Bilişimde Özenli Türkçenin Önemi
|
|
- Hakan Erdal
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Bilişimde Özenli Türkçenin Önemi Tuncer Ören Ottawa Üniversitesi, Ottawa, ON, Kanada Özet Bilişimde Özenli Türkçe projesi, Türkiye Bilişim Vakfı nın aynı adlı Çalışma Grubu tarafından, Vakfın diğer iki projesi ile uyumlu olarak yürütülmektedir. Bu projeler, Türkiye Bilişim Ansiklopedisi ve Bilişim ve Bilgisayar Mühendisliği Dergisidir. Her iki projenin temel ilkelerine uygun olarak, Ansiklopedi ve Derginin yazarları yazılarını doğru ve özenli Türkçe ile yazacaklardır. Bu yazıda, Bilişimde Özenli Türkçe projesi kısaca tanıtıldıktan sonra, dilimize özen duymamızı gerektiren sorunlar ve nedenleri irdelenmekte ve bazı çözümler önerilmektedir. Abstract One of the projects of the Turkish Informatics Foundation is carried out by the Working Group on the Proper Use of Turkish in Informatics. This project is closely related to two other projects of the Turkish Informatics Foundation, namely the Turkish Encyclopedia of Informatics and the Journal of Informatics and Engineering. In both publications, the authors will take special care to use Turkish properly and correctly. In this article the Working Group on the Proper Use of Turkish in Informatics is introduced, the problems which necessitate the proper use of Turkish are analyzed and some recommendations are formulated. 1. Giriş Türkiye Bilişim Vakfı nın (TBV) Bilişimde Özenli Türkçe projesi, aynı adlı çalışma grubu tarafından yürütülmektedir [TVB-BÖT]. Çalışma grubunun ülküsü bilişim konusunda Türkçe iletişim yapabilen bir Türkiye dir. Grubun amacı Türkçe bilişim terimlerinin yaygınlaştırılması ve Türkçe bilişim dilinin zenginleştirilmesine katkıda bulunmaktır. Grubun stratejisi aşağıda belirtilen konuları kapsamaktadır: Türkçenin gücüne inanan kişileri bir araya getirmek ve bu grubu genişletmek. Aynı amaç doğrultusunda çalışan kişi ve kuruluşlarla işbirliği yapmak. Kamuoyu yaratacak etkinlikler düzenlemek. (Toplantılar, basın okulunda konuşmalar, basında yazılar, TV programlarında panel, vb etkinlikler.) Türkçe bilişim terimlerini kullanmak konusunda yazılı ve görsel basını özendirmek ve destek olmak. Genç kuşağa konunun önemini aşılamak ve Türkçe terimlerin kullanımına özendirmek. Bilişim derslerini İngilizce anlatan akademisyenleri bilişim terimlerinin Türkçelerini de öğretme konusunda özendirmek. Yapılmış çalışmalara herkesin kolayca erişimini sağlamak. (Çalışma grubunun TBV nin İnternet sitesindeki adresi [TBV- BÖT] de verilmiştir.) İnternet sitesinde, çalışma grubunun üye listesi, Türkçe bilişim sözlükleri bilgileri ve Türkçe konulu sitelere bağlantı bilgileri verilmiştir. Ayrıca aşağıda listelenen konularda temel kaynak kitapların listeleri de verilmiştir: İngilizcenin olumsuz etkileri, dil yanlışları, Türkçenin gücü (terim hazırlama ve ekler ve kökler), Türkçede yabancı sözcüklere karşılıklar, Türkçe üzerine
2 yazılar ve Anadili ilkeleri. Başlatılan bu listeler halen güncellenmektedir. 2. Projeler Arası Uyum Türkiye Bilişim Vakfı nın, Cumhuriyetin kuruluşunun 80. ve Türkçenin resmi dil oluşunun 75. yıldönümlerine rastlayan projelerinden ikisi Türkiye Bilişim Ansiklopedisi ve Bilişim ve Bilgisayar Mühendisliği Dergisi Bilişimde Özenli Türkçe projesi ile yakından ilgilidir. Türkiye Bilişim Vakfı nın Türkiye Bilişim Ansiklopedisi ne alınacak makaleler: profesyonellere, öğrenim görenlere ve diğer ilgilenenlere yararlı olacak düzey ve nitelikte olacaktır ve doğru, tutarlı ve özenli bir Türkçe ile yazılmış olacaktır. Bilişim ve Bilgisayar Mühendisliği Dergisinin amaç, gerekçe ve işleyişi hakkındaki bilgilerde de özenli Türkçe kavramı özellikle belirtilmektedir: Türkçe yayın yapılmadığı sürece, Türkçe bilim dilinin gelişmeyeceği de bir gerçektir. Bilişim alanında çalışanlar olarak, Türkçe bilim dilinin gelişmesine katkı sağlamamızın bir görev olduğunu düşünüyoruz. Tüm makaleler Türkçe yazılmış olacaktır. Türkçe teknik terimler konusuna özen gösterilecektir. Bu konuda yazarlara yol gösterilecek, öneriler sunulacak ve gerekirse, belli terimleri kullanmaları istenecektir. 3. Başka bir Açıdan Türkçe Dil öğretim yöntemleri ile pek çok ülkede bilinen Berlitz, bir kitabında Türkçeden bahsederken şöyle yazar: İstanbul dan Pekin e kervan yollarından yalnız Türkçe konuşarak yolculuk yapılabilmesi, uzun zaman aksiyom gibi kabul edilmiş bir gerçektir. [Berlitz, 1982, s. 20] Negroponte İngilizceden bahsederken, Türkçeden övgü ile bahseder ve şöyle yazar: İngilizce en güç olanlardandır; Türkçe gibi başka diller çok daha kolaydır. Dolayısıyla sözcük düzeyinde, bilgisayarla konuşma sentezi yapacaklar için Türkçe rüyalarının gerçekleşmesidir. [Negroponte, 1995, s. 145] Yazının tarihini veren Robinson un, abecelerin başka dillere uyarlanmasını anlatırken verdiği üç örnekten ikisi bizi yakından ilgilendirmektedir: (1) 1928 de Atatürk ün dil devrimi ile Arap abecesi yerine Latin abecesinin kabulü ve (2) eski Romalıların, Etrüsklerin abecesini kabullenmeleri [Robinson, 1995, s. 13]. İkinci örnek bizim için benimsemiş olduğumuz Latin abecesinin kaynağı açısından gerçekten ilginçtir ve dilcilerimizin araştırmalarına açık bir konudur. Şöyle ki Etrüskler, İtalya nın Etrurya bölgesinde yaşamış İtalyan olmayan bir gruptur. Milattan önce 10. yüzyılda, bronz çağı yerini demir çağına terkederken Etrüsk kültürü oturmuş bir kültürdü. Adile Ayda nın 1970 ve 1980 lerde yazmış olduğu kitaplarının isimleri, sırasıyla şöyledir: Etrüskler Türk müydü? (Roma Arkeoloji Enstitüsünde 1970 de yapmış olduğu bir konuşmanın metni), Etrüskler Türktü Kanıtlar, ve Türklerin İlk Ataları [Ayda, 1971; 1985; 1987]. Etrüsklerin en az M.Ö. 14. yüzyılda Anadolu dan İtalya ya gelmiş olmalarına dikkatimizi çeken Diker, Latin, Etrüsk ve pek çok başka abeceleri de vermekte. [Diker, 2000, s. 124, ] Diker, ayrıca Etrüsklerin Türk olduklarına başka kanıtlar da vermekte ve Etrüskçe bazı metinleri çözümleyerek Türkçelerini de vermektedir. Bilişim konusunu çok yakından ilgilendiren bilgi sözcüğü için, çözümlenen bir Etrüsk yazıtında bilg ( bilig ) sözcüğünün aynen Göktürkçedeki gibi yazıldığına da dikkatimiz çekilmekte. [Diker, 2000, s. 135]. İlerde değineceğim İstanbul Türkçesi ve uygarlığı ilişkisine bir kaynak olmak üzere başka bir örnek görelim: Büyük Rus ressamı Ayvazovski, 1845 yazında geldiği İstanbul dan Dünyada bu şehirden daha görkemli hiçbir şey yoktur; insan burada Napoli yi de Venedik i de unutur diye bahseder [Petrova, 2000, s. 44]. 4. Sorunlar ve Nedenler 4.1 Yaklaşım
3 Sorunları ve nedenlerini saptamak sürdürülebilir çözüm üretmekte önkoşuldur. Ayrıca bu çok yönlü sorunları irdelerken, Tınaz Titiz in önerisine uymak da yerinde olur: önemli sorunların hemen tamamı çok nedenlidir. Bu nedenlerin alt alta yazıldığı listeler bunların nedenler kümesi dir. Çözümü de bu küme deki her bir neden için geliştirilmiş bir veya daha fazla çözüm aracından oluşan çözümler kümesi dir [Titiz, 1994]. Gene Titiz in açıkladığı gibi bazen sorunlar, bir sorun yumağı halinde algılanabilir. Öyle ki bazı temel sorunlara çözüm bulunduğunda o sorundan dolayı oluşmuş bazı diğer sorunlar kendiliklerinden çözümlenmiş olabilir. Başka çalışmalarda örnekleri daha da arttırıp, Titiz in önerdiği sorunlar arası dinamiğin irdelenmesi de kuşkusuz çok yararlı bir çalışma olur. 4.2 Bazı Saptamalar Önce ekmekler bozuldu diye başlar, Oktay Akbal ın aynı adlı kitabı; ve sonra herşey diye devam eder [Akbal, 1984]. Türkçede de önce bazı harflerimiz darbe aldı: taksiler taxi oldu, sonra fakslar fax, sonra ğ lerin üstüne İspanyolcanın tildesi ~ getirildi ve bazı harfler İngilizce olarak okunmaya başlandı; sonra dilimize olan oldu, bilgisayar terimi göz ardı edilip kompüterlerde program (çalıştırılmaya değil) koşturulmaya başlandı, İnternet adresi verirken nokta denemez olundu. Türkçe konuşma ve yazı dilindeki yanlışlar ve dile özensizlik ciltlerle kitaba konu oldu [Aksoy, 1980, 1990; Ateş, 2000; Güneyçal, 2002; Hepçilingirler, 1997, 1999; Kongar, 1999, 2003; Tezeren, 2000; Tüzcet, 2002 ]. Bazıları lüksü lüx yaparak hiçbir dilde olmayan sözcük türettiler; benzer şekilde çevrimiçi demeyenler ON-LİNE yazarak İngilizcede olmayan İ harfini kullanmaya başladılar; burası salon salamanje (Fransızcası, salle à manger yemek odası), şurası yemek odası deyişi epeydir dilimize girmişti. Başka dilden sözcük kullanmak yerine Türkçesini kullansalar hiçbir yanlış olmayacak. Bu tür özenti kaynaklı yanlışlar Türkçe ve başka dillerde yanlış bilgi aktarımına kadar geldi. Önce Türkçe harflerden başlayan özensizlik, terim üretenleri kınamaya veya yanıltmaya, Türkçe olan terimlerin bile İngilizcelerini kullanma özentisine, sonra bilmediğimiz yabancı sözcükleri anlamca yanlış kullanmaya, daha sonra da Türkçe ve başka dillerde kendini anlatamamak ve İngilizceyi yanlış kullanmak durumuna kadar gitmekte. Dilini ve başka dilleri doğru kullanamamak, bireyler için uluslararası düzeyde saygınlık uyandırabilecek bir durum değildir. Ülkelerin saygınlığı, bireylerinin uygarlığa katkılarına bağlıdır. Bu yüzden ülkece saygınlığımızın arzuladığımız düzeyde olması için, bireylerimizin niteliklerini ve bu arada Türkçe ve diğer dillerdeki yeteneklerini arttırmanın önemi yadsınamaz. Sadece yüz elli yıl önce İstanbul dan, örneğin Ayvazovski övgü ile bahsederken, İstanbul Türkçesinin bile özelliklerini kaybetmek üzere olması [Oral-Seyhan, 1994] bizi daha uygarlar arasına taşımıyor. Oysa biz uygar bir milletin uygarlıklar beldesi Türkiye de [Akşit, 1982] yaşayan insanlarıyız. Ve uygar olmak bize yakışır diye düşünüyorum. Dilimiz bazı kısır döngülerin etkisi altındadır: (1) Terimlerin Türkçelerini çoğu zaman olmadıkları için değil, kullanılmadıklarından dolayı duyamamak veya okuyamamak; ve (2) anadilimizde üniversite düzeyindeki eğitimin İngilizcenin lehine azalması; dolayısıyla dilimizin gelişmesini sağlayabilecek insan kaynaklarının gittikçe kuruması. Dil yalnız düşünme ve iletişim aracı değil aynı zamanda kültürün aynasıdır. Örneğin, İngilizcede ben sözcüğü I büyük harfle, sen sözcüğü you küçük harfle yazılır. Oysa, siz sözcüğü büyük harfle başlar İspanyolca (Usted), İtalyanca (Lei) ve Almanca (Sie) örneklerinde olduğu gibi; ve aksine ben anlamına gelen yo, io ve ich küçük harfle yazılır. ABD deki başkanlık konutunun adı beyaz ev (İngilizcesi white house ) olmasına karşın Türkçe karşılığı olarak beyaz saray benimsenmiştir. Dolayısıyla, ham maddenin bilgi olduğu bilişim çağında, düşünme ve iletişim yetilerimizle, sözel ve yazılı kültürümüzü geliştirirken, dilimizi önemsemek ve geliştirmek önceliği olması gereken bir konudur.
