1-İşletme kavramını tanımlayarak, işletmenin amaçlarını açıklayınız. 2-Yönetim kavramını tanımlayarak, yönetimin işlevlerini açıklayınız.

Transkript

1 1-İşletme kavramını tanımlayarak, işletmenin amaçlarını İşletme: Üretim faktörlerini planlı ve sistemli bir şekilde bir araya getirerek mal yada hizmet üretimi amacı güden üretim birimine işletme denir. İşletmenin amaçları: Kar elde etmek: İşletmenin başarı derecesinin ölçülmesinde ve denetlenmesinde ölçü olarak kullanılmasının yanında devlete ödenecek vergi vb yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesini de sağlayan araçtır. Topluma hizmet etmek: İşletmeler elde ettikleri karın bir bölümünü devlete vergi olarak verirken, diğer bir bölümünü de ortaklarına ve çalışanlarına dağıtarak sosyal sorumluluklarını yerine getirmeye çalışır. İşletmenin yaşamını devam ettirmek: İşletmeler, kar elde etme ve topluma hizmet etme amaçlarını gerçekleştirmek için tutarlı bir denge kurmak zorundadır. 2-Yönetim kavramını tanımlayarak, yönetimin işlevlerini Yönetim: Bir işletmenin ve örgütün amaçlarını gerçekleştirmek için sahip olduğu üretim kaynaklarını (doğal kaynaklar, insan kaynakları, sermaye vs. ) etkili ve verimli olarak kullanması süreci Yönetimin işlevleri: Planlama: İşletmenin amaçlarının bu amaçlara erişebilmek için gerekli yol ve araçların belirlenmesi Organize Etme: Amaçlar, planlar ve araçlar belirlendikten sonra bunları gerçekleştirecek yapının tasarlanması, kurulması ve organizasyonu Yürütme: İşletmenin amaçlara uygun olarak harekete geçirilmesi, Kontrol: İşlerin amaçlara, konulan yöntem, prosedür ve standartlara uygun olarak yapılıp yapılmadığının belirlenmesi ve gerektiğinde düzeltmeler yaparak işlerin amaç ve planlara uygun olarak yürütülmesinin sağlanması 3-Yönetici ne demektir? İşletmelerde görev alan yönetici kademelerinin isimlerini yazarak işletmedeki rollerini Yönetici: Yapılmasından sorumlu tutulduğu işlerde işletmeyi etkili ve verimli bir şekilde amaçlarına ulaştırmakla görevli olan kişidir. Üst Düzey Yönetici: Ana iş guruplarına veya üs düzey işlere atanmış yöneticiler Orta Düzey Yönetici: Orta düzeydeki işleri üst yönetime karşı sorumlu olarak yönetmekle görevli olan yöneticiler Alt Düzey Yönetici: Alt düzeylerdeki işlevsel işlerle görevli olan ve orta düzey yöneticilere sorumlu olarak çalışan yöneticiler. 4-Stratejik yönetim ne demektir. Stratejik Yönetimin amaçlarını yazınız. Stratejik Yönetim: İşletmenin genelde günlük ve olağan işlerinin yönetimi ile değil işletmenin uzun dönemde yaşamını sürdürebilmesini mümkün kılacak ve ona rekabet üstünlüğü ve ortalama kar üzerinde getiri ağlayabilecek işlerin yönetimidir. Uzun dönemli nihai sonuç Uzun dönemde yaşamın devam ettirilmesi Sürdürülebilir rekabet üstünlüğü Ortalamanın üzerinde getiri

2 5-Modernist görüş açısından stratejik yönetim sürecinin unsurlarını şekil çizerek 6-Stratejik yönetim sürecinin evrelerini yazarak Stratejistlerin seçimi ve görevlendirilmesi evresi : stratejik faaliyetlerden sorumlu görevlilerdir. Stratejik analiz evresi : İşletme dışı çevrenin (makro çevre ve sektör) analizi ve işletme içi çevrenin analizi Stratejik yönlendirme evresi : Misyon, Vizyon ve Amaçlar Strateji oluşturma evresi : Genel ve Alt Stratejiler;Kurumsal, Rekabet ve İşlevsel stratejiler Stratejik uygulama evresi : Organizasyon yapısı, bilgi sistemleri, liderlik anlayışı, kurum kültürü ve yönetim tarzları Stratejik kontrol evresi : Stratejilerin uygulanması sonucu elde edilen performansın kontrolü ve stratejik amaçlarla uygunluğu

3 7-İşletmenin dış çevresinde bulunan unsurların isimlerini yazarak birer cümle ile Uluslararası Çevre: Uluslararası çevre, işletmenin faaliyette bulunduğu ülkenin dışındaki yabancı ülkelerdeki politik, yasal, ekonomik ve sektörel olayları ve oyuncuları (müşteriler, tedarikçiler, rakipler) kapsamaktadır. Sosyokültürel Çevre: İnsanların değer yargılarını, tutumlarını, davranış biçimlerini, kültürel alışkanlıklarını, olaylara bakış açılarını, yaşam biçimlerini oluşturan ve etkileyen unsurların bulunduğu çevredir. Ekonomik Çevre: Toplumun gereksinimlerini karşılayacak mal ve hizmetlerin eldeki sınırlı kaynaklarla üretildiği, tüketildiği, kaynakların, mal ve hizmetlerin ve gelirin bölüşüldüğü ortam Yasal Çevre: Politik çevre unsurlarının somut kurallar halinedönüşmüş şekliolarak tanımlanabilir. Politik Çevre:İİşletmenin faaliyette bulunduğu ülkede, merkezi ve yerel resmi makamların ve bunlara bağlı kuruluşların siyasi otoritesini sağladığı ve kullandığı ortamolarak tanımlanabilir. Demografik Çevre :Demografik çevre, işletmelerin faaliyette bulunduğu çevredeki nüfusun yapısı, özellikleri ve trendleri ile ilgili unsurları kapsamaktadır. Teknolojik Çevre: Technologic çevreyi, yeni bilgilerin yaratıldığı ve her ortamda uygulanarak ürün ve süreçlerde gelişmelere yol açan faaliyetlerin oluşturulduğu bir platform olarak tanımlayabiliriz. 8-İşletmenin iç çevresinde bulunan unsurları yazarak birer cümle ile Müşteriler Tedarikçiler Olası rakipler İkame ürünler Rakipler 9.Pazarın yapısını belirleyen özellikler ile Pazarın sınırlarının belirlenmesinde kullanılan ölçüleri bir örnek üzerinden Pazarın sınırının belirlenmesinde kullanılan ölçüler; 1.ölçü ürün yapısının özelliğine göre tüm taşıt araçları pazarı motorlu taşıt araçları pazarı motorlu taşıtlar yedek parça pazarı traktör yedek parça pazarı traktör ön dişlisi pazarı 2.ölçü COĞRAFİ KONUMA GÖRE Avrupa pazarı Türkiye pazarı Marmara bölgesi pazarı İstanbul pazarı İst. Avrupa yakası pazarı Şişli pazarı Küçük bahçe sokağı

4 10-İşletmeler için iş çevresi rekabet analizinde rekabeti etkileyen önemli güçleri yazınız. Olası rakiplarin tehtidi, ikame ürünlerin tehtidi, tedarikçilerin pazarlık gücü, müşterilerin pazarlık gücü, rakipler arası rekabetin şiddeti 11-Rekabette tedarikçilerin pazarlık gücünü Tedarikçilerin pazarlık gücü bazı koşullara bağlıdır Tedarikçinin pazarda tek üretici olması veya ürünlerinde farklılık yaratmış olması Başka tedarikçilere geçiş maliyetinin yüksekliği Tedarikçinin ürünlerinin ikame mal olarak alternatifinin bulunmaması Tedarikçinin toplam satış cirosu içinde işletmenin faaliyette bulunduğu sektöre olan satışlarının önemli bir yer tutmaması Tedarikçinin, ürünlerini sattığı işletmenin faaliyette bulunduğu sektöre girme olasılığı (ileriye doğru entegrasyon tehdidi ) 12-Rekabette müşterilerin pazarlık gücünü açıklayınız Aşağıdaki durumlarda müşterilerin pazarlık gücü yüksektir Müşterilerin alım miktarı işletmenin cirosunda önemli bir orana sahipse, İşletmenin ürünleri standartsa ve alternatifleri kolayca bulunabiliyorsa, Müşterilerin, malını satın aldığı işletmenin bulunduğu sektöre girme olasılığı (geriye doğru entegrasyon tehdidi) yüksek ise, Müşterilerin sektör ve diğer mal satan işletmeler hakkında gerekli bilgiye sahip olmaları halinde, Müşterilerin, işletmeyi değiştirme veya başka birinden satın alma maliyetinin olmaması veya çok düşük olması halinde 13-Esas rakip firma analizinin unsurlarını açılayınız. Esas rakibin gelecekle ilgili amaçlarının, Esas rakibin sektör ve kendi firması ile ilgili oluşturduğu varsayımların, Esas rakibin uyguladığı mevcut (cari) stratejilerin, Esas rakibin sahip olduğu yeteneklerin, belirlenmesi. 14-Dış çevre analizinde yararlanılan tekniklerin isimlerini yazarak her birini kısaca Bilgi Toplamak Çevresel faktörlerin analizi evresinde ilk yapılacak iş, konu hakkında bilgi toplamaktır. Varsayım Geliştirmek Varsayım, kişinin kontrolü dışında oluşacak, gelecekle ilgili bir olay hakkında fikir yürütülmesidir.

5 15-İşletme analizi ne demektir? İşletme analizinin unsurlarını yazarak İşletme Analizi, İşletmenin içinde bulunduğu mevcut durumu, sahip olduğu varlıkları ve yetenekleri belirleme sürecidir. Varlıkları ve yeteneklerinin belirlenmesi Kritik başarı faktörlerinin belirlenmesi Özyeteneklerin belirlenmesi Üstünlük ve zayıflıkların belirlenmesi Finansal ve temel faaliyetlerin rakiplerle kıyaslamalı olarak belirlenmesi 16-Michael Porter a göre İşletmede değer yaratan faaliyetler nelerdir? Açıklayınız. Temel Faaliyetler İçe yönelik lojistik faaliyetler: girdilerin işletmeye yönelik fiziki dağıtımı ile ilgili her türlü faaliyetleri Üretim faaliyetleri: temin edilen girdilerin nihai mal ve hizmet haline dönüştürülmesi ile ilgili faaliyetler Dışa yönelik lojistik faaliyetler: üretilen mal ve hizmetlerin dağıtım kanallarına gönderilmesinden itibaren, nihai tüketiciye teslim edilene kadar gerçekleşen faaliyetleri kapsar Pazarlama ve satış faaliyetleri: işletmenin mal ve hizmetlerinin, pazarda tüketiciler ve müşteriler tarafından kabulünü sağlamak için yapılan ve onların satın alma kararlarını etkileyecek tutundurma (promosyon), fiyatlama. Servis faaliyetleri: ürünlerin satışı sonrasında, garanti kapsamı ve süreleri, bakım ve onarımı, müşteriler için ürün kullanma eğitimi gibi satış sonrasıyla ilgili faaliyetlerin tümünü kapsamaktadır. Destek Faaliyetleri Tedarik faaliyetleri, işletmenin üretim faaliyetlerine destek veren veya işletmenin alt yapısında kullanılan tüm girdilerle ilgili tedarik faaliyetleri, politikaları, prosedürleri veya süreçleri ile ilgilidir. Teknoloji geliştirme faaliyetleri, işletmenin know-how, araştırma, geliştirme, ürün tasarımı, süreç geliştirme ve bilgi teknolojilerinin kullanımı ile ilgili faaliyetleridir. İnsan kaynakları yönetimi faaliyetleri, işletmede personel seçimi, eğitimi, performansların değerlemesi, ödüllendirme, maaş ve ücret yönetimi gibi çalışmaları kapsamaktadır. İşletmenin yönetsel alt yapısı ile ilgili faaliyetler, yönetim tekniği ve yaklaşımları, planlama, organize etme, yürütme ve kontrol işlevleri gibi yönetsel faaliyetleri, finansman, muhasebe, kamu ve halkla ilişkiler gibi faaliyetler

6 17-İşletmelerin durumlarının belirlenmesinde kullanılan işletme faaliyetlerini (işlevlerini) yazınız. Yönetim ve organizasyon Araştırma ve geliştirme Üretim Pazarlama Finansman İnsan kaynakları 18-SWOT analizi ne demektir? Hangi amaçla nasıl yapılır? SWOT analizinin unsurlarını yazarak İşletmenin sektördeki rakiplerine oranla üstünlük ve zayıflıkları ile işletmenin içinde bulunduğu çevredeki fırsatları ve tehditleri tanımlayan bir analiz sürecidir. SWOT Analizi nde işletmenin dış çevresindeki unsurların incelenmesi sonucunda işletme için fırsat ve tehditler, işletmenin iç çevresinin analizi sonucunda ise işletmenin üstünlükleri ve zayıflıkları belirlenir. Fırsatlar, dış çevrenin analizi sonucunda işletme için olumlu sonuçlar yaratabilecek unsurlar dır. Tehditler, fırsatların aksine ve işletmenin varlığını sürdürmesine engel olabilecek veya rekabet üstünlüğünü kaybetmesine neden olabilecek uzak veya yakın çevredeki değişimler sonucu ortaya çıkan, işletme için arzu edilmeyen oluşumlar dır. Üstünlükler, işletmenin iç çevresinin analizi sonucunda ortaya çıkartılan, rakiplerine karşı üstünlük sağlayabildiği varlık ve yeteneklerini kapsamaktadır. Zayıflıklar, işletmenin mevcut varlık ve yetenek kapasitelerinin rakiplerine oranla güçsüz ve düşük olduğu durumları belirtmektedir. 19-İşletmenin yaptığı işin tanımı hangi unsurlara göre yapılır? Açıklayınız. İşletmenin yaptığı işin tanımında Ürün, İşlevler ve Pazarın açıklanması gerekmektedir. İşletmenin yaptığı iş; ürettiği mal veya hizmetlerin, üretim faaliyetinin ve faaliyette bulunduğu pazarların belirtilmesidir. 20-Stratejik yönetimin işletmelerdeki ortak amacını İşletmelerin rekabet üstünlüğü sağlayabilmesi ve finansal açıdan kâr getirebilmesi için bu konular üzerinde yoğunlaşır. 21-Örgütsel misyonun işlevleri ve özelliklerini

7 22-İşletmelerde vizyon ne demektir? İşletmelerde vizyonun unsurlarını yazarak, vizyonun oluşturulmasında izlenen yolları Vizyon, kişilerin veya kurumların, kendilerinin veya işletmelerinin gelecekte olmasını arzu ettikleri durumun ifadesidir. Vizyonun Unsurları; Misyon, Amaç ve Hedefler, Değerler. Vizyonu oluşturmada iki temel yol izlenebilir; Kurucu veya lider tarafından önceden belirlenmiş bir vizyonun örgüt üyeleri ile paylaşılması ve geliştirilmesi.bu yöneticinin liderlik yeteğine bağlıdır. Vizyonun çalışanlarla birlikte geliştirilmesi. Bunun gerçekleşmesi için çok sağlam bir iletişim gereklidir. 23-İşletmelerin amaçlarını ekonomik açıdan yazarak, işletmelerin amaçlarında bulunması gereken özellikleri Ekonomik Amaçlar : Karlılık : işletmenin koyduğu sermayeye göre pay sahiplerinin elde etmek istediği getiri Büyüme : işletmede sayısal ve nitelik olarak gelişim Süreklilik : amacı işletmenin uzun dönemde varlığını sürdürebilmesi ile ilgilidir. Amaçların Özellikleri: Amaçlar sonuçları etkileyecek önemli hususları kapsamalıdır: İşletmelerin amaçları birden fazla olabilmekle birlikte her amacın önem derecesi aynı değildir. Amaçlar gerçekçi olmalı, ancak işletmede çıtayı yükseltecek şekilde belirlenmelidir. Amaçlar belirgin ve ölçülebilir olmalıdır. Amaçlara ulaşmada bir zaman sınırı konmalıdır. 24-Temel stratejiler bakımından işletmelerin uygulayabileceği stratejileri yazarak Büyüme Stratejileri Sayısal büyüme ve gelişme: Satış getirilerinde, ürün çeşitliliğinde, kaynak büyüklüğünde (çalışanların sayısı, sermaye büyüklüğü), varlık büyüklüğünde ve kapasite kullanımı gibi unsurlarda niceliksel artış. Nitelik olarak büyüme : işletmede bulunan unsurların kalitesinin yükselmesi ile ilgilidir. Niteliksel büyüme işletmelerde fark edilebilir ama sayısal olarak ifade edilmesi oldukça güçtür Küçülme Stratejileri Tasarruf Stratejisi : İşletmenin olumsuz finansal durumunun düzeltilmesi için, verimsiz faaliyetlerin gözden geçirilerek onları tekrar verimli duruma getirebilmek amacı ile işletme içine dönük olarak uygulanan bir stratejidir. Kısmi Tasfiye ve Tam Tasfiye Stratejileri : İşletmenin başarılı olamayan faaliyetlerinin veya bölümlerinin kısmen veya tamamen terk edilmesi yolu ile uygulanan stratejilerdir Durağan (Mevcut Durumu Koruma) Stratejiler Amaç, mevcut durumun korunmasıdır. Karma Stratejiler işletmenin temel stratejilerin birkaçını aynı zamanda izlemesi veya kullanması ile oluşan strateji türüdür