MDZ-326 Đş Hayatında Yabancı Dil Dersi Ders Notları

Transkript

1 MDZ-326 Đş Hayatında Yabancı Dil Dersi Ders Notları Yard. Doç. Dr. Özgür Akkoyun Şubat-2012-Diyarbakir

2 UNIT 1 The Tenses 1. The Simple Present Tense 2. The Present Continuous Tense 3. The Simple Past Tense 4. The Present Perfect Tense 5. The Past Continuous Tense 6. The Present Perfect Continuous Tense 7. The Past Perfect Tense 8. The Past Perfect Continuous Tense 9. The Simple Future Tense 10. The Near Future Tense (be going to) 11. The Future Continuous Tense 12. The Future Perfect Tense 13. The Future Perfect Continuous Tense 2

3 1. The Simple Present Tense (Basit geniş zaman) Genellikle, the simple present her zaman olan olay ya da durumları ifade eder. Alışıla gelmiş olarak geçmişten günümüze var olan ve büyük ihtimalle gelecekte de var olacak olan olay ve durumları ifade eder. 1. Ortada olan durumu ifade etmede kullanılır: Example: Toyota produces good cars. Neslihan plays great volleyball. 2. Yaygın ve alışkanlık olan şeyleri ifade etmede kullanılır: Example: I drink three cups of tea everyday. Birds fly, dogs bark. 3. Gelecekle ilgili bir zaman ifadesi ile birlikte kullanılabilir, bu durumda kendisi geniş zaman olsa da aslında anlamı gelecek zamandır: Example: I buy a new t-shirt next weekend. I leave Diyarbakir at 05:30 next Saturday for the meeting. 4. Bir duygu / düşünce ya da hayali ifade etmek için kullanılır: Example: Opinion : My mother makes excellent cake Sense perceptions : This cake tastes bitter. Emotions : I hate bitter cake. Subject + Verb1(s) +Object (+) Subject + (do not / does not) + Verb1 + Object (-) (Do/Does) +Subject +Verb1 + Object (?) Tekin plays football very well. Aynut does not play football very well. Does Ogün play football very well? They go to holiday every year. They do not go to holiday every year. Do they go to holiday every year? 3

4 2. The Present Continuous Tense (Şimdiki zaman) The present continuous tense şu anda, konuşma anında devam eden bir eylem veya durumu ifade eder. Geçmişte başlamıştır, şu an devam etmektedir ve gelecektr bir anda durması muhtemeldir. 1. Söylendiği sırada devam eden bir yada bir seri eylem için kullanılır: Example: I usually have a salad, but I am having a sandwich now. Rojda is sleeping right now. I need an umbrella because it is raining. 2. Konuşma anında olmasa da belirli bir periyot için devam eden eylem ya da durumlar için kullanılır. Cümlenin söylendiği anda eylemin devam ediyor olması çok önemli değildir: Example: Kaya is teaching underground mining methods. They are learning Business English. 3. Gelecek zamanı ifade etmek için kullanılır. Bu tür cümlelerde gelecek zamanı belirten bir zaman ya da durum ile birlikte kullanılmalıdır. Bazen önceki durumun ifade edilmesi de gelecek zaman vurgusu için yeterli olabilir. Example: Çağrı s plane is arriving in Diyarbakir at 6:00 tonight. He and his wife are meeting with their lawyer tomorrow. They are leaving Diyarbakir next week. They are flying to Ankara. 4. Sürekli tekralayan eylemleri ifade etmede her zaman ile birlikte kullanılır: Example: Musa is always going to the same restaurant for lunch. My daughter is always studying. That old train is always having delay. NOTE: Present continuous tense aşağıda verilen ve süreklilik eki almayan filler ile kullanılamaz (bu filler ing takısı almazlar): Mental state : know, realize, understand, recognize, believe, feel, suppose, think*, imagine, doubt, remember, forget, want, need, prefer, mean. Emotional state: love, like, appreciate, hate, dislike, fear, care, envy, mind. Possession : possess, own, belong, have* Sense perception: taste*, smell, hear, feel, see* Other existing state: seem, look*, appear, cost, owe, weight, exits, consist of, contain, include (*) bu işaret ile verilen fiilerin bazı istisnaları vardır ancak anlamı farklıdır. Takip eden örnekleri inceleyin ve iki farklı kullanımı/ anlamı karşılaştırın! Example: I think she is a good girl. I am thinking about her. These flowers smell good. She is smelling the roses now. He looks old. I am looking out of the window now. 4

