BSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı. Faaliyet GA1.4

Transkript

1 ENPI-Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı BSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı GA1: Mevcut Dış Durumun Analizi Veri ve Bilgi Toplanması ve Dağıtılması Faaliyet GA1.4 Özet Binalarda enerji verimliliği konusunda aktif kuruluş ve uzmanlardan oluşan bilgi havuzunun oluşturulması "BSBEEP BİLGİ HAVUZU" 1

2 Bu yayın Avrupa Birliği nin yardımıyla hazırlanmıştır. Bu yayının içeriğinden yalnızca Samsun Büyükşehir Belediyesi sorumlu olup, herhangi bir şekilde AB nin görüşlerini yansıttığı şeklinde yorumlanamaz. 2

3 ENPI-Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı Karadeniz Binaları Enerji Verimliliği Planı(BSBEEP) Samsun ve Tekirdağ Büyükşehir Belediyeleri tarafından uygulanmakta olan Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Projesinin amacı yerel yönetimlerin ve kurumların kapasitelerini güçlendirerek bölgede ortaklıklar ve işbirliği programlarının güçlenmesine katkıda bulunmaktır. Yerel ve küresel ölçekte çok önemli etkileri olan binalarda enerji verimliliği sektöründe yerel yönetim ve kuruluşların kapasitelerinin güçlendirilmesi oldukça önemlidir. Proje ile ulaşılması hedeflenen gruplar başta Belediyeler ( teknik hizmet departmanları, finansal destek hizmetleri), üniversitelerin konu ile ilgili bölümleri, laboratuvarları, belediyeye hizmet verenler (yönetsel ve teknik personel), enerji verimliliği ile ilgili çalışmalar yürüten firmalar, uzman gazetecilerdir. Projenin çıktıları finansal açıdan başta kentin kolektif kuruluşları (örneğin ticaret odası, mühendis odaları, sendikalar, finansal kuruluşlar) olmak üzere belirli meslek grupları (yapı malzemesi üreticileri, inşaatçılar), enerji ile ilgili kurum ve kuruluşlar (elektrik dağıtıcı şirketler, ESCO lar), inşaat şirketleri, genel kitle (potansiyel yatırımcılar, vatandaşlar) üzerinde etkili olacaktır. Projenin beklenen sonuçları arasında; binalarda enerji verimliliği ile ilgili organize bilgi paylaşımı ve bilginin Karadeniz Bölgesine sistematik olarak yayılmasının sağlanması, doğru bilginin toplanması ve özellikle belediye binaları ve belediye düzeyinde enerji tüketimi müdahale alanlarında güvenilir analizler yapılması, enerji verimliliği konularında kısa ve orta dönemli planlama yapabilmek için güvenilir temel bir çalışma yapılması vardır. Bunun yanında hedef grupların eğitimi, geniş kitlelerin farkındalığının arttırılması beklenmektedir. AB proje yönetimi konusunda üye olmayan ülkelere de bilgi transferi yapılmaktadır. BSBEEP projesi hakkında daha fazla bilgi için : 3

