COĞRAFİ İŞARETLEME RAPORU (2011)

Transkript

1 COĞRAFİ İŞARETLEME RAPORU (2011) 1

2 29 NİSAN 2011 TARHİNDE ANTALYA DA YÖREX 2. YÖRESEL ÜRÜNLER FUARI KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN COĞRAFİ İŞARETLEME SEMİNERİ RAPORU 28 Nisan-01 Mayıs 2011 tarihleri arasında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından düzenlenen ve Antalya da gerçekleştirilen YÖREX 2.Yöresel Ürünler Fuarı kapsamında 29 Nisan 2011 tarihinde Antalya Expo Center Fuar Alanı Seminer Salonunda Türk Patent Enstitüsü Coğrafi İşaretleme konusunda bir seminer vermiştir. Söz konusu seminerde Türk Patent Enstitüsü Marka Uzmanları Serap TEPE ve Gonca ILICALI birer sunum yapmıştır. Semineri Antalya Ticaret Borsası Danışmanı Sedat KOLCUOĞLU yönetmiştir. Bu raporda söz konusu seminerde öne çıkan hususlar özetlenmektedir. Sedat KOLCUOĞLU, Fuarın açılış konuşmasında TOBB Başkanı M. Rifat HİSARCIKLIOĞLU nun Ürünlerin mutlaka şehirlerin adıyla markalaşması gerektiğini, Daha fazla kazanmak istiyorsanız bunun yolunun, yaptığınız iş ne olursa olsun, bunu marka haline getirmektir olduğunu ve artık sadece üretmenin yetmediğini, ürettiğinin tanıtılması ve pazarlanması gerektiği, bunun için de kaliteye ve markalaşmaya önem verilmesi gerektiğini, Anadolu'da, yöresinin adıyla tanınan, tescillenen çok sayıda gıda, el sanatı ve sanayi ürünü olduğunu ancak bunların bilinmediğini, bilinmediği için de ithal ürünler arasında sıkışıp kaybolduğunu, halen 140 yörenin ürünün, ülkemiz içinde coğrafi tescil almış olduğunu belirttiğini ifade etmeştir. Türkiye de coğrafi işaretleme yapan tek kuruluş Türk Patent Enstitüsüdür. Türk Patent Enstitüsü ( Sanayi ve Ticaret Bakanlığı na bağlıdır. Sınai mülkiyet haklarının korunması ile ilgili işlemleri yürütür. Konusunda tek yetkili kuruluş olup sadece Ankara da hizmet vermektedir, taşra teşkilatı yoktur. Coğrafi İşaret; belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibarıyla kökenin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösterir. Coğrafi işaretleme olabilmesi için; a) Coğrafi sınırları belirlenmiş bir alan TOPRAK b) Bu alana ait doğal ve beşeri unsurlardan kaynaklanan bir ÜRÜN c) Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer İŞLEM lerinin gerçekleşmiş olması gerekir. Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tamamı bu alanda gerçekleşiyorsa MENŞE ADI (Designation Of Origin), en az biri bu alanda gerçekleşiyorsa MAHREÇ İŞARETİ (Geographical Indication) söz konusudur. Coğrafi İşaret koruması; Sürdürülebilir ve izlenebilir ürün kalitesi sağlar. Ürüne katma bir değer vererek üreticisinin gelirinin artmasını sağlar. Bölgesel kalkınma aracıdır. Biyoçeşitliliğin korunmasını sağlar. Tüketicinin ürün tercihini kolaylaştırır. Tüketiciyi korur. 2

3 Bölgenin tanıtımını sağlayarak turizme katkıda bulunur. Tür adı haline gelmeyi (jenerikleşme) engeller. Aşağıdaki grafik Avrupa Birliği ne üye ülkelerde 2007 yılına göre korunmuş köken işareti (PDO=Protected Designation of Origin) ve korunmuş coğrafi işaret (PGI=Protected Geographical Indication) verileri ile getirilerini göstermektedir. Söz konusu verilere göre, İtalya korunmuş köken işareti ve getirilerinde liderdir. İtalya yı Fransa izlemektedir. Türkiye de Coğrafi İşaretler Türk Patent Enstitüsü tarafından 555 Sayılı Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile korunmaktadır. Bu kararnameye göre Coğrafi İşaretler, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle kökenin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren bir işaret olup menşe adı ve mahreç işareti olarak ikiye ayrılmıştır. Doğal ürünler; tarım, maden ve el sanatları ürünleri ile mevzuatta belirtilen şartları taşıyan sanayi ürünleri korunmaktadır. Ürünün üreticileri, tüketici dernekleri, konu ve coğrafi bölgeyle ilgili kamu kuruluşları ürünlerin korunmasını sağlamaktadır. Nasıl başvurulur? Başvuru için, ürünün ayırt edici özelliklerinin olması, belirli bir üretim alanının olması, denetim sisteminden geçmiş olması gerekmektedir. Denetim, Başvuru ücreti 100 TL dir. Prosedür nasıl işlemektedir? Türk Patent Enstitüsü öncelikle şekli inceleme yapar. Başvuru bilgileri hakkında tarafsız uzman kuruluşlardan görüş ister. Kabul edilen başvurular Resmi Gazetede ve yerel bir gazetede ilan edilir. Mahreç işaretleri için ek olarak 1 adet yüksek tirajlı gazetede ilan edilir. (Maliyeti en yüksek olan Resmi gazetede ilandır TL arasındadır) 3

4 6 aylık yayına itiraz süresi vardır. İtiraz edilmeyen ya da itirazı reddedilen başvuruların tescili yapılmaktadır (Tescil ücreti 150 TL dir.) Ayırt edici özellik; bir bölgede üretilen/yetiştirilen bir ürünü, bu bölgeden almış olduğu bir takım coğrafi özellikler vasıtasıyla diğer bölgelerde üretilen/yetiştirilen ürünlerden farklılaştıran özelliktir. Dolayısıyla başvurularda ürünün ayırt edici özelliğinin bulunması gerekmektedir. Denetim; tescil edilen coğrafi işareti üzerinde taşıyan ürünün, tescil ile kayıt altına alınan ayırt edici özellikleri taşıyıp taşımadığının tespiti için yapılır. Denetim konusunda Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı yetkilidir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nın 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda Ve Yem Kanunu nun Gıda kodeksi başlıklı 23 üncü maddesinin 2. Fıkrasında, Bakanlık, tarım ve gıda ile ilgili coğrafi işaret veya geleneksel ürün adlarının kullanımının tescilde belirtilen özelliklere uygunluğunu denetler hükmü yer almