Sanal Makineye Debian Kurulumu

Transkript

1 Sanal Makineye Debian Kurulumu Bu yazıda VirtualBox sanallaştırma ortamında GNU/Linux dağıtımlarından biri olan Debian kurulumu anlatılacaktır. Bu belgede anlatılan sanal makine kurulum aşamalarını hangi dağıtımı kullanırsanız kullanın uygulamanız beklenmektedir zira eğitim aşamasında tutarlılık ve zamandan tasarruf sağlanması adına ortak bir sistem kullanılması kararlaştırılmıştır. * Kuruluma başlamadan önce Oracle VM VirtualBox kurulumunun yapılmış olması gerekmektedir. Gereklilikler Oracle VM VirtualBox (en güncel sürüm) debian-x.x.x-x-netinst.iso (en güncel sürüm) Debian iso dosyasının indirilmesi adresinde Debian kurulumu için gerekli çok sayıda ve çeşitte dosyalar mevcuttur. Bu yazıda kurulum için gerekli temel dosyaları içeren ve kurulum sırasında indirilecek paketler için internetten faydalanan netinst.iso uzantılı debian kurulum dosyası kullanılacaktır. Gerekli dosyayı edinmek için adresinde A small installation image yazısının alt tarafında verilen linklerden, bilgisayarınızın 32-bit ya da 64-bit olmasına göre indirme işlemi gerçekleştirilebilir. ( Örneğin 64-bit için 64-bit PC netinst iso dosyası indirilir. )

2 Sanal Makine Oluşturulması 1. VirtualBox başlatılır. 2. Oluşturulacak olan sanal makine isimlendirmesi yapılır ve kurulucak olan dağıtımın tipi belirlenir.

3 3. Bellek ( RAM ) miktarı megabayt cinsinden belirlenir. Bilgisayar kapasitesine ve ihtiyaca göre verilecek olan değer değiştirilebilir. 1 gigabayt = 1024 megabayt 4. Oluşturulan sanal makine için yeni bir sanal disk oluşturulabilir veya var olan bir disk kullanılabilir. Bu yazıda yeni bir sanal disk oluşturulacaktır.

4 5. Disk ( hard disk ) dosya tipi belirlenir. Disk imaj dosyaları; ana sistemde bulunan ve misafir sistemlere disk ( hard disk ) olarak görünen bir yapıdır. Misafir sistemin diske yazma ya da diskten okuma işlemlerinde, VirtualBox tarafından imaj dosyasına istek gönderir. VDI: Oracle VM VirtualBox tarafından kullanılan formattır. Genellikle sanal makine için yeni bir sanal disk oluşturulduğunda kullanılır. VMDK: VMWare tarafından kullanılan formattır, VirtualBox tarafından da desteklenir. VHD: Microsoft tarafından kullanılan formattır, VirtualBox tarafından da desteklenir...vs VDI seçilir. 6. Disk imaj dosyası iki farklı şekilde yaratılabilir; Sabit boyutlu ( fixed size ): İmaj dosyası, oluşturulan sanal disk boyutunda olur. Örneğin sanal disk 10 gigabayt ise imaj dosyası da 10 gigabayt olacaktır. Sabit boyutlu imaj oluşturulması uzun sürer fakat performansı daha iyidir. Dinamik ( dynamically allocated ): Esnek depolama için oldukça uygundur. Başlangıçta boyut olarak oldukça küçüktür, kullanılmayan alan işgal edilmez, fakat okuma yazma, hesaplama vs işlemlerinde boyutu gittikçe artar ve sanal diskin belirlenen boyutuna ulaşıncaya kadar büyüyebilir. Sabit boyutlu dosya oluşumuna oranla performansı düşüktür. Fakat bir süre sonra büyüme hızı düşeceğinden performans farklılığı önemsiz sayılabilir. ( Dynamically allocated seçimi yapılır. )

5 7. Disk konumu ve boyutu belirlenir. Sanal makine adı LinuxYazKampi olarak tanımlandığından ana sistemde LinuxYazKampi adında bir dizin oluşturulacak ve veriler bu dizinde tutulacaktır. İsteğe göre dizin adı değiştirilebilir. Bilgisayar kapasitesine ve ihtiyaca göre bellek boyutu değiştirilebilir. ( Bu yazıda bellek boyutu 15 gigabayt olarak tanımlanmıştır. ) Buraya kadar sanal makine oluşumu tamamlandı, iso dosyası ekleme ve ağ ayarlarını düzenleme işlemlerinden sonra kurulum evresine geçilir.

