T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİPROJESİ) YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
|
|
- Çağatay Ilkin
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİPROJESİ) YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ YİYECEK-İÇECEK İŞLETMELERİNDE HACCP (Kritik Kontrol Noktalarnda Risk Analizi) ANKARA 2007
2 Milli Eitim Bakanltarafndan gelitirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu Bakanln tarih ve 269 saylkararile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öretim programlarnda amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya yönelik gelitirilmiöretim materyalleridir (Ders Notlardr). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel örenmeye rehberlik etmek amacyla örenme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmt Modüller teknolojik gelimelere paralel olarak, amaçlanan yeterlii kazandrmak koulu ile eitim öretim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas önerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirili Örgün ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulalabilirle Baslmmodüller, eitim kurumlarnda örencilere ücretsiz olarak datl Modüller hiçbir ekilde ticari amaçla kullalamaz ve ücret karlnda satlamaz.
3 İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR...ii GİRİŞ... 1 ÖĞRENME FAALİYETİ BESİN KAYNAKLI HASTALIKLAR Fiziksel Etmenler Kimyasal Etmenle Biyolojik Etmenle... 6 UYGULAMA FAALİYETLERİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖĞRENME FAALİYETİ KRİTİK KONTROL NOKTALARI Tam: HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point ) HACCP Terminolojisi Potansiyel Tehlikeli Besinler Potansiyel Tehlike Oluturmayan Besinle HACCP Uygulamalarn Avantajla HACCP Sisteminin Uygulama Aamala UYGULAMA FAALİYETLERİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME MODÜL DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARLARI KAYNAKÇA i
4 KOD ALAN DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI MODÜLÜN TANIMI AÇIKLAMALAR AÇIKLAMALAR 862ISG003 Yiyecek İçecek Hizmetleri Ac-Pastac-Garson-Barmen Yiyecek İçecek İletmelerinde HACCP (Kritik kontrol noktalarnda risk analizi) Yiyecek-İçecek İletmelerinde; besin kaynaklhastalklar, besin zehirlenmelerine yol açan etmenler ve bunlardan korunma yolla Kritik kontrol noktalarsaptayarak besinlerin bozulmalarönlemek için gereken bilgilerin yer aldöretim materyalidi SÜRE 40/40 ÖN KOŞUL YETERLİK MODÜLÜN AMACI EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Sanitasyon ve hijyen modülünü baarmolmak. Kritik kontrol noktalarsaptayarak besinlerin bozulmalar, besin zehirlenmelerini ve besin kaynaklhastalklarönlemek. Genel Amaç Uygun ortam salandnda sanitasyon ve hijyen kurallarna uygun olarak kritik kontrol noktalarbelirleyip bu noktalarda gerekli kontrolleri yapabileceksiniz. Amaçlar Besinlerin bozulmalar önleyici gerekli tedbirleri alabileceksiniz. HACCP kriterlerine göre kontrol noktalar saptayabilecek ve çaltz ortamdenetleyerek gerekli düzenlemeleri yapabileceksiniz. Ortam: Uygulama mutfa, pasta yapm atölyesi, servis atölyesi, uygulama restoranlar, sf ve kütüphane ortam Donam: Televizyon, DVD, tepegöz, projeksiyon, bilgisayar, printer, scaner, tüm mutfak servis araç ve donamlar Materyal: Tüm mutfak ve servis araç gereç ve ekipmanlar Sf geçme yönetmeliine uygun olarak modülün içinde yer alan her örenme faaliyetinden sonra verilen çoktan seçmeli test snavile kendinizi ölçeceksiniz. Modül sonunda, ise kazandz bilgi, beceri ve tavrlar ölçmek amacyla, uygulama faaliyetlerindeki ilem basamaklarnda gösterdiiniz baarya göre deerlendirileceksiniz. ii
5 GİRİŞ GİRİŞ Sevgili Örenci; İnsanlarn salklekilde beslenebilmeleri ancak salklgda tüketimi ile mümkün olu Salklgda ise, besin maddelerini yeterli ve dengeli miktarda içeren fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik açdan temiz gda olarak tamlanabili Temiz gda üretimi, ham madde, yardmcmadde, katkmaddeleri, ambalaj materyali, üretim aamalarnda çalanlarn hijyen ve sanitasyon kurallarna uymasgibi ürünü etkileyen tüm unsurlarn kontrol altna alnmasyla sala Gdan güvenilir olarak üretilmesi, tüketiciye sunulmassalayan koruyucu önleyici bir gda güvenlii sistemi olan HACCP Hazard Analiysis Critical Control Point in ksaltlmolup bu terim Kritik Kontrol Noktalarn Tehlike Analizi olarak ifade edili Bu sistem gda üretimi yapan yerlerde oluabilecek problemleri önceden tespit ederek bunlardan korunabilmek için gereken tedbirlerin alnmaskapsa Özellikle insan sal için risk oluturan tehlikelerin gda üretimi süreci ve servis uygulamalarsrasnda giderilmesini amaçla Yiyecek içecek sektöründe hizmet vermek üzere yetitirilen sizler HACCP modülü ile, kritik kontrol noktalarsaptayarak besinlerin bozulmalarönleyebilecek,hijyen kurallarna uygun olarak salkl, güvenli yiyecek içecek üretimini ve servisini yapabileceksiniz. 1
6 2
7 ÖĞRENME FAALİYETİ-1 AMAÇ ÖĞRENME FAALİYETİ- 1 Besinlerin bozulmalarönleyici gerekli tedbirleri alabileceksiniz. ARAŞTIRMA Restaurant ve iletme mutfaklarna giderek besinlerin bozulmalarna sebep olan etkenleri aratrz. Besinleri bozulmadan saklama ve bekletme koullararatrz. TSE, Türk Gda Kodeksinin ilgili bölümlerini inceleyiniz. 1. BESİN KAYNAKLI HASTALIKLAR Besin KaynaklHastalklar Beslenmek amacyla tüketilen besinler olumsuz ortam ve koullardan dolayinsan salna zarar verecek hale gelebilirle Besin üretim ve hizmet sistemindeki herkes besin güvenliini salamak için üzerine düeni yapmald( Resim 1:) Besin zehirlemelerini önleyebilmek için öncelikle bilmeniz gereken bazkavramlar aada verilmitir Besin KaynaklHastalk İnsana besinler yoluyla geçen hastalklard Resim 1: Besin üretim ve hizmet sistemindeki herkes besin güvenliini salamak için üzerine düeni yapmald 3
8 Besin Zehirlenmeleri Doal toksinler, zehirli kimyasallar, patojen (hastalk yapan) mikroorganizmalarn besinlere bulamasve bu besinlerin tüketilmesiyle insanlarda ortaya çkan bir hastalklard Besin kaynakl hastalk ve besin zehirlemelerini önleyebilmek için besin zehirlenmelerine yol açan etmenleri bilmek gerekmektedi Bu Etmenleri Üç Grupta İncelenir 1.1. Fiziksel Etmenler Çevrenin üç temel elemaolan toprak, su, havada oluan kirlenmenin besinlere bilerek yada bilmeyerek karmasyla ortaya çkan ve insan salbozan etmenlerdi a. Toprak : Topran en önemli ilevlerinden biri bitkiler için bir alt katman oluturmasve böylece canllar dünyasn besin zincirine temel oluturmasd Kullalmsular, kanalizasyon sulargibi atklarn topraa dorudan verilmesi, insanhayvan atklarn gübre olarak kullalmas, sanayi atklarve radyoaktif maddelerin atlmasyla toprak kirleni Bakteriler toprakta yaygn olarak bulunu Güneolmayan tozlu ortamlarda uzun süre canlkalabilirle Böylece toprak, canllar dünyasn (bitkihayvan-insan) bakteri bulatrma zinciri oluturmasnda önemli rol oyna( Şekil 1) İNSAN BİTKİ HAYVAN Şekil 1: Besin zinciri b-su : Yiyecek ve içecek üretimi ve tüketiminde kullalan sularn salkl, temiz, hijyenik olmasgerekmektedi İnsan atklar(dk-idrar), hayvan atklar, kimyasal maddeler (sanayi ve tarmda kullalan), radyoaktif maddeler vb kartklarsularkirletirle Kirli su; bakteri, parazit, virüs ve benzeri zararllarn kaynaolmaktad Tifo, kolera, dizanteri ve benzeri hastalklar kirli sularla bulamakta ve ayrca insanlarda zehirlenmelere neden olabilmektedi c-hava: Hava mikroorganizmalarn yaayp çoalacabir ortam deildi Ancak, ehirleme, sanayileme, motorlu araçlarn artmas, meteorolojik ve corafi artlar havan kirlenmesine ve havadaki kirleticilerin insan salna zarar vermesine yol aça 4
