GÖREVDE YÜKSELME EĞĠTĠMĠ. ĠLETĠġĠM, YÖNETĠCĠLĠK, LĠDERLĠK, EKĠP ÇALIġMASI DERS NOTU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GÖREVDE YÜKSELME EĞĠTĠMĠ. ĠLETĠġĠM, YÖNETĠCĠLĠK, LĠDERLĠK, EKĠP ÇALIġMASI DERS NOTU"

Transkript

1 GÖREVDE YÜKSELME EĞĠTĠMĠ ĠLETĠġĠM, YÖNETĠCĠLĠK, LĠDERLĠK, EKĠP ÇALIġMASI DERS NOTU ĠLETĠġĠM 1. ĠLETĠġĠM, EMPATĠ ve HĠYERARġĠ Birey, yaģama toplumu oluģturan kurumların en küçüğü ve en önemlisi olan ailede baģlar. Anne, baba ve çocuktan oluģan ilk hiyerarģik yapılanma içerisinde yerini aldığı da söylenebilir. Bireye yaģamda gerekli olan bilgi, beceri ve tutumlar öncelikle aile kurumu içerisinde kazandırılmaya çalıģılır. Ġlk ağlama çocuğun, anne ve babasıyla kurmaya çalıģtığı ilk iletiģim denemesi olarak kabul edilebilir. Ağlamanın nedenlerini çözemeyen anne ve baba, çocuğuyla ilk iletiģim çatıģmasını ve mutsuzluğunu yaģamaya baģlar. Deneyimler ve araģtırmalar kiģisel iliģkilerin önemli bir mutluluk kaynağı olduğunu göstermektedir. Doyumlu ve etkin iletiģim yaģayan insanlar, bunu yaģamayanlara oranla daha mutlu ve sağlıklıdırlar. Mutluluğu yakalamıģ kurumlarda ise verimliliğin arttığı ve bireylerin kendilerini kurumlarının bir parçası olarak gördükleri söylenebilir. ĠletiĢim, kiģilerin amaçsız etkileģimlerinden çok bir etki yaratmaya veya davranıģ nedeni oluģturmaya yarayan bilgi, düģünce ve duyguların diğer bireylerle paylaģılma sürecidir (Yatkın, 2003). YaĢamının her anında iletiģim kuran birey, kurduğu iletiģim biçimiyle toplumsal bir varlık olarak kendini gerçekleģtirmekte ve sadece biyolojik bir varlık olmaktan çıkarak içinde yaģadığı toplumun bir üyesi olmaktadır. Diğer yandan iletiģim yoluyla toplumda ortak düģünce, değerler ve davranıģ biçimleri geliģmektedir. Bu nedenle iletiģim toplumsal uzlaģma ve barıģın da en önemli anahtarıdır. ĠletiĢim olmayınca amaçlar ne kadar iyi belirlenmiģ olursa olsun, görevler ne kadar iyi düzenlenirse düzenlensin, eģgüdüm sağlanamayacak ve amaçlara uygun iletiģim kurulamayacaktır. EtkileĢim olmayınca da kurumu baģarıya götüren en önemli etkenlerden birisi olan ortak amaç ve ortak çaba gerçekleģemeyecektir. Burada gözden kaçırılmaması gereken en önemli öğe, amaçlar belirlenirken yöneticileri olduğu kadar yönetilenleri, mal veya hizmet alanları ve toplumu da içine alacak dengeli, planlı, ortak 1

2 çıkarları gözetebilecek önlemlerin alınmasıdır. Bu düzenin kurulabilmesi için sağlıklı bir iletiģim sisteminin kurulması ve en iyi Ģekilde iģletilmesi gereklidir. Kurumların temel kaynakları ve olmazsa olmazlarının baģında çalıģanlar gelmektedir. Kurumda bireysel amaçlara ulaģmak için yer alan bireyler, bunu elde edebilmek için uyumlu bir biçimde davranmak durumundadırlar. Bireysel ve ortak amaçların gerçekleģtirilebilmesi için kurum içi iletiģim ile birlikte kurumun dıģ çevresi ile olan etkin iletiģimi de önemlidir. Aynı biçimde kurum içinde gerçekleģen iletiģimler çalıģanları yapılan etkinlikler konusunda bilgilendirerek, onların iģ atmosferini, iģ süreçlerini, kurumsal amaçları geliģtirmesine olanak tanımakta, yeterli kapasite ve yaratıcı düģüncenin ortaya çıkmasına fırsat vermektedir. Kurum açık iletiģimler yoluyla bir yandan çalıģanların gizil-gücünü ortaya koymasına yardımcı olmakta ve bu yolla yeteneklerini geliģtirecek sorunların ayırdına varmasını ve olası çözüm yollarını araģtırmasını sağlamakta, diğer yandan da insan potansiyelinden en üst düzeyde kuruma katkı sağlamaktadır. Toplumsal sorunların demokratik çözümleri için karģılıklı, iki yönlü iletiģim kurmak gereklidir. Böyle bir iletiģim gerçekleģtirilemediği sürece, sorunların çözümüne ulaģılamaz. Demokratik yaģam, yeni iletiģim becerilerini öğrenmeyi zorunlu kılar. ĠletiĢim becerileri boģlukta oluģamaz; yeni bir dünya ve yaģam anlayıģı içinde doğar ve geliģir (Cüceloğlu, 1993). Bir insanın iliģkilerinin niteliği, o insanın yaģamının kalitesini belirler. ĠletiĢim sorunlarının çözümü, iyi niyete ve bu sorunların altında yatan psiko-sosyal süreçlerin bilinmesine bağlıdır. ĠletiĢim konularında bilinçlenme, bireye önemli etkileģim olanakları sağlar. Bu olanaklardan yararlanarak, doyumlu bir yaģamı gerçekleģtirmek, bireyin kendisini değerli görmesiyle baģlar. Bir insan olarak kendimizi anlamlı olarak görebilmemiz ise; Bu dünyada bizim de var olduğumuzu, dostluğumuzu tüm evrene yönelttiğimizde, bir kısmının bizi de saracağını bilmemizden geçer. 2

3 2. ĠLETĠġĠM NEDĠR VE NASIL GERÇEKLEġĠR? Toplum ve kurumları oluģturan bireylerin birbirlerini etkileme çalıģmaları, bireylerin mutluluğuna ve verimliliğine atılan adımlardır. Bu etkinliklerin tümünü bireyler arası iliģkiler olarak adlandırabiliriz. Bireyler arası iliģkiler bağlamında iletiģimi kısaca açıklamak gerekirse; ĠletiĢim, bilgi üretme, anlamlandırma ve aktarma sürecidir (Dökmen, 1995). ĠletiĢim, duygu, düģünce ve bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla baģkalarına anlatılmasıdır (BaltaĢ, 1994). ĠletiĢim Süreci ĠletiĢim, bireyler ve kurumlar arası bilgi, düģünce ve duyguların ortak semboller kullanılarak paylaģımı ve aktarımıdır. Temel amaç; ortak noktalarda anlaģma ve uzlaģmaya varmak, gereksinimlerimizi gidermektir. ĠletiĢimin bilgi aktarma, etkileme ve ikna etme, birleģtirme ve eģgüdüm sağlama, emir verme ve öğretim/eğitim olmak üzere 4 temel iģlevi söz konusudur. ĠletiĢimin gerçekleģmesi için en az iki sisteme gereksinim vardır (Ġki insan, iki hayvan, bir insan bir hayvan, bir insan bir makine vb.). Ġki insan birbirinin farkına vardığı andan itibaren iletiģim baģlar. Ġnsan, bireysel varlığını ve toplumsal iliģkilerini iletiģim yoluyla sürdüren bir varlıktır. Bu açıdan iletiģimin tarihi insanlık tarihi ile baģlar. Ġlkel insanın tüm ihtiyaçlarını karģılamakta kullanılan ilkel yöntemler, iletiģim gereksinimini gidermek için de kullanılmıģtır. Ġlk insanların mağara duvarlarına çizmiģ olduğu resimler, Afrika yerlilerinin tamtamla iletiģim kurmaya ve haberleģmeye çalıģmaları hep bu iletiģim gereksinimini gidermek içindir. Hangi ortamda hangi yöneticiye sorarsanız sorun, insanların yaģadığı en büyük sıkıntının iletiģimle ilgili nedenlerden kaynaklandığını göreceksiniz. ĠletiĢimin iyi olmaması nedeniyle, yöneticilerin çalıģanlarıyla ve çalıģanların kendi aralarında kurduğu iliģkilerde hayal kırıklığı ve gerginliğin yaģanması sık rastlanılan durumlardır. Toplumsal yaģamda tanık olduğumuz, genellikle sözel iletiģimin yerine kaba güç ve çatıģmanın yeğlenmesinden kaynaklanan durumlar, iletiģim sürecinde önemli sorunlar yaģadığımız gerçeğini ortaya koymaktadır. Gerek kiģisel gerekse mesleki yaģamımızda mutlu ve baģarılı olabilmemiz için iletiģime dair bilgi ve becerilerimizi artırmak zorundayız. 3

4 Demokratik bir toplumda toplumsal yaģama etkin bir Ģekilde katılma, bireylerin iletiģim becerilerini yeterince edinmiģ olmalarını gerektirmektedir. Çünkü demokratik bir toplum her Ģeyden önce duygu, düģünce, izlenim ve tasarılarını doğru ve eksiksiz aktarabilen, iletilenleri de doğru anlayabilen; sorunlarını iletiģim becerilerini kullanarak çözmeyi alıģkanlık haline getirmiģ bireylere gereksinim duyar. KAYNAK MESAJ KANAL MESAJ ALICI GERİBİLDİRİM Kaynak; kaynak mesaj (ileti) üretimine katkıda bulunan kiģi ya da grup. Kanal; kanal kaynakla alıcı arasındaki iletinin aktarılmasını sağlayan yoldur. Bu kavramın içerisine ıģık ve ses dalgalarından, iletiģim araçlarına kadar mesajı aktaran tüm yollar girer (Köknel, 1986,51). Ġleti (Mesaj); ileti kaynak ile alıcı arasındaki iliģkiyi sağlayan öğedir (Gökçe, 1993, 52). Harf, rakam, ses, ses tonu, yüz anlatımı, her çeģit görsel, iģitsel anlatımlar bu arada dokunma kaynağın alıcıya gönderdiği duygu, düģünce ve davranıģların kodlanmıģ halidir. Alıcı; iletinin ulaģması istenen kiģi ya da gruba alıcı denilmektedir. Geri Bildirim; geri bildirim iletiģim sürecinin son aģamasıdır. Alıcının iletiye verdiği yanıt alarak tanımlayabiliriz. Geri bildirim yolu ile verilmek istenen iletinin anlaģılıp, anlaģılmadığı değerlendirilir. Geri bildirimin alınması verilmek istenen mesajın benimsenmesini sağlayacaktır. 4

5 Kaynakta Olması Gereken Özellikler 1.Etkileyici bir iletiģimden söz edebilmek için kaynağın güvenilir olması gerekmektedir. Kaynak güvenilir olduğunda alıcı dikkatle dinleyecek, iletiye ilgi artacak, benimsenmesi kolaylaģacaktır. 2. Ġletinin (mesajın) etki derecesi üzerinde rol oynayan diğer özellikler yaģ, cinsiyet, din, ekonomik düzey, eğitim düzeyi ve toplumsal statüdür. 3. GörünüĢ kiģinin fiziksel yapısıyla, giyiminin bir bütünü olarak algılanmaktadır. SeçilmiĢ, düzgün bir giyim kaynağın kendisine duyduğu güvenin ve alıcıya karģı duyduğu saygının bir göstergesi olarak algılanmaktadır. ġunu da unutmamak gerekir İnsan kıyafeti ile ağırlanır, karakteri ile uğurlanır sözüyle yalnızca giyimin etkili olmada tek baģına bir ölçüt olamayacağı da bir gerçektir. 4. Ġletinin etkinliği üzeride rol oynayan bir diğer öğe de empati (duygudaģlık) tır. Empati iletiģimde bulunan kiģinin söylediklerini bireysel değerlendirme yapmadan sorunu ve neler duyumsadığını anlamaya yönelik bir çabadır. ĠletiĢim kiģiler arası bir düģünce ve duygu alıģveriģidir. KarĢımızdaki insanın duygu ve düģüncelerini anlayabilmek, genel anlamda, duyguların nedenlerini ve düģüncelerin, duyguların oluģumundaki etkilerini anlamayı gerektirir (Empatik iletiģim konusu ileride ayrıntılı incelenecektir). Kaynak iyi değil ise mesaj alıcı tarafından iyi anlaģılmayabilir. Mesajın anlaģılır olabilmesi için kaynağın iyi ve alıcının da yeterli düzeyde olması gerekir. Yeterince bilgiyle donatılmamıģ alıcıya iyi bir kaynaktan anlaģılır bir mesaj iletilse de tam etkili olmayabilir. Mesajın anlaģılırlığına aģağıdaki kilit sorular yardımcı olur. Ne aktaracağım? (Mesajım ne ile ilgili?) Mesajımı aktaracağım kiģi kim? (yaģı, cinsiyeti, fiziği, genel psikolojik özellikleri) Mesajımı aktarmak için doğru bir zaman mı? Beni anlaması için mesajıma ilgi ve ihtiyaç duymasını nasıl sağlayabilirim? Konu ilgi alanına giriyor mu? Konu hakkında bilgisi var mı? Ne düzeydedir? Mesajımdaki sözcük, kavram ve terimlerin anlamlarını biliyor mu? 5

6 Bilmediği anlamları nasıl tanımlayabilirim? Mesajımı ne zaman göndermeliyim, ne kadar sürmeli? Mesajımda mantık zinciri nasıl olmalı? Ne Ģekilde anlatırsam mesajım zihninde canlanır? Mesajıma nasıl bir tepki gösterebilir? Mesajımı doğru anladığını nasıl anlamalıyım? Bu özelliklere dikkat edilerek oluģturulan mesajın anlaģılırlığı daha etkili olacaktır. Alıcı tarafından anlaģılmayan mesaj gürültü dür. Mesajın mutlaka alıcı tarafından anlaģılması sağlanmalıdır. Kaynak, mesajın anlaģılır olduğuna özen göstermenin yanında alıcıya iyi bir kaynak olmalı, ayrıca var olan bilgileri iyi bir anlatımla mesaja dönüģtürülmelidir. Etkin bir iletiģim kurulabilirse, bireyler yaģamlarını olduğu gibi yaģamak yerine, kendi dünyalarını biçimlendirebilirler. Duygu ve düģüncelerimizi açıklamak için dil ve beden diline dayalı iletiģim yöntemleri geliģtirmemiz gerekir. 3. ĠLETĠġĠM TÜRLERĠ KiĢi içi iletiģim: Bir insanın düģünmesi, duygulanması, kiģisel ihtiyaçlarının farkına varması, iç gözlem yapması, rüya görmesi ya da kendine sorular sorarak bunlara cevaplar üretmesi, iç dünyasında çeģitli planlar yapması, bazı seçenekler belirleyip uygun olanı seçmesi içsel iletiģime örnektir. KarĢı karģıya gelen iki insan arasında gerçekleģen iletiģimin benzeri, tek bir insanın içinde de gerçekleģmektedir. Örgüt içi iletiģim: Kurumun varlığını sürdürebilmesi için, gerek kurum içinde kurumsal yapıyı oluģturan bölümler ya da gruplar arasında; gerekse kurum dıģında kurum ile çevresi arasında sürekli bilgi ve düģünce alıģveriģine olanak sağlayan bir süreçtir. Kurumlarda iletiģim formel (resmi) ve Ġnformel (resmi olmayan) iletiģim olmak üzere ikiye ayrılır. Örgütün kendi içinde ve dıģ çevre ile, yetkili kiģilerce önceden belirlenen kurallar ve belirli hiyerarģi çerçevesinde sürdürülen bilgi akıģına formel (resmi) iletiģim denilmektedir. Formel iletiģim, aģağıdan yukarıya ve yukarıdan aģağıya olmak üzere yapılmaktadır. Yukardan aģağıya yapılan formel iletiģim, yazılı 6

