T.C. ATILIM ÜNĠVERSĠTESĠ SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ ĠġLETME YÖNETĠMĠ ANABĠLĠM DALI YÜKSEK LĠSANS TEZĠ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. ATILIM ÜNĠVERSĠTESĠ SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ ĠġLETME YÖNETĠMĠ ANABĠLĠM DALI YÜKSEK LĠSANS TEZĠ"

Transkript

1 T.C. ATILIM ÜNĠVERSĠTESĠ SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ ĠġLETME YÖNETĠMĠ ANABĠLĠM DALI YÜKSEK LĠSANS TEZĠ KOBĠLERĠN FĠNANSMAN SORUNLARI VE BANKA KREDĠLERĠNĠN KOBĠLERE ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ Hazırlayan Onur TIRAġ Tez DanıĢmanı Dr. Burcu DĠNÇERGÖK Ankara

2

3 T.C. ATILIM ÜNĠVERSĠTESĠ SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ ĠġLETME YÖNETĠMĠ ANABĠLĠM DALI YÜKSEK LĠSANS TEZĠ KOBĠLERĠN FĠNANSMAN SORUNLARI VE BANKA KREDĠLERĠNĠN KOBĠLERE ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ Hazırlayan Onur TIRAġ Tez DanıĢmanı Dr. Burcu DĠNÇERGÖK Ankara

4

5 ÖNSÖZ AraĢtırmamda görüģ, uyarı ve yönlendirmeleriyle ve fedakar davranıģlarıyla bana destek veren danıģman hocam Dr. Burcu DĠNÇERGÖK baģta olmak üzere, yardımlarını ve babacanlığını esirgemeyen Prof. Dr. Ayhan TAN a, yardımlarından dolayı Kübra TAġCI ya, yüksek lisans yapmam konusunda beni teģvik eden ve her zaman her konuda yanımda olan babam YaĢar TIRAġ' a teģekkür etmeyi bir borç bilirim. Ayrıca, bu çalıģmada benden gerekli idari izni esirgemeyen kurum Müdürlerimiz Sayın AyĢe SÖNMEZLER ve Özden Dilhun ZEYBEK' e de anlayıģlarından dolayı ayrıca çok teģekkür ederim. Onur TIRAġ i

6 ĠÇĠNDEKĠLER ÖNSÖZ... i ĠÇĠNDEKĠLER...ii TABLOLAR LĠSTESĠ... v GĠRĠġ... 1 BĠRĠNCĠ BÖLÜM... 2 KOBĠ KAVRAMI VE KAPSAMI KOBĠ Tanımı Resmi KOBĠ Tanımı Halkbank KOBĠ Tanımı DĠE Tanımı KOSGEB Tanımı Yabancı KuruluĢların Tanımı Dünya Bankası Tanımı BirleĢmiĢ Milletler Tanımı Avrupa da KOBĠ Asya Ülkelerinde KOBĠ ler Japonya da KOBĠ Güney Kore de KOBĠ Güneydoğu Asya Ülkeleri nde KOBĠ ABD de KOBĠ ler Türkiye de KOBĠ ler Türkiye Ekonomisi Ġçinde KOBĠ lerin Yeri Ve Önemi Türkiye de KOBĠ lerin GeliĢim Süreci KOBĠ lerin Nicel Ölçütleri KOBĠ lerin Avantaj Ve Dezavantajları KOBĠ lerin Avantajları KOBĠ lerin Dezavantajları KOBĠ lerin Ġhtiyaçlarının Tespiti KOBĠ lerin Temel Sorunları Örgütlenme ve Yönetim Sorunları ii

7 1.6.2 Teknoloji Yönetimi Sorunu Pazarlama Sorunları Toplam Kalite Yönetimi Ve KOBĠ ler Hammadde Ve Kaynak Temini Sorunu Üretim Yönetimi Sorunları DıĢ Ticarette KarĢılaĢılan Sorunlar Ġthalatta KarĢılaĢılan Sorunlar Ġhracatta KarĢılaĢılan Sorunlar E-Ticaret ve KOBĠ Ġnsan Kaynakları Yönetimi Ġle Ġlgili Sorular Halkla ĠliĢkiler Ġle Ġlgili Sorunlar AR-GE Ġle Ġlgili Sorunlar Finansman Sorunları ĠKĠNCĠ BÖLÜM KOBĠLERDE FĠNANSMAN VE KREDĠLENDĠRME SÜRECĠ KOBĠ lerde Finansman KOBĠ lerin Kendi Yapılarından Kaynaklanan Sorunlar KOBĠ lerin Kendileri DıĢından Kaynaklanan Sorunlar Türkiye de KOBĠ lerin Finansman Sorunları Kredi Sorunu KOBĠ Kredileri Değerlendirme Süreci Kredi BaĢvurusu Ve BaĢvuru Evraklarının Alınması Ġstihbarat Mali Tahlil Mali Tahlilin Esasları Mali Tahlil Teknikleri Oran Analizi KarĢılaĢtırmalı Tablolar Analizi Yüzde Yöntemi ile Analiz (Dikey Analiz) Kredi Tahsis iii

8 Kredi Komitesi Yönetim Kurulu Değerlendirme Sistemi KOBĠ lerin Finansmanında Banka Kredileri Türkiye Halk Bankası nın KOBĠ Kredileri Türkiye Kalkınma Bankası Kredileri Türkiye Ġhracat Kredi Bankası Kredileri Türkiye Sınaî Kalkınma Bankası Kredileri Avrupa Yatırım Bankası Kredileri Asya Kalkınma Bankası Kredileri KOSGEB Kredileri ĠĢletme Ġçin Uygun Kredinin Belirlenmesi ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ARAġTIRMA AraĢtırmanın Amacı ve Önemi AraĢtırmada Kullanılan Firmaların Tanıtımı AraĢtırma Yöntemi Hipotezler Analiz Sonuçları Firma 1 in Analiz Sonuçları Firma 2 nin Analiz Sonuçları Hipotezlerin Sınanması ve Yorumu AraĢtırmanın Sonucu Öneriler Firma 1 e ait Öneriler Firma 2 ye ait Öneriler Sonuç KAYNAKÇA ÖZET ABSTRACT iv

9 TABLOLAR LĠSTESĠ Tablo 1: Türkiye de Kullanılan KOBĠ Tanımları... 2 Tablo 2: Küçük ve Orta Ölçekli ĠĢletmeler Ana Kanunda Yapılan Sınıflandırma... 5 Tablo 3: Özel Amaçlı Kanunlarla Ana Kanun Çerçevesinde Ġlave Tanımlar GerçekleĢtirilen Sınıflandırma... 6 Tablo 4: Malezya da, Ġstihdam Edilen ĠĢçi Sayısına Göre Sanayi ĠĢletmeleri Sınıflandırma... 7 Tablo 5: Oran Analizi Kapsamında Kullanılacak Oranlar...83 Table 6: KarĢılaĢtırılmalı Bilanço ve Gelir Tablosu (Firma 1)...85 Tablo 7: Büyüme Oranlari Tablosu(Firma 1)...88 Tablo 8: Finansal Değer ve Oranlar Tablosu(Firma 1)...89 Tablo 9: KarĢılaĢtırılmalı Bilanço ve Gelir Tablosu (Firma 2)...92 Tablo 10: Büyüme Oranları Tablosu(Firma 2)...95 Tablo 11: Finansal Değer ve Oranlar Tablosu(Firma 2)...96 v

10 GĠRĠġ Küçük ve Orta Büyüklükteki ĠĢletmeler (KOBĠ), ülke ekonomilerine katkı sağladıkları ve istihdam yarattıkları için 1970 li yıllardan sonra önem kazanmaya baģlamıģlardır. Ayrıca, üretimin de büyük bölümü KOBĠ ler tarafından gerçekleģtirildiğinden ülke ekonomisi içersinde önemli bir yere sahiptirler. KOBĠ ler tüm ekonomilerin temel dinamiklerini oluģturmalarına rağmen iģletme faaliyetleri sırasında birçok sorunla karģılaģmaktadırlar. Bu sorunların en önemlisi ise finansman sorunudur. KOBĠ ler finansman sorununun çözümünde ise yeni bir sorunla karģılaģmaktadırlar. Bu sorun ise uygun kredinin belirlenme aģamasında ortaya çıkar. Bu çalıģmada KOBĠ lerin karģılaģtıkları sorunlar tespit edildikten sonra, uygun kredinin belirlenmesinin iģletme bilançosuna etkilerinin araģtırması yapılacaktır. 1

11 BĠRĠNCĠ BÖLÜM KOBĠ KAVRAMI VE KAPSAMI 1.1. KOBĠ Tanımı Günümüze kadar çeģitli Ģekillerde tanımlanan KOBĠ kavramı, ülkeden ülkeye ekonominin geliģmiģlik düzeyine göre değiģmekteyken, aynı ülke içerisindeki farklı kurumlar tarafından da farklı tanımlanabilmektedir. AĢağıdaki Tablodan da görüleceği üzere kurumlar yapılarına ve verdikleri hizmetlere göre birbirinden farklı tanımlamalar kullanmaktadırlar. Tablo 1: Türkiye de Kullanılan KOBĠ Tanımları MĠKRO KÜÇÜK ORTA TANIM KURULUġ TANIM KAPSAMI ÖLÇEKLĠ ÖLÇEKLĠ ÖLÇEKLĠ KRĠTERLERĠ ĠġLETME ĠġLETME ĠġLETME KOSGEB Ġmalat Sanayi ĠĢçi Sayısı iģçi iģçi HALKBANK HAZĠNE MÜSTEġARLIĞI DIġ TĠCARET MÜSTEġARLIĞI Ġmalat Sanayi, Turizm, Yazılım GeliĢtirme ĠĢçi Sayısı iģçi Sabit Yatırım Tutarı (Euro) Ġmalat Sanayi, Turizm, Tarımsal Sanayi, Eğitim, Sağlık, Yazılım ĠĢçi Sayısı 1-9 iģçi iģçi iģçi GeliĢtirme Yatırım Tutarı, KOBĠ TeĢvik Belgesine Konu Yatırım Tutarı (Euro) Ġmalat Sanayi ĠĢçi Sayısı iģçi Sabit Yatırım Tutarı (Euro) EXĠMBANK Ġmalat Sanayi ĠĢçi Sayısı iģçi Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, KOSGEB, EXİMBANK, T.HALK BANKASI 2

12 1.1.1 Resmi KOBĠ Tanımı tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Küçük ve Orta Büyüklükteki ĠĢletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkındaki Yönetmelik e (Ek: 1) göre; küçük ve orta büyüklükte iģletme (KOBĠ): Ġkiyüzelli kiģiden az yıllık çalıģan istihdam eden ve yıllık net satıģ hâsılatı ya da mali bilançosu yirmi beģ milyon Türk Lirasını aģmayan ve bu yönetmelikte mikro iģletme, küçük iģletme ve orta büyüklükteki iģletme olarak sınıflandırılan ve kısaca "KOBĠ" olarak adlandırılan ekonomik birimleri olarak tanımlanmaktadır Halkbank KOBĠ Tanımı 250 kiģiden az çalıģan istihdam eden, yıllık net satıģ hasılatı ya da mali bilançosu TL yi aģmayan bağımsız nitelikteki veya sermayesinin en fazla % 25 i KOBĠ niteliği taģımayan firmaya ait olan üretim yada bakım onarım faaliyetinde bulunan iģletmeler HALKBANK ın KOBĠ tanımına girmektedir DĠE Tanımı DĠE nin en son tanımlamasında ise dörtlü bir sınıflamaya gidildiği görülmektedir. Bu tanıma göre: 1-9 personel çalıģtıran iģletmeler, Çok Küçük ĠĢletme (Mikro), personel çalıģtıranlar, Küçük Ölçekli ĠĢletme, personel çalıģtıranlar, Orta Ölçekli ĠĢletme ve 100 den fazla personel çalıģtıran iģletmeler de Büyük Ölçekli ĠĢletme olarak tanımlanmaktadır KOSGEB Tanımı KOSGEB in tanımına göre ise KOBĠ, 250 KiĢiden az yıllık çalıģan istihdam eden ve yıllık net satıģ hasılatı ya da mali bilançosu TL yi aģmayan ve KOBĠ Tanımı Yönetmeliğinde mikro iģletme, küçük iģletme ve orta büyüklükteki iģletme olarak sınıflandırılan ekonomik birimdir. 3 1 Bekar, B. (2005) KOBĠ lerin Yüzde 5 i Obi, Garanti KOBİ Girisim Dergisi, ss

13 Ülkemizde KOBĠ lere yönelik faaliyette bulunan kurum ve kuruluģların gerek tanım, gerekse tanımı belirlemede seçtikleri ölçütlerin birbirinden farklılık gösterdiği dikkat çekmektedir. Türkiye de on bir farklı KOBĠ tanımı bulunmaktadır. Genel olarak KOSGEB ve HALKBANKASI nın tanımları referans alınmasına rağmen bu iki kurumun tanımlarının da birbirinden farkı olması karıģıklığa yol açmaktadır Yabancı KuruluĢların Tanımı Dünya Bankası Tanımı Dünya Bankası nın Kabul Ettiği Tanım, 50 emekçiye istihdam sağlayan isletmeler küçük ölçekli, emekçi istihdam eden giriģimler ise orta ölçekli olarak adlandırılmaktadır 4. Daha ayrıntılı olarak ise, kredi programı kapsamında, yıllık net satıģ tutarı USD ye (20 milyon dahil) eģdeğer Türk Lirası nı aģmayan ve çalıģtırdığı isçi sayısı 250 den fazla olmayan (250 dahil) isletmeler KOBĠ olarak kabul edilmiģtir BirleĢmiĢ Milletler Tanımı BirleĢmiĢ Milletlerin, Türkiye resmi internet sitesinde yayınladığı 1958 yılında Mısır, Ġsrail ve Türkiye yi kapsayan raporunda, sanayi sektöründe varlık gösteren ve çalıģan sayısı 10 un altında kalan iģ yerleri küçük sanayi iģletmesi sayılmıģtır Avrupa da KOBĠ AB, KOBĠ tanımları konusunda gerek ulusal gerekse Birlik bazında karıģıklığa neden olmamak için yeni bir ortak tanım geliģtirmiģtir. 1 Ocak 2005 yılında KOBĠ tanımı güncellenmiģtir. KOBĠ tanımı; isçi sayısı, yıllık ciro, bilanço büyüklüğü ve bağımsızlık derecesinden oluģan ölçütleri kapsamaktadır Özlem YONAR,

14 1.1.7 Asya Ülkelerinde KOBĠ ler Japonya da KOBĠ Ġkinci Dünya SavaĢı sonrasında Japon ekonomisinin hızla kalkınması ve geliģmesinde küçük ve orta büyüklükteki iģletmelerin büyük rol oynadığı yadsınamaz bir gerçektir. Ancak Japonya KOBĠ lere sadece bu dönemde değil her zaman özel politikalar uygulayarak destek vermiģtir. Japonya da küçük ve orta büyüklükteki iģletme tanımına genellikle istihdam edilen personel sayısı ve yatırılan sermaye tutarı esas alınmaktadır. Burada genellikle Sektörlere göre aģağıdaki tabloda yer aldığı gibi farklılaģmaya gidilmiģtir. Tablo 2: Küçük ve Orta Ölçekli ĠĢletmeler Ana Kanunda Yapılan Sınıflandırma ÖLÇÜT/ SEKTÖR SANAYĠ TĠCARET HĠZMET YATIRILAN SERMAYE (milyon yen) 100 milyonun altında ve/veya 30 milyonun altında ve/veya 10 milyon altında ve/veya ĠSTĠHDAM EDĠLEN PERSONEL SAYISI 300 personel altında 100 personelin altında 50 personelin altında Bunun dıģında, özel amaçlı kanunlarla Ana Kanun çerçevesinde ilave tanımlar gerçekleģtirilmektedir. Ayrıca, iģletme ölçeğinde daha ayrıntılı bir sınıflandırma imalat ve ticaret sektörleri için gösterilmektedir. 5

15 Tablo 3: Özel Amaçlı Kanunlarla Ana Kanun Çerçevesinde Ġlave Tanımlar GerçekleĢtirilen Sınıflandırma ĠġLETME BÜYÜKLÜĞÜ Cüce ĠĢletme Çok Küçük ĠĢletme Küçük ve Orta Büyüklükteki ĠĢletmeler ĠMALAT SEKTÖRÜ (ĠġÇĠ SAYISI) 1-4 iģçi 5-19 iģçi iģçi ve 100 milyon Yen den az ödenmiģ sermaye HĠZMET SEKTÖRÜ (ĠġÇĠ SAYISI) 1-2 iģçi 3-4 iģçi Toptancı: 5-99 iģçi Perakendeci: 5-49 iģçi ve 10 milyon Yen den az ödenmiģ sermaye Bu tablodan da anlaģıldığı gibi Cüce ĠĢletmeler ve Çok Küçük iģletmeler iģçi sayısı baz alınarak sınıflandırılmaktadır. Ancak Küçük ve Orta Büyüklükteki ĠĢletmelere baktığımızda iģçi sayısının yanında ödenmiģ sermaye tutarı da ikinci bir nicel ölçüt olarak sınıflandırmada etkili olmaktadır. Bu yaklaģım Küçük ve Orta Büyüklükteki sanayici olgusunda nitelik farklılığının ortaya konmasını sağlamaktadır. Böylelikle özellikle bu kesime yönelik devlet politikalarında uygulama etkinliğinin arttırılmasına olanak vermektedir. Japon ekonomisinde büyük öneme sahip olan KOBĠ ler iģsizlik sorununun giderilmesinde de büyük iģletmelere oranla daha büyük rol oynamaktadırlar Güney Kore de KOBĠ Güney Kore de sanayi üretimi, fabrika ve fabrika dıģı üretim olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. BeĢ iģçiden fazla iģçi çalıģtıran üretim birimleri sanayi iģletmesi, beģ iģçiden az iģçi çalıģtıran üretim birimleri ise sanayi iģletmeleri kapsamı dıģında bırakılmaktadır. 6 6 A.O Gürbüz, Sh ve Küsget Raporu 6

16 Güneydoğu Asya Ülkeleri nde KOBĠ Burada, Malezya, Tayland ve Filipinlerdeki Küçük ve Orta Büyüklükteki ĠĢletme tanımları ele alınacaktır. Malezya da, istihdam edilen iģçi sayısına göre sanayi iģletmeleri Ģu Ģekilde sınıflandırılmaktadır. Tablo 4: Malezya da, Ġstihdam Edilen ĠĢçi Sayısına Göre Sanayi ĠĢletmeleri Sınıflandırma ĠġLETME BÜYÜKLÜĞÜ ĠSTĠHDAM EDĠLEN ĠġÇĠ SAYISI Küçük Ölçekli ĠĢletmeler 5-49 iģçi Orta Ölçekli ĠĢletmeler iģçi Büyük Ölçekli ĠĢletmeler 200 den çok iģçi Filipinlerde küçük ve orta büyüklükteki sanayi tanımında iģletmede çalıģtırılan iģçi sayısı ve aktif toplam sermaye esas alınmıģtır ABD de KOBĠ ler ABD de KOBĠ tanımına istihdam edilen isçi sayısı esas alınmakta olup genellikle 100 e bazı durumlarda da 500 e kadar isçi çalıģtıran isletmeler küçük isletme olarak kabul edilmektedir. Orta ölçekli isletmeler için bu sınır 1000, bazı durumlarda 1500 isçiye kadar yükselebilmektedir. Küçük isletmeler idaresinde (SBA), küçük isletme tanımlaması için belli ölçütler kullanılmaktadır. Buna göre; Yılık satıģ hacmi 17 milyon ABD doları kadar olan isletmeler Yıllık satıģ hacmi 3,5 milyon ABD dolar ından fazla olan tarım isletmeleri ve 100 e kadar isçi istihdam eden toptancı ve 1500 ya da daha fazla isçi istihdam eden üretim isletmeleri küçük isletmelerdir 8 7 DESĠYAB Raporu 8 ġule ÖZKAN,

17 1.2 Türkiye de KOBĠ ler Türkiye Ekonomisi Ġçinde KOBĠ lerin Yeri Ve Önemi 20. Yüzyılın ilk yarısında isletmelerin giderek büyümeleri nedeniyle, KOBĠ'lerin yaģamlarına devam edemeyecekleri düģüncesi gündeme gelmiģtir. Ancak günümüzde KOBĠ' ler ortadan kalkmamıģ, aksine 1970'li yıllardan itibaren teknolojinin geliģmesi, kiģi ve toplumlardaki bağımsızlık eğiliminin artması ve bilgi toplumuna geçiģ gibi nedenlerden dolayı daha önemli hale gelmiģ bulunmaktadırlar. GeliĢmiĢ ülkelerdeki Küçük ve Orta Ölçekli Ġsletmelerin ekonomi içindeki paylarına baktığımızda, küçük farklılıklarla ülkemizdekine benzer özellikler görebiliriz. Gerek ülkemizde, gerekse dünya ekonomilerinde KOBĠ'ler yaģanan önemli krizlerden fazlaca etkilenmemiģ ve hatta bu krizlerin atlatılmasında önemli roller üstlenmiģlerdir. 9 KOBĠ'ler sadece geliģmemiģ ülkelerde yaygın değildir. Türkiye gibi geliģmekte olan ülkelerle, sanayisini tamamlamıģ geliģmiģ ülkelerdeki KOBĠ'ler, sayı, istihdam ve katma değer olarak karsılaģtırılırsa, geliģmiģ ekonomilerde de KOBĠ'lerin önemli bir yeri olduğu görülür. KOBĠ'lerin, sadece ekonomik hayatta değil, sosyal hayatta da önemli rolleri vardır Türkiye de KOBĠ lerin GeliĢim Süreci Türkiye iktisat tarihi incelendiğinde, genel olarak KOBĠ lere çok da fazla önem verilmediğini söyleyebiliriz. Bazı dönemler dıģında KOBĠ lerin ekonomideki payları belli bir oranın altında kalmıģtır. Bu durum 1980 yılına kadar devam etmiģ ancak o dönemde değiģerek liberalizasyon a dönen ekonomik politika sayesinde teģebbüs özgürlüğü ortaya çıkmıģtır. Bu durum sonucunda da teģebbüsler artmıģ ve KOBĠ ler önem kazanmıģtır.1980 yılının KOBĠ ler için ilk dönüm noktası olduğunu belirtmekte fayda vardır. 9 Yrd. Doç. Dr. Nurullah Uçkun, KOBĠ lerin Finansal Sorunlarına Melek Sermaye Çare Olabilir mi? Adlı makalesinden, Muhasebe Finansman Dergisi, S: METE Oktav,

18 1994 yılı ise KOBĠ ler için ikinci dönüm noktası niteliğindedir. Özellikle 94 Krizi sonrasında 1980 den beri devam eden teģvikler, destek vb. daha yoğun bir Ģekilde devam etmiģtir. Ancak gerçek anlamda KOBĠ destek çalıģmaları 1996 yılında baģlamıģ ve 1996 yılı KOBĠ yılı olarak ilan edilmiģtir. 1.3 KOBĠ lerin Nicel Ölçütleri Küçük ve orta boy isletmeler tanımlanıp sınıflandırılırken baģvurulan yol nicel ölçütler olmaktadır. ĠĢletmenin büyüklüğü, sınıflandırılması nicel ölçütlerle gerçekleģtirilmektedir. Devlet tarafından teģvik politikalarının adaletli uygulanılabilmesi, hangi isletmelerin bu politikalardan ne kadar faydalanması gerektiği nicel ölçütlerle belirlenmektedir. Nicel ölçütler (TMMOB Makine Mühendisleri Odası,1999; Çolakoğlu, 2007): Ġsletmede istihdam edilen personel sayısı, ĠĢgücünün toplam is zamanı fonu, Üretim toplamı veya iģgücü maliyeti toplamı, Sabit varlıklar, Sabit varlıkların değeri, Makine sayısı, Makine parkı değeri, Makinelerin is zamanı fonu toplamı, Yıllık amortisman tutarı, Kullanılan alan, Kullanılan hacim, Kullanılan malzeme miktarı, Malzeme maliyeti, Enerji kullanımı, Toplam çevirici güç, Toplam sermaye, Özsermaye, 9

19 ÇalıĢma sermayesi, Sabit sermaye, ĠĢ istasyonu sayısı, SipariĢ sayısı, SipariĢ tutarı (değeri), ĠĢletme kapasitesi, Kapasite kullanım oranı, Vardiya sayısı, Üretim hacmi, SatıĢ tutarı, Kar hacmi, Katma değer, Ödenen vergi tutarı, Net servet, Piyasa payı, Ġhracatın satıģ miktarındaki payı vd. 1.4 KOBĠ lerin Avantaj Ve Dezavantajları KOBĠ lerin Avantajları Küçük ve Orta Büyüklükteki Ġsletmeler dünyada özellikle 1960 lı yıllardan itibaren popüler hale gelmiģtir yılında E. F. Schumacher tarafından ABD de Küçük Güzeldir (Small is Beautiful) adıyla KOBĠ lerle ilgili bir kitap yayınlanmıģ ve söz konusu eser tüm dünyada büyük yankı uyandırmıģtır. Yazar kitabında, büyük isletmelere göre, KOBĠ lerin üstünlüklerini Ģu Ģekilde sıralamıģtır: KOBĠ ler daha rekabetçi bir yapıya sahiptirler, Daha fazla verimlidirler, Yeni taleplere ve yeni teknolojilere kolaylıkla uyum sağlarlar, ÇalıĢma tarzları monoton ve sıkıcı değildir, Ekonomik krizlere karsı daha dayanıklıdırlar, 10

20 Ġstihdamı arttırmada ve gelir dağılımını düzeltmede daha baģarılı rol oynarlar. Sonuç olarak denilebilir ki; KOBĠ ler, Schumacher in belirttiği bu özellikleri sayesinde 1960 lı yıllardan itibaren Batılı Ülkelerin sanayileģmesinde öncü kuruluģlar olmuģlardır. KOBĠ ler ayrıca, Daha az yatırımla daha çok üretim ve ürün çeģitliliği sağlamaktadır, Daha düģük yatırım maliyetleriyle istihdam imkânı yaratmaktadır, Emek yoğun teknolojilerle çalıģarak ve genelde düģük vasıflı eleman istihdam ederek issizliğin aģağı çekilmesine katkıda bulunmaktadır. Esnek yapıları itibariyle ekonomik dalgalanmalardan daha az etkilenmektedir, Talep değiģikliklerine ve çeģitliliklerine daha kolay uyum gösterebilmektedir, Teknolojik yenilikleri almaya esnek yapıları nedeniyle daha yatkındır, Bölgelerarası dengeli kalkınmayı sağlar, Gelir dağılımındaki dengesizlikleri azaltır, Bireysel tasarrufları teģvik eder, Büyük sanayi isletmelerinin destekleyicisi ve tamamlayıcısıdır, Ekonominin ve sosyal sistemlerin denge ve istikrar unsurudur KOBĠ lerin Dezavantajları Sermayesi yetersiz olan küçük ve orta boy iģletmeler zaman zaman üretimlerine ara vermektedirler. Öz sermayesi ile yetinmeye çalıģan küçük ve orta boy iģletmeler sermaye yetersizliği ile karsı karsıya kaldıklarında kredi ile finansmana gitmekte bu ise üretim maliyetinin yüksek olmasına yol açmaktadır ÇARIKCI Emin, Uludağ ve Serin,

21 Küçük ve orta boy iģletmeler ucuz iģgücüne yöneldikleri için profesyonel eleman bulunduramayıp, ellerindeki kalifiye elemanları daha yüksek ücret verebilen büyük ölçekli firmalara kaptırabilmektedirler. Ayrıca iģletme ölçeğinin büyütülmesi, faaliyet çeģitlendirilmesi, araģtırma faaliyetleri ve teknolojik geliģmelerden faydalanmak için finans kaynağının nereden bulunabileceğine yönelik bilgi eksikliği sorunu yaģamaktadırlar. 13 Akgemici (2001) çalıģmasında KOBĠ lerin en önemli dezavantajlarını Ģöyle sıralamıģtır: Olumsuz rekabet, Genel yönetim yetersizliği, Stratejik kararların iģletme sahip veya ortaklarınca alınıp, tüm görevlilerin tam katılımının sağlanamaması, ĠĢletme bünyesinde, mali danıģman veya uzman istihdam edememe, Uzman bir finansman ekibi veya bölümünden yoksunluk, Finansal planlama yetersizliği, Ürün geliģtirme eksikliği, Üretim ve satıģ arasındaki koordinasyon yetersizliği, Modern pazarlama etkinlikleri sergileyememe, ĠĢletmelerin küçük ve orta ölçekli olması nedeniyle ihale vb. etkinlikleri Ġzleyememek, ĠĢyerinin veya yerleģim alanının küçüklüğü, Bağımsızlığını kaybetme ve batma riski oluģturmaktadır. 1.5 KOBĠ lerin Ġhtiyaçlarının Tespiti Her iģletmenin sektörüne ve büyüklüğüne göre temel gereksinim duyduğu bazı ihtiyaçlar vardır. Aynı durum KOBĠ ler içinde geçerli olup, bu ihtiyaçların belirlenmesi için Devlet Planlama TeĢkilatı ve KOSGEB çeģitli çalıģmalar yapmıģtır. 13 Uludag ve Serin,

