Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "11.10.2015. Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler"

Transkript

1 Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher hlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri Karşılaştırmalı üstünlükler teorisi uluslararası emek verimliliğindeki farklılıkların nedeni üzerinde durmamaktadır. Bu açığı gidermek için Eli Heckscher (1919) ve Bertil hlin (1934) tarafından bir model oluşturulmuştur. Heckscher hlin Modelinden Çıkartılan Teoremler Faktör Donatımı Teorisi Her ülke zengin olarak sahip bulunduğu faktörü yoğun biçimde kullanan malların üretiminde karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olur. Faktör Fiyatları Eşitliği Teoremi Serbest ticaret, ülkeler arasındaki faktör fiyatlarını eşitler. Uluslararası faktör hareketliliği ile aynı etkiye sahiptir. Stolper-Samuelson Teoremi Serbest ticaret, ülkenin bol olarak sahip olduğu faktörün reel gelirini yükseltir. Kıt faktörün gelirini ise düşürür. Rybczynski Teoremi Tam çalışma koşulları altında, yalnız bir faktörün arzı artınca, bu faktörü yoğun olarak kullanan malın üretimi artar, arzı sabit kalan faktörü yoğun olarak kullanan malın üretimi azalır. 1

2 Faktör Donatımı Teorisi Bir ülke hangi üretim faktörüne zengin olarak sahipse, üretimi o faktörü yoğun biçimde gerektiren mallarda karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir. Faktör Donatımı Teorisi Temel Varsayımlar Ülkelerin faktör donatımları birbirinden farklıdır. Mallar, faktör yoğunlukları açısından farklılık gösterir. Bir malın üretim fonksiyonu bütün ülkelerde aynıdır. Üretimde ölçeğe göre sabit verim koşulları geçerlidir Ülkelerin talep koşulları birbirinin benzeridir. Faktör Donatımının Hesaplanması Fiziki Tanımlama Üretim faktörlerinin fiziki miktarlarının oranı şeklinde hesaplanır. Sermayenin emeğe oranıdır. Üretim faktörleri, arz yönü ile ele alır. C A L A > C T L T C = Sermaye L = Emek T = Turkiye A = Almanya Pratikte hesaplanması güçtür. Farklı nitelikteki tesislerin değerinin belirlenmesi Farklı nitelikteki emeğin ortak bir paydaya çevrilmesi 2

3 Faktör Donatımının Hesaplanması Ekonomik Tanımlama Faktör fiyatları ile tanımlanır. İki ülke arasındaki rant-faiz gelirleri ile ücret gelirinin birbirine oranlanmasıdır. PC A PL A < PC T PL T PC = Faiz ve rant PL = Ucret T = Turkiye A = Almanya Eşitsizlik ne anlama gelir? Almanya da sermayenin göreceli fiyatının Türkiye den daha düşük olması Türkiye emeğe, Almanya nın sermayeye zengin olarak sahip olması Faktör Yoğunluğu Bir malın üretimindeki teknik ilişkiye üretim fonksiyonu denir. Eş-ürün eğrileri ile gösterilir. Sermaye F F2 F1 M1 M F2 D1 D F1 F Faktör fiyatlarının FF yerine sermayenin daha ucuz; emeğin daha pahalı olduğu F 1 F 1 (= F 2 F 2 ) gibi bir durumda üretimin yapısı nasıl değişir? Emek Faktör Yoğunluğu Heckscher hlin Modelinin en temel varsayımı Faktör fiyatları değiştiğinde üretilen malların faktör yoğunlukları tersine dönememelidir. 3

4 Faktör Yoğunluğu Sermaye F1 üretiminde girdilerin ikame oranı çok yüksektir. M1 K T1 F1 F2 T2 L M2 F2 Eş-ürün eğrileri iki noktada kesişmemelidir. Emek Faktör Yoğunluğu Faktör donatımı teorisi Uluslararası faktör fiyatlarının eşitlenmesini öngörür. Bol olan girdi ile üretilen ürüne uluslararası talebin artması yurtiçinde o girdinin fiyatının yükselmesine neden olur. Faktör yoğunluğunun tersine dönmesi Emek zengini ülkede sermaye fiyatı yükselirken emek fiyatını düşürücü etki yapar. Faktör Donatımı Teorisi İki ülkenin talep koşulları birbirine benzerlik göstermektedir. Tüketicinin tercihi ülke içinde uzmanlaşmaya gidilen ürün üzerine yoğunlaşmamaktadır. 4

5 Faktör Donatımı Teorisi Almanya Sermaye yoğun bir ülkedir üretiminde uzmanlaşmaktadır Türkiye Emek yoğun bir ülkedir üretiminde uzmanlaşmaktadır A A P EA DA DA M C T T FA DT i2 i1 FT N DT ET i2 i1 P A T A T Faktör Fiyatları Eşitliği Türkiye, emek yoğun bir ülkedir. üretimini azaltır. Kaynaklarını tekstil üretimine aktarır. üretimi azaldığı için işgücü tekstil üretiminde kolayca istihdam edilir. Sermaye faktörünün tekstil sektöründe istihdam olanakları daha kısıtlıdır. Artan tekstil üretimi sonunda işgücü talebi yükselir; sermaye talebi azalır. Faktör fiyatları ücretler lehine (ücretler yükselir) faiz aleyhine (faizler düşer) değişir. Faktör Fiyatları Eşitliği Almanya, sermaye yoğun bir ülkedir. üretimini azaltır. Kaynaklarını motor üretimine aktarır. üretimi azaldığı için sermaye motor üretiminde kolayca istihdam edilir. İşgücü faktörünün motor sektöründe istihdam olanakları daha kısıtlıdır. Artan tekstil üretimi sonunda sermaye talebi yükselir; işgücü talebi azalır. Faktör fiyatları faiz lehine (faizler yükselir) ücretler aleyhine (ücretler düşer) değişir. 5

6 Stolper Samuelson Gelir Dağılımı Teoremi Teoremden önce Serbest ticaret ülkede yaşayanların tümünün yararına, korumacılık ise zararınadır. Teoreme göre Serbest ticaret ihracat endüstrilerinde yoğun kullanılan faktörün lehinedir. Korumacılık ise ithalata rakip endüstride yoğun olarak kullanılan faktörün lehinedir. Stolper Samuelson Gelir Dağılımı Teoremi Sermaye zengini bir ülke, sermaye-yoğun mallar ihraç eder, emek yoğun mallar ithal eder. İthal malları üzerine gümrük tarifesi konulsun. Yurtiçinde emek-yoğun malların fiyatları, sermaye-yoğun mallara göre artar. Emek-yoğun endüstride çalışan işçilerin reel ücretleri artar. Emek-yoğun malın yurtiçi üretimi artar; ihraç malının üretimi daralır. Emeğin geliri olan ücret, sermayenin geliri olan faizden daha hızla artar. Ucuzlayan sermaye pahalılaşan emeğin yerine ikame edilir Üretimde her emek birimi daha fazla sermaye ile birleştirildiği için emeğin verimliliği ve dolayısıyla reel ücretlerde artış sağlanmış olur. Rybczynski Teoremi İki mallı ve iki faktörlü bir modelde Tam çalışma koşulları altında Tek bir faktörün arzı artarsa onu yoğun olarak kullanan malda üretim genişler; diğer malda ise daralır. F F1 M0 E0 M1 E1 F F1 T0 T1 6

