)ün yazım uslubu, içeriği ve tasarımı kişiye özeldir. Bir ansiklopedi gibi düz yazı şeklinde yazılmaz. Kişinin düşünce ve yorumları de mevcuttur. Değerli ve kaliteli Bloglar kendi içeriğini ve kendi tasarımını kendisi üretir. Yorumlar Yorumlar web-günlük (Blog)ün en önemli öğelerindendir. Yazar yazılarını gelen yorumlara göre şekillendirir. Okuyucular da yazı hakkındaki fikirlerini, yanlış olduğunu düşündüğü noktaları veya önerlerini yorumlar yazarak belirtir. Okuyucu ve yazar arasında bir bağ ve diyalog söz konusudur. Web-Günlük(Blog) Türleri 1.Kişisel: Bu tür Bloglar çok fazla deneyimi olmayan kişilerin bile kullanabileceği ve sayfalarını düzenleyebileceği yapıdadır ve daha çok günlük olarak kullanılırlar. Kişilerin günlük yaşamda yaşadıkları olayları, karşılaştıkları durumları okurlarıyla paylaşmasını sağlar. Bloglar da en fazla rastlanan türdür. 2.Temasal: Sadece belirli bir alanda yazılan gönderilen yer aldığı, belirli bir konuda uzman kişilerin yazdığı ve düzenlediği Bloglardır. Politika, pazarlama, yemek, internet, ekonomi, tasarım, fotoğraf, programlama dilleri, Blogger temaları vb. konularda odaklanmış Bloglar bulunmaktadır. Türkçe olarak yayınlanan Bloglar da en fazla ilkigiyi yemek ve Blogger eklentileri konulu Bloglar çekmekte, sayı olarak ise bilgisayar Blogları göze çarpmaktadır. 3.Topluluk:Üyelik sistemine sahip olan ve bu üyelerin yazdıkları göndrilerden meydana gelen Bloglardır.

6 Komünite olarak da adlandırılan bı türdeki Blogların çoğu kendi sunucularındaki Blog yazılımını kullnmaktadır. Tarihsel olarak ise, Live Journal da oluşan bir kültür mirasını devam ettirmektedirler. 4.Şirket:Şirketlerin kendileri ile ilgili haber ve duygularını daha samimi bir şekilde halka açtıkları Bloglar dünyada ve iş hayatında giderek önem kazanmaktadır. Türkiye de az sayıda olsa da bazı şirketler şirket bloglarını hizmete sunmayı başlamıştır. Aslında yeryüzündeki akım, şirketin doğrudan değil, samimi karakterdeki bazı çalışanların desteklenmesi yoluyla Bloglanmaktadır. WEB BLOG(Günlük) un Avantaj ve Dezavantajları Avantajları Hızlı Yayım, Kullanımı kolaylığı, Düşük maliyet, Dinamik içerik, İşbirliği ortamı, Yorum yapma, geribildirimde bulunma, işbirlikli çalışmalar yapma ve bunları kolaylıkla saklayabilme, Bir topluluk oluşturarak bilgi ve birikimleri paylaşma, Grup içi veya arası işbirliğini sağlama, Farklı bakış açılarını gözlemleyebilme, Akran değerlendirmesi yapılması, Bilgi yönetiminin yapılması, Öğrencilerin bir proje ya da ödev hazırlarken başvurabileceği Web-günlüklere ulaşılabilmesi (kişisel blogları, başka okul, öğretmen veya öğrencilerin blogları, kurumsal bloglar, vb) Derslerle ilgili duyuruları postalamak (ödevleri, sınav sonuçlarını, vb) Danışmanlık ve rehberlik hizmetleri İnsanların düşünce ve başarılarını paylaşacakları bir okur gurubu oluşturma (mezunlar blogu, öğretmenler blogu, vb ) Ailelerle iletişim kurulması (bilgilendirme, rehberlik, vb) Web-günlüklerin çok olmasa da bazı dezavantajları vardır. Bunlar aşağıda belirtilmiştir. İnternete bağımlı olması, (Kırsal bölgelerden internete girebilmenin hala bir sorun olması) Sosyal açıdan izolasyon yaratabilmesi ve sözel olmayan ipuçlarını eksikliği ile iletişim sorunlarına yol açması.

7 Web-Günlük(Blog) Oluşturma 1. Gmail Hesabı Oluşturma Bir Web-Günlük(Blog) oluşturmak için ilk olarak Gmail hesabına ihtiyaç duyulmaktadır. Gmail hesabını açmak için Google arama sayfasını açıyoruz ve OTURUM AÇIN yazısına tıklıyoruz. Daha sonra karşınıza aşağıdaki gibi sayfa çıkacak. Bu sayfada KAYIT OLUN yazısına tıkladığınızda sonraki sayfa gelecek.

8 Bu sayfada kayıt olmak için bilgilerinizi doldurmalısınız ve adımı takip etmelisiniz. Böylece kolay bir yolla bir Gmail hesabına ve 10 GB depo alanına sahip olacaksınız. 2.Blog Oluşturma İlk olarak GOOGLE arama sayfasından Gmail hesabınızı açmalısınız.

9 Hesap açıldıktan sonra sayfanın kenarındaki profil resminize ya da isminize tıkladığınızda açılan küçük pencerede HESAP yazısına tıklıyorsunuz. Aşağıdaki sayfa açılacak ve oradan ÜRÜNLER yazısına tıklıyoruz.

10 Açılan sayfada GOOGLE ın bütün ürünlerin göreceksiniz ve BLOGGER yazısını tıklayıp, Blogger in Anasayfasına geleceksiniz. Yeni Blog düğmesine tıklayarak Web-Günlük (Blog)ünüzü oluşturmaya başlayacaksınız.

11 Karşınıza böyle bir sayfa çıkacak. Bu sayfada oluşturmak istediğiniz Blog ismini ve site adresini yazıyorsunuz. Daha sonra şablon seçerek BLOG OLUŞTUR düğmesine tıklıyorsunuz. BLOGU GÖRÜNTÜLE düğmesine tıklayarak oluşturduğunuz Bloga ulaşabilirsiniz.

12 Oluşturduğunuz bir Blog görüntüsü böyledir. WEB-GÜNLÜK(BLOG) TASARIMLAMASI Web-Günlük (Blog)ü oluşturduktan sonra kullanılması kolay ve konuya uygun bir şekilde tasarımlanması lazım. İlk olarak sayfanın sağ üst köşesindeki TASARIM yazısına tıklayarak tasarımlamaya geçebilirsiniz.

13 ŞABLON Blog tasarımlamasının en önemli kısmı şablon seçmektir. ŞABLON sekmesinde, ÖZELLEŞTİR düğmesini tıklayarak kullanımı kolay bir çok şablonlardan seçerek kullanmaya başlayabilirsiniz. Blogunuzun HTML kodlarını düzenlemek isterseniz HTML Düzenle düğmesini tıklamanız yeterlidir. SAYFALAR Blog'unuzdaki sekmelerden veya kenar çubuklarından bağlantı verilen bağımsız sayfalar oluşturabilirsiniz. Bu sayfalar, Blog'unuzun ana sayfasından daha farklı işlev görür. Her sayfada tek bir yayın olduğunu düşünebilirsiniz. Blog'unuzun ana sayfasında ise birden fazla yayın yer alır ve en yeni yayınlar en üste yerleştirilir. Yeni bir sayfa oluşturmak için sayfanın sol kenarındaki menülerden SAYFALAR yazısını seçiyoruz.

14 YENİ SAYFA düğmesini tıklayıp şu seçeneklerden birini belirleyin: Boş sayfa: Blog'unuzda URL'si olacak yeni bir sayfa oluşturup düzenleyin. Web adresi: Okuyucuları, Blog'unuzun dışında bir URL'ye sahip var olan bir sayfaya yönlendirin.

15 "SAYFALARI FARKLI GÖSTER"in yanındaki düğmeyi tıklayıp sayfalarınızın Blog'unuzda görünecekleri yeri seçin. Blog'unuzdaki sayfalara el ile bağlantı vermek için GÖSTERME seçeneğini belirleyin. Sayfalarla İlgili Ayrıntılar Her Blog'da en çok 20 sayfa olabilir. Sayfalarınızın görüntülenme yöntemine ilişkin tercihiniz (ör. üst sekmeler) tüm sayfalarınız için geçerli olur. Bazı üçüncü taraf şablonları, sayfaların üst sekmeler olarak görüntülenmesini desteklemeyebilir. Ancak sayfaları yine de yan bağlantılar olarak ekleyebilirsiniz.

16 WEB-GÜNLÜK(BLOG) YAYIN OLUŞTURMAK Yeni bir yayın yazmak için kalem simgesini ya da YENİ YAYIN düğmesini tıklayın. Bir sonraki adımda YAYIN sayfasını göreceksiniz. Yayınınıza bir başlık vererek başlayın (isteğe bağlı) ve yayını girin.

17 Yazmayı bitirdiğinizde sağda en üstteki ÖNİZLEME düğmesini tıklayarak her şeyin istediğiniz gibi göründüğünden emin olun ve YAYINLA düğmesini tıklayarak yazdıklarınızı yayınlayın. WEB-GÜNLÜK(BLOG) RESİM EKLEMEK Blog'unuza bilgisayarınızdan veya Web'den resim seçerek ekleyebilirsiniz. Yayın Düzenleyici araç çubuğunda resim simgesini tıklayın.

18 Bilgisayarınızdaki resme göz atmanızı veya Web'deki resmin URL'sini girmenizi isteyen bir pencere görüntülenir. Resminizi ekledikten sonra resmin yayınınızda nasıl görüneceğini belirtmek için bir düzen seçebilirsiniz. Sol, Ortala ve Sağ seçenekleri Blog metninizin resmin çevresinde nasıl yer alacağını özelleştirmenize olanak tanır. WEB-GÜNLÜK(BLOG) VİDEO EKLEMEK Blog yayınınıza video eklemek için Yayın Düzenleyici araç çubuğunda bulunan film şeridi simgesini tıklayın.

19 Aşağıdaki gibi bir pencere görüntülenir. Yüklemek istediğiniz video dosyasını bilgisayarınızdan veya Web den seçip yükleyebilirsiniz. Blogger'ın AVI, MPEG, QuickTime, Real ve Windows Media dosyalarını kabul ettiğini ve videonuzun 100 MB'tan küçük olması gerektiriyor. Videonuzu yükleyerek Şartlar ve Koşullar'ı kabul etmiş olursunuz (bunu yalnızca Blogger'a ilk kez video eklediğinizde yapmış olursunuz). Ardından YÜKLE 'yi tıklayın.

20 Videonuz yüklenirken kayıt düzenleyicisinde videonuzun nerede görüntüleneceğini gösteren bir yer tutucu göreceksiniz. Kayıt düzenleyicisinin altında yüklemenin hangi aşamada olduğunu gösteren bir durum iletisi de göreceksiniz. Videonuzun boyutuna bağlı olarak bu işlem genelde beş dakika kadar sürer. Tamamlandığında, videonuz yayın düzenleyicide görünür. WEB-GÜNLÜK(BLOG) BAĞLANTI EKLEMEK Resim, video veya bir metne bağlantı(link) eklemek için nesneyi seçip sonra BAĞLA yazısını seçiyoruz. Sonra karşınıza çıkan penceredeki bilgileri: Başlık, URL gibi gerekli yerleri doldurarak TAMAM butonuna basın.

21 WEB-GÜNLÜK(BLOG) EĞİTİMDE İnternet, bilgiye ve bilginin kaynağına kolay ulaşma imkanı sağlayan bir araç haline gelmiştir. Geniş imkanlar sunan bu teknolojinin eğitimde kullanılması kaçınılmazdır. Altun(2005) a göre, bilgi oluşturma, yapısı gereği, ilişkilendirici, iletişimsel ve etkileşimsel yapıdadır. Araştırmalar incelendiğinde öğrenme ve öğretme sürecinde sosyal etkileşimin önemli olduğu vurgulanmıştır. Bu durum göz önüne alındığında, Web-günlük(Blog) ortamının öğrencilere öğrendikleri bilgileri yayımlayacakları, paylaşacakları ve tartışacakları bir ortam hazırlayacağını belirtmektedir. Web-günlük(Blog) uygulamaları okur-yazarlık düzeyini ve kritik düşünme becerilerini geliştirmek için sınıflarda kullanılabilir. Web-günlük(Blog) gitgide bireylerin dikkatini çekmek, uyarılmasını sağlamak için kullanılan materyaller haline gelmektedir. Bazı okullarda Web-günlük(Blog) uygulaması uygulanmıştır. Uygulama aşamasında yaptılan gözlemlere göre, öğrenciler Web-günlük(Blog) ortamına olumlu tutum sergilemekte, eleştirel düşünme becerileri gelişmekte ve yapılan etkinliklerde de bilginin kalıcılığının arttığı gözlemlenmektedir. Tekinarslan(2008) ın 42 öğrenciyle Web-günlük(Blog) kullanılarak yapılan sınıf içi etkinliklerde öğretmen ve öğrenci deneyimleri isimli nitel araştırmada, yaptığı gözlemler ve öğrencilerle yapılan görüşmelerde weblog ortamıyla ilgili şu sonuçları elde etmiştir. Blog ortamının kullanımı kolaydır. Öğrenenler, yazı becerilerinin geliştiğini belirtmektedir. Ortamda bilgiye ulaşmak zevkli bir iştir. Geleneksel yöntemlerle ders işlemek yerine, farklı ortam kullanmak olumlu etki yaratmıştır. Eğitimciler, internette bilgi paylaşımını sağlamak ve öğrencilerini cesaretlendirmek için ağ günlükleri ortamını kullanabilirler. Ağ günlükleri öğrencilerin bilgilerini düzenlemelerine yardımcı olur. Bunun yanında; Öğrencilerin Aktif Olması, Daha fazla öğrenen özelliğine hitap etmesi, Yeterli zaman, Tartışma geribildirim sağlayabilme, Etkili grup çalışmaları, Değerlendirme kolaylığı,

