ALFABE TARTIŞMALARI BİTMEYEN ÖYKÜ: Prof. Dr. Nurettin DEMİR. Prof. Dr. Emine YILMAZ. Prof. Dr. Nurettin Demir Prof. Dr.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ALFABE TARTIŞMALARI BİTMEYEN ÖYKÜ: Prof. Dr. Nurettin DEMİR. Prof. Dr. Emine YILMAZ. Prof. Dr. Nurettin Demir Prof. Dr."

Transkript

1 BİTMEYEN ÖYKÜ: Prof. Dr. Nurettin DEMİR ALFABE TARTIŞMALARI Hacettepe Üniversitesi Edeiyat Fakltesi Çağdaş Trk Lehçeleri ve Edeiyatları B Öğreti yesidir. Selçuk Üniversitesi Fen-Edeiyat Fakltesi Trk Dili ve Edeiyatı Bn itirdi. MEB Doktora Bursuyla Mainz Üniversitesinde Trkoloji alanında doktora yaptı. Sırasıyla Szeged Üniversitesi, Leipzig Üniversitesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi ve Başkent Üniversitesinde çalıştı. Ayrıntılı özgeçiş ilgilerine edu.tr adresinden ulaşılailir. Prof. Dr. Eine YILMAZ Hacettepe Üniversitesi Edeiyat Fakltesi Çağdaş Trk Lehçeleri ve Edeiyatları B Öğreti yesidir. KTÜ, Fatih Eğiti Fakltesinden ezun oldu. Yksek lisans ve doktorasını Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bililer Enstitsnde yaptı. Szeged Üniversitesi ve Doğu Akdeniz Üniversitesinde isafir öğreti yesi olarak ulundu. Ayrıntılı özgeçiş ilgilerine adresinden ulaşılailir. ISBN Prof. Dr. Nurettin Deir Prof. Dr. Eine Yılaz

2 Biteyen Öyk: Alfae Tartışaları -Rapor- Prof. Dr. Nurettin Deir Prof. Dr. Eine Yılaz Ankara, 2014

3 İncelee Araştıra Dizisi YAYIN NO: 15 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor Yazar Nurettin Deir - Eine Yılaz Editör Dr. Murat Yılaz Teknik Koordinasyon Halil Ulusoy Tasarı-Baskı SFN Televizyon Tanıtı Tasarı Yayıncılık Ltd. Şti. Tel: Deir, Nurettin Biteyen öyk: alfae tartışaları/ yazarlar: Nurettin Deir, Eine Yılaz; editör: Murat Yılaz.- Ankara: Hoca Ahet Yesevi Uluslararası Trk-Kazak Üniversitesi, s: 19,5x27 c. (Hoca Ahet Yesevi Uluslararası Trk-Kazak Üniversitesi İncelee- Araştıra dizisi; yayın no: 15) ISBN: Trk alfaesi TarihI.Yılaz, Eine II.Yılaz, Murat Baskı Tarihi: Nisan 2014 Ahet Yesevi Üniversitesi Mtevelli Heyet Başkanlığı Adres: Çetin Eeç Blv. 4. Cad Sok. No: Aşağı Öveçler Mah. Çankaya/ANKARA Tel: Faks: sde@sde.org.tr Taşkent Cad. 10. Sokak No: Bahçelievler/ANKARA Tel: Faks: yayinlar@yesevi.edu.tr Raporda ifade edilen fikir ve görşler sadece yazarlarının olup, Ahet Yesevi Üniversitesi Mtevelli Heyet Başkanlığının görşlerini yansıtazlar.

4 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor İçindekiler Sunuş...6 Önsöz...8 B Diller ve İşlevleri...12 Konuşa Dili...13 Resi Dil veya Devlet Dili...13 Eğiti ve Bili Dili...14 Edeiyat Dili...16 Basın Dili...17 Radyo ve Televizyon Dili...17 Eğlence Dili...19 Teknoloji ve Dil...19 İadet Dili...20 Dilin İşlevleri ve Yazı B Yazının Kısa Tarihi...24 Trkçenin Yazıla Tarihi...25 İlk Trkçe...26 Orhon Trkçesi Dönei...26 Uygur Trkçesi Dönei...27 Tuna Bulgarcası Dönei...28 Orta Trkçe Dönei...28 Arap Yazısı...29 Sryani Yazısı...30 İrani Yazısı...30 Grek Yazısı...30 Ereni Yazısı...30 Latin Yazısı...30 Kiril Yazısı...31 B Trkiye Trkçesi ve Alfae...34 Alfaenin Teel İlkeleri...34 Arap Harfleriyle Trkçenin Yazıı ve Sorunları...34 Enver Paşa nın Deneesi...36

5 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi 4 Latin Alfaesine Geçiş Talepleri ve Tepkiler...37 Latin Alfaesine Geçiş...38 Kanun...39 Yeni Harfleri Yaygınlaştıra Çaaları...40 Alfae Değişikliğinin Nedenleri...41 Latin Alfaesinin Trkçenin Yazıı Açısından Değerlendirilesi...42 Harflerin Okunuşu...43 Standart Alfaede Bulunayan Harfler ve Ses Değerleri...44 Trkçe Sözcklerde Bulunayan Foneler...45 Ayın ve Heze...46 Alıntı Sözckler ve Yaancı Sözckler...46 Yazı ve Söyleyiş İlişkisi...48 Söyleyişteki Değişeler...49 Kısa Mesaj ve İnternet...50 Trkiye Trkçesi Dışındaki Trk Dilleri ve Alfae...50 B Alfaenin Yeterli Olup Olaası...56 Dil İlişkileri ve Yaancı Kelielerin Yazıı...56 Tarihi Dönelerle Benzerlik...58 Ortak Bir Trk Alfaesi Geliştire İsteği...59 Yerel Dillerin Yazılası Yönndeki Talepler...60 Alfae Tartışalarında Son Duru...68 Sorunun Kaynağı: Alfae...69 Deokratik Açılı Paketi ve Son Duru...73 Sonuç...77 Kaynaklar...81 Ek 1: Trk Harflerinin Kaul ve Tatiki Hakkında Kanun...84 Ek 2: Trkçeden Başka Dillerle Yapılacak Yayınlar Hakkında Kanun...87 Ek 3: İçişleri Bakanı Adlkadir Aksu'nun Çocuklara Konulacak Adlar ile İlgili 81 İl Valiliğine Yayınladığı Genelge...88

6 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI sunuş 5 III.

7 SUNUŞ Trk alfaesine yeni harfler eklenesi, son yıllarda Trkiye de yaşanan hızlı değişi srecinde gndee gelen konulardan iridir. Konunun ir ayağı, SSCB nin dağılasından sonra ortaya çıkan Trk dnyasında ortak ir alfae oluştura istekleri iken kauoyunu daha çok ilgilendiren ikinci ayağı, yerel dillere özg kii seslerin gösterii için Trk alfaesine harf eklenesi talepleridir. 6 Bilindiği gii evcut Trk alfaesi Cuhuriyetin kuruluşundan sonra gerçekleştirilen en öneli reforlardan irinin sonucudur. Ancak o gnden u gne Trkçenin yazııyla ilgili sorunlar yanında yerel dilllerin, özellikle Krtçenin kullanılası ve yazııyla ilgili konular da tartışa nedeni olayı srdrş; alfae eselesi, 30 Eyll 2013'te açıklanan ve Deokratik Açılı Paketi adıyla ilinen siyasi dzenleelerin de öneli ayaklarından irini oluşturuştur. Ancak dil ve alfae, popler kltr içinde en çok karıştırılan, yanlış içide özdeşleştirilen kavralar arasındadırlar. Bu nedenle konunun farklı oyutlarının kauoyuna sağlıklı ir içide aktarılası gereklidir. Bu ihtiyaca cevap verek zere dil politikası, alfae, toplu ve dil konularında da uzanlıklarıyla tanıdığıız, Hacettepe Üniversitesi, Çağdaş Trk Lehçeleri ve Edeiyatları B öğreti yelerinden Prof. Dr. Nurettin Deir ve Prof. Dr. Eine Yılaz dan u ihtiyaca cevap verecek ir rapor hazırlaalarını istedik. Rapor ta da kaouyunda Deokratik Açılı adıyla tartışılan Teel Hak ve Hrriyetlerin Geliştirilesi Aacıyla Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı nın TBMM de kaul edilerek yasalaştığı 2014 Mart ayının ilk haftasında taalandı. Bu nedenle raporda konuyla ilgili en gncel duruu da değerlendire şansı yakalandı. Stratejik Dşnce Enstits ve Ahet Yesevi Üniversitesi Avrasya Çalışa Gruu nun ortak ir yayını olan u raporu, yasanın çıkasının heen ardından kauoyuna sunuyoruz. Dr. Murat YILMAZ SDE İç Politika ve Deokratikleşe Koordinatör Ahet Yesevi Üniversitesi Avrasya Çalışaları Gruu Başkanı

8 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI önsöz

9 ÖNSÖZ Alfae eselesi Tanziat ı takien ortaya çıkan eğitii halka yaya ve gelişen asın alanındaki ihtiyaçları karşılaa isteği nedeniyle ortaya çıkış, o gnden ugne srekli ir tartışa konusu oluş, pek çok çalışada ele alınıştır. Gerek yayınlarda gerekse tartışalarda zaan zaan konunun siyasi oyutu ağır asıştır. Çnk ir dilin hangi alfaeyle yazılacağı, ilk akışta dili ve dolayısıyla dil uzanlarını ilgilendiren ir konu gii görnse de öz itiariyle siyasi karar gerektiren ir konudur. Toplu hayatında kltrel değişikliklerin ir sonucu olan alfae değişikliği, dil planlaasının öneli ir ayağını oluşturur ve karar vereyle ilgilidir. 8 Prensip olarak her dil eğiti ve edeiyat dili haline getirileilir; aşka işlevleri karşılayailir. İşaretlerde eklee ve çıkaralar yapak kaydıyla, her dili her alfae ile yazak kndr. Yazısı olan her doğal dilin yazı ve yazıla ilgili sorunları vardır. Bazı verilere göre dnyada 6900 civarında yaşayan dil ulunaktadır. Her doğal dil insanlığın ortak irasıdır; u nedenle, konuşur sayısına akılaksızın, araştırılayı, saygıyı, korunup kollanayı hak eder. Konuşur sayısı, konuşulduğu topluun gelişişlik dzeyi ne olursa olsun, hiçir dil diğerlerinden dililisel anlada stn oladığı gii geri kalış da değildir. Bir dilin diğerlerinden daha ilkel olduğunu, o dili konuşanların dilleri nedeniyle teknolojik gelişişlik anlaında geri kaldığını gösteren ir örnek yoktur. Bireylerin ana dilini konuşası, geliştirek için çaa harcaası, tartışılaaz teel insan haklarındandır. Bizi ana diliizi konuşaız ve geliştirek için gayret sarf eteiz aşka irinin ltfuna ağlı oladığı gii aşka irinin ana dilini konuşası ve geliştirek için çaa sarf etesi de izi ltfuuza ağlı olaaz. Dnya nfusunun yk ir çok dillidir. Trkiye gii geniş coğrafyası olup da tek dilli olan lke yoktur. Ülkelerdeki resî dillerin yanında yerli diller ve göçen dilleri de vardır. Birçok lkede irden çok dil iririyle rekaet ve etkileşi içinde varlıklarını srdrektedir. Tarihte, gnzdekinden çok daha fazla dil olduğu, ir kısının yok olduğu ilinektedir. İnsanlar farklı dilleri konuştukları için çatışazlar; aşka nedenlerle çatışalar olduğu zaan dil ir araç olarak kullanılailir. Dil, çatışa nedeni olsaydı, ugn arış içinde yaşanan ir lke ulak kn olazdı. Dillerin çoğunun yazısı yoktur, aa araştırılaları için ili adaları yk çaa harcaaktadır. Çnk u dillerin araştırılasıyla insanoğlunun yzyıllar içinde iriktirdiği ilgi ve kltr kayıt altına alınakta, insan dili tn olarak daha iyi anlaşılakta ve dil kayı nedeniyle ortaya çıkan sosyal sorunlar daha iyi fark edilektedir.

10 Trkiye de, iri işaret dili olak zere 35 dilin konuşulduğu, dnya dilleri ile ilgili veritaanlarından ilinektedir. Ayrıca Trkiye; Altay, Hint Avrupa, Sai ve Kafkas dillerinin ir arada yaşadığı ir coğrafyadır. Ancak yıllardır uygulanan dil politikaları nedeniyle dil kaynaklı sorunlar yaşanış, Trkçe dışındaki dilleri yok saya, yasaklaa yoluna gidileiliştir. Yine Trkçe dışındaki dilleri araştıran uzanlar yetiştirileiş, akadeisyenler u tehlikeli alana girekten kaçınışlardır. Son yıllarda asıl sorunun dil oladığını gösteren ciddi adılar atılıştır. Yerel dillerle ilgili yasakların kalkası, yerel dillerin daha özgr ir kullanı alanı ulası ile dil kaynaklı gerginlikler azalıştır. Ancak alfae konusu hala siyasi veya duygusal tartışalara konu olaktadır. Niteki atılan tn adılara rağen Deokratik Açılı Paketi sonucu ortaya çıkan tartışalar, dil ve alfae konusunu 30 Eyll 2013'te açıklanan ve Mart 2014'te yasalaşan algılaa da ciddi ir aydınlanaya ihtiyaç olduğunu gösterektedir. 9 Dört ana den oluşan u çalışada, dilin alfae ile de ilgili olan işlevleri, Trkçenin tarihinde kullanılan alfaeler, Trk dil devrii ve gnzde alfae tartışaları ve nedenleri zerinde duruluştur. Ankara,

11

12 DİLLER VE İŞLEVLERİ.BÖLÜMI Konuşa Dili Resî Dil veya Devlet Dili Eğiti ve Bili Dili Basın Dili Radyo ve Televizyon Dili Eğlence Dili Teknoloji Dili İadet Dili Dilin İşlevleri ve Yazı

