EVLAT EDÝNME HÝZMETÝ. Evlat Edinmenin Hukuki Boyutlarý. Ülkemizde evlat edinme iþlemleri;

Transkript

1 EVLAT EDÝNME HÝZMETÝ Evlat Edinme; durumu evlat edindirilmeye uygun bir çocukla, durumu evlat edinmeye uygun kiþi/eþler arasýnda hukuki baðlar saðlanarak çocuk ebeveyn iliþkisinin kurulmasýdýr. Evlat Edinmenin Hukuki Boyutlarý Ülkemizde evlat edinme iþlemleri; Türk Medeni Kanunun 305 den 320 ye kadar maddeleri, Çocuklarýn korunmasý ve Ülkelerarasý Evlat Edinme Konusunda Ýþbirliðine Dair Sözleþmenin Onaylanmasýnýn Uygun Bulunduðu Hakkýnda Kanun, Küçüklerin Evlât Edinilmesinde Aracýlýk Faaliyetlerinin Yürütülmesine Ýliþkin Tüzük, Bu mevzuat ve iþleyiþe yönelik olarak hazýrlanan genelge ve daðýtýmlý yazýlar, kapsamýnda yürütülmektedir. Evlat edinme yollarý: Korunma altýndaki bir çocuðun evlat edinilmesi. Kiþilerarasý anlaþma ile evlat edinme (Bu grupta yer alan evlat edinmelerde de baþvuru koþullarý aynen geçerlidir. Aile Mahkemesine, bulunmadýðý durumlarda Asliye Hukuk Mahkemesine baþvurmalýdýr. Medeni Kanunun 316. maddesi gereði, ilgili mahkeme hakimince taraflar hakkýnda araþtýrma yapýlmasý Kurumumuzdan istenmektedir. Taraflarýn yurt içinde yaþamasý halinde bu istek Ýl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerimizce yerine getirilmektedir. Ancak, taraflardan birinin yurt dýþýnda olmasý halinde, evlat edinecek ailenin öncelikle bulunduðu ülkenin yetkili birimine baþvurmasý gerekmektedir. Yurt dýþý baðlantýlý iþlemler Genel Müdürlükçe yürütülmektedir. Yapýlan araþtýrmada oluþan kanaati bildirir rapor evlat edinme mevzuatý kapsamýnda hazýrlanarak ilgili mahkeme hakiminin takdirine sunulmaktadýr) Sorumlu Birim Ülke içi evlat edinmelerde evlât edinmelerde aracýlýk faaliyetleri Aracý Kurum yetkisi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðý Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüðü tarafýndan yürütülür. (Türk Medeni Kanunun 320. Maddesi gereði hazýrlanarak yürürlüðe giren Küçüklerin Evlât Edinilmesinde Aracýlýk Faaliyetlerinin Yürütülmesine Ýliþkin Tüzük) Ülkelerarasý evlât edinme iþlemleri Merkezi Makam yetkisi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðý Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüðü Aile Yanýnda Destek Hizmetleri Dairesi Baþkanlýðý tarafýndan yürütülür.(lahey Ülkelerarasý Evlat Edinme Sözleþmesi gereði ülkelerarasý evlat edinme iþlemlerini yürütmekten sorumlu tek yetkili merkezi makam olarak) Bu kapsamda, Dýþ Ýþleri Bakanlýðý tarafýndan, Lahey Uluslar arasý Özel Hukuk Daimi Bürosu'na yapýlan bildirim ile Genel Müdürlüðümüz, ülkelerarasý evlat edinme iþlemlerinde Ülkemizin Merkezi Yetkili Makamý statüsünü kazanmýþtýr. Ülkelerarasý evlat edinme iþlemleri kabul eden veya menþe devlet merkezi makamlarý arasýnda iþbirliði yapýlarak gerçekleþtirilir. Evlât Edinme Koþullarý Evlât edinmede; Küçüðün, evlât edinen tarafýndan en az bir yýl süreyle bakýlmýþ ve eðitilmiþ olmasý, Evlât edinmenin her halde küçüðün yararýna bulunmasý ve evlât edinenin diðer çocuklarýnýn yararlarýnýn, hakkaniyete aykýrý bir biçimde zedelenmemesi, Evlât edinecek kiþi veya eþlerin, evlât edinilenden en az onsekiz yaþ büyük olmasý, Evlat edinen ile edinilen arasýnda en fazla 40 yaþ fark olmasý, Ayýrt etme gücüne sahip olan küçüðün rýzasýnýn alýnmasý, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayýlý Türk Medenî Kanununun 311 inci ve 312 nci maddelerinde yer alan hükümler hariç, 309 uncu maddesinde belirtilen þekilde küçüðün ana ve babasýnýn rýzasýnýn bulunmasý, Küçüðün vesayet altýnda olmasý halinde, Türk Medenî Kanununun 397 nci maddesinde öngörülen vesayet dairelerinin izninin alýnmýþ olmasý, Eþlerin en az beþ yýldan beri evli olmalarý veya her ikisinin de otuz yaþýný doldurmuþ bulunmalarý, koþullarý aranýr. Evli Olmayan Kiþinin Evlat Edinmek Ýstemesi Koþulu;

