BiLiNÇLi SEDASYON. Dt. Sinan AY* Yrd. Doç. Dr. Mustafa ÖZTÜRK**
|
|
- Belgin Karaca
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi Cilt 3, Sayı 2, 2000 BiLiNÇLi SEDASYON Dt. Sinan AY* Yrd. Doç. Dr. Mustafa ÖZTÜRK** ÖZET Korkan hastalar, aşırı kaygılı hastalar, kooperasyon kurulamayan çocuklar, mental retardasyonlu hastalar veya fiziksel özürlü kişiler gibi birçok hasta grubunda gerekli dental işlem ve tedavileri gerçekleştirebilmek için en uygun altematifler sedatif ilaçlann kullanımı veneya bilinçli sedasyondur. Bu makalede diş hekimliği pratiğinde diğer yöntemlerte tedavi edilemeyen veya işlem yapılamayan hasta gruplannda önemli bir altematif olan bilinçli sedasyon konusu ele alınarak konuya olan ilginin arttınlması ve yapılacak olan çalişmalara destek olması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Dental anksiyete, sedatıf ilaçlar, bilinçli sedasyon. SUMMARY Sedative drugs and conscious sedation are altematives for management of fobic, anxious patients, uncooperative children and the mentaılyand physically challenged patients. The purpose of this review is to present conscious sedation as an important altemative method for dental procedures which are virtually impossible without effective anxiety and pain control, and also intended to increase the interests on this topic and to contribute researchers in their studies. Keywords: Dental anxiety, sedative drugs, conscious sedation. GiRiŞ Ağrı ve anksiyetenin kontrol edilmeye çalışılması diş hekimliği mesleğinin ilk ortaya çıkışından beri en önemli problemlerinden birisin; oluşturmaktadır. Bu amaca yönelik birçok yöntem ve ajanın geliştirilmesiyle başka yollar ile tedavi edilebilmesi mümkün olmayan aşırı kaygılı hastalar, kooperasyon kurulamayan çocuklar, mental retardasyonlu hastalar veya fiziksel özürlü kişiler gibi birçok insanın ağız sağlığı kazanmasına imkan sağlanmıştır Korku ve anksiyetenin kontrolu hem psikolojik hem de farmakolojik yollarla yapılabilir. Psikolojik yaklaşımların yeterli olmadığı durumlarda sedatif ilaçların kullanımı ve sedasyon akla ilk gelen çözüm yollarındandır. Sedasyon; farklı ajanlar ve yöntemler kullanılarak hastanın santral sinir sisteminin (SSS) baskılanması sonucu çevreyle olan ilişkisinin ve bilincinin azaltılması işlemidir. 4,15 Sedasyonda hastanın anksiyetesini veya dental işlemlerden korkusunu azaltmak, hastayı rahatlatmak, dental işlemleri tolere edebilmesini sağlamak amaçlanmaktadır. Bu işlemler için sıklıkla benzodiazepinler,narnarkotikler, barbitüratlar ve bazı hipnotik ilaçlar kullanılmaktadır. Kullanılan ilaçların amnezik etkiye sahip olması tercih sebebidir. Hastanın işlemler sırasındaki hareketlerinin ve kusma refleksinin azalması da önemli bir kazanımdır. Sedasyonla genel anestezi karşılaştırılırsa genel anestezi; koruyucu reflekslerin kısmen veya tamamen kaybolduğu, havayolu açıklığının sağlanamadığı, fiziksel uyaranlara veya sözlü komutlara cevap verilemediği, bilincin kaybı durumu olarak tanımlanmaktadır. Farmakolojik, nonfarmakolojik veya kombine yöntemlerle elde edilmektedir Sedasyon ise, bilinçli ve derin olarak ikiye ayrılabilir: Bilinçli Sedasyon: Hastanın havayolunu bağımsız olarak ve devamlı açık tutabildiği, fiziksel uyaranıara ve sözlü komutlara uygun cevabıverdiği, bilincin minimal düzeyde baskılandığı durumdur. Farmakolojik, nonfarmakolojik veya kombine yöntemlerle elde edilir. Derin Sedasyon: Koruyucu reflekslerin kısmi kaybı ve havayolunun bağımsız olarak sürekli sağlanamadığı ve/veya fiziksel uyaranlara veya sözlü komutlara cevap verilemediği bilincin artmış derecede baskılandığı durumdur. Farmakolojik, nonfarmakolojik veya kombine yöntemlerle elde edilir Bilinçli sedasyon oral, inhalasyon, intramuskuler, intravenöz, sublingual, rektal, intranazal veya submukozal gibi birçok yoldan yapılan uygulamalar ile sağlanabilir. IV yol genellikle derin sedasyon ve genel anestezi indüksiyonunda kullanıimakla beraber uygulama yolu sedasyon derinliği ile eşdeğer değildir. Hastaya, uygulanan ajanın dozuna veya ajanların kombinasyonuna bağlı olarak herhangi bir yol sedasyonun tüm seviyeleri için yeterli potansiyele sahiptir. 18 Hasta Seçimi Hastalara sedasyon uygulamak için mutlaka bir ön değerlendirme yapılmalıdır. Bunun için Amerikan Anesteziyoloji Derneği (ASA) tarafından uygulanan sınıflama en yaygın ve geçerli olan sınıflamadır (Tablo 1). 19,20 * Araştırma Görevlisi. C.Ü. Diş Hek. Fak. A.D.Ç. Hastalıkları ve Cerrahisi ABD. ** Öğretim Üyesi. C.Ü. Diş Hek. Fak. A.D.Ç. Hastalıkları ve Cerrahisi ABD. 121
2 C.Ü. DiŞHEKiMLiĞi FAKÜLTESi DERGiSi 2000 CiLT: 3, SAYI: 2 ASA Sınıflaması ASAI ASAII ASA III ASA IV ASA V AMERIKAN ANESTEZIYOLOJI DERNEGI (ASA) HASTA DURUM SINIFLANDIRMASI Hastanın Tıbbi Tanımı Bilinen bir sistemik hastalık yok Orta veya iyi kontrollü sistemik hastalık Birden çok veya orta kontrollü sistemik hastalık Kötü kontrollü sistemik hastalık(lar) Olmak üzere olan hasta E Acil müdahale gereken hasta TABLO I: ASA Hasta Durum Sınıflandırması Bu sınıflamaya göre ASA I ve II olarak kabul edilen hasta gruplarının en düşük risk içerdiği ve bunlara bilinçli sedasyon yapılabileceği önerilmektedir. ASA III hasta grubuna bilinçli sedasyon uygulanması için diğer bölümlerle konsültasyon ve işbirliği yapılmalıdır. ASA IV ve V grubu hastalara ise anestezi bölümünde veya ameliyathane ortamında işlem yapılması daha uygundur. 