Şeker Raporu. Nişasta bazlı früktozdan zengin şekerin diyabet ve pankreas kanserine neden olduğuna ilişkin bilimsel verilerin analizi
|
|
- Emel Sümer
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Şeker Raporu Nişasta bazlı früktozdan zengin şekerin diyabet ve pankreas kanserine neden olduğuna ilişkin bilimsel verilerin analizi Dr. Yavuz Dizdar İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü DÜNYA Gazetesi sağlık ve ekonomi yazarı ÖZET Son yıllarda gerçekleştirilen ve sonuçları yayınlanan toplum bazlı çalışmalar ve temel bilim araştırmaları früktozdan zengin nişasta bazlı şekerin insan metabolizmasıyla uyumlu olmadığını ortaya koymuştur. Früktoz şeker metabolizmasını düzenleyen en önemli hormon olan insülinin salınımını uyarmamakta, hızla bir yağ olan trigliseride dönüştürüldüğünden karın içi organların yağlanmalarına neden olmaktadır. Bu durum diyabet başta olmak üzere, metabolik sendrom olarak adlandırılan hastalık tablosunun artışına neden olmaktadır. Bununla birlikte çok miktarda früktoz alımı ülkemizde de aşikar olduğu gibi pankreas kanseri başta olmak üzere pek çok organ kanseri gelişmesini tetiklemektedir. Yapılan temel bilim çalışmaları früktozun kanser hücrelerinin çoğalmasını hızlandırdığını göstermiştir. Bu değerlendirmede nişasta bazlı şeker ve hastalıklar arasındaki son veriler analiz edilmektedir. Bu veriler ışığında Ülkemizdeki yüzde 15 lik nişasta bazlı şeker kotası ivedilikle en az yüzde 1 seviyesine indirilmeli, toplumun şeker gereksinimi sükrozdan (pancar şekeri) karşılanmalıdır.
2 Arka plan Günümüzde yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen şeker, tadı ve etkileri çoğumuzu cezp etse de insanlık tarihinde bu ölçüde yaygın kullanımı nispeten yeni bir üründür. Sanayi bazlı üretimi ve tüketimi daha çok İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde artmıştır. Ülkemizdeki tarım olanakları sayesinde şeker pancarından elde edilen şeker kullanılır. Bu durum aslında bir şanstır. Zira şeker pancarından elde edilen bildiğimiz toz şeker bir molekül glikoz ve bir molekül früktoz (meyve şekeri) içermektedir. Bu bize bildiğimiz tat tatminini sağlamanın ötesinde insülin salgısını da uyarır. İnsülin salgısının uyarılması doyma hissini yaratır, şekerin kanda uzun süre yüksek miktarlarda kalmasını önler. Buna karşılık mısırdan elde edilen şurupta früktoz glikozun dört mislidir. İnsülin salgısı früktozdan etkilenmez. Mısır şerbetinden yapılmış ürünlerde doyum oluşmaz, kan şeker (früktoz) düzeyi düşmez, bu durum bir yönden tüketimin artışına neden olurken, diğer yönden de sağlık açısından ciddi riskleri beraberinde getirmektedir. Früktoz fazlası hızla bir yağ olan trigliseride çevrilir ve yağ dokusunda depolanır. Bu nedenle mısırdan elde edilen şeker tercih edilen bir şeker değildir, özellikle ABD de doruğa ulaşan obezitenin önde gelen sorumlularından biri olarak kabul edilmektedir. Öte yandan, mesele endüstriyel şeker kullanıma gelince, mısır şurubunun tatlandırma özelliği çok daha yüksektir, fiyatı şeker pancarından elde edilen çay şekerine göre daha düşüktür ve bu nedenle yaygın bir kullanım alanı bulmaktadır. Früktoz pancar (çay) şekeri olan sükroza göre daha tatlıdır, ülkemizde bütün meşrubatlar ve gazlı içeceklerde bol miktarda kullanılır. Mısır şurubundan elde edilen nişasta bazlı şeker kotasında dünyanın en yüksek değeri yüzde 2 ile ABD dedir. Avrupa Ülkerlerinde ise kota en tüksek yüzde 0.5 düzeyinde olmak üzere ülkeden ülkeye değişkendir. Bütün bu verilere karşılık ülkemizde nişasta bazlı şeker kotası 2001 den bu yana yüzde 15 e çıkarılmıştır. Bugün şekerli ürün olarak piyasada bulunan başta meşrubatlar olmak üzere hemen bütün tatlı ürünler mısır şurubundan yapılmaktadır. Yol kenarlarına park etmiş arabalarda, kilosu beş-altı liraya satılan tatlıların bu kadar ucuz olmasının en önemli nedenlerinden biri nişasta bazlı şeker ve tatlandırıcıların kullanılıyor olmasıdır. Daha çok mısırdan elde edilen nişasta bazlı şekeri ayırt etmenin en kolay yollarından biri (genzinizde bıraktığı yanma tadını ve mide ekşimesini bir tarafa bırakırsanız) akışkan olması ve soğukta şekerlenmeye neden olmamasıdır. Buna karşılık kalite unsurunu ön planda tutan tatlı üreticileri baklava gibi ürünlerinin buzdolabına konmamasını önermektedr, çünkü şeker pancarı kaynaklı gerçek şerbetle yapılan tatlılar şekerlenir. Dahası mısır şurubunun elde edildiği mısırın GDO lu mısır olması olasılığı yüksektir. İthal mısırın en fazla kullanıldığı düşünülen beyaz et endüstrisi mensupların, besleyici olmadığı nedeniyle iç piyasadan gerçek fiyatına yerli mısır aldıklarını söylemektedirler (İkinci Akdeniz Ülkeleri Tavukçuluk Zirvesi, Antalya, Ekim 2009). İthal edilen GDO mısırın başlıca kullanım alanı nişasta bazlı şeker elde edilmesi ve buna bağlı olarak meşrubat endüstrisidir. Özellikle endüstrileşmiş ülkelerde olmak üzere, diyabet ve kanser hastalıklarında ciddi bir artış olduğu bütün sağlık otoriteleri ve bilimsel camia tarafından açıkça ifade edilmektedir. Früktozdan zengin nişasta bazlı şekerin neden olduğu kanser dışındaki hastalıkların en önemlileri artık bir salgın olarak nitelendirilen obezite ve diyabettir. Obezite ve diyabet bütün dünyada ciddi bir artış göstermektedir, ülkemizdeki araştırmalar da bu durumun Türkiye için de önemli bir sorun haline geldiğini ortaya koymaktadır. Diyabet alanında ülkemizde bugüne kadar yapılan en kapsamlı araştırma 2000 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Diyabet Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İlhan Satman başkanlığındaki ekip tarafından, katılımcıyla gerçekleştirilen Türkiye Diyabet Epidemiyolojisi Çalışması (TURDEP) araştırmasıdır. Bu çalışmayla Türkiye de ilk kez diyabetin görülme sıklığı ve bölgesel farklar
