Türkiye de 2015 Seçim Beklentileri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Türkiye de 2015 Seçim Beklentileri"

Transkript

1 Mayıs 2015 Türkiye de 2015 Seçim Beklentileri Rethink Türkiye Çalışma Grubu

2

3 Türkiye de 2015 Seçim Beklentileri Rethink Türkiye Çalışma Grubu

4 Bu dosya Rethink Institute tarafından Mayıs 2015 tarihinde İngilizce olarak basılmıştır. Rethink Institute onayı ile bu dosya İngilizceden Türkçeye tercüme edilmiş ve basılmıştır. İstanbul Enstitüsü İstanbul Enstitüsü toplumsal, iktisadi ve siyasal alanlarda yenilikçi bilgi ve fikirler üretmek amacıyla yüksek kaliteli, nesnel ve derinlemesine analizler yapma hedefiyle kurulmuştur. Amacımız bu bilgi ve fikirler ışığında müreffeh, barış dolu bir dünya için en güvenilir ve uygulanabilir analizleri karar vericilerin kullanımına ve kamuoyunun hizmetine sunmaktır. Türkiye de 2015 Seçim Beklentileri istanbul ENSTiTÜSÜ İstanbul Toplum Siyaset ve Ekonomi Araştırmaları Enstitüsü Tophanelioğlu Caddesi, Aygün Sokak Altunizade Plaza No:4 Zeminkat A Altunizade/ Üsküdar/ İSTANBUL, TÜRKİYE Yazar: Rethink Türkiye Çalışma Grubu İstanbul Enstitüsü Yayınları Birinci Basım: Mayıs 2015 Copyright Mayıs 2015 Tüm hakları saklıdır. İstanbul Enstitüsü izni olmadan bu yayının hiçbir kısmı elektronik ya da mekanik yollarla (fotokopi, kayıtların ya da bilgilerin arşivlenmesi, vs.) çoğaltılamaz. Bu yayında belirtilen görüşlerin tümü yazarlara aittir. Rethink Institute ve İstanbul Enstitüsü nün kurumsal görüşleri ile kısmen ya da tamamen örtüşmeyebilir.

5 içindekiler 7 Özet 8 Giriş 10 Rakipler 11 Başlıca Siyasi Partiler 12 AKP nin Listesi 12 CHP nin Listesi 13 MHP nin Listesi 13 HDP nin Listesi 14 Geçmiş Seçim Sonuçları 15 Geleceğe Bakış: Anketler ve Simülasyonlar 19 Anahtar Konular 19 Başkanlık Sistemi 20 Yolsuzluk Suçlamaları 21 Ekonomik Durgunluk 22 Sosyal Bölünmeler 23 Medya Özgürlüğü 25 Kürt Meselesi 26 Seçim Güvenliği 26 Seçim Öncesi Durum Seçimlerindeki Usulsüzlükler 29 Nüfus Yapısının Manipülasyonu 30 Seçim Sürecine Müdahale 31 Oy Sayılarının Gerçeğinden Farklı Bildirilmesi 33 Ankara nın Uzun Seçimi 34 Yaygın Elektrik Kesintileri 36 Seçim Sonuçlarının Farklı Rapor Edilmesi 37 Seçim Kurulları ve YSK ile İlgili Konular 38 Sonuç ve Tavsiyeler 5 5

6 Kısaltmalar AKP BBP BDP CHP HDP MHP PKK SP TBMM YSK Adalet ve Kalkınma Partisi Büyük Birlik Partisi Barış ve Demokrasi Partisi Cumhuriyet Halk Partisi Halkların Demokratik Partisi Milliyetçi Hareket Partisi Kürdistan İşçi Partisi Saadet Partisi Türkiye Büyük Millet Meclisi Yüksek Seçim Kurulu 6

7 Özet 7 Haziran 2015 Pazar günü, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları yeniden seçim sandıklarına yönelecek. Seçimler Türkiye Parlamentosu nun 550 milletvekilini belirleyen genel seçimler olacak. Başkanlık sistemine geçilme ihtimali, çiğnenen haklar ve özgürlükler, ekonomik gerileme ve Kürt meselesi seçim atmosferini belirleyen temel konular. Seçimlerin adil ve özgür bir biçimde yapılması da 2014 seçimlerinin düzensizlikleri ve medyaya getirilen kısıtlamalar bağlamında yine tartışılan konular arasında bulunuyor. Son anketler, Kürt taraftarı politika yapan HDP nin %10 civarında bir desteğe ulaşırken Türk milliyetçisi MHP nin de %16 ile %18 arasında bir desteğe ulaştığını gösteriyor. Ana muhalefet partisi olan CHP ise %23 ile %29 arasında değişen daha geniş bir destek aralığına sahip. İktidarda bulunan AKP ise %34 ile %44 arasında bir seçmen desteğine sahip. Hem Kürt taraftarı siyaset yapan HDP nin hem de Türk milliyetçisi olan MHP nin aynı anda oylarını artırıyor olması Haziran seçimlerinin en ilginç noktasını oluşturuyor. Bu durum AKP nin parlamentoda sahip olduğu sandalye sayısını ciddi ölçüde değiştirecek bir etki doğurabilir. Eski Başbakan ve şimdi Cumhurbaşkanı olan Erdoğan, siyasal sistemi başkanlık rejimine dönüştürme konusundaki arzusunu defaatle ifade etti. Ancak iktidarda bulunan AKP nin Erdoğan ın bu arzusunu gerçekleştirmek için gereken Anayasa değişikliğini yapmak için daha fazla sandalyeye ihtiyacı var. Türkiye ekonomisi gerek yolsuzluklar gerekse Erdoğan ın rakiplerini ezmek için kullandığı otoriter politikalarından dolayı daha fazla riske maruz kalmış durumda. Sünni-Alevi, Türk-Kürt, dindar-seküler gibi tarihi fay hatları bu seçimde tartışılan konular arasında. Bu durum korku siyaseti üzerinden güvenlikçi yaklaşımları öne çıkarmakla kalmıyor, aynı zamanda günlük hayata patronaj ilişkileri getiriyor Haziran ında Türkiye deki seçimlerin özgür ve adil bir biçimde yapılıp yapılmayacağına dair hem yurt içinde hem de uluslararası toplumda ciddi endişeler var yerel seçimleri sırasında bazıları iddia olarak kalmış bazıları ise ispatlanmış çok sayıda düzensizlik ve usulsüzlük iddiaları vardı. Haziran 2015 seçimlerinin ülkenin geleceği açısından ne kadar kritik olduğu ve mevcut gergin atmosfer hesaba katılınca benzer tuhaflıkların tekrarlanması ve bunun siyasi ve sosyal açıdan yıkıcı sonuçlar doğurması ihtimal dahilindedir. 7

8 Giriş Haziran 2015 Pazar günü Türkiye vatandaşları yeniden sandık başına gidecek. Ülke çapında yapılacak olan genel seçimlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi nin 550 milletvekili seçilecek. Seçim atmosferini belirleyen temel mevzular arasında başkanlık sistemine geçiş ihtimali, baskı altına alınan haklar ve özgürlükler, ekonomik durgunluk ve Kürt meselesi var. Seçimlerin adil ve özgür bir biçimde yapılması da 2014 seçimlerinin düzensizlikleri ve medyaya getirilen kısıtlamalar bağlamında yine tartışılan konular arasında bulunuyor yılı Ağustos ayında, dönemin Başbakanı olan Recep Tayyip Erdoğan, oyların %51,8 ini alarak halk oyuyla seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu. Hem seçimlerden önce hem de seçimleri takiben Erdoğan, sistemi başkanlık rejimine dönüştürme konusundaki arzusunu tekrarladı. Mevcut durumda Türkiye parlamenter bir cumhuriyet ve cumhurbaşkanı diğer parlamenter sistemlere kıyasla daha fazla yetkiye sahip olsa da yalnızca devletin başı olmak durumunda. Başkanlık sistemlerinde ise başkan hem devlet aygıtının hem de yürütmenin başı olarak görev yapmakta. Ancak iktidarda bulunan AKP nin Erdoğan ın bu arzusunu gerçekleştirmek için gereken Anayasa değişikliğini yapmak için daha fazla sandalyeye ihtiyacı var seçimlerinin en öne çıkan yönü de bu başkanlık tartışmaları olacak gibi. Seçimler oldukça gergin bir siyasi atmosferde gerçekleşecek. Yolsuzluk iddiaları, ekonomik gerileme, basın özgürlüğü ve anavatanın bütünlüğü bağlamında konuşulan Kürt meselesi sıkça tartışılan konular arasında. AKP son yıllarda ciddi yolsuzluk iddialarıyla karşı karşıya yılı yazında gerçekleşen ve Gezi Parkı protestoları olarak bilinen toplumsal çalkantılar Erdoğan ın bir yıl sonra yapılacak seçim öncesinde gittikçe artan oranlarda bölücü bir dil kullanmasıyla neticelenmişti. Yoğun geçen seçim süreci %89 gibi oldukça yüksek bir katılım ortaya koymuş ve oy oranı azalmış da olsa seçimler AKP nin zaferiyle sonuçlanmıştı. 8

9 AKP nin Haziran seçimlerinin lider partisi olması bekleniyor. Muhalefet partilerinin merkez-sağ partisi olan AKP ile kıyaslanabilir bir cazibe oluşturması oldukça zordur. Ana muhalefet partisi olan CHP laik kesimlerin kaptan gemisi iken diğer iki muhalefet partisinden biri Türk milliyetçisi diğeri de Kürt milliyetçisi politikalar üretmektedir. Çok partili hayata geçilen 1950 li yıllardan sonra yapılan hemen tüm seçimler merkez-sağ partilerin zaferiyle sonuçlanmıştır. Birden fazla merkez-sağ partisi kâğıt üzerinde mevcut olsa da AKP nin arka arkaya kazandığı seçimler bu partileri seçmen desteği açısından kademeli bir şekilde marjinalleştirmiştir seçimleri merkez-sağ siyasetin AKP tarafından tekelleştirildiğinin bir göstergesi olmuştur. Haziran 2015 seçimi bağlamında asıl soru, AKP nin seçimi kazanıp kazanmayacağı değil, oylarının artış mı yoksa azalış mı göstereceğidir. AKP 300 sandalyenin altında kalacak bir seçim galibiyeti elde ederse bu sonuç Erdoğan rejimine büyük bir darbe olarak değerlendirilecektir. Böyle bir durumda AKP içerisindeki anlaşmazlıkların artacağı tahmin edilebilir. Kürt yanlısı HDP ve Türk milliyetçisi MHP nin oylarını birlikte artırıyor olmaları seçimin en ilginç noktasını teşkil ediyor. Bu durum AKP nin meclisteki sandalye sayısını ciddi ölçüde etkileyebilir ve Türkiye için ciddi sonuçlar doğurabilir. Bunun da ötesinde merkez-sağın iki küçük partisi olan Saadet Partisi (SP) ve Büyük Birlik Partisi nin (BBP), Saadet Partisi çatısı altında bir seçim ittifakına girmiş olması da hesaba katılmalıdır. Zira bu ittifak AKP tabanından muhafazakâr oy transferi gerçekleştirebilir. 9

10 Türkiye de yasama yetkisi ülkenin tek parlamentosu olan Türkiye Büyük Millet Meclisi ndedir (TBMM). TBMM, 85 seçim bölgesinden seçilen toplam 550 milletvekilinden oluşur. Vekiller hafifletilmiş bir orantısal temsil için dört yıllığına seçilir. TBMM de temsil edilebilmek için bir partinin parlamento (genel) seçimlerinde en az %10 oy alması gerekir. Buna ek olarak, bir adayın milletvekili olarak seçilebilmesi için, partisinin şehirlerin en az yarısındaki seçim bölgelerinin en az üçte birinde organize olmuş olması gerekir. Bağımsız adaylar seçimlerde yarışıp seçilebilirler ve seçim barajına tabi değildirler. Parlamentonun mevcut sandalye dağılımı aşağıdaki gibidir. Rakipler Türkiye de yasama yetkisi ülkenin tek parlamentosu olan Türkiye Büyük Millet Meclisi ndedir (TBMM). TBMM, 85 seçim bölgesinden seçilen toplam 550 milletvekilinden oluşur. Vekiller hafifletilmiş bir orantısal temsil için dört yıllığına seçilir. TBMM de temsil edilebilmek için bir partinin parlamento (genel) seçimlerinde en az %10 oy alması gerekir. Buna ek olarak, bir adayın milletvekili olarak seçilebilmesi için, partisinin şehirlerin en az yarısındaki seçim bölgelerinin en az üçte birinde organize olmuş olması gerekir. Bağımsız adaylar seçimlerde yarışıp seçilebilirler ve seçim barajına tabi değildirler. Parlamentonun mevcut sandalye dağılımı aşağıdaki gibidir. Boş,15 Öteki, 5 Bağımsız, 12 HDP, 29 MHP, 52 CHP, 125 AKP, Şekil 1. Türkiye Parlamentosundaki Sandalye Dağılımı 10

11 Başlıca Siyasi Partiler AKP kendisini muhafazakâr demokrat bir parti olarak tanımlayarak siyasi yelpazenin merkezine yerleştirir. Kendi resmi ifadeleriyle AKP, farklı siyasi geleneklerden gelen bireylerin yerleşik bazı ilkeler ve değerler etrafında birleştiği bir noktada bulunuyor. Recep Tayyip Erdoğan ve Abdullah Gül 14 Ağustos 2001 yılında partiyi bir grup yol arkadaşıyla kurdular yılında yapılan seçimde AKP meclis sandalye sayısının üçte ikisini kazandı. Partinin şimdiki genel başkanı olan Ahmet Davutoğlu ise 2009 yılında Dış İşleri Bakanı olarak atandı yılı Ağustos ayında yapılan seçimlerde Erdoğan Cumhurbaşkanı olarak seçilince Ahmet Davutoğlu da parti yetkilileri tarafından Genel Başkan ve dolayısıyla Başbakan seçildi. Türkiye Cumhuriyeti nin kurucu partisi olan ve ilk kez 1923 yılında ikinci kez ise 1992 yılında yeniden kurulan CHP ise kendisini Cumhuriyet in kurucu ilk partisi ve değerlerine bağlı çağdaş bir sosyal demokrat parti olarak tarif ediyor. Temel hedeflerini ise, çağdaş sosyal demokrasinin evrensel değerleri; yani özgürlük, eşitlik, dayanışma, işçi hakları ve demokrasi olarak ifade ediyor. Mevcut Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu 2002 yılında milletvekili seçilerek meclise girdi. Mayıs 2010 dan bu yana ise parti genel başkanı olarak görev yapıyor. İlk defa 1969 yılında kurulan MHP ise ikinci kuruluşunu 1992 yılında gerçekleştirdi. Partinin ideolojik temelleri ifadesini dokuz ışık doktrininde bulur: Milliyetçilik, Ülkücülük, Ahlakçılık, Toplumculuk, İlimcilik, Hürriyetçilik ve Şahsiyetçilik, Köycülük, Gelişmecilik ve Halkçılık, Endüstricilik ve Teknikçilik. Bu ideoloji Türkiye yi muasır medeniyetin zirvesine taşımayı ve uluslararası arenada lider bir ülke haline getirmeyi hedefler. Devlet Bahçeli 1997 yılının Temmuz ayında partinin genel başkanı seçildi dan 2002 ye kadar ise Bülent Ecevit liderliğinde kurulan DSP, MHP ve ANAP tan oluşan koalisyon hükümetinde başbakan yardımcılığı görevinde bulundu yılında kurulan HDP ise kendisini azınlık haklarının savunusu üzerine kuran solcu bir parti olarak tarif ediyor. Önceleri BDP, akabinde ise DBP olan partinin bir çeşit kardeş partisi olarak sahneye çıktı. HDP feminizm ve LGBT haklarının güçlü bir savunucusu olarak da biliniyor ve seçmen listelerinde %50 kadın ve %10 LGBT kotası uyguluyor. Partinin mevcut eş başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ. Demirtaş, 2014 yılında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olmuş ve % 9,7 oy almıştı. 11

12 AKP nin Listesi Parti içinde uygulanan bir kural olan üç dönem sınırlamasından dolayı şu an mecliste bulunan 72 milletvekili tekrar aday olamayacak. Bundan başka 100 den fazla vekil de yeniden aday gösterilmedi. Dolayısıyla parti vekil listesinde seçimden sonra ciddi bir değişiklik olacak. Birçok yorumcuya göre AKP nin seçmen listesi Erdoğan ın parti üzerindeki kontrolünü sıkılaştıracağını gösteriyor. Başbakan Ahmet Davutoğlu na kendi takımını oluşturması için fazla bir alan kalmayacak gibi. Türkiye nin politik arenasını iyi takip edenlerden biri olan Yavuz Baydar, konuyu gayet veciz bir şekilde özetliyor: Anahtar bölgelerdeki tüm önemli pozisyonlar Erdoğan a mutlak sadakat sahibi olan ve Erdoğan a kayıtsız şartsız hizmet edecek kişiler tarafından doldurulmuş durumda. Diğer isimler arasında ise Erdoğan ın damadı, danışmanları, avukatı, bazı gazeteciler var ki bu sonuncular, majestelerinin stenografları olarak biliniyorlar. 1 Bazı analizciler ise, Erdoğan ın alaturka bir başkanlık konusundaki ısrarının Davutoğlu nun elimine edilmesiyle sonuçlanacağını belirtiyorlar. 2 CHP nin Listesi 2014 yılında Erdoğan ın zaferiyle sonuçlanan seçimlerden sonra, laiklik yanlısı CHP nin liderliği fazla yumuşak olduğu yönünde ciddi eleştiriler aldı. Parti içinde pragmatist güvercinler ile laikçi şahinler arasında uzun süredir devam eden gerginlik tekrar su yüzüne çıktı ve bir grup milletvekili liderliği istifaya davet etti. Baskı altında bulunan parti 2014 Eylül ünde olağanüstü bir kongre ile başkanlık seçimi yaptı. Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu karşısında aday oldu ve oyların üçte birini alarak kaybetti. İnce nin partideki temel destekçileri olan laikçi şahinler Kılıçdaroğlu nu laik kimliğinden taviz verdiği gerekçesiyle eleştiriyorlardı. CHP nin listesi Kılıçdaroğlu nun kazanan tarafta bulunduğunu gösteriyor. Parti içinde Kılıçdaroğlu na muhalefet edebilecek çok sayıda bağımsız isim aday listesinde yerini alamadı. CHP, daha içselleştirici bir dil ve pragmatik hesaplar üzerinden hızla orta-sol bir pozisyona doğru kayarken Kılıçdaroğlu da Ecevit tarzı bir liderliğe doğru evriliyor. 1 Yavuz Baydar, Erdoğan s Control, HDP s Gamble Today s Zaman, 8 Nisan Steve Cook, No Way Out The American Interest, 7 Nisan interest.com/2015/04/07/no-way-out/ 12

13 MHP nin Listesi Siyasi yelpazenin sağında bulunan Saadet Partisi (SP) ve Büyük Birlik Partisi (BBP) seçim koalisyonu yapmak amacıyla MHP ye yaklaştıysa da MHP ideolojik saflık üzerinden koalisyon teklifini reddetti. 3 Milliyetçi politikalar takip eden MHP Kürt yanlısı siyaset yapan HDP nin ülke bütünlüğünü tehdit ettiği algısı devam ettiği sürece muhafazakâr Anadolu seçmeninin gözünde önemli bir parti olmaya devam edecek Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ekmeleddin İhsanoğlu nun Erdoğan karşısında aday gösterilmesi MHP açısından merkez-sağa doğru bir hareketlenme olarak yorumlandı. Ancak MHP nin aday listesi seçim sonrası dönemde kayda değer bir değişiklik vaat etmiyor. HDP nin Listesi Haziran seçimlerinin en ilginç listesi HDP nin listesi olabilir. Liste oldukça geniş; hem Dengir Mir Mehmet Fırat gibi eski AKP milletvekili dindar-muhafazakâr isimler hem de eski Gaziantep Belediye Başkanı olan Celal Doğan gibi solcu-sosyal demokrat isimlere sahip. Bu haliyle parti %10 seçim barajını aşabileceğinin sinyallerini veriyor ki HDP mevcut barışçıl söylemini sürdürebilirse bu tamamıyla yeni bir dönemin başlayacağı anlamına gelebilir. Geçen yıl PKK nın kurucusu olan Abdullah Öcalan, Kürtlerin Türk solu ile olan bağlarını güçlendirip siyasi bir ittifak kurmalarını istedi. Neticede Kürt yanlı siyaset yapan HDP ve Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) ittifakı iki gruba ayrıldı: Yerel seçimlerde yarışan ve belediye kısmını temsil eden Demokratik Bölge Partisi (DBP) ve genel seçimlerde yarışan HDP. Kürt siyaseti içerisinde HDP nin Türkiyelileşme kavramını öne çıkardığını görüyoruz. Bu anlayışa göre Kürtler kendi politik geleceklerini Türkiye nin mevcut hukuki yapısı içerisinde aramalı ve ayrılıkçı fikirlerden uzak durmalıdır. HDP nin seçimlerde başarısız olması durumunda öne çıkan Kürt partisi DBP olacaktır. DBP nin siyasi önceliği ise Kürt nüfusun yoğun yaşadığı bölgelerin self-determinasyon (özyönetim) ile yönetilmesidir. DBP nin öne çıkması durumu Türk solunun Kürt siyasi hareketini marjinalleştirmesiyle sonuçlanabilir. Yine bu durumda ayrılıkçı şiddetin yükselişe geçmesi kuvvetle muhtemeldir. 3 Şahin Alpay, Aday Listeleri Ne Diyor? Zaman, 9 Nisan