13 DİLLER VE İŞLEVLERİ Alfae konusunu tartışaileiz için önce dilin topludaki işlevleri zerinde kısaca durakta yarar vardır. 12 Dnya zerinde ugn Birleşiş Milletlerce tanınan 193 lke, una karşılık pek çoğu yazılayan 6900 civarında dil vardır. Dil sayısı ile lke sayısını oranlarken İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Arapça, Alanca gii azı dillerin irden çok lkede resî dil olarak konuşulduğunu da göz önnde ulundurak gerekir. Bu, pek çok lkede, irden çok dilin ir arada yaşadığı anlaına gelir. Dnya dilleriyle ilgili veri taanlarında, Trkiye de, kardeş dillerin de aralarında ulunduğu 36 farklı dilin konuşulakta olduğu elirtilektedir ( Papua Yeni Gine, Endonezya, Nijerya, Kaerun, Brezilya gii dil zengini geler vardır. Yzç iraz geniş olup da tek dilli ir devlet yok giidir. Dnya lkeleri çok dillilikle ilgili farklı politikalar takip etektedir. Avrupa da, lke sayısınca dil politikası ulunduğu tespiti yapılıştır (Eraydın-Virtanen 2003: 20). Aa özellikle son yıllarda kçk ve yazısı olayan dilleri korua, araştıra, onların varlıklarını deva ettirecekleri ortaları sağlaa yönnde ciddi çaalar sarf edilektedir. Bu çaaların arkasında, o dillerle retiliş ilginin ve kltrn kayıt altına alınası, dil kayını takip eden sosyal sorunların önlenesi, insan dilinin tnyle araştırılasında, yk ya da kçk hiçir dilin vazgeçilez olası gii nedenler yatar. Ancak, tn çaalara rağen, farklı nedenlerle, dnya dillerinin yk ir nn eceği dşnlektedir. Dillerin önleneez içide ilerleektedir. Dilden söz ederken iki hususu iririnden ayırak gerekektedir. Ülkelerin vatandaşlarına, uluslararası arenada rekaet edeilecekleri, iş hayatındaki rekaette onlara avantaj sağlayacak yeni ilgilere ulaşalarını kolaylaştıracak ir dilde eğiti vereleri çok önelidir. Bunun yanında kçk dilleri konuşanların ana dillerini koruyup geliştireilecekleri ortaları hazırlaak da öneli görnektedir. Yukarıda işaret edildiği zere, pek çok lkede irden çok dil ir arada yaşaaktadır. Ancak ir lkedeki diller arasında; konuşur sayısı, sosyal stat, devlet tarafından destek göre gii hususlar açısından çok yk farklar olailektedir. Diller her duruda, he kendi içlerindeki varyantlarla he de aşka dillerle rekaet halindedirler. Bu rekaetin dilin hangi alanlarında olaileceği konusunda ir fikir veresi için dillerin topludaki işlevlerine kısaca akakta yarar vardır. Bu çalışa çerçevesinde, sözl iletişi, devlet idaresi, eğiti, edeiyat, asın, iadet gii alanlar öne çıkarılaktadır. Bir dil, dilden eklenen işlevlerin hepsini yerine getireileceği gii, her iri veya irkaçı için farklı diller de kullanılailir. Bazı işlev alanlarında aşka dillere veya dilin farklı içilerine ihtiyaç duyulur. Örneğin azıları için standart dile ihtiyaç vardır, azılarındaysa standart dil gerekez. Standart dil, dilin rekaet halindeki varyantları arasında, geniş geçerlilik ve işlev alanına sahip, sosyal prestiji yksek, yerel ve sosyal iz taşıayan, okullarda öğretilen, öncelikle yazılı olan, yazı kılavuzu, sözlkler ve dililgisi kitapları gii aşvuru kaynaklarında kodlanış olan trdr. Ayrıca kodlana, yazıda varyasyonu en aza indire anlaına gelir ki u, standart dile en çok ihtiyaç duyulan alanlar olan eğiti ve devlet idaresi

14 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor için vazgeçilezdir. Belli durularda standart dilin kullanılası diğerlerinden itiarlıdır; doğru ve gzel konuşak isteyenlerin ulaşaya çalıştıkları ideal varyant standart dildir. Diğer varyantları konuşanlara oranla standart dili konuşanlar daha ilgili, eğitili, aydın v. gii, gerçekte dille ilgisi olayan ir yığın pozitif değere daha layık görlrler. İstisnaları olakla irlikte, ir lkedeki kltrel gelişişlik, ekonoi, nfus v. açılardan askın olan ir genin konuşası standart dile teel oluşturur. Bu, ir tr seçedir. Seçilen varyantın geliştirilesi ve yaygınlaştırılası, zaanla ortaya çıkan dil sorunlarının dzenlenesi, yazı kurallarının elirlenesi gii konularda karar verici kurusal ir destek, standart dillerin kaul ve yaşaası için gereklidir. Dililisel olarak, herkes ana dilinin en doğru ilgisine sahip olduğundan yaptırı gc olan erkezler oladan, eğiti, devlet idaresi gii alanlarda işlev görecek ir yazı dili irliği sağlaak gçtr. Kuruların ayrıca yazı kılavuzu, sözlk, graer gii aşvuru kaynaklarını hazırlaak, yeni kelie ve teri ihtiyacının karşılanasına katkıda ulunak gii görevleri de vardır. Konuşa Dili Sözl iletişide kullanılan dil trdr. Standart yazı dili için yukarıda sayılan özellikleri taşıyan ir konuşa dilinden de söz edileilir. Ancak unun sınırları yazı dili kadar kesin değildir ve yazı diline göre daha hızlı değişir. Öyle ki zaanla yazı diliyle sözl dil arasında ir uçuru oluşailir. Standart konuşa dilinin en etkili yayıla araçları televizyon, şehirleşe ve eğitidir. Televizyon sayesinde insanlar dzenli olarak standart konuşa diliyle karşılaşakta, şehirlere göç sonucu, yerel konuşaları paylaşıp aktarailecekleri doğal ortaı kayetekte, eğitile de standart içiin nasıl olası gerektiğini öğrenektedirler. Bunların sonucunda standarda yaklaşan konuşa içileri tercih edilektedir. Ancak standart konuşa dilinin yaygınlaşası lke genelinde yazı dili kadar aşarılı değildir. Örnek olarak Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu, Ege gii Trkiye nin pek çok gesinde yerel konuşa içileri hala çok askın olarak kullanılaktadır. Ayrıca yerel konuşa içileri, standart konuşa dilinin en askın olduğu alanlarda onunla rekaete girekte, eğlence progralarında, dizilerde, sinea sektörnde zaan zaan standart dilden daha aşarılı olailektedir. Kısaca, konuşa dili, yazı dili gii standardı elirli, resî kurular tarafından korunan ve kollanan ir dil tr değildir. Çoğu gede, yerel konuşa içileri standart konuşa içiinden daha yaygındır. 13 I. Resi Dil veya Devlet Dili Devlet idaresinde kullanılan dildir. Devlet idaresi yanında hukuk, eğiti gii alanlarda da kullanılır. Bu alanlarda, ir dili konuşanların çoğunluğunun anlaştığı, kendi içinde fazla çeşitleneye izin vereyen ir dil trne ihtiyaç vardır. Aksi takdirde işleri yrtek kn değildir. Ancak u alanların her irinde, özellikle eğiti yaygın değilse, farklı

15 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi uygulaalar da görleilektedir. Örnek olarak, devlet dili Osanlı döneinde olduğu gii halkın konuştuğu dilden uzaklaşailir. Eğiti dili zerinde aşağıda durulacaktır. Devlet dilinin ne olduğu konusunda farklı yaklaşılar vardır. Bir dilin çok askın olduğu durularda yasal ir elirlee gerekeyeilir. Trkçe açısından konuya akacak olursak, devlet dili konusunda Anayasa da dzenleeler olduğunu görrz. Yasal olarak dzenlendiği için, devlet kuruları arasında olduğu gii devlet kurularıyla devlet organları ile vatandaşları arasındaki ilişkilerde de devlet dilinin kullanılası zorunludur. 24 Teuz 1908 de yrrlğe konan Kanun-i Esasi nin 18. addesi, devlette görev alak isteyenlerin, 68. addesi de eus olacakların Trkçe ilelerini şart koşar. 57. adde ise heyetler arası zakere dilinin Trkçe olacağını elirtir. Daha sonraki Anayasa etinlerinde de resî dil veya dille ilgili dzenleeler vardır: 1924: Trkiye Devletinin dini İslâdır; resî dili Trkçedir; akarrı Ankara şehridir. 14 I. 1928: Trkiye Devletinin resî dili Trkçedir; akarrı Ankara şehridir. 1937: Trkiye Devleti, cuhuriyetçi, illiyetçi, halkçı, devletçi, lâik ve inkılâpçıdır. Resî dili Trkçedir. Makarrı Ankara şehridir (sadeleştiriliş içi): Trkiye Devleti cuhuriyetçi, illiyetçi, halkçı, devletçi, lâyik ve devricidir. Devlet dili Trkçedir. Başkent Ankara dır. 1961: Trkiye Devleti, lkesi ve illetiyle nez ir tndr. Resî dil Trkçedir. Başkent Ankara dır. 1982: Trkiye Devleti, lkesi ve illetiyle nez ir tndr. Dili Trkçedir. Bayrağı, şekli kanununda elirtilen, eyaz ay yıldızlı al ayraktır. Millî arşı İstiklal Marşı'dır. Başkenti Ankara dır. Görldğ gii, 1982 Anayasasına kadar resî dilin Trkçe olduğu elirtilirken 1982 Anayasasında undan vazgeçilerek devlet dilinin Trkçe olduğu elirtiliştir. Eğiti ve Bili Dili Eğitile ilgili işlerin yrtlesinde, eğiti kurularında kullanılan dildir. Trkçe ilk olarak Mhendishane-i Berr-i Hayun da, Fransızca, İtalyanca ve İngilizce yanında, kii derslerde eğiti dili olarak kullanılır (Karal 1978: 49). II. Meşrutiyet in ilanıyla oluşan özgr ortadan hareketle, farklı toplulukların kltr derneklerinin siyasal kulpler kurarak dilleri zerine çalışalarından Trk aydınları da etkilenir. Anayasa ya göre devlet dili Trkçe olduğundan ilkokullarda Trkçe zorunlu dil duruuna getirilir. Trk olayanlar kendi dillerini de okuyacaklardır. Ortaokulda Trkçe zorunlu, ge dili seçelidir (tepkiler için k. Karal 1978: 78 vd.) e gelindiğinde eğiti dili ve eğitiin halka yayılası hala çok ciddi ir sorundur. Cuhuriyetten sonra eğiti dili Trkçe olakla irlikte,

16 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor verilen derslerin adları, henz yeterince sade ir dil kullanıladığını açıkça gösterir, örnek olarak Riyaziyat, Hayatiyat, Ekiskurisyon v. (k. Şanal-Karagöz 2006: 197). Eğiti dilinin ne olası gerektiği konusunda fikir ildirenlerin ezici ir çoğunluğu ana dilde, yani Trkçe eğitii savunaktadır. Uygulaa ise farklıdır, Trkiye nin çeşitli eğiti kurularında yaancı dilde eğiti yapılaktadır. Yaancı dille eğiti eselesi, gelişen dnyada irçok lkenin karşı karşıya olduğu ir durudur. Özellikle ili ve teknolojide gelişelerin uzağında kalak isteeyen veya rettiği teknolojiyi aynı dili konuşayanlara daha kolay ulaştırak isteyen lkeler, irinci veya ikinci dil olarak daha yaygın kullanılan dillere ihtiyaç duyaktadırlar. Ayrıca yaancı dil -gnzde İngilizce- ilgisine sahip olanlar, iş hayatında çok daha avantajlı durudadırlar. Bili ve teknolojinin, farklı dillerin konuşulduğu lkelerde retiliyor olası, gnzde elli ir dilin ortak iletişi dili olarak kullanılasını pratik ir çöz olarak ortaya çıkaraktadır. Böylece değişik dilleri öğrenerek kayedilecek zaan ve enerji aşka kanallara akailecektir. Tarihte u tr lingua francaların örnekleri vardır. Diller yarışında gnzde İngilizce önde görnektedir. İngilizce, dnyada kendisini ana dili olarak konuşanların sayısı açısından ilk sırada olasa da dnyanın en yk ekonoik ve askeri gcnn dili olasıyla lkeler st ir iletişi aracı olailek için gerekli dil dışı desteği uluştur. Trkiye de, eğitiin tn ranşlarda yaancı dilde yapıldığı kurular vardır. Üniversiteleriizdeki akadeik ykseltilelerde yaancı dilde yapılan ir yayın Trkçe olandan daha değerli sayılaktadır. Yaancı dille eğiti veren okulların ir kısı son derece aşarılıdır. Ancak u aşarının Trkçe dışında ir dille eğiti verilesinden i yoksa aşarılı ili insanlarının ve öğrencilerin u okulları tercih eteleri veya uralarda çalışan ve okuyanların daha iyi çalışa ve araştıra ikanlara sahip olaları gii seeplerden i kaynaklandığı ayrı ir araştıra konusudur. 15 I. Yaancı dille eğiti aynı zaanda ciddi sorunların da kaynağı duruundadır. Her şeyden önce ana dili Trkçe olan ir öğreten veya öğreti yesinin, tn inceliklerini çok iyi ilediği ir dilde, ana dili Trkçe olan öğrencilere, çok iyi kavrayaadıkları, çevrelerinde doğal olarak konuşulayan ir dilde eğiti vereye çalışası ir garaettir. Kendisi zaten yığınla prolee sahip olan eğiti sisteinde u tr ir uygulaayla sorunların daha da artacağı ortadadır. Eğiti sadece eğiti verenin ir şey anlatasından iaret değildir; eğitilenin de srece katılası gerekir. Örnek olarak, öğrenciler, gerek yazılı gerek sözl yaancı dil perforanslarının dşk olası yznden dersleri zor anlaakta veya derslere aktif olarak katılaktan çekinektedirler. Yaancı dille eğiti, ir eğiti sisteinin tn için değil, elli kısıları için, teknoloji ve ilgi transferi, yaancı öğrenci çeke gii gerekçelerle tartışılailecek ir konudur. Kendilerine özg ir standart dil, lkelerin ağısızlıklarının da seoldr. Bu nedenle yaancı dille eğitideki asıl öneli sorun, lkelerin, ağısızlıklarının en öneli seollerinden iri olan ağısız ir standart dilden, ileride kendi geleceğini tesli edeceği

17 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi insanların yetiştirildiği eğiti gii ir alanda gönll olarak vazgeçeleridir. Trkiye de yaancı dille eğiti tartışalarında u can alıcı nokta yeterince vurgulanaıştır. Yaancı dille eğitide piyasa şartları da öneli ir rol oynaaktadır. Verilen geleneksel eğitiden enun olayan aileler, Hiç olazsa yaancı dili sayesinde iş ulur yaklaşıı içerisinde çocuklarını yaancı dille eğiti yapan kurulara gönderekte, una paralel olarak yaancı dille eğiti veren kuru sayısı artaktadır. Bu e son vereden ir hususu vurgulaakta yarar vardır. Eğiti diliyle ilgili tartışalarda öne çıkarıldığı için, u çalışada da yaancı dille eğiti sorunu fazlaca vurgulanıştır. Ancak ana dili olarak Trkçenin öğretiinde de ciddi sorunlar olduğu unutulaalıdır. Uzun zaandır Trkçe eğiti verilekle irlikte, Trkçe öğretiiyle ilgili sorunlar son zaanlarda ciddiye alınaya aşlanıştır. Teel eğiti dzeyinde dzgn ir etin oluştura öğretileekte, teel eğitiini taalaış ireylerde öneli ir kopozisyon oluştura ve cle kura zaafı görlektedir. 16 I. Edeiyat Dili Trkçe ilinen tarihinde edeiyat dili olarak farklı aşaalardan geçiştir. Eski yazılı kaynakların öneli ir kısında, edeiyata özg ögeler kullanılış olsa da unlar gnzdeki anlada estetik ir aaçla retiliş etinler değildir. Trkçe, Anadolu da 13. yzyıldan itiaren edeiyat dili olarak kullanılıştır. Ancak Osanlı döneinde edeiyat dili Arapça ve Farsça ögelerin yoğun olduğu ir Trkçedir. Edei gelenek sonraki kuşaklara, henz iyi araştırılaış kanallarla, yine de aşarıyla aktarılıştır. Sade ir dille yaza deneeleri olsa ve yeni konular işlense de, 19. yzyıla gelindiğinde ile şiirde edei dil ve içi açısından geleneğe ağlılık srektedir. Yeni edei trler olan roan ve öykde daha sade ir dil kullanılır. İlerleyen dönede edei eserlerde kullanılan dil, yazı reforuyla ilgili çaalara göre daha sorunsuz ve aşarılı ir içide sadeleşir de Mehet Ein Yurdakul un sade ir dille yazdığı Trkçe Şiirler isili kitaı yayılanır ve yk ilgi görr. Meşrutiyet ten sonra Trkçlk akıının da etkisiyle edeiyat dili, özellikle Milli Edeiyat dönei yazarlarının eserlerinde konuşa diline yaklaşır. Dilin sadeleşesinde öneli ir rol oynayan ve önceleri kelie seçiinde tereddtl davranan Yeni Lisancılar'ın yanında, hiçir grua dahil oladan sade ir dille eser veren Refik Halit Karay, Mehet Akif, Mithat Ceal gii isiler de vardır (k. Levend 1972: 348 vd.). Cuhuriyetten sonra ise İstanul konuşasına dayanan ir dille, gerek şiirde gerek nesirde Trkçenin en gzel örnekleri ortaya konulur. Alfaenin değişesiyle irlikte, edei dilde, Arapça ve Farsça kelielerle olan seolik yazı ağı da kesilir ve edeiyat dili konuşa diline yaklaşır. Sözvarlığında sadeleştire çaaları uzun yıllar deva eder. Bugn edei eserlerde kullanılan dil konuşa diline oldukça yakındır. Trkçenin edeiyatta, özellikle nesirde altın çağını yaşadığı söyleneilir. Trk dnyasında ugne kadar alınan tek Noel ödlnn edeiyat dalında olduğu göz ardı edileelidir.

18 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor Edei dil ile yazı dili, hatta standart dil sıkça eşdeğer görlr. Standart dilin, sanat değeri yksek, kuraca etinlerde en iyi şekilde tesil edildiğini dşnenler vardır. Öyle ki, standart dille ilgili sözlk ve graer çalışaları çoğu zaan u etinlere dayanır. Ancak u doğru değildir. Edei etinlerde, standarttan sapan içiler kullanılailir. Özellikle roan ve öyklerdeki diyaloglarda konuşura göre farklı dil kullanılailir. Örnek olarak, azı etinlerde ağızlardan yoğun ir şekilde yararlanılır. Standart dışı ses, içi, söz dizii, söz varlığı ögelerine yer veren çok sayıda eser sayak kndr (örnekler için k. Deir 2009a). Basın Dili Bu çalışada asın dili ile, gazete ve dergilerin dili kastedilektedir. Geniş ir okur kitlesine ulaşak isteyen gazeteler anlaşılır ir dil trn tercih eder. Osanlıda ilk resî gazete 1831 de asılıştır. 19. yzyılda ortaya çıkan gazete ve dergiler he yazı dilinde sadeleşe ihtiyacını açıkça gösteriş he de dil konusunun en hararetli tartışıldığı organlar oluşlardır. Şinasi, 1860 ta Tercan-ı Ahval in ilk sayısına yazdığı önsözde, gazetedeki yazıların herkesin anlayacağı ir dilde olacağını elirtiştir. Daha sonraki gazete ve dergiler de unların açtığı yoldan yrşlerdir. Seçkin varyant, 19. yzyılın sonlarında Servet-i Fnun aracılığıyla son ir hale yapsa da Trkçe ögelerin daha fazla öne çıktığı yeni yazı dili artık geri döndrleez içide kaul görştr. Özellikle II. Meşrutiyet ten sonra yeni dilin ayraktarlığını yapan dergiler yayılanaya aşlaıştır. Bunlar arasında, 1911 de, Öer Seyfettin in Yeni Lisan adlı ilk aşyazısının izasız olarak yer aldığı Genç Kaleler ve Trk Yurdu dergilerinin öneli ir yeri vardır. Bu dergilerde yazanlar sade ir sluu tercih ederler. Gnzde, gazete ve dergilerde, standardın en iyi şekilde tesil edildiği, halk dilinden kopuk olayan ir dil kullanıı vardır; farklı sluplar olsa da dil anlaşılır ir Trkçedir. 17 I. Radyo ve Televizyon Dili İstanul konuşasına dayanan yeni standart dil, eğiti kuruları, asın-yayın gii kanallarla yaygınlaştırılaya çalışılır. Yazı dili eğiti kuruları aracılığıyla yeni nesillere aktarılırken, geler st geçerliliği olan, yazı diline oldukça yakın ir konuşa dilinin yaygınlaşasında en öneli araç hiç şphesiz televizyon, kısen de radyo oluştur. Yaygınlaştırılaya çalışılan konuşa dilinin en yk tesilcisi, uzun yıllar özel diksiyon eğitii alış spikerlerin görev yaptığı ve farklı varyantlara izin verileyen TRT dir. Televizyon, elektriğin ulaştığı her köye ulaşa şansı uluştur lı yıllara kadar u standart içi yerel ağzın askın olduğu gelerde, okullarda öğretenlere, resî dairelerde azı görevlilere, genin yerlisi okuuşlara özg, varsa televizyonda rastlanan ir varyant olarak görlş, yerel konuşalar zerinde gnzdeki kadar etkili olaıştır. Ağızların

19 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi askın olduğu gelerde, eğitili kesiin ile hala ağız konuşası unu açıkça gösterektedir lı yıllarda, özel televizyon kanallarının kurulasını takien, standart dille diğer varyantlar arasında çok daha yoğun ir etkileşi ortaya çıkıştır. Standart konuşa dilinin en etkili aracı olan televizyonda, hayranlık duyulan insanlar, her gn evlerin aş köşesinde gzel, ince, kiar İstanul ağzıyla konuşaktadır. Ayrıca iç göç nedeniyle asıl ağız gelerinin dışına çıkan insanların da, okullardan ve televizyondan tanıdıkları İstanul ağzına yaklaşan içileri tercih ete eğiliinde oldukları gözlenektedir. 18 I. Özel televizyon kanallarının kurulasıyla, İstanul ağzına dayalı konuşa dilinin en etkili aracı olan televizyonlar sayesinde, u defa yerel konuşa içileri ve sosyal sınıflara özg varyantlar, konuşuldukları gelerin dışına taşış ve daha geniş kesilerce fark edilir oluşlardır. Bunun sonucunda standart dilin ve ağızların kullanı alanında dikkat çekici ir kesişe ortaya çıkıştır. Yerel konuşa içileri ir taraftan standart dilin etkisiyle standarda yaklaşışlar, eğitili genç nesiller tarafından daha az kullanılır oluşlardır. Diğer taraftan yerel konuşa içileri de standart dilin kullandığı araçları kullanarak gelerinin dışına çıkışlar ve daha önce standart dile özg ir alan olan televizyonda kullanılır durua gelişlerdir. Bu nedenle gnzde, dilin farklı varyantları arasında her zaankinden çok daha karaşık ir ilişki vardır. Standart dilin en gçl kanalı olan televizyonlarda; dizilerde, azı kanalların eğlence progralarında, yerel kanallarda ağıza veya aşka varyantlara olca yer verilektedir (k. Deir 2011). Bu gerçeğe karşın, televizyonlardaki standart dışı Trkçe kullanııyla ilgili tutu, dil dışı etkilere göre değişektedir (ağızlara karşı tutula ilgili olarak k. Şen 2006). Örnek olarak, azı varyantlar hoşgöryle karşılanakta, azıları yadsınaktadır. Benzer progralar yapan ağız konuşuru sunuculardan iri hoş görlrken ir aşkası tepki çekeilektedir. Ancak unun nedeni kullanılan ağız değil, o ağızların konuşulduğu ge veya konuşur gruuyla ilgili genel kanıdır. Her ne olursa olsun, ugn televizyonun, dil içindeki çok yönllğn fark edilesinde en öneli araç olduğu tartışa götrez ir gerçektir. Televizyonlarda kullanılan varyantların Trkiye de konuşulanlarla sınırlı kaladığını vurgulaaya gerek yoktur. Örnek olarak Elveda Rueli dizisinde Rueli ağızları kullanılaktaydı. Bu yeni eğlence ögesi, u yönyle, kahraanlarının ayırıcı özellikleri arasında, konuşalarındaki farkların öneli ir yer tuttuğu Ortaoyunu, Hacivatla Karagöz gii geleneksel tiyatroyla da kesişektedir. Televizyonlarda, kendilerine özg ir dile sahip olan haer, hava duruu, spor ve kltr progralarının çoğu aşta olak zere, ağız kullanıının alışılış oladığı, değişkenliğe fazla yer verileyen progralar da vardır. Buna karşılık, çeşitli eğlence progralarında ve sevilen dizilerde standart dışı varyantlar farklı derecelerde kullanılailektedir. Bunlar, dil içindeki değişkenliğe karşı elli ir hoşgörnn oluşası, ilgili varyantı konuşanların ise kendi konuşalarının utanılacak ir şey oladığının farkına varaları sonucunu doğuraktadır.

20 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor Televizyonla ilgili itireden ir aşka hususa daha işaret etekte yarar vardır. Bu da, Trkçenin televizyon alanında irçok dille rekaet ettiği gerçeğidir. Çnk televizyonlarda kolayca sağlanailecek ir donanıla çok farklı dillerde yayına ulaşak kndr. Ancak Trkçenin, televizyon alanında en ciddi rekaetinin, aşka alanlardakine paralel içide, İngilizceyle olduğunu söyleyeiliriz. Çnk İngilizce ağırlıklı yayın yapan yerli ve yaancı kanallar vardır; dizi veya yaancı fillerin azıları orijinal dilde, çoğu zaan da İngilizce yayılanaktadır. Eğlence Dili Gnzde Trkçe; sinea, tiyatro, zik gii dil teelli eğlence sektörnde askındır. Televizyonda olduğu gii u alanlarda da Trkçenin kendi içindeki çok çeşitli varyantlarına rastlaak kndr. Ayrıca Trkçe u alanda da aşka dillerle, özellikle İngilizceyle rekaet etektedir. Eğlence sektörnde İngilizceyle rekaetin daha çok sinea ve zik sektörnde olduğunu söyleyeiliriz. Tiyatroda yaancı dilli oyunların yaygın ilgi göresi alışılış ir duru değildir. Ancak, özellikle yk şehirlerde yaancı filler dulajsız gösterileilektedir. Bu fillerin öneli ir kısı İngilizcedir. Bu nedenle urada İngilizce ile Trkçenin de diğer dnya dilleri gii ir rekaeti olduğu görlektedir. Aynı şekilde zik sektörnde, Trk şarkıcıların kendilerini uluslararası alanda ispat etek aacıyla İngilizce şarkı söyleeleri veya Eurovision gii uluslararası yarışalarda Trkiye nin İngilizce şarkıyla tesil edilesi az rastlanan ir duru değildir. Piyasada İngilizce ziklere de kolayca ulaşılailektedir. 19 I. Teknoloji ve Dil Dilin işlevleri açısından zerinde durulası gereken çok yeni ir araç da önei her geçen gn artan internet veya sanal dnyadır. İnternet, ir dilin yeni ihtiyaçları karşılaadaki aşarısını çen ir ihenk taşı, dile karşı alışılaış ir eydan okua olarak da algılanailir. Gerçekten de son yıllarda internet, dilin sınırlarını zorlayan ve genişleten en öneli araçtır. İnternetin getirdiği sınırsız özgrlkten Trkçe de geniş içide yararlanaktadır. İnternette, ulaşılası her geçen gn kolaylaşan ilyonlarca Trkçe sayfa yer alakta ve u sayı srekli artaktadır. İnternette her trl dil verisi, örnek olarak sözlkler, kuraca etinler, fıkralar, karikatrler v. ulunaktadır. Yazılı, sözl ve görntl dil verilerine de ulaşak, unları tekrar tekrar dinleek, zerinde oynaak da kndr. Ayrıca internette, sadece standart dille yazılış etinlere değil, dil içindeki her tr varyanta ulaşılailektedir: ağız etinleri, sosyal gruplara ait etinler, argo, gençlere özg etinler v.