7 ve sözlü olarak kurumdaki her türlü resmi yazıları, bildirileri, talimatları, raporlama biçimlerini içerir (Tutar, 2003, ). AĢağıdan yukarıya yapılan formel iletiģim ise, yine yazılı veya sözlü olarak değerlendirme raporları, faaliyet raporları, Ģikayet ve izin dilekçeler gibi örnekleri içerir. Formel iletiģimin amacı, kurum için gerekli bilgi akıģını sağlamak ve iletiģim konusunda belli bir anlayıģı ve sistemi oluģturarak kurumsal iletiģimi kurallara bağlamaktır. YazıĢma kuralları da bunlardan biridir. Ġnformel iletiģime ise söylenti/dedikodu örnek olarak gösterilebilir. Kitle iletiģimi: Bir takım bilgilerin, sembollerin, bir takım hedefler tarafından üretilmesi, geniģ insan topluluklarına iletilmesi ve bu insanlar tarafından yorumlanması sürecine kitle iletiģimi denir. Kaynak ve hedef arasındaki kanallara ise kitle iletiģim araçları denir. Kitle iletiģim araçları denildiğinde genellikle, radyo, televizyon, gazete, dergi ve benzeri yayınlar kastedilmektedir. KiĢilerarası iletiģim: Kaynağını ve hedefini insanların oluģturduğu en az iki kiģi arasında gerçekleģen iletiģim türüdür. KarĢılıklı iletiģimde bulunan kiģiler, bilgi/sembol üreterek bunları birbirlerine aktararak ve yorumlayarak iletiģimi sürdürürler. Kişiler Arası İletişim Sözlü Sözsüz Dil Dil Ötesi Yüz ve Beden Bedensel Temas Mekân Kullanımı Araçlar Sözlü ĠletiĢimde Dil ve Dil-Ötesi: Sözlü iletiģimler dil ve dil ötesi olmak üzere iki alt sınıfa ayrılmaktadır. Ġnsanların karģılıklı konuģmalarını hatta mektuplaģmalarını dille iletiģim kabul edebiliriz. Dille iletiģimde kiģiler, ürettikleri bilgileri birbirlerine ileterek anlamlandırırlar. 7

8 Dil-ötesi iletiģim, sesin niteliği ile ilgilidir; Ses tonu, sesin hızı, Ģiddeti, hangi kelimelerin vurgulandığı, duraklamalar ve benzeri özellikler, dil ötesi iletiģim sayılır. Dille iletiģimde kiģilerin ne söyledikleri, dil-ötesi iletiģimde ise nasıl söyledikleri önemlidir. AraĢtırmalar, insanların günlük yaģamda birbirlerinin ne söylediklerinden çok, nasıl söylediklerine dikkat ettiklerini göstermektedir (Mehrabian 1968). Ġsteyerek, farkında olarak yaptığımız konuģmalara niyet edilmiģ dil davranıģı adı verilir. KonuĢurken dilimizin sürçmesi ise, niyet edilmemiģ dil davranıģlarına bir örnektir. Sözsüz iletiģimde, konuģma ya da yazı olmaksızın insanlar birbirlerine birtakım mesajlar (iletiler) iletirler. Bu iletiģim Ģeklinde, insanların ne söyledikleri değil, ne yaptıkları ön plana çıkar. Sözsüz iletiģimi kendi içinde dört gruba ayırabiliriz. Sözsüz ĠletiĢimde Yüz ve Beden: Yüzümüzdeki ifade, el ve vücut hareketlerimiz, vücudumuzun duruģu ve göz temasımız, sözsüz iletiģimde önemli yer tutar. Ġnsan vücudunun en dikkat çeken yeri yüzüdür. Yüz ile neģe, hüzün, kırgınlık, kızgınlık, ĢaĢkınlık, hoģnutluk, hoģnutsuzluk gibi birçok anlatım gerçekleģtirilebilmektedir. Yüzde dikkat çeken bir diğer nokta gözlerdir. Dinleme sırasında karģıdaki kiģinin gözlerine bakmak veya bakıģı kaçırmak farklı anlamlara gelebilir. Göz teması, iletiģimin etkisini arttırmaktadır. Yüz ve beden ifadeleri, niyet edilerek ya da niyet edilmeyerek yapılır. BaĢı evet-hayır anlamında sallamak, kaģları yukarıya kaldırmak, dudak büzmek, omuz silkmek gibi. Bu davranıģlar niyet edilmiģ iletiģim örnekleridir ve bunlar, kültürden kültüre değiģir (Dökmen 1994: 28). Niyet edilmemiģ yüz ve beden ifadelerine ise duygusal ifade adı verilmektedir. Ġnsanların yüzlerinde aniden korku ya da hayret ifadesi belirmesi, duygusal yüz ifadelerine örnektir. Yapılan araģtırmalar; iletiģimde sözlü ifadelerin % 7, dil ötesi öğelerin % 38 ve duygusal yüz ifadelerinin ise % 55 oranında kiģilerarası iletiģimde önemli yeri olduğunu göstermektedir. Sözsüz ĠletiĢimde Bedensel Temas: Sözsüz iletiģim yollarından biri de bedensel temastır. Farklı bedensel temaslar kurarak karģımızdakine çeģitli mesajlar vermeye çalıģırız. Eller, kiģinin kendini anlatmasında önemli bir yere sahiptir. El hareketleri, konuģmaya ritim ve vurgu katarak düģüncenin duygusal yönünü ortaya koyar (Yatkın 2003: 55). El öpmek, 8

9 karģımızdakine bizden büyük olduğunu, el sıkıģmak aynı düzeyde-eģit kabul ettiğimizi göstermektir. KarĢımızdakinin dostluğunun bizim için önemli olduğunu göstermek istediğimizde ise, elini avuçlarımızın arasına alarak sıkarız. Sözlü iletiģim sırasında ortaya çıkan çatıģmalar gibi, bedensel temastan kaynaklanan birtakım çatıģmalar da gözlenebilir. Özellikle mevcut toplumsal kurallara aykırı olan bedensel temaslar, kiģilerarası çatıģmalara yol açabilir. Örneğin kültürümüzdeki gelenekselleģmiģ el öpme Ģekli, büyüğün elinin dudağa götürülmesidir. El öpen kiģiler, büyüklerin ellerini dudaklarına götürmek yerine çenelerine değdirirlerse, bu davranıģ çevredekiler tarafından samimiyetsizlik olarak yorumlanabilir (Dökmen 1994: 29). Sözsüz ĠletiĢimde Mekân Kullanımı: Ġnsanlar, kendi çevrelerinde oluģturdukları boģ mekânlar yoluyla da iletiģimde bulunurlar. BaĢka insanlara olan uzaklığımızı ayarlayarak, onlara uzak ya da yakın durarak, birtakım mesajlar iletiriz. Sevdiğimiz insanlara yakın durmayı tercih ederken, daha az sevdiklerimizle aramızda biraz daha fazla mesafe bulunmasına dikkat eder, hiç tanımadığımız insanlara ise daha da uzak dururuz. Sokakta tanımadığımız birisi, 5 cm kadar yanımıza yaklaģıp bize adres sormak isterse, pek çoğumuz en az bir adım uzaklaģmak isteriz. Bu davranıģımızla o kiģiye, seni tanımıyorum, bu kadar fazla yaklaģma mesajını vermiģ oluruz. Mekânların kullanılıģ Ģekli, dostluğun bir göstergesi olabileceği gibi, statünün de göstergesi olmaktadır. Genelde, önde olmak, yüksekte oturmak, sağda oturmak yüksek statü anlamına gelir (Duck 1986). Krallar, sultanlar, yüksek rütbeli yöneticiler vb. kiģiler önde yürürler; yargıçlar, profesörler yüksek kürsülerde otururlar (Dökmen 1994: 30-31). Sözsüz ĠletiĢimde Araçlar: KiĢilerarası iletiģimde mesaj iletmek için baģvurduğumuz yollardan birisi de, birtakım araçlar kullanmaktır. Rozetler ya da takılar takarak, kokular sürerek, belirli kıyafetler giyerek, çevremize çeģitli mesajlar iletebiliriz (Duncan 1969). Örneğin giyindiği siyah elbiseleriyle bize matemde olduğu mesajını veren bir kiģinin yanında kahkaha atmamaya özen gösteririz. Araç ve mekân kullanımıyla statü belirlemek de mümkündür. Genelde, insanların statüleri yükseldikçe masaları da büyür (Davitz 1964; Duck 1986). Büyük adamlara fazla yaklaģılmaz, çünkü büyük adamların unvanları gibi kiģisel mekânları da büyüktür. Büyük adamlar kiģisel mekânlarını, bazen masalarla, bazen de protokol kurallarıyla korumaya çalıģırlar (Dökmen 1994: 33). 9

10 Kendimizi gerçekten güçlü hissetmediğimiz zamanlarda, bu araçlara olan ihtiyacımız artabilir. Örneğin, bir güne (kadınlar toplantısına) katılmadan önce kaygılı olan bir kadın, mümkün olan en iyi elbiselerini giyerek ve mücevherlerini takınarak kendine sakin ol der. Yine güçlü gözükmek için evimizin perdelerini, giriģ kapısını ya da arabamızı yenilemeyi düģünebiliriz. Bu arada zihinsel ve duygusal açıdan kendimizi yenilediğimiz de olur (Dökmen 1994: 34). Ġnsanoğlu anlaģmak için ilk önceleri beden dilinden yararlanmıģ, daha sonra beden diline konuģma dilini katmıģtır. KonuĢurken beden dilinden olabildiğince yararlanılmaktadır; çünkü beden dili konuģmanın daha etkili olmasını sağlamaktadır. ĠLETĠġĠM ENGELĠ OLABĠLECEK BAZI DAVRANIġLAR Emir vermek, yönetmek: Çabuk yerine geç ve kes sesini!/geç Ģu tarafa ve ayakta dur! Tehdit etmek, gözdağı vermek: Bir daha ağladığını/geç geldiğini/zile bastığını görürsem Yemek vermem/yüzümü göremezsin/cezalandırırım vb. Vaaz vermek, ahlak dersi vermek: O iģin doğrusu, iyisi budur, böyle yapmalısın. Çözüm önerisi getirmek: Gidip dolabının içine iyice bir bak./daha çok çalıģırsan sorun kalmaz. Öğretmek, nutuk çekmek, mantıklı düģünceler önermek: Telefon dikkat dağıtmak için icat edilmedi. Yargılamak, eleģtirmek, suçlamak: Çok kötü yalan söylüyorsun./sen zaten hep kolaya kaçarsın./ġikayetten baģka bir Ģey bilmezsin ki sen. Övmek, iltifat etmek, pohpohlamak: Ne dediğini bilmiyorum ama süper görünüyorsun./bunu sen yapamazsan kimse yapamaz. Ad takmak, alay etmek, utandırmak: Bukalemun geliyor arkadaģlar. ArkadaĢa tarak verin, saçlarını tarasın. Yorumlamak, analiz etmek, tanı koymak: Bence sen hastalık hastasısın./ben senin aslında neden öyle yaptığını biliyorum. 10

11 Avutmak, teselli etmek: Takma Kafana/Aldırma, BoĢver/BaĢka ġeyden KonuĢalım/Unut Bu Durumu/Geleceğe Bakalım Soru sormak, sınamak, sorgulamak: Ne oldu?/ne zaman?/nerde?/nasıl?/o kim?/sen ona ne yaptın?/o sana ne dedi? vb. Oyalamak, Ģakacı davranmak, konuyu saptırmak: Bir dakika! Dur bak sana ne söyleyeceğim KarĢılaĢtırmak: Sen benim söylediklerimi çocuk kadar anlamıyorsun. 4. ĠLETĠġĠMDE KULLANILAN DAVRANIġ KALIPLARI Çekingen insanlar: Kendisiyle barıģık değildir. Duygularını, düģüncelerini, ihtiyaçlarını ve isteklerini ifade edemezler. BaĢkalarını incitmekten, reddedilmekten, yalnız kalmaktan korkarlar. Haklarını bilmezler, bilseler de aramazlar. Hedeflerine ulaģamazlar. ÇatıĢmalardan kendi zararlarına olsa da kaçarlar. Saldırgan insanlar: Kendisiyle barıģık, iliģkilerinde geçimsizdir. Kendilerini ifade ederken baģkalarını kırmaktan kaçınmazlar. BaĢkalarının duygularını umursamazlar, fark etmezler. Her Ģeyin hakları olduğuna inanırlar. BaĢkalarını incitme pahasına hedeflerine ulaģırlar. ÇatıĢmada tek amaçları kendi isteklerine ulaģmaktır. Atılgan insanlar: Kendisiyle barıģık, insanlarla uyumlu iliģkiler içindedirler. Kendisini ifade ederken baģkalarının ihtiyaç ve isteklerine saygılıdır. 11

12 Hem kendilerinin, hem de baģkalarının duygularını önemserler. Kendi haklarını bilirler, baģkalarının haklarına da saygılıdırlar. Hedeflerine her zaman ulaģamayacaklarını bilirler. ÇatıĢmada her iki tarafı da memnun edecek çözümler ararlar. 5. KURUMLARDA ĠLETĠġĠM Her iletiģim durumunda yanlıģ anlaģılma söz konusu olabilmekle birlikte kurumlardaki iletiģim etkinlikleri genellikle karmaģık ve çeliģkilerle doludur. Hem kaynak, hem de alıcı, dikkatlerini dağıtacak pek çok engelle yüz yüzedir. Bunun da ötesinde, hatalı anlamaların düzeltilmesini sağlayan geri bildirim fırsatı genellikle çok sınırlı düzeyde kalmaktadır. Mesajın KarmaĢıklığı ĠĢle ilgili mesajların çerçevesini çizmek oldukça zordur. Öncelikle iģyerinde hem kiģisel, hem de kurumunuzun temsilcisi olarak iletiģim kurmak durumundasınızdır. Bu bir çeliģki gibi görünmekle birlikte rol ayrımı yapabildiğiniz ölçüde sizi rahatsız etmeyecektir. Gerçekte bazen sizden, kiģisel olarak kabul etmediğiniz Ģeyleri söylemeniz ya da kaleme almanız istenebilir. Ġdareci ya da uygulayıcı konumunda olun bazen sizin bile anlamakta güçlük çektiğiniz bir uygulamayı yapabilir ya da bir kuralı yerine getirme durumunda kalabilirsiniz. KiĢiye bu durumu uygun bir anlatımla ve onun da kabul edebileceği bir mantığa büründürerek aktarmak zorunda kalmak çok zor bir iģtir. Ġçeriğiyle aynı görüģü paylaģsanız bile, bu mesajın açıklanmasına iliģkin bazı duygusal çekinceleriniz bulunabilir. Bazen de doğru bir iģ yaptığınızı biliyor olmanıza karģın, kiģileri düģ kırıklığına uğratmamak, zor duruma düģürmemek için kaçınma duygusu içinde bulunabilirsiniz. ĠĢ dünyası, insanların yaģamlarını etkileyen böylesine pek çok zor kararın alınmasını gerektirebilir. Mesajın Gönderilmesi ve Alınmasındaki Güçlükler Mesajınızı baģarılı bir Ģekilde hazırladınız. ġimdi bu mesajı alıcıya ileteceksiniz. ĠĢ dünyasında sizinle alıcı arasında pek çok filtre vardır: Yardımcılar, yönetim kademeleri... Alıcınızla aranızdaki bu yolları aģmanız zor olabilir. Yönetsel basamaklardan geçerken 12