14 ,16 89,19 74,13 Şekil 2. Yakın tarihte yapılan seçimlere katılım Geçmiş Seçim Sonuçları Türkiye de 55 milyondan fazla kayıtlı seçmen var ve seçime katılım %80 civarında yerel seçimlerinde %89 olan katılım oranı, yine aynı yıl yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %73 e düşmüştü. Hâlihazırdaki politik atmosfer 2014 yerel seçimlerinden önceki atmosferi hatırlatıyor, dolayısıyla Haziran 2015 seçimlerinde yüksek bir katılım bekleyebiliriz seçimleri, yakın geçmişte yapılan diğer diğer seçimlere kıyasla kıyasla yüksek yüksek sayıda sayıda geçersiz geçersiz oy kullanılması açısından oy kullanılması açısından da kayda da kayda değer değer bir öneme bir öneme sahip. sahip ,16 89,19 74,13 Şekil 2. Yakın tarihte yapılan seçimlere katılım Şekil 2. Yakın tarihte yapılan seçimlere katılım Yerel 2011 Genel 2014 Yerel AKP CHP MHP BDP/HDP SP/BBP Diğer Şekil 3. Yakın geçmişte yapılan yerel ve genel seçimlerde partilerin aldıkları oy yüzdeleri Yerel 2011 Genel 2014 Yerel

15 İleriye Bakış: Anket ve Simülasyonlar Farklı araştırma şirketleri tarafından yakın zamanda yapılan anketler Kürt yanlısı HDP nin %10 civarında bir desteğe sahipken Türk milliyetçisi MHP nin de kamuoyu desteğini artırıp %16-18 bandında yer aldığını gösteriyor. Ana muhalefet partisi olan CHP ise daha geniş bir aralıkta, %23-29 bandında bir desteğe Turkey sahip gözüküyor. Task Force 8 İktidarda bulunan AKP nin gördüğü destek ise düşüş trendinde devam ediyor; %39-44 bandında. HDP MHP CHP AKP Andy-Ar Sonar Gezici Metropoll Şekil 4. Yakın Geçmişte Yapılan Anketler (oy oranı %) (Mart - Nisan 2015) Figure 4. Recent polls (vote share %) (March April 2015) 15

16 Yaklaşmakta olan Haziran 2015 seçimlerinde tüm gözler AKP nin sahip olacağı sandık sayısında olacak. Bu ise temelde Kürt yanlısı politika yapan HDP nin %10 barajını geçip geçmeyeceğiyle alakalı. Yirmi yıldan fazla bir zamandır Kürt yanlısı partiler seçime bağımsız adaylarla giriyor ve bu şekilde seçim barajına takılmadan meclise girebiliyorlardı. Aralarında Türkiye Cumhuriyeti devleti ile PKK 4 arasında devam eden Çözüm Süreci nin de bulunduğu birçok sebepten dolayı HDP büyük risk alarak seçime parti olarak girme kararı aldı. tion 1 HDP nin bu seçimde başarısız olması yalnızca TBMM de Kürt temsilinin olmaması anlamına gelmeyecek, aynı zamanda AKP için de büyük bir zafer olacak. Bu durumda HDP nin alması muhtemel olan tüm sandalyeler AKP ye gidecek ve Cumhurbaşkanı Erdoğan tek taraflı olarak yürüttüğü Anayasayı değiştirip başkanlık sistemine geçme hayali konusunda daha da güçlenmiş olacak. Aşağıdaki simülasyonlar, olası oy oranları ile sandalye sayıları arasındaki ilişkiyi gösteriyor: Oy Oranı (%) Sandalye Sayısı Diğer 4 HDP 8 MHP 14 AKP 51 CHP 118 MHP 65 AKP 367 Hükümet yanlısı araştırma şirketleri ve havuz medyası AKP nin oy oranını sürekli %50 civarında gösteriyor. CHP 23 Bu şirketlere göre AKP 2014 yerel seçimlerin- Simülasyon 1 den bu yana oylarını artırmış durumda. 5 n 2 ORC tarafından yapılan bir araştırmaya göre, oylar yukarıdaki şekilde olduğu gibi dağılacak. 6 Bu senaryoya göre HDP seçim barajını geçemeyecek ve CHP ve MHP ciddi oy kaybı yaşayacak. Bu sonuçlar Cumhurbaşkanı Erdoğan için oldukça cazip sonuçlar çünkü AKP, meclis sandalye sayısının üçte ikisi olan 367 sayısını geçecek. Bu aynı zamanda yeni bir Anayasanın AKP tarafından tek taraflı olarak teklif edilebilmesi için gereken minimum sandalye sayısı. Oy Oranı (%) Sandalye Sayısı 4 Detaylar Diğer için bk. 7 Mustafa Gürbüz, Kurds Electoral Gamble, Sada 24 Şubat 2015, org/sada/index.cfm?fa=show&article=59167&solr_hilite= MHP 5 Havuz HDP 9 ifadesi ve hükümet yanlısı medyanın gelişimi 80 için, bk. Diminishing Press Freedom in Turkey (Rethink Institute: Washington, DC). Hükümet yanlısı medyada aşırıya kaçan iddiaların bir örneği olarak, bk. Ahmet Taşgetiren, Listeler: Türkiye yi Kapsamak, Star 9 Nisan 2015, AKP 44 MHP 15 CHP 6 ORC Seçim Anketi Yaptı: AK Parti Güldü Subuohaber Mart2015, AKP orc-secim-anketi-yapti-ak-parti-guldu-h16370.html CHP 26

17 Simulation 2 Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP için en iyi ikinci senaryo ise referandum için gerekli minimum sandalye sayısı olan 330 milletvekiline ulaşmak. Bu durumda AKP başkanlık sistemi konusunda ülkeyi referanduma götürebilecek. Oy Oranı (%) Diğer 7 HDP 9 AKP 44 MHP 15 CHP 26 Simülasyon 2 CHP 140 Sandalye Sayısı MHP 80 AKP 330 Erdoğan da son dönemde yaptığı çağrılarda 400 milletvekilinden vazgeçerek 335 vekilin AKP için iyi sayılabileceğini söyledi. 7 Ancak böyle bir senaryonun mümkün olması HDP nin barajı geçememesi ve MHP oylarının %15 in altında kalmasıyla mümkün. Simulation 3 Referandum konusuyla alakalı olarak, kamuoyu araştırmalarının başkanlık sistemine olan desteğin düşük olduğunu ortaya koyduğunu belirtelim. Metropoll ün yaptığı bir araştırmaya göre halkın %32 si Erdoğan ın önerdiği başkanlık sistemine evet derken %55 i otoriterleşme ihtimalinden dolayı hayır oyu kullanacak. 8 Başka bir araştırma şirketi olan Gezici ye göre ise, seçmen %23 e karşı %77 ile başkanlık sistemini reddedecek. 9 MHP 18 Oy Oranı (%) HDP 10 CHP 26 Diğer 4 AKP 42 Simülasyon 3 MHP 93 Sandalye Sayısı HDP 60 CHP 134 AKP 261 Bazı araştırmaların öngördüğü üzere MHP, CHP ve HDP aynı anda oylarını artırır ve HDP %10 barajını geçerse AKP nin elde edeceği toplam sandalye sayısı 300 ün altında olacak. Bu durumda AKP nin 276 sandalyenin de altına düşme ihtimali var ki, koalisyonsuz iktidar olmak için gereken minimum sayı bu. Seçim sonuçları arasında en sürpriz olanı da muhtemel bir koalisyon hükümetidir. 7 Erdoğan Says 335 Seats Enough, not 400 Hurriyet Daily News, 9 Nisan 2015, com/erdoğan-says-335-seats-enough-not- 400.aspx?pageID=238&nID=80846&NewsCatID=338 8 Türkiye nin Nabzı: Şubat 2015 Şubat 2015, arastirma-9/ İşte Son Seçim Anketi: AKP ye Güven Sıfırlandı Cumhuriyet, 23 Şubat 2015, foto/foto_galeri/219429/1/iste_son_secim_anketi AKP_ye_guven_ sifirlandi.html 17

18 Simulation 4 Seçim barajını geçen HDP, siyasi dengeleri değiştiren bir parti olacaktır. Bu senaryonun gerçek olması durumunda MHP nin alacağı oy oranındaki küçük bir oynama dahi AKP yi 276 sandalyenin altına itebilecektir. Bunun anlamı SP-BBP 5 HDP 10 MHP 18 Kamuoyu araştırmaları HDP nin sadece seküler Türk solunda değil dindar Kürt seçmeni arasında da desteğinin arttığını gösteriyor. Yakın zamanlarda İstanbul da yapılan bir anket, Dengir Mir Mehmet Fırat ın partiden aday gösterilmesinin HDP ye yönelik desteği (AKP den oy çalarak) gözle görünür oranda yükselttiğini ortaya koyuyor (%13,4). 10 Aynı anket Cumhurbaşkanı Erdoğan ın Kobani politikası ve yakın zamanlarda ortaya koyduğu milliyetçi duruş (mesela Kürt meselesi diye bir şey yoktur ifadesi) dindar Kürtler arasında etnik yaklaşımı ve AKP karşıtı zihniyeti artırdığını da gösteriyor. Oy Oranı (%) Diğer 1 CHP 27 Metropoll tarafından yapılan karşılaştırmalı bir araştırma HDP nin seçmen tabanını genişletme potansiyeli olduğunu ortaya koyuyor Kasım ında yapılan bir ankette Selahattin Demirtaş liderliğindeki bir HDP nin gelecek seçimlerde barajı geçmesini ister misiniz? sorusuna %15,5 olumlu cevap verilmiştir yılı Şubat ayında aynı soru yeniden sorulduğunda olumlu cevap verenlerin oranı %19,6 ya yükselmiştir. 11 AKP 39 Simülasyon 4 ise Türkiye nin bir koalisyon hükümeti tarafından yönetilmesidir. MHP 100 Sandalye Sayısı HDP 62 CHP 142 AKP Gezici nin yaptığı anketin detayları için bk. HDP nin İstanbul Patlaması Taraf 6 Nisan Dindar Kürtler arasında değişmekte olan seçmen tercihleri üzerine faydalı bir tartışma için, bk. Cafer Solgun, Disillusioned Kurdish Voters Shift away from AKP Today s Zaman, 8 Nisan html 11 Türkiye nin Nabzı: Şubat 2015 Metropoll Araştırma, Şubat 2015, siyasi-arastirma-9/

