MULTĠMETRE... 2 A. ÜST TUġ TAKIMININ KULLANIMI... 3 B. FONKSĠYON SEÇĠM DÜĞMESĠ... 5 C. GĠRĠġLER... 7 D. MULTĠMETRENĠN KULLANIMI...

Transkript

1 MULTĠMETRE KULLANIM KILAVUZU Ġçindekiler MULTĠMETRE... 2 A. ÜST TUġ TAKIMININ KULLANIMI... 3 B. FONKSĠYON SEÇĠM DÜĞMESĠ... 5 C. GĠRĠġLER... 7 D. MULTĠMETRENĠN KULLANIMI... 8 ġekil Listesi ġekil 1 Multimetre genel görünüm... 2 ġekil 2 Üst tuģ takımı... 3 ġekil 3 Fonksiyon seçim düğmesi... 5 ġekil 4 GiriĢler... 7 ġekil 5 Akım ölçülmü... 8 ġekil 6 Gerilim ölçümü... 8 ġekil 7 Direnç ölçümü... 9 ġekil 8 Kapasite ölçümü... 9 ġekil 9 Diyot eģik gerilimi ölçümü

2 MULTĠMETRE Laboratuar ortamında birçok elektronik devrenin istenilen biçimde çalıģması için gerekli ölçümlerin yapılması gerekir. Bu ölçümler multimetre olarak adlandırılan cihazla yapılır. Günümüzde birçok çeģit multimetre vardır, bunlardan örnek olarak yandaki multimetreyi inceleyeceğiz; ġekil 1 Multimetre genel görünüm 2

3 A. ÜST TUġ TAKIMININ KULLANIMI Elimizdeki multimetrenin elektronik devrelerdeki ölçülmesi gereken değerlerde bize kolaylık sağlaması için bazı fonksiyonlar vardır. Bunların kullanımı aģağıdaki gibidir. ġekil 2 Üst tuģ takımı 1) RST\On düğmesi Herhangibir ölçüm anında ayarların en baģa alınması (RESET) için kullanılır. 2) DH düğmesi Herhangi bir ölçüm yaparken ölçümün sabit halde beklemesi (HOLD) için kullanılır. 3) REL düğmesi Ġlk ölçüm yapıldıktan sonra bu tuģa basılır ve yeni bir ölçüm yapılır, ikinci ölçülen değerden ilk ölçülen değeri çıkarır ve ekranda çıkarılmıģ halini gösterir. Hesapta kolaylık yapmak için kullan bir fonksiyondur. 4) Min\Max düğmesi Minimum ve maksimum ölçüm değerlerini gösterir. 5) Fonksiyon seçim düğmesi Ölçüm yapılırken 1.Fonksiyondan, 2.Fonksiyona geçiģi sağlar. 6) RH düğmesi Bu düğme ölçümü yapılacak özelliğin birimleri arasındaki geçiģi sağlar. Örneğin direnç ölçerken miliohm, ohm veya kiloohm mertebelerine geçiģleri sağlar. 3

4 7) Mem düğmesi Ölçülen değeri hafızaya alır. 8) Read Düğmesi Hafızaya alınmıģ ölçüyü okumayı sağlar. 4

5 B. FONKSĠYON SEÇĠM DÜĞMESĠ Ölçülmesi istenen özellik bu göstergeç ile seçilir ve dijital ekrandan ölçüm sonucu okunur. 1) OFF konumu Cihazı kapatmak için kullanılır. ġekil 3 Fonksiyon seçim düğmesi 2) V konumu 1.Fonksiyon: AC Ģartlar altındaki alternatif gerilimi ölçer 2.Fonksiyon: DC Ģartlar altında doğru gerilimi ölçer. 3) Ω/Buzzer konumu 1.Fonksiyon: Direnç ölçmek için kullanılır. 2.Fonksiyon: Kısa devre testi (Buzzer). 4) Diyot/C konumu 1.Fonksiyon: Diyot eģik gerilim değerini ölçer. 2.Fonksiyon: Kondansatör kapasite değerini ölçer. 5) ma konumu 1.Fonksiyon: AC Ģartlar altında akım (mili amper mertebesinde) ölçmek için kullanılır. 2.Fonksiyon: DC Ģartlar altında akım (mili amper mertebesinde) ölçmek için kullanılır. 5

6 6) 20A konumu 1.Fonksiyon: AC Ģartlar altında akım (amper mertebesinde) ölçmek için kullanılır. 2.Fonksiyon: DC Ģartlar altında akım (amper mertebesinde) ölçmek için kullanılır. 7) Hz konumu Frekans ölçmek için kullanılır. 6

7 C. GĠRĠġLER ġekil 4 GiriĢler Referans ucu (Siyah Kablo) her zaman 3 numaralı giriģe takılır. Akım amper mertebesinde ölçülürken kırmızı kablo 1 numaralı giriģe takılır. Akım miliamper mertebesinde ölçülürken kırmızı kablo 2 numaralı giriģe takılır. Gerilim, direnç gibi geri kalan özellikler ölçülürken kırmızı kablo 4 numaralı giriģe takılır. 7

8 D. MULTĠMETRENĠN KULLANIMI AĢağıdaki basit bir devre üzerinde multimetrenin kullanımını öğrenelim. *Hatırlatmamız gereken bir husus giriģlerin akım ölçüldüğüne dikkat edilerek yerleģtirilmiģ olması gerekir. multimetre ile akım ölçerken, ölçmemiz gereken yere seri bağlayacağız aksi takdirde hatalı iģlem yapmıģ oluruz. Ayrıca siyah kabloyu referans ucuna tutmamız gerekir. Mavi tuģ ile 1. fonksiyon seçilmiģ ise DC akım (iģaretin ortalama değeri), mavi tuģ ile 2. fonksiyon seçilmiģ ise AC akım (iģaretin etkin değeri) ölçülmüģ olur. ġekil 5 Akım ölçülmü *Gerilim ölçerken, kırmızı kablonun aģağıdaki gibi takılı olması ve devreye uçların paralel bağlanması gerekir. Dijital ekrandan ölçülen değer okunur. Mavi tuģ ile 1. fonksiyon seçilmiģ ise DC gerilim (iģaretin ortalama değeri), mavi tuģ ile 2. fonksiyon seçilmiģ ise AC gerilim (iģaretin etkin değeri) ölçülmüģ olur. ġekil 6 Gerilim ölçümü 8

9 *Direnç ölçülürken kırmızı kablo giriģlere gerilim ölçülüyormuģ gibi takılır ve ölçülmek istenen direnç devreden çıkarılır tek baģına ölçülür. Mavi tuģ ile 1. fonksiyonun seçildiğine dikkat edilerek ölçüm yapılır. ġekil 7 Direnç ölçümü *Kondansatör kapasitesi ölçülürken kırmızı kablo giriģlere gerilim ölçülüyormuģ gibi takılır. Mavi tuģ ile 2. fonksiyonun seçildiğine dikkat edilerek ölçüm yapılır. ġekil 8 Kapasite ölçümü *Diyot eģik gerilim değeri ölçülürken kırmızı kablo giriģlere gerilim ölçülüyormuģ gibi takılır. Mavi tuģ ile 1. fonksiyonun seçildiğine dikkat edilerek ölçüm yapılır. ġekil 9 Diyot eģik gerilimi ölçümü Hazırlayan: Alp Eren BAL 9