11. Sınıf fizik. Yazar Orhan Kutay. Sevgili Öğrenciler,

Transkript

1 . Sınıf fizik ÖZET Sevgili Öğencile, Bu özet kitap, okul müfeatına uygun olaak hazılanmıştı. itaptaki konula, es kitabınızla uyumlu olaak sıalanmış ve açıklanmıştı. Özet kitabımızın hazılanış amacı, sizlei yoğun ve boğucu ayıntılala olu yaımcı kaynaklaan kutamaktı. İhtiyacınız olan he bilgiyi öz ve anlaşılı olaak kitabımıza bulacaksınız. Uzun konu anlatımlaı yok, geeksiz bilgi yığınlaı yok, youcu ayıntıla yok. Doyuucu, eksiksiz ama yomayan bi kitap bu. Tam ihtiyaç uyuğunuz bi kaynak. onu anlatımlaına çok önemli noktalaı lala belittik. Bazı konulaı aha anlaşılı gösellee çeviik. Ünite sonlaına taama testleine ye veik. eninizi sınamanız için öt yazılı sınav ve iki eneme sınavı koyuk. Ayıca ünivesite giiş sınavlaına hazılanmanız amacıyla, konu anlatımlaının içine sık sık çözümlü YGS-YS soulaı yeleştiik. itaptaki tüm yazılı ve test-eneme soulaının ayıntılı çözümlei ye almaktaı. Desleinize ve tüm sınavlaınıza yaalı olacağını uma, başaıla ileiz. Delta ültü Yayınevi Yaza Ohan utay Yayın Yönetmeni Veat Ayoğan Yayın ooinatöü Yusuf Doğan Dağıtım Soumlusu etin eskin Reaksiyon Nuan Bakı apak ve Düzenleme Deltakitap Y.S. No 6479 ISBN Baskı - Cilt Altan Özyut atbaacılık Hatay Sokak 7/B ızılay / ANARA T F info@eltakitap.com Bu kitabın bütün basım, yayın haklaı Delta ültü Basım Yayın Dağıtım ıtasiye t. Şti'ne aitti. Yayınevinin yazılı izni olmaan tamamı veya bi kısmı mekanik, elektonik, fotokopi ve benzei yöntemlele kopya eilemez, çoğaltılamaz, basılamaz, yayımlanamaz ve ağıtılamaz.

2

3 . DÖNE. YAZII SINAVI (SAYFA 0). 0 F ve 9 F'yi bileşenleine ayıalım. y 0F.0,8=6F 0F 6F O hâle: F R= F bulunu. 9. =9F 45 5 x 0F.0,6=F 4F 9F F F 9 F 9. =9F 4F+9F=F. + + ve vektölei veilmişse bulunabili. Demek ki ile bibiini takip etmiş ve başlangıçtan bitime çizilen vektö + bileşke vektöü vemiş., ve 'yi bibiini takip eecek biçime yeleştiisek başlangıçtan bitime çizilen vektö, R R = + + 'yi vei. Şekilen e anlaşılacağı gibi R, aşağı yöne biimi.. B v = v D uzeye v ile gien 'in süücüsü, Y aacını v ile batıya giiyomuş gibi göüyo. Buaa gözlemci 'in süücüsü oluğunan 'in hızını tes çevii. v Y ile bileşkesini alığımıza batıya v olmalı. v batı v Y -v =v G Bu uuma v Y kuzey - batıya v i. Batıya v hızı ile gien 'nin süücüsüne göe Y'nin hızını bulalım. Gözlemci oluğunan v 'yi tes çeviip v Y ile bileşkesini almalıyız. v Y =v v v 45 -v =V oğu v v (kuzey-oğu) bulunu.. Sınıf Fizik Özet

4 4. a) aşı kıyıya ulaşma süesi, motolaın üşey hızlaıyla tes oantılıı. Yani t < t = t i. b) Suya göe hızlala akıntı hızlaının bileşkesi yee göe hızlaı vei. Şekile e göülüğü gibi, yee göe hızla aasına v ' = v ' > v ' ilişkisi vaı. v v v v a 5. Cisimlein bilikte haeket eebileceği en büyük kuvvet eğeine cisimle aasınaki sütünme kuvveti e en büyük olu. F S = k. N = k. m. g = 0,.. 0 = 6 N'u. Alttaki cismin haeket neeni sütünme kuvvetii. Alttaki cismin ivmesi, cisimle bilikte haeket ettiğinen sistemin ivmesine eşitti. F s =6N F = m. a 6 =. a a = m/s m = kg He iki cisim için: F = (m + m ). a F max. = ( + ). = 0 N bulunu. 6. kg F s = k mg = 0,..0 = 4N T Sistemin ivmesi, he bi cismin ivmesine eşitti. F = (m + m ). a 0 4 = ( + ). a 6 =. a a = m/s kg mg=0n F = m. a'yı cismi için yazalım: T 4 =. T T = 8N bulunu. F s =4N 7. F eksenineki eğelei kütleye bölesek ivme - zaman gafiğini ele eeiz. Cismin hız - zaman gafiği şöyle olu: İvme (m/s ) 4 v(m/s) Hız - zaman gafiğinin altına kalan alan ye eğiştimeyi vei: t t (s) Δx = = m bulunu. 8. V (m/s) Cismin hız - zaman gafiği şöylei: 5 5 h h (v t) e alan ye eğiştimeyi vei h 0 m = ^ + h = 0,5 t (s) 5. 0, 5 5 h m = = 4 Delta ültü Yayınevi