19 Ana Tartışmalar Başkanlık Sistemi Mevcut durumda Türkiye Anayasası başbakanın hükümetin ve dolayısıyla yürütmenin başı olduğu parlamenter sistem üzerine kurulu. Cumhurbaşkanı ise herhangi bir parti ile ilişkisi olmayan bir kişi olarak devletin başı konumunda. Her ne kadar Anayasa cumhurbaşkanına Milli Güvenlik Kurulu na başkanlık etmek ve yüksek mahkeme yargıçlarını atamak gibi kayda değer yetkiler veriyorsa da, yürütme yetkisine sahip bir cumhurbaşkanlığı için Anayasada değişiklik yapılması gerekiyor. Eğer Haziran seçimlerinde AKP meclis oylarının üçte ikilik çoğunluğunu alacak bir zafer kazanırsa referanduma ihtiyaç duymadan istediği Anayasa değişikliğini yapabilecek. Meclis üye sayısının üçte ikisi olan 357 vekile ulaşamazsa AKP için ikinci en iyi senaryo 330 vekile ulaşmak olacak ki bu durumda Anayasa değişikliğini referanduma götürebilecek. Ancak referandum doğrudan olumlu sonuç anlamına gelmiyor. Son anketler başkanlık sistemi konusunda Türkiye kamuoyunun çok da istekli olmadığını gösteriyor. Eğer AKP 330 vekil sayısına ulaşamazsa oluşacak olan sandalye (ve güç) dağılımı Cumhurbaşkanı nı hâlihazırda yaptığı şekliyle hükümetin işlerine karışamayacağı bir noktaya getirecek. Mevcut durumda Erdoğan kabineye başkanlık yapıyor ve danışmanları da yürütmeyi günlük bazda takip eden bir gölge kabine gibi çalışıyor. Erdoğan ın sadık destekçileri için Cumhurbaşkanı nın hâlihazırda yürütmeye yaptığı müdahaleler gayet normal çünkü Erdoğan halkın seçtiği bir Cumhurbaşkanı. Erdoğan öncesi dönemin Cumhurbaşkanları seçimle gelmemişlerdi. Ancak AKP elitinden bazı kimseler, başkanlık ve parlamenter sistemin bir melezi olarak kurulacak olan bir siyasal yapının Türkiye de uzun vadede işlemeyeceği görüşünde. Yakın bir geçmişte, Başbakan Vekili ve AKP nin kurucularından biri olan Bülent Arınç, kamuoyuna açık bir toplantısında Erdoğan a kendi işlerine dönmesi ve onlarla meşgul olması gerektiğini söyledi. Ancak takip eden süreçte Arınç, Başbakan Davutoğlu tarafından bu sözlerinden dolayı azarlandı. Yine bu gelişmenin öncesinde Davutoğlu ile Erdoğan, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan ın AKP den adaylığı konusunda uzlaşmazlık yaşamışlardı. Dolayısıyla AKP liderliği Haziran seçimlerinden sonra kasisli bir yola girmiş olacak. 19

20 Erdoğan dan önce, 1990 larda, merkez-sağ partilerinin liderliğinden cumhurbaşkanlığına geçen iki isim Turgut Özal ve Süleyman Demirel, cumhurbaşkanlığı makamına geçebilmek için parti pozisyonlarından istifa etmek zorunda kalmışlardı. Devam eden süreçte her iki isim de kendilerine sadık insanlara bıraktıkları partilerini kontrol etmekte güçlük yaşamışlardı. Özal ve Demirel den farklı olarak Erdoğan bu pozisyonundan vazgeçmeyip AKP başkanlık sistemine geçişi başaramasa bile kendisine sadık bürokratlar üzerinden şartları zorlayabilir. Ancak bu hırslı politikalar ülkedeki anlaşmazlıkları daha da kötü hale getirebilir ve AKP nin birliğini riske atabilir. Yolsuzluk Suçlamaları 17 Aralık 2013 günü, İstanbul savcıları tarafından yürütülen büyük bir yolsuzluk soruşturması kapsamında şüpheli görülen 50 kişinin evleri polis tarafından basıldı. Şüpheliler arasında kabineden 3 bakanın çocukları da vardı. Soruşturmanın ana şüphelisi ise Reza Zarrab idi. İran asıllı bir iş adamı olan Zarrab ın uluslararası yaptırımların sıkı olduğu 2009 ile 2012 yılları arasında İran için 120 milyar dolar akladığı iddia ediliyordu. AKP hükümeti önce Gezi Parkı protestolarının akabinde yolsuzluk soruşturmalarının iç ve dış düşmanlar tarafından hükümeti düşürmek amacıyla birlikte organize edilen çabalar olduğunu iddia etti. 25 Aralık günü, çocuklarının yolsuzluğa karıştığı iddia edilen üç bakan aniden istifa etti. İstifa eden bakanlardan Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar Recep Tayyip Erdoğan ın da istifa etmesi gerektiğini söyledi. Bayraktar, kendisinin istifaya zorlandığını ancak yaptığı her şeyi Erdoğan ın izni ve onayıyla yaptığını söyledi. Soruşturmayı takip eden savcı Muammer Akkaş, bir gün sonra davadan alındı. 15 Şubat günü ise mecliste yirmi saati aşan, yumrukların konuştuğu kan dökülen bir oturumda hükümetin yargı üzerindeki hakimiyetini onaylayan bir kanun meclisten geçti. Yerel seçim galibiyetinin ardından AKP hükümeti Milli İstihbarat Teşkilatı nın (MİT) yetkilerini artıran bir kanunu meclisten geçirdi ve bu yeni kanun 26 Nisan 2014 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi. Takip eden birkaç ay içerisinde binlerce polis ve çok sayıda savcı tayine tabi tutuldu ya da görevden alındı. 10 Ağustos 2014 tarihinde ise Recep Tayyip Erdoğan Türkiye Cumhuriyeti nin ilk defa seçimle gelen Cumhurbaşkanı oldu. Çok kısa bir süre sonra, 1 Eylül 2014 günü, yolsuzluk soruşturmaları resmen düşürüldü. 20

ACR Group. NEDEN? neden?

ACR Group. NEDEN? neden? ACR Group NEDEN? neden? CİNSİYET YÜZDE % Kadın Erkek 46,8 53,2 YAŞ - - - - - - 18-25 26-35 20,1 27,6 36-45 46-60 29,4 15,2 60+ 7,7 I. AMAÇ Bu çalışmanın amacı, aylık periyotlar halinde düzenlediğimiz,

Detaylı

Son 5 Yılda Türkiye Medyasında İnsan Hakları ve Nefret Söylemi. Şubat 2015

Son 5 Yılda Türkiye Medyasında İnsan Hakları ve Nefret Söylemi. Şubat 2015 Son 5 Yılda Türkiye Medyasında İnsan Hakları ve Nefret Söylemi Şubat 2015 Son 5 Yılda Türkiye Medyasında İnsan Hakları ve Nefret Söylemi Medya ve İletişim Merkezi İstanbul Enstitüsü İstanbul Enstitüsü

Detaylı

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi 1 Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu: Gezi Parkından dünyaya yansıyan ses daha fazla özgürlük, daha fazla demokrasi sesidir. Tarih : 15.06.2013 Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu Türkiye de görev yapan yabancı

Detaylı

Vatandaşlar koalisyonun kurulmamasından MHP yi sorumlu tutuyor. Marpoll Kamuoyu Araştırma Şirketi, Ağustos ayı gündem araştırma sonuçlarını açıkladı.

Vatandaşlar koalisyonun kurulmamasından MHP yi sorumlu tutuyor. Marpoll Kamuoyu Araştırma Şirketi, Ağustos ayı gündem araştırma sonuçlarını açıkladı. K.MARAŞ'TA SON ANKET Anket Sonuçları MHP yi İşaret Etti Vatandaşlar koalisyonun kurulmamasından MHP yi sorumlu tutuyor. Marpoll Kamuoyu Araştırma Şirketi, Ağustos ayı gündem araştırma sonuçlarını açıkladı.

Detaylı

24 Haziran Seçimlerine İlişkin Kamuoyu Eğilimleri

24 Haziran Seçimlerine İlişkin Kamuoyu Eğilimleri 24 Haziran Seçimlerine İlişkin Kamuoyu Eğilimleri 22-23 Mayıs 2018 Mediar Gazi Üni. Teknopark Gölbaşı / ANKARA 0850 532 77 35 bilgi@mediar.com.tr www.mediar.com.tr İçindekiler I. Amaç, Evren, Örneklem

Detaylı

TÜRKİYE DE SİYASET VE DEMOKRASİ

TÜRKİYE DE SİYASET VE DEMOKRASİ TÜRKİYE DE SİYASET VE DEMOKRASİ 12 Eylül Darbesi 1973 seçimlerinden 1980 yılına kadar gerçekleşen seçimlerde tek başına bir iktidar çıkmadığından bu dönem hükümet istikrarsızlığı ile geçen bir dönem olmuştur.

Detaylı

İÇİNDEKİLER SUNUŞ...IX KISALTMALAR... XIII I. BÖLÜM SEÇİM DÖNEMİ

İÇİNDEKİLER SUNUŞ...IX KISALTMALAR... XIII I. BÖLÜM SEÇİM DÖNEMİ I İÇİNDEKİLER SUNUŞ......IX KISALTMALAR... XIII I. BÖLÜM SEÇİM DÖNEMİ A. SEÇİM DÖNEMİNE GİRİŞ... 3 Cumhurbaşkanlığı Seçimi... 3 Erken Seçim Kararı... 4 B. SEÇİM DÖNEMİNDEKİ YASAL DÜZENLEMELER... 5 C. SEÇİM

Detaylı

MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA Tel: (312) 441 4600 Faks: (312) 441 7490

MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA Tel: (312) 441 4600 Faks: (312) 441 7490 MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA Tel: (312) 441 4600 Faks: (312) 441 7490 www.metropoll.com.tr Yerel seçimlerden sonra ülke gündeminde

Detaylı

Seçmen sayısı. Böylesine uçuk rakamlar veren bir YSK na nasıl güvenilir?

Seçmen sayısı. Böylesine uçuk rakamlar veren bir YSK na nasıl güvenilir? Değerli arkadaşlar, 7 Haziran 2015 günü yapılacak olan 25. dönem Milletvekili seçiminin nasıl sonuçlanacağı haklı olarak büyük merak konusu... Bu nedenle aylardan beri kamuoyu yoklamaları yapılıyor, anketler

Detaylı

TÜRKİYE NİN NABZI AĞUSTOS 2015 ERKEN SEÇİM ÖNCESİ SİYASAL DURUM DEĞERLENDİRMESİ

TÜRKİYE NİN NABZI AĞUSTOS 2015 ERKEN SEÇİM ÖNCESİ SİYASAL DURUM DEĞERLENDİRMESİ TÜRKİYE NİN NABZI AĞUSTOS 2015 ERKEN SEÇİM ÖNCESİ SİYASAL DURUM DEĞERLENDİRMESİ MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA Tel: (312) 441 4600

Detaylı

3 Kasım 2002 Seçimlerine Doğru: Senaryolar ve Alternatifler...

3 Kasım 2002 Seçimlerine Doğru: Senaryolar ve Alternatifler... 3 Kasım 2002 Seçimlerine Doğru: Senaryolar ve Alternatifler... Seçime Doğru Giderken Kamuoyu: 3 Kasım 2002 seçimlerine bir haftadan az süre kalmışken, seçimin sonucu açısından bir çok spekülasyon bulunmaktadır.

Detaylı

10 Ağustos. Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Yazılı Medya Araştırması. 18 Ağustos 2014. 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimi Yazılı Medya Araştırması

10 Ağustos. Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Yazılı Medya Araştırması. 18 Ağustos 2014. 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimi Yazılı Medya Araştırması 10 Ağustos Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Yazılı Medya Araştırması 18 Ağustos 2014 İÇİNDEKİLER 1. SUNUŞ... 3 2. ADAYLAR HAKKINDA ÇIKAN HABERLER NASIL SUNULDU?... 3-4 2.1 HABERLERİN ADAYLARA GÖRE DAĞILIMI...

Detaylı

ANAYASA HUKUKU (İKTİSAT VE MALİYE BÖLÜMLERİ) 2014 2015 GÜZ DÖNEMİ ARASINAV 17 KASIM 2014 SAAT 09:00

ANAYASA HUKUKU (İKTİSAT VE MALİYE BÖLÜMLERİ) 2014 2015 GÜZ DÖNEMİ ARASINAV 17 KASIM 2014 SAAT 09:00 ANAYASA HUKUKU (İKTİSAT VE MALİYE BÖLÜMLERİ) 2014 2015 GÜZ DÖNEMİ ARASINAV 17 KASIM 2014 SAAT 09:00 A. ANLATIM SORUSU (10 puan) Temsilde adalet yönetimde istikrar kavramlarını kısaca açıklayınız. Bu konuda

Detaylı

AĞUSTOS 2015 GÜNDEM ARAŞTIRMASI NA DAİR

AĞUSTOS 2015 GÜNDEM ARAŞTIRMASI NA DAİR AĞUSTOS 2015 GÜNDEM ARAŞTIRMASI NA DAİR Marpoll Kamuoyu Araştırma Şirketi, kamuoyunu yani halkın kanaatlerini karar alıcıların ve uygulayıcıların meşruiyetini sürdüren önemli bir faktör olarak görmektedir.

Detaylı

Haziran 25. Medya ve Güven. Gündem. Tüm hakları gizlidir.

Haziran 25. Medya ve Güven. Gündem. Tüm hakları gizlidir. Haziran 25 Medya ve Güven 2013 Tüm hakları gizlidir. Gündem 1. Yöntem Bu araştırma Xsights Araştırma ve Danışmanlık, bu konu hakkında online araştırma yöntemiyle, toplamda 741 kişi ile bir araştırma gerçekleştirmiştir.

Detaylı

Haziran 2015 Seçimlerine Giderken Kamuoyu Dinamikleri

Haziran 2015 Seçimlerine Giderken Kamuoyu Dinamikleri Haziran 2015 Seçimlerine Giderken Kamuoyu Dinamikleri Ali Çarkoğlu 5 Mayıs 2015 S. Erdem Aytaç Koç Üniversitesi Saha Araştırmaları Merkezi Araştırmanın Künyesi 49 ilde 2201 katılımcı ile yüz yüze görüşme

Detaylı

16 Nisan Anayasa Değişikliği Referandumu Sandık Sonrası Araştırması

16 Nisan Anayasa Değişikliği Referandumu Sandık Sonrası Araştırması 16 Nisan Anayasa Değişikliği Referandumu Sandık Sonrası Araştırması 19 NİSAN 2017 NOT: BU DOSYADA İLETİLEN VERİLER GÖRSELLEŞTİRİLİRKEN SLİDE DA BELİRTİLEN LOGO, ÖRNEKLEM BİLGİSİ (N=) VE IPSOS SOSYAL ARAŞTIRMALAR

Detaylı

TÜRKĠYE DE ANAYASA DEĞĠġĠKLĠĞĠ: NEDENLER, YAġANANLAR VE SONUÇLAR

TÜRKĠYE DE ANAYASA DEĞĠġĠKLĠĞĠ: NEDENLER, YAġANANLAR VE SONUÇLAR TÜRKĠYE DE ANAYASA DEĞĠġĠKLĠĞĠ: NEDENLER, YAġANANLAR VE SONUÇLAR 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrasında ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) koşullarında, 16 Aralık 2016 günü Türkiye Büyük Millet Meclisi

Detaylı

ANKARA NIN OYLARI SEÇİM GÜNLÜĞÜ

ANKARA NIN OYLARI SEÇİM GÜNLÜĞÜ ANKARA NIN OYLARI SEÇİM GÜNLÜĞÜ Ortak Nokta Derneği ile Ankara Kent Forumu Derneğinin önderliğinde, sivil toplum kuruluşlarının desteği ve gönüllülerin katılımıyla bağımsız bir platform olan Ankara nın

Detaylı

10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinin Değerlendirilmesi

10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinin Değerlendirilmesi 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinin Değerlendirilmesi Erol Tuncer - 18 Ağustos 2014 Bu değerlendirme, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin -Yüksek Seçim Kurulu tarafından 15 Ağustos 2014 tarihinde açıklanan-

Detaylı

KARARSIZ AK PARTĠ SEÇMENĠ PARTĠSĠNE DÖNÜYOR

KARARSIZ AK PARTĠ SEÇMENĠ PARTĠSĠNE DÖNÜYOR Türkiye 7 Haziran 2015'te yapılacak milletvekili genel seçimlerine hazırlanırken araştırma şirketleri de seçmenlerin nabzını tutmaya devam ediyor. Genel seçim öncesi Politic's Araştırma Şirketi'nce yapılan

Detaylı

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem NEDEN Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem YERLi VE MiLLi BiR SiSTEM Türkiye, artık daha büyük. Dünyada söz söyleyen ülkeler arasında. Milletinin refahını artırmaya başladı. Dünyanın en büyük altyapı

Detaylı

Türkiye de Seçim Sistemi TBMM de Eşit Temsili Sağlıyor mu?

Türkiye de Seçim Sistemi TBMM de Eşit Temsili Sağlıyor mu? Türkiye de Seçim Sistemi TBMM de Eşit Temsili Sağlıyor mu? 1.BÖLÜM TBMM DE EŞİT TEMSİL EDİLİYOR MUYUZ? DEMOKRASİ NEDİR? Demokrasi; Halkın serbest ve eşit siyasal katılımını sağlayan, Özgür muhalefeti mümkün

Detaylı

tepav Haziran2011 N201143 POLİTİKANOTU 12 Haziran 2011 Seçiminde Seçim Sisteminin Parlamento Yapısına Etkileri

tepav Haziran2011 N201143 POLİTİKANOTU 12 Haziran 2011 Seçiminde Seçim Sisteminin Parlamento Yapısına Etkileri POLİTİKANOTU Haziran2011 N201143 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Dr. Türkmen Göksel Öğretim Üyesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dr. Yetkin Çınar Öğretim Üyesi, Ankara

Detaylı

TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ SEPA 5

TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ SEPA 5 TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ SEPA 5 HAZİRAN 2012 Araştırmacılar Derneği üyesi olan GENAR, araştırmalarına olan güvenini her türlü denetime ve bilimsel sorgulamaya açık olduğunu gösteren Onur

Detaylı

Süleyman Demirel Hayatını Kaybetti

Süleyman Demirel Hayatını Kaybetti Süleyman Demirel Hayatını Kaybetti Türkiye Cumhuriyeti nin 9. Cumhurbaşkanı, 40 yılı aşkın siyasi hayatında kendi deyimiyle altı kez gittiği başbakanlığa yedi kez gelen parti lideri, Devlet Su İşleri nin

Detaylı

Kazandı ama bu sonuç Erdoğan ı mutlu etmez

Kazandı ama bu sonuç Erdoğan ı mutlu etmez 1 / 8 2014/08/29 15:48 Ana Sayfa GÜNDEM DÜNYA EKONOMĐ SPOR KELEBEK YAZARLAR EMLAK AĐLE HÜRRĐYET TV myy@hurriyet.com.tr Hürriyet 11.08.2014 Pazartesi Kazandı ama bu sonuç Erdoğan ı mutlu etmez - A + Tak

Detaylı

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER Modern Siyaset Teorisi Dersin Kodu SBU 601 Siyaset, iktidar, otorite, meşruiyet, siyaset sosyolojisi, modernizm,

Detaylı

Devletin Şefleri Cumhurbaşkanları

Devletin Şefleri Cumhurbaşkanları Devletin Şefleri Cumhurbaşkanları Cumhuriyetin kuruluşu Anadolu insanının iman, namus, bağımsızlık, özgürlük, vatan ve millete sevgi ile bağlılığının inancı ve iradesi ile kendisine önderlik yapan Mustafa

