GSG Hukuk Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı -13. durumda bir defaya mahsus genel bir onay alınmasının gerektiğini düşünüyoruz.

Transkript

1 Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı -13 Aylık İş Hukuku Bülteni Aralık yılında insan kaynakları gündemi 2017 yılı iş hukuku ve insan kaynakları alanında bir çok yeni düzenlemenin hayata geçtiği ve 2016 yılından gelen iş hukuku değişikliklerine uyum sağlamaya çalıştığımız bir yıl oldu. Bu yazımızda yıl içinde gündemimizi oluşturan hukuki değişiklik ve düzenlemelere değinmek istedik Yılı İçinde Yapılan Düzenlemeler Fazla Çalışma Onaylarına İlişkin Düzenleme 4857 sayılı kanunun 41/7 maddesi doğrultusunda; fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekmektedir. Bu onay daha önce işe girişte ve her yılbaşında alınmakta iken tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile fazla çalışma ihtiyacı olan işverence iş sözleşmesinin yapılması esnasında ya da bu ihtiyaç ortaya çıktığında alınması düzenlenmiştir. Bu çerçevede 2018 yılı başında 2018 yılı içinde yapılacak fazla çalışmalar için tekrar onay alınması gerekmeyecektir. Daha önce alınan onaylar yıl ile sınırlıysa örneğin 2017 yılında fazla çalışma yapmayı onaylıyorum biçimindeyse, bu durumda bir defaya mahsus genel bir onay alınmasının gerektiğini düşünüyoruz. Arabuluculuk İş Mahkemeleri Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi nde tarihinde kabul edilmiş ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Kanun, iş mahkemelerinin kuruluş görev ve yargılama usullerini düzenlerken aynı zamanda, iş uyuşmazlıklarında dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin esasları da düzenlemektedir. Önceki yazılarımızda konuyu daha detaylı olarak anlattığımızdan burada sadece genel esasları belirtmekle yetinelim. Yapılan düzenlemeye göre 4857 sayılı İş Kanununun 20.maddesinde yapılan değişiklik ile iş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle, İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya başvurmak Bu sayıda yılında insan kaynakları gündemi zorundadır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması hâlinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren, iki hafta içinde iş mahkemesinde dava açılabilir tarihinden itibaren uzlaşmazlığın tarafı olan başvuru sahibi karşı tarafın yerleşim yerindeki veya işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna, arabuluculuk bürosu kurulmamışsa görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüne başvuru yapacak ve büro komisyon başkanlıklarına bildirilen liste içinden bir arabulucu seçecek. Ancak taraflar bir arabulucu üzerinde anlaşırlarsa bu arabulucu görevlendirilebilecek. Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde sonuçlandıracak, bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla bir hafta uzatılabilecektir. 1

2 Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı -13 Arabulucu, taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması yahut yapılan görüşmeler sonucunda anlaşmaya varılması veya varılamaması hâllerinde arabuluculuk faaliyetini sona erdirerek ve son tutanağı düzenleyerek durumu derhâl arabuluculuk bürosuna bildirecektir. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, 7 Nisan 2016 tarihli Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun, herhangi bir sektör ayrımı gözetmeksizin, kişisel veri ile temasta bulunan tüm alanları düzenlemektedir. Kişisel verilerin en önemli kısmını çalışan verileri oluşturmaktadır. Bu çerçevede şirketlerin bütün departmanları özellikle insan kaynakları departmanları işledikleri kişisel veriler ile ilgili çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Kanunun getirdiği bir takım yükümlülükler bulunmaktadır. Bu yükümlülüklerden en önemlilerinden biri kişisel veri envanterinin çıkarılmasıdır. Bu çerçevede yapılan çalışmaların merkezinde bir çok işletmede insan kaynakları departmanları yer almaktadır. Çalışma Saatleri İle İlgili Düzenlemeler Kadın çalışanların gece çalışma süreleri Kadın Çalışanların Gece Postalarında Çalıştırılma Koşulları Hakkında Yönetmelik ile düzenlenmektedir. Yönetmeliğin 5.maddesinde kadın çalışanların gece postalarında 7,5 saatten fazla çalışamayacakları düzenlenmekteydi. Ancak tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Kadın Çalışanların Gece Postalarında Çalıştırılma Koşulları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile yapılan değişikliğe göre; turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde ve bu işlerin yürütüldüğü işyerlerinde faaliyet gösteren alt işveren tarafından yürütülen işlerde kadın çalışanın yazılı onayının alınması şartıyla kadın çalışanlara yedi buçuk saatin üzerinde çalışma yaptırılabilecektir. Postalar halinde çalışma süreleri, 24 saatlik bir gün dönümünde kaç posta çalıştırılabileceği gibi hususlar Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile düzenlenmektedir. Yönetmeliğin 4.maddesine göre nitelikleri dolayısıyla sürekli çalıştıkları için durmaksızın birbiri ardına postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde posta sayısı 24 saatlik süre içinde en az üç işçi postası çalıştırılacak şekilde düzenlenir tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile yapılan değişiklik ile turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde ve bu işlerin yürütüldüğü işyerlerinde faaliyet gösteren alt işveren tarafından yürütülen işlerde 24 saatte iki posta olacak şekilde postalar düzenlenebilecektir. Yani 12 saatlik iki işçi postası çalıştırılabilecektir. Yine aynı Yönetmelikle yapılan değişiklikle turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir. 2

3 Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı Yılında Yapılan ve 2017 Yılında Gündemimizi Belirleyen Düzenlemeler 16 Haftalık Analık Hali İzni tarih ve 6663 sayılı Kanun ile 4857 sayılı İş Kanununun 74.maddesi değiştirilerek, doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü halinde kullanılmayan analık hali izinlerinin babaya kullandırılması düzenlenmiştir. Yine 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren 8 hafta analık hali izni kullandırılacaktır. Buna göre ismi analık hali olarak kalmakla beraber baba tarafından da kullanılabilecek bir izin düzenlemesine gidilmiştir. Yarım Hafta Ücretsiz İzin 6663 sayılı Kanun ile yapılan diğer bir düzenleme ile doğum sonrası analık hali izninin bitiminden sonra çocuğun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri halinde birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda 180 gün haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilmesidir. 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme halinde 74.madde 5.fıkrada belirtilen 6 aylık ücretsiz izin eşlerden birine veya evlat edinene verilecektir. Kadın çalışana doğum ya da evlat edinmeye bağlı olarak haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin, erkek çalışana ise evlat edinme halinde çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin düzenlemesine gidilmiştir. Ücretsiz izin haftalık çalışma süresinin yarısı kadar uygulanacaktır. Bu süre için işverenin ücret ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Ancak çalışan doğum ya da evlat edinme tarihinden önceki 3 yıllık sürede en az 600 gün prim ödemiş olması ve analık hali izninin bitimini takip eden 30 gün içinde başvurmuş olması halinde yarım çalışma ödeneği alacaktır. Kısmi Çalışma Hakkı Yine 6663 Sayılı Kanun ile getirilen düzenleme ile İş Kanunun 74.maddesinde sayılan izinlerin bitiminden sonra mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar ebeveynlerden biri kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilecektir. Bu talep işveren tarafından karşılanacak ve geçerli fesih nedeni sayılamayacaktır. Ebeveynlerden birinin çalışmaması halinde kısmi süreli çalışma hakkından faydalanılamayacaktır. Kısmi süreli çalışmaya başlayan işçi tam zamanlı çalışmaya dönmesi halinde yerine alınan işçinin iş sözleşmesi kendiliğinden sona erecektir. 3 yaşını doldurmamış çocuğu eşiyle birlikte veya münferiden evlat edinenler de çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten itibaren bu haktan faydalanacaktır. Yıllık Ücretli İznin Bölünmesi tarihli 6704 Sayılı Torba Kanunun 16.maddesi ile 4857 Sayılı İş Kanununun Yıllık ücretli iznin uygulanması başlığını taşıyan 56.maddesinin 3.fıkrası değiştirilmiştir. Daha önce yıllık ücretli izin bir parçası on günden az olmamak üzere en fazla üç parça olarak kullanılabilirken, yeni düzenlemeye göre çalışan ile anlaşılması halinde bir parçası on günden az olmamak üzere bölümler halinde kullanılabilecektir. Geçici İş İlişkisi Kurulması tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6715 Sayılı İş Kanunu İle Türkiye İş Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile geçici iş ilişkisini yeniden düzenlemiş ve özel istihdam büroları aracılığı ile mesleki ödünç iş ilişkisini de kapsayacak şekilde genişletmiştir. Özel istihdam bürosu aracılığıyla ya da holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde görevlendirme yapılmak suretiyle geçici iş ilişkisi kurulabileceği düzenlenmiştir. Analık hali izni, analık hali izninden sonra kullanılan ücretsiz izinler, doğum ya da evlat edinme nedeni ile part time çalışma hakkından yararlanmak isteyen çalışanın yerine, Askerlik hizmetini yerine getirmek üzere işten ayrılan işçinin yerine, İş sözleşmesinin askıda kaldığı diğer hallerde, Mevsimlik tarım işlerinde, Ev hizmetlerinde, İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde, İş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması hâlinde, İşletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin geçici iş ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde ve öngörülemeyen şekilde artması hâlinde, Mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları hâlinde, özel istihdam büroları aracılığı ile geçici iş ilişkisi kurulabilecektir. 3

4 Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı - 13 Uzaktan Çalışma tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6715 Sayılı İş Kanunu İle Türkiye İş Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile iş mevzuatımıza uzaktan çalışma kavramı girmiş bulunmaktadır. Düzenlemeye göre uzaktan çalışma; işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisi olarak tanımlanmıştır. Denkleştirme Süresi 6715 sayılı Torba Yasa ile Turizm Sektöründe denkleştirme süresi 2 aydan 4 aya çıkarılmış ve toplu iş sözleşmesi ile 6 aya kadar uzatılabileceği hüküm altına alınmıştır. 4

5 Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı - 13 Aylık İş Hukuku Bülteni Aralık 2017 İş Hukuku kapsamında her türlü sorunuz için bizimle iletişime geçebilirsiniz Süleyman Seba Cad. No :48 BJK Plaza B Blok K:4 Akaretler Beşiktaş - İstanbul info@gsghukuk.com 2017 Gündüz Şimşek Gago Avukatlık Ortaklığı. Tüm hakları saklıdır. Bu dokümanda GSG Avukatlık Ortaklığı veya ibaresi, Gündüz Şimşek Gago Avukatlık Ortaklığı nı ifade etmektedir.