MADDENİN ÖZELLİKLERİ VE ÖLÇÜM

Transkript

1 MADDENİN ÖZELLİKLERİ VE ÖLÇÜM İÇERİK Madde nedir? Kimya ve Kimyager nedir/kimdir? Maddenin Fiziksel ve Kimyasal özellikleri Maddenin Halleri Madde ve Enerji Bilimsel Yaklaşım ve Bir Model Geliştirme Kimyasal Problem Çözümü Birim ve Çevrimler Ölçme

2 Madde nedir? Kütlesi ve hacmi olan, hava, cam, gezegenler ve ögrenciler gibi herşeye denir. Madde hakkında bilgi özelliklerini gözlemleyerek ögreniriz. Kimya ve Kimyager nedir/kimdir? Madde ve maddenin özelliklerini, ugradığı degişiklikleri ve bu degişikliklere baglı enerji ile ilgili çalışır. Kimyager maddenin kompozisyonu, maddeyi oluşturan en temel maddelerin çeşidi ve miktarıyla ilgilenir. Marie Curie 1911 Nobel Kimya Ödülü Kimya dalında 2010 Nobel Ödülü sahipleri

3 Maddenin Fiziksel ve Kimyasal özellikleri Fiziksel özellikler; bir maddenin kendi başına başka bir maddeye dönüşmeden yada ilişkiye girmeden gösterdigi özelliklerdir. Örnek: Erime, yoğunluk, elektriksel iletkenlik Kimyasal özelliklerde bir madde bir başka maddeye veya bir başka madde ile etkileşim gösterir.örnek: yanabilme, korozyon Mikroskopik görünüş H2O(katı) H2O(sıvı) H2O(sıvı) H2(gaz) +O2(gaz) Makroskopik görünüş Makroskopik görünüş Mikroskopik görünüş Maddenin Halleri Katı hal, belirli şekli vardır ve bulundugu kabın şeklini almaz. Sıvı hal, Bulundugu kabın şeklini alır ve hacmi kadar yer kaplar Gaz hal, Bulundugu kabın şeklini alır ve kabı tamamen doldurur. Sıcaklık ve basınca baglı olarak 3 fiziksel hal birçok maddede gözlenir ve bunlar kendi aralarında degişime ugrarlar

4 Madde ve Enerji Fiziksel ve Kimyasal degişimler enerji degişimi ile olur. Enerji iş yapabilme yetenegidir. Bir cismin sahip oldugu toplam enerji potansiyel ve kinetik enerjilerinin toplamıdır. Potansiyel enerji cismin pozisyonundan kaynaklanır. Kinetik enerji cismin hareketinden kaynaklanır. Her iki durumda enerji korunur, sadece bir türden digerine geçiş olur. Yaydaki enerji degişimi Parçacıklar arasındaki enerji degişimi Maddelerin Sınıflandırılması Karışım : Bir madde fiziksel olaylara dayalı ayırma yöntemlerinin herhangi biriyle farklı maddelere ayrılabiliyorsa karışımdır. Homojen karışım Heterojen karışım Saf (Arı) madde : Bir madde fiziksel olaylara dayalı ayırma yöntemlerinin hiçbirisiyle farklı maddelere ayrılamıyorsa arı maddedir. Bileşikler Elementler

5 Maddelerin Sınıflandırılması Kimyasal Potansiyel Enerji Bir çeşit potansiyel enerjidir ve maddenin parçacıkları arasındaki itme ve çekme (kimyasal bag) den kaynaklanır. Bazı maddelerin kimyasal potansiyel enerjileri digerlerine göre zengindir. Örnek: Yakıtların kimyasal potansiyel enerjisi Araçlardan salınan atık gazlara göre daha fazladır

6 Bilimsel Yaklaşım ve Bir Model Geliştirme İnsanoglunun ataları deneme ve yanılmayla hangi taşın şekillendirmeye daha uygun ve hangi bitkilerin yenebilir olduğunu ögrenmişlerdir. Fakat günümüzün dünyasında sayısal teorilerin gücü, bizi doğanın malzemelerini anlamaya ve daha iyi şeyler yaratmaya yardımcı olmuştur. Bir bilimsel metot yaklaşımının organizasyonu 1.Gözlemler: sayısal gözlemleme en verimlisidir karşılaştırma imkanı verir. Bir sayısal bilgi demetine data denir. 2.Hipotez: Gözlemleri acıklamak için yapılır.gerçek bir hipotez dogrulanması gerekmez fakat test edilebilir olmalıdır. 3.Deney: açık bir dizi proses basamagından ibarettir ve hipotezleri test etmek için yapılır. Hipotez degiştirilebilinir fakat deneyler asla 4.Model: Maddenin Ölçülmesi: SI(metrik) Birimler Metrik sistem olarak da adlandırılan SI (French Systeme International d Unites) birim sistemi ilk olarak 1960 yılında Fransada yapılan bir konferansta kararlaştırılmıştır. 1 inch (inç)=2,54 cm 1 foot (ayak)= 0,3048 m 1 mil = 1,61 km

7 KÜTLE ve AĞIRLIK Kütle (Mass), bir objenin durum değiştirmeye karşı gösterdiği dirençtir ve obje içerisindeki madde miktarı ile orantılıdır. Ağırlık (Weight) ise objenin gezegen merkezine çekiliş gücüdür ve kütle miktarıyla orantılıdır. Bir maddenin kütlesi dünya ve ay yüzeyinde aynı olmakla birlikte ağırlık için aynı durum söz konusu değildir. Yoğunluk Kütle sabit kalırken, hacim sıcaklıkla değiştiği için, yoğunluk sıcaklığın bir fonksiyonudur.

8 SI Örnekleri ve Çevrim Faktörleri Bilimsel çalışmalarda ölçüm birimlerinin büyüklüğü ya da küçüklüğü önad (prefix) bazında 10 ar kat aralıklarla ifade edilir. Saç teli

9 Sıcaklık Eşelleri Karşılaştırması Celsius Kelvin T(K)=T(oC)+273,15 Fahrenneit Celsius T(oC) = 5/9 [T(oF) - 32] Nokta ve Virgül 2.5 = 2,5 Türkiye de = 2,500

10 Anlamlı Rakamlar ÖRNEKLER: 3,85 üç anlamlı rakamlıdır 4,500 dört anlamlı rakamlıdır 0,005 bir anlamlı rakamlıdır SORU: 0,00105 Anlamlı rakam sayısı? Sayısal Sonuçların Yuvarlanması: 3,7893 sayısı üç anlamlı rakama yuvarlandığında 3,79 (Son iki rakam 93, 50 den büyüktür.) 73,349 sayısı üç anlamlı rakama yuvarlandığında 73,3 (Son iki rakam 49, 50 den küçüktür.) 2,48500 sayısı üç anlamlı rakama yuvarlandığında 2,48 (Son üç rakam 500, tam orta değer ise, bu orta değer rakamından önceki anlamlı sayını tek mi? Çift mi? Olduğu kontrol edilir. Eğer çift ise aynen tutulu, tek ise bir sayı arttırılır.) Örnek: 3,7750 sayısı üç anlamlı rakama yuvarlandığında 3,78 olur Sayısal Hesaplamalarda Anlamlı Rakamlar 3 anlamlı rakam 4 anlamlı rakam 2 anlamlı rakam 2 anlamlı rakam Sonuç, hesaplamada en az anlamlı rakam içeren sayı kadar anlamlı rakam içermelidir. Toplama ve Çıkartma Virgülden sonra bir rakam Sonuç: virgülden sonra bir rakam