Detaylı

Türkiye Siyasi Gündem Araştırması

Türkiye Siyasi Gündem Araştırması I. AMAÇ Bu çalışmanın amacı, aylık periyotlar halinde düzenlediğimiz, Türkiye nin Siyasi Gündemine paralel konuların ele alınarak halkın görüşlerini tespit etmek ve bu görüşlerin NEDENİ ni saptamak adına

Detaylı

Sosyal Araştırmalar Enstitüsü 1 Kasım 2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması

Sosyal Araştırmalar Enstitüsü 1 Kasım 2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması Sosyal Araştırmalar Enstitüsü 1 Kasım 2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması 4 Kasım 2015 Not: bu dosyada iletilen veriler görselleştirilirken slide da belirtilen logo, örneklem bilgisi (n=) ve Ipsos

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII 24 HAZİRAN 2018 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII 24 HAZİRAN 2018 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ VII İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII 24 HAZİRAN 2018 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ A. 1923 ten GÜNÜMÜZE CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ... 5 B. 10 AĞUSTOS 2014 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ... 6 C. CUMHURBAŞKANLIĞI

Detaylı

2010 YILINA DAMGASINI VURAN OLAYLAR. Avrupa Birliği ve Avrupa Birliği ne giriş süreci. Terör olayları. Türkiye-İsrail krizi

2010 YILINA DAMGASINI VURAN OLAYLAR. Avrupa Birliği ve Avrupa Birliği ne giriş süreci. Terör olayları. Türkiye-İsrail krizi MTM Medya Takip Merkezi, 2010 yılında medyanın gündemini belirleyen konu ve olayları derledi. İki bini aşkın gazete, dergi, TV kanalı ve haber sitesinde periyodik olarak yapılan takip sonuçları, yıl boyunca

Detaylı

AĞUSTOS 2015 TÜRKİYE GÜNDEMİ VESEÇMEN EĞİLİMİ ARAŞTIRMASI SONUÇ RAPORU 25 AĞUSTOS 2015

AĞUSTOS 2015 TÜRKİYE GÜNDEMİ VESEÇMEN EĞİLİMİ ARAŞTIRMASI SONUÇ RAPORU 25 AĞUSTOS 2015 ARGETUS ARAŞTIRMA, DANIŞMANLIK, EĞİTİM, PROJE VE ORGANİZASYON AĞUSTOS 2015 TÜRKİYE GÜNDEMİ VESEÇMEN EĞİLİMİ ARAŞTIRMASI 25 AĞUSTOS 2015 Mehmet Akif Mah.Recep Ayan Cad. Günaydın Sok. No:6 Kat:3 Çekmeköy

Detaylı

İSTANBUL KAMUOYU ARAŞTIRMASI MAYIS 2015

İSTANBUL KAMUOYU ARAŞTIRMASI MAYIS 2015 İSTANBUL KAMUOYU ARAŞTIRMASI 19 25 MAYIS 2015 1 İÇİNDEKİLER ARAŞTIRMANIN TEKNİK ÖZELLİKLERİ...3 GENEL SİYASİ TERCİHLER...5 GÜNDEM. 28 YEREL SORUNLAR..40 DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER...42 2 ARAŞTIRMANIN TEKNİK

Detaylı

Hükümet in TSK İçinde Oluşturduğu Paralel Yapılar; Cumhurbaşkanı ve AYİM nin Konumu..

Hükümet in TSK İçinde Oluşturduğu Paralel Yapılar; Cumhurbaşkanı ve AYİM nin Konumu.. 28 Nisan 2014 Basın Toplantısı Metni ; (Konuşmaya esas metin) Hükümet in TSK İçinde Oluşturduğu Paralel Yapılar; Cumhurbaşkanı ve AYİM nin Konumu.. -- Silahlı Kuvvetlerimizde 3-4 yıldan bu yana Hava Kuvvetleri

Detaylı

Demokrasi ve Sivil Toplum (SBK256)

Demokrasi ve Sivil Toplum (SBK256) T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Demokrasi ve Sivil Toplum (SBK256) 12. Hafta Ders Notları - 03/05/2017 Arş. Gör. Dr. Görkem

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ

Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... IX İÇİNDEKİLER...XIII KISALTMALAR...XXI TABLOLAR

Detaylı

TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri

TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ Mehmet Uçum 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri a. Tartışmanın Arka Planı Ülkemizde, hükümet biçimi olarak başkanlık sistemi tartışması yeni

Detaylı

Metodoloji Türkiye Ne Diyor?

Metodoloji Türkiye Ne Diyor? HAZİRAN 2013 Metodoloji Türkiye Ne Diyor? Araştırması İNC Araştırma ve İletişim Danışmanlığı tarafından 24-29 Haziran 2013 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın alan uygulaması NUTS 2 sınıflamasına

Detaylı

KKTC SİYASİ ARAŞTIRMA RAPORU

KKTC SİYASİ ARAŞTIRMA RAPORU KKTC SİYASİ ARAŞTIRMA RAPORU Ekim, 2017 1 Araştırmanın Amacı ve Önemi Bu araştırma Gezici Araştırma Merkezi tarafından, KKTC genelinde sosyal, ekonomik, politik konular ile ilgili seçmenin düşüncesini

Detaylı

A N A L İ Z. 7 Haziran dan 1 Kasım a Seçim Beyannameleri: Metin Analizi. Furkan BEŞEL

A N A L İ Z. 7 Haziran dan 1 Kasım a Seçim Beyannameleri: Metin Analizi. Furkan BEŞEL A N A L İ Z 7 Haziran dan 1 Kasım a Seçim Beyannameleri: Metin Analizi Furkan BEŞEL Ekim 2015 7 HAZİRAN DAN 1 KASIM A 7 Haziran 2015 te yapılan 25. Dönem milletvekili genel seçiminde 53.741.838 kayıtlı

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ ANABİLİM DALI SEÇİM SİSTEMLERİNİN SEÇMEN İRADESİNE ETKİSİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ ANABİLİM DALI SEÇİM SİSTEMLERİNİN SEÇMEN İRADESİNE ETKİSİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ ANABİLİM DALI SEÇİM SİSTEMLERİNİN SEÇMEN İRADESİNE ETKİSİ Metin ÖZ Samsun, 2017 S E Ç İ M S İ S T E M L E R İ N İ N S E Ç M E N İ R A

Detaylı

ekonomi olduğu görülüyor. Erken seçim olma ihtimalinin zor olduğu, AKP'nin ekonomide rahatlama yaşatmadan seçimi tekrarlatmasının mümkün olmadığı görü

ekonomi olduğu görülüyor. Erken seçim olma ihtimalinin zor olduğu, AKP'nin ekonomide rahatlama yaşatmadan seçimi tekrarlatmasının mümkün olmadığı görü Kanlı planı seçmen gördü! İşte son anket rakamları Gezici Araştırma'nın 25-26 Temmuz tarihleri arasında yaptığı kamuoyu araştırmasından çarpıcı sonuçlar çıktı. 04 Ağustos 2015 Salı 08:17 Kanlı planı seçmen

Detaylı

Sosyal Araştırmalar Enstitüsü. 10 Ağustos 2014. için gerçekleştirilmiştir.

Sosyal Araştırmalar Enstitüsü. 10 Ağustos 2014. için gerçekleştirilmiştir. 10 Ağustos 2014 için gerçekleştirilmiştir. Araştırma Hakkında Araştırma, 10 Ağustos 2014 günü, Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmesi (CATI) yöntemi ile mahalli seçimlerde oy kullanan toplam 1500 seçmen

Detaylı

MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/ Çankaya/ANKARA Tel: (312) Faks: (312)

MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/ Çankaya/ANKARA Tel: (312) Faks: (312) MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA Tel: (312) 441 4600 Faks: (312) 441 7490 www.metropoll.com.tr 2 Araştırma Türkiye genelinde 31 ilde

Detaylı

SİYASET ÜSTÜ DÜŞÜNMEK Pazar, 30 Kasım :00

SİYASET ÜSTÜ DÜŞÜNMEK Pazar, 30 Kasım :00 Türkiye de siyaset yalnızca oy kaygısı ile yapılıyor Siyasete popülizm hakimdir. Bunun adı ucuz politika dır ve toplumun geleceğine maliyet yüklemektedir. Siyaset Demokrasilerde yapılır. Totaliter rejimler

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX BIRINCI BÖLÜM ANAYASA HUKUKUNUN KISA KONULARI 1. 1961 Anayasası ile 1982 Anayasası nın Hazırlanış ve Kabul Ediliş Süreçlerindeki Farklılıklar...1 2. Üniter, Federal ve Bölgeli

Detaylı

Baki olan Rabbimiz ve davamızdır

Baki olan Rabbimiz ve davamızdır Baki olan Rabbimiz ve davamızdır Eylül 26, 2014-2:33:00 Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Yine böyle bir şölenle inşallah, bir gün biz de Sayın Cumhurbaşkanımızın bana tevdi ettiği bu görevi bir başka kardeşimize

Detaylı

TÜRKİYE NİN NABZI KASIM 2014 Cumhurbaşkanlığı Sarayı, İş Kazaları, Barış Süreci ve Sığınmacılar Sorunu

TÜRKİYE NİN NABZI KASIM 2014 Cumhurbaşkanlığı Sarayı, İş Kazaları, Barış Süreci ve Sığınmacılar Sorunu TÜRKİYE NİN NABZI KASIM 2014 Cumhurbaşkanlığı Sarayı, İş Kazaları, Barış Süreci ve Sığınmacılar Sorunu MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII. I. BÖLÜM 2011 den 2015 e DOĞRU

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII. I. BÖLÜM 2011 den 2015 e DOĞRU VII İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII I. BÖLÜM 2011 den 2015 e DOĞRU A. 2011 MİLLETVEKİLİ GENEL SEÇİMLERİ... 3 12 Haziran 2011 Milletvekili Genel Seçimleri... 3 TBMM nin Açılması... 4 Bağımsız

Detaylı

ÜLKE RAPORLARI ÇİN HALK CUMHURİYETİ 2013. Marksist-Leninist Tek Parti Devleti Yüzölçümü 9,7 milyon km 2

ÜLKE RAPORLARI ÇİN HALK CUMHURİYETİ 2013. Marksist-Leninist Tek Parti Devleti Yüzölçümü 9,7 milyon km 2 ÜLKE RAPORLARI ÇİN HALK CUMHURİYETİ 2013 Başkent Pekin Yönetim Şekli Marksist-Leninist Tek Parti Devleti Yüzölçümü 9,7 milyon km 2 Nüfus 1,35 milyar GSYH 8,2 trilyon $ Kişi Başına Milli Gelir 9.300 $ Resmi