3 incelenmiş, Türkiye'de diyabet hastası sayısının nüfusun yüzde 7.2 si oranında olduğunu, glukoz tolerans bozukluğu' yani gizli şeker hastası oranının ise yüzde 6.9 olduğu ortaya konmuştur. Araştırmanın sonuçlarına göre obezite ve hipertansiyon hastaları ile ailelerinde diyabet hastalığı görülen kişilerin diyabet için risk altında oldukları belirlenmiştir. Nişasta bazlı şeker (früktoz) ve metabolik sendrom ilişkisi Pankreas şeker metabolizmasını düzenleyen hormonları (insülin, glukagon) salgılayan bir bez olmanın ötesinde sindirimde önemli rol oynayan ve sindirim kanalına salgılanan enzimleri de salgılamaktadır. Bu salgı bağırsaktan salgılanan kolesistokinin ve sekretinle kontrol edilmektedir. Pankreasın bu görevlerini yerine getirememesi pankreas yetersizliği olarak adlandırılır. Diyabetik hastaların önemli bir bölümünde sindirim enzimlerinin salgılanmasında da sorun bulunmaktadır. Şeker metabolizmasının baskılanması diyabete neden olmakta, ancak diyabet hastalığı sadece şeker metabolizmasını etkilememekte, aynı zamanda pankreasın sindirim salgılarının üretmesinde de olumsuzluklara neden olduğunu ortaya koymuştur (1). Mısır şurubunda elde edilen yüksek früktoz içerikli şeker iç organlarda ve karın içinde yağlanmanın en önemli nedenlerinden birisidir. Yağ dokusu başlı başına bir endokrin organ gibi davranmaktadır ve yağlanma da özellikle karın içerisinde ve iç organlarda meydana gelmektedir. Bu yağlanmanın metabolik sendrom olarak bilinen tablonun oluşmasına ciddi katkısının bulunduğu kabul edilmektedir (2). Buna bağlı olarak siroz, karaciğer kanseri, karaciğer rezeksiyonu (karaciğerin bir kısmının ameliyatla alınması) ve transplantasyonu gereken hasta sayısı da artmaktadır. Steatozis olarak adlandırılan yağlanma özellikle son 10 yıl içerisinde artış göstermiştir. Vatandaşlarımızın karaciğer, pankreas ve safra yollarında hepatosteatoz, pankreatosteatoz ve biliyer steatoz (steatosistitis) saptanması bütün radyologlar tarafından iyi bilinen ortak bir bulgudur. Alkolik olmayan yağlanma olarak da adlandırılan bu tablo sonucunda hem diyabet hem de kanser gelişmesi olasılığı artmaktadır. Taşsız safra kesesi iltihabı, akut pankreatit tablolarındaki artış yüzlerce cerrahi ve dahili tedavi girişimi ile sonuçlanmaktadır. Bu hastalık tablolarının meydana getirdiği maddi ve manevi kayıplar tahmin edilenin çok üzerindedir. Mısır şurubu şekeri (früktoz) ve kanser ilişkisi: Çok açık ve güçlü bilimsel deliller Doğal bir molekülün kanserle ilişkilendirildiği en güncel örnek mısırdan elde edilen nişasta bazlı şekerde bol miktarda bulunan früktozdur. Bugüne dek yapılan pek çok araştırma, doğalın dışına taşmış şeker metabolizmasının pankreas kanserine neden olduğunu göstermiştir. ABD de kadının katılımıyla gerçekleştirilen Nurses Health Study de 18 yıllık takip süresinde 180 pankreas kanseri saptanmıştır. Bireysel beslenme anketleri kullanılarak yürütülen bu çalışmaya göre çay şekeri (sükroz) pankreas kanseriyle ilişkili bulunmamıştır. Buna karşılık özellikle vücut kitle indeksi yüksek olan ve artmış insülin direnci bulunan bireylerde, yüksek glisemik yük ve früktozdan (mısır şurubu şekeri) zengin diyet, pankreas kanseri olasılığını istatistiksel anlamlı bir biçimde artırmaktadır (3). Çok geniş bir diğer araştırma olan Multiethnic Cohort çalışmasında ise diyetteki glisemik yük, eklenen şekerler ve karbohidratların pankreas kanseri oluşturma riski araştırılmıştır. Hawai-Los Angeles bölgesinde yaşayanlardan kişinin katıldığı bu araştırma, glisemik yük, diyetle alınan karbohidratlar, sükroz (çay şekeri), früktoz (meyve şekeri), toplam şeker ve eklenmiş şekerlerin pankreas kanseri ile ilişkilendirilip ilişkilendirilemeyeceği savını sınamıştır. Sekiz yıl süre ile izleme sonucunda kişinin 434 ünde pankreas kanseri ortaya çıkmıştır. Yapılan analiz sonucunda nişasta bazlı şekerde bol miktarda bulunan
4 früktozun pankreas kanseri ile istatistiksel anlamlı derecede ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bu çalışamaya göre kilo fazlası olanlarda şeker alımın özellikle daha fazla risk oluşturmaktadır (4). Mısır şurubu şekerinin pankreas kanserine neden olduğunu gösteren en büyük çalışmalardan biri de geçen yıl yayınlanmıştır (5). Toplam kişinin kaydedildiği bu çalışmanın sonucuna göre ülkemizde yüzde 15 kota verdiğimiz nişasta bazlı şeker (früktoz) pankreas kanseriyle doğrudan ilişkili bulunmuştur. Araştırmada ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü nün NIH-AARP Diet and Health Study araştırmasına katılanlar 1995/1996 dan 2003 e dek izlenmişlerdir. Bu grubun içerisinde 1151 kişide pankreas kanseri saptanmıştır. Çalışma verilerinin çok değişkenli analizinde glisemik indeks, toplam karbohidrat, glisemik yük ve pankreas kanseri arasında ilişki gösterilememekle birlikte, yüksek miktarda serbest früktoz ve glikoz alanlarda pankreas kanseri riskinin çok yükseldiği gösterilmiştir. Bu geniş kapsamlı araştırmanın sonuçları früktoz ve pankreas kanseri arasında çok anlamlı (P=0.005) bir ilişki olduğuna işaret etmektedir. Bu veriler daha önceki Nurses Health Study ve Multiethnic Study adlı iki klinik çalışmayı destekler nitelikte olduğundan ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (National Institute of Health, NIH) ne olur ne olmaz deyip, makaleyi halkın erişimine de açmıştır. Her üç araştırmanın da bilimsel gücü, bu konuda bir bulgu rastlanamadığını söyleyen küçük kapsamlı vaka-kontrol çalışmalarına (6) göre çok çok yüksektir. Bunun en önemli gerekçesi her üç araştırmanın da ileriye dönük yapılmış olmaları ve yüz binlerce kişiyi kapsamlarıdır. Bu verilerin kalitesi, küçük çaplı vaka-kontrol çalışmalarının çok üstündedir. Fruktozun kanser hücrelerinin büyümesini hızlandırdığı konusunda çok sayıda güvenilir temel bilim araştırması da bulunmaktadır. Kanser hücreleri hızlı çoğaldıklarından ortamda bulunan oksijen yeterli olamamaktadır. O durumda kanser hücrelerinin yapısında bir takım değişiklikler gelişmektedir (Wahrburg etkisi). Buna bağlı olarak ortaya çıkan değişiklikler nişasta bazlı şekerde bol bulunan früktozun enerji kaynağı olarak kullanılmasını kolaylaştırmaktadır. Halbuki früktoz aslında insan metabolizması için uygun bir şeker türü değildir. Kanser dokusunda meydana gelen değişiklikler sonucunda 6-fosfofrükto-2-kinaz ve früktoz-2,6-bifosfofosfataz-4 miktarlarında artış olmaktadır. Gerçekten de insan meme ve kalın bağırsak kanserlerinde bu iki enzimin artış olduğu pek çok çalışma ile ortaya konmuştur. Buna karşılık normal dokularda her iki enzim de çok az miktarlarda bulunmaktadır (7). Dahası Kaliforniya Los Angeles Üniversitesi (Jonsson Comrehensive Cancer Center) araştırmacıları geçtiğimiz Ağustos ayında yayınladıkları çalışmalarında früktozun pankreas kanseri hücrelerinin çoğalmasını hızlandırdığını ortaya koymuşlardır. Pankreas hücre soylarında yapılan bu araştırmaya göre, früktoz kanser hücreleri tarafından enerji kaynağı olarak kullanılabilmektedir (8). Söz konusu araştırma Amerika Birleşik Devletleri nde (ABD) Ağustos 2010 da ciddi tartışmalara neden olmuştur ki, ABD nin nişasta bazlı şeker için kendi ülkesinde koyduğu kota yüzde 2 dir. Yapay tatlandırıcılara özellikle dikkat: Sağlık açısından çok büyük risk Ülkemizde giderek fazla pazar elde etmeye başlayan diğer ürünler ise yapay tatlandırıcılardır. Kimyasal yöntemlerle elde edilen ve diyet olarak adlandırılan bütün ürünlerde başta aspartam olmak üzere yapay tatlandırıcılar kullanılmaktadır. Diyabet hastalığı gibi özel durumlar (o da sadece yeterince) dışında bu tür kimyasal tatlandırıcıların çok miktarda kullanılması da sağlıklı değildir. Zira diyet tatlılar hatalı bir şekilde, kalori almadan tatlı tüketmenin bir yolu olarak algılandığından, hele hele aşırı meşrubat tüketme alışkanlığı
5 olanlar için ciddi miktarlarda kimyasal yüklenilmesine neden olmaktadır. Bu tür tatlandırıcıların ilk örneklerinden olan sakarin mesane kanserine neden olabileceği konusunda uyarıları da beraberinde getirmiştir. Bugün özellikle meşrubatlarda yaygın kullanılan aspartam ise, vücuda alındığında sinir sistemi için uyarıcı etkileri olan aspartik asit, fenil alanin ve sinir sistemi için toksik olan metil alkole (metanol) dönüşür. Aşırı miktarda tüketilmesi çok sakıncalıdır. Tatlandırıcı amacıyla yaygın kullanılan aspartamın pek çok kansere neden olabileceği de beş yıldır bilinmektedir ve dişi olmak daha fazla risk faktörüdür (9). Ne var ki kimyasal tatlandırıcılar tat duyusunu uyarmak açısından çok güçlü, fiyat olarak da çok ucuzdur. Bu nedenle maliyeti azaltmak adına karıştırılarak kullanılmaktadır. Sonuç 1. Nişasta bazlı şeker diyabet ve metabolik sendrom açısından çok ciddi risk faktörüdür. 2. Nişasta bazlı şekerde bol miktarda bulunan früktozun pankreas kanserine yol açtığını gösteren çok sayıda temel bilim araştırması ve çok geniş, iyi planlanmış, prospektif klinik çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalardan ortaya çıkan veriler früktozun pankreas kanseri yapabileceğini bilimsel mantık çerçevesinde doğrulamaktadır. 3. Yapay (kimyasal) tatlandırıcıların sağlık açısından etkileri iyi araştırılmadan kullanıma sunulmuştur. Bu konuda yapılan temel bilim çalışmaları (klinik çalışma hiç yapılmamıştır) kanser başta olmak üzere pek çok hastalığa neden olabileceklerini göstermektedir. 4. Ülkemizdeki yüzde 15 lik nişasta bazlı şeker kotası ivedilikle en az yüzde 1 seviyesine indirilmeli, şeker gereksinimi sükrozdan (pancar şekeri) karşılanmalıdır. Kaynaklar 1. Han J, Liu YQ. Suppressed glucose metabolism in acinar cells might contribute to the development of exocrine pancreatic insufficiency in streptozotocin-induced diabetic mice. Metabolism Clinical and Expreimental 2010; 59: Pitt HA. Presidential adres. Hepato-pankreato-biliary fat: The good, the bad and the ugly. HPB 2007; 9: Michaud DS, Liu S, Giovannucci E, Willett WC, Colditz GA, Fuchs CS. Dietary sugar, glycemic load, and pancreatic cancer risk in a prospective study. J Natl Cancer Inst 2002; 94: Nöthlings U, Murphy SP, Wilkens LR, Henderson BE, Kolonel LN. Dietary glycemic load, added sugars, and carbohydrates as risk factors for pancreatic cancer: The Multiethnic Cohort Study. Am J Clin Nutr 2007; 86: Jiao L, Flood A, Subar AF, Hollenbeck AR, Schatzkin A, Stolzenberg-Solomon R. Glycemic index, carbohydrates, glycemic load, and the risk of pancreatic cancer in a prospective cohort study. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2009; 18:
6 6. Chan JM, Wang F, Holly EA. Sweets, sweetened beverages, and risk of pancreatic cancer in a large population-based case-control study. Cancer Causes Control 2009; 20: Minchenko OH, Ochiai A, Opentanova IL, Ogura T, Michenko DO, Caro J, Komisarenko SV, Esumi H. Overexpression of 6-phosphofructose-2-kinase/fructose-2,6-biphosphatase-4 in the human breast and colon malignant tumors. Biochimie 2005; 87: Liu H, Huang D, McArthur DL, Boros LG, Nissen N, Heaney AP. Fructose induces transketolase flux to promote pancreatic cancer growth. Cancer Res 2010; 70: Soffritti M, Belpoggi F, Esposti DD, Lambertini L, Tibaldi E, Rigano A.Firts experimental demostration of the multipotential carcinogenic effects of aspartame administered in the feed to Sprague-Dawley rats. Environ Health Perspect 2005; 114:
KARBONHİDRATLAR. Glukoz İNSAN BİYOLOJİSİ VE BESLENMESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ OLAN
KARBONHİDRATLAR Normal diyet alan kişilerde enerjinin % 55-60 ı karbonhidratlardan sağlanır. Bitkiler karbonhidratları fotosentez yoluyla güneş ışığının yardımıyla karbondioksit ve sudan yararlanarak klorofilden
Detaylı(İnt. Dr. Doğukan Danışman)
(İnt. Dr. Doğukan Danışman) *Amaç: Sigara ve pankreas kanseri arasında doz-yanıt ilişkisini değerlendirmek ve geçici değişkenlerin etkilerini incelemektir. *Yöntem: * 6507 pankreas olgusu ve 12 890 kontrol
DetaylıOBEZİTE ÇOCUK SAHİBİ OLMA ORANINI AZALTIYOR! AKŞAM GAZETESİ
OBEZİTE ÇOCUK SAHİBİ OLMA ORANINI AZALTIYOR! AKŞAM GAZETESİ İnfertilite (Kısırlık); döl oluşturma yeteneğinin azalması ya da yokluğu ile karakterize edilen tıbbi bir durumdur. Hem erkeklerde, hem de kadınlarda
DetaylıKAN ŞEKERİNİ ETKİLEYEN BESİNLER
KAN ŞEKERİNİ ETKİLEYEN BESİNLER Hazırlayanlar Araş. Gör. Hilal Çiftçi Araş. Gör. Gamze Akbulut Yrd. Doç. Dr. Emine Yıldız Doç. Dr. Seyit M. Mercanlıgil Hacettepe Üniversitesi - Sağlık Bilimleri Fakültesi
DetaylıENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA
ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik
DetaylıKARACIGERINI KORU SIGORTAYI ATTIRMA!
KARACIGERINI KORU SIGORTAYI ATTIRMA! Portal : www.takvim.com.tr İçeriği : Gündem Tarih : 09.03.2017 Adres : http://www.takvim.com.tr/yasam/2017/03/09/karacigerini-koru-sigortayi-attirma Karaciğerini koru
DetaylıGıdaların İn Vitro Glisemik İndekslerinin Belirlenmesi
Gıdaların İn Vitro Glisemik İndekslerinin Belirlenmesi Dr. Mustafa YAMAN 5 Ekim 2016-Edirne Kan Şekeri Glisemik İndeks Nedir? Dünyadaki Durum Ülkemizdeki Durum Gıdaların Glisemik İndeksi Nasıl Belirlenir?
DetaylıSINCAN İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
SINCAN İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Bu sunu Sincan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Hayatboyu Öğrenme Programı Grundtvig Öğrenme Ortaklığı Projesi kapsamında düzenlenen Eğitim Toplantıları için hazırlanmıştır.
DetaylıBariatrik Metabolik Cerrahi Derneği nden BASIN AÇIKLAMASI
Bariatrik Metabolik Cerrahi Derneği nden BASIN AÇIKLAMASI Son dönemlerde gerek görsel gerek yazılı basında; özel ve tüzel kişi ve kurumların obezite cerrahisi ile ilgili spekülatif açıklamalarının yayınlanması
DetaylıBARİATRİK AMELİYATLARIN KİLO VERMENİN ÖTESİNDE 7 ÖNEMLİ YARARI
BARİATRİK AMELİYATLARIN KİLO VERMENİN ÖTESİNDE 7 ÖNEMLİ YARARI Bariatrik ameliyatlar sadece kilo kaybı sağlayarak fiziksel değişim sağlamazlar, asıl önemli olan kilo kaybı sonrası vücudumuz için bu 7 önemli
DetaylıGENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM
GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)
DetaylıMERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065
MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065 TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT PROGRAMI (2014 2017) TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ
DetaylıDİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler
DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler Diyabet nedir? Diyabet hastalığı, şekerin vücudumuzda kullanımını düzenleyen insülin olarak adlandırdığımız hormonun salınımındaki eksiklik veya kullanımındaki yetersizlikten
DetaylıSuda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır.
CANLILARDA ENERJİ Besinlerin Enerjiye Dönüşümü Besin öğeleri: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller Besin maddelerindeki bu öğelerin vücut tarafından kullanılabilmesi için sindirilmesi
DetaylıGazlı İçecekler Sağlığımızı Nasıl Etkiliyor?