22 DPT koordinasyonunda yapılan, Ġktisat Kongresi nde hazırlanan KOBĠ ÇalıĢma Raporu, KOBĠ Özel Ġhtisas Komisyon Raporu, KOBĠ Stratejisi ve Eylem Planı, Sanayi Stratejisi Dokümanı, Kalkınma Plan ve Programlarında; KOBĠ lere dair yetersiz sermaye yapıları, geleneksel üretim yapıları, teknoloji ve kalite seviyelerinin düģüklüğü, rekabet düzeylerinin düģüklüğü ve benzeri sorunlar vurgulanmaktadır. KOBĠ lere yönelik olarak yapılan bir diğer önemli çalıģma da KOSGEB Saha Anket ÇalıĢmasıdır. KOBĠ lerin sorunlarını daha iyi anlayabilmek ve daha kalıcı ve etkili çözümler sunmak için yapılmıģ bu çalıģmada KOSGEB resmi internet sitesi verilerine göre : 2004 yılında iģletmeye yönelik olarak yapılan bu çalıģma ile imalat sanayindeki KOBĠ lere verilen hizmet ve desteklerin etkin Ģekilde sunulabilmesi için, desteklerden yararlanacak olan iģletmelerin mevcut durumlarının tespit edilmesi amaçlanmıģtır yılında KOSGEB tarafından KOBĠ Saha Anket ÇalıĢması genel olarak değerlendirildiğinde Ģu temel hususlar ortaya çıkmıģtır. ĠĢletmeler düģük teknoloji ile üretim yapmaktadır ve yeni yatırıma ihtiyaçları vardır. ĠĢletmelerin çoğu patent ve markaya sahip değildir. ĠĢletmelerin büyük çoğunluğunun herhangi bir kalite belgesi bulunmamaktadır. ĠĢletmeler arasında e-ticaret yapanların sayısı son derece azdır. ĠĢletmelerin sermayeleri çok düģüktür. ĠĢletmelerin, yeni yatırım yapmak ve ihracata yönelmek için finansman ihtiyacı bulunmaktadır. ĠĢletmelerin büyük çoğunluğu eğitim ve danıģmalık hizmetlerinden yararlanmamaktadır. Ġhracat yapan iģletmelerin çok azı yurtdıģı fuarlara katılmaktadır. 13

23 Ġhracat yapmayan iģletmelerin buna sebep olarak gösterdiği en önemli nedenler kaynak yetersizliği (sermaye, teknoloji, malzeme vs.) ve dıģ pazarı tanımamadır KOBĠ lerin Temel Sorunları Örgütlenme ve Yönetim Sorunları Genel anlamda örgütlenme olgusu dikkate alındığında, bunun sosyal, ekonomik, hukuki ve siyasi alanda belli bir düzenin, birliğin oluģturulabilmesi için olmazsa olmaz Ģart olduğu görülmektedir. KOBĠ ler ele alındığında, en baģta ekonomik olmak üzere hukuki ve siyasi alanda bir takım örgütlerin kurulması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Çünkü ekonomik açıdan birlik ve beraberlik içinde olmayan KOBĠ ler kendilerini doğru bir Ģekilde ifade edemez, savunma mekanizması geliģtiremez, diğer KOBĠ lerle iliģkiye giremezler ve nihayetinde büyüme gerçekleģmez. Organizeli hareketin sonucunda söz konusu baģarıların elde edilmesi imkanının daha fazla olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Türkiye de KOBĠ örgütlenmeleri vardır ancak baktığımızda bu örgütlerin devlet tarafından kurulmuģ örgütler olduğunu görmekteyiz. KOBĠ lere sadece destek vermekle yetinmektedirler. Ama buna rağmen ülkemizde KOBĠ leri temsil eden hukuki ve siyasi örgütlenmeler bulunmamaktadır. Siyasi alanda KOBĠ lere destek, faaliyette bulunan partilerin zaman zaman gündemlerine almalarıyla sınırlı kalmaktadır. Bunların yanı sıra KOBĠ lere destek veren çeģitli örgütler de bulunmaktadır. Bunlar; birlikler, konfederasyonlar, dernekler ve vakıflardır. Birlikler Türkiye de KOBĠ lere destek veren birlikler denince akla ilk gelen birlik, TOBB (Türkiye ticaret, sanayi, deniz ticareti odaları ve ticaret borsaları birliği) dur. Muhtelif sektörlerin genel birliği olan TOBB de, KOBĠ lerle ilgili bir 14 Mehmet Cansız, Türkiye de KOBĠ ler ve KOSGEB,

24 takım örgütlenmeler ve organizasyonlar gerçekleģtirilmektedir. Ancak TOBB bünyesinde örgütlenebilmek için küçük iģletmelerin 10 ila 49 arası personel istihdam ediyor olması gerekmektedir. Bu koģul da KOBĠ lerin bu birliğe üyeliğini zorlaģtırıcı niteliktedir. Konfederasyonlar KOBĠ ler TESK (Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu) bünyesinde de örgütlenme imkanına sahiptir. TESK e üye olmak için iģletme sahibi ve aile fertlerinin çalıģtığı iģyerleri ile 1 ila 9 arası personel çalıģtırmak gereklidir. TESK bünyesinde TES-AR (Türkiye Esnaf, Sanatkarlar ve Küçük ĠĢletmeler AraĢtırma Enstitüsü) 1991 yılından itibaren KOBĠ lerle ilgili çalıģmalar yapmaktadır. Vakıflar TOSYÖV(Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli ĠĢletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticileri Vakfı) ve MEKSA (Mesleki Eğitim ve Küçük Sanayi Destekleme Vakfı) KOBĠ lerin örgütlenmesinde payı olan vakıflardandır. Dernekler Türkiye de KOBĠ leri gerçek anlamda temsil eden ve KOBĠ lerin organizeli halde hareket etmelerini sağlayan en önemli kuruluģlar derneklerdir. Söz konusu kuruluģlar KOBĠ ler tarafından kuruldukları için, KOBĠ leri birleģtirme ve temsil etme kabiliyeti açısından önemli paya sahiptirler. Önde gelen dernekler; SĠAD (Sanayici ĠĢ Adamları Derneği), GĠAD (Genç ĠĢ Adamları Derneği) dir. Söz konusu dernekler kuruldukları yerlerde, KOBĠ leri tek çatı altında toplayıp, belli bir güç oluģturmaları ve bu Ģekilde sağlanan ileri-geri bağlantılarla büyümelerine imkan tanımaktadırlar. 15

25 Yönetim alanındaki sorunları ele aldığımızda, ülkemizde KOBĠ lerin aynı zamanda kurucuları olan yöneticilerinin, genellikle mühendis, teknisyen ya da usta kökenli kiģiler olduğunu görürüz. Yöneticiler, teknik alanda yetenekli oldukları için, üretim konusunda çok tecrübeli ve baģarılıdırlar. Ancak; piyasaya yönelik düģünme ve değerlendirme açısından finansman ve yönetim fonksiyonlarının icrasında yeterli seviyede baģarılı olmadıkları gözlenmiģtir. Yani üretici olarak elde ettikleri baģarıları, yönetici, finansmancı ve pazarlamacı olarak elde edememektedirler. 15 Yönetim alanında bir baģka sorun ise genelde aile Ģirketi olan kurucuyöneticinin ani bir Ģekilde (ölüm, hastalık vb.) ayrılması durumunda idari karıģıklık ve boģluk ortaya çıkmasıdır Teknoloji Yönetimi Sorunu Otomasyon ve bilgisayarın iģ hayatına giriģi, iģ üretimini hızla arttırmıģ ve çalıģanların bilgi seviyesini daha kapsamlı teknik bir seviyeye çıkarmıģtır. Bu nedenle yeni teknolojiye uyum sağlamak, günümüz modern toplumu içinde sanayici ile mesleki eğitimcinin baģlıca sorunu haline gelmiģtir. Bu tanım dikkate alındığında know- how Ģeklinde teknik olarak adı konulmuģ olan ve Bir iģin nasıl yapıldığı ile ilgili her türlü bilgi anlamına gelen bu faaliyet, teknolojinin sadece bir kısmını oluģturmaktadır. Ancak, Türkiye de KOBĠ lerin bu önemli kavramın bilincinde olduğu söylenemez. 16 Normal Ģartlarda KOBĠ lerin büyük firmalara nispeten tüketicilere daha yakın olması; onların sorunlarını keģfederek, teknik yeniliklerini daha kolay ortaya koymalarına imkan tanır. Fakat bunun için söz konusu veriler piyasadan; hızlı, doğru, açık bir Ģekilde ve zamanında elde edilebilmeli, iģlenip firma için değerlendirilebilmelidir. Ancak uygulamada, bu sürecin iģlemediği, hatta bu derece önemli bilginin birçok KOBĠ tarafından bir üretim faktörü olarak bile kabul edilmediği görülmektedir. 15 Türkiye de KOBĠ lerin Kurumsal GeliĢimi Ve Finansal Sorunları, Mehmet Behzat Ekinci 16 Orta Ve Küçük ĠĢletmelerde Ġhracata Yönelik Pazarlama Sorunları ve Çözümleri, TOBB 16

26 KOBĠ lerde teknolojik ilerlemenin takibindeki ihmalkarlıklar; daha kaliteli ve ucuz teknolojinin elde edilmesini, yani üretimde maliyetin düģürülebilmesi ve benzeri bir takım fırsatların kaçırılmasına sebep olmaktadır. Teknolojik yenilikleri takip edememek demek, bir bakıma geliģen ve değiģen dünyaya ayak uyduramamak demektir. Her yeni çıkan teknolojik alet insanların hayatlarını kolaylaģtırdığı gibi Ģirketlerinde hayatını kolaylaģtırır. Bu da maliyetleri düģürür, iģletme ömrünün uzamasını sağlar. KOBĠ lerin teknolojiyi takip etmemelerinin en büyük nedenlerinden biri de yeni teknolojik ürün makine, teçhizat vb. fiyatlarının yüksek olması ve iģletmeye mali yük olmasıdır. Ancak bu Ģekildeki ürünlere sahip olmanın, maliyeti bir süre sonra düģürecektir Pazarlama Sorunları Modern pazarlama kavramı, her Ģeyin pazar ile baģladığını kabul etmektedir. Bu nedenle, KOBĠ lerin baģarılarında pazar üzerinde yoğunlaģmak önem kazanmaktadır. 17 Türkiye de KOBĠ lerin çoğunda belli bir pazarlama stratejisi yoktur. Hedef pazarlarını belirlemede de yetersizlerdir. Çünkü pazar araģtırması yapmadan kiģisel gözlemlerini kullanmaktadırlar. Bu da, pazar ihtiyaçlarına uygun üretim yapılamaması ve pazarlama tekniklerinin yeterince benimsenip uygulanmadığını göstermektedir. Ayrıca KOBĠ ler özellikle sosyal-ekonomik koģullardaki değiģmeler sonucu oluģan tüketici tercihlerindeki hızlı değiģiklikleri izlemede ve bunlara uyum sağlamada da yeteri kadar baģarılı olamayabilmektedirler. KOBĠ ler için büyük ölçekli firmalar karģısında rekabette, modern pazarlama anlayıģı ve uygulama eksiklerinin olduğu somut bir gerçektir. KOBĠ lerin çoğunda pazarlama ve satıģ kavramları birbirlerine karıģtırılmakta ve hatta aynı anlamda kullanılmaktadır. Bu durum da bu tip iģletmelerin pazarlamadan çok satıģa ağırlık verdiklerinin göstergesidir. Ancak satıģ oranını arttırmak için pazarlama stratejilerinin iyi belirlenmesi 17 Pazarcık ve Gülmez, 1989, S

27 gerekir ki çoğu KOBĠ nin bu durumdan haberdar dahi olmaması üzücü bir gerçektir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi, küçük ve orta büyüklükteki iģletmeler pazarlama faaliyetlerini etkin bir Ģekilde yönetememektedir. Yeni pazarlar araģtırmak ve pazara girmek, potansiyel müģteri ve kurumlarla iliģkiye girebilmek ciddi bir organizasyon ve zaman gerektirmektedir. KOBĠ ler bu tip organizasyonlara fon ayıramamaktadırlar. Yurt dıģı pazarlarla iliģkiye girmek bir yana yurt içi pazarlarda da sadece bölgesel ihtiyaçlara yönelik çalıģma yapabilmektedirler. Ülkemizde KOBĠ lerin pazarlama sorunlarını Ģu Ģekilde özetlenebilir: Pazar oluģturma ile ilgili ciddi organizasyonlar mevcut değildir. Hedef pazarların araģtırılması, bulunması ve değerlendirilmesinde bir takım eksiklikler vardır. Pazar oluģturmak amacıyla büyük harcamalarda bulunamamaktadırlar. Nitelikli pazarlama elemanları istihdam edilememektedir. Bunun nedeni olarak mali sebepler gösterilebilir. SatıĢ geliģtirme, reklam ve tutundurma çabalarının araģtırılması ve planlamasında aksaklıklar mevcuttur. Fiyat politikalarının tespit edilememesidir. Bunun nedeni ise maliyetlerdeki artıģlar ve bunun düzenli bir Ģekilde fiyatlara yansıtılmıyor olmasıdır. Böylece KOBĠ lerin kar etmemeleri ya da düģük kar etmeleri gibi durumlar ortaya çıkmaktadır. MüĢteri belirlemede stratejik hatalar yapılmaktadır. SipariĢ almak için, daha doğrusu, mal-hizmet pazarlama ve satıģı için müģterinin gelmesinin beklenmesi yanlıģ bir tutumdur. Geleneksel anlayıģta yaygın olan bu tutum artık değiģmiģtir ve müģteriye veya onların faaliyette bulundukları piyasalara gidilmesi doğru bir strateji olarak belirtilmektedir. 18

28 Bütün bu sorunların yanı sıra KOBĠ lerin pazarlama konusunda bazı avantajları da vardır. 18 Bunlar; Doğrudan( direkt) pazarlama KiĢisel müģteri iliģkileri Pahalı ve karmaģık satıģ örgütünün olmaması Esnekliğin yüksek olması SatıĢ giderlerinin azlığıdır Toplam Kalite Yönetimi Ve KOBĠ ler Toplam kalite yönetimi için çok sayıda tanım mevcuttur. Toplam kalite yönetiminin en yaygın tanımları ise Rekabet ve avantaj kazanabilmek için örgütsel kültürün tüm unsurlarının geliģtirilmesine yönelik bütünleģik çabalardır. 19 ve MüĢteri beklentilerini her Ģeyin üzerinde tutan ve müģteri tarafından tanımlanan kaliteyi, tüm faaliyetlerin yürütülmesi sırasında ürün ve hizmet bünyesinde oluģturan bir yönetim biçimidir 20 olarak kabul edilir Toplam kalite yönetimi uygulamaları KOBĠ lerin kurumsallaģmasına önemli katkılar sağlamakta ve mesafe kat etmelerini sağlamaktadır. Toplam kalite yönetiminin öngördüğü sistemler uygulandıkça, paralelinde istikrarlı bir geliģme ve kurumsallaģma da sağlanmaktadır. Toplam kalite yönetimi KOBĠ' lerin yapısı gereği sahip oldukları dinamizm, yeniliklere ayak uydurabilme gibi daha önce belirttiğimiz avantajlarının güçlendirilmesinde de önemli bir rol oynar. Temel ilkelere örnek olarak: sonuçlara yönlendirme, müģteri odaklılık, liderlik ve amacın tutarlılığı, süreçler ve verilerle yönetim, çalıģanların geliģtirilmesi ve katılımı, sürekli öğrenme, yenilikçilik ve iyileģtirme, iģbirliklerinin geliģtirilmesi, kurumsal sosyal sorumluluk verilebilir. 18 KOBĠ lerin Temel Sorunları Ve Sağlanan Destekler, Tahir Akgemci, Charles Zabada, Patrick Rivers Asubonteng Ve Munchus George, (1998), Obstacles To The Application Of TQM Quality Management Ġn Health-Care Organizations, TQM, Vol.9, 20 Ufuk AlpĢahin Aksoy, (2005), ÇağdaĢ Kalite Yönetimi Uygulamalarının ĠĢletmelerin Organizasyon Yapılarına Etkisi Ve Örnek ĠĢletmelerde Organizasyonel DeğiĢimin Boyutlarının Tespiti 19