22 Kullanıcı grubunu sınırlandırılabilme, Sınıfı duvarlar arasından çıkarma, Daha Fazla Katılım, Kitlelere Ulaşım, Öğrenmeyi Destekleyici Özellikler, Çalışma Kolaylığı, Öğrenmenin İçselleştirilmesi, gibi katkıları vardır. Öğrenme artık sınıf duvarlarının arasında kalmamaktadır. Web-günlük(Blog) bu doğrultuda sınıf dışındaki öğrenme faaliyetlerine destek olmaktadırlar. Farklı öğrenme stillerini destekleyen Web-günlük(Blog) birer demokratik araçtırlar. Fikirlerini söyleyemeyecek kadar utangaç öğrenciler bile Web-günlük(Blog) kullanarak düşüncelerini paylaşma imkânı bulmaktadırlar. Web-günlük(Blog) kullanan öğrenciler neyi ne kadar öğrenmek istediklerine karar vererek, seçtikleri alanda uzmanlaşmak üzere araştırmalar yapar ve sonuçlarını yayınlarlar. Blog kullanırken öğrenmenin sorumluluğunu da üzerlerine aldıkları için diğer öğrenme yöntemlerine göre daha fazla öğrenme gerçekleşebilir. Öğrenciler, Web-günlük(Blog) yazılarına gelen yorumlar sayesinde izleyenler ile aktif bir etkileşime geçer, zamanla öğrenme becerilerini geliştirebilirler. Bloglar sayesinde öğretmen merkezli eğitimden, öğrenci merkezli, yapısalcı öğretime ve aktif öğrenmeye geçiş sağlanabilir. WEB-GÜNLÜK(BLOG) DEĞERLENDİRMESİ Web-günlük(Blog) ilk bakışta ve çoğunlukla bireysel olarak kullanılan web siteleri olarak görülmektedir. Birçok ülkede Web-günlük(Blog)lar; günlük hayatlarını anlatmak, çeşitli konularda yorum yapmak, topluluk oluşturmak, şirket yönetimi, gibi çok çeşitli amaçlarda kullanılmakta ve bu amaca göre içerikle donatılmaktadır. Ağ günlüklerinin yapıları ve yapılan araştırmalar incelendiğinde eğitim amaçlı kullanım için de uygun olabildikleri anlaşılmaktadır. Hem okur-yazarlık alanında hem de internet okur yazarlığı alanında büyük fayda sağlayabilecek olan ağ günlükleri; okuma- yazma, yaratma, yorum yapma ve değerlendirme gibi niteliklerin kazandırılması amaçlanan bütün öğretim programlarında kullanılabilir.

23 Max Jacob Genç Bir Şaire Öğütler isimli eserinde günlük hakkında şu yorumu yapmıştır. Her gün not tutun; açık, okunaklı. Tarih atmayı da unutmayın. Hayatımın günlüğünü günü gününe tutmuş olsaydım, şimdilerde bir Larousse sözlüğü olurdu elimde. Duyulmuş, derlenmiş bir kelime, yeniden karşılaşılan bir dünyadır. Ah, neler yitiriyoruz! Bütün o yitirdiğimiz incileri düşünün! Hayatınızın günlüğünü yazın! Oluşturulması Max ın bahsettiği günlüğe göre daha kolay olan weblogların kullanımı diğer ülkelerle kıyaslandığında Türkiye de daha azdır. Web-günlük(Blog) özellikle eğitim alanında etkili ve verimli biçimde kullanılması için; Hizmet içi eğitimlerle öğretmenleri bilinçlendirme çalışmaları, Okullarda örnek ağ günlüğü uygulamalarının gerçekleştirilmesi, Ders kitaplarında ağ günlüklerinin kullanımına uygun olan etkinliklerin tasarlanması, Öğretmenlerin uygulamaları Web-günlük(Blog) ortamına göre uyarlamaları, gibi uygulamalarla eğitim amaçlı ağ günlüğü kullanımında artış göstereceği söylenebilir.

24 KAYNAKÇA ALTUN A. Eğitimde İnternet Uygulamaları, Anı Yayıncılık, Ankara (2005) BABUR A. Eğitimde bir Günlük Uygulaması : Weblog!, Gazi Üniversitesi, Bilgisayar ve Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı, Ankara ÇETİN H. Blog Kullanma Kılavuzu, Akdeniz Üniversitesi, İİBF, Antalya (2013)