TEMEL RADYOLOJİ EDİTÖR PROF. DR. İBRAHİM TANZER SANCAK
|
|
- Belgin Saçan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1
2
3 TEMEL RADYOLOJİ EDİTÖR PROF. DR. İBRAHİM TANZER SANCAK Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Ekonomi Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) Hastanesi Radyoloji Bölümü GÜNEŞ TIP KİTABEVLERİ
4 TEMEL RADYOLOJİ Copyright 2015 Bu Kitabın her türlü yayın hakkı Güneş Tıp Kitabevleri Ltd. Şti. ne aittir. Yazılı olarak izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden kısmen veya tamamen kopya edilemez; fotokopi, teksir, baskı ve diğer yollarla çoğaltılamaz. Yayıncı ve Genel Yayın Yönetmeni: Murat Yılmaz Genel Yayın Yönetmeni Yardımcısı: Polat Yılmaz Yayın Danışmanı ve Tıbbi Koordinatör: Dr. Ufuk Akçıl Dizgi - Düzenleme: İhsan Ağın Kapak Tasarımı: İhsan Ağın Baskı: Ayrıntı Basım ve Yayın Matbaacılık Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. İvedik Organize Sanayi Bölgesi 28. Cad. 770 Sok. No: 105-A Ostim/ANKARA Telefon: (0312) Faks: (0312) Sertifika No: UYARI Medikal bilgiler sürekli değişmekte ve yenilenmektedir. Standart güvenlik uygulamaları dikkate alınmalı, yeni araştırmalar ve klinik tecrübeler ışığında tedavilerde ve ilaç uygulamalarındaki değişikliklerin gerekli olabileceği bilinmelidir. Okuyuculara ilaçlar hakkında üretici fi rma tarafından sağlanan ilaca ait en son ürün bilgilerini, dozaj ve uygulama şekillerini ve kontrendikasyonları kontrol etmeleri tavsiye edilir. Her hasta için en iyi tedavi şeklini ve en doğru ilaçları ve dozlarını belirlemek uygulamayı yapan hekimin sorumluluğundadır. Yayıncı ve editörler bu yayından dolayı meydana gelebilecek hastaya ve ekipmanlara ait herhangi bir zarar veya hasardan sorumlu değildir. Kitabın içindeki bölümlerin bilimsel sorumluluğu ilgili yazarlarına aittir. GENEL DA ITIM GÜNEfi TIP K TABEVLER ANKARA M. Rauf nan Sokak No: S hhiye/ankara Tel: (0312) Faks: (0312) STANBUL Gazeteciler Sitesi Sa lam Fikir Sokak No: 7/2 Esentepe/ stanbul Tel: (0212) Faks: (0212) info@guneskitabevi.com KARTAL fiube Cevizli Mahallesi Denizer Cad. No: 19/C Kartal/ stanbul Tel&Faks: (0216)
5 Bizi bu noktaya ulaştıran tüm güzel insanlara...
6
7 ÖNSÖZ Bu kitap henüz bitmedi. Kitaplar da yaşar mı? Evet yaşar ve yeni doğdu. Başta Türk radyolojisinin değerli isimlerinin bazıları yazar gibi oldular. Zamanları olmadı belki, belki de ayakta durmakta zorlanan sistemin zorlaması ile yapmak istediklerini yapamamanın acısını daha derinlerde hissettiler, yazamadılar. Ama yazanlar oldu. Hem de çok kişiler. Kişilikleri ile bilgilerini harmanladılar, yazdılar. Dimdik ayakta bu güzel insanlar. Sistemin zorluklarına inat yazdılar. Biz inadına varız dediler. Mezun olurken yemin ettik mesleğimizi en iyi şekilde genç meslektaşlarımıza aktarmak için. Siz de eğitim veriyorsunuzdur. Var mı kanıtınız. Onların var karşınızda duruyor Bu kitap yazarlarının bildiği tüm bilgiyi okura vermek için planlanmadı. Okuyucunun konular ile ilgili olarak mutlaka bilmesi gerekenlere odaklandı. Temel bilgiler düzenli bir şekilde yerleştirilmeye çalışıldı. Bölümler sunulurken küçük okuma ipuçları bırakıldı. Bu ipuçlarından yumak oluşturmak isteyenler için daha ileri okuma kaynakları sıralandı. Başlangıcından bugüne 2 yılı aşkın zaman geçti. Tıptaki ve radyolojideki gelişmeler durmadı katlanarak arttı. Evrendeki gerçeğin, değişimin değişmez olduğunu bilerek yeni baskılarda gözümüz. Biz sözümüzde durmak niyetindeyiz. Bir hocam şöyle demişti kitapsız profesör olunmaz. İşte hocam sırada diğerleri Yeter ki kalan zamanımız olsun. Kitapta emeği geçen değerli yazar, çizer, dizer tüm kadim dostlara en derin saygılarımı sunuyorum. Güneş Tıp Kitabevleri çalışanlarına bu projeyi getirip, sabır ve özveri ile takip edip, ortaya çıkması için yaptıkları yoğun çalışmalarına teşekkürlerimi sunmak isterim. Prof. Dr. İbrahim Tanzer Sancak v
8
9 YAZARLAR Prof. Dr. Gülden Acunaş İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Uzm. Dr. Zehra Hilal Adıbelli İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Prof. Dr. Erol Akgül Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Uzm. Dr. Gülşah Aktaş Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Oktay Algın Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Uzm. Dr. N. Kemal Altınbaş Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Ayça Altuğ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. F. Demir Apaydın Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Erkin Arıbal S.B. Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Yrd. Doç. Dr. Gökçe Kaan Ataç Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Ergin Atalar, Ph.D. Bilkent Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Cüneyt Aytekin Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Pınar Balcı Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Gülsüm Bayraktutan Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Işıl Günhan Bilgen Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Uzm. Dr. Sevinç Bostanoğlu Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Doç. Dr. Işık Conkbayır Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Yrd. Doç. Dr. Banu Çakır Turgut Özal Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Levent Çelik TC Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Öğr. Gör. Dr. Gökçen Çoban Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Figen Demirkazık Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Fuldem Yıldırım Dönmez Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Meltem Nass Duce Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Gül Esen İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Handan Güleryüz Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Serap Gültekin Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Uzm. Dr. Elif Gündoğdu Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Doç. Dr. Koray Hekimoğlu Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Mecit Kantarcı Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Can Zafer Karaman Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı vii
10 viii Yazarlar Prof. Dr. Tamer Kaya Osman Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Girişimsel Radyoloji Bilim Dalı Prof. Dr. Ayşegül Köklü Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Klinik Diş Hekimliği Bilimleri Bölümü Yrd. Doç. Dr. Dilek Kösehan Turgut Özal Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Uzm. Dr. Feride Kural Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Funda Obuz Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Ayşenur Oktay Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Turan Olgar Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü Doç. Dr. Şebnem Örgüç Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Nilgün Işıksalan Özbülbül Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Radyoloji Kliniği Prof. Dr. F. Erhan Özdiler Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı Ali Çağlar Özen, M.S.c. Medical Physics Department of Radiology University Medical Center Freiburg Doç. Dr. Burçe Özgen Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Emel Öztürk Memorial Ankara Hastanesi Nükleer Tıp Bölümü Uzm. Dr. Yeliz Pekçevik İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Prof. Dr. İbrahim Tanzer Sancak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Ekonomi Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) Hastanesi Radyoloji Bölümü Prof. Dr. Mustafa Seçil Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Uğur Toprak Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Prof. Dr. Mehtap Tunacı İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Nermin Tunçbilek Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Ahmet Tuncay Turgut Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Doç. Dr. Hasan Yerli Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Tülin Yıldırım Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Erkan Yılmaz Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Doç. Dr. Mehmet Halit Yılmaz İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Uzm. Dr. Yankı Yılmazer İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği Uzm. Dr. İhsan Yüce Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği
11 İÇİNDEKİLER Önsöz iii Yazarlar v KISIM 1 TANISAL RADYOLOJİ FİZİĞİ Bölüm 1 Temel Radyoloji Fiziği Dr. Turan Olgar Bölüm 2 Floroskopi Dr. Turan Olgar Bölüm 3 Bölüm 4 Tanısal Radyolojide Kullanılan X-Işın Dedektörleri Dr. Turan Olgar Radyasyondan Korunma Birimleri ve Radyasyondan Korunma Dr. Turan Olgar KISIM 2 RADYASYONUN BİYOLOJİK ETKİLERİ Dr. Emel Öztürk KISIM 3 ULTRASONOGRAFİ FİZİĞİ Dr. Işık Conkbayır KISIM 4 BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ FİZİĞİ.. 87 Dr. Gökçe Kaan Ataç KISIM 7 OBSTETRİK ULTRASONOGRAFİ Bölüm 1 Obstetrik Ultrasonografi Endikasyonları ve İnceleme Protokolleri Dr. Sevinç Bostanoğlu Bölüm 2 Birinci Trimester Dr. Sevinç Bostanoğlu Bölüm 3 İkinci ve Üçüncü Trimester Dr. Sevinç Bostanoğlu Bölüm 4 Fetus Dışı Değerlendirme Dr. Sevinç Bostanoğlu Bölüm 5 İkiz Gebelikler Dr. Sevinç Bostanoğlu Bölüm 6 KISIM 8 Gebelikte Doppler Ultrasonografi Dr. Sevinç Bostanoğlu OBSTETRİK PATOLOJİLER Bölüm 1 Fetal Anomaliler Dr. Yankı Yılmazer Bölüm 2 Fetal Baþ ve Beyin Anomalileri Dr. Yankı Yılmazer Bölüm 3 Fetal Spinal Anomaliler Dr. Yankı Yılmazer Bölüm 4 Fetal Toraks Anomalileri Dr. Yankı Yılmazer KISIM 5 MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME FİZİĞİ Dr. Ali Çağlar Özen, Dr. Oktay Algın, Dr. Ergin Atalar KISIM 6 KONTRAST MADDELER Dr. İbrahim Tanzer Sancak Bölüm 5 Bölüm 6 Bölüm 7 Fetal Karın Duvarı ve Gastrointestinal Sistem Anomalileri Dr. Yankı Yılmazer Fetal Ürogenital Sistem Anomalileri Dr. Yankı Yılmazer Gebelikte Doppler Ultrasonografi Dr. Yankı Yılmazer ix
12 x İçindekiler KISIM 9 NÖRORADYOLOJİ Bölüm 1 Konjenital Malformasyonlar Dr. Fuldem Yıldırım Dönmez Bölüm 2 Kraniospinal Travma Dr. Feride Kural Bölüm 3 Subaraknoid Kanamalar ve Anevrizmalar Dr. Gökçen Çoban Bölüm 4 İnme Dr. Feride Kural Bölüm 5 İntrakraniyal Vasküler Malformasyonlar Dr. Feride Kural Bölüm 6 İntrakranial Kitleler Dr. Fuldem Yıldırım Dönmez Bölüm 7 İntrakranial Enfeksiyonlar ve Demiyelinizan Hastalıklar Dr. Banu Çakır Bölüm 8 Metabolik Hastalıklar Dr. Banu Çakır Bölüm 9 Ventriküller ve Sisternler Dr. Dilek Kösehan Bölüm 10 Sellar ve Parasellar Lezyonlar Dr. Banu Çakır Bölüm 11 Kafatası ve Meninksler Dr. Dilek Kösehan Bölüm 12 Spinal Anatomi Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 13 Doğumsal Spinal Anomaliler Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 14 Spinal Enfeksiyonlar Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 15 Spinal Travma Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 16 Omurganın Dejeneratif Hastalıkları Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 17 Spinal Kordun Vasküler ve Demiyelinizan Hastalıkları Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 18 Spinal Tümörler ve Tümör Benzeri Lezyonlar Dr. Tülin Yıldırım KISIM 10 BAŞ BOYUN RADYOLOJİSİ Bölüm 1 Baş-Boyun Bölgesinde İnceleme Yöntemleri Dr. F. Demir Apaydın Bölüm 2 Temporal Kemik Radyolojisi Dr. N. Kemal Altınbaş Bölüm 3 Kafa Tabanı Radyolojisi Dr. N. Kemal Altınbaş Bölüm 4 Orbita Radyolojisi Dr. N. Kemal Altınbaş Bölüm 5 Bölüm 6 Nazal Kavite ve Paranazal Sinüsler Dr. Meltem Nass Duce Boynun Fasyaları ve Kompartman Anatomisi Dr. Meltem Nass Duce Bölüm 7 Faringiyal Mukozal Aralık Dr. Meltem Nass Duce Bölüm 8 Mastikatör Aralık Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 9 Parotid Aralık Dr. Hasan Yerli Bölüm 10 Karotid Aralık Dr. F. Demir Apaydın Bölüm 11 Retrofaringeal Aralık Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 12 Perivertebral Aralık Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 13 Viseral Aralık Dr. F. Demir Apaydın Bölüm 14 Posterior Servikal Aralık Dr. Tülin Yıldırım Bölüm 15 Hipofarinks, Larinks ve Servikal Trakea Dr. Can Zafer Karaman Bölüm 16 Lenf Nodu Hastalıkları Dr. F. Demir Apaydın Bölüm 17 Maksilla ve Mandibula Dr. Burçe Özgen Bölüm 18 Sefalometri Dr. Ayşegül Köklü, Dr. F. Erhan Özdiler KISIM 11 TORAKS RADYOLOJİSİ Bölüm 1 Giriş ve Genel Bakış Dr. Koray Hekimoğlu Bölüm 2 Görüntülemede Temel Bulgular Dr. Koray Hekimoğlu Bölüm 3 Gelişimsel Anomaliler Dr. Handan Güleryüz, Dr. Gülşah Aktaş Bölüm 4 Trakea ve Hava Yolu Hastalıkları Dr. Koray Hekimoğlu Bölüm 5 Akciğer Enfeksiyonları Dr. Koray Hekimoğlu
13 İçindekiler xi Bölüm 6 Neoplastik Akciğer Hastalıkları Dr. Koray Hekimoğlu Bölüm 7 Travmalar Dr. Koray Hekimoğlu Bölüm 8 Bölüm 9 Parankimal (İnterstisyel ve İnflamatuar) Akciğer Hastalıkları Dr. Koray Hekimoğlu Mesleki ve Çevresel Akciğer Hastalıkları Dr. Koray Hekimoğlu Bölüm 10 Mediasten Hastalıkları Dr. Koray Hekimoğlu Bölüm 11 Pulmoner Vasküler Hastalıklar ve Pulmoner Ödem Dr. Erkan Yılmaz Bölüm 12 Plevra, Göğüs Duvarı ve Diyafragma Dr. Koray Hekimoğlu KISIM 12 MEME RADYOLOJİSİ Bölüm 1 Mamografi Fiziği Dr. Işıl Günhan Bilgen Bölüm 2 Mamografik Görüntünün Elde Edilmesi ve Değerlendirilmesi Dr. Şebnem Örgüç Bölüm 3 Mamografide Kalite Dr. Ayşenur Oktay Bölüm 4 Mamografide Bulgular; Benign ve Malign Dr. Ayça Altuğ Bölüm 5 Mamografide BI-RADS Raporlama Dr. Erkin Arıbal Bölüm 6 Meme Ultrasonografisi Dr. Serap Gültekin Bölüm 7 Bölüm 8 Bölüm 9 Meme Ultrasonografisinde Malign ve Benign Lezyon İşaretleri Dr. Gülden Acunaş Meme Ultrasonografisinde Raporlama Dr. Figen Demirkazık Meme Manyetik Rezonans Görüntüleme: Teknik, Endikasyonlar ve Yeni Gelişmeler Dr. Pınar Balcı Bölüm 10 Manyetik Rezonans Görüntüleme: Bulgular ve Değerlendirme Dr. Mehtap Tunacı Bölüm 11 Manyetik Rezonans Görüntüleme: BI-RADS Raporlama Dr. Nermin Tunçbilek Bölüm 12 Aksiller Bölgenin Değerlendirilmesi Dr. G. Esen Bölüm 13 Erkek Memesi Dr. Zehra Hilal Adıbelli Bölüm 14 Memede Girişimsel Radyolojik İşlemler Dr. Mehmet Halit Yılmaz Bölüm 15 Postoperatif Memenin Değerlendirilmesi Dr. Pınar Balcı Bölüm 16 Tarama Dr. Erkin Arıbal, Dr. Levent Çelik KISIM 13 ABDOMEN RADYOLOJİSİ-I ÖZEFAGUS, MİDE, DUODENUM, İNCE BAĞIRSAK, KOLON VE SİNDİRİM KANALI TRAVMASI Bölüm 1 Özefagus Dr. Funda Obuz Bölüm 2 Duodenum Dr. Funda Obuz Bölüm 3 Mide Dr. Funda Obuz Bölüm 4 İnce Barsak Dr. Funda Obuz Bölüm 5 Kolon Dr. Funda Obuz Bölüm 6 Sindirim Kanalı Travması Dr. Funda Obuz KISIM 14 ABDOMEN RADYOLOJİSİ-II HEPATOBİLİYER, PANKREAS, DALAK, ADRENAL BEZLER VE PERİTON RADYOLOJİSİ Bölüm 1 Karaciğer Dr. Uğur Toprak Bölüm 2 Safra Kesesi ve Safra Yolları Dr. Nilgün Işıksalan Özbülbül Bölüm 3 Pankreas Radyolojisi Dr. Uğur Toprak Bölüm 4 Dalak Dr. Nilgün Işıksalan Özbülbül
14 xii İçindekiler Bölüm 5 Periton Dr. Nilgün Işıksalan Özbülbül Bölüm 6 Adrenal B Dr. Uğur Toprak KISIM 15 ABDOMEN RADYOLOJİSİ-III ÜROGENİTAL SİSTEM RADYOLOJİSİ Bölüm 1 Üriner Sistem Radyolojisi Dr. Ahmet Tuncay Turgut, Dr. Elif Gündoğdu Bölüm 2 Erkek Genital Sistem Radyolojisi Dr. Ahmet Tuncay Turgut, Dr. Elif Gündoğdu Bölüm 3 Kadın Genital Sistem Radyolojisi Dr. Mustafa Seçil, Dr. Yeliz Pekçevik KISIM 16 KAS İSKELET SİSTEMİ RADYOLOJİSİ Bölüm 1 Anatomik Varyasyonlar ve Patolojiyi Taklit Eden Görünümler Dr. Tamer Kaya Bölüm 2 Konjenital Malformasyonlar Dr. Tamer Kaya Bölüm 3 İskelet Displazileri Dr. Tamer Kaya Bölüm 4 Kemikte Yoğunluk Azlığı, Metabolik ve Hormonal Kemik Hastalıkları Dr. Tamer Kaya Bölüm 5 Kas İskelet Sistemi Travmaları Dr. Tamer Kaya Bölüm 6 Eklemler Dr. Tamer Kaya Bölüm 7 Enfeksiyonlar Dr. Tamer Kaya Bölüm 8 Artritler Dr. Tamer Kaya Bölüm 9 Kas İskelet Sistemi Tümörleri ve Tümör Benzeri Lezyonlar Dr. Tamer Kaya Bölüm 10 Kan Hastalıkları Dr. Tamer Kaya Bölüm 11 Kemik İliği ve Kemik İliği Hastalıkları Dr. Tamer Kaya Bölüm 12 Kemik İnfarktları ve Epifizyel İskemik Nekrozları Dr. Tamer Kaya Bölüm 13 Yumuþak Doku Dr. Tamer Kaya Bölüm 14 İskelet Sistemini Tutan Sendromlar ve Diğer Hastalıklar Dr. Tamer Kaya KISIM 17 KARDİYOVASKÜLER SİSTEM RADYOLOJİSİ Bölüm 1 Kardiyovasküler Sistem Anatomisi Dr. Mecit Kantarcı, Dr. İhsan Yüce, Dr. Gülsüm Bayraktutan Bölüm 2 Kardiyak Görüntüleme Teknikleri Dr. Mecit Kantarcı, Dr. İhsan Yüce, Dr. Gülsüm Bayraktutan Bölüm 3 Konjenital Kalp Hastalıkları Dr. Mecit Kantarcı, Dr. İhsan Yüce, Dr. Gülsüm Bayraktutan Bölüm 4 Edinsel Kalp Hastalıkları Dr. Mecit Kantarcı, Dr. İhsan Yüce, Dr. Gülsüm Bayraktutan Bölüm 5 Vasküler Sistem Radyolojisi Dr. Mecit Kantarcı, Dr. İhsan Yüce, Dr. Gülsüm Bayraktutan KISIM 18 DAMAR İÇİ GİRİŞİMSEL RADYOLOJİK İŞLEMLER Dr. İbrahim Tanzer Sancak KISIM 19 DAMAR DIŞI GİRİŞİMSEL RADYOLOJİK İŞLEMLER Bölüm 1 Bölüm 2 Bölüm 3 Bölüm 4 Bölüm 5 Ürogenital Sistemde Damar Dışı Girişimler Dr. Cüneyt Aytekin Safra Sisteminde Girişimsel Yöntemler Dr. Cüneyt Aytekin Görüntüleme Eşliğinde Perkütan Sıvı Drenajı Dr. Cüneyt Aytekin Görüntüleme Eşliğinde Perkütan Biyopsiler Dr. Cüneyt Aytekin Toraksta Girişimsel Radyolojik İşlemler Dr. Cüneyt Aytekin
15 xiii Bölüm 6 Bölüm 7 Bölüm 8 Gastrointestinal Kanala Yönelik Girişimler Dr. Cüneyt Aytekin Kas-İskelet Sisteminde Girişimsel Radyolojik İşlemler Dr. Cüneyt Aytekin Perkütan Tümör Ablasyon Yöntemleri Dr. Cüneyt Aytekin KISIM 20 GİRİŞİMSEL NÖRORADYOLOJİ Dr. Erol Akgül İNDEKS 1423
16
17 KISIM 1 TEMEL RADYOLOJİ TANISAL RADYOLOJİ FİZİĞİ Bölüm 1 u Temel Radyoloji Fiziği Dr. Turan Olgar Bölüm 2 u Floroskopi Dr. Turan Olgar Bölüm 3 u Tanısal Radyolojide Kullanılan X-Işın Dedektörleri Dr. Turan Olgar Bölüm 4 u Radyasyondan Korunma Birimleri ve Radyasyondan Korunma Dr. Turan Olgar KISIM 1 u TANISAL RADYOLOJİ FİZİĞİ 1
18
19 GİRİŞ 1 TEMEL RADYOLOJİ FİZİĞİ X-ışınları Wilhelm Conrad Röntgen tarafından 1895 te katot tüpleri ile deney yaparken bulunmuştur. X-ışınları elektromanyetik dalgalardır. Elektromanyetik radyasyon fotonlardan oluşur. f frekanslı ve dalga boylu bir fotonun enerjisi E = hf = hc l ile verilir. Burada h Planck sabiti, c ise ışığın boşluktaki hızıdır. hc = 1,2397 x 10 6 ev.m dir. Elektromanyetik spektrum, manyetik rezonans görüntülemede kullanılan çok uzun dalga boylu radyo dalgalarından başlar, mikrodalgalar, kızılötesi, görünür ve ultraviyole ışıkları, radyolojide kullanılan x-ışınları ile devam eder ve nükleer görüntülemede kullanılan çok kısa dalga boylu yüksek enerjili γ (gamma) ışınlarına kadar uzanır. X-ışınlarının dalga boyları Angström (10-10 m) mertebesindedir ve enerjileri kev mertebesindedir (1 ev = 1.6 x J). X-IŞINLARININ OLUŞUMU Bremsstrahlung Spektrumu X-ışınlarının oluşum mekanizması çok basittir. X-ışınları, katot ve anottan oluşan vakumlu x-ışın tüpünden elde edilir. Şekil 1-1 de x-ışını tüpünün şematik gösterimi verilmiştir. Anot ve katot arasına yüksek voltaj uygulanır. Katot negatif yüklenir ve elektron kaynağı olarak davranır. Anot ise pozitif yüklüdür ve elektronlar için hedef görevi görür. Bölüm 1 u Temel Radyoloji Fiziği Elektronlar, katot - anot arasına uygulanan potansiyel farkı altında hızlanarak kinetik enerji kazanırlar. Voltaj olarak bilinen potansiyel farkının uluslar arası birim sisteminde ( The International System of Units, SI) birimi Volt tur. Elektronlar tarafından kazanılan kinetik enerji katot-anot arasına uygulanan potansiyel farkı ile orantılıdır. Örneğin, 80 pik kilo voltajında (kvp) hızlandırılan elektronların kazanacağı maksimum enerji 80 kev tur. Hedef üzerine gelen elektronlar çoğunlukla hedefin yörünge elektronları ile etkileşir ve hedefte elektronlar arasındaki küçük çarpışma enerjileri değiş tokuşlarıyla, gelen elektron kinetik enerjisinin çoğu ısıya dönüşür. Hedefte oluşan bu istenmeyen ısı, hedefte oluşabilecek x-ışını foton sayısını sınırlar. Yüksek enerjili elektronlar bir metal hedefe geldiği zaman, anotu oluşturan maddenin atomlarının çekirdeklerine yakın yerden geçerlerken, pozitif yüklü çekirdeklerin çekim etkisiyle yolundan saparlar. Bu sapma sonucu elektronlar yavaşlayarak kinetik enerjilerinin bir kısmını kaybeder. Her bir elektronun kaybettiği enerji miktarına eşit enerjide bir x-ışını oluşur. X-ışını spektrumunun sürekli kısmını oluşturan bu x-ışınlarına Bremsstrahlung radyasyonu denir. Şekil 1-2 de Bremsstrahlung x-ışınlarının oluşum mekanizması verilmiştir. Elektronların çekirdeğin yakınından geçme mesafesine bağlı olarak farklı enerjilerde x-ışınları elde edilir. Zıt yüklü iki parçacık arasındaki Coulomb çekme kuvveti uzaklığın karesiyle ters orantılı olduğundan çekirdekten uzak mesafelerden geçen elektronlara etkiyen kuvvet daha azdır. Dolayısıyla bu elektronlar daha az kinetik enerji kaybeder ve buna bağlı olarak oluşan x-ışınları da düşük enerjilidir. Çekirdeğe yakın mesafelerden geçen elektronlara etkiyen Coulomb çekme kuvveti daha büyüktür ve buna bağlı olarak yollarındaki sapma daha fazla olduğundan daha fazla kinetik enerji kaybederler. Bu elektronlardan elde edilen x-ışınları spektrumun yüksek enerjili kısmını oluşturur. Hedefin çekirdeği ile direkt olarak çarpışan elektronlar ise tüm enerjilerini kaybeder ve bu yolla oluşan x-ışınları da sürekli x-ışın spektrumunun maksimum enerji kısmını oluşturur. Şekil 1-2 için 3KISIM 1 u TANISAL RADYOLOJİ FİZİĞİ Tungsten hedefli döner anot Elektronlar Isıtılmış tungsten flaman ve odaklama kabı Katot Bakır gövde X-ışınları Vakumlu cam kılıf Yüksek voltaj kaynağı Şekil 1-1 u X-ışını tüpünün şematik gösterimi.
20 4KISIM 1 u TANISAL RADYOLOJİ FİZİĞİ Bölüm 1 u Temel Radyoloji Fiziği E 1 > E 2 > E 3 dir. Çok düşük enerjili x-ışınları (<10keV) tüp zırhında durdurulur. Karakteristik X-Işın Spektrumu X-ışını Şekil 1-2 u Elektronların pozitif yüklü ağır bir çekirdek tarafından çekilerek yollarından saptırılması sonucu elde edilen Bremsstrahlung radyasyonu. Hedef atomlardaki her bir elektron bulunduğu yörüngeye bağlı olarak bir bağlanma enerjisine sahiptir. Çekirdeğe en yakın yörünge olan K yörüngesi en yüksek bağlanma enerjisine sahiptir. Hedef atom üzerine gelen elektronun enerjisi, yörünge elektronun bağlanma enerjisinden yüksek ise elektronla çarpışma şeklinde etkileşerek elektronu yerinden koparabilir ve atomu iyonize edebilir. Elektron boşluğu içeren yani dolu olmayan yörünge enerji olarak kararsızdır ve kararlı bir duruma ulaşmak için bir üst yörüngeden (örneğin, L ya da M yörüngesinden) daha düşük bağlanma enerjisine sahip bir elektron, K yörüngesindeki boşluğu doldurur. Bu geçiş sırasında iki yörüngenin bağlanma enerjilerinin farkına eşit enerjide bir x-ışını fotonu salınır. Bu tür geçişler sonucu oluşan x-ışınlarına karakteristik x-ışınları denir ve enerjileri hedef maddesine bağlıdır. Örneğin L yörüngesinden bir elektron K yörüngesindeki boşluğu doldurursa E = E K E L enerjili bir x-ışını fotonu oluşur. Bu tür geçişler x-ışın spektrumundaki karakteristik pikleri oluşturur. Genel radyoloji incelemeleri için en çok kullanılan anot malzemesi Tungsten dir. Tungsten için K yörünge elektronları 69.5 kev bağlanma enerjisine, L yörünge elektronları 10.2 ile 12.1 kev, M yörünge elektronları da 1.9 ile 2.8 kev aralığında değişen bağlanma enerjilerine sahiptir. Bu nedenle L yörüngesinden K yörüngesine elektron geçişi sonucu yayınlanan karakteristik x-ışın enerjisi yaklaşık 59 kev tur (69.5 kev-10.2 kev). M yörüngesinden K yörüngesine elektron geçişi durumunda ise yaklaşık 67 kev lik x-ışınları yayınlanır (Şekil 1-3). Tanısal enerji aralığında, K yörüngesindeki elektron boşluğunun L, M ve N yörüngelerinden bir elektronla doldurulması sonucu oluşan karakteristik x-ışınları en yaygındır. L yörüngesinden K yörüngesine elektron geçişi sonucu oluşan karakteristik x-ışınları K α ve M yörüngesinden K yörüngesine elektron geçişi sonucu oluşan karakteristik x-ışınları da K β simgesi ile gösterilir. K karakteristik x-ışınları, sadece gelen elektron enerjisinin K yörünge elektronunun bağlanma enerjisinden yüksek olması durumunda salınır. Tungsten hedef için hızlandırma voltajı 69.5 kvp ya da molibden hedef için 20 kvp den yüksek olduğunda karakteristik x-ışınları salınır. Böylece toplam x-ışın spektrumu, belli bir enerjiden maksimum hızlandırma voltajına karşılık gelen maksimum enerjiye kadar farklı enerjili sürekli Bremsstrahlung spektrumu ile bunun üzerine binen belli enerjilerde ve yüksek şiddette karakteristik x-ışın spektrumundan oluşur. Şekil 1-4 te x-ışın enerjisine karşılık bağıl x-ışın şiddetini gösteren x-ışın spektrumu verilmiştir. X-IŞIN TÜPLERİ X-ışın tüpleri, x-ışınlarının oluşturulduğu yerdir. Kabaca x-ışın tüpü katot, anot, döner mil/sabit bobin (rotor/stator), cam kılıf ve tüp muhafazasından oluşur. Tanısal incelemelerde katot filamanından elde edilen elektronlar anoda doğru 20 ile 150 kvp aralığında değişen hızlandırma vol- Gelen elektron Kopan elektron Karakteristik x-ışını ~59 kev Karakteristik x-ışını ~69 kev Şekil 1-3 u Hedef atomda karakteristik x-ışınının oluşumu.
21 KISIM 2 TEMEL RADYOLOJİ RADYASYONUN BİYOLOJİK ETKİLERİ Dr. Emel Öztürk KISIM 2 u RADYASYONUN BİYOLOJİK ETKİLERİ 37
22
23 Kısım 2 u Radyasyonun Biyolojik Etkileri yılında W.Conrad Roentgen in X-ışınlarını ve hemen bir yıl sonra 1896 yılında H. Becquerel in radyoaktiviteyi keşfetmesiyle insanoğlu ilk kez radyasyonla tanışmıştır (Tablo 1). Radyasyon ilk keşfedildiği yıllarda, zararlı olabileceğinden kimse şüphelenmiyordu. Işığa benzeyen ancak görülemeyen, beş duyuyla saptanamayan bir ışınımın zararlı etkilerinin olabileceği kimsenin aklına gelmiyordu. Hatta bilim adamlarının ilk deneylerinde kendilerini veya yakınlarını denek olarak kullandıkları bilinmektedir. Roentgen in ilk çektiği film eşinin elidir lü yılların başında yaşamın birçok alanında X-ışınları ve radyoaktif maddeler kullanılmaya başlanmıştır. Benign hastalıkların tedavileri, radyum/ torium gibi radyoaktif maddeler içeren kozmetik ürünler bu uygulamalara başlıca örneklerdir (Resim 1). Radyasyonun insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri ile ilgili en önemli veriyi Dr. Mihran Kassabian sağladı ve radyasyon harabiyetinin zaman içindeki gelişimini kendi el fotoğraflarını çekerek ortaya koydu. Thomas Edison un asistanı olan ve ona X-ray çalışmalarında yardımcı olan Clarance Dally, derisinde kızarıklık gelişmesine karşın çalışmaya devam etti ve kanser gelişimi yüzünden parmakları, elleri ve sonunda kolları ampute edildi ve 1904 yılında, X-ışınlarının keşfinden sadece 7 yıl sonra kanserden hayatını kaybetti. Clarance Dally radyasyon maruziyeti nedeniyle bilinen ilk ölüm olgusudur. Madam ve kızı Irene Curie de lösemi nedeniyle hayatını kaybeden bilim kadınlarıdır. Bu ölümlerden ve vücutta oluşan hasarlardan sonra radyasyonun biyolojik etkileri ve radyasyondan korunma ile ilgili bilimsel çalışmalar ve temel kavramlar oluşturulmaya başlandı yılında İngiliz Röntgen cemiyeti ilk kez radyasyondan korunma önerilerinde bulundu lı yıllarda radyologlar arasında lösemi insidansındaki artışlar rapor edilmeye başlandı. HÜCRE HASARI VE OLASI HÜCRESEL OLAYLAR Radyasyonun biyolojik etkilerini başlatan temel olay radyasyonun atomlarda oluşturduğu iyonizasyondur. Bu iyonizasyonun yol açtığı moleküler değişiklikler hücreleri, hücrelerde oluşan harabiyetler bu hücrelerin oluşturdukları dokularda hasara yol açarak organları ve tüm vücudu etkileyen bir dizi olaya yol açar (Resim 2). Sonuçta radyasyon, atomda iyonizasyona neden olarak biyolojik hasara giden bir dizi olayı başlatabilir. Radyasyon doğrudan ve dolaylı etki olmak üzere iki şekilde hücre hasarına veya ölümüne yol açar. Doğrudan Etki Radyasyonun direkt olarak hücrenin kritik moleküllerini etkilemesi nedeniyle oluşur (Resim 3). Enzimatik ve yapısal proteinler, RNA gibi hücre içindeki tüm moleküller radyasyon hasarına duyarlıdırlar. Ancak DNA en önemli hedef olup, oluşan hasar hücre bölünmesini dolayısıyla hücrenin yaşamını etkileyebilir. Yüksek lineer enerji transferine (LET) sahip radyasyonlar (nötronlar ve α parçacıkları gibi) doğrudan etki yaparlar. Resim 2 u Radyasyonun Biyolojik Etkilerinin Oluşması KISIM 2 u RADYASYONUN BİYOLOJİK ETKİLERİ Resim 1 u Radyoaktif maddeler içeren kozmetiklerin reklamları (1930 lu yıllar). Bu dönemde radyumun sağlık için yararlı olduğuna inanılırdı.