9 Mikroorganizmalar; hayvanlarn ve insanlarn dklar, öksürük ve balgam gibi atklaryla topraa oradan da havaya karmasyla havaykirletirle Havaya karan mikroorganizmalar toz parçacklar ve tükürük damlacklar araclyla besinlere ve insanlara bulaarak bulama etkeni olutururla 1.2. Kimyasal Etmenler Gda, tarm ve sanayinin çeitli kollarnda kimyasal maddeler üretim veya kullam srasnda atklarla havaya, suya, topraa karmaktad Bunun sonucunda dorudan veya dolaylolarak besin zinciriyle insan vücuduna girmektedi Kimyasal maddeler eser (az) miktarlarda alndklarnda zararlolmazla Ancak bu maddelerin miktarlarbelirli bir düzeyi geçerse inorganik toksin nitelii tadklariçin besin kaynaklbozulma ve zehirlenmelere yol açarla Kimyasal Maddeler ve Besinlerle İlikisi a-metaller: Besinlerin piirildii, saklandbekletildii veya servis yapldaraçgereçlerin yüzeylerinden metallerin çözünmesiyle toksin maddeler besinlere kararak besin zehirlenmelerine yol açarla Asit karakterdeki (domates, limon v.b.) besinlerin bakr, kurun (1,2g zehirleme nedeni) alüminyum ve benzeri metal kaplarda piirilmesi ve bekletilmesi sonucu, zehirli metaller çözünerek besine karr ve besin zehirlenmelerine neden olabilirle Cva, kurun, kadmiyum gibi toksin ar metaller insan vücudunda akcier, karacier gibi hastalklara yol açabilirler b-pestisitler: Tarm ürünlerinde verimin artrlmas için kullalan ilaçlarn bilinçsizlik ve hataluygulamalar sonucu hasat zamakullalmas, gereken ilaç dozunun iyi ayarlanmamasnedeniyle bu maddelerin artklarn besinlerde kalntbraktgörülü Bu maddelerin kartbesinlerin, insan ve hayvanlara besin zinciri yoluyla geçmesi besin kaynaklhastalklara ve besin zehirlenmelerine yol aça c-deterjanlar: Besinlerimize iyi ykanmam, durulanmamkaplardan geçen veya besin zinciri yoluyla karan deterjanlar vücutta birikerek besin kaynaklhastalklara ve besin zehirlenmelerine yol açmaktad d-plastikler : Plastiklerin bileiminde bulunan kimyasal maddeler, bunlarn yap talarve boya bileimleri besinlere kararak besin maddelerini kirletirle Özellikle renkli plastiklerde asitlerin bekletilmesi, saklanmasveya scak yiyeceklerin muhafaza edilmesi o yiyecek maddesinin kirlenmesine yol aça Gda maddeleriyle temasta bulunacak plastik maddeler gda maddelerini emmemeli, gdayszdrmamal, tat, koku ve rengini deitirmemeli, kolay krlmayan, yrtlmayan ve ekil bozukluuna uramayan yapda olmald 5
10 e-gda katkmaddeleri Gdan üretilmesi, hazrlanmas, ambalajlanmassrasnda kullalan kimyasal maddelerdi Gda katkmaddelerinin kullamnda önerilen tüketim dozu miktarn sala zararl olmamasna dikkat edilmelidi Gda katkmaddelerini satn alrken, Türk Gda Kodeksine uygun olanlar tercih edilmelidi Bu maddeler önerilen tüketim dozu miktarn üzerinde olursa, besin kaynaklhastalk ve besin zehirlenmelerine yol açabilirle 1.3. Biyolojik Etmenler Besinlerde biyolojik kirlenmeye neden olan etmenler unlard a-doal besin toksinleri: Besinlerin birleiminde doal olarak bulunan toksin (zehirli) maddelerdi Yapsnda doal toksin (zehir) bulunan besinlerin tüketilmesi besin zehirlenmelerine hatta ölümlere yol açmaktad a.1-mantarlar: Mantarlar klorofolsiz, parazit, sporla üreyen canlorganizmalard Özellikle içerdikleri çok zehirli alkaloitlerden dolay zehirlenmelere yol açarla Zehirlenmeler, yalarn çok olduu sonbahar ve ilkbahar aylarnda daha sk görülü Zehirlenmenin iddeti, mantarn cinsine ve yenilme miktarna göre farkllk gösteri Mantar zehirlenmeleri, latent (gelime) döneminin uzun veya ksa oluuna göre ikiye ayrl 1-Erken belirti gösteren mantar zehirlenmeleri, belirtiler 2-3 saat içinde ortaya çka Mide ykanmasyeterlidi Ölüm oraçok düüktü 2-Geç belirti gösteren mantar zehirlenmeleri, belirtiler 6-24 saat sonra ortaya çka Tedavisi zor ve uzun olmakla beraber çou kez ölümle sonuçla.a.2- Bal: Ülkemizde Karadeniz bölgesinde yetitirilen deli veya acbal olarak bilinen bal türü zehirlenmeye yol açmaktad Zehirlenmeye neden olan toksin maddeyi arlar, zehirli bitkilerin çiçeklerinden bala tamaktad Zehirli baln gram kadar tüketilmesi yetikini zehirlemek için yeterlidi a.3- Çavdar: Bazbitkilerde üreyen parazit mantarlarnda zehirlenmelere neden olduu bilinmektedi Bunlarn arasnda en çok bilineni çavdar mahmuzudu Çavdar mahmuzunun tahlla birlikte öütülerek una karmassonucunda zehirlenme görülü Çavdar mahmuzunun toksin etkisi ( zehir etkisi) damarlarda büzülmeye yol aça a4-solanin: Patateste günete uzun süre bekletilmesi sonucu yeillenme, biyokimyasal deiimler sonucu filizlenme görülü Normalde patateste bulunan solanin miktar, patatesin yeillenme ve filizlenmesiyle toksin etki göstermektedi 100g normal patateste bulunan solanin miktar2-10 mg iken, filizlenmipatateste bulunan solanin miktar600 mg kadard Bu miktar insan salbozmakta, besin zehirlenmesine yol açmaktad Solanin miktar yüksek olan patatesin tüketilmesinden birkaç saat sonra zehirlenme görülü Belirtileri : Badönmesi ve ars, bulant, kusma, karn ars, ishal, halsizlik, göz bebeklerinde büyüme ve sinir sistemi bozukluklard 6
11 b)mikroorganizmalar Çplak gözle görülemeyecek kadar küçük ve tek hücreli canllard Bakteriler, mayalar, küfler ve protozoa temel mikroorganizmalard Bakterilerde dier canllar gibi canlkalabilmek ve üreyebilmek için suya, uygun scaklk derecesine ortamn ph na (asitlik durumu), oksijen düzeyine ihtiyaç duyarla Uygun ortam olmashalinde ortalama her 20 dakikada bir ikiye bölünerek çoalrla Şekil 2:Bakterilerin çoalmas ba. Mikroorganizmalarn Üremelerini Etkileyen Etmenler Su aktivitesi: Tüm canltürleri gibi mikroorganizmalarnda canlkalabilmeleri, üreyebilmeleri ve beslenebilmeleri için suya ihtiyaçlarvard Su oradüük besinlerde bakteri üremesi yavalar veya durur, faaliyet göstermezle Scaklk: Her canltürü gibi mikroorganizmalarnda geliebildikleri ideal bir scaklk derecesi vard Bu scaklk derecesinde mikroorganizma en aktif, en dayakl, en çabuk gelime gösteri Scaklk azaldkça bakterilerinde aktiflii, dayakll, gelime hznda azalma görülü Görüldüü gibi mikroorganizmalar, düük-normal-yüksek scaklk gibi geniscaklk aralklarnda faaliyet göstererek üreyebilirle Bu scaklk aralna tehlikeli scaklk aral deni Tehlikeli scaklk dereceleri ise 5-65 arasndad ( Tablo 1) 7
12 100 Birçok mikroorganizma yaamsürdüremez 74 Bazmikroorganizmalar yaamaya devam eder Mikroorganizmalar hzla çoalrlar Mikroorganizmalarn çoalmasyavala Mikroorganizmalarn çoalmasdurur,fakat ölmezler Tablo 1:Tehlikeli scaklk aral ph : Bir ortamn asit veya alkali olduunu gösteri ph 7 nötrdür, ph 7 nin altasit, ph 7 nin üstü alkalidi Bakterilerin çou ph 7.2, ph 7.6 (hafif alkali) arastercih etmektedi Bu asitlik düzeyinin altnda veya üzerinde bakterilerin gelimesinde azalma olur, gelimeleri durur ve ölmeye balarla Bazbakteriler düük ph da bazlarda yüksek ph da yaayarak, yavaveya hzl çoalabilirle Asit içerii yüksek olan, domates, sirke gibi besinlerde ise bakteri üremesi hemen hemen olanakszd Ancak küf ve mayalar asidi yüksek besinlerde ( ph 4 nin altnda) üremeye devam ederle Örnein, yourt ve peynir yapmnda üreyen bakteriler gibi. Hava : Dier tüm canltürlerinden farklolarak bakterilerin oksijen gereksinimleri birbirinden farkllk gösterioksijen isteyenler, oksijen istemeyenler, az oksijen isteyenler, oksijenli veya oksijensiz ortamda gelienler olarak birbirlerinden ayrlrla bb. Mikroorganizmalarn Kontaminasyon Kaynaklar 8
