Sürdürülebilirlik iş dünyası açısından

Transkript

1

2 Görüş Fatih ÇİL Yönetim Danışmanlığının Kurumların Sürdürülebilir Başarısındaki Önemi Tülin Seçen Yönetim Danışmanları Derneği Başkanı Sürdürülebilirlik iş dünyası açısından kurumun büyümesi, karlılığının artması ve uzun bir ömre sahip olmaktan ibaret bir iş stratejisi gibi görünse de aslında kurumların sürdürülebilirliğinin temelinde dünyadaki gelişim ve değişime açık olması ve rekabet şartlarının gerektirdiği yenilikleri ve iş yönetimi tekniklerini kurumsal yönetim süreçlerine katması yatmaktadır. Günümüzde artık işletmelerin performansı sadece karlılıkları ile ölçümlenmiyor, işletmelerin performansını ve değerini oluşturan kavramlar da değişti, artık tedarik zincirinden başlamak üzere tüm paydaşları kapsayacak bir değerler zincirinin yönetimi işletmelerin temel sorumlulukları arasında. Bu kapsamda iş dünyasının gelişimini ve sürdürülebilirliğini yakından ilgilendiren temel kavramlar; Tülin Seçen, Yönetim Danışmanları Derneği Başkanı Stratejik yönetim Kurumsal yönetim Kurumsal risk yönetimi ve Kurumsal sosyal sorumluluk prensipleri olarak öne çıkıyor. Bu suretle; şeffaf, sorumlu ve hesap veren kurumsal bir yönetişim anlayışı, sürdürülebilir bir çevre yönetimi uygulaması, işçi sağlığı ve iş güvenliği uygulamaları, sosyal haklar ve fırsat eşitliğinin sağlanması, eğitim olanaklarının sunulması vb. gibi sosyal Kurumsal sürdürülebilirlik açısından yetkinlik açıklarının giderilmesi, işletme yönetimi ve çalışanlarının, işletme alt yapılarının bu gereklilikleri karşılayacak şekilde dizayn edilmesi ve yönetilmesi esastır. 86 SUSTAINABLE ECONOMY Kasım 2013

3 Yönetim Danışmanlığının Kurumların Sürdürülebilir Başarısındaki Önemi değerler de sürdürülebilirliğin bir parçası olarak işletme yönetişim sürecinin bir parçası haline geliyor. Ülkemizde işletmelerin %95 den fazlasının KOBİ statüsünde olması ve bir çok işletmenin ikinci kuşağa dahi geçmeden ömrünü sonlandırması, ülkemizde gelişmiş, uzun ömürlü, markalaşmış işletmelerin varlığını azaltmakta, bu da ülke ekonomisinin sürdürülebilirliği ve sürdürülebilir kalkınma üzerine de olumsuz etkide bulunmaktadır. Üstelik kurumsal yapıların gelişmişlik düzeylerinin düşüklüğü, işletmelerin gününü kurtarmaya yönelik faaliyetlerle boğuşması işletmelerin temel sorumluluklarında da aksamalara sebep olmakta, işletmelerin kurumsal sürdürülebilirliğini tehdit eden; ekonomik yapı, teknolojik gelişmelerin anlaşılması ve kurum süreçlerine entegrasyonu, istihdam piyasasındaki değişimlerin işletme insan kaynakları yönetimi politikalarına dahil edilmesi, çevre ve sosyal sürdürülebilirlik açısından ulusal ve uluslararası standart ve yasal mevzuat gerekliliklerinin karşılanması konularındaki yetkinlik açıkları işletmelerin en önemli sorunları arasında yer almaktadır. Kurumsal sürdürülebilirlik açısından bu yetkinlik açıklarının giderilmesi, işletme yönetimi ve çalışanlarının, işletme alt yapılarının bu gereklilikleri karşılayacak şekilde dizayn edilmesi ve yönetilmesi esastır. DuPont başkanı Chad Holliday in sürdürülebilirlik tanımı; Sürdürülebilirlik öylesine muazzam ve soylu bir vizyon ki; kurumlar bunu arzuladıklarını ifade etmekle birlikte, bu arzuyu gerçeğe dönüştürmek için hiçbir adım atmadan gündelik işleyişlerine kaldıkları yerden devam edebilirler. Bizler DuPont ta sürdürülebilirlik vizyonunu gerçek eylemler ve bize doğru yolda ilerleyip ilerlemediğimizi gösteren performans kriterleriyle somutlaştırdık. Şeklinde. Ülkemizde işletmelerin çoğunluğu işletme sahiplerinin ve yöneticileri arzuladıklarını hayata geçirme konusundaki adım atma eksikliklerine sahip, çünkü arzuladıklarını işletme faaliyetlerinin planlanmasında dikkate almıyorlar, ya da bunu sağlayacak yönetsel sistem ve süreçlere sahip değiller. Bir sürecin etkili olabilmesi ve arzu edilen geleceğe ulaşılabilmesi için öncelikle işletmenin ne istediğini bilmesi ve bu doğrultuda hedefler belirlemesi gereklidir. Bu hedefler işletmenin stratejik amaçlarını en iyi şekilde yansıtan değişkenlerden oluşmalı ve şirket çalışanları, müşterileri, ticari ortakları, yatırımcıları, kamu yetkilileri ve sosyal paydaşları tarafından da eksiksiz biçimde anlaşılmalıdır. Bu hedeflerin oluşturulması aşamasında: Ekonomik yapı, sosyal değişimler, teknik ve teknolojik değişimler, yasalar, standartlar, kurallar vb. uyum göstergelerinin iyi anlaşılması, Müşteri ihtiyaçlarının derinlemesine anlaşılması, değer kavramını müşterinin bakış açısından tanımlayan bir dizi performans değişkeninin tanımlanması, İşletme paydaşlarının (hissedarlar, müşteriler, çalışanlar, tedarikçiler, işletmeyi çevreleyen toplumsal çevre, kamu yönetimi vb. gibi) isteklerinin Kasım 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 87