RÖNTGEN FİZİĞİ 5 X-ışınlarının özellikleri, kalitesi ve kantitesi. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ 5 X-ışınlarının özellikleri, kalitesi ve kantitesi Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-ışınlarının özellikleri, kalitesi ve kantitesi X-ışınları cam veya metal kılıfın penceresinden
DetaylıUltrasonografi Giriş Dr. Funda Karbek AKARCA
Ultrasonografi Giriş Dr. Funda Karbek AKARCA Ege Üniversitesi Acil Tıp AD ATOK 2011 - İZMİR Öğrenim Hedefleri Pratik ultrason fiziği Ultrasesin Yayılımı ve Dokularla Etkileşimi Ultrason Cihazlarının kullanımı
DetaylıRÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI OLUŞUMU Hızlandırılmış elektronların anotla etkileşimi ATOMUN YAPISI VE PARÇACIKLARI Bir elementi temsil eden en küçük
DetaylıNötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar
Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Termal nötronlar (0.025 ev) Orta enerjili nötronlar (0.5-10 kev) Hızlı nötronlar (10 kev-10 MeV) Çok hızlı nötronlar (10 MeV in üzerinde)
DetaylıBölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU
Bölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU İÇİNDEKİLER X-ışınlarının elde edilmesi X-ışınlarının Soğrulma Mekanizması X-ışınlarının özellikleri X-ışını cihazlarının parametreleri
DetaylıRÖNTGEN FİZİĞİ 6. X-Işınlarının madde ile etkileşimi. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ 6 X-Işınlarının madde ile etkileşimi Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI MADDE ETKİLEŞİMİ Elektromanyetik enerjiler kendi dalga boylarına yakın maddelerle etkileşime
DetaylıModern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları
40 Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları 1 Test 1 in Çözümleri 1. USG ve MR cihazları ile ilgili verilen bilgiler doğrudur. BT cihazı c-ışınları ile değil X-ışınları ile çalışır. Bu nedenle I ve II.
DetaylıBölüm 5. Tıbbi Görüntüleme Yöntemlerinin Temel İlkeleri. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU
Bölüm 5 Tıbbi Görüntüleme Yöntemlerinin Temel İlkeleri Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU İÇİNDEKİLER X-ışınları Görüntüleme Teknikleri Bilgisayarlı Tomografi (BT) Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) Nükleer
DetaylıKIŞ OKULU TARİHLERİ: 3-9 ŞUBAT Şubat (otele giriş) 4 Şubat (derslerin başlaması) 9 Şubat (derslerin bitimi ve otelden çıkış)
Değerli Radyoloji Uzmanlık Öğrencileri, Türk Radyoloji Derneği nin Radyoloji Kış Okulu adı altında başlattığı eğitim programı ile ülkemizde radyoloji eğitimi verilen üniversite ve devlet hastanelerindeki
DetaylıRADYASYON GÜVENLİĞİ. Öğr.Gör. Şükrü OĞUZ KTÜ Tıp Fakültesi Radyoloji AB
RADYASYON GÜVENLİĞİ Öğr.Gör. Şükrü OĞUZ KTÜ Tıp Fakültesi Radyoloji AB İyonlaştırıcı radyasyonlar canlılar üzerinde olumsuz etkileri vardır. 1895 W.Conrad Roentgen X ışınını bulduktan 4 ay sonra saç dökülmesini
DetaylıKIŞ OKULU TARİHLERİ: 4-10 ŞUBAT Şubat (otele giriş) 5 Şubat (derslerin başlaması) 10 Şubat (derslerin bitimi ve otelden çıkış)
www.turkrad.org.tr Türk Radyoloji Derneği Yönetim Kurulu nun Radyoloji Kış Okulu adı altında başlattığı eğitim programı ile ülkemizde radyoloji eğitimi veren üniversite ve devlet hastanelerindeki radyoloji
DetaylıX IŞINLARININ ELDE EDİLİŞİ
X IŞINLARININ ELDE EDİLİŞİ Radyografide ve radyoterapide kullanılan X- ışınları, havası boşaltılmış bir tüp içinde, yüksek gerilim altında, ısıtılan katottan çıkan elektron demetinin hızlandırılarak anota
DetaylıX IŞINLARININ NİTELİĞİ VE MİKTARI
X IŞINLARININ NİTELİĞİ VE MİKTARI X IŞINI MİKTARINI ETKİLEYENLER X-ışınlarının miktarı Röntgen (R) ya da miliröntgen (mr) birimleri ile ölçülmektedir. Bu birimlerle ifade edilen değerler ışın yoğunluğu
DetaylıX-IŞINLARININ ÖZELLİKLERİ VE ELDE EDİLMELERİ. X-ışınları Alman fizikçi Wilhelm RÖNTGEN tarafından 1895 yılında keşfedilmiştir.
X-IŞINLARININ ÖZELLİKLERİ VE ELDE EDİLMELERİ X-ışınları Alman fizikçi Wilhelm RÖNTGEN tarafından 1895 yılında keşfedilmiştir. X-ışınlarının oluşum mekanizması fotoelektrik olaya neden olanın tam tersidir.
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMLI
12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Testin 1 in Çözümleri 1. B manyetik alanı sabit v hızıyla hareket ederken,
DetaylıULTRASON GÖRÜNTÜLEME
ULTRASON GÖRÜNTÜLEME Ultrason görüntüleme 50 yıldan uzun zamandır kullanılmaktadır. Tahribastsız, görceli olarak ucuz, mobil ve mükemmel bir çözünürlüğe sahip bir tekniktir. Sadece tıpta değil, tahribatsız
DetaylıRÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI TÜPÜ X-IŞINI TÜPÜ PARÇALARI 1. Metal korunak (hausing) 2. Havası alınmış cam veya metal tüp 3. Katot 4. Anot X-ışın
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMLI
12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Etkinlik A nın Yanıtları 1. Elektromanyetik spektrum şekildeki gibidir.
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV KLİNİKLE TANIŞMA STAJI PROGRAMI 17/09/ /10/2018 STAJ YERİ:
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2018-2019 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV KLİNİKLE TANIŞMA STAJI PROGRAMI 17/09/2018 13/10/2018 Dönem Koordinatörü Dönem Koordinatör Yrd. Staj Sorumlusu : Doç. Dr. Şerife
DetaylıKaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti
Kaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti Radyasyonun Keşfi 1895 yılında Wilhelm Conrad Röntgen tarafından X-ışınlarının keşfi yapılmıştır. Radyasyonun Keşfi 1896 yılında
DetaylıRadyolojik Teknikler - I MRG
F.Ü. SHMYO Tıbbi Görüntüleme Teknikleri 2014 Radyolojik Teknikler - I MRG Selami SERHATLIOĞLU MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME Manyetik güç birimi; 1 Tesla = 10.000 Gauss, (MRG) Dünyanın da sabit bir manyetik
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: E1 Blok Termodinamik Laboratuvarı Laboratuar
DetaylıMANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEMENİN TEMELLERİ. Yrd.Doç.Dr. Ayşegül Yurt Dokuz Eylül Üniversitesi Medikal Fizik AD.
MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEMENİN TEMELLERİ Yrd.Doç.Dr. Ayşegül Yurt Dokuz Eylül Üniversitesi Medikal Fizik AD. Tanı amaçlı tüm vücut görüntüleme yapılır. Elektromanyetik radyasyon kullanır. İyonlaştırıcı
DetaylıATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0
ATOMİK YAPI Atom, birkaç türü birleştiğinde çeşitli molekülleri, bir tek türü ise bir kimyasal öğeyi oluşturan parçacıktır. Atom, elementlerin özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimi olup çekirdekteki
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV KLİNİKLE TANIŞMA STAJI PROGRAMI 18/09/ /10/2017 STAJ YERİ:
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV KLİNİKLE TANIŞMA STAJI PROGRAMI 18/09/2017 14/10/2017 Dönem Koordinatörü Dönem Koordinatör Yrd. Staj Sorumlusu : Doç. Dr. Şerife
DetaylıRadyasyon, Radyoaktivite, Doz, Birimler ve Tanımlar. Dr. Halil DEMİREL
Radyasyon, Radyoaktivite, Doz, Birimler ve Tanımlar Dr. Halil DEMİREL Radyasyon, Radyoaktivite, Doz ve Birimler Çekirdek Elektron Elektron Yörüngesi Nötron Proton Nükleon Atom 18.05.2011 TAEK - ADHK 2
DetaylıALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ
ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ Spektroskopiye Giriş Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY SPEKTROSKOPİ Işın-madde etkileşmesini inceleyen bilim dalına spektroskopi denir. Spektroskopi, Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların
DetaylıRadyasyona Bağlı Hücre Zedelenmesi. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015
Radyasyona Bağlı Hücre Zedelenmesi Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Radyasyon nedir? «Yüksek hızlı partiküller ya da dalgalar şeklinde yayılan enerji» Radyasyon kaynakları 1- Doğal kaynaklar 2- Yapay kaynaklar
DetaylıTIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ
TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ TBT 2201 TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ (2 2 3) 4 AKTS Dersin amaç ve hedefleri, Bilgisayarın donanım yapısı, Windows un tanıtımı, Word programına giriş,
DetaylıATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0
ATOMİK YAPI Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 Elektron Kütlesi 9,11x10-31 kg Proton Kütlesi Nötron Kütlesi 1,67x10-27 kg Bir kimyasal elementin atom numarası (Z) çekirdeğindeki
DetaylıRadyoaktif Çekirdekler
NÜKLEER TIP Tıpta radyoaktif çekirdeklerin kullanılması esasen 1920 lerde önerilmiş ve 1940 larda kullanılmaya başlamıştır. Nükleer tıp görüntülemede temel, hasta vücudunda bir gama aktif bölge oluşturmak
DetaylıX-Işınları. 1. Ders: X-ışınları hakkında genel bilgiler. Numan Akdoğan. akdogan@gyte.edu.tr
X-Işınları 1. Ders: X-ışınları hakkında genel bilgiler Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X-Işınları
DetaylıRÖNTGEN FİZİĞİ. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak RÖNTGEN FİZİĞİNE GİRİŞ VE RADYASYON RADYOLOJİ TANIMI ve Radyolojik görüntüleme yöntemleri ana prensipleri RADYOLOJİ BİLİMİNİN TANIMI Radyoloji
DetaylıFİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım
FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım devreleri Manyetik alanlar Akım nedeniyle oluşan manyetik
DetaylıRadyasyon nedir Nasıl ölçülür Günlük pratikte alınan radyasyon ERCP de durum ne Azaltmak için ne yapılabilir
MÖ 460-377 980-1037 MÖ 460-377 980-1037 Radyasyon nedir Nasıl ölçülür Günlük pratikte alınan radyasyon ERCP de durum ne Azaltmak için ne yapılabilir RADYASYON NEDİR X ışınını 1895 te Wilhelm Conrad Roentgen
Detaylı1-Radyolojide Fizik Prensipler Amaç:Radyolojide kullanılan görüntüleme sistemlerinin fiziksel çalışma prensiplerinin öğretilmesi amaçlanmıştır.
RADYOLOJİ STAJINDA ANLATILAN DERS KONULARI 1-Radyolojide Fizik Prensipler Amaç:Radyolojide kullanılan görüntüleme sistemlerinin fiziksel çalışma prensiplerinin öğretilmesi amaçlanmıştır. -Hangi organ incelemesinde
DetaylıModern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları
43 Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları 1 Test 1 in Çözümleri 1. USG ve MR cihazları ile ilgili verilen bilgiler doğrudur. BT cihazı c-ışınları ile değil X-ışınları ile çalışır. Bu nedenle I ve II.
DetaylıHarici Fotoelektrik etki ve Planck sabiti deney seti
Deneyin Temeli Harici Fotoelektrik etki ve Planck sabiti deney seti Fotoelektrik etki modern fiziğin gelişimindeki anahtar deneylerden birisidir. Filaman lambadan çıkan beyaz ışık ızgaralı spektrometre
DetaylıGÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU
GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU Güneş ışınımı değişik dalga boylarında yayılır. Yayılan bu dalga boylarının sıralı görünümü de güneş spektrumu olarak isimlendirilir. Tam olarak ifade edilecek olursa;
DetaylıKMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1
IŞINIMLA ISI İLETİMİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Isıl ışınımla gerçekleşen ısı transferinin gözlenmesi, ters kare ve Stefan- Boltzmann kanunlarının ispatlanması.
DetaylıKasetin arka yüzeyi filmin yerleştirildiği kapaktır. Bu kapakların farklı farklı kapanma mekanizmaları vardır. Bu taraf ön yüzeyin tersine atom
KASET Röntgen filmi kasetleri; radyografi işlemi sırasında filmin ışık almasını önleyen ve ranforsatör-film temasını sağlayan metal kutulardır. Özel kilitli kapakları vardır. Kasetin röntgen tüpüne bakan
DetaylıYıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz.
Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Işık genellikle titreşen elektromanyetik dalga olarak düşünülür; bu suda ilerleyen dalgaya
DetaylıFiz 1012 Ders 6 Manyetik Alanlar.
Fiz 1012 Ders 6 Manyetik Alanlar Manyetik Alan Manyetik Alan Çizgileri Manyetik Alan İçinde Hareket Eden Elektrik Yükü Akım Taşıyan Bir İletken Üzerine Etki Manyetik Kuvvet http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/
DetaylıANADOLU SAĞLIK MESLEK LİSESİ RADYOLOJİ ALANI RADYOLOJİ TEKNİSYENLİĞİ DALI BECERİ EĞİTİMİ DEĞERLENDİRME FORMU
DERSİN ADI : İŞLETMELERDE RADYOLOJİK ANATOMİ-1 BECERİ EĞİTİMİ Sınıfı 11 Öğrenci Grubu ÖĞRENCİLERİN ADI SOYADI Beceri eğitimine ilgi ve çabası 5 Radyolojik Anatomi ve kontrast maddeler bilgisi Baş, gövde,
DetaylıBölüm 7 Radyasyon Güvenliği. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU
Bölüm 7 Radyasyon Güvenliği Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU RADYASYON NEDİR? Radyasyon, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçiminde enerji yayılımı ya da aktarımıdır. RADYASYON ÇEŞİTLERİ İYONLAŞTIRICI
DetaylıRADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA
RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA Mehmet YÜKSEL Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı MADDENİN YAPISI (ATOM) Çekirdek Elektronlar RADYASYON NEDİR? Radyasyon; iç dönüşüm geçiren
DetaylıDoz Birimleri. SI birim sisteminde doz birimi Gray dir.
Doz Birimleri Bir canlının üzerine düşen radyasyon miktarından daha önemlisi ne kadar doz soğurduğudur. Soğurulan doz için kullanılan birimler aşağıdaki gibidir. 1 rad: Radyoaktif bir ışımaya maruz kalan
Detaylı9- RADYASYONUN ETKİ MEKANİZMALARI 9.1- RADYASYONUN İNDİREKT (DOLAYLI) ETKİSİ
9- RADYASYONUN ETKİ MEKANİZMALARI 9.1- RADYASYONUN İNDİREKT (DOLAYLI) ETKİSİ Radyasyonun indirekt etkisi iyonlaştırdığı su moleküllerinin oluşturdukları serbest radikaller aracılığıyla olmaktadır. Çünkü
DetaylıİÇİNDEKİLER -BÖLÜM / 1- -BÖLÜM / 2- -BÖLÜM / 3- GİRİŞ... 1 ÖZEL GÖRELİLİK KUANTUM FİZİĞİ ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ...