Son yıllarda özellikle sofralarımıza hakim olmuş gazlı içecekleri içmeden önce bir kez daha düşünmek de yarar var. Gazlı içecekler hakkındaki gerçekleri anlatan Judith Valentine'in makalesi, bu yabancıyı
DetaylıYENİ DİYABET CHECK UP
YENİ DİYABET CHECK UP Toplumda giderek artan sıklıkta görülmeye başlanan ve başlangıç yaşı genç yaşlara doğru kayan şeker hastalığının erken teşhisi için bir Check Up programı hazırladık. Diyabet Check
DetaylıEKMEKSİZ DİYET OLUR MU? ŞİŞMANLIĞIN TEK SUÇLUSU EKMEK Mİ? Dilara Koçak Beslenme ve Diyet Uzmanı 8 Mart 2013 www.dilarakocak.com.tr
EKMEKSİZ DİYET OLUR MU? ŞİŞMANLIĞIN TEK SUÇLUSU EKMEK Mİ? Dilara Koçak Beslenme ve Diyet Uzmanı 8 Mart 2013 www.dilarakocak.com.tr Ağacın kökü toprak İnsanın kökü EKMEK tir. 2 BİR AYDA 7-12 KG. VERMEK
DetaylıBilindiği üzere beslenme; anne karnında başlayarak yaşamın sonlandığı ana kadar devam eden yaşamın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır
OBEZİTE Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu
DetaylıVERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği
VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği 21.Yüzyılın sağlık krizi: DİYABET Diyabet yaşadığımız yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından
DetaylıÇocukluk Çağı Obezitesi
Çocukluk Çağı Obezitesi Prof. Dr. Hilal Özcebe Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü hozcebe@hacettepe.edu.tr Çocuklarda Obezite Son yıllarda önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmesi Gelişmiş
DetaylıChapter 10. Summary (Turkish)-Özet
Chapter 10 Summary (Turkish)-Özet Özet Vücuda alınan enerjinin harcanandan fazla olması durumunda ortaya çıkan obezite, günümüzde tüm dünyada araştırılan sağlık sorunlarından birisidir. Obezitenin görülme
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE
SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE Sağlıklı büyümek ve gelişmek için yeterli ve dengeli beslenmeliyiz. BESLENME İnsanın yaşına, cinsiyetine, çalışma ve özel
DetaylıLAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER
LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER Varlık Erol, Cengiz Aydın, Levent Uğurlu, Emre Turgut, Hülya Yalçın*, Fatma Demet İnce* T.C.S.B. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
DetaylıÖzel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde
DetaylıTÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI
TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI Türkiye beslenme durumu yönünden hem gelişmekte olan, hem de gelişmiş ülkelerin sorunlarını birlikte içeren bir görünüme sahiptir. Ülkemizde halkın beslenme
DetaylıTatlandırıcılar iki gruba ayrılır
Tatlandırıcıların Gıdalarda Kullanımı-Hastalar İçin Pratik Öneriler. Dr. Emel Tüfekçi Alphan 1- Tatlandırıcıların beslenme kalitesi ve doğru beslenmedeki rolü nedir? 2- Katı yiyeceklerde ve içeceklerde
DetaylıORAL TATLANDIRICI KULLANIMINDA SORU İŞARETLERİ. Ecz. Esra Yegin Prof. Dr. İclal Hatipoğlu
ORAL TATLANDIRICI KULLANIMINDA SORU İŞARETLERİ Ecz. Esra Yegin Prof. Dr. İclal Hatipoğlu Şeker Şeker ile tanışma anne sütü ile başlar Şeker, tatlılar ve nişastası glukoza dönüşen ekmek haz duyusu oluşturur
DetaylıZeytin ve Zeytinyağının Besin Değerleri
Zeytin ve Zeytinyağının Besin Değerleri Zeytin meyveleri sofralık ve yağlık olmak üzere iki şekilde değerlendirilir. Siyah Zeytinde Yağ içeriği ve Enerji miktarı yüksek, Yeşil zeytinde A vitamini, Demir,
DetaylıBileşik karbonhidratlar. Mukopolisakkaritler -Hiyaluronik asit -Heparin -Kondroitin sülfatlar Kan grubu polisakkaritleri
KARBONHİDRATLAR Karbonhidratlar Karbon, hidrojen ve oksijen atomlarından oluşan organik bileşiklerdir Vücuda enerji sağlayan besin öğeleridir Özellikle bitkisel besinlerde çok yaygındır İnsanlar ve hayvanlar
DetaylıKazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi
Fen Bilimleri 7. Sınıf Aşağıda, sindirim sistemi ile ilgili verilen ifadelerden doğru olanlarının yanına (, yanlış olanlarının yanına (Y) koyunuz. Aşağıda verilen resimde sindirim sistemi organlarının
DetaylıOrganik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1
Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar
DetaylıCanlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
DetaylıGSM 1009 Gastronomiye Giriş
GSM 1009 Gastronomiye Giriş 3. Hafta ASLI ÖZEN Beslenme Besin: Gıdanın yapısında bulunan bileşenlerdir. Besinler 6 ana grupta toplanmaktadır: Karbonhidratlar Proteinler Yağlar Mineraller Vitaminler Su
DetaylıT.C. ŞEKER KURUMU Mart 2015
T.C. ŞEKER KURUMU Mart 2015 Dünyada kabul gördüğü haliyle tatlandırıcı ifadesi, karbonhidrat sınıfında yer alan glukoz, fruktoz ve sakaroz gibi kalorili tüm maddelerin yanı sıra tatlılık veren her çeşit
DetaylıŞeker düşürücü ilaçlar
TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TEMD DİABETES 05 MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU HASTA EĞİTİM KİTAPÇIKLARI SERİSİ Şeker düşürücü ilaçlar Şeker düşürücü
DetaylıTarifname OBEZİTEYİ ÖNLEYİCİ VE TEDAVİ EDİCİ BİR KOMPOZİSYON
1 Tarifname OBEZİTEYİ ÖNLEYİCİ VE TEDAVİ EDİCİ BİR KOMPOZİSYON Teknik Alan Buluş, obeziteyi önleyici ve tedavi edici glukopiranosit türevleri ihtiva eden bir kompozisyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen
Detaylı«DM Patogenezinde unutulan riskler» Endokrin Bozucular & Çevresel Etkenler
«DM Patogenezinde unutulan riskler» Endokrin Bozucular & Çevresel Etkenler Dr. Özlem ÜSTAY TARÇIN Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Başkent Üniversitesi İstanbul Hastanesi Endokrin Bozucular Endokrin
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem III - 5. Ders Kurulu. Gastrointestinal Sistem. Eğitim Programı
ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017-2018 Dönem III - 5. Ders Kurulu Gastrointestinal Sistem Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü Dönem Koordinatörü Koordinatör Yardımcısı : Doç.Dr.Erkan
Detaylı1. İnsan vücudunun ölçülerini konu edinen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
VÜCUT BAKIMI 1. İnsan vücudunun ölçülerini konu edinen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Anatomi B) Fizyoloji C) Antropometri D) Antropoloji 2. Kemik, diş, kas, organlar, sıvılar ve adipoz dokunun
DetaylıGünde bir elma doktoru evden uzak tutar.
ELMANIN FAYDALARI Günde bir elma doktoru evden uzak tutar. Elmanın Sağlığa Faydaları Elma A, E, B6, C, K vitamin kaynağıdır, bunun yanında yüksek miktarda potasyum ve çeşitli mineralleri içeren su içerir.
DetaylıGOÜ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II IV. KURUL 2009 2010
IV. Kurul Gastrointestinal Sistem ve Metabolizma IV. Kurul Süresi: 5 hafta IV. Kurul Başlangıç Tarihi: 17 Şubat 2010 IV. Kurul Bitiş ve Sınav Tarihi: 22 23 Mart 2010 Ders Kurulu Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr.
