Görüntüleme Sistemlerinde Kullanılan Çeşitli Kardanlı Yönlendirme Mekanizmalarının Başarım Özelliklerinin Karşılaştırılması
|
|
- Savas Gönül
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Görüntüleme Sistemlerinde Kullanılan Çeşitli Kardanlı Yönlendirme Mekanizmalarının Başarım Özelliklerinin Karşılaştırılması B.E.Birinci B. Özkan TÜBİTAK SAGE TÜBİTAK SAGE Ankara Ankara Özet Arama, gözetleme ve takip gibi dinamik izleme faaliyetlerinde kullanılan kameraların optik görüş açıları, anılan işleri istenilen düzeyde yerine getirebilmek için çoğu zaman yetersiz kalmaktadır. Belirtilen eksikliği giderebilmek amacıyla uygulanan en yaygın yöntem kameraların görüş açılarının mekanik olarak genişletilmesidir. Bahsedilen yaklaşımda kamera birbirine dik eksenler etrafında dönen kardanlara sahip bir yapının ortasında konumlandırılmakta ve kardanların uygun şekilde seçilen eyleticiler vasıtasıyla belirlenen açısal konum aralığında döndürülmesi sayesinde daha geniş bir görüş açısına sahip olmaktadır. Etkin görüş açısı olarak adlandırılan bu genişletilmiş izleme açısı, kameranın hareketli hedefleri dahi takip edebilmesine olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada, kartezyen ve kutupsal geometrideki çeşitli kardanlı yönlendirme mekanizmalarının başarım özellikleri ele alınmaktadır. Belirtilen kapsamda; öncelikle ele alınan kardanlı yapıların kinematik analizleri yapılmakta, ardından göz önüne alınan hava aracının örnek bir uçuş senaryosu için her bir kardanlı mekanizmanın açısal konum, hız ve ivme gereksinimleri çıkarılmaktadır. Çalışmanın sonunda, bahsedilen uçuş senaryosunun bilgisayar ortamında benzetimi yapılarak elde edilen sonuçlar üzerinden incelenen kardanlı kamera yönlendirme mekanizmalarının genel bir karşılaştırması yapılmaktadır. Anahtar kelimeler: kardan, arayıcı, Euler açıları Abstract The optical field of views of the cameras which are utilized in dynamical viewing tasks such as reconnaiscance, surveillance, and tracking often become insufficient in order to accomplish the mentioned duties at a desired manner. The most widely-used approach used to compensate this deficiency is to enhance the field of views of the cameras mechanically. In this method, the camera has a wider field of view by being mounted at the middle of a structure composed of mutually located gimbals and by being rotated using convenient actuators within designated angular excursions. The enhanced field of view which is termed as field of regard provides the camera with tracking even moving targets.in the present study, the performance characteristics of noteable Cartesian and polar gimbal configurations are dealt with. In this extent, first, the kinematical analyses of the considered gimbaled structures are performed and then 1 the requirements upon the angular position, speed, and acceleration variables of each gimabled structure are derived for a sample flight scenario of the considered aerial vehicle. Consequantly, the computer simulation of the mentioned flight scenario is carried out and a general comparison is made based on the acquired results of the simulations. Keywords: gimbal, seeker, Euler angles I. Giriş Mühimmat ve insansız hava aracı gibi uçan sistemlerin hedefe yönlendirilmesinde elektromekanik ve optik bileşenlerdenoluşangörüntüleme sistemleri kullanılmaktadır. Görüntüleme sistemlerinin birincil görevi; görüntüleri ya da sinyalleri istenen yönden alarak kardan konumu, zamanlama bilgisi ve gerekli diğer parametrelerle birlikte güdüm birimine göndermek ve güdüm biriminden gelen emirleri yerine getirmektir. Bu sistemler görünür bölge dalga boyunda, kızılötesi dalga boyunda ya da radar dalga boyunda tasarlanabilirler. Tasarım hangi dalga boyuna göre yapılırsa yapılsın tüm sistemler için ortak özellik, sistemin çalışma aralığını yani etkin görüş açısını artırmak için kardanlı bir mekanizma kullanma gerekliliğidir. Teoride Euler açılarının ikili ve üçlü tüm konfigürasyonlarına göre kardan mekanizması tasarlanabilir gözükse de pratikte bu sayı oldukça azdır. Seçenekler işlevsellikler açısından ele alınırsa bu sayı üç temel seçeneğe kadar indirgenebilir. Literatürde çeşitli kardan mekanizmaları için kinematik analizler ve denetçi çalışmaları yapılmıştır.bu çalışmaların bir kısmı yalın halde kardan mekanizmaları ile ilgili olmakla beraber[1][2] havacılıkta kardan mekanizmalarının uygulamaları ile ilgili de oldukça çalışma mevcuttur[3][4][5][6][7]. Bu çalışmaların çoğu seçilen belli bir kardan konfigürasyonu için yapılmış olup konfigürasyon performanslarının belli bir senaryo için karşılaştırmalı olarak incelendiği çalışmalara pek sık rastlanmamaktadır. Bu çalışmada yunuslama-yandönme(), yuvarlanma-yandönme() ve yuvarlanma-yunuslamayandönme(1-)kardan konfigürasyonları
2 incelenmektedir. İkinci bölümde kardan konfigürasyonları için tasarımcıya yol gösterecek kinematik analiz prosedürü anlatılmaktır. Bu bölümde kullanılan notasyonda[8] numaralı kaynak temel alınmıştır. Üçüncü bölümde örnek bir senaryo için yapılan benzetim sonuçlarına yer verilmektir. Son olarak dördüncü bölümde elde edilen sonuçlara ve yorumlara yer verilmiştir. II. Kinematik Analiz Hava aracı, görüntüleme sistemi ve hedef arasındaki genel kinematik ilişki Şekil 1 de verilmiştir. Genel yaklaşım olarak koordinat eksenleri arasındaki açısal hareketlerşekil 2 de gösterildiği gibi ardışık olarak tanımlanan (İng. rotated frame based) Euler açıları ile ifade edilebilir. Bu durumda M koordinat ekseninde bulunan hava aracının açısal konumu sırası ile yandönme, yunuslama ve yuvarlanma hareketlerini ifade eden açılar ile tanımlanabilir. Şekil 2. Hava aracı eksen dönüşüm sırası. Koordinat dönüşüm matrisi aşağıdaki eşitlik ile ifade edilebilir., (1) Burada ψ,θ ve ϕ hava aracının yere göre Euler açılarıdır. Bu açılar sırası ile yandönme, yunuslama ve yuvarlanma açılarını ifade ederler. Şekil 1. Hava aracı görüntüleme sistemi hedef arasındaki kinematik ilişki. Burada O, M, ve T sırası ile yer, hava aracı, görüntüleme sistemi ve hedef koordinat sistemlerinin orijin noktalarını ifade etmektedir.r /,r /,r / ve r / ise koordinat eksen merkezlerinin birbirlerine göre bağıl konumlarıdır. A. Dönüşüm Matrisleri u x eksenindeki birim vektörü, u y eksenindeki birim vektörü ve u z eksenindeki birim vektörü ifade etmek üzere genel dönüşüm matrisleri aşağıdaki gibidir[9] R ϕ 0 cϕ sϕ u etrafında 0 sϕ cϕ cθ 0 sθ R θ u etrafında sθ 0 cθ cψ sψ 0 R ψ sψ cψ 0 u etrafında A1. Hava aracının yere göre dönüşüm matrisleri A2. Görüntüleme sistemini yere göre dönüşüm matrisleri Görüntüleme sisteminin yere göre açısal konumu da hava aracına benzer şekilde Şekil 3 te verildiği gibi ifade edilebilir. Şekil 3. Görüntüleme sisteminin eksen dönüşüm sırası. Koordinat dönüşüm matrisi aşağıdaki eşitlik ile ifade edilebilir., (2) Burada, ve görüntüleme sisteminin yere göre Euler açılarıdır. A3. Görüntüleme sistemini hava aracına göre dönüşüm matrisleri Bunlarla birlikte görüntüleme sisteminin hava aracına göre açısal konumu da sistemin görüş açısının hesaplanması ve görüntüleme kabiliyetinin arttırılması açısından oldukça önemlidir. Bu sebeple görüntüleme sistemlerin kullanılması olası kardan konfigürasyonları için dönüşüm matrisleri sırası ile aşağıda verilmiştir. Yunuslama-yandönme(): Bu seçenekte kardan dönme eksenlerinin her ikisi de, bakış hattına (İng. line of sight, LOS) dik olacak şekilde konumlandırılmaktadır. Bu yerleşim, uçuş sırasında kararlılaştırma işleminin her iki eksende yapılmasına olanak vermektedir. konfigürasyonu için eksen dönüşümü Şekil 4 te gösterildiği gibidir. 2
