TÜRKÇE EĞİTİMİ ALANINDA YAŞANAN SORUNLARIN LİSANSÜSTÜ TEZLERE DAYALI OLARAK BELİRLENMESİ YÖNTEM

Transkript

1 Pınar GİRMEN, M. Fatih KAYA ve Emel BAYRAK, Türkçe Eğitimi Alanında Yaşanan Sorunların Lisansüstü Tezlere Dayalı Olarak Belirlenmesi, 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu (20-22 Mayıs 2010), Elazığ, 2010, s TÜRKÇE EĞİTİMİ ALANINDA YAŞANAN SORUNLARIN LİSANSÜSTÜ TEZLERE DAYALI OLARAK BELİRLENMESİ *Yard. Doç. Dr. Pınar GİRMEN **Araş. Gör. M. Fatih KAYA ***Emel BAYRAK *Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,İlköğretim Bölümü, **Uşak Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim ***Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim ABD Yüksek Lisans Öğrencisi, ÖZET Bireylerin çevreleriyle iletişim kurabilmeleri, eğitimleri sırasında her türlü öğrenmeyi gerçekleştirebilmeleri, ana dilini doğru ve düzgün kullanmalarına bağlıdır. Öğrencilerin iletişim kurmaları, bilgi edinmeleri, öğrenmeleri ve kendilerini her yönden geliştirmelerinde dilin önemli bir yeri bulunmaktadır. Eğitim kurumları, uyguladıkları eğitim programlarıyla, temelde bireylerin işlevsel değeri yüksek bir dil kullanımını kazanmaları yönünde çaba göstermektedirler. Bu amaçla öğrencilere, dinleme, konuşma, okuma ve yazma olmak üzere dört temel dil becerisi kazandırılmaya çalışılmaktadır. Türk eğitim sisteminde, sözü edilen dilsel becerilerin bireylere kazandırılması görevi, öncelikle ana dilinin öğretimini temel alan Türkçe öğretiminin sorumluluğundadır. Bireyin kendini gerçekleştirmesi, toplumsallaşması ve kültürlenmesini amaçlayan ilköğretim basamağında, iletişim kurma, toplumsallaşma ve kültürlenmenin temel gereği olan ana dili öğretiminin gerçekleştirilmesinde Türkçe dersi oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu araştırmanın amacı, Türkçe eğitimi alanında yaşanan sorunların lisansüstü tezlere dayalı olarak belirleyerek var olan durumu ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır yılları arasında yapılan Türkçe eğitimine ilişkin lisansüstü tezler, araştırmacılar tarafından incelenmiştir. Tema ve alt temaların oluşturulmasında, araştırmacılar birbirlerinden bağımsız bir biçimde çalışmışlar ve araştırmacılar arasındaki görüş birliği doğrultusunda tema ve alt temalara son şekli verilmiştir. Lisansüstü tezler incelendiğinde 8 temada toplanmıştır. Bunlar; ders kitapları, anlatım, ilk okuma-yazma, anlama, Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesi, dilbilgisi, ölçme ve değerlendirme, görsel okuma ve görsel sunudur. ANAHTAR KELİMELER: Türkçe Eğitimi, Türkçe Eğitiminde Lisansüstü Tezler GİRİŞ Dil, insanların yaşamlarını düzenleyen, onları bir arada tutarak milletleşme çizgisine taşıyan, düşünmeyi, anlamlandırmayı ve anlamlandırılanın aktarılmasını sağlayan bir beceridir. Bu bağlamda dil, bireysel ve toplumsal yaşantının yansıtıcısı ve yaratıcısıdır. Bilginin hızla yenilendiği çağımızda, bireyin ve toplumun bilgiye ulaşması, bilgiyi kullanması ve yeniden üretmesi öncelikle bireylerde temel dil becerilerinin gelişmiş olmasıyla olanaklıdır. Dili, ilköğretim öğrencilerine doğru ve yetkin bir biçimde kullandırmayı hedefleyen ana dili öğretimi, çok boyutlu ve karmaşık bir süreçtir. Çocuk gözünü, kendisini çepeçevre kuşatan bir dil içinde açar. Bu onun ana dilidir. O dilin ses dizgesini edinir, o dilin anlama, anlatma yoluyla bilinçlenir (Adalı, 1983). Her dil, evreni kendine özgü bir biçimde algılar, kendine özgü bir biçimde yorumlar. Birey, anlam evrenini ana dili aracılığıyla yaptığı duyumsal ve düşünsel alışverişlerle oluşturur. Bu nedenle, her dilin dünyayı anlamada ve anlatmada izlediği yol birbirinden farklıdır (Adalı, 1983). Başka bir deyişle, bireyler çevrelerine ana dilinin penceresinden bakar; varlıkları, olayları, durumları hep onun anlama ve anlatma yolundan giderek kavrayıp dile getirirler (Özbay, 2002). Eğitim kurumları, uyguladıkları eğitim programlarıyla, temelde bireylerin işlevsel değeri yüksek bir dil kullanımını kazanmaları yönünde çaba göstermektedirler. Bu amaçla öğrencilere, anlama ve anlatma olarak iki temel dil becerisi kazandırılmaya çalışılmaktadır. Türk eğitim sisteminde, sözü edilen dilsel becerilerin bireylere kazandırılması görevi, öncelikle ana dilinin öğretimini temel alan Türkçe öğretiminin sorumluluğundadır. Ana dilinin taşıdığı önem Türkçe öğretiminin önemini vurgulamaktadır. Eğitimde önemli ve öncelikli olan, bir işi doğru ve güzel yapmak değil, yapılacak işleri doğru bir şekilde belirlemektir. Eğitim alanında bilimsel çalışmaların amacı, eğitim hizmetlerine faydalı olabilmektir. Faydalı olabilmek de var olan durumun farkındalığı ile gereksinim duyulan alanlarda gerçekleştirilmiş çalışmaları gerektirir. Bu bağlamda, ana dili öğretiminin niteliğini geliştirmeye çalışan araştırmacıların gerçekleştirdikleri çalışmaların değerlendirilmesinin, alan çalışmaları için bir harita, ülkemizin ana dili öğretimindeki durumunun görülmesinde bir araç olacağı düşünülebilir. YÖNTEM Bu araştırmada, Türkçe eğitimi alanında yaşanan sorunların lisansüstü tezlere dayalı olarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu genel amaç doğrultusunda aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır. 1. Türkçe eğitimi alanında yapılan lisansüstü çalışmalar, hangi temalar altında gerçekleştirilmiştir? 