UNIGRAPHICS NX SHEET METAL EĞĠTĠMĠ. Hazırlayan : Melih DİZDAR & Beril ATİLLA

Transkript

1 UNIGRAPHICS NX SHEET METAL EĞĠTĠMĠ Hazırlayan : Melih DİZDAR & Beril ATİLLA

2 SHEET METAL FEATURE ĠKON GRUPLARI

3 SHEET METAL PREFERENCES Sheet Metal çizimleri esnasında karşılaşılacak ayarların Preferences menüsü altından Sheet Metal seçilerek ayarlanması mümkündür. Bu kısımda belirtilen ayarlamaların tasarımın başlangıcında yapılması, tasarım esnasında ve sonrasında meydana gelebilecek hataların önceden önlenmesi açısından önemlidir.

4 Global Parameters SHEET METAL PREFERENCES Sheet Metal Preferences Menüsü altından ulaşılabilen Global Parameters Özelliği ile, parça için gerekli parametreler önceden hazırlanır. Bu sayede, tasarım esnasında belirtilmesi gereken değerler azaltılmış olur. Kısaca, Global Parameters penceresi altından tanımlanan değerler; tüm Sheet Metal ikonları altında da tanımlanmış olur.

5 Global Parameters SHEET METAL PREFERENCES Oluşturulacak formların kalınlıklarını belirlemek için kullanılır. Sabit kalınlığı kullanır. Belirtilen kalınlık (Thickness )değerini baz alır. Yapılacak olan yuvarlatmaların değerleri; ve bu değerlerin iç veya dış yarıçapı belirtmesi bu kısımdan ayarlanabilir. Uygulanacak Bend işlemlerinde büküm açısı belirlenir Sheet Metal uygulamalarında kullanılanacak, deformasyon hesabı ile ilgili formüller tanımlanabilir. Bu formül Sheet Metal parçalarının açılımını yaparken ve Flat pattern uygulamalarında sheet metal olmayan parçaların açılımını yaparken kullanılır.

6 Bend Allowance Formula SHEET METAL PREFERENCES Bend Allowance Formula: Sheet Metal uygulamalarında dikkat edilecek kriterlerin başında gelir. Kısaca BAF olarak adlandırır. Bu formül Sheet Metal parçalarının açılımını yaparken ve Flat Pattern uygulamalarında sheet metal olmayan parçaların açılımını yaparken kullanılır. (Radius + (Thickness * 0.44)) * rad(angle) Radius = İç radius Thickness = Parça kalınlığı Rad (Angle) = Bend büküm açısı 0.44 = Parça Neutral ekseni katsayısı olarak algılanır ve bu kriterlere göre hesaplanır. BAF her zaman kullanılır ve Standart_default.def dosyasında tanımlıdır. Buradan seçilerek kullanılabilir. Kullanıcılar kendi formüllerini bu dosya içerisinde tanımlayabilirler. NOT: Kullanılan komutlar içerisinde gelen Bend Allowance Formula, menü içerisinde müdahale edilerek değiştirebilir ve bu yeni formüle göre parçalarınızı dizayn edebilirsiniz.

7 SHEET METAL PREFERENCES Sheet Metal Preferences Dialog Reference Line Color seçeneği, parçaların büküm yerlerini belirlemek icin oluşturulan Mold Line, Contour Line, Block Line ve Flat Pattern geometrilerinin oluşum renklerini belirtmede kullanılır. Part material kısmına malzemeler tanımlayıp ya da var olan malzemelere atanmış olan özellikleri kullanarak sheet metal uygulamalarınızı kolaylaştırıp daha doğru sonuçlar elde edebilirsiniz. Bu malzemeler STANDART_DEFAULT file içerisinde tanımlanabilir. Önceden tanımlanmış özel ayarları yüklemek için kullanılır. Girilen rakamlar standartlarla karşılaştırılır eğer farklıysa kullanıcı bilgilendirilir.

8 FLANGE Düzlemsel bir yüzey üzerinde, seçilmiş olan kenarlara istenilen parametrelere uygun olarak köşe bükümleri yapmada kullanılır. Seçilen Kenar Seçilen Kenar Seçilen kenar, Flange yönünü belirler.

9 FLANGE (Profile Inputs) 1 Kalınlık Ayarları Uzunluk Ayarları 3 Açı Ayarları 4 Yarıçap Ayarları

10 FLANGE (Profile Inputs) 1 Seçilmiş kenarın kalınlığını alır. Kullanıcı tarafından kalınlık değeri belirlenir.

11 FLANGE (Profile Inputs) 2 Sadece uzatılacak kısıma ait uzunluk Kesişim noktasından itibaren belirlenen boy Teğet noktasından itibaren belirlenen boy

12 FLANGE (Profile Inputs) 3 Açılmış duruma göre büküm açısı Büküm durumuna göre büküm açısı

13 FLANGE (Profile Inputs) 4 İç yarıçap Dış yarıçap

14 FLANGE 1 Flip Bend Direction 2 Adjacent Face 4 3 Options 4 Bend Allowance Formula 1 2 3

15 FLANGE (Options) 1 Flip Bend Direction : Kenarın seçilen tarafına göre büküm yönü belirlenir. Bu ikon yardımıyla büküm yönü değiştirilir. 2 Adjacent Face : Seçilen kenara komşu yüzeyler arasında seçim imkanı verir. 3 Options : Büküm işlemi için ek özelliklerin belirtildiği kısımdır.

16 FLANGE (Options-Parameter Options)

17 FLANGE (Options-Parameter Options) Contour Lines: derece arasındaki bükümlerde uygulanabilir. Mold Lines: 90 dereceden büyük bükümlerde uygulanabilir. Form Block Lines: 135 dereceden küçük bükümlerde uygulanabilir.