7 Leontief Paradoksu Güçlü teorik temellere dayanan faktör donatımı teorisinin test edilmesine dayanır. Girdi-Çıktı tablosu denilen teknik geliştirilmiştir. Amerika nın tüm dış dünya ile olan ticareti, bir milyon dolar değerinde temsili mal balyaları şeklinde ele alınmıştır. Beklenti Amerika, sermaye-yoğun mallar ihraç eden; emek yoğun mallar ithal eden bir ülke olmalıdır. Leontief Paradoksu İhraç Malları (1 Milyon Dolar) (1) İthalata Rakip Mallar (1 Milyon Dolar) (2) (2)/(1) Sermaye (dolar, 1947 yılı) ,2 Emek (çalışma yılı) ,9 Sermaye / emek yılı ,3 Sonuç Amerika emek-yoğun mallar ihraç edip, sermayeyoğun mallar ithal eden bir ülkedir. Neden Amerikan işçileri, dünyanın diğer ülkelerindeki işçilere göre 3 kat daha üstün niteliktedir. Aynı sermaye araçları ile çalışmış olsalar bile verimlilikleri yüksektir. Nitelikli İşgücü Teoremi Nitelikli işgücü bakımından zengin ülkeler, sanayi ürünü üretiminde üstünlüğe sahiptir. Nitelikli işgücü yoğun mallar, aynı zamanda sermaye yoğun mallardır. Niteliksiz işgücü bakımından zengin ülkeler ise tarım ürünleri ihraç etmektedir. 7

8 Teknoloji Açığı Teoremi Sanayileşmiş ülkelerin yaptığı ticaret, yeni mal ve üretim süreçlerine dayalıdır. Yenilikçi firmalar tarafından geliştirilir. Yenilikler, patent ve fikri mülkiyet hakları yasaları ile korunur. Yeniliği ilk kez bulan firma onun monopolcüsü olur. Not: Faktör donatımı teorisi, bütün ülkelerin aynı üretim teknolojilerine sahip olduğunu; erişme ve kullanmada herhangi bir engel olmadığı varsayımına dayanır. Teknoloji Açığı Teoremi Sanayileşmiş ülkeler, yeni malların ilk ihracatçılarıdır. Teknoloji, zamanla serbest bir mal durumuna gelerek diğer ülkelerin eline geçer Emeğin ucuzluğu veya doğal kaynak üstünlükleri bulunan ülkeler, yenilikçi ülkeden daha ucuza üretir. Ürün, gelişmekte olan ülkeler tarafından ihraç olunmaya başlar. Yenilikçi ülkeler, bu ülkelerle rekabet edemedikleri için ithalatçı konumuna gelir. Ürün Dönemleri Teoremi Teknoloji açığı hipotezinin genelleştirilmiş ve geliştirilmiş şeklidir. Teknolojik yenilikler, ileri sanayileşmiş ülkelerde ortaya çıkar. Yüksek nitelikli işgücü ve AR-GE yatırımlarının bir sonucudur. I. Aşama Ürün geliştirme sürecidir. Sadece iç piyasa talebi karşılanır. II. Aşama lgunlaştırma aşamasıdır. İhracat ikinci plandadır. III. Aşama Üretim teknolojisi standartlaşır. Üretim lisansları verilir. Aynı Miktar zamanda üretime devam edilir. Aşama I Aşama II Aşama III Aşama IV Aşama V IV. Aşama Tüketim Lisans alan GÜ lerin İhracat İthalat Yenilikçi üretimi artar. Yenilikçi Üretim Ülke ülkenin ihracat payı azalır. V. Aşama Üretim İhracat Taklitçi Yenilikçi ülkenin yurtiçi Tüketim Ülke talebi giderek daha fazla ithalatla karşılanır. Zaman 8

9 Tercihlerde Benzerlik Teoremi Homojen olmayan sanayi ürünleri ticaretini konu alır. Üretim maliyetlerinden çok ülkeler arasındaki zevk ve tercihlerin benzerliğine yani talep koşullarına bağlıdır. Zevk ve tercihleri belirleyen temel etken de göreceli gelir düzeyleridir. Ölçek Ekonomileri Teoremi İçsel ve dışsal ölçek ekonomilerine sahip endüstrilerde uzmanlaşmayı önerir. Ölçek ekonomileri maliyetleri düşürür. Ülkeler, iç piyasa için çok sayıda mal üretmek yerine, ölçek ekonomilerine sahip birkaç endüstri üzerinde uzmanlaşmalıdır. Yurtiçi talebi, ithalat ile karşılar. Üretim ve tüketici tercihleri benzer olsa da ülkeler karlı dış ticaret yapabilir. Monopolcü rekabet Faktör donatımı teoremi, tam rekabet koşulunun devamı olarak malların homojen olduğunu kabul eder. Günümüzde ticaret, homojen olmayan farklılaştırılmış malların alım satımını kapsar. Dünya ticareti, endüstriler arasında değil genellikle endüstri içi ticaret şeklindedir. Monopolcü rekabet hipotezinde, endüstri içi ticaret mal farklılaştırması ve ölçek ekonomileri ile açıklanmaktadır. Bir ürünün farklılaştırılmış şekillerini üreten ölçek ekonomilerinden yararlanan birçok firma rekabet halindedir. Bir ülke bir ürünün ihracatçısı iken bir benzerinin ithalatçısı konumunda olabilir. 9

10 Endüstri içi Ticaretin Ölçülmesi T = 1 X M X + M X = ihracat M = ithalat Bir ülke ürünü yalnız ihraç ya da ithal ediyorsa T=0 olur. Aynı malın ihraç ve ithal miktarı birbirine eşit ise T=1 olur. Monopolcü Rekabet Teoremi Faktör donatımı teorisi ya da karşılaştırmalı üstünlüklerin daha çok sanayileşmiş ülkelerle az gelişmiş ülkeler arasındaki ticareti açıklamaktadır. Monopolcü rekabet hipotezi ise aynı faktör donatımına sahip sanayileşmiş ülkelerin kendi aralarında yoğun olarak gerçekleştirdikleri iki yönlü ticareti açıklamaktadır. Taşıma Giderleri ve Dış Ticaret Teorisi Dış ticaretin yapılabilmesi için iki ülke arasındaki fiyat farkının taşıma masraflarından büyük olması gerekir. Bu kritere uyan mallara ticari mallar denir. Taşıma masrafları ticaretin hacmini etkiler Kuruluş yerlerinin seçiminde etkili olur Kaynağa yönelimli Piyasaya yönelimli Sınır ticaretinin nedeni de taşıma masraflarıdır. 10