19 Tüm hastaların anamnezleri sedasyondan önce eksiksiz olarak alınmalı ve kaydedilmelidir. Bunun için hastanın oryantasyonu, bazal vital bulgular, ağırlık, havayolu açıklığı, kullanılan ilaçlar, alerjiler, hastanın tıbbi ve anestezi geçmişi, mental durumu değerlendirilmeli, rutin laboratuar tahlilleri yapılmalıdır. Sedasyona hazırlanan hastanın fiziksel muayenesinde kalp ve akciğerlerin dinlenmesi ve hava yolu kontrolü en önemli kısımlardır. Laboratuar testlerinde ise hastanın tıbbi durumunun altını çizmeye yarayacak ve sedasyonu etkilemesi muhtemel olan durumlar daha detaylı araştırılmalıdır. Sedasyon Öncesi Aç Kalma Sedasyonun derecesine bağlı olarak sedatiflerin havayolu reflekslerini bozma eğilimleri vardır. Bu nedenle hasta veya yakınları işlem öncesi bilgilendirilerek hastanın aç kalması sağlanmalıdır. Sedasyon uygulanacak olan hastanın işlem öncesinde midenin boş olmasına yetecek kadar zaman önce sıvı ve katı gıda alımı kesilmelidir (Tablo 11). 21 Eğer mide tam olarak boş değilse veya acil olarak alınmış tok bir hasta varsa hastanın kusması sonucu akciğerlere aspirasyon riski önemli bir tehlikedir. Yetişkinler SEDASYON İÇİN AÇLIK PROTOKOLÜ* Katı gıdalar ve Berrak olmayan sıvılar** 6-8 saat veya geceyarısından sonra Berrak sıvılar 2-3 saat 36 aydan büyük çocuklar 6-8 saat 2-3 saat 6-36 ay arası çocuklar 6 saat 2-3 saat 6 aydan küçük çocuklar 4-6 saat 2 saat Tablo II: Sedasyon için Açlık Protokolü * Midenin boşalmasını anksiyete,ağrı,anormal, anatomik fonksiyon (diabet gibi), hamilelik ve mekanik tıkanma gibi birçok faktör etkileyebilir. Bu nedenle bu öneriler tam mide boşalmasını garanti edemez. ** Berrak olmayanlar sıvılar: Süt, formüller ve anne sütü. (yüksek yağ içeriği mide boşalmasını geciktirebilir) Hastaların İzlenmesi (Monitörizasyon) Sedasyondan önce, sedasyon sırasında ve sonrasında hastanın gözlenmesi hayati önem taşımaktadır. Hastayı sedatize etmeden önce tüm monitörizasyon ekipmanının bulunup bulunmadığı ve çalışması kontrol edilmelidir. Hastalar sedasyon başlangıcından taburcu olma kriterleri gerçekleşinceye kadar sürekli olarak izlenmelidir. Bazal vital bulgular, oksijen saturasyon düzeyi, kalp atımı ve ritmi, sedasyon seviyesi sedasyondan önce mutlaka tespit edilerek kaydedilmelidir. Hastaların işlemler sırasında 5'er dk.lık aralıklarla, derlenme fazında 5-15 dk.lık aralıklarla ve bu fazlarda önemli bir olay olduğunda derhal ölçümleri yapılmalıdır. Bilinçli sedasyon esnasında hastanın monitörizasyonunu takip eden ve sadece bu işten sorumlu bir hemşire olması önemlidir. Kan basıncında ve kalp atımında bazal seviyeye göre % 20 değişiklik olduğunda, kardiak aritmiler (sürekli) görüldüğünde, oksijen saturasyonunda bazal seviyeden % 5 veya daha fazla düşüş olduğunda (sürekli), dispne, apne, hipoventilasyon, diaforez, hastanın uyanmasında problem veya havayolu açılması gibi acil müdahaleyi gerektiren durumlar görüldüğünde bu hemşire sorumlu hekime derhal haber vermelidir. 19 Damaryolu Açılması Kooperasyon kurulabilen hastalarda işlemlerden önce damaryolu açılması hastanın güvenliği ve rahatlığı açısından önemlidir. Bu şekilde mevcut risklere karşı daha hazırlıklı olunur. Hastanın kardiorespiratuar depresyon riski bitinceye kadar damar yolu açık kalmalıdır. IV dışı yollardan (IM, PO, rektal vs.) başlangıç sedasyonunu takiben damar yolu açılması hem IV ek sedatif vermek için, hem de güvenlik açısından gerekli olabilir. 21 Sedasyon Seviyesi Sedasyon sırasında hastanın uyaranlara verdi ği cevaplar sedasyon derecesini belirlemeye yardımcıdır. Sözlü cevaplar hastanın nefes aldığının göstergesidir. Yalnızca ağrılı uyaranlara refleks olarak kaçınma cevabı veren hasta muhtemelen derin sedasyondadır ve genel anestezi durumuna yaklaşıyordur. 21 Küçük çocuklar, mental retardasyonlu veya kooperasyon kurulamayan hastalar gibi uygun cevap veremeyenler veya yüz hareketi yapamayacak olanlar dışında, hastadan rutin olarak sözlü cevabın mümkün olmadığı durumlarda hastanın ellerini kaldırması veya bilincin göstergesi olan başka bir hareketin sözlü veya hafifçe hastaya dokunuşla alınması hastanın havayolunu açık tuttuğunun ve 122
3 C.Ü. DİŞHEKiMLiĞi FAKÜLTESi DERGiSi 2000 CiLT: 3, SAYI: 2 gerekirse derin nefes alabileceğini gösterir. Elde edilen sedasyon seviyesinin gözlemci tarafından takibi için bazı sedasyon skalaları geliştirilmiştir. Bunlardan en yaygın ve geçerli olanı Ramsay Uyanıklık ve Sedasyon Değerlendirme Skalasıdır (Tablo III). 22 Seviye Uyanık Tanımlama 1 Kaygılı ve/veya ajite 2 Kooperatif, oryante ve sakin 3 Emirlere cevap verebilir Uykuda 1 Glabellar hafif dokunuş ve yüksek sesli uyaranlara karşı hareketsiz, sakin 2 Glabellar hafif dokunuş ve yüksek sesli uyaranlara karşı uyuşuk, ağır cevap 3 Cevap yok TABLO III: Ramsay Sedasyon Skalası Acil Müdahaleler Overdoz veya ters ilaç etkileşimleri solunum depresyonu, hipotansiyon ve kalp fonksiyonlarında bozukluğa yol açabilir. Hekim ve hemşire bu tür problemlere karşı hazırlıklı olmalıdır. Bu gibi acil durumlarda havayolu açıklığının korunması, sedatif ilaçların etkilerinin geri döndürülmesi ve diğer acil durumlar için de geçerli olan temel müdahaleler gerekebilir. 9 Solunumun azalması veya sığlaşması ve oksijen saturasyonunun azalması solunum depresyonunu gösterir. Solunum depresyonunu tedavi etmek için havayolu açıklığı sağlanarak oksijen verilir. Hastanın derin nefes alması sağlanır. Hasta nefes aldığı halde oksijen saturasyonu hala düşükse yüz maskesi ile % 100 oksijen verilir. Eğer hala başarılı olunamıyorsa ambu ile maske bağlantısı yapılarak devam edilir. Oksijen saturasyonu ambu ile de düzeltilemezse hasta entübe edilir. Solunum depresyonu solunumun durmasına dönüşebilir. Eğer hasta nefes alamıyorsa entübasyon yapılarak derhal suni solunuma başlanmalıdır. Hipotansiyon bilinçli sedasyonun bir başka komplikasyonudur. Hasta Trandelenburg pozisyonunda yatırılarak IV sıvı takviyesiyle hipotansiyon kolaylıkla düzeltilebilir. Eğer bu şekilde düzeltilemiyorsa ilaçlar ile kan basıncı arttırılmaya çalışılır. Bir diğer komplikasyon ise kardiak aritmilerdir. Kardiak aritmiler kısa sürede teşhis edilip tedavi edilmezse öldürücü olabilir. 