3 / / / / (6) Şekil 4. kardan konfigürasyonu eksen dönüşüm sırası. Burada r /, r / ve r / vektörleri yer ekseni birim vektörleri cinsinden aşağıdaki gibi ifade edilebilir, (3) / (7) Yuvarlanma-yandönme():Kardan dönme eksenlerinden birisi bakış hattıyla paralel, diğeri bakış hattına dik olarak konumlandırılır. Bu sebeple seviye uçuş sırasında görüntü sadece bir eksen etrafında kararlılaştırılmaktadır. Yuvarlanma ekseni, mühimmatın yuvarlanma hareketi yapması durumunda kararlılaştırma sağlar ve görüntüleyici sistemin yarım küre şeklinde bir alanı taramasına olanak verir. Genellikle yarım küre şeklinde kubbe tasarımı olan havadan havaya tip mühimmatlarda tercih edilen bir konfigürasyondur. konfigürasyonu için eksen dönüşümü Şekil 5 te gösterildiği gibidir. / / (8) (9) r / ise S eksen takımının M eksen takımı u ekseni üzerinde olduğu kabulü ile aşağıdaki gibi ifade edilebilir. /, (10) Burada hava aracı kütle merkezi ile görüntüleme sistemi arasındaki mesafedir. Eş. 7 ile Eş. 10 arasındaki ifadeler kullanılarak gerekli ara işlemler yapılırsa hedefin görüntüleme sistemine göre bağıl konumu aşağıdaki gibi elde edilebilir. (11) Şekil 5. kardan konfigürasyonu eksen dönüşüm sırası., 4 Yuvarlanma-Yunuslama-Yandönme (1-):Görüntüleme sistemi üzerindeki kamera tarafından alınan görüntülerde bulanıklık olmaması veya bulanıklığın en aza indirilmesi amacıyla düşünülen bir diğer kardan konfigürasyonu da, kardanı oluşturan bileziklerden birinin açısal hareketinin yuvarlanma yönünde tanımlandığı geometridir. Bu seçenekte burun ile gövde arasına yuvarlanma hareketini sağlayacak olan bir eksen eklenerek burunun gövdeye göre yuvarlanma hareketi yapması sağlanır. Yuvarlanma yunuslama yandönme (1-) konfigürasyonu için eksen dönüşümüşekil 6 da gösterildiği gibidir. (12) (13) B1. Görüntüleme sisteminin yere göre açısal konum bileşenleri Görüntüleme sistemini sürekli olarak hedefe doğru yöneleceği kabul edilirse / vektörü sürekli olarak görüntüleme sisteminin ekseni üzerinde olacaktır. Bu durumda / vektörünün bir ifade şeklide aşağıdaki gibidir. / / / /, / (14) Şekil kardan konfigürasyonu eksen dönüşüm sırası., (5) B. Konum Analizi Koordinat eksenleri arasındaki ilişki aşağıdaki gibi vektörel olarak ifade edilebilir. Bu durumda Eş. 11 ile Eş. 14 arasındaki ifadeler kullanılarak ψ ve θ açıları elde edilebilir. (15) (16) 3
4 Uluslararası Katılımlı 17. Makina Teorisi Sempozyumu, İzmir, Haziran 2015 ϕ açısı ise kullanılan kardan konfigürasyonuna göre değişmektedir. B2. Görüntüleme sistemini hava aracına göre açısal konum bileşenleri M koordinat sistemi ile S koordinat sistemi arasındaki dönüşüm matrisi yazılırsa;,,,,,, (17) Eş. 17 kullanılacak kardan konfigürasyonuna göre hesaplanan, dönüşümm matrisine eşitlenerek açısı ve görüntüleme sisteminin hava aracına göre açısal konumunu ifade eden, ve açıları hesaplanabilir. C. Hız Analizi C1. Hava aracının yere göre açısal hız bileşenleri Şekil 2 ile verilen ardışık dönüşümler dikkate alındığında hava aracının yere göre açısal hızı aşağıdaki gibi ifade edilebilir. / / / / (18) Gerekli ara işlemler yapıldığında hava aracının yere göre açısal hızının M koordinat sistemindeki ifadesi Eş. 19 da görüldüğü gibidir.[9] (19) 0 Burada p, q ve r hava aracının açısal hızının M koordinat sistemindekibileşenleridir ve hava aracından elde edilebilen verilerdir. Bu durumda hava aracının yere göre Euler açılarının zamanla değişim aşağıdaki gibi olacaktır[9]. 1 0 (20) 0 C2. Görüntüleme sisteminin hedefe göre bağıl hız bileşenleri Eş. 6 ile verilen vektörel ifadenin O koordinat sistemine göre türevi alınırsa görüntüleme sistemi ile hedef arasında bağıl hız bağıntısına ulaşılır. / / / / İfade O koordinat sisteminde açılırsa Eş. 21 de verilen hız ifade elde edilir. / / /, / / / (21) Görüntüleme sistemi ile hava aracı arasındaki bağıl konum zamanla değişmediği için / 0 olur. Hava aracının doğrusal hızının zamanla değişimi / O koordinat sistemi birim vektörleri cinsinden Eş. 22 verildiği şekilde ifade edilir. /, (22) Burada, ve hava aracının M koordinat sisteminde doğrusal hız bileşenleridir ve açısal hız bileşenlerinde olduğu gibi bilinen verilerdir. Hedefin yere göre bağıl hız bileşenleri sabit bir hedef için / 0 olur. Eğer hareketli bir hedef için analiz yapılacaksa Eş.20 ile verilen ifadeye benzer bir şekilde hedefin yere göre bağıl hızı hesaplanabilir. Gerekli ara işlemler yapıldığında hedefin arayıcıya göre bağıl konumun zamanla değişiminin O koordinat sistemindeki ifadesi aşağıdaki gibi elde edilir. / (23) (24) (25) C3. Görüntüleme sisteminin yere göre bağıl hız bileşenleri Görüntüleme sisteminin yere göre Euler açılarının değişimi Eş. 15 ve 16 nın zamana göre türevleridir. (26) (27) Yere göre yuvarlanma açısının zamanla değişimini ifade eden ϕ genel olarak Eş. 28 ile verilen formdadır. Ancak eşitliğin katsayıları seçilen kardan konfigürasyonuna bağlı olarak değişir. (28) 4
5 Uluslararası Katılımlı 17. Makina Teorisi Sempozyumu, İzmir, Haziran 2015 Görüntüleme sisteminin yere göre doğrusal hız bileşenlerini ifade eden bağıntı ise Eş. 29 da verilmiştir. / /, / / / (29) C4. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre açısal hız bileşenleri Görüntüleme sistemi ile hava aracın arasındaki bağıl hız ilişkisiaşağıda verilmiştir. / / / (30) Yukarıdaki eşitlikte verilen hız ifadeleri S koordinat sistemi birim vektörleri cinsinden ifade edilirse; III. Benzetim Sonuçları Bu bölümde örnek bir senaryo için üzerinde görüntüleme sistemine sahip bir hava aracının hareketleri incelenmiştir.örnek olarak ele alınan senaryo Şekil 7 de verilmiştir. Senaryo özellikle görüntüleme sistemlerinin aktif olarak kullanıldığı son aşamada artan bir dinamik hareket sergileyecek şekilde oluşturulmuştur. Böyleceartan dinamik hareketin konfigürasyonlar üzerindeki etkisi gözlemlenmiştir. Örnek bir senaryo için yapılan benzetim sonuçları aşağıda verilmiştir. Görüntüleme sisteminin her konfigürasyon seçeneğine göre sırası ile açısal konum, açısal hız ve ivme grafikleri karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. / (31) 0 / hızının S koordinat sisteminde ifadesi ise seçilen kardan konfigürasyonuna göre, hava aracı ile görüntüle sistemi arasındaki, dönüşüm matrisine bağlı olarak değişir. Uygun kardan konfigürasyonuna göre hesaplanacak / hızı ve Eş. 31, Eş. 30 da yerlerine konularak görüntüleme sisteminin hava aracına göre açısal hız bileşenleri olan, ve açısal hızları hesaplanabilir. D. İvme Analizi Eş. 6 ile verilen ve koordinat eksenleri arasındaki kinematik ilişkiyi ifade eden bağıntının zaman göre ikinci türevi alınarak ara işlemler yapılırsa aşağıda verilen genel ivme bağıntısı elde edilir. Şekil 7. Örnek mühimmat senaryosu. yan dönme Hava Aracı Hedef / / / / 2 / / / / / / / Burada görüntüleme sistemi ile hava aracı arasındaki mesafeler sabittir. Bu durumda / 0 ve / 0 olur. Eşitlik düzenlenirse Eş. 32 de verilen eşitlik elde edilir. / / / / / / / / (32) Eş. 32 de verilen açısal ve doğrusal ivme bileşenlerini ifade eden terimler seçilen kardan konfigürasyonuna göre elde edilen hız bağıntılarının zaman göre türevleridir. yunuslama yuvarlanma Şekil 8. Hava aracının Euler açıları. 5
6 yan dönme 1- yunuslama yuvarlanma Şekil 9. Hava aracının Euler açıları 1- Şekil 12. Görüntüleme sisteminin yere göre yunuslama açıları. 1- Şekil 10. Görüntüleme sisteminin yere göre yandönme açıları. Şekil 13. Görüntüleme sisteminin yere göre yunuslama açıları (Son aşama yakınlaştırılmış.) Şekil 11. Görüntüleme sisteminin yere göre yandönme açıları (Son aşama yakınlaştırılmış.). Şekil 14. Görüntüleme sisteminin yere göre yuvarlanma açıları. 6
7 1- Şekil 15. Görüntüleme sisteminin yere göre yuvarlanma açıları (Son aşama yakınlaştırılmış.). Şekil 18. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yunuslama açıları. 1- Şekil 16. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yandönme açıları. Şekil 19. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yunuslama açıları Şekil 17. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yandönme açıları Şekil 20. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yuvarlanma açıları. 7
8 1-1- yuvarlanma Şekil 21. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yuvarlanma açıları Şekil 8 denşekil 21 e kadar görüntüleme sistemin açısal pozisyon grafikleri verilmiştir. Grafiklerden de görüldüğü gibi görüntüleme sisteminin hava aracına göre yandönme ve yunuslama açıları her 3 konfigürasyonda da birbirine benzerdir. Şekil 21 de de görüldüğü gibi son aşamada artan yuvarlanma hareketleri ve 1- kardan konfigürasyonlarında bastırılmaya çalışılmaktadır. 1- konfigürasyonunda görüntüleyici hava aracının tam tersi yönünde yuvarlanma hareketi yapmaktadır. Buda yere göre yuvarlanma hareketinin kararlılaştırılmasını sağlamaktadır. kardan konfigürasyonunda ise yuvarlanma hareketini kararlılaştırmayı sağlayacak bir mekanizma olmadığı için hedefe kitlenmiş bir halde ancak hava aracıyla birlikte dönen bir görüntü elde edilecektir. Bunun sonucu olarak meydana gelen görüntüde bulanıklaşmalar olacaktır[10]. Şekil 23. Görüntüleme sisteminin yere göre yunuslama hızı (Son aşama yakınlaştırılmış.). 1- Şekil 24. Görüntüleme sisteminin yere göre yuvarlanma hızı (Son aşama yakınlaştırılmış.) Şekil 22. Görüntüleme sisteminin yere göre yandönme hızı (Son aşama yakınlaştırılmış.). Şekil 25. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yandönme hızı 8
9 1-1- Şekil 26. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yunuslama hızı Şekil 29. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yunuslama ivmesi 1-1- Şekil 27. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yuvarlanma hızı Görüntüleme sisteminin yere göre ve hava aracına göre açısal ivmelerini gösteren grafikler aşağıda sunulmuştur. 1- Şekil 28. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yandönme ivmesi Şekil 30. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yuvarlanma ivmesi Şekil 22 den Şekil 30 a kadar olan şekillerde görüntüleme sisteminin yere göre ve hava aracına göre açısal hızları ile görüntüleme sisteminin hava aracına göre açısal ivmelerinin değişimi verilmiştir. IV. Sonuçlar Yapılan incelemelerde üç olası kardan konfigürasyonunun performansları karşılaştırılmıştır. Hedefe doğru bakmak için iki eksen kararlılaştırma yeterlidir. Bu amaçla kartezyen kardan konfigürasyonu ya da polar kardan konfigürasyonu kullanılabilir. Sistem hedef takibi yapacağı için kararlılaştırmada kardan eksenlerinin pozisyonu kadar yere göre hızlarıda önem kazanmaktadır. Yapılan incelemelerde 3 seçenek içinde hedef takibinde kullanılacak olan görüntüleme sisteminin yere göre yunuslama ve yan dönme açıları ile açısal hızlarının aynı çıktığı gözlemlenmiştir. Bu yüzden hedef takibi açısından her 3 seçenekte yakın performans gösterecektir. Buna karşın konfigürasyonu yarım küre taradığı için diğer 9
10 konfigürasyonlara göre daha geniş görüş açısı sağlamaktadır. 1- konfigürasyonu ise görüntüleme sistemini hava aracının hareketlerinden yalıtarak her durumda sabit bir hedef görüntüsü elde edilmesini sağlamaktadır. Ayrıca yapılan incelemelerde ve konfigürasyonunun son aşama manevraları sırasında meydana gelen bulanıklaşmayı önlemekte yetersiz olduğu görülmüştür. 1- konfigürasyonundaise sisteme eklenen yuvarlanma ekseni bulanıklaşmayı azaltmaktadır. Ancak 1- konfigürasyonunun kullanılması halinde görüntüleme sisteminin fazladan eyleyici, ölçer ve mekanizma ihtiyaçları olacaktır. Aynı zamanda eklenen fazladan bir eksen sistemin denetleyici tasarımını diğer seçeneklere göre daha karmaşık hale getirecektir. Görüntüleme sisteminin hava aracına göre yaptığı açısal ivmelere bakıldığında kardan eksenlerini hareket ettirecek olan eyleyicilerin hedef takibi için gerçekleştirmesi gereken torklar tahmin edilebilir. Tork ihtiyacı eksenlerin ivme grafikleriyle doğru orantılı olacaktır. Dolayısıyla yüksek ivmeler yüksek güç tüketimlerine sebep olacaktır. İvme grafiklerinde en az güç tüketiminin konfigürasyonun da olacağı görülmektedir. İlk bakışta konfigürasyonu 1- konfigürasyonuna göre daha çok güç ihtiyacına sahipmiş gibi gözüksede 1- konfigürasyonunda eklenen fazladan eksen ve atalet bu seçeneğin daha fazla akım dolaysıyla daha fazla güç çekmesine sebep olacaktır. Bölümü, [9] H. Baruh, Analytical Dynamic, Singapore: WCB/McGraw-Hill, [10] Özkan, B.,Akmeşe, A., and Uçar, A., «Evaluation of the Different Configurations of Infrared-type Gimbaled Cameras in the Sense of Blur,»SPIE Defense, Security, and Sensing-Infrared Imaging Systems: Design, Analysis, Modeling, and Testing Conference, Orlando,Florida,USA, April Kaynakça [1] W. Mendez, Y. Rodriguez, L. Brady ve S. Tosynoglu, «Design of a Three-Axis Rotary Platform,» FCRAR, Florida, [2] S. Kulkarni ve A. Mohanty, «Analysis of the Gimbaled Platform for the Three Degrees of Freedom Using Differential Equations,» %1 içinde International Conference on Advanced Research in Mechanical Engineering, Hyderbad, [3] F. A. Faruqi, «Integrated Navigation, Guidance, and Control of Missile Systems:2-D Dynamic Model,» Defence Science and Technology Organisation, Edinburgh, [4] A. Kumar, N. Viswantha, M. Ramakrishna ve N. C. Bhat, «A Two-Axis Fine Tracking Mechanism for Satellite Antennae,» 13th National Conference on Mechanisms and Machines, Bangalore, India, [5] L. Moody, Sensor, Sensor Measurement Fusion and Missile Trajectory Optimisation, UK: Cranfield University, [6] M. Rosheim ve G. Sauter, «On a New Seeker Gimbal,» SPIE, [7] J. DeBruin, «Dynamic Performance of a Two-Axis Gimbaled Pedestal in Keyhole Gimbal-lock Conditions,» SPIE, Orlando, Florida, [8] B. Özkan, Dynamic Modeling, Guidance and Control of Homing Missiles, Ankara: Doktora Tezi, ODTÜ Makina Mühendisliği 10
MADDESEL NOKTANIN EĞRİSEL HAREKETİ
Silindirik Koordinatlar: Bazı mühendislik problemlerinde, parçacığın hareketinin yörüngesi silindirik koordinatlarda r, θ ve z tanımlanması uygun olacaktır. Eğer parçacığın hareketi iki eksende oluşmaktaysa
DetaylıKATI CİSİMLERİN BAĞIL İVME ANALİZİ:
KATI CİSİMLERİN BAĞIL İVME ANALİZİ: Genel düzlemsel hareket yapmakta olan katı cisim üzerinde bulunan iki noktanın ivmeleri aralarındaki ilişki, bağıl hız v A = v B + v B A ifadesinin zamana göre türevi
DetaylıRİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ
RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ MUTLAK GENEL DÜZLEMSEL HAREKET: Genel düzlemsel hareket yapan bir karı cisim öteleme ve dönme hareketini eşzamanlı yapar. Eğer cisim ince bir levha olarak gösterilirse,
DetaylıMEKANİZMA TEKNİĞİ (3. Hafta)
MEKANİZMALARIN KİNEMATİK ANALİZİ Temel Kavramlar MEKANİZMA TEKNİĞİ (3. Hafta) Bir mekanizmanın Kinematik Analizinden bahsettiğimizde, onun üzerindeki tüm uzuvların yada istenilen herhangi bir noktanın
DetaylıRCRCR KAVRAMA MEKANİZMASININ KİNEMATİK ANALİZİ Koray KAVLAK
Selçuk-Teknik Dergisi ISSN 130-6178 Journal of Selcuk-Technic Cilt, Sayı:-006 Volume, Number:-006 RCRCR KAVRAMA MEKANİZMASININ KİNEMATİK ANALİZİ Koray KAVLAK Selçuk Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi,
DetaylıBÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ
BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ 1.1. Giriş Kinematik, daha öncede vurgulandığı üzere, harekete sebep olan veya hareketin bir sonucu olarak ortaya çıkan kuvvetleri dikkate almadan cisimlerin hareketini
DetaylıKATI CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ
KATI CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ Bu bölümde, düzlemsel kinematik, veya bir rijit cismin düzlemsel hareketinin geometrisi incelenecektir. Bu inceleme, dişli, kam ve makinelerin yaptığı birçok işlemde
DetaylıİÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ÖLÇME VE BİRİM SİSTEMLERİ
İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ÖLÇME VE BİRİM SİSTEMLERİ 1.1. FİZİKTE ÖLÇME VE BİRİMLERİN ÖNEMİ... 2 1.2. BİRİMLER VE BİRİM SİSTEMLERİ... 2 1.3. TEMEL BİRİMLERİN TANIMLARI... 3 1.3.1. Uzunluğun
DetaylıDİNAMİK. Ders_9. Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü. Ders notları için: GÜZ
DİNAMİK Ders_9 Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ders notları için: http://kisi.deu.edu.tr/serkan.misir/ 2018-2019 GÜZ RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ: ÖTELENME&DÖNME Bugünün
DetaylıTİTREŞİM VE DALGALAR BÖLÜM PERİYODİK HAREKET
TİTREŞİM VE DALGALAR Periyodik Hareketler: Belirli aralıklarla tekrarlanan harekete periyodik hareket denir. Sabit bir nokta etrafında periyodik hareket yapan cismin hareketine titreşim hareketi denir.
DetaylıDİNAMİK MEKANİK. Şekil Değiştiren Cisimler Mekaniği. Mukavemet Elastisite Teorisi Sonlu Elemanlar Analizi PARÇACIĞIN KİNEMATİĞİ
DİNAMİK Dinamik mühendislik mekaniği alanının bir alt grubudur: Mekanik: Cisimlerin dış yükler altındaki davranışını inceleyen mühendislik alanıdır. Aşağıdaki alt gruplara ayrılır: MEKANİK Rijit-Cisim
DetaylıKompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 4 Laminatların Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 4 Laminatların
DetaylıAERODİNAMİK KUVVETLER
AERODİNAMİK KUVVETLER Prof.Dr. Mustafa Cavcar Anadolu Üniversitesi, Sivil Havacılık Yüksekokulu, 26470 Eskişehir Bir uçak üzerinde meydana gelen aerodinamik kuvvetlerin bileşkesi ( ); uçağın etrafından
DetaylıBölüm-4. İki Boyutta Hareket
Bölüm-4 İki Boyutta Hareket Bölüm 4: İki Boyutta Hareket Konu İçeriği 4-1 Yer değiştirme, Hız ve İvme Vektörleri 4-2 Sabit İvmeli İki Boyutlu Hareket 4-3 Eğik Atış Hareketi 4-4 Bağıl Hız ve Bağıl İvme
DetaylıMAK Makina Dinamiği - Ders Notları -1- MAKİNA DİNAMİĞİ
MAK 0 - Makina Dinamiği - Ders Notları -- MAKİNA DİNAMİĞİ. GİRİŞ.. Konunun Amaç ve Kapsamı Makina Dinamiği, uygulamalı mekaniğin bir bölümünü meydana getirir. Burada makina parçalarının hareket kanunları,
DetaylıKompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 4 Laminatların Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 4 Laminatların
DetaylıBölüm 3: Vektörler. Kavrama Soruları. Konu İçeriği. Sunuş. 3-1 Koordinat Sistemleri
ölüm 3: Vektörler Kavrama Soruları 1- Neden vektörlere ihtiyaç duyarız? - Vektör ve skaler arasındaki fark nedir? 3- Neden vektörel bölme işlemi yapılamaz? 4- π sayısı vektörel mi yoksa skaler bir nicelik
DetaylıFizik Dr. Murat Aydemir
Fizik-1 2017-2018 Dr. Murat Aydemir Ankara University, Physics Engineering, Bsc Durham University, Physics, PhD University of Oxford, Researcher, Post-Doc Ofis No: 35 Merkezi Derslikler Binasi murat.aydemir@erzurum.edu.tr
DetaylıEĞRİSEL HAREKET : Silindirik Bileşenler
EĞRİSEL HAREKET : Silindirik Bileşenler SİLİNDİRİK KOORDİNATLARDA (POLAR) HAREKET DENKLEMLERİ Bugünkü Konular: Silindirik koordinat takımı kullanılarak hareket denklemlerinin yazılması; hız ve ivme değerlerinin
DetaylıDİNAMİK - 2. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 2 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü http://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=190 2. HAFTA Kapsam:
Detaylı1. STATİĞE GİRİŞ 1.1 TANIMLAR MEKANİK RİJİT CİSİMLER MEKANİĞİ ŞEKİL DEĞİŞTİREN CİSİMLER AKIŞKANLAR MEKANİĞİ DİNAMİK STATİK
STATİK Ders Notları Kaynaklar: 1.Engineering Mechanics: Statics, 9e, Hibbeler, Prentice Hall 2.Engineering Mechanics: Statics, SI Version, 6th Edition, J. L. Meriam, L. G. Kraige 1. STATİĞE GİRİŞ 1.1 TANIMLAR
DetaylıDİNAMİK - 7. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 7 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 7. HAFTA Kapsam: Parçacık Kinetiği, Kuvvet İvme Yöntemi Newton hareket
DetaylıDENEY 1. İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi
DENEY 1 Düzgün Doğrusal Hareketin İncelenmesi Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Isparta - 2018 Amaçlar 1. Tek boyutta hareket kavramının incelenmesi. 2. Yer değiştirme ve
DetaylıManyetik Alanlar. Benzer bir durum hareketli yükler içinde geçerli olup bu yüklerin etrafını elektrik alana ek olarak bir manyetik alan sarmaktadır.
Manyetik Alanlar Manyetik Alanlar Duran ya da hareket eden yüklü parçacığın etrafını bir elektrik alanın sardığı biliyoruz. Hatta elektrik alan konusunda şu sonuç oraya konulmuştur. Durgun bir deneme yükü
DetaylıİTKİLİ MOTORLU UÇAĞIN YATAY UÇUŞ HIZI
İTKİLİ MOTORLU UÇAĞIN YATAY UÇUŞ HIZI Mustafa Cavcar Anadolu Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi 26470 Eskişehir Yatay uçuş sabit uçuş irtifaında yeryüzüne paralel olarak yapılan uçuştur.
DetaylıMADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ
MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ DİNAMİK MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ DİNAMİK MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ - Konum, Hız ve İvme - Newton Kanunları 2. MADDESEL NOKTALARIN KİNEMATİĞİ - Doğrusal
DetaylıFizik 101-Fizik I 2013-2014. Dönme Hareketinin Dinamiği
-Fizik I 2013-2014 Dönme Hareketinin Dinamiği Nurdan Demirci Sankır Ofis: 364, Tel: 2924332 İçerik Vektörel Çarpım ve Tork Katı Cismin Yuvarlanma Hareketi Bir Parçacığın Açısal Momentumu Dönen Katı Cismin
DetaylıSTATİK KUVVET ANALİZİ (2.HAFTA)
STATİK KUVVET ANALİZİ (2.HAFTA) Mekanik sistemler üzerindeki kuvvetler denge halindeyse sistem hareket etmeyecektir. Sistemin denge hali için gerekli kuvvetlerin hesaplanması statik hesaplamalarla yapılır.
Detaylı1. Giriş. 2. Dört Rotorlu Hava Aracı Dinamiği 3. Kontrolör Tasarımı 4. Deneyler ve Sonuçları. 5. Sonuç
Kayma Kipli Kontrol Yöntemi İle Dört Rotorlu Hava Aracının Kontrolü a.arisoy@hho.edu.tr TOK 1 11-13 Ekim, Niğde M. Kemal BAYRAKÇEKEN k.bayrakceken@hho.edu.tr Hava Harp Okulu Elektronik Mühendisliği Bölümü
DetaylıElipsoid Üçgenlerinin Hesaplanması Yedek Hesap Yüzeyi olarak Küre
Jeodezi 7 1 Elipsoid Üçgenlerinin Hesaplanması Yedek Hesap Yüzeyi olarak Küre Elipsoid yüzeyinin küçük parçalarında oluşan küçük üçgenlerin (kenarları 50-60 km den küçük) hesaplanmasında klasik jeodezide
DetaylıBELĐRLĐ BĐR SIKMA KUVVETĐ ETKĐSĐNDE BĐSĐKLET FREN KOLU KUVVET ANALĐZĐNĐN YAPILMASI
tasarım BELĐRLĐ BĐR SIKMA KUVVETĐ ETKĐSĐNDE BĐSĐKLET FREN KOLU KUVVET ANALĐZĐNĐN YAPILMASI Nihat GEMALMAYAN, Hüseyin ĐNCEÇAM Gazi Üniversitesi, Makina Mühendisliği Bölümü GĐRĐŞ Đlk bisikletlerde fren sistemi
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Genel Laboratuvar Dersi Eğilme Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Genel Laboratuvar Dersi Eğilme Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: B Blok en alt kat Mekanik Laboratuarı Laboratuar Adı: Eğilme Deneyi Konu: Elastik
DetaylıYORULMA ANALİZLERİNDE ARAÇ DİNAMİĞİ MODELLERİNİN KULLANIMI
OTEKON 2010 5. Otomotiv Teknolojileri Kongresi 07 08 Haziran 2010, BURSA YORULMA ANALİZLERİNDE ARAÇ DİNAMİĞİ MODELLERİNİN KULLANIMI Anıl Yılmaz, Namık Kılıç Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş., SAKARYA
DetaylıANADOLU ÜNİVERSİTESİ HAVACILIK VE UZAY BİLİMLERİ FAKÜLTESİ. Prof. Dr. Mustafa Cavcar 8 Mayıs 2013
ANADOLU ÜNİVERSİTESİ HAVACILIK VE UZAY BİLİMLERİ FAKÜLTESİ TIRMANMA PERFORMANSI Tırmanma Açısı ve Tırmanma Gradyanı Prof. Dr. Mustafa Cavcar 8 Mayıs 2013 Bu belgede jet motorlu uçakların tırmanma performansı
DetaylıDoç. Dr. Bilge DORAN
Doç. Dr. Bilge DORAN Bilgisayar teknolojisinin ilerlemesi doğal olarak Yapı Mühendisliğinin bir bölümü olarak tanımlanabilecek sistem analizi (hesabı) kısmına yansımıştır. Mühendislik biliminde bilindiği
DetaylıG( q ) yer çekimi matrisi;
RPR (DÖNEL PRİZATİK DÖNEL) EKLE YAPISINA SAHİP BİR ROBOTUN DİNAİK DENKLELERİNİN VEKTÖR-ATRİS FORDA TÜRETİLESİ Aytaç ALTAN Osmancık Ömer Derindere eslek Yüksekokulu Hitit Üniversitesi aytacaltan@hitit.edu.tr
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ GİRİŞ Mekanik tasarım yaparken öncelikli olarak tasarımda kullanılması düşünülen malzemelerin
DetaylıDİNAMİK (3.hafta) EĞRİSEL HAREKET-2: Kutupsal /Polar Koordinatlar (r,θ) A-Polar Koordinatlarda (r,θ) Hareket Denkemleri
DİNAMİK (3.hafta) EĞRİSEL HAREKET-2: Kutupsal /Polar Koordinatlar (r,θ) Şekildeki gibi dönen bir çubuk üzerinde ilerleyen bilezik hem dönme hareketi hemde merkezden uzaklaşma hareketi yapar. Bu durumda
Detaylı3-1 Koordinat Sistemleri Bir cismin konumunu tanımlamak için bir yönteme gereksinim duyarız. Bu konum tanımlaması koordinat kullanımı ile sağlanır.
Bölüm 3 VEKTÖRLER Bölüm 3: Vektörler Konu İçeriği Sunuş 3-1 Koordinat Sistemleri 3-2 Vektör ve Skaler nicelikler 3-3 Vektörlerin Bazı Özellikleri 3-4 Bir Vektörün Bileşenleri ve Birim Vektörler Sunuş Fizikte
DetaylıDÖRT ROTORLU BİR İNSANSIZ HAVA ARACININ İRTİFA KESTİRİMİ
VI. ULUSAL HAVACILIK VE UZAY KONFERANSI 28-30 Eylül 2016, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli DÖRT ROTORLU BİR İNSANSIZ HAVA ARACININ İRTİFA KESTİRİMİ İlkay Gümüşboğa 1 Anadolu Üniversitesi Havacılık ve Uzay
Detaylı5 SERBESTLİK DERECELİ ROBOT KOLUNUN KİNEMATİK HESAPLAMALARI VE PID İLE YÖRÜNGE KONTROLÜ
5 SERBESTLİK DERECELİ ROBOT KOLUNUN KİNEMATİK HESAPLAMALARI VE PID İLE YÖRÜNGE KONTROLÜ Fatih Pehlivan * Arif Ankaralı Karabük Üniversitesi Karabük Üniversitesi Karabük Karabük Özet Bu çalışmada, öncelikle
DetaylıKİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI
KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI Hatice YANIKOĞLU a, Ezgi ÖZKARA a, Mehmet YÜCEER a* İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği
DetaylıMatematikte karşılaştığınız güçlükler için endişe etmeyin. Emin olun benim karşılaştıklarım sizinkilerden daha büyüktür.
- 1 - ÖĞRENME ALANI CEBİR BÖLÜM KARMAŞIK SAYILAR ALT ÖĞRENME ALANLARI 1) Karmaşık Sayılar Karmaşık Sayıların Kutupsal Biçimi KARMAŞIK SAYILAR Kazanım 1 : Gerçek sayılar kümesini genişletme gereğini örneklerle
DetaylıPOSITION DETERMINATION BY USING IMAGE PROCESSING METHOD IN INVERTED PENDULUM
POSITION DETERMINATION BY USING IMAGE PROCESSING METHOD IN INVERTED PENDULUM Melih KUNCAN Siirt Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Mekatronik Mühendisliği Bölümü, Siirt, TÜRKIYE melihkuncan@siirt.edu.tr
DetaylıELASTİSİTE TEORİSİ I. Yrd. Doç Dr. Eray Arslan
ELASTİSİTE TEORİSİ I Yrd. Doç Dr. Eray Arslan Mühendislik Tasarımı Genel Senaryo Analitik çözüm Fiziksel Problem Matematiksel model Diferansiyel Denklem Problem ile ilgili sorular:... Deformasyon ne kadar
DetaylıSES-ÜSTÜ KANARD KONTROLLÜ FÜZELER İÇİN SERBEST DÖNEN KUYRUĞUN ŞEKİL OPTİMİZASYONU
VI. ULUSAL HAVACILIK VE UZAY KONFERANSI 28-30 Eylül 2016, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli UHUK-2016-116 SES-ÜSTÜ KANARD KONTROLLÜ FÜZELER İÇİN SERBEST DÖNEN KUYRUĞUN ŞEKİL OPTİMİZASYONU Erhan Feyzioğlu 1
DetaylıBÖLÜM I GİRİŞ (1.1) y(t) veya y(x) T veya λ. a t veya x. Şekil 1.1 Dalga. a genlik, T peryod (veya λ dalga boyu)
BÖLÜM I GİRİŞ 1.1 Sinyal Bir sistemin durum ve davranış bilgilerini taşıyan, bir veya daha fazla değişken ile tanımlanan bir fonksiyon olup veri işlemde dalga olarak adlandırılır. Bir dalga, genliği, dalga
DetaylıYeni Nesil Şahingözü Keşif Gözetleme Sistemleri.
Yeni Nesil Şahingözü Keşif Gözetleme Sistemleri www.aselsan.com.tr Yeni Nesil Keşif Gözetleme Sistemleri Tespit, teşhis ve tanıma özellikleri kullanılarak tehditlerin detaylı olarak belirlenmesi, keşif
DetaylıAERODİNAMİK KUVVETLER
AERODİNAMİK KUVVETLER Hazırlayan Prof. Dr. Mustafa Cavcar Aerodinamik Kuvvet Bir uçak üzerinde meydana gelen aerodinamik kuvvetlerin bileşkesi ( ); uçağın havayagörehızının () karesi, havanın yoğunluğu
DetaylıL KESİTLİ KİRİŞTE KAYMA MERKEZİNİN ANSYS İLE VE DENEYSEL YOLLA BULUNMASI
T.C DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ L KESİTLİ KİRİŞTE KAYMA MERKEZİNİN ANSYS İLE VE DENEYSEL YOLLA BULUNMASI BİTİRME PROJESİ KADİR BOZDEMİR PROJEYİ YÖNETEN PROF.
DetaylıDoç.Dr. Cesim ATAŞ MEKANİK ŞEKİL DEĞİŞTİREN CİSİMLER MEKANİĞİ DİNAMİK
STATİK (Ders Notları) Kaynak: Engineering Mechanics: Statics, SI Version, 6th Edition, J. L. Meriam, L. G. Kraige, Wiley Yardımcı Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R.C Hibbeler & S.C. Fan, Literatür
DetaylıSelçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü
Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Kimya Mühendisliği Laboratuvarı Venturimetre Deney Föyü Hazırlayan Arş.Gör. Orhan BAYTAR 1.GİRİŞ Genellikle herhangi bir akış
DetaylıMühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 10 Eylemsizlik Momentleri Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R. C.Hibbeler, S. C. Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 10. Eylemsizlik Momentleri
DetaylıDişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde
DİŞLİ ÇARKLAR Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde özel bir yeri bulunan mekanizmalardır. Mekanizmayı
DetaylıFiz Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi
Fiz 1011 - Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi Açısal Yerdeğiştirme, Hız ve İvme Dönme Kinematiği: Sabit Açısal İvmeli Dönme Hareketi Açısal ve Doğrusal Nicelikler Dönme Enerjisi Eylemsizlik
DetaylıKAM MEKANİZMASI İÇEREN KANCA TAHRİK MEKANİZMALARININ KİNEMATİK TASARIMI VE KANCA HAREKET EĞRİSİNİN ANALİZİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 003 : 9 : : 53-6 KAM MEKANİZMASI
DetaylıYapısal Analiz Programı SAP2000 Bilgi Aktarımı ve Kullanımı. Doç.Dr. Bilge Doran
Yapısal Analiz Programı SAP2000 Bilgi Aktarımı ve Kullanımı Dersin Adı : Yapı Mühendisliğinde Bilgisayar Uygulamaları Koordinatörü : Doç.Dr.Bilge DORAN Öğretim Üyeleri/Elemanları: Dr. Sema NOYAN ALACALI,
DetaylıÖZGEÇMİŞ Ad Soyad :Yrd.Doç:Dr.Hüseyin MUTLU Eğitim Durumu
ÖZGEÇMİŞ Ad Soyad :Yrd.Doç:Dr.Hüseyin MUTLU Eğitim Durumu 1. Lisans : Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Makina Mühendisliği, 1986 2.Yüksek Lisans: Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık
DetaylıİÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii İÇİNDEKİLER... v
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii İÇİNDEKİLER... v BÖLÜM 1.... 1 1.1. GİRİŞ VE TEMEL KAVRAMLAR... 1 1.2. LİNEER ELASTİSİTE TEORİSİNDE YAPILAN KABULLER... 3 1.3. GERİLME VE GENLEME... 4 1.3.1. Kartezyen Koordinatlarda
DetaylıUZAYSAL VE DOLU GÖVDELİ AŞIKLARIN ÇELİK ÇATI AĞIRLIĞINA ETKİSİNİN İNCELENMESİ
UZAYSAL VE DOLU GÖVDELİ AŞIKLARIN ÇELİK ÇATI AĞIRLIĞINA ETKİSİNİN İNCELENMESİ Mutlu SEÇER* ve Özgür BOZDAĞ* *Dokuz Eylül Üniv., Müh. Fak., İnşaat Müh. Böl., İzmir ÖZET Bu çalışmada, ülkemizde çelik hal
Detaylı2. KUVVET SİSTEMLERİ 2.1 Giriş
2. KUVVET SİSTEMLERİ 2.1 Giriş Kuvvet: Şiddet (P), doğrultu (θ) ve uygulama noktası (A) ile karakterize edilen ve bir cismin diğerine uyguladığı itme veya çekme olarak tanımlanabilir. Bu parametrelerden
DetaylıMAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ Bahar Dr. Nurdan Bilgin
MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ 2017-2018 Bahar Dr. Nurdan Bilgin MAKİNALARDA KUVVET ANALİZİ Mekanizmalar, sadece kinematik özellikleri karşılamak üzere tasarlandıklarında, bir makinenin parçası olarak kullanıldığında
DetaylıMühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mühendislik Mekaniği Dinamik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 17 Rijit Cismin Düzlemsel Kinetiği; Kuvvet ve İvme Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Dinamik, R.C.Hibbeler, S.C.Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok.
DetaylıARAZİ ÖLÇMELERİ. Temel Ödev I: Koordinatları belirli iki nokta arasında ki yatay mesafenin
Temel ödevler Temel ödevler, konum değerlerinin bulunması ve aplikasyon işlemlerine dair matematiksel ve geometrik hesaplamaları içeren yöntemlerdir. öntemlerin isimleri genelde temel ödev olarak isimlendirilir.
DetaylıFizik 101: Ders 18 Ajanda
Fizik 101: Ders 18 Ajanda Özet Çoklu parçacıkların dinamiği Makara örneği Yuvarlanma ve kayma örneği Verilen bir eksen etrafında dönme: hokey topu Eğik düzlemde aşağı yuvarlanma Bowling topu: kayan ve
Detaylır r s r i (1) = [x(t s ) x(t i )]î + [y(t s ) y(t i )]ĵ. (2) r s
Bölüm 4: İki-Boyutta Hareket(Özet) Bir-boyutta harekeçin geliştirilen tüm kavramlar iki-boyutta harekeçin genelleştirilebilir. Bunun için hareketli cismin(parçacığın) yer değiştirme vektörü xy-düzleminde
DetaylıMassachusetts Teknoloji Enstitüsü-Fizik Bölümü
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü-Fizik Bölümü Fizik 8.01 Ödev # 7 Güz, 1999 ÇÖZÜMLER Dru Renner dru@mit.edu 7 Kasım 1999 Saat: 21.50 Problem 7.1 (Ohanian, sayfa 271, problem 55) Bu problem boyunca roket
DetaylıDİNAMİK - 6. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 6 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 6. HAFTA Kapsam: Bağımlı hareket, Analiz prosedürü, Örnek problem
DetaylıMühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mühendislik Mekaniği Dinamik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 16 Rijit Cismin Düzlemsel Kinematiği Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Dinamik, R.C.Hibbeler, S.C.Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 16 Rijit
DetaylıBTÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVARI DERSİ
1 BTÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVARI DERSİ ROTORLARDA STATİK VE DİNAMİKDENGE (BALANS) DENEYİ 1. AMAÇ... 2 2. GİRİŞ... 2 3. TEORİ... 3 4. DENEY TESİSATI... 4 5. DENEYİN YAPILIŞI... 7 6.
DetaylıHAREKET HAREKET KUVVET İLİŞKİSİ
HAREKET HAREKET KUVVET İLİŞKİSİ Sabit kabul edilen bir noktaya göre bir cismin konumundaki değişikliğe hareket denir. Bu sabit noktaya referans noktası denir. Fizikte hareket üçe ayrılır Ötelenme Hareketi:
DetaylıBölüm 2: Kuvvet Vektörleri. Mühendislik Mekaniği: Statik
Bölüm 2: Kuvvet Vektörleri Mühendislik Mekaniği: Statik Hedefler Kuvvetleri toplama, bileşenlerini ve bileşke kuvvetlerini Paralelogram Kuralı kullanarak belirleme. Diktörtgen (Cartesian) koordinat sistemi
Detaylıroketsan SAVUNMA SANAYİİNDE FİZİK MÜHENDİSLİĞİ VE EĞİTİMİNDEN BEKLENTİLER Roketsan Roket Sanayii ve Ticaret A.Ş.
Roketsan Roket Sanayii ve Ticaret A.Ş. SAVUNMA SANAYİİNDE FİZİK MÜHENDİSLİĞİ VE EĞİTİMİNDEN BEKLENTİLER Dr. YAVUZ AKA ROKETSAN A.Ş. 23 EKİM 2015 Kuruluş 1988 1995 2000 ROKETSAN, roket ve füze programlarına
DetaylıYüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet)
4 Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar (Özet) Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ile yüz tanımaya dayalı bir çok yöntem artık uygulama alanı bulabilmekte ve gittikçe de önem kazanmaktadır. Bir çok farklı uygulama
DetaylıKompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 2 Laminanın Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 2 Laminanın Makromekanik
DetaylıİKİ SERBESTLİK DERECELİ BİR SİMÜLATÖR PLATFORMUNUN KİNEMATİK VE KİNETİK ANALİZİ
4. Otomotiv OTEKON 16 8. Otomotiv Teknolojileri Kongresi 23 24 Mayıs 216, BURSA İKİ SERBESTLİK DERECELİ BİR SİMÜLATÖR PLATFORMUNUN KİNEMATİK VE KİNETİK ANALİZİ S. Çağlar Başlamışlı*, E. Teoman Önder*,
DetaylıDers Kodu Ders Adı İngilizce Ders Adı TE PR KR AKTS Ders Kodu Ders Adı İngilizce Ders Adı TE PR KR AKTS
FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ABD YÜKSEK LİSANS ANABİLİM DALI KODU : 81109 01.Yarıyıl Dersleri Ders Kodu INS735* 02.Yarıyıl Dersleri Ders Adı İngilizce Ders Adı TE PR KR AKTS Ders Kodu Ders
DetaylıDENEY 5 DÖNME HAREKETİ
DENEY 5 DÖNME HAREKETİ AMAÇ Deneyin amacı merkezinden geçen eksen etrafında dönen bir diskin dinamiğini araştırmak, açısal ivme, açısal hız ve eylemsizlik momentini hesaplamak ve mekanik enerjinin korunumu
DetaylıDİNAMİK Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 11 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 11. HAFTA Kapsam: İmpuls Momentum yöntemi İmpuls ve momentum ilkesi
DetaylıBÖLÜM Turbomakinaların Temelleri:
1 BÖLÜM 2 2.1. Turbomakinaların Temelleri: Yenilenebilir ve alternatif enerji kaynaklarının iki önemli kategorisi rüzgar ve hidroelektrik enerjidir. Fosil yakıtların bilinenin dışındaki alternatif uygulamalarından
DetaylıBÖLÜM 4: MADDESEL NOKTANIN KİNETİĞİ: İMPULS ve MOMENTUM
BÖLÜM 4: MADDESEL NOKTANIN KİNETİĞİ: İMPULS ve MOMENTUM 4.1. Giriş Bir önceki bölümde, hareket denklemi F = ma nın, maddesel noktanın yer değiştirmesine göre integrasyonu ile elde edilen iş ve enerji denklemlerini
DetaylıYATAY VE DİKEY OLARAK KONUMLANDIRILMIŞ KRANK-BİYEL MEKANİZMASININ BİLGİSAYAR DESTEKLİ ANALİZİ
2. Ulusal Tasarım İmalat ve Analiz Kongresi 11-12 Kasım 2010- Balıkesir YATAY VE DİKEY OLARAK KONUMLANDIRILMIŞ KRANK-BİYEL MEKANİZMASININ BİLGİSAYAR DESTEKLİ ANALİZİ Celil YAVUZ*, Murat SARIKAYA**, Mustafa
DetaylıAktif Titreşim Kontrolü için Bir Yapının Sonlu Elemanlar Yöntemi ile Modelinin Elde Edilmesi ve PID, PPF Kontrolcü Tasarımları
Uluslararası Katılımlı 17. Makina Teorisi Sempozyumu, İzmir, 1-17 Haziran 15 Aktif Titreşim Kontrolü için Bir Yapının Sonlu Elemanlar Yöntemi ile Modelinin Elde Edilmesi ve PID, PPF Kontrolcü Tasarımları
DetaylıSavunma Sanayii Telnolojileri Sertifika Programı
ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM MERKEZİ Savunma Sanayii Telnolojileri Sertifika Programı Amaç Savunma Sanayi Teknolojileri Sertifika Programı nın amaçları aşağıdaki gibidir: Türk Savunma Sanayi
DetaylıBÖLÜM 1 Uçak Dinamiğine Giriş. Hazırlayan: Ozan ÖZTÜRK
BÖLÜM 1 Uçak Dinamiğine Giriş Hazırlayan: Ozan ÖZTÜRK Dev Makineler Bir Uçağın Tasarım Bileşenleri Uçak Ne Demek Uçak veya tayyare, hava akımının kanatların altında basınç oluşturması yardımıyla havada
DetaylıAnalitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Yrd.Doç.Dr. Sabahattin Kerem AYTULUN
Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Yrd.Doç.Dr. Sabahattin Kerem AYTULUN Giriş AHP Thomas L.Saaty tarafından 1970'lerde ortaya atılmıştır. Amaç alternatifler arasından en iyisinin seçilmesidir. Subjektif
DetaylıÜç Boyutlu Çerçeve Yapıların Statik Analizi için Geliştirilen Bir Bilgisayar Programı: YapAn05
Akademik Bilişim 10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri Üç Boyutlu Çerçeve Yapıların Statik Analizi için Geliştirilen Bir Bilgisayar Programı: YapAn05 Dumlupınar Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği
DetaylıDeprem Kayıtlarının Seçilmesi ve Ölçeklendirilmesi
İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI SAKARYA TEMSİLCİLİĞİ EĞİTİM SEMİNERLERİ Deprem ve Yapı Bilimleri Deprem Kayıtlarının Seçilmesi ve Ölçeklendirilmesi 12 Haziran 2008 Yrd. Doç. Dr. Yasin Fahjan fahjan@gyte.edu.tr
DetaylıDİNAMİK (4.hafta) İKİ PARÇACIĞIN BAĞIMLI MUTLAK HAREKETİ (MAKARALAR) Örnek 1
DİNAMİK (4.hafta) İKİ PARÇACIĞIN BAĞIMLI MUTLAK HAREKETİ (MAKARALAR) Bazı problemlerde bir cismi hareket ettirdiğimizde ona halatla bağlı başka bir cisimde farklı bir konumda hareket edebilir. Bu iki cismin
DetaylıHAVA SAVUNMA SİMÜLASYONLARINDA ALTI SERBESTLİK DERECELİ HAVA PLATFORMLARI VE FÜZE MODELLEME
HAVA SAVUNMA SİMÜLASYONLARINDA ALTI SERBESTLİK DERECELİ HAVA PLATFORMLARI VE FÜZE MODELLEME İlyas Kandemir (a), Ayşe Kandemir (b), Erdem Reşber (b), M. Fatih Hocaoğlu (c,d) (a) Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü,
Detaylı4.1 denklemine yakından bakalım. Tanımdan α = dω/dt olduğu bilinmektedir (ω açısal hız). O hâlde eğer cisme etki eden tork sıfır ise;
Deney No : M3 Deneyin Adı : EYLEMSİZLİK MOMENTİ VE AÇISAL İVMELENME Deneyin Amacı : Dönme hareketinde eylemsizlik momentinin ne demek olduğunu ve nelere bağlı olduğunu deneysel olarak gözlemlemek. Teorik
DetaylıDrone ve Kara Tehditlerine Karşı Retinar Radar Sistemi
Türkiye nin Teknoloji Geliştirme Merkezi METEKSAN SAVUNMA SANAYİİ A.Ş. Drone ve Kara Tehditlerine Karşı Retinar Radar Sistemi METEKSAN SAVUNMA SANAYİİ A.Ş. Türkiye nin Teknoloji Geliştirme Merkezi Retinar
DetaylıELEKTRİKSEL POTANSİYEL
ELEKTRİKSEL POTANSİYEL Elektriksel Potansiyel Enerji Elektriksel potansiyel enerji kavramına geçmeden önce Fizik-1 dersinizde görmüş olduğunuz iş, potansiyel enerji ve enerjinin korunumu kavramları ile
DetaylıDETERMINATION OF VELOCITY FIELD AND STRAIN ACCUMULATION OF DENSIFICATION NETWORK IN MARMARA REGION
DETERMINATION OF VELOCITY FIELD AND STRAIN ACCUMULATION OF DENSIFICATION NETWORK IN MARMARA REGION by İlke Deniz B.S. Geodesy and Photogrametry Engineering, in Yıldız Technical University, 2004 Submitted
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ Öğr. Gör. RECEP KÖKÇAN Tel: +90 312 267 30 20 http://yunus.hacettepe.edu.tr/~rkokcan/ E-mail_1: rkokcan@hacettepe.edu.tr
DetaylıMAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ Bahar Dr. Nurdan Bilgin
MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ 017-018 Bahar Dr. Nurdan Bilgin EŞDEĞER ATALET MOMENTİ Geçen ders, hız ve ivme etki katsayılarını elde ederek; mekanizmanın hareketinin sadece bir bağımsız değişkene bağlı olarak
DetaylıPİEZOELEKTRİK YAMALARIN AKILLI BİR KİRİŞİN TİTREŞİM ÖZELLİKLERİNİN BULUNMASINDA ALGILAYICI OLARAK KULLANILMASI ABSTRACT
PİEZOELEKTRİK YAMALARIN AKILLI BİR KİRİŞİN TİTREŞİM ÖZELLİKLERİNİN BULUNMASINDA ALGILAYICI OLARAK KULLANILMASI Uğur Arıdoğan (a), Melin Şahin (b), Volkan Nalbantoğlu (c), Yavuz Yaman (d) (a) HAVELSAN A.Ş.,
DetaylıYrd. Doç. Dr. A. Burak İNNER
Yrd. Doç. Dr. A. Burak İNNER Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Yapay Zeka ve Benzetim Sistemleri Ar-Ge Lab. http://yapbenzet.kocaeli.edu.tr Ders Adı Cuma : Robotik Sistemlere Giriş 10:00 12:50
Detaylı18.701 Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu
MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 18.701 Cebir 1 2007 Güz Bu malzemeden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms ve http://tuba.acikders.org.tr
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 11 ELEKTRİK MOTOR TORKUNUN BELİRLENMESİ
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 11 ELEKTRİK MOTOR TORKUNUN BELİRLENMESİ TEORİK BİLGİ: BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK
Detaylı