6 8. VirtualBox penceresinde, oluşturulan sanal makinenin verilen ismi ile birlikte yer almış olması gerekmektedir;bu makine seçilir ve üst tarafta yer alan Settings butonuna tıklanır. 9. Ayarlar bölümünde; Storage Controller: IDE Empty ( hemen sağda açılan ) Attributes CD/DVD Drive adımlarından sonra en sağda yer alan cd ikonuna tıklanılır ve yazının başında indirilen Debian netinst.iso dosyası eklenir.

7 10. Bu adımda ise ağ ayarları yapılacaktır. Bunun için; Settings Network adımlarından sonra açılan pencerede Attached to: NAT ifadesine rastlamış olmalıyız. Fakat bu Bridged Adapter olarak değiştirilmelidir. Çünkü bu ayar ile sanal makine ana sistemin ağ kartını kendi ağ kartıymış gibi kullanabilir ve fiziksel ağın bir parçasıymış gibi çalışabilir. Artık kurulum evresine geçilebilir. Bunun için VirtualBox arayüzünden oluşturulan sanal makine seçilir, ardından araç çubuğundan Start butonuna basılır. 11. İndirme işlemi gerçekleştirilecektir. Install seçilir.

8 12. Kurulum boyunca hangi dil kullanılacağı belirlenir, ayrıca bu seçim ile Sistem dili de belirlenmiş olacaktır. Türkçe ya da herhangi bir dil seçimi yapılabilir, bu yazıda İngilizce tercih edilmiştir. 13. Saat dilimi için yaşanılan ülke belirlenir. Türkiye listede olmadığından other seçilir. 14. Önce kıta Asya, daha sonra ülke Türkiye seçilir. ( Hızlı arama yapmak adına T harfine basılabilir. )

9 15. Yerel parametreler seçilir. ( en_us.utf-8 ) 16. Klavye tipi belirlenir. Örnekte Q Klavye seçilmiştir. Klavye tipinize göre seçim yapınız.

10 17. Bilgisayar adı ( Hostname ) tanımlanır. Bu isimlendirme aynı zamanda terminal ekranında komut satırında görünecektir. ( Kullanıcı bilgisayar adı:~$ ) Örnekte bilgisayar adı ( hostname ) debian olarak bırakılmıştır. Bir sonraki adıma geçmek için <Continue>, geçilen adımlara dönerek değişim yapılmak istenirse <Go Back> seçilir. TAB tuşu ile veya yön tuşları ile seçenekler arası gidip gelinebilir Alan adı ( Domain name ) var ise tanımlanır, yoksa boş bırakılabilir. 19. Root parolası belirlenir, bir sonraki adımda aynı parola tekrar girilerek doğrulaması yapılır.

11 20. Sistem için root kullanıcısından daha az yetkileri olan bir kullanıcı tanılamalıyız. Oluşturacağımız kullanıcı bilgilerini girmeliyiz. Bu kısımda ad soyad yazılabilir. 21. Kullanıcı adı tanımlanır. 22. Kullanıcı parolası tanımlanır. Bir sonraki adımda aynı parola tekrar girilerek doğrulanır. 23. Disk bölümlemesine geçilir. Örnekte Guided use entire disk seçilmiştir, isteğe göre diğer seçenekler de seçilebilir.

12 * LVM ( Logical Volume Management ): Mantısal Hacim Yönetimi modüler disk veri kümesi oluşturmamıza böylelikle de mevcut disk alanımız üzerinde dilediğimiz zaman dilediğimiz boyutlandırmayı yeniden yapabilmemize, düzenleyebilmemize olanak sağlayan bir yapıdır. Disk alanımızın yetersiz kaldığı durumlarda LVM ile oluşturduğumuz disk veri kümesine, kolaylıkla yeni disk veya disk bölümleri ilave edebilir, çıkarabilir mevcut ihtiyaçlarımıza göre disk alanımızı şekillendirebiliriz. 24. Kullanılacak olan disk seçilir. 25. Bölümlemenin nasıl olacağının belirlendiği adımdır. Bütün dizinler bir arada olabilir. /home dizini ayrı tutulabilir veya /home, /var ve /tmp dizinlerinin ayrılmış olduğu bir bölümleme yapılabilir. Bütün dizinlerin tek bir yerde olduğu ( All files in one partition ) bölümlemeyi seçiniz. 26. Bu adımda disk ile ilgili bilgiler listelenir, değiştirilmek istenilen yer var ise seçilir, yok ise disk bölümlemesi bitirilir. Finish partitioning and write changes to disk seçilir.

13 27. Bu kısımda son kez bilgiler görüntülenir, disk bölümlemesi ile ilgili değişiklik yapılabilmesi için son şanstır. Yapılacak bir değişiklilk yok ise Yes seçilir ve diske yazma işlemi başlar. 28. Kurulum için kullanılan dosyayı değiştirmek istemiyoruz, No deyip devam ediniz. 29. Arşiv yanısları için bir ülke seçilir. Turkey

14 30. Paketlerin indirileceği ftp sunucusu belirlenir. ftp.linux.org.tr 31. Vekil sunucu ( Proxy ) kullanmıyorsanız bu adımı boş bırakıp Continue diyerek devam edebilirsiniz. * Proxy: internete direkt olarak çıkış yapılmaz, vekil sunucu kullanılır. 32. Debian kurulum cd'si içerisinde olacak paketleri belirlemek adına, kullanıcılar tarafından en çok kurulan paketlerin takibini yapıyor, katılmak istenirse haftada bir, bir betik yazılımı çalışıyor ve istatikleri çıkarıyor. Yes diyerek katılabilinir. Hayır ( No ) diyoruz.

15 33. Sistem oluşurken, kurulmak istenen yazılımlar bu aşamada seçilebilir. Bu adımda Debian desktop environment seçimini kaldırdık çünkü sistem oluştuğunda herhangi bir masaüstü ortamı oluşmasını istemiyoruz. * Yazılım seçme veya seçili olanı kaldırma işlemi için Boşluk ( Space ) tuşu kullanılır. * var ise yazılım indirilir. Continue ile devam edilir. 34. GRUB ön yükleyici yöneticisi kurulmalıdır. Yes seçilip devam edilir. *GRUB sistemin yüklenmesinden ve kontrolün çekirdeğe devredilmesinden sorumludur. 35. GRUB ön yükleyicinin kurulacağı disk seçilir. ( Kuruluma başlarken oluşturduğumuz disk ) /dev/sda ( ata-vbox_harddisk_xx_xx )

16 36. Bu aşamada eğer USB ya da CD/DVD kurulumu yapılıyorsa bilgisayar yeniden başlatılırken bu aygıtların çıkarılması gerektiğini söylüyor. Bu yazıda sanal makinede kurulum yapıldığından Continue demeniz yeterlidir. 37. Kurulum bitip sistem yeniden başladığında ekrana GRUB ekranı gelir. Enter ile devam ediniz. 38. Kurulum sırasında oluşturulan kullanıcı adı ve parolası girilerek sisteme giriş yapılır.

17 !! Kullanıcı parolası girildiğinde ekranda hiçbir şey görünmez, herhangi bir hata olduğunu düşünmeyiniz, parolanızı girip Enter tuşuna basınız. Kurulum tamamlandı, sistem hazır, çekinmeden sistemi kurcalamanızı tavsiye ederiz. Olası Hata Sıkça yaşanan sorunlardan biri olan BIOS yazılımdaki "sanallaştırma teknolojisi" özelliğinin aktif edilmesi konusunu bir örnek üzerinden çözüme kavuşturacağız fakat BIOS yazılımları çeşitlilik gösterdiğinden anlatılan adımlar için yer/sıralama ve tabir değişikliği olabileceğini belirtmek isteriz. Örnek incelenirse bu küçük değişikler önemsiz olacaktır diye umuyoruz. BIOS' a giriş yaptıktan sonra; Security Virtualization seçimi yapılır. Intel ( R ) Virtualization Technology özelliği Enabled yapılır.

18 F10 ( Save and Exit ) Yes adımlarından sonra sanallaştırma teknolojisi aktifleştirilmiş olur. Bolu'da görüşmek üzere..