4 GA1.4: Binalarda enerji verimliliği konusunda aktif kuruluş ve uzmanlardan oluşan bilgi havuzunun oluşturulması. "BSBEEP BİLGİ HAVUZU" Güncel kapasiteleri ve eğilimler Karadeniz bölgesindeki ülkelerinin çoğu, sürdürülebilir enerji politikalarının ve uygulamalarının geliştirilmesi ve tanıtımı için kurumsal kapasite oluşturmaya çalışmıştır. Sürdürülebilir enerji yatırımlarının teşviki için piyasa reformunun uygulanmasının yanı sıra, AB müktesebatına ya da diğer en iyi enerji verimliliği uygulamalarında devlet kapasitelerini güçlendirmesine yardım etmek için hükümetler kurum ve fonları, belirlenen enerji denetçilerinin eğitimini ve sertifika kurumları, teknik yardım sağlayan ikili ve çok taraflı donörler ve uluslar arası finans kurumları (UFK) kurdu. Son yirmi yılda analiz yapılan ülkelerde, enerji ve enerji verimliliği ile ilgili bir çok yeni kuruluş hizmete girdi. Enerji Bakanlıkları yeni departmanlar açtı, bir çok ülkede enerji düzenlemeleri ve enerji verimliliği ajansları kuruldu. Sivil toplum kuruluşları (STK) sayısı yavaş yavaş arttı, belediyeler kendisiyle ortak amaç güden dernekler oluşturdu. Bütün bu yapılanlar enerji koruma mesajının tüketicilere ve kanun yapıcılara ulaşmasında, en iyi uygulamaların yaygınlaştırılmasında ve çoğalmasına yardım etmekte önemli rol oynadı. Elbette, bütün bu kurumlar tam olarak etkili olamadı; lakin, bu tür kurumların olmayışı daha güçlü reform girişimlerinin uygulanmasını engelleyebilir. Enerji verimliliği teşviki için ulusal politikanın uygulanmasında her zaman özel enerji verimliliği ajanslarına gerek yoktur. Enerji verimliliği ve enerji tasarrufu ajansları Yunanistan, Moldova, Ukrayna, Romanya, Türkiye ve Ermenistan da mevcuttur. Yeterli strateji, mevzuat ve / veya programlar olduğu taktirde, diğer ülkelerde bu politikanın uygulanması bir veya birkaç belirlenmiş ulusal makamlar tarafından iyi bir şekilde yürütülebilir. Özellikle geçiş dönemindeki ekonomilerde, ulusal bütçeler yeterli personel ve bütçe ile yeni bir enerji verimliliği ajansı kurma ve sonrasında devamını sağlamada kaynak kısıtlığı vardır, dolayısıyla hükümet desteği alamazlar ve bir bakanlığın ya da başka bir hükümet ajansının çalışma alanına bahsi geçen konuları da ekler. Bununla beraber, ulusal enerji verimliliği politikasının uygulanmasını kolaylaştıracak kilit ekibin nerede olduğuna bakmaksızın, bu rolü yerine getirmek için yeterli fon ve personel gerekir. Kurum ve kuruluşları gösteren liste tüm ülkeler için gözden geçirilmiştir. Bina enerji verimliliği iyileştirmelerini tanıtmak için mevcut olan kapasitelerin yanı sıra, bir çok kuruluş işlevleri bakımından gözden geçirilmiş ve özetlenmiştir. Genel olarak, başlıca paydaş kurum ve kuruluşlar aşağıdaki şekilde gözden geçirilmiştir: 4

5 Uluslararası Kurumlar: Avrupa Komisyonu Euroatom Tedarik Ajansı Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansı Karadeniz Bölgesi'ndeki Bölgesel Kurumlar EUFORES UNEP-SBCI Ulusal Devlet Kurumları : Paydaş Bakanlıklar (Enerji, Ekonomi, Bölgesel Kalkınma, Çevre, vs.) ve diğer Devlet Kurumları / Komisyonları, Mülk Yönetimi ajansları, İstatistiki ve kadastro büroları, Ulusal enerji verimliliği ya da enerjinin korunmasını sağlayan ajansları Enerji Verimliliği Fonu Enerji Düzenleme Komisyonu İklim Değişikliği Ajansı, Program Uygulama Birimleri (PIU), LED komitesi Diğer PIU lar ile donörler ve IFI'ler tarafından kullanılan kredi hatları Sivil toplum Kuruluşları ve özel sektör oyuncuları : Nerji, ısı ve enerji verimliliği üzerine odaklanmış belediye dernekleri STK enerji verimliliği merkezleri danışmanlık grupları Akademik kurumlar ve üniversiteler Enerji mihendisleri dernekleri ve yeşil bina uzmanları Enerji verimliliğine odaklanan çevre grupları. Enerji Servisi Şirketleri (ESCOs) Bireysel Enerji Denetçileri ve Denetim şirketleri Enerji verimliliği mal ve hizmetlerinin özel sektör satıcıları Ev sahipleri dernekleri Bireysel uzmanlar ve profesyoneller Çalışma, ulusal ve yerel uzmanlara ve kurumlara erişim ihtiyacı duyan girişimler için yararlı bir Kim Kimdir kaynağı olabilen, yerel kuruluşlar arasında iletişimi kolaylaştıran, 101 kamu kurumu, 72 kuruluş ve 793 özel uzman da dahil olmak üzere her biri mevcut çalışmada bulunan zengin bir kurum ve uzman listesi oluşturmuştur. Kurumsal yapılar Ulusal politikalar ve yasal çerçeve yürürlüğe girdiğinde, uygulamaları sektörel ve yerel düzeyde, yerel enerji planları, teknolojik standartlar, kodlar ve teşvik programları ile aktarılmalıdır. Bu durum, enerji denetçilerinin yanı sıra, işletmelerin, kurumların ve toplulukların geniş personel kadrosu içinde yer alan enerji yöneticilerinin eğitilmesini gerektirir. Aşağıdaki kuruluşların geliştirilmesi ya da kurulması ve kendi yetki alanlarındaki ekonomilerde EE potansiyelinin gerçekleştirmesine olanak verilmesi gereklidir: 5