18 FLANGE (Options- Side Options) Seçim konumuna göre sol ve sağ olmak üzere iki yön belirlenir. (Bu yönler Flange menüsü altından Flip Bend Direction komutu ile değiştirilebilir.) Flange Komutunun altında yer alan Options kısmından, formun kenarlarına çeşitli ek geometriler tanımlanabilir.

19 FLANGE (Options- Side Options) Taper: Kenarlara belirtilen açı değerleri ile eğim vermek için kullanılır. Bend Taper - Sadece büküm geometrisine eğim verir. Web Taper - Sadece Tangent olarak adlandırılan uzantı kısmına eğim verir.

20 FLANGE (Options- Side Options) Simple Miter: Birbirlerine dik kenarları birbirlerine değecek şekilde konumlandırmak için kullanılır. Miter Relief: Köşe birleştirme kısımlarında aralık bırakma için kullanılır. Miter Phase: Kendisinin dahil olduğu tüm flange geometrilerinin açıları toplamını ifade eder.

21 FLANGE (Options- Side Options) Full Miter: Birbirlerine dik kenarları, birbirlerini kapatacak şekilde konumlandırmak için kullanılır.

22 FLANGE (Options- Side Options) Butt: Birbirlerine dik kenarları, seçilen kenar diğer komşu kenarı örtecek şekilde konumlandırmak için kullanılır. Uzatma, Flange geometrisi içerisinde, Web olarak adlandırılan kısımda yapılır.

23 FLANGE (Uygulama1) Örnek Parça: smd_seedpart.prt. Tools => Expression T: R: Insert => Form Feature => Block

24 FLANGE (Uygulama1) Insert => Form Feature => Rectangular Pocket Bu yüzeye Horizontal Referans Datum lar yardımıyla tam ortaya yerleşecek şekilde pozisyonlayalım.

25 FLANGE (Uygulama1) Options: Right-Left Side = Simple Miter Seçilecek Kenar

26 FLANGE (Uygulama1)

27 FLANGE (Uygulama1) Options: Right-Left Side = Simple Miter

28 FLANGE (Uygulama1) Options: Right-Left Side = Simple Miter

29 INSET FLANGE Düzlemsel bir yüzey üzerinde, seçilmiş olan kenarlara istenilen parametrelere uygun olarak köşe bükümleri yapmada kullanılır. Flange komutundan farklı olarak, yapılacak olan büküm işleminin genişliğini ve kenarlara olan uzaklıklarını belirtmek mümkündür. Seçilen Kenar

30 INSET FLANGE (Profile Inputs) 1 Kalınlık Ayarları Uzunluk Ayarları Açı Ayarları 4 Yarıçap Ayarları 5 Referans Nesne Ayarları

31 INSET FLANGE (Profile Inputs) 1 Seçilmiş kenarın kalınlığını alır. Kullanıcı tarafından kalınlık değeri belirlenir.

32 INSET FLANGE (Profile Inputs) 2 Sadece uzatılacak kısıma ait uzunluk Kesişim noktasından itibaren belirlenen boy Teğet noktasından itibaren belirlenen boy

33 INSET FLANGE (Profile Inputs) 3 Açılmış duruma göre büküm açısı Büküm durumuna göre büküm açısı

34 INSET FLANGE (Profile Inputs) 4 İç yarıçap Dış yarıçap

35 INSET FLANGE (Profile Inputs) 5 Expression ile tanımlama Dış teğet çizgi kullanarak İç teğet çizgi kullanarak Dış yüzeye teğet ve hizalı olarak DIN 6935 normuna göre İç yüzeye teğet ve hizalı olarak INSET

36 INSET FLANGE (Profile Inputs) Outer Tangent Line Inner Tangent Line Mold Line

37 INSET FLANGE (Profile Inputs) DIN Mold Line Outer Mold Line Inner Mold Line DIN 6935 Normlarına göre büküm işlemi, 90 ve sonrasında uygulanabilir. 90 dan daha küçük değerdeki bükümler ise, daha önce açıklanmış olan Outer Mold Line yöntemine göre yapılır.

38 INSET FLANGE 1 Flip Bend Direction 2 Adjacent Face 3 Options 4 4 Bend Allowance Formula 1 2 3

39 INSET FLANGE (Options) 1 Flip Bend Direction : Kenarın seçilen tarafına göre büküm yönü belirlenir. Bu ikon yardımıyla büküm yönü değiştirilir. 2 Adjacent Face : Seçilen kenara komşu yüzeyler arasında seçim imkanı verir. 3 Options : Büküm işlemi için ek özelliklerin belirtildiği kısımdır.

40 INSET FLANGE (Options-Parameter Options)

41 INSET FLANGE (Options-Parameter Options) Contour Lines: derece arasındaki bükümlerde uygulanabilir. Mold Lines: 90 dereceden büyük bükümlerde uygulanabilir. Form Block Lines: 135 dereceden küçük bükümlerde uygulanabilir.

42 INSET FLANGE (Options- Side Options) Seçim konumuna göre sol ve sağ olmak üzere iki yön belirlenir. (Bu yönler Flange menüsü altından Flip Bend Direction komutu ile değiştirilebilir.) Flange Komutunun altında yer alan Options kısmından, formun kenarlarına çeşitli ek geometriler tanımlanabilir.

43 INSET FLANGE (Options- Side Options) Seçim konumuna göre sol ve sağ olmak üzere iki yön belirlenir. (Bu yönler Flange menüsü altından Flip Bend Direction komutu ile değiştirilebilir.) Flange Komutunun altında yer alan Options kısmından, formun kenarlarına çeşitli ek geometriler tanımlanabilir.

44 INSET FLANGE (Options- Side Options) Taper: Kenarlara belirtilen açı değerleri ile eğim vermek için kullanılır. Bend Taper - Sadece büküm geometrisine eğim verir. Web Taper - Sadece Tangent olarak adlandırılan uzantı kısmına eğim verir.

45 INSET FLANGE (Options- Side Options) Simple Miter: Birbirlerine dik kenarları birbirlerine değecek şekilde konumlandırmak için kullanlır. Miter Relief: Miter Phase: Kendisinin dahil olduğu tüm flange geometrilerinin açıları toplamını ifade eder.

46 INSET FLANGE (Options- Side Options) Full Miter: Birbirlerine dik kenarları, birbirlerini kapatacak şekilde konumlandırmak için kullanlır.

47 INSET FLANGE (Options- Side Options) Butt: Birbirlerine dik kenarları, seçilen kenar diğer komşu kenarı örtecek şekilde konumlandırmak için kullanlır. Uzatma, Flange geometrisi içerisinde, Web olarak adlandırılan kısımda yapılır.

48 INSET FLANGE (Options- Relief Options) Relief: Inset Flange oluşturulurken, relief seçeneği ile inset kenarlarına boşluk ve şekil verilebilir.

49 SHEET METAL BEND Sheet Metal Bend komutu sayesinde Sheet Metal özelliklere sahip olmayan geometriler üzerinde de bükme işlemi yapılabilmektedir. Sheet Metal Bend uygulaması bir uygulama curve ü kullanarak mevcut düzlemsel yüzeylerde büküm yapmanıza olanak tanır. Bu uygulama eğri ile ilişkilidir, eğer bu eğri konumu değişir ise yapılan büküm uygulaması da değişecektir. Şekilde görüldüğü üzere düz bir plaka üzerinde uygulama eğrileri kullanarak bu plakada sheet metal uygulaması yapılabilir.

50 SHEET METAL BEND (Construction Methods) Base Face: Büküm yapılmak istenilen yüzey seçilmelidir.

51 SHEET METAL BEND (Construction Methods) Application Curve: Büküm için kullanılacak doğru belirtilir. Doğru, büküm yapılacak yüzeyde veya bu yüzeyin paralelinde olabilir. Eğer ki; doğru kısa olarak belirtilimişse, otomatik olarak yüzey sınırına kadar uzatılır.

52 SHEET METAL BEND (Construction Methods) Cylindrical Face: Modeling metotlarını kullanarak yapılmış olan bir köşe yuvarlatma işlemini, sheet metal form olarak tanımlamak için kullanılır. Bu sayede, köşe bükümlerinin (yuvarlatmaları) açılımları yapılabilir.

53 SHEET METAL BEND (Construction Methods) Existing Edge: Modeling metotlarını kullanarak yapılmış olan bir köşeler üzerinde yuvarlatma yapmak için kullanılır. Bu sayede, köşe bükümlerinin (yuvarlatmaları) açılımları yapılabilir.

54 SHEET METAL BEND (Angle &Radius)

55 SHEET METAL BEND (Application Curve Types) Bend Centerline Bend Axis Bend Tangent Line Mold Line Contour Line

56 SHEET METAL BEND (Construction Methods) 1 2 Flip Bend Direction: Application Curve seçimi yapıldığında bend yönü otomatik olarak belirlenir. Yuvarlatmanın yönü bu komut ile değiştirilebilir. Flip Stationary Side Vector: Bend uygulanan parçanın hangi tarafının büküleceğini ve hangi tarafın sabit kalacağını ayarlar Bend Allowance Formula 4 Options

57 GENERAL FLANGE General Flange komutu yardımıyla, doğrusal olmayan kenarlar boyunca büküm işlemleri yapılabilir.

58 GENERAL FLANGE (Construction Methods) Parameters Build To Sections Build To Faces Punch Vector

59 GENERAL FLANGE (Selection Steps Bend Edges) Bend Edges, General Flange oluşturabilmek için uygun kenarların seçilmesi aşamasıdır. Seçim esnasında eğer ki birden fazla kenar seçilecekse bu kenarların G1 (Teğetsel) sürekliliğe sahip olmaları gerekmektedir. Aynı zamanda, birden fazla kenar seçilmesi durumunda; seçilen kenarlara ait yüzeyler de birbirleriyle teğet olmalıdırlar.

60 GENERAL FLANGE (Selection Steps Spine String) Oluşturulacak olan bükümün belirli bir eğriye sürekli olarak dik olması isteniyorsa; Spine String sekmesinde bu eğri belirtilebilir.

61 GENERAL FLANGE (Selection Steps Section Strings) Sadece Build To Sections komutu içerisinde aktif olan bu seçenek ile bükümün alacağı form, eğriler yardımıyla tanımlanır.

62 GENERAL FLANGE (Selection Steps Shaping Faces) Sadece Build To Faces komutu içerisinde aktif olan bu seçenek ile bükümün alacağı form, katı veya sheet yüzeyler yardımıyla tanımlanır.

63 GENERAL FLANGE (Selection Steps Punch Vector) Sadece Punch Vector komutu içerisinde aktif olan bu seçenek ile büküm yönü tanımlanır.

64 GENERAL FLANGE (Construction Methods - Parameters) 1 Plus: Büküm uygulanacak yüzeyi, kendisine teğet olacak şekilde uzatıp bükümü uzatılan kısımın sonuna yapar Step: Yapılmış olan büküm işlemleri arasındaki ayarların yapılması için kullanılır. Max.12 adım tanımlanabilir. Radius: Büküm işleminde iç-dış yarıçap belirlenir. Angle: Büküm işleminde uygulanacak açı değeri belirlenir. Length: Büküm işleminde uzunluk değeri belirlenir.