4 4.3 Düşünürlerimizden Bu yazıda, özel olarak bilişim konusunda ve birleşik kaplarda olduğu gibi, onu etkileyen genelde Türkçeye özen gösterilmemesinin nedenleri ve yarattığı sorunlar konusunda bazı düşünürlerimizin görüşleri özetlenmiştir. Verilen kaynakların çoğu alıntılardan daha geniş kapsamlı bilgi içermektedir Selçuk [Tüzcet, 2002, s ]: Tüzcet in [2002] kitabındaki İlhan Selçuk tan yapılmış bir seçmeden alınan aşağıdaki bölüm konunun nedenlerine ışık tutmakta: Peki, bugün Türkçenin içine düştüğü durum nedir? Herkesi tedirgin eden yozlaşma nereden kaynaklanıyor?... Çok açık:... Ulusal devlet i çürütüp yok etmek isteyen akımlar öylesine güçlendi ki ulusal para ya da ulusal bağımsızlık gibi ulusal dil i de dışlayan anlayışın siyaseti, toplumda egemenleşiyor. Bu anlayışın hayata yansıması, sonunda herkesi tedirgen edecek bir çarpıcılığa ulaştı. Öyleyse iyi bir noktaya ulaştık; nerede bir tepki varsa, orada umut vardır Livaneli [Livaneli, 2000]: Ama bu içler acısı durumun sorumluluğunu sadece şarkıcıların ve gençlerin sırtına yüklemek doğru değil. Kabahat onları yetiştiren ortamda. Bu ortamın özelliklerini saydığımızda bakın karşımıza neler çıkıyor: Kültürden korkan, durmadan kitap toplayan ve kitabı suç aleti gibi televizyonlarda teşhir eden bir devlet. Kaliteye ve kültür birikimine düşman kesilen ve iyiyi kovup kötüyü baştacı etmeye çalışan bir medya anlayışı. Para kazanmış ama burjuva düzeyine yükselememiş bir görgüsüz zenginler güruhu. Sanki intikam almaya çalışırcasına toplumun kültürünü, geleneklerini ve ahlakını çürütmeye çalışan medya yöneticileri. Dünyanın en saygın kelimesi olan entellektüel kavramını entel e çeviren ve bütün düşünen insanları bar sarhoşları kategorisnde algılayan yalınkat kişiler. Dil bilmenin, kitap okumanın, dünya entellektüel tartışma ortamında bulunmanın ve sanattan zevk almanın küçümsendiği bir az gelişmiş ülke kompleksi. Sanatçılar ve aydınlar arasındaki ölümcül kıskançlıklar. Kendilerini entellektüel yerine koyan, kendi küçük egosu büyük yarım aydınlar Yağcı [2003]: Bir toplum neyin etkisi altında kalıyorsa, o toplumun dili de onun etkisi altında kalır. 10. yüzyıldan itibaren Türkçeye egemen olmaya başlayan Arapçanın dinin dili gerekçesiyle bir kutsallık, üstünlük zırhına bürünmesi, Farsçanın egemen yazın dili olarak üstün sayılması, Türkçe kullananların etrak-ı biidrak (anlayışsız Türkler) denilerek küçümsenmesi gibi, bugün de İngilizce küreselleşmenin dili gerekçesiyle dokunulmazlık zırhına bürünmekte, Türkçeyi savunanlar aşağılanmakta ve insanların çoğu kendi dillerini yok eden bu gidişe dur demek cesaretini gösterememektedir. Eğitimi bile yabancı dille yaptıracak denli bir tutsaklık söz konusudur. Buna karşı çıkanlarsa yenilik düşmanı, dinazor ilan edilmekte ve yükselen değerler in büyük gücüyle susturulmaktadır. Dilimiz medya aracılığıyla İngilizcenin saldırısına uğramış ve sözlüğümüzdeki yabancı sözcük oranı gittikçe artmaya, İngilizcenin kuralları, terimleri de dilimize girmeye, Türkçe sözcükler bile yabancı ağızlarla kullanılmaya başlanmıştır. Dil, düşüncenin temeli olduğu için, dildeki yozlaşma kültürel yozlaşmanın temelini oluşturmaktadır. Dil geleceğimizdir. Geleceğimizin kirletilmesine, karartılmasına,
5 yozlaştırılmasına izin vermeye hakkımız yoktur. Çünkü biz ödünç aldığımızda temizdi, aydınlıktı. Yükselen değerlere boyun bükmeyelim, kendi değerlerimizi yükseltelim Çıbıkçı [2003]: Sorunları yurtdışındaki özellikle Almanya daki Türklerin açısından irdeleyen Çıbıkçı nın görüşlerinin özeti şöyle: Dilin ekin dili ve daha da öte bir bilim dili yönünden geliştirilmesi ise bir devamlılık işidir. Bu amacın gerçekleştirilmesi kesin ve açık bir gereksinim olduğuna göre bu yolda duyulacak tüm çekinceleri ne yapıp bir kıyıya itmek zorunluğundayız. Bilim uluslararasıdır. Uluslararası bilim dili ise İngilizce dir. O halde eğitimi İngilizce yapalım yanılgısı devam etmektedir. Bilimin uluslararası olan yanı onun yöntemleridir. Hangi konuda araştırma yapılacağı, ne üzerinde çalışılacağı, yani bilimin amaçları, erekleri ise ulusaldır, toplumsaldır, kişiseldir. Yabancı dilin, başlı başına yabancı dil derslerinde, özel yöntemli, görsel ve işitsel dil kurslarında öğretilmesi gerekirken Türkiye de yeni ve çok verimli yabancı dil öğretme yöntemleri kullanılmamış, onun yerine gittikçe sayısı artan okullarda, birçok dersin Türkçe yerine İngilizce verilmesine çalışılmıştır. Fransa daki gibi bir anadili koruma yasası benzeri bir yasanın bizde de çıkması sağlanmalıdır. En azından levha ve tabelaların Türkçe sözcüklerle yazılması sağlanmalıdır. Türkçe den kopanlar, sanki Türkiye den de uzaklaşıyorlar. Oysa, öğretim ve ekin dili olarak dilimizin önemini yitirmesi, toplumsal yaşamımızda dile hiç önem vermememiz ekin ve uygarlık davamıza aykırı düşen bir durumdur. Türkçe nin yalnızca evde konuşuluyor olması yetmez! Okullarda iyi bir anadili eğitimi verilmelidir. Sanatçılar, yazarlar ve ozanlar Türkçe nin engin kaynağından bilinçle yararlanmalı yeni yapıtlar yaratmalıdırlar. Türkçe sevgisini halka aşılamalıdırlar Özel [2000]: 1983 te gazeteler, bu kez 205 Türkçe sözcüğün yasaklandığını yazar. İlginç bir rastlantı; bu yeni yasak sözcük dizelgesinin emekçi leri, resmi Türk Dil Kurumunun akademisyen leridir [s. 82]. Türetilen sözcüklere gösterilen tepki, toplumu yanıltmak, göz boyamak için göstermelik bir oyundur [s. 85]. Türkiye, Türkçe sözcüklere savaş açanların Türkçü, milliyetçi ; dil devrimini, Türkçe sözcükleri savunanların da solcu, bölücü sayıldığı bir ülkedir [s. 86]. Bugün bile birçok bilimci, sanatçı kimi yabancı sözcüklere bulunan Türkçe karşılıkların, kavramı karşılamadığı aymazlığı içindedir. Sözcükleri kullana kullana, onların anlam, kavram alanlarını belirleyecek, genişletecek, yaygınlaştıracak olan bilimciler, sanatçılarken, bu kesim, yemek seçer gibi sözcük seçmektedir [s. 90]. Türkçeye bağımsızlık ve kişisellik vermek isteyenlerin karşısına, açıkça ya da gizlice Arapça hayranlığı çıkmaktadır [s. 98]. Bireylerin dili doğru, etkileyici kullanması, dil bilinci dediğimiz, dile saygıyı, sevgiyi, özeni ve dilin en önemli iletişim aracı olduğunu duyumsatan kavramın özümsenmesiyle olanaklıdır. Bu bilinç, anadili öğretimiyle alınır, gelişir, yaşama biçimine dönüşür. Çünkü dil, yaşamın abecesidir, insan anadili ile düşünür. Gelgelelim yarım yüzyıldır ülkemizde kişilere bu bilinci vermekten, geliştirmekten yoksun anadili öğretimi dizgeleri kullanılmaktadır [s. 107]. Dil yanlışları, ancak dili doğru, albenili kullanan insanlar ve onların ürünleri eğitim kurumlarında, kitle iletişim araçlarında yerini aldığında engellenebilir. Bu bilince ulaşmış bir ülke, anadili öğretimini düzene koymuş,