21 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi İnternet sadece, dil içindeki evcut varyantların depolandığı ir veri ankası değildir. Sanal dnyadaki dilde yepyeni varyantlar ortaya çıkış, u dnyaya aşina olayan irinin anlayaayacağı iletişi ikanları gelişiştir. Bunu, standart dilde ir ozula olarak algılayanlar da vardır. Bu algılaanın teelinde dilin değişezliğine dair yanlış kanı yataktadır. Oysa dil değişkendir. Standart dilin zorunlu olduğu alanlar dışında kiin hangi dili kullanacağının sınırlarını elirleek de kullanılan dili kontrol etek de kn değildir. Ayrıca internetin dili ozduğu görş Trkçe için sınanış da değildir. İngilizce için yapılan çalışalar ise internet ve kısa esajda kullanılan dilin ir ozula değil, ir zenginlik olduğunu, kısalta yapailek için de iyi ir dil ilgisi gerektiğini ortaya çıkarıştır (internet ve dil için k. Crystal 2009). 20 I. Kısa esajlarda nllerin yazılayışı da dil sorunu, dilin ozulası, yanlış kullanılası olarak algılanaktadır. Burada yine dil ve yazının aynı olduğuna dair ir yanlış algı söz konusudur. Kısa esaj farklı ir iletişi içiidir ve elektronik ortaın koşulları içinde az harfle çok şey anlatak hedeflenektedir. Unutulaalıdır ki Trkçe Arap harfleriyle yazılırken de nller yazıda genellikle gösteriliyordu. Her ne olursa olsun, internetin dil açısından yepyeni ikanlar sunan ir araç olduğu, internetle dilde yaratıcılığın sınırlarının zorlandığı ve genişletildiği göz ardı edileez. İnternet ilyonlarca insanın, ir şekilde dilin zenginleşesine katkıda ulunduğu ir araçtır. Trkçenin içindeki zenginliği ugn en iyi yansıtan alanların aşında, dil içindeki her tr varyantın tesil edile şansı ulduğu internet gelektedir. Daha önce kendini yazılı etinlerde veya televizyonlarda göstere şansı ulaayan standart dışı varyantlara, gönll katılıa açık internette ulaşak kndr. İadet Dili Dilin işlevlerinden söz ederken toplu hayatında öneli ir yeri olan iadet dilinden de söz etekte yarar vardır. Osanlı döneinde iadet dili olarak Arapça kullanılaktaydı. Bazı Farsça dini teriler de yaygındı. Ancak daha 1918 yılında yayılanan Vatan şiirinde Ziya Gökalp, iadet dilinde Trkçeleşenin ideolojik alt yapısını hazırlar: Bir lke ki caiinde Trkçe ezan okunur/ Köyl anlar ânasını naazdaki duanın.../ Bir lke ki ekteinde Trkçe Kur an okunur /Kçk yk herkes ilir uyruğunu Huda nın.../ Ey Trk oğlu, işte senin orasıdır vatanın!. 3 Şuat 1928 de, Cua vaazlarının Trkçe verilesine eredilesi iadet diliyle ilgili öneli gelişelerden iridir. Haziran 1928 de, İstanul Üniversitesi İlahiyat Fakltesinde, İslada refor konusunu inceleek ve u konudaki önerileri Maarif Vekaletine ildirek zere Fuat Köprl aşkanlığında ir koisyon kurulur. Koisyonun radikal önerileri arasında iadet dilinin Trkçe olası da vardır (Sadoğlu 2003: 268 vd.). Bunu, Diyanet İşleri Başkanlığının 18 Teuz 1932 tarihli ir genelgesi ile ezanın Trkçe okunası takip edecektir. Ezanın yeniden Arapça okunasına ise 16 Haziran 1950 de izin veriliştir. Gnzde, iadet alanında Trkçenin yanında Arapçanın da elli ir kullanıı olduğu söyleneilir.

22 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor Dilin İşlevleri ve Yazı Dilin, yukarıda kısaca sıralaaya çalıştığıız işlevlerinin sayısını arttırak kndr: aile dili, ticaret dili, spor dili, eslek dili v. Aa değinilenler u yazının aacı için yeterlidir. Bu işlev alanlarının ir kısında, özellikle devlet idaresinde, yasa etinlerinde ve eğitide standart dile ihtiyaç duyulur. Bu ç alan da topluun genelini ilgilendirir. Bu nedenle u alanlarla ilgili etinlerin topluun çoğunluğu tarafından kaul gören, anlaşılırlık oranı yksek ir dille yazılaları kaçınılazdır. Bu alanlarda standart sağlanailesi ise, yazı dilinin varlığı, eğiti kurularında öğretilesi ve yaygınlaştırılası ile kndr. Ancak unun için de eğitide enzer ders araç gereçlerinin kullanılası, değişez ir dil içiinin tercih edilesi gerekir. 21 I.

23 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi 22 I.

24 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor II VE TÜRKÇENİN YAZIMI.BÖLÜMYAZI 23 III. Yazının Kısa Tarihi Trkçenin Yazıla Tarihi İlk Trkçe Orhon Trkçesi Dönei Uygur Trkçesi Dönei Tuna Bulgarcası Dönei Orta Trkçe Dönei

25 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi Yazının Kısa Tarihi Dilin tarihi gii yazının da elirsizliklerle dolu eş in yıllık tarihinde, odern araştıraların ortaya koyduğu kesin ilgiler fazla değildir. Yine de u konuda söyleyeileceğiiz çok şey vardır. Her şeyden önce yazı ir kişinin icadı değildir. Mısır dan, İndus Vadisi ne kadar uzanan geniş ir coğrafyada, yk olasılıkla tahıl iktarı ve hayvan sayılarının kayıtları için çizilen resi veya işaretlerden geliştiriliştir. En teelde ç yazı tipinden söz edileilir: 24 II. İlki, her işaretin anlalı en kçk dilsel irii (yaz+ak gii) ya da ir sözcğn tn tesil ettiği logografik yazıdır. İşaretlerin zaanla, anla içeriğini yansıtak yerine, ses içeriğini yansıtaya aşlaalarıyla logografik sistelerden Hece Yazısı ortaya çıkıştır (ge+le+cek gii). Bugn, en yaygın olarak kullanılan yazı sisteleri ise, işaretlerin nl ve nsz sesleri gösteresine dayalı olan alfaetik yazıdır. Ancak uradaki sıralaa, alfaetik yazının evriin son asaağında yer aldığı ve en keel yazı sistei olduğu anlaına gelez. Zaten alfaeler evri geçirez; yazılar, konuşanın kayıt niteliğini geliştirek aacıyla insanlar tarafından ilinçli olarak değiştirilir. Bu ç yazı sisteinin de iririnden herhangi ir niteliksel stnlğ ulunaz. Söz konusu trler farklı ihtiyaçları karşılaak zere ortaya çıkışlardır ve stnlkleri tyle kullanıldıkları dilin ihtiyaçlarını ne derece karşıladıklarıyla çleilir. Örnek olarak, aslında logografik ir yazı olan Çin yazısı MÖ 3. yzyılda aşağı yukarı ugnk içiini alıştır ve o gnden u yana çok fazla değişeden Çincenin yazıında aşarıyla kullanılaktadır. Çnk u yazı Çince gii tek heceli dillerin yazıı için son derece elverişlidir. Ancak, kendi dillerinin yazıı için önce Çin alfaesini kullanan Korecenin konuşurları, tyle farklı ir yapıya sahip, ekleeli ir dil olan Korecenin yazıında u alfaenin uygun oladığını farketişler ve 15. yzyılda Batı alfaeleri ile karşılaşınca Batı alfaelerindeki sistee enzer Hangul adı verilen ir yazı geliştirişlerdir. Bugnk anlaıyla odern dnya, yazı oladan varlığını srdreez. Beş in yıllık tarihinde yazı, yansıttığı dil kadar vazgeçilez hale geliştir. Bu eş in yıllık sre içinde ne kadar yazı sisteinin ortaya çıktığını ve yok olduğunu iliyoruz; aa yazılı dilin tarihinde etkili rol oynayan yalnızca ç teel gelenek vardır: Bunlardan, yalnız Aerikan yerli halklarının kçk ir gruu tarafından kullanılış olan yazı sisteini ve Çin hiyerogliflerini ir tarafa ırakırsak, çnc siste, yani alfaetik yazı, ugn dnyanın geri kalan tn kesiinde kullanılaktadır. Gnzde yazısı olayan diller kayıt altına alınırken de yine alfaetik yazı sistei zerinden alfae retilektedir. Mısır daki son ulgular, MÖ 3400 gii erken ir tarihte, Mısırlıların oldukça gelişiş ir logografik yazı kullandıklarını ortaya koyaktadır. Yiri dört heceyi kapsayan Mısır hiyeroglif sistei Batı Sai yazısının da kaynağıdır. Batı Sai hece alfaesi daha sonra Arap, Moğol, Mançu, Sryani, Arai ve Pehlevi yazılarını da doğuruştur. MS 3. yzyılda, Hristiyanlığın geye girişiyle, Mısır yazısının yerini, Mısır hiyerogliflerinin çok sonra değiştiriliş içii olan Yunan alfaesi aldı. Yunanlar, MÖ ç in yılında ugnk Yunanistan gesini istila ettiler, Doğu Akdeniz in zengin Kenan halkıyla ticarete aşladılar. Yunanlar, nsz harfleri

26 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor yazaya dayalı u alfae sisteini enisediler fakat u alfaenin Sai dillerine gayet uygun olasına karşılık, Yunanca gii ir Hint-Avrupa dili için yetersiz kaldığını da fark ettiler. Çnk Yunancada nller de nszler kadar öneliydi. Böylece Yunanlar, Doğu Akdeniz in nsz harflere dayalı alfaesine nl harfleri de eklediler ve yepyeni ir alfae yarattılar. Yunan alfaesi yaklaşık ç in yıldır aşağı yukarı aynı içiini koruaktadır. Dnyanın aşka hiçir yerinde nl ve nsz harflere dayalı ir alfae icat edileiştir ve hiçir alfae sistei u kadar yaygın ir içide kullanılaıştır. Btn doğu ve atı Avrupa alfaeleri kaynağını Yunan alfaesinden alıştır. Yunan alfaesi ile karşılaşan Avrupalılar ya yalnızca yaza fikrini alışlar ya da Yunan alfaesini değiştirerek veya değiştireden eniseişlerdir. Yunan alfaesinin şidiye kadarki en öneli uyarlaası, İtalya topraklarında Yunan yazısıyla tanışan Roalılar tarafından gerçekleştiriliştir. Daha sonra, Roa İparatorluğunun artan gcyle Latince ve Yunan alfaesinden uyarlanış olan Latin alfaesi ugne kadar etkisini srdrştr. Özellikle 19. ve 20. yzyıllarda, dnyanın dört ir yanında yzlerce, elki inlerce dile uyarlanış ve taklit ediliştir. Alfaeler sadece farklı dillere uyarlanak için değiştirilez; değişen dili tesil etekte yetersiz kaldıklarında veya kltr değişeleri sonucunda da değiştirilir. Ancak yazı sistelerindeki en yk değişiklikler, kendi dillerine uygun olayan yazıları alıp uyarlayan topluluklarda gerçekleşiştir (ayrıntılar için k. Fischer 2013). Trkçenin Yazıla Tarihi Trkçenin, Trkçe dışı kaynaklardan da olsa, yaklaşık ilat sıralarından eri izleneilen srecinde, yazı dili ve alfae açısından yk ir çeşitlilik gösterdiği kolayca elirleneilir. Özellikle alfae söz konusu olduğunda, çeşitliliğin altında yatan nedenlerin çok oyutlu olduğu da görlr. Her doğal dil gii Trk dili de aşlangıcından u yana srekli varyantlaşış ve u varyantların konuşurları farklı coğrafyalara doğru srekli göç halinde oluştur. Doğal olarak u göçler, insanlığın siyasi ve kltrel gelişii içinde farklı anlalarda, farklı oyutlarda gerçekleşiştir. Coğrafi uzaklık aşlı aşına ir varyantlaşa nedeniyken, farklı coğrafyalarda karşılaşılan kltrlerle girilen ilişkilerin sonuçları da una eklenelidir. Ekonoik, siyasi, sosyo-kltrel nedenlerle ilinçli olarak uygulanan dil politikaları da dillerin geleceğine yön vereilekte, alfae seçiinde en öneli veya elki tek neden olarak görnektedir. Trkçenin yazıında kullanılan alfaeler konusuna gelince, Trklerce kullanılan alfaeler ve Trk olayanların Trkçe yazarken kullandığı alfaeler ayrıına dikkat etek gerekir. Bu çalışada öyle ir ayrı yapılacak, alfae çeşitliliği he kronolojik ir sıra izlenerek he de varyantlaşayla paralel içide ele alınacaktır. Alfae değişikliklerinin varyantlaşa ile irlikte ele alınasının nedeni, u konunun, özellikle 20. yzyılda oluşan Trk yazı dili çeşitliliğinden ayrı dşnleeyecek olasıdır. 25 II.

27 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi 26 II. İlk Trkçe Çin Yazısı Milat sıralarına tarihlendirilen İlk Trkçe Batı (=Bulgar Trkçesi) ve Doğu Trkçesi olak zere iki teel varyanta ayrılıştı. Teel farklılıkları Batı Trkçesindeki r/l seslerine karşılık Doğu Trkçesinde z/ş kullanılasıydı. Bugn Batı Trkçesi sadece Çuvaşça ile tesil edilirken, diğer t varyantlar Doğu Trkçesinin devaıdır (kız = hir, yaş = śul). Trkçenin u ilk döneine ait, Trklerce yazılış etinler yoktur. Ancak Çinli tarihçiler, vekayinaelerinde Trklerle ilgili ilgiler verirken kii Trkçe özel ad ve nvanları da Çin yazısıyla kaydetişlerdir. Ayrıca 4. yzyılda Çin e gelen ir Hintli rahiin iyografisinde yer alan, Çin yazısıyla yazılış ir eyitin de Hunca olduğu görş genel olarak kaul görştr. Böylece, ildiğiiz kadarıyla, Trkçenin yazıında kullanılan ilk alfae Çin alfaesi oluştur. Ancak eliizdeki alzee, kullanılan Trkçenin Doğu Trkçesi i yoksa Batı Trkçesi i olduğunu ile anlataayacak kadar sınırlıdır. Grek Yazısı Trkçenin yazıında kullanılan en eski alfaelerden iridir. Daha 2. yzyılda, Ural Nehri nin Trkçe adı olan Yayık ın, İskenderiyeli ili adaı Ptoleaios tarafından Grek harfleriyle yazılış olduğu iliniyor. Aynı ad, 6. yzyılda da Bizanslı Menandros Protektor tarafından yine Grek harfleriyle Dayih, Dayik içiinde yazılıştır. Orhon Trkçesi Dönei Runik Yazı Yukarıdaki alfaeler, Trkçenin yazıında Trk olayanlarca kullanılışlardı. Trkçenin yazıında Trklerce kullanılan ilk alfae ise ilindiği gii eski Trk runik yazısı veya Orhon alfaesidir. 8. yzyılda, II. Doğu Trk Kağanlığı döneinden kala taş yazıtlar zerinde elirlenen Orhon Trkçesinin de en az iki varyantı olduğu, irinden Çağatay, diğerinden de Oğuz gruu Trk dillerinin geliştiği

28 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor kaul edilektedir. Eski İskandinav yazıtlarında kullanılan runik alfaeye enzediği için atılılarca runik adıyla anılsa da kökeni konusunda çok farklı görşler vardır. Bunların en kaul göreni W. Thosen in Sai köken görşdr. Ancak u alfaeye Trklerin de kii katkılarda ulunduğu kaul edilir: e ev, ok ok v. Bu alfae, Orhon Trklerinden sonra Moğolistan ozkırlarına egeen olan Moğolistan Uygurları tarafından da yine taş yazıtlar zerinde kullanılıştır. Daha sonra Çin e göç eden Uygurlardan kala ir fal kitaı olan Irk Bitig ise u alfaenin en öneli etinlerinden iri ve kağıt zerine yazılış tek örneğidir. Uygur Trkçesi Dönei Orhon Trkçesinden sonra karşııza çıkan diğer yazı dili Uygurca da (esas olarak yzyıllar arası) Orhon Trkçesindeki ny sesinin n ve y olarak tesil edildiği en az iki, elki daha fazla varyanta sahipti (çigan ~ çigay yoksul v.). Kullanılan alfaeler açısından ise en fazla çeşitliliğe sahip olan Trk yazı dilidir. Bu anlaşılır ir durudur, çnk Uygurlar aşta Çin olak zere İran, Hint, Tiet gii farklı kltrlerle ilişki içindeydiler. Manihey Yazısı yzyıllarda, İran kökenli Maniheiz inancına sahip Uygurların kullandığı alfaedir. Soğd Yazısı İran kavi olan Soğdlara ait ir alfaedir. Soğdların eski Trklerle ticari, dini ve kltrel ilişkileri olduğu ilinektedir. (Mahan Tigin için 581 de dikiliş olan Bugut yazıtı Sogd-cad-r'dır. I. Doğu Trk Kağanlığı tarafından dikiliş olan u yazıt, devlet dilinin de Soğdca olaileceğini gösterir.) Soğd alfaesiyle yazılış eski Trkçe etinler çok kçk ve yıpranış parçalar halindedir. Uygur Yazısı Uygurların kullanış oldukları en öneli alfae Soğd yazısından geliştiriliş olan Uygur alfaesidir. Arap alfaesinden önce Trklerin en uzun sre kullandıkları yazı oluştur. 8. yzyıldan aşlayarak, Uygur devleti ortadan kalktıktan çok sonra ile, 17. yzyıla kadar, Doğu Trkistan dan İstanul daki Osanlı sarayına kadar kullanılıştır. Fatih Sultan Mehet in 1473 te, Akkoyunlu hkdarı Uzun Hasan a karşı elde ettiği zaferden sonra yazdırttığı yarlık Uygur harfleriyledir. Kaşgarlı Mahut u alfaeyi Trk yazısı olarak adlandırıştır. Bu alfaeyle yazılış etinlerin çoğu Budiz, Maniheiz ve Hristiyanlıkla 27 II.