Yeni Dış Ticaret Teorileri. Leontief Paradoksu

Yeni Dış Ticaret Teorileri. Leontief Paradoksu Yeni Dış Ticaret Teorileri Leontief Paradoksu Güçlü teorik temellere dayanan faktör donatımı teorisinin test edilmesine dayanır. Girdi-Çıktı tablosu denilen teknik geliştirilmiştir. Amerika nın tüm dış

Detaylı

Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler

Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler (Heckscher hlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri Karşılaştırmalı üstünlükler teorisi uluslararası emek verimliliğindeki farklılıkların nedeni üzerinde durmamaktadır. Bu açığı gidermek için Eli Heckscher

Detaylı

Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler

Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler (Heckscher hlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri Karşılaştırmalı üstünlükler teorisi uluslararası emek verimliliğindeki farklılıkların nedeni üzerinde durmamaktadır. Bu açığı gidermek için Eli Heckscher

Detaylı

Yeni Dış Ticaret Teorileri

Yeni Dış Ticaret Teorileri Yeni Dış Ticaret Teorileri Dr.Dilek Seymen Dr. Dilek Seymen Nitelikli İşgücü Teorisi (Skilled Labor-Keesing&Kenen) Sanayi ülkeleri arasındaki ticaretin büyük bir bölümü nitelikli işgücü farklılıkları ile

Detaylı

Uluslararası İktisat

Uluslararası İktisat Uluslararası İktisat Uluslararası iktisat ye ayrılır:. Uluslararası İktisat Teorisi: Ülkeleri ede dış ti aret yaptıkları ı i eler.. Uluslararası Ticaret Politikası: Ülkeleri dış ti arete üdahaleleri i

Detaylı

Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri

Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri Dr.Dilek Seymen Uluslararası İktisat HECKSCHER-OHLIN TEOREMİ Klasikler ülkeler arasındaki dış ticaretin nedenini ülkeler arasındaki üretim maliyetlerinin farklılığına

Detaylı

ÜNİTE. Faktör Donatımı Teorisi ve Yeni Dış Ticaret. Teorileri

ÜNİTE. Faktör Donatımı Teorisi ve Yeni Dış Ticaret. Teorileri 3 Faktör Donatımı Teorisi ve Yeni Dış Ticaret ÜNİTE Teorileri Bu Ünitede... Yirminci yüzyılın ilk çeyreğinden sonra günümüze kadar geçen sürede ortaya atılan bazı yeni dış ticaret teorileri ile faktör

Detaylı

ULUSLARARASI İKTİSAT ÜNİTE 1 MERKANTALİZM yy. Feodalitenin zayıfladığı anlarda meşhur oldu. Temel Amaç -> Altın stokunu artırmak

ULUSLARARASI İKTİSAT ÜNİTE 1 MERKANTALİZM yy. Feodalitenin zayıfladığı anlarda meşhur oldu. Temel Amaç -> Altın stokunu artırmak ULUSLARARASI İKTİSAT ÜNİTE 1 ULUSLARARASI TİCARET TARİHSEL GELİŞİM MERKANTALİZM 15-18. yy Feodalitenin zayıfladığı anlarda meşhur oldu Temel Amaç -> Altın stokunu artırmak Yoğun Devlet Müdahalesini savunurlar

Detaylı

ULUSLARARASI TİCARET TOERİSİ ANALİZLERİ: KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ

ULUSLARARASI TİCARET TOERİSİ ANALİZLERİ: KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ ULUSLARARASI TİCARET TOERİSİ ANALİZLERİ: KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ ULUSLARARASI EKONOMİ Uluslararası Ticaret (Mal Akımları) -İhracat -İthalat -Göreceli fiyatlar -Üretim, Tüketim Uluslararası Parasal

Detaylı

1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 13 1.1.İktisadın Konusu ve Kapsamı 14 1.2. İktisadın Bölümleri 15 1.2.1.Mikro ve Makro İktisat 15 1.2.2. Pozitif İktisat ve Normatif İktisat

Detaylı

1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU

1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU ve TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1.Makro Ekonominin Doğuşu 12 1.1.1.Makro Ekonominin Doğuş Süreci 12 1.1.2.Mikro ve Makro Ekonomi Ayrımı 15 1.1.3.Makro Analiz

Detaylı

Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında Güran, Acar, Seyidoğlu, Ünsal ve Şimşek in ders notu, tez ve kitaplarından yararlanılmıştır)

Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında Güran, Acar, Seyidoğlu, Ünsal ve Şimşek in ders notu, tez ve kitaplarından yararlanılmıştır) Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında Güran, Acar, Seyidoğlu, Ünsal ve Şimşek in ders notu, tez ve kitaplarından yararlanılmıştır) Faktör Zenginlikleri ve Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi: Heckscher-Ohlin

Detaylı

ULUSLARARASI KT SAT NOT: Uluslararas Ekonomik Olaylar: NOT: Uzun Vadeli Sermaye Al mlar : K sa Vadeli Sermaye Al mlar :

ULUSLARARASI KT SAT NOT: Uluslararas Ekonomik Olaylar: NOT: Uzun Vadeli Sermaye Al mlar : K sa Vadeli Sermaye Al mlar : ULUSLARARASI İKTİSAT Az gelişmiş ülkeler kalkınma açısından dışa bağımlıdırlar. Üretim yapabilmek için dışardan mal ve hizmet satın almalıdır. 1980 lerden sonra küreselleşme ortaya çıkmıştır. Dünyadaki

Detaylı

Talep Yönünden Dış Ticaret

Talep Yönünden Dış Ticaret Talep Yönünden Dış Ticaret Bir önceki bölümde uluslararası ticaret teorileri arz yönünden incelenmiştir. Ülkeler arasındaki fiyat farklılıkları üretim maliyetlerine bağlanmıştır. Ancak, denge fiyatının

Detaylı

TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU

TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU Dış ticaretin amacı piyasadaki ihtiyacın karşılanmasıdır. Temel neden uluslararası mal hareketliliği değil, ülkenin denge arayışıdır. Ülkedeki ürün yetersizliği

Detaylı

KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ

KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ Ricardo, bir ülkenin hiçbir malda mutlak üstünlüğe sahip olmadığı durumlarda da dış ticaret yapmasının, fayda sağlayabileceğini açıklamıştır. Eğer bir ülke her malda mutlak

Detaylı

IKTI 101 (Yaz Okulu) 04 Ağustos, 2010 Gazi Üniversitesi İktisat Bölümü DERS NOTU 05 ÜRETİCİ TEORİSİ