29 Toplam kalite yönetimi uygulamaları ile KOBĠ'ler bağlı oldukları aile kültürünü ve değerlerini aģarak, seçkin bir kimlik ve çekicilik oluģturacak değerleri, etiği, kültürü ve alt yapıyı kurmak için çaba göstermektedirler. KOBĠ'lerdeki geleneksel anlayıģın aksine toplam kalite yönetimi, iģletmelerin birbiri ile bağımlı ve iliģkili bir dizi sistem, süreç ve verilerle yönetilmesini sağlamaktadır Hammadde Ve Kaynak Temini Sorunu Tedarikleme, teknoloji, ürün tasarımı, ürün geliģtirme, standardizasyon ve nitelikli personel, üretimde kalite unsurunun evrensel boyutlarda elde edilmesinde rol oynayan çok önemli faktörlerdendir. KOBĠ lerin çeģitli malzemelere iliģkin sipariģ hacmi büyük iģletmelere göre daha düģük seviyelerde kalmaktadır. Bu iģletmeler büyük iģletmelere göre finansman ve çalıģma sermayesi bakımından daha kısıtlı imkanlara sahip olduklarından malzeme alırken sipariģ miktarlarında, kısıtlamaları da göz önüne alarak sipariģ vermek zorunda kalmaktadırlar. Bunun sonucunda daha az fiyat indirimi sağlanabilmekte bu da birim maliyeti olumsuz etkileyebilmektedir. Tedariklemede ortaya çıkan bir diğer dar boğaz da sipariģ edilen hammaddenin istenilen zamanda sağlanamamasıdır. KOBĠ ler sipariģ bazlı üretim yaptıklarından, ihtiyaç duydukları malzemeler alacakları sipariģe göre değiģir. Hammaddelerin zamanında tedarik edilememesi nedeniyle iģletmeler, sipariģlerini karģılayabilmek için hammadde stokuna yönelmektedirler. Bu ise kaynak israfına neden olmaktadır. Stoklamaya gidilmemesi halinde de, sürekli fiyat artıģlarından yoğun biçimde etkilenmek her zaman mümkün olmaktadır. 21 Hammadde stoğuna gitmeyen iģletmeler ise malzemeyi yüksek fiyatla alırlar ya da malzeme standartlarına iliģkin toleransları geniģ tutarlar. Ancak bu çözüm yolu da hem maliyetleri artmasına hem de kalite yönünden sıkıntı yaģanmasına neden olur. 21 OKTAV,1990 M. (1990). Orta ve Küçük Ġsletmelerde Ġhracata Yönelik Pazarlama Sorunları ve Çözüm Önerileri, TOBB Yayını No:176,Ankara, s.23 20

30 1.6.6 Üretim Yönetimi Sorunları KOBĠ'ler düģük düzeydeki hammadde ve yarı mamul sipariģlerinden dolayı, fiyatlar ve vadeli koģullar nedeniyle girdi temininde sıkıntılar çekmekte, bu da onların rekabet Ģanslarını azaltmaktadır. Ayrıca, finansal güçlükler, teknoloji ve enformasyon konusundaki yetersizlikler, kalitesiz üretim ve altyapı yetersizlikleri, KOBĠ'lerde üretim kaybına neden olan diğer faktörler arasında yer almaktadır. 22 Üretimde karģılaģılan bir diğer sorun da teknolojiden kaynaklanmaktadır. Bilgi iģlem teknolojisinin yönetim, üretim ve dağıtım alanlarındaki etkinliğinin artması, iģletme bazında yeni örgütsel düzenlemelere gidilmesi ve değiģen tüketici talebi karģısında üretim istemlerinin daha esnek bir yapıya kavuģturulması, bu dönüģümün en temel özelliklerindendir. 23 Tüketici talebi artık daha kaliteli ve üstün tasarımlı farklılaģmıģ ürünlere yönelmektedir. Üretilen mal ve hizmetlerde, belirli kalite normlarının tutturulması imalat sanayinin özellikle bugün içinde bulunduğu aģamada daha da önemlidir. Türkiye'deki KOBĠ'lerin bir kısmı, hiçbir ana sanayi kuruluģuna bağlı olmadan piyasaya mal üretmektedirler. Ancak teknolojik düzeyleri, üretim ve kalite anlayıģları bu kuruluģlarımızı giderek zorlamaktadır 24.Günümüzde KOBĠ'ler bilgisayar teknolojilerini kullanma açısından kötü durumdadırlar. Üretimin teknolojiyle birlikte büyük bir hız kazanması, teknolojik üretime de büyük hız kazandırmıģtır. Örneğin, CNC tornalar, frezeler, matkaplar, iģletme tezgahları üretimi önemli ölçüde artırmıģtır.1994 yılından itibaren birçok KOBĠ anılan CNC tezgahlarına büyük ilgi göstermiģler, bankalar vasıtasıyla veya kendi imkanlarıyla bunları elde ederek, büyük bir kapasite artıģı elde etmiģlerdir. Ekonomik nedenlerden dolayı KOBĠ'lerin 22 ÇETĠN, TURAN VE GÖKALP, 1993: 8 24 Özok, 1993:

31 CNC tezgahlarının genel çoğunluğu atıl durumda bekletilmekte ve stok halinde durdurulmaktadır. Teknolojik olanaklardan yoksun KOBĠ'lerin bu donanımlara sahip olabilmesi için çaba sarf ederken, bu teknolojilere sahip olan KOBĠ'lerin atıl durumda olması bir baģka problem olarak karģımıza çıkmaktadır. Durum böyle iken KOBĠ'lerin günümüz rekabet koģullarında bilgisayar bütünleģik teknoloji sistemlerinin gerekliliğini anlayan ve uygulayan iģletmelerin ayakta kalabileceği gerçeğinden hareketle, üretim süreçlerindeki stratejilerini belirlemeleri zor olmayacaktır. Bu strateji muhakkak ki, teknolojiye adaptasyondan baģka bir Ģey olmayacaktır DıĢ Ticarette KarĢılaĢılan Sorunlar Ġthalatta KarĢılaĢılan Sorunlar Türkiye de mevzuat gereği, vergi mükellefi olan herkes ithalat yapabilmektedir. GeliĢmekte olan bir ülke oluģumuz, sanayileģme çabaları içinde oluģumuz ve buna ilaveten lüks tüketim alıģkanlığımız dolayısıyla ülkemizde büyük tutarlarda ithalat iģlemleri gerçekleģtirilmektedir. Eğer bir ekonomide yapılan ithalat kombinasyonunda esas ağırlığı üretim faktörleri oluģturuyorsa; söz konusu ekonomi için olumlu bir durumun varlığından söz edilebilir. Aksi halde bundan söz etme imkanı olmayacaktır. KOBĠ lerle ilgili ithalat sorunları Ģunlardır; Ġthalat iģlemi, belli bir maliyet gerektirdiğinden bunu gerçekleģtirmek, her firma için mümkün değildir. Söz konusu durumun teģvik vb. desteklerle giderilmesi mümkün olmakla birlikte bunlardan her KOBĠ istifade edememektedir. Bu konuda ki en büyük eksikliklerden biri de KOBĠ lerin genelde dıģ ticaret iģlemlerini edecek bir departmanının olmayıģıdır. Dolayısıyla söz konusu iģlemlerin takibi amatör bir Ģekilde gerçekleģtirilmektedir. KOBĠ lerin ithalat yapacakları firmalarla tam bir iletiģim içinde olamayıģları dil problemleri, konu ile ilgili bilgi eksikliği vs.-iģlemin 22

32 baģlangıcından sonuçlanmasına kadar mütemadiyen sıkıntılarla karģı karģıya kalmalarına sebep olmaktadır. Firmaların derinlemesine pazar araģtırması yapmayıģı fakat rastgele elde edilmiģ bilgilerden hareketle ithalat iģlemlerinde bulunması, istediği nitelikte mal bulamayıģına, bulsa da iģlemi yüksek maliyetle gerçekleģtirmesine sebep olmaktadır Ġhracatta KarĢılaĢılan Sorunlar Ġhracat ülke ekonomisi ve kuruluģlar yönünde büyük bir öneme sahip olduğu somut bir gerçektir. Ġhracat ülke ekonomisinin geliģmesinde ve kalkınmasında önemli bir rol oynar. Ekonominin yeterli derecede ihraç edilebilir mal üretmesi, ihracatın gerçekleģmesi ve beklenen yararların sağlanmasında kritik bir faktördür. Günümüzde ihracat, geliģen ve geliģmekte olan ülkelerde, büyük ve küçük ekonomilerde ve hatta KOBĠ lerde dünya ticaretindeki geliģmeler ıģığında önem verilen ve değiģik ihracat geliģtirme programları ile desteklenen bir faaliyet olarak görülmektedir. Ġhracatın ülke ekonomisine baģlıca faydalarını Ģu Ģekilde sıralayabiliriz: Ġhracat, ülkenin ihtiyacı olan ve kalkınması için gerek duyduğu ithalatın karģılanmasında kullanacağı dövizi sağlayan en önemli araçlardan biridir. Sektörde yer alan kuruluģlar ve kurumlar aracılığı ile ekonominin istihdam yaratma gücüne katkı sağlar. UzmanlaĢmayı ve etkinliği teģvik eder. Ülkenin mevcut kaynaklarının etkin bir Ģekilde değerlendiren pazarlama potansiyeli olan ürünlerde/ pazarlarda yoğunlaģarak daha etkin üretim, pazarlama ve dağıtım yeteneklerinin geliģtirilmesine imkan sağlar. Bunların yanı sıra ihracatın KOBĠ lere sağladığı yararlar da vardır. 23

33 Bunları ise Ģu Ģekilde sıralayabiliriz: Ġhracat, firmanın mevcut fiziki ve insan kaynaklarının değerlendirilmesine böylece etkin kullanımına yardımcı olur. Atıl kapasitenin kullanılması buna örnek verilebilir. Ġhracat kanalı ile firmaların büyüme ve karlılık hedeflerine ulaģması ve böylece firmanın karlılığına olumlu katkı sağlaması mümkün olabilmektedir. Ġhracata yönelmiģ firmaların baģlıca sorunları arasında kalite kontrol ve standardizasyon bulunmaktadır. Ayrıca fiyat-maliyet iliģkisini doğru kuramamaları da bir sorun kaynağıdır. Temelde ihracatta KOBĠ lerin kronik sorunları, ihracat pazarlaması yönetimi düģüncesinin ve yaklaģımının uygulanamamasından kaynaklanmaktadır. Bunların yanı sıra KOBĠ lerin karģılaģtıkları sorunları Ģu Ģekilde sıralayabiliriz 25 : a. Üründen Kaynaklanan Sorunlar Çoğu firma, kalite faaliyetini sadece malın nihai safhası ile ilgili olarak görmektedir. Halbuki modern anlayıģa göre kalite faaliyeti; malın üretimi için girdi temininden baģlayıp, ürün haline getirilmesi, etiketlenmesi, ambalajlanması ve tüketiciye ulaģtırılmasına kadar olan süreci içerir. b. Fiyatlarla Ġlgili Sorunlar Girdilerin yüksek maliyetle temini ve dolayısıyla bunun malın fiyatının yüksek bir Ģekilde tespitine sebep oluģu ihracatı olumsuz etkileyen bir faktördür. Bu da rekabet gücünü azaltmaktadır. Rekabet gücünü olumsuz etkileyen diğer faktörler ise; rakiplerin tanınmaması, dıģ pazarların tanınmaması ve hatalı pazarlama stratejilerinin izlenmesidir. 25 Mehmet Behzat Ekinci KOBĠ lerin Kurumsal GeliĢim Ve Finansal Sorunları, Anadolu Aslanları ĠĢadamları Derneği AraĢtırma Raporları:5 24

34 c. Dağıtım Sorunları Girdi teminindeki gecikmeler ve buna ilaveten düzenli bir üretim planının olmayıģı, dağıtım ile ilgili sorunların ortaya çıkıģındaki en önemli faktörlerdir. Bu olumsuzluklar dolayısıyla zamanında teslimat yapılamamakta ve iģlemlerde devamlılık sağlanamamaktadır. d. Tanıtım KOBĠ lerde tanıtım faaliyetleri oldukça azdır. Çünkü KOBĠ lerin, bu faaliyetin; reklam, fuar ve sergilere katılma, alıcılarla karģılıklı veya yüz yüze görüģme gibi temel unsurları hakkında en baģta, esaslı bilgileri mevcut değildir. Ayrıca maliyet arttırıcı etkilerinin olması dolayısıyla tanıtım faaliyeti, KOBĠ lerin gündemine ciddi bir Ģekilde girememektedir. e. Nitelikli Eleman Sorunu Ġthalat konusunda olduğu gibi, ihracatta da dıģ ticaret departmanı ve nitelikli eleman olmadığı için, iģlemlerin takibinde sorunlarla karģılaģılmaktadır E-Ticaret ve KOBĠ Elektronik ticaret konusunda farklı yaklaģımların olması, elektronik ticaret kavramı için genel bir tanım yapılmasını zorlaģtırmaktadır. Bu durumun temel nedeni iletiģim teknolojilerindeki hızlı değiģime bağlı olarak ortaya çıkan yeni imkânlar nedeniyle elektronik ticaretin sınırlarının tam olarak belirlenememesidir 26. Kısaca, elektronik ticaret kavramının geniģliğinden dolayı elektronik ticaretin tanımının yapılmasının oldukça zor olduğu söylenebilir. Elektronik ticaretin temel araçları telefon, televizyon, faks, elektronik ödeme ve para transferi sistemleri, elektronik veri değiģimi ile internettir. 27 Bilgi teknolojileri ve elektronik ticaret, KOBĠ ler için iģletmelere sağladıkları verimliliğin yanı sıra, iliģkiler yolu ile pazarlama yaklaģımında da 26 YumuĢak, 2001: 3 27 Korkmaz, 2002: 56 25

35 katkılar sağlayabilecek olanaklar sunmaktadır. Ġnternetin kullanımından meydana gelen, ticaret sektöründeki hızlı geliģmeler ile birlikte, giderek daha çok sayıdaki KOBĠ, elektronik ticarete yönelmektedirler. KOBĠ ler tarafından bakıldığında, değiģik uygulamalarla internette bulunmalarının birçok faydası vardır. Bunlar aģağıdaki gibi özetlenebilir: Tüm dünyada geniģ bir müģteri kitlesine ulaģma Ġnternette yer almanın firmanın iģ çevrelerindeki imajının kuvvetlenmesi Kısa dönem yerine uzun dönemlere yayılmıģ bir beklenti ile tüketiciyi bilgilendirme ve destekleme hizmetlerini geliģtirme Ticari fuarlara katılmak veya reklam vermek gibi daha geleneksel ve pahalı pazarlama yöntemleri yerine daha az harcama ile daha büyük kitlelere etkin reklam ve pazarlama gücünü sağlama Pazar ve müģteri araģtırması yapma 7/24 açık dükkan DüĢük dükkan maliyeti Açık ve Ģeffaf Pazar Üretim Yapan KOBĠ ler Ġçin Avantajlar Dağıtıcı yok MüĢteri istekleri ile üretimin yönlendirilmesi Dağıtım Yapan KOBĠ ler Ġçin Avantajlar Stok gerektirmemesi Dünyanın her yerinden ürüne ulaģımın mümkün olması Piyasa ve marka araģtırması 26