19 Sedasyon Sonrası Derlenme Ve Taburcu Kriterleri Bilinçli sedasyon uygulanan hastaların posto- 123 peratif dönemde bakım ve derlenmeleri için ayrı bir ortama alınmaları daha uygun olur. Monitörizasyona 5-15 dk.lık aralıklarla devam etmelidir. Hastanın bu ortamdan çıkarılması, bekleme salonuna alınması ve eve yollanabilmesi için bazı şartların sağlanması gereklidir. Bu şartlar hastanın güvenli fizyolojik seviyeye dönmesinin kontrolü için gereklidir. Sedasyon uygulaması yapacak olan her bölümün (kliniğin) kendi spesifik hasta ve işlemlerine göre derlenme ve taburcu kriterleri geliştirmesi daha uygun olabilir. Bu amaçlara ışık tutması için bazı prensipler sıralanabilir: 1- Sedasyon uygulanan tüm hastalar uygun taburcu kriterleri gerçekleşinceye kadar monitörize edilmelidir. 2- Postoperatif derlenme odası uygun monitörizasyon ve resusitasyon ekipmanı ile donatılmış olmalıdır. 3- Taburcu kriterleri gerçekleşinceye kadar hekim veya eğitimli bir hemşire hastaya refakat etmelidir. 4- Derlenme esnasında hastanın bilinç seviyesi ve vital bulguları (bir stimulasyon olmadan solunumun frekansı ve derinliği) düzenli aralıklarla kaydedilmelidir. Hasta için önceden saptanmış limitlerin dışına çıkan vital bulgulara sorumlu hekim dikkat etmelidir. 21 Taburcu Kriterleri Taburcu edilecek hastalar: 1- Uyanık ve oryante olmalıdır. 2- Çocuklar ve mental retardasyonlu hastalar başlangıç değerlerine (bazal değerlere) dönmüş olmalıdır. 3- Vital bulgular stabil ve kabul edilebilir sınırlar içerisinde olmalıdır. 4- Reversal ajanların (flumazenil, nalokson vs.) uygulanışından sonra yeterince zaman (2 saat kadar) geçmiş olmalı ve resedasyon etkilerinin olup olmadığı kontrol edilmelidir. 5- Poliklinik hastaları eve yollanırken refakatlerinde eşlik edecek ve işlem sonrası komplikasyonları bildirebilecek bir yetişkin ile beraber taburcu edilmelidir. 6- Hastalar işlemler sonrası diyet, ilaç kullanımı, fiziksel aktiviteler ve acil durumda yardım için telefon numarası yazılı olarak verilmeden taburcu edilmemelidir. 21 BİLİNÇLİ SEDASYON İÇİN KULLANILAN BAZI AJANLAR Bilinçli sedasyon; derin sedasyon ve genel anestezide kullanılanlarla aynı farmakolojik ajanlar ve uygulama yöntemleriyle gerçekleştirilir. En sık kullanılan yol intravenöz (IV) yol olmakla birlikte oral
4 C.Ü. DiŞHEKiMLiĞi FAKÜLTESi DERGiSi 2000 CİLT: 3, SAYI: 2 (PO), rektal, intramuskuler (IM), subkutan (SC) veya nazal yol uygulanabilir. En sık kullanılan ajanlar benzodiazepinler, narkotikler, barbitüratlar ve bazı hipnotiklerdir. 1,4,7,19,24 Ajanlar yapılacak işlemin tipine, süresine ve şiddetine göre seçilebilir. "Doğru dozda doğru ilaç, doğru hastaya doğru yoldan doğru zaman içinde verilmelidir" prensibi unutulmamalıdır. A. Benzodiazepinler Benzodiazepinler anksiyolitik, antikonvülzan, sedatif, kas gevşetici ve amnezik etkilere sahiptir. Analjezik etkileri yoktur. 23 Bu gruptan sedasyonda en sık kullanılan ajanlar midazolam (Dormicum) ve diazepamdır (Diazem). 19,23 Benzodiazepinler büyük oranda plazma albüminine bağlanır. Bu nedenle plazma albümin düzeyinde, karaciğer, böbrek hastalıkları veya beslenme bozukluğuna bağlı azalma olduğunda, etkileri şiddetlidir. IV uygulamadan sonra ilk aşamada başta SSS olmak üzere damardan zengin dokulara, ikinci aşamada bu dokulardan kas ve yağ dokusuna dağılır. Eliminasyon karaciğer yolu ile olur. SSS' ne doza bağımlı etkileri ile sedasyon, sersemlik, uyku ve anestezi gelişir. Başlangıçtaki klinik etkileri limbik depresyonla gelişen gerginlik ve anksiyetenin giderilmesi ile anterograd amnezidir. Orta derecede dolaşım ve solunum depresyonu yaparlar. 23 Midazolam (Dormicum) SSS depresyonu yapan, kısa etki süreli bir benzodiazepindir. Bu gruptaki diğer ilaçlardan farkiı olarak imidazol halkası içermesi suda erime özelliği verir. Bu nedenle enjeksiyonu ağrı ve irritasyona yol açmaz. Eliminasyonunun hızlı oluşuyla diğer benzodiazepinlerden ayrılır. 23,25 Kısa süreli cerrahi veya teşhis amaçlı işlemler için tek başına veya bir narkotik ajan ile beraber kullanılır. IV, IM, PO, rektal veya nazal yolla uygulanabilir. En sık uygulama yolu IV yoldur. 19 Midazolam kuvvetli bir sedatif olduğu için yavaş yavaş verilmelidir. 2 dk. veya daha uzun uygulama süresi daha uygundur. Asla tek bir büyük bolus dozu verilmemelidir. Hızlı ve aşırı IV dozlar solunum depresyonu ve durması ile sonuçlanabilir. Eğer derhal saptanıp müdahale edilrpezse ölüm veya hipoksik ensefalopati ile sonuçlanabilir. 19 Başlangıç IV dozu mg gibi çok küçük bir doz olabilir ama sağlıklı yetişkinde 2.5 mg' i aşmamalıdır. istenen etkiye ulaşmak için titrasyon yapılması daha uygundur. Yeterli dozun en önemli göstergesi anlaşılmaz bulanık konuşmalardır. 19,25 IV enjeksiyondan sonra genellikle 3-5 dk. içinde sedasyon elde edilebilir. Etki süresi IV enjeksiyondan sonra 1-6 saat devam edebilir ve bu süre içerisinde hastalar motor ve bilişsel yetenekler gerektiren (araba kullanmak gibi) işler yapmamalıdır. 124 malıdır. Yarılanma ömrü 1.2 saatten 12.3 saate kadar değişebilir. 19,25 Midazolam benzodiazepinlere aşırı duyarlılığı olanlar veya akut dar açılı glokomda kullanılmamalıdır. IV uygulamadan sonra görülecek yan etkiler hıçkırık, bulantı, kusma, aşırı sedasyon, başağrısı, öksürük ve enjeksiyon yerinde ağrıdır. 19 Diazepam (Diazem) (Lizan) (Nervium) Oral, rektal ve parenteral preparatları vardır. Midazolam gibi diazepam da diagnostik ve kısa süreli cerrahi işlemler için tek başına veya bir narkotikle beraber bilinçli sedasyon sağlamak için kullanılmaktadır. IV, IM veya PO yoldan uygulanabilir. IM yol oldukça ağrılıdır. 19,23 Sağlıklı yetişkinde IV dozu 2-20 mg arasındadır ama 10 mg veya daha azı yeterlidir. istenen etki elde edilinceye kadar her 2 dk.da bir 1-2 mg.lık dozlar uygulanabilir. 19 Sırası ile sersemlik, amnezi, nihayet bilinç kaybı yapar. 