6 Belirlenen enerji verimliliği ajansları ve program uygulama birimlerinin politika ve programları tasarlamak ve uygulamak için belirli bir kapasiteye gerek duyar: maliyet-etkin enerji verimliliği potansiyelini belirlemek, hedefleri ve zaman dilimlerini ayarlamak, uygulama programlarını / planlarını tasarlamak. Farklı ülkelerden böylesi acentalar arasında işbirliği ve bilgi alış verişi yapmak, başarılı teşvik mekanizmaları yaymaya yardımcı olabilir (LTA lar, performans sözleşmesi, yenilikçi finansman, cihaz etiketleme, vs.). Belediyeler ve kamu kurumları, enerji verimliliğinin yararları, uzun dönemli kalkınma planları içine enerji verimliliğinin entegrasyonu, enerji yönetimi hakkında belirlenen personelin eğitimi, yerel enerji verimliliği hedeflerine ulaşılmasını sağlamak için teşvik veya idari mekanizmalar konularında farkındalığı arttırmalıdır. Komisyonlar, dernekler ve sivil toplum kuruluşları enerji verimliliği öncelikleri konusunda etkin bir diyalog içinde bulunmalı ve tekrarlayan başarı öykülerinin yanı sıra ulusal politika ve programların gerçekleştirilmesinde birlikte hareket etmelidir. ESCO'lar ve HOA'lar enerji verimliliği projelerini uygulamak için araçlara ve bilince gerek duyar. Araçlar, başarılı sözleşme ve yönetim modelleri hakkında bilgi, yenilikçi teknik ve finansal çözümler vs. içerir. Ulusal analitik ve istatistiksel kurumlar enerji üretiminde ayrıntılı istatistikleri ve en son teknolojileri toplamak için kaynak yaratmaya ve çağdaş modellere gerek duyar. Ekonomide, etkin teknolojilerde, vs. operasyonel kapasiteleri ve yeterlilikleri kullanır. Kurumsal Engeller Ulusal politikalar ve uluslar arası anlaşmalar çerçevesine belediyelerin ulusal enerji verimliliği eylem planı uygulamalarının yerelleşmesine olan ihtiyacın giderek artmasına rağmen, yerel enerji planlarını ve Başkanlar Sözleşmesi süreci kapsamında yerel enerji eylem planlarını tasarlayacak, finanse edip, uygulayacak ve sürdürülebilirliğini kontrol edebilecek enerji verimliliği uzman kadrosunda önemli yetersizlikler bulunmaktadır. Çeşitli sektörlerde enerji tüketimi üzerine istatistiksel verilerin eksikliği, bilgiye dayalı ve sağlam kararlar üretmede karar vericilerin yeteneğini sınırlar, Enerji verimliliği yatırımlarında güvenilir ve teknik derinliği yükssek bilgi eksikliği, Genelde gelişmemiş yerel enerji verimliliği iş altyapısı ve piyasa geliştirme faaliyetlerinde organizasyon ve işbirliği eksiklikleri vardır. Kamu ihale kuralları da dahil olmak üzere, yasal çerçevede olgunlaşmamış piyasa ve belirsizlikler nedeniyle yerel piyasadan ESCO ve ESCO temelli düzenin bulunmaması Enerji verimliliğinin yerel otoriteler için birincil öncelik taşımaması. Yerel bütçeler ve yöneticiler için yüksek sosyal etkisi ve görünürlüğü olan altyapı geliştirme projelerinin daha önemli görülmesi. 6

7 Kapasite güçlendirme ihtiyacı özellikle Ermenistan, Moldova ve Ukrayna daki enerji verimliliği kurumlarında fazladır. 7