2 Evlât edinmek isteyen ve evli olmayan kiþinin otuz yaþýný doldurmuþ bulunmasý koþulu aranýr. Evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler. Eþlerden Birinin Diðerinin Çocuðunu Evlat Edinme Ýstemesinin Koþulu: Eþlerden birinin, diðerinin çocuðunu evlât edinebilmesi için; En az iki yýldan beri evli olmalarý veya Kendisinin otuz yaþýný doldurmuþ bulunmasý, koþullarý aranýr Evli Olan Eþin Tek Baþýna Evlat Edinme Koþulu: Otuz yaþýný doldurmuþ olan eþin, tek baþýna evlât edinebilmesi için,; Diðer eþin ayýrt etme gücünden sürekli olarak yoksunluðu veya iki yýlý aþkýn süreden beri nerede olduðunun bilinmemesi ya da Mahkeme kararýyla iki yýlý aþkýn süreden beri eþinden ayrý yaþamakta olmasý yüzünden, birlikte evlât edinmesinin mümkün olmadýðýný ispat etmesi, Türk Medeni Kanunun 306. maddesine göre, en az 5 yýldan beri evli olmalarý veya otuz yaþýný doldurmuþ bulunmalarý gerekir Baþvuru yeri: Evlat edinmek üzere baþvurmak isteyenler: Yerleþim yeri Türkiye de olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaþlarý, yerleþim yerlerindeki Ýl Müdürlüklerine, Yerleþim yeri yurt dýþýnda olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaþlarý ile yabancý ülke vatandaþlarý, kabul eden Devletin merkezi makamýna, Türkiye de bir yýldan fazla süreyle oturma izni almýþ yabancý ülke vatandaþlarý, Merkezi Makama gönderilmek üzere bulunduklarý yerin Ýl Müdürlüðüne, yazýlý baþvuruda bulunurlar. Baþvuru þekli: Evlat edinmek isteyenlerin þahsen ve yazýlý olarak baþvurmalarý gerekir. Eþlerin evlât edinmek istemesi halinde baþvuruda her ikisinde birlikte bulunmasý gerekir. (Baþvuruda bulunmak üzere gitmeden önce randevu alýnmalýdýr.) Baþvuru Sýrasýnda Yapýlacak Ýþlemler: Baþvuranlara, evlât edinilecek küçüklerin özellikleri ile evlât edinmenin sosyal ve hukuki sonuçlarý hakkýnda sosyal çalýþmacý tarafýndan bilgi verilir ve ilk görüþme formu birlikte doldurulur. Evlât edinmek üzere baþvuran kiþi veya eþler, evlât edinme iþlemlerine iliþkin tüm yükümlülükleri kabul ve taahhüt ederler. Evlat Edinmek Üzere Baþvurmaya Karar Vererek Baþvuranlardan Hazýrlanmasý Ýstenilecek Belgeler: Evlât edinmek üzere baþvuran kiþi veya eþlerden aþaðýdaki belgeler istenir: Nüfus müdürlüðü tarafýndan düzenlenen nüfus olayý kayýt örneði, Baþvuran ve birlikte yaþadýðý aile fertlerinin 25/5/2005 tarihli ve 5352 sayýlý Adli Sicil Kanunu kapsamýnda yer alan silinmiþ kayýtlar da dâhil sabýka kayýtlarý, Mal varlýðýný, gelir ve sosyal güvenlik durumunu gösterir belgeler, Kimlik Paylaþýmý Sisteminden belge üretebilen muhtarlýklardan veya nüfus müdürlüklerinden alýnacak yerleþim yeri belgesi, Öðrenim durumunu gösterir belge, Fiziksel, zihinsel ve ruhsal bir engelinin, sürekli bakýmý gerektiren, bulaþýcý veya süreðen bir hastalýðýnýn bulunmadýðýný, ayrýca alkol veya uyuþturucu madde baðýmlýsý olmadýðýný belirten saðlýk kurulu raporu, Türkiye de yaþayan yabancý ülke vatandaþlarýndan veya yurt dýþýnda yaþayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaþlarýndan oturma izin belgesi ve küçüðün kabul eden ülkeye girmesine ve orada sürekli ikametine izin

3 verildiðine veya verileceðine dair belge. Baþvurularýn Ýncelenmesi Evlât edinmek üzere baþvuran kiþi ve eþler; Belgeleri, baþvuru tarihinden itibaren en geç iki ay içinde tamamlayýp sunarlar. Bu süre içinde belgeleri sunmayanlarýn baþvurularý iþleme konulmaz. Belgelerin sunulduðu tarih ve saat sosyal inceleme ve küçüðün yerleþtirilmesi sýralamasýnda esas alýnýr. (Ancak, korunmaya muhtaç olmayan küçüklerin evlât edinilmesi veya oluþmuþ anne, baba ve küçük iliþkisinin bulunmasý ya da hýsýmlýðýn söz konusu olmasý durumlarýnda bu esasa baðlý kalýnmaz.) Baþvuru sahipleri belgelerin tesliminden itibaren en geç altý ay içinde yerleþim yerlerinde ziyaret edilerek haklarýnda sosyal inceleme baþlatýlýr. (Baþvurularýn yoðun olduðu Ýl Müdürlüklerinde bu süre, altý ay daha uzatýlabilir.) Ýncelemede karar vermeye yardýmcý olacak her türlü belge talep edilir. Baþvuru sahiplerinin ve varsa birlikte yaþadýklarý baþka kiþilerin kiþilik, eðitim, kültürel özellikleri, ekonomik güçleri, saðlýk durumlarý, aile bireylerinin birbirleriyle ve çevreleri ile olan iliþkileri, küçükten beklentileri, evlât edinmeye bakýþ açýlarý, bakým, eðitme ve yetiþtirme konularýna yaklaþýmlarý, evlât edinmek istedikleri küçüðün özellikleri, baþvuru sahiplerinin veya varsa altsoylarýnýn tavýr ve düþünceleri deðerlendirilir. Baþvuru sahipleri ile en az beþ görüþme gerçekleþtirilir. Yapýlan görüþmeler, incelemeler ve belgeler sonucu yapýlan deðerlendirme ile kapsamlý bir Sosyal Ýnceleme Raporu hazýrlanarak kanaat bildirilir. Sosyal Ýnceleme Raporunda yer alan olumlu ya da olumsuz kanaat baþvuru sahibine yazýlý olarak bildirilir. Baþvuru hakkýnda olumlu kanaat bildirilmesi halinde dosya sýraya alýnýr. Baþvurularýn reddi, Evlât edinmek isteyenlerden baþvuru için yeterli koþullarý taþýmadýklarý anlaþýlanlarýn baþvurularý sosyal inceleme yapýlmaksýzýn reddedilir. Ailelerin çocuk büyütmeye haklarý olduðu kadar, kendi isteklerini ifade edemeyen çocuklarýn da kendileri için en uygun olduðu titizlikle belirlenmiþ ortamlarda yaþamaya haklarý bulunmaktadýr. Herhangi bir iþyerinde çalýþmak veya sosyal ortamda kabul görmenin belirli kurallarý bulunmaktadýr. Biyolojik aileleri yanýnda örselenmiþ çocuklarýn bakým sorumluluðunun devri hususu da Ülkemizin geleceðini teslim edeceðimiz çocuklar söz konusu olduðu için oldukça önemli olup kurallarýn olmamasý düþünülememektedir. Bu nedenle baþvurularýn reddedilmesi sadece ailenin olumsuz olduðu yönünde algýlanmamalýdýr. Kurumumuz, korunmaya muhtaç çocuklarýn özelliklerine en uygun ortamý saðlayabilecek aileleri seçmek sorumluluðunu da taþýmaktadýr. Baþvurularýn Askýya Alýnmasý: Baþvurularý iþleme konulanlarýn dosyalarý haklý mazeret göstermeleri halinde mazeretin gerektirdiði bir süre için askýya alýnabilir. (Bu süre sonunda yeniden yapýlacak sosyal inceleme sonucunda düzenlenecek rapora göre dosya iþleme konulur.) Baþvurularýn Ýþlemden Kaldýrýlmasý: Mevzuatla belirlenen süreler içinde baþvuru sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle sosyal incelemeye baþlanýlamamasý durumunda dosya iþlemden kaldýrýlýr. Bunlarýn yeniden baþvuruda bulunmalarý halinde ilk kez baþvuruda bulunulmasýna iliþkin mevzuat hükümler uygulanýr. Baþvurularýn Ýptali: Geçici bakým sözleþmesi uyarýnca yanlarýna yerleþtirilen küçüðü, kendilerinin veya küçüðün belgelendirilen ciddi saðlýk nedeni dýþýnda geri verenlerin dosyalarý iptal edilir. Bu kiþilerin sonraki evlât edinme baþvurularý bu gerekçe ile reddedilir. Ýtiraz: Evlât edinme baþvurusunun reddedilmesine, askýya alýnmasýna veya iþlemden kaldýrýlmasýna iliþkin iþlemler Ýl Müdürlüðü tarafýndan baþvuru sahiplerine yazýlý olarak bildirilir.