13 mesajınız çarpıtılabilir. Mesaj, size geri dönerken de her bir engelden geçiģinde değiģik kiģilerce farklı farklı yorumlanıp, değiģtirilebilir. Ayrıca, mesajınız alıcıya ulaģtığında, alıcınızın bu mesajın içeriğinin özümsemesine engel olacak birçok etken ortaya çıkabilir. Mesaj, bir dizi kesintiyle baģ etmek zorundadır. Kaynak ve Alıcı Arasındaki Farklar En büyük sorununuz, sizle alıcınız arasındaki farklılıklardır. Alıcınızla, iģlev (fonksiyon), konum, yaģ ya da yönetim bağlantısı açısından farklılıklarınız olabilir. Bu farklılıklar iletiģimi zorlaģtırır. ĠletiĢimde alıcının sizin gönderdiğiniz mesajı tam olarak algılayıp size inanması iletiģimdeki etkililiği artırıcı bir iģleve sahiptir. Bu nedenle ilk iģ size güvenmesi için alıcınızı ikna etmektir. Bazı durumlarda düģmanca duygularla baģ etmek zorunda kalabilirsiniz. Güven sağlamak, oldukça güç bir sorundur ve bu sorunun çözümü, diğer kiģileri anlama yeteneğinize bağlıdır. Bir kiģi için kullanacağınız yaklaģım, diğer bir kiģi için iģe yaramayabilir. ĠletiĢimde Anlayabilmek ĠletiĢim sürecinin dinlemeyi izleyen aģaması, özünde anlamayı hedefler. Gelen iletiyi anlayabilmek, en genel anlamıyla, konuyu karģı açıdan görebilmek demektir. Anlayabilmek, bir olayla ilgili yürütülen farklı düģüncelerin kendi içlerinde tutarlı oldukları varsayımını temel alır. Buna göre, düģünceler arasında doğru-yanlıģ veya haklı-haksız gibi ayrımlar anlamsızdır. Anlamanın temelinde yatan bu varsayımın anlamlı gördüğü tek Ģey düģüncelerin birbirlerinden olan farklılıklarıdır. ĠletiĢimde, bütünü anlamak, ona bakan açıları anlamayı gerektirir. ĠletiĢimi anlamlandırmak, iletiģim sürecine alıcı ya da verici olması fark etmez karģımızdakinin gözleriyle bakmakla sağlanabilir. 13

14 6. ĠLETĠġĠM ĠÇĠN ĠNSANLARI TANIMA GEREKLĠLĠĞĠ ĠletiĢim ve etkileģim birbirinin tamamlayıcısıdır. EtkileĢimin olduğu yerde iletiģim, iletiģim olduğu yerde ise etkileģim vardır. EtkileĢim ile iletiģim birlikte yapılandırılan bir süreçtir. Alıcı almaya hazır değilse iletiģim yolu tıkanır. Böyle bir ortamda sağlıklı bir anlama ve anlaģma sağlanamaz. Alıcı, verici ve fizikî ortamın sağlıklı olma koģulu aranmalıdır. ĠletiĢim mutlaka kiģiyle yapılır. Örgütsel ĠletiĢimin Engelleri Açıkalın (1994), ise örgütsel iletiģim engellerini Ģu Ģekilde sıralamaktadır: ĠletiĢimde amacın net bir Ģekilde ortaya konmaması, Ġletiler düzenlenirken alıcının iyi tanınıp tanımlanmaması, Orta kademe yöneticilerin mesajları kendilerine göre süzdükten sonra iletmeleri, Dönüte dayalı değerlendirme boyutunun önemsenmemesi, Bireylerin iletiģimci kiģilik kazanamamaları, 7. EMPATĠ durulabilir. Bireyler arası iliģkileri olumlu ya da olumsuz olarak etkileyen üç etmen üzerinde Bunlardan birincisi, bireyin baģkaları ile olan iletiģiminde SAYGI ilkesine yer vermesi ve onları kendilerine özgü nitelikleri ile kabul edebilmesidir. dinlemesidir. Ġkincisi, bireyin karģısındaki bireyi olabildiğince kadar EMPATĠK bir anlayıģla ilkesidir. Üçüncüsü, ise bireyin içi-dıģı ve özü-sözü bir olmasını ifade eden BAĞDAġIM 14

15 Empati, bir kiģinin kendisini karģısındaki kiģinin yerine koyarak olaylara onun bakıģ açısıyla bakması, o kiģinin duygularını ve düģüncelerini doğru olarak anlaması, duyumsaması ve bu durumu ona iletilmesi sürecine denir. Empatik bir anlayıģla dinleme, bireyin kendi nesnelliğini (objektifliğini) yitirmeden, olayları, karģısındaki bireyin içinde bulunduğu durumu ve onun görüģ açısını dikkate alarak dinlemesidir. Bu arada onu eleģtirmek ve yargılamaktan kaçınılması önerilir. Bireyleri en çok tedirgin eden durumlardan biri baģkaları tarafından eleģtirilmektir. Empatik dinlemede birey karģısındakini ne över, ne yargılar ne de suçlar ama onu anlamaya çalıģır. Bu anlayıģ insanların birbirlerine yaklaģmasına ve aralarında gerçeğe dayanan sevginin geliģmesine yol açar. Empatik ĠletiĢimin Ögeleri Bireyin karģısındaki bireyle empatik iletiģim kurabilmesi için gerekli olan ögeleri Ģöyle sıralayabiliriz: Yukarıdaki empati tanımı üç temel ögeden oluģmaktadır. Bir kiģinin empati kurması için gerekli olan ögeler; a) Empati kuracak kiģi, kendisini karģısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakıģ açısı ile bakmalıdır. Empati kuracak kiģi karģısındakinin fenomenolojik alanına girebilmelidir. Her insanın bir fenomenolojik alanı vardır. Her insan gerek kendisini, gerekse çevresini kendine özgü bir biçimde algılar; bu algısal yaģantı subjektiftir (kendine özgüdür). Eğer bir insanı anlamak istiyorsak, dünyaya onun bakıģ tarzı ile bakmalı, olayları onun gibi algılamaya ve yaģamaya çalıģmalıyız. b) Empati kurmuģ sayılmamız için, karģımızdaki kiģinin duygularını ve düģüncelerini doğru olarak anlamamız gereklidir. KarĢımızdakinin rolüne girerek onun ne düģündüğünü algılamamız biliģsel nitelikli bir etkinliktir, karģımızdakinin hissettiklerinin aynını hissetmemiz ise duygusal nitelikli bir etkinliktir. Empati bu iki etkinliği içinde taģır. c) Empati tanımındaki son öge ise empati kuran kiģinin zihninde oluģan empatik anlayıģın karģıdaki kiģiye iletilmesi davranıģıdır. KarĢımızdaki kiģinin duygu ve düģüncelerini 15

16 tam olarak algılasak bile, eğer anladığımızı ona ifade etmezsek empati kurma sürecini tamamlamamıģız demektir (Dökmen, 1995). Nasrettin Hoca eģeğinden düģer ve acıyla kıvranır. BaĢına toplananlar Hemen bir doktor çağırın diye bağrıģırken, Hoca Bana doktor değil, eģekten düģmüģ birini bulun diye bağırır. Empatik iletiģimin öğelerinde anlamaya çalıģmak vardır. Olayı yaģamak kavramı, ne tanımın ne de öğelerin içerisinde ifade edilmemektedir. Çünkü empatik iletiģim, olayları yaģamayı değil anlamayı öğütler. Anlamaya çalıģma eğitimle geliģtirilebilir. Empatik Basamaklar 1) Senin problemin karģısında baģkaları ne düģünür, ne hisseder: Bu tür empatik tepki veren kiģi genellemeler yapar, felsefi görüģlere, atasözlerine baģvurabilir; dinlediği soruna iliģkin olarak toplumun, değer yargıları açısından karģıdakini eleģtirir. yargılar. 2) EleĢtiri : Dinleyen kiģi, sorunu anlatan kiģiyi kendi görüģleri açısından eleģtirir, 3) Akıl verme : Ona ne yapması gerektiğini söyler. 4) TeĢhis: Kendisine anlatılan soruna ya da sorunu anlatan kiģiye teģhis koyar. Örneğin bu durumun sebebi toplumsal baskılardır ya da sen bunu kendine fazla dert ediyorsun'' der. 5) Bende de var: Kendisine anlatılan sorunun benzerinin kendisinde de bulunduğunu söyler; aynı dert benim de baģımda'' diye söze baģlar ve kendi sorununu anlatır. 6) Benim duygularım: Dinlediği sorun karģısında kendi duygularını sözle ya da davranıģla ifade eder. üzüldüm ya da sevindim der. 7) Destekleme: KarĢındaki kiģinin sözlerini tekrarlamadan, onu anladığını, onu desteklediğini belirtir. 16

17 sorular sorar. 8) Soruna Eğilme : Kendisine anlatılan soruna eğilir, sorunu irdeler, konuya iliģkin 9) Tekrarlama: Kendisine iletilen sorunu gerektiğinde ileti sahibinin kullandığı sözcüklere de yer vererek özetler; dinlediği kiģinin yüzeysel duygularını da yakalayarak yansıttığı bu iletiye ekler. 10) Derin duyguları anlama: Kendisini empati kurduğu kiģinin yerine koyarak, onun açıkça ifade ettiği ya da etmediği tüm duygularını ve ona eģlik eden düģüncelerini fark eder ve bu durumu ona ifade eder. Kurum Ġçi ÇatıĢmalarda Empati Kurum içi çalıģmalarımızın gereklerini bir ast olarak yerine getirirken; üstlerimizden insan iliģkileri, meslek formasyonu ve ahlaki davranıģlar olarak kendimize nasıl davranılmasını bekliyorsak, kurumsal rollerde görevlerini yerine getiren bireylerin de bizim üstlerimizden beklediğimiz davranıģları beklediklerini düģünerek hareket etmeliyiz. Kurum içi iletiģimlerde altın kural; Kendine nasıl davranılmasını istiyorsan, baģkasına öyle davran dır. Astlar üstlerin, üstler de astların yerine kendilerini koyarak aralarındaki mesajları anlamaları, duyumsamaları ve bu durumu birbirlerine iletmeleri sonucu empatik iletiģim kurulmuģ olacak, böylece çalıģanların mutluluğu sağlanmıģ ve bunun doğal sonucu verilen ürünün kalitesi de artmıģ olacaktır. HiyerarĢik yapılanma içerisinde, ast-üst iliģkileri bağlamında kurulan empatik iletiģim, hiyerarģik empatik iletiģim biçiminde tanımlanabilir Kurumsal rollerinin gereğini yapmaya çalıģan iki bireyin, sosyo-kültürel farklılıklarını ortaya koyup, gereksinimlerini karģılayacak bir çözüme ulaģtıkları zaman, aralarındaki iliģki de güçlenecektir. Bireyler arası iliģkilerde, gerçek anlamda insana değer vermeyi merkezine alan bir iletiģimin kurulması, gündemdeki birçok sorun ve kurum içi iletiģim çatıģmalarının çözümü olacaktır. 17

18 8. DĠNLEME Dinlemek, ileti alıģveriģinde büyük önem taģıyan bir süreçtir. Çünkü zamanımızın büyük bir bölümünü ileti vermekten çok almakla geçiririz. Alınan iletiyi sonuna kadar dinlemeden değerlendirmeye ve sonuca varmaya çalıģtığımızda da iletiģim sorunlarıyla karģı karģıya kalırız. Bazen de dinlediğimizi sanır ya da dinliyor gibi görünürüz ancak bu sürenin büyük bir bölümünü zihnimizde uyanan çağrıģımlara ve karģımızdaki kiģiye/kiģilere söyleyeceğimiz Ģeylerin hazırlığına ayırırız. Aslında düģünme hızı konuģma hızından çok daha fazladır. Bu nedenle, bir konuģma sırasındaki sözcük aralarında ve duraklamalarda düģüncelerimiz küçük gezintilere çıkabilir. Gezintiler kısa olduğu sürece konuyu yakalama Ģansı vardır. ĠletiĢimde sorun yaratan, uzun ya da dönüģü olmayan gezintilerdir. Anlamanın ancak çeģitli olasılık düzeylerinde olabileceğini vurgulamıģtık. Bu olasılığı arttıran basamaklardan ilki dinlemektir. Dinleme bir iletiģim aracı olarak etkili iletiģimin baģlamasında oldukça önemli bir rol oynar. Alıcı-verici arasındaki ön yargı ve bundan doğan iletiģim sorunları alıcı ya da vericiden herhangi birinin etkin dinleme özelliklerini sergilemesi durumunda olumlu iletiģime dönüģebilir. BaĢarılı bir dinleme için: KonuĢmayı bırakın Bakın ve ilgili görünün Anlatılan konuları belirleyin Sabırlı ve eleģtiriye açık olun Yargılamayı konuģmanın sonuna bırakın Soru sorun Anlayıp anlamadığınızı kontrol edin Duygularınızı bir yana bırakın ve not alın Çevremizdeki bazı insanlarla konuģmak kolay ve zevk vericiyken, bazılarıyla kurduğumuz iletiģim çok yüzeysel olabiliyor. Benzer kiģilik özellikleri, ortak ilgi ve hobiler, birbirine yakın değer ve dünya görüģü, yakın ahlak anlayıģı ve eğitim düzeyi gibi pek çok 18

