İçindekiler. ROTAVİRUS Giriş Virüs Klinik Patogenez Epidemiyoloji Tanı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İçindekiler. ROTAVİRUS Giriş Virüs Klinik Patogenez Epidemiyoloji Tanı"

Transkript

1 İçindekiler İçindekiler ROTAVİRUS Giriş Virüs Klinik Patogenez Epidemiyoloji Tanı Doç. Dr. Sadık Sami Hatipoğlu İSTANBUL Bakırköy Dr.Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

2 5 yaş altı hastaneye yatış ve bebek ölümlerine neden olan akutgastroenteritin en önde gelen nedenidir.asemptomatik enfeksiyondan,ağır dehidratasyona kadar geniş bir spektrum gösterir.

3

4 Türkiye Ulusal Düzeyde ölüme neden olan ilk yirmi hastalığın 0-14 yaş grubunda cinsiyete göre dağılımında ishalle seyreden hastalıkların 4. sırada olduğu ve 5 yaş altı çocuk ölümlerinin %12.2 sinin ishal nedeniyle olduğu gösterilmiştir. Türkiye de Sağlığa Bakış TC Sağlık Bakanlığı 2007

5 Rotavirus: a leading cause of death in children around the world Each red dot represents 1000 child deaths 1 An estimated 527,000 children die from RV per year 2 Parashar UD et al. Emerg Infect Dis 2003; 9: ; 2. Parashar U. J Infect Dis 2009; 200: S9 15

6 5 yaş altı çocuklarda ölüm nedenleri (WHO, 2012) 40 % Rotavirus Neonatal sebepler WHO-Global Rotavirus Surveillance Network. Lancet Infect Dis. 2012;12: Solunum İshal Diğer Sıtma Kızamık HIV/AIDs Kazalar Enfeksiyonları 5 yaş altı çocuk ölümlerinin %5 i

7 Rotavirüs hastalığının dünya çapındaki prevalansına ilişkin tahminler Giriş Belirli bir olay riski 1 : 293 Olay ölüm 1 : 5 1 : 65 2 milyon hastanede tedavi 25 milyon poliklinik muayenesi 1 : milyon evde geçirilen olgu WHO -coordinated Global Rotavirus Surveillance Network. Lancet Infect Dis. 2012;12:

8 Hergün RVAGE den 1600 çocuk,her dakikada 1 çocuk ölmektedir. RVAGE hem gelişmiş, hem de gelişmekte olan ülkelerde; yatan ve ayaktan ishal olgularında dikkat çekici bir hastalık yükü oluşturmaktadır.

9 İshal nedeniyle ölen 5 yaş altı çocuk sayısı 46 dır. RV ishali nedeniyle ölen çocuk sayısı dir. TUİK,2008

10 Rotavirüs hastalığının Türkiye prevalansına Giriş ilişkin tahminler Olay ölüm 7663 hastanede tedavi acil/poliklinik evde geçirilen olgu TC Sağlık Bk,DSÖ ve literatür verileri,2008

11 1973 Ruth Bishop, The Royal Children s Hospital, Melbourne, Australia Virus, ishalli infantlarda duodenal biopside elektron mikroskopisiyle gösterilmiştir Bishop RF et al. Lancet 1973; 2: ; 2. Flewett TH et al. Lancet 1974; 2: 61 3

12 Reoviridae ailesindendir.bunlar zarfsız,ikosahedral yapıda,protein kapsidlidir. 70nm çapında 3 yapısal katmanı vardır.merkezde yer alan 11 ayrı parçacıklı ve çift sarmallı genom influenza virusu gibi reassortman özelliğine sahiptir,genetik materyel arasında değişim görülebilir

13 Virüs Virüs Rotavirüs Virionunun Şematik Görünümü Figure adapted from Cunliffe et al, Lancet

14 Dış viral kapsid proteinleri VP7 ve VP4 rotavirüslerin serotipini tanımlar. (sırasıyla G ve P tipi) VP7 ve VP4 aşı geliştirilmesinde kritik önem taşır her iki protein de nötralizan antikor oluşumunu uyarır ve koruyucu bağışıklıkta rol oynuyor olabilir. Dünyada dört A grubu rotavirüsü serotipi baskın şekilde bulunmuktadır: G1P[8], G2P[4], G3P[8] ve G4P[8]; G1P1 A8 küresel olarak en yaygın tiptir.

15

16 Modified from B.V. Venkataram Prasad, Ph D. Professor, Departments of Biochemistry & Molecular Biology and Molecular Virology & Microbiology, Baylor College of Medicine PhD., Institute of Science; Figure adapted from Estes, J Infect Dis S37 S46. Reproduced with permission from The University of Chicago Press. Virüs VP4 VP6 dsrna VP1/VP3 VP7 VP2 VP6 VP2 VP1/VP3 Rotavirüs Mimarisinin Gözden Geçirilmesi

17 Virüs 3% 14% Reoviridae Ailesi Virüs (6) Grup (Yedi ) ALtgrup (İki ) A B C, D, E, F, G I II VP6 14% 53% Serotip G1P[8] 5% 11% G2P[4] G3P[8] G4P[8] Mixed Others VP7 VP4 G P (1-14 ) (1-8) G1P[8] G2P[4] G3P[8] G4P[8] Modified from Parashar et al, Emerg Infect Dis (4)

18 Ülkemizde Kurugöl Z ve ark suşların %91 inde G1-4 serotip ve en sık G1 serotipi (%75.1) bulunduğu görülmüştür. Ankara da Bozdayı ve ark bir çalışmasında G1P8 (%59.4) bulunmuş, Antep te yapılan çalışmada Çataloluk ve ark G4P8 (%42.2) bulunmuştur. Ankara da yapılan diğer çalışmada ise G9 (%30), G1 (%11) bulunmuştur. Aynı bölgede zaman içinde serotiplerde değişim olabilir.

19 Serotiplerde farklılık, etkinlikte farklılığa neden olmaz.

20 Rotavirus is a major cause of diarrhoea throughout the world It is a democratic disease that affects all, both rich and poor RVAGE nin neden olduğu gastroenteritler hijyen koşullarından bağımsız olarak gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde benzer sıklıkta görülür. WHO. Bull WHO 2005; 83: 167

21 Klinik/Patogenez Mekanizma multifaktöryel olup,enfeksiyon incebarsağın proksimalinden başlar ve distale yayılır.villusu kaplayan enterositler çoğalmayan olgun hücreler olup sindirim ve emilimde rol oynarlar.rotavirus bu olgun hücrelerin villus uçlarında çoğalır villus epitelinde kuboidal değişim villuslarda kısalma ve küntleşme görülür.

22 Patogenez * Rotavirüsler Gİ kanal epiteline yapışır * (jejunum mukozasına) Patogenez Barsak viluslarında atrofi Emilim alanı kaybı Su ve elektrolit kaybı KUSMA VE İSHAL NSP4 viral enterotoksin Enterik sinir sisteminin aktifleşmesi *Rotavirus infection in an animal model of infection. Photographs are from an experimentally infected calf. Reproduced with permission from Zuckerman et al, eds. Principles and Practice of Clinical Virology. 2nd ed. London: John Wiley & Sons; 1990:182. Micrographs courtesy of Dr. Graham Hall, Berkshire, UK.

23 Villuslarda;(enterositlerde) ağırlık emilim, kriptlerde ise sekresyon yönünde dir. Enfeksiyon sonucu enterositlerde yıkım ile monosakkarid,disakkarid,kh lar,yağlar ve proteinler kolona geçer,bunlar osmotik aktiftir ve osmotik ishal gelişir.

24 Enterik sinir sistemi rotavirustan salgılanan NSP4(nonstrüktürel P4) tarafından uyarıldığı düşünülmektedir ve ishalin sekretuar bileşeni oluşur. Villus iskemisi sonucu da malabsorbsiyon oluşur.