4 Bu iþlemlere karþý bildirim tarihinden itibaren onbeþ gün içinde Ýl Müdürlüðü nezdinde itiraz edilebilir. Ýtiraz komisyon tarafýndan görüþülerek en geç bir ay içinde kesin olarak karara baðlanýr ve karar itiraz edene yazýlý olarak bildirilir. Sýralamada dikkate alýnacak hususlar: Küçüðün yaþý, cinsiyeti, saðlýk durumu, varsa kardeþi ile birlikte istenmesi gibi özellikler sýralamayý belirlemede dikkate alýnýr. Evlât edinilecek küçüðün, varsa kardeþi ile birlikte evlât edindirilmesine, bunun mümkün olmamasý durumunda birbirlerine yakýn yerleþim yerlerinde bulunan ve birbirleriyle görüþtürebilecek kiþi veya eþlerin yanýna yerleþtirilmelerine özen gösterilir. Kardeþi olan küçükleri birlikte evlât edinmek isteyenler için sýralamaya baðlý kalýnmayabilir. Ülkelerarasý Evlat Edinme : Ülkelerarasý kapsamda yer alan dosyalar Lahey Ülkelerarasý Evlat Edinme Sözleþmesi gereði deðerlendirilmektedir. Sözleþme gereði küçük ancak kendi Ülkesinde evlat edindirilemediði takdirde ülkelerarasý bir evlat edinme söz konusu olabilmektedir. Ülkemizde evlat edinmek üzere ailelerin sýrada beklemesi nedeniyle bu kapsamda genellikle süreðen saðlýk sorunlarý, engelleri ve bebek grubunun dýþýnda 5 yaþ ve üzeri olup genellikle erkek ya da kardeþleri olan çocuklar yer almaktadýr. Ülkemizde ikamet eden ve ayný zamanda bir baþka ülkenin vatandaþlýk hakkýna sahip olan ya da Türk vatandaþý ile evli olan yabancý ülke vatandaþlarý hakkýnda evlat edinmenin vatandaþý olunan ülkede tanýnýp tanýnmayacaðýna iliþkin olarak Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüðü tarafýndan ülkelerarasý iþlem gerçekleþtirilmektedir. Türkiye de ikamet eden yabancý ülke vatandaþlarýnýn sabýkalarý olmadýðýný gösterir belgelerinin vatandaþý olduklarý ülkeden kendileri tarafýndan temin edilmesi gerekmektedir. Ülkelerarasý Merkesi Makamlarý ile iþlem baþlatýlacak vaka dosyalarýnda; bu ilke ile süren iletiþimin detaylarýna ve iletiþim bilgilerine yer verilmesi gerekmektedir. Küçüðün yerleþtirilmesi: Küçük evlat edinecek kiþi/eþlerin yanýna Evlat Edinme Öncesi geçici Bakým Sözleþmesi ile yerleþtirilir. Geçici Bakým Sözleþmesi nin imzalanmasýndan sonra, evlât edinilecek küçük, en az bir yýl süreyle bakým ve eðitimi için uygun görülen kiþi veya eþlerin yanýna yerleþtirilir. Ýzleme: Evlât edinme öncesi bir yýllýk geçici bakým sürecinde mevzuata uygun olarak yerleþtirilen küçük; Evlât edinecek kiþi veya eþlerin küçüðü eðitme yeteneði, aile iliþkileri, saðlýðý, küçükle olan iliþkilerindeki geliþmeler ile sosyal ve ekonomik koþullarýndaki deðiþimler yönünden sosyal çalýþmacýlarca izlenir. Yapýlan izlemeler sonucu üçer aylýk dönemler halinde Ýzleme Raporlarý düzenlenir. Evlât edineceklerin altsoyu olmasý halinde düzenlenen Ýzleme Raporunda onlarýn da küçük ile ilgili tavýr ve düþünceleri deðerlendirilir. Evlat edineceklerin küçüðe karþý tutum ve davranýþlarý Kurum tarafýndan denetlenirken gerektiðinde danýþmanlýk ve rehberlik hizmeti de verilir. Evlat Edinme Ýþleminin Tamamlanmasý: Bir yýllýk izleme süresi sonunda sosyal inceleme raporunu da içeren dosya bir ay içinde ilgili mahkemeye evlat edinme davasý açýlmak üzere hazýrlanýr. Yerleþtirme Ýþlemi Sonrasý Küçüðün Yýrt Dýþýna Çýkmasý: Evlat edinme öncesi bir yýllýk geçici bakým sürecinde kiþi/eþlerin, görev, tatil gibi nedenlerle kýsa süreli olarak il dýþýna çýkmak istemesi halinde; Yeterli bir zaman öncesinde il müdürlüðüne þahsen ve yazýlý olarak baþvuruda bulunulmasý gerekir. Ýl müdürlüðü tarafýndan mevzuat gereði olan iþlemler tamamlanarak izin verilmesi sonrasýnda küçük evlat edineceklerle birlikte il dýþýna çýkabilir.