IKTI 101 (Yaz Okulu) 04 Ağustos, 2010 Gazi Üniversitesi İktisat Bölümü DERS NOTU 05 ÜRETİCİ TEORİSİ DERS NOTU 05 ÜRETİCİ TEORİSİ Bugünki dersin işleniş planı: 1. Kârını Maksimize Eden Firma Davranışı... 1 2. Üretim Fonksiyonu ve Üretici Dengesi... 5 3. Maliyeti Minimize Eden Denge Koşulu... 15 4. Eşürün

Detaylı

TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU

TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU Dış ticaretin amacı piyasadaki ihtiyacın karşılanmasıdır. Temel neden uluslararası mal hareketliliği değil, ülkenin denge arayışıdır. Ülkedeki ürün yetersizliği

Detaylı

Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri

Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri Dr.Dilek Seymen Uluslararası İktisat Neo-klasik Dış Ticaret Teorisi Liberal görüşü benimseyen iktisatçılar klasik değer teorisinden farklı olarak yeni bir değer

Detaylı

BÜTÜNLEME SINAVI. 21 Ocak 2004. Sınav süresi 100 dakikadır. Sınavda bütün notlar kapalı olmak zorundadır. Sınav 50 soru ve her soru

BÜTÜNLEME SINAVI. 21 Ocak 2004. Sınav süresi 100 dakikadır. Sınavda bütün notlar kapalı olmak zorundadır. Sınav 50 soru ve her soru AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ULUSLARARASI İKTİSAT TEORİSİ BÜTÜNLEME SINAVI Öğr. Gör. Bahattin Büyükşahin 21 Ocak 2004 Sınav süresi 100 dakikadır. Sınavda bütün notlar kapalı olmak

Detaylı

4 ÇOKTAN SEÇMELI (40 puan)

4 ÇOKTAN SEÇMELI (40 puan) AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ULUSLARARASI İKTİSAT ARASINAVI 11 Kasım 2003 Öğrencinin Adı Soyadı: Öğrencinin No su: Öğr. Gör. Dr. Bahattin Büyükşahin 4 ÇOKTAN SEÇMELI (40 puan)

Detaylı

FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ

FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ FİYATLAR GENEL DÜZEYİ VE MİLLİ GELİR DENGESİ Bu bölümde Fiyatlar genel düzeyi (Fgd) ile MG dengesi arasındaki ilişkiler incelenecek. Mg dengesi; Toplam talep ile toplam arzın kesiştiği noktada bulunacaktır.

Detaylı

Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır)

Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır) Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır) Bir Bilim Dalı Olarak Uluslararası İktisadın Konusu ve Kapsamı Uluslararası

Detaylı

Standart Ticaret Modeli

Standart Ticaret Modeli Chapter 6 Standart Ticaret Modeli Copyright 2012 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Önizleme Relatif arz ve relatif talep Dış Ticaret Hadleri (Terms of Trade) ve refah Ekonomik büyüme, ithal

Detaylı

Makro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120

Makro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Makro İktisat II Örnek Sorular 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Tüketim harcamaları = 85 İhracat = 6 İthalat = 4 Hükümet harcamaları = 14 Dolaylı vergiler = 12

Detaylı

Chapter 5 Kaynaklar, ve Ticaret: Heckscher-Ohlin Modeli Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

Chapter 5 Kaynaklar, ve Ticaret: Heckscher-Ohlin Modeli Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Chapter 5 Kaynaklar, ve Ticaret: Heckscher-Ohlin Modeli Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Önizleme Üretim olanakları Çıktı (ürün) fiyatları, girdi

Detaylı

DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ

DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ Ticareti Yaratan Nedenler Doğal kaynak yetersizliği ve dağılımdaki dengesizlik Teknolojik gelişme farklılıkları Ülkelerarası gelişmişlik farkları Maliyet farkları Tüketici

Detaylı

Ekonomi. Doç.Dr.Tufan BAL. 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat

Ekonomi. Doç.Dr.Tufan BAL. 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat Ekonomi 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Fiyat Mekanizması:Talep,

Detaylı

oluşmaktadır. Sınavda hesap makinesi kullanabilirsiniz. Sınavda kitap ve notlarınız

oluşmaktadır. Sınavda hesap makinesi kullanabilirsiniz. Sınavda kitap ve notlarınız 1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ULUSLARARASI İKTİSAT TEORİSİ FİNAL SINAVI 6 Ocak 2004 Öğr. Gör. Dr. Bahattin Büyükşahin Öğrencinin Adı Soyadı: Öğrencinin No su: Sınav üç bölümden

Detaylı

IKT Kasım, 2008 Gazi Üniversitesi, İktisat Bölümü. DERS NOTU 5 (Bölüm 7-8) ÜRETİCİ TEORİSİ

IKT Kasım, 2008 Gazi Üniversitesi, İktisat Bölümü. DERS NOTU 5 (Bölüm 7-8) ÜRETİCİ TEORİSİ DERS NOTU 5 (Bölüm 7-8) ÜRETİCİ TEORİSİ Bugünkü ders planı: 1. Kârını Maksimize Eden Firma Davranışı...1 2. Üretim Fonksiyonu ve Üretici Dengesi...5 3. Maliyeti Minimize Eden Denge Koşulu...15 4. Maliyet

Detaylı

2. Hafta Dersinin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır)

2. Hafta Dersinin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır) Uluslararası İktisat Dr. Nevzat ŞİMŞEK 1 2. Hafta Dersinin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından Bir Bilim Dalı Olarak Uluslararası

Detaylı

1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR

1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR 11 1.1. İktisat Biliminin Temel Kavramları 12 1.1.1.İhtiyaç, Mal ve Fayda 12 1.1.2.İktisadi Faaliyetler 14 1.1.3.Üretim Faktörleri 18 1.1.4.Bölüşüm

Detaylı

Dış Ticaret Politikası. Temel İki Politika. Dış Ticaret Politikası Araçları Korumacılık / İthal İkameciliği

Dış Ticaret Politikası. Temel İki Politika. Dış Ticaret Politikası Araçları Korumacılık / İthal İkameciliği Dış Ticaret Politikası Temel İki Politika Korumacılık / İthal İkameciliği Genel olarak yurt dışından ithal edilen nihai tüketim mallarının yurt içinde üretilmesini; böylece dışa bağımlılığın azaltılmasını

Detaylı

Tarife Dışı Politika Araçları

Tarife Dışı Politika Araçları Tarife Dışı Politika Araçları İthal Kotaları İthal edilecek mal hacmi üzerine fiziki miktar veya değer olarak konulan sınırlamalardır. Amaç Yurtiçi tarım veya sanayi kesimini korumak Ödemeler bilançosu

Detaylı

D C N i 1 K A N. T T 0 D D Tekstil Sapmasız Büyüme

D C N i 1 K A N. T T 0 D D Tekstil Sapmasız Büyüme Son yıllarda uluslararası ticaret teorisine ilişkin analizlerde literatürde bir görüş birliğine varılmakta olduğu anlaşılmaktadır. Üzerinde anlaşmaya varılmakta olan hipotez ise monopolcu rekabet teoremidir.