19 etken, insanlar arası iliģkilerde temel öneme sahiptir. KiĢiler arası iliģkilerde, kalitenin asıl belirleyicisi dinleme becerileridir. Olumsuz Dinleme DavranıĢları DinliyormuĢ Gibi Görünmek, Seçici Dinleme, Muhalif Olma, Baltalamak, Rasgele Dinlemek Olumlu Dinleme DavranıĢı (Açılımlı Dinleme) KiĢiyi anlama amacını güden DĠKKATLE DĠNLEME, konuģanı rahatlatır ve dinleyene güven duymasını sağlar. Bu güven kiģinin kendisini dinleyene açmasını sağlar. KiĢi ĠÇGÖRÜ kazanır, Kendi sorunlarının AYIRDINA varır. Dinleyenin ÇÖZÜM BULMAK gibi bir amacı olmadığı için konuģanı DĠNLEMESĠ ve ANLAMASI kolaylaģır. KonuĢmanın DERĠN ANLAMLARI kolayca ortaya çıkar. Gereksiz ayrıntılara girilmeksizin, iletiler NET ve AÇIK verilir. KiĢilerin birbirlerini daha iyi ANLAMALARINI sağlar. KiĢi kendisini dinleyenle PAYLAġIR. ĠletiĢim ve ĠliĢki GÜÇLENĠR. Açılımlı dinleme DÜRÜSTÇE ve ĠÇTENLĠKLE yapılmalıdır. Açılımlı dinleme, açık iletiģim biçiminin oluģmasına olanak sağlar. Açık iletiģim davranıģını kazanan bireyler karģılarındaki bireyi yargılamadan olduğu gibi kabul ederler, güven vericidirler, anlaģılmaları kolaydır. Açık iletiģimde bulunan bireyler, sorumluluklarının bilincindedirler. ĠletiĢime katkıda bulunurlar. Doğal davranırlar. KarĢısındaki insanların duygu ve düģüncelerine anlayıģ gösterirler. 19

20 Açık iletiģimde bulunan bireyler, iliģkilerinde eģit davranırlar. Üstünlük belirten tutum ve davranıģlardan kaçınırlar. Çok yönlü, araģtırmacı ve bağımsızdırlar. Açık iletiģimin tek taraflı yürümesinin olanağı yoktur. Bu nedenle açık iletiģimin karģılıklı olması gerekmektedir. Dinleme Türleri: Pasif (Edilgin) Dinleme; Sessizlik, karģımızdaki kiģiye gerçekten kabul edildiğini duyumsatan ve bizimle duygularını daha fazla paylaģması için onu yüreklendiren, çok güçlü sözsüz bir iletidir. Ancak bir tehlikesi, her zaman anlatana gerçekten tüm dikkatimizi verdiğimizi kanıtlamaz. Bu nedenle dinlerken, özellikle duraklamalarda, gerçekten dinlediğimizi göstermek için sözlü ya da sözsüz belirtiler vermekte yarar olabilir. Kabul tepkileri (baģ sallamak, gülümsemek, kaģ çatmak, vb.) uygun zamanda kullanılırsa, anlatanı gerçekten duyduğumuz mesajını verirler. Etkin (Katılımlı) Dinleme; Sessizlik, kabul tepkileri ya da kapı aralayıcıların dinleyenin, anlatanı anladığını göstermesi konusunda sınırlılıkları vardır. Dinleyenin, anlatanı yalnızca duyduğunu değil, aynı zamanda doğru olarak anladığını iletebilmesine olanak sağlayan etkin dinleme, en sağlıklı iletiģim yöntemi olarak kabul edilmektedir. En temelde, konuģan bireyin söylediği sözleri açarak, tekrar etmekten oluģan etkin (katılımlı) dinleme, insanlar arasında yalın, daha anlamlı bir iliģkinin geliģmesine fırsat verir. Dinleyenin kendisini gerçekten duyduğunu gören anlatan, önce kendisine değer ve önem verildiğini, kabul edildiğini, buna bağlı olarak da sevildiğini düģünür. Etkin (katılımlı) dinlemede, dinleyen suskun ve pasif değildir. Tam tersine anlatanın duygu ve düģünceleriyle ilgili ve konuģmasını onaylayan bir görüntü içinde, kendi baģına düģünmesine yardım eden kiģi rolündedir. Sorumluluk, anlatana bırakılmıģtır. Dinleyen sadece anlatanın, kendi çözümlerini bulmasına "yardımcı" olma çabasındadır. 20

21 9. ĠLETĠġĠMDE BAġARILI OLMAK ĠÇĠN SUNULAN BAZI ÖNERĠLER Ġyi bir iletiģimde bulunmak için karģımızdaki insanın gereksinmelerini anlayabilmek ve ona uygun davranabilmek gerekir. Covey Ģöyle der:'' insanlar arasındaki iliģkilerde öğrendiğim en önemli ilkeyi bir tek cümlede özetlemem gerekseydi Ģöyle derdim: önce anlamaya çalıģın sonra anlaģılmaya. Bu ilke insanlar arasındaki etkili iletiģimin altın anahtarıdır. Temelinde farkında olma ayrıntılı olarak iç ve dıģ dünyanın bilincinde olma yatan iletiģim, kiģinin kendini bilmesi, onun kendi algılama, yorumlama, yansıtma, duygu ve arzularının farkında olması demektir. KarĢısındakinin farkında olan kiģi ise onun davranıģının nasıl bir iç dünyayı yansıttığını onun deneyimlerinin ve yaģantılarının ne olduğunu anlar. (Cüceloğlu, YetiĢkin Çocuklar) 10. ĠNSAN ĠLĠġKĠLERĠNDE EN GÜÇLÜ DUYGU: GÜVEN Kodak firmasının kurucusu Eastman, basit bir film makinesi ile 1935'li yıllarda Afrika'daki vahģi hayvanların fotoğraflarını çok yakından çeker ve daha sonra bunları evinde yakın dostlarına gösterir. Hayvanların bu kadar yakından filme alınmıģ olmasının heyecanıyla içlerinden birisi dayanamaz; "Aziz dostum, bu iģi nasıl becerdin?" diye sorar. O da yanıt olarak; "Yanıma güvendiğim bir avcı aldım. Makinenin 10 metre kadar önüne hayalî bir çizgi çizdim. Avcıya, ben film çekerken herhangi bir hayvan bu çizgiyi geçme teģebbüsünde bulunursa derhal vur, dedim" der. Ġzleyiciler ĢaĢırır ve hep bir ağızdan; 'insan bu kadar tehlikeli bir iģe nasıl teģebbüs edebilir, ya avcı vurmasaydı?' diye sorduklarında, "Dostlarım, yaģamda baģarılı olmak istiyorsanız, birlikte çalıģtığınız insanlara güvenmeyi öğrenmelisiniz" der. Güven duygusu insanları birbirine bağlayan, ilgilerini geliģtiren bir yapı taģıdır. EĢler arasında, çocuklarla ebeveyn arasında, iģverenle çalıģanlar, yönetilenlerle yöneticiler arasında, devlet ile vatandaģlar arasında ve kurumlar arasında güven olmadığı zaman iģler iyi gitmez. Bu durumda insan potansiyelini kullanamaz, güzel duygularını sergileyemez, yapabileceklerini yapamaz, yenilikleri deneyemez, iliģkiler mekanikleģir. 21

22 Güven Ġçin Açık ĠletiĢim Ailede olduğu gibi kiģiler arasında sağlıklı iliģkilerin kurulabilmesi için, kiģilerin duygu ve düģüncelerini açabilme güvencesinin olması gerekir. Bir kimseye kendini tanıtma ve kendini açma ölçüsüyle o kiģiyle olan yakınlık, içtenlik ve güven derecesi arasında yakın bir iliģki vardır. KuĢkusuz karģılaģtığımız her kiģiye duygu ve düģüncelerimizi açamayız. Bu durum önerilemez de. Kendini açmak ancak güven duyulan kiģiye yapılır. Bir insanın karģısındakine güven duyabilmesi ise zaman içinde gerçekleģir. Kendini açan kiģi karģısındakine güven verir ve karģılığında "sana güveniyorum" mesajını alır. Ġnsan kendini kapadıkça, karģısındakini de kapanmaya zorlayan bir kısır döngü oluģturur. KuĢkusuz her zaman açık iletiģim kurulamaz. Açık iletiģimin riskleri de vardır, ama insan sürekli içe kapanık yaģayamaz, yaģasa bile geliģemez, büyük bir yalnızlığa düģer. Açık iletiģim her zaman karģıdakinden beklenmemeli ve baģkalarının açık iletiģimde bulunmasına bağımlı olmamalıdır. Açık olmak için risk göze alınmalıdır. Çünkü yaģamdaki bütün baģarılar, az çok riskli davranıģlara dayanır. Açık olur, karģımızdakine güvenir ve değer verirsek o da bize açık olur, güven duyar ve değer verir. KiĢinin gerçekleri öğrenmesi, kendini geliģtirmesi ve düģündüklerini gerçekleģtirmesi yönünde atılan adımlar açık olma riskini kabullenmeye bağlıdır. Kendinizi ve ĠĢi PaylaĢmak Güveni Artırır: Ġnsanlarla sıradan olan temasların güçlü tutulması, güveni artırıcı bir davranıģtır. Ġnsanların eģit yaratıldığı inancına sahip olanlar, sıradan iģlerde baģkalarıyla daha rahat iletiģim kurar ve kendi düģüncelerini, iģini, görevlerini baģkasıyla daha rahat paylaģır. Kendinize ve BaĢkalarına Kulak Verin: Dinlemesini bilen birçok sorunu çok daha kolay çözebilir. Dinleme sabrı olan birisi bu yeteneğini kullanarak iletiģimde kaliteyi yakalayabilir. Dinleyerek daha fazla bilgi öğrenebilir, yeni olanaklar yakalar, kavrama derinleģir, farklı bakıģ açıları açıklık kazanır, problemlere yeni çözüm yolları bulunur. Tahmin Edilebilir Olun KarmaĢık bir dünyada tutarlı ve tahmin edilebilir olmak, birlikte olduğu insanların kendilerini güvende hissetmelerine yardımcı olur. Sağlam ve tahmin edilebilir olmak, insanların güvenle bir arada çalıģmalarını, risk almalarını ve kendilerini ortaya koymalarını sağlar. Doğruyu söylemekten korkmayın. Hep aynı mesajı verin; 22

23 insanlardan ne beklediğinizi kesin olarak belirtin. Ġnsanlar kendilerini güvenli hissederse, canla baģla çalıģırlar ve o zaman yapamayacakları bir Ģey yoktur. Güven kiģinin güç duygusundan kaynaklanır. Kendisine güvenen kiģi baģkasına da güvenir. BaĢkasına güvenmeyen kiģi kendisine de güvenmez. Kendisine güvenen kiģi baģkalarını kontrol edebilir. Çevresini etkileyebilme kapasitesine sahiptir. 11. ÇATIġMA ÇÖZME YAKLAġIMI Kızgınlık ve engellenme duygusu, farkında olunan ya da olunmayan çatıģmalardan kaynaklanır. Sadece kısa süreli duygusal gerginlikleri değil, uzun süreli çatıģmaları çözmek de yaģamın önemli bir parçasıdır. Bir çatıģma konusu ortaya çıktığı zaman, taraflar, kendi isteğinin yapılmasına olanak verecek bir çözümde ısrar edecek yerde, her ikisi de yaratıcı bir biçimde iki tarafı da tatmin edecek bir çözüm yolu bulmaya çalıģmalıdırlar. I. AĢama: ÇatıĢmayı tanıyın Sizce sorun nedir? Bu konuda kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Burada ben iletileri kullanmayı ve her ikinizi de memnun edecek bir çözüme ulaģma tutumu içinde olduğunuzu belirtmeyi unutmayın. II. AĢama: Bir çok çözüm yolu ortaya koyun. BeĢ ya da on dakika gibi bir zamanda aklınıza gelen çareleri iyi ya da kötü yapılabilir ya da değil gibi süzgeçlerden geçirmeden olduğu gibi ortaya koyun. III. AĢama: Çözüm yollarını değerlendirin. Bu aģamada çözüm yollarını değerlendirerek, her birinizi ne kadar tatmin ettiğini tartıģın. IV. AĢama: En iyi çözümde anlaģın. ġu ana dek bütün seçenekleri gözden geçirmiģ bulunuyorsunuz. ġimdi her ikinizi de en çok tatmin eden çözümde karar kılmanın zamanıdır. Bu karara ulaģtıktan sonra, çözümün ne 23

24 anlama geldiği her iki kiģi tarafından da ifade edilir. Bu çözümü uygulamaya koyma isteği her iki tarafta da belirdiği zaman uygulamaya geçin. V. AĢama: Çözümü uygulamaya koyun. Bu aģamada çözümün ayrıntılarını konuģmaya baģlayın. Burada ayrıntılardan kastedilen, çözüm uygulamaya konduğunda her iki tarafça ne gibi uygulamalar ve ayarlamalar yapılacağıdır. Burada üzerinde durulması gereken nokta, çözümün uygulamaya geçebilmesi için gerekli iģlemler her iki tarafça onaylanmıģ olmalıdır. VI. AĢama: Çözümü gözden geçirin. Bir çözümün uygulanır ya da uygulanamaz olduğunu denemeden anlamak zordur. Çözüm bir süre uygulandıktan sonra gözden geçirmek için bir araya gelmekte büyük yarar vardır. Böyle bir bir gözden geçirmeden sonra, çözüm biçiminde bazı değiģiklikler önerilebilir. Önemli olan, sorunun altında ezilmek yerine, her iki kiģiyi de hoģnut edecek bir çözüme ulaģıncaya dek yaratıcı bir biçimde sorunla uğraģmaktır. Ġster iģ iliģkilerinde, isterse aile içinde olsun, uzun süre birlikte olan kiģilerin arasında çatıģmaların çıkması doğaldır. Doğal olmayan, bu çatıģmaların iliģkiyi bozması ve yıpratmasıdır. ÇatıĢma çözme yaklaģımı iyi niyet, karģılıklı güven eģit söz hakki ortamında gerçekleģebilir. Böyle bir ortam, uzlaģmaya varabilmek için zorunlu, ancak yeterli değildir. ÇatıĢma çözme yaklaģımını uygulayabilmek için bireyin kendisini bilinçli olarak eğitmesi gerekir 24

25 BÖLÜM II LĠDERLĠK- YÖNETĠCĠLĠK LĠDERLĠK VE YÖNETĠCĠLĠK Yönetmek mi istiyorsunuz? O zaman kendinizden baģlayınız. Kendi kendini yönetmek, kendi kendini değerlendirme, organize olma, kendi yükünü hafifletme, kendini geliģtirme, kendini konumlandırma. KiĢi önce kendinden baģlamalıdır. Bunları tatbik edebildiği ölçüde yönetme kudreti artacaktır. Ancak bu tek baģına yeterli değildir. Yöneticinin bazı temel becerilere de sahip olması gereklidir. Bunlar: DüĢünebilme yeteneği (özgüven) Ben kimim, çevremde nasıl bir etki yapıyorum, ben nerede durmaktayım ve karģılıklı olarak iliģkilerim nelerdir? Sorularına cevap arayıģı kiģiye özgüven kazandıracaktır. Nitekim kiģi bu arayıģın nihayetinde bulunduğu noktayı kavrayarak etki alanının ne ilerisinde ne de gerisinde duracaktır. Dayanıklılık Zor ve sorunlu zamanlarda yönetici mahiyetine göre daha dayanaklı olmalıdır. Yönetici iģlerin kötü olduğu durumda bunalıma girme hakkına sahip değildir. Ġnisiyatif alabilme Bir yönetici durum neyse ona tabi olmamalıdır. Yönetici içinde yaģadığı dünyayı yeniden kurabilir. Önemli olan hangi fikri ne ölçüde gerçekleģtireceğidir. KiĢi sadece düģünmez harekete de geçmelidir. Ġnisiyatif yöneticinin kendisine bir manevra alanı yaratmasıdır. Bu alan yöneticinin iģini kolaylaģtırdığı gibi bir öngörü kazanmasını da sağlar. 25

26 Liderlik Nedir? Bir lider genellikle motive edici, etkileyici, güzel örnekler verebilen ve yol gösteren kiģidir. Liderlik yapmanın gerekleri arasında insan, etkileme gücü, hedef, ve iletiģim olması gerekir. Yeni anlayıģta, liderler bugünün yönetsel iģlerini taģıyan değil, yarının vizyonunu taģıyan kimselerdir. Bunlar artık hem bir öğrenici, hem de öğretici olan kimselerdir. Yeni liderler yalnızca geleneksel paradigmaların değiģmesine katkı sunmazlar, aynı zamanda güçlü ahlaksal ve iģi yapıģ tarzına yönelik değerlerini kendi organizasyonlarında birleģtirici güç olarak kullanırlar. Liderlik Teorileri; Liderliğin tamamen kiģisel değerlerden ve niteliklerden kaynaklandığı teorisine göre; samimiyet, hevesli olmak, insiyatif sahibi olmak ve ısrarlı olmak önemli kiģisel özelliklerdir. Liderliğin davranıģsal olduğu teorisine göre; liderlerin değer ve kiģisel durumlarına değil ne yaptıklarına bakılır. Liderlerin nasıl giyindiği, nasıl konuģtuğu ve genelde nasıl davrandıklarını araģtırılır. Ġlk iki teori lider üzerinde durur. Üçüncü ve baģka bir teori ise; uygunluk konusunu da gündeme getirir. Yani liderlik kendi baģına ele alınacak bir olay değil zamanın ve liderin arkasındaki takipçilerinin de önemli olduğu ifade edilir. Etkin bir liderlik aģağıdaki hususlara dayanır: Grup üyeleri ile olan iliģkilerin kalitesi, Liderin pozisyonundan doğan resmi güç, Grubun hedefinin belirginliliği. Güçlü liderlik özellikleri; Duygusal Olgunluk: Ġyi liderler bütünsellik içinde olaylara bakan, düzenleyici rolünü üstlenen, karģılaģtıkları zorluklara karģı duygusal olgunluk ve soğukkanlılıkla yaklaģan kiģilerdir. 26

27 Baskınlık: Liderler çoğunlukla zamanı kontrol eden, zamana karģı etkin karar alan ve zorlukları yenmeyi seven kiģilerdir. Onların düģünce biçimlerinde zorluklar yenilmesi zevke dönüģen sorunlardır ve onlar bu inancı ekibine yayan kiģilerdir. Heves: Liderler her zaman aktif, enerjik ve dıģa dönük kiģilerdir. Onlar çoğunlukla iyimserdir ve değiģiklik yaratırlar. Genellikle hızlıdırlar, yerlerinde duramazlar, her zaman için yeni bir Ģeyler yaratmak için tetiktedirler. Bilinçlilik: Liderleri belirleyen görev duygusu ve karakterlerini öne çıkaran zoru yenme arzusudur. Her zaman için mükemmelliğe yönelik yüksek standartları ve en iyiyi yapmaya yönelik yüksek içsel istekleri vardır. Kendi içlerinde ise iç disiplinlerini korumaya yönelik bilinçli davranıģ ve ahlaki değer sergilerler. Sosyal Bağlılık: Liderlik kendiliğinden risk alma eğilimlerine katkı sunar. Sosyal olarak giriģken bir yapıdadırlar. BaĢkalarının sorumluluğunun üzerlerinde olduğunun bilinciyle hareket ederler. Bu özellik ona olaylara karģı duygusal dayanma gücü verir. DüĢünsel Güçlülük: Ġyi liderler pratiktirler, mantıklıdırlar ve hedefe yöneliktirler. Güçlü duygusal yoğunluklara kendilerini kaptırıp harekete geçme eğilimleri düģüktür, eleģtirilere karģı dayanıklıdırlar. EleĢtiriyi geliģimlerinin parçaları olarak görürler. Özgüvenleri oldukça yüksektirler. Özgüven: Özgüven içinde hareket etmek ve esneklik liderlerinin en belirgin özelliklerinden biridir. Yaptıkları iģlerden utanç veya suçluluk duymazlar, baģkalarının değer yargılarına kapılıp kendilerine karģı olumsuz duygu geliģtirmezler. Çünkü liderler eyleme geçmeden yaptıkları iģlerin getirilerini önceden hesaplayarak iģ yaparlar. Bu özellik onların beklenmedik sonuçlardan uzak durmasını ve çevresinde geliģen olayları yönlendirmesine katkı sunar. Kontrollülük: Liderler kontrollü ve doğru sosyal etkileģimleri yönlendiren kiģilerdir. Her ne kadar olayların içinde olsalar da olayların akıģına kendilerini kaptırmazlar, her zaman için bir yanları olayların dıģında denetleyici rolündedir. Olay içinde aktörleri takip eder ve aktörlerin iģ yapıģ tarzlarını güçlü takip sezisiyle izlerler. Takımın baģarısının bireylerin ortak 27

28 baģarılarından geçtiğini görüp, her bireyin doğru iģte ve doğru hedefte olmasına katkı sunarlar. Güçlü liderler takımlarının sorumluluğunu taģıyan kiģilerdir. Yüksek Enerji: Uzun çalıģma saatleri ve bazı çalıģma saatleri liderlik pozisyonunun gereğidir. Çünkü liderler kendi firmalarının geliģiminden sorumlu kiģilerdir. Liderler geçmiģin rahatlığını düģünmezler, onlar için önemli olan Ģey geleceğin getireceği baģarı ve ekibinin yüzünde görecekleri baģarma sevincidir. Kendini Yenileme: Hızlı değiģen dünya liderlerin sürekli olarak yeni bilgilerle donanmasını ve kendini sürekli aģmasını zorunlu kılmıģtır. Fakat bir liderden her Ģeyi bilmesi beklenmez. Liderler kendilerinden daha bilgili kiģilerin bilgilerini ortak amaç doğrultusunda kullanması için teģvik eden, onları ekibi içinde tutan kiģilerdir. Güçlü liderlik ekibinin güçlü motivasyonu ve hedef doğrultusunda birbirlerini geliģtirmiģlik düzeyi ile ölçülür. Olgunluk: Ġyi bir lider, hiyerarģik unvanını ve fiziksel gücünü kullanmadan çalıģanlarını yönlendiren kiģilerdir. Bu yüzden liderin elindeki en önemli gücü çalıģanlarının üzerinde bırakacağı olgunluk izlenimidir. Takım Bilinci: Takım bilinci yaratan her lider güçlü lider değildir. Önemli olan takım bilincinin dayanıģmacı yapıda olması, takım içinde empatinin öne çıkması ve takımın kararlara etkin katılımıdır. Güçlü liderler takımındaki bireyleri takım ruhu içinde yaratıcı kılan liderlerdir. Toparlamak gerekirse liderlik nadir olarak doğumla gelen özelliktir. YaĢam tarzı ve geçmiģteki tecrübeler kazandığı edinimler liderliği oluģturur. Liderliğin en önemli sırrı ise takımda çalıģtığın her bireyin insan olduğunun bilincinde hareket etmek ve insanlığa katkı sunduğunu düģünerek iģ yapabilmektir. Liderlik bu yüzden bir düģünüģ tarzı, geleneksellikten paradigmatik bir kopuģtur. O yüzden liderler her nerede olursa olsunlar, her ne iģ yaparsa yapsınlar insan odaklı bir çalıģma ve yönetim tarzı sergileyen kiģilerdir. 28

T.C. BĠNGÖL ÜNĠVERSĠTESĠ REKTÖRLÜĞÜ Strateji GeliĢtirme Dairesi BaĢkanlığı. ÇALIġANLARIN MEMNUNĠYETĠNĠ ÖLÇÜM ANKET FORMU (KAPSAM ĠÇĠ ÇALIġANLAR ĠÇĠN)

T.C. BĠNGÖL ÜNĠVERSĠTESĠ REKTÖRLÜĞÜ Strateji GeliĢtirme Dairesi BaĢkanlığı. ÇALIġANLARIN MEMNUNĠYETĠNĠ ÖLÇÜM ANKET FORMU (KAPSAM ĠÇĠ ÇALIġANLAR ĠÇĠN) ÇALIġANLARIN MEMNUNĠYETĠNĠ ÖLÇÜM ANKET FORMU (KAPSAM ĠÇĠ ÇALIġANLAR ĠÇĠN) Düzenleme Tarihi: Bingöl Üniversitesi(BÜ) Ġç Kontrol Sistemi Kurulması çalıģmaları kapsamında, Ġç Kontrol Sistemi Proje Ekibimiz

Detaylı

ÖZEL ANTALYA ANADOLU HASTANELERİ GRUBU GENEL MÜDÜR YARDIMCISI DR.AHMET CÖMERT

ÖZEL ANTALYA ANADOLU HASTANELERİ GRUBU GENEL MÜDÜR YARDIMCISI DR.AHMET CÖMERT ÖZEL ANTALYA ANADOLU HASTANELERİ GRUBU GENEL MÜDÜR YARDIMCISI DR.AHMET CÖMERT 1 ĠLETĠġĠM İki ya da daha fazla kiģinin düģünce ve fikir alıģveriģidir KonuĢma, hareket yada mimikler ile gerçekleģir. Bizim

Detaylı

İnsanlar, tarihin her döneminde olduğu gibi bundan sonra da varlıklarını sürdürmek, haberleşmek, paylaşmak, etkilemek, yönlendirmek, mutlu olmak gibi

İnsanlar, tarihin her döneminde olduğu gibi bundan sonra da varlıklarını sürdürmek, haberleşmek, paylaşmak, etkilemek, yönlendirmek, mutlu olmak gibi İLETİŞİMLETİŞİİŞİM İnsanlar, tarihin her döneminde olduğu gibi bundan sonra da varlıklarını sürdürmek, haberleşmek, paylaşmak, etkilemek, yönlendirmek, mutlu olmak gibi amaçlarla iletişim kurmaya devam

Detaylı

İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları

İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları Lisans düzeyindeki bir iletiģim programının değerlendirilmesi için baģvuruda bulunan yükseköğretim kurumu, söz konusu programının bu belgede yer alan ĠLETĠġĠM

Detaylı

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme İLETİŞİM

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme İLETİŞİM Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme İLETİŞİM Yrd.Doç.Dr. Gülçin Tan Şişman Eğitim Programları ve Öğretim İletişim "Ne kadar çok bilirsen bil, söylediklerin karsındakinin anlayacagı kadardır."

Detaylı

www.binnuryesilyaprak.com

www.binnuryesilyaprak.com ÇOCUKLA VE ERGENLE ĠLETĠġĠM (Anababa eğitim semineri) Prof. Dr. Binnur YEġĠLYAPRAK Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Onursal Başkanı

Detaylı

SOSYAL BİLGİLER DERSİ ( SINIFLAR) ÖĞRETİM PROGRAMI ÖMER MURAT PAMUK REHBER ÖĞRETMEN REHBER ÖĞRETMEN

SOSYAL BİLGİLER DERSİ ( SINIFLAR) ÖĞRETİM PROGRAMI ÖMER MURAT PAMUK REHBER ÖĞRETMEN REHBER ÖĞRETMEN SOSYAL BİLGİLER DERSİ (4.5.6.7 SINIFLAR) ÖĞRETİM PROGRAMI 1 DERS AKIŞI 1.ÜNİTE: SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMININ GENEL YAPISI, ARADİSİPLİN, TEMATİK YAKLAŞIM 2. ÜNİTE: ÖĞRENME ALANLARI 3. ÜNİTE: BECERİLER

Detaylı

TEMAKTĠK YAKLAġIMDA FĠZĠKSEL ÇEVRE. Yrd. Doç. Dr. ġermin METĠN Hasan Kalyoncu Üniversitesi

TEMAKTĠK YAKLAġIMDA FĠZĠKSEL ÇEVRE. Yrd. Doç. Dr. ġermin METĠN Hasan Kalyoncu Üniversitesi TEMAKTĠK YAKLAġIMDA FĠZĠKSEL ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. ġermin METĠN Hasan Kalyoncu Üniversitesi ÇOCUK ÇEVRE ĠLIġKISI Ġnsanı saran her Ģey olarak tanımlanan çevre insanı etkilerken, insanda çevreyi etkilemektedir.

Detaylı

EĞİTİMCİ - VELİ İLETİŞİMİ EĞİTİMDE İLETİŞİM VE GRUP YÖNETİMİ

EĞİTİMCİ - VELİ İLETİŞİMİ EĞİTİMDE İLETİŞİM VE GRUP YÖNETİMİ EĞİTİMDE İLETİŞİM VE GRUP YÖNETİMİ 6 Eğitimde iletişim, eğitimin en önemli ögesidir. Bir eğitimcinin görevini iyi yapabilmesi için az da olsa eğitim psikolojisiyle ve iletişim kuramlarıyla ilgili bilgi

Detaylı

İletişimin Öğeleri SINIFTA İLETİŞİM SÜRECİ 31.05.2014. İletişim Kavramı Kişilerarası duygu, düşünce ve bilgi alışverişidir.

İletişimin Öğeleri SINIFTA İLETİŞİM SÜRECİ 31.05.2014. İletişim Kavramı Kişilerarası duygu, düşünce ve bilgi alışverişidir. İletişim Kavramı Kişilerarası duygu, düşünce ve bilgi alışverişidir. SINIFTA İLETİŞİM SÜRECİ Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN cerdogan@yildiz.edu.tr Bilgi ve duygu üretme, aktarma ve anlamlandırma sürecidir.

Detaylı

2. OTURUM İLETİŞİM KURMAK

2. OTURUM İLETİŞİM KURMAK 2. OTURUM İLETİŞİM KURMAK ZAMANI PLANLAMADA İHTİYAÇLARIMIZ Kendi kendine kalabilme ihtiyacı İletişimi Başlatma Birlikte Sohbet Etme Birlikte İş Yapabilmek KENDİ KENDİNE KALABİLME Çocuğun anne babadan,

Detaylı

SAĞLIK ORTAMINDA ÇALIġANLARDA GÜVENLĠĞĠ TEHDĠT EDEN STRES ETKENLERĠ VE BAġ ETME YÖNTEMLERĠ. MANĠSA ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ HEMġĠRE AYLĠN AY

SAĞLIK ORTAMINDA ÇALIġANLARDA GÜVENLĠĞĠ TEHDĠT EDEN STRES ETKENLERĠ VE BAġ ETME YÖNTEMLERĠ. MANĠSA ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ HEMġĠRE AYLĠN AY SAĞLIK ORTAMINDA ÇALIġANLARDA GÜVENLĠĞĠ TEHDĠT EDEN STRES ETKENLERĠ VE BAġ ETME YÖNTEMLERĠ MANĠSA ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ HEMġĠRE AYLĠN AY GİRİŞ ÇalıĢmak yaģamın bir parçasıdır. YaĢamak nasıl bir insan hakkı

Detaylı

G Ü Ç L E N İ N! Technical Assistance for Supporting Social Inclusion through Sports Education

G Ü Ç L E N İ N! Technical Assistance for Supporting Social Inclusion through Sports Education Technical Assistance for Supporting Social Inclusion through Sports Education Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortak finanse edilmektedir. Spor Eğitimi Yoluyla Sosyal Katılımın

Detaylı

Toplumsal Cinsiyet Kalıp Yargıları ve Cinsiyet Ayrımcılığı. Ġlknur M. Gönenç

Toplumsal Cinsiyet Kalıp Yargıları ve Cinsiyet Ayrımcılığı. Ġlknur M. Gönenç Toplumsal Cinsiyet Kalıp Yargıları ve Cinsiyet Ayrımcılığı Ġlknur M. Gönenç BİR PRENSES HAYAL EDELİM. SİZCE HANGİ MESLEK? KALIP YARGILAR Kalıpyargılar bir gruba iliģkin bilgi, inanç ve beklentilerimizi

Detaylı

sıklıkla kullanırız. Ancak bunların farkına varırsak değiştirebiliriz.

sıklıkla kullanırız. Ancak bunların farkına varırsak değiştirebiliriz. Sözlü iletişimde kullanılan ancak sorun çözmeye yardımcı olmayan etkisiz iletişim yollarını sıklıkla kullanırız. Ancak bunların farkına varırsak değiştirebiliriz. Sözlü iletişimde kullanılan ancak sorun

Detaylı

SINIF ÖĞRETMENLĠĞĠ SOSYAL BĠLGĠLER ÖĞRETĠM PROGRAMI ÖMER MURAT PAMUK REHBER ÖĞRETMEN REHBER ÖĞRETMEN

SINIF ÖĞRETMENLĠĞĠ SOSYAL BĠLGĠLER ÖĞRETĠM PROGRAMI ÖMER MURAT PAMUK REHBER ÖĞRETMEN REHBER ÖĞRETMEN SINIF ÖĞRETMENLĠĞĠ SOSYAL BĠLGĠLER ÖĞRETĠM PROGRAMI 1 BECERĠLER 2 Beceri Nedir? ġimdiye kadar bilgi edinme, yaģam ve okulun temel amacı olarak görülmüģtür. Günümüzde ise bilgiye bakıģ değiģmiģtir. Bilgi;

Detaylı

ANNE-BABA TUTUMLARI VE ÇOCUĞUN KiŞiLiK GELiŞiMiNE ETKiLERi

ANNE-BABA TUTUMLARI VE ÇOCUĞUN KiŞiLiK GELiŞiMiNE ETKiLERi ANNE-BABA TUTUMLARI VE ÇOCUĞUN KiŞiLiK GELiŞiMiNE ETKiLERi Çocuğunuzun Nasıl Birey Olmasını İstersiniz? ANNE-BABA-ÇOCUK İLİŞKİSİ Anne-baba-çocuk iliģkisi, temelde anne ve babanın tutumlarına bağlıdır.

Detaylı

Sınıfta İletişim. Dr. Adnan BOYACI

Sınıfta İletişim. Dr. Adnan BOYACI Sınıfta İletişim Dr. Adnan BOYACI Sözünü bilen kişinin Yüzünü ak ede bir söz Sözü pişirip diyenin İşini sağ ede bir söz Söz ola kese savaşı Söz ola kestire başı Söz ola ağulu aşı Bal ile yağ ede bir söz

Detaylı

İLETİŞİM. Prof.Dr. Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı

İLETİŞİM. Prof.Dr. Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı İLETİŞİM Prof.Dr. Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Sunum Planı İletişim tanımı Sözlü iletişim Sözsüz iletişim Aktif dinleme Empati Açık iletişim İletişim

Detaylı

İletişimin Bileşenleri

İletişimin Bileşenleri Düşünce, bilgi ve duyguların; sözcük, yazı ve resim gibi semboller kullanarak anlaşılır hale getirilmesi, paylaşılması ve etkileşim sağlanmasıdır. İletişim Sürecinde; Dönüt (feedback) sağlanamıyorsa iletişim

Detaylı

DİNLEME TÜRLERİ VE ETKİN DİNLEME

DİNLEME TÜRLERİ VE ETKİN DİNLEME DİNLEME TÜRLERİ VE ETKİN DİNLEME ETKİLİ İLETİŞİM Konuşma ve Aktarma Becerisi Alma ve Dinleme Becerisi Konuşma ve Aktarma Becerisi Konuşmacıysanız DÜŞÜNDÜĞÜNÜZ SÖYLEMEK İSTEDİKLERİNİZ SÖYLEDİĞİNİZİ SANDIĞINIZ

Detaylı

İLEDAK İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları

İLEDAK İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları İLEDAK İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları Lisans düzeyindeki bir iletiģim programının değerlendirilmesi için baģvuruda bulunan yükseköğretim kurumu, söz konusu programının bu belgede yer alan

Detaylı

İLETİŞİM NEDİR? SINIFTA İLETİŞİM

İLETİŞİM NEDİR? SINIFTA İLETİŞİM SINIFTA İLETİŞİM Yrd. Doç. Dr. İbrahim GÜL Duygu, düşünce ya da bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması, bildirim, haberleşme, komünikasyon. Çeşitli yollarla yapılır. 1 İletişimin

Detaylı

TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ

TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ FELSEFESİ,TEMEL İLKELERİ,VİZYONU MEHMET NURİ KAYNAR TÜRKIYE NIN GELECEK VIZYONU TÜRKĠYE NĠN GELECEK VĠZYONU GELECEĞIN MIMARLARı ÖĞRETMENLER Öğretmen, bugünle gelecek arasında

Detaylı

AĐLE ĐÇĐ ETKĐLĐ ĐLETĐŞĐM

AĐLE ĐÇĐ ETKĐLĐ ĐLETĐŞĐM AĐLE ĐÇĐ ETKĐLĐ ĐLETĐŞĐM "Đnsanlar konuşa konuşa anlaşırlar." atasözü kişiler arası iletişimin önemini vurgulamaktadır. Đletişimin niteliği ve niceliği, geliştirdiğimiz çeşitli sosyal becerilere ve dinleme

Detaylı

Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu AİLE İÇİ İLETİŞİM

Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu AİLE İÇİ İLETİŞİM PDR BÜLTENİ Bülten Tarihi: Aralık 2016 Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu AİLE İÇİ İLETİŞİM Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı Özel İlkokulu/Ortaokulu Psikolojik Danışma ve

Detaylı

OKULÖNCESĠNDE TEMATĠK YAKLAġIM ve ETKĠN ÖĞRENME. Prof. Dr. Nilüfer DARICA Hasan Kalyoncu Üniversitesi

OKULÖNCESĠNDE TEMATĠK YAKLAġIM ve ETKĠN ÖĞRENME. Prof. Dr. Nilüfer DARICA Hasan Kalyoncu Üniversitesi OKULÖNCESĠNDE TEMATĠK YAKLAġIM ve ETKĠN ÖĞRENME Prof. Dr. Nilüfer DARICA Hasan Kalyoncu Üniversitesi Uzun yıllar öğretimde en kabul edilir görüģ, bilginin hiç bozulmadan öğretenin zihninden öğrenenin zihnine

Detaylı

İLETİŞİM TEKNİKLERİ. Diğer Sağlık Personeli Temel Eğitim Programı. Dr.V.Aydan İZGİ

İLETİŞİM TEKNİKLERİ. Diğer Sağlık Personeli Temel Eğitim Programı. Dr.V.Aydan İZGİ İLETİŞİM TEKNİKLERİ Diğer Sağlık Personeli Temel Eğitim Programı Dr.V.Aydan İZGİ İşyerinde iletişim İşyerinde eğitim İletişim Nedir? Bireylerin karşılıklı bilgi, duygu ve düşüncelerini paylaşma sürecidir.

Detaylı

GÜNEġĠN EN GÜZEL DOĞDUĞU ġehġrden, ADIYAMAN DAN MERHABALAR

GÜNEġĠN EN GÜZEL DOĞDUĞU ġehġrden, ADIYAMAN DAN MERHABALAR GÜNEġĠN EN GÜZEL DOĞDUĞU ġehġrden, ADIYAMAN DAN MERHABALAR ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ BAġARILI YÖNETĠMDE ĠLETĠġĠM Hastane İletişim Platformu Hastane ĠletiĢim Platformu Nedir? Bu

Detaylı

İLETİŞİM - 2 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ

İLETİŞİM - 2 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ DAVRANIŞ BİLİMLERİ ve İLETİŞİM İLETİŞİM - 2 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ Sözsüz İletişim Sözlü olmayan (sözsüz) iletişim, bireyin gerçek duygu ve düşüncelerine ilişkin mesajlar veren bazı mimik ve jestlerden

Detaylı

Dinleme DİNLEME. Dinlemenin Amaçları. Dinlemeyi Etkileyen Faktörler. Motivasyonun, Duyguların ve Amacın Etkisi

Dinleme DİNLEME. Dinlemenin Amaçları. Dinlemeyi Etkileyen Faktörler. Motivasyonun, Duyguların ve Amacın Etkisi Dinleme DİNLEME Öğr. Gör. A. Alper ERTEM Dinleyicinin, daha önce söylenilenler ile bir sonra söylenilen cümle arasında bağlantı kurma ve iletişim içindeki işlevini anlama yeteneğidir. Duyma farklılıklar

Detaylı

OLUMLU ÖĞRENME ORTAMI OLUġTURMA. Doç. Dr.Yücel Gelişli, Sınıf Yönetimi 1

OLUMLU ÖĞRENME ORTAMI OLUġTURMA. Doç. Dr.Yücel Gelişli, Sınıf Yönetimi 1 OLUMLU ÖĞRENME ORTAMI OLUġTURMA Doç. Dr.Yücel Gelişli, Sınıf Yönetimi 1 Eğitim; genel anlamda istendik davranıģ değiģtirme, oluģturma ya da bilgi ve becerilerin öğrenenlere kazandırılması sürecidir. Öğrenme

Detaylı

Örgütler bu karmaģada artık daha esnek bir hiyerarģiye sahiptir.

Örgütler bu karmaģada artık daha esnek bir hiyerarģiye sahiptir. Durumsallık YaklaĢımı (KoĢulbağımlılık Kuramı) Durumsallık (KoĢulbağımlılık) Kuramının DoğuĢu KoĢul bağımlılık bir Ģeyin diğerine bağımlı olmasıdır. Eğer örgütün etkili olması isteniyorsa, örgütün yapısı

Detaylı

Hafta 2. KĠġĠLER ARASI ĠLETĠġĠM. ĠLETĠġĠM ÇEġĠTLERĠ VE ARAÇLARI

Hafta 2. KĠġĠLER ARASI ĠLETĠġĠM. ĠLETĠġĠM ÇEġĠTLERĠ VE ARAÇLARI ĠLETĠġĠM ÇEġĠTLERĠ VE ARAÇLARI KĠġĠLER ARASI ĠLETĠġĠM HEDEFLER Bu üniteyi çalıģtıktan sonra; ĠletiĢim çeģitlerini sayabilme, KiĢi içi ve kiģilerarası iliģkileri tanımlayabilme, Sözlü iletiģimin özelliklerini

Detaylı

ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ

ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ Çocuğun davranışlarının kabul edilebilir bir düzeyde olması, yapıcı ve uyumlu bir birey olarak yetişmesi anne, baba, çocuk iletişimine bağlıdır. Eğer sağlıklı bir iletişim kurulabiliyorsa,

Detaylı

ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT ORTAOKULU MART 2016

ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT ORTAOKULU MART 2016 ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT ORTAOKULU MART 2016 AİLE İÇİ İLETİŞİM VE SINAV KAYGISI PSİKOLOJİK DANIŞMA ve REHBERLİK BÖLÜMÜ İçindekiler Motivasyonu Arttırma ve Hedef Belirleme Hedef Belirlerken Göz Önünde Bulundurulacak

Detaylı

PSK 271 Öfke Yönetimi (2015-2016 Güz Dönemi) Yrd. Doç. Dr. Nilay PEKEL ULUDAĞLI. Öfke Yönetimi: Duyguları İfade Edebilmek ve Duygularla Başa Çıkmak

PSK 271 Öfke Yönetimi (2015-2016 Güz Dönemi) Yrd. Doç. Dr. Nilay PEKEL ULUDAĞLI. Öfke Yönetimi: Duyguları İfade Edebilmek ve Duygularla Başa Çıkmak PSK 271 Öfke Yönetimi (2015-2016 Güz Dönemi) Yrd. Doç. Dr. Nilay PEKEL ULUDAĞLI Öfke Yönetimi: Duyguları İfade Edebilmek ve Duygularla Başa Çıkmak Öfkenin Gerçek Nedeni Ne? ÖFKE kıskançlık, üzüntü, merak,

Detaylı

OKULLARDA GELİŞİMSEL ve ÖNLEYİCİ PDR-3. Prof. Dr. Serap NAZLI Ankara Üniversitesi

OKULLARDA GELİŞİMSEL ve ÖNLEYİCİ PDR-3. Prof. Dr. Serap NAZLI Ankara Üniversitesi OKULLARDA GELİŞİMSEL ve ÖNLEYİCİ PDR-3 Prof. Dr. Serap NAZLI Ankara Üniversitesi KGRP de 5 Ana Müdahale Doğrudan müdahaleler: 1. Psikolojik danıģma 2. Sınıf rehberliği Dolaylı müdahaleler: 3. Konsültasyon

Detaylı

UZ. DR. GÖNÜL ERDAL DAĞISTANLI

UZ. DR. GÖNÜL ERDAL DAĞISTANLI GÜRÜLTÜ = HOŞA GİTMEYEN SES GÜRÜLTÜNÜN SÜRESİ ŞİDDETİ ZAMANI TÜRÜ GÜRÜLTÜ FİZYOLOJİK TEPKİLER RUHSAL TEPKİLER FİZYOLOJİK TEPKİLER ANĠ GÜRÜLTÜDE KAS GERĠLMELERĠ BAġ DÖNMESĠ YORGUNLUK ĠġĠTME KAYIPLARI METOBALĠZMA

Detaylı

DUYGUSAL ZEKA. Birbirinden tamamen farklı bu iki kavrama tarzı, zihinsel yaşantımızı oluşturmak için etkileşim halindedirler.

DUYGUSAL ZEKA. Birbirinden tamamen farklı bu iki kavrama tarzı, zihinsel yaşantımızı oluşturmak için etkileşim halindedirler. 0212 542 80 29 Uz. Psk. SEMRA EVRİM 0533 552 94 82 DUYGUSAL ZEKA Son yıllarda yapılan pek çok çalışma zeka tanımının genişletilmesi ve klasik olarak kabul edilen IQ yani entelektüel zekanın yanı sıra EQ

Detaylı

AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI TEKNİKERLİĞİ EĞİTİMİ - IV - İLETİŞİM BECERİLERİ

AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI TEKNİKERLİĞİ EĞİTİMİ - IV - İLETİŞİM BECERİLERİ AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI TEKNİKERLİĞİ EĞİTİMİ - IV - İLETİŞİM BECERİLERİ AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI TEKNİKERLİĞİ EĞİTİMİ - IV - İLETİŞİM BECERİLERİ Eğitim içeriği Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerliği Eğitim ve Sınav Komisyonu

Detaylı

Mal ve Hizmete Aç Fazla Beklentisi Olmayan Bulduğu Ürün veya Hizmetten Memnun Olan Fazla EleĢtirmeyen

Mal ve Hizmete Aç Fazla Beklentisi Olmayan Bulduğu Ürün veya Hizmetten Memnun Olan Fazla EleĢtirmeyen MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ MüĢteri iliģkileri kapsamında ele alacağımız konular: MüĢteri Kavramı MüĢteri Türleri MüĢteri Memnuniyeti Kavramı Etkili MüĢteri ĠliĢkileri Ġçin Temel Ġlkeler MüĢteri ġikayetlerini

Detaylı

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞTA GRUP SÜRECİ: ÖRGÜTSEL İLETİŞİM Doç. Dr. Cevat ELMA. İLETİŞİM Bilgi, fikir ve duyguların bir kimseden diğerine geçme sürecidir.

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞTA GRUP SÜRECİ: ÖRGÜTSEL İLETİŞİM Doç. Dr. Cevat ELMA. İLETİŞİM Bilgi, fikir ve duyguların bir kimseden diğerine geçme sürecidir. Ünite 10 ÖRGÜTSEL DAVRANIŞTA GRUP SÜRECİ: ÖRGÜTSEL İLETİŞİM Doç. Dr. Cevat ELMA ÖRGÜTSEL İLETİŞİM İnsan hayatında önemli bir yer tutan iletişim, örgütler açısından da son derece önemlidir. Bir işi amaçlanan

Detaylı

TOPLUMSAL CĠNSĠYETLE ĠLGĠLĠ KURAMLAR. İlknur M. Gönenç

TOPLUMSAL CĠNSĠYETLE ĠLGĠLĠ KURAMLAR. İlknur M. Gönenç TOPLUMSAL CĠNSĠYETLE ĠLGĠLĠ KURAMLAR İlknur M. Gönenç Erkek diģi sorulmaz, muhabbetin dilinde, Hak kın yarattığı her Ģey yerli yerinde. Bizim nazarımızda, kadın erkek farkı yok, Noksanlıkla eksiklik, senin

Detaylı

Örgütlerde İletişim. Spor Bilimleri Anabilim Dalı

Örgütlerde İletişim. Spor Bilimleri Anabilim Dalı Spor Bilimleri Anabilim Dalı İletişim, bilgi üretme, aktarma ve anlamlandırma sürecidir. 1.Açık iletişim yazılı ve sözlü 2.Açık olmayan iletişim beden dili, ses tonu, mekan 3.Tek yönlü iletişim yukarıdan

Detaylı

İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Yüzü

İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Yüzü İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Yüzü İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Yüzü 21. yüzyılda Ģirketlerin kurumsallaģmasında, insan kaynakları yönetiminin Ģirketlerde etkin bir Ģekilde iģlemesi, giderek

Detaylı

İletişim, hem güçlerimizin farkında olmak, hem de zayıflıklarımızın üstesinden gelmek demektir.

İletişim, hem güçlerimizin farkında olmak, hem de zayıflıklarımızın üstesinden gelmek demektir. Abraham Lincoln, senin yaşındayken dedi babası çocuğuna, Okula gidebilmek için her gün 10 mil yürüyordu. Gerçekten mi? dedi çocuk ve ekledi: Tamam, fakat o senin yaşındayken de başkan oldu baba! İletişim,

Detaylı

ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK YURTİÇİ KARGO

ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK YURTİÇİ KARGO ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK YURTİÇİ KARGO ALĠ ARIMAN:2008463007 OSMAN KARAKILIÇ:2008463066 MELĠK CANER SEVAL: 2008463092 MEHMET TEVFĠK TUNCER:2008463098 ŞİRKET TANITIMI 1982 yılında Türkiye'nin ilk

Detaylı

İLETİŞİM BECERİLERİ. *İş hayatında başarının %85 i doğru iletişime dayanır. *İş hayatında kusurların %75 i iletişim eksikliğinden kaynaklanır.

İLETİŞİM BECERİLERİ. *İş hayatında başarının %85 i doğru iletişime dayanır. *İş hayatında kusurların %75 i iletişim eksikliğinden kaynaklanır. İLETİŞİM BECERİLERİ En uzak mesafe ne Afrika dır Ne Çin, ne Hindistan, Ne seyyareler, Ne de yıldızlar geceleri ışıldayan En uzak mesafe; iki kafa arasındaki mesafedir Birbirini anlamayan... İLETİŞİM NEDİR:

Detaylı

SINIFTA ÖĞRETĠM LĠDERLĠĞĠ

SINIFTA ÖĞRETĠM LĠDERLĠĞĠ SINIFTA ÖĞRETĠM LĠDERLĠĞĠ Doç. Dr. Yücel GELĠġLĠ G.Ü.MEF. EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ BÖLÜMÜ Öğretimde Liderlik 1 Liderlik kavramı Liderlik kavramı yöneticiyle eģ tutulan kavram olmakla beraber aralarında ciddi fark

Detaylı

ARKADAŞ SEÇİMİNİN ÖNEMİ

ARKADAŞ SEÇİMİNİN ÖNEMİ ARKADAŞ SEÇİMİNİN ÖNEMİ Değerli anne babalar; Her insan, yaşamını sürdürmek ve gelişmek için başka insanlara ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaçları karşılamak için arkadaşlık ilişkileri, sosyal alandaki en önemli

Detaylı

PROSTAT KANSERİ HASTALARA BİYOPSİKOSOSYAL YAKLAŞIM GAZĠANTEP ÜNĠVERSĠTESĠ SAĞLIK HĠZMETLERĠ M.Y.O. ÖĞR. GÖR. ADĠLE NEġE (ÇAPARUġAĞI)

PROSTAT KANSERİ HASTALARA BİYOPSİKOSOSYAL YAKLAŞIM GAZĠANTEP ÜNĠVERSĠTESĠ SAĞLIK HĠZMETLERĠ M.Y.O. ÖĞR. GÖR. ADĠLE NEġE (ÇAPARUġAĞI) PROSTAT KANSERİ HASTALARA BİYOPSİKOSOSYAL YAKLAŞIM GAZĠANTEP ÜNĠVERSĠTESĠ SAĞLIK HĠZMETLERĠ M.Y.O ÖĞR. GÖR. ADĠLE NEġE (ÇAPARUġAĞI) Kanser hastalığının yol açtığı strese verilen yanıt, sergilenen uyum

Detaylı

EĞĠTĠM ÖĞRETĠM YILI 8. SINIF DĠN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BĠLGĠSĠ DERSĠ KONU VE KAZANIMLARININ ÇALIġMA TAKVĠMĠNE GÖRE DAĞILIM ÇĠZELGESĠ

EĞĠTĠM ÖĞRETĠM YILI 8. SINIF DĠN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BĠLGĠSĠ DERSĠ KONU VE KAZANIMLARININ ÇALIġMA TAKVĠMĠNE GÖRE DAĞILIM ÇĠZELGESĠ KASIM EKĠM EYLÜL Öğrenme Alanı: ĠNANÇ. ÜNĠTE: KAZA VE KADER Öğrencilerle TanıĢma, Dersin Amacı ve ĠĢleniĢ ġekli. Öğretmeni tanır ve dersin amacı, derste iģlenecek konular ve ders iģleme teknikleri hakkında

Detaylı

MESAJ SĠZSĠNĠZ ANNE BABALAR NE DĠYOR? ÇOCUKLAR NE DUYUYOR? MERAL

MESAJ SĠZSĠNĠZ ANNE BABALAR NE DĠYOR? ÇOCUKLAR NE DUYUYOR? MERAL ANNE BABALAR NE DĠYOR? ÇOCUKLAR NE DUYUYOR? MERAL ATEġOĞLU Aralık 2012 14.12.2012 1 -Beril Ģu kirli bardakları mutfağa götürür müsün? -Neden? Benim değil ki. -Senin olup olmadığı önemli değil. Sen de bu

Detaylı

SPOR YÖNETĠCĠSĠNĠN TANIMI VE NĠTELĠKLERĠ. Doç.Dr.Hakan SUNAY

SPOR YÖNETĠCĠSĠNĠN TANIMI VE NĠTELĠKLERĠ. Doç.Dr.Hakan SUNAY SPOR YÖNETĠCĠSĠNĠN TANIMI VE NĠTELĠKLERĠ Doç.Dr.Hakan SUNAY SPOR YÖNETİCİSİNİN TANIMI Günümüzde; Bir spor yöneticisinin çok yönlü niteliklere sahip olmalıdır Özelliklede, Pratik becerileri teorik bilgilerle

Detaylı

İLETİŞİM İyi iletişimin ön koşulları: İletişimin ilkeleri şunlardır: Saygı: Saydamlık Somutluk Empati:

İLETİŞİM İyi iletişimin ön koşulları: İletişimin ilkeleri şunlardır: Saygı: Saydamlık Somutluk Empati: İLETİŞİM İletişim bilgi üretme, aktarma ve anlamlandırma sürecidir. Pek çok etkinlik iletişim sayılabilir. Genel anlamda iletişimin gerçekleşmesi için iki sistem gereklidir. Bu sistemler iki insan, iki

Detaylı

YAŞAM ÖYKÜSÜ. Doğum yeri: Doğum Tarihi: 1. Aile Bilgileri Baba: Adı: YaĢı:

YAŞAM ÖYKÜSÜ. Doğum yeri: Doğum Tarihi: 1. Aile Bilgileri Baba: Adı: YaĢı: YAŞAM ÖYKÜSÜ ADI: TARĠH: Doğum yeri: Doğum Tarihi: 1. Aile Bilgileri Baba: Adı: YaĢı: Mesleği: Sağlığı: Eğer vefat etmiģse ölüm yaģı: O zaman siz kaç yaģındaydınız: Ölüm Nedeni: Anne: Adı: YaĢı: Mesleği:

Detaylı

GeliĢimsel Rehberlikte 5 Ana Müdahale. Prof. Dr. Serap NAZLI

GeliĢimsel Rehberlikte 5 Ana Müdahale. Prof. Dr. Serap NAZLI GeliĢimsel Rehberlikte 5 Ana Müdahale Prof. Dr. Serap NAZLI Okul psikolojik danışmanları okullarda hangi PDR etkinliklerini uygular? PDR etkinliklerinin genel amacı nedir? Doğrudan-Dolaylı Müdahaleler

Detaylı

: ARİF ÖZUTKU PSİKOLOJİK DANIŞMAN

: ARİF ÖZUTKU PSİKOLOJİK DANIŞMAN ,. Hazırlayan : ARİF ÖZUTKU PSİKOLOJİK DANIŞMAN Dünyada ergen olmaktan daha zor bir şey varsa o da ergenlik çağındaki bir gencin anne - babası olmaktır. ERGENLİK NEDİR? Ergenlik dönemi, biyolojik, psikolojik,

Detaylı

1 YÖNETİM VE ORGANİZASYONLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

1 YÖNETİM VE ORGANİZASYONLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 YÖNETİM VE ORGANİZASYONLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1.Yönetim Kavramı 12 1.1.1Yönetim Kavramının Kapsam ve Önemi 13 1.1.2. Yönetimin Tanımı 15 1.1.3. Yönetim Faaliyetinin

Detaylı

EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM

EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 1 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ VE İLETİŞİM 2 ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİ ve İLETİŞİM Öğretim teknolojisi, öğrenmenin amaçlı ve kontrollü olduğu durumlarda öğrenmeyle ilgili sorunların analizi ve çözümünde insanları, yöntemleri,

Detaylı

İLETİŞİM BECERİLERİ. İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şubesi

İLETİŞİM BECERİLERİ. İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şubesi İLETİŞİM BECERİLERİ İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şubesi İletişim Becerileri İletişim Nedir? İletişim Süreci İletişim Çeşitleri İletişim Teknikleri İletişim ve Algı İletişim ve Etkin Dinleme En uzak mesafe

Detaylı

8-9 YAŞ ÇCUKLARININ YAŞ DÖNEMİ ÖZELLİKLERİ VE OKUL-ÖDEV ÇALIŞMALARI ÖZEL ANTALYA ENVAR İLKOKULU 8-9 YAŞ ÇOCUKLARININ GELİŞİM DÖNEMLERİ ÖZELLİKLERİ

8-9 YAŞ ÇCUKLARININ YAŞ DÖNEMİ ÖZELLİKLERİ VE OKUL-ÖDEV ÇALIŞMALARI ÖZEL ANTALYA ENVAR İLKOKULU 8-9 YAŞ ÇOCUKLARININ GELİŞİM DÖNEMLERİ ÖZELLİKLERİ 8-9 YAŞ ÇCUKLARININ YAŞ DÖNEMİ ÖZELLİKLERİ VE OKUL-ÖDEV ÇALIŞMALARI ÖZEL ANTALYA ENVAR İLKOKULU 8-9 YAŞ ÇOCUKLARININ GELİŞİM DÖNEMLERİ ÖZELLİKLERİ ÇOCUKLARIMIZIN GELİŞİM DÖNEMİ ÖZELLİKLERİNİ BİLMEK NE

Detaylı

ĠNFERTĠL ÇĠFTLERĠN GEREKSĠNĠMLERĠ

ĠNFERTĠL ÇĠFTLERĠN GEREKSĠNĠMLERĠ ĠNFERTĠL ÇĠFTLERĠN GEREKSĠNĠMLERĠ BAKIM GEREKSĠNĠMĠ Bakım vericiler, tıbbi bilgileri doğrultusunda çiftlerin gereksinimlerini bütüncül bir yaklaşımla değerlendirerek, sorunları saptar, planlar, uygular

Detaylı

MESAJIN ULAŞMASI SÖZ SES BEDEN DİLİ %93

MESAJIN ULAŞMASI SÖZ SES BEDEN DİLİ %93 MESAJIN ULAŞMASI SÖZ %7 SES %93 BEDEN DİLİ BEDEN DİLİNDE İLETİŞİM Sözsüz mesajlar, jestler, göz ve baş hareketleri, beden duruşu, yüz ifadeleri, mesafe, temas gibi BEDEN DİLİ ÖGELERİYLE ifade edilir. Bu

Detaylı

T.C ADALET BAKANLIĞI Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü

T.C ADALET BAKANLIĞI Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü T.C ADALET BAKANLIĞI Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Ceza Ġnfaz Kurumlarında Madde Bağımlılığı Tedavi Hizmetleri Serap GÖRÜCÜ Psikolog YetiĢkin ĠyileĢtirme Bürosu Madde bağımlılığını kontrol altında

Detaylı

5 YAġ ARILAR SINIFI OCAK AYI BÜLTEN

5 YAġ ARILAR SINIFI OCAK AYI BÜLTEN 5 YAġ ARILAR SINIFI OCAK AYI BÜLTEN ġġġrler: KIġ BABA, YAĞMUR,MEVSĠMLER,MASAL KAHRAMANLARI, ELEKTRĠK BĠLMECELER GAZETE, DERGĠ,KĠTAP,KAPI,KULAK,BURUN,YÜZ,DĠL,KAR ġarkilar AAA KIġ BABA,SAYILAR, ENERJĠ TASARRUFU,UZAYLILAR

Detaylı

S I N I F T A İ L E T İ Ş İ M

S I N I F T A İ L E T İ Ş İ M S I N I F T A İ L E T İ Ş İ M 1 İnsanlar birbirlerinden nefret ediyorlar, Çünkü birbirlerinden korkuyorlar. İnsanlar birbirlerinden korkuyorlar, Çünkü birbirlerini tanımıyorlar. İnsanlar birbirlerini tanımıyorlar,