6 yabancı dille öğretimi yaygınlaştırma saçmalığından kurtulmuş demektir [s. 118] Çotuksöken [2002, s. 77, 88-92]: Bu kavramların sıradüzenine bakalım: sadeleştirmecilik/yalınlaştırmacılık, ılımlı Türkçeciliği; özleştirmecilik/öz-türkçecilik, gerçek, devrimci Türkçeciliği; tasviyecilik/arı Türkçecilik ise, aşırı Türkçeciliği, simgelemektedir. Türkçe nin zenginleştirilmesinin önünde bir dizi engel bulunmaktadır: Siyasal engeller: - 12 Eylülcülerin 1983 te Atatürk ün vasiyetini çiğneyip Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumu nu kapatıp yerine aynı adla başka kurumlar oluşturmaları - eğitimin siyasal yetkenin elinde bulunması Bilimsel engeller: - henüz şöyle dört dörtlük bir dilbilgisi (genel dilbilgisi, karşılaştırmalı dilbilgisi, işlevsel dilbilgisi, dağıtımsal dilbilgisi ) kitabımız yok - Bugünkü TDK nın Türkçe Sözlük ü binlerce yanlışla okurlara sunuldu te kurulan resmi TDK, Türkçe nin yazım anlayışını altüst etti; üç kez bastığı İmlâ kılavuzu unda birtakım ilke, kural ve yazılışları değiştirdi. Eğitsel engeller: - Ders programlarının içeriği çağdaşlaştırılamamıştır, öğretim yöntem ve teknikleri artık işlevsizleşmeye başlamıştır. Kurumsal engeller: - Özel tv ve radyoların (bu arada TRT yi de unutmayalım) dil kullanımındaki tutarsızlıkları hiç de göz ardı edilebilecek gibi değildir. Bireysel engeller: - Her birimiz günlük yaşamımızda çok değişik yönlerimize özen gösteririz. Gelin görün ki dilimize nedense pek bir özen göstermeyi düşünmeyiz. Oysa dil de sevgi gibi özen ister Köksal [2000]: Sadece Türkçeye katkıda bulunamayan değil aynı zamanda Türkçe düşünemeyen kuşaklar yetiştirerek beyin gücümüzü yanlış yerde kullanmanın zararlarını Köksal çok açık ve etraflı bir şekilde gözler önüne sermektedir. Köksal yabancı dille öğretimin sorunlarını şu başlıklar altında irdelemekte [s ]: Yabancı dilde kitap sorunu Öğrencinin yabancı dildeki bir kitabı anlamak üzere yapacağı okumanın süresinin kat kat artması Öğretmenleri yetiştirmenin maliyetinin artması Dersleri İngilizce olarak verecek öğretmenleri yetiştirmenin gerektireceği sürede yaşanacak büyük sıkıntılar Yetişkin öğretim kadrolarında görülen yurtdışına göç eğiliminin artması Yabancı öğretmen getirmenin yüksek maliyeti Yabancı dille öğretimin, öğrencilerine gerçekten nitelikli bir öğretim verilebilmesini olanaksız kılması ve buna karşılık yabancı dil öğretimine de pek katkısı olmadığı gerçeği Yabancı dille öğrenimin niteliksiz öğrenimi ortadan kaldıramayacağı Kongar [2003]: Kongar ın kitabının adı mesajını özetlemekte: Yozlaşan Medya Yozlaşan Türkçe. Toplumdaki yozlaşma irdelenirken, siyasetin iktidar gücü, medyanın kamuoyu oluşturma gücü ile devletin ekonomi gücü ve medyanın ticari güçleri arasındaki ilişkiler vurgulanmakta. Ayrıca, burjuazimizin bir kısmının lümpenleşmesi ile güçlenen kültür yozlaşmasının Türkçeye yansımasına da dikkatimiz çekilmekte.
7 Kitap birden fazla yönden iyi bir kaynak. Pek çok terim irdelenirken, terimleri (ve temsil ettikleri kavramları) zevkle öğrenmemizi sağlamakta. Kongar, yaptığı yararlı bilgilendirmelerde, nadir de olsa, yapmış olduğu yanlışlara dikkatini çeken okurlarına uygarca teşekkür edip ek açıklamalarını tüm okurlarınının yararına sunmakta. Bunu yaparken de dil tartışmalarının akılcı ve uygar bir şekilde yapılabileceğine, esin kaynağı niteliğinde, güzel örnekler sergilemekte Toygar [2003]: Dil bilincinin önemine dikkatimizi çeken Toygar dan bazı görüşler: Çocukları dört yaşındayken İngilizce sözcükler söylediği için sevinen, 15 yaşındayken yabancı dili iyi diyerek övünen ana babalar bilmelidirler ki sadece yabancı dil bilen, ancak yaşadığı kenti, ülkeyi, içinde bulunduğu toplumu ve sorunlarını bilmeyen, doğaya ve insana kayıtsız, idealizmi kaybolmuş özenti bir gençlik ulusal bütünlüğümüz ve bağımsızlığımız için büyük tehlikedir.... Türk gençliği artık bilmelidir ki milliyetçilik ulusal futbol maçlarında üç hilalli bayraklar sallamak ve asker uğurlamalarında bozkurt işareti yapmak değildir. Milliyetçilik ulusal onur kaygısı taşımak, üretken ve dürüst bireyler olarak topluma yararlı olmak ve bağımsız bir Türkiye için her alanda emperyalizme karşı mücadele etmektir. Bu mücadelenin ilk adımı da Türk diline sahip çıkmaktır. İşte bu nedenlerle Atatürk ün Ülkesinin yüksek istiklalini korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır sözünü hiçbir zaman unutmadan bu konuda kendimizi eğitmeli, çevremizi de bilinçlendirmeliyiz. 5. Önerilen Çözümler 5.1 Birey olarak yapabileceklerimiz: Uygar bir toplumum eğitimli bireylerine, dilini oya gibi, hatta bir kuyumcu duyarlığı ile işlemek yaraşır. Uzun soluklu ve başkalarına da bağlı olan çözümlerin henüz gerçekleşmemiş olmaları özrüne sığınmadan şunları yapabiliriz: Dil Bilincimizi Arttırmak Dil bilincimizi geliştirecek bilgiler edinmek ve bu konudaki bilgilerin daha geniş kitlelere yayılabilmesi için çalışmak. Bu konuda yazılanlara fikren açık olmak ve yanlış yönlendirmelerde, akılcı bir yaklaşımla kendimizi Türkçemizi korumak. Örneğin, kökenleri farklı dillerden olan sözcüklerin bir arada terim olarak kullanılmamaları önerilerini, Çotuksökenin sınıflamasındaki aşırı Türkçecilik olarak algılamak. Bu yaklaşımla, örneğin siber uzay terimi rahatlıkla kabullenilebilir; yıllardır kullanılagelen (ve Fransızca ile Arapça sözcüklerin bir arada kullanılmaları ile oluşmuş) plaj şemsiyesi örneğinde olduğu gibi. Ayrıca, terim üretirken kavram kaymalarına şemsiye sözcüğü iyi bir örnektir. Şemsiye sözcüğü, şems (Arapça güneş) kökünden türetilmesine rağmen çoğu zaman yağmurdan korunmak için kullanılır. Benzer örnekler batı dillerinde de vardır. Örneğin, asansör (Fransızcası ascenseur - yukarı çıkaran) binalarda yalnız üst katlara çıkmak için değil, alt katlara inmek için de kullanılır. Teknolojiyi geliştirenler terimleri de üretirler; bizlere de Türkçe karşılıklarını bulmak yerine, o terimleri kullanmak düşer yanıltmasına kanmadan önce sorunu daha geniş bir açıdan irdelemek yararlı olabilir. Çeşitli nedenlerden dolayı bazılarımızın kendilerini ikinci sınıf olarak algılamaları maalesef bir olgudur. Bir parti başkanının Bugün bir Türk vatandaşı olarak dünyanın neresine giderseniz gidin, ikinci sınıf muamelesi görüyorsunuz demesi bir gazete haberi olarak yayınlanmıştı. [Hürriyet, 2003] Bireylerimizin çoğunun niteliğini arttırmak yerine kolay ve yanlış çözümlerin benimsenmesinin dile yansıması da irdelenmeli, toplumbilim açısından.