DetaylıDONDURMA MİKSİNDE KULLANILAN HAMMADDELER TATLANDIRICILAR
DONDURMA MİKSİNDE KULLANILAN HAMMADDELER TATLANDIRICILAR Tatlandırıcılar Fonksiyon Tat verir yağ içeriği yüksek ürünlerde yağlılığı kamufle eder aroma maddesinin etkinliğini artırır. Ucuz toplam kurumadde
DetaylıGlisemik kontrolün ölçütleri ve prognozla ilişkisi. Dr. Gülay Aşcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı İzmir
Glisemik kontrolün ölçütleri ve prognozla ilişkisi Dr. Gülay Aşcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı İzmir HD e yeni başlayan hastaların 1/3 de neden diyabetik nefropati Yeni başlayan
DetaylıTİP 2 DİYABETİN TEDAVİSİNDE MİNİMAL İNVAZİV CERRAHİ
TİP 2 DİYABETİN TEDAVİSİNDE MİNİMAL İNVAZİV CERRAHİ Obezite, kandaki yüksek şeker düzeyleri ile karakterize olan ve ömür boyu süren Tip 2 Diyabetin gelişmesindeki en önemli faktörlerden birisidir. Bu hastalık,
DetaylıSÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Özellikle çocuk ve adölesanlarda protein, kalsiyum ve fosfor alımı nedeniyle; kemiklerin ve dişlerin gelişiminde Önemlidir.
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 4) Mide Tek gözlü torba şeklinde olan, kaburgaların ve diyaframın altında karın boşluğunun sol üst bölgesinde, yemek borusu ve ince
DetaylıObezite Nedir? Harun AKTAŞ - Trabzon
Obezite Nedir? Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması
DetaylıBESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ
BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Özellikle çocuk ve adölesanlarda protein,
DetaylıBakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar.
Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Vücutta küçük miktarda bakır varlığı olmaz ise demirin intestinal yolaktan emilimi ve kc de depolanması mümkün değildir. Bakır hemoglobin yapımı için de
DetaylıŞişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır.
ŞİŞMANLIK (OBEZİTE) Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır. Yağ dokusunun oranı; Yetişkin erkeklerde % 12 15, Yetişkin kadınlarda %20 27 arasındadır. Bu oranların
DetaylıYGS ANAHTAR SORULAR #3
YGS ANAHTAR SORULAR #3 1) Bir insanın kan plazmasında en fazla bulunan organik molekül aşağıdakilerden hangisidir? A) Mineraller B) Su C) Glikoz D) Protein E) Üre 3) Aşağıdakilerden hangisi sinir dokunun
DetaylıDyt. Saliha Merve Andiç Avcılar Baypark Hastanesi GLİSEMİK İNDEKS GLİSEMİK YÜK
Dyt. Saliha Merve Andiç Avcılar Baypark Hastanesi GLİSEMİK İNDEKS GLİSEMİK YÜK Giriş Vücuttaki tüm hücrelerin en önemli enerji kaynağı, karbonhidratların en küçük yapıtaşı olan glukozdur. Glukoz kan şekerini
Detaylı1 gr yağ: 9 kilokalori, 1 gr protein ve karbonhidrat: 4 kilokalori, 1 gr alkol 7 kilokalori verir.
Doğru beslenme için karbonhidrat, yağ ve proteinler belirli oranlarda belirli miktarlarda düzenli olarak alınmalıdır. Alınan kalori verilen kaloriden fazla olduğu zaman kilo alımı başlar. Her gün yenilen
Detaylı15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi Nisan 2013, Antalya. Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr.
15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi 24-28 Nisan 2013, Antalya Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr. Sedat Üstündağ Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD, Edirne Obezite:
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.
DetaylıDİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı
DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili
Detaylı4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI
4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI (Grup 1) Amaç: Cerrahinin genel prensipleri ile ilgili temel bilgilerin verilmesi ve çeşitli cerrahi hastalıkların özeliklerinin, uygulamalı olarak cerrahi hastaya
Detaylıgereksinimi kadar sağlamasıdır.
Yeterli beslenme, vücudun yaşamı ve çalışmasını sürdürebilesi için gerekli olan enerjinin sağlanması anlamına gelir. Dengeli beslenme ise, alınan enerjinin yanında bütün besin öğelerini gereksinimi kadar
DetaylıMetabolik Cerrahinin Diyabet Tedavisinde Yeri
Metabolik Cerrahinin Diyabet Tedavisinde Yeri Dr. Erman ÇAKAL Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği Bariyatrik
DetaylıSunum planı. Hipofiz Epifiz Tiroid Paratiroid ve Pankreas hormonları
Dr. Suat Erdoğan Sunum planı Hipofiz Epifiz Tiroid Paratiroid ve Pankreas hormonları Hipofiz bezi (hypophysis) Hipofizial çukurlukta bulunur (sella turcica) 9 adet hormon üretir İki bölümü vardır: Anterior
DetaylıF. İpek Marangoz Belgin Rodoplu Neslihan Kaya Jale Albayrak
F. İpek Marangoz Belgin Rodoplu Neslihan Kaya Jale Albayrak OLESTRA Diyetteki yağ miktarını azaltabilmek için yağ yerine bazı maddeler kullanılmakta Bu maddeler Gıda da yağın fonksiyonunu yapacak Kalori
DetaylıOrganik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.
ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik
DetaylıİKÇÜSBFD. Yüksek Fruktoz Tüketimi ve Kanser High-Fructose Consumption and Cancer DERLEME / REVIEW
DERLEME / REVIEW İKÇÜSBFD Yüksek Fruktoz Tüketimi ve Kanser High-Fructose Consumption and Cancer Yeşim İŞGÜZAR, Uzm. Dyt. 1, Gamze AKBULUT, Doç. Dr. 2 1 Özel Emek Hastanesi, Beslenme ve Diyet Polikliniği,
DetaylıBesin Glikoz Zeytin Yağ. Parçalanma Yağ Ceviz Karbonhidrat. Mide Enerji Gliserol Yapıcı Onarıcı. Yemek Ekmek Deri Et, Süt, Yumurta
SİNDİRİM SİSTEMİ KARBONHİDRAT PROTEİN Besin Glikoz Zeytin Yağ Parçalanma Yağ Ceviz Karbonhidrat Mide Enerji Gliserol Yapıcı Onarıcı Yemek Ekmek Deri Et, Süt, Yumurta Enzim Şeker Enerji Aminoasit YAĞ VİTAMİN
DetaylıProf.Dr. Muhittin Tayfur Başkent Üniversitesi SBF, Beslenme ve Diyetetik Bölümü
Prof.Dr. Muhittin Tayfur Başkent Üniversitesi SBF, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Tarih boyunca; İnsan diyeti, Aktivite kalıpları, Beslenme durumu. Paleolithic dönemden beri: Diyet kalıpları, Fiziksel aktivite
DetaylıDiyabetik Hasta Takibi. Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli
Diyabetik Hasta Takibi Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli Amaç Bu oturum sonunda katılımıcı hekimler birinci basamakta Diyabet hastalığının yönetimi konusunda bilgi sahibi olacaklardır.