2. Türkçe eğitimi lisansüstü çalışmalarıyla belirlenen sorunlar nelerdir? Türkçe eğitimi alanında yaşanan sorunların lisansüstü tezlere dayalı olarak belirlenmesini amaçlayan bu çalışmada betimsel yöntem kullanılmıştır. Verilerin toplanması, çözümlenmesi ve yorumlanmasında nitel araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Doküman incelemesi, araştırılması hedeflenen olgu ya da olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar (Yıldırım, Şimşek 2005, s.187). Araştırma evrenini, Türkiye de 2006 ve 2010 Ocak ayına kadar Türkçe eğitimi alanında tamamlanmış ve YÖK Tez Merkezi ne ulaştırılmış lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem alma yoluna gidilmemiştir. Verilerin toplanmasında, ilköğretim programlarının yenilenme süreci göz önünde bulundurularak yılları arasında Türkçe eğitimi alanında yapılan yüksek lisans ve doktora tezleri dikkate alınmıştır. Bu nedenle, 2006 yılında sonuçlanmış ancak verileri 2006 öncesine dayanan tezler araştırma kapsamına alınmamıştır. Araştırmada, toplam 178 tez incelenmiş ve araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırmada incelenen tezlerin, 150 si yüksek lisans tezi, 28 i ise doktora tezidir. Araştırma verilerinin analizinde, toplanan lisansüstü tezler araştırmacılar tarafından numaralandırılmıştır, numara verilen tezler araştırmacılar tarafından bağımsız olarak kodlanmış ve temalaştırılmıştır. Oluşturulan kodlama anahtarlarına ve temalara görüş birliğine varılarak son şekli verilmiştir. Bu doğrultuda; ders kitapları, anlatım, ilk okuma-yazma, anlama, Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesi, dilbilgisi, ölçme ve değerlendirme, görsel okuma ve görsel sunu olmak üzere toplam 8 tema Bu temalara dayalı olarak alt temalar geliştirilmiştir. Anlama teması, okuduğunu anlama ve dinlediğini anlama olmak üzere 2 alt temaya; anlatma teması da yazılı anlatım ve sözlü anlatım olmak üzere 2 alt temaya ayrılmıştır. Oluşturulan tema ve alt temalar sayısallaştırılarak frekans dağılımları alınmıştır.

2 134 Pınar GİRMEN, M. Fatih KAYA ve Emel BAYRAK BULGULAR VE YORUM 1. Araştırmada ilk olarak Türkçe eğitimi alanında yapılan lisansüstü çalışmalar, hangi temalar altında gerçekleştirilmiştir? sorusuna yanıt aranmıştır. Bu amaçla, incelenen lisansüstü tezler temalaştırılmış elde edilen veriler doğrultusunda, temaların kullanım sıklıkları hesaplanmıştır. Türkçe eğitimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların temalara göre dağılımına ilişkin bulgular Çizelge 1 de gösterilmiştir. Çizelge 1. Türkçe eğitimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların temalar göre dağılımı Türkçe eğitimi alanında yapılan lisansüstü f çalışmaların temalar göre dağılımı Ders kitapları Anlatım İlk okuma yazma Anlama Türkçe dersi öğretim programı değerlendirme Dilbilgisi Ölçme ve değerlendirme Görsel okuma ve görsel sunu (N=178) Çizelge 1 incelendiğinde, Türkçe eğitimi alanında gerçekleştirilen lisansüstü tezlerin; ders kitapları, anlatım, ilk okuma yazma, anlama, Türkçe dersi öğretim programı değerlendirme çalışmaları, dil bilgisi, görsel okuma ve görsel sunu, ölçme ve değerlendirme alanları olmak üzere 8 temada toplandığı görülmektedir. Türkçe eğitimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların 62 frekansla ders kitapları alanında yoğunlaştığı görülmektedir. Ders kitaplarını, 35 frekansla anlatım alanında yapılan çalışmalar izlemektedir. Anlatım teması, yazılı anlatım ve sözlü anlatım olarak 2 alt temaya ayrılmaktadır. Yazılı anlatım alt temasının frekansı 27, sözlü anlatım alt temasının frekansı ise 8 dir. İlk okuma yazma alanında yapılan lisansüstü tez sayısı ise 22 dir. Anlama alanında yapılan çalışmaların frekansı 18 dir. Anlama teması 2 alt tema olarak incelenmiştir. Okuduğunu anlama alt temasının frekansı 15, dinlediğini anlama temasının frekansı ise 3 tür. Bu alt temalara aynı anda dâhil olan 2 lisansüstü araştırma bulunmaktadır. Söz konusu araştırmalar hem yazılı hem de sözlü anlatım becerilerine dayalı çalışma gerçekleştirmiştir. Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesini hedefleyen çalışmalar ise 17 frekansına sahiptir. Programın değerlendirilmesini 12 frekansla dilbilgisi alanında yapılan çalışmalar izlemektedir. Ölçme ve değerlendirme alanında gerçekleştirilen lisansüstü tezler 8 frekansa, görsel okuma ve görsel sunu teması ise 4 frekansa sahiptir. Lisansüstü tezler temaları açısından incelendiğinde, en fazla çalışmanın ders kitapları olduğu görülmektedir. Anlatım alanında yapılan çalışmaların ise yazılı anlatımda yoğunlaştığı sözlü anlatıma ilişkin çalışmaların nicelik olarak çok az olduğu Anlama alanında yapılan çalışmaların okuduğunu anlamada daha fazla olduğu dinlediğini anlama araştırmalarının sınırlı sayıda kaldığı görülmektedir. Dilbilgisi öğrenme alanında 12 lisansüstü tez yapılmıştır. Bu durum 1-5 sınıflar Türkçe öğretim programında dilbilgisi öğrenme alanın bağımsız bir alan olarak belirlenmemesi ile ilişkilendirilebilir. Öğretim programının bir boyutu olan ölçme ve değerlendirmeye ilişkin 8 araştırma bulunmaktadır. Bu araştırmaların çoğunluğu ilköğretim 4-5. sınıflar düzeyinde desenlenmiştir. İlköğretim 1-8. sınıflar düzeyinde Türkçe dersi ölçme ve değerlendirmeye yönelik desenlenmiş araştırmalar bulunmamaktadır. İlköğretim Türkçe dersi öğretim programına yeni bir öğrenme alanı olarak giren görsel okuma ve görsel sunu temalı araştırmaların sayısı 4 tür. Ölçme değerlendirme ve görsel okuma ve görsel sunuya ilişkin araştırmaların çok az olduğu görülmektedir. 2. Araştırmada ikinci olarak Türkçe eğitimi lisansüstü çalışmalarıyla belirlenen sorunlar nelerdir? sorusuna yanıt aranmıştır. Bu amaçla, incelenen lisansüstü tezlerin sonuçlarına dayalı olarak sorunlar belirlenmiş ve yorumlanmıştır. Ders kitapları temasında, 62 lisansüstü çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre ders kitaplarına ilişkin sorunlar; Türkçe ders kitaplarında ve öğrenci çalışma kitaplarında farklı zekâ alanlarına yönelik etkinlik bulunmaması (Dağlı, 2006) (Ergin, 2007); üst düzey düşünme becerilerini geliştirici etkinliklere yeteri kadar yer verilmemesi (Özatalay, 2007); metinlerin uzun olması ve bu metinlerde yabancı sözcük kullanılması, metin sorularının öğrencilerin gelişim özelliklerine uygun olmaması (Boy, 2006); metinlerin çok sayıda yabancı sözcük içermesi ve öğrenci düzeyine uygun ve ilgi çekici olmaması (Kaya, 2008 ) (Evren, 2008); Türk çocuk ve gençlik edebiyatından örneklere sınırlı ölçüde yer verilmesi (Telli, 2008); görsellerin estetik değer taşımaması, metinlerin, basitten zora yakından uzağa ilkesine dayanmaması. Dil ve anlatım yönünden zayıf edebi değer taşımayan metinlere yer verilmesi, türlerin dağılımında en fazla makaleye yer verilirken mizahi fıkraya, efsaneye ve romana yer verilmemesi. Metinlerde yazım ve noktalama hatalarının bulunması (Evren, 2008); sözcük öğretimi tekniklerinde sınırlılık bulunması (Yıldırım, 2006); yayınevlerinin veya ders kitabı yazarlarının deyim kazandırmada ortak ölçütlerinin bulunmaması ve ders kitaplarının öğrencilere standart bir ana dili eğitimi sunmamaları (Doğru, 2008); açıklama ve örneklerin yetersizliği. (Fil, 2006); Türkçe ders kitabı için seçilen halk edebiyatı metinlerinin Türkçe öğretimini destekleyici kolaylaştırıcı, geliştirici olmaması (Topçuoğlu, 2006); Türkçe ders kitaplarının görsel tasarım ilkelerinin tamamını dikkate almadan hazırlanmış olması bu nedenle ders kitaplarının etkililiğinin düşük olması (Kayıkçı, 2006) (Demir, 2008). Diğer yandan başka bir tezin sonucuna göre, ders kitaplarında yer alan çocuk resimlerinin çok etkili olduğu ancak ilköğretim programına kısmen uygun olduğu, baskı kalitesinin ise iyi olmaması sorun olarak görülmüştür (Arslan, 2008). Bu sorunların yanında, ilköğretim 1-5 ders kitaplarında Türkçe öğretim programının kazandırılmasını hedeflediği temel becerilerle ilgili çalışmalara yeterince yer verilmemesi (Özatalay, 2007); ders kitaplarının dinleme ve konuşma becerilerini geliştirmede yetersiz kalması, etkinliklerin okuduğunu ve dinlediğini/izlediğini anlama ve çözümleme sürecine etki etmekten çok, anlaşılanların aktarılmasına dayandığı ve bu nedenle öğrencilerin anlama becerisini geliştirebilecek nitelikte olmaması, dil bilgisi alanında kuralları sezdirmeye yönelik etkinlikler yer alsa da, uygulamaların büyük bölümünün alıştırma yapmaya dayalı olması (Durukan, 2008) sorunlar olarak görülmektedir. Diğer sonuçlara göre, ilköğretim 6-7. sınıf ders kitaplarında yer alan bazı metinlerde öğrenciler açısından önyargı oluşturabilecek ve yanlış bilgiler bulunması roman türüne ait örnek bulunmaması (Uludoğan, 2008); ilköğretim 6. ve 7. sınıf Türkçe dersi öğretim programında yer almasına karşın bazı değerlerin kitaplarda yer almaması (Karagöz, 2009); 1-5. Sınıf ders kitaplarında yer alan metinlerin çoğunluğunun türlerine göre yapılarının gerektirdiği unsurları taşımamalarıdır (Sulak, 2000). Yine ders kitaplarında yaşanan diğer bir sorun ise, Türkçe dersi öğretim programında, yer alan eğlendirici yazınsal türlere yönelik kazanımların Türkçe ders kitaplarında yeterince yansıtılmaması ve kitaplarda