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ... viii -BÖLÜM / 1- GİRİŞ... 1 -BÖLÜM / 2- ÖZEL GÖRELİLİK... 13 2.1. REFERANS SİSTEMLERİ VE GÖRELİLİK... 14 2.2. ÖZEL GÖRELİLİK TEORİSİ... 19 2.2.1. Zaman Ölçümü
DetaylıElektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri
38 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim frekansı ışık
Detaylıİçerik. BT de Temel Prensipler. BT: Tarihçe. İçerik. BT: Tarihçe. BT: Tarihçe. Dr.Gürsel Savcı
BT de Temel Prensipler Dr.Gürsel Savcı BT: Tarihçe 1967: çok yönlü projeksiyon ile görüntü oluşturulması konsepti 1971: İlk BT prototipi Atkinson-Morley s Hospital, Londra 1972: İnsanda ilk BT görüntüsü
DetaylıRÖNTGEN FİZİĞİ X-Işınları Absorbsiyon ve saçılma. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ X-Işınları Absorbsiyon ve saçılma Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak ABSORBSİYON VE SAÇILMA X-ışınları maddeyi (hastayı) geçerken enerjileri absorbsiyon (soğurulma) ve saçılma
DetaylıProstat Kanserinde Prostat Spesifik Membran Antijen 177. Lu-DKFZ-617 ( 177 Lu-PSMA) Tedavisinde Organ ve Tümör Dozimetrisi: ilk sonuçlar
Prostat Kanserinde Prostat Spesifik Membran Antijen 177 Lu-DKFZ-617 ( 177 Lu-PSMA) Tedavisinde Organ ve Tümör Dozimetrisi: ilk sonuçlar Nami Yeyin 1, Mohammed Abuqbeitah 1, Emre Demirci 2, Aslan Aygün
DetaylıRADYOLOJİDE KALİTE KONTROL VE KALİBRASYONUN ÖNEMİ ÖĞR. GÖR. GÜRDOĞAN AYDIN İLKE EĞİTİM VE SAĞLIK VAKFI KAPADOKYA MYO TIBBİ GÖRÜNTÜLEME PRG.
RADYOLOJİDE KALİTE KONTROL VE KALİBRASYONUN ÖNEMİ ÖĞR. GÖR. GÜRDOĞAN AYDIN İLKE EĞİTİM VE SAĞLIK VAKFI KAPADOKYA MYO TIBBİ GÖRÜNTÜLEME PRG. RÖNTGENCİ??? RÖNTGENCİ??? RÖNTGENCİ??? RÖNTGENCİ??? R Ö N T G
Detaylıİşyeri ortamlarında, çalışanların sağlığını. ve güvenliğini korumak amacıyla yapılan bilimsel çalışmaların tümü diye tanımlanabilir.
İş Sağlığı ve Güvenliği İşyeri ortamlarında, çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumak amacıyla yapılan bilimsel çalışmaların tümü diye tanımlanabilir. Çalışanların sağlığı ve güvenliğin bozulması
DetaylıMANYETİK REZONANS TEMEL PRENSİPLERİ
MANYETİK REZONANS TEMEL PRENSİPLERİ Dr. Ragıp Özkan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD REZONANS Sinyal intensitesini belirleyen faktörler Proton yoğunluğu TR T1 TE T2
DetaylıBiyomedikal Sistemler Dersi. Örnek Kısa Sınav Soruları (Toplam 123 Soru) Ultrasonografik Sistemler (30 Soru)
05.05.2013 Biyomedikal Sistemler Dersi Örnek Kısa Sınav Soruları (Toplam 123 Soru) Ultrasonografik Sistemler (30 Soru) 1. Ultrasonik dalgayı tanımlayınız ve tanımlı olduğu frekans aralıkları ile teşhis
DetaylıX IŞINLARININ TARİHÇESİ
X IŞINLARININ TARİHÇESİ X ışınları 1895 yılında Alman fizik profesörü Wilhelm Conrad Röntgen tarafından keşfedilmiştir Röntgen, bir Crookes tüpünü indüksiyon bobinine bağlayarak, tüpten yüksek gerilimli
DetaylıDEMOCRİTUS. Atom hakkında ilk görüş M.Ö. 400 lü yıllarda Yunanlı filozof Democritus tarafından ortaya konmuştur.
ATOM TEORİLERİ DEMOCRİTUS DEMOCRİTUS Atom hakkında ilk görüş M.Ö. 400 lü yıllarda Yunanlı filozof Democritus tarafından ortaya konmuştur. Democritus, maddenin taneciklerden oluştuğunu savunmuş ve bu taneciklere
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV KLİNİKLE TANIŞMA STAJI PROGRAMI 05/09/ /10/2016
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV KLİNİKLE TANIŞMA STAJI PROGRAMI 05/09/2016 01/10/2016 Dönem Koordinatörü Dönem Koordinatör Yrd. Staj Sorumlusu : Doç. Dr. Şerife
DetaylıBT ve MRG: Temel Fizik İlkeler. Prof. Dr. Utku Şenol Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı
BT ve MRG: Temel Fizik İlkeler Prof. Dr. Utku Şenol Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Elektromanyetik Spektrum E= hf 1nm 400-700nm 1m Kozmik ışınlar Gama ışınları X ışınları Ultraviole
DetaylıMalzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Atomsal yapı
Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel kavramlar Atomsal yapı İçerik Temel kavramlar Atom modeli Elektron düzeni Periyodik sistem 2 Temel kavramlar Bütün maddeler kimyasal elementlerden oluşur.
DetaylıUSG görüntüleme nedir?
USG CİHAZI BİLEŞENLERİ ve ÇALIŞMA PRENSİBİ Prof.Dr.Murat Kocaoğlu Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı USG görüntüleme nedir? Vücudu yüksek frekanslı ses (ultrason-ultrases) dalgalarına
DetaylıRADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ
RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Haluk YÜCEL 101516 DERS RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ DEDEKTÖRLERİN TEMEL PERFORMANS ÖZELLİKLERİ -Enerji Ayırım Gücü -Uzaysal Ayırma
DetaylıDielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER. Elektriksel Kutuplaşma. Dielektrik malzemeler. Kutuplaşma Türleri 15.4.2015. Elektronik kutuplaşma
Dielektrik malzeme DİELEKTRİK ÖZELLİKLER Dielektrik malzemeler; serbest elektron yoktur, yalıtkan malzemelerdir, uygulanan elektriksel alandan etkilenebilirler. 1 2 Dielektrik malzemeler Elektriksel alan
DetaylıTEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU ULTRASONOGRAFİ
MALİ HİZMETLER KURUM BAŞKAN YARDIMCILIĞI STOK TAKİP VE ANALİZ DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU ULTRASONOGRAFİ BMM. Zehra YAMAN Ağustos 2015 Ultrasonografiye Genel Bakış Yetki Grubu Yaygın Adlar
DetaylıKİMYA -ATOM MODELLERİ-
KİMYA -ATOM MODELLERİ- ATOM MODELLERİNİN TARİHÇESİ Bir çok bilim adamı tarih boyunca atomun yapısı ile ilgili pek çok fikir ortaya atmış ve atomun yapısını tanımlamaya çalışmış-tır. Zaman içerisinde teknoloji
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV KLİNİKLE TANIŞMA STAJI PROGRAMI 07/09/ /10/2015
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV KLİNİKLE TANIŞMA STAJI PROGRAMI 07/09/2015 03/10/2015 Dönem Koordinatörü Dönem Koordinatör Yrd. Staj Sorumlusu : Prof. Dr. Şule
DetaylıDoppler Ultrasonografisi
Doppler Ultrasonografisi DOPPLERİN FİZİKSEL PRENSİPLERİ D O P P L E R E T K I D O P P L E R F R E K A N S ı D O P P L E R D E N K L E M I D O P P L E R A Ç ı S ı Ultrasonografi nin Tanımı Doppler Çeşitleri
DetaylıA. ATOMUN TEMEL TANECİKLERİ
ÜNİTE 3 MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ 1. BÖLÜM MADDENİN TANECİKLİ YAPISI 1- ATOMUN YAPISI Maddenin taneciklerden oluştuğu fikri yani atom kavramı ilk defa demokritus tarafından ortaya atılmıştır. Örneğin;
DetaylıTıbbi Görüntüleme Teknikleri Programı Ders İçeriği
Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Programı Ders İçeriği DERSİN ADI DERSİN KATEGORİSİ SÜRE TIBBİ GÖRÜNTÜLEME I TIBBİ HİZMETLER TEKNİKLER 1. DÖNEM (1. SINIF GÜZ ) ZORUNLU DERS MESLEK DERSİ SEÇMELİ DERS Tıbbi
DetaylıElektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR)
Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik ışıma (ışık) bir enerji şeklidir. Işık, Elektrik (E) ve manyetik (H) alan bileşenlerine sahiptir. Light is a wave, made up of oscillating
DetaylıAKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR
AKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR Akciğer kanseri olmak her şeyin sonu değildir. Bu hastalığı yenmek için mutlaka azimli, inançlı ve sabırlı olmanız
DetaylıX-Işınları. Numan Akdoğan. 1. Ders: X-ışınları hakkında genel bilgiler.