65 GENERAL FLANGE (Construction Methods - Build To Sections) Komut uygulanırken, seçilmiş olan eğrilerin hedef yüzeye teğet konumda olmasına ve hedef kenar ile temas etmesine dikkat ediniz. Extend Start / End: Spine olarak belirlenen curve / edge, seçilmiş olan kenar ile tam olarak örtüşmüyorsa bu seçenekler ile uzatılabilir.

66 GENERAL FLANGE (Construction Methods - Build To Faces) Komut uygulanırken, seçilen yüzeyin, seçilen kenarda hedef yüzeye teğet konumda olmasına ve hedef yüzeyin bir parçası olmamasına dikkat ediniz.

67 GENERAL FLANGE (Construction Methods Punch Vector) 1 Plus: Büküm uygulanacak yüzeyi, kendisine teğet olacak şekilde uzatıp bükümü uzatılan kısımın sonuna yapar Step: Yapılmış olan büküm işlemleri arasındaki ayarların yapılması için kullanılır. Max.12 adım tanımlanabilir. Radius: Büküm işleminde iç-dış yarıçap belirlenir. Angle: Büküm işleminde uygulanacak açı değeri belirlenir. 5 Length: Büküm işleminde uzunluk değeri belirlenir.

68 GENERAL FLANGE (Options) Infer Thickness: Büküm sonrası kalınlık değeri bu seçenek kaldırıldığı zaman istenilen kalınlık değeri verilebilir. Sheet Metal Preferences altındaki Use Global Thickness seçilmiş ise bu opsiyon kapalı konuma gelir. Infer Spine: Kullanıcı tarafından tanımlanmamış bir omurga olması durumunda, sistem otomatik olarak büküm işleminin daha iyi çıkması için bir omurga oluşturabilir. Seçim yapılmaması durumunda bu, hedef kenarın kendisidir. r Value: Belirtilen bu değerlerle doğru orantılı olarak malzemenin gerginliği arttırılabilir. Area Preserve seçeneği sonsuz derecede r değerini ifade eder.

69 GENERAL FLANGE (Options) 4 5 Distortion: Deformasyon yönü tayin etmek için kullanılır. Along Sections: Seçilen kenar boyunca B-Directional : Seçilen kenar dışında kalan 3 kenar boyunca Sampled Points: Büküm işlemini yapabilmek için bend edge / spine olarak seçilen eğri üzerinden noktalar izdüşüm olarak çıkartılır. Bu değer, izdüşüm çıkartılan nokta sayısını arttırarak büküm işleminin daha başarılı olmasını sağlar.

70 SHEET METAL PUNCH Komut yardımıyla yüzeyler üzerinde belirlenmiş eğrilerin formunda punch / girinti oluşturulur.

71 SHEET METAL PUNCH (Selection Steps - Placement Face) Sheet Metal formu verilmek istenilen yüzeyin seçildiği adımdır.

72 SHEET METAL PUNCH (Selection Steps - Placement Outline) Sheet Metal formu verilirken kullanılacak eğrilerin seçildiği adımdır.

73 SHEET METAL PUNCH (Selection Steps - Tool Center) Sheet Metal formunun (girinti / punch) merkezinin belirlendiği adımdır. Options kısmında Auto Centroid seçeneği açık ise bu seçenek kapalı olacaktır.

74 SHEET METAL PUNCH (Selection Steps - Lancing Curves) Sheet Metal formunda (girinti / punch) açıklık bırakılacak kısımların belirlendiği adımdır. Seçilmiş olan eğrilerin birden fazla olması ve Punch Type kısmında Lance seçeneğinin açık olması ile bu seçenek aktif olacaktır.

75 SHEET METAL PUNCH (Selection Steps) Sheet Metal formunun (girinti / punch) yönünün belirlendiği adımdır. Face Normal Direction seçeneğinin kapalı olması ile bu seçenek aktif olacaktır.

76 SHEET METAL PUNCH (Punch Type) Emboss: Sıvama işlemi yapar 2 Coin: Katı içerisinde seçilen eğri formunda derinlik oluşturur. En fazla katı cismin kalınlığı verilebilir. 3 Lance: Seçilen eğrilerin katı dışında kalan kısımlarını patlatır.

77 SHEET METAL PUNCH (Top Type) Offset: Placement Face formunda dip form oluşturur 2 Flat: Dip formu düzgün olarak oluşturur 3 Round: Seçilen eğriler kapalı bir formda ise dip şeklini küresel hale getirir. 4 Cone: Seçilen eğriler kapalı bir formda ise dip şeklini konik hale getirir. Round ve Cone seçenekleri kapalı bir eğri ve tek bir düzlemsel yüzey üzerinde uygulanabilir.

78 SHEET METAL PUNCH (Size Parameters)

79 SHEET METAL PUNCH (Options) Emboss işlemlerinde girintinin dibini patlatır.

80 SHEET METAL SOLID PUNCH Form oluşturulacak katı belirtilerek, girinti oluşturmak için kullanılan komuttur.

81 SHEET METAL SOLID PUNCH (Selection Steps) 1 Target Face: İşlemin uygulanacağı yüzeyin seçimi yapılır. Temel olarak form, seçilen yüzeyin tersi yönünde oluşur Tool Body: Modeling yöntemleriyle çizilmiş ve formu verilmek istenilen gövdenin seçildiği adımdır. Transformation: Seçilen nesneler yardımıyla (WCS / Nokta) derinlik verilmesi. 4 Pierce Faces: Opsiyonel olan bu seçenek ile, varsa patlatılacak yüzeyler belirlenebilir. Formu verilmek istenilen katı ile yüzey birbirine temas etmelidir. Patlatılmak istenilen yüzeyler, parçayı birçok yüzeye veya geometriye bölmemelidir.

82 SHEET METAL SOLID PUNCH (Options) Thickness: Oluşturulan sıvama bölümüne ait kalınlık değeridir. Auto Create Centroid: Verilmiş olan Transformation noktası ile Tool Body merkezine göre otomatik hizalama yapılır. Edge Blend: Sıvama yapılan bölgeye isteğe bağlı olarak köşe yuvarlatma yapar.

83 SHEET METAL HOLE Komut yardımıyla yüzeyler üzerinde delik delinir.

84 SHEET METAL HOLE (Selection Steps) Placement Face: Delik delinecek yüzeyin seçildiği adımdır. 3 2 Through Face: Type kısmında Through seçeneği işaretli olduğu zaman aktif olur. Deliğin patlatılacağı yüzey seçilir. 3 Positioning Edge 1: Pozisyonlama yapılırken belirtilecek ilk kenar seçilir. 4 Positioning Edge 2: Pozisyonlama yapılırken belirtilecek ikinci kenar seçilir. 5 Direction Vector: Face Normal Direction seçeneği işaretli olmadığı zaman aktif olur. Delik yönü belirtilir.

85 SHEET METAL HOLE (Types) Punch: Bilinen yöntemlerle delik delme işlemini gerçekleştirir. 2 Through: Punch yönteminde belirtilenlerin yanı sıra, deliğin uzatılacağı karşı yüzey belirtilir. 3 Depth: Delik derinliği ve dip açısı verilebilir.

86 SHEET METAL SLOT Komut yardımıyla yüzeyler üzerinde kanal açılır.

87 SHEET METAL SLOT (Selection Steps) Placement Face: Kanal açılacak yüzeyin seçildiği adımdır. 2 Through Face: Type kısmında Through seçeneği işaretli olduğu zaman aktif olur. Kanalın patlatılacağı yüzey seçilir. 3 Positioning Edge 1: Pozisyonlama yapılırken belirtilecek ilk kenar seçilir. 4 Positioning Edge 2: Pozisyonlama yapılırken belirtilecek ikinci kenar seçilir. 5 Direction Vector: Face Normal Direction seçeneği işaretli olmadığı zaman aktif olur. Kanalın derinlik yönü belirtilir. 6 Orientation Vector: Kanalın uzunlamasına yerleştirileceği yön belirlenir.

88 SHEET METAL SLOT (Types) Punch: Bilinen yöntemlerle kanal açma işlemini gerçekleştirir. 2 Through: Punch yönteminde belirtilenlerin yanı sıra, kanalın uzatılacağı karşı yüzey belirtilir. 3 Depth: Kanal derinliği verilebilir.

89 SHEET METAL CUTOUT Komut yardımıyla yüzeyler üzerinde kullanıcı tarafından oluşturulmuş girintiler açılır.

90 SHEET METAL CUTOUT (Selection Steps) Placement Face: Girinti açılacak yüzeyin seçildiği adımdır. 2 Through Face: Type kısmında Through seçeneği işaretli olduğu zaman aktif olur. Girintinin patlatılacağı yüzey seçilir. 3 Outline: Patlatma yapılacak eğriler seçilir. 4 Direction Vector: Along Vector seçeneği işaretli olduğu zaman aktif olur. Girintinin yönü belirtilir.

91 BEAD Komut ile, saç parçalar üzerinde, mukavemeti arttırmak için form verme işlemi uygulanır.

92 BEAD (Selection Steps)

93 BEAD (Selection Steps) 1 Placement Face: Formun verileceği yüzey seçilir. 2 Centerline: Formun omurgası olacak eğri seçilir Birden fazla eğri mevcutsa bu eğriler arasındaki geçiş teğetsel olmalıdır. 3 Centerline Projection Vector : Seçilen eğriler konumlandırılacak yüzey üzerinde değilse; bu seçenek ile projeksiyon yönü belirlenir. 4 Orientation Plane: Opsiyonel olarak çıkartılacak formun doğrultusu belirlenebilir.

94 BEAD (Selection Steps) 5 Section Axis: Opsiyonel olarak çıkartılacak formun yönü belirlenebilir Section Points: Oluşturulacak kanala, omurga aynı kalacak şekilde değişik noktalarda, değişik formlar tanımlanabilir. Secondary Face Definition: Eğer ki verilecek form U Shape olarak seçilmiş ise kanalın üst şeklini belirlemek için bu seçenek kullanılabilir. Target Body: Placement Face olarak seçilen yüzey başka bir gövde üzerinde ise, bu seçenek ile kanalın yerleştirileceği katı belirtilebilir.

95 BEAD (Types) U-AWH, AwH, WwH V-AW,AH Circular-R,RH

96 BEAD (Types) Kavramlar: Angle (A) : U ve V şekilleri için açı belirlemede kullanılır. Blend Radius : U ve V şekilleri için Placement Face ile formun yan duvarları arasındaki yuvarlatma değeridir. End Cap Angle : V şekilli formların son kısımlarındaki duvar açısını ifade eder. End Cap Radius : Yuvarlak şekilli formların son kısımlarındaki yuvarlatma değeridir; ve bu değer en az formun yüksekliğine eşit olmalıdır. Height (H) : Placement Face olarak seçilmiş yüzeyden itibaren formun yüksekliğidir. Placement Width (W) : U ve V şekilleri için Blend Radius değeri katılmaksızın ölçülen genişlik değeridir. Radius (R) : U Shaped, Formun tepesinde her iki tarafta kalan yuvarlatmaları; V Shaped, Formun tepesindeki yuvarlatmayı; Circular Shaped, Formun tamamına ait yuvarlatmayı ifade eder. Secondary Width (w) : U şeklindeki formlarda, yan duvarları teorik olarak kesişimlerinden itibaren alınan mesafedir. Distance Tolerance : Formun yapılması esnasında tolerans değerleri bu kısımdan değiştirilebilir.