DetaylıKilomdan ben mi memnun değilim çevremde ki kişiler mi?psikolojik olarak yaşam şeklimi değiştirmeye hazır mıyım?
Herkesin hayalidir ince bir vücuda sahip olmak herkesi kendine hayran bırakmak ancak bunu isterken çoğu kişi bazı soruları kendine sormuyor. Fazlalıklarınızın olduğunu düşünüyorsanız popüler diyetleri
DetaylıDİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ
İstanbul Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı DİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ Dr. Dyt. Cemile İdiz Ne yemeliyim? DİYABET Tatlı meyve yeme!! Limon şekeri düşürür
DetaylıDiyabet nedir? Ensülin nedir?
Was ist Diabetes? Was ist Insulin? (Türkisch) Diyabet nedir? Ensülin nedir? Diyabet melitusun temelleri Diyabet melitus Diyabet, kronik bir özümleme bozukluğudur. Diyabetli olmak demek, ya vücudunuzun
DetaylıHAZIRLAYANLAR. Kübra BOZKURT. Şerife KORKMAZ
Z_ fx` ^ awx^f äx Z_ fx` ^ lô^ HAZIRLAYANLAR Kübra BOZKURT Gözde BiLGEN Şerife KORKMAZ KAN ŞEKERİ NEDİR? Glikozdur Fruktoz ve galaktoz lk KARACİĞERDE GLİKOZİ PARÇALANIR (Bu sayede hücreler tarafından kullanılabilir
DetaylıENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji
ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI Canlılarda Enerji Besinlerin Enerjiye Dönüşümü İnsanların gün boyunca hareketlerinin devamını, hastalanınca iyileşmelerini, fizyolojik ve psikolojik tepkilerinin devamlılığını
DetaylıSpor alanında beslenme ile ilgili bilgileri bu ünite kapsamında sizlere vereceğiz. Ünite içeriğinde yer alan teorik bilgi ve sizlerin
1 Giriş Spor alanında beslenme ile ilgili bilgileri bu ünite kapsamında sizlere vereceğiz. Ünite içeriğinde yer alan teorik bilgi ve sizlerin tamamlayacağı yazılı, sözlü ve uygulamalı görevler beslenme,
DetaylıSAĞLIKLI OBEZLERDE FİZYOTERAPİ VE REFLEKSOLOJİ UYGULAMALARININ ZAYIFLAMAYA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
SAĞLIKLI OBEZLERDE FİZYOTERAPİ VE REFLEKSOLOJİ UYGULAMALARININ ZAYIFLAMAYA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ HAZIRLAYAN:FZT.MELTEM ERASLAN DANIŞMAN:PROF.DR.İSMET MELEK Obezite (şişmanlık),vücutta aşırı ölçüde
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ İBN-İ SİNA HASTANESİ ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA HASTALIKLARI BİLİM DALI DİYET UZMANI NÜKET YUMUK
ANKARA ÜNİVERSİTESİ İBN-İ SİNA HASTANESİ ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA HASTALIKLARI BİLİM DALI DİYET UZMANI NÜKET YUMUK İlk kez 1981 yılında Jenkins ve arkadaşları tarafından kullanılmıştır. Gİ karbonhidrat
DetaylıDIABETES MELLITUS NEDİR? NEDENLERİ VE SONUÇLARI. Mümkün olduğunca normal bir yaşam. Lilly Deutschland GmbH Werner-Reimers-Straße 2 4 61352 Bad Homburg
DIABETES MELLITUS NEDİR? NEDENLERİ VE SONUÇLARI DEDBT01944 Lilly Deutschland GmbH Werner-Reimers-Straße 2 4 61352 Bad Homburg Mümkün olduğunca normal bir yaşam www.lilly-pharma.de www.lilly-diabetes.de
DetaylıZeytinyağı ve Çocukluk İnsanın çocukluk döneminde incelenmesi gereken en önemli yönü, gösterdiği bedensel gelişmedir. Doğumdan sonraki altı ay ya da
Zeytinyağı ve Çocukluk İnsanın çocukluk döneminde incelenmesi gereken en önemli yönü, gösterdiği bedensel gelişmedir. Doğumdan sonraki altı ay ya da bir yıllık sürede, bebeğin en önemli gıdasını anne sütü
DetaylıTÜRKİYE DE EKMEK TÜKETİMİ VE SAĞLIK İLİŞKİSİ Dyt. Elvan Odabaşı Kanar
TÜRKİYE DE EKMEK TÜKETİMİ VE SAĞLIK İLİŞKİSİ Dyt. Elvan Odabaşı Kanar EKMEK REYTINGI EN YUKSEK BESIN Ekmek KİLO ALDIRIYOR Ekmeğin üzerine SAĞLIĞA ZARARLIDIR yazılmalı (19.03.2013 Sabah Gazetesi) Ekmek
Detaylıraşitizm okul çağı çocuk ve gençlerde diş çürükleri büyüme ve gelişme geriliği zayıflık ve şişmanlık demir yetersizliği anemisi
büyüme ve gelişme geriliği diş çürükleri zayıflık ve şişmanlık okul çağı çocuk ve gençlerde demir yetersizliği anemisi 0-5 Yaş Grubu Çocuklarda iyot yetersizliği hastalıkları vitamin yetersizlikleri raşitizm
DetaylıSaat 25 Eylül 2017 Pazartesi 26 Eylül 2017 Salı 27 Eylül 2017 Çarşamba 28 Eylül 2017 Perşembe 29 Eylül 2017 Cuma. Seminer
4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Göktürk MARALCAN, Yrd. Doç. Dr. Hasan BAKIR, Yrd. Doç. Dr. Erdal UYSAL, Yrd. Doç. Dr. Başar AKSOY GRUP 2 Stajyer Öğrenciler için Haftalık
DetaylıİNSÜLİN UYGULAMALARI
İNSÜLİN UYGULAMALARI İnsülinin Fizyolojik Özellikleri İnsülin; pankreasın langerhans adacıklarındaki beta hücrelerinden salgılanan ve kan glikozunu düşüren bir hormondur. Sağlıklı bireylerde (gebe ve obez
DetaylıDÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019)
2018-2019 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK 2018 01 MART 2019) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 36 Fizyoloji 22 4X2 30 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 24 Tıbbi Biyokimya
DetaylıTÜMÖR BELİRTEÇLERİNİN KLİNİK TANIDA ÖNEMİ. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006
