TAYSAD SEKTÖR RAPORU MAYIS İçindekiler:

Transkript

1 TAYSAD SEKTÖR RAPORU MAYIS İçindekiler: Üretim sayfa 2-4 İhracat sayfa 5-7 İç pazar sayfa 8-9 TAYSAD Fiyat Endeksi sayfa 10 TAYSAD Ekonomi Bülten sayfa 11-15

2 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Mayıs ayında adedi otomobil, adedi ticari araç, adedi ise traktör olmak üzere toplam araç üretilmiştir. yılının ilk 5 ayında adedi otomobil, adedi ticari araç, adedi traktör olmak üzere toplam araç üretilmiştir yılının ilk 5 ayına göre yılının aynı döneminde otomobil üretimi %14, ticari araç üretimi %2 azalırken, traktör üretimi ise %18 oranında artmıştır. Toplam araç üretimi ise %8 seviyesinde azalmıştır. Araç türleri Types 2011 Mayıs May Mayıs May Ay / 5 Months Değişim % Percent change Otomobil P. Car Kamyonet Hafif Pick up Ticari Araç Minibüs LCV Minibus K. Kamyon L. Truck B. Kamyon Ağır M. Truck Ticari Araç Otobüs HCV Bus Midibüs Midibus Ticari Araç Commercial vehicles Traktör Tractor Toplam Üretim Total Production Kaynak: OSD 2

3 Son on yılın ayları üretim miktarları; Otomobil Passenger Car Ticari Araç Commercial Vehicle Traktör Tractor Toplam adet Son 10 yılın üretim miktarlarına baktığımızda, üretim rekorunun kırıldığı 2011 yılına göre %7 seviyesinde bir üretim kaybı olduğu görülmektedir. yılı üretim öngörümüz 1,2 milyon araç üretileceği yönündedir. Kaynak: OSD ÜRETİM (Markalara Göre) yılının Mayıs ayında Oyak-Renault adet otomobil üretimi ile markalar bazında ilk sırada yer almaktadır. Tofaş adedi otomobil, adedi kamyonet olmak üzere üretim adedi ile ikinci sıradadır. Ford Otosan adedi kamyonet, adedi minibüs, 915 adedi kamyon olmak üzere adet ile üçüncü sıradadır. Hyundai Assan araç, Toyota ise araç üretimi ile markalara göre üretimde dördüncü ve beşinci durumdadırlar. yılının ilk 5 ayında ise Oyak-Renault araç, Ford Otosan araç, Tofaş araç, Toyota araç, Hyundai Assan ise araç üretmişlerdir. 3

4 Otomobil ve hafif ticari araç üreticilerinde markalara göre üretim adetlerini incelediğimizde geçtiğimiz yılın ilk 5 ayına göre; Oyak-Renault un üretimi %8, Tofaş ın üretimi %22, Toyota nın üretimi %8 oranında azalırken, Hyundai Assan ın üretimi %4, Honda nın üretimi ise %54 oranında artmıştır. Ford Otosan ın üretim oranı değişmemiştir. / April Firmalar Companies Otomobil P.Car Minibüs Minibus Midibüs Midibus Otobüs Bus Kamyonet Pickup Kamyon Truck Traktör Tractor Toplam Total Anadolu Isuzu BMC Ford Otosan Hattat Honda Türkiye Hyundai Assan Karsan Mercedes Benz Türk MAN Otokar Oyak-Renault TEMSA TOFAŞ Toyota Türk Traktör TOPLAM - Total Toplam / Total Firmalar Companies Otomobil P.Car Minibüs Minibus Midibüs Midibus Otobüs Bus Kamyonet Pickup Kamyon Truck Traktör Tractor Toplam Total Anadolu Isuzu BMC Ford Otosan Hattat Honda Türkiye Hyundai Assan Karsan Mercedes Benz Türk MAN Otokar Oyak-Renault TEMSA TOFAŞ Toyota Türk Traktör TOPLAM - Total Küçük kamyon, büyük kamyon, midibüs ve traktör üreticilerine baktığımızda, Mercedes Benz Türk %6 oranında azalırken, BMC %2 oranında, Türk Traktör ise %23 oranında üretim artışı gerçekleştirmiştir. Anadolu Isuzu firmasının oranı değişmemiştir. 4

5 İHRACAT (Markalara göre Araç türüne göre) Oyak-Renault nun araç ihracatı geçen senenin ilk 5 ayına göre %7 oranında azalmasına rağmen adetlik ihracat ile markalar bazında ilk sıradadır. Ford Otosan ın araç ihracatı %3 oranında azalarak adet olarak gerçekleşmiştir. Tofaş ın ihracatı %19 oranında azalarak adet olarak gerçekleşmiştir. Ocak - Mayıs Değişim % Firmalar Companies January - May 2011 Percent change Oyak-Renault Ford Otosan TOFAŞ Toyota Hyundai Assan Türk Traktör Karsan Diğer - Others Toplam - Total Kaynak: OSD Toyota ihracatını %9, Hyundai Assan ihracatını %20, Türk Traktör ise %166 oranında arttırmıştır. Toplam ihracat adedi %4 oranında gerileyerek adet seviyesinde gerçekleşmiştir. Otomobil Passenger Car Kamyonet Hafif Ticari Pickup LCV Minibüs Minibus Kamyon Truck Ağır Ticari Midibüs HCV Midibus Otobüs Bus Ticari Araç Commercial Vehicles (Adet) Değişim % Traktör-Tractor Toplam İhracat Total Export Kaynak: OSD 5

6 yılının ilk 5 ayında otomobil ihracatı %5 oranında azalarak toplam adet olarak gerçekleşmiştir. Ticari araç ihracatı %7 oranında azalarak adet, traktör ihracatı ise %171 artışla adet olarak gerçekleşmiştir.. İHRACAT (Tutar) Mayıs ayında, Otomotiv Ana Sanayi ihracatı 917 milyon USD, Otomotiv Yan Sanayi ihracatı ise 724 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. Toplam otomotiv ihracatı yaklaşık 1 milyar 642 milyon USD seviyesine ulaşmıştır. yılının ilk 5 ayında Ana Sanayi ihracatı geçtiğimiz senenin aynı dönemine göre %5,5 oranında azalarak 4 milyar 793 milyon USD olarak gerçekleşirken, Yan Sanayi ihracatı %5,5 oranında artarak 3 milyar 634 milyon USD seviyesine ulaşmıştır. Yan Sanayinin toplam ihracat içindeki payı %43 oranındadır. Sanayinin toplam ihracatı ise %1 oranında azalarak 8 milyar 426 milyon USD olarak gerçekleşmiştir. Ana Sanayi OEM Yan Sanayi Suppliers (USD) Değişim % Toplam İhracat Percent change - 5,5 5,5 Kaynak: TİM 6

7 yılı öngörümüz sanayimizin toplam ihracatının 20 milyar USD seviyesinde gerçekleşeceği yönündedir. İHRACAT (Ülkelere göre) ($1.000) Ülkeler Countries 2011 Değişim % Percent change (FOB USD) (FOB USD) Percent Change ALMANYA % FRANSA % İTALYA % BİRLEŞİK KRALLIK % RUSYA FEDERASYONU % BİRLEŞİK DEVLETLER % BELÇİKA % İSPANYA % HOLLANDA % ROMANYA % CEZAYİR % SLOVENYA % POLONYA % İRAN (İSLAM CUM.) % İSVEÇ % IRAK % İSRAİL % ARJANTİN % ÇEK CUMHURİYETİ % AVUSTURYA % UKRAYNA % FAS % AZERBAYCAN-NAHÇİVAN % KANADA % İSVİÇRE % *Kaynak: TİM 7

8 Otomotiv sanayisinin yılının ilk 5 ayında ülkelere göre ihracat değerlerini incelediğimizde, Almanya ya gerçekleşen ihracatın %7 oranında artarak 1 milyar 295 milyon USD, Fransa ya gerçekleşen ihracat %14 oranında azalarak 938 milyon USD, İtalya ya gerçekleşen ihracat ise %24 oranında azalarak 771 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. A.B.D, Hollanda, İsveç, İran, Irak, Arjantin, Ukrayna, İsviçre, Fas, Azerbaycan, İsviçre ve Kanada ihracat tutarlarındaki artışlar ile dikkat çeken ülkelerdir. İÇ PAZAR Otomobil satışlarını incelediğimizde Mayıs ayında adedi yerli, adedi ithal olmak üzere toplam adet otomobil satılmıştır. Hafif ticari araç satışları ise adedi yerli, adedi ithal olmak üzere toplam adete ulaşılmıştır. Ağır ticari araç satışları adedi yerli, 955 adedi ithal olmak üzere toplam adetlik iç pazar satış adedine ulaşılmıştır. Yerli Otomobil Local Passenger Cars İthal Otomobil Import Passenger Cars Toplam Otomobil Total Passenger Cars Yerli HTA Local LCV İthal HTA Import LCV Toplam Hafif Ticari Total LCV Değişim% Percent change Yerli ATA Local HCV İthal ATA Import HCV Toplam Ağır Ticari Total HCV Traktör Tractor Toplam Yerli Total Local Toplam İthal Total Import Toplam / Total Toplam Taşıt Adetlerine Traktör Satış Adetleri Dahil Edilmemektedir. Kaynak: OSD/ODD yılı ilk 5 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre otomobil satışları %17, hafif ticari araç satışları %29, ağır ticari araç satışları %25 oranında azalmıştır. 8

9 adetlik bir iç pazar satış adedi ile rekor kırılan 2011 yılının ilk 5 ayına göre toplam iç pazardaki daralma %21 seviyesindedir. yılı iç pazar öngörümüz yaklaşık 800 bin adetlik bir büyüklüğe ulaşılacağı yönündedir. 9

10 TAYSAD FİYAT ENDEKSİ Fiyatları İzlenen Kalemler Aralık 2011 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Sıcak Sac ( EDÇ ) tl/ton (*) 0% -14,02% -21,45% -15,63% -14,80% -5,57% Dövme Çelik (Asil Çelik Y 22-67) (**) 0% -0,61% 1,10% 1,10% 1,50% 1,50% Asil Çelik (Diğer) (**) 0% -0,61% 1,10% 1,10% 1,50% 1,50% PC 0% 0,00% 0,00% 3,50% 3,50% 3,50% PC/ABS 0% 0,00% 0,00% 4,00% 4,00% 4,00% PMMA 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% ABS 0% 3,00% 5,57% 7,69% 10,38% 10,38% Poliamid 6 / 6.6 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% POM 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% PP 0% -1,00% -0,01% 5,49% 10,76% 14,09% ETİ - AL 150 0% -0,89% -0,53% -3,03% -5,70% -2,14% Zamak 0% 9,73% 7,67% 2,88% 3,61% 0,71% Şerit Bakır 0% 3,82% 3,14% 5,16% 3,06% 0,17% Bakır Boru 0% 3,81% 3,14% 5,16% 3,04% 0,14% Prinç Şerit 0% 2,70% 2,12% 3,98% 2,08% -0,80% Prinç Tel 0% 2,95% 2,44% 4,31% 2,30% -0,58% Prinç Boru 0% 2,98% 2,49% 4,35% 2,35% -0,54% Prinç Çubuk 0% 2,97% 2,53% 4,40% 2,42% -0,44% Cam ( 3,2 mm renksiz ) (****) 0% 0,00% 0,00% -0,15% -0,15% -0,15% Cam ( 3.2 mm yeşil ) (****) 0% 0,00% 0,00% -0,12% -0,12% -0,12% TEDAŞ Elektrik (Kw/s) (***) 0% 0,00% 0,00% 0,00% 4,61% 4,61% Motorin ( Mazot ) 0% 0,00% 2,65% 5,56% 3,97% 0,00% Fuel Oil 0% 3,69% 4,61% 8,76% 5,53% 0,00% ABD $ 0% -5,71% -7,48% -6,19% -7,21% -3,13% EURO 0% -4,26% -3,83% -3,17% -5,18% -6,73% Yen 0% -4,71% -11,01% -11,39% -10,85% -5,18% Pound 0% -4,27% -5,01% -2,75% -2,59% -2,23% ÜFE 0% 0,38% 0,29% 0,65% 0,73% 1,27% TÜFE 0% 0,56% 1,12% 1,54% 3,08% 2,86% İmalat Sanayii Enflasyonu 0% 0,11% 0,11% 1,06% 1,30% 1,18% (*) Erdemir baz fiyat sisteminden vazgeçtiği için yılı fiyat hareketleri 3,00 mm 6223 kalite TRPKK 1200 mm genişlik rulo dikkate alınarak takip edilecektir. (**) Karbon çelik gurubu baz alınmıştır. Asil Çelik fiyatları olduğu için bazında artışlar dikkate alınmıştır. Kur değişimleri hesaplamaya dahil edilmemiştir. Bu değişkenlik nedeniyle yukarıda ki tabloda yer alan değer bağlayıcı değildir. Her üye, kendi gerçek artışını ayrıca hesaplayarak belirlemelidir (***) TOSB gündüz elektrik değerleri baz alınmıştır. Elektrik güç kullanım bedeli her üye için ayrı değerde/oranda olacağından hesaplamaya dahil edilmemiştir.. (****) Peşin fiyat yansıtılmıştır. 10

11 TAYSAD Ekonomi Bülteni Hazırlayan : Dr. Yaşar ERDİNÇ Avrupa daki Son Gelişmeler ve Türkiye Aşağıdaki grafik Avrupa dan gelen son perakende satış verilerini gösteriyor ve Nisan yi kapsıyor. Yıllık bazda bakıldığında Haziran 2011 den bu yana perakende satışlar yıllık bazda sürekli olarak negatif bir seyir izliyor. Bu durum Avrupa cephesinde toplam talebe ilişkin önemli sorunlar olduğunu gösteriyor. Aşağıdaki grafikte Avrupa Birliği nin son büyüme rakamı ve bu büyümenin (ya da küçülmenin) alt grupları görülüyor. yılının ilk çeyreğinde Avrupa da büyüme yüzde 0 oldu. Dikkat edilirse özel tüketim (Private Cons) eksi bir durum sergilerken, hükümet harcamaları da (Govt Cons) üç çeyrektir eksi tarafta bulunuyor. Yani son iki çeyrektir özel tüketim düşüyor ve halk ve firmalar para harcamıyor, yatırım yapmıyor. Aynı şekilde hükümetler de iyice kısmış durumdalar. İş dünyası stokları (GFC) nin ilk çeyreğinde çok sert bir düşüş yapmış durumda. Avrupa ekonomilerini ciddi bir resesyona gidişten kurtaran faktör ise ihracat (export) olmuş durumda. Dikkat edilirse mor renkle gösterilen ihracat kalemi yıllık bazda yüzde 3 büyürken, İthalat (import) ise negatif büyüme kaydetmiş ve bu yüzden net ihracatın (ihracat-ithalat) katkısı pozitif yönde olmuştur. 11

12 Sadece büyüme tarafında değil, ekonominin diğer alanlarında da son birkaç ayda ciddi bozulmalar meydana gelmiştir. Özel olarak otomotiv sektöründeki son verilere baktığımızda, o cephede de sorunlar görülüyor. Otomotiv Sektöründeki Gelişmeler Nisan ayında Avrupa da yeni ticari araç talebi yüzde 11.9 azaldı ve bu düşüş neredeyse bütün Avrupa yı kapsıyor. Nisan ayında, trafiğe çıkan araç sayısı Fransa da yüzde 1.2, Almanya da yüzde 1.6, İngiltere de yüzde 13.3, İspanya da yüzde 28.9 ve İtalya da yüzde 38.6 düştü. Ocak ayından Nisan ayına kadar olan dönemde toplam 589 bin 987 araç trafiğe kaydolurken, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10.1 düşüş olduğunu görüyoruz. Aşağıdaki grafik bir önceki yılın aynı ayına göre trafiğe çıkan araç sayısını gösteriyor. Kaynak: (Not: yukarıdaki grafik orijinalinden Türkçeye çevrilmiştir) Ocak ye gelene kadar, mavi barlar hep yeşil barların üzerinde gerçekleşmiş. Yani 2011 yılının her ayında 2010 yılının aynı ayına göre trafiğe kayıt olan araç sayısında artış olmuş ve Mayıs 2011 de, Mayıs 2010 verisine göre, yüzde 25 ile zirve görülmüş. Fakat Ocak den itibaren mavi barlar yeşil barların altına düşmüş. Yani yılının her ayında 2011 in aynı ayına göre sürekli olarak gerileme var. Grafikte son barlarda gösterildiği üzere 2011 yılının nisan ayında toplam trafiğe çıkan araç sayısı den seviyesine yüzde 11.9 gerilemiş bulunuyor. 12

13 Avrupa da İspanya Sorunu ve Yunanistan Konusu Bilindiği üzere İrlanda, Yunanistan, Portekiz derken şimdi İspanya da yardım isteyen ülkeler listesine girdi. Geçen ayki raporumda İspanya daki gelişmelere dikkat çekerek, bankaların zor durumda olduğunu ve bu durumun özellikle Euro-dolar paritesi üzerinde baskı yaratabileceğini belirtmiştim. Nitekim artık İspanya nın da dayanacak gücü kalmadı. Avrupa kurtarma fonları (EFSF ve ESM) şimdi İspanya nın TMSF sine kredi açacak ve İspanyol hükümeti de bu krediye teminat verecek. Daha sonra da, alınacak olan ve 100 milyar Euro ya yaklaşması beklenen bu krediyi zaman içerisinde İspanya geri ödeyecek. Fakat eğer bir ülkede büyüme yoksa nasıl para bulursunuz ve nasıl ödersiniz? Dolayısıyla bu çözüm sadece vücuda enjekte edilen morfindir. Ağrıyı giderecek ama uyuşturucu etkisi geçtikten sonra yeniden başka sorunlarla karşılaşacağız ve hatta bu ilacın ileride yan etkileri de olacaktır. Yunanistan seçimleri 17 Haziran Pazar günü yapılacaktır. Her ne kadar bu seçim sonrasında Yunanistan ın Euro dan çıkma riski olduğu söylense de, ben buna pek ihtimal veremiyorum. Hangi parti hükumet olursa olsun, biraz taviz kopararak Euro da kalmak isteyecektir. Ama Yunanistan seçimleri öncesinde piyasalarda hava biraz bozabilir. Seçim sonrasında ise ABD Merkez Bankası FED in faiz toplantısı var. Buradan bir parasal genişleme sinyali gelirse şu an daralmakta olan ekonomiler biraz nefes alır. Ayrıca 29 Haziran da yapılacak olan Avrupa liderler zirvesinde Avrupa kurtarma fonu ve Avrupa Mali birliğine ilişkin önemli kararlar alınacaktır. Dolayısıyla yoğun bir gündemle karşı karşıyayız. Fakat önemle vurgulamalıyım ki, Avrupa daki sorunlar artık kontrol edilebilirlikten çıkmış durumda. Sonbaharda ABD de seçimlerin olması ve seçimden sonra İran a yapılabilecek bir müdahale olasılığı, Avrupa ülkelerinin büyük borç itfalarının bulunması sene sonuna giderken önemli riskleri de beraberinde getirebilir. Bu Ekonomik Koşullar Altında İşadamı ne Yapmalı? Ortaya çıkan son gelişmeler öyle gösteriyor ki; 1. Avrupa da daralma devam ediyor ve bu durum geçen aya göre daha fazla belirginleşti. Dolayısıyla geçen ay da vurguladığım üzere, Avrupa dan gelen taleplerde azalma beklenmeli yılı cirolarıyla karşılaştırıldığında bu yıl geçen yılın aynı aydaki cirolarına göre yüzde arasında bir daralma olacağı düşünülmelidir. 2. Avrupa daki sorunların alacakların tahsilinde de sıkıntı yaratabileceğini belirtmiştim. Bu ay da aynı noktaya vurgu yapmak istiyorum. Alacak tahsiline daha fazla önem verilerek bu konudaki sigortalardan faydalanılmalıdır. 3. Dış dünyada bu gelişmeler olurken, Türkiye de banka faizleri en az yüzde seviyelerine gelmiştir. Merkez Bankası, enflasyonu dizginlemek üzere faizleri artırma yoluna başvurmuştur. Mayıs ayı enflasyonunun eksi olması ve beklentilerin çok altında gelmesi nedeniyle, Merkez Bankası faizleri bir nebze gevşetebilir, fakat önemli bir faiz düşüşü beklenmemelidir. Dolayısıyla iç piyasada nakit sıkıntısı bir süre daha devam edecektir. 13

14 4. Geçen ayki raporda Parite nin 1.32 seviyelerine tekrar gelmesi durumunda ihraç gelirleri forward sözleşmelerle sabitlenmelidir. Paritede yukarı yönlü hareketler şimdilik zayıf kalacaktır. Paritenin daha önce gördüğü dip seviye olan seviyelerine kadar gerilemesi olasılığı bulunmaktadır. Yorumunu vermiştim. Parite seviyesinin de altına inerek en düşük 1.23 seviyelerini gördü. Şu an için artık birçok kötü beklentinin pariteye yansıdığını söyleyebiliriz. Özellikle haziran sonuna doğru paritede yükseliş bekliyorum seviyeleri dip olabilir ve paritenin yeniden aralığına geldiğini görebiliriz. 14

15 5. Geçen ayki raporda dolarda 1.82 nin üzerini beklemediğimi belirtmiştim ama dolar 1.87 seviyelerini gördü. Bu da tabi ki Avrupa da İspanya ve Yunanistan ın Euro dan çıkacağı korkularından kaynaklandı seviyeleri görüldükten sonra, dolar 1.82 seviyesine kadar geriledi. TCMB nin bu aşamada doların çok fazla değer kazanmasına izin vermeyeceğini düşünebiliriz. Bu aşamadan sonra teknik olarak dolar, bir süre aralığında kalabilir. Fakat enflasyon düşüş trendine girdiği için ve son dönemde petrolün fiyatının çok sert düşmesi nedeniyle cari açığın da 70 milyar doların altına inmesi nedeniyle dolarda, yukarı yönlü hareket olasılığı kısa vadede zayıflamıştır. Dolayısıyla bu ay içinde yeniden aralığına indiğini görebiliriz. SONUÇ: Mayıs ayı, oldukça dalgalı ve reel sektörün pek önünü göremediği bir ay oldu. Bu tür durumlarda genellikle rölantide kalmak faydalıdır. Fakat Temmuz ayı sonuna kadar piyasaların rahatladığını ve yeniden umutların yeşerdiğini görebiliriz. Bu tür durumun geçici ve yalancı bir bahar olacağını düşünüyorum. Çünkü Avrupa daki sorunlar gittikçe kangren halini alıyor ve gerçekten de büyümeyi sağlayacak radikal adımlar atılmıyor. Maalesef Merkel in güdümünde giden bu politikalar üç beş ay daha devam ettirilirse, İtalya nın da yardım isteyen ülkeler potasına girdiğini görürüz. Bu yüzden, Avrupa pazarında faaliyetlerini yoğunlaştırmış olan firmalara üretim yapan otomotiv yan sanayi sektörümüze, yeni yatırımları yaparken, bu yatırımın maliyetini ve getirisini en az bin defa ölçüp bir defa kesmelerini öneriyorum. 15