8 Kendi kültürümüze ve dilimize saygı duymaya başlamadan ve dil bilincimizi yeterince arttırmadan İngilizce özentisinden kurtulmak zor gibi gözüküyor. Daha önemli bir nokta, kullandığımız dil karma İngilizce- Türkçe olursa, onur duymayı isteyeceğimiz benliğimiz de çok yara almış olur ve toplum olarak uluslararası düzeyde daha saygın olamayız. Patlamış mısır yerine popcorn, buzlu çay yerine ice tea, peynirli yerine çizi (İngilizcesi cheesy), kule yerine tower, merkez yerine center denmesi, efendi ve Levent sözcüklerinin efendy ve L event olarak yazılmaları, büyük alış-veriş merkezlerinin isimlerinin sistemli bir şekilde Türkçe olmaması, maksiyi maxi olarak yazmak ya da mycep gibi örnekler, terimlerin Türkçelerinin olmamasından kaynaklanmıyor. Atom, elektron, proton, nötron, lazer, radar, radyo gibi pek çok terim Türkçeye kazandırıldığı gibi, gerektiğinde başka teknik terimleri özümseyecek esneklik ve yetenektedir dilimiz. Türkçede karşılığı olan veya irdelendiğinde bulunabilecek ya da türetilebilecek terimlerin İngilizcelerinin aynen kabullenilmeleri sağlam temellere dayanmamaktadır. Bilgisayar, donanım, yazılım, yazıcı, tarayıcı, fare gibi, bilgisayar sözlüklerinde [Sankur, 2002; TBV-BÖT] yer alan pek çok Türkçe terim yerine İngilizcelerinin kullanılması, teknik nedenlerden çok toplumbilimsel olarak kendi kültürüne ve diline saygı duymamak gibi nedenlerle ilgili gibi geliyor bana. Bunları sosyal çözülmenin belirtileri olarak algılamak ve çözümler üretmek hepimizin yararına olur. Türkçenin yetenek ve gücünü konu alan ve dil bilincimizin güçlendirilmesinde yardımcı olabilecek epey kitap kaynakçada belirtilmiştir. Bu tür kaynaklardan dil bilincimizi artırmak, pekiştirmek ve dil sevgisini güçlendirmek amacıyla yararlanabiliriz. Türkçeyi doğru ve özenli bir şekilde kullanmak, başka dilleri öğrenmemize ve iyi bilmemize engel değildir. Türkçeyi savunanların çoğunun İngilizceden başka dilleri de iyi düzeyde bilmeleri rastlantı değildir! Var Olan Bilgileri Kullanmak Bilişim terimlerinin Türkçelerini kullanabiliriz. Çeşitli kaynaklar arasında [TBV-BÖT], Sankur un son sözlüğü bilişimcilerin elleri altında olmalıdır [Sankur, 2002]. Ayrıca Türkiye Bilişim Derneğinin (TBD) sözlüğünün [TBD, 1996] gözden geçirilmiş yeni baskısı da hazırlanmaktadır. Türkçeye yerleşmiş terimlerin doğru ve tutarlı bir şekilde kullanılmalarına katkıda bulunabiliriz. Örneğin veri sözcüğü varken Latince datum un çoğulu olan, Türkçesi, veri/veriler olan data sözcüğünün kullanılması gereksizdir; ayrıca datalar örneğinde olduğu gibi yanlış kullanmaları da önleyebiliriz. Eğer bilişim derslerini Türkçeden başka bir dilde eğitim veren bir Türk üniversitesinde veriyorsanız, yabancı dil (çoğunlukla İngilizce)-Türkçe terimler listesi hazırlayarak Türk gençlerinin terimlerin Türkçelerini de öğrenmelerini sağlayabilirsiniz. (Terimlerin karşılıklarını bulmakta zorlanıldığında, TBD nin terim kolundan yardım alınabilir.) Türkçe iyi sözlükler kullanabiliriz [DD-TS, 1998; Püsküllüoğlu, 1995]. İyi yazım kılavuzu kullanabiliriz [DD-YK, 1998; Alpay, 2000]. Karşılıklar sözlükleri kullanabiliriz [TBV- BÖT]. Amaca yönelik başka öneriler / çözümler üretebiliriz Bilişim Terimlerini Zenginleştirmek Örneğin Türkiye Bilişim Derneğinin terim kolu çalışmalarına katılmak. Üretilen terimlerin irdelenmesine (akıl ve beğeni süzgeçlerinden geçirilmelerine) katkıda bulunmak ve duygusal zekânın gereklerinden biri olarak, önerilen terimleri bir de önerenler açısından irdelemeye açık olmak.
9 Uğur Mumcu nun bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunmaz özdeyişine uygun olarak, (1) önce kavramları ve yakın kavramları ayırtıları ile anlamak, (2) yapabiliyorsak terimlerin karşılıklarını birden fazla yabancı dilde öğrenmek, (3) kültür farklarına göre aynı kavramın değişik dillerdeki karşılıklarını irdelemek ve (4) gerekli kaynakları kullanarak akıl ve beğeni süzgeçlerinden geçirip öneriler üretmek olumlu bir yaklaşım olur. Bunu yaparken de belleğimizde olmayanı yok saymamakta yarar var. Zekâ yalnız belleğe erişim yeteneği değildir; kabullenilmiş amacın sorgulanmasını ve amaca uygun olarak bilgi işlem yeteneğini de gerektirir. Bu da anlamak, öğrenmek ve ilişkileri görebilmek ya da saptayabilmek yeteneklerini gerektirir. Bilmediğimizi yokmuş gibi varsaymak yerine, öğrenebilme yeteneğimize güvenerek yeni terimleri öğrenmek ve benimsemek yolunu seçmemiz başka konularda da olacağı gibi dil konusunda kendimiz ve dilimizi zenginleştirmemizde çok yararlı bir yöntemdir. Bilmediğimiz veya anımsayamadığımız terimleri Türkçede yok veya olamaz var sayıp Türkçenin güçsüzlüğü konusunda örnek diye görmek doğru bir çıkarım olamaz. Türkçede terim hazırlama ile ek ve köklerin zenginliği hakkında mevcut kaynak kitaplardan [TBV- BÖT] yararlanıp bu konuda katkıda bulunabilenlerden olabiliriz. 5.2 Uzun Soluklu Projeler Var Olan Bilgilere Erişim Var olan kaynaklarımızın bilgisayarlaştırılması ve İnternet üzerinden tüm ilgilenenlere açılması kültür birikimimize katkıda bulunacak yararlı eylemlerdir. Bu konuda İngilizce bir kaynak iyi bir örnek olarak kullanılabilir. Yazarın, İngilizcede günlük olarak kullandığı bir adres aynı anda 970 sözlüğün taranmasını sağlamaktadır [OneLook]. Aşağıda adı geçen eserlerin İnternet ten erişime açılacak bir şekilde bilgisayar ortamına aktarılması, dilimiz ve kültürümüz açısından bilgi birikimini sağlayacağı için çok önemlidir. Bu çalışmaların TÜBİTAK önderliğinde ve/veya desteği ile yapılması düşünülebilir: Atatürk ün kurmuş olduğu Türk Dil Kurumunun (TDK), vasiyetinin aksine kapatılmış olduğu 1983 yılına kadar çıkarmış olduğu yüzden fazla terimler sözlüğü. TDK nın 1963 te yayınladığı 12 ciltlik Derleme sözlüğü [TDK-a, ] ve 8(+1) ciltlik Tarama sözlüğü [TDK-b, ] Daha onlarca Türkçe sözlük (telif hakları konusunda yazarları ile anlaşarak). Ayrıca, Türkçe sözlükteki sözcüklerin (erkek ve kadın sesi olarak ayrı ayrı) seslendirilmeleri son derecede yararlı olacaktır Türkçeye Özendirme Akademik hayatta makalelerin saygınlığı olan uluslararası dergilerde (özellikle ABD dergilerinde) yayımlanmaları adeta bir zorunluk olmaktadır. Bunun nedenleri arasında İngilizcenin uluslararası bir dil olması, saygınlığı olan mesleki dergilerin çoğunun özellikle ABD de olması ve İngilizce yazılan makalelerin bütün dünyada her kültürden çok sayıda okuyucuya açık olması gibi nedenler vardır. YÖK haklı olarak evrenselliğin kanıtı olarak bu tür dergilerde yayımlamayı mesleki ilerleme koşullarından biri olarak görmektedir. Ancak, yayınların nerede ve hangi dilde yapıldığı konusunda, ölçütlerimizi gözden geçirmemizde büyük yarar var. Evrenselliğini kanıtlama ölçütüne ek olarak kendi üniversitelerimizde kendi kültürümüze katkı yapmış olmanın değeri de YÖK tarafından açıkça kabul edildiğinde, akademisyenlerimizin bu çok önemli konuda gereken verimliliği gösterebileceklerine inanıyorum. Eskilerin marifet iltifata tabidir sözü yabana atılmamalıdır. Eğer böyle bir özendirme yapılamazsa, zaten yabancı dille öğrenimin yaygınlaştırılmasının getirmekte olduğu sorunlardan dolayı [Köksal, 2000] gelecek kuşakların Türkçenin gelişmesine katkıda bulunabilmelerinin güçlüğü bir yana, bilimsel ve teknik Türkçeyi anlayamamaları ve hatta yadırgayarak gelişmesine ayrıca zorluk
10 yaratmaları kaçınılmaz olacak gibi gözükmektedir. Olayların gidişini akıl gözüyle görüp gereken tedbirleri almak iş işten geçtikten sonra üzülmekten çok daha yararlı sonuçlar vermektedir. 6. Kısaca görüşüm Dilimize özen, benliğimize duyduğumuz saygının bir göstergesidir. Kendi kültürlerine saygı duymayanlar başkalarından saygı beklemek haklarını yitirmiş olurlar. 21. Yüzyılın ilk çeyreğinde bilişim dilimizin zengin bir Türkçe olmasını istiyorsak, şimdiden özenli bir Türkçe kullanmaya başlamalıyız. Bilişimci olabilecek kadar yetenekli olan kişilerin bu özeni gösterebileceklerine inanıyorum [Ören, 1998]. ime attach ettiğim file ı iki kez clickleyerek download et; programı kompüterinde koştur; istersen Ahmet e de forwardlayıver. Türkçemizin bu duruma getirilmesine katkıda bulunanlar (ya da göz yumanlar) arasında olmayı gerçekten istiyor muyuz? [Ören, 2003]. 7. Sonuç ve Çağrı Hasan Pulur un da gözlemlediği gibi bütün sorunlara rağmen sevinilecek bir durum, TÜRKÇEYE sahip çıkanlar çoğalıyor, herkes elinden geldiği kadar, bu gidişe dur demeye çalışıyor [Pulur, 2003]. Gerçekten, bu yazıda kaynak gösteremeyeceğim kadar değerli çalışma var dilimizle ilgili ve Türkçe bilinci ve anadil sevgisi ile yüklü. Ayrıntılı bilgi için kaynakçada verilen eserlere başvurmanızı salık veririm. Bir ülkenin aydınları, sığ ve kayalık sahillerin daha rahat ve emin geçilmelerini sağlayan deniz fenerleri gibi, başkalarına da yararlı olur. Aydın Türk bilişimcilerinin, bilişimde özenli bir Türkçe ile iletişim kurabileceklerine, meslekdaşlarına ve başkalarına iyi örnek olabileceklerine ve profesyonel olarak onlara yardımcı olabileceklerine inanıyorum. Şayet çoğumuz aydın olmanın sorumluluğunun bilincinde olur ve gereken özeni gösterirsek, bundan sadece yirmi yıl sonra bile Cumhuriyetin 100. yıldönümünde bilişimde güzel bir Türkçe kullanılması sağlanabilir. Yirmi yıl, bilişim gibi devingen bir konuda, başarı için yeterli olabilir; yeter ki doğru amacı benimseyelim. Ayrıca, yirmi yıl çok uzaklarda da değil, özellikle bilişim konusuna 1963 te başlayan ve kırk yıllık emeği geçen yazar açısından. Bilişimci olarak belki başka kesimlere de olumlu örnek olur, o kesimlerde de benzer akımların başlaması konusunda yararlı oluruz. Böyle bir katkınızın olmasını isteyeceğinizi umuyorum ve bilişimde özenli Türkçe amacını besimsediğinizde başarılı olacağımıza inanıyorum. Not: Kullandığım her iki yazım kılavuzu Özel adlardan türetilmiş sözcüklerin aldıkları eklerden kesme işareti ile ayrılması gerekmez kuralına uygun olarak, Türkçenin İngilizcenin gibi sözcükleri, Türkçe sözcüğünden sonra kesme imi kullanmadan yazmaktalar [DD-YK, 1998; Alpay, 2000]. Yaptığım alıntılarda bazı yazarların kullandıkları kesme imini değiştirmedim. Okuyucuyu şaşırtmaması bakımından açıklamakta yarar gördüm. Kaynakça Akbal, O., 1984 (5. baskı, 1. baskı: 1946). Önce Ekmekler Bozuldu. Tekin Yayınevi, İstanbul. Aksoy, Ö.A., Dil Yanlışları (900 Sözün Eleştirisi), Türk Dil Kurumu, Ankara. Aksoy, Ö.A., Dil Yanlışları (1800 Sözün Eleştirisi), Yalçın Emel Yayınevi, Ankara, Ocak. Akşit, İ., Anadolu Uygarlıkları ve Türkiye nin Tarih Hazineleri. Akşit Kültür ve Turizm Yayınları, İstanbul.