23 Midazolamda olduğu gibi bulanık konuşma yeterli dozun göstergesidir. Yaşlılarda daha düşük dozlar uygulanmalıdır. IV enjeksiyondan sonra sedasyon 3-5 dk içinde başlar. Yarılanma ömrü yaklaşık saat arasında değişir. 19 Diazepam dokulara oldukça irritandır bu nedenle geniş venlerden uygulanması daha uygun olur. Çökelme olacağı için başka ilaçlarla karıştırılma malı ve dilüe edilmemelidir. Yan etkileri venöz trombozis, flebit, apne ve hipotansiyondur. 19. Diazepam birçok işlemden önce oral premedikasyonda kullanılabilir. Anksiyolitik olarak çok etkilidir. 50 yaşından fazla hastalar için premedikasyonda 5 mg ve daha az oral diazepam yeterlidir. 19,23 B. Narkotikler Narkotikler analjezi ve sedasyon sağlayan, ağrı eşiğini yükselten doğal veya sentetik opioidlerdir. Opioid reseptörlerdeki aktivitelerine göre agonistler, miks agonist-antagonistler ve parsiyel agonistler diye sınıflandırılır. 19 Fentanil (Fentanyl Janssen) (Fentanyl Citrate) Sentetik bir opioidtir. Kısa süreli işlemlerde analjezik etki için endikedir. Tek başına verilecekse doz 1-2 µg dan başlamalıdır ve µg yetişkin için ortalama dozdur. Benzodiazepinlerle beraber verilecekse daha küçük dozlar kullanılmalıdır. Ortalama bir kişi için µg gerekir. Fentanil derhal cevap oluşturur ve mükemmel analjezi sağlar. Yarılanma ömrü 2-4 saattir. IV uygulama göğüs duvarının sertleşmesine ve solunum zorluğuna neden olabilir. Bu etkisi nalokson veya kas gevşeticiler ile düzeltilebilir. 19,23
5 C.Ü. DİŞHEKiMLiĞi FAKÜLTESi DERGiSi 2000 CilT: 3, SAYl:2 Non-Anesthesiologists. Anesthesiology. 84:459-71, Ramsay MA, Savege TM, Simpson BR, Goodwin R: Controlled sedation with alphaxalone/ alphadalone. Br Med J 2:656-9, Kayhan Z: Klinik Anestezi. 2. Baskı, Logos Yayıncı lık Tic Reinemer HC, Wilson CFG, Web b MD: A comparison of two oral ketamine-diazepam regimens for sedating anxious pediatric dental patients. Pediatr Dent18: , Kupietzky A, Houpt IM: Midazolam: a review of its use for conscious sedation of children. Pediatr Den!. 15:237-41, l YAZIŞMA ADRESi: Dt. Sinan Ay C.Ü. Diş Hekimliği Fakültesi A.D.Ç. Hast. ve Cerrahisi ABD Kampüs / Sivas Tel: O /
YETİŞKİN VE ÇOCUK HASTADA SEDASYON
YETİŞKİN VE ÇOCUK HASTADA SEDASYON Sedasyon Hastanın korku ve endişe kaynaklı rahatsızlığını azaltmak için santral sinir sistemi ve reflekslerinin farmakolojik ve nonfarmakolojik (psikolojik) yollarla
DetaylıSEDASYON UYGULAMALARINDA HANGİ İLAÇLARI KULLANIYORUZ? Yasemin Oyum Acıbadem Bursa Hastanesi YBÜ Sorumlu Hemşiresi 2014
SEDASYON UYGULAMALARINDA HANGİ İLAÇLARI KULLANIYORUZ? Yasemin Oyum Acıbadem Bursa Hastanesi YBÜ Sorumlu Hemşiresi 2014 SUNU PLANI Benzodiazepinler Barbütüratlar Diğer Sedatifler SEDASYON UYGULAMALARINDA
DetaylıAcil Serviste Sedasyon ve Analjezi
Acil Serviste Sedasyon ve Analjezi Journal of Clinical and Analytical Medicine Acil Tıp El Kitabı Güçlü Aydın, Ümit Kaldırım Opioidler Analjezi bilinç değişikliği yaratmadan ağrının azaltılmasıdır. Akut
DetaylıHazırlayan Oya SAĞIR Bahçelievler Aile Hastanesi Eğitim Gelişim Hemşiresi 2014
Hazırlayan Oya SAĞIR Bahçelievler Aile Hastanesi Eğitim Gelişim Hemşiresi 2014 Sedasyon Uygulamaları Günübirlik Anestezi Sonrası Derlenme Safhaları Modifiye Aldrete Skoru Nedir ve Nerede Kullanılır? Modifiye
DetaylıVitaller ; Kan gazı;
48 yaşında bayan hasta 112 tarafından acil servise getiriliyor. Hasta evde koma halinde ve siyanotik olarak bulunmuş. Vitaller ; Kan basıncı: 70 mmhg Nabız: 100 /dk Ateş: 36,2 Baş-boyun: unikterik, siyanotik,
DetaylıYrd. Doç. Dr. Seçgin SÖYÜNCÜ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
Yrd. Doç. Dr. Seçgin SÖYÜNCÜ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Giriş ve tanımlar Analjezi ve sedasyonun amaçları Analjezi ve sedasyon gerektiren durumlar Önemli noktalar Kullanılan
DetaylıAnksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer
Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 2 2 1 Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar Anksiyete, kesin olarak tanımlanabilir bir uyarıya bağlanamayan, huzursuzluk,
DetaylıSEDASYON / ANALJEZİ UYGULAMA PROSEDÜRÜ
SEDASYON / ANALJEZİ UYGULAMA PROSEDÜRÜ SEDASYON ANALJEZİ (S/A) HASTALARIN BAKIMI (COP) Yüzeyel ve derin sedasyon hastanenin politikasına göre belirlenir ve uygulanır. Sedasyondan sorumlu hekimdir ve yeterliliği
DetaylıTRAVMA HASTASINDA SEDOANALJEZİ. Prof. Dr. Mehtap BULUT İstanbul Medipol Üniversitesi Acil Tıp AD
TRAVMA HASTASINDA SEDOANALJEZİ Prof. Dr. Mehtap BULUT İstanbul Medipol Üniversitesi Acil Tıp AD SUNU PLANI Giriş Tanımlar ve Endikasyonlar Güncel literatür bilgileri 2014 kılavuz önerileri GİRİŞ Acil serviste
DetaylıHASTA DÜŞME RİSKİ VE BAKIM PLANI FORMU HEMŞİRELİK BAKIMLARI
Sayfa No 1 / 5 ERİŞKİN PEDİATRİK TARİH: ADI SOYADI : HEMŞİRELİK BAKIMLARI El- yüz bakımı VARDİYA 08-16 16-24 24-08 Ağız bakımı Ο2 li SPO 2 / Ο2 siz SPO 2 Aile eğitimi Sıcak uygulama Dudak bakımı ( thiocilline
DetaylıGS hakkında genel bilgiler. GS ilaçları. Hangi durumlarda hangi ilaç (ilaç stratejileri)
GS hakkında genel bilgiler GS ilaçları Hangi durumlarda hangi ilaç (ilaç stratejileri) Cerrahi anestezinin gelişimi tıp tarihindeki en önemli olaylardan biridir. İnhaler anestezikler; W. Long ve William
DetaylıSunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV
Sunu planı NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON DOÇ. DR. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Neden Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Hasta seçilmesi Komplikasyonlar Solunum yetmezliği IMV
DetaylıPEDİYATRİK KALP CERRAHİSİNDE REKTAL YOLLA VERİLEN KETAMİN, MİDAZOLAM VE KLORALHİDRAT PREMEDİKASYONLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
PEDİYATRİK KALP CERRAHİSİNDE REKTAL YOLLA VERİLEN KETAMİN, MİDAZOLAM VE KLORALHİDRAT PREMEDİKASYONLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Dr. Mehmet ÇİMEN, Dr. Halide Oğuş,Dr Banu Şebnem Saraç, Dr. Füsun GÜZELMERİÇ,Dr.