5 9. v o =50 m/s 0 40 m/s v 40 o =cos5=50.0,6=0 m/s Eğik olaak atılan cisim yataya sabit hızlı haeket yapaken üşeye aşağıan yukaıya üşey atış haeketi yapa. 'en geçeken yatay hızı başlangıçtaki yatay hızına eşitti. aasına üşeye zamansız hız fomülü uygulayalım: v = v 0 + gh 40 = h h = 5 m bulunu. 0. v o =5 m/s 5 m/s 7 0 m/s T 80 m Ye çekimi olmasayı cisim 'ye çapaı. Cisim, ye çekimi etkisi ile 'ye çapmış. h = gf & 80 =. 0. t t = 4s cismin havaa kalma süesii. 5 Cisim T aasını = 5, s e alıyo. 0 O hâle T aasını 4,5 =,5 s e alı. x = v. t x = 0.,5 = 50 m bulunu. yatay x. Sınıf Fizik Özet

6 . DÖNE. YAZII SINAVI (SAYFA 40). Sütünmele önemsiz oluğunan mekanik eneji kounu. E = E T mgh + mv = mgh + mv T T m m. 0 = m m. v T = 50 + vt v T = 0 m/s bulunu.. s sona: 'nin hızı: v = g. t = 0. = 0 m/s 'nin hızı: v = v 0 gt = 0 0. = 0 m/s Cisimle çapana kaa 'nin alığı yolu bulalım: h v. t gt = = = 5 mi '. 0 Çapışma, mekezi ve esnek olmayanı. omentum kounu. Çapmaan önce cisimlein hızlaı eşit büyüklükte ve zıt yönlü, kütlele e eşit. Yani önceki momentum sıfı olu. Yani otak kütle yeen 5 m yükseklikten sebest üşme yapa. Eneji kounumunan: mhg = mv =.. v v = 00 v = 0 m/s bulunu.. T = eğeini bulalım. son ilk - ilk =. 5 = 0 son =. 5 = =0 kg.m/s bulunu. F. Tt = m. Tv F. 0, = 0 F = 00 N bulunu. 4. t=0 V 0 =0 atlamaan Önce Ö = S atlaıktan Sona 80 ʹ = 80..s 0 m/s ö = m.v =.0 = ʹ = 00 ' = 00 = m. v 00 =. v v = 00 m/s bulunu. Delta ültü Yayınevi

7 5. O +G Çubuk ve makaanın ağılığına oluğu soua veilmiş. O noktasına göe tok alalım: + G. +. = c m. 4 = + G G = bulunu. G 6. tavan 5 7 T F = N yatay Sistem engee oluğunan bileşke kuvvet sıfı olmalıı. k = k = 4 7 T=5k = 4k = 4. 4 = 8 N =4k T = 5k T = 5. 4 T = 0 N'u. 5 =N=k 7. yaıçaplı küenin alanı p() = 4p, yaıçaplı aienin alanı p i. Ağılıklaı a aynı oanaı. T O T Ağılıklaı 4G, G olsun. yaıçaplı aieyi paça paça üşünelim. G G 4G-G=G T + T = G + G + G = 4G'i. noktasına göe tok alınısa: T. 6 = G. 5 + G. + G. 6T = G T = G bulunu. T Yani, = 'i. T 8. G +6 6N G +6 F = 6N Alttaki makaa engee oluğunan, 6 + G = 0 + G = 4N bulunu. G = 0N 0N+N. Sınıf Fizik Özet

8 9. tu 4 N 'nin tu sayısını bulalım: n. = n.. 4 = n. n = 4 tu bulunu. O hâle tu, N 4 tu ata..π=6π II 4.π=6π I 6p S S 6p S ipi, S en 6p 6p = 0 p fazlaan çekili. Bunun yaısı (5p) yükselmeye, iğe yaısı önmeye gie. 5 5 akaa = tu ata. 4 S aha çok çekiliğinen önme yönü I olu. 0. F. p. l = R. a fomülüne 0 cm = 00 mm eğei ikkate alınaak eğele yazılısa, = R. R = 6000 N bulunu. Delta ültü Yayınevi