yer alan etkinliklerin dilbilimsel açıdan istenen amaca ulaşmayı desteklememesi sorun olarak görülmektedir (Boy, 2006). Ders kitapları konulu tezlerin sonuçları incelendiğinde, ders kitaplarında birçok alanda, farklı sorunlar yaşandığı görülmektedir. Anlatım temasında, yazılı anlatıma ilişkin 27 lisansüstü tez yapılmıştır. Tezlerde, yazılı anlatım öğretiminde yaşanan sorunlar daha çok öğrenci hatalarını belirlemeyi hedeflemiş araştırmalardır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; ilköğretim öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerinde yaşadıkları sorunlar; yerel ağız kullanımı, okuma yazma alışkanlığının yetersizliği (Çelikpazu, 2006); öğrencilerin dil bilgisi öğretiminde öğrendikleri bilgi ve kuralları beceriye dönüştürememeleri (Bahar, 2006) (Bağcı, 2007) (İnce, 2006); konuyu sınırlandıramamaları, yazılarında mantıksal bir bütün oluşturamamaları (Alkan, 2007); sözcükleri doğru kullanamamaları, farklı türlerde cümleler kullanamamaları, çok sayıda anlatım bozuklukları yapmaları (Büyükikiz, 2007); ilköğretim öğrencilerinin bir üst sınıfa geçmelerine rağmen yazılı anlatımlarındaki söz dizimlerinde kayda değer bir değişiklik

3 Türkçe Eğitimi Alanında Yaşanan Sorunların Lisansüstü Tezlere Dayalı Olarak Belirlenmesi 135 olmaması olarak vurgulanmıştır (Esan, 2006). Bunların yanında, öğrencilerin yazılı anlatımlarında, kullandıkları toplam sözcük sayısı ve türü açısından cinsiyetin, sosyo ekonomik düzeyin, kitap ve gazete okuma alışkanlılığının etkili olduğu görülmüştür (Temur, 2006) (Kırbaş, 2006) (Sallabaş, 2007) (Tüysüz, 2007) (Girmen, 2007). Anlatım temasında, sözlü anlatıma ilişkin 8 lisansüstü çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; ilköğretim öğrencilerinin sözlü anlatımlarında giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini oluşturmada sıkıntı çekmeleri, konuşmaya ilgi çekici ifadelerle başlayamamaları, konuşmalarında duygu ve düşünce zenginliği oluşturamamaları, konuyla ilgili deyim, atasözü kullanmamaları, sözcük ve cümle tekrarına düşmeleri, konuşurken anlamsız sesler çıkarmaları, cümleler arasında anlam ilişkisi kuramamaları, başladığı cümleleri toparlayamamaları, konuşma dili ve beden dili asındaki uyumu sağlayamamaları ve konuşurken gereksiz beden hareketlerinde bulunmaları (Sargın, 2006) biçiminde vurgulanmaktadır. Sözlü anlatım çalışmalarında yaşanan sorunların diğer bir boyutu ise; Türkçe öğretmenliği bölümü mezunu olmayan öğretmenlerin oranının fazlalığı, öğretmenlerin büyük bir kısmının konuşma eğitimi ile ilgili ders almamış olması, konuşma öğretimi için eğitim sürecinde birinci sırada ders kitaplarının kullanılması, konuşma öğretimi için ayrılan sürenin yetersizliği, konuşma eğitimini ölçme ve değerlendirme sürecinde bilimsel ölçütlerden yararlanılmaması biçiminde ortaya konmuştur (Arhan, 2007). İlk okuma yazma öğretimi temasında, okuma yazmaya ilişkin 22 lisansüstü çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; sınıfların kalabalık olması, öğretmenlerin bu konuda yeterli hizmet içi eğitim almamaları (Nargül, 2006) (Öğreten, 2008); lisans döneminde alınan ilk okuma yazma öğretimi dersinin mesleki uygulamada yetersiz kalması (Turan, 2007) (Demirel, 2006) (Bektaş, 2007); okuma yazma öğreniyorum kitabının ve yardımcı kitapların yetersizliği belirlenmiştir (Özdemir, 2008) (Samancı, 2008). Okuma yazma öğretiminde yaşanan diğer bir sorun ise birleştirilmiş sınıf uygulamalarında karşılaşılan sorunlarla ilgilidir. Birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okullarında öğretmenler, ilk okuma yazma öğretimi için ayrılan öğretmenli ders saatinin ve denetim elemanlarınca yapılan rehberliğin yetersizliği vurgulanmaktadır (Yıldırım, 2008). Anlama temasında, okuduğunu anlamaya ilişkin 15 lisansüstü çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; ilköğretim öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri, akademik başarılarına, metin türlerine, okumaya ilişkin tutumlarına, okuma stratejilerinin kullanımına, göre değişmektedir (Ateş, 2008) (Tayşi, 2007) (Kovacıoğlu, 2006) (Temizkan, 2007) (Çelebi, 2008) (Yılmaz, 2006). Bunların dışında, öğrencilerin okuduklarını anlama düzeyleri, okul dışı okuma yaşantılarına, okul öncesi eğitim alma durumlarına ve ailelerin sosyal düzeylerine (Kaldan, 2007); görsellerin kullanımına (Ateş, 2006) ve cinsiyete göre farklılık göstermektedir (Çiftçi, 2007). Anlama temasında, dinlediğini anlamaya ilişkin 3 lisansüstü çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; ilköğretim öğrencilerinin dinlediğini anlama becerileri, metin türüne (Mazı, 2008), öğrenme ortamında farklı dinleme etkinliklerinin gerçekleştirilmesine göre farklılık göstermektedir (Yılmaz, 2007). Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesine ilişkin 17 lisansüstü çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; öğretmenlerin program hakkında yeterince hizmet içi eğitim almamış olması, sınıf mevcutlarının ve boyutlarının programın uygulanması için elverişsiz olması, öğrenci ders ve çalışma kitapları ile öğretmen kılavuz kitaplarının içeriğinin yetersiz olduğu görülmektedir (Kılıç, 2008), (Özoğul, 2007), (Yiğitoğlu, 2007). Türkçe dersi öğretim programına dayalı olarak belirlenen diğer sorunlar ise, okuma sevgisi ve alışkanlığı kazandırmaya yönelik becerilere yer verilmemesi, birleştirilmiş sınıflarda öğrenme-öğretme sürecinin düzenlenmesine yönelik herhangi bir açıklamanın bulunmaması, öğrenme-öğretme sürecinin her aşamasında yapılacakların belirlenen sıraya göre hazır olarak verilmesinin, öğrenme-öğretme sürecinin geliştirilmesini kısıtlaması olarak vurgulanmıştır. Öğretim programında yer alan değerlendirme araçlarının sınıf düzeyi dikkate alınmadan hazırlanması da belirlenen sorunlar arasındadır (Erdem, 2007). Dil bilgisi temasında, 12 lisansüstü çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; dil bilgisi öğretiminde sezdirmeci yaklaşıma çok fazla yer verilmemesi, klasik yöntemlerle ders işlemenin devam etmesi (Çebi, 2006); dil bilgisi öğretiminde daha çok anlatım, soru-cevap vb. yöntem ve teknikleri kullanılması (İtmeç, 2008); dil bilgisinin, soyut bilgi yığını olarak görülmesi, kalıcılıktan uzak bir biçimde öğretilmesi ve dilbilgisi öğretimi kazanımlarının uygulama boyutuna geçememesi (Kaygusuz, 2006). Yaşanan bu sorunların yanında durum belirlemeyi amaçlayan diğer araştırma sonuçlarına göre, öğretmenler, dil bilgisi öğretiminde en çok ders kitaplarını kullanmaktadırlar. Öğretmenler, dil bilgisini öğretirken en çok fiil çatıları, fiilimsiler ve birleşik cümlelerde zorlanmaktadırlar (Erdem, 2007) yılı ve sonrasında, ölçme ve değerlendirme alanına ilişkin 8 lisansüstü çalışma gerçekleştirilmiştir. İlköğretim programlarının yenilenmesi ve alternatif ölçme ve değerlendirme sürecinin programda yerini alması nedeniyle bu araştırmalar, alternatif ölçme ve değerlendirme sürecine yönelik desenlenmiştir. Ölçme ve değerlendirme alanındaki sorunlar şu biçimde sıralanabilir: Süreç değerlendirmede gözlem formları, öz değerlendirme formları gibi ölçme araçları henüz tüm öğretmenlerce düzenli olarak kullanılmamaktadır. Türkçe öğretmenlerinin; öz değerlendirme, akran değerlendirme ve grup değerlendirme sonuçlarını istenilen düzeyde dikkate almadıkları görülmektedir (Akata, 2009). Buna ek olarak, alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerinin kullanılması konusunda yaşanan zorlukların başında zaman darlığı, kaynak yetersizliği ve sınıfların kalabalık olması gelmektedir (Kanatlı, 2008). Sonuç olarak Türkçe dersini yürüten sınıf ve Türkçe öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme ile ilgili konularda tam anlamıyla bilgi sahibi olmadıkları ve öğretmenlerin ölçme araçlarını doğru hazırlayıp uygulamaya aktarmada zorluk çektikleri söylenebilir. Sorunların öğretmen kaynaklı olduğu görülmektedir. Gerek sınıf öğretmenlerinin gerekse Türkçe öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirmeye ilişkin bilgi ve beceri eksiklikleri olduğu araştırma sonuçlarına göre Görsel okuma ve görsel sunu temasında, 4 lisansüstü çalışma yapılmıştır. Çalışmaların sonuçlarına göre bu öğrenme alanına ilişkin sorunlar; okulların yeterli donanıma sahip olmaması, öğretmenlerin bu konuya ilişkin hizmet içi eğitim gereksinimleri ve ders kitaplarındaki etkinliklerin yetersizliği olarak belirlenmiştir (Çam, 2006) (Balun, 2008). Bu sorunların yanında diğer bir sorun ise, öğretmenlerin görsel okuma ve görsel sunu becerilerini ölçme ve değerlendirmede sıkıntı yaşamaları olarak belirlenmiştir (Kuru, 2008). SONUÇLAR ve ÖNERİLER Araştırmada, Türkçe eğitimi alanında yaşanan sorunlar lisansüstü tezlerin sonuçlarına dayalı olarak belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara dayalı olarak sonuçlara ulaşılmış ve bu sonuçlara dayalı öneriler geliştirilmiştir. Lisansüstü tezler incelendiğinde 8 temada toplanmıştır. Bunlar; ders kitapları, anlatım, ilk okuma-yazma, anlama, Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesi, dilbilgisi, ölçme ve değerlendirme, görsel okuma ve görsel sunudur. Lisansüstü tezler özellikle, ders kitapları, yazılı anlatım, okuduğunu anlama, ilk okuma yazma alanlarında yoğunlaşmaktadır. Dinlediğini anlama, sözlü anlatım, görsel okuma ve görsel sunu, ölçme ve değerlendirme alanlarında lisansüstü tez sayısı oldukça sınırlıdır. Ders kitaplarına ilişkin yaşanan sorunlar, metinlerden kaynaklanan sorunlar, kitaplarda yer alan etkinliklerin yetersizliğinden kaynaklanan sorunlar ve görsellerden kaynaklanan sorunlar olarak Yazılı anlatım öğretiminde yaşanan sorunlar daha çok öğrenci hatalarını belirlemeyi hedeflemiş araştırmalardır.