5 Subject +(is/are)+ Verb1+(ing) +Object(+) Subject + (is not /are not) + Verb1+(ing) + Object(-) (is/are) +Subject +Verb1+(ing) + Object (?) 3. The Simple Past Tense (Geçmiş zaman) The simple past tense geçmişte belirli bir zamanda başlamış ve bitmiş eylem ya da durumları ifade etmek için kullanılır. 1. Geçmişte kısa süreliğine olmuş eylemleri ifade eder. Example: I met Helin yesterday, and we talked for a few minutes. 2. Geçmişte belirli bir dönem içinde olmuş olayları ifade eder. Example: Mehmet worked as engineer for five years. 3. Geçmiş alışkanlıkları ifae eder. Example: When I was a young boy, I rode my bike everyday. Subject +Verb2+Object(+) Subject + (did not) + Verb1+Object (-) (Did) +Subject +Verb1+Object (?) Veysel played football last week. Reşat did not play football last month. Did Mehmet play football last summer? Ersin and Murat went to holiday two years ago. They did not go to holiday a year ago. Did Özkan go to holiday a year ago? 5

6 4. The Present Perfect Tense 1-The present perfect tense şu andan önce, geçmişte belirli olmayan bir zamanda geçen bir eylem ya da durumu ifade eder. Example: They have moved into a new apartment. 2- Şu andan öncesine ait tekrarlayan eylem ya da durumlarını ifade eder. Example: We have had four tests so far this semester. 3-Ayrıca, geçmişte başlamış ve kendisi ya da etkisi günümüze kadar ulaşan durumları (özellikle for ve since ile kullanılarak) ifade eder. Example: I have been here for two weeks. We have been here since two o clock. Not: for bir periyot için since ise belirli bir an için kullanılır. 1. Geçmişte başlayan ve şimdiye kadar devam eden eylem ya da duyguları ifade etmek için Example: He has worked at Dicle University for 12 years. (He is still working there) 2. just ve already kullanıldığında geçmişte başlamış ve geçmişte ya da şu ana çok yakın bir zamanda bitmiş eylemleri ifade eder. Example: Husband Don t forget to mail my package for me. Wife I have already mailed it. I went to the post office this morning. 3. Geçmişte belirli olmayan bir zamanda başlamış ve zamanı verilmeyen eylemleri ifade eder. Example: I have received my acceptance letter to the university. 4. Az önce bitmiş eylemeleri ifade eder (Just ile kullanılır). Example: He has just finished his homework. Subject +(has/have)+ Verb3+Object(+) Subject + (has not /have not) + Verb3+Object (-) (Has/Have) +Subject +Verb3+Object (?) He has worked for three years. He has not worked since Has he worked since 2010? They have been to Batman for two years. They have not studied English since Have they paid your money since then? 6

7 5. The Past Continuous Tense The past continuous tense yaygın olarak geçmişte belirli bir süre devam eden geçmiş eylemler için kullanılır. 1. Geçmişte bir an verildiğinde eylem o andan önce başlamıştır ve deavam ediyordur: Example: At 07:30 we were having breakfast in Recep Usta 2. Eylem hayli uzun sürmüştür ve tam olarak zaman sınırları beli değildir: Example: Yesterday evening I was helping my children for their homework. 3. Belirli bir zaman diliminde başlayan ve biten eylemeleri ifade edebilir: Example: From eight to ten yesterday morning, we were playing soccer. 4. Geçmişte aynı anda meydana gelen olayları ifade edebilir. Example: The children were playing while their mothers were watching them. 5. Geçmişte tarihi verilen anlık bir olaydan (bu olay genelde simple past ile verilir) önce başlamış ve muhtemelen ondan sonra da devam edecek eylemleri ifade edebilir: Example: As I was walking, a man stopped me and asked for the time. Subject +(was/were)+ Verb1+(ing) +Object(+) Subject + (was not /were not) + Verb1+(ing) + Object(-) (was/were) +Subject +Verb1+(ing) + Object (?) 7