5 Evlat edinme öncesi bir yýllýk geçici bakým sürecinde kiþi/eþlerin, görev, tatil gibi nedenlerle kýsa süreli olarak yurt dýþýna çýkmak istemesi halinde; Yeterli bir zaman öncesinde il müdürlüðüne þahsen ve yazýlý olarak baþvuruda bulunulmasý gerekir. Ýl müdürlüðü tarafýndan küçüðün yurt dýþýna çýkabilmesi için mevzuat gereði olan iþlemler tamamlanýr. Ýl müdürlüðü tarafýndan bu bilgi Merkezi Makam Yetkisi kapsamýnda iþlem yapýlmak üzere Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüðüne iletilir. Küçüðün yurt dýþý izlemelerinin yapýlmasýný gerektiren bir süre gidilen ülkede kalmasýnýn söz konusu olduðu durumlarda Merkezi Makam tarafýndan da gidilen ülkenin merkezi makamý ile iþbirliði yapýlarak izleme sürdürülür, düzenlenen raporlarýn gönderilmesi talep edilir. Ýzleme sürecinin baþlatýlmasý halinde evlat edinecek aile izlemelerin yapýlmasý ve periyodik olarak düzenlenecek raporlarýn gönderilmesinden sorumludur. Evlat Edinmek Üzere Baþvuranlarýn En Çok Tercih Ettikleri Çocuklar: Evlat edinmek üzere baþvuranlar genellikle (0 1) yaþ grubu ve kimsesi olmayan çocuklarý evlat edinmek istemektedirler. Genellikle terk edilen çocuklarýn tercih edilmesinin nedeni günün birinde ailesinin ortaya çýkarak çocuðu ellerinden alacaðý korkusundan kaynaklanmaktadýr. Bir çocuðun kimsesinin olmamasý terk/buluntu olarak nitelendirilen grup için dahi mümkün olmayýp sadece ailesine iliþkin bir bilginin olmadýðý anlamý taþýmaktadýr. Gizlilik: Türk Medeni Kanunun 314. Maddesi Evlat edinme ile ilgili kayýtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararý olmadýkça veya evlatlýk istemedikçe hiçbir þekilde açýklanamaz. Ýle evlat edinme iþlemlerinde gizlilik hüküm altýna alýnmýþtýr. Ancak þu hususun da açýklanmasýnda yarar görülmektedir. Oldukça düþük bir olasýlýk olmakla birlikte belirtilen grupta yer alan çocuklarýn ebeveynlerinin günün birinde ortaya çýkarak çocuklarýný arama riski her zaman bulunmaktadýr. Ancak bu itirazlar dava konusu olup ilgili mahkemeye baþvurularak yapýlmasý gerekmektedir. Evlat edinene ait dosya bilgileri Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüðü tarafýndan düzenlenen çocuðun yüksek yararýnýn esas alýndýðý gerekçeli raporla birlikte ve gizlilik kaydý düþülerek ilgili mahkemeye gönderilmektedir. Bebek grubu dýþýndaki çocukla iletiþim kurma: Evlat edinmek üzere baþvuranlarýn (0-1) yaþ grubu çocuklarý evlat edinmek istemelerinin önemli bir nedeni, evlat edinecekleri çocuðun yaþý büyüdükçe iletiþim kurmakta zorlanacaklarý kaygýsýndan kaynaklanmaktadýr. Korunmaya muhtaç çocuklarýmýzýn korunma altýna alýnmadan önceki özellikleri (olumsuz aile koþullarýndan gelmeleri, kuruluþa gelinceye kadar olan yaþamlarýnda örselenmiþ olmalarý, tutarlý ve dengeli bir sevgi almamýþ olmalarý... vb.) nedeniyle bir aile sýcaklýðýna ve güvende olmaya duyduklarý özlem duyduklarý, evlat edinmek üzere baþvuran ailelerimizin de genellikle çocuðu olmayan kiþiler olmalarý sebebiyle yýllardýr çocuk özlemi çektikleri göz önüne alýndýðýnda, her iki ihtiyaç grubunun bir araya getirilmesi sonucu uyum süreci gösterilecek özveri ve sabýr ile