4 Görüş Fatih ÇİL ve ihtiyaçlarının derinlemesine anlaşılması, karşılıklı etkileşim ve iletişim mekanizmalarının tanımlanması, İşletmenin rekabet gücünün artmasında önemli bir etken olan verimlilik düzeyinin artmasına yönelik risk ve performans yönetimi süreçlerinin etkinleştirilmesi, kaynakların optimize edilerek kaynak kullanım maliyetlerinin düşürülmesi, çevresel etkilerin azaltılması ya da önlenmesi, enerji kullanım maliyetlerinin düşürülmesi gibi süreçlerin etkinleştirilmesi ve çalışma kültürünün bu doğrultuda değişiminin sağlanması gereklidir. İşletmelerin bunu başarabilmesi ancak, kurum kültüründe bu değişimi sağlayacak ve yönetecek yetkinliği kazanmaları ile mümkündür. İşte tam bu noktada Yönetim Danışmanları en kritik paydaş olarak devreye girmekte, işletmelerin daha rekabetçi, dinamik ve değişime duyarlı sistemlere ve süreçlere sahip olabilmeleri konusunda işletme yönetimi ve çalışanlarına metot aktarımında bulunarak, analiz, strateji geliştirme, sistem ve süreç iyileştirme ya da tasarımı kurumsal risklerin ve performansın izlenmesine ve ölçümlenmesine yönelik yöntem ve iyileştirme bilginin aktarılması ve değişimin yönetimi kültürünün aşılanması konusunda dış bir ajan olarak önemli katkı sağlamaktadır. Unutmamalıyız ki bir ülkede ekonominin temelini oluşturan işletmelerin bünyesi ne kadar kuvvetli ise o ülkenin sürdürülebilirliği de o kadar mümkündür. Bu nedenle işletmelerin gelişiminin temelinde Kurumsal sürdürülebilirlik kavram ve kültürünün yerleştirilmesinde en az işletme sahipleri kadar onlara bu süreçte destek veren danışmanlar da önemli rol oynamaktadır. Danışman ne kadar Yetkin ve doğru yönlendirme yapar ise, işletme sahibini doğru temellere dayalı sistemleri kurma ve yönetme konusunda yönlendirirse o kadar başarılı uygulamalar oluşur. İşletmeler bunu bir defa başardı mı sürdürmeleri de o kadar kolay olacaktır. İşletmelerin bu süreçte daha yetkin ve uluslararası metot ve uygulamaları, iyi örnekleri içeren kıyaslamaları da kapsayacak şekilde gelişmiş danışmanlık uygulamalarını işletme bünyesine taşıyan ve aynen mali müşavir, hukukçu vb. gibi düzenli destek veren yönetim danışmanlarının varlığına da ihtiyacı bulunmaktadır. Öte yandan işletmeler, genellikle günlük koşuşturma ve operasyonel faaliyetlere odaklanma nedeniyle bu süreçte oluşan problemleri durup analiz etme ve sürekli iyileştirme prensiplerini işletme genelinde uygulama konusunda vakit te bulamamakta ve sürekli problemlerle uğraşmak zorunda kalmaktadır. İşletme yapısının ve süreçlerinin analizi ve işletme vizyon ve stratejilerinin geliştirilmesinde ve bunların sistematik bir yapıya kavuşturulmasında alınacak danışmanlık hizmeti ile sistem bir kere oluşturulacak ve işletmeye sonrasında değişimin yönetimi kalacaktır. Danışman, işletme yönetimine işletme performansını ve rekabet gücünü olumsuz yönde etkileyen unsurları ayırt etme fırsatını sunacak ve yönetim ve karar süreçlerinde işletme sahiplerini ve çalışanlarını destekleyecektir. Ancak bu alanda yönetim danışmanlığı mesleğinin sürdürülebilirliği açısından da tehdit 88 SUSTAINABLE ECONOMY Kasım 2013