11 Alpay, N., Türkçe Sorunları Kılavuzu. Metis Yayınları. İstanbul. Ateş, K, 2000 (2. Basım). Öğretemediğimiz Türkçe, Cumhuriyet Kitapları, İstanbul. Ayda, A., Les Etrusques étaient-ils des Turcs? Edmond Dauer, Paris, Fransa. Ayda, A., Les Etrusques étaient des Turcs (Preuves). Ayyıldız Matbaası, Ankara. Ayda, A., Türklerin ilk Ataları. Ayyıldız Matbaası, Ankara. Berlitz, C., Native Tongues. Grosst / Dunlap, New York, NY, ABD. Çıbıkçı, G., Türkçe Güçlüdür. Çotuksöken, Y., Türkçe Üzerine Denemeler ve Eleştirmeler, Papatya Yayıncılık, İstanbul. [DD-TS], Türkçe Sözlük. Dil Derneği, Ankara. [DD-YK] Dil Derneği, 1998 (1. Baskı). Yazım Kılavuzu. (5. Baskı, 2002), Dil Derneği, Ankara. Diker, S., Türk Dilinin Beş Bin Yılı. Oral Matbaası, İzmir. Güneyçal, A.S., Türkçenin Şikayeti Var Açıklamalı Örneklerle Yaygın Dil Yanlışları. Aydın Kitabevi, İstanbul. Hepçilingirler, F., 1997 (9. Basım). Türkçe Off, Remzi Kitabevi, İstanbul. Hepçilingirler, F., Dedim: Ah! (Türkçe Off -2), Remzi Kitabevi, İstanbul. Hürriyet, Cem Uzan: Çocuklarımı Türkiye de Yaşatmam. Hürriyet gazetesi, 22 Eylül 2003, s. 1, 10. Kongar, E., Konsantremi Bozma. Remzi Kitabevi, İstanbul. Kongar, E., Yozlaşan Medya ve Yozlaşan Türkçe. Remzi Kitabevi, İstanbul. Köksal, A., Yabancı Dille Öğretim Türkiye nin Büyük Yanılgısı, Öğretmen Dünyası, Ankara. Livaneli, Z., Türkçe ye Ağıt. Sabah, 5 Eylül 2000, s. 5. Negroponte, N., Being Digital. Alfred A. Knopf, New York, NY, ABD. [OneLook] 970 İngilizce sözlüğe tek komuta ile erişim adresi: Oral-Seyhan, T., İstanbul Türkçesi. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, cilt 4, s Ören, T., Bilişimde Özenli Türkçe, BT/Haber, Sayı 183 (Eylül 7-13, 1998), sf. 32. Ören, T., (Çağrılı konuşma). Bilişim ve Benzetimde Profesyonellik, Etik ve Özenli Türkçe. TÜBİTAK, Marmara Araştırma Merkezi, Bilişim Teknolojileri Araştırma Enstitüsü, 6 Mart 2003, Gebze, Kocaeli. Özel, S., Dil Kiri El Kiri. Bilgi Yayınevi, Ankara. Petrova, Y. (başeditör), Hovhannes Aivazovsky. The State Russian Museum, Palace Editions, St. Petersburg, Rusya. Pulur, H., Türkçe Mürkçe Şikayetçi Türkçe... Milliyet, 1 Ocak pulur.html Püsküllüoğlu, A., 1995 (1. Baskı). Türkçe Sözlük. (2. Baskı, 1999), Doğan Kitapçılık, İstanbul. Robinson, A., The Story of Writing Alphabets, Hieroglyphs & Pictograms, Thames & Hudson, Londra, İngiltere. Sankur, B., İngilizce-Türkçe Ansiklopedik Bilişim Sözlüğü. Pusula Yayıncılık ve İletişim, İstanbul. [TBD] Bilişim Terimleri Sözlüğü. İngilizce-Türkçe, Türkçe-İngilizce, Türkiye Bilişim Derneği, Ankara. [TBV-BÖT] Bilişimde Özenli Türkçe, Türkiye Bilişim Vakfı nın aynı adlı Çalışma Grubunun Web sitesi: [TDK-a, ], Türkiye de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü, 12 cilt. Türk Dil Kurumu Basımevi, Ankara.
12 [TD-b, ], Tarama Sözlüğü, 8 cilt. Türk Dil Kurumu Basımevi, Ankara. (1983 te Yeni Tarama Sözlüğü bir cilt olarak yayınlanmıştır.) Tezeren, H., Yıpratılan Dil Türkçe. Gendaş, A.Ş., İstanbul. Titiz, T., 1994, Evet-Hayır Demokrasisi, İnkılâp Kitabevi, İstanbul. Toygar, O., Ulusal Dil Bilinci. Cumhuriyet gazetesi, yıl: 80, sayı: 28448, 27 Ağustos 2003, s. 2. Tüzcet, Y., Ekrandaki Mürkçemiz, Bilge Karınca Yayınları, İstanbul. Yağcı, Ö., Dilimiz ve Medya, Çağdaş Türk Dili, Sayı 180 (Şubat 2003).
Bilişimde Özenli Türkçenin Önemi
Bilişimde Özenli Türkçenin Önemi Tuncer Ören Ottawa Üniversitesi, Ottawa, ON, Kanada http://www.site.uottawa.ca/~oren/7 Özet Bilişimde Özenli Türkçe projesi, Türkiye Bilişim Vakfı nın aynı adlı Çalışma
DetaylıBilişimde Özenli Türkçe
Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Basın Bilişim Okulu (BBO) Semineri 2003 Ekim 7 Bilişimde Özenli Türkçe Emeritüs Prof. Tuncer Ören Ottawa Üniversitesi, Ottawa, Kanada http://www.site.uottawa.ca/~oren 1 Bu sunu
DetaylıBilişimde Özenli Türkçenin Yaşamsal Önemi
TBD Kamu Bilgi İşlem Yöneticileri Birliği 9. Verimlilik Toplantısı Belek, Mayıs 31 Haziran 3, 2007 Bilişimde Özenli Türkçenin Yaşamsal Önemi Emeritüs Prof. Dr. Tuncer Ören Ottawa Üniversitesi, Ottawa,
DetaylıDERS BİLGİLERİ TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2 Ön Koşul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Dersin
DetaylıTürkçe, Bilimsel Düşünce ve Atatürk
Türkçe, Bilimsel Düşünce ve Atatürk 12 Kasım 2011 T.C. Büyükelçiliği Konutu Ottava, Kanada Tuncer Ören Emeritüs Profesör Ottava Üniversitesi Ottava, Kanada 1 Acaba Atatürk olmasaydı Türkiye ne olurdu?
DetaylıBilişim ve Benzetimde Profesyonellik, Etik, ve Özenli Türkçe
TÜBİTAK - Marmara Araştırma Merkezi Bilişim Teknolojileri Araştırma Enstitüsü 2003 Mart 6 Bilişim ve Benzetimde Profesyonellik, Etik, ve Özenli Türkçe Emeritüs Prof. Tuncer Ören Ottawa Üniversitesi, Ottawa,
DetaylıYeni Göç Yasas Tecrübeleri
Eflref Ar kan Bildiğiniz gibi Almanya aile birleşiminin gerçekleşmesi konusunda göç yasasında bazı değişiklikler yapmıştır. Bu değişiklikleri eleştirenler ve olumlu görenler bulunmaktadır. Ben göç yasasının
DetaylıNasıl Bir Üniversite?*
TOBB EKONOMİ VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ Söğütözü, Ankara 24 Şubat 2005 Açılış Paneli Nasıl Bir Üniversite?* Tuncer Ören (Emeritüs Profesör Dr.) Ottawa Üniversitesi Ottawa, ON, Kanada * http://www.site.uottawa.ca/~oren/pres/2005/pres-02-24-tobb.pdf
DetaylıTürkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)
Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de
DetaylıANA DİL Mİ, ANA DİLİ Mİ? IS IT PARENT LANGUAGE OR OR MOTHER TONGUE?
ANA DİL Mİ, ANA DİLİ Mİ? Prof. Dr. Mukim SAĞIR ÖZET Bu makalede ana dil ve ana dili terimlerinin kullanımları üzerinde durulacaktır. Aralarında nüans olan bu iki terimin Türkçe ve Türk Dili öğretiminde
DetaylıBilişimin en Türkçesi. DEVLET ELİYLE BOZULAN TÜRKÇE Olgular, Çabalar
Bilişimin en Türkçesi DEVLET ELİYLE BOZULAN TÜRKÇE Olgular, Çabalar Hülya Küçükaras Dil Derneği Genel Yazmanı AB 14 - Mersin 1 VAR OLAN DURUM Dil ve yazım kargaşası yaşanıyor. Türkçenin öyküsünü (geçmişini/tarihsel
DetaylıYaşam Temelli Öğrenme. Yazar Figen Çam ve Esra Özay Köse
Bilginin hızla yenilenerek üretildiği çağımızda birey ve toplumun geleceği, bilgiye ulaşma, bilgiyi kullanma ve üretme becerilerine bağlı bulunmaktadır. Bu becerilerin kazanılması ve hayat boyu sürdürülmesi
DetaylıKKTC de EĞİTİM ve ÖĞRENİM. GÖRÜŞLER ve ÖNERİLER
KKTC de EĞİTİM ve ÖĞRENİM GÖRÜŞLER ve ÖNERİLER Prof.Dr. Ufuk TANERİ, IOM, HE 2003-03-14 Eğitim-Öğrenim Doğuş anı ndan başlayıp Ömür Boyu süren bir Süreç, yüzyılımız ve gelecek nesiller beklentilerinin
DetaylıTürkçe, tarih boyunca büyük sorunlarla karşılaşmış ve her durumda özünü kaybetmede bugüne kadar varlığını korumuştur.