97 BEAD (Options) Verilen değerlerin hangi referansa göre hesaplanacağı seçilir. Attach Bead seçeneği işaretli oldu taktirde, oluşan form Sheet Metal üzerine dikilir. Hollow Bead seçeneği ise, dikili durumdaki formun içini boşaltarak kalınlığın korunmasını sağlar

98 SHEET METAL BRIDGE Komut yardımıyla birbirleri ile aynı katı içerisinde bulunan veya tamamiyle ayrık yüzeyler arasında bağlantı / köprü kurulabilir.

99 SHEET METAL BRIDGE (Construction Types)

100 SHEET METAL BRIDGE (Selection Steps) Base Face: G1 (Teğetsel) geçişinin sağlanacağı ana yüzey seçilir. 2 Base Profile : G1 (Teğetsel) geçişinin başlayacağı kenar seçilir. 3 Target Faces: Köprünün atılacağı yüzey seçilir. 4 Target Profile: Köprünün atılacağı yüzey üzerinde kenar seçilir.

101 SHEET METAL BRIDGE (Selection Steps)

102 SHEET METAL BRIDGE (Selection Steps) Flip Extension Direction seçeneği ile sistemin otomatik olarak belirlediği yönler değiştirilebilir. r Value: Belirtilen bu değerlerle doğru orantılı olarak malzemenin gerginliği arttırılabilir. Area Preserve seçeneği sonsuz derecede r değerini ifade eder. Birleştirme işleminin yapılacağı katının seçim aşamasıdır.

103 MULTIBEND BRACKET Kullanıcının belirlediği referans geometriler ile ilişkili olarak menteşe oluşturur. Sonuç parametrik olacağı için istenilen formlar sketch içerisinden tanımlanır.

104 MULTIBEND BRACKET (Selection Steps) Add Bend: Tree List bölümüne büküm ekler. 2 Add Intersection: Tree List bölümüne kesişim ekler 3 Reverse Material Direction : Seçilen malzemenin yönünü değiştirir. 4 Delete: Tree List içerisinde tanımlanmış olan bükümü siler.

105 MULTIBEND BRACKET (Uygulama1) Örnek Parça: multibend1.prt

106 MULTIBEND BRACKET (Uygulama1) Tools => Expression T: 0.80 R: 0.80 Preferences => Sheet Metal Part Materials: Aliminium Feature Standarts: ON Global Parameters=> Global Thickness : ON Thickness : Use Expression Thickness : T Global Bend: ON Bend Radius: R Bend Allowance Formula: [OK]

107 MULTIBEND BRACKET (Uygulama1) Format => Layer Settings Layer 22: Make Work Layer Add Bend Add Bend

108 MULTIBEND BRACKET (Uygulama1) Offset :0.30 Add Bend Offset :0.30 Add Bend

109 MULTIBEND BRACKET (Uygulama1) BEND_01: Highlight Add Intersection Sketch Tools

110 MULTIBEND BRACKET (Uygulama1)

111 MULTIBEND BRACKET (Uygulama1) Menteşe şeklini alması isteniln geometri, delikleri dahil olmak üzere sketch komutları yardımıyla çizilir.

112 MULTIBEND BRACKET (Uygulama2) Örnek Parça: multibend2.prt

113 MULTIBEND BRACKET (Uygulama2) Format => Layer Settings Layer 5 : Visible Bu katmanda açılmış olan parça yaklaşık olarak, uygulama sonunda oluşacak form hakkında bilgi vermektedir. Format => Layer Settings Layer 5 : Invisible Layer 10: Visible Layer 1 : Invisible

114 MULTIBEND BRACKET (Uygulama2) Yataydaki 6 yeşil çemberi seçiniz. Material Thickness: Add Bend

115 MULTIBEND BRACKET (Uygulama2) Dikeydeki Datum Plane ve aynı renkteki doğru parçasını seçiniz. Add Bend Inner Radius = 0.156

116 MULTIBEND BRACKET (Uygulama2) Dikeydeki 3 çemberi ve doğru parçasını seçiniz. Layer 10: Invisible Sketch Tools

117 MULTIBEND BRACKET (Uygulama2) Add Objects to Sketch Convert To/From Reference

118 MULTIBEND BRACKET (Uygulama2) Basic Curves, Circle Basic Curves, Trim

119 MULTIBEND BRACKET (Uygulama2)

120 SHEET METAL BRACKET Komut yardımıyla belirtilen yüzeyler arasında bağlantı elemanları oluşturulur.

121 SHEET METAL BRACKET (Selection Steps) Base Face: Düzlemsel olan ve dirseğin açılmış formunun oluşturulacağı yüzey seçilir Clearance Points : Base Pad olarak tanımlanan kısım için sınırlar belirtilir. Opsiyonel olan bu aşamada, sınır tanımlaması bir kenar seçilerek yapılırsa, form o kenara kadar uzanır. Bir nokta seçilmesi durumunda o noktayı baz alan; eğri seçilmesi durumunda son noktalarını merkez olarak kabul eden çemberler ile form belirlenir. En fazla 2 nokta tanımlanabilir. Target Faces: Dirseğin dayanacağı yüzey seçilir. Target Profile: Opsiyonel olan bu aşamada, sınır tanımlaması bir kenar seçilerek yapılırsa, form o kenara kadar uzanır. Bir nokta seçilmesi durumunda o noktayı baz alan; eğri seçilmesi durumunda son noktalarını merkez olarak kabul eden çemberler ile form belirlenir. En fazla 2 nokta tanımlanabilir. Clearance Points seçeneğinde olduğu gibi, seçim yapılmadığı taktirde form Target Face ile aynı sınırları kullanır.

122 SHEET METAL BRACKET

123 SHEET METAL BRACKET (Parameters) Clearance Distance: Clearance Point olarak tanımlanan noktalar için yarıçap belirtir. 2.Material Thickness: Dirsek kalınlığı tanımlanır. 3.Bend Radius: Dirsek yarıçapı belirtilir. 4.Pad Length: Base Clearance Point tanımlanmadığı zaman kesişim eğrisi ile Base Face olarak seçilen yüzeyin ters tarafta kalan kenarı arasındaki uzaklığı belirtir. 5. Flange Length: Reference Clearance Point tanımlanmadığı zaman büküm kısmına ait uzunluğu belirtir. 6. Offset Distance: Verilen değer kadar Reference Face ile dirsek arasında boşluk bırakır. 7.Chordal Tolerance: Bu değer, oluşacak dirseğin Reference Face olarak verilen yüzeye kesişim eğrisi boyunca ne kadar yakın olacağını belirler. 8.Linear Tolerance : Oluşan kesit eğrilerinin Reference Face olarak verilen yüzeye hangi tolerans değerinde izdüşürüleceğini belirler.

124 SHEET METAL BRACKET (Parameters) Add Rounded Corners: Clearence Points olarak verilmiş noktalar etrafında oluşan çemberleri kullanarak dirsek profilini oluşturur.

125 SHEET METAL BRACKET (Editing Outlines) Yapılan dirseğin sadece oluşturulması veya ortamda mevcut olan başka bir katı ile bütünleştirilmesi belirlenebilir.

126 SHEET METAL BRACKET (Editing Outlines) Oluşan dirsek için tüm yüzeyler tanımlanıp, sistem tarafından açıldıktan sonra, dirseğin dış hattını yukarıda belirtilen yöntemlerle düzenlemek mümkündür.

127 SHEET METAL BRACKET (Editing Outlines Normal To Curves) 1 Normal To Curve: Seçilmiş olan noktayı Base Face Clearance Circle ile teğet olacak ve kesişim eğrisine (Intersection Curve) dik olacak şekilde taşır. Point 2 Point 1

128 SHEET METAL BRACKET (Editing Outlines Between Circles) 2 Between Circles: Seçilmiş olan noktayı Base Face Clearance Circle ve Reference Face Circle Point arasında teğet olan çizgiler üzerine taşır. Point 2 Point 1

129 SHEET METAL BRACKET (Editing Outlines Along Vector) 3 Along Vector: Seçilmiş olan noktayı Base Face Clearance Circle ve Reference Face Circle Point arasında teğet olan çizgiler üzerine taşır. Point 2 Point 1

130 SHEET METAL BRACKET (Editing Outlines Drag Point) 4 Drag Point: Seçilmiş olan noktayı kesişim eğrisi (Intersection Curve) üzerinde, yüzdelik veya yay uzunluğu cinsinden kaydırma yarar.

131 SHEET METAL BRACKET 5 Point Constructor: Uzayda, Point Constructor menüsü yardımıyla seçilmişi olan bir noktayı kesişim eğrisi üzerine izdüşürerek noktaları taşır. Point 2 Point 1

132 PROFILE FLANGE Komut yardımıyla belirtilen kenar üzerinde Sketch ortamında çizilmiş olan form üzerinde büküm işlemi uygulanır.

133 PROFILE FLANGE (Selection Steps) Adjacent Face: Bükümün başlayacağı kenarın üzerinde olduğu yüzey belirlenir Section Profile : Bükümün oluşturulacağı form Sketch içerisinde çizilir; varsa yeniden düzenlenir. Web Profile: Büküm üzerinde oluşturulacak formlar çizilir; varsa yeniden düzenlenir. Edit Bends: Bükümler ile ilgili değişiklikler bu adımda yapılabilir. 4 Options: Büküm ölçüleri ve BAF ayarları bu kısımdan yapılır.

134 SHEET METAL CORNER Komut yardımıyla her iki tarafında büküm yapılmış köşeler kapatılır. Birbirlerine dik kenarları, seçilen kenar diğer komşu kenarı örtecek şekilde konumlandırmak için kullanılır. Gap: Birleşim esnasında bırakılacak boşluk değeridir.

135 SHEET METAL CORNER (Types - Butt Joint)

136 SHEET METAL CORNER (Types - Machinery)

137 SHEET METAL CORNER (Types Simple Miter)

138 SHEET METAL CORNER (Types - Full Miter)

139 SHEET METAL CORNER (Uygulama1) Örnek Parça: smd_corner.prt. Sheet Metal Corner Butt Joint Seçilecek Kenar

140 SHEET METAL CORNER (Uygulama1) Parçayı 90 döndürünüz. Seçilecek Kenar Flange(13) Bend Angle : 60

141 SHEET METAL CORNER (Uygulama1) Simple Miter Seçilecek Kenarlar

142 SHEET METAL CORNER (Uygulama1) Full Miter Seçilecek Kenarlar

143 SHEET METAL CORNER (Uygulama1) Seçilecek Kenar

144 SHEET METAL CORNER (Uygulama1) FORM / UNFORM

145 SHEET METAL RELIEF Büküm esnasında köşelerde oluşan deformasyonları önlemek amacıyla bu bölgelere uygun formlar verilir.

146 SHEET METAL RELIEF (Types - Circular) Bend Lines: Merkezi belirlemek için kesişen iki kenar seçilir. 2 Planar Face : Formun verileceği düzlemsel bir yüzey seçilir.

147 SHEET METAL RELIEF (Types - U) Bend Lines: Merkezi belirlemek için kesişen iki kenar seçilir. 2 Planar Face : Formun verileceği düzlemsel bir yüzey seçilir.