8 6. The Present Perfect Continuous Tense Bu tense geçmişte bir zamanda başlamış ve günümüze kadar süreklilikle devam eden eylemler için kullanılır. Cümle içinde geçmişe ait belirli bir zaman verilmez ise geçmişe ait alışkanlıklar ya da genel eylemleri ifade eder. 1. Dinleyicilerin ya da okuyucuların kesilmeden süregelen duygularını ifade eder. Edebi olarak duygunun güçlü oldugunu ifade etmede kullanılır. Example: I have been waiting for you for one hour. I have waited for you for one hour. Birinci cümlede etki daha güçlüdür, beklemedekten hoşlanmadığını vurgulama anlamında daha etkildir. Öylece bekledim arada bir şey yapmadan bekledim anlamında 2. Present perfect tense göre daha düzenli ifadesi verir. Example: a. Aslı has made a lot of money. (since 1999) b. Aslı has been making a lot of money. (since he began his new jobs seven months ago) 3. Kesilmeden süregelen eylemleri ifade eder. Example: I have been trying to understand the same problem all night. 4. Hem present perfect ve hem de present perfect continuous tek bir eylemi ifade etmek için de kullanılırlar ancak anlam farklı olur. Birinde eylem bitmiştir diğerinde söylendiği anda sürüyordur. Example: a. Dilan has washed the dishes. (the job is finished) B Dilan has been washing the dishes. (for the past twenty minutes) Subject + (has/have) + been +Verb1+(ing) +Object (+) Subject + (has not /have not) + been +Verb1+(ing) + Object (-) (has/have) +Subject + been + Verb1+(ing) + Object (?) What have you been doing for the last 30 minutes? Why has Hasan not been taking her medicine for the last three days? Recently, I have been feeling really tired. She has been watching too much television lately. Have you been exercising lately? 8

9 7. The Past Perfect Tense The past perfect tense geşmişte olmuş bitmiş bir eylem ya da durumdan daha önce daha geçmişte olmuş bitmiş bir eylem ya da durumu ifde etmek için kullanılır. Bir eylem başlamadan önceki tamamen bitmiştir. Genelde geçmişteki eylem için simple past tense kullanılır. Ancak eğer cümlede geçmişte olan zaman ya da eylem tam olarak veriliyor ise sadece past perfect kendi başına da kullanılabilir. Example: a. My parents had already eaten by the time I came home. b. Aslı had already left when we got there. c. I lent the book to Helin after I had finished reading it. d. Before I arrived, the library had closed. e. After the president had given his speech, he answered questions. Subject + (had) + Verb3+Object(+) Subject + (had not) + Verb3+Object (-) (Had) +Subject +Verb3+Object (?) Not that: This form should be used with another action in the past I had never seen such a beautiful beach before I went to Italy. I did not have any money because I had lost my wallet. Had Ulaş ever studied English before he got this lecture? Bilge had never been to an opera before last night. By the time Gonca finished her studies, she had been in London for over eight years. They felt bad about selling the house because they had owned it for more than forty years. 9