4 136 Pınar GİRMEN, M. Fatih KAYA ve Emel BAYRAK Bu çalışmaların sonuçlarına göre; yerel ağız kullanımı, okuma yazma alışkanlığının yetersizliği, öğrencilerin dil bilgisi öğretiminde öğrendikleri bilgi ve kuralları beceriye dönüştürememeleri, konuyu sınırlandıramamaları, yazılarında mantıksal bir bütün oluşturamamaları önemli sorunlar olarak Sözlü anlatım öğretimine ilişkin 8 çalışmanın gerçekleştirilmiş olması belirlenen niceliksel bir sorundur. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; ilköğretim öğrencilerinin sözlü anlatımlarında giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini oluşturmada sıkıntı çekmeleri, konuşmaya ilgi çekici ifadelerle başlayamamaları, konuşmalarında duygu ve düşünce zenginliği oluşturamamaları, konuyla ilgili deyim, atasözü kullanmamaları, sözcük ve cümle tekrarına düşmeleri, konuşurken anlamsız sesler çıkarmaları, cümleler arasında anlam ilişkisi kuramamaları yaşanan sorunlar olarak İlk okuma yazma öğretimine ilişkin sorunlar; sınıfların kalabalık olması, öğretmenlerin bu konuda yeterli hizmet içi eğitim almamış olmaları, lisans döneminde alınan ilk okuma yazma öğretimi dersinin mesleki uygulamada yetersiz kalması ve birleştirilmiş sınıf uygulamalarında karşılaşılan güçlükler olarak İlköğretim öğrencilerinin okuduklarını anlama düzeyleri, okul dışı okuma yaşantılarına, okul öncesi eğitim alma durumlarına ve ailelerin sosyal düzeylerine, görsellerin kullanımına göre farklılık göstermektedir. Öğrencilerin, dinlediklerini anlamalarına ilişkin araştırmaların sayıca çok az olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İlköğretim öğrencilerinin dinlediğini anlama becerileri, metin türüne, öğrenme ortamında farklı dinleme etkinliklerinin gerçekleştirilmesine göre farklılık göstermektedir. Bu durum ilköğretim okullarının, öğrencilere zengin yaşantılar sunmadıklarını, yaşanan sorunların öğrenme ortamından kaynaklandığını göstermektedir. Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesi sonucunda yaşanan sorunlar; hizmet içi eğitimin eksikliğinden, fiziki ortamdan, kitaplardan, Okuma sevgisi ve alışkanlığı kazandırmaya yönelik becerilere yer verilmemesinden, birleştirilmiş sınıflarda öğrenme-öğretme sürecinin düzenlenmesine yönelik herhangi bir açıklamanın bulunmamasından kaynaklanan sorunlar olarak Dil bilgisi öğretiminde; kullanılan yöntem ve tekniklerden kaynaklanan sorunlar, soyut bilginin çokluğundan ve dil bilgisi öğretimi kazanımlarının uygulama boyutuna geçememesinden kaynaklanan sorunlar olarak Ölçme ve değerlendirme alanına ilişkin; alternatif ölçme ve değerlendirme sürecinde kullanılan ölçme araçlarından kaynaklanan sorunlar ve öğretmenlerin hizmet içi eğitim gereksiniminden kaynaklanan sorunlar olarak Görsel okuma ve görsel sunu alanında yaşanan sorunlar; fiziki ortamdan ve öğretmenlerin bu konuya ilişkin hizmet içi eğitim gereksinimlerinden kaynaklanmaktadır. Lisansüstü tezler özellikle; dinleme, sözlü anlatım, görsel okuma ve görsel sunu, ölçme ve değerlendirme alanlarındaki boşluğu dolduracak biçimde desenlenmelidir. Türkçe eğitiminde, öğretmenden kaynaklanan birçok sorun yaşanmaktadır. Bu nedenle, öğretmenlerin, hizmet içi eğitim gereksinimlerinin belirlenip bu doğrultuda uygulamaya dayalı hizmet içi eğitim programları geliştirilip düzenlenmelidir. İlköğretim öğrencilerine sunulan yaşantı zenginliği onların dil becerilerinde önemli bir değişken olarak görülmektedir. Bu nedenle, ilköğretim öğrencilerinin ana dili becerilerini bir bütün olarak geliştirebilecekleri doğal öğrenme ortamları hazırlanmalıdır. Bu durum ancak, ders kitabı odaklı öğrenme ortamlarının yenilenmesi ile olanaklıdır. Öğrencilere Türkçe dersinde, dinleme, konuşma, okuma, yazma ve görsel okuma görsel sunu becerilerini bir bütün halinde geliştirebilecekleri zengin ortamlar sunulmalıdır. Öğrenme ortamlarının zenginleştirilmesi, ders kitabının yanında gazete, dergi, film, şarkı gibi araçların öğrenme ortamında kullanılması ile gerçekleşebilir. Türkçe eğitiminde yaşanan sorunlardan bir kısmı meslek öncesi eğitimden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, öğretmen yetiştirme programlarında uygulamaya dönük etkinlikler artırılmalıdır. Öğrencilerin, bilgi düzeyinde öğrendiklerini beceriye dönüştürememelerinden kaynaklanan sorunlar bulunmaktadır. Bu nedenle, Türkçenin bir beceri dersi olduğu unutulmamalı ve beceri kazandırmaya yönelik etkinlikler tercih edilmelidir. KAYNAKÇA Adalı, O.(1983). Ana Dili Olarak Türkçe Öğretimi Üstüne. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi. 379, Alkan, N.Z. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım hataları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Akata, A. (2007). Türkçe programıyla ilgili ölçme ve değerlendirme sürecinin işlevselliği üzerine bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).abant İzzet Baysal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Arhan,. (2007). Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okulları ikinci kademede konuşma eğitimi (Ankara ili örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Arslan, Ş. (2008). İlköğretim I.Kademe birinci sınıf Türkçematematik ve hayat bilgisi ders kitaplarındaki illüstrasyonların grafiksel açıdan incelenmesi.