29 hoca ahet yesevi uluslararası trk-kazak niversitesi ilgili dini etinlerdir. Trklerin İslaiyeti kaul edişlerinden sonra da kullanılıştır. 11. yzyılda yazılış Kutadgu Bilig in Viyana nshası ilindiği gii Uygur harfleriyledir. Brahi Yazısı Hint kökenli u yazı da yine Uygurlar tarafından ve daha çok tıp, takvi v. konulardaki etinlerin yazıında kullanılıştır. Sayısı yz civarında olan u etinler çoğunlukla kçk parçalar halindedir. Tiet Yazısı Tietliler ile yakın ilişkiye giren Koço ve Kansu Uygurlarının kullandığı Hint kökenli ir alfaedir. Brahi yazısından geliştiriliş u alfae ile yazılış en öneli etin Uygurca ir Budist ilihalidir. 28 II. Tuna Bulgarcası Dönei Grek Yazısı Orhon ve Uygur yazı dillerinden farklı olarak, Doğu Avrupa coğrafyasında yer alan ve ugnk Çuvaşça tipi ir Batı Trkçesi varyantı olan Tuna Bulgarcasından 9. yzyıla ait Grek harfli etinler kalıştır. En önelileri Tuna Bulgar Hanları listesi ve Nagy-Szent Miklós hazinesindeki taşlardan iri zerine yazılış olan Boyla Çoan yazıtıdır. Orta Trkçe Dönei Trk dili tarihinin etinlerle dzenli olarak izleyeildiğiiz en uzun, yaklaşık 1000 yıllık döneidir. Bu dönei öncelikle dilde varyantlaşa açısından ele alırsak şu tespitlerde ulunailiriz: 11. yzyılda, Uygurcanın yerini alan doğudaki Karahanlı Trkçesi, 14. yzyıldaki Harez- Kıpçak yazı dili zerinden 15. yzyılda Çağatay yazı diline dönşş ve 19. yzyılın sonuna kadar Asya Trklerince kullanılıştır. Ancak Çağataycanın ortak yazı dili olası, yzyıllar arasında dilde varyantlaşa oladığı anlaına gelez. Çağatayca ir lingua franca duruundaydı ve Arap alfaesi de varyantlar arasında oluşan seslik farkları öneli çde örtyordu. Trk dilinin, Çağatay yazı dili ile 20. yzyıla kadar ulaşan doğu kolunun yanında, Oğuz varyantını kullanan Trklerin atıya göçleri sonucunda, 13. yzyıldan aşlayarak, Anadolu da Oğuz varyantına dayalı Eski Anadolu Trkçesi adını verdiğiiz yazı dili ortaya çıkıştır. Orta Trkçe döneinde, u iki teel yazılı varyant dışında kalan farklı Trkçeler de vardı: Volga kıyısında yaşayan, Bulgar/Çuvaş tipi (r/l) ir varyant kullanan Volga Bulgarlarından 14. yzyıla ait Arap harfli ezar taşları kalıştır. Bu varyant ugn yalnız Çuvaşça ile tesil edilektedir.

30 BİTMEYEN ÖYKÜ: ALFABE TARTIŞMALARI rapor Yakutlar, daha 14. yzyılda, ugnk yurtları olan Kuzey Siirya daki Yakutistan a çekilişler ve Çağatay yazı dilini hiç kullanaışlardır. Dilleri de Çuvaşça gii çok farklı ir yönde gelişiştir. Litvanya, Polonya ve Kırı da yaşayan Musevi Trklerin kullandığı Karaice veya Karay varyantının en eski etinleri 16. yzyıldan kaladır. Kıpçak Trkleriyle yoğun ilişkileri ulunan Ukrayna-Polonya Erenileri kendi dillerini ırakarak Kıpçakların Trkçesiyle konuşup yazaya aşlaışlardır. En eskileri 16. yzyıldan kala olan u varyanta ait etinler, Ereni Kıpçakçası dil yadigarları olarak ilinir. Altaylarda, Gney Siirya da ve Orta Asya ozkırlarında yaşayan Trk halkları da çoğunlukla göçee oldukları ve okua yaza iledikleri için Çağataycayı hiç tanıaışlardır. Çağatayca Orta Asya daki yerleşik Trk topluluklarının, aşlıca Özek ve Uygurların, ayrıca Volga-Ural gesindeki Trklerin yazı dili olarak kullanılıştır. Çağatay yazı dilini kullanan u topluluklarda da konuşa varyantsız değildi. Varyantlar arasındaki farkların giderek yesi ve Çağataycanın zaanla ir st dile dönşesi sonucunda, konuşurlar kendi varyantlarını yazı diline dönştre yoluna girişlerdi. Trken edeiyatının en nl şairi Mahdukulı 18. yzyılda şiirlerini Çağatayca değil, Trkence yazıştır. Tatar aydını Adlkayyu Nasıri, 19. yzyılın ortalarında eserlerini ilk kez Tatarca ile yazıya geçiriş ve Tatar yazı dilinin teellerini atıştır. Yine aynı dönede Kazak edeiyatçısı Aay Kunanayev ve eğitici Iıray Altınsarın Rus ve Batı edeiyatı klasiklerini ilk kez Kazakçaya çevirerek u yazı dilinin teellerini atışlardır. Benzer ir gelişe, Eski Anadolu Trkçesinden sonra Osanlı yazı dilinin egeen olduğu atıda da yaşanış, nl Azeri draaturgu Mirza Fethali Ahundov, 19. yzyılın aşında koedilerini Osanlıca ile değil Azeri varyantı ile yazış ve u yazı dilinin kurucusu oluştur. Yaklaşık 1000 yıllık u dönede şu alfaeler kullanılıştır: 29 II. Arap Yazısı 10. yzyılın ortalarında İslaiyetle tanışan Karahanlılar, Trkçeyi Arap harfleriyle yazan ilk Trk halkı oluştur. Divanu lgati -t-trk ve Kutadgu Bilig u alfaeyle yazılan ilk Trkçe etinlerdir. Sai kökenli u alfae Trklerin kullandığı en uzun sreli ve en yaygın alfae oluştur. İki teel yazı dili, Çağatay ve Oğuz varyantları, neredeyse 20. yzyıla kadar u alfae ile yazılışlardır. Aşağıda göreceğiiz gii ugn Çin sınırları içinde kalan Yeni Uygurca Arap alfaesiyle yazılaya deva etektedir. Yukarıda söz ediliş olan Volga Bulgar ezar yazıtları da Arap harflidir. Ancak Orta Trkçe dönei oyunca, daha sınırlı alanlarda kullanılan aşka alfaelerle de karşılaşırız.

Ekonomik Özgürlükler ve TÜRK DÜNYASI

Ekonomik Özgürlükler ve TÜRK DÜNYASI Ekonoik Özgrlkler ve TÜRK DÜNYASI -Rapor- Prof. Dr. Mustafa Acar Arş. Gör. Hsn Bilir Ankara, 2014 İncelee Araştıra Dizisi YAYIN NO: 17 Ekonoik Özgrlkler ve TÜRK DÜNYASI rapor Yazar Prof. Dr. Mustafa Acar

Detaylı

VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ ARAP DİLİ VE BELAĞATI ABD HAZIRLIK SINIFLARI DERS İÇERİKLERİ

VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ ARAP DİLİ VE BELAĞATI ABD HAZIRLIK SINIFLARI DERS İÇERİKLERİ DERS 1. DERSN ADI AKTS TÜRÜ DL YARIYIL Cüle Bilgisi (Nahiv) 6 Zorunlu Türkçe- Öğrenciye Arap Dili Graerinin teel konularını sunarak doğru cüle kura yeteneğini kazandırak ve etin tahlilinde öğrenciyi, bu

Detaylı

İLK DEFA ÖĞRETMEN OLARAK ATANANLAR İÇİN UYUM EĞİTİMİ PROGRAMI (06-16 EYLÜL 2011)

İLK DEFA ÖĞRETMEN OLARAK ATANANLAR İÇİN UYUM EĞİTİMİ PROGRAMI (06-16 EYLÜL 2011) İLK DEFA ÖĞRETMEN OLARAK ATANANLAR İÇİN UYUM EĞİTİMİ PROGRAMI (06-16 EYLÜL 2011) EĞİTİM KONULARI ÖĞRETİM TARİH SAAT LER SÜRE EĞİTİM YÖNTEMİ GÖREVLİSİ 1 Açılış Konuşaları Uzaktan Öer DİNÇER 09.00-09.45

Detaylı

ALMANCA ÖĞRETİMİNDE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTAPLARININ ÖNEMİ

ALMANCA ÖĞRETİMİNDE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTAPLARININ ÖNEMİ The Journal of Acadeic Social Science Studies International Journal of Social Science Volue 6 Issue 3, p. 1217-1230, March 2013 ALMANCA ÖĞRETİMİNDE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTAPLARININ ÖNEMİ THE SIGNIFICANCE

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İÇ KONTROL STANDARTLARI EYLEM PLANI 1- KONTROL ORTAMI STANDARTLARI

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İÇ KONTROL STANDARTLARI EYLEM PLANI 1- KONTROL ORTAMI STANDARTLARI art Kau İç Kontrol Standardı ve Genel Şartı İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İÇ KONTROL STANDARTLARI EYLEM PLANI 1- KONTROL ORTAMI STANDARTLARI Mevcut Duru Öngörülen veya ler veya Taala Açıklaa Uygulaa Sonucu (*),

Detaylı

Kırım'ın Kısa Tarihi. M. Akif Kireçci Selim Tezcan YAYIN NO 24

Kırım'ın Kısa Tarihi. M. Akif Kireçci Selim Tezcan YAYIN NO 24 Kırı'ın Kısa Tarihi M. Akif Kireçci Seli Tezcan YAYIN NO 24 Ankara, 2015 İncelee Araştıra Dizisi YAYIN NO: 24 0312 472 37 73 kırı'ın kısa tarihi Yazar M. Akif Kireçci - Seli Tezcan Çeviri Can Eyp Çekiç

Detaylı

ÖĞRENCİ MEMNUNİYET DÜZEYİ Aralık 2010

ÖĞRENCİ MEMNUNİYET DÜZEYİ Aralık 2010 EK 7: ÖĞRENCİ MEMNUNİYET DÜZEYİ T. C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİMDE KALİTE ÇALIŞMALARI KOORDİNATÖRLÜĞÜ KALİTE GÜVENCESİ ÇALIŞMALARI: AKADEMİK DEĞERLENDİRME VE KALİTE GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI ÖĞRENCİ MEMNUNİYET

Detaylı

Çin in Orta Asya Politikaları

Çin in Orta Asya Politikaları Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında Çin in Orta Asya Politikaları -Rapor- Doç.Dr. Erkin Ekre Ankara, 2011 İncelee Araştıra Dizisi Çin in Orta Asya Politikaları rapor YAYIN NO: 04 Yazar Doç.Dr.

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm ÖABT Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Konu Anlatımlı Soru Bankası ESKİ TÜRK DİLİ VE LEHÇELERİ...