25 Pathophysiology of rotavirus diarrhoea Stimulation of enteric nervous system Enterotoxin activity Infection of villus cells Decreases adsorption of salt and water Decreases disaccharidase activity Fluid secretion Osmotic load Diarrhoea Dehydration Acidosis 1. Anderson EJ, Weber SG. Lancet Infect Dis 2004; 4: 91 9; 2. Lundgren O and Svensson L. Microbes Infect 2001; 3:

26 Extraintestinal rotavirus infections RV infections in children can extend beyond the intestinal tract 1 Case studies have detected RV RNA in: Blood 2 Spleen, lymph nodes, bladder, testes, kidney, lung 3 Cerebral spinal fluid 4 Central nervous system 5 Heart 3,5 Endothelial cells 5,6 Nörolojik bulgular RVAGE li hastaların %2-5 inde görülür,benign konvulsiyondan letal ansefalite kadar geniş dağılım gösterir 1. Mossel EC et al. J Virol 2003; 77: ; Blutt et al. PLoS Med 2007; 4:121; Lynch M et al. Clin Infec Dis 2003; 37: ; 4. Iturriza-Gomara M et al. J Clin Microbiol 2002; 40: ; Morrison C et al. Hum Pathol 2001; 32: ; Nuovo G et al. Diagn Mol Pathol 2002; 11: 140 5

27 Typical duration of rotavirus Day 1 Day 2 Day 3 Day 4 Day 5 Day 6 Day 7 Day 8 Day 9 Incubation Period1 Symptomatic Period2 Semptomlar: İshal Kusma Ateş Karın Ağrısı Baş ağrısı Halsizlik Symptoms in purple are most commonly reported (63% of patients report all three)3 Symptomatic adults with RV frequently report additional symptoms in blue2 1. Raebel MA and Ou BS. Pharmacotherapy 1999; 19: ; 2. Anderson EJ and Weber SG. Lancet Infect Dis 2004; 4: 91 9;

28 Natural immunity to rotavirus infection Primary infection is usually the most severe Primary infection protects against subsequent infections (symptomatic and asymptomatic) Secondary infections are clinically milder or asymptomatic

29 Ağır rotavirus gastroenteriti Ağır ishal Kusma Ateş Dehidratasyon Elektrolit bozuklukları Şok

30 Ağır rotavirus gastroenteriti Tedavi edilmezse Ağır dehidratasyon Metabolik asidoz Elektrolit imbalansı Hipovolemi Sirkulatuar kollaps Ölüm Gelişmekte olan ülkelerde ağır GE tedavisi gecikirse ölüm kaçınılmazdır.

31 How children still die from rotavirus in developed countries Dehydration from severe RVGE may not be apparent in some children A case report based on surveillance at Cincinnati Children s Hospital Medical Center, Cincinnati, USA describes the deaths of two infants in a single year from RV: 1 Both children arrived at the emergency department in cardiopulmonary arrest Did not appear dehydrated; no specific illness history obtained RV not suspected; initial possible diagnosis of sudden infant death syndrome RV identified in gastric contents at postmortem investigation Found to have severe hypernatremic dehydration Such cases are not without presidence: pre-widespread RV vaccination, RV was responsible for infant deaths per year in the US 2 1. Staat MA et al. Clin Pediatr 2005; 44: 535 7; 2. FDA: htm (accessed Nov 2010)

32 Yaşın küçük olması,hastane yatışının 6 günü geçmesi,hijyen kurallarına uyulmaması, serviste ailelerin olması,immun yetmezlik, prematürelik risk faktörleridir. NR önemli bir sorun olup her 5 çocuktan biri hastanede yatarken rotavirusa bağlı ishal olmakta ve yatış süreleri 10 güne kadar uzamaktadır.dolayısı ile ciddi ekonomik kayıplara neden olmaktadır.

33 Rotavirus-bulaşma Bulaşma En sık bulaşma yolu fekal-oral yoldur. Dışkıda çok sayıda viral parçacıklar saçılır. Kontamine nesnelerin enfekte etme özelliği birkaç gün sürer. Saçılma, semptomlardan önce başlar ve hastalıktan sonra devam eder. Bulaşma hijyenik koşullardan bağımsız olarak gerçekleşir. Kişiden kişiye yayılma kontamine eller aracılığıyla gerçekleşir ( 4 saat). Solunum yoluyla da bulaşma mümkündür (hava zerrecikleri yoluyla). Parashar et al, Emerg Infect Dis

34 Rotavirus-bulaşma Genel kullanımdaki kimyasal dezenfektanlara, sıcaklık değişimine dayanıklıdır. 1 Kuru yüzeylerde 6-60 güne kadar canlı kalır. 2 1 ml dışkı virus partikülü 3 1 Galil A, et al. J Med Virol 1986;18:317-26; 2 Kramer A, et al. BMC Infect Dis 2006;6:130; 3 Bishop RF. Arch Virol Suppl 1996;12:

35 Rotavirus-Korunma ANNE SÜTÜ El yıkama Hastane enfeksiyonundan korunma Temiz su, hijyenik gıda kullanımı rotavirüs bulaşını çok az etkiler.

36 Bakteriyel gastroenteritlerden korunmada önemli olan kişisel ve toplumsal hijyen kuralları, rotavirüs enfeksiyonlarının önlenmesinde etkili değildir. Korunmada bugün için en etkin yöntem aşılama gibi gözükmektedir. Kapikian A and Chanock R. Rotaviruses. In: Fıelds B et al, eds. Fields Virology, 3th ed; 1996; p

37 TANI Etyolojik tanı yönteminde altın standart, kültür yapılarak gösterilmesi veya özgüllüğü yüksek yöntemlerle antjenin saptanmasıdır.rotavirus enzim immunoassay(elisa yöntemi) ya da immunokromatografi yöntemiyle taze dışkı örneğinde bakılabilir.(ishal başlamadan önceki 2 gün ve hastalıkta 10 gün süreyle).

38 Gelişmiş merkezlerde elektron mikroskopu,nükleik asit yöntemleri ve doku kültürleri kullanılmakta. Hastanelerde lateks aglutinasyon kitleri kullanılmaktadır (ucuz,hızlı,yüksek oranda özgün)

39 TEDAVİ Akut gastroenteritlerde tedavi basamakları dehidratasyonun tedavisi,beslenme ve ilaç tedavisi olarak özetlenebilir. Yaşam için önemli olan öncelikli yaklaşım dehidratasyonun tedavisi dir. ORS Çinko desteği Doğru beslenme ANNE SÜTÜ

40 AGEye bağlı mortalite ve morbiditenin önlenmesi atak sırasında tedavinin gecikmeden doğru olarak uygulanmasına bağlıdır. Dehidratasyonun birinci fazında rehidratasyon,ikinci fazında ise idame ve kayıp sıvının karşılanması ile dehidratasyonun önlenmesi gelir.

41 WHO/UNICEF recommendations for the management of acute diarrhoea Clinical Management of Acute Diarrhoea: WHO/UNICEF Joint statement: [accessed Sept 2010]

42 Çocukların % 95 ine ORS ayaktan tedavi yeterli olmaktadır.bu sıvılar mukoza hasarından bağımsız AGE de sıvı ve elektrolit dengesini düzeltilmesi amacıyla Na-glikoz transport mekanizmalarından yararlanma esasına dayanır.

43 WHO günümüzde ozmolaritesi azaltılarak daha etkili ve güvenli ORS kullanımlarını (WHO ORS,Hipotonik ORS,ESPGHAN ORS,pirinç ORS) önermektedir. (Osmolarite mosm/l, Na ,glikoz ,K 20)

44 WHO 2004 de UNICEF le beraber ortak bildirgede akut ishal episodlarında çinkonun 6 aydan küçük bebeklere 10 mg, büyüklere 20 mg gün,doku onarımı immun işlevlerin güçlendirilmesi, epitelyal bariyer bütünlüğü korunması sağlamaktadır.cl sekresyonunu sağlayan bazolateral K kanalını bloke eder.

45 Probiyotikler: En iyi bilinen sık çalışma yapılanlar L.rhamnosus,L.reuteri,S.boulardi, Bifidobacterium lactistir. Lactobaciller'in rotavirus ishallerinde ne şekilde yararlı etki yaptığı konusunda değişik hipotezler vardır. Akut ishalde güvenle kullanılılr: İshal süresini ve hastanede yatış süresini 1 gün kısaltır dolayısıyla ekonomik ve sosyal katkı sağlar.

46 Laktobasiller'in uyarısı sonucu müsin yapımının artması hücreleri patojenlerin invazyonundan korur. Ayrıca olası reseptör bölgelerini kaplayarak patojen ajanların tutunmasına engel olmaları diğer mekanizmalardan biridir. Bir başka görüşe göre ise Laktobasiller immüniteyi güçlendirerek etkili olmaktadır.

47 Epidemiyolojji Epidemiyoloji Rotavirüsler her yerde bulunabilmektedir dünyada 3 ile 5 yaş arasındaki çocukların %95 i enfekte olur 6 24 aylık çocuklarda klinik hastalığın doruk insidansı çocuğun yaşı ne kadar küçükse, şiddetli hastalık, hastaneye yatırılma ya da ölüm riski o kadar yüksektir Rotavirüsler, hastaneye yatırılmayı gerektiren şiddetli kusma ve ishal vakalarının yaklaşık yarısından sorumludur.ayaktan acil/poliklinik müracaatlarının 1/3 ünden sorumludur.