Türkçe, tarih boyunca büyük sorunlarla karşılaşmış ve her durumda özünü kaybetmede bugüne kadar varlığını korumuştur. Türkçe nin bugünkü durumunu ele aldığımızda ilk anda göze çarpan olumsuzluklar; batı
DetaylıKAYSERİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ (KAYHAM) STRATEJİK PLAN ( )
KAYSERİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ (KAYHAM) STRATEJİK PLAN (2014 2016) MİSYON Kayseri nin geçmişini doğru anlayarak, bugünü verimli/iyi değerlendirerek ve geleceğini akıllı planlayarak, Kayseri nin
DetaylıTERCİH ETTİĞİN OKOL GELECEĞİNDİR MEVLÜT ÇELİK 8.SINIF KAVRAM HARİTASI. Mevlüt Çelik. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER YA İSTİKLÂL YA ÖLÜM TERCİH ETTİĞİN OKOL GELECEĞİNDİR MEVLÜT ÇELİK 19.yy.sonlarına doğru Osmanlı parçalanma sürecine girmişti. Bu dönemde
DetaylıYrd. Doç. Dr. Hüseyin Odabaş
Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Odabaş Bütün araştırmalar kendilerinden önce yapılan araştırmalara, bir başka deyişle, var olan bilgi birikimine dayanırlar. Bir araştırmaya başlarken yapılacak ilk iş, daha önce
DetaylıDERS BĠLGĠLERĠ TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2
DERS BĠLGĠLERĠ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD 101 1 2 + 0 2 2 Ön KoĢul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Dersin
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TÖMER TÜRKÇE VE YABANCI DİL ÖĞRETİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ DİL KURSLARIMIZ BAŞLIYOR
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TÖMER TÜRKÇE VE YABANCI DİL ÖĞRETİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ DİL KURSLARIMIZ BAŞLIYOR - MESLEKİ ALMANCA: ARKEOLOJİ OTOMOTİV VE MAKİNE TIP - MESLEKİ RUSÇA: DIŞ TİCARET - YDS
DetaylıEkonometri Ders Notları İçin Önsöz
Ekonometri Ders Notları İçin Önsöz Yrd. Doç. Dr. A. Talha YALTA Ekonometri Ders Notları Sürüm 2,0 (Ekim 2011) Açık Lisans Bilgisi İşbu belge, Creative Commons Attribution-Non-Commercial ShareAlike 3.0
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Çin Halk Cumhuriyeti nde Toplum ve Siyaset PSIR 452 7-8 3 + 0 3 6. Ön Koşul Dersleri -
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Çin Halk Cumhuriyeti nde Toplum ve Siyaset PSIR 452 7-8 3 + 0 3 6 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Seçmeli
DetaylıEDEBİYAT. Edebiyat okumak bakmak ve görmek arasındaki hassas çizgiyi anlamayı sağlayan bir yolculuğa çıkmaktır. (By Oleg Shuplyak)
Hoş geldiniz. 19. YIL EDEBİYAT Edebiyat okumak bakmak ve görmek arasındaki hassas çizgiyi anlamayı sağlayan bir yolculuğa çıkmaktır. (By Oleg Shuplyak) NEDEN EDEBİYAT? Edebiyat en iyi dil öğrenme yoludur.
DetaylıTürk dünyası, bilişim alanında ortak terimler kullanmalı
TBD Türk Dünyası Ortak Bilişim Terimleri Çalışma Grubu Başkan Yardımcısı Belgin Tezcan Aksu: Türk dünyası, bilişim alanında ortak terimler kullanmalı TBD Türk Dünyası Ortak Bilişim Terimleri Çalışma Grubu,
Detaylı6. Sınıf. Kazanım Değerlendirme Sınavı - 1. Birinci Ünite konularını kapsar.
4-)Aşağıdakilerden hangisi Bilimsel Araştırma Basamaklarından biri değildir? 1-) Aşağıdakilerden hangisi Sosyal Bilgiler dersinin bize kazandırdıklarından biri olamaz? A) Haklarımızı sorumluluklarımızı,
DetaylıÇocuklarınıza interneti yasaklamayın; yaptıklarını takip edin. 12 Ocak 2014 Pazar günü, İELEV Eğitim Kurumları Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servisi
Çocuklarınıza interneti yasaklamayın; yaptıklarını takip edin 12 Ocak 2014 Pazar günü, İELEV Eğitim Kurumları Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servisi, çağımızın vazgeçilmez gelişim aracı bilgisayar ve
DetaylıEĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ORTAOKULU DÜŞÜNME EĞİTİMİ DERSİ 8. SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI
208-209 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ORTAOKULU I. DÖNEM Amaç : Düşünme eylemi üzerine düşünmeleri, Kazanım:Düşünmenin gerekliliği, hayatımızdaki önemi hakkında düşünmek ve bilgi toplayarak yazmak Düşünme üzerine
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: EROL ÇANKAYA 2. Doğum Tarihi: 15.XI.1953 3. Ünvanı: DR 4. Öğrenim Durumu: DOKTORA Derece Alan Üniversite Yıl Lisans A.Ü. SİYASAL BİLGİLER 1979 İKTİSAT VE MALİYE Y. Lisans SİYASET
DetaylıGöller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 60
ÖZET: Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı nın (BAKA) yeni Genel Sekreteri Mehmet Sırrı Özen, görevine geçen ay başladı. Özen; ilk olarak ekip arkadaşlarım diye hitap ettiği BAKA nın personeliyle toplantı yaptı,
DetaylıAR-GE ANKETİ ANALİZ RAPORU
AR-GE ANKETİ ANALİZ RAPORU Eylül 2006 İÇİNDEKİLER Önsöz...3 TÜBİTAK Ar-Ge Anketi Soruları Analizi...4 1. Genel Bilgiler İle İlgili Sorular...4 2. Proje Sunum ve Destekler İle İlgili Sorular...12 3. Üniversite
DetaylıBaşkent Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü. Doç. Dr. S. EKER
TÜRK DİLİ ÜZERİNE BİRKAÇ NOT Başkent Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Doç. Dr. S. EKER 1 Millî his ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir Dilin millî ve zengin olması millî
DetaylıGAZİ ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİLER BÖLÜMÜ STRATEJİK PLANI
GAZİ ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİLER BÖLÜMÜ 2007 2010 STRATEJİK PLANI 1. GİRİŞ 1982 yılında kurulan İlişkiler Bölümümüzün 2007 2010 yılları stratejik plan ve hedeflerini ortaya koymayı amaçlayan bu
Detaylı2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı Kütüphane Bülteni. Sayı:1 Nisan 2015
2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı Kütüphane Bülteni Sayı:1 Nisan 2015 1 KİTAP VE KÜTÜPHANENİN ÖNEMİ 3 2014-2015 KÜTÜPHANE ORYANTASYONUMUZ 5 KÜTÜPHANEMİZ 8 OKUMA ŞENLİĞİMİZ 10 BRITANNICA ONLINE 12 SEVİM AK
DetaylıFIRAT ÜNİVERSİTESİ KURUMSAL AÇIK ARŞİV YÖNERGESİ. derlenmesi ve Kurumsal Akademik Arşivlerde korunmasını sağlamak,
FIRAT ÜNİVERSİTESİ KURUMSAL AÇIK ARŞİV YÖNERGESİ Bu yönerge, Fırat Üniversitesi öğretim elemanları ve öğrencileri tarafından üretilen bilimsel çalışmaların kütüphane bünyesinde oluşturulan Kurumsal Arşive
DetaylıKültürel Zenginliklerle Birleştirilmiş Dil Eğitimi
Kültürel Zenginliklerle Birleştirilmiş Dil Eğitimi Öğrenciler, NESE'de dil öğrenmenin yanı sıra Amerikan kültürünüde öğrenmektedir. Kültürel zenginliklerle birleştirilmiş İngilizce eğitimi, maksimum dil
DetaylıDÜŞÜNCE KURULUŞLARI. Şubat 2018
DÜŞÜNCE KURULUŞLARI Şubat 2018 Düşünce kuruluşları nedir? Nasıl çalışır? Özellikleri nelerdir? Dünyadaki düşünce kuruluşları Türkiye deki düşünce kuruluşları DÜŞÜNCE KURULUŞLARI NEDİR? DÜŞÜNCE KURULUŞLARI
DetaylıKAYSERİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ (KAYHAM) STRATEJİK PLAN ( )
KAYSERİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ (KAYHAM) STRATEJİK PLAN (2017 2019) MİSYON Kayseri nin geçmişini doğru anlayarak, bugünü verimli/iyi değerlendirerek ve geleceğini akıllı planlayarak, Kayseri nin
DetaylıArnavutça (DİL-2) Boşnakça (DİL-2)
Arnavutça () Programın amacı, Arnavut dili, kültürü, tarihi ve edebiyatını tanıyan bu alanda çalışma yapacak nitelikte bireyler yetiştirmektir Metinlerinden yola çıkarak Arnavut dilinde metin okur ve yazar,
DetaylıC.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi Aralık 2005 Cilt : 29 No:2 191-196
C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi Aralık 2005 Cilt : 29 No:2 191-196 TÜRKİYE TÜRKÇESİNİN BUGÜNKÜ DURUMU VE SORUNLARI ÜZERİNE YAZILAN KİTAPLAR Suzan Tokatlı Öz Türkiye Türkçesi geçmişte olduğu gibi son yıllarda
Detaylı1. Uluslararası Karadeniz Dil ve Dil Eğitimi Konferansı, Eylül 2017, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, SAMSUN
1. Uluslararası Karadeniz Dil ve Dil Eğitimi Konferansı, 22-23 Eylül 2017, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, SAMSUN ARAPÇA ÇEVİRİ DERSİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLARA YÖNELİK ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ Musa YILDIZ * Meryem
DetaylıDOĞAN GRUBU SOSYAL SORUMLULUK POLİTİKASI
DOĞAN GRUBU SOSYAL SORUMLULUK POLİTİKASI Sayfa : 1/5 1. AMAÇ Bu politikanın amacı, Doğan Grubu olarak sosyal sorumluluk ilkelerimizi belirtmek ve sosyal sorumluluk kapsamındaki çalışmaların Grubumuz için
DetaylıEK-2: İnşaat Mühendisliği Öğrenci Anketi
80 EK-2: İnşaat Mühendisliği Öğrenci Anketi Sayın İnşaat Mühendisi Adayı, İnşaat Mühendisliği Eğitimi Kurulu, İMO 40. Dönem Çalışma Programı çerçevesinde İMO Yönetim Kurulu nca İnşaat Mühendisliği Eğitimi
Detaylı12.06.2008 16:48 FİLİZ ESEN-BİROL BAŞARAN
12.06.2008 16:48 FİLİZ ESEN-İROL AŞARAN : Efendim : İyiyim sağol sen nasılsın : Çalışıyorum işte yaramaz birşey yok : Kim yazmış bunu : Kim yazmış bunu Milliyet te : Yani sen sen birşey yollamış mıydın
DetaylıT.C. INKILÂP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK
T.C. INKILÂP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK SORU BANKAM İLKÖĞRETİM 8 ( 1.KİTAP ) Genel Koordinatör Osman BULKAN Yazarlar Cengiz AYSEL OKUL istik Dizgi ve Grafik Gülçin KAYTAN Caner ÇAVUŞ Baskı Cilt : Umut Matbaacılık
DetaylıGEÇMİŞTEN BUGÜNE DOĞUŞ
DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ GEÇMİŞTEN BUGÜNE DOĞUŞ Doğuş markası, eğitime adanmış yarım asra yaklaşan bir anlam ifade etmektedir. Doğuş Üniversitesi eğitimde ilklerin sahibi, yeniliklerin öncüsü olarak, geçmişinden
DetaylıMARMARA ÜNİVERSİTESİ İLETİŞİM FAKÜLTESİ 2012-2013 FAALİYET RAPORU
MARMARA ÜNİVERSİTESİ İLETİŞİM FAKÜLTESİ 2012-2013 FAALİYET RAPORU Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesinin Yeni Eğitim Konsepti ve Yapılan Faaliyetler Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Türkiye
Detaylıİş dünyası İngilizce konuşur.