DetaylıAĞRI YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 08.04.2013 Madde 4.6 daki Algoloji Konseyi tanımlaması çıkarıldı. 01 Madde 5.6.4 teki Algoloji Konseyi konsültasyonu yerine Anesteziyoloji uzman hekimi
DetaylıMALTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
MALTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ENDOSKOPİK GİRİŞİMLERDE SEDASYON ENDOSKOPİ HEMŞİRESİ SÜMEYRA DURU GASTROİNTESTİNAL ENDOSKOPİDE SEDASYON VE ANALJEZİ * Sedasyon:Endişe ve aşırı emosyonel durumun
DetaylıPediatrik Endoskopide Sedasyon
Pediatrik Endoskopide Sedasyon Dr. Yeşim ÖZTÜRK Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroentroloji, Beslenme ve Metabolizma Ünitesi, İzmir 4 Aralık 2009 İstanbul Endoskopide sedasyon Gastrointestinal
DetaylıT.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ANESTEZİ PROGRAMI DÖNEM İÇİ UYGULAMA DEĞERLENDİRME FORMU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ANESTEZİ PROGRAMI DÖNEM İÇİ UYGULAMA DEĞERLENDİRME FORMU ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI : OKUL NUMARASI :. STAJ DÖNEMİ :. STAJ YAPTIĞI KURUM :. ÖĞRENCİNİN
DetaylıHEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HASTA BAKIM PLANI FORM VE SKALA REHBERİ
HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HASTA BAKIM PLANI FORM VE SKALA REHBERİ AĞRI TANILAMA VE TEDAVİ FORMU Gördüğünüz Tabloda Kodlayın ve Resim Üzerinde Ağrı Yerini İşaretleyiniz Ağrı Değerlendirmesi: Ağrı / Rahatsızlık:
DetaylıSEDOANALJEZİ YAPMAMAK? Prof. Dr. Mehtap BULUT İstanbul Medipol Üniversitesi Acil Tıp AD
SEDOANALJEZİ YAPMAMAK? Prof. Dr. Mehtap BULUT İstanbul Medipol Üniversitesi Acil Tıp AD SUNU PLANI Giriş Tanımlar Neden yap(a)mıyoruz? Bilmemiz gerekenler GİRİŞ Acil serviste tanı ve tedavi amaçlı uygulanan
DetaylıPediatrik Havayolu Yönetimi
Plan Giriş Pediatrik Havayolu Yönetimi Anatomik farklılıklar Anormal pediatrik havayolu Pediatrik havayolunun değerlendirilmesi Havayolu ekipmanları Akdeniz Üni. Tıp Fak. Acil Tıp A.B.D. Dr. Murat BERBEROĞLU
DetaylıPostanestezik ajitasyon
Postanestezik ajitasyon Doç.Dr.Serbülent Gökhan BEYAZ Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Sunum planı Tanım Etyoloji Mekanizma Skalalar İlaç ve yöntemler Sonuç Ajitasyon Stres durumunun davranış olarak
DetaylıERCP de Sedasyon ve Analjezi
ERCP de Sedasyon ve Analjezi Doç.Dr.Zekeriyya Alanoğlu, DESA Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD. Çıkar İlişkisi Deklare edilebilecek bir ilişki yoktur... Gerçekler-Tespitler
DetaylıEngraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ
Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Sendromu Veno- Oklüzif Hastalık Engraftman Sendromu Hemşirelik İzlemi Vakamızda: KİT (+14)-
DetaylıYAŞAM SONU BAKIM PROTOKOLÜ REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Adem Aköl Sinan Özyavaş Hazırlama Komitesi Kalite Konseyi Başkanı Kalite Koordinatörü 1/5
DetaylıAKUT BATIN da ANALJEZİ. Dr Mustafa ÇALIK GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi
AKUT BATIN da ANALJEZİ Dr Mustafa ÇALIK GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi KARIN AĞRISI Karın bölgesinde bölgesel olarak hissedilen ağrıların tamamına karın ağrısı diyoruz. Bu ağrılar; bazen karın
DetaylıUFUK ÜNİVERSİTESİ ANESTEZİ TEKNİKERLİĞİ PROGRAMI UYGULAMA DOSYASI
UFUK ÜNİVERSİTESİ ANESTEZİ TEKNİKERLİĞİ PROGRAMI UYGULAMA DOSYASI TÜRKİYE CUMHURİYETİ UFUK ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU MESLEKİ UYGULAMA DEĞERLENDİRME FORMU FOTOGRAF Öğrencinin Adı
DetaylıREVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Adem Aköl Sinan Özyavaş Hazırlama Komitesi Kalite Konseyi Başkanı Kalite Koordinatörü 1/5
DetaylıNECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ÇOCUK ENFEKSİYON YOĞUN BAKIM İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ
Sayfa No 1 / 5 1.AMAÇ: Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Enfeksiyon yoğun bakım ünitesinde yatmakta olan her hastanın vital organ fonksiyonlarının desteklenmesi; organ
DetaylıZoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant)
1 Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant) 2 Prospektüs 3 Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant) Steril,apirojen Formülü Beher Zoladex LA Subkütan implant, enjektör içinde, uygulamaya hazır, beyaz
DetaylıHastanın Değerlendirilmesi
Hastanın Değerlendirilmesi Semptom Hasta tarafından dile getirilen şikayettir Belirti Paramediğin gözleyebildiği birşeydir Nabız, Solunum, Kan basıncı, Vücut ısısı Vital Bulgular Nabız Kalbin kasılması
DetaylıDers planı. Tanımlar. Giriş. Tanımlar. Tanımlar sebebidir. ağrı ve anksiyeteye neden olabilir. O Bilinçli sedasyon
Ders planı O Giriş Girişimsel sedasyon ve analjezi Dr. Savaş Arslan Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D. 18.10.2011 O Tanımlar O Ağrının değerlendirilmesi O Akut ağrı tedavisi O Girişimsel
DetaylıAÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ
AÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ SUNU PLANI Açık ve kapalı cerrahide hemşirelik bakım amacı Açık ve kapalı cerrahide hemşirelik
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Dönem IV Anesteziyoloji ve Reanimasyon Staj Eğitim Programı Genel Bilgiler: Staj süresi: 2 hafta ÇOMÜ kredisi: AKTS kredisi: 4 kredi 3 kredi Eğitim Başkoordinatörü: Dönem 4 Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı:
DetaylıKANAMALI HASTANIN TRANSFERİ. Doç.Dr Can Aktaş Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D
KANAMALI HASTANIN TRANSFERİ Doç.Dr Can Aktaş Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D Kritik Hasta Kim? Hastalık veya travma sonucu hayati fonksiyonları ileri derecede bozulmuş veya her an bozulma riski
DetaylıDr. Ertan ATABEY Gaziosmanpaşa Taksim E.A.H. Acil Servis
Dr. Ertan ATABEY Gaziosmanpaşa Taksim E.A.H. Acil Servis Erişkinlerden farklılıkları nedir? Değerlendirme: Hasta sedasyon için uygun mu? Hangi kriterleri gözden geçirelim? Bilgilendirme Ağrısız işlemlerde
DetaylıÖZELLİKLİ HASTA GRUPLARINA UYGULANACAK BAKIM SÜREÇLERİ PROSEDÜRÜ
1.AMAÇ: sürdürülebilmesini sağlamaktır. ÖZELLİKLİ HASTA Sayfa No 1/5 Merkezimizde özellikli hasta grubuna dahil hastaların bakım ve tedavilerinin kesintisiz 2. KAPSAM: Özel bakım gerektiren fiziksel, gelişimsel,
Detaylıen kötü ağrı en iyi analjezi Oktay Hakbilir Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi
en kötü ağrı en iyi analjezi Oktay Hakbilir Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi 1 PREVALANS Ülkemizde yetişkinlerde ağrı prevalansı %64 Bunların %76 sı kronik ağrı Çocuk ve adölesanda acil başvurularının
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Anestezi Teknikerlği Ders Programı. Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma
1. YIL ilk yarıyıl (güz dönemi) BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Anestezi Teknikerlği Ders Programı Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma 09.00-09.50 SHMY101 ANES-101 ANES-101
DetaylıSpinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI. Rejyonel Anestezi Nedir?