Detaylı

EVLİLİK ÖNCESİ EĞİTİM

EVLİLİK ÖNCESİ EĞİTİM Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü EVLİLİK ÖNCESİ EĞİTİM EVLİLİKTE İLETİŞİM ve YAŞAM BECERİLERİ -2 EVLİLİK ÖNCESİ EĞİTİM EVLİLİKTE İLETİŞİM ve YAŞAM BECERİLERİ 2 SUNUM İÇERİĞİÇ Evlilikte İletişim

Detaylı

GRT 283 KİTLE İLETİŞİM KURAMLARI. Ha$a 1

GRT 283 KİTLE İLETİŞİM KURAMLARI. Ha$a 1 GRT 283 KİTLE İLETİŞİM KURAMLARI Ha$a 1 Duygu Beykal İz dbeykal@hotmail.com İLETİŞİM NEDİR? Bir başkasıyla konuşma Duymak Dokunmak Televizyon Gazete Bir eleşbri yazısı İnternet Mağara duvarındaki

Detaylı

2013 / 2014 SAYI: 28. Haftanın Bazı Başlıkları. Empati Flüt Dinletisi Çocukça Hayaller" Resim Sergisi 3. Sınıflarla Picasso Çalışması

2013 / 2014 SAYI: 28. Haftanın Bazı Başlıkları. Empati Flüt Dinletisi Çocukça Hayaller Resim Sergisi 3. Sınıflarla Picasso Çalışması 2013 / 2014 SAYI: 28 Haftanın Bazı Başlıkları Empati Flüt Dinletisi Çocukça Hayaller" Resim Sergisi 3. Sınıflarla Picasso Çalışması Empati 1920 lerde kullanılmaya başlanılan ve Carl Rogers tarafından önemi

Detaylı

ETKİN DİNLEME VE GERİBİLDİRİM Doç. Dr. Serdar Öztora Aile Hekimliği Anabilim Dalı

ETKİN DİNLEME VE GERİBİLDİRİM Doç. Dr. Serdar Öztora Aile Hekimliği Anabilim Dalı ETKİN DİNLEME VE GERİBİLDİRİM Doç. Dr. Serdar Öztora Aile Hekimliği Anabilim Dalı Etkin dinleme Etkin dinleme empati gösteren, anlatılanların kabul edildiğini ileten, açılımı yüreklendiren bir dinleme

Detaylı

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ DERS: SINIF YÖNETİMİ DERSİN ÖĞRETİM ELEMANI: DOÇ. DR. ZEHRA ALTINAY

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ DERS: SINIF YÖNETİMİ DERSİN ÖĞRETİM ELEMANI: DOÇ. DR. ZEHRA ALTINAY YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ DERS: SINIF YÖNETİMİ DERSİN ÖĞRETİM ELEMANI: DOÇ. DR. ZEHRA ALTINAY Etkili Sınıf Yönetiminde Öğretmen Rol ve Görevleri Öğretmen, okullarda istendik öğrenmelerin

Detaylı

iletişimin kurulamaması

iletişimin kurulamaması İLETİŞİM ENGELLERİ İLETİŞİM NEDİR? Genel anlamda ifade edildiğinde, İletişim iki birim arasındaki bilgi, duygu ve düşünce alışverişidir. Kişilerarası iletişim bir kişinin bir başkasına ya da başkalarına

Detaylı

İLETİŞİM BECERİLERİ. Doç. Dr. Bahar Baştuğ

İLETİŞİM BECERİLERİ. Doç. Dr. Bahar Baştuğ İLETİŞİM BECERİLERİ Doç. Dr. Bahar Baştuğ AMAÇ VE HEDEFLER Hasta ve hasta yakınları, çalışma arkadaşları ile iletişimi ve ilişkileri geliştirmek için iletişim adına temel bilgileri vermek Hedef, etkin

Detaylı

MİSYON, VİZYON VE DEĞERLER

MİSYON, VİZYON VE DEĞERLER MİSYON, VİZYON VE DEĞERLER KURUMSAL KÜLTÜRÜMÜZ VE DEĞERLERİMİZ KURUMSAL KÜLTÜRÜMÜZ VE DEĞERLERİMİZ GÜVEN Dürüstlüğümüz, doğruluğumuz ve etik iş uygulamalarımız ile güven kazanırız. Doğruluk ve yüksek

Detaylı

Ölçme ve Değerlendirme Semineri

Ölçme ve Değerlendirme Semineri Ölçme ve Değerlendirme Semineri 1 Açık Uçlu Soru Yazma ve Değerlendirmede Teknikleri Öğrencilerin yazılı sorulara verdikleri ilginç yanıtlar (Türkmen, http://www.istikbal gazetesi.com.) (Kaynak: Pegem

Detaylı

ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER ÖĞRETİM TEKNİKLERİ ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Ön bilgiler Öğrencilerin öğrenme stilleri Öğrenci tercihleri Öğrenme ortamı Öğretmenin öğretme stilleri Kullanılan öğretim yöntemi 5E ÖĞRETİM MODELİ Yapılandırıcı

Detaylı

Liderlik Yaklaşımları ve Spor Yönetimi İlişkisi. Spor Bilimleri Anabilim Dalı

Liderlik Yaklaşımları ve Spor Yönetimi İlişkisi. Spor Bilimleri Anabilim Dalı Liderlik Yaklaşımları ve Spor Yönetimi İlişkisi Spor Bilimleri Anabilim Dalı Liderlik ve Spor Yönetimi Spor Yönetim Prensipleri Tarafsızlık Yeterlik (Bireylerin neyi en iyi yapabileceklerini bilmek ve

Detaylı

HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ. SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU

HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ. SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU 2012 ĠÇĠNDEKĠLER ÜST YÖNETĠCĠ SUNUġU I- GENEL BĠLGĠLER A- Misyon ve Vizyon.. B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar... C- Ġdareye

Detaylı

elif bengü Bölüm 4 İLETİŞİM VE EĞİTİM

elif bengü Bölüm 4 İLETİŞİM VE EĞİTİM Bölüm 4 İLETİŞİM VE EĞİTİM İletişim Nedir? Birey veya bireylerin karşılıklı bilgi, duygu ve düşüncelerini paylaşma süreci iki birim arasındaki mesaj alış-verişi Öğretim Teknolojisinde İletişim Çağdaş eğitim

Detaylı

ÖZEL ÜSKÜDAR SEV İLKÖĞRETİM OKULU

ÖZEL ÜSKÜDAR SEV İLKÖĞRETİM OKULU ÖZEL ÜSKÜDAR SEV İLKÖĞRETİM OKULU AYLIK BÜLTENLER SERİSİ EKİM, 2008 SAYI: 2 KONU: Çocuğunuzun Beceri ve Yeteneklerini Nasıl Geliştirebilirsiniz? Aileler çocuklarının mutlu bireyler olmalarını ve en yüksek

Detaylı

EĞĠTĠM VE ÖĞRENCĠ KOÇLUĞU. Gençlere ve Üniversite Öğrencilerine Yönelik Ġlk ve Tek Koçluk Programı 21 Saat CCEU

EĞĠTĠM VE ÖĞRENCĠ KOÇLUĞU. Gençlere ve Üniversite Öğrencilerine Yönelik Ġlk ve Tek Koçluk Programı 21 Saat CCEU ĠZ KOCLUK ICF tarafından akredite edilen eğitim programları ile gençlere, ailelerine ve gençlerle çalıģmak isteyen profesyonellere eģsiz fırsatlar sunuyor. EĞĠTĠM VE ÖĞRENCĠ KOÇLUĞU Gençlere ve Üniversite

Detaylı

SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM

SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM ÖĞRENME FAALĠYETĠ 1 ÖĞRENME FAALĠYETĠ 1 AMAÇ ĠletiĢim öğelerini tam ve doğru olarak ayırt edebileceksiniz. ARAġTIRMA Ġlk çağlardan bu yana insanlar nasıl iletiģim kurmuģlardır?

Detaylı

KARNE ALAN ÇOCUĞA NASIL DAVRANILMALI

KARNE ALAN ÇOCUĞA NASIL DAVRANILMALI KARNE ALAN ÇOCUĞA NASIL DAVRANILMALI Şüphesiz her veli çocuğunun başarılı olmasını ister, yine her öğrenci başarılı olmanın verdiği gururu, hazzı, mutluluğu, tatmak ister. En başta ailesinin, yakın çevresinin,

Detaylı

SAĞLIKTA DÖNÜġÜMÜN TIP EĞĠTĠMĠNE ETKĠSĠ

SAĞLIKTA DÖNÜġÜMÜN TIP EĞĠTĠMĠNE ETKĠSĠ SAĞLIKTA DÖNÜġÜMÜN TIP EĞĠTĠMĠNE ETKĠSĠ Sağlıkta yapılan dönüģümü değerlendirirken sadece sağlık alanının kendi dinamikleriyle değil aynı zamanda toplumsal süreçler, ideolojik konumlandırılmalar, sınıflararası

Detaylı

Duygusal Zeka: Aile/Arkadaş şirketlerinde, KOBİ lerde, çok uluslu kurumsal yapılarda duygular ve ilişkiler

Duygusal Zeka: Aile/Arkadaş şirketlerinde, KOBİ lerde, çok uluslu kurumsal yapılarda duygular ve ilişkiler Duygusal Zeka: Aile/Arkadaş şirketlerinde, KOBİ lerde, çok uluslu kurumsal yapılarda duygular ve ilişkiler Dr Yankı Yazgan @yankiyazgancom İzmir, 2016 EBSO-KOBİ KOBİ A.A.Ş Aile ve Arkadaş Şirketleri Küçük

Detaylı

İSTEK ÖZEL ACIBADEM İLKOKULU PDR BÖLÜMÜ 2013-2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

İSTEK ÖZEL ACIBADEM İLKOKULU PDR BÖLÜMÜ 2013-2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI İSTEK ÖZEL ACIBADEM İLKOKULU PDR BÖLÜMÜ 2013-2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI İSTEK ÖZEL ACIBADEM İLKOKULU Yaş Dönem Özellikleri BÜYÜME VE GELİŞME Gelişme kavramı düzenli, sürekli ve uyumlu bir ilerlemeyi dile

Detaylı

2014-2015 EĞĠTĠM ÖĞRETĠM YILI ÖZEL ATA ORTAOKULU 7.SINIF TEKNOLOJĠ ve TASARIM DERSĠ YILLIK DERS PLANI

2014-2015 EĞĠTĠM ÖĞRETĠM YILI ÖZEL ATA ORTAOKULU 7.SINIF TEKNOLOJĠ ve TASARIM DERSĠ YILLIK DERS PLANI -7 Eylül EYLÜL 1 15-19 Eylül 014-015 ÖĞRETĠM YILI ÖZEL ATA ORTAOKULU 7.SINIF TEKNOLOJĠ ve TASARIM DERSĠ YILLIK DERS PLANI 1. Teknoloji ve Tasarım kavramlarını kavratmak.teknoloji ve Tasarım Dersinin Genel

Detaylı

11. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

11. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ EKİM AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI Kader ve Kaza Kavramları Ġnsan Ġradesi ve Kader KAZANIMLAR Kader ve kaza kavramlarını açıklar. Ġnsanın kaderle ilgili olarak akıl ve irade sahibi, özgür ve sorumlu olmak

Detaylı

Etkili İletişim. Uzman Klinik Psikolog, Evlilik ve Aile Terapisti. Zeynep SET

Etkili İletişim. Uzman Klinik Psikolog, Evlilik ve Aile Terapisti. Zeynep SET Etkili İletişim Uzman Klinik Psikolog, Evlilik ve Aile Terapisti Zeynep SET Bana doğru bir ses çıkarman, benimle iletişim kurduğun anlamına gelmez. David Gordon İletişim Becerileri İletişim Nedir? İletişim

Detaylı

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Eğitim Teknoloji ve İletişim Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU BÖTE @ KOÜ Önceki Ders Tanışma ve Genel Bilgilendirme Değerlendirme Ölçütleri, Devamsızlık Limitleri Ders

Detaylı

Temel Yönetim Becerileri (Basic Management Skills)

Temel Yönetim Becerileri (Basic Management Skills) Temel Yönetim Becerileri (Basic Management Skills) Programın Amacı Yöneticiniz olarak benim görevim, işinizi daha iyi yapabilmeniz adına sizlere hizmet etmektir felsefesinin temel alındığı bu eğitimde

Detaylı

GĠRĠġĠMCĠLĠK VE Ġġ KURMA

GĠRĠġĠMCĠLĠK VE Ġġ KURMA SORULAR 1- KurulmuĢ ve faaliyetlerini sürdüren bir iģletmede çeģitli iģletmecilik iģlevlerinin geliģtirilmesi için yapılan yenilikçilik çabalarına ne ad verilir? A) İç girişimcilik B) Dış girişimcilik

Detaylı

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU. Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması ve Ekonomisi

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU. Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması ve Ekonomisi TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı öğrencisi Ahmet ÖZKAN tarafından hazırlanan Ġlkokul ve Ortaokul Yöneticilerinin

Detaylı

GÖRÜŞME GÖRÜŞME GÖRÜŞME. Sanat vs Bilim? Görüşme Yapma Becerileri. Hangi Amaçlar için Kullanılır? (mülakat-interview)

GÖRÜŞME GÖRÜŞME GÖRÜŞME. Sanat vs Bilim? Görüşme Yapma Becerileri. Hangi Amaçlar için Kullanılır? (mülakat-interview) Görüşme Görüşme Türleri Görüşme Süreci (mülakat-interview) Nitel araştırmada en sık kullanılan veri veri toplama aracıdır. Amacı, bir bireyin iç dünyasına girmek ve onun bakış açısını anlamaktır. Odak

Detaylı

S. NO İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KİŞİ VE KURULUŞLAR

S. NO İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KİŞİ VE KURULUŞLAR 1 2 DR.FEVZİ-MÜRÜVET UĞUROĞLU ORTAOKULU 2016-2017 / 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILLARI EĞİTİM ORTAMLARINDA UYUŞTURUCU KULLANIMI VE BAĞIMLILIK İLE MÜCADELE EYLEM PLANI Eğitim ortamında ortamlarında uyuģturucu

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI 3-4 Aile bireyleri birbirlerine yardımcı olurlar. Anahtar kavramlar: şekil, işlev, roller, haklar, Aileyi aile yapan unsurlar Aileler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar Aile üyelerinin farklı rolleri

Detaylı

Prof Dr Hülya Kayıhan

Prof Dr Hülya Kayıhan Engelli bireylerin istihdamını arttırabilmek ve iģgücü pazarına ulaģabilmelerini kolaylaģtırmak için; çalıģma kapasitesini, motivasyonu, üretkenliği, iģ arama becerilerini sosyal becerilerini arttırmak.

Detaylı

İLETİŞİM ENGELLERİ İLETİŞİM ENGELLERİNE ÖRNEKLER:

İLETİŞİM ENGELLERİ İLETİŞİM ENGELLERİNE ÖRNEKLER: İLETİŞİM ENGELLERİ Çocuklar bir sorunla karşılaştıklarında, babalar genellikle akıl verme, kendi deneyimlerinden yola çıkarak öğüt verme veya sorunu çözümleyebilme amacıyla soru sorma gibi yöntemlerine

Detaylı