Detaylı

ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ PAKETİ Ne getiriyor, Ne götürüyor? Onur Bakır Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Uzmanı

ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ PAKETİ Ne getiriyor, Ne götürüyor? Onur Bakır Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Uzmanı ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ PAKETİ Ne getiriyor, Ne götürüyor? Onur Bakır Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Uzmanı TOPLUM BİR NOKTADA HEM FİKİR PEKİ AMA NASIL: ÜÇ TEMEL SORU Toplumun görüşleri alındı mı? Katılımcı

Detaylı

İÇİNDEKİLER I. BÖLÜM GENEL BİLGİLER

İÇİNDEKİLER I. BÖLÜM GENEL BİLGİLER VII İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...V İÇİNDEKİLER...VII GİRİŞ...XII I. BÖLÜM GENEL BİLGİLER A. YEREL YÖNETİMLER...3 İl Özel İdareleri...3 Belediyeler...3... Köy İdareleri...4 Mahalle Muhtarlıkları...4 Yerel Yönetim

Detaylı

Demokrat Bireyden Demokratik Topluma

Demokrat Bireyden Demokratik Topluma Şubat 2015 Demokrat Bireyden Demokratik Topluma CÜNEYT TANDOĞAN Demokrat Bireyden Demokratik Topluma Cüneyt Tandoğan Demokratikleşme ve İyi Yönetişim Merkezi İstanbul Enstitüsü İstanbul Enstitüsü toplumsal,

Detaylı

TEMEL HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA. Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR

TEMEL HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA. Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR TEMEL HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR ANAYASANıN TEMEL ILKELERI 2 1. madde Türkiye devleti bir cumhuriyettir. 2. Madde Cumhuriyetin nitelikleri Cumhuriyetçilik Başlangıç ilkeleri Atatürk

Detaylı

ANAYASA DERSĐ (41302150) (2010-2011 GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI

ANAYASA DERSĐ (41302150) (2010-2011 GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI ANAYASA DERSĐ (41302150) (2010-2011 GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI ANLATIM SORULARI 1- Bir siyasal düzende anayasanın işlevleri neler olabilir? Kısaca yazınız. (10 p) -------------------------------------------

Detaylı

Prof. Dr. Özer SENCAR

Prof. Dr. Özer SENCAR ŞUBAT- 2013 MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA Tel: (312) 441 4600 Faks: (312) 441 7490 www.metropoll.com.tr Şubat 2013 te gerçekleştirdiğimiz

Detaylı

1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim

1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim 1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim Türkiye de 2007 genel milletvekili seçimlerine ilişkin değerlendirme yaparken seçim sistemine değinmeden bir çözümleme yapmak pek olanaklı değil. Türkiye nin

Detaylı

Türkiye de Kutuplaşmanın Boyutları Araştırması. 1 Şubat 2016

Türkiye de Kutuplaşmanın Boyutları Araştırması. 1 Şubat 2016 Türkiye de Kutuplaşmanın Boyutları Araştırması 1 Şubat 2016 Yöntem ve Künye Araştırma çalışması, 3-10 Aralık 2015 tarihleri arasında, Türkiye 18+ yaş nüfusunu temsil eden 1024 kişiyle, 16 ilin kentsel

Detaylı

Türkiye'de ilan edilen olağanüstü hal uygulaması dünya basınında geniş yer buldu / 11:14

Türkiye'de ilan edilen olağanüstü hal uygulaması dünya basınında geniş yer buldu / 11:14 Dünya Basınında OHAL Türkiye'de ilan edilen olağanüstü hal uygulaması dünya basınında geniş yer buldu. 21.07.2016 / 11:14 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı 3 ay süreli OHAL kararı dünya

Detaylı

TÜRKİYE SİYASİ GÜNDEM ARAŞTIRMASI

TÜRKİYE SİYASİ GÜNDEM ARAŞTIRMASI PollMark Araştırma TÜRKİYE SİYASİ GÜNDEM ARAŞTIRMASI EKİM 2015 Söğütözü Mah. 2178. Sok. No: 2/7 06510 Söğütözü ANKARA Tel: 0 (312) 284 99 00 (Pbx) Fax: 0 (312) 284 66 60 E-mail: info@pollmark.com.tr Ekim

Detaylı

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ KAMUOYU ARAŞTIRMASI. Ağustos, 2014

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ KAMUOYU ARAŞTIRMASI. Ağustos, 2014 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ KAMUOYU ARAŞTIRMASI Ağustos, 2014 İçindekiler Araştırma Hakkında Örneklemin Demografisi Cumhurbaşkanlığı Seçimlerindeki Seçmen Davranışına Yönelik Analizler Genel Seçimlerde

Detaylı

21 EKİM 2007 TARİHLİ HALKOYLAMASI

21 EKİM 2007 TARİHLİ HALKOYLAMASI 21 EKİM 2007 TARİHLİ HALKOYLAMASI Erol TUNCER / Toplumsal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı (TESAV) Başkanı - 1 Kasım 2007 I. 1961 den Günümüze Halk Oylamaları 1961 den günümüze kadar 5 kez halkoylamasına

Detaylı

İslam Dünyasından Darbe Girişimine Tepkiler

İslam Dünyasından Darbe Girişimine Tepkiler İslam Dünyasından Darbe Girişimine Tepkiler Dünya üzerindeki birçok İslami kurum, kuruluş ve şahsiyetler Türkiye'de yaşanan darbe girişimi hakkında mesajlar yayımladı. 16.07.2016 / 22:09 15 Temmuz gecesi

Detaylı

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM YORUMLARI VE SONRASINDA BİZİ BEKLEYENLER

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM YORUMLARI VE SONRASINDA BİZİ BEKLEYENLER 11 AĞUSTOS 2014 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM YORUMLARI VE SONRASINDA BİZİ BEKLEYENLER Türkiye de 10 Ağustos ta ilk olarak Türk halkı Cumhurbaşkanı nı seçmek için sandık başına gitti. Seçim sonucuna göre, Başbakan

Detaylı

DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Özel Bankacılık Araştırma İngiltere, Haziran 2017 Seçim Sunumu

DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Özel Bankacılık Araştırma İngiltere, Haziran 2017 Seçim Sunumu DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Özel Bankacılık Araştırma İngiltere, Haziran 2017 Seçim Sunumu Orkun GÖDEK, Grup Araştırma Yönetmeni Banu GÜLTEKİN, Grup Araştırma Uzmanı 31.05.2017 1 DenizBank Yatırım

Detaylı

2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması

2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması Sosyal Araştırmalar Enstitüsü için gerçekleştirilmiştir. 2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması 8 Haziran 2015 2015 Ipsos. Tüm Hakları Saklıdır. Bu dosya içeriği, Ipsos'un izni olmaksızın medya da

Detaylı

ÖZETLE. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

ÖZETLE. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem ÖZETLE Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem MiLLETiN ONAYIYLA Mevcut Anayasa da Cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyeti Devleti nin başıdır. Sistemin işleyişi, devletin bekası ve vatanın bütünlüğü, Türkiye

Detaylı

MEDYANIN EYLÜL AYI GÜNDEMİ - DÖRDÜNCÜ KUVVET MEDYA - Özgür Gazeteciler Platformu Salı, 04 Ekim :31

MEDYANIN EYLÜL AYI GÜNDEMİ - DÖRDÜNCÜ KUVVET MEDYA - Özgür Gazeteciler Platformu Salı, 04 Ekim :31 Türkiye de geçen ay en çok konuşulan olay, kişi ve kurumlar belli oldu. Artan terör olayları, Piri Reis araştırma ve sondaj gemisi, Mavi Marmara olayı, Başbakan ın yurtdışı gezileri ve BM de yaptığı konuşma,

Detaylı

Kamuoyunda Erken Seçim Algısı Araştırması

Kamuoyunda Erken Seçim Algısı Araştırması Kamuoyunda Erken Seçim Algısı Araştırması 21-22 Mart 218 Mediar Analiz Gazi Üni. Teknopark Gölbaşı / ANKARA 85 532 77 35 bilgi@mediaranaliz.com www.mediaranaliz.com İçindekiler I. Amaç, Evren, Örneklem

Detaylı

SON 4 SEÇİMDE 3 BİRİNCİLİK 10 AĞUSTOS 2014 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ ( TEK BİLEN ANDY-AR) 12 HAZİRAN 2011 GENEL SEÇİMLER ( EN YAKIN TAHMİN ) 12 EYLÜL

SON 4 SEÇİMDE 3 BİRİNCİLİK 10 AĞUSTOS 2014 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ ( TEK BİLEN ANDY-AR) 12 HAZİRAN 2011 GENEL SEÇİMLER ( EN YAKIN TAHMİN ) 12 EYLÜL SON 4 SEÇİMDE 3 BİRİNCİLİK 10 AĞUSTOS 2014 CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ ( TEK BİLEN ANDY-AR) 12 HAZİRAN 2011 GENEL SEÇİMLER ( EN YAKIN TAHMİN ) 12 EYLÜL 2010 REFERANDUMU ( TEK BİLEN ANDY-AR) I. AMAÇ Bu çalışmanın

Detaylı

Devrim Öncesinde Yemen

Devrim Öncesinde Yemen Yemen Devrimi Devrim Öncesinde Yemen Kuzey de Zeydiliğe mensup Husiler hiçbir zaman Yemen içinde entegre olamaması Yemen bütünlüğü için ciddi bir sorun olmuştur. Buna ilaveten 2009 yılında El-Kaide örgütünün

Detaylı

TÜRKİYE NİN NABZI KASIM 2014 Cumhurbaşkanlığı Sarayı, İş Kazaları, Barış Süreci ve Sığınmacılar Sorunu

TÜRKİYE NİN NABZI KASIM 2014 Cumhurbaşkanlığı Sarayı, İş Kazaları, Barış Süreci ve Sığınmacılar Sorunu TÜRKİYE NİN NABZI KASIM 2014 Cumhurbaşkanlığı Sarayı, İş Kazaları, Barış Süreci ve Sığınmacılar Sorunu MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi No: 67/18 06680 Çankaya/ANKARA

Detaylı

Doğruluk Payı Aylık Rapor Kasım 2014

Doğruluk Payı Aylık Rapor Kasım 2014 Doğruluk Payı Aylık Rapor Kasım 2014 Ortak Gelecek için Diyalog Derneği tarafından 20 Haziran 2014 tarihinde yayın hayatına başlatılan Doğruluk Payı, herhangi bir partiyle ilişkisi olmayan tamamiyle bağımsız

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII. I. BÖLÜM HAZİRAN 2015 ten KASIM 2015 e DOĞRU

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII. I. BÖLÜM HAZİRAN 2015 ten KASIM 2015 e DOĞRU VII İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER... VII I. BÖLÜM HAZİRAN 2015 ten KASIM 2015 e DOĞRU A. HAZİRAN 2015 MİLLETVEKİLİ GENEL SEÇİMLERİ... 3 7 Haziran 2015 Milletvekili Genel Seçimleri... 3 TBMM nin Açılması...