36 Kısacası; elektronik ticaret, iģletmenin müģterileri ile ya da diğer iģletmeler ile internette iģ yapmasıdır. Daha önce sadece fiziksel olarak bulundukları çevre ile belli koģullarda, kısıtlı olarak iģ yapabilen iģletmeler, artık internet aracılığı ile de dünyanın her tarafındaki her müģteriye ulaģabilmekte ve kendileri için tamamen yeni bir pazar yeri yaratabilmektedirler. Bu Ģekilde KOBĠ ler, hem müģterilerini hem de çalıģanlarını iģlerini çevrimiçi yapılabilir hale getirmek için çaba sarf etmektedirler. Elektronik ticaret radyo, televizyon gibi iletiģim araçlarının bir türü olarak görüldüğü halde, bir kitle iletiģim aracı olmaktan daha öte satıģlardan promosyona kadar farklı pazarlama amaçları için kullanılabilmektedir. Elektronik ticaret, ticari faaliyetlerin geleneksel dağıtım kanallarından bilgisayar ve iletiģim teknolojilerindeki geliģmelerin bir ürünü olan yeni elektronik dağıtım kanallarına kaydırılmasıdır. E-ticaret, ticari faaliyetlerin bilgisayarlar ve genellikle internet yardımıyla gerçekleģtirilmesidir. Ancak, iģletmelerin e-posta kullanması ve internet sayfasına sahip olmaları e-ticaret yaptıkları anlamına gelmemektedir. Elektronik ticarette ayırt edici temel unsur ticari iģlemlerin elektronik olarak gerçekleģtirilmesidir. Elektronik ticaret ile coğrafi sınırlar ortadan kalkmıģ, satıcılar tüm dünyayı müģteri kabul ederek ticari faaliyetlerini web tabanlı sistemlere dayandırmıģlar, böylece alıcılar ve satıcıların buluģtuğu yerler olan pazarlar farklı bir boyut kazanmıģtır. E-Ticaret teknoloji ve finansman sorunu ve nitelikli eleman sıkıntısı yaģayan KOBĠ ler için zor bir alandır. Bunun nedeni ise e-ticaret alt yapısının kurulmasının yüksek maliyetli olmasıdır. Ayrıca bu sistem kurulduktan sonra sistemi kullanabilecek teknolojik bilgi ve yetenek gereklidir. Ancak KOBĠ yöneticileri bu alanda çok bilgi sahibi olmadıkları için oluģan maliyetleri göze alamazlar. 27

37 1.6.9 Ġnsan Kaynakları Yönetimi Ġle Ġlgili Sorular KOBĠ lerin tanımlanıp, sınıflandırılmasında güçlük çekilmesi ve özellikle ortak bir tanım yapılamaması sonucunda, çeģitli kuruluģ ve kurumlar genel olarak iģ gören sayısını baz almıģlardır. Bu nedenledir ki, KOBĠ ler için Ġnsan Kaynakları Yönetimi büyük önem taģımaktadır. Bu durum KOBĠ lerde emek yoğun teknolojilerin önemli olmasının doğal bir sonucu sayılabilir. KOBĠ ler üretimde çalıģacak iģ gören istihdam etmekte zorlanmazken üst ve orta yönetim kademeleri içinse personel istihdam etmek oldukça zordur. Bu durum özellikle üst yönetim kademelerine ilerledikçe daha çok geçerlilik kazanır. Çünkü KOBĠ ler finansman, pazarlama, AR-GE gibi çeģitli iģletmecilik iģlevlerinde uzman kiģileri istihdam edebilecek maddi güce sahip değildirler. Ayrıca ücret düzeyinden bakıldığında ise, büyük Ģirketlerin ücretleri, KOBĠ lere göre daha yüksektir. Ancak bunların yanı sıra KOBĠ lerin büyük Ģirketlerde olmayan bir avantajı vardır. O da yönetim ve personel arasındaki doğrudan ve bireyselleģmiģ olan iliģkidir. Bu iliģki KOBĠ lerde çalıģan personelin büyük iģletmelere göre daha düģük ücret almalarına rağmen genellikle iģyerlerinden memnun olmalarını sağlar. Ayrıca KOBĠ ler ekonomik konjoktörün kötüye gittiği durumlarda büyük Ģirketler gibi iģçi çıkarımına gitmez, büyük fedakarlıkları göze alarak, iģ görenlerinin koruma çabası içerisine girer. KOBĠ lerin Ġnsan Kaynakları Yönetimi alanındaki baģlıca üstünlüklerini Ģu Ģekilde sıralayabiliriz 28 ; Küçük firmalar insanlara yaģadıkları ortam ve mahallelerde istihdam imkanı sağlar, Küçük iģletmelerde çalıģanlar genelde karar iģlevi içinde yer alırlar. Bu da çalıģanların iģi sahiplenmesini ve iģyerine bağlılığı arttırır. 28 Türkiye de Küçük ve Orta Ölçekli ĠĢletmelerin Yönetim Sorunları ve Çözümleri, ĠSTANBUL TĠCARET ODASI 28

38 Bu tip iģletmelerde çalıģanların performanslarını gözlemlemek ve değerlendirmek daha kolaydır. Ġnsan Kaynakları Yönetimi ile ilgili sorunların baģında nitelikli eleman bulma zorluğu gelmektedir. Çünkü nitelikli eleman yüksek maaģ ve yan ödemeler ister ancak KOBĠ ler bunları karģılayacak güçte değildirler. Bir baģka sorun ise uzmanlığın önem kazandığı günümüzde çok yönlü eleman çalıģtırmak zorunda kalmalarıdır. Bunun nedenleri ise, bu tip iģletmelerde emek yoğunluğunun nispeten yüksek oluģu, alınan sipariģlere göre farklı iģler yapma zorunluluğudur. Türk sanayisinde kalifiye eleman açığı çırak-kalfa-usta üçlüsünden yüksek okul mezununa kadar geniģ bir yelpazeyi kapsamaktadır. Bu kapsamda eğitim düzeyi ve personelin eğitimi de oldukça önemlidir. Eğitim, iģletme örgütlerine genel anlamda, iģ verimliliğin artıģı örgütte moral yükselmesi, kontrol faaliyetlerinin azalması, iģ kazalarının azalması, iģletme örgütünde süreklilik ve uyumluluk sağlanması gibi yararlar sağlayabilmektedir. Personel eğitimi; iģ görenin belirli bir iģi yapması amacıyla bilgi ve becerisinin arttırılmasına ve dolayısıyla geliģtirilmesine yönelik sistemli uygulamalar bütünüdür. Ġyi hazırlanmıģ bir eğitim programının uygulanmasında gerek iģletme ve gerekse çalıģanların karģılıklı yararları vardır. Eğitim; iģ görenlere yapmakta oldukları iģleri daha iyi yapma olanağı sağladığı gibi onların yükselmesine de yardımcı olur Halkla ĠliĢkiler Ġle Ġlgili Sorunlar Özel ya da tüzel kiģilerin belirlenen hedef kitleler ya da halkla dürüst ve sağlam iliģkiler kurmaları, onları olumlu yönde etkileyen ve karģılıklı yarara sağlayan planlı çabalara giriģmelerine halkla iliģkiler denir. 29 ġimģek,

ELEKTRONİK TİCARET ÖDEME ARAÇLARI

ELEKTRONİK TİCARET ÖDEME ARAÇLARI DERS NOTU - 2 ELEKTRONİK TİCARET ÖDEME ARAÇLARI Ġnternet üzerinden güvenli bir Ģekilde ödeme yapılabilmesi için pek çok araç geliģtirilmiģtir. Kredi Kartı Elektronik Para Elektronik Çek Diğer Ödeme Araçları

Detaylı

ULUSLARARASI REKABETÇĠLĠĞĠN GELĠġTĠRĠLMESĠNĠN DESTEKLENMESĠ TEBLĠĞĠ DEĞERLENDĠRME TOPLANTISI - 1

ULUSLARARASI REKABETÇĠLĠĞĠN GELĠġTĠRĠLMESĠNĠN DESTEKLENMESĠ TEBLĠĞĠ DEĞERLENDĠRME TOPLANTISI - 1 ULUSLARARASI REKABETÇĠLĠĞĠN GELĠġTĠRĠLMESĠNĠN DESTEKLENMESĠ TEBLĠĞĠ DEĞERLENDĠRME TOPLANTISI - 1 T.C. EKONOMĠ BAKANLIĞI ĠHRACAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KOBĠ VE KÜMELENME DESTEKLERĠ DAĠRESĠ 10 AĞUSTOS 2012 GÜNDEM

Detaylı

TÜRKİYE DE KOBİ UYGULAMALARI YMM. NAİL SANLI TÜRMOB GENEL BAŞKANI IFAC SMP (KOBİ UYGULAMARI) FORUMU İSTANBUL

TÜRKİYE DE KOBİ UYGULAMALARI YMM. NAİL SANLI TÜRMOB GENEL BAŞKANI IFAC SMP (KOBİ UYGULAMARI) FORUMU İSTANBUL TÜRKİYE DE KOBİ UYGULAMALARI YMM. NAİL SANLI TÜRMOB GENEL BAŞKANI IFAC SMP (KOBİ UYGULAMARI) FORUMU İSTANBUL 21 MART 2011 HOġ GELDĠNĠZ IFAC in Sayın Başkanı, Kurul Üyeleri, Dünyanın dört bir yanından gelmiş

Detaylı

Örgütler bu karmaģada artık daha esnek bir hiyerarģiye sahiptir.

Örgütler bu karmaģada artık daha esnek bir hiyerarģiye sahiptir. Durumsallık YaklaĢımı (KoĢulbağımlılık Kuramı) Durumsallık (KoĢulbağımlılık) Kuramının DoğuĢu KoĢul bağımlılık bir Ģeyin diğerine bağımlı olmasıdır. Eğer örgütün etkili olması isteniyorsa, örgütün yapısı

Detaylı

KOBĐ lerin Türkiye Ekonomisindeki Yeri

KOBĐ lerin Türkiye Ekonomisindeki Yeri KOBĐ LERDE ĐŞ PLANI HAIRLANMASI ve KOBĐ DESTEK KREDĐLERĐ 30 Nisan Đktisadi ve Đdari Bilimler Fakültesi Bankacılık ve Finans Bölüm Başkanı Okan Universitesi KOBĐ LER NEDEN ÖNEMLĐDĐR? KOBĐ lerin ekonomiye

Detaylı

2010 I. DÖNEM GEBZE EĞİTİM PROGRAMLARI

2010 I. DÖNEM GEBZE EĞİTİM PROGRAMLARI 2010 I. DÖNEM GEBZE EĞİTİM KuruluĢumuz ilgili Devlet KuruluĢları tarafından devlet destekleri kapsamındaki eğitim ve danıģmanlık faaliyetlerinde yetkilendirilmiģ bulunmaktadır. 1 STRATEJĠK PLANLAMA EĞĠTĠM

Detaylı

T.C. EKONOMĠ BAKANLIĞI. Ġhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı

T.C. EKONOMĠ BAKANLIĞI. Ġhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı T.C. EKONOMĠ BAKANLIĞI Ġhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı Vizyonumuz Proje ve kümelenme yaklaşımını esas alan yerel dinamiklerin harekete geçirilmesine olanak sağlayarak,

Detaylı

2009 YILI SAYILARIYLA SAVUNMA SANAYİİMİZ

2009 YILI SAYILARIYLA SAVUNMA SANAYİİMİZ YÜZDE 29 YILI SAYILARIYLA SAVUNMA SANAYİİMİZ M. Kaya YAZGAN SaSaD Genel Sekreteri Giriş Bilindiği gibi Savunma Sanayii Ġmalatçılar Derneği SASAD her yıl yaptığı bir anketle yurdumuzun savunma sanayiinde

Detaylı

ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK YURTİÇİ KARGO

ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK YURTİÇİ KARGO ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK YURTİÇİ KARGO ALĠ ARIMAN:2008463007 OSMAN KARAKILIÇ:2008463066 MELĠK CANER SEVAL: 2008463092 MEHMET TEVFĠK TUNCER:2008463098 ŞİRKET TANITIMI 1982 yılında Türkiye'nin ilk

Detaylı

İkinci Bölümde; Global hazır giyim ticareti senaryoları ve Türkiye için hedefler oluģturulmaktadır.

İkinci Bölümde; Global hazır giyim ticareti senaryoları ve Türkiye için hedefler oluģturulmaktadır. SUNUŞ Türk hazır giyim sektörü her dönem sürdürdüğü yatırım eğilimi ve özellikle dıģ talebe bağlı üretim artıģı ile ekonomik büyümenin itici gücü olmakta, yatırım, kapasite ve üretim artıģı ile emek yoğun

Detaylı

ULUSAL İSTİHDAM STRATEJİSİ EYLEM PLANI (2012-2014) İSTİHDAM-SOSYAL KORUMA İLİŞKİSİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ

ULUSAL İSTİHDAM STRATEJİSİ EYLEM PLANI (2012-2014) İSTİHDAM-SOSYAL KORUMA İLİŞKİSİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ 1. Sosyal yardımlar hak temelli ve önceden belirlenen objektif kriterlere dayalı olarak sunulacaktır. 1.1 Sosyal Yardımların hak temelli yapılmasına yönelik, Avrupa Birliği ve geliģmiģ OECD ülkelerindeki

Detaylı

TOBB VE MESLEKĠ EĞĠTĠM

TOBB VE MESLEKĠ EĞĠTĠM TOBB VE MESLEKĠ EĞĠTĠM Esin ÖZDEMİR Avrupa Birliği Daire Başkanlığı Uzman 15 Ocak 2010, Ankara 1 ĠÇERĠK Türk Eğitim Sisteminin Genel Yapısı Sorunlar Türkiye de Sanayi/Okul ĠĢbirliği TOBB ve Eğitim Oda

Detaylı

Bölüm 4. İşletme Analizi, İşletmenin içinde bulunduğu mevcut durumu, sahip olduğu varlıkları ve yetenekleri belirleme sürecidir.