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm ÖABT Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Konu Anlatımlı Soru Bankası ESKİ TÜRK DİLİ VE LEHÇELERİ... İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm... 7 ESKİ TÜRK DİLİ VE LEHÇELERİ... 8 Türk Dillerinin Sınıflandırılması... 14 Türk Dillerinin Ses Denklikleri Bakımından Sınıflandırılması... 16 Altay Dilleri Teorisini Kabul

Detaylı

KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 16 (27): 87-103, 2014 ISSN: 2147-7833, www.kmu.edu.tr

KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 16 (27): 87-103, 2014 ISSN: 2147-7833, www.kmu.edu.tr 29 KMÜ Sosyal ve Ekonoik Araştıralar Dergisi 16 (27): 87-103, 2014 ISSN: 2147-7833, www.ku.edu.tr Karaanoğlu Mehetbey Üniversitesi (KMÜ) Öğrencilerinin Barına Sorunlarının Tespiti ve Değerlendirilesi *

Detaylı

Küresel Ekonomik Krizin Türkiye ve Orta Asya Türk Cumhuriyetleri nde Ekonomik Büyüme, İşgücü Piyasası ve Yoksullukla Mücadele Süreci Üzerine Etkileri

Küresel Ekonomik Krizin Türkiye ve Orta Asya Türk Cumhuriyetleri nde Ekonomik Büyüme, İşgücü Piyasası ve Yoksullukla Mücadele Süreci Üzerine Etkileri Kresel Ekonoik Krizin Trkiye ve Orta Asya Trk Cuhuriyetleri nde Ekonoik Bye, İşgc Piyasası ve Yoksullukla Mcadele Sreci Üzerine Etkileri -Rapor- Dr. Dilek Yiğit Ankara, 2013 İncelee Araştıra Dizisi YAYIN

Detaylı

İran ın Orta Asya Politikaları

İran ın Orta Asya Politikaları İran ın Orta Asya Politikaları Dr. Kaan Dilek Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında İran ın Orta Asya Politikaları -Rapor- Dr. Kaan Dilek Ankara, 2011 İncelee Araştıra Dizisi iran'ın orta

Detaylı

Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Asya Politikaları

Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Asya Politikaları Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında Aerika Birleşik Devletleri'nin Orta Asya Politikaları -Rapor- M. Akif Kireçci Ankara, 2011 İncelee Araştıra Dizisi aerika irleşik devletleri'nin orta

Detaylı

Enerji İlişkileri Bağlamında Türkiye ve Orta Asya Ülkeleri

Enerji İlişkileri Bağlamında Türkiye ve Orta Asya Ülkeleri Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılı vesilesiyle Enerji İlişkileri Bağlaında Trkiye ve Orta Asya Ülkeleri -Rapor- Yusuf Yazar Ankara, 2011 İncelee Araştıra Dizisi enerji ilişkileri ağlaında

Detaylı

Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı

Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı III. ÜNİTE TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI VE İLK TÜRK DEVLETLERİ ( BAŞLANGIÇTAN X. YÜZYILA KADAR ) A- TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI I-Türk Adının Anlamı

Detaylı

Başkent Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü. Doç. Dr. S. EKER

Başkent Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü. Doç. Dr. S. EKER TÜRK DİLİ ÜZERİNE BİRKAÇ NOT Başkent Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Doç. Dr. S. EKER 1 Millî his ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir Dilin millî ve zengin olması millî

Detaylı

Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak

Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak Hanlığı ve Kazakistan konulu bu toplantıda Kısaca Kazak

Detaylı

Rusya nın Orta Asya Politikaları

Rusya nın Orta Asya Politikaları Rusya nın Orta Asya Politikaları Dr. İlyas Kaalov Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında Rusya nın Orta Asya Politikaları -Rapor- Dr. İlyas Kaalov Ankara, 2011 İncelee Araştıra Dizisi rusya'nın

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÖNSÖZ DİL NEDİR? / İsmet EMRE 1.Dil Nedir?... 1 2.Dilin Özellikleri.... 4 3.Günlük Dil ile Edebî Dil Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar... 5 3.1. Benzerlikler... 5 3.2. Farklılıklar...

Detaylı

BiNA ELEKTRiK,' ELEKTRONiK, MEKANiK VE KONTROL,SiSTEMLERi DERGiSi

BiNA ELEKTRiK,' ELEKTRONiK, MEKANiK VE KONTROL,SiSTEMLERi DERGiSi BiNA ELEKTRiK,' ELEKTRONiK, MEKANiK VE KONTROL,SiSTEMLERi DERGiSi ARALIK 2011/12 FiYATi: 6 TL t in w 170 ~. YANGiN GÜVENLiK ~~Türkiye'deki ekibi büyüteyi planliyoruz" Tyco, MCS Yangin ve Güvenlik SisteLeri'nin

Detaylı

Öğrenme Hikâyesi uygulanmasına hazırlık olarak

Öğrenme Hikâyesi uygulanmasına hazırlık olarak 1.1.1 Hazırlık Öğrene Hikâyesi uygulanasına hazırlık olarak (Ulusal koordinatör veya BİT Koordinatörü tarafından yürütülen) Kaç eğiti oturuu / atölye çalışalarına katıldınız? -den Değerlen dire Kriterler

Detaylı

TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ ( )

TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ ( ) SÜ İİBF Sosyal ve Ekonoik Araştıralar Dergisi 63 TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ (992-23) Doğan UYSAL * Savaş ERDOĞAN ** Mehet MUCUK *** Özet Bu çalışa turiz gelirleri

Detaylı

2016 YILLIK İŞ PLANI

2016 YILLIK İŞ PLANI YILLIK İŞ PLANI Sayfa No: / 3 SU AMAÇ HEDEF. HİZMET ALANIMIZDA BULUNAN EDREMİT, AKÇAY, ALTINOLUK VE HAVRAN İLÇELERİNDE ÜYELERİMİZ VE HALKLA İLETİŞİMİMİZİ GÜÇLENDİRMEK ÜYELERİMİZİN ODAMIZA BAKIŞ AÇILARINI

Detaylı

DR. NURŞAT BİÇER İN TÜRKÇE ÖĞRETĠMĠ TARĠHĠ ADLI ESERĠ ÜZERİNE

DR. NURŞAT BİÇER İN TÜRKÇE ÖĞRETĠMĠ TARĠHĠ ADLI ESERĠ ÜZERİNE POLATCAN, F. (2017). Dr. Nurşat Biçer in Türkçe Öğretimi Tarihi Adlı Eseri Üzerine. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(4), 2890-2894. DR. NURŞAT BİÇER İN TÜRKÇE ÖĞRETĠMĠ TARĠHĠ ADLI

Detaylı

T. C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ DIŞ İLİŞKİLER KOORDİNATÖRLÜĞÜ

T. C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ DIŞ İLİŞKİLER KOORDİNATÖRLÜĞÜ T. C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ DIŞ İLİŞKİLER KOORDİNATÖRLÜĞÜ 2015 2016 AKADEMİK YILI (GÜZ/BAHAR) ERASMUS+ ÖĞRENCİ ÖĞRENİM HAREKETLİLİĞİ BAŞVURU DUYURUSU Öneli!!! Lütfen aşağıda yazan bilgileri dikkatle

Detaylı

Bilimsel Süreç Becerilerinin Ortaöğretim 10., 11., 12. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programlarında Temsil Edilme Durumları

Bilimsel Süreç Becerilerinin Ortaöğretim 10., 11., 12. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programlarında Temsil Edilme Durumları Bilisel Süreç Becerilerinin Ortaöğreti 10., 11., 12. Sınıf Kiya Dersi Öğreti Progralarında Tesil Edile Duruları Yrd. Doç. Dr. Abdullah AYDIN Ahi Evran Üniversitesi, Eğiti Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretenliği

Detaylı

1. DÜNYADAKİ BAŞLICA DİL AİLELERİ

1. DÜNYADAKİ BAŞLICA DİL AİLELERİ 1. DÜNYADAKİ BAŞLICA DİL AİLELERİ Kaynak bakımından birbirine yakın olan diller bir aile teşkil ederler. Dünya dilleri bu şekilde çeşitli dil ailelerine ayrılırlar. Bir dil ailesi tarihin bilinmeyen devirlerinde

Detaylı

JAPONYA'NIN ORTA ASYA POLİTİKALARI

JAPONYA'NIN ORTA ASYA POLİTİKALARI Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında JAPONYA'NIN ORTA ASYA POLİTİKALARI -Rapor- Doç. Dr. A. Merthan Dndar Ankara, 2011 İncelee Araştıra Dizisi japonya'nın orta asya politikaları rapor YAYIN

Detaylı

İspanyol Alfabesi 27 harf ve 2 digraf, yani tek ses veren ikili harf kombinasyonundan oluşur.

İspanyol Alfabesi 27 harf ve 2 digraf, yani tek ses veren ikili harf kombinasyonundan oluşur. İspanyolcaya Giriş 2 İspanyolca Latince kökenli bir dil. Alfabesi Latin Alfabesine ufak eklemeler yapılarak oluşturulmuştur. Diğer Latin kökenli dillerle doğal olarak benzerlikler taşır. İtalyanca ile

Detaylı

Mesleki ve Teknik Eğitimin Finansmanı

Mesleki ve Teknik Eğitimin Finansmanı Mesleki ve Teknik Eğitiin Finansanı 27 Dç. Dr. Haydar TAYMAZ (*) Türk eğiti sistei, uygulanan prgralar açısından genel ile esleki ve teknikeğitı alt sistelerinden luşaktadır. Mesleki ve teknik eğiti alt

Detaylı

2015 YILLIK İŞ PLANI

2015 YILLIK İŞ PLANI Sayfa No: / 6 AMAÇ HEDEF. HİZMET ALANIMIZDA BULUNAN EDREMİT, AKÇAY, ALTINOLUK VE HAVRAN İLÇELERİNDE ÜYELERİMİZ VE HALKLA İLETİŞİMİMİZİ GÜÇLENDİRMEK ÜYELERİMİZİN ODAMIZA BAKIŞ AÇILARINI OLUMLU HALE GETİRMEK

Detaylı

DOĞRUSAL PROGRAMLAMANIN TEMEL EŞİTLİKLERİ VE GEOMETRİK ÇÖZÜMLER

DOĞRUSAL PROGRAMLAMANIN TEMEL EŞİTLİKLERİ VE GEOMETRİK ÇÖZÜMLER 2 DOĞRUSAL PROGRAMLAMANIN TEMEL EŞİTLİKLERİ VE GEOMETRİK ÇÖZÜMLER Birinci ölüde doğrusal progralaanın teel öğeleri olan aaç fonksiyonunu, üreti faaliyetlerini ve kaynak sınırlılıklarını inceledik, doğrusal

Detaylı

Japonya nın Orta Asya Politikaları

Japonya nın Orta Asya Politikaları Japonya nın Orta Asya Politikaları Doç. Dr. A. Merthan Dndar Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında JAPONYA'NIN ORTA ASYA POLİTİKALARI -Rapor- Doç. Dr. A. Merthan Dndar Ankara, 2011 İncelee

Detaylı

Tıp Fakülteleri ve Eğitim ve Araştırma Hastaneleri Uzmanlık Öğrencilerinin Dağılımı ile ilgili örnekler

Tıp Fakülteleri ve Eğitim ve Araştırma Hastaneleri Uzmanlık Öğrencilerinin Dağılımı ile ilgili örnekler Tıp Faküleleri ve Eğii ve Araşıra Hasaneleri Uzanlık Öğrencilerinin Dağılıı ile ilgili örnekler Avrupa Ülkelerinde ve Türkiye de 100000 Kişiye Düşen Heki Sayısı Prof Dr Mehe Ali MALAS İzir Kaip Çelebi

Detaylı

TÜRK DİLİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER DİL AİLELERİ, DİL GRUPLARI, DİL TÜRLERİ. Dil Aileleri Dil Grupları Dil Türleri

TÜRK DİLİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER DİL AİLELERİ, DİL GRUPLARI, DİL TÜRLERİ. Dil Aileleri Dil Grupları Dil Türleri HEDEFLER İÇİNDEKİLER DİL AİLELERİ, DİL GRUPLARI, DİL TÜRLERİ Dil Aileleri Dil Grupları Dil Türleri TÜRK DİLİ - I Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Dil ailelerini açıklayabilecek, Lehçe, ağız, şive gibi dil

Detaylı

harald@bilgi.edu.tr Vehbi Sinan Tunalıoğlu vst@bilgi.edu.tr 8 Kasım 2006

harald@bilgi.edu.tr Vehbi Sinan Tunalıoğlu vst@bilgi.edu.tr 8 Kasım 2006 Türkiye deki Üniversiteleri İnternet te Daha Görünür Kılan Faktörler Harald Schidbauer İstanbul Bilgi Üniversitesi İşlete Bölüü harald@bilgi.edu.tr Vehbi Sinan Tunalığlu İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilgisayar

Detaylı

KPSS ÇIKMIŞ SORULAR KPSS GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR KONU KONU DÜZENLENMİŞ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ. tamamı çözümlü bin üç yüz yirmi soru

KPSS ÇIKMIŞ SORULAR KPSS GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR KONU KONU DÜZENLENMİŞ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ. tamamı çözümlü bin üç yüz yirmi soru KPSS 2015 nin sorduğu tü sorular taaı çözülü bin üç yüz yiri soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR KPSS KONU KONU DÜZENLENMİŞ ÇIKMIŞ SORULAR TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Detaylı

ÜNİTE TÜRK DİLİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ

ÜNİTE TÜRK DİLİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ HEDEFLER İÇİNDEKİLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ Türk Dilinin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri Türk Dilinin Gelişmesi ve Tarihî Devreleri TÜRK DİLİ - I Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Türk dilinin dünya dilleri

Detaylı

ORTA ASYA İLE GÜNEY ASYA ARASINDA MODERN İPEK YOLU PROJESİ

ORTA ASYA İLE GÜNEY ASYA ARASINDA MODERN İPEK YOLU PROJESİ ORTA ASYA İLE GÜNEY ASYA ARASINDA MODERN İPEK YOLU PROJESİ Doç. Dr. Fırat Purtaş Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında Orta Asya ile Gney Asya Arasında Modern İpek Yolu Projesi afganistan,

Detaylı

ESKİ TÜRK EDEBİYATI TARİHİ- 14.YÜZYIL TEMSİLCİLERİ

ESKİ TÜRK EDEBİYATI TARİHİ- 14.YÜZYIL TEMSİLCİLERİ ESKİ TÜRK EDEBİYATI TARİHİ- 14.YÜZYIL TEMSİLCİLERİ a. 14.Yüzyıl Orta Asya Sahası Türk Edebiyatı ( Harezm Sahası ve Kıpçak Sahası ) b. 14.Yüzyılda Doğu Türkçesi ile Yazılmış Yazarı Bilinmeyen Eserler c.

Detaylı

COURSES IN FOREIGN LANGUAGES for ERASMUS INCOMING STUDENTS. at Sofia University

COURSES IN FOREIGN LANGUAGES for ERASMUS INCOMING STUDENTS. at Sofia University COURSES IN FOREIGN LANGUAGES for ERASMUS INCOMING STUDENTS at Sia University Faculty Classical and Modern Philology Faculty coordinar: Associate Pressor Galina Sokolova,, sokol@techno-link.co Prograe:

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ NİN Orta Asya Politikaları

AVRUPA BİRLİĞİ NİN Orta Asya Politikaları AVRUPA BİRLİĞİ NİN Orta Asya Politikaları Dr. M. Murat Erdoğan Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında AVRUPA BİRLİĞİ NİN ORTA ASYA POLİTİKALARI -Rapor- Dr. M. Murat Erdoğan Ankara, 2011 İncelee

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 12. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 12. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI 1 2 EDEBİ BİLGİLER (ŞİİR BİLGİSİ) 1. İncelediği şiirden hareketle metnin oluşmasına imkân sağlayan zihniyeti 2. Şiirin yapısını çözümler. 3. Şiirin

Detaylı

ÖĞRETİM ELEMANLARININ BİLGİSAYAR PROGRAMLARINI VE İNTERNETİ BİLME VE KULLANMA AMAÇLARI (PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

ÖĞRETİM ELEMANLARININ BİLGİSAYAR PROGRAMLARINI VE İNTERNETİ BİLME VE KULLANMA AMAÇLARI (PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ) ÖĞRETİM ELEMANLARININ BİLGİSAYAR PROGRAMLARINI VE İNTERNETİ BİLME VE KULLANMA AMAÇLARI (PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ) Sadettin SARI Yrd. Doç. Dr., Paukkale Üniversitesi, Eğiti Fakültesi, Güzel Sanatlar

Detaylı

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 55, Ekim 2017, s

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 55, Ekim 2017, s Akadeik Sosyal Araştıralar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 55, Eki 2017, s. 163-174 Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlana Tarihi / The Publication Date 20.08.2017 20.10.2017 Yrd. Doç. Dr. Ayhan DEVER

Detaylı

ANA DİL Mİ, ANA DİLİ Mİ? IS IT PARENT LANGUAGE OR OR MOTHER TONGUE?