148 SHEET METAL RELIEF (Types - V) Bend Lines: Merkezi belirlemek için kesişen iki kenar seçilir. 2 Bend Tangent Line 1: Formun teğet olacağı 1. Köşe belirtilir Bend Tangent Line 2: Formun teğet olacağı 2. Köşe belirtilir. 4 Planar Face : Düzlemsel bir yüzey seçilir. 3 2

149 SHEET METAL RELIEF (Types - Routed) Bend Lines: Merkezi belirlemek için kesişen iki kenar seçilir. 2 Bend Tangent Line 1: Formun teğet olacağı 1. Köşe belirtilir Bend Tangent Line 2: Formun teğet olacağı 2. Köşe belirtilir. 4 Planar Face : Düzlemsel bir yüzey seçilir. 3 2

150 SHEET METAL ROUTED RELIEF Büküm esnasında köşelerde oluşan deformasyonları önlemek amacıyla bu bölgelere uygun form verilir

151 UNBEND / REBEND Sheet Metal özelliklerini taşımayan parçalardaki büküm yerlerini açmak ve kapamak için kullanılır. Üçüncü bir seçenek ile orijinalinden farklı bir büküm açısı da tanımlanabilir. Bend To Angle Rebend Unbend

152 UNBEND / REBEND (Types Unbend) Seçilen Kenar (Yatay Yüzeye Ait Alt Kenar) Unbend: Seçilen kenara bağlı olarak büküm yapılmış diğer tarafı açar.

153 UNBEND / REBEND (Types Rebend) Rebend: Unbend operasyonu ile açılmış olan formu tekrar bükülmüş hale dönüştürür.

154 UNBEND / REBEND (Types Bend To Angle) Seçilen Kenar (Yatay Yüzeye Ait Alt Kenar)

155 UNBEND / REBEND (Types Bend To Angle) Unbend /Rebend komut altında yapılan tüm operasyonlarda Model Navigator üzerinde açılım işlemleri için ek işlemler uygulandığına dikkat ediniz.

156 FORM / UNFORM 1 Form All: Tüm parçada kapama işlemini yapar. 2 Unform All: Tüm parçada açma işlemini yapar Form Selected Features : Seçilen bölümler için kapama işlemini yapar. Unform Selected Features : Seçilen bölümler için açma işlemini yapar.

157 METAFORM Seçilmiş yüzeyin, başka bir düzlemsel olan/olmayan başka bir yüzey üzerine ağ örme (mesh) yöntemiyle izdüşümünü almak için kullanılır.

158 METAFORM (Selection Steps) Region Boundary: İzdüşürülecek yüzey belirlenir. 2 Target Boundary : Üzerine izdüşürülecek yüzey belirtilir. 3 Boundary Conditions: İki yüzey arasında hizalama için referans nesne seçimi yapılır. 4 Transform Geometry : İzdüşürülmek için yüzey; veya o yüzey üzerinde başka bir nesne seçilir.

159 METAFORM (Options)

160 METAFORM (Options Material Properties)

161 METAFORM (Options - Material Properties / Yield Stress) 1 Yield Stress: Akma Gerilimi Bazı malzemelerin akma gerilimleri 1 PSI = kg/m² 1 Pascal = kg/m² Malzemelerin, üzerlerine uygulanan kuvvetler etkisiyle elastiklik (esneme) özeliklerini kaybederek plastik deformasyona ulaştıkları noktaya Akma Sınırı; bu noktaya tekabul eden kuvvete de Akma Gerilimi denir.

162 METAFORM (Options - Material Properties / Elastic Modulus) 2 Elastic Modulus : Elastiklik Modülü (Young Modülü) Elastiklik Modülü (Young Modülü) L 0 = İlk Boy L = Boydaki Değişim F= Uygulanan Kuvvet A= Alan

163 METAFORM (Options - Material Properties / Elastic Modulus) Bazı Malzemeler İçin Elastiklik Modülleri

164 METAFORM (Options - Material Properties / Tangent Modulus) 3 Tangent Modulus: Sertlik Gerilimi Sertlik Gerilimi F t =Uygulanan Kuvvet E t =Sertlik Gerilimi Akma Sınırı (A) olarak belirtilen kritik noktadan itibaren, malzemenin plastik deformasyon gösterdiği görülür. Bu bölgede malzeme tarafından gösterilen dayanıma Sertlik Gerilimi denir. L eff = Gerçek Boy l = Boy

165 METAFORM (Options - Material Properties / Poisson s Ratio) 4 Poisson s Ratio: Poisson Oranı Orijinal Geometri Temel olarak Poisson Oranı; Yanal Uzamanın, Eksenel (Dik) Uzamaya oranıdır.

166 METAFORM Bazı malzemelerin mekanik özellikleri (Shear Modulus:Kesme Mukavemeti)

167 METAFORM (Options Analysis Options) Yer değişim sonuçlarının gönderileceği katmanı belirler. Geri yaylanma sonuçlarının gönderileceği katmanı belirler. Üst üste binmek sonuçlarının gönderileceği katmanı belirler. Ağ oluşumunu gösterir. 5 Belirtilen çap değerine göre delikleri kapatır. 6 Örülecek ağın hassasiyeti belirlenir.

168 METAFORM (Uygulama1) Örnek Parça: metaform1.prt

169 METAFORM (Uygulama1)

170 METAFORM (Uygulama1)

171 METAFORM (Uygulama1)

172 METAFORM (Uygulama1)

173 METAFORM (Uygulama2) Örnek Parça: metaform2.prt

174 METAFORM (Uygulama2) Format => Layer Settings Layer 1 : Make Work Layer 2 : Visible Layer 210 : Visible

175 METAFORM (Uygulama2) Filter : G1 Faces

176 METAFORM (Uygulama2) Filter : Faces

177 METAFORM (Uygulama2)

178 METAFORM (Uygulama2)

179 METAFORM (Uygulama2)