10 8. The Past Perfect Continuous Tense The past perfect continuous tense geçmişteki bir durum ya da eylemden daha önce başlayan ve devamlılığı olan eylemleri ifade eder. Example: a. Adnan had been waiting for an hour when he decided to leave. b. The class had been discussing the final exam when the instructor came in. c. Gülsüm s eyes were red because she had been crying. Geçmişte bağlayan ve yine geşmişteki bir olaya ya da duruma kadar süreklilikle devam eden eylem ya da durumlar için bu tense kullanılmaktadır. "For five minutes" ve "for two weeks" gibi süreklilik belirten zaman belirteçleri ile sıklıkla kullanılır. Dikkat edilmesi gereken husus, Present Perfect Continuous ile ilişkilidir ancak, bu tensede sürekliliği olan eylem şu ana kadar devam etmemektedir geçmişte bir andan ya da durumdan önce bitmiştir. e. They had been talking for over an hour before Tony arrived. f. She had been working at that company for three years when it went out of business. g. How long had you been waiting to get on the bus? Genelde geçmişte olup biten olaylar için sebep-sonuç ilişkilerini açıklamada sıklıkla kullanılan bir zman kalıbıdır. k. Özlem was tired because she had been jogging. m. Ertan gained weight because he had been overeating. p. Alper failed the final test because he had not been attending class. Past Continuous and Past perfect Continuous Eğer "for five minutes," "for two weeks" ya da "since Friday" gibi zamanda süreklilik belirten belirteçler kullanılmayacak ise genelde bir çok Đngilizce konuşan Past Perfect Continuous yerine Past Continuous u tercih ederler. Buraya dikkat çünkü bu durum anlamı değiştirebilir. Past Continuous kesikli eylemleri ifade eder, whereas Past Perfect Continuous ise geçmişteki bir andan önceki sürekliliği olan eylemleri ifade eder. Farklı anlamak için aşağıdaki örneklere çalışınız. Mahmut was tired because he was exercising so hard. (Yorgundu çünkü tam o anda egzersiz yapıyordu) Hasan was tired because he had been exercising so hard. (Yorgundu çünkü geçmişte belirli bir periyot içinde egzersiz yapıyordu, belki cümle söylendiğinde hala devam ediyordur egzersize, ya da yeni bitmiştir). 10

11 Subject + (had) + been +Verb1+(ing) +Object (+) Subject + (had not) + been +Verb1+(ing) + Object (-) (Had) +Subject + been + Verb1+(ing) + Object (?) 9. The Simple Future Tense (Gelecek zaman) Gelecekte olacak olan ya da olması muhtemel eylem ya da durumlar için kullanılır. 1. Söylediğimiz anda yapmaya karar verdiğimiz olaylar için will yardımcı fiili kullanılır. Example: I am too tired to walk home; I think I will get a taxi. 2. Bir şey önermek için de will kullanılır. Example: That bag looks heavy; I will help you with it. Aynı fikirde isek ya da reddeceksek; (I have asked Emel to help me but she will not.) Bir şeye söz verirken ; (I will not tell Doğan what you said, I promise) Rica ederken ; (Will you please be quiet? I am trying to study here) 3. Gelecekteki beklenen ya da normalde olması gereken olaylar için kullanılır. Example: I will see you tomorrow in class, don t worry, I will sit behind you during the test. 4. Olması beklenen gelecek ile ilgili alışkanlıklarda, tekrarlanan bilinen eylemlerde kullanılır Example: We will have final exam for this lecture at the end of May. 5. Duygu ve hissi fiiller ile de birlikte kullanılır, gelecek ile ilgili ima içerir; Example : I will see you tomorrow, I will forgive you Subject + will +Verb1+ Object (+) Subject + will not + Verb1+ Object (-) Will + Subject + Verb1 + Object (?) No plan, sudden actions: Hold on. I'll get a pen. We will see what we can do to help you. Maybe we'll stay in and watch television tonight. Predictions: 11

12 It will rain tomorrow. People won't go to Jupiter before the 22nd century. Who do you think will get the job? With be: I'll be in London tomorrow. I'm going shopping. I won't be very long. Will you be at work tomorrow? 10. Near Future Tense (Be going to) Bu tense şu andaki durumun gelecekteki bir durum ya da eylemin olacağına işaret ettiği durumlarda kullanılır. Özellikle yakın gelecek ve kein olacak gelecek için kullanılır. Bu anki durumdan dolayı sözü söyleyen kişinin gelecekten emin olduğu yargısına varılır. 1. be going to kesinlikle olacak eylemler için kullanılır. Example: I am going to meet Hasan at the station at 6: be going to konuşanın olacağına kesinlikle inandığını göstermek için kullanılır, genelde belirli bir zaman belirteçi olmaz ama yakın geçmişi kast eder; Example: It is going to rain, look at those black clouds. He is very ill, I am afraid, he is going to die. Subject + is going to +Verb1+ Object (+) Subject + is not going to + Verb1+ Object (-) Is + Subject + going to + Verb1 + Object (?) He is going to spend his vacation in Hawaii. She is not going to spend her vacation in Hawaii. A: When are we going to meet each other tonight? B: We are going to meet at 6 PM. I'm going to be an actor when I grow up. Michelle is going to begin medical school next year. They are going to drive all the way to Alaska. Who are you going to invite to the party? 12