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine karşı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Ateş, S. (2006). İlköğretim 4. sınıf metinlerindeki görsellerin okuduğunu anlama ve özetlemeye etkisi.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Bağcı, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım derslerine yönelik tutumları ile yazma becerileri üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Bahar, M. (2006). Teorik gramer bilgisi ile yazılı anlatım bozukluğu arasındaki ilişi (ilköğretim II. kademe Uşak örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. Balun, H. (2008).İlköğretim I. kademede uygulanan görsel okuma ve görsel sunu öğrenme alanının Türkçe öğretiminde kazanımlara ulaşmadaki etkililiği (Bingöl-Elazığ-Diyarbakır örneği).(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ Bektaş, A. (2007). Ses temelli cümle yöntemi ile gerçekleştirilen ilk okuma yazma öğretiminin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Boy, M. (2006). Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin öğrenme ve öğretme kuramları açısından değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Büyükikiz, K.K. (2007). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerinin söz dizimi ve anlatım bozukluğu açısından değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

5 Türkçe Eğitimi Alanında Yaşanan Sorunların Lisansüstü Tezlere Dayalı Olarak Belirlenmesi 137 Çam, B. (2006). İlköğretim öğrencilerinin görsel okuma düzeyleri ile okuduğunu anlama, eleştirel okuma ve Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişki.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Çebi, B. (2006). Sokratesçi öğrenme yaklaşımının ilköğretim Türkçe eğitim programına yansıması ve uygulamadaki durum. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun. Çelebi, M.H. (2008). İlköğretim 6, 7, ve 8. sınıf öğrencilerinin olay ve düşünce yazılarına göre dinleme becerilerinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla. Çelikpazu. E.E. (2006). Erzurum merkez ilçe ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin Türkçe öğretim programında belirtilen okuduğunu anlamayla ilgili kazanımlara ulaşma düzeyinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Dağlı, A. (2006) yılları arası ilköğretim II. kademe Türkçe ders kitaplarındaki halk şiiri metinlerinin çoklu zeka teorisi açısından değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun. Demir, S. (2008). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıflar Türkçe ders kitaplarındaki öykülerin metin dil bilimsel yöntemlerle incelenmesi ve bu metinlerin öğrencilerin anlama düzeylerine etkisi (Malatya ili örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ. Demirel, M. (2006). İlk okuma yazma öğretimindeki değişiklikler üzerine bir araştırma.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Doğru, A. (2008). 6. Sınıf Türkçe ders kitaplarında deyimler. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Durukan, E. (2008). Türkçe dersi öğretim programının (6-8. Sınıflar) hedef ve kazanımları doğrultusunda 7. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma ve öğretmen kılavuz kitaplarının değerlendirilmesi.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon. Erdem, A. (2007) İlköğretim Türkçe programının önceki program ve İrlanda nın ana dili öğretim programı ile karşılaştırılması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Erdem, İ. (2007). İlköğretim ikinci kademe dil bilgisi öğretiminin sorunları üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Ergin, G. (2007). Yeni ilköğretim 4. ve 5. Sınıf Türkçe programının çoklu zeka kuramı açısından değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Evren, Z. (2008). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki edebi metinlerin çocuk edebiyatı ölçütlerine göre değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. İnce, M.V. (2006). İlköğretim 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla. İtmeç, F. (2008). İlköğretim altıncı sınıf Türkçe dersi öğretim programı dil bilgisi öğrenme alanının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. (Yayınlamamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Kaldan, S.E. (2007). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersinde okuduğunu anlama becerilerini etkileyen ekonomik ve demografik özellikler.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep. Kanatlı, F. (2008). Alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay. Karagöz, B. (2009). Yapılandırmacı yaklaşıma göre ilköğretim 6 ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki değerlerin incelenmesi (Muğla ili örneği).(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla. Kaya, E. (2008). İlköğretim II. kademe Türkçe ders kitaplarında sözvarlığı incelemesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli. Kaygusuz, T. (2006). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dil bilgisi öğretimi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Kayıkçı, M. (2006). İlköğretim Türkçe, sosyal bilgiler, fen bilgisi ve matematik ders kitaplarında görsel tasarım unsurları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon. Kılıç, Y.A. (2008). Yeni ilköğretim programında ilköğretim birinci kademe 3. sınıflarında Türkçe dersi öğretiminin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Kırbaş, A. (2006). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerinin değerlendirilmesi.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Kovacıoğlu, Ş. N. (2006). İlköğretim ikinci sınıflarında aile çevresi ve çocuğun okumaya karşı tutumu ile okuduğunu anlama becerisi arasındaki ilişkiler. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kuru, A. (2008). İlköğretim beşinci sınıf Türkçe dersi öğretim programında yer alan görsel okuma ve görsel sunu becerilerinin öğretmen görüşleri doğrultusunda incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Mazı, A. (2008). Hikayeler yoluyla düşünmenin ilköğretim 5. sınıf Türkçe dersinde okuduğunu ve dinlediğini anlamaya etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay. Nargül, E. (2006). Alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretimindeki yeterlilikleri ve karşılaştıkları sorunlar. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Öğreten, Ş. (2008). İlköğretim eğitim programı kapsamındaki ses temelli cümle yöntemiyle okuma yazma öğretiminin ilköğretim birinci sınıf öğretmenlerince değerlendirilmesi.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Özatalay, H. (2007). İlköğretim I. kademe Türkçe öğretim programında öğrencilere kazandırılması hedeflenen temel becerilerin ders kitaplarında kullanılmasına ilişkin durum çalışması.(yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Özbay, M. (2002). Kültür Aktarımı Açısından Türkçe Öğretimi. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi. 602, Özdemir, N. (2008). İlköğretim I. kademe yazı öğretiminde etkinliklerin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.

6 138 Pınar GİRMEN, M. Fatih KAYA ve Emel BAYRAK Özoğul, Ç. (2007). İlköğretim 4. sınıf Türkçe programındaki değişikler üzerine bir çalışma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Sallabaş, M.E. (2007). İlköğretim beşini sınıf öğrencilerinin kendinin yazılı olarak ifade etme kazanımlarına ulaşma düzeyi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Samancı, S. (2007). Ses temelli cümle yöntemiyle okuma yazma öğretiminde ilköğretim birinci sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları problemler. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. Sargın, M. (2006). İlköğretim öğrencilerinin konuşma becerilerinin değerlendirilmesi-muğla ili örneğinde. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla. Sulak, S. E. (2009). İlköğretim okulları 1-5. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin türlerine göre yapılarının değerlendirilmesi.(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Tayşi, K. E. (2007). İlköğretim 5. ve 8. Sınıf öğrencilerinin hikaye ve deneme türü metinlerindeki okuduğunu anlama becerilerinin karşılaştırılması (Kütahya ili örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Telli, A.G. (2008). İlköğretim 5. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki edebi metinlerin çocuk edebiyatı ölçülerine göre değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. Temizkan, M. (2007). İlköğretim ikinci kademe Türkçe derslerinde okuma stratejilerinin okuduğunu anlama üzerindeki etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü/ Ankara. Temur, T. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin yazı dilindeki kelime hazinelerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Topçuoğlu, F. (2006). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarında bulunan halk edebiyatı metinlerindeki metin sonu sorularının temel eğitim Türkçe programında amaçlanan davranışlara uygunluğu. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).dumlupınar Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya. Turan, M. (2007). İlköğretim I. sınıf Türkçe dersi ilk okuma yazma programında uygulanan ses temelli cümle yönteminin uygulamadaki etkililiği. (Yayınlanmamış doktora tezi). Fırat Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ. Tüysüz, H. (2007). Gediz (merkez) ilköğretim 8. Sınıf öğrencilerinin aktif kelime servetlerinin tespiti (yazılı anlatım)(gediz ilçe örneği).(yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. Uludoğan, O. (2008). 6. ve 7. sınıflarda okutulan Türkçe ders kitaplarındaki düzyazı metinlerinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Yıldırım, A. ve Şimşek H.(2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları. Yıldırım. F. A. (2006). İlköğretim ikinci sınıf Türkçe ders ve öğrenci çalışma kitaplarındaki kelime öğretim teknikleri üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Yıldırım, M. (2008). Birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okullarında ses temelli cümle öğretimi yöntemi ile ilk okuma yazma öğretimi sırasında karşılaşılan güçlükler. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Yılmaz, İ. (2007). Türkçe öğretiminde dinleme becerisini geliştirmeye yönelik önerilen etkinliklerin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi/ Sosyal Bilimler enstitüsü, Niğde. Yılmaz, Ö. (2006). Okuma becerisini çözümleme yöntemi ile kazanan ilköğretim okulu ikinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma hızı ve okumada doğruluk düzeyleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. Yiğitoğlu, R. (2007). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf Türkçe programı hakkında öğretmen görüşleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.