X-Işınları 1. Ders: X-ışınları hakkında genel bilgiler Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X-Işınları
DetaylıBölüm 8: Atomun Elektron Yapısı
Bölüm 8: Atomun Elektron Yapısı 1. Elektromanyetik Işıma: Elektrik ve manyetik alanın dalgalar şeklinde taşınmasıdır. Her dalganın frekansı ve dalga boyu vardır. Dalga boyu (ʎ) : İki dalga tepeciği arasındaki
DetaylıBüyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri
7 Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu 225 Test 1 in Çözümleri 1. Elektrikçe yüksüz parçacıklar olan fotonların kütleleri yoktur. Işık hızıyla hareket ettikleri için atom içerisinde bulunamazlar. Fotonlar
DetaylıBİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ
BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ KİMYASALBAĞLAR BAĞLAR KİMYASAL VE HÜCRESEL REAKSİYONLAR Yrd. Doç.Dr. Funda BULMUŞ Atomun Yapısı Maddenin en küçük yapı taşı olan atom elektron, proton ve nötrondan oluşmuştur.
DetaylıATOM BİLGİSİ Atom Modelleri
1. Atom Modelleri BÖLÜM2 Maddenin atom adı verilen bir takım taneciklerden oluştuğu fikri çok eskiye dayanmaktadır. Ancak, bilimsel bir (deneye dayalı) atom modeli ilk defa Dalton tarafından ileri sürülmüştür.
DetaylıProf. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü
101537 RADYASYON FİZİĞİ Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü TEMEL KAVRAMLAR Radyasyon, Elektromanyetik Dalga, Uyarılma ve İyonlaşma, peryodik cetvel radyoaktif bozunum
DetaylıKimyafull Gülçin Hoca
1.ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ 1. BÖLÜM: Atomla İlgili Düşünceler 1. Dalton Atom Modeli 2. Atom Altı Tanecikler Elektronun Keşfi Protonun Keşfi Nötronun Keşfi 0 Kimyafull Gülçin Hoca DALTON ATOM MODELİ Democritus
DetaylıRADYOLOJİ STAJI STAJIN TANITIMI
RADYOLOJİ STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem IV : 6 iş günü : İbni Sina Hastanesi ve Cebeci Hastanesi : Radyoloji Anabilim Dalı Dershaneleri ve Üniteleri
DetaylıMorötesi ışınlar (ultraviole ışınlar); güneş ışını içerisinde bulunduğu gibi yapay olarak da meydana getirilir ve x-ışınlarına göre dalga boyları
RADYASYON 1.Radyasyonun tanımı, türleri, kaynakları: Radyasyon Latince bir kelime olup dilimizde ışıma olarak kullanılır. Atomlardan, Güneş ten ve diğer yıldızlardan yayılan enerjiye, radyasyon enerji
DetaylıX-IŞINI OLUŞUMU (HATIRLATMA)
X-IŞINI OLUŞUMU (HATIRLATMA) Şekilde modern bir tip X-ışını aygıtının şeması görülmektedir. Havası boşaltılmış cam bir tüpte iki elektrot bulunur. Soldaki katot ısıtıldığında elektronlar salınır. Katot
DetaylıÇOCUKLARDA BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ VE RADYASYON GÜVENLİĞİ KLİNİSYEN BİLGİLENDİRME PLATFORMU
ÇOCUKLARDA BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ VE RADYASYON GÜVENLİĞİ KLİNİSYEN BİLGİLENDİRME PLATFORMU X ışını nedir? X-ışınları gözle görülmeyen ve iyonizan radyasyon içeren ışın demetleridir. 1895 yılında Alman
Detaylı1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları
1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik
DetaylıBÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1. BÖLÜM:2 Fizik ve Ölçme 13. BÖLÜM 3: Bir Boyutta Hareket 20. BÖLÜM 4: Düzlemde Hareket 35
BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1 1.1. Semboller, Bilimsel Gösterimler ve Anlamlı Rakamlar 1.2. Cebir 1.3. Geometri ve Trigometri 1.4. Vektörler 1.5. Seriler ve Yaklaşıklıklar 1.6. Matematik BÖLÜM:2 Fizik
DetaylıATOMUN YAPISI. Özhan ÇALIŞ. Bilgi İletişim ve Teknolojileri
ATOMUN YAPISI ATOMLAR Atom, elementlerin en küçük kimyasal yapıtaşıdır. Atom çekirdeği: genel olarak nükleon olarak adlandırılan proton ve nötronlardan meydana gelmiştir. Elektronlar: çekirdeğin etrafında
DetaylıTRD Yeterlilik Kurulu, Rehber ve Standartlar Komitesi. Kemik Pelvis ve Kalça Manyetik Rezonans Görüntüleme
İnceleme Kodu: TRD Hazırlanma Tarihi: 30.7.2011 TRD Yeterlilik Kurulu, Rehber ve Standartlar Komitesi Kemik Pelvis ve Kalça Manyetik Rezonans Görüntüleme Tanım: Manyetik rezonans görüntüleme cihazı kullanılarak
DetaylıA A A A A A A A A A A
S 2 FİZİ TESTİ. Bu testte 0 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Fizik Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.. Aşağıdakilerden hangisi momentum birimidir? joule joule A) B) newton saniye weber
DetaylıAtomlar ve Moleküller
Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli
DetaylıFotovoltaik Teknoloji
Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 3: Güneş Enerjisi Güneşin Yapısı Güneş Işınımı Güneş Spektrumu Toplam Güneş Işınımı Güneş Işınımının Ölçülmesi Dr. Osman Turan Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali
DetaylıUZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ
UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ Ses maddesel ortamdan oluşan periyodik dalgalanmalardır. Sıkışma ve genleşme periyodları vardır. Bu nedenle ses enerjisinin iletilmesi için madde ortamına gereksinim vardır. Havada
DetaylıDijital Görüntüleme Sistemlerinde Radyasyon Dozunun Optimizasyonu
Dijital Görüntüleme Sistemlerinde Radyasyon Dozunun Optimizasyonu Prof. Dr. Doğan Bor Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü 28 ULUSAL RADYOLOJİ KONGRESİ 27 31 Ekim 2007 Antalya Dijital Görüntülemenin
DetaylıHayat Kurtaran Radyasyon
Hayat Kurtaran Radyasyon GÜNLÜK HAYAT KONUSU: Kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi KĐMYA ĐLE ĐLĐŞKĐSĐ: Radyoterapi bazı maddelerin radyoaktif özellikleri dolayısıyla ışımalar yapması esasına dayanan
DetaylıRADYASYON FİZİĞİ 1. Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu
RADYASYON FİZİĞİ 1 Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu Herbirimiz kısa bir süre yaşarız ve bu kısa süre içerisinde tüm evrenin ancak çok küçük bir bölümünü keşfedebiliriz Evrenle ilgili olarak en anlaşılamayan
DetaylıRADYASYON FİZİĞİ 2. Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu
RADYASYON FİZİĞİ 2 Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu 1800 lü yıllarda değişik ülkelerdeki fizikçiler elektrik ve manyetik kuvvetler üzerine detaylı çalışmalar yaptılar Bu çalışmalardan çıkan en önemli sonuç;
Detaylı1. ATOMLA İLGİLİ DÜŞÜNCELER
1. ATOMLA İLGİLİ DÜŞÜNCELER Democritus Maddenin tanecikli yapıda olduğunu ileri sürmüş ve maddenin bölünemeyen en küçük parçasına da atom (Yunanca a-tomos, bölünemez ) adını vermiştir Lavoisier Gerçekleştirdiği
DetaylıTheory Tajik (Tajikistan)
Q3-1 Büyük Hadron Çarpıştırıcısı Bu probleme başlamadan önce ayrı bir zarfta verilen genel talimatları lütfen okuyunuz. Bu görevde, CERN de bulunan parçacık hızlandırıcısının LHC ( Büyük Hadron Çarpıştırıcısı)
DetaylıTEMEL MRG FİZİĞİ. Prof. Dr. Kamil Karaali Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi
TEMEL MRG FİZİĞİ Prof. Dr. Kamil Karaali Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Ders Planı Giriş MRG Cihazı Manyetizma Relaksasyon Rezonans Görüntü oluşumu Magnet MRG sisteminin kalbi Güçlü; Homojen; Sabit
Detaylı