9 . DÖNE. YAZII SINAVI (SAYFA 58). üeye etki een kuvvetlei yazalım: 5 T F e =.E = (.0-6 C).E m.g = (4.0 - kg)(0m/s )=4.0 - N üe engee oluğunan R = 0'ı. 5 T E E tan 5 = = E. 0 4 = N/ C bulunu.. ^ h _ +4 a) E = k + 0 = k b - b ` 4 ^ h E = k + k = k 0 4 ^ h ^ h b a E 4 = bulunu. E ^ h 4 _ b) V = k + k. = k b V 4 V V k k ` = ^ h = + = k b a bulunu ^. 0 h. V = k + k = V = ( ) V = volt bulunu. 4. V = 0 V = k + k = 0 & = bulunu. Yani = ise = u. ve 'eki elektik alanlaı bulabilmek için bu noktalaa + koyalım. : + 5 k. + k E = k ^ h 4 + : k ^4h ^ h 7 k E = k 4 5 E k 4 5 = E 7 = k 7 bulunu. 4. Sınıf Fizik Özet

10 5. W =. V = mv (.0 4 C)(5V) = (.0 kg). v = 0. v 5 = v v = 5 m/s bulunu. 6. 'en 'ye gieken;. 9V =. m. v... () 'en 'ye gieken. 5V =. 9V. m. v &. mv. = 4V... () m () ve () numaalı enklemle oanlanısa, v = bulunu. v 7. evhala aasınaki elektik alan E olsun. evhala aasınaki uzaklık katına çıkatılısa levhalaın yüklei sabit oluğunan E eğişmez. açacık yine F =. E ve mg'nin etkisine engee kalı. a = 0 olu µf 9 µf 6 µf + - µf aalel C eş =6+=8µF 9μF, 6μF ve c eş bibiine seii. Eş eğelei, = + + & ceş. = μf bulunu. c eş. 9. C C aasınaki eş eğe sığayı bulalım: C C 4 C ile C sei ve eş eğelei 6 C eş. = = μf'tı. + - C = C + C eş = 6 + = 9μF'tı. V = 50 Volt 50 volt'luk potansiyel, C ve C 4 ile tes oantılı paylaşılı. 0 V 0 V C 4 C 4 O hâle C 'in uçlaı aasınaki potansiyel fakı, = C. V = 6. 0 = 60 μc'u. 0 = 0 volt'tu. C = 9μF C 4 = 6μF 0. Şekil I'e C 'in yükü: = C. V = = 600 μc'u. Şekil II'e yükünü C ile sığalala oantılı paylaşı. = 00 µc = 400 μc bulunu. C = 0 µf C = 0 µf = 400 µc Delta ültü Yayınevi

11 . DÖNE. YAZII SINAVI (SAYFA 74). i = 4i B = B B = 4B O B i = i = 4B i = 4i i B = olsun. Telleen kaa uzaklıktaki manyetik alanla sağ el kualınan bulunabili. B O B 4B B O = 5B bulunu. 4B B. Yüklü paçacığa manyetik alana etki een kuvvetin yönü şöyle bulunu: Sağ el açık olacak biçime başpamağın gösteiği yön hız, öt pamağın gösteiği yön manyetik alanı gösteecek şekile tutulu. Avuç ışının gösteiği yön, elektona ( yüklee) etki een manyetik kuvvetin yönünü göstei. Yukaıakile uygulanısa elektona etki een manyetik kuvvetin yönü y bulunu.. Y Z i i 'e etki een net kuvvet sıfısa Y ve Z, 'e eşit şiette ve zıt yönlü kuvvet uygulamalı. Yani Z'en Y'nin tesi yönüne akım geçmeli. a) II yönüne.. ii..,. ii.. b) F Y = F Z k. k Z, & = i Z = i bulunu. 4. F N i. i. F k, = paalel tellein bibiine uygulaığı kuvvetti. 4F i i N F N'en geçen akım, 'inki ile zıt yönlü oluğunan, N kısımını ite. kısmı, teline /4 oanına aha yakın ve akım zıt yönlü oluğunan 4F ile çekili. N ve kısımlaına etki een kuvvetle aynı büyüklükte ve zıt yönlü oluğunan bileşkelei sıfıı. F Çeçeveye etki een kuvvetlein bileşkesi F bulunu. 5. ε = B. v. l. sin0 = B.v.l ε Y = B. v. l ε Z = B. v. l Bu uuma, ε Z > ε = ε Y i.. Sınıf Fizik Özet

12 6. III -x B x -x N S II IV N S x Şekil I Şekil II mıknatısı çeçeveen uzaklaştıılınca çeçeveen x yönüne geçen manyetik alan çizgileinin sayısı ata. Bu uuma +x yönüne yeni bi manyetik alan oluşmalı. Bu yüzen çeçeveen II yönüne inüksiyon akımı geçe. mıknatısı çeçeveen uzaklaştıılınca çeçeveen x yönüne geçen manyetik alan çizgileinin sayısı azalı. Bu uuma x yönüne yeni bi manyetik alan oluşmalı. Bu yüzen III yönüne inüksiyon akımı geçe. 7. B O Sağ el kualına göe ( ), O(+), ( ) yükleni ve inüksiyon e.m.k.'si oluşu. f = B. w., fomülüne göe, w ε O = ε = B w ε O = B. ^ h = 4ε'u. - + O + - 4ε ε Sanki O ve O aasına tes bağlı pille vamış gibi üşünülebili. Yani ε = ε'u. 8. Ti ^07, -, h f = = 4 = 4 T t 05, volt bulunu. 9. ε max. = 00 volt, f = 50 s veilmiş w = pf =. p. 50 = 00 p'i. ε(t) = ε max. sinwt ε(t) = 00. sin00pt'i. 0. i = sinpt enklemine t = yazalım. 4 i = sinp =.sin, sin = alınısa, i = A bulunu. 4 Delta ültü Yayınevi

13 TARAA TESTİ: UVVET VE HAREET (SAYFA 9). gözlemcisi v hızıyla oğuya gittiğine göe, Y gözlemcisi v ile batıya giiyou. -V V Y 'e göe Y'nin hızını bulabilmek için gözlemcinin yani 'in hızı tes çevilip Y ile toplanı. Bu uuma 'e göe Y'nin hızı batıya v'i ve sabitti. Yanıt: A 4. v 0 =50m/s 0m/s 7 40m/s x 80 m ye Hiç ye çekimi olmasayı cisim 'ye çapaı. Ye çekimi kuvvetinen olayı heefleiği noktaan 80 m sapmış. h = gt. A =π V V A =π() = 80 =. 0. t t = 4s bulunu. Cisim yatayaki yolunu 40 m/s'lik yatay hızla alı. x = v. t x = = 60 m bulunu. Yanıt: E Cisimle aynı maeen yapılığınan ağılıklaı hacimleiyle oantılıı. 4 v = = v & m = m 4 v = ^h = 8v & m = 8m mg _ v = b k b v ` = bulunu. v 8mg b v = b k4 a 5. Cisim bıakılığı ana saece ye çekimi potansiyel enejisine sahipti. E = mgh = = 400 J'ü. Yayın maksimum sıkışma anınaki yay potansiyel enejsini (E Y ) hesaplayalım: x = 5 cm = 5.0 m E = kx =. 00. (5.0 ) = 00 J bulunu.. v 0 = 0 0 m/s h 0 m/s yatay aasını s'e almış. v = gt = 0. = 0 m/s'i. Cisim 'en 'ye kaa yatay atış haketi yapa. Demek ki = 00 J'lük eneji ısıya önüşmüştü. aasına: h = x.g.t = v. t.0.t = 0. t t = s'i. x = v. t = 0. = 0 m'i. 6. İtme = momentum eğişimi'i. I = m. Tv =m(v son v ilk ) = (5 0) = 0 N.s'i. = x = 0 m bulunu.. Sınıf Fizik Özet

14 TARAA TESTİ: EETRİ VE ANYETİZA (SAYFA 7). V = k, V = k, V = k V < V = V bulunu. i. i. 4. F., i, = i. Fl = iyelim. Bibiine paalel telleen aynı yönlü akım geçiyosa bibileini çeke, zıt yönlü akım geçiyosa itele.. F = E = V 'i. V V I. F =., F = ^F < F h (Yanlış) II. W =. V =. m. v :. V =. m. v F' F' i İ 6İ F' 6F' F' 6F' F :# 4Fl 4 Demek ki, F F : $ 4Fl = F ise F = F i. :. V =. m. v v = v bulunu. (Doğu) III. 'nin Y'ye çaptığı anaki kinetik enejisi: E ky =. V 'nin 'e çaptığı anaki kinetik enejisi: E k =. V E ky < E k (yanlış) + Y -8 V = V = k 'i. üele okunuulunca: l 8 8 = =, l =. = 4 olu. Y Dokunuulunca potansiyellei eşit olu. ^ h V l= V l= k = V olu. Y (I oğu, II yanlış) üele okunuulunca yüzeyleineki elektik alan şietlei: _ E = k b b `E > E olu. (III yanlış) 4 Y E = k Y ^ h b a Yanıt: A 5. C = = 'i. f w f atasa C azalı. C C V C = i. C, C azalısa i ata. = w = pf'i. f atasa ata. V = i., atasa i azalı. Fekans atasa R eğişmez. Bu yüzen i eğişmez. Yanıt: A Delta ültü Yayınevi

15 . DÖNE SONU DENEE SINAVI (SAYFA 4). x y : + R : 0 + R: = (I oğu) x x y R : 0 + S : 0 R S: = (II oğu) y : + S : 0 + R: = (yanlış) 4. Yatay üzlemeki cisme etki een sütünme kuvveti: F S = kmg = 0,5.. 0 = 5 N u. kg ip F yatay F S k=0,5 T=8N kg 0N Alttaki cismin ivmesini bulalım: F = m. a 0 8 =. a a = m/s 'i. O hâle sistemin ivmesi e m/s 'i. 0 F F S = (m + m ) a 0 F 5 = ( + ). F = N bulunu.. v bağıl = v gözlenen v gözleyen 'i. ya a N'yi tes çeviip ile toplaığımıza bağıl hız büyüklei eşit olu Cisimle e kaşılaşana kaa sıasıyla x, x yolunu alıyo. x = at 'ye göe x ve a oğu oantılıı. Yani ivmelei sıasıyla a, a'ı. F = m. a m 4 = bulunu. F = m. a m 4 Yanıt: A. x y F : F : F : 0 F 4 : 0 + F 5 : R : = F 'i. 6. Geilmenin maksimum eğeine (T = 4N) F = m. a'ya uygulayalım. ye T=4N m =kg F=N 4 =. a a = 4 m/s i. m 'ine ivmesi 4 m/s i. ye m T=4N F = m. a 4 = m. 4 m = kg bulunu.. Sınıf Fizik Özet

16 7. batı batı v =v v =v v Y v Z oğu oğu Doğuya v ile gien 'teki gözlemci Y'yi oğuya giiyomuş gibi göüyo. Yani 'in hızı tes çevilip Y'ninki ile bileşkesi alınınca oğu olmuş. Bu uuma v Y > v ti. Z'eki gözlemci 'i batıya giiyomuş gibi göüyo. Z'nin hızı tes çevilip 'inki ile toplanınca batı olmuş. O hâle Z oğuya giiyou ve v Z > v ti. Bu uuma I ve II kesin oğu, III için bi şey söylenemez. 0. x = v. t'yi A'an ve D'en v hızıyla çıkan yüzücüle için yazalım: A'an çıkan için: Düşeye AB = v. t Yataya BC = v a. t... () D'en çıkan için: CD = (v v a ) t... () BC = 4 CD veilmiş BC = 4x ise CD = x'ti. () ve () nolu enklemlee yeine yazalım: ( )... 4x = v. t a 4 v = v ( )... x = ^v v ht 4 a 5 bulunu. a Yanıt: A 8. Sebest bıakılan cisimlein ivmesi: mg + mg -mg g a = = ti. m+ m+ m 5, N cisimlei aasınaki ip kopunca N cismi mg a N = = g ivmesi ile üşey aşağı hızlanmaya m evam ee. mg mg g ve nin ivmelei ise, a I = = olu. m+ m Net kuvvet başlangıçtaki haeket yönünün tesi oluğunan cismi yavaşla, uu ve tes yöne hızlanı. m mg (haekete katkısı yok) Şekil I m mg F = m. a mg = (m + m). a, g a = tü. 9. cismi haeketli makaaya bağlı oluğunan cisimle yan yana gelinceye kaa h kaa giese, h kaa gie. Yani 'nin hızı 'ninkinin katı olu. (I. kesin faklı) Sistem bıakılığına cisimlein aynı yatay hizaya gelmesi için m = m ise m > m olmalıı. 'nin kinetik enejisi: E : m(v) 'nin kinetik enejisi: E : m (v) mgsin7 mg.0,6 m 7 Şekil II 5 m mgsin5 mg.0,8=,6 mg F = m. a,6 mg 0,6 mg = (m + m). a g a = tü. a = bulunu. a E = E olabili. (II kesin faklı eğil) İvme biim zamanaki hız eğişimii. Cisimle bıakılıktan sona aynı süee hızlaı aasına v = v olacağınan ivmelei faklı olu. (III kesin faklı) Delta ültü Yayınevi

17 . v v a v Y Z T U v a yüzücüsü 'e çıktığına göe akıntı hızı sağa oğu ve,5 biim olmalıı. Buna göe yüzücüsü şekile gösteiliği gibi Z'ye çıka. 5. v Cisimlein hız zaman 0 4 gafikleini çizelim: saniyee cismi en t taalı alan kaa fazlaan gie. Taalı alan: ( 4). = 6 m'i. O hâle aalaınaki uzaklık başlangıçta 6 mete + saniyee 6 mete olmak üzee toplam mete olu. 6. v 0 =0 mg.sin7 =0,6mg. O Toklaın yönü sağ el kualına göe bulunabili. τ = F. 'yi kullanalım: x : x =. = 6, x :. + 0 = 69 x :. =, 9 F 5 =k.n=0,75.0,8 mg =0,6 mg k=0,75 mg.sin7 =0,6mg 0,8 mg 7 aasına, mg06, a = = g. 06, = 6 m/ s 'lik ivmeyle m hızlanı. aasına, 0,6 mg = F s oluğunan net kuvvet sıfıı. Yani cisim aasına sabit hızla gie. x x + x + x = 66 = =,,, 6 9 bulunu. Yanıt: A 7. h v v v h v v ye v v 5 4. Cisim 4N'luk kuvvetten sona ivme kazanmış. (F S = 4N) 8N'luk kuvvet uygulanığına ivmesi m/s olmuş. F net = m. a 8 F S = m. 8 4 = m. m = kg'ı. F S = k mg 4 = k.. 0 k = 0, bulunu. Yatay atılan cisim yataya sabit hızlı, üşeye ise sebest üşme haeketi yapa. Cismin üşey hızı e sıfı, e v, e ise v oluyo. Zamansız hız fomülünü ve aasına üşeye kullanalım: : v = gh : (v) = g (h + h ) Bu enklemle oanlanıp üzenlenise, h = bulunu. h. Sınıf Fizik Özet