Ders 6 Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI www.ahmetemreazakli.com Rejyonel Anestezi Nedir? Bilinç kaybı olmaksızın, operasyonun gerçekleşeceği bölgede ağrısızlık
DetaylıAnestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler
Anestezi Uygulama II 2017-2018 Bahar / Ders:9 Anestezi ve Emboliler Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Emboli Nedir? Damarlarda dolaşan kan içerisine hava ya da yabancı cisim girişine bağlı olarak, dolaşımı engelleyen
DetaylıANESTEZİ PROSEDÜRÜ. Doküman No: İlk Yayın Tarihi: Revizyon Tarihi: Revizyon No: Toplam Sayfa Sayısı: ACB_P
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 06.05.2013 Madde 5.4 teki hemşire ifadesi anestezi teknisyeni 01 Olarak değiştirildi. Anestezi hasta değerlendirme formlarının İsimleri anestezi öncesi,
DetaylıOFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK FEMORAL BLOK YÖNTEMİ
OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK TORAKAL EPİDURAL ANESTEZİ VE FEMORAL BLOK YÖNTEMİ A.DOSTBİL*, H.BAŞEL**, Ö.TEKİN***, M.ÇELİK*, A.AHISKALIOĞLU*, AF.ERDEM* *ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ
DetaylıPREMEDİKASYON. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
PREMEDİKASYON Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Anestezi uygulaması hastanın preoperatif devrede psikolojik olarak hazırlanması ve endüksiyon öncesi uygulanacak olan spesifik etkili ilaçların seçimi ile başlar.
DetaylıII. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:
II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: I- TEMEL BİLİMLER Anesteziye Giriş: Anestezide Fizik Kurallar Temel Monitörizasyon Medikal Gaz Sistemleri Anestezi Cihazı Vaporizatörler Soluma sistemleri,
Detaylıİlk Değerlendirme İşlemleri
Doç. Dr. Onur POLAT İlk Değerlendirme İşlemleri Mutlak yaşamı (ya da ekstremiteyi) kurtaracak tüm terapötik prosedürlerin oluşturduğu travma resüsitasyonu ile birlikte yapılmalıdır. 2 Uygun Travma Bakım
DetaylıAntidot Zehirlenmesi. Giriş. Olgu 1. Amaç. Opioid Overdosu - Naloksan. Opioid Overdosu - Naloksan
Giriş Antidot Zehirlenmesi Dr.Serkan YILMAZ Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Tüm zehirlenmeler Acil Tıbbın temel prensiplerine bağlı kalarak tedavi edilmelidir. Acil Tıp Sistematiğine
DetaylıÇOCUKLARDA DİŞ ÇEKiMiNDE SEDASYON İÇİN İNTRANAZAL MiDAZOLAM KULLANIMININ DEĞERLENDiRiLMESi @
Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi Cilt 2, Sayı 2, 1999 ÇOCUKLARDA DİŞ ÇEKiMiNDE SEDASYON İÇİN İNTRANAZAL MiDAZOLAM KULLANMNN DEĞERLENDiRiLMESi @ Dt. Sinan AY* Dt. Sevgi KAMBEK** Doç.Dr.
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : DİŞ HEKİMLİĞİ PRATİĞİNDE ACİL TIP Ders No : 01500001 Teorik : Pratik : 0 Kredi : ECTS : 1 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim
DetaylıNeden sedasyon: Anksiyete (hipertansiyon, aritmi, miyokard O2 tüketimi artar)
Olgu 1. 48 yaşında erkek hasta. Kan tükürme yakınması ile başvuruyor, çekilen akciğer grafide sağ akciğerde hiler dolgunluk saptanıyor ve çekilen bilgisayarlı tomografide kitle saptanması üzerine bronkoskopi
DetaylıSolunum sistemi farmakolojisi. Prof. Dr. Öner Süzer
Solunum sistemi farmakolojisi Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 2 1 3 Havayolu, damar ve salgı bezlerinin regülasyonu Hava yollarının aferent lifleri İrritan reseptörler ve C lifleri, eksojen kimyasallara,
DetaylıGENEL ANESTEZİ ALTINDA DİŞ ÇEKİMİ YAPILAN MENTAL RETARDE HASTALARDA DENEYİMLERİMİZ
GENEL ANESTEZİ ALTINDA DİŞ ÇEKİMİ YAPILAN MENTAL RETARDE HASTALARDA DENEYİMLERİMİZ OUR EXPERIENCES FOR DENTAL EXTRACTIONS UNDER GENERAL ANESTHESIA IN MENTAL RETARDED PATIENTS Makale Kodu/Article code:
Detaylıİntravenöz Anestezikler. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI / İKBÜ Anestezi Programı Ders Notları
Genel Anestezi Farmakolojisi - İntravenöz Anestezikler - Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. İntravenöz Anestezikler 1 İdeal Bir IV Anestezik Hızlı, yumuşak bir indüksiyon ve ayılma
DetaylıÇalışmaya dahil edilme kriterleri
Dr.TUĞBA YİĞİT Amaç Bu çalışmada; koroner arter baypas cerrahisi geçirecek hastalarda genel anesteziyle kombine yüksek torakal epidural analjezinin, genel anesteziyle karşılaştırıldığında hemodinamik parametreler
DetaylıSEDASYON / ANALJEZİ PROSEDÜRÜ
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Yrd. Doç.Dr. Feyza Yaycı, Anestezi ve Cerrahi Bakım Kurulu Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü
Detaylıα 2 agonistler Deksmedetomidinin farmakolojisi Dr. Burçak Deniz DEDEOĞLU Prof. Dr. Öner SÜZER
Deksmedetomidinin farmakolojisi Dr. Burçak Deniz DEDEOĞLU Prof. Dr. Öner SÜZER Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji AbD α 2 agonistler Apraklonidin Klonidin Deksmedetomidin α-metilnoradrenalin
DetaylıEser Elementler ve Vitaminler
Doç. Dr. Onur POLAT Eser Elementler ve Vitaminler Esansiyel eser elementin temel özellikleri diyetten kesilmesi veya yetersiz alımıyla yapısal ve biyokimyasal değişikliklerin olması ve bu değişikliklerin
DetaylıOral, İntravenöz ve İntranasal analjezi: ANALJEZİDE EN İYİ YOL? Uzm. Dr. İsmail TAYFUR
Oral, İntravenöz ve İntranasal analjezi: ANALJEZİDE EN İYİ YOL? Uzm. Dr. İsmail TAYFUR AKUT AĞRI Hastalar tarafından en çok şikayet edilen konu. Acil servise başvuran hastaların %60 ı AKUT AĞRI Çözülmeyen
DetaylıADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
DetaylıTüm Uyku Teknologları Derneği. Uyku laboratuarı Akretidasyon Formu.? Telefon:.? Faks:..? E-posta:.? Web Sayfası:.