İş dünyası İngilizce konuşur. İş dünyasına yönelik yepyeni bir ürün: Market Leader and Speakout by Wall Street English Çalışanlarınızın İngilizce seviyesi ne olursa olsun iş yaşamına yönelik İngilizcelerini
DetaylıEditörden. Editör Doç. Dr. Onur KÖKSAL
Editörden 2014 yılında çalışmalarına başladığımız INESJOURNAL ın (Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi / The Journal of International Education Science) onuncu sayısını yayınlamış bulunmaktayız. Uluslararası
DetaylıAr-Ge Faaliyetlerinin Küresel Arenalarda Sınanması: Bilgiyi Üretmek, Analiz Etmek ve Yönetmek. A.Semih İŞEVİ * ve Baha KUBAN **
Ar-Ge Faaliyetlerinin Küresel Arenalarda Sınanması: Bilgiyi Üretmek, Analiz Etmek ve Yönetmek A.Semih İŞEVİ * ve Baha KUBAN ** Giriş Bu çalışmada, Şişecam Araştırma ve Teknoloji Genel Müdür Yardımcılığı
DetaylıMurat Çokgezen. Prof. Dr. Marmara Üniversitesi
Murat Çokgezen Prof. Dr. Marmara Üniversitesi 183 SORULAR 1. Ne zaman, nasıl, hangi olayların, okumaların, faktörlerin veya kişilerin tesiriyle ve nasıl bir süreçle liberal oldunuz? 2. Liberalleşmeniz
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Akademik Yazıma Giriş PSIR 182 2 3 + 0 3 3
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Akademik Yazıma Giriş PSIR 182 2 3 + 0 3 3 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Bartın Üniversitesinden: Amaç BARTIN ÜNİVERSİTESİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Bartın
DetaylıBilgi Okuryazarlığı Eğitim Programı
Lisansüstü öğrenciler için Bilgi Okuryazarlığı Eğitim Programı 27-28-29 Mart 2015 Program Yöneticileri: Dr. Nevzat Özel Arş. Gör. Tolga Çakmak Etkinliğin Süresi: 21 saat Programın Hedef Kitlesi: Lisansüstü
Detaylı2010 2012 ETKİNLİK RAPORU. 29.1.2010 tarihli olağan Genel Kurulda bizlere bu derneği adımıza yaraşır bir biçimde yönetmek üzere görevlendirdiniz.
ÇOCUK İSTİSMARINI VE İHMALİNİ ÖNLEME DERNEĞİ 2010 2012 ETKİNLİK RAPORU 29.1.2010 tarihli olağan Genel Kurulda bizlere bu derneği adımıza yaraşır bir biçimde yönetmek üzere görevlendirdiniz. Bu nedenle
DetaylıSTK LAR İÇİN. Gönüllülük Kurumsallık Verimlilik Süreklilik
STK LAR İÇİN Gönüllülük Kurumsallık Verimlilik Süreklilik Başkandan İLKE (İlim Kültür Eğitim Derneği) uzun yıllardır sivil toplum alanında gönüllü çalışmalar yapmakta ve bu tür faaliyetlere destek vermektedir.
Detaylıbilgilerle feminizm hakkında kesin yargılara varıp, yanlış fikirler üretmişlerdir. Feminizm ya da
YANLIŞ ALGILANAN FİKİR HAREKETİ: FEMİNİZM Feminizm kelimesi, insanlarda farklı algıların oluşmasına sebep olmuştur. Kelimenin anlamını tam olarak bilmeyen, merak edip araştırmayan günümüzün insanları,
DetaylıZfWT Vol 10, No. 2 (2018) 281-
YAYIN DEĞERLENDİRME: ASLAN, C. (2017). Örnek Eğitim Durumlarıyla Türkçe-Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık. Book Reviews: ASLAN, C. (2017). Örnek Eğitim Durumlarıyla Türkçe-Türk Dili
DetaylıÇOCUK EĞİTİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
ÖRNEK GÖRSEL Proje İçin Son Kontroller Yapıldı Destekliyor projesi Aralık ayında son bulurken projenin asıl önemli kısmı olan sürdürülebilirlik aşaması için çalışmalar başladı. Proje kapsamında destek
DetaylıUluslararası Sempozyum Duyurusu KADIN ESERLERİ KÜTÜPHANESİ VE BİLGİ MERKEZİ VAKFI VE YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ TARİH BÖLÜMÜ
Uluslararası Sempozyum Duyurusu KADIN ESERLERİ KÜTÜPHANESİ VE BİLGİ MERKEZİ VAKFI VE YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ TARİH BÖLÜMÜ 19 20 Nisan 2014/İstanbul /Yeditepe Üniversitesi KADIN HAYATLARINI YAZMAK: OTO/BİYOGRAFİ,
DetaylıÇocuk Dergiciliği Alanında Türkiye den İki Örnek Bilim Çocuk ve Meraklı Minik
Çocuk Dergiciliği Alanında Türkiye den İki Örnek Bilim Çocuk ve Meraklı Minik Zuhal Özer 18 Nisan 2013, İzmir Çocuk Dergileri - Amaçlar Çocuklara küçük yaşlardan itibaren bilimi sevdirmek, Bilimin yaşamın
DetaylıDünyayı Değiştiren İnsanlar
Dünyayı Değiştiren İnsanlar Küçük hanımlar, küçük beyler! Sizler hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı, bir mutluluk parıltısısınız! Memleketi asıl aydınlığa boğacak sizsiniz. Kendinizin ne kadar mühim,
DetaylıTÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI SOSYAL ETKİNLİKLER RAPORU
TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI SOSYAL ETKİNLİKLER RAPORU LİSE-1 (ÇALIŞTAY 2011) 9 17 Temmuz 2011 (Çanakkale) FİZİK Türkçede bilimsel
DetaylıKIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİLLER YÜKSEKOKULU
KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİLLER YÜKSEKOKULU 2017 YILI FAALİYET RAPORU HAZIRLAYAN Prof. Dr. Adnan KARAİSMAİLOĞLU 2017 ÖNSÖZ Yüksekokulumuz Bakanlar Kurulunun 2013/4623 sayılı kararı ile 08 Nisan 2013
DetaylıAK PARTİ YURT DIŞINDAKİ
AK PARTİ YURT DIŞINDAKİ... GENÇLERIMIZIN YANINDA 1 Kasım 2015 Genel Seçimleri Yurt Dışı Gençler Seçim Beyannamesi ... IÇINDEKILER MUSTAFA YENEROĞLU SUNUS 04 --------------------------------- YURT DIŞINDAKİ
Detaylıİletişim kavramı ve tanımı
İletişim kavramı ve tanımı Fransızca dan communication (haberleşme) İletişim haberleşmeyi de içeren daha geniş kapsamlı ileti alışverişi, toplumsal nitelikli bir etkileşim, paylaşım.. İletişim kavramının
DetaylıYABANCI DİL ULUSLAR ARASI MIDIR? BAŞARILI BİR HAREKETLİLİK İÇİN ÖN ŞART MIDIR?
YABANCI DİL ULUSLAR ARASI HAREKETLİLİKTE OLMAZSA OLMAZ MIDIR? BAŞARILI BİR HAREKETLİLİK İÇİN ÖN ŞART MIDIR? DOÇ.DR.DİLEK KARAASLAN Süleyman Demirel Üniversitesi it i Erasmus Kurum Koordinatörü 05 Kasım
Detaylısayıda soru için hiçbir ilgili belgeye erişemediklerinden soru başına erişilen ortalama ilgili belge sayıları düşüktür (1,5). Arama motorlarının
6 SONUÇ VE ÖNERİLER Bu çalışmada ülkemizde yaygın olarak kullanılan Arabul, Arama, Netbul ve Superonline'a çeşitli türde 17 soru yöneltilmiş ve bu sorulara karşılık erişilen ilgili ve ilgisiz belgelere
DetaylıAvrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları. Bilgilendirme Toplantıları
Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Bilgilendirme Toplantıları Ulusal Ajans olarak da bilinen AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı, Avrupa Komisyonu tarafından yürütülen Eğitim
DetaylıAltın Ayarlı İslâmi Finans
Altın Ayarlı İslâmi Finans 09 Ağustos 2011 Salı Uluslararası platformlarda paranın İslâmileştirilmesi konusu epeydir gündemde. Paranın İslâmileştirilmesinden kasıt para ile ilgili ne varsa, ekonomik faaliyetlerden
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ BATI DİLLLERİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ BATI DİLLLERİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ Ders Planı - AKTS Kredileri T: Teorik (saat/hafta) U: Uygulama (saat/hafta) AKTS: Avrupa Kredi Transfer Sistemi 1. Yarıyıl
DetaylıSOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ- FELSEFE YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BİLGİ PAKETİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ- FELSEFE YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BİLGİ PAKETİ ANABİLİM DALI BAŞKANI VE AKTS KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. Saffet Babür Tel: (0216) 578 08 87 Faks: (0216) 578 08 99 E-mail: sbabur@yeditepe.edu.tr
DetaylıÜniversiteler İş Sağlığı ve Güvenliği Platformu İzmir 11.12.2015 - KOÇ ÜNİVERSİTESİ
Üniversiteler İş Sağlığı ve Güvenliği Platformu İzmir 11.12.2015 - KOÇ ÜNİVERSİTESİ Biz kimiz Neden platform? Üniversitelerde; İSG farkındalığını nasıl arttırabiliriz? İSG kültürünü nasıl geliştirebiliriz?
DetaylıNasıl Bir Deniz Feneriyiz?