Detaylı

Dış Ticaret Politikasının Amaçları

Dış Ticaret Politikasının Amaçları Dış Ticaret Politikasının Amaçları Dış Ödeme Dengesizliklerinin Giderilmesi Bir ülkede fazla olan döviz talebinin azaltılması için kullanılabilir. Dış rekabetten korunma Uluslararası rekabete dayanacak

Detaylı

gerçekleşen harcamanın mal ve hizmet çıktısına eşit olmasının gerekmemesidir

gerçekleşen harcamanın mal ve hizmet çıktısına eşit olmasının gerekmemesidir BÖLÜM 5 Açık Ekonomi Açık Ekonomi Önceki bölümlerde kapalı ekonomi varsayımı yaptık Bu varsayımı terk ediyoruz çünkü ekonomilerin çoğu dışa açıktır. Kapalı ve açık ekonomiler arasındaki fark açık ekonomide

Detaylı

DR. Caner Ekizceleroğlu

DR. Caner Ekizceleroğlu DR. Caner Ekizceleroğlu Ticaret Üretilen mal ve hizmetlerin belirli bir ücret karşılığı son kullanıcılara ulaştırılmasını sağlayan alım satım faaliyetlerinin tümü olarak tanımlayabiliriz. Dış Ticaret BİR

Detaylı

Chapter 5. Kaynaklar, ve Ticaret: Heckscher- Ohlin Modeli

Chapter 5. Kaynaklar, ve Ticaret: Heckscher- Ohlin Modeli Chapter 5 Kaynaklar, ve Ticaret: Heckscher- Ohlin Modeli Önizleme Üretim olanakları Girdi bileşimini değiştirme Faktör fiyatları ve ürün fiyatları, ile kaynaklar ve üretim arasındaki ilişki Heckscher-Ohlin

Detaylı

2018/1. Dönem Deneme Sınavı.

2018/1. Dönem Deneme Sınavı. 1. Aşağıdakilerden hangisi mikro ekonominin konuları arasında yer almamaktadır? A) Tüketici maksimizasyonu B) Faktör piyasası C) Firma maliyetleri D) İşsizlik E) Üretici dengesi 2. Firmanın üretim miktarı

Detaylı

ONDOKUZUNCU BÖLÜM ULUSLARARASI EKONOMİVE ULUSLARARASI FİNANSMAN

ONDOKUZUNCU BÖLÜM ULUSLARARASI EKONOMİVE ULUSLARARASI FİNANSMAN ONDOKUZUNCU BÖLÜM ULUSLARARASI EKONOMİVE ULUSLARARASI FİNANSMAN Bu ünite tamamlandığında; İthalat ve ihracatı tanımlayabileceğiz Mutlak üstünlük ve karşılaştırmalı üstünlükler teorilerinin neyi ifade ettiğini

Detaylı

2009 VS 4200-1. Gayri Safi Yurt içi Hasıla hangi nitelikte bir değişkendir? ) Dışsal değişken B) Stok değişken C) Model değişken D) kım değişken E) içsel değişken iktist TEORisi 5. Kısa dönemde tam rekabet

Detaylı

TARIM VE KALKINMA. Doç.Dr.Tufan BAL. Not: Bu sununun hazırlanmasında, Prof.Dr. Murat Ali DULUPÇU nun ders notlarından faydalanılmıştır.

TARIM VE KALKINMA. Doç.Dr.Tufan BAL. Not: Bu sununun hazırlanmasında, Prof.Dr. Murat Ali DULUPÇU nun ders notlarından faydalanılmıştır. TARIM VE KALKINMA Doç.Dr.Tufan BAL Not: Bu sununun hazırlanmasında, Prof.Dr. Murat Ali DULUPÇU nun ders notlarından faydalanılmıştır. Tarım neden kritik bir sektördür? Nüfusu beslemesi (beşeri sermaye

Detaylı

iktisaoa GiRiş 7. Ürettiği mala ilişkin talebin fiyat esnekliği değeri bire eşit olan bir firma, söz konusu

iktisaoa GiRiş 7. Ürettiği mala ilişkin talebin fiyat esnekliği değeri bire eşit olan bir firma, söz konusu 2009 BS 3204-1. şağıdakilerden hangisi dayanıksız mal veya hizmet grubu içerisinde ~ almaz? iktiso GiRiş 5. Gelirdeki bir artış karşısında talebi azalan mallara ne ad verili r? ) Benzin B) Mum C) Ekmek

Detaylı

DENEME SINAVI A GRUBU / İKTİSAT

DENEME SINAVI A GRUBU / İKTİSAT DENEME SINAVI A GRUBU / İKTİSAT 2 1. A malının fiyatındaki bir artış karşısında B malına olan talep azalıyorsa A ve B mallarının özellikleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) A ve B

Detaylı

A İKTİSAT KPSS-AB-PS/2007

A İKTİSAT KPSS-AB-PS/2007 1. Büyüme Kutupları nın, altyapı yatırımları ve dışsal ekonomiler yoluyla yaratacağı etkiler nedeniyle kalkınmanın önünde bir engel olduğunu belirten iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) F. Perroux

Detaylı

Tarife Dışı Politika Araçları. İthal Kotaları. İthal Kotaları

Tarife Dışı Politika Araçları. İthal Kotaları. İthal Kotaları Tarife ışı Politika Araçları İthal otaları İthal edilecek mal hacmi üzerine fiziki miktar veya değer olarak konulan sınırlamalardır. Amaç Yurtiçi tarım veya sanayi kesimini korumak Ödemeler bilançosu açıklarını

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii. KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii. KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ İÇİNDEKİLER Önsöz... iii KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ 1. İKTİSATIN TEMELLERİ... 9 1.1. İKTİSADIN TANIMI... 9 1.2.

Detaylı

ULUSLARARASI İKTİSAT 1-ULUSLARARASI TİCARET TEORİSİ NİN İLGİ ALANI

ULUSLARARASI İKTİSAT 1-ULUSLARARASI TİCARET TEORİSİ NİN İLGİ ALANI ULUSLARARASI İKTİSAT Uluslararası iktisat ağırlıklı olarak ülkeler arası ticaret ve mali akımları kapsar.diğer yandan uluslararası ticarete ilişkin analizler de Uluslararası Ticaret Teorisi ve Uluslararası

Detaylı

Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri

Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri Klasik Dış Ticaret Teorisi -Klasik dış ticaret teorisinde temel sorun -Klasik teorinin temel esasları -Klasik iktisatçıların dış ticaret teorilerinin varsayımları

Detaylı

Uluslararası İktisat

Uluslararası İktisat Uluslararası İktisat Ders Notları Son Güncelleme 9.11.2016 Notlar Dersin soruları için http://ekonomihukuk.com/category/uluslararasiiktisat/ adresinden ulaşabilirsiniz. Ders notlarımız düzenli aralıklarla

Detaylı

EKONOMİ SORULARI VE CEVAPLARI

EKONOMİ SORULARI VE CEVAPLARI EKONOMİ SORULARI VE CEVAPLARI SORU 1: Aşağıdakilerden hangisi, marjinal maliyet düzeyini etkilemeden, oluşturulan yeni fiyat düzeyi ile monopolün sosyal maliyetini gidermeye yönelik bir politikadır? A)

Detaylı

TEKSTİL İMALATI SANAYİ SEKTÖR RAPORU

TEKSTİL İMALATI SANAYİ SEKTÖR RAPORU TEKSTİL İMALATI SANAYİ SEKTÖR RAPORU İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ ÖZETİ 1.BÖLÜM TEKSTİL İMALATI SANAYİNİN TANIMI VE KAPSAMI 1.1 TEKSTİL İMALATI SANAYİ 1.2 TEKSTİL İMALATI SANAYİNİN KAPSAMI 2.BÖLÜM SEKTÖRÜN GELİŞİMİ

Detaylı

SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL

SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL Problem 1 (KMS-2001) Bir endüstride iktisadi kârın varlığı, aşağıdakilerden hangisini gösterir? A)

Detaylı

Küreselleşme. Ticaretin Küreselleşmesi. Dünya Ticaretinin Serbestleşmesi: Küreselleşme ve Ekonomik Birleşmeler

Küreselleşme. Ticaretin Küreselleşmesi. Dünya Ticaretinin Serbestleşmesi: Küreselleşme ve Ekonomik Birleşmeler ünya Ticaretinin erbestleşmesi: Küreselleşme ve Ekonomik Birleşmeler Küreselleşme Ekonomik küreselleşmenin üç boyutu Mal ve Hizmet Ticaretinin Küreselleşmesi ermaye Piyasalarının Küreselleşmesi MNC aracılığıyla

Detaylı

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Chapter 9 Ticaret Politikasının Araçları Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Önizleme Gümrük tarifesinin tek bir sektördeki kısmi denge analizi:

Detaylı

İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR

İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER Önsöz BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR 1.1.İktisat Bilimi 1.2.İktisadi Kavramlar 1.2.1.İhtiyaçlar 1.2.2.Mal ve Hizmetler 1.2.3.Üretim 1.2.4.Fayda, Değer ve Fiyat

Detaylı

2009 S 4200-1. Değeri zamanın belirli bir anında ölçülen değişkene ne ad verilir? ) Stok değişken B) içsel değişken C) kım değişken D) Dışsal değişken E) Fonksiyonel değişken iktist TEORisi 5. Yatay eksende

Detaylı

[AI= Aggregate Income (Toplam Gelir); AE: Aggregate Expenditure (Toplam Harcama)]

[AI= Aggregate Income (Toplam Gelir); AE: Aggregate Expenditure (Toplam Harcama)] 88 BÖLÜM 5: TOPLAM GELİR-TOPLAM HARCAMA MODELİ (KEYNESYEN MODEL) Bölüm 4 te Toplam Talep-Toplam Arz modelini (AD-AS modeli) inceledik. Bölüm 5 te ise Toplam Gelir-Toplam Harcama modelini (AI-AE modeli)

Detaylı

İktisadi Planlamayı Gerektiren Unsurlar İKTİSADİ PLANLAMA GEREĞİ 2

İktisadi Planlamayı Gerektiren Unsurlar İKTİSADİ PLANLAMA GEREĞİ 2 İktisadi Planlamayı Gerektiren Unsurlar İKTİSADİ PLANLAMA GEREĞİ 2 PLANLAMAYI GEREKTİREN UNSURLAR Sosyalist model-kurumsal tercihler Piyasa başarısızlığı Gelişmekte olan ülkelerin kalkınma sorunları 2

Detaylı

İktisada Giriş I. 31 Ekim 2016

İktisada Giriş I. 31 Ekim 2016 İktisada Giriş I 31 Ekim 2016 Talep, Arz ve Piyasa Dengesi Fiyat ile talep edilen miktar arasındaki ilişkiye Talep Kanunu adı verilir. Bir malın satıcısı tek alıcının değil, o malı almak isteyen

Detaylı

DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ

DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ Korumacılık 18.yy sonlarında bağımsızlığını yeni kazanan Amerikan sanayinin İngiliz sanayi karşısında ayakta kalabilmesi için korumacılık zorunlu(hamilton) Alman sanayi de

Detaylı

İKTİSAT ANABİLİM DALI ORTAK DOKTORA DERS İÇERİKLERİ. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS

İKTİSAT ANABİLİM DALI ORTAK DOKTORA DERS İÇERİKLERİ. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS İKTİSAT ANABİLİM DALI ORTAK DOKTORA DERS İÇERİKLERİ 1. YIL GÜZ DÖNEMİ İleri Makroiktisat I IKT801 1 3 + 0 6 Makro iktisadın mikro temelleri, emek, mal ve sermaye piyasaları, modern AS-AD eğrileri. İleri

Detaylı

Bölüm 4 ve Bölüm 5. Not: Bir önceki derste Fiyat, Piyasa kavramları açıklanmıştı. Derste notlar alınmıştı. Sunum olarak hazırlanmadı.

Bölüm 4 ve Bölüm 5. Not: Bir önceki derste Fiyat, Piyasa kavramları açıklanmıştı. Derste notlar alınmıştı. Sunum olarak hazırlanmadı. Bölüm 4 ve Bölüm 5 Not: Bir önceki derste Fiyat, Piyasa kavramları açıklanmıştı. Derste notlar alınmıştı. Sunum olarak hazırlanmadı. Talep Piyasada satıcıların faaliyetleri arzı, alıcıların faaliyetleri

Detaylı

1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 9 1.1.İktisadın Konusu ve Kapsamı 10 1.2. İktisadın Bölümleri 11 1.2.1.Mikro ve Makro İktisat 11 1.2.2. Pozitif İktisat ve Normatif İktisat

Detaylı

SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA

SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA Problem 1 (KMS-2001) Kısa dönem toplam arz eğrisinin pozitif eğimli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Detaylı

Eksik (Aksak) Rekabet Piyasaları: Birden fazla firmanın bulunmasına rağmen tam rekabetin bulunmadığı piyasalardır.

Eksik (Aksak) Rekabet Piyasaları: Birden fazla firmanın bulunmasına rağmen tam rekabetin bulunmadığı piyasalardır. 60 Bölüm 10. MONOPOLCÜ (TEKELCİ) REKABET PİYASASI Hatırlatma: 1. Tam rekabet piyasası 2. Monopolcü (tekelci) rekabet piyasası (EKSİK REKABET) 3. Oligopol piyasası (EKSİK REKABET) 4. Monopol (tekel) piyasası

Detaylı

ULUSLARARASI TİCARET

ULUSLARARASI TİCARET ULUSLARARASI TİCARET 8.1 Uluslararası Ticaret Nedir? Günümüz dünyasında hiçbir toplum yoktur ki başka bir ülkenin ürettiği ürüne ihtiyaç duymasın ve kendi kendine yetsin. Aynı tür ürün dahi olsa insanlar

Detaylı

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Chapter 9 Ticaret Politikasının Araçları Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Önizleme Gümrük tarifesinin tek bir sektördeki kısmi denge analizi:

Detaylı

2009 VS 2100-1. şağıdakilerden hangisi ihtiyaçların özelliklerinden biri değildir? ) Giderildikçe şiddetlerinin azalması B) Şiddet bakımından farklılık göstermesi C) ikame edilebilmesi D) Sonsuz olması

Detaylı

TOPLAM TALEP VE TOPLAM ARZ: AD-AS MODELİ

TOPLAM TALEP VE TOPLAM ARZ: AD-AS MODELİ TOLAM TALE VE TOLAM ARZ: AD-AS MODELİ AD-AS IS LM ve IS LM B modellerinde fiyatlar genel düzeyinin sabit olduğu varsayılırken, bu analizde fiyatlar genel düzeyi () ile reel milli gelir (Y) arasındaki ilişkiler

Detaylı

İçindekiler kısa tablosu

İçindekiler kısa tablosu İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM

Detaylı

ULUSLARARASI İKTİSAT TEORİSİ

ULUSLARARASI İKTİSAT TEORİSİ DİKKAT!...BU ÖZET 8 ÜNİTE VE 29 SAYFADIR BURADA İLK ÜNİTE GÖSTERİLMEKTEDİR ULUSLARARASI İKTİSAT TEORİSİ KISA ÖZET KOLAYAOF 2 Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 İÇİNDEKİLER 1. ÜNİTE- Erken Ticaret Teorileri......

Detaylı

İÇSEL ÖLÇEK EKONOMİLERİ, FARKLI

İÇSEL ÖLÇEK EKONOMİLERİ, FARKLI İÇSEL ÖLÇEK EKONOMİLERİ, FARKLI PİYASA YAPILARI VE DIŞ TİCARET Bu sunum, büyük ölçüde Krugman, Paul, MauriceObstfeldve MarcMelitz, (2012), International Economics: Theoryand Policy, 9/E, Pearsonkitabının

Detaylı

meydana gelen değişmedir. d. Ek bir işçi çalıştırıldığında sabit maliyetlerde e. Üretim ek bir birim arttığında toplam

meydana gelen değişmedir. d. Ek bir işçi çalıştırıldığında sabit maliyetlerde e. Üretim ek bir birim arttığında toplam A 1. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi eş-ürün eğrisi ile ilgili değildir? a. Girdilerin pozitif marjinal fiziki ürüne sahip olması b. Girdilerin azalan marjinal fiziki ürüne sahip olması c. Girdilerin

Detaylı

FİYAT MEKANİZMASI: TALEP, ARZ VE FİYAT

FİYAT MEKANİZMASI: TALEP, ARZ VE FİYAT FİYAT MEKANİZMASI: TALEP, ARZ VE FİYAT TALEP Bir ekonomide bütün tüketicilerin belli bir zaman içinde satın almayı planladıkları mal veya hizmet miktarına talep edilen miktar denir. Bu tanımda, belirli

Detaylı

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları (devam. 2. Kısım) Slides prepared by Thomas Bishop

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları (devam. 2. Kısım) Slides prepared by Thomas Bishop Chapter 9 Ticaret Politikasının Araçları (devam. 2. Kısım) Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. İhracat Teşviki (İmport Subsidy) İhracat teşvikleri

Detaylı

DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ YÖNETİMİ

DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ YÖNETİMİ DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ YÖNETİMİ KAYNAK KİTAP Yazarlar: Kenan ÇELİK Cemalettin Kalaycı A.Rıza Sandalcılar Murathan Yayınevi Trabzon 2008 1.DIŞ TİCARETİN NEDENLERİ Dünya ticaretinin dağılımı tek başına hiçbir

Detaylı

Kur artışının ekonomiye olumlu ve olumsuz etkileri var

Kur artışının ekonomiye olumlu ve olumsuz etkileri var Kur artışının ekonomiye olumlu ve olumsuz etkileri var Türkiye 2012 yılına kadar sıcak paranın da etkisi ile düşük kur yaşadı. Düşük kur nedeniyle iç üretimden suni olarak daha ucuza gelen tüketim malını,

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR...

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... 1 1.1. EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER... 3 1.1.1. Romalıların Ekonomik Düşünceleri... 3 1.1.2. Orta Çağ da Ekonomik Düşünceler...

Detaylı

MAKRO İKTİSAT KONUYA İLİŞKİN SORU ÖRNEKLERİ(KARMA)

MAKRO İKTİSAT KONUYA İLİŞKİN SORU ÖRNEKLERİ(KARMA) MAKRO İKTİSAT KONUYA İLİŞKİN SORU ÖRNEKLERİ(KARMA) 1- Bir ekonomide işsizlik ve istihdamdaki değişimler iktisatta hangi alan içinde incelenmektedir? a) Mikro b) Makro c) Para d) Yatırım e) Milli Gelir

Detaylı

IS-LM-BP Grafikleri. A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği:

IS-LM-BP Grafikleri. A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: IS-LM-BP Grafikleri A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: A.1. Sabit kur rejimi, sınırlı sermaye hareketliliği ve BP nin eğimi, LM in eğiminden düşükken

Detaylı

IS-LM-BP Grafikleri. B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği:

IS-LM-BP Grafikleri. B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: IS-LM-BP Grafikleri B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: B.1. Sabit kur rejimi ve sınırsız sermaye hareketliliği durumunda para politikasının etkinliğini

Detaylı

Ders içeriği (7. Hafta)

Ders içeriği (7. Hafta) Ders içeriği (7. Hafta) 7.Üretim Teorisi 7.1. Uzun dönem ve ölçeğe göre getiri (Ölçeğin verimi) 7.2. Üretim fonksiyonu 7.3. Azalan Verim Kanunu 7.4. Tek ve iki değişkenli üretim fonksiyonları Ek Kaynak:

Detaylı

Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından

Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından 3.Ders Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından önemli unsurlardır. Spor endüstrisi içerisinde yer

Detaylı

TÜRKİYE DE EKONOMİK KRİZLERİN EKSEN KAYMASI BAĞLAMINDA DIŞ TİCARETE ETKİLERİ: 2000 SONRASI İÇİN TÜRKİYE ÖRNEĞİ

TÜRKİYE DE EKONOMİK KRİZLERİN EKSEN KAYMASI BAĞLAMINDA DIŞ TİCARETE ETKİLERİ: 2000 SONRASI İÇİN TÜRKİYE ÖRNEĞİ T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İKTİSAT ANABİLİM DALI 2015-YL-004 TÜRKİYE DE EKONOMİK KRİZLERİN EKSEN KAYMASI BAĞLAMINDA DIŞ TİCARETE ETKİLERİ: 2000 SONRASI İÇİN TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Detaylı

2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI EKONOMİ

2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI EKONOMİ SORU 1: Aşağıdakilerden hangisi/hangileri tüm dünyada görülen artan işsizlik oranını açıklamaktadır? I. İşsizlik yardımı miktarının arttırılması II. Sendikalaşma oranında azalma III. İşgücü piyasında etkin

Detaylı

İÇİNDEKİLER III. Önsöz

İÇİNDEKİLER III. Önsöz İÇİNDEKİLER Önsöz III Bölüm 1 ULUSLARARASI EKONOMİK İLİŞKİLER 1.1. Klasik Dış Ticaret Teorisi 1.1.1. Merkantilizm 1.1.2. Klasik Dış Ticaret Teorilerinin Dayandığı Varsayımlar 1.1.3. Emek-Değer Teorisi

Detaylı

Mikroiktisat Final Sorularý

Mikroiktisat Final Sorularý Mikroiktisat Final Sorularý MERSĐN ÜNĐVERSĐTESĐ ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ MALĐYE VE ĐŞLETME BÖLÜMLERĐ MĐKROĐKTĐSAT FĐNAL SINAVI 10.01.2011 Saat: 13:00 Çoktan Seçmeli Sorular: Sorunun Yanıtı

Detaylı

2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ

2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ CEVAP ANAHTARI 1.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ 1.(e) 2.(d) 3.(a) 4.(c) 5.(e) 6.(d) 7.(e) 8.(d) 9.(b) 10.(e) 11.(a) 12.(b) 13.(a) 14.(c) 15.(c) 16.(e) 17.(e) 18.(b) 19.(d) 20.(a) 1.BÖLÜM BOŞLUK DOLDURMA 1. gereksinme

Detaylı

Ekonominin Esasları TEKEL PİYASASI TEKEL PİYASASI. Tekel Piyasası

Ekonominin Esasları TEKEL PİYASASI TEKEL PİYASASI. Tekel Piyasası Ekonominin Esasları Tekel Piyasası TEKEL PİYASASI Tekel Üretimin % 25 inden fazlasının tek bir firma ya da birbirine bağlı firmalar grubunun elinde olduğu endüstri. Pür tekel Sadece bir satıcının bulunduğu

Detaylı

TÜRKİYE ABD DIŞ TİCARET RAPORU

TÜRKİYE ABD DIŞ TİCARET RAPORU TÜRKİYE ABD DIŞ TİCARET RAPORU TEKSTİL, DERİ, HALI AR GE ŞUBESİ Eylül 2017 İÇİNDEKİLER ABD NİN İHRACAT VE İTHALATI... 2 ABD Dış Ticareti... 2 ABD nin Genel İhraç Ürünleri... 3 ABD nin Genel İthal Ürünleri...

Detaylı

Uluslararası Tarım ve Gıda Politikası II

Uluslararası Tarım ve Gıda Politikası II Doç.Dr.Tufan BAL Uluslararası Tarım ve Gıda Politikası II II.Hafta Uluslararası Ticaretin Önemi Not: Bu sunuların hazırlanmasında çeşitli internet siteleri ve ders notlarından faydalanılmıştır. Uluslararası

Detaylı

İKTİSADİ DÜŞÜNCELER TARİHİ

İKTİSADİ DÜŞÜNCELER TARİHİ İKTİSADİ DÜŞÜNCELER TARİHİ 1 DR. NEVZAT ŞİMŞEK DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ 2017-2018 8.DERS İKT-3003 Ulusların Zenginliği kitabının 1. kitap 8. bölümünde ücretler konusu

Detaylı

5/6/2014. Küresel Pazarlamada Ürün Politikaları. Fiyatlandırma Amaçları ULUSLARARASI PAZARLAMADA FİYATLANDIRMA KARARLARI. 1. Karlılık. 3.

5/6/2014. Küresel Pazarlamada Ürün Politikaları. Fiyatlandırma Amaçları ULUSLARARASI PAZARLAMADA FİYATLANDIRMA KARARLARI. 1. Karlılık. 3. Küresel Pazarlamada Ürün Politikaları Doç.Dr. Engin ÖZGÜL Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ULUSLARARASI PAZARLAMADA FİYATLANDIRMA KARARLARI Etkileyen Faktörler 1. Rekabet Yapısı

Detaylı

Döviz Kurunun Belirlenmesi

Döviz Kurunun Belirlenmesi Bölüm 13 Döviz Kurunun Belirlenmesi Döviz kuru, ekonomideki bir çok değişkeni etkilemesi bakımından önemli bir değişkendir. Dış ticareti belirlemesinin ötesinde, enflasyon, yatırım ve tüketim kararları

Detaylı

TOPLAM TALEP I: IS-LM MODELİNİN OLUŞTURULMASI

TOPLAM TALEP I: IS-LM MODELİNİN OLUŞTURULMASI BÖLÜM 10 TOPLAM TALEP I: IS-LM MODELİNİN OLUŞTURULMASI IS-LM Modelinin Oluşturulması Klasik teori 1929 ekonomik krizine çare üretemedi Teoriye göre çıktı, faktör arzına ve teknolojiye bağlıydı Bunlar ise

Detaylı

BİT Büyüme Dalgasının Türkiye Ekonomisine Etkileri

BİT Büyüme Dalgasının Türkiye Ekonomisine Etkileri BİT Büyüme Dalgasının Türkiye Ekonomisine Etkileri Mehmet Yörükoğlu TCMB BİT Büyüme Dalgası Nedir? Ekonomik Kalkınmada Teknolojik Dalgalar: Genel Amaçlı Teknolojiler (GAT): 1. Buharlı Motor, (Endüstriyel

Detaylı

TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR

TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR 1. Aşağıdakilerden hangisi iktisat biliminin özellikleri arasında yer almaz? A) İktisat bilimi insan davranışlarının sadece iktisadi yönünü seçip inceler B) İktisat analitiktir C) İktisat deneylerle kanıtlanabilen

Detaylı

BAHAR DÖNEMİ MAKRO İKTİSAT 2 DERSİ KISA SINAV SORU VE CEVAPLARI

BAHAR DÖNEMİ MAKRO İKTİSAT 2 DERSİ KISA SINAV SORU VE CEVAPLARI 2015-2016 BAHAR DÖNEMİ MAKRO İKTİSAT 2 DERSİ KISA SINAV SORU VE CEVAPLARI 1. Toplam Talep (AD) doğrusunun eğimi hangi faktörler tarafından ve nasıl belirlenmektedir? Açıklayınız. (07.03.2016; 09.00) 2.

Detaylı