Tüm Uyku Teknologları Derneği Uyku laboratuarı Akretidasyon Formu Tarih: A) ÇALIŞANLAR 1. Uyku laboratuarının Adı:? Adres:? Telefon:.? Faks:..? E-posta:.? Web Sayfası:. 2. Uyku laboratuarı Yönetimi:? Uyku
DetaylıTürk Pediatrik Hematoloji Derneği (TPHD) Hemofilide Cerrahi Çalıştayı Uzlaşı Raporu
Türk Pediatrik Hematoloji Derneği (TPHD) Hemofilide Cerrahi Çalıştayı Uzlaşı Raporu Türk Pediatrik Hematoloji Derneği Hemofili/Hemostaz/Tromboz Alt Çalışma grubu tarafından 25 Eylül 2010 tarihinde düzenlenen
DetaylıYoğun Bakımda Sedayon, Analjezi ve Deliryum. Dr. Remzi Bağ Toraks 2007
Yoğun Bakımda Sedayon, Analjezi ve Deliryum Dr. Remzi Bağ Toraks 2007 Ajitasyon %71 Aksiyete deliryum, psikozlar ağrı dispne uyku yoksunluğu yoğun bakım ortamı, rutinleri ve tedavisi Sıkıntı aşırı motor
DetaylıAcil servis başvurularının. %50-60 ını oluşturur. ERİŞKİN HASTADA AĞRI YÖNETİMİ. Dünya Ağrı Araştırmaları Derneğinin. ağrı tanımlaması şöyledir:
Dünya Ağrı Araştırmaları Derneğinin ERİŞKİN HASTADA AĞRI YÖNETİMİ ağrı tanımlaması şöyledir: Var olan veya olası doku hasarına eşlik eden veya bu hasar ile tanımlanabilen, Dr. Selcan ENVER DİNÇ AÜTF ACİL
DetaylıPSİKOFARMAKOLOJİ 7. Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.
PSİKOFARMAKOLOJİ 7 Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com ANKSİYETE Somatik belirtilerin de eşlik ettiği, nedensiz bir tedirginlik
DetaylıAğrısız Doğumda Sezaryen Endikasyonu Gelişirse! Tülay ÖZKAN SEYHAN
Ağrısız Doğumda Sezaryen Endikasyonu Gelişirse! Tülay ÖZKAN SEYHAN İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji A.D. Epidural doğum analjezisi epidural cerrahi anestezi İlk kez 1973 - Milne ve Lawson 112/120
DetaylıVİTAL BULGULAR. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
VİTAL BULGULAR Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Vital? vital Lat. Canlı, hayati, yaşamsal, yaşamla ilgili. Kalp tepe atımı O2 Satürasyonu Kan basıncı Solunum
DetaylıPulmoner Emboli Profilaksisi. Tanım. Giriş. Giriş 12.06.2010. Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD. Pulmoneremboli(PE):
Pulmoner Emboli Profilaksisi Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD m Pulmoneremboli(PE): Bir pulmonerartere kan pıhtısının yerleşmesi Distaldeki akciğer parankimine kan sağlanaması Giriş Tipik
DetaylıPIHTIÖNLER (KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI }EDOKSABAN (LİXİANA)
1 EDOKSABAN (LİXİANA) pıhtıönler ilaç grubundadır. Halk arasında kan sulandırıcı ilaç olarak bahsedilen ilaçlardan bir tanesidir. Kan damarları içerisinde pıhtı oluşmasını ve oluşan pıhtının büyümesini
DetaylıSDÜ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD TIP FAKÜLTESİ DÖNEM V Grup 1 DERS PROGRAMI
DÖNEM 5 ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON STAJI AMAÇ VE ÖĞRENİM HEDEFLERi: Anesteziyoloji ve Reanimasyon Stajı bitiminde öğrenci; 1-Hastaları ameliyata hazırlar (Bilişsel alan), 2- Monitörizasyon hakkında
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 25 mg urapidil e eşdeğer 27,35 mg urapidil hidroklorür içerir.
KULLANMA TALİMATI EBRANTİL 25 mg IV Enjeksiyonluk Çözelti İçeren Ampul Damar içine enjekte edilir. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 25 mg urapidil e eşdeğer 27,35 mg urapidil hidroklorür içerir. Yardımcı
DetaylıYüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı
Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Çalışan açısından, yüksekte güvenle çalışabilirliği belirleyen etkenler:
DetaylıEPİLEPSİLİ HASTAYA GEBELİK DÖNEMİNDE OBSTETRİK YAKLAŞIM
EPİLEPSİLİ HASTAYA GEBELİK DÖNEMİNDE OBSTETRİK YAKLAŞIM Prof. Dr. Hayri Ermiş İstanbul Tıp Fakültesi, Kadın Hast. Ve Doğum A.B.D. Perinatoloji B.D. Gebeliğin kriz sıklığına etkisi? Gebelerin 1/3 ünde kriz
DetaylıYaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi
Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Dr. Berker Duman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD, Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi BD Ankara Üniversitesi Beyin Araştırmaları
DetaylıProf. Dr. Hayri T. ÖZBEK Çukurova Ünviversitesi, Algoloji Bilim Dalı
Prof. Dr. Hayri T. ÖZBEK Çukurova Ünviversitesi, Algoloji Bilim Dalı ĠLAÇ NEDĠR? Dünya Sağlık Örgütü ne (DSÖ) göre; Fizyolojik sistemleri, patolojik durumları alanın yararına değiştirmek, incelemek amacıyla
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4.1. Terapötik endikasyonlar Kas-iskelet sistemi ile ilişkili akut ağrılı kas spazmlarının semptomatik tedavisinde endikedir.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MAXTHİO 4 mg/2 ml İM Enjeksiyon İçin Çözelti İçeren Ampul 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Tiyokolşikosid 4 mg Yardımcı maddeler: Sodyum klorür
DetaylıPIHTIÖNLER(KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI DABİGATRAN(PRADAXA)
DABİGATRAN (PRADAXA) NE İÇİN KULLANILIR? Dabigatran (PRADAXA) pıhtıönler ilaç grubundadır. Halk arasında kan sulandırıcı ilaç olarak bahsedilen ilaçlardan bir tanesidir. Kan damarları içerisinde pıhtı
DetaylıFİZYOTERAPİNİN PREOPERATİF ve POSTOPERATİF BAKIMDA YERİ Dr. Mehmet İnan Genel Cerrahi Uzmanı
FİZYOTERAPİNİN PREOPERATİF ve POSTOPERATİF BAKIMDA YERİ Dr. Mehmet İnan Genel Cerrahi Uzmanı 1 PREOPERATİF BAKIM ve Hazırlık 2 Genel olarak, planlanmış ameliyat için hazırlık üç aşamada uygulanır: Hastanın
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALİMATI FLUORESCITE %10 Enjektabl Solüsyon Damar içine uygulanır. Etkin madde: 100 mg/ml fluoresein (113,2 mg fluoresein sodyum) içerir (yaklaşık 11.25 mmol sodyum). Yardımcı maddeler: sodyum
DetaylıDİŞ HEKİMLİĞİNDE SEDASYON AMAÇLI KULLANILAN İLAÇLAR
T. C. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı DİŞ HEKİMLİĞİNDE SEDASYON AMAÇLI KULLANILAN İLAÇLAR BİTİRME TEZİ Stj. Diş hekimi Fikri Onur ALPAK Danışman Öğretim Üyesi:
DetaylıHipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi. Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014
Hipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014 Hipersensitivite Fizyopatolojisi İmmün sistem kemoterapötik ya da biyoterapötik