ANA DİL Mİ, ANA DİLİ Mİ? IS IT PARENT LANGUAGE OR OR MOTHER TONGUE? ANA DİL Mİ, ANA DİLİ Mİ? Prof. Dr. Mukim SAĞIR ÖZET Bu makalede ana dil ve ana dili terimlerinin kullanımları üzerinde durulacaktır. Aralarında nüans olan bu iki terimin Türkçe ve Türk Dili öğretiminde

Detaylı

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 33, Ağustos 2012 67

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 33, Ağustos 2012 67 Dulupınar Üniversitesi Sosyal Bililer Dergisi, Sayı 33, Ağustos 2012 67 TÜRKİYE DE PARA TALEBİ İSTİKRARLILIĞININ TESTİ: KAYAN PENCERELERDE SINIR TESTİ YAKLAŞIMI Veli Yılancı, Arş.Grv., İstanbul Üniversitesi,

Detaylı

ANTALYA DA YENİLENEBİLİR VE ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARIYLA ÖRTÜALTI TARIMSALALANIN ISITMA UYGULAMASI

ANTALYA DA YENİLENEBİLİR VE ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARIYLA ÖRTÜALTI TARIMSALALANIN ISITMA UYGULAMASI ANTALYA DA YENİLENEBİLİR VE ALTERNATİF ENERJİ AYNALARIYLA ÖRTÜALTI TARIMSALALANIN ISITMA UYGULAMASI Ali eal YAUT Erkan DİMEN Aet ABUL ÖZET Yapılan bu çalışayla, örtüaltı tarısal üretiinde Türkiye'de ilk

Detaylı

09.01.2016 fatihtekinkaya@hotmail.com

09.01.2016 fatihtekinkaya@hotmail.com Fatih TEKİNKAYA Sosyal Bilgiler Öğretmeni ANAYASALARIMIZ Teşkilat-ı Esasi 1921 Anayasası 1924 Anayasası 1961 Anayasası 1982 Anayasası Türkiye Cumhuriyeti Anayasası MADDE 1- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.

Detaylı

ÜNİTE:1. Dil Nedir? ÜNİTE:2. Dil Kültür İlişkisi ÜNİTE:3. Türk Dilinin Gelişimi ve Tarihsel Dönemleri ÜNİTE:4. Ses Bilgisi ÜNİTE:5

ÜNİTE:1. Dil Nedir? ÜNİTE:2. Dil Kültür İlişkisi ÜNİTE:3. Türk Dilinin Gelişimi ve Tarihsel Dönemleri ÜNİTE:4. Ses Bilgisi ÜNİTE:5 ÜNİTE:1 Dil Nedir? ÜNİTE:2 Dil Kültür İlişkisi ÜNİTE:3 Türk Dilinin Gelişimi ve Tarihsel Dönemleri ÜNİTE:4 Ses Bilgisi ÜNİTE:5 1 Yapı Bilgisi: Biçim Bilgisi ve Söz Dizimi ÜNİTE:6 Türkçenin Söz Varlığı

Detaylı

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI GÜZ DÖNEMİ DERSLERİ Kodu Dersin Adı Statüsü T P K AKTS TAE 600 Özel Konular Z 4 0 0 30 TAE 601 Türkiyat Araştırmalarına Giriş I Z

Detaylı

BÖLÜM 5 SPRİNKLER SİSTEMLERİNDE SU İHTİYACI

BÖLÜM 5 SPRİNKLER SİSTEMLERİNDE SU İHTİYACI BÖLÜM 5 SPRİNKLER SİSTEMLERİNDE SU İHTİYACI 5.1 Sprinkler Sistei Su İhtiyacının Belirlenesi 5.2 Tehlike Sınıfına Göre Su İhtiyacının Belirlenesi 5.2.1 Ön Hesaplı Boru Sistelerinde Su İhtiyacı 5.2.2 Ta

Detaylı

11.SINIF TÜRK EDEBİYATI DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

11.SINIF TÜRK EDEBİYATI DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ EKİM AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI YENİLEŞME DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI TANZİMAT DÖNEMİ EDEBİYATININ OLUŞUMU KAZANIMLAR.Osmanlı Devleti ni güçlü kılan sosyal, siyasi düzenin bozulma nedenlerini.batı düşüncesine,

Detaylı

TALAT TEKİN VE TÜRKOLOJİ. Editörler: Prof. Dr. Emine Yılmaz Prof. Dr. Nurettin Demir Dr. Öğr. Üyesi İsa Sarı

TALAT TEKİN VE TÜRKOLOJİ. Editörler: Prof. Dr. Emine Yılmaz Prof. Dr. Nurettin Demir Dr. Öğr. Üyesi İsa Sarı TALAT TEKİN VE TÜRKOLOJİ Editörler: Prof. Dr. Emine Yılmaz Prof. Dr. Nurettin Demir Dr. Öğr. Üyesi İsa Sarı İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... iii SUNUŞ / Emine Yılmaz... v Prof. Dr. Talat Tekin... 1 KRONOLOJİK

Detaylı

YENİ ÇAĞIN EŞİĞİNDEN AVRASYA NIN KALBİ NE BAKMAK

YENİ ÇAĞIN EŞİĞİNDEN AVRASYA NIN KALBİ NE BAKMAK YENİ ÇAĞIN EŞİĞİNDEN AVRASYA NIN KALBİ NE BAKMAK Doç. Dr. Mehet Akif Okur Trk Cuhuriyetleri'nin ağısızlıklarının 20. yılında YENİ ÇAĞIN EŞİĞİNDEN "AVRASYA NIN KALBİ"NE BAKMAK tarihten geleceğe orta asya

Detaylı

Bölge Uzmanı Nihai Form

Bölge Uzmanı Nihai Form Bölge Uzmanı Nihai Form KİŞİSEL BİLGİLER Ad: AHMET ENES Soyad: BAŞKAYA TC Kimlik No: 65950093052 Uyruk: TÜRK Cinsiyet: Erkek Doğum Yeri: İSTANBUL Doğum Tarihi: 10/04/1995 Telefon: 5346552122 Eposta Adresi:

Detaylı

KELİMELERİN VE KELİME ÖBEKLERİNİN YAZILIŞI

KELİMELERİN VE KELİME ÖBEKLERİNİN YAZILIŞI KELİMELERİN VE KELİME ÖBEKLERİNİN YAZILIŞI PEKİŞTİRMELİ ÖZLERİN YAZILIŞI özleri i gerçek ol adığı apaçık ortada. apasağla ada göçtü gitti!!!! Kar akarışık / Dar adağı ık AYILARIN YAZILIŞI!!! Saat, para

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR 1. Edebiyat tarihinin incelediği konuları açıklar. 2. Edebî eserlerin yazıldığı dönemi temsil eden belge olma niteliğini sorgular 3. Uygarlık tarihiyle edebiyat

Detaylı

Karayolları Genel Müdürlüğü Sanat Yapıları Daire Başkanlığı Tüneller Şubesi Müdürlüğü OCAK 2013

Karayolları Genel Müdürlüğü Sanat Yapıları Daire Başkanlığı Tüneller Şubesi Müdürlüğü OCAK 2013 Karayolları Genel Müdürlüğü Sanat Yapıları Daire Başkanlığı Tüneller Şubesi Müdürlüğü OCAK 2013 TÜNELLER ŞUBESİ MÜDÜRLÜĞÜ KURULUŞ AMACI 1-Yapılacak tünellerin, projelendire kriterlerini belirleek ve teknik

Detaylı

EĞİTİMDE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

EĞİTİMDE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ 10 th International Conference on Knowledge, Econoy and Manageent; 11 th International Conference of the ASIA EĞİTİMDE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ / TOTAL QUALITY MANAGEMENT OF EDUCATION Bilal Çankır / Kırklareli

Detaylı

Ombudsman (Kamu Denetçisi) ve Türkiye deki Tartışmalar

Ombudsman (Kamu Denetçisi) ve Türkiye deki Tartışmalar Ombudsman (Kamu Denetçisi) ve Türkiye deki Tartışmalar Kemal ÖZDEN OMBUDSMAN (KAMU DENETÇİSİ) ve TÜRKİYE DEKİ TARTIŞMALAR Ankara 2010 Ombudsman (Kamu Denetçisi) ve Türkiye deki Tartışmalar Kemal ÖZDEN

Detaylı

AÇIK İHALE USULÜ İLE İHALE EDİLEN AKÜ 2013 Yılı Merkez Kampüsleri Bakım Onarım İnşaatı İŞİNDE UYGULANACAK İDARİ ŞARTNAME I- İHALENİN KONUSU VE TEKLİF

AÇIK İHALE USULÜ İLE İHALE EDİLEN AKÜ 2013 Yılı Merkez Kampüsleri Bakım Onarım İnşaatı İŞİNDE UYGULANACAK İDARİ ŞARTNAME I- İHALENİN KONUSU VE TEKLİF AÇIK İHALE USULÜ İLE İHALE EDİLEN AKÜ 2013 Yılı Merkez Kapüsleri Bakı Onarı İnşaatı İŞİNDE UYGULANACAK İDARİ ŞARTNAME I- İHALENİN KONUSU VE TEKLİF VERMEYE İLİŞKİN HUSUSLAR Madde 1 - İdareye ilişkin bilgiler

Detaylı

2. HAFTA TÜR 101 TÜRK DİLİ-1

2. HAFTA TÜR 101 TÜRK DİLİ-1 2. HAFTA TÜR 101 TÜRK DİLİ-1 Amaçlar Bu bölüm tamamlandıktan sonra; Dil olgusu ile ilgili genel bir bakış açısı kazanılması, Dillerin hangi ölçütlere göre sınıflandırıldığının tespit edilmesi, Dünyada

Detaylı

SESSION 1. Ahmet Kamacı (Artvin Çoruh University, Turkey) Yener Oğan (Artvin Çoruh University, Turkey) Abstract

SESSION 1. Ahmet Kamacı (Artvin Çoruh University, Turkey) Yener Oğan (Artvin Çoruh University, Turkey) Abstract SESSION 1 Turiz Gelirlerinin Ekonoik Büyüe Üzerine Etkileri: Panel Eşbütünleşe ve Nedensellik Analizi The Affects of Touris Revenues on Econoic Growth: A Panel Cointegration and Causality Analysis Ahet

Detaylı

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DOKTORA PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DOKTORA PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DOKTORA PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI GÜZ DÖNEMİ DERSLERİ Kodu Dersin Adı Statüsü T P K AKTS TAE 700 Özel Konular Z 5 0 0 30 TAE 701 Kültür Kuramları ve Türkiyat Araştırmaları

Detaylı

ESO DERGİ YENİLİĞE, İNOVASYONA VE TEKNOLOJİ ÜRETİMİNE DESTEK ESO TEKNOLOJİ ÖDÜLLERİ. Proje Fuarı 2017 Gerçekleştirildi

ESO DERGİ YENİLİĞE, İNOVASYONA VE TEKNOLOJİ ÜRETİMİNE DESTEK ESO TEKNOLOJİ ÖDÜLLERİ. Proje Fuarı 2017 Gerçekleştirildi S A N A Y İ O D A S I Ocak - Haziran 2017 Yıl: 6 Sayı: 15 tir a. co.tr Para ile satılaz D E R G İ S İ.s er a ik ar as ESKİŞEHİR SANAYİ ODASI DERGİSİ Ocak - Haziran 2017 YIL: 6 SAYI: 15 ESO DERGİ E S K

Detaylı

Şekil 5: Doğru akım motoru modeli

Şekil 5: Doğru akım motoru modeli 3. SĐSTEMĐN MODELLENMESĐ Sisein odellenesi esnasında sisee asaak gerili girişleri uygulanış ve sisein hız cevaına ilişkin grafikler paralel por yazılıı ile çizdiriliş ve incelenişir. Moorun eylesiziğini

Detaylı

GİRİŞ CÜMLESİ. Giriş ü lesi, ko uya girişi yapıldığı, ko u u ta ıtıldığı ü ledir.

GİRİŞ CÜMLESİ. Giriş ü lesi, ko uya girişi yapıldığı, ko u u ta ıtıldığı ü ledir. PARAGRAF TAMAMLAMA GİRİŞ CÜMLESİ Giriş ü lesi, ko uya girişi yapıldığı, ko u u ta ıtıldığı ü ledir. Paragrafı konusu u ü lede ortaya atılır. Tü de geli ge elde özele yö te i i uygula dığı paragraflarda

Detaylı

Leica Lino L360, L2P5, L2+, L2G+, L2, P5, P3

Leica Lino L360, L2P5, L2+, L2G+, L2, P5, P3 Leica Lino L360, L25, L2+, L2G+, L2, 5, 3 Kullana Kılavuzu ürü 757665i Türkçe Leica Lino ürününü satın aldığınız için sizi kutlarız. niyet taliatları, kullana kılavuzundan sonraki bölüde açıklanaktadır.

Detaylı

PORLA METODU İLE TAHMİN EDİLEN ARMA MODEL PARAMETRELERİ ÜZERİNDE PENCERE FONKSİYONLARININ ETKİSİ

PORLA METODU İLE TAHMİN EDİLEN ARMA MODEL PARAMETRELERİ ÜZERİNDE PENCERE FONKSİYONLARININ ETKİSİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ ESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLESİ PAMUKKALE UNIVERSIY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİL SAYI SAYFA : 2002 : 8 : 2 : 173-178 PORLA

Detaylı

MİL&GÖBEK BAĞLANTILARI SIKI GEÇMELER

MİL&GÖBEK BAĞLANTILARI SIKI GEÇMELER MİL&GÖBEK BAĞLANTILARI SIKI GEÇMELER MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU Sıkı Geçeler / 40 Başka bir elean kullanıına erek kaladan il-flanş bağlantısı yapaya olanak veren bir uyulaadır.

Detaylı

Divan Edebiyatının Önemli Şair ve Yazarları. HOCA DEHHANİ: 13. yüzyılda yaşamıştır. Din dışı konularda şiir yazan ilk divan şairidir. Divanı vardır.