13 11. The Future Continuous Tense The future continuous tense gelecekte belirli bir zamanda sürekliliği olan eylem ya da durumlar için kullanılır. 1. The future continuous gelecekte belirli bir zamanda sürekli olacak eylemlerde kullanılır ve o süre cümlede verilir: Example: Don t call my roommate tonight between seven and eleven. He will be studying for a test in reading. I will begin to study at seven. You will come at eight. I will be studying when you come. 2. The future continuous ayrıca gelecekte farklı zamanlarda olacak eylemler için kullanılır: Example: The teacher will be giving surprise quizzes from time to time thought the whole year. 3. The future continuous ayrıca gelecekte zamanı bilinmeyen eylemler ve durumlar için kullanılır: Example: A-Did you get a letter form your family? B-No, I will be hearing from them soon. 4. Son olarak zaten olmasına karar verilen ya da planlanan şeyle riçin de kullanılır: Example: I will be going to the city centre later. Can I get you anything? Subject + will + be +Verb1+(ing) +Object (+) Subject + will not + be +Verb1+(ing) + Object (-) Will +Subject + be + Verb1+(ing) + Object (?) You will be sleeping when I come back. They will be bathing the baby while I'm working tomorrow. When she comes she'll be continually asking silly question again. I'll be playing basketball all afternoon tomorrow. When your plane arrives tonight, I will be waiting for you. While Ellen is reading, Tim will be watching television. They will be spending their honeymoon while we are working in the factory. 13

14 12. The future perfect tense The future perfect tense gelecekte belirli bir zaman ya da olaydan önce tamamen bitecek olan olay ya da durumlar için kullanılır.. 1. The future perfect gelecekte bir zamanda bitecek olan olaylar için: Example: The next time we meet, I will have finished my Mater degree. Bob has already finished his Master and he will have received his PhD before he is twenty-three. 2. by ya da before ile bağlayan zaman ifadeleri genelde bu zaman ile ifade edilir: Example: By the end of this week, wee will have finished this review of tenses. 3. The future perfect tense ayrıca gelecekte bir şeyin çoktan olmuş olacağını söylemek için de bu zaman kalıbı kullanılır: Example: We are late and unfortunately the film will have already started by the time we get to the cinema. Subject + will + have + Verb3 + Object (+) Subject + will not + have + Verb3 + Object (-) Will + Subject + have + Verb3 + Object (?) They will have built the shopping mall by 6 months. I will have finished my homework before the deadline. I will have sent the by tomorrow morning. Ayşe will have cooked the dinner by the time we arrive home. They will have built the 3th bridge by Up to tomorrow, you will have finished all these exams, ok! 14

15 13. The future perfect continuous tense The future perfect continuous tense gelecekteki bir olaydan önce meydana gelecek olan süreklilik belirten bir eylemi ifade eder. Bazı eylemler geçmişte başlamış da olabilirler ancak bunlar da bu zaman kalıbı ile ifade edilirler. The future perfect continuous tense eylemin doğasındaki sürekliliği ifade eder. Bunun dışında diğer anlamları future perfect tense ile aynıdır. Examples: When I go home this summer, I will have been working in this factory for five years. By tonight, I will have been working for eleven hours without a break. Subject + will + have + been+ Verb3 + Object (+) Subject + will not + have + been+ Verb3 + Object (-) Will + Subject + have + been+ Verb3 + Object (?) Mr. Hicks will have been teaching you French for five years by next month. Mary will have been living with us for five months when she returns home. Erdem will have been reading that novel by next month. The children will have been studying for an hour when the teacher comes in. By next year I'll have been learning English for three years. Our English teacher will have been teaching us for three years by the end of this term. By the time you come back from Ankara you'll have been living there for five months. When the clock strikes five I'll have been typing for three hours. My parents will have been walking in the forest for two hours by five o'clock. 15

16 UNIT 2 (To be continued) 16