18 / / 8. ö nce = sona m. v + 0 = (m + m ) v otak 'tı. m aha büyük olsayı. v otak aha küçük oluu. Yee üşme süesi, yatay hızla ilgili eğili ve h = gt 'i (t eğişmez). Yani cisim nin soluna üşei.. Çubuğa etki een kuvvetlei yazalım: m B A N G N Y G yatay Yanıt: E A noktasına göe tok alalım: Dengee oluğunan, N. +G. = G. i. cismi alınısa N x ata. B noktasına göe e net tok sıfıı. N Y. = G. + G. tü. cismi alınısa N Y azalı. Yanıt: A 9. O = O = x olsun. v = v Y ise v = v, v 4 = v olsun. yüzücüsü akıntıya kaşı yüzüyo: x = v. t x = (v v a ).t () Y yüzücüsü akıntı yönüne yüzüyo: x = v. t x = (v + v a ).t () () ve () enklemlei eşitlenise, ^v v h. t = ^v+ v h. t & v = v & v = v ı. a a a a v = v = v a bulunu. Yanıt: E 0. T üşey 5x 5x 5x O 5x 5 4x 8x 0N Çubuğun he bi bölmesi 5x olsun. O noktasına göe tok alalım: T. x = 0. 8x T = 0N bulunu. üşey x x x x Yanıt: E. T ip G T yatay Çubuğun ağılığı olsun. Çubuğa etkiyen kuvvetlei yazığımıza engee kalabilmesi için T lein bileşkesi, G ve nin bileşkesine eşit olmalıı. O hale çubuğun ağılık mekezi, cismin bağlı oluğu noktaaı. Ayıca T + T = G + i. Ancak ve G aasınaki büyüklük ilişkisi bilinemez. Yanıt: A Delta ültü Yayınevi

19 . uva G Şekil I N α N y F S ye uva G β N ' N y ' F S Şekil II ye Çubuk he iki uuma a engee oluğunan, N y = G, N = F S ve N y = G, N = F S olmalıı. Yani N y = N y = G i. (N y eğişmez.) Çubuğun engee kalması için Şekil I eki sütünme kuvveti (F S ) Şekil II ekinen (F S ) büyük olmalıı. F S > F S ise N > N (N azalı.) 5. F F F F 8 G G = 8N G Şekil I Şekil II 4 4 F = 4N Şekil I ve Şekil II eki alttaki makaala engee oluğunan, (F ) = 8 + F =,5 N = G + G = 0N bulunu S π yatay, tu atasa öteleme (π) + sama (π) toplama cismi 4π yükseli. (II yanlış) makaası haeketli makaa oluğunan 4 = yükseli. (I oğu) Şekileki S ipi 4π çekilise π si nin yükselmesine gei kalan π si nin önmesine gie yani, tu ata. (III oğu) y $... k. = $ $ = bulunu. x evhalaın ağılığı alanlaı ve özkütlelei ile oğu oantılıı. (,) noktasına göe net tok sıfıı. Yanıt: E. Sınıf Fizik Özet

20 7. ve Y'nin üşey hızlaı eşit ve Z'ninkinin katıı. Bu yüzen ve Y'nin çıkabileceklei maksimum yükseklikle eşitti. (I oğu) Y ve Z'nin yatay hızlaı eşitti ancak Y'nin üşey hızı aha büyük oluğunan havaa kalma süesi fazlaı. Bu yüzen Y'nin menzili 'inkinen büyüktü. (II yanlış) ve Y'nin üşey hızlaı eşit oluğunan havaa kalma süelei eşitti. Ancak Y'nin yatay hızı 'inkinen büyüktü. Bu yüzen Y'nin menzili 'inkinen büyüktü. (III yanlış) Yanıt: E 9. kg kg 40 m v v = 0 0 m/s hızla üşey yukaı atılan cismin s sonaki hızı, v = v 0 gt v = 0 0. v = 0 m/s'i. Cismin patlaığı yükseklik: h = v o t gt 0 m/s t = 0 h = = 40 m'i. atlamalaa momentum kounu. = ö S - = = 0 v. 0 = v. v = 0 m/s. paçanın hızıı. patlaıktan sona eneji kounumunan bu seviyeye göe ne kaa yükseleceği bulalım: mv mgh. 0 = &. =. 0. h & h = 45 m i. 8. T= 6 +=4 6.sin0 6 0 = 4 5 F=5 4 Yeen maksimum yükselmesi e: = 85 m'i. Alttan başlayaak geilme kuvvetleini yazığımıza, F = 5 bulunu. 0. İpin oğultusuna göe simetik paçala çıkatılığına enge bozulmaz. Bu kuala I ve II uya. Delta ültü Yayınevi

21 . DÖNE SONU DENEE SINAVI (SAYFA 76). E E Y E Y E, ile E E Y nin bileşkesii.. + O +'nun O noktasına oluştuuğu potansiyel 6V olaak veilmiş. şekilen: _ E = k b ^h b E ` = oluğu anlaşılıyo. Y E E = k Y Y b ^h a O hâle: = bulunu. Y + k = 6V & k = Vtu '. O'aki toplam potansiyel: V k k k k Vtu '. O = + = = 'eki toplam potansiyel: V k k k k Vtu '. = + = = V V V O = = bulunu N ^h^ h E = k. = k veilmiş.. + E 0 E E + E/4 + E = k i. Bi yeeki elektik alan bulunuken sanki o noktaa + biim yük vamış gibi üşünülü. E = E E E E E E 4 4 = bulunu. = = E 4 4 Sisteme epolanan elektiksel eneji: ^h^ h ^h^h ^ h^h E = k + k + k E = k 'eki yük noktasına getiiliğine epolanan elektik enejisi: ^h^ h ^ h^h ^h^h E = k + k + k = k olu. Yapılan iş: W = E E = k E = k c c mm = k c + m 4 = k oluğunan W = 4 + E bulunu.. Sınıf Fizik Özet

22 V 5. Şekil I'e:. = mg ' i. Şekil II'e levhalaın yelei eğiştiilmiş. Cismin ağılığı ve elektiksel kuvvet aşağı yöne olu. V F = m. a mg + = m. a mg + mg = ma 5 Yani: a = g bulunu. Yanıt: E 8. O + +x Elektik alanı ve elektiksel potansiyeli bulmak için O noktasına + biim yük koyalım: k 0 E: k E = k + k i. 8 attıılısa bu ifae azalı ve E azalı. V = k c m+ k i. 8 attıılısa bu ifae azalı ve V azalı. 6. 0μF ^ h. U = k$, attıılısa U a ata. 60μF 0μF 0μF Şekileki sığaçlaın hepsi aasınaı ve paaleli. C eş = = 0 μf bulunu E =. V= mv i. E = E Y '. V = Y. V = Y i. E = mv 'e E sabit v < v Y ise m > m Y i. 0. Elekton ve potonun elektik yükleinin büyüklülei eşit, potonun kütlesi ise elektonunkinen büyüktü. İkisi sebest bıakılınca elekton (+) yüklü levhaya, poton ise (-) yüklü levhaya oğu haeket ee. F = m. a. V. V = m. a & a =. m i. la eşit, m el < m p oluğunan a el > a p u. Etki een kuvvetle: F el = F p =. V i. 7. İletken küelein içineki hehangi bi noktanın potansiyel, yüzeyinekine eşitti. _ V = k b b `V = V ' i. Bu uuma = i. V = k b a uzaklığına elekton ve potonlaın kazanığı enejile: E el. = V = E u. p. V = mv oluğunan V sabit, m el. < m p v el. > v p olu. Delta ültü Yayınevi

23 ., sığaçlaının yüklei, = C. V, = C. V olu. V otak C. V + C. V C. V+ CV. = = C + C C+ C 4CV 4V = = bulunu. C. 6C 4C 4C C C C Devenin eş eğei şöylei: 4C 6C C 4C C paalel ve eş eğelei 4C C sei ve eş eğelei 4C = C i. 4C paalel ve eş eğelei 6C i. 6C. = Y = Z veilmiş. = Y =, Z = olsun, konansatölein levhalaı aasınaki potansiyel faklaı aasına şöyle bi bağıntı vaı. V + V Y = V Z i. C = e V le yazılısa, V Y Z + = & + = C C C C C C Y Z Y Z I. C = C Y olabili, 6C C C 6C sei ve eş eğelei 6C = C i. II. C = C Z olamaz, C III. C Z < C Y olabili. Tüm evenin eş eğei: C + C = 6C bulunu.. Sınıf Fizik Özet

24 4. C = C 7. 6C C C = 5C 4C 5C 5V 4V C Y C = C eş eğelei 4C 4C ve 5C sei oluğunan potansiyelle sığalala tes oantılı paylaşı. O hâle: = C. V = C. 5V 4 = bulunu. = C. V = 5C. 4V 4, sei oluğunan 'laı eşitti ve potansiyeli sığalala tes oantılı paylaşıla. V = V ise V = V'i. ikisine e paaleli. V = V'i. E = CV yi uygulayalım: E = 6 CV, E = C^ Vh, E = C^Vh E < E < E bulunu. Yanıt: A 8. i B = i. 5. C = C C = C 6'luk toplam yükü sığalala oantılı paylaşıla. Yani =, = 4'u. onansatölein sığası Şekil II'eki gibi eşitlenise 6'luk toplam yükü yaı yaıya paylaştıla. Yani Y'en 'e geçe. Y i i B en küçüktü. N Y : 9B B & B = B 9 : 7B B B 9 & B = 7 : 9B B 7 & B = B9 N: 7B 7B & B = B 7 N : 7B 7B & B = B 7 9. i 4i O 4i x Z Y 6. S açılınca Y'nin yükü Y = (μf) (V) = 4μC olu. S açılıp S kapatılısa Y sığacı yükünü ile sığalala oantılı paylaşı. O hâle yükü 4. = 6nC olu. Sağ el kualınan, Y, Z'nin O noktasına oluştuuğu manyetik alanlaı bulalım:. i i B = 4 = 4 - i.. i B = = 9 Y.. i i B = 4 = 4 - Z i Bu vektölein bileşkesi 0 i. Delta ültü Yayınevi

25 0. Bibiine paalel aynı yönlü akım geçen telle bibiini çeke, zıt yönlü akım geçen telle biibiini ite. F, aşağı yönlü oluğunan teli T'yi itmişti. (II yanlış) Y ve Z tellei ise T telini eşit miktaa itmiş. Y'nin T'ye uzaklığı, Z'nin T'ye uzaklığının yaısı kaa oluğunan i Z = i = i'i. (I oğu) Y ve Z'nin T'ye uygulaığı kuvvetle eşit büyüklüktei. Ancak miktaı bilenemez (III kesin oğu eğil) Yanıt: A. kısmına oluşan inüksiyon e.m.k. si: ε = B.v.l = 0,. 0,5. 0, ε = 0 volttu. ε = i. R 0 = i. 0 i = = 050,. = 50. ampe bulunu. Sağ el kualına göe: Başpamak hız, öt pamak manyetik alan yönünü gösteecek biçime tutulusa avuç içi (+) yüklü paçacıklaa etki een kuvveti göstei. O hale akım a en ye oğu yani I yönüne olu.. i 5 45 B i i anyetik kuvvet: F = B. i. l. sinα'ı. üç tel için e l. sinα = eşit, B ve i'e eşit oluğunan F'le eşit şiette olu. Y Z Yanıt: A V 4. V S N. N 0 6 = & =. & V = 50 volt bulunu. N. N V 5 S S Yanıt: A. ve 'en geçen akımla zıt yönlü oluğuna, 'yi ite. F. ii.., i, = = $ ve 'en geçen akımla aynı yönlü oluğunan, 'yi çeke. F... ii, i., = =. Bu iki kuvvetin bileşkesi nolu yönei.. Sınıf Fizik Özet

26 5. anyetik alana haeket een yüklü paçacığa etki een manyetik kuvvetin yönü şöyle bulunu. Sağ el açık olmak koşuluyla baş pamak hızın yönü, öt pamak manyetik alanın yönünü gösteecek biçime tutulu. Avuç içinin gösteiği yön, manyetik kuvvetin yönüü. B x B Y Yanaki şekil bu kual uygulanısa inüksiyon e.m.k sinin oluğu göülü. Yanaki kuala göe Y nin şekileki yüzeyi (+) göülmeyen (alttaki) yüzeyi ( ) olu. Uçlaı aasına e.m.k oluşmaz. 8. bobininen geçen akımın oluştuuğu manyetik alan +x yönünei. I. bobini x yönüne haeket ettiilise 'en geçen +x yönüneki akı azalı. Bunu atımak için i'ye zıt yönlü inüksiyon akımı oluşu. (Yapılamaz) II. S anahtaı açılısa 'en geçen azalı. 'en +x yönüne geçen akı a azılı ve i'ye zıt yönlü inüksiyon akımı oluşu. (Yapılamaz) III. Reostanın sügüsü ok yönüne haeket ettiilise ienç azalı, 'en geçen akım ata, 'en +x yönüne geçen akı ata ve bobinine i yönüne inüksiyon akımı oluşu. (Yapılabili) Yanıt: E B Z ++++ Yanaki kuala göe üst yüzey ( ), alt yüzey (+) olu. Ancak uçlaı aasına inüksiyon e.m.k si oluşmaz. Yanıt: A 6. i = i m. sin pft'i. i = A ve f = 5 hz yazılısa; = i m. sin`5. j 00 & = i. sin m, `sin = j i m = A'i. i = A olması için; = sin(p 5. t) = sin^50th& 50 t = 4 & t = bulunu V = 0 sin50t Bu iki enklemi eşleştiisek: V = V V m = 0, ω = 50 bulunu.. sinωt V m = 0 & V e Vm = & Ve = 0 volt'tu. V e = i e. c 0 = i e. ~ 0 = i. e c i e = i e = 5 0 A = 5mA bulunu. mv 7. = 'yi uygulayalım: B m. v _ : = b B b my ` = m. v Y m Y: = b B. a yani m = m ise m Y = m i. _ E =. m. v b E E E ` =. m. = ^ vh Y bulunu. Y b a 0. τ = B. i. A fomülü kullanalım: x = B. i. a 4 x = x = B.. i ^ah x bulunu. Yanıt: E Delta ültü Yayınevi