Detaylı

İdris KARDAŞ Küresel Sorunlar Platformu Genel Koordinatörü

İdris KARDAŞ Küresel Sorunlar Platformu Genel Koordinatörü santralistanbul Küresel Sorunlar Platformu http://www.platformforglobalchallenges.org http://www.twitter.com/pgchallenges http://www.facebook.com/kureselsorunlarplatformu İdris KARDAŞ Küresel Sorunlar

Detaylı

Cumhurbaşkanı. Türkiye nin Yönetim Yapısı Doç. Dr. Aslı Yağmurlu

Cumhurbaşkanı. Türkiye nin Yönetim Yapısı Doç. Dr. Aslı Yağmurlu Cumhurbaşkanı Türkiye nin Yönetim Yapısı Doç. Dr. Aslı Yağmurlu 2 3 Cumhurbaşkanı bir ülkede yönetim hakkının kalıtımsal, soya dayalı, kişisel olmadığını Kanyanğının dinsel kaynaklardan ilahi tanrısal

Detaylı

TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ -6-

TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ -6- TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ -6- EKİM 2012 Araştırmacılar Derneği üyesi olan GENAR, araştırmalarına olan güvenini her türlü denetime ve bilimsel sorgulamaya açık olduğunu gösteren Onur Sözleşmesini

Detaylı

Vekiller Heyeti Kararı, Sıkıyönetim Komutanlığı ve Milli Güvenlik Konseyi'nce Kapatılan Siyasi Partiler

Vekiller Heyeti Kararı, Sıkıyönetim Komutanlığı ve Milli Güvenlik Konseyi'nce Kapatılan Siyasi Partiler Vekiller Heyeti Kararı, Sıkıyönetim Komutanlığı ve Milli Güvenlik Konseyi'nce Kapatılan Siyasi Partiler Açılış Tarihi Kapanış Tarihi Sona Eriş Nedeni 1 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 17.11.1924 05.06.1925

Detaylı

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

Halk Erdoğan'a Ey Tayyip, ananı da al ve git demiştir. Uğur Mumcu yine haklı çıkmıştır.

Halk Erdoğan'a Ey Tayyip, ananı da al ve git demiştir. Uğur Mumcu yine haklı çıkmıştır. Halk Erdoğan'a Ey Tayyip, ananı da al ve git demiştir. Uğur Mumcu yine haklı çıkmıştır. 7 Haziran 2015 Genel seçimleri saat 22:30 itibarı ile yaklaşık olarak %99,9 oranında tamamlandı. 2011 deki genel

Detaylı

Sayı: 2009/18 Tarih: 09.08.2009 Aileler krize borçlu yakalandı; sorunu işsizlik katladı

Sayı: 2009/18 Tarih: 09.08.2009 Aileler krize borçlu yakalandı; sorunu işsizlik katladı Sayı: 2009/18 Tarih: 09.08.2009 Aileler krize borçlu yakalandı; sorunu işsizlik katladı - Ekonomik krizin şiddeti devam ederken, krize borçlu yakalanan aileler, bu dönemde artan işsizliğin de etkisi ile

Detaylı

1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim AKP

1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim AKP 1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim AKP VERİ ARAŞTIRMA A.Ş. Bu çalışma, Radikal Gazetesinin isteği üzerine seçim istatistiklerinden yararlanılarak VERİ ARAŞTIRMA A.Ş. tarafından RADİKAL Gazetesi

Detaylı

CHP'lilerin telefonlarının izlenme skandalında kritik bilgiler

CHP'lilerin telefonlarının izlenme skandalında kritik bilgiler CHP'lilerin telefonlarının izlenme skandalında kritik bilgiler CHP'lilerin telefonlarına İngiliz-Alman ortaklığı olan FinFisher isimli bir şirketin dinleme, izleme amacıyla ürettiği bir virüs programının

Detaylı

İşte 5 Araştırma Şirketinin Son Seçim Tahmini

İşte 5 Araştırma Şirketinin Son Seçim Tahmini On5yirmi5.com İşte 5 Araştırma Şirketinin Son Seçim Tahmini 12 Haziran'a az bir zaman kala 5 araştırma şirketinin bilen adamları seçim tahmini yaptı. İşte o tahminler!.. Yayın Tarihi : 27 Mayıs 2011 Cuma

Detaylı

1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim CHP

1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim CHP 1999 ve 2002 Seçimlerinde CHP 1999 dan 2007 ye Seçmen Tercihleri ve Değişim CHP 1999 seçimlerine Türkiye yükselen milliyetçilikle girdi. Ecevit in azınlık iktidarında seçimlere kısa bir süre kala Türkiye

Detaylı

Yeni anayasa neyi hedefliyor?

Yeni anayasa neyi hedefliyor? Yeni anayasa neyi hedefliyor? Siyasal iktidar Yeni Anayasanın yazımına kapalı kapılar ardında devam ederken, yeni anayasanın yazılma sürecine dair öğrenebildiğimiz yegâne şey, mecliste oluşturulan uzlaşma

Detaylı

TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ - 4

TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ - 4 TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ - 4 NİSAN 2012 Araştırmacılar Derneği üyesi olan GENAR, araştırmalarına olan güvenini her türlü denetime ve bilimsel sorgulamaya açık olduğunu gösteren Onur Sözleşmesini

Detaylı

Başbakan Yıldırım, Mersin Şehir Hastanesi Açılış Töreni nde konuştu

Başbakan Yıldırım, Mersin Şehir Hastanesi Açılış Töreni nde konuştu Başbakan Yıldırım, Mersin Şehir Hastanesi Açılış Töreni nde konuştu Şubat 03, 2017-5:56:00 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Binali Yıldırım, Mersin Şehir Hastanesi'nin ve yapımı tamamlanan

Detaylı

Biz yeni anayasa diyoruz

Biz yeni anayasa diyoruz Biz yeni anayasa diyoruz Ocak 05, 2015-9:32:00 AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şentop, "Biz 'anayasa değişikliği' demiyoruz, 'yeni anayasa' diyoruz. Türkiye'nin anayasayla ilgili sorunu ancak

Detaylı

24 HAZİRAN SEÇİMLERİ SİYASİ EĞİLİM ARAŞTIRMASI, HAZİRAN

24 HAZİRAN SEÇİMLERİ SİYASİ EĞİLİM ARAŞTIRMASI, HAZİRAN ARAŞTIRMA KÜNYESİ Araştırmayı Gerçekleştiren Kuruluş: Greenart Group Araştırma Danışmanı: Erol ERDOĞAN Uygulama Alanı: IBBS Düzey 1 (NUTS-1) kapsamında, 12 Bölge ve temsiliyeti sağlayan 26 il Araştırma

Detaylı

Endi eli yimserlik Kamuoyu Beklentilerinde Pozitif Trend Devam Ediyor Genel Seçim Sürecine AKP Önde Giriyor, CHP Takipte de Bahar Havasý Türkiye nin LoveMarklarý Arçelik-Adidas-Nokia-LCWaikiki-Beko Türkiye

Detaylı

AKP ye Soruyoruz CHP EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI

AKP ye Soruyoruz CHP EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI AKP ye Soruyoruz CHP EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI AKP, Kendinden Önceki 42 Hükümetin, 56 Yılda Kullandığı Paranın 2 Katından Fazla Parayı 10,5 Yılda Kullandı Türkiye de, çok partili

Detaylı

ANKET DEĞERLENDİRME RAPORU

ANKET DEĞERLENDİRME RAPORU ANKET DEĞERLENDİRME RAPORU 27 Şubat 2017 tarihinde Bolu merkez de 1283 seçmenle bir anket gerçekleştirdik. Bu ankette seçmenlere, İkameti, yaşı, cinsiyeti, mesleği, eğitimi, son genel seçimde hangi partiye

Detaylı

BASINDA KONDA seçimler

BASINDA KONDA seçimler BASINDA KONDA Haziran 2011 Bu dosya 15 yıla aģkın bir süredir gerçekleģen öncesinde, KONDA AraĢtırma ġirketi tarafından açıklanan anket sonuçları, bu sonuçlar üzerine yazılan yorumlar ve sonucunda bu çalıģmaların

Detaylı

ANAYASA CEVAP ANAHTARI GÜZ DÖNEMİ YILSONU SINAVI Ocak 2019 saat 13.00

ANAYASA CEVAP ANAHTARI GÜZ DÖNEMİ YILSONU SINAVI Ocak 2019 saat 13.00 HİTİT ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ SİYASET BİLİMİ VE KAMU YÖNETİMİ BÖLÜMÜ ANAYASA CEVAP ANAHTARI 2018-2019 GÜZ DÖNEMİ YILSONU SINAVI --- 9 Ocak 2019 saat 13.00 1. a) Demokrasi sandıktan

Detaylı

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi 1 SÖZCÜ / AKP de bir kişi konuşur, diğerleri asker gibi bekler! Tarih : 06.01.2012 CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu hem AKP deki tek adamlığı hem de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın üslubunu ve liderliğini

Detaylı

Demokrasi Nöbeti Araştırması

Demokrasi Nöbeti Araştırması Meydanların Profili Araştırma Hakkında Taksim Saraçhane Salı gecesi, saat :00 00:00 arası, Demokrasi Nöbeti çağrısı yapılan meydanlardan Kısıklı, Saraçhane ve Taksim de 875 kişi ile yüz yüze görüşüldü.

Detaylı

Seçim sonuçları (İşte Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları 2018)

Seçim sonuçları (İşte Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları 2018) 1 / 5 2018/06/29 13:40 Seçim sonuçları (İşte Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları 2018) Seçim sonuçları gelmeye devam ediyor. Sandıkların yüzde 99.72'i açıldı. İstanbul, Ankara, İzmir seçim sonuçları belli

Detaylı