birlikte çok daha kolaylýkla atlatýlabilmektedir. Bu süreçte hizmette görev yapan sosyal çalýþmacýlarýmýz her aþamada evlat edinecek kiþi/çiftlerin yanýnda olarak gerekli danýþmanlýk hizmetini vermektedir. Ancak öncelikle evlat edinilecek çocuðun bocalayabileceði, sevgiyi sýnayacaðý göz ardý edilmemelidir. Bu güvensizliðin aþýlmasý evlat edineceklerin sorun çözme becerisi, sabrý ve olumlu yaklaþýmýyla mümkün olabilmektedir. Çocuk büyürken geliþim dönemlerine baðlý olarak pek çok farklý sorunla karþýlaþýlmasý olasýdýr. Evlat edinenlerden beklenen sorunlarla karþýlaþýldýðýnda biyolojik anne babalar gibi çözümü bulmak için çaba sarf edilmesidir. Çünkü çocuðun kiþiliðinin öncelikle büyütüldüðü ailedeki iliþkiler ve sosyal çevre tarafýndan þekillendirildiði unutulmamalýdýr. Evlat edinmek üzere sýrasý gelen kiþi/çiftlerin çocukla karþýlaþmasý: Evlat edinmek üzere sýrasý gelenlere; Talep edilen grupta çocuk önerilir. Çocuðu görmeye gitmeden önce önerilecek çocuðun dosya bilgileri hakkýnda bilgi verilir.

6 Sadece önerilen çocuðu görebilirler. Bebek grubundan evlat edinmek isteyen bazý ailelerimizin çocukla karþýlaþtýrýldýklarýnda beklenti düzeylerinin yüksek olmasý sebebiyle zaman zaman hayal kýrklýðý yaþadýklarý gözlemlenmektedir. Özellikle bebek grubunda çocuklarýmýz evlat edinmek üzere ailelerin yanýna doðumu takip eden günlerde yerleþtirildiðinden henüz fiziksel özellikleri belirlenmediði gibi henüz çok albenili bir görünüme de sahip olmamaktadýr. Ayný zamanda korunmaya muhtaç çocuklarýmýzýn geliþim özelliklerinin normal huzurlu bir aile ortamýnda beklenen bir hamilelik süreci doðan bir çocuk gibi olmasý beklenemeyecektir. Korunmaya muhtaç çocuklarýmýz genellikle saðlýksýz hamilelikler sonucu doðmakta ve kuruluþ bakýmýna gelinceye kadar olumsuz koþullarda (Soðukta kalma, yetersiz beslenme, uyaran eksikliði, teke tek ilgi yoksunluðu... vb.) yaþamaktadýrlar. Bu nedenle geliþimlerinin saðlýklý aile ortamýnda yetiþen bir çocuk gibi olmamaktadýr. Ancak aile yanýna yerleþtikten kýsa bir süre sonra hýzlý bir þekilde aradaki farký kapatmaktadýrlar. Bebek grubu dýþýndaki büyük yaþ grubu çocukla iletiþim kurma: Bu yaþ grubu çocukla iletiþim kurmadan önce uyum sürecinin kolay geçirilmesini saðlayan bir süreç uygulanmaktadýr. Önce kiþi/çiftlerin çocuðu tanýþtýrýlmadan belli bir mesafeden görmesi saðlanýr. Daha sonra evlat edinmeden söz edilmeden evlat edinilecek çocuk ve kiþi/eþler karþýlaþtýrýlýr. Karar verilmesi halinde evlat edinilecek çocuk ve evlat edinecekler tanýþma için hazýrlanýr. Önceleri kýsa süreli birlikte olmalarýna fýrsat tanýnýr. Birlikte yaþamaya karar verilmesini takiben çocuk evlat edineceklerin yanýna yerleþtirilir. Bu sürecin saðlýklý geliþmesi uyum sürecinin de kolay geçirilmesi açýsýndan önemli bulunmaktadýr. Evlat Edinilene Evlat Edinildiði Gerçeðinin Söylenmesi: Küçüðe evlat edinildiði uygun yaþ ve zamanda mutlaka söylenmelidir. Çocuða evlat edinildiðini söyleme konusunda evlat edinme dosyasýndan sorumlu sosyal çalýþmacý tarafýndan gerekli danýþmanlýk hizmeti verilmektedir. Çocuk psikolojisi alanýnda yapýlan çalýþmalar