13 Tablo2-Mikroorganizmalarn insan araclyla veya dier yollarla bulamas Bakteriler Gda Maddeleri Bulama Yollar: Bakteriler kendi balarna hareket edemezler, besinlere bulaabilmeleri için bir aracya gereksinim duyarla gibi. * Gdan kendisinde bakteri bulunmaktad Etler, kümes hayvanlarve süt ürünleri * Gdan hazrlandortam, hazrlanmassrasnda yaplan ilemlerde (kesim, ayklama, ykama, depolama, piirme), kullalan araç, gereç, ekipman ve malzemenin hijyenik olmamassebebiyle gdalara bulaabili *Gdayhazrlayan kiiler, hijyen ve sanitasyon kurallarna uygun çalmyorlarsa, kiisel hijyen kurallarna uymuyorlarsa, gdaya bakterileri bulatrrla Mikroorganizmalarn Kontaminasyon Kaynaklar Toz-toprak : İlem görmemikanalizasyon artklartopraa karrsa veya gübre olarak kullalrsa bu toprakta yetien ürünlere patojen mikroorganizmalar bularla Böylece gda maddesi üretim için mutfaa gelmeden önce toz ve toprak araclyla kirlenerek bulama kaynaoluturmaktadr Haere, Kemirgen, Evcil Hayvanlar Gdalarn saklanddepolar, hazrlandmutfaklarda, haere, kemirgen, evcil hayvanlar varsa bunlar hastalk yapan mikroorganizmalartayabili Gezindikleri yerler nedeniyle hastalk etkenini ayaklarnda, tüylerinde, sindirim sistemlerinde ve salglarnda tarla Bu hastalk etkenini gezindikleri yerlerden alarak mutfak, araç, gereç, ekipman, malzeme ve gda maddesine tayarak insanlara bulatrrlar 9
14 Mikroorganizmalar n Kontaminasyon Kaynaklar Toz-toprak : İ lem görmemikanalizasyon art klartopraa kar rsa veya gübre olarak kulla l rsa bu toprakta yeti en ürünlere patojen mikroorganizmalar bula rla Böylece g da maddesi üretim için mutfaa gelmeden önce toz ve toprak arac l yla kirlenerek bula ma kayna olu turmaktad r Ha ere, Kemirgen, Evcil Hayvanlar G dalar n sakland depolar, haz rland mutfaklarda, ha ere, kemirgen, evcil hayvanlar varsa bunlar hastal k yapan mikroorganizmalarta yabili Gezindikleri yerler nedeniyle hastal k etkenini ayaklar nda, tüylerinde, sindirim sistemlerinde ve salg lar nda ta rla Bu hastal k etkenini gezindikleri yerlerden alarak mutfak, araç, gereç, ekipman, malzeme ve g da maddesine ta yarak insanlara bula t r rlar Su İ lem görmemikanalizasyon sular, içme ve kullanma sular na s zarak bu sular n kirlenmesine, patojen mikroorganizmalar n bu sularda üreyip ço alarak bula ma kayna olu turmas nda etkendi Yiyecek ve içecek üretimi s ras nda temizlik, üretim ve tüketimde kulla lan sular, buzlar, bakteri, parazit, virüs gibi zararl larg da maddelerine ve bu g da maddelerini tüketen ki ilere geçirerek hastal k etkenini bula t rmaktad 10
15 Suyun sürekli ve yeterli salanmas, depolanmas, bas nç ve s cakl n kontrolü için uygun tesisatlar n bulunmasi letme aç s ndan büyük önem ta maktad Suyun bula ma kayna olmas önleyebilmek için kulla lmadan önce kaynatma veya dezenfekte (mikroplar n yok edilmesi) i leminden geçirilmesi gereki Yiyecek Haz rlayan Ki iler Mutfak personelinin sanitasyon ve hijyen kurallar na uymasmutlaka sa lanmal d (Resim 1:) Personel hijyen konusunda teknik bilgiye sahip olmal, hijyen kurallar davra haline getirmeli ve temiz yiyecek üretimi konusunda sorumluluk duymal d Yiyecek ve içecek üretiminde çal an ki iler bir çok zararl bakterilerin kayna olmaktad İ nsa n bo az, burun, el, t rnak, deri, saç, ba rsak, idrar ve d k sbakterilerle yüklüdü Ancak yüksek sesle konu ma, hap rma, öksürme ve aks rma ile havaya da lan bakteri say s artmaktad Mutfaklarda vücut ve giysi temizli i önem ta maktad Özellikle ellerdeki kesik, yar k, yara ve ç ban gibi iltihabik bir durum varsa g dayla direk temas etmemesi salanmal d Resim 1:Yiyecek haz rlayan ki iler, y lda iki kez sal k kontrolünden Resim 2: Mutfak personelinin koruyucu elbise giymesi, steril eldiven ve maske takmas, kep giymesi gerekmektedi Bunu sa layabilmek için koruyucu elbise giymek, steril eldiven ve maske takmak,kep giymek gerekmektedi Yiyecek haz rlayan ki i sa l klolmal d Periyodik aral klarla,alt ayda bir sa l k kontrolünden geçirilerek portör muayenesi yap lmal d Ta y c l k tespit edilirse tedavisi bitinceye kadar mutfakta çal t r lmamal d (Resim 1:), (Resim 2:) 11
16 ÇiBesinler Bakterilerin mutfaa giri i genellikle çibesinler taraf ndan olmaktad Bakteriler mutfaa yumurta, çisüt, k rm zet, tavuk eti, bal k eti gibi besin maddeleriyle girerle Bu nedenle g da maddelerini sat n al rken minimum kalite standartlar, TSE, Türk G da Kodeksine uygunluk aranmal d Özellikle potansiyel riskli besinlerin haz rlanma ko ullar nda ve haz rlanmas s ras nda, mutfak yüzeyi, tezgah yüzeyi, kesme tahtalarkulla l rken hijyen kurallar na uyulmal d Çibesinlerle, pi mibesinlerin ve bu besinlerin akan ve damlayan s v lar n birbiriyle temas etmemeleri salanmal d Çibesinler ve pi mibesinler birbiriyle temas etti inde bakteri bula masgerçekle i Besinleri dondurarak saklama i lemiyle bakterilerin faaliyetleri durur, yok edilemezle Dondurulmubesinlerin çözdürülmesi s ras nda bakteriler çibesinin içinde veya üzerinde bulunurla Çözdürme i lemi aç kta veya oda s cakl nda yap l rsa, bakteriler h zla ço alarak toksin madde olu tururla Bu sebeplerle dondurulmubesinleri çözdürme i lemi buzdolab nda veya pi irmeden hemen önce mikrodalga f r nda yap lmal d Di er bir taraftan, çiolarak tüketilen besinler, özellikle sebzeler dikkatli temizlenmez ve y kanmazsa bula ma kaynaolu tururla Ayr ca çibesinler çok iyi pi irilmeli ve besinlerin iç s cakl en az 74 derece olmal d Çöpler : Çöpler mutfak ortam nda önemli bir bula ma kayna d İ yerinin özelli ine göre, katat klar n i yerinden uzakla t r l ncaya kadar toplanaca, uygun ekilde yap lm, y kama ve dezenfeksiyona uygun kapalbir at k depolama yeri olmal d Katat k depolama ve naklinde kulla lan malzeme alet, ekipman, tek kulla ml k veya kolayca y kanabilir, temizlenebilir, dezenfekte edilebilir olmal, üzeri i aretlenerek üretimi etkilemeyecek yerlerde bulundurulmal ve kesinlikle g da üretimiyle ilgili hiçbir i te kulla lmamal d (Resim.3) Eer çöplerin topland veya depoland çöp odalarvarsa s s+4 dereceyi geçmemeli ve bu alanlar hijyen ve sanitasyon kurallar na uygun ekilde ve s kl kta dezenfekte edilmelidi ÇÖPLERİ N AÇIKTA BIRAKILMASI Mİ KROPLARIN ETRAFA YAYILMASINA NEDEN OLUR. 12
17 bc-mikroorganizmalarla Kontaminasyon (Bula ma ) Yollar G da ham maddesinin i letmeye girmesinden ba layarak, üretim zincirinin tamamlanmas na kadar olan süre içerisinde ürüne çe itli kaynaklardan mikroorganizma kontaminasyonu söz konusudu Mikroorganizma kontaminasyonu iki ekilde olu *Direkt kontaminasyon :Mantarlar, deniz ürünleri, sebzeler, kuru baklagiller ve tah llar gibi g da maddelerinde do al toksinler bulunabili Bu toksin maddeler g da maddelerinde üremeleri için elveri li olan optimum s cakl k, nem, ph, oksijen gibi ko ullar bir arada bulduklar nda üreyerek çoal rla *Endirekt kontaminasyon Çal anlar n hijyen ve sanitasyon kurallar na uymad, alet, ekipman, araç gereç ve malzemelerin güvenilir ve hijyenik olmad durumlarda g dalarda mikrobiyal kirlenme söz konusu olacakt Bu mikrobiyal kirlenmeye çapraz bula ma denmektedi Bu iki ekilde olmaktad 1-Yiyeceklerin Haz rlanmass ras nda : *İ letme hijyeninden kaynaklananlar: İ letmenin fiziki, çevresel yap s ndan, araç gereç ve genel temizliinden kaynaklanabili *Personel hijyeninden kaynaklananlar: G dalar n haz rlanmas, pi irilmesi, ve servis yap lmass ras nda personelin ki isel hijyen ve sanitasyon kurallar na uymamalar sonucu g da maddelerine bakteri bula abili 2-Yiyecekler Pi irildikten Sonra Servisi ve saklanmass ras nda, pi irilmiyiyecekler bir arada saklanmamal d Pi irilen yiyecekler servis saatine kadar bekletilecekse iç s cakl 65 alt na dü memelidi Pi irilmiyiyecekler, uzun süre tehlikeli s cakl k aral nda (5-65 aras ) bekletilmemelidi Tablo3-İ nsan-hayvan-çevre-g da zincirinde bula ma c-bakteriyel Besin Zehirlenmeleri Bakteriler uygun s cakl k ortam nda kolayca üreyip h zla ikiye bölünerek (her 20 dk ikiye) ço alan tek hücreli mikroorganizmalard Ortamdaki s, nem, zaman, ph ve proteinin varl na balolarak ürer ve ço al rla Ancak riskli g dalarda üremelerini etkileyen bu etkenleri bulurlarsa toksin adverilen zehirleyici maddeler salg larla Bu toksinler g dalara, g dalardan da insan vücuduna geçerek bakteriyel besin zehirlenmelerine yol açarla 13
18 Bakteriyel besin zehirlenmeleri, zehirlenmeye neden olan bakterinin türüne göre iki ekilde olmaktad 1-Besin Enfeksiyonlar Bakterilerin bula t, üredii ve ço ald besinlerin tüketilmesi sonucu olu an enfeksiyonlard Patojen bir mikroorganizma n insan vücuduna girerek hastal k olu turmas na enfeksiyon deni Besin enfeksiyonlar nda, genellikle vücut susuz kalmakta, kusma, ishal, kar n ar s, ate, baar s, bulantgörülmektedi En çok salmonella ve streptokok enfeksiyonu görülü Bakteriler nem ve uygun s cakl kta h zla çoal rla Bakteriler özellikle protein içeren yiyecek maddesinde üreyip ço al rlar, yiyecek maddesinin görünü, tat ve kokusunu de i tirmedii için fark na var lmadan tüketilmektedirle G dalarda zehirlenmeye yol açan en önemli bakteri türleri salmonellalar ve streptokolard Bunlar n neden oldu u enfeksiyonlar n özellikleri a a da verilmektedi *Salmonella Enfeksiyonu İ nsan vücuduna, hastal k etkeni ta yan hayvanlar n et ve ürünlerinden, insan ve hayvan d k s n kar t sular n tüketilmesinden, ha ere ve kemirgenlerin hastal k etkenini ta mas ndan, üretim s ras nda ki isel hijyen kurallar na uyulmamas ndan geçmektedi İ shal, kusma, ate, mide bulant s, badönmesi, mide a r sgörülü Hastal k geçirildikten sonra vücutta ya ayarak ta y c l k etkeni olu Ta y colma hali uzun sürebili Kuluçka süresi saatti Etler, süt ürünleri, yumurta, deniz ürünleri vb. riskli besinlerdi. *Streptokok Enfeksiyonu Oksijensiz ortamda da ya ayabilirle İ nsan ve hayvan ba rsaklar nda bulunurla Bu bakteriyi ta yanlar n aks rmas, öksürmesi, ki isel hijyen kurallar na uyulmamas yla di er insanlara geçebili Kusma, kar n ar s, ishal görülü Kuluçka süresi 3-20 saatti Çisüt, peynir, et, tavuk eti, sosis vb. riskli besinlerdi 2-Besin Entoksikasyonlar Hastal k yapan bakterilerin üretti i toksinleri içeren besinlerin tüketilmesi sonucu ortaya ç kan besin zehirlenmeleridi Belirtileri genellikle bulant, kusma, ishal, kar n ar s d Hastal k etkeni olan toksin maddeler vücuda al nd ktan 6-12 saat sonra hastal k görülü Bu toksinleri tüketenlerde en çok görülen besin entoksikasyonlarclostriduim botulinum ve stafilakok zehirlenmeleridi *Clostriduim Botulinum Besin Zehirlenmesi Botulinumun üretti i zehir sindirim sisteminin ya s ra sinir sisteminide etkilemektedi Botulinum bakterisi genelde toprakta ya ar, çok daya klsporlarvard r, oksijensiz ortamda üreyerek ço alabilirle 14
19 Bu bakteri 100 s cakl kta 10 dakika 80 s cakl kta 30 dakika bekletilirse faaliyetini durdurmaktad İ yi haz rlanmam konserveler, toz, toprak, toprak kaplar, topraklsebze ve meyveler clostriduim botulinum kaynaolmaktad Kuluçka süresi veya saatti Mide bulant s, kusma, yorgunluk hali, baa r s, a z ve bo az kurulu u, konu ma ve yutkunma zorluu, sinir sistemi bozukluu ve solunum sistemi zorluuna ba lölümler görülür *Stafilokok Besin Zehirlenmesi Spor olu turmazlar, oksijensiz ortamda ya ayabilirle S ca a daya kl d rlar ve 6-45 aras nda üreyerek kolayca çoal rla 47 ve daha yüksek s cakl klarda ölürler İ nsan vücuduna efekte olmuyara, d k, ç ban, tükürük salg lar, kesikler, s yr klar, saçlar, sivilceler arac l yla girerle Genellikle burun ve bo aza yerle irle S k s k kusma, bulant, kar n ve baar s, halsizlik, terleme, vücutta s cakl k dü ü ü ve su kayb, bitkinlik görülü Genellikle asit miktardü ük g dalarda ürer ve çoal rla Çisüt ve süt ürünlerinde (peynir, krema, dondurma) et, tavuk, yumurta, sosis ve salam vb. görülmektedir d- Küflü G dalar ve İ nsan Sal na Etkileri Küfler çok hücreli ve ipliksi görünümdedi Bu ipliksi liflerin her birine hif, hiflerin olu turduu demete misel adverili Küf hücreleri ço al rken birle erek iplikçikler olu turur, gözle görülebilecek duruma gelirle Besinde toksin madde olu turarak, besinleri hasara urat rla Ürettikleri bu toksin maddelere mikotoksin (küf toksini) deni Küflerde dier mikroorganizmalar gibi üreyip, çoalabilmek için su ve oksijene, karbon ve azotlu maddelere, mineral ve vitaminlere ihtiyaç duyarla Küflerin geli meleri için en uygun s cakl k derecesi aras ndad Ba kl k sistemini zay flatt gibi karaci er, böbrek, kas ve sinir sisteminde, hormon sisteminde bozukluklara felç ve kansere yol açmaktad Mikotoksilerin İ nsana Geçi i 1-İ nsan ve hayvanlar mikotoksin bula m g da ve yem tüketerek mikotoksinleri bünyelerine al rla Bu nedenle küf bula m besinlerin hayvanlara verilmemesi gereki 2-Mikotoksin bula m yem tüketen hayvanlar n ürünleri (et, süt, yumurta) tüketilerek insanlara geçmektedi 3-Ürünün i lenmesi s ras nda küf sporlarve parçac klartoz halinde havaya kar arak yay l rlar, dorudan solunum yoluyla ci erlere, deri yoluyla vücuda al rla Ayr ca, küfler, sporlar ve misel parçac klar yla g dalara çevreden, yeti tirme, i leme veya depolama evrelerininin farklsüreçlerinde bula rla 15
20 e-parazitlerin Neden Oldu u Hastal klar ve Korunma Yollar Parazitler, solucan, böcek ve protozoonlar gibi tek hücreli canl lard İ ki hayvan ya da bitki türü aras nda parazit (konak) denilen canl n, di er bir canl y(konakç ) öldürmeksizin ondan yararland bir ili kidi Beslenmek ve ya ayabilmek için konakç ya gereksinim duyan canl lara parazit deni Yerle ti i canl ya bir yararolmaz, zararolu Bula ma kaynaklargenellikle, su ve çiet ürünleri, insan ve hayvan d k s, insandan insana temas yoluyla olu Parazitler insan vücuduna girdikten 1-2 hafta sonra belirti gösteri Parazitlerin Neden Oldu u Hastal klar Parazitler amipli dizanteri, giyardyazis(ishal vb. ), toksoplazma (kediden bula r), askariyazis (solucan ), tenya sajinata, kist hidatik (köpek eridi), k l kurdu gibi hastal klara neden olabilirler 16
21 UYGULAMA FAALİ YETLERİ UYGULAMA FAALİ YETLERİ İ lem Basamaklar Mutfak ortam nda besin kaynakl hastal klara ve besin zehirlenmelerine yol açan fiziksel etmenleri belirleyiniz. Öneriler Mutfakta üretim faaliyetleri s ras nda çal ma alanlar nda sanitasyon ve hijyen kurallar na uyunuz. Mutfak ortam nda çal ma yüzeyleri zemin, duvar, alet ekipman, araç-gereç ve malzeme kulla m nda sanitasyon, hijyen sal k ve kurallar na uyunuz. Mutfa n fiziksel durumunu kontrol ediniz. Besin zehirlenmelerine yol açan fiziksel etmenleri olu turan bir liste haz rlay z. Bu etmenleri ortadan kald rmak için alabilece imiz tedbirleri yanlar na yaz z. Haz rlad z listeyi renkli kalemlerle afi haline getiriniz Atölyenizin duvar na as z veya dosyalay z. Mutfak ortam nda besin kaynakl Mutfakta üretim faaliyetleri s ras nda hastal klara ve besin kulla lan kimyasal madde içeren malzemeleri zehirlenmelerine yol açan kontrol alt nda tutunuz. kimyasal etmenleri belirleyiniz Besin zehirlenmelerine yol açan kimyasal etmenleri olu turan bir liste haz rlay z. Bu etmenleri ortadan kald rmak için alabilece imiz tedbirleri yanlar na yaz z Haz rlad z listeyi renkli kalemlerle afi haline getiriniz Atölyenizin duvar na as z veya dosyalay z. Mutfak ortam nda besin kaynakl Mutfak ortam nda besinlerde bakteri üreme ve hastal klara ve besin çoalmas etkileyen biyolojik etmenleri zehirlenmelerine yol açan kontrol alt na al z. biyolojik etmenleri belirleyiniz Besin zehirlenmelerine yol açan biyolojik etmenleri olu turan bir liste haz rlay z. Bu etmenleri ortadan kald rmak için alabilece imiz tedbirleri yanlar na yaz z Haz rlad z listeyi renkli kalemlerle afi haline getiriniz Atölyenizin duvar na as z veya dosyalay z. BU Bİ LGİ LERİASLA UNUTMAYINIZ! ÇALIŞMALARINIZ SIRASINDA KULLANARAK UYGULAMAYA DÖNÜŞTÜRÜNÜZ! 17
İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm. HİJYEN ve SANİTASYON. (Yrd. Doç. Dr. Emre Özgür BULDUK)
İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HİJYEN ve SANİTASYON (Yrd. Doç. Dr. Emre Özgür BULDUK) Hijyen ve Sanitasyon... 1 İdeal Bir Dezenfektanın Özellikleri... 5 Dezenfektan Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar...
DetaylıHİJYEN VE SANİTASYON
HİJYEN VE SANİTASYON TEMİZLİK+ HİJYEN= SANİTASYON Bulunduğumuz ortamda hastalık yapan mikroorganizmaların hastalık yapamayacak seviyede bulunma durumuna hijyen denir. Sağlıklı (temiz ve hijyenik) bir ortamın
DetaylıMisyon ve Vizyon. Kaliteli, hijyenik, lezzetli ve sağlıklı ürünler üreterek ve sunarak güvenilir ve aranan bir marka olmak.
Sağlıkla, lezzetle Sağlıkla, lezzetle 02 SENIOR BANQUET Misyon ve Vizyon Kaliteli, hijyenik, lezzetli ve sağlıklı ürünler üreterek ve sunarak güvenilir ve aranan bir marka olmak. Üst seviyede bir kalite
Detaylıİçindekiler. Birinci Bölüm YİYECEK İÇECEK ENDÜSTRİSİ
Birinci Bölüm YİYECEK İÇECEK ENDÜSTRİSİ 1.1. Yiyecek-İçecek Endüstrisinin Önemi ve Gelişimi... 1 1.2. Yiyecek - İçecek İşletmelerinin Sınıflandırılması... 3 1.2.1. Kar Amaçlı (Ticari Amaçlı) İşletmeler...
DetaylıGıda Zehirlenmesi ve Önlenmesi
(16.12.2001) İçindekiler... 1 Gıda Zehirlenmesi Nasıl Oluşur?... 1 Gıdalara Nasıl Bulaşma Olur?... 2 Gıda Zehirlenmesi Nasıl Önlenir?... 3 Bazı Yaygın Gıda Zehirleyen Bakteriler... 3 Salmonella... 3 Bacillus...
DetaylıDERS BİLGİ FORMU Hijyen ve Sanitasyon Satış Elemanlığı Kantin İşletmeciliği. 2. Yıl 4. Dönem
Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin Okutulacağı Sınıf/Dönem/Yıl Süre Dersin Amacı Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları Ders İle Kazandırılacak Yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim Ortamı
DetaylıAMELİYATHANELERDE HİJYENİK KLİMA TESİSATI
1 AMELİYATHANELERDE HİJYENİK KLİMA TESİSATI K.Oktay GÜVEN ÖZET Hastanelerde klinik tedavinin yanında hijyenik Ģartların sağlanması da önemlidir. Hastanelerde hijyenik ortamın yaratılabilmesi için hastane
DetaylıSÜTÇÜ İNEKLERDE SAĞIM HİJYENİ
SÜTÇÜ İNEKLERDE SAĞIM HİJYENİ Sütçü inek işletmelerinde Yasal düzenlemeler ve standartlara uygun üretim Hayvan sağlığı ve refahı Çalışanların bilgi-becerisi ve memnuniyeti MASTİTİSLERDE AZALMA - SÜT KALİTESİNDE
DetaylıHASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLĐĞĐ RĐSK DEĞERLENDĐRME PROSEDÜRÜ
Sayfa No: / 5. AMAÇ: Bu Prosedürün amacı Sakarya Yenikent Devlet Hastanesinde yapılan faaliyetlerde "Hasta ve Çalışan Güvenliği" açısından oluşabilecek tehlikeleri tanımlayarak, bu tanımlamalar neticesinde
DetaylıİLK YARDIM KURSUNUN KONULARI ZEH RLENMELER
İLK YARDIM KURSUNUN KONULARI ZEH RLENMELER Zehirlenme Nedir? Vücuda toksik bir maddenin girmesi ile normal fonksiyonlar n n bozulmas d r. Vücudun ya amsal fonksiyonlar na zarar verebilece inden vücuda
DetaylıTEBLİĞ TÜRK GIDA KODEKSİ SİYAH ÇAY TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2008/42)
12 Ağustos 2008 SALI Resmî Gazete Sayı : 26965 Tarım ve Köyişleri Bakanlığından: TEBLİĞ TÜRK GIDA KODEKSİ SİYAH ÇAY TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2008/42) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı; siyah çayın tekniğine
DetaylıBEBEK FORMÜLLERİ TEBLİĞİ
Amaç BEBEK FORMÜLLERİ TEBLİĞİ Yetki Kanunu: Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Yayımlandığı R.Gazete :04.09.2008-26987 Tebliğ No: 2008/52 Bebek Formülleri Tebliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ Yayımlandığı
DetaylıÜRÜN GÜVENLİK BİLGİ FORMU 91 / 155 / EEC, 93 / 112 / EC, 2001 / 58 / EC ye göre
Düzenleme tarihi 01/12/2012 1. Ürün ve Firma Tanıtımı Ürün Adı FAGOR SY 820 Ürün Tanımı Alkali Köpüğü Kontrollü Şişe Yıkama Maddesi Ürün Kodu FH-017 Ürünün Uygulama Alanı Gıda Hijyeni Üretici/Tedarikçi
DetaylıProteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler
Proteinler Canlılarda miktar olarak en çok bulunan biyomoleküllerdir. Amino asit birimlerinden oluşurlar Yapısal ve işlevsel olabilirler Genlerle aktarılan kalıtsal bilginin ortaya çıktığı moleküllerdir.
DetaylıBitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu
Bitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu Çiçeğin Yapısı Tohumlu bitkilerin eşeyli üreme organı çiçektir. Açık tohumlu bitkilerin çiçeklerine kozalak adı verilir. Erkek kozalaklarda
DetaylıGÜVENLİK BİLGİ FORMU (DAP DİAMONYUM FOSFAT)
1. MADDE / MÜHTAHZARIN TANIMI Diamonyum Fosfat (DAP), : 67/548/EEC Direktiflerine göre zararlı sınıfında değildir. 2.İNSAN SAĞLIĞI Deriyle Temasta Gözle temasta Yutulduğunda Uzun Süreli Etkileri : Gübreler
DetaylıGÜVENLİK BİLGİ FORMU 1907/2006 No'lu Yönetmeliğe (AB) göre SAGTEX DSA
1. KİMYASAL MADDENİN/PREPARATIN VE ŞİRKETİN/ÜSTLENENİN KİMLİKLERİ Ticari ismi : Kullanım : Köpürmeyi önleyici madde Şirket : Momentive Amer Ind. 260 Hudson River Road US - 12188 WATERFORD Acil durum telefonu
DetaylıCerrahi Alan Enfeksiyonu Önleme Talimatı
1. AMAÇ Cerrahi alan enfeksiyonlarının (CAE) önlenmesidir. 2. KAPSAM Ameliyat sürecinde hastaya sağlık hizmeti sunan tüm birimleri ve bireyleri kapsar. 3. GENEL ESASLAR Cerrahi alan enfeksiyonları; cerrahi
DetaylıTÜRKİYE YAZMA ESERLER KURUMU BAŞKANLIĞI KİTAP ŞİFAHANESİ VE ARŞİV DAİRESİ BAŞKANLIĞI YAZMA ESER KONSERVASYONU HİZMET İÇİ EĞİTİM KILAVUZU
TÜRKİYE YAZMA ESERLER KURUMU BAŞKANLIĞI KİTAP ŞİFAHANESİ VE ARŞİV DAİRESİ BAŞKANLIĞI YAZMA ESER KONSERVASYONU HİZMET İÇİ EĞİTİM KILAVUZU I. Konservasyon Nedir? Pasif konservasyon (önleyici koruma) prensipleri
DetaylıÜRÜN GÜVENLĐK BĐLGĐ FORMU
Sayfa 1/6 ÜRÜN GÜVENLĐK BĐLGĐ FORMU Düzenlenme tarihi: 26.09.2007 1 Ürün ve firma tanıtımı Ürün adı: DONA TOZ TOPAKLAYICI Ürünün uygulama alanı: Havuz Kimyasalı Üretici/Tedarikçi:UKM Uğur Kimya Makina
DetaylıRESTORANLARIN BELGELENDİRİLMESİ, DENETİMİ VE NİTELİKLERİNE İLİŞKİN TÜZÜK
RESTORANLARIN BELGELENDİRİLMESİ, DENETİMİ VE NİTELİKLERİNE İLİŞKİN TÜZÜK (13.4.2010 R.G. 60 EK III A.E. 239 Sayılı Tüzük) RESTORANCILAR BİRLİĞİ YASASI (46/2008 Sayılı Yasa) Madde 5 Tahtında Yapılan Tüzük
Detaylı4- Solunum Sisteminin Çalışması : Solunum sistemi soluk (nefes) alıp verme olayları sayesinde çalışır.
SOLUNUM SİSTEMİ Canlılar yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. İhtiyaç duyulan bu enerji besinlerden karşılanır. Hücre içerisinde besinlerden enerjinin üretilebilmesi için,
DetaylıAFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD)
AFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD) 1 GÜNDEM Tanım Epidemiyoloji (Hastalığın Yayılımı) Mücadele Soru-Cevap 2 Afrika Hastalığı Nedir? Sivrisinek, kene ve sokucu sineklerle
DetaylıÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNĐTE 1 : VÜCUDUMUZDA SĐSTEMLER (MEB)
ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNĐTE 1 : VÜCUDUMUZDA SĐSTEMLER (MEB) B- BOŞALTIM SĐSTEMĐ (6 SAAT) BOŞALTIM SĐSTEMĐMĐZ VÜCUDUMUZDAN ATIKLARI UZAKLAŞTIRIR 1- Boşaltım Sistemi 2- Boşaltım Sistemi Organları
DetaylıHEPATİT C SIK SORULAN SORULAR
HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR Hepatit C nedir? Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hastalığıdır. Hepatit C hastalığı olarak bilinir ve %70 kronikleşir, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri
DetaylıPERSONEL H JYEN HASTALIK
PERSONEL HİJYENİ Gıda işletmesinde mikroorganizma bulaşmasının en önemli kaynaklarından birisi çalışan personeldir. Bu yüzden personel hijyeni hem sağlık hem ekonomik hem de yasal yükümlülükler nedeniyle
DetaylıÜRÜN GÜVENLĐK BĐLGĐ FORMU
Sayfa 1/7 Düzenlenme tarihi: 26.09.2007 1 Ürün ve firma tanıtımı Ürün adı: DONA KLOR 60 Ürünün uygulama alanı: Havuz Kimyasalı Üretici/Tedarikçi:UKM Uğur Kimya Makina Bilgi merkezi: UKM Uğur Kimya Makina
DetaylıGÜVENLİK BİLGİ FORMU 1907/2006 No'lu Yönetmeliğe (AB) göre
GÜVENLİK BİLGİ FORMU Revize Edildiği Tarih 05.07.2010 1. Kimyasal maddenin/preparatın ve şirketin/üstlenenin kimlikleri Ürün hakkında bilgi Kimyasal maddenin/preparatın kullanımı PVD (fiziksel buhar tortulanma)
DetaylıZEYTİN İŞLEME TEKNİSYENİ
TANIM Zeytin mahsulünün işlenmesini, sofralık zeytin ve zeytinyağının teknolojik üretimini kimyasal ve mikrobiyolojik analizlerinin yapılarak kalitesinin belirlenmesini, sonuçların yorumlanmasını ve doğru
Detaylı75 ini
75 ini Tesisatta s yal t m ile; Binan n daha az enerji kullanarak s tma veya so utma dolay s yla çevre kirlili inin azalt lmas, cihazlar n daha verimli çal mas sa lan r. Cihazlar n çal mas s ras nda
DetaylıDEZENFEKSİYON TEKNİK TEBLİĞİ
Orman ve Su İşleri Bakanlığından: DEZENFEKSİYON TEKNİK TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Maksat, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Maksat MADDE 1 (1) Bu Tebliğin maksadı, küçük yerleşim yerlerinde son kullanıcıya ulaşan
DetaylıDERS İÇERİKLERİ. Modern Türkiye nin doğuşu ve gelişim süreci içindeki olaylar, fikirler ve ilkeleri ele alır.
DERS İÇERİKLERİ Birinci Dönem ATA 101 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I (2+0) 2 (ECTS:2) Modern Türkiye nin doğuşu ve gelişim süreci içindeki olaylar, fikirler ve ilkeleri ele alır. TUR101 Türk Dili
DetaylıŞeker Hastaları için Genel Sağlık Önerileri
ÖNEMLİ! İlaçlarınızı düzenli kullanmanız çok önemlidir. Kilonuza dikkat ediniz. Ani bir kan şekeri düşmesi (hipoglisemi) durumuna karşı yanınızda her zaman birkaç adet şeker bulundurunuz. Mutlaka egzersiz
Detaylı40 yard mc olur, önlemeye yard mc olur. engellenmesine sa layarak Binalarda ba ms z birimleri birbirinden ay ran dö emelere, duvarlara, , çat s na Binan n Enerji Kimlik Belgesi var m? (Bu belge, s tma,
DetaylıELEKTRĐKLĐ OCAK TR. Kurulum Kullanım Bakım
ELEKTRĐKLĐ OCAK TR Kurulum Kullanım Bakım Sayın Müşterimiz! Size teşekkür eder, yaptığınız seçimden dolayı da tebrik ederiz. Dikkatle tasarlanmış, en yüksek kaliteye sahip malzemelere göre imal edilmiş
DetaylıDoğada yaşayan canlıların tamamı hücrelerden oluşmuştur. Canlılardan bazıları tek bir
CANLILIK HÜCREYLE BAŞLAR 1- Canlıların Ortak Özellikleri : Çevremizdeki varlıklar canlı ve cansız varlıklar olarak iki grupta toplanırlar. Cansız varlıklar katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerden oluşur.
Detaylıfırça, rulo, cırcır vasıtasıyla elyafa yedirilir. Maliyeti en düşük
Bu yazımızda daha önce sözünü ettiğimiz kompozit materyallerin uygulamasına değineceğiz. Laminasyon denilen işlem, elyaf ve reçinenin bir araya getirilerek kompozit materyale dönüşmesine verilen isimdir.
Detaylıİş Sağlığı İş Sağlığı nedir? Çağdaş İş Sağlığı anlayışı nedir?
İş Sağlığı İş sağlığı denilince, üretimi ve işyerini içine alan bir kavram düşünülmelidir. İşyerinde sağlıklı bir çalışma ortamı yoksa işçilerin sağlığından söz edilemez. İş Sağlığı nedir? Bütün çalışanların
DetaylıEk 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler,
Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Bu araştırmada Fen Bilgisi sorularını anlama düzeyinizi belirlemek amaçlanmıştır. Bunun için hazırlanmış bu testte SBS de sorulmuş bazı sorular
DetaylıÜRÜN GÜVENLİK BİLGİ FORMU 91 / 155 / EEC, 93 / 112 / EC, 2001 / 58 / EC ye göre
ÜRÜN GÜVENLİK BİLGİ FORMU Düzenleme tarihi 1/12/2012 1. Ürün ve Firma Tanıtımı Ürün Adı FAGOR DEZ-930 Ürün Tanımı Perasidik asit bazlı temizlik maddesi Ürün Kodu FH-024 Ürünün Uygulama Alanı Gıda Hijyeni
DetaylıEkmek Fırıncılarına Yönelik Temel Hijyen Eğitimi
T.C. Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile TOBB Ġşbirliği Ekmek Fırıncılarına Yönelik Temel Hijyen Eğitimi Sunumu Yapan Eğitmen: y Sezgin Gündüz - Fethiye Otelcilik ve
DetaylıSU VE BESİNLER İLE BULAŞAN HASTALIKLAR VE KORUNMA YOLLARI
SU VE BESİNLER İLE BULAŞAN HASTALIKLAR VE KORUNMA YOLLARI 1 Dersin Amacı: Su ve besinler ile bulaşan hastalıklar ve korunma yolları konusunda bilgi ve tutum kazandırmak. 2 Dersin Öğrenim Hedefleri Su ve
DetaylıSoğuk Depolamada Gıda Güvenliğinin Önemi
Soğuk Depolamada Gıda Güvenliğinin Önemi Gıda güvenliği, insan gıdası ve hayvan yemi olarak kullanılan her türlü hammadde, yarı mamul ve mamul maddelerin çiftlikte yetiştirilmesi, üretimi, bakımı, hasadı
DetaylıMÜZİK ALETLERİ YAPIMI
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MÜZİK ALETLERİ YAPIMI VİYOLA TABLOLARININ MONTESİ Ankara, 2013 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri
DetaylıREVİZYON : 03 YAYINLANMA TARİHİ: 15-05-2007 REVİZYON TARİHİ : 12-04-2010
01. Madde / Preparat ve Şirket / İş Sahibinin Tanımı Ürün adı: Maratem 302 Endüstriyel Bulaşık Makineleri İçin Sıvı Deterjan Maddenin / Preparatın Kullanımı: Profesyonel sanayii ve ticarette temizleme
DetaylıÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi
KİHG/İŞL-005 19.08.2009 07.08.2012 2 1/8 GÜNCELLEME BİLGİLERİ Güncelleme Tarihi Güncelleme No Açıklama 11.11.2009 1 Belge içeriğinde ve belge numarasında değişiklik yapılması 07.08.2012 2 Komite, başlık,
DetaylıDERS BİLGİ FORMU. Türkçe Zorunlu Ders. Okul Eğitimi Süresi. 1.İlk Yardım Tedbirlerini Almak 2.Çalışma Emniyetini Sağlamak
DERSİN ADI BÖLÜM PROGRAM DÖNEMİ DERSİN DİLİ DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR SÜRE VE DAĞILIMI KREDİ DERSİN AMACI ÖĞRENME ÇIKTILARI VE YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ VE DAĞILIMI (MODÜLLER VE HAFTALARA GÖRE DAĞILIMI)
DetaylıKESME ÇİÇEK-1 DERSİ Dersin Modülleri Kazandırılan Yeterlikler
KESME ÇİÇEK-1 DERSİ Dersin Modülleri Kesme Çiçekler Şebboy Yetiştiriciliği Lisianthus Yetiştiriciliği Gerbera Yetiştiriciliği Helianthus Yetiştiriciliği Karanfil Yetiştiriciliği Kasımpatı Yetiştiriciliği
DetaylıHACCP. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi
HACCP Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi HACCP HACCP teriminin çıkış noktası Hazard Analysis Critical Control Points Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi HACCP nedir? Gıda güvenliği ve tüketici sağlığı
DetaylıÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ ATIKLARIN OLUŞUMU KATI ATIKLARLA İLGİLİ STANDARTLAR VE YASAL DÜZENLEMELER
ÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ ATIKLARIN OLUŞUMU KATI ATIKLARLA İLGİLİ STANDARTLAR VE YASAL DÜZENLEMELER HAZIRLAYANLAR 2013119036 Zeynep GÜNEY 2013119049 Sümeyye ÇİFTCİ 2013119084 Semra TOZKOPARAN DERSİN SORUMLUSU
DetaylıMasterFlow 920 AN (Eski Adı Masterflow 920 SF)
TANIMI MasterFlow 920 AN, metakrilat esaslı, iki bileşenli, yüksek performanslı, stiren içermeyen, özel bir tabanca ile kolaylıkla uygulanan, macun kıvamında ankraj ve montaj malzemesidir. STANDARTLAR
DetaylıMUTFAK ÜRETİM PROSEDÜRÜ
2.11.2011 1. AMAÇ YAŞMAK HOTEL de misafir ve personele yönelik tüm yiyecek üretimini ve servisini açıklamaktır. 2.KAPSAM YAŞMAK HOTEL de tüm yiyecek üretimini yapan mutfakları kapsar.. TANIMLAR Üretim
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI 2015-2016 5. SINIF DEĞERLENDİRME SINAVI - 1 2015-2016 5. SINIF DEĞERLENDİRME SINAVI - 1 FEN BİLİMLERİ Adı ve Soyadı :... Sınıfı :... Öğrenci Numarası :... SORU SAYISI : 20 SINAV
DetaylıBiyolojik Risk Etmenleri
Biyolojik Risk Etmenleri Mesleki tehlikeler Biyolojik, Biyomekanik, Kimyasal, Fiziksel (+radyolojik) Psikososyal TANIMLAMA Çalışma yaşamında biyolojik risk etkenleri denildiğinde akla, herhangi bir enfeksiyona,
Detaylı(*26/12/2003 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır)
Çal ma ve Sosyal Güvenlik Bakanl ndan: Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çal malarda Sa l k ve Güvenlik Önlemleri Hakk nda Yönetmelik* (*26/12/2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır) B
DetaylıMADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI
TC. TEKĠRDAĞ VALĠLĠĞĠ Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü MADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI 12 OCAK 2011 MALKARA/TEKĠRDAĞ SU KĠRLĠLĠĞĠ: Yeryüzündeki sular, güneşin sağladığı
DetaylıBaskı Tarihi: 23.02.2012 Kontrol Tarihi: 23.02.2012 GBF kodu: FL27-T-PU Adhesive-A. CAS NO İSİM SEMBOL R-no 8001-79-4 Castor oil - -
Baskı Tarihi: 23.02.2012 Kontrol Tarihi: 23.02.2012 GBF kodu: FL27-T-PU Adhesive-A 1) Ürün ve Şirket Tanımlaması Ürün bilgisi : Üniversal poliüretan yapıştırıcı Ürün ticari ismi : CERMIFIX PU 2C - A Komponenti
DetaylıHİJYEN VE SANİTASYON (LBV104U)
DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. HİJYEN VE SANİTASYON (LBV104U) DERS
DetaylıGIDA KAYNAKLI HASTALIKLAR. Gıda orijinli hastalıklar gıda zehirlenmesi gıda enfeksiyonu olarak 2 ana gruba ayrılır.
GIDA KAYNAKLI HASTALIKLAR Gıda orijinli hastalıklar gıda zehirlenmesi gıda enfeksiyonu olarak 2 ana gruba ayrılır. Gıda Enfeksiyonu: Patojen bir m.o ile kontamine olmuş bir gıdanın yenmesi sonucu oluşan
DetaylıNIR Analizleri için Hayvansal Yem ve G da Numunelerinin Haz rlanmas
NIR Analizleri için Hayvansal Yem ve G da Numunelerinin Haz rlanmas Çiftlik hayvanlar yeti tiricili inde yem kalitesinin belirleyici etkisi vard r. Ancak, yüksek kaliteli yem besicilik maliyetlerini önemli
DetaylıRisk Yönetimi. Gürcan Banger
Risk Yönetimi Gürcan Banger Risk Yönetimine giriş Bu sunumun amacı, sivil toplum alanında hizmet tedarik projelerinde, süreç boyunca ortaya çıkması muhtemel risk alanlarının tespiti ve takibi ile oluşabilecek
DetaylıGİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ. GALOŞ ve BONE DİKİMİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ GALOŞ ve BONE DİKİMİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2015 ANKARA 0 ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin değişim ile karşı
DetaylıMALZEME GÜVENLİK FORMU KALD SOĞUK ASFALT KISIM 1 MÜSTAHZAR VE İŞ TANIMI
MALZEME GÜVENLİK FORMU KALD SOĞUK ASFALT KISIM 1 MÜSTAHZAR VE İŞ TANIMI 1. MALZEMENİN TANIMI 1.1 MALZEMENİN ADI: KALD SOĞUK UYGULANAN ASFALT TAMİR MALZEMESİ. 1.2 MALZEMENİN KULLANIM ALANI Yollardaki bozulan
DetaylıÜRÜN GÜVENLĐK BĐLGĐ FORMU
Sayfa 1/6 ÜRÜN GÜVENLĐK BĐLGĐ FORMU Düzenlenme tarihi: 26.09.2007 1 Ürün ve firma tanıtımı Ürün adı: EDOSĐL Sıvı Mineralli Ovma Ürünü Ürünün uygulama alanı: Genel temizlik/bakım hijyeni ürünü Üretici/Tedarikçi:
DetaylıD VİTAMİNİ TARİHSEL BAKI 01.11.2008. 25-D vitamini miktarına göre değişir. öğünde uskumru yesek de, böbrekler her
VİTAMİN BİYOKİMYASI D VİTAMİNİ BU BÖLÜMDE ANLATILACAK KONULAR: Tarihsel Bakış D vitamininin kimyasal ve biyolojik fonksiyonları Besin kaynakları Hazırlayan: V. Murat BOSTANCI Toksisite 1 2 TARİHSEL BAKI
DetaylıİÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm. Gıda Teknolojisinin Tarihçesi, Tanımı, Yöntemleri
İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm Gıda Teknolojisinin Tarihçesi, Tanımı, Yöntemleri Gıda Teknolojisinin Tanımı... 6 İşlenmiş Besin Satın Alırken Dikkat Edilecek Hususlar... 6 Gıdaların Geometrik Özellikleri...
DetaylıYapı ve Deprem Yönetmelikleri, alan kullanım yönetmeliklerinin gözden geçirilmesi ve gerekiyorsa yeniden düzenlenmesi
Afet Yö netimi İnsan toplulukları için risk oluşturan afetlerin önlenmesi ve zararlarının azaltılması, afetlere karşı hazırlıklı olunması, afet anında hızlı ve etkili bir kurtarma, ilk yardım, geçici barındırma
DetaylıGIDALARIN MUHAFAZASINDA SOĞUK UYGULAMASI
GIDALARIN MUHAFAZASINDA SOĞUK UYGULAMASI Soğukta muhafazanın dayandığı genel ilke, düşük sıcaklıklarda mikroorganizma faaliyetinin, kimyasal ve biyokimyasal reaksiyon hızlarının yavaşlamasıdır. Soğuk uygulaması
DetaylıAPlus Hastane ve Otelcilik Hizmetleri
CATERING APlus Hastane ve Otelcilik Hizmetleri 2006 y nda Ac badem S k Grubu nun bir i tiraki o arak kuru an APlus Hastane ve Ote c ik Hizmet eri bu gün; 3 fark, birden faz a kede ve Türkiye nin fark yer
DetaylıHücre zedelenmesi etkenleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015
Hücre zedelenmesi etkenleri Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Homeostaz Homeostaz = hücre içindeki denge Hücrenin aktif olarak hayatını sürdürebilmesi için homeostaz korunmalıdır Hücre zedelenirse ne olur? Hücre
DetaylıFridgebox ; soft start, P.I.D kontrol algoritmaları, soft stop gibi gelişmiş yönetim yazılım algoritmalarına sahiptir.
Buzdolapları için elektrik tasarruf cihazı %20 - %40 arasında enerji tasarrufu 2-fazlı asenkron alternatif akımla çalışan motorlu cihazlarda kullanılır Kolay montaj Cihazları korur, ömrünü uzatır En son
DetaylıUCRETE DP UYGULAMA YÖNTEMİ
TANIMI UCRETE DP, poliüretan esaslı reçinelerin özel katkı ve kimyasallar ile modifikasyonu sonucu elde edilen, reçinelere özel dolgu ilavesi ile oluşturulan, ıslak ve kuru ortamlarda kullanılmak için
DetaylıVeri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün
Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi
DetaylıLABORATUVAR TEKNİKERİ /TARIMSAL LABORATUVAR TEKNİKERİ
TANIM Tarımsal üretimde toprak, su, bitki, gıda, yem ve gübre analizlerini laboratuar şartlarında yapan, ilgili mühendislerce belirlenen bitki koruma tekniklerini yöntemine uygun olarak yapan kişidir.
Detaylı1. AMAÇ : Hastanenin tüm bölümlerini kapsayan enfeksiyonların önlenmesini sağlamak ve enfeksiyon kontrol programını sağlamak.
Ü VE 1. AMAÇ : Hastanenin tüm bölümlerini kapsayan enfeksiyonların önlenmesini sağlamak ve enfeksiyon kontrol programını sağlamak. 2. KAPSAM : Özel Yalova Hastanesi tüm bölümlerini ve tüm çalışanlarını
DetaylıHer inkübatördeki s cakl ölçmek için ayn ekipman kullan n ve test termometrelerinin uygun ekilde kalibre edildi inden emin olun.
NKÜBATÖR SICAKLI I DE KENL KLER NEDEN ZLENMEL D R? nkübatörler aras farkl l klar ve içerideki s cakl klar n izlenmesi, kuluçkahane bak m programlar n n kontrol edilmesi aç s ndan güçlü bir araçt r. Bir
DetaylıGıda ve Hijyen. Dr. Ertuğrul GÜÇLÜ Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Gıda ve Hijyen Dr. Ertuğrul GÜÇLÜ Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Gıda çeşitleri Kirli gıda nedir Konuşma planı Kirli gıdanın getirdiği riskler Gıda
DetaylıTGK-Sofralık Zeytin Tebliği (Tebliğ No: 2008/24)
Amaç TGK-Sofralık Zeytin Tebliği (Tebliğ No: 2008/24) Yayımlandığı R.Gazete: 25.05.2008-26886 MADDE1 (1) Bu tebliğin amacı; sofralık zeytinin tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme,
DetaylıEDİRNE BELEDİYE BAŞKANLIĞI ÇEVRE KORUMA VE KONTROL BİRİMİ
EDİRNE BELEDİYE BAŞKANLIĞI ÇEVRE KORUMA VE KONTROL BİRİMİ ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA ATIK PİLLERİN YÖNETİMİ Çevre Koruma ve Kontrol Birimi Çavuş Bey Mah. No: 1 EDİRNE Tel:
DetaylıTÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ HASTA BESLEME KANUNU
10201 TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ HASTA BESLEME KANUNU Kanun Numarası : 5715 Kabul Tarihi : 21/11/2007 Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 4/12/2007 Sayı : 26720 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 47 Sayfa:
DetaylıHammadde adı % CAS NO EINECS NO Hammadde Tehlike Sınıfı 20 7664-38-2 231-633-2 10 % C < 25 % Fosforik asit HEDP 1-5 2809-21-4-1% < C< 5%: Xn; R22
01. Madde / Preparat ve Şirket / İş Sahibinin Tanımı Ürün adı: M-pro 705 Asidik Banyo Temizleme Ürünü Maddenin / Preparatın Kullanımı: Profesyonel sanayii ve ticarette temizleme uygulamalarında kullanılacak
DetaylıISO 22000 TEHLİKE VE RİSK ANALİZİ TALİMATI
SAYFA NO 1/5 1. AMAÇ Bu talimatta; - ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi içerisinde işletmede muhtemel olan bütün tehlikelerin veya risklerin tespit edilmesi, - Mevcut tehlike ve/veya risklerin tanımlanması,
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI GEMİ YAPIMI TEKNE VE YAT YERLEŞTİRME RESMİ 521MMI623
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI GEMİ YAPIMI TEKNE VE YAT YERLEŞTİRME RESMİ 521MMI623 Ankara, 2012 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri
DetaylıTULAREMİ KONTROL ve KORUNMA. Dr. Kemalettin ÖZDEN
TULAREMİ KONTROL ve KORUNMA Dr. Kemalettin ÖZDEN Bulaş yolları Deri ve mukozal yol: İnfekte kene veya sinek gibi vektörlerin ısırmasıyla veya infekte hayvan dokuları, hayvan çıkartılarıyla (idrar, dışkı
DetaylıMALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU
MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU DEMİR 3 SÜLFAT 1) MADDE VE ŞİRKET TANIMI Ürünün Tanımı: Demir 3 Sülfat( Fe 2(SO 4) 3 ) Ürün İsmi: TUROKS D3S Üretici/ Tedarikçi Firma: Turoksi Kimyevi Maddeler San. Tic. Ltd.
DetaylıYÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ
YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA ÇİFTLİĞİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu yönergenin amacı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) ne ait tarla arazisi,
DetaylıSAVUNUCULUK, E M VE H ZMETLERE ULA TIRMA YOLU LE ANNE SA LI ININ
SAVUNUCULUK, E M VE H ZMETLERE ULA TIRMA YOLU LE ANNE SA LI ININ LE LMES PROJES (Bu proje, T.C. Sa k Bakanl Türkiye Üreme Sa Program kapsam nda Avrupa Birli i taraf ndan finanse edilmi tir. Bu yay n içeri
DetaylıGıda zehirlenmeleri neden önemlidir?
GIDA KAYNAKLI İNTOKSİKASYON VE ENFEKSİYONLAR Gıda zehirlenmesi nedir? 1 2 İNTOKSİKASYON TİPİ GIDA ZEHİRLENMESİ Bazı bakteriler gıda üzerinde gelişerek toksin üretirler ve toksin içeren gıdanın tüketilmesi
DetaylıMadde/Müstahzar Adı : MARINE & MARINE AA ARMUZ DOLGU MACUNU A KOMPONENTİ 1. MADDE/MÜSTAHZAR VE ŞİRKET/İŞ SAHİBİNİN TANITIMI.
Sayfa No : 1/ 5 1. MADDE/MÜSTAHZAR VE ŞİRKET/İŞ SAHİBİNİN TANITIMI 1.1. Madde/Mühtahzarın Tanıtılması : Marine & Marine AA Armuz Dolgu Macunu A komponenti 1.2. Madde/Mühtahzarın Kullanımı : 2 Komponentli
DetaylıFINDIĞIN HASAT,HARMAN VE DEPOLANMASI
FINDIĞIN HASAT,HARMAN VE DEPOLANMASI Hasat: Hasata başlamadan önce fındık bahçelerinde genel bir temizlik yapılmalıdır.bölgenin yağışlı olması ve buna bağlı olarakta yabancı ot ve dikenlerin bol ve hızlı
DetaylıÖrtü Altı Sebze Yetiştiriciliğinde Toprak Kökenli Hastalıklar ve Mücadele Metotları
Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliğinde Toprak Kökenli Hastalıklar ve Mücadele Metotları Doç. Dr.Seral YÜCEL Adana BMAİ 1 Sebze yetiştiriciliğinde; Yetiştiricilik (çeşit seçimi, fide yetiştirme, aşılı fide,
DetaylıTEHLİKE ANALİZLERİ VE KRİTİK NOKTALARIN DENETİMİ HAZARD ANALYSIS AND CRITICAL CONTROL POINTS HACCP
TEHLİKE ANALİZLERİ VE KRİTİK NOKTALARIN DENETİMİ HAZARD ANALYSIS AND CRITICAL CONTROL POINTS HACCP HACCP HA HAZARD ANALYSIS Tehlike Analizi CCP CRITICAL CONTROL POINTS Kritik Kontrol Noktaları HACCP Yiyecek-içecek
DetaylıYaşam Dönemleri ve Gelişim Görevleri Havighurst'un çeşitli yaşam dönemleri için belirlediği gelişim görevleri
Yaşam Dönemleri ve Gelişim Görevleri Havighurst'un çeşitli yaşam dönemleri için belirlediği gelişim görevleri Gelişim psikolojisi, bireylerin yaşam boyunca geçirdiği bedensel, zihinsel, duygusal, sosyal
Detaylıwww.boren.com.tr / info@boren.com.tr
www.boren.com.tr / info@boren.com.tr YAŞAM da BOR BOR/B; Yeryüzünde bileşikler halinde, toprak, kaya ve suda az miktarlarda fakat yaygın olarak bulunan bir elementtir. Yer kabuğunda 10-20 ppm, deniz ve
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ ERKEK İŞ GÖMLEĞİ KALIBI ANKARA 2007 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen
DetaylıTDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ
TDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ Yrd.Doç.Dr. Soner METE Ders Hakkında Çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehdit eden etmenleri, bu etmenlerin önlenmesine ilişkin yürütülen politikalar, işverenlerin
DetaylıPROJE ADI DOĞAL ÇEVRECĠ SEBZE-MEYVE KURUTMA SĠSTEMĠ. PROJE EKĠBĠ Süleyman SÖNMEZ Ercan AKÇAY Serkan DOĞAN. PROJE DANIġMANLARI
TÜBĠTAK-BĠDEB LĠSE ÖĞRETMENLERĠ (FĠZĠK, KĠMYA, BĠYOLOJĠ VE MATEMATĠK) PROJE DANIġMANLIĞI EĞĠTĠMĠ ÇALIġTAYLARI LĠSE-1 (ÇALIġTAY 2011) FĠZĠK GRUP SES-2011 PROJE ADI DOĞAL ÇEVRECĠ SEBZE-MEYVE KURUTMA SĠSTEMĠ
DetaylıÇÖPLER N Z ATMANIZ Ç N KONTEYNIR ALANLARI
ÇÖPLER N Z ATMANIZ Ç N KONTEYNIR ALANLARI KONTEYNIR ALANLARI, ÖZEL KONTEYNIRLARA ATILACAK FARKLI ÇÖPLER N Z GÖTÜREB LECE N Z ALANLARDIR. Namur da 3 konteyn r alan bulunmaktad r: Malonne Naninne Champion
DetaylıBuzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi. Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210
Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210 KONU İLGİ Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Besleme TERCÜME VE DERLEME Ürün Müdürü Esra ÇINAR
DetaylıALPET PROTECTOR MCS 3005
1. ÜRÜN VE FİRMA BİLGİLERİ Ürün Adı Alpet Protector MCS 3005 Ürünün Kullanım Alanı Firma Tanıtımı Genel Müdürlük Harmanlama ve Dolum Tesisi Acil Durum Telefonu Düşük hızlı, crosshead deniz dizel motorları.
Detaylı