48 Dünyada rotavirus hastalık yükü Epidemiyoloji Gelişmekte Olan Ülkeler Gelişmiş Ülkeler İnsidans Evrensel Evrensel 1 İlk enfeksiyon yaşı ortanca Daha küçük 6-9 ay 1 Daha büyük 9-15 ay 1 Mevsimsellik Yıl boyu enfeksiyon 2 Ilıman iklimlerde kış hastalığı 2 Serotipler G1 G4 3 ama aynı zamanda G1 G4 3 ortaya çıkan/ daha az yaygın suşlar,g9,g8 4,5 Maliyet Çoğunlukla belirlenmemiştir 6 Yüksek (1 milyar ABD $) 6 Mortalite Yüksek: ölüm/yıl 7 Düşük: <1000 ölüm/yıl 7 1 Linhares and Bresee, Pan Am J Public Health (5) ; 2 Cook et al, Bull WHO ; 3 Parashar et al, Emerg Infect Dis (4) ; 4 Ramachandran et al, J Clin Microbiol ; 5 Leite et al, Arch Virol ; 6 Bresee JS, et al. Pediatr Infect Dis J 2005; 7 Parashar et al, Emerg Infect Dis. 2006;12:304-6.

49 Tüm çocuklar erken yaşlarda en az bir kez rotavirus enfeksiyonu geçirirler. Velazquez et al. NEJM 1996;335:

50 Rotavirus ishali - yaş dağılımı Olgu sayısı Yaş grupları (ay) Kurugöl Z, et al. Turk J Ped 2003;45:

51 Aylara göre dağılım Rotavirus olguları (%) Ock Şub Mar Nis May Haz Tem Ags Eyl Ekm Kas Ara Aylar Kurugöl Z, et al. Turk J Ped 2003; 45:

52 Dünya Genelinde Rotavirus Serotip Dağılımı G5 2,4% G9 8,8% G9 3,3% G4 16,8% G10 0,3% G12 0,2% G4 14,4% G3 4,5% G1 54,5% Gg- G3 7,1% G1 53,8% G2 15,4% Güney Amerika, N=2950 G1 %23-24 G5-G8-G10-G12 Afrika G2 18,4% Asya N=13126 G2 11,0% G4 G3 2,7% 10,6% G9 2,0% G4 14,4% G3 3,5% G2 10,7% G6 0,1% G9 1,3% G4 4,6% G3 1,0% G2 10,8% G9 9,6% Kuzey Amerika, N=2892 G1 73,7% Avrupa, N=17475 G1 70,0% G1 74,0% Avustralya/Okyanusya, N=6995

53 Rotavirus Serotipleri- Türkiye G4 14,4% G3 4,5% G5 2,4% 8,8% G1 54,5% G2 12,6% G9 G3 G4 3,8% 4,8% 3,9% G9 3,3% G4 16,8% G3 7,1% G10 0,3% G12 0,2% G1 53,8% G2 15,4% G1 74,8% G2 18,4% G2 11,0% Ülkemizde en sık görülen tip G1P1A[8] dir. Güney Amerika, N=2950 Türkiye, N=365 G4 G3 2,7% 10,6% G9 2,0% G2 10,7% G6 0,1% G9 1,3% G4 RVGE vakalarının %90 ından 14,4% G3 3,5% G1-4 ve G9 tipleri izole edilmiştir. G4 4,6% G3 1,0% G2 10,8% Asya N=13126 G9 9,6% Kuzey Amerika, N=2892 G1 73,7% Avrupa, N=17475 G1 70,0% G1 74,0% Avustralya/Okyanusya, N=6995 Ceyhan M, et al. JID 2009; 200:S234-8.

54 Türkiye de rotavirus çalışmaları-i İsim Yapıldığı yer Süre Yaş grupları Hasta Olgu Sıklık Yöntem Yıl sayısı sayısı Ceyhan Ankara 12 ay ,30% RNAelektroforez 1984 Çelebi Erzurum % 24.0 ELIS A 1992 Şıklar Ankara 10 ay, Nisan-ocak % 22.4 ELISA 2000 Gökay Istanbul % 46.4 ElIS A 1995 Yıldırmak Ankara 12 ay % 29.0 ELIS A 1992 Akbulut Istanbul % 31.6 ELIS A 1994 Ulukanlıgil Ş.Urfa 12 ay % 7.8 LA 2001 Hilmioğlu İzmir 6 ay yaz-sanbahar % 23.0 ELISA 1994 Öztürk % 21.2 ELIS A /LA 1995 Çoşkun İzmir % 20.5 ELISA 1993 Kanra Ankara 12 ay ,50% ELISA 1992 Karslıgil Gaziantep 18 ay (2 kış) % 19.6 Stat-Pak 1999 Aşcı Elazığ % 30.0 ELIS A 1996 Gültekin Sıvas % 13.0 LA 1993 Akdoğan Kayseri 12 ay % 32.0 ELIS A / LA 1999 Başustaoğlu Ankara yaz-kış % 16.8 ELIS A 1995 Kükner Ankara 12 ay % 25.0 ELIS A 1993 Bora Istanbul % 50.0 LA 1992 Baysallar Ankara % 21.2 ELIS A 1995 Ergüven % 21.2 ELIS A 1994 Türkoğlu Istanbul 6 yıl % 25.4 ELIS A / LA 1993 Göçmen Istanbul % 13.1 ELIS A 1995 Özsan Ankara kış-ilkbahar % 22.0 Jel Elektroforez 1997

55 Meral Ankara 1 yıl %21.1 ELISA 2011 Türkiye de rotavirus çalışmaları-ii İsim Yapıldığı yer Süre Yaş grupları Hasta sayısı Sıklık Yöntem Yıl Kurugöl İzmir 12 ay %39.8 ELISA 2003 Çataloluk Gaziantep 18 ay %32.1 ELISA 2004 Karadağ Ankara 3 yıl %36.8 Immunokr Şimşek Ankara 2 yıl %29.1 ELISA 2005 Ortalama: %34.2 Kurugöl İzmir 18 ay %48.9 ELISA-HK 2006 Biçer İstanbul 1 yıl %23.9 ELISA 2008 İnci Konya %21.0 ELISA 2008 Bayraktar İstanbul %25.0 ELISA 2009 Balcı Denizli %26.5 ELISA 2009 Özdemir Mersin 1 yıl %32.2 ELISA 2010

56 Türkiye de rotavirus çalışmaları-iii yılları arasında 0-5 yaş gruplarında bir yıl süreyle yapılmış ( Ceyhan, Türkiye; Özdemir, Mersin; Hacımustafaoğlu, Bursa; Biçer, İstanbul; Tapısız, Ankara çalışmalarda rotavirus sıklığı %21,1-%53,1 arasında bulunmuş ortalama sıklık %32,4 tespit edilmiştir.

57 ROTAVIRUS GASTROENTERITIS HOSPITALISATIONS IN EUROPE Country Prevalence of RV in children hospitalised with community-acquired GE England and Wales 43.0% Finland 54.0% Holland %

58 RV hospitalisations in EU countries: mean duration of hospital stay 9.5 Data refer to children <5 years Poland Hungary Germany Austria Belgium Spain France Italy Sweden UK MEAN Days

59 Ülkemizdeki durum Dört büyük ilimizde yılları arasında yapılan çok merkezli bir çaışmada ishal nedeniyle hastaneye yatırılan 5 yaş altı çocukların %53 ünde rotavirüs saptanmıştır.

60 Center ELISA (%) - + Total Capa (Istanbul) 32 (34.9) 54 (65.1) 94 Çukurova (Adana) 57 (67.6) 34 (32.4) 94 Ege (Izmir) 16 (22.6) 33 (67.4) 49 HUTF (Ankara) 34 (32.6) 58 (57.4) 99 Total 159 (47.0) 179 (53.0) 338

61 Rotavirüsler, hastaneye yatırılmayı gerektiren şiddetli kusma ve ishal vakalarının yaklaşık yarısından sorumludur. Ayaktan acil/poliklinik müracaatlarının 1/3 ünden sorumludur.

62 Günümüze kadar WHO 193 üyesinin 55 inde rotavirüs aşısı ülkenin aşılama programına dahil edilmiştir. Meksika da Mayıs 2007 de ulusal aşı şemasına girdikten sonra genel ishale bağlı çocuk ölümlerinde (2008), <11 ay bebeklerde %44 azalma olmuştur. NEJM 2010;362:

63 Rotavirüse İlişkin Sağlık Ekonomisi Sağlık Ekonomisi Rotavirüs hastalığı yükünün ve aşılamanın maliyeti ülkeler arasında değişir. Aşının etkinliği düşük gelirli ülkelerde orta ve yüksek gelirli ülkelere göre daha düşük olmasına rağmen halk sağlığı üzerine etkisi daha anlamlıdır. (The NEJM,Jan 2012) Aşı RV hastalık yükünü azaltarak direkt sağlık harcamalarında tasarruf sağlayabilir. (Vaccine 31(2013), M.Bakır)

64 Özet Epidemiyoloji Özet: Epidemiyoloji Rotavirüs her yerde bulunabilmektedir. 3 ile 5 yaş arasındaki çocukların %95 i enfekte olmaktadır 1 Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde hastalığın insidansı benzer düzeydedir 2 Rotavirüs, kusma ve ishalle hastaneye yatırılan vakalarda en sık görülen nedenidir ve dünyada şiddetli ishal vakalarının üçte birinden sorumludur 1 1 Parashar et al, Emerg Infect Dis ; 2 Linhares and Bresee, Pan Amer J Pub Health

65 SONUÇ Rotavirus ishali, dünyanın hemen her ülkesinde olduğu gibi, ülkemiz için de sık rastlanan, hastane yatışlarına, acil/poliklinik başvurusuna ve morbiditeye neden olan önemli bir sağlık sorunudur. Rotavirus ishalleri, rotavirus dışı ishallere göre daha ağır seyreder, daha çok hastane yatışına neden olur. Uzamış ishale neden olarak malnütrisyona yol açabilir.