ýþýðýnda çocuklarýn bu durumu normal kabul ederek sorun yaþamamalarý ve yaþatmamalarý için evlat edinmenin açýklanacaðý en uygun dönemin çocuðun henüz sosyal yaþama tam olarak açýlmadýðý, anne ve baba objesinin yaþamýnda birinci derecede önem taþýdýðý okul öncesi çað (4 6 yaþ) olduðu bilinmektedir. Bu açýklamanýn zamanýnda yapýlmamasý halinde; Evlat edinilen açýsýndan bakýldýðýnda; hazýr olmadýðý dönemde herhangi bir kaynaktan (aile dýþý kiþiler/belgeler vb.) gerçeði öðrenme olasýlýðý çok yüksektir. Bu durumda, evlat edinilenin baþta evlat edinene olan güveninin sarsýlmasýnýn yaný sýra diðer insanlarla iletiþimi bozularak yaþamýnda onarýlamayacak büyük bir yaralar da açýlabilmektedir. Evlat edinen açýsýndan bakýldýðýnda; evlat edinen yaþam boyu böyle bir gerçeði saklama zorunluluðunu her zaman omuzlarýnda aðýr bir yük olarak hissedecektir. En önemlisi hazýr olmadýðý dönemde uygun olmayan þekilde gerçeði öðrenen evlat edinilen de evlat edinen aileyi suçlayacaktýr. Bu açýklama yapýlýrken evlat edinilene bazý çocuklarýn annelerinin karnýnda deðil kalplerinde büyüdüðü, kendi çocuðunuz olmasýný çok istediðinizi açýklarken asla biyolojik ailesini kötüleyen ifadeler kullanmamaya dikkat edilmelidir. Bu yapýlýrken evlat edinilenin kendi hakkýndaki 'beni ailem istememiþ' duygusunun oluþmamasýna gereken özenin gösterilmesi büyük önem taþýmaktadýr. Evlat Edinme Ýle Çocuðun Kazandýðý Haklar Evlat edinilmiþ çocuklar yasal olarak öz çocuklarýn haklarýna sahip olurlar. Ana ve babaya ait olan haklar ve hükümlülükler evlat edinene geçer. Evlat edinilen, evlat edinenin mirasçýsý olur. Evlat edinilen küçük ise evlat edinenin soyadýný alýr. Evlat Edinilenin Adýnýn Deðiþtirilmesi: Evlat edinen isterse çocuða yeni bir ad verebilir. (Bu durum özellikle bebek grubunda yer alan bir uygulama olup evlat edinme davasý açýldýðýnda bu talepte de bulunulabilir.) Evlat Edinilenin Evlat Edinenin Nüfusuna Kayýt Edilmesi:

7 Eþler tarafýndan birlikte evlat edinilen ve ayýrt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydýna ana ve baba adý olarak evlat edinen eþlerin adlarý yazýlýr. Evlat edinilenin miras ve baþka haklarýnýn zedelenmemesi, aile baðlarýnýn devam etmesi için evlat edinilenin naklen geldiði aile kütüðü ile evlat edinenlerin aile kütüðü arasýnda her türlü bað kurulur. Ayrýca evlat edinme ile ilgili kesinleþmiþ mahkeme kararý her iki nüfus kütüðüne iþlenir. Evlat edinme ile ilgili kayýtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararý olmadýkça veya evlatlýk istemedikçe hiçbir þekilde açýklanamaz. Evlat Edinilenin Dosya Bilgilerini Talep Etmesi: Evlat edinme ile ilgili kayýtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararý olmadýkça veya evlat edinilen istemedikçe hiçbir þekilde açýklanamamaktadýr. Evlat edinen kiþi reþit olduktan sonra evlat edinmedosyasýndaki bilgilere ulaþmak için baþvuruda bulunabilir. Baþvuru yapýlýrken; Þahsen ve yazýlý olarak yapýlmasý, (Posta yoluyla yapýlan baþvurular hakkýnda da araþtýrma yapýlmaktadýr. Ancak, araþtýrma sonucu kiþinin ikamet ettiði yerdeki Ýl Sosyal Hizmetler Müdürlüðüne bildirilmekte olup bilginin kiþiye verilmesi, mevcut kimlik aslý ile yapýlacak þahsen baþvurusu ile mümkün olabilmektedir.) Yapýlan baþvuruda araþtýrmanýn yapýlmasýna esas olarak sunulan bilgi ve belgenin kapsamýnýn geniþ tutulmasý, (Araþtýrmanýn daha kýsa sürede tamamlanmasýný saðlayacaktýr.) Ýkamet ettiði Ýl deki Ýl Müdürlüðüne, (Evlat edinme mahkemesinin yapýldýðý Ýl biliniyorsa ve kiþi ayný Ýl'de halen ikamet ediyorsa, Ýl Sosyal Hizmetler Müdürlüðüne, aksi takdirde Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüðüne sunmalarý halinde haklarýnda gerekli araþtýrma yapýlabilmektedir.) Aþaðýda yer alan halinde bilgi ve belgelerden elinde mevcut olanlarý baþvuru dilekçesine eklenmesi, - Kiþinin mevcut kimlik fotokopisi, - Evlat Edinme Mahkeme Kararý, - Mahkeme kararýndan önceki kimlik bilgileri, - Ýsim deðiþikliðine dair mahkeme kararý, - Evlat edinme öncesinde kalýnan Ýl ve kuruluþun adý, - Kuruluþa kabul ve evlat edinme tarihleri. gerekmektedir. Baþvuru sahibinin dosya bilgileri hakkýndaki bilgi hizmette görev yapan sosyal çalýþmacý tarafýndan yapýlan bir görüþme ile evlat edinene açýklanýr. Kurumumuz 1983 yýlýnda faaliyete baþlamýþ olup, önceki yýllara ait arþiv bilgileri Çocuk Koruma Birlikleri ve Saðlýk Bakanlýðý tarafýndan devredilen belgelerle sýnýrlýdýr. Bir Baþkasýnýn Çocuðunun Evlat Edinme Mahkeme Karar Olmaksýzýn Doðrudan Nüfusa Öz Çocuk Olarak Kayýt Ettirilmesi: Hâkim kararý olmaksýzýn doðrudan nüfusa kayýt ettirilerek çocuðun soy baðýnýn deðiþtirilmesi Türk Ceza Kanunun 231.Maddesi (1) Bir çocuðun soybaðýný deðiþtiren veya gizleyen kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. (2) Özen yükümlülüðüne aykýrý davranarak, saðlýk kurumundaki bir çocuðun baþka bir çocukla karýþmasýna neden olan kiþi, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Ýle düzenlenerek hükme baðlanmýþtýr. Kurumumuz tarafýndan bu kapsamda bir iþlem yapýldýðýnýn tespit edilmesi halinde öncelikle ailenin nesep düzeltme iþlemlerini baþlatmasý istenmektedir.

8 Ailenin gerekli hukuksal süreci baþlatmamasý halinde ise Cumhuriyet Savcýlýðýna suç duyurusunda bulunulmaktadýr. EVLAT EDÝNMEK ÜZERE BAÞVURDUÐUNUZDA ÝÞLEMLERÝN GEREKTÝRDÝÐÝ TÜM YÜKÜMLÜLÜKLERÝ KABUL ETMÝÞ SAYILIRSINIZ. HAKKINIZDA OLUMLU KARAR VERÝLMESÝ HALÝNDE EVLAT EDÝNECEÐÝNÝZ ÇOCUK YASAL OLARAK SÝZÝN ÖZ ÇOCUÐUNUZ GÝBÝ EÞÝT HAKLARA SAHÝP OLACAKTIR. BÝR ÇOCUÐUN BAKIMI SEVGÝ, SABIR, HOÞGÖRÜ VE ÖZVERÝ GEREKTÝRMEKTEDÝR. VERECEÐÝNÝZ BU KARARIN GERÝ DÖNÜÞÜ OLMAYIP, SÝZÝN DE BU BÝLÝNÇLE EBEVEYNLÝK SORUMLULUÐUNUZU YERÝNE GETÝRECEÐÝNÝZE ÝNANIYORUZ. EVLAT EDÝNMENÝN BÝR ÇOCUÐA SICAK YUVA SUNMANIN YANINDA SÝZE TOPLUM ÝÇÝNDE EBEVEYN OLMA AYRICALIÐINI SUNDUÐUNU UNUTMAYIN! *** Bu sayfada evlat edinme mevzuatý ve iþleyiþ hakkýnda genel anlamda bilgi verilmiþtir. Detaylý bilgi almak istemeniz halinde yurt içinde il müdürlüklerimize ülkelerarasý iþlemlerde ise Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüðü Aile Yanýnda Destek Hizmetleri Dairesi Baþkanlýðý Evlat Edinme Birimi ile iletiþime geçerek daha detaylý bilgi alabilirsiniz. Evlat Edinme Birimi Ýletiþim Bilgileri: Tel : 00 (312) / Faks : 00 (312)