Bölüm 4. İşletme Analizi, İşletmenin içinde bulunduğu mevcut durumu, sahip olduğu varlıkları ve yetenekleri belirleme sürecidir. Bölüm 4 İşletme Analizi İşletme Analizi, İşletmenin içinde bulunduğu mevcut durumu, sahip olduğu varlıkları ve yetenekleri belirleme sürecidir. İşletmenin ne durumda olduğu ve nelere sahip olduğu bu analizde

Detaylı

ULUSAL Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ BĠRĠNCĠ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç ve kapsam

ULUSAL Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ BĠRĠNCĠ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç ve kapsam ULUSAL Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ KONSEYĠ YÖNETMELĠĞĠ BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Ulusal ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Konseyinin kuruluģ amacını,

Detaylı

HAVZA PROJELERĠNDE SOSYO-EKONOMĠK GĠRDĠLERĠN BELĠRLENMESĠ. Prof.Dr.Özden GÖRÜCÜ KahramanmaraĢ Sütçü Ġmam Üniversitesi Orman Fakültesi

HAVZA PROJELERĠNDE SOSYO-EKONOMĠK GĠRDĠLERĠN BELĠRLENMESĠ. Prof.Dr.Özden GÖRÜCÜ KahramanmaraĢ Sütçü Ġmam Üniversitesi Orman Fakültesi HAVZA PROJELERĠNDE SOSYO-EKONOMĠK GĠRDĠLERĠN BELĠRLENMESĠ Prof.Dr.Özden GÖRÜCÜ KahramanmaraĢ Sütçü Ġmam Üniversitesi Orman Fakültesi Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı ÇölleĢme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü

Detaylı

İhracat Genel Müdürlüğü KOBĠ ve Kümelenme Destekleri Daire BaĢkanlığı. Hatice ġafak ERGÜN Uzman

İhracat Genel Müdürlüğü KOBĠ ve Kümelenme Destekleri Daire BaĢkanlığı. Hatice ġafak ERGÜN Uzman İhracat Genel Müdürlüğü KOBĠ ve Kümelenme Destekleri Daire BaĢkanlığı Hatice ġafak ERGÜN Uzman ULUSLARARASI REKABETÇĠLĠĞE GĠDEN YOLDA KÜMELENME SAMSUN KONFERANSI 7 Aralık 2012 / Samsun Devam ediyoruz...

Detaylı

SPOR ÖRGÜTLERĠNDE TOPLAM KALĠTE YÖNETĠMĠ

SPOR ÖRGÜTLERĠNDE TOPLAM KALĠTE YÖNETĠMĠ SPOR ÖRGÜTLERĠNDE TOPLAM KALĠTE YÖNETĠMĠ Doç. Dr. Hakan Sunay KarĢılaĢtığımız önemli sorunlar, onları yarattığımız düģünce düzeyi ile çözülemez (Albert Einstein) (i). GĠRĠġ 2000 li yıllara girerken organizasyonlarda

Detaylı

T.C. BĠNGÖL ÜNĠVERSĠTESĠ REKTÖRLÜĞÜ Strateji GeliĢtirme Dairesi BaĢkanlığı. ÇALIġANLARIN MEMNUNĠYETĠNĠ ÖLÇÜM ANKET FORMU (KAPSAM ĠÇĠ ÇALIġANLAR ĠÇĠN)

T.C. BĠNGÖL ÜNĠVERSĠTESĠ REKTÖRLÜĞÜ Strateji GeliĢtirme Dairesi BaĢkanlığı. ÇALIġANLARIN MEMNUNĠYETĠNĠ ÖLÇÜM ANKET FORMU (KAPSAM ĠÇĠ ÇALIġANLAR ĠÇĠN) ÇALIġANLARIN MEMNUNĠYETĠNĠ ÖLÇÜM ANKET FORMU (KAPSAM ĠÇĠ ÇALIġANLAR ĠÇĠN) Düzenleme Tarihi: Bingöl Üniversitesi(BÜ) Ġç Kontrol Sistemi Kurulması çalıģmaları kapsamında, Ġç Kontrol Sistemi Proje Ekibimiz

Detaylı

1.GAZĠANTEP ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ ÖDÜLLERĠ

1.GAZĠANTEP ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ ÖDÜLLERĠ 1.GAZĠANTEP ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ ÖDÜLLERĠ ĠÇĠNDEKĠLER 1.GAZĠANTEP SANAYĠDE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ ÖDÜLLERĠ... 2 NEDEN BAġVURMALI?... 3 BAġVURU SÜRECĠ... 4 Hangi kurumlar baģvurabilir?... 4 Büyük Ölçekli ĠĢletmeler...

Detaylı

BATI AKDENĠZ KALKINMA AJANSI

BATI AKDENĠZ KALKINMA AJANSI BATI AKDENĠZ KALKINMA AJANSI TÜRKĠYE TEKNOLOJĠ GELĠġTĠRME VAKFI (TTGV) DESTEKLERĠ Sadık URANLI Mayıs 2011 SUNUM PLANI I. TTGV HAKKINDA II. DESTEKLER 1. AR-GE PROJE DESTEKLERĠ TEKNOLOJĠ GELĠġTĠRME PROJELERĠ

Detaylı

Türk Hazır Giyim ve Tekstil Sektörünün 2008 Yılı Rekabet Durumu (II)

Türk Hazır Giyim ve Tekstil Sektörünün 2008 Yılı Rekabet Durumu (II) Türk Hazır Giyim ve Tekstil Sektörünün 2008 Yılı Rekabet Durumu (II) 2- Tekstil ve Hazır Giyim Ticaretinde Kotalar ve Çin in Sektöre Etkisi Hande UZUNOĞLU Dünyada tekstil ve hazır giyim ticaretinde kota

Detaylı

GĠRĠġĠMCĠLĠK VE Ġġ KURMA

GĠRĠġĠMCĠLĠK VE Ġġ KURMA SORULAR 1- KurulmuĢ ve faaliyetlerini sürdüren bir iģletmede çeģitli iģletmecilik iģlevlerinin geliģtirilmesi için yapılan yenilikçilik çabalarına ne ad verilir? A) İç girişimcilik B) Dış girişimcilik

Detaylı

2016 YILI OCAK-HAZĠRAN DÖNEMĠ KURUMSAL MALĠ DURUM VE BEKLENTĠLER RAPORU

2016 YILI OCAK-HAZĠRAN DÖNEMĠ KURUMSAL MALĠ DURUM VE BEKLENTĠLER RAPORU 2016 YILI OCAK-HAZĠRAN DÖNEMĠ KURUMSAL MALĠ DURUM VE BEKLENTĠLER RAPORU Kamuda stratejik yönetim anlayıģının temelini oluģturan kaynakların etkili ve verimli bir Ģekilde kullanılması ilkesi çerçevesinde,

Detaylı

YENİ DÖNEM VİZYONU VE DESTEKLER

YENİ DÖNEM VİZYONU VE DESTEKLER YENİ DÖNEM VİZYONU VE DESTEKLER Hüseyin TÜYSÜZ KOSGEB Başkan Yardımcısı 28 OCAK 2011, DİYARBAKIR Kapsam Türkiye de KOBİ ler Hakkında Genel Bilgi KOSGEB ve KOBİ lere Sağladığı Mevcut Destekler Yeni KOSGEB

Detaylı

Finansman BaĢlama bitiģ Yüklenici Ülke Toplam proje bütçesi. n adı 01 Ocak 2008- Türkiye 243.025 $ 100% 15 ĠSKUR-KOSGEB-BTC BTC

Finansman BaĢlama bitiģ Yüklenici Ülke Toplam proje bütçesi. n adı 01 Ocak 2008- Türkiye 243.025 $ 100% 15 ĠSKUR-KOSGEB-BTC BTC Bölgesel Kalkınma Girişimi Bakü- Tiflis- Ceyhan (BTC) Boru Hattı Projesi: Sektörler Arası ĠĢbirliğine Dayalı Ġstihdamı GeliĢtirme ve GiriĢimciliği Ref 3 Proje baģlığı Destekleme Projesi- Çukurova Bölgesi

Detaylı

T.C. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Mehmet TEZYETİŞ OSTİM Hizmet Merkezi Müdürü

T.C. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Mehmet TEZYETİŞ OSTİM Hizmet Merkezi Müdürü KOSGEB T.C. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Mehmet TEZYETİŞ OSTİM Hizmet Merkezi Müdürü KOSGEB VE KURULUŞ AMACI KOSGEB, 1990 yılında 3624 sayılı Kanun ile

Detaylı

DOĞAL GAZ SEKTÖRÜNDE PERSONEL BELGELENDĠRMESĠ

DOĞAL GAZ SEKTÖRÜNDE PERSONEL BELGELENDĠRMESĠ Türk Akreditasyon Kurumu Personel Akreditasyon Başkanlığı Akreditasyon Uzmanı 1 Ülkemizde ve dünyada tüm bireylerin iģgücüne katılması ve iģgücü piyasalarında istihdam edilebilmeleri için; bilgiye dayalı

Detaylı

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 5746 Kabul Tarihi : 28/2/2008 Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 12/3/2008 Sayı : 26814 Yayımlandığı Düstur : Tertip :

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Contents I. KISIM İŞLETMECİLİK İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER

İÇİNDEKİLER. Contents I. KISIM İŞLETMECİLİK İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER İÇİNDEKİLER Contents I. KISIM İŞLETMECİLİK İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1.Bölüm: TEMEL İŞLETMECİLİK KAVRAM VE TANIMLARI... 2 Giriş... 3 1.1. Temel Kavramlar ve Tanımlar... 3 1.2. İnsan İhtiyaçları... 8 1.3.

Detaylı

İŞLETME SERMAYESİ

İŞLETME SERMAYESİ İŞLETME SERMAYESİ Fahrettin Günerli SMMM Haziran/2016 İÇİNDEKİLER 0 1-GENEL 2 2- İŞLETME SERMAYESİ İHTİYACINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 2 3- İŞLETME SERMAYESİNİN DÖNGÜSÜ 3 4-İŞLETME SERMAYESİ FİNANSLAMA POLİTİKALARI

Detaylı

İşletme Analizi. Ülgen&Mirze 2004

İşletme Analizi. Ülgen&Mirze 2004 İşletme Analizi Baraz, 2010 İşletme Analizi, İşletmenin içinde bulunduğu mevcut durumu, sahip olduğu varlıkları ve yetenekleri belirleme sürecidir. İşletmenin ne durumda olduğu ve nelere sahip olduğu bu

Detaylı

GİRİŞİMCİLİKTE FİNANSMAN (Bütçe - Anapara - Kredi) FINANCING IN ENTREPRENEURSHIP (Budget - Capital - Credit)

GİRİŞİMCİLİKTE FİNANSMAN (Bütçe - Anapara - Kredi) FINANCING IN ENTREPRENEURSHIP (Budget - Capital - Credit) GİRİŞİMCİLİKTE FİNANSMAN (Bütçe - Anapara - Kredi) FINANCING IN ENTREPRENEURSHIP (Budget - Capital - Credit) GİRİŞİMCİLİKTE FİNANSMAN Girişimcinin finansman ihtiyacı: Finansman ihtiyacının karşılanmasında

Detaylı

PAZARLAMA İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

PAZARLAMA İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Ünite 1 Yrd. Doç. Dr. Polat TUNCER Pazarlama: Müşteri talep, istek ve ihtiyaçlarını tatmin etmek için değişim yönetimini kolaylaştırmaya yönelik birtakım insan aktiviteleridir. Pazarlama: Tüketicileri

Detaylı

T.C. B A ġ B A K A N L I K Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü. Sayı : B.02.0.PPG.0.12-010-06/14200 3 ARALIK 2009 GENELGE 2009/18

T.C. B A ġ B A K A N L I K Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü. Sayı : B.02.0.PPG.0.12-010-06/14200 3 ARALIK 2009 GENELGE 2009/18 I. GİRİŞ GENELGE 2009/18 2007-2013 döneminde Avrupa Birliğinden Ülkemize sağlanacak hibe niteliğindeki fonlar Avrupa Konseyinin 1085/2006 sayılı Katılım Öncesi Yardım Aracı Tüzüğü ve söz konusu Tüzüğün

Detaylı

İÇİNDEKİLER SAYFA NO ÖNSÖZ IX GİRİŞ.. XI

İÇİNDEKİLER SAYFA NO ÖNSÖZ IX GİRİŞ.. XI İÇİNDEKİLER SAYFA NO ÖNSÖZ IX GİRİŞ.. XI BİRİNCİ BÖLÜM FRANCHISING SİSTEMİNİN TANIMI, KAPSAMI VE ÇEŞİTLERİ 1. FRANCHISING KAVRAMI VE TANIMI... 1 1.1. Franchising Kavramı.. 1 1.2. Franchising Sistemi 2

Detaylı

MALİYE BÖLÜMÜ ÖĞRECİLERİNİN İŞLETME BÖLÜMÜNDEN ALACAĞI ÇİFT ANADAL-YANDAL DERS PROGRAM TABLOSU. Dersin Adı Z/S Teo. Uyg.

MALİYE BÖLÜMÜ ÖĞRECİLERİNİN İŞLETME BÖLÜMÜNDEN ALACAĞI ÇİFT ANADAL-YANDAL DERS PROGRAM TABLOSU. Dersin Adı Z/S Teo. Uyg. MALİYE BÖLÜMÜ ÖĞRECİLERİNİN İŞLETME BÖLÜMÜNDEN ALACAĞI ÇİFT ANADAL-YANDAL DERS PROGRAM TABLOSU Sınıfı : 1. Yarıyıl : 1. EġDEĞER Türk Dili I Z 2 0 2 2 2 EġDEĞER Yabancı Dil I Z 3 0 3 3 3 EġDEĞER Atatürk

Detaylı

ĠHRACATÇI EĞĠLĠM ANKETĠ I. Dönem Sonuçları. Ocak - Mart 2009 Gerçekleşmeleri Nisan Haziran 2009 Beklentileri

ĠHRACATÇI EĞĠLĠM ANKETĠ I. Dönem Sonuçları. Ocak - Mart 2009 Gerçekleşmeleri Nisan Haziran 2009 Beklentileri ĠHRACATÇI EĞĠLĠM ANKETĠ I. Dönem Sonuçları Ocak - Mart 2009 Gerçekleşmeleri Nisan Haziran 2009 Beklentileri Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından yaptırılan bu araştırmanın amacı, iç ve dış pazarlardaki

Detaylı

T.C. KARTAL BELEDİYE BAŞKANLIĞI İSTANBUL

T.C. KARTAL BELEDİYE BAŞKANLIĞI İSTANBUL KARARIN ÖZÜ : Sivil Savunma Uzmanlığı nın Görev ve ÇalıĢma Yönetmeliği. TEKLİF : Sivil Savunma Uzmanlığı nın 31.03.2010 tarih, 2010/1043 sayılı teklifi. BAġKANLIK MAKAMI NA; Ġlgi: 18.03.2010 tarih ve 129

Detaylı

ÇELĠK TEKNE SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ. Ticari Gizlidir

ÇELĠK TEKNE SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ. Ticari Gizlidir ÇELĠK TEKNE SANAYĠ VE TĠCARET A.ġ. Ticari Gizlidir KURULUġ Çelik Tekne San. ve Tic.A.ġ. 1972 yılında kurulmuģtur Ġlk olarak Haliç Sütlüce mevkiinde faaliyete geçmiģ ve 1980 yıllarına kadar bu bölgede faaliyetine

Detaylı

T.C. ATILIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANA BİLİM DALI İŞLETME YÖNETİMİ BİLİM DALI

T.C. ATILIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANA BİLİM DALI İŞLETME YÖNETİMİ BİLİM DALI T.C. ATILIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANA BİLİM DALI İŞLETME YÖNETİMİ BİLİM DALI KOBİ LERİN REKABET GÜCÜNÜN ARTIRILMASINDA KÜMELEMENİN ROLÜ VE ÖNEMİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Hazırlayan Hidayet

Detaylı

MUSTAFA KEMAL ÜNĠVERSĠTESĠ BĠLGĠSAYAR BĠLĠMLERĠ UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ YÖNETMELĠĞĠ

MUSTAFA KEMAL ÜNĠVERSĠTESĠ BĠLGĠSAYAR BĠLĠMLERĠ UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ YÖNETMELĠĞĠ MUSTAFA KEMAL ÜNĠVERSĠTESĠ BĠLGĠSAYAR BĠLĠMLERĠ UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ YÖNETMELĠĞĠ BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Mustafa Kemal Üniversitesi

Detaylı

Daima Çözüm Ortağınız!!!

Daima Çözüm Ortağınız!!! Ses3000 CNC Neden Ses3000 CNC? Daima Çözüm Ortağınız!!! Ses3000 CNC, isminin getirdiği sorumluluk ile SatıĢ, Eğitim ve Servis hizmetlerini kurulduğu 1994 yılından beri siz değerli sanayicilerimize sağlamayı

Detaylı

T.C. B A Ş B A K A N L I K Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü. Sayı : B.02.0.PPG.0.12-010-06/5464 30 NĠSAN 2010 GENELGE 2010/11

T.C. B A Ş B A K A N L I K Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü. Sayı : B.02.0.PPG.0.12-010-06/5464 30 NĠSAN 2010 GENELGE 2010/11 GENELGE 2010/11 Dokuzuncu Kalkınma Planında yer alan Ġstanbul un uluslararası finans merkezi olması hedefini gerçekleģtirmek üzere yapılan çalıģmalar kapsamında, Ġstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi

Detaylı

T.C DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK DERSİ GRUP SİSTEM

T.C DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK DERSİ GRUP SİSTEM T.C DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ ÜCRET SİSTEMLERİ VE VERİMLİLİK DERSİ GRUP SİSTEM ABİDİN KUYUMCULUK BURCU ERGİNOĞLU 2009463120 HİLAL ARSLAN 2009463009 NURKAN AKGÜN

Detaylı

E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz.

E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz. Mehmet Can HANAYLI Sanal ortamda hukuksal kurallara uyarak e-ticaret yapabileceksiniz. E-Ticaretin özelliklerini ve araçlarını tanımlayabileceksiniz. E-Ticaretin yararlarını karşılaştırabileceksiniz. E-Ticarette

Detaylı

ÜCRET SĠSTEMLERĠ VE VERĠMLĠLĠK DERSĠ. EKOTEN TEKSTĠL A.ġ.

ÜCRET SĠSTEMLERĠ VE VERĠMLĠLĠK DERSĠ. EKOTEN TEKSTĠL A.ġ. ÜCRET SĠSTEMLERĠ VE VERĠMLĠLĠK DERSĠ EKOTEN TEKSTĠL A.ġ. HAZIRLAYANLAR 2008463084 Gizem Özen 2008463055 Tuğba Gülseven 2009463097 Huriye Özdemir 2007463066 Raziye Sinem Sağsöz SUN GRUBU ŞİRKETLERİ SUN

Detaylı

2013/101 (Y) BTYK nın 25. Toplantısı. Üstün Yetenekli Bireyler Stratejisi nin İzlenmesi [2013/101] KARAR

2013/101 (Y) BTYK nın 25. Toplantısı. Üstün Yetenekli Bireyler Stratejisi nin İzlenmesi [2013/101] KARAR 2013/101 (Y) Üstün Yetenekli Bireyler Stratejisi nin İzlenmesi [2013/101] BTYK nın 2009/102 no.lu kararı kapsamında hazırlanan ve 25. toplantısında onaylanan Üstün Yetenekli Bireyler Stratejisi nin koordinasyonunun

Detaylı

Hibe. Destek Kalemleri a) İhtiyaç analizi, eğitim ve/veya danışmanlık (400 bin Dolar) b) İstihdam desteği, (2 uzman personel)

Hibe. Destek Kalemleri a) İhtiyaç analizi, eğitim ve/veya danışmanlık (400 bin Dolar) b) İstihdam desteği, (2 uzman personel) EKONOMİ BAKANLIĞI & ww.ekonomi.gov.tr URGE Projeleri Desteği Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Desteği (Link) Kimler Başvurabilir Özel Sektör İşbirliği Kuruluşları TİM, TOBB, Dış Ekonomik İlişkiler

Detaylı

NĠHAĠ RAPOR, EYLÜL 2011

NĠHAĠ RAPOR, EYLÜL 2011 9. GENEL SONUÇLAR... 1 9.1. GĠRĠġ... 1 9.2. DEĞERLENDĠRME... 1 9.2.1. Ġlin Genel Ġçeriği... 1 9.2.2. Proje Bölgesinin Kapasiteleri... 1 9.2.3. Köylülerin ve Üreticilerin Kapasiteleri... 2 9.2.4. Kurumsal

Detaylı

Konuşmamda sizlere birkaç gün önce açıklanan İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı hakkında bilgi vereceğim.

Konuşmamda sizlere birkaç gün önce açıklanan İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı hakkında bilgi vereceğim. 4 Ekim 2009 Tarihinde, DPT Müsteşar Yardımcısı Erhan USTA nın Euro50 Group Seminerinde İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planına İlişkin Konuşma Metni Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Detaylı

UYGULAMALI BĠLĠMLER YÜKSEKOKULU

UYGULAMALI BĠLĠMLER YÜKSEKOKULU UYGULAMALI BĠLĠMLER YÜKSEKOKULU MĠSYON Kuruluş Yılı : 2016 MĠSYON Nahcivan, Ġran ve Ermenistan a komģu, geliģime müsait bir yerleģim yeri olan Iğdır, Uygulamalı bilimler Yüksekokulu nun beklentilerine

Detaylı

OSTĠM, 1967 yılında kooperatif olarak kurulmuģtur. Ankara da sanayileģmenin baģlangıç noktası.

OSTĠM, 1967 yılında kooperatif olarak kurulmuģtur. Ankara da sanayileģmenin baģlangıç noktası. OSTĠM, 1967 yılında kooperatif olarak kurulmuģtur. Ankara da sanayileģmenin baģlangıç noktası. OSTİM Kurucu Başkanı Cevat DÜNDAR 1974-92Yön. Kur. Bşk. Turan ÇĠĞDEM 1992 den bu yana Yön. Kur. Bşk. Orhan

Detaylı

VE BİLGİ DENEYİMİ TÜRKİYE DE SANAYİLEŞME SORUNLARI VE KOBİ LERE YÖNELİK ÇÖZÜMLER. Hüseyin TÜYSÜZ KOSGEB Başkan Yardımcısı.

VE BİLGİ DENEYİMİ TÜRKİYE DE SANAYİLEŞME SORUNLARI VE KOBİ LERE YÖNELİK ÇÖZÜMLER. Hüseyin TÜYSÜZ KOSGEB Başkan Yardımcısı. X. KOBİ İ ZİRVESİİ İ REKABET GÜCÜ İÇİN ULUSLARARASILAŞMA VE BİLGİ DENEYİMİ TÜRKİYE DE SANAYİLEŞME SORUNLARI VE KOBİ LERE YÖNELİK ÇÖZÜMLER Hüseyin TÜYSÜZ KOSGEB Başkan Yardımcısı 13 Şubat 2014 KOSGEB KOSGEB,

Detaylı

Ankara Stockholm İstanbul Konya Cinnah Caddesi 39/14 06680 Çankaya Tel: +90.312. 442 92 22 Fax: +90.312. 442 92 48

Ankara Stockholm İstanbul Konya Cinnah Caddesi 39/14 06680 Çankaya Tel: +90.312. 442 92 22 Fax: +90.312. 442 92 48 Küresel Düşün, Profesyonel Hareket Et fcc@fcc.com.tr www.fcc.com.tr Ankara Stockholm İstanbul Konya Cinnah Caddesi 39/14 06680 Çankaya Tel: +90.312. 442 92 22 Fax: +90.312. 442 92 48 Fagelviksvagen 9c

Detaylı

TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ

TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ FELSEFESİ,TEMEL İLKELERİ,VİZYONU MEHMET NURİ KAYNAR TÜRKIYE NIN GELECEK VIZYONU TÜRKĠYE NĠN GELECEK VĠZYONU GELECEĞIN MIMARLARı ÖĞRETMENLER Öğretmen, bugünle gelecek arasında

Detaylı

T.C. ORTA KARADENİZ KALKINMA AJANSI GENEL SEKRETERLİĞİ. YURT ĠÇĠ VE DIġI EĞĠTĠM VE TOPLANTI KATILIMLARI ĠÇĠN GÖREV DÖNÜġ RAPORU

T.C. ORTA KARADENİZ KALKINMA AJANSI GENEL SEKRETERLİĞİ. YURT ĠÇĠ VE DIġI EĞĠTĠM VE TOPLANTI KATILIMLARI ĠÇĠN GÖREV DÖNÜġ RAPORU YURT ĠÇĠ VE DIġI EĞĠTĠM VE TOPLANTI KATILIMLARI ĠÇĠN GÖREV DÖNÜġ RAPORU Adı Soyadı : Emre ARSLANBAY Unvanı : Uzman Konu : Hollanda ÇalıĢma Ziyareti Görev Yeri : HOLLANDA Görev Tarihi : 05-10.03.2017 RAPOR

Detaylı

KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ VE YENİ FİNANSAMAN YÖNTEMLERİ. Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK

KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ VE YENİ FİNANSAMAN YÖNTEMLERİ. Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ VE YENİ FİNANSAMAN YÖNTEMLERİ Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ Finansman, işletmelerin temel işlevlerini yerine getirirken yararlanacakları

Detaylı

Yerel yönetimler (belediye, il özel idaresi, köy tüzel kişiliği, muhtarlıklar),

Yerel yönetimler (belediye, il özel idaresi, köy tüzel kişiliği, muhtarlıklar), Teşvik Yatırım Teşvikleri AB HİBE DESTEKLERİ 1. Hibe Programı Nedir? AB-Türkiye Mali İşbirliği kapsamında yürütülen bölgesel kalkınma programlarında belirlenen öncelik alanlarında hibe programı uygulamasıyla

Detaylı

Kadınların Eğitim Düzeyi Arttıkça, İşgücüne Katılım İmkanları da Artmaktadır

Kadınların Eğitim Düzeyi Arttıkça, İşgücüne Katılım İmkanları da Artmaktadır Kadınların Eğitim Düzeyi Arttıkça, İşgücüne Katılım İmkanları da Artmaktadır Nimet ÇUBUKÇU Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Toprak İşveren: Ülkemizde, kadının çalıģma yaģamındaki sorununu değerlendirir

Detaylı

2 İŞLETMENİN ÇEVRESİ VE İŞLETME TÜRLERİ

2 İŞLETMENİN ÇEVRESİ VE İŞLETME TÜRLERİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İŞLETMECİLİK 13 1.1. İnsan İhtiyaçları 14 1.1.1. Ekonomik Mal ve Hizmetler 16 1.1.2. Talep ve Arz 17 1.1.3. Tüketim ve Tüketici 18 1.1.4. Üretim ve Üretim Faktörleri 18 1.2.

Detaylı

FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4

FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4 FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4 Prof. Dr. Yıldırım Beyazıt ÖNAL 6. HAFTA 4. GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERE ULUSLAR ARASI FON HAREKETLERİ Gelişmekte olan ülkeler, son 25 yılda ekonomik olarak oldukça

Detaylı

ЄfG Araştırma. Geleceği şimdiden planlayın

ЄfG Araştırma. Geleceği şimdiden planlayın ЄfG Araştırma Geleceği şimdiden planlayın Pazar Araştırmaları Firmanızın önceliklerini ve gereksinimlerini tespit ederek, ihtiyaç duyacağınız her türlü bilgiyi sağlamak üzere organizasyonunuz için optimum

Detaylı

KOSGEB DESTEK MODELLERİ. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı

KOSGEB DESTEK MODELLERİ. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı KOSGEB Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı DESTEK MODELLERİ Hamza Alper DOĞRU KOSGEB Burdur Müdürü «KOSGEB Destekleri» Burdur TSO 10 Mart 2016 BURDUR KOSGEB Kimdir?

Detaylı

İşletmenin Fonksiyonları. İşletmenin Fonksiyonları Finansman Fonksiyonu. Finansman Kavramı. Finansman Kavramı. Finansman İnsan Kaynakları.

İşletmenin Fonksiyonları. İşletmenin Fonksiyonları Finansman Fonksiyonu. Finansman Kavramı. Finansman Kavramı. Finansman İnsan Kaynakları. İşletmenin Fonksiyonları Finansman Fonksiyonu Yrd. Doç.. Dr. M. Volkan TÜRKERT Üretim İşletmenin Fonksiyonları Pazarlama Yönetim Lojistik Finansman İnsan Kaynakları Halkla İlişkiler Muhasebe Ar-Ge 1 2

Detaylı

Küme Yönetimi URGE Proje Yönetimi. Kümelenme Bilgi Merkezi Deneyimleri

Küme Yönetimi URGE Proje Yönetimi. Kümelenme Bilgi Merkezi Deneyimleri Küme Yönetimi URGE Proje Yönetimi Kümelenme Bilgi Merkezi Deneyimleri Temel Ġlkeler Mevcut durumun değiģmesi kolay değildir, ZAMAN ve ÇABA gerektirir. DeğiĢimden ziyade DÖNÜġÜM, EVRĠM sürecidir. BaĢarı

Detaylı

SINIFTA ÖĞRETĠM LĠDERLĠĞĠ

SINIFTA ÖĞRETĠM LĠDERLĠĞĠ SINIFTA ÖĞRETĠM LĠDERLĠĞĠ Doç. Dr. Yücel GELĠġLĠ G.Ü.MEF. EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ BÖLÜMÜ Öğretimde Liderlik 1 Liderlik kavramı Liderlik kavramı yöneticiyle eģ tutulan kavram olmakla beraber aralarında ciddi fark

Detaylı

GÜNEġĠN EN GÜZEL DOĞDUĞU ġehġrden, ADIYAMAN DAN MERHABALAR

GÜNEġĠN EN GÜZEL DOĞDUĞU ġehġrden, ADIYAMAN DAN MERHABALAR GÜNEġĠN EN GÜZEL DOĞDUĞU ġehġrden, ADIYAMAN DAN MERHABALAR ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ BAġARILI YÖNETĠMDE ĠLETĠġĠM Hastane İletişim Platformu Hastane ĠletiĢim Platformu Nedir? Bu

Detaylı

GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI SİSTEMİ

GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI SİSTEMİ GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI SİSTEMİ Genellikle profesyoneller tarafından oluşturulan Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı sistemi genç, dinamik, hızlı büyüme ve yüksek karlılık potansiyeli olan

Detaylı

Türk Bankacılık ve Banka Dışı Finans Sektörlerinde Yeni Yönelimler ve Yaklaşımlar İslami Bankacılık