DetaylıUzm.Dr.Mehmet AYRANCI Göztepe Eğitim Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği
Uzm.Dr.Mehmet AYRANCI Göztepe Eğitim Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği TANIM OPİOİD Analjezik, sedatif Afyon NARKOTİK Kanunlar Tıbbi amaçlı kullanımda güvenli, etkili Suistimal, bağımlılık Tanındığında
DetaylıAYAKTAN HASTA DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 24.03.2014 CureMed te tanımlanmış anamnez modüller eklendi. 01 FTR Tedavi Formu prosedüre tanımlandı. Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hasta Değerlendirme
DetaylıUFUK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RIDVAN EGE HASTANESİ KAN ve KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYONU UYGULAMA REHBERİ DOÇ.DR. MELTEM AYLI KAN MERKEZİ SORUMLUSU
UFUK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RIDVAN EGE HASTANESİ KAN ve KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYONU UYGULAMA REHBERİ DOÇ.DR. MELTEM AYLI KAN MERKEZİ SORUMLUSU Kan ve kan komponentlerinin transfüzyonu ölüme kadar giden
DetaylıHİZMETE ÖZEL. T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu DOSYA
HİZMETE ÖZEL T.C. NORMAL Sayı : 77893119-000- Konu : Asetil salisilik asit içeren tekli veya kombine ilaçlar hk. DOSYA 19.07.2007 tarihli Asetil Salisilik Asit ve Askorbik Asit Kombinasyonu İçeren Preparatlar
DetaylıGenellikle 1-3 günlük tedavi yeterlidir. Romatizma tedavilerinde en az bir hafta uygulanır.
Prospektüs FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Metamizol steroid olmayan yangı giderici bir pyrazolone'dur. Analjezik, antiinflamatuar ve antipiretik etkilere sahiptir. Narkotik olmayan analjezikler grubuna girer.
DetaylıSadece Hayvan Sağlığında Kullanılır TOMIDIN Enjeksiyonluk Çözelti Veteriner Sedatif - Analjezik
Sadece Hayvan Sağlığında Kullanılır TOMIDIN Enjeksiyonluk Çözelti Veteriner Sedatif - Analjezik BİLEŞİMİ: Berrak renksiz çözeltinin her ml. si 1 mg Medetomidin HCl içerir. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ: Medetomidin
DetaylıSEDASYON-ANALJEZİ KAS GEVŞETİCİLER
SEDASYON-ANALJEZİ KAS GEVŞETİCİLER MİDAZOLAMIN ÖNERİLEN DOZLARI ORAL 0.5-0.7 mgr/kg Max dox 20 mgr REKTAL 1.0 mgr/kg Max doz 20 mgr NAZAL 0.2-0.4 mgr/kg Max doz 10 mgr SUBLİNGUAL 0.2 mgr/kg * Max doz 2
DetaylıBeslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın?
Beslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın? Dr. Beste Atasoy Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı & Sağlık Bakanlığı-Marmara Üniversitesi Pendik
DetaylıKatır, Eşek, Sığır, Koyun ve Keçilerde Genel Anestezi
Katır, Eşek, Sığır, Koyun ve Keçilerde Genel Anestezi Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Katır ve Eşeklerde Genel Anestezi Katırlar ve eşekler, atlara oranla Ksilazin in sedatif etkisine
DetaylıÇocuklarda Kardiyopulmoner Arrestin Engellenmesi
Doç. Dr. Onur POLAT Bu Ünitede; Pediatrik İleri Yaşam Desteğine Giriş Çocuklarda Kardiyopulmoner Arrestin Engellenmesi; Damar Yolu Erişimi Sıvılar ve ilaçlar Defibrilatörler Öğrenim Hedefleri; Pediatrik
DetaylıTranxilene 10 mg Kapsül
Tranxilene 10 mg Kapsül FORMÜLÜ Bir kapsülde: Klorazepat dipotasyum 10 mg (Kapsül boyar maddeleri: eritrosin, titan dioksit) FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Farmakodinamik Özellikler: Klorazepat benzodiazepin
DetaylıKAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ
KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ 03-11-2009 Doku hipoperfüzyonu ve organ hasarı oluşturan, intravasküler volüm kaybının ilk tedavisi
DetaylıTOKSİDROMLAR. Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi. 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015
TOKSİDROMLAR Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015 Toksidrom tanım Toksidrom (=toksik sendrom) kelimesi, zehirlenmelerde tanı ve ayırıcı
DetaylıYatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi
Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi
DetaylıTRİAJ UYGULAMA TALİMATI
1. AMAÇ: Bu talimatın amacı; ciddi yaşamsal tehlikesi olan hastanın zaman geçirmeden değerlendirilmesini ve müdahalesini sağlamak için hastanın ilk değerlendirmesini yaparak hasta akışını sürdürmek, birim
DetaylıT.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ
T.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ DOK.NO: TA/122 YAY.TAR.: 24/10/2011 REV.TAR..01/10/2013 REV.NO:41 ZEHİRLENME VAKALARINDA GENEL YAKLAŞIM TALİMATI 1. AMAÇ Acil servise başvuran zehirlenme tanısıyla
DetaylıTürk Uyku Tıbbı Derneği. Akreditasyon Başvuru Formu
Türk Uyku Tıbbı Derneği Avrupa Uyku Araştırmaları Birliği Tarafından Avrupa Uyku Tıbbı Merkezleri için Belirlenmiş Akreditasyon Başvuru Formu Tarih: A. ÇALIŞANLAR: 1. Uyku Tıbbı Merkezinin Adı: a. Adres:
Detaylı1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 9.Hafta ( 10-14 / 11 / 2014 ) 1.)İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ 2.) İLAÇLARIN VERİLİŞ YOLLARI VE ETKİSİNİ DEĞİŞTİREN FAKTÖRLER Slayt No : 13 1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
DetaylıPROCTOLOG hemoroid krizleri sırasında ağrılı ve kaşıntılı anal semptomların ve fissürlerin semptomatik tedavisinde endikedir.
KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI PROCTOLOG rektal krem 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 100 g. kremde, Etkin madde: Ruskogenin Trimebutin Yardımcı maddeler: Setostearil alkol Propilen glikol
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALĐMATI LEVOPRONT öksürük şurubu Ağızdan alınır. Etkin madde: 1 ml de 6 mg Levodropropizin içerir. Yardımcı maddeler: Metil paraben, propil paraben, sakkaroz, kiraz aroması, monohidrat sitrik
Detaylı2-HASTA/YARALININ OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
2-HASTA/YARALININ OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ İlkyardımcının bilmesi gereken ve vücudu oluşturan sistemler nelerdir? İlkyardımcının insan vücudu, yapısı ve işleyişi konusunda bazı temel kavramları bilmesi,
Detaylı