Nasıl Bir Deniz Feneriyiz? Üniversitelerin, kültürel sermaye sinin en başında kuşkusuz bilimsel araştırmalar ve bilimsel yayınlar gelir. Kültürel sermaye ne denli yoğunlaşmış ve ne denli geniş bir alana
DetaylıPYP VELİ MEKTUBU 1. SINIFLAR PRIMARY YEARS PROGRAMME EĞİTMEN KOLEJİ SORGULAMA HATLARI ÖĞRENEN PROFİLLERİ
PYP VELİ MEKTUBU EĞİTMEN KOLEJİ 1. SINIFLAR DİSİPLİNLERÜSTÜ TEMA : DÜNYANIN İŞLEYİŞİ ÜNİTENİN UYGULANMA SÜRESİ : 10 Aralık 2018 18 Ocak 2019 ANA FİKİR : DÜNYA MIZIN HAREKETLERİ CANLILARIN YAŞAMINI ETKİLER
DetaylıSİİRT ÜNİVERSİTESİ KADIN SORUNLARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
SİİRT ÜNİVERSİTESİ KADIN SORUNLARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Siirt Üniversitesi Kadın Sorunları Uygulama
DetaylıDR. NURŞAT BİÇER İN TÜRKÇE ÖĞRETĠMĠ TARĠHĠ ADLI ESERĠ ÜZERİNE
POLATCAN, F. (2017). Dr. Nurşat Biçer in Türkçe Öğretimi Tarihi Adlı Eseri Üzerine. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(4), 2890-2894. DR. NURŞAT BİÇER İN TÜRKÇE ÖĞRETĠMĠ TARĠHĠ ADLI
DetaylıAÇIKLAMA Bu yıllarda ilaç endüstrisiyle araştırmacı, danışman ve konuşmacı olarak ilişkim olmamıştır.
AÇIKLAMA 2012-2013 Bu yıllarda ilaç endüstrisiyle araştırmacı, danışman ve konuşmacı olarak ilişkim olmamıştır. YARIN 26 EYLÜL, TÜRKÇEMİZ-DİLİMİZ KONUSUNA DUYARLILIĞIN ARTMASI DİLEĞİYLE, TÜRK DİL BAYRAMIMIZ
DetaylıKADIN ESERLERİ KÜTÜPHANESİ VE BİLGİ MERKEZİ VAKFI
Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı Yayınları : 40 Kadınların Belleği Dizisi No : 8 Yayına Hazırlayan A. Oğuz İcimsoy PROJE DESTEĞİ FİNLANDİYA BÜYÜKELÇİLİĞİ Baskı ve Cilt: Hanlar Matbaası
DetaylıATATÜRK ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ HERKES OKUSUN DİYE! PROJESİ ATATÜRK ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ
ATATÜRK ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ HERKES OKUSUN DİYE! PROJESİ ATATÜRK ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ HERKES OKUSUN DİYE! PROJESİ YÖNERGESİ 2015-2016 Eğitim-Öğretim yılında okulumuz idaresi ve öğretmenleri tarafından planlanan
DetaylıSponsor Ol Rengini Seç Kendini Göster
Sponsor Ol Rengini Seç Kendini Göster PERYÖN (Türkiye İnsan Yönetimi Derneği), Türkiye'de çağdaş insan kaynakları yönetimi anlayışlarının yaygınlaştırılmasına ve gelişimine liderlik eden, bu konuda ülkemizin
DetaylıBilgi Toplumunda Sürekli Eğitim ve Yenilikçi Eğitimci Eğitimi
Bilgi Toplumunda Sürekli Eğitim ve Yenilikçi Eğitimci Eğitimi Bilgi toplumunda, bilgi ve iletişim teknolojilerinin yarattığı hız ve etkileşim ağı içinde, rekabet ve kalite anlayışının değiştiği bir kültür
DetaylıOKAN ANAOKULUDA EĞİTİMDEN YANSIMALAR
OKAN ANAOKULUDA EĞİTİMDEN YANSIMALAR Okan Anaokulu olarak akademik ve sosyal becerilerinin denge ve uyum içinde olduğu bireyler yetiştirmeyi hedefliyoruz. Eğlenirken öğrenen, çağın gerektirdiği yeniliklere
Detaylı1. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (07 Aralık Ocak 2016)
1. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (07 Aralık 2015-15 Ocak 2016) Sayın Velimiz, Okulumuzda yürütülen PYP çalışmaları kapsamında; disiplinler üstü temalarımız ile ilgili uygulama bilgileri size tüm yıl boyunca
Detaylı2018 DÖNEMİ PAYDAŞ GÜNÜ KILAVUZU
2018 DÖNEMİ PAYDAŞ GÜNÜ KILAVUZU İÇİNDEKİLER BGİV TANITIM FİLMİ BÖLÜM 1 İletişim Stratejisi & Sosyal Medya Paylaşımları BÖLÜM 2 TÜSİAD Bu Gençlikte İŞ Var! Hakkında BÖLÜM 3 Ödüller & Fırsatlar Tanıtım
DetaylıBÖLÜM 1 Nitel Araştırmayı Anlamak Nitel Bir Araştırmacı Gibi Düşünmek Nicel Araştırmaya Dayalı Nitel Bir Araştırma Yürütme...
İÇİNDEKİLER Ön söz... xiii Amaç... xiii Okuyucu Kitle... xiv Kitabı Tanıyalım... xiv Yazım Özellikleri... xv Teşekkür... xvi İnternet Kaynakları... xvi Çevirenin Sunuşu... xvii Yazar Hakkında... xix Çeviren
DetaylıKOCAELİÜNİVERSİTESİ DERBENT TURİZM İŞLETMECİLİĞİVE OTELCİLİK YÜKSEKOKULU
KOCAELİÜNİVERSİTESİ DERBENT TURİZM İŞLETMECİLİĞİVE OTELCİLİK YÜKSEKOKULU Yüksekokulumuz, Yaklaşık 800 milyon insanın seyahat ettiği dünyamızda, en çok gidilen 10 bölgeden birisi olan ülkemize nitelikli
DetaylıİLETİŞİMDE TASARIM TASARIMDA İLETİŞİM KONULU ULUSLARARASI KATILIMLI SEMPOZYUM VE SERGİ GERÇEKLEŞTİ
İLETİŞİMDE TASARIM TASARIMDA İLETİŞİM KONULU ULUSLARARASI KATILIMLI SEMPOZYUM VE SERGİ GERÇEKLEŞTİ Dumlupınar Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü, yaklaşık bir yıllık hazırlık sürecinin
DetaylıAkademik Bir Derginin İşletilmesi. Dr. Behçet Al Gaziantep Üniversitesi Acil Tıp 2017
Akademik Bir Derginin İşletilmesi Dr. Behçet Al Gaziantep Üniversitesi Acil Tıp 2017 Hakem li Dergi Süreci TÜBİTAK TÜBİTAK-ULAKBİM 3 0 Editör Hakem Okuyucu Dergi Yayın Politikasının Belirlenmesi Hedef
DetaylıMUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ
MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ Fakültemiz 2809 sayılı Kanunun Ek 30. maddesi uyarınca Bakanlar Kurulunun 02.06.2000 tarih ve 2000-854 sayılı kararnamesiyle kurulmuş, 2001-2002 Eğitim
DetaylıADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİHÇE Sosyal Bilimler Enstitüsü; 1 Mart 2006 tarih ve 5467 sayılı kanunla, 17 Mart 2006 tarih ve 26111 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren
DetaylıÇağdaş Yönetim Yaklaşımları
Çağdaş Yönetim Yaklaşımları Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Plan Yönetim kavramı Farklı yönetim tür ve yaklaşımları Amaçlara göre yönetim Zaman yönetimi Süreç yönetimi Toplam kalite yönetimi Performans
DetaylıMÜTERCİM (ÇEVİRMEN) Bir dilde yazılı bir metni başka bir dile çeviren kişidir. Mütercim bir dilden, bir başka dile veya dillere çeviri yaparken;
TANIM Bir dilde yazılı bir metni başka bir dile çeviren kişidir. A- GÖREVLER KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN Mütercim bir dilden, bir başka dile veya dillere çeviri yaparken; - Çeviri yapacağı dilde
DetaylıYAŞAM İÇİN EĞİTİM. Lena Merkle Yeşildağ - Cavit Yeşildağ
YAŞAM İÇİN EĞİTİM Waldorf Eğiṫiṁiṅe Giriş Lena Merkle Yeşildağ - Cavit Yeşildağ YAŞAM İÇİN EĞİTİM Waldorf Eği tiṁiṅe Giriş Yazar: Lena Merkle YEŞILDAĞ - Cavit YEŞILDAĞ ISBN: 978-605-81351-1-6 Kitap içeriğinin
DetaylıEĞİTİM ÖĞRETİM YILI KAHRAMANMARAŞ ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 10. SINIF OSMANLI TÜRKÇESİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI
AY: EYLÜL (2 Hafta) 208 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI KAHRAMANMARAŞ ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 0. SINIF OSMANLI TÜRKÇESİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI GÜN SAAT KONULAR ÖĞRENCİLERİN KAZANACAĞI HEDEF VE DAVRANIŞLAR
DetaylıERASMUS+ 2015 YILINA AİT TEKLİF ÇAĞRILARI
ERASMUS+ 2015 YILINA AİT TEKLİF ÇAĞRILARI HASAN ORTAÇ İL AB PROJE KOORDİNATÖRÜ UŞAK VALİLİĞİ AB KOORDİNASYON MERKEZİ ERASMUS+ ÖZEL EYLEMLER (Grundtvig, Erasmus, Comenius, Leonardo) (Bireylerin Öğrenme
DetaylıSTÖ Ağları/Platformlar için Açık Çağrı: Stratejik İletişim Kapasite Geliştirme Eğitim Programı. Arka Plan. Program Hakkında
TACSO Sivil Toplum Kuruluşları için Teknik Destek - 2 (TACSO 2) AB IPA Ülkeleri; EuropeAid/133642/C/SER/Multi STÖ Ağları/Platformlar için Açık Çağrı: Stratejik İletişim Kapasite Geliştirme Eğitim Programı
DetaylıTürk Dili I (TURK 101) Ders Detayları
Türk Dili I (TURK 101) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Türk Dili I TURK 101 Güz 2 0 0 2 2 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü Dersin
Detaylı15 Ekim 2014 Genel Merkez
ÇİN Yatırım Fırsatları Paneli 15 Ekim 2014 Genel Merkez İş Dünyamızın Saygıdeğer Mensupları, Değerli MÜSİAD üyeleri, Değerli Basın Mensupları, Toplantımıza katılımından dolayı teşekkür ediyor, Sizleri
DetaylıURAP 2014-2015 ALAN SIRALAMASI 28 MAYIS 2015 URAP (University Ranking by Academic Performance)
URAP 2014-2015 ALAN SIRALAMASI 28 MAYIS 2015 URAP (University Ranking by Academic Performance) ODTÜ Enformatik Enstitüsü URAP Laboratuvarı nın, üniversitelerin güçlü ve geliştirmeye açık yönlerine dikkat
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Seminer MES
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Seminer MES 680 2 3+0 0 0 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Doktora Zorunlu Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Doç.
Detaylı