Divan Edebiyatının Önemli Şair ve Yazarları. HOCA DEHHANİ: 13. yüzyılda yaşamıştır. Din dışı konularda şiir yazan ilk divan şairidir. Divanı vardır. Edebiyatı Sanatçıları Edebiyatının Önemli Şair ve Yazarları HOCA DEHHANİ: 13. yüzyılda yaşamıştır. Din dışı konularda şiir yazan ilk divan şairidir. ı vardır. MEVLANA: XIII.yüzyılda yaşamıştır. Birkaç

Detaylı

Uluslararası Öğrencilerin Başvuru Kılavuzu

Uluslararası Öğrencilerin Başvuru Kılavuzu Uluslararası Ö renci Temin Koordinatörl Uluslararası Öğrencilerin Başvuru Kılavuzu Başvuru Şartları Online Başvuru İçin Gerekli Evraklar Vize İşlemleri Kayıt İşlemlerinin Tamamlanması Oturma İzni Başvurusu

Detaylı

DİĞER NOKTALAMA İŞARETLERİ

DİĞER NOKTALAMA İŞARETLERİ DİĞER NOKTALAMA İŞARETLERİ 1. ÜÇ NOKTA 1. A latı olarak ta a la a ış ü leleri so u a ko ur: okaklarda kadı lar, eşeyle orada oraya koşuştura ço uklar, keyifli ge çler e i ir yakalarsa 2. Açık yazıl ak

Detaylı

MEVDUAT BANKACILIĞINDA KARLILIK VE MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLER İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR UYGULAMA

MEVDUAT BANKACILIĞINDA KARLILIK VE MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLER İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR UYGULAMA Atatürk Ü. İİBF Dergisi, 10. Ekonoetri ve İstatistik Sepozyuu Özel Sayısı, 2011 243 MEVDUAT BANKACILIĞINDA KARLILIK VE MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLER İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR UYGULAMA Fata GÜNDOĞDU 1 Hayati

Detaylı

PROF. DR. HÜLYA SAVRAN. hsavran@balikesir.edu.tr. 4. ÖĞRENİM DURUMU Derece Alan Üniversite Yıl Lisans

PROF. DR. HÜLYA SAVRAN. hsavran@balikesir.edu.tr. 4. ÖĞRENİM DURUMU Derece Alan Üniversite Yıl Lisans PROF. DR. HÜLYA SAVRAN ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı Hülya SAVRAN İletişim Bilgileri Adres Telefon Mail Balıkesir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Bölümü 10145 Çağış Yerleşkesi / BALIKESİR 0 266 612 10 00

Detaylı

Karıştırıcılı Pompalar

Karıştırıcılı Pompalar Karıştırıcılı Popalar Çoğu zorlu iş için uygun olan sulu harç popaları. - profesyonel kullanı için Güçlü Karıştıra - otor ili uzantısı üzerine yerleştiriliş özel karıştırıcı tortul atık ve sulu harcın

Detaylı

Ekonomik Büyüme İle Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki: Sınır Testi Yaklaşımı 1

Ekonomik Büyüme İle Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki: Sınır Testi Yaklaşımı 1 Ekonoik Büyüe İle Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki: Sınır Testi Yaklaşıı 1 Öğr.Gör. İset Göçer Adnan Menderes Üniversitesi Arş.Gör. Mehet Mercan Hakkari Üniversitesi Öğr.Gör. Şahin Bulut Adnan Menderes

Detaylı

İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI

İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI Kelime anlamı İki nehrin arası olan Mezopotamya,

Detaylı

AĞIRLIK MERKEZİ. G G G G Kare levha dairesel levha çubuk silindir

AĞIRLIK MERKEZİ. G G G G Kare levha dairesel levha çubuk silindir AĞIRLIK MERKEZİ Bir cise etki eden yerçekii kuvvetine Ağırlık denir. Ağırlık vektörel bir büyüklüktür. Yere dik bir kuvvet olup uzantısı yerin erkezinden geçer. Cisin coğrafi konuuna ve yerden yüksekliğine

Detaylı

3. SINIF PYP VELİ BÜLTENİ (8 Eylül 2014 17 Ekim 2014 )

3. SINIF PYP VELİ BÜLTENİ (8 Eylül 2014 17 Ekim 2014 ) 3. SINIF PYP VELİ BÜLTENİ (8 Eylül 2014 17 Ekim 2014 ) Sayın Velimiz, Okulumuzda yürütülen PYP çalışmaları kapsamında; disiplinler üstü temalarımız ile ilgili uygulama bilgileri size tüm yıl boyunca her

Detaylı

Investigation of Power Quality Impact on the Textile Factories

Investigation of Power Quality Impact on the Textile Factories Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt:, No:, 009 (-) Electronic Journal of Textile Technologies ol:, No:, 009 (-) TEKNOLOJĐK ARAŞTRMALAR www.teknolojikarastiralar.co e-ssn: 09-99 (Hake Onaylı Makale)

Detaylı

Bölge Uzmanı Nihai Form

Bölge Uzmanı Nihai Form Bölge Uzmanı Nihai Form KİŞİSEL BİLGİLER Ad: Abdulkadir Soyad: AKSÖZ TC Kimlik No: 48079752710 Uyruk: T.C. Cinsiyet : Erkek Doğum Yeri: İstanbul/Kadıköy Doğum Tarihi: 25/09/1995 Telefon: 05549916572 Eposta

Detaylı

Bundan sonra Sabahlatan da hayatın çeşitli alanlarına dair eğitim serileri bulunacak. Bunlara da bu İspanyolca eğitim makalesi ile başlıyoruz.

Bundan sonra Sabahlatan da hayatın çeşitli alanlarına dair eğitim serileri bulunacak. Bunlara da bu İspanyolca eğitim makalesi ile başlıyoruz. İspanyolcaya Giriş 1 Bundan sonra Sabahlatan da hayatın çeşitli alanlarına dair eğitim serileri bulunacak. Bunlara da bu İspanyolca eğitim makalesi ile başlıyoruz. Bir yabancı dili ilk defa öğrenmeye heveslenmiş

Detaylı

İŞ-GÜÇ-ENERJİ 1.İŞ 2.GÜÇ 3.ENERJİ. www.unkapani.com.tr. = (ortalama güç) P = F.V (Anlık Güç)

İŞ-GÜÇ-ENERJİ 1.İŞ 2.GÜÇ 3.ENERJİ. www.unkapani.com.tr. = (ortalama güç) P = F.V (Anlık Güç) İŞ-GÜÇ-ENERJİ Herangi bir cise kuvvet uyguladığıızda cisi kuvvet doğrultusunda yol alıyorsa kuvvet iş yapıştır denir. Yapılan işin değeri kuvvet ile kuvvet doğrultusunda alınan yolun çarpıına eşittir.

Detaylı

T.C. NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ. Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığı İLGİLİ MAKAMA

T.C. NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ. Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığı İLGİLİ MAKAMA Sayı : 10476336-100-E.531 29/01/2019 Konu : Ders İçerikleri-Çağdaş Türk Lehçerleri ve Edebiyatları Bölümü İLGİLİ MAKAMA Bu belge 5070 Elektronik İmza Kanununa uygun olarak imzalanmış olup, Fakültemiz Çağdaş

Detaylı

03 Temmuz 2013 tarih ve 51 sayılı Üniversite Senato toplantısının 1 nolu karar ekidir.

03 Temmuz 2013 tarih ve 51 sayılı Üniversite Senato toplantısının 1 nolu karar ekidir. 03 Temmuz 2013 tarih ve 51 sayılı Üniversite Senato toplantısının 1 nolu karar ekidir. 1. SINIF GÜZ YARII I.YARI KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ İKİLİ ÖĞRETİM

Detaylı

2. Kütlenin korunumu ve Endüstriyel fırınlarda uygulanması

2. Kütlenin korunumu ve Endüstriyel fırınlarda uygulanması ENDÜSTRİYEL FIRINLARDA KÜTLE VE ENERJİ ANALİZİ Endüstriyel Fırınlar Endüstriyel fırınlar ergite, ısıl işle, pişire, kuruta, teperlee ve benzeri işleleri gerçekleştirek için sanayide yaygın bir biçide kullanılaktadır

Detaylı

1. GİRİŞ. N. Yıldırım 1 ve A. Varol 2

1. GİRİŞ. N. Yıldırım 1 ve A. Varol 2 osyal Ağlarda Güvenlik: Bitlis Eren ve Fırat osyal Ağlarda Güvenlik: Bitlis Eren ve Fırat Üniversitelerinde Üniversitelerinde Gerçekleştirilen Bir Alan Çalışası Gerçekleştirilen Bir Alan Çalışası ecurity

Detaylı

2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (07 Aralık Ocak 2016)

2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (07 Aralık Ocak 2016) 2. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (07 Aralık 2015-15 Ocak 2016) Sayın Velimiz, Okulumuzda yürütülen PYP çalışmaları kapsamında; disiplinler üstü temalarımız ile ilgili uygulama bilgileri size tüm yıl boyunca

Detaylı

dicetel O F Pinavenum Bromide 50 mg Ilk olarak 1975 yılında kayıtlara geçmiştir ve her yıl dünyada ortalama 3 milyon hastada reçetelenmektedir.

dicetel O F Pinavenum Bromide 50 mg Ilk olarak 1975 yılında kayıtlara geçmiştir ve her yıl dünyada ortalama 3 milyon hastada reçetelenmektedir. ISSN 0378-8628 dicetel Pinavenu Broide 50 g Ilk olarak 1975 yılında kayıtlara geçiştir ve her yıl dünyada ortalaa 3 ilyon hastada reçetelenektedir. Gastrointestinal siste selektif kalsiyu antagonist olarak

Detaylı

DERS PLANI DEĞİŞİKLİK SEBEBİNİ İLGİLİ SÜTUNDA İŞARETLEYİNİZ "X" 1.YARIYIL 1.YARIYIL 2.YARIYIL 2.YARIYIL. Kodu Adı Z/S T+U AKTS Birleşti

DERS PLANI DEĞİŞİKLİK SEBEBİNİ İLGİLİ SÜTUNDA İŞARETLEYİNİZ X 1.YARIYIL 1.YARIYIL 2.YARIYIL 2.YARIYIL. Kodu Adı Z/S T+U AKTS Birleşti 2011-2012 DERS PLANI DEĞİŞİKLİK SEBEBİNİ İLGİLİ SÜTUNDA İŞARETLEYİNİZ "X" YENİ DERS PLANI** 1.YARIYIL 1.YARIYIL Birleşti ATA 101 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ I Z 2+0 2 X X X X ATA 101 ile ATA 102

Detaylı

KALİTE STANDARTLARI VE ŞANLIURFA İLİNDEKİ TÜKETİCİLERİN KALİTE STANDARTLARINI ÖNEMSEME DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

KALİTE STANDARTLARI VE ŞANLIURFA İLİNDEKİ TÜKETİCİLERİN KALİTE STANDARTLARINI ÖNEMSEME DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Akadeik Araştıralar ve Çalışalar Dergisi / Journal of Acadeic Researches and Studies Yıl 6 - Sayı 11 Kası 2014 / Volue 6 - Nuber 11 Noveber 2014 Alınış Tarihi: 10.09.2014 Kabul Ediliş Tarihi: 31.10.2014

Detaylı

Akfen Rüzgar Enerjisi Santrali Proje Portföyü ÇSAP

Akfen Rüzgar Enerjisi Santrali Proje Portföyü ÇSAP Rüzgar Enerjisi Portföyü için Çevre ve Sosyal Aksiyon Planı (ÇSAP) Eyle (Yükülülüğü/Faydaları) Uygulaalar Yatırı Başarılı Uygulaa için Çevre, Sosyal ve Yönetişi (ÇSY) Hususları Yönetii Genel olarak tü

Detaylı

ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ. Yüksek Lisans Bilimsel Hazırlık Sınıfı Dersleri. Dersin Türü. Kodu

ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ. Yüksek Lisans Bilimsel Hazırlık Sınıfı Dersleri. Dersin Türü. Kodu ABANT İET BAYAL ÜNİVERİTEİ OYAL BİLİMLER ENTİTÜÜ Yüksek Lisans Bilimsel Hazırlık ınıfı Dersleri ANABİLİM DALI :Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı : Türk Dili Birinci Yarıyıl/First emester Dersi Adı T U

Detaylı

Fizik 101: Ders 12 Ajanda. Problemler İş & Enerji Potansiyel Enerji, Kuvvet, Denge Güç

Fizik 101: Ders 12 Ajanda. Problemler İş & Enerji Potansiyel Enerji, Kuvvet, Denge Güç Fizik 101: Ders 1 Ajanda Probleler İş & Enerji Potansiyel Enerji, Kuvvet, Denge Güç Proble: Yaylı Sapan Yay sabiti k olan iki yaydan bir sapan yapılıştır. Her iki yayın başlangıç uzunluğu x 0. Kütlesi

Detaylı

PROF. DR. ABDULLAH UÇMAN

PROF. DR. ABDULLAH UÇMAN PROF. DR. ABDULLAH UÇMAN İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü nden mezun olduktan (1972) sonra bir süre aynı bölümde kütüphane memurluğu yaptı (1974-1978). 1976 da Türk

Detaylı

İSLÂMİYET ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI İSLÂMİ İLK ESERLER SORU PROĞRAMI AHMET ARSLAN

İSLÂMİYET ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI İSLÂMİ İLK ESERLER SORU PROĞRAMI AHMET ARSLAN İSLÂMİYET ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI İSLÂMİ İLK ESERLER SORU PROĞRAMI AHMET ARSLAN 1) XI. Yüzyıl dil ürünlerinden olan bu eserin değeri, yalnızca Türk dilinin sözcüklerini toplamak, kurallarını ve

Detaylı

Editör Salih Gülerer. Çocuk Edebiyatı. Yazarlar Fatma Şükran Elgeren Hülya Yolasığmazoğlu Mustafa Bilgen Orhan Özdemir Safiye Akdeniz

Editör Salih Gülerer. Çocuk Edebiyatı. Yazarlar Fatma Şükran Elgeren Hülya Yolasığmazoğlu Mustafa Bilgen Orhan Özdemir Safiye Akdeniz Editör Salih Gülerer Çocuk Edebiyatı Yazarlar Fatma Şükran Elgeren Hülya Yolasığmazoğlu Mustafa Bilgen Orhan Özdemir Safiye Akdeniz Editör Salih Gülerer Çocuk Edebiyatı ISBN: 978-605-9498-16-6 Kitapta

Detaylı

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ DÖRT YILLIK-SEKİZ YARIYILLIK DERS PROGRAMI

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ DÖRT YILLIK-SEKİZ YARIYILLIK DERS PROGRAMI ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ DÖRT YILLIK-SEKİZ YARIYILLIK DERS PROGRAMI ZORUNLU DERSLER BİRİNCİ YIL BİRİNCİ YARIYIL 1 YDİ 101

Detaylı