5 Yönetim Danışmanlığının Kurumların Sürdürülebilir Başarısındaki Önemi olan bazı unsurlar ortaya çıkmaktadır, bunlar; İşletme sahiplerinin veya yöneticilerinin danışma ve danışmanla çalışma kültürünün olmaması, ben her şeyin iyisini bilirim ya da benden daha iyi nasıl bilebilir yaklaşımı, ki bu çok önemli bir sorundur ve bu nedenle içinde bulundukları zafiyetleri anlamayan, riskleri öngöremeyen, fırsatları sezinleyemeyen ve bu nedenle zor duruma düşmüş ve rekabet gücünü kaybetmiş bir çok işletme bulunmaktadır. Zira işletme sahipleri ve yöneticilerinin gündelik faaliyetlerle yoğun bir şekilde haşır neşir olmaları çoğu zaman, bu öngörülerin zamanında yapılması ve uygulamaya alınmasını engellemektedir. Danışmanlık mesleğinin gelişimi ve bir meslek olarak kabul edilmesi konusunda düzenlemelerin yetersiz olması, özellikle yerli danışmanlık sektörünün gelişmesi ve kurumsallaşmasına yönelik devlet desteklerinin zayıflığı da mesleki sürdürülebilirlik açısından önemli engellerden birisidir. Bu alanda hem mesleğin tanınırlığı ve hem de meslek mensuplarının yetkinlik süreçlerinin geliştirilmesi ve kurumsal yapıların tetiklenmesi konusunda devletin ön açıcı olması büyük önem taşımaktadır. Bizde devlet kendisi danışmanlık hizmetlerine girerek rekabet etmekte, yerli danışman kullanımında yeterli ve gerekli inisiyatifi göstermemekte, mesleğin gelişmesine yönelik teşvik ve destekler geliştirilmemekte ve bu nedenle de mesleğe katılanlar bir müddet sonra ekonomik olarak sürdürülebilirliği sağlayamadıklarından danışmanlık mesleğini bırakmaktadır. Danışmanlıkta birleşme ve konsolidasyon yolu açılmalı, birleşik danışmanlık şirketleri desteklenmelidir, Kurumsallaşma teşvik edilmelidir. Bireysel danışmanlık, merdiven altı danışmanlık hizmetlerinin kalitesizlik maliyetlerinin sektörün önüne geçmesi engellenmelidir. Danışmanlık mesleğinin gelişmesinin önünde engel olan haksız rekabet (üniversite eğitim görevlilerinin danışmanlık yapması, üniversitelerin danışmanlık yapması, kamu kuruluşlarının danışmanlık yapması, kayıt dışı çalışma, mesleki örgütlere üye olmayan ve mesleki yetkinliği ve performansı ölçümlenemeyen vb. gibi) unsurları da ortadan kaldırılmalıdır. The importance of management consulting in the sustainable success of corporations Tulin Seçen: Chairman, Management Consultants Association Turkey To provide the effectiveness of processes such as activating the level of risk and performance management process in order to increasing the competitiveness of the company, enabling reduce costs of resource usage by optimizing resources, preventing or reducing environmental impacts, reducing the costs of energy usage and to change working culture in this direction are very important. To achieve these goals for companies depends on obtaining ablity to make and manage this changes.at this point, Management Consultants are the most critical stakeholders. Kasım 2013 SUSTAINABLE ECONOMY 89