66 WHO Önerileri Rotavirus aşılarının etkinliği düşük gelirli ülkelerde, orta ve yüksek gelirli ülkelere göre daha düşük olmasına rağmen,halk sağlığı üzerine olan etkileri daha anlamlıdır. Bu veri, WHO nun global aşı önerisini desteklemektedir. Öneri, ishalden ölümlerin tüm ölümlerin%10 unudan fazla olduğu ülkelerde; rotavirus aşısının tüm ulusal aşı programlarına eklenmesidir. Cochrane Database Syst Rev, 2012 Feb 15;2:CD

67 Rutin RV aşılaması, RV hastalık yükünü azaltacaktır. Ancak, maliyet etkin bir uygulama olacağını söylemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

68 TEŞEKKÜRLER...

Rotavirus Gastroenteriti ve Ülkemizdeki Durum

Rotavirus Gastroenteriti ve Ülkemizdeki Durum Rotavirus Gastroenteriti ve Ülkemizdeki Durum Dr. Zafer Kurugöl 3. Ulusal Aşı Sempozyumu 29 Eylül- 3 Ekim 2009, Ankara Dr.Ruth Bishop Rotavirus Elektron mikroskopunda yuvarlak görünümlü, Reoviridae ailesinin

Detaylı

takviminde bir sonraki antijen rotavirus aşıa Neden?

takviminde bir sonraki antijen rotavirus aşıa Neden? Ulusal aşıa takviminde bir sonraki antijen rotavirus aşıa şısı olmalı, Neden? Dr. Zafer Kurugöl Aşıda Güncel Durum ve Gelişmeler Toplantısı, Puader, 22 Eylül 2012, Gaziantep Aşı takvimine yeni aşıa şıların

Detaylı

Rotavirus Enfeksiyonu ve Korunma

Rotavirus Enfeksiyonu ve Korunma Rotavirus Enfeksiyonu ve Korunma Dr. Zafer Kurugöl PUADER 1. Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesel Sempozyumu 30-31 Mart 2013, Diyarbakır LANCET 12 MAYIS 2010 5 yaş altı çocuklarda ölüm nedenleri (DSÖ, 2012)

Detaylı

İSHAL AKUT İSHALDE HEMŞİRELİK BAKIMI. Akut İshal. 14 günden kısa sürer. Dehidratasyona yol açar (ölüm nedenidir) Malnütrisyonu kolaylaştırır.

İSHAL AKUT İSHALDE HEMŞİRELİK BAKIMI. Akut İshal. 14 günden kısa sürer. Dehidratasyona yol açar (ölüm nedenidir) Malnütrisyonu kolaylaştırır. AKUT İSHALDE İSHAL Dışkının normalden daha fazla su içermesi SULU DIŞKILAMA 24 saatte 3 ya da daha fazla sayıda sulu dışkılama 20.04.2016 2 Akut İshal İshal gelişmekte olan ülkelerde önemli bir morbidite

Detaylı

GASTROENTERİT YAPAN VİRUSLAR VE ENFEKSİYON OLUŞTURMA MEKANİZMALARI

GASTROENTERİT YAPAN VİRUSLAR VE ENFEKSİYON OLUŞTURMA MEKANİZMALARI GASTROENTERİT YAPAN VİRUSLAR VE ENFEKSİYON OLUŞTURMA MEKANİZMALARI GASTROENTERİT YAPAN VİRÜSLER Viral gastroenteritler fekal oral yolla bulaşmaları nedeniyle, alt yapı yetersizliği bulunan gelişmekte olan

Detaylı

Çocukta Kusma ve İshal

Çocukta Kusma ve İshal Tanım Çocukta Kusma ve İshal Dr. Hasan Kaya Acil Tıp AD Akut gastroenterit 24 saat içinde 3 ten fazla ya da anne sütü ile beslenen bebeklerde her zamankinden daha sık ve daha sulu dışkılamadır. Yenidoğan

Detaylı

VİRAL GASTROENTERİTLER. Dr. Fatma SIRMATEL 30.1.2013

VİRAL GASTROENTERİTLER. Dr. Fatma SIRMATEL 30.1.2013 VİRAL GASTROENTERİTLER Dr. Fatma SIRMATEL 30.1.2013 Viral gastroenteritler Her yıl yeni enterik viruslar izole edilmektedir. Her yıl 2.2. milyon insan AGE nedeni ile ölmektedir Rotaviruslar < 2 çocuklarda

Detaylı

ÇOCUKLARDA VİRAL GASTROENTERİTLER. Dr. Hasan Tezer Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Çocuk Enfeksiyon Bilim Dalı

ÇOCUKLARDA VİRAL GASTROENTERİTLER. Dr. Hasan Tezer Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Çocuk Enfeksiyon Bilim Dalı ÇOCUKLARDA VİRAL GASTROENTERİTLER Dr. Hasan Tezer Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Çocuk Enfeksiyon Bilim Dalı 21. Yüzyılda ishal Her yıl dünyada yaklaşık 2 milyar ishal

Detaylı

İnfluenza A VİROLOJİ-EPİDEMİYOLOJİ. Prof. Dr. Tamer ŞANLIDAĞ

İnfluenza A VİROLOJİ-EPİDEMİYOLOJİ. Prof. Dr. Tamer ŞANLIDAĞ VİROLOJİ-EPİDEMİYOLOJİ Prof. Dr. Tamer ŞANLIDAĞ İnfluenza pandemileri H2N2 H2N2 H1N1 H1N1 H3N8 H3N2 Pandemic H1N1 1895 1905 1915 1925 1955 1965 1975 1985 1995 2005 2010 2015 1889 Russian influenza H2N2

Detaylı

ROTAVİRUS AŞILARI. Dr. Mehmet Ceyhan 2013

ROTAVİRUS AŞILARI. Dr. Mehmet Ceyhan 2013 ROTAVİRUS AŞILARI Dr. Mehmet Ceyhan 2013 Ulusal Aşı Şeması, 2013 Doğum 1.ay 2.ay 4.ay 6.ay 9. ay 12.ay 18-24 ay İ.Ö.1 İ.Ö.8 BCG I DaBT-IPV-Hib I II III B OPV MMR (KKK) I II Hepatit B I II III dt Konj.

Detaylı

*Hijyen hipotezi, astım, romatoid artrit, lupus, tip I diabet gibi otoimmün hastalıkların insidansındaki artışı açıklayan bir alternatiftir.

*Hijyen hipotezi, astım, romatoid artrit, lupus, tip I diabet gibi otoimmün hastalıkların insidansındaki artışı açıklayan bir alternatiftir. * *Hijyen hipotezi, astım, romatoid artrit, lupus, tip I diabet gibi otoimmün hastalıkların insidansındaki artışı açıklayan bir alternatiftir. *Bu hipotez, memelilerin evrimsel geçmişlerinin bir parçası

Detaylı

Viral gastroenteritler

Viral gastroenteritler Viral gastroenteritler Prof Dr Gülden Çelik Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Olgu 1.5 yaşında çocuk hasta Ateş, kusma,ishal Mukuslu,sulu sık dışkılama ile geliyor Dışkıda gram boyama Kış Mevsim Test

Detaylı

Viral gastroenteritlerin laboratuvar tanısı

Viral gastroenteritlerin laboratuvar tanısı Viral gastroenteritlerin laboratuvar tanısı Dr.Gülay Korukluoğlu Dr.Dilek Yağcı Çağlayık Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Akut gastroenteritler özellikle gelişmekte olan ülkelerde önemli bir mortalite ve morbidite

Detaylı

TÜRKİYE ROTAVİRÜS SÜRVEYANS AĞI (TÜROSA) DÖRT YILLIK ÇALIŞMA SONUÇLARI

TÜRKİYE ROTAVİRÜS SÜRVEYANS AĞI (TÜROSA) DÖRT YILLIK ÇALIŞMA SONUÇLARI TÜRKİYE ROTAVİRÜS SÜRVEYANS AĞI (TÜROSA) DÖRT YILLIK ÇALIŞMA SONUÇLARI Rıza Durmaz 1, Zekiye Bakkaloğlu 2, Alper Karagöz 2, Özlem Ünaldı 2, Atila Taner Kalaycıoğlu 3, Sümeyra Savaş 4, Türkiye Rotavirüs

Detaylı

Viral Gastroenteritler ve Korunma Yolları. Prof. Dr. Mustafa Bakır Marmara Üniversitesi

Viral Gastroenteritler ve Korunma Yolları. Prof. Dr. Mustafa Bakır Marmara Üniversitesi Viral Gastroenteritler ve Korunma Yolları Prof. Dr. Mustafa Bakır Marmara Üniversitesi Global

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane

Detaylı

BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ

BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza

Detaylı

Yılları Arasında Saptanan Rotavirus Antijen Pozitiflikleri *

Yılları Arasında Saptanan Rotavirus Antijen Pozitiflikleri * doi:10.5222/tmcd.2011.111 Araştırma 2005-2011 Yılları Arasında Saptanan Rotavirus Antijen Pozitiflikleri * Nilgün KAŞİFOĞLU, Tercan US, Ferhat Gürkan ASLAN, Yurdanur AKGÜN Eskişehir Osmangazi Üniversitesi

Detaylı

Hepatit Hastalığı Gebelikten Etkilenir mi?

Hepatit Hastalığı Gebelikten Etkilenir mi? GEBELİKTE HEPATİT Gebelik ve hepatit Gebelik ve hepatit iki ayrı durumu anlatır. Birincisi gebelik sırasında ortaya çıkan akut hepatit tablosu, ikincisi ise kronik hepatit hastasının gebe kalmasıdır. Her

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK 1 AŞILAMADA AMAÇ Aşı ile korunulabilir hastalıkları engellemek Enfeksiyon kaynaklı mortaliteyi azaltmak Enfeksiyon kaynaklı morbiditeyi azaltmak HİÇBİR AŞININ HERKES İÇİN TAMAMEN ETKİN VE GÜVENİLİR OLMASI

Detaylı

*Barsak yaraları üzerine çalışmalarda probiyotikler, yaraların iyileşmesi ve kapanması amaçlı test edilmiştir.

*Barsak yaraları üzerine çalışmalarda probiyotikler, yaraların iyileşmesi ve kapanması amaçlı test edilmiştir. * *Aşılama öncesinde ve beraberinde probiyotik kullanma veya aşının içine serokonversiyon oranını arttıracağına inanılan suşların eklenmesi ilgili çalışmalar son birkaç yılda hızla artmıştır. *Şimdiye

Detaylı

2009 AFYONKARAHİSAR ÖNSÖZ. Sonsuz saygı, sevgi ve teşekkürlerimi sunmayı borç bilirim.

2009 AFYONKARAHİSAR ÖNSÖZ. Sonsuz saygı, sevgi ve teşekkürlerimi sunmayı borç bilirim. 2009 AFYONKARAHİSAR ÖNSÖZ Bu çalışmada, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Ahmet Necdet Sezer Uygulama Araştırma Hastanesi nden ve Zübeyde Hanım Doğum ve Çocuk Hastanesi nden; gastrenteritli çocuklardan

Detaylı

Ortadoğu Solunum Sendromu Koronavirüsü (MERS-CoV)

Ortadoğu Solunum Sendromu Koronavirüsü (MERS-CoV) Ortadoğu Solunum Sendromu Koronavirüsü (MERS-CoV) Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Sunum planı Giriş Etiyoloji Epidemiyoloji

Detaylı

Kırım-Kongo Kanamalı Ateş hastalarında tip I (α, β) interferon ve viral yük düzeyleri ile klinik seyir arasındaki ilişkinin araştırılması

Kırım-Kongo Kanamalı Ateş hastalarında tip I (α, β) interferon ve viral yük düzeyleri ile klinik seyir arasındaki ilişkinin araştırılması Kırım-Kongo Kanamalı Ateş hastalarında tip I (α, β) interferon ve viral yük düzeyleri ile klinik seyir arasındaki ilişkinin araştırılması Büyükhan İ, Bakır M, Engin A, Sümer Z, Gözel MG, Elaldı N, Dökmetaş

Detaylı

Son bir yılda ne oldu? Dr. Kenan HIZEL

Son bir yılda ne oldu? Dr. Kenan HIZEL Kuş Gribi Son bir yılda ne oldu? Dr. Kenan HIZEL 60 yaşında kadın hasta İki gündür süren yüksek ateş, başağrısı, halsizlik, boğaz ağrısı, kuru öksürük ve yaygın kas ağrıları nedeniyle hastaneye başvurdu.

Detaylı

Aşılı Anaokulu Çocuklarında Suçiçeği Salgını

Aşılı Anaokulu Çocuklarında Suçiçeği Salgını Aşılı Anaokulu Çocuklarında Suçiçeği Salgını N. Zafer KURUGÖL, Şule GÖKÇE, Münevver Akıllı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD 9-13 Kasım 2016, ANTALYA SUÇİÇEĞİ Suçiçeği, varisella

Detaylı

Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım

Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım 1 Çocuk Sağlığında Eşitsizlikler (DSÖ verileri 1999) Yılda 10 milyon çocuk 5. yaşlarını kutlayamadan ölmektedir 2020 e kadar aynı Geri kalmış-gelişmekte olan ülkelerde

Detaylı

ORDUDA VE HACILARDA MENİNGOKOK AŞILAMASI. Dr. Levent Akın Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

ORDUDA VE HACILARDA MENİNGOKOK AŞILAMASI. Dr. Levent Akın Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı ORDUDA VE HACILARDA MENİNGOKOK AŞILAMASI Dr. Levent Akın Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Meningokok hastalığı, yüksek hastalandırma ve ölüm oranı ile seyreden meningoksemi

Detaylı

Domuz Gribi (H1N1v) Dr. A.Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Domuz Gribi (H1N1v) Dr. A.Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD Domuz Gribi (H1N1v) Dr. A.Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD Şanslıyız! Pandemik suş Amerika da çıktı. Güneydoğu Asya olabilirdi Virusla ilgili

Detaylı

BASİLLİ DİZANTERİ (SHİGELLOZİS) (KANLI İSHAL)

BASİLLİ DİZANTERİ (SHİGELLOZİS) (KANLI İSHAL) BASİLLİ DİZANTERİ (SHİGELLOZİS) (KANLI İSHAL) TANIMI Shigella türü bakterilerde meydana gelen;karekteristik belirti ve bulguları olan,ilium ve kolonun akut enfeksiyonudur.basilli ve amipli dizanteri olmak

Detaylı

Akut gastroenteritli hastalarda rotavirüs ve adenovirüs antijenlerinin araştırılması

Akut gastroenteritli hastalarda rotavirüs ve adenovirüs antijenlerinin araştırılması JCEI / 2014; 5 (2): 256-260 Journal of Clinical and Experimental Investigations doi: 10.5799/ahinjs.01.2014.02.0398 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Akut gastroenteritli hastalarda rotavirüs ve adenovirüs

Detaylı

Grip Aşılarında Güncel Durum

Grip Aşılarında Güncel Durum Grip Aşılarında Güncel Durum Kenan HIZEL Gazi Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Sunum içeriği Aşı içeriği ve aşı çeşitleri Aşı endikasyonları, etki ve etkinlik Riskli gruplarda durum

Detaylı

HIV/AIDS epidemisinde neler değişti?

HIV/AIDS epidemisinde neler değişti? HIV/AIDS epidemisinde neler değişti? Dr. Gülşen Mermut Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ABD EKMUD İzmir Toplantıları - 29.12.2015 Sunum Planı Dünya epidemiyolojisi

Detaylı

Ulusal Aşı Takvimi Dışındaki Aşılar. Prof. Dr. Emre ALHAN Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı

Ulusal Aşı Takvimi Dışındaki Aşılar. Prof. Dr. Emre ALHAN Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Ulusal Aşı Takvimi Dışındaki Aşılar Prof. Dr. Emre ALHAN Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Yakın Tarihçe Eylül 1998 Şubat 2002 Nisan 2006 Ocak 2008 Nisan 2009

Detaylı

Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesi ne başvuran akut gastroenteritli çocuklarda rotavirüs enfeksiyonunun sıklığı

Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesi ne başvuran akut gastroenteritli çocuklarda rotavirüs enfeksiyonunun sıklığı Araştırma Makalesi/Original Article Makale Dili Türkçe /Article Language Turkish Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesi ne başvuran akut gastroenteritli çocuklarda

Detaylı

Akut Gastroenteritli Çocuklarda Rotavirus Prevalansı, Serotip ve Elektroferotip Dağılımı*

Akut Gastroenteritli Çocuklarda Rotavirus Prevalansı, Serotip ve Elektroferotip Dağılımı* Özgün Çalışma/Original Article Mikrobiyol Bul 2011; 45(1): 104-112 Akut Gastroenteritli Çocuklarda Rotavirus Prevalansı, Serotip ve Elektroferotip Dağılımı* Rotavirus Prevalence in Children with Acute

Detaylı

Dr. İsmail Yaşar AVCI GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Dr. İsmail Yaşar AVCI GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı KLİNİK BELİRTİ ve BULGULAR KOLERA Dr. İsmail Yaşar AVCI GATA İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 1 Koleranın temel kliniği yoğun ishal ve kusma ile seyreden ve sonucunda gelişen

Detaylı

Maymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU

Maymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU Maymun Çiçek Virüsü (Monkeypox) VEYSEL TAHİROĞLU insanlarda ölümcül hastalığa neden olabilir; her ne kadar genellikle çok daha az ciddi olsa da insan çiçek virüsü hastalığına benzer. Maymun çiçek virüsü

Detaylı

Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği

Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği 2010-2011 Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği Mehmet Ceyhan, Eda Karadağ Öncel, Selim Badur, Meral Akçay Ciblak, Emre Alhan, Ümit Sızmaz Çelik, Zafer Kurugöl,

Detaylı

Influenza: Dünya da ve Türkiye de Durum Değerlendirmesi

Influenza: Dünya da ve Türkiye de Durum Değerlendirmesi Influenza: Dünya da ve Türkiye de Durum Değerlendirmesi Meral Akçay, PhD Afrika, Ortadoğu ve Avrasya Bölgeleri Influenza Uzmanı Sanofi Pasteur 2-3 Haziran 2017 4. Ulusal erişkin Bağışıklama Simpozyumu,

Detaylı

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Merkezi sinir sistemi

Detaylı

Probiyotik suşları. Prof Dr Tarkan Karakan Gazi Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı

Probiyotik suşları. Prof Dr Tarkan Karakan Gazi Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Probiyotik suşları Prof Dr Tarkan Karakan Gazi Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı İnsan ve bakteri ilişkisi İnsan vücudundaki bakterilerin yüzey alanı = 400 m 2 (Tenis kortu kadar) İnsandaki gen

Detaylı

TLERDE SEROLOJİK/MOLEK HANGİ İNCELEME?) SAPTANMASI

TLERDE SEROLOJİK/MOLEK HANGİ İNCELEME?) SAPTANMASI * VİRAL V HEPATİTLERDE TLERDE SEROLOJİK/MOLEK K/MOLEKÜLER LER TESTLER (NE ZAMANHANG HANGİ İNCELEME?) *VİRAL HEPATİTLERDE TLERDE İLAÇ DİRENCİNİN SAPTANMASI *DİAL ALİZ Z HASTALARININ HEPATİT T AÇISINDAN

Detaylı

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX! Özel Formülasyon DAHA İYİ Yumurta Verimi Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Detaylı

Isırıkla İlgili Literatür İncelemesi

Isırıkla İlgili Literatür İncelemesi Isırıkla İlgili Literatür İncelemesi Prof. Dr. Tuna DEMİRDAL İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD, SB Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kliniği, İzmir Avcılarda

Detaylı

HIV/AIDS EPİDEMİYOLOJİSİ. Dr. Yasemin HEPER Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal

HIV/AIDS EPİDEMİYOLOJİSİ. Dr. Yasemin HEPER Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal HIV/AIDS EPİDEMİYOLOJİSİ Dr. Yasemin HEPER Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal KLİMİK 26 Aralık 2017 Freddie Mercury Nureyev HIV TEMPLE -

Detaylı

Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri

Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri HCV Kronik hepatit Siroz Hepatoselllüler karsinoma 08.06.2016 2 HCV viroloji Flaviviridae ailesi Hepacivirus genusunda

Detaylı

Çocukta Analjezik Antipiretik Kullanımı

Çocukta Analjezik Antipiretik Kullanımı Çocukta Analjezik Antipiretik Kullanımı Doç. Dr. Betül ULUKOL AKBULUT Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Sosyal Pediatri Bilim Dalı Ateş Hipotalamik set-point in yükselmesi Çevre ısısının çok artması Ektodermal

Detaylı

Viral Diyare Etkenleri ve Tanı. Doç. Dr. Sevin KIRDAR Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD.

Viral Diyare Etkenleri ve Tanı. Doç. Dr. Sevin KIRDAR Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD. Viral Diyare Etkenleri ve Tanı Doç. Dr. Sevin KIRDAR Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD. Diyare ile seyreden gastroenteritler, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde özellikle

Detaylı

VİROLOJİYE GİRİŞ. Dr. Sibel AK

VİROLOJİYE GİRİŞ. Dr. Sibel AK VİROLOJİYE GİRİŞ Dr. Sibel AK Bugün; Virüs nedir? Virüslerin sınıflandırılması Virüsler nasıl çoğalır? Solunum yoluyla bulaşan viral enfeksiyonlar Gıda ve su kaynaklı viral enfeksiyonlar Cinsel temas yoluyla

Detaylı

flora Erken Çocukluk Çağında Görülen İshalde Rotavirüs ve Adenovirüs İnsidansı

flora Erken Çocukluk Çağında Görülen İshalde Rotavirüs ve Adenovirüs İnsidansı flora K L İ N İ K Ç A L I Ş M A/ R E S E A R C H A R T I C L E Erken Çocukluk Çağında Görülen İshalde Rotavirüs ve Adenovirüs İnsidansı Rotavirus and Adenovirus Incidences in Diarrheas Existing in the

Detaylı

HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ. Dr. Asım ÜLÇAY

HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ. Dr. Asım ÜLÇAY HEPATİT A MİKROBİYOLOJİ EPİDEMİYOLOJİ Dr. Asım ÜLÇAY SUNUM PLANI Genel bilgi Mikrobiyoloji Genom yapısı Direnç-duyarlılık Risk faktörleri Epidemiyoloji HEPATİT A Primer hepatotrop virüsler Hepatit A virüs

Detaylı

Viral Hepatitlerin Epidemiyolojisi ve Hastalık Yükü. Prof.Dr. Hande HARMANCI Global Hepatit Programı

Viral Hepatitlerin Epidemiyolojisi ve Hastalık Yükü. Prof.Dr. Hande HARMANCI Global Hepatit Programı Viral Hepatitlerin Epidemiyolojisi ve Hastalık Yükü Prof.Dr. Hande HARMANCI Global Hepatit Programı Giriş Sarılık salgınları 5. yy'dan bu yana bildirilmektedir Bu virüs grubu (A - E) global halk sağlığı

Detaylı

Uzm. Dr. Muammer ÇELİK XIX. TÜRK KLİNİK MİKROBİYOLOJİ VE İNFEKSİYON HASTALIKLARI KONGRESİ Gloria Golf Resort, Belek/ANTALYA Mart 2018

Uzm. Dr. Muammer ÇELİK XIX. TÜRK KLİNİK MİKROBİYOLOJİ VE İNFEKSİYON HASTALIKLARI KONGRESİ Gloria Golf Resort, Belek/ANTALYA Mart 2018 Streptococcus pneumoniae enfeksiyonu için risk faktörü taşıyan erişkinlerde nazofaringeal pnömokok taşıyıcılığının araştırılması ve serotip dağılımının belirlenmesi Uzm. Dr. Muammer ÇELİK XIX. TÜRK KLİNİK

Detaylı

GİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60

GİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60 Dr. Tolga BAŞKESEN GİRİŞ Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60 Erken ve doğru tedavi ile mortaliteyi azaltmak mümkün GİRİŞ Kan

Detaylı

Meningokok Aşısını Her Çocuğa Yapalım mı?

Meningokok Aşısını Her Çocuğa Yapalım mı? Meningokok Aşısını Her Çocuğa Yapalım mı? Prof. Dr. Zafer Kurugöl 58. Türkiye Milli Pediatri Kongresi 22-26 Ekim 2014, Antalya İnvaziv meningokok hastalığı (IMH) Önemli hastalık yüküne sahiptir Tedavi

Detaylı

HIV/AIDS Türkiye de Mevcut Durum. Dr. M. Arzu YETKİN Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi

HIV/AIDS Türkiye de Mevcut Durum. Dr. M. Arzu YETKİN Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi HIV/AIDS Türkiye de Mevcut Durum Dr. M. Arzu YETKİN Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mortality and Morbidity Weekly Report, 1981 Daha önceden sağlıklı beş hastada Pneumocystis carinii pnömonisi

Detaylı

Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalarında ağırlık ve ölüm riskinin tahmininde plazma cell-free DNA düzeyinin önemi

Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalarında ağırlık ve ölüm riskinin tahmininde plazma cell-free DNA düzeyinin önemi Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalarında ağırlık ve ölüm riskinin tahmininde plazma cell-free DNA düzeyinin önemi Bakır M¹, Engin A¹, Kuşkucu MA², Bakır S³, Gündağ Ö¹, Midilli K² Cumhuriyet Üniversitesi

Detaylı

ÇOCUKLARDA ROTAVİRÜSE BAĞLI İSHALLERDE ORAL ÇİNKO TEDAVİSİNİN HASTALIĞIN SEYRİ ÜZERİNE OLAN ETKİSİ

ÇOCUKLARDA ROTAVİRÜSE BAĞLI İSHALLERDE ORAL ÇİNKO TEDAVİSİNİN HASTALIĞIN SEYRİ ÜZERİNE OLAN ETKİSİ T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI OKMEYDANI EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI KLİNİĞİ ÇOCUKLARDA ROTAVİRÜSE BAĞLI İSHALLERDE ORAL ÇİNKO TEDAVİSİNİN HASTALIĞIN SEYRİ ÜZERİNE OLAN ETKİSİ UZMANLIK

Detaylı

Travmalı hastaya müdahale eden sağlık çalışanları, hasta kanı ve diğer vücut salgıları ile çalışma ortamında karşılaşma riski bulunan diğer sağlık

Travmalı hastaya müdahale eden sağlık çalışanları, hasta kanı ve diğer vücut salgıları ile çalışma ortamında karşılaşma riski bulunan diğer sağlık Doç. Dr. Onur POLAT Travmalı hastaya müdahale eden sağlık çalışanları, hasta kanı ve diğer vücut salgıları ile çalışma ortamında karşılaşma riski bulunan diğer sağlık personeli gibi hastalardan bulaşabilecek

Detaylı

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık ÖZEL FORMÜLASYON DAHA İYİ Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALİYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA İÇİN AGRALYX

Detaylı

Viral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler

Viral Hepatitler. Hepatit A Virus. Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış. Hepatit Tipleri. Hepatit A Klinik Özellikler Viral Hepatitler- Tarihsel Bakış Viral Hepatitler İnfeksiyöz Viral hepatitler A NANB E Enterik yolla geçen Dr. Ömer Şentürk Serum B D C F, G, TTV,? diğerleri Parenteral yolla geçen Hepatit Tipleri A B

Detaylı

Hollanda da Avian Influenza nın İzleme (Monitoring) ve Sürveyansı. Ruth Bouwstra DVM PhD GD Animal Health

Hollanda da Avian Influenza nın İzleme (Monitoring) ve Sürveyansı. Ruth Bouwstra DVM PhD GD Animal Health Hollanda da Avian Influenza nın İzleme (Monitoring) ve Sürveyansı Ruth Bouwstra DVM PhD GD Animal Health Hollanda Hollanda; küçük bir ülke İhracatçı ülke: ürünler Tarımsal gıda endüstrisinden ihraç edilen

Detaylı

İDRAR YOLU ENFEKSİYONU

İDRAR YOLU ENFEKSİYONU İDRAR YOLU ENFEKSİYONU Üriner Enfeksiyon; UTİ; İdrar Yolu İltihabı; İdrar yollarının mikrobik enfeksiyon hastalığıdır. Mikroplar idrar yollarına girer, burada çoğalmaya başlar ve iltihaba neden olur. Enfeksiyon

Detaylı

Çocuklarda Bagısıklık Sisteminin Desteklenmesi

Çocuklarda Bagısıklık Sisteminin Desteklenmesi Yalnız Degilsiniz Bizler Yanınızdayız Çocuklarda Bagısıklık Sisteminin Desteklenmesi Prof Dr Metehan Özen Probiyotik Çalışmaları 2010 yılı ilk 3 ay Toplam 251 makale Avrupa 119 makale ile önde ABD (23)

Detaylı

Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu

Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu Tedavi hedefleri HIV e bağlı morbidite ve mortaliteyi azaltmak Viral yükü maksimal ve en uzun süreli şekilde bastırmak. İmmun

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi / Patoloji A:B:D

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi / Patoloji A:B:D Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi / Patoloji A:B:D Arş gör. Dr Cansu ABAYLI Çöliak hastalığı; Buğday, arpa ve yulaf gibi tahıllı gıdalarda bulunan, gluten proteinleri ile oluşan, toplumun %1 inden fazlasının

Detaylı

Su Çiçeği. Suçiçeği Nedir?

Su Çiçeği. Suçiçeği Nedir? Suçiçeği Nedir? Su çiçeği varisella zoster adı verilen bir virüs tarafından meydana getirilen ateşli bir enfeksiyon hastalığıdır. Varisella zoster virüsü havada 1-2 saat canlı kalan ve çok hızlı çoğalan

Detaylı

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE MERS-CoV (Middle East Respiratoy Seyndrome- Corona Virus Mers-CoV Öyküsü İlk olgu: v Haziran 2012 Suudi Arabistan v Pnömoni ve akut böbrek yetmezliği-

Detaylı

ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?

ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı

Detaylı

GIDA KAYNAKLI HASTALIKLAR. Gıda orijinli hastalıklar gıda zehirlenmesi gıda enfeksiyonu olarak 2 ana gruba ayrılır.

GIDA KAYNAKLI HASTALIKLAR. Gıda orijinli hastalıklar gıda zehirlenmesi gıda enfeksiyonu olarak 2 ana gruba ayrılır. GIDA KAYNAKLI HASTALIKLAR Gıda orijinli hastalıklar gıda zehirlenmesi gıda enfeksiyonu olarak 2 ana gruba ayrılır. Gıda Enfeksiyonu: Patojen bir m.o ile kontamine olmuş bir gıdanın yenmesi sonucu oluşan

Detaylı

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Emel AZAK, Esra Ulukaya, Ayşe WILLKE Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik

Detaylı

Seyahat Öncesi Aşılanma. Zeliha KOCAK TUFAN Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

Seyahat Öncesi Aşılanma. Zeliha KOCAK TUFAN Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Seyahat Öncesi Aşılanma Zeliha KOCAK TUFAN Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Seyahat Sağlığı Risk değerlendirilmesi: Gidilen yer! Sağlık durumu! Yol-culuk! Seyahat planı! Anlık Değerlendirme: Centers

Detaylı

Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı. Doç.Dr. Özgür Günal

Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı. Doç.Dr. Özgür Günal Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı Doç.Dr. Özgür Günal Hepatit C Epidemiyoloji: Dünya genelinde yaklaşık 150-200 milyon kronik hepatit C hastası Her yıl yaklaşık 3-4 milyon yeni olgu Her yıl 350 bin den

Detaylı

AKUT GASTROENTERİTLİ 0-5 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA ROTAVİRUS SIKLIĞI

AKUT GASTROENTERİTLİ 0-5 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA ROTAVİRUS SIKLIĞI ANKEM Derg 2013;27(1):2-6 doi:10.5222/ankem.2013.002 Araştırma AKUT GASTROENTERİTLİ 0-5 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA ROTAVİRUS SIKLIĞI Meryem IRAZ, Ayşenur CEYLAN Bezmialem Vakıf Üniversitesi, Tıbbi Mikrobiyoloji

Detaylı

Vaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı

Vaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5 Şimdi KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Yaşlılık Düşük bağışıklık Hırıltılı öksürük Kirli ortam Pasif içicilik Zamanı Tekrarlayan

Detaylı

Enfeksiyon Hastalıkları Tanısında Sendromik Yaklaşım: Avantaj ve Dezavantajları: İshal

Enfeksiyon Hastalıkları Tanısında Sendromik Yaklaşım: Avantaj ve Dezavantajları: İshal Enfeksiyon Hastalıkları Tanısında Sendromik Yaklaşım: Avantaj ve Dezavantajları: İshal Ahmet Çağkan İnkaya Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı inkaya@hacettepe.edu.tr

Detaylı

Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi:

Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 30.06.2018 » İnfluenzanın Tanımı» İnfluenza Bulaş Türleri» İnfluenza Nasıl Bulaşır?» Konak Seçimi» Klinik

Detaylı

SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU

SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU SARS (SEVERE ACUTE RESPİRATORY SYNDROME) CİDDİ AKUT SOLUNUM YETMEZLİĞİ SENDROMU Coronavirus lar, Coronaviridae ailesinde yer alan zarflı RNA virüsleridir. İnsan ve hayvanlarda solunum yolu ve gastrointestinal

Detaylı

BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ

BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ *Bahar Kandemir, *İbrahim Erayman, **Sevgi Pekcan, ***Ümmügülsüm Dikici, *Selver Can, ***Mehmet Özdemir, *Mehmet Bitirgen *

Detaylı

KAN YOLUYLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR

KAN YOLUYLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR KAN YOLUYLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR Prof. Dr. Oğuz KARABAY BU sunularda UHESA sunularından yararlanmıştır. UHESA ya ve eğitmenlerine teşekkürü borç biliriz. 1 Sunum Özeti BU derste verilmek İstenenler!!!

Detaylı

TÜRKİYE'DE ROTAVİRUSLARIN GENOTİPLERİ: TÜROSA VERİLERİ IŞIĞINDA AŞILARIN KAPSAYICILIĞI

TÜRKİYE'DE ROTAVİRUSLARIN GENOTİPLERİ: TÜROSA VERİLERİ IŞIĞINDA AŞILARIN KAPSAYICILIĞI TÜRKİYE'DE ROTAVİRUSLARIN GENOTİPLERİ: TÜROSA VERİLERİ IŞIĞINDA AŞILARIN KAPSAYICILIĞI Rıza Durmaz, Atilla T Kalaycıoğlu, Sümeyra Acar, Zekiye Bakkaloğlu, Gülay Korukluoğlu, Alper Karagöz, TÜROSA çalışma

Detaylı

EL HİJYENİ. Hazırlayan: SELDA DEMİR Acıbadem Fulya Hastanesi 8. Kat Klinik Eğitim Hemşiresi

EL HİJYENİ. Hazırlayan: SELDA DEMİR Acıbadem Fulya Hastanesi 8. Kat Klinik Eğitim Hemşiresi EL HİJYENİ 2010 Hazırlayan: SELDA DEMİR Acıbadem Fulya Hastanesi 8. Kat Klinik Eğitim Hemşiresi El Hijyeni v El yıkama günlük yaşantı içinde her şeyden önce kişinin kendi sağlığı için önemliyken, çalışma

Detaylı

Dünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi. Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi

Dünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi. Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Dünyada ve Türkiyede Hepatit B ve Hepatit C Epidemiyolojisi Dr Meral Sönmezoğlu Yeditepe Üniversitesi Hastanesi EKMUD İstanbul Günleri 1 Mart 2016 Kronik hepatit B ve C Kronik hepatit B ve C dünyada önemli

Detaylı

MANDALARIN SIK KARŞILAŞILAN HASTALIKLARI. Doç. Dr. Bülent Elitok İç Hastalıkları A.B.D.

MANDALARIN SIK KARŞILAŞILAN HASTALIKLARI. Doç. Dr. Bülent Elitok İç Hastalıkları A.B.D. MANDALARIN SIK KARŞILAŞILAN HASTALIKLARI Doç. Dr. Bülent Elitok İç Hastalıkları A.B.D. Anavatanı Hindistan ve Güney Asya olan manda, boynuzlugiller familyasının sığırlar alt familyasına ait olup, genellikle

Detaylı

Kızamık viral, çok bulaşıcı, döküntüler ile seyreden viral bir enfeksiyon hastalığıdır.

Kızamık viral, çok bulaşıcı, döküntüler ile seyreden viral bir enfeksiyon hastalığıdır. KIZAMIK Kızamık; Measles; Rubeola; Morbili; Kızamık viral, çok bulaşıcı, döküntüler ile seyreden viral bir enfeksiyon hastalığıdır. Kızamık solunum yoluyla havadan bulaşır, tüm vücuda yayılır. İlk kez

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de çocuk sağlığının durumu ( ) Prof. Dr. Betül Ulukol Sosyal Pediatri Bilim Dalı

Dünyada ve Türkiye de çocuk sağlığının durumu ( ) Prof. Dr. Betül Ulukol Sosyal Pediatri Bilim Dalı Dünyada ve Türkiye de çocuk sağlığının durumu (2017-2018) Prof. Dr. Betül Ulukol Sosyal Pediatri Bilim Dalı Sağlık Yalnızca hastalık ve sakatlığın olmayışı değil fiziksel, bilişsel, psikososyal tam bir

Detaylı

Dünya da ve Türkiye de. İnfluenza Salgınları. Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hst AD

Dünya da ve Türkiye de. İnfluenza Salgınları. Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hst AD Dünya da ve Türkiye de İnfluenza Salgınları Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hst AD İnfluenza virüsü: Orthomyxovirus ailesinden, zarflı RNA virüsü. NP,

Detaylı

HASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ. Dr. Nazan ÇALBAYRAM

HASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ. Dr. Nazan ÇALBAYRAM HASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ Dr. Nazan ÇALBAYRAM Bir hastanenin yapmaması gereken tek şey mikrop saçmaktır. Florence Nightingale (1820-1910) Hastane Enfeksiyonları

Detaylı

Akut İshal. Dr. Yeşim ÖZTÜRK Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji, Beslenme ve Metabolizma Ünitesi İzmir 2007

Akut İshal. Dr. Yeşim ÖZTÜRK Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji, Beslenme ve Metabolizma Ünitesi İzmir 2007 Akut İshal Dr. Yeşim ÖZTÜRK Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji, Beslenme ve Metabolizma Ünitesi İzmir 2007 Akut ishal tanımı Yirmi dört saatte üçten fazla sulu dışkılama Anne

Detaylı

AKUT ENFEKSİYÖZ İSHAL VE ANTİBİYOTİK İLİŞKİLİ İSHALDE PROBİYOTİKLER. Doç.Dr. Ener Çağrı DİNLEYİCİ 2. PUADER Kongresi 3 Mayıs 2013, Antalya

AKUT ENFEKSİYÖZ İSHAL VE ANTİBİYOTİK İLİŞKİLİ İSHALDE PROBİYOTİKLER. Doç.Dr. Ener Çağrı DİNLEYİCİ 2. PUADER Kongresi 3 Mayıs 2013, Antalya AKUT ENFEKSİYÖZ İSHAL VE ANTİBİYOTİK İLİŞKİLİ İSHALDE PROBİYOTİKLER Doç.Dr. Ener Çağrı DİNLEYİCİ 2. PUADER Kongresi 3 Mayıs 2013, Antalya INTESTINAL MICROBIOTA Duncan SH, Flint HJ. Maturitas (2013), http://dx.doi.org/10.1016/j.maturitas.2013.02.004

Detaylı

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık (2003-2007) e Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi The Determination of the

Detaylı

AKUT GASTROENTERİTLİ ÇOCUKLARDA ROTAVİRUS SIKLIĞININ ARAŞTIRILMASI VE ROTAVİRUS SEZONUNUN TAKİBİ: BEŞ YILLIK SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ*

AKUT GASTROENTERİTLİ ÇOCUKLARDA ROTAVİRUS SIKLIĞININ ARAŞTIRILMASI VE ROTAVİRUS SEZONUNUN TAKİBİ: BEŞ YILLIK SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ* Araştırma ANKEM Derg 2012;26(1):25-29 doi:10.5222/ankem.2012.025 AKUT GASTROENTERİTLİ ÇOCUKLARDA ROTAVİRUS SIKLIĞININ ARAŞTIRILMASI VE ROTAVİRUS SEZONUNUN TAKİBİ: BEŞ YILLIK SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ*

Detaylı

Ebola virüsü İstanbul'a geldi!

Ebola virüsü İstanbul'a geldi! On5yirmi5.com Ebola virüsü İstanbul'a geldi! Ebola Virüsü İstanbul'a Geldi! Ebola Nedir? Afrika'da birçok insanın ölmesine sebep olan Ebola virüsünün İstanbul'a gelmiş olduğundan şüpheleniliyor. Yayın

Detaylı

AKUT GASTROENTERİTLER YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

AKUT GASTROENTERİTLER YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 AKUT GASTROENTERİTLER YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 GASTROENTERİTLER Gastroenterit (g.e) gastrointestinal kanalın herhangi bir bölümünün inflamasyonudur

Detaylı

Zoonotik Tüberküloz (1)

Zoonotik Tüberküloz (1) Zoonotik Tüberküloz (1) (Dünya Akciğer Sağlğı Kongresi öncesi Londra da yapılan toplantının sonuçları) Besin ve hayvan kaynaklı tüberküloza (zoonotik TB) ye karşı ilk kez mücadele çağrısı yapıldı. 30.09.2016

Detaylı

TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM

TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM TÜBERKÜLOZUN MOLEKÜLER TANISINDA GÜNCEL DURUM Doç. Dr. Alpaslan Alp Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Dünya Sağlık Örgütü 2009 Yılı Raporu Aktif tüberkülozlu hasta

Detaylı

Seyahat ve Aşılama Dr. Kenan Hızel

Seyahat ve Aşılama Dr. Kenan Hızel Seyahat ve Aşılama Dr. Kenan Hızel Gazi Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Turistlerde sağlık riskleri 100 bin turistte (1 ay gelişmekte olan ülkede kalan): 50,000 sağlık problemi

Detaylı

TİFO. Tifo; Paratifo; Enterik Ateş;

TİFO. Tifo; Paratifo; Enterik Ateş; TİFO Tifo; Paratifo; Enterik Ateş; Tifo ve paratifo hastalığı Salmonella bakterisi ile meydana gelen sistemik enfeksiyon hastalıklarıdır. Tifoya Salmonella typhi paratifoya ise Salmonella paratyphi neden

Detaylı

Bugün, bu yeni H1N1 alt tipinin oluşturduğu panik, 2000 li yılların başından beri süregelen pandemi beklentisinin bir sonucudur.

Bugün, bu yeni H1N1 alt tipinin oluşturduğu panik, 2000 li yılların başından beri süregelen pandemi beklentisinin bir sonucudur. DOMUZ GRĐBĐ : DOMUZ KAYNAKLI ĐNFLUENZA A H1N1 VĐRUSU (S-OIV) Prof. Dr. A.Dürdal US Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Şubat 2009 tarihinde Meksika

Detaylı