TÜMÖR BELİRTEÇLERİNİN KLİNİK TANIDA ÖNEMİ Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006 1 Tümör (kanser), Vücudumuzun herhangi bir hücre veya hücre topluluğunun kontrolsüz bir şekilde çoğalması, büyümesi,
DetaylıENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ
ENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ ENERJININ SÜREKLILIĞI Egzersizin özelliğine bağlıdır 100 m ATP-CP Maraton aerobik sistem 400-800 m laktik asit sistemi 1500 m ATP-CP, laktik asit sistem ve aerobik sistem
DetaylıBesin Gidaların Yararı ve Zararı
Besin Gidaların Yararı ve Zararı Yiyip içtiklerinizin sağlığınızı nasıl etkilediğini, ömrünüzü uzatıp uzatmadığını ya da sizi yavaş yavaş öldürüp öldürmediğini merak ediyormusunuz. Yiyeceklerin eksi ve
DetaylıDERS KURULU 5 TIP 322- SİNDİRİM SİSTEMİ VE ENDOKRİN ÇOCUK SAĞ VE HAS+ÇOCUK CER+İMMÜONOLOJİ
Başlama Tarihi: 14.3.16 Bitiş Tarihi: 22.4.16 Yeni Yüzyıl Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ Prof. Dr. Demir Budak Dekan Eğitim Koordinatörü:Prof. Dr. Asiye Nurten 215 216 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 5 TIP
DetaylıBALIKLARDA SİNDİRİM VE SİNDİRİM ENZİMLERİ. İlyas KUTLU Kimyager Su Ürünleri Sağlığı Bölümü. vücudun biyokimyasal süreçlerinin etkin bir şekilde
BALIKLARDA SİNDİRİM VE SİNDİRİM ENZİMLERİ İlyas KUTLU Kimyager Su Ürünleri Sağlığı Bölümü Proteinler, yağlar ve karbohidratlar balıklar amino asitlerin dengeli bir karışımına gereksinim tarafından enerji
DetaylıBİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 471 Lipid Metabolizması-I Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Lipoproteinler Türev lipidler: Glikolipidler Lipoproteinler Lipoproteinler, lipidlerin proteinlerle oluşturdukları komplekslerdir.
DetaylıDOSYA: Endüstriyel Silah "ŞEKER"
On5yirmi5.com DOSYA: Endüstriyel Silah "ŞEKER" Çayınıza attığınız şekerin, yediğiniz reçel yada çikolatanın masum olduğunu mu düşünüyorsunuz? Yayın Tarihi : 19 Nisan 2011 Salı (oluşturma : 2/9/2016) Haber:
DetaylıBeslenmeden hemen sonra, artan kan glikoz seviyesi ile birlikte insülin hormon seviyesi de artar. Buna zıt olarak glukagon hormon düzeyi azalır.
Seçmeli Ders: Dokular ve Organlar Arası Metabolik İlişkiler 1.HAFTA Normal metabolizmada aktif olan günlük akış; Yaşamak için gerekli olan enerji akışı, dışardan alınan gıdalardan elde edilir. Kullanılan
DetaylıBESİNLERİN ENERJİYE DÖNÜŞÜMÜ
BESİNLERİN ENERJİYE DÖNÜŞÜMÜ Bir fabrikanın çalışması ve üretimi için nasıl işçilere ve makinalara ihtiyaç varsa canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için de enerjiye ihtiyaçları vardır. Enerji, bir
DetaylıKilo verme niyetiyle diyet tedavisinin uygulanamayacağı durumlar nelerdir? -Hamilelik. -Emziklik. -Zeka geriliği. -Ağır psikolojik bozukluklar
Diyet denilince aklımıza aç kalmak gelir. Bu nedenle biz buna ''sağlıklı beslenme programı'' diyoruz. Aç kalmadan ve bütün besin öğelerinden dengeli biçimde alarak zayıflamayı ve bu kiloda kalmayı amaçlıyoruz.
DetaylıEGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT
EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım
Detaylı¹GÜTF İç Hastalıkları ABD, ²GÜTF Endokrinoloji Bilim Dalı, ³HÜTF Geriatri Bilim Dalı ⁴GÜTF Biyokimya Bilim Dalı
Dr. Derda GÖKÇE¹, Prof. Dr. İlhan YETKİN², Prof. Dr. Mustafa CANKURTARAN³, Doç. Dr. Özlem GÜLBAHAR⁴, Uzm. Dr. Rana Tuna DOĞRUL³, Uzm. Dr. Cemal KIZILARSLANOĞLU³, Uzm. Dr. Muhittin YALÇIN² ¹GÜTF İç Hastalıkları
DetaylıDiyabet Önleme ve Kontrol Programı. Tanıtım ve Teşvik Çalışmaları. Doç.Dr. A.Çınar YASTI Ankara Numune EA Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği
Diyabet Önleme ve Kontrol Programı Tanıtım ve Teşvik Çalışmaları Doç.Dr. A.Çınar YASTI Ankara Numune EA Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği Konu: DİYABET Tanım: Diyabet, insülin sekresyonunda ya da insülinin
DetaylıNedenleri tablo halinde sıralayacak olursak: 1. Eksojen şişmanlık (mutad şişmanlık) (Bütün şişmanların %90'ı) - Kalıtsal faktörler:
Obezite alınan enerjinin harcanan enerjiden fazla olmasıyla oluşur. Bunu genetik faktörler, metabolizma hızı, iştah, gıdaya ulaşabilme, davranışsal faktörler, fiziksel aktivite durumu, kültürel faktörler
Detaylı20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu.
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu. Özlem Serenli,
DetaylıVÜCUT KOMPOSİZYONU 1
1 VÜCUT KOMPOSİZYONU VÜCUT KOMPOSİZYONU Vücuttaki tüm doku, hücre, molekül ve atom bileşenlerinin miktarını ifade eder Tıp, beslenme, egzersiz bilimleri, büyüme ve gelişme, yaşlanma, fiziksel iş kapasitesi,
Detaylı13.30-14.15 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR 14.25-15.10 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR
GENEL CERRAHİ 1. GÜN 08.00-10.00 Pratik Uygulama Anamnez Alma 10.00-10.45 Cerrahi Anamnez T.KÜÇÜKKARTALLAR 10.55-11.40 Karın travmaları A. TEKİN Karın travmaları A. TEKİN ileus Ş. TEKİN intern semineri
Detaylı