Türk Bankacılık ve Banka Dışı Finans Sektörlerinde Yeni Yönelimler ve Yaklaşımlar İslami Bankacılık İÇİNDEKİLER FİNANS, BANKACILIK VE KALKINMA 2023 ANA TEMA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA: FİNANS VE BANKACILIK ALT TEMALAR Türkiye Ekonomisinde Kalkınma ve Finans Sektörü İlişkisi AB Uyum Sürecinde Finans ve Bankacılık

Detaylı

İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları

İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları İletişim Programlarına Özgü Öğretim Çıktıları Lisans düzeyindeki bir iletiģim programının değerlendirilmesi için baģvuruda bulunan yükseköğretim kurumu, söz konusu programının bu belgede yer alan ĠLETĠġĠM

Detaylı

Ġnternet ve Harekât AraĢtırması Uygulamaları

Ġnternet ve Harekât AraĢtırması Uygulamaları Ġnternet ve Harekât AraĢtırması Uygulamaları Cihan Ercan Mustafa Kemal Topcu 1 GĠRĠġ Band İçerik e- Konu\ Mobil Uydu Ağ Genişliği\ e- e- VoIP IpV6 Dağıtma Altyapı QoS ticaret\ Prensip Haberleşme Haberleşme

Detaylı

MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ

MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ VİZYON BELGESİ (TASLAK) Türkiye 2053 Stratejik Lokomotif Sektörler MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ Millet Hafızası ve Devlet Aklının bize bıraktığı miras ve tarihî misyon, İstanbul un Fethinin

Detaylı

İŞLETMENİN KURULUŞ ÇALIŞMALARI. Doç. Dr. Mahmut AKBOLAT

İŞLETMENİN KURULUŞ ÇALIŞMALARI. Doç. Dr. Mahmut AKBOLAT İŞLETMENİN KURULUŞ ÇALIŞMALARI Doç. Dr. Mahmut AKBOLAT İŞLETMENİN KURULUŞ ÇALIŞMALARI Bu Dersimizde; Kuruluşla İlgili Bazı Temel Kavramlar Genel Olarak İşletmenin Kuruluş Aşamaları Fizibilite Çalışmalarının

Detaylı

KALKINMA KURULU DİYARBAKIR KASIM 2015 BEŞERİ SERMAYE EĞİTİM VE İSTİHDAM KOMİSYONU TRC2 2014-2023 BÖLGE PLANI KOORDİNASYON VE İZLEME KOMİSYONLARI

KALKINMA KURULU DİYARBAKIR KASIM 2015 BEŞERİ SERMAYE EĞİTİM VE İSTİHDAM KOMİSYONU TRC2 2014-2023 BÖLGE PLANI KOORDİNASYON VE İZLEME KOMİSYONLARI KASIM 2015 T. C. KALKINMA KURULU TRC2 2014-2023 BÖLGE PLANI KOORDİNASYON VE İZLEME KOMİSYONLARI DİYARBAKIR BEŞERİ SERMAYE EĞİTİM VE İSTİHDAM KOMİSYONU İLERLEME RAPORU 2015/1 stajyer [Şirket adını yazın]

Detaylı

01.01.2013. İşlevsel veya Bölümsel Stratejiler. İş Yönetim Stratejileri : İşlevsel Stratejiler. Pazarlama: İşlevsel/Bölümsel Stratejiler

01.01.2013. İşlevsel veya Bölümsel Stratejiler. İş Yönetim Stratejileri : İşlevsel Stratejiler. Pazarlama: İşlevsel/Bölümsel Stratejiler İşlevsel Stratejiler İşletmedeki yönetim düzeylerine göre yapılan strateji sınıflamasında orta veya alt yönetim düzeylerinde hazırlanmakta ve uygulanmakta olan stratejilerdir. KURUMSAL STRATEJİLER İş Yönetim

Detaylı

ÖĞR.GÖR.DR. FATĠH YILMAZ YILDIZ TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ MESLEK YÜKSEKOKULU Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ PROGRAMI

ÖĞR.GÖR.DR. FATĠH YILMAZ YILDIZ TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ MESLEK YÜKSEKOKULU Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ PROGRAMI ÖĞR.GÖR.DR. FATĠH YILMAZ YILDIZ TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ MESLEK YÜKSEKOKULU Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ PROGRAMI Dünya da her yıl 2 milyon kiģi iģle ilgili kaza ve hastalıklar sonucu ölmektedir. ĠĢle ilgili kaza

Detaylı

TÜRK DERİ VE DERİ MAMÜLLERİ SEKTÖRÜ

TÜRK DERİ VE DERİ MAMÜLLERİ SEKTÖRÜ TÜRK DERİ VE DERİ MAMÜLLERİ SEKTÖRÜ Türklerin dericiliğe başlamaları kaynaklara göre, 12. yüzyıla kadar gitmektedir. Köklü bir tarihsel geçmişe sahip olan deri ve deri sanayinin 1970 lerden itibaren ülkemizde

Detaylı

ULUSLARARASI PAZARLAMADA DAĞITIM VE LOJİSTİK

ULUSLARARASI PAZARLAMADA DAĞITIM VE LOJİSTİK ULUSLARARASI PAZARLAMADA DAĞITIM VE LOJİSTİK Uluslararası Pazarlamada dağıtım alt karması birbiriyle ilişkili iki kısımda ele alınır 1- Dağıtım kanalları seçimi 2- Fiziksel dağıtım (lojistik) ULUSLARARASI

Detaylı

AR&GE BÜLTEN 2010 ġubat EKONOMĠ ĠZMĠR FĠNANS ALTYAPISI VE TÜRKĠYE FĠNANS SĠSTEMĠ ĠÇĠNDEKĠ YERĠ

AR&GE BÜLTEN 2010 ġubat EKONOMĠ ĠZMĠR FĠNANS ALTYAPISI VE TÜRKĠYE FĠNANS SĠSTEMĠ ĠÇĠNDEKĠ YERĠ ĠZMĠR FĠNANS ALTYAPISI VE TÜRKĠYE FĠNANS SĠSTEMĠ ĠÇĠNDEKĠ YERĠ Erdem ALPTEKĠN Türk finans sistemi incelendiğinde en büyük payı bankaların, daha sonra ise sırasıyla menkul kıymet yatırım fonları, sigorta

Detaylı

MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI Toplantısı

MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI Toplantısı MERSİN TİCARET VE SANAYİ ODASI Toplantısı 14.03.2017 Dünya da ve Türkiye de KOBİ ler KOBİ ler OECD ülkelerindeki KOBİ ler işletmelerin % 85 lik kısmını, istihdamın ise %70 ini oluşturmaktadır. Güçlü ve

Detaylı

İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Yüzü

İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Yüzü İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Yüzü İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Yüzü 21. yüzyılda Ģirketlerin kurumsallaģmasında, insan kaynakları yönetiminin Ģirketlerde etkin bir Ģekilde iģlemesi, giderek

Detaylı

Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Bütçesinin Gelir, Gider ve Muhasebesine İlişkin Yönetmelik

Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Bütçesinin Gelir, Gider ve Muhasebesine İlişkin Yönetmelik Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Bütçesinin Gelir, Gider ve Muhasebesine İlişkin Yönetmelik Resmi Gazete :20.09.2002 tarih ve 24882 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığından

Detaylı

Tedarik Zinciri Yönetimi

Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik Zinciri Yönetimi Arş.Gör. Duran GÜLER Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik zinciri boyunca tedarik ve zinciri içinde müşteri tatmin düzeyini

Detaylı

Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek in Konuşma Metni

Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek in Konuşma Metni GSO-TOBB-TEPAV Girişimcilik Merkezinin Açılışı Kredi Garanti Fonu Gaziantep Şubesi nin Açılışı Proje Değerlendirme ve Eğitim Merkezi nin Açılışı Dünya Bankası Gaziantep Bilgi Merkezi Açılışı 23 Temmuz

Detaylı

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Ar-Ge Destekleri

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Ar-Ge Destekleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Ar-Ge Destekleri Recep UZUNGİL Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü San-Tez ve Ar-Ge Merkezleri Birimi Giriş Ar-Ge ve yenilikçilik (Ġnovasyon) günümüzde rekabetin

Detaylı

bu Ģekilde Türkiye ye gelmiģ olan sıcak para, ĠMKB de yüzde 400 lerin, devlet iç borçlanma senetlerinde ise yüzde 200 ün üzerinde bir kazanç

bu Ģekilde Türkiye ye gelmiģ olan sıcak para, ĠMKB de yüzde 400 lerin, devlet iç borçlanma senetlerinde ise yüzde 200 ün üzerinde bir kazanç 2007 MALÎ YILI GENEL VE KATMA BÜTÇE KANUN TASARILARI İLE 2005 MALÎ YILI GENEL VE KATMA BÜTÇE KESİNHESAP KANUNU TASARILARININ PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU GÖRÜŞME TUTANAKLARI BAġKAN: Sait AÇBA BAġKANVEKĠLĠ:

Detaylı

GİRİŞİMCİNİN GÜNDEMİ

GİRİŞİMCİNİN GÜNDEMİ GİRİŞİMCİNİN GÜNDEMİ Girişimcinin Gündemi GİRİŞİMCİLER VE KOBİ LER AÇISINDAN MARKA VE ÖNEMİ Günal ÖNCE Günümüzde markalara, Amerikan Pazarlama Birliği nin tanımladığının yanı sıra sadece sahip oldukları

Detaylı

Mustafa KAPLAN KOSGEB Başkanı

Mustafa KAPLAN KOSGEB Başkanı YENİ DÖNEMDE KOSGEB DESTEKLERİ Mustafa KAPLAN KOSGEB Başkanı KAPSAM: 1. Türkiye de KOBİ ler Hakkında Genel Bilgi 2. KOSGEB ve KOBİ lere Sağladığı Mevcut Destekler 3. Yeni KOSGEB Destek Sistemi 4. Yeni

Detaylı

SAĞLIK SERBEST BÖLGESĠ (SSB) ÇALIġMASI

SAĞLIK SERBEST BÖLGESĠ (SSB) ÇALIġMASI SAĞLIK SERBEST BÖLGESĠ (SSB) ÇALIġMASI T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI SAĞLIK HĠZMETLERĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK TURĠZMĠ DAĠRE BAġKANLIĞI 20-11-2012-ANKARA 1 SERBEST BÖLGE TANIMI Genel olarak serbest bölge; ülkenin

Detaylı

2012 YILI SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ FAALĠYET RAPORU

2012 YILI SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ FAALĠYET RAPORU 2012 YILI SOSYAL BĠLĠMLER ENSTĠTÜSÜ FAALĠYET RAPORU ĠÇĠNDEKĠLER ÜST YÖNETĠCĠ SUNUġU I- GENEL BĠLGĠLER A- Misyon ve Vizyon.. B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar... C- Ġdareye ĠliĢkin Bilgiler.... 1- Fiziksel

Detaylı

MERRILL LYNCH MENKUL DEĞERLER A.ġ. YÖNETĠM KURULU EYLÜL 2008 ARA DÖNEM FAALĠYET RAPORU

MERRILL LYNCH MENKUL DEĞERLER A.ġ. YÖNETĠM KURULU EYLÜL 2008 ARA DÖNEM FAALĠYET RAPORU MERRILL LYNCH MENKUL DEĞERLER A.ġ. YÖNETĠM KURULU EYLÜL 2008 ARA DÖNEM FAALĠYET RAPORU I. SUNUġ 1. Tarihsel GeliĢim, Ortaklık Yapısı ve Sermaye ve Ortaklık Yapısı DeğiĢimleri Merrill Lynch Menkul Değerler

Detaylı

INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015

INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer AB ve Uluslararası Organizasyonlar Şefliği Uzman Yardımcısı IMF Küresel Ekonomik

Detaylı

Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar

Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar Modern Pazarlama Anlayışındaki Önemli Kavramlar Müşteri Değeri: Bir değişim işleminde müşterinin elde ettiği yararların katlandığı veya ödediği bedele oranı Müşteri Tatmini: Mal veya hizmetin, müşteri

Detaylı

DAĞITIM KAVRAMLARI ve STRATEJİLERİ

DAĞITIM KAVRAMLARI ve STRATEJİLERİ DAĞITIM KAVRAMLARI ve STRATEJİLERİ Dağıtım Kanalı: Fikir, ürün ve hizmetler gibi, değeri olan şeylerin üretim noktalarından kullanım noktalarına kadar götürülmesiyle uğraşan, birbiriyle bağımlı bir dizi

Detaylı

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI. İhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı. Julide ÇERMİKLİ Şube Müdürü V.

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI. İhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı. Julide ÇERMİKLİ Şube Müdürü V. T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI İhracat Genel Müdürlüğü KOBİ ve Kümelenme Destekleri Daire Başkanlığı Julide ÇERMİKLİ Şube Müdürü V. 2010/8 SAYILI TEBLİĞ - ULUSLARARASI REKABETÇİLİĞİN GELİŞTİRİLMESİ DESTEĞİ 2011/1

Detaylı

TÜRKĠYE TEKNOLOJĠ GELĠġTĠRME VAKFI (TTGV) DESTEKLERĠ

TÜRKĠYE TEKNOLOJĠ GELĠġTĠRME VAKFI (TTGV) DESTEKLERĠ TÜRKĠYE TEKNOLOJĠ GELĠġTĠRME VAKFI (TTGV) DESTEKLERĠ 3 TEMEL DESTEĞĠ MEVCUTTUR 1- Ar-Ge Proje Destekleri 2- Çevre Projeleri Destekleri 3- Teknolojik Girişimcilik Destekleri Ar-Ge Proje Destekleri a) Teknoloji

Detaylı

08 Kasım 2012. Ankara

08 Kasım 2012. Ankara 08 Kasım 2012 Ankara KOBİ ler ve KOSGEB Türkiye de KOBİ tanımı KOBİ tanımı 250 den az çalışan istihdam eden, Yıllık bilanço veya net satış hasılatı 25 milyon TL yi geçmeyen işletmeler Ölçek Çalışan Sayısı

Detaylı

11.04.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ

11.04.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ 11.04.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ ġubat ayı cari iģlemler açığı piyasa beklentisi olan -3,1 Milyar doların hafif üzerinde ve beklentilere yakın -3,19 milyar dolar olarak geldi. Ocak-ġubat cari iģlemler

Detaylı

HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ. SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU

HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ. SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU 2012 ĠÇĠNDEKĠLER ÜST YÖNETĠCĠ SUNUġU I- GENEL BĠLGĠLER A- Misyon ve Vizyon.. B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar... C- Ġdareye

Detaylı

TÜRKİYE SINAİ KALKINMA BANKASI A.Ş. TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş.

TÜRKİYE SINAİ KALKINMA BANKASI A.Ş. TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. TÜRKİYE SINAİ KALKINMA BANKASI A.Ş. TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. TÜRK EXİMBANK (TÜRKİYE İHRACAT KREDİ BANKASI A.Ş.) DÜNYA BANKASI AVRUPA YATIRIM BANKASI İSLAM KALKINMA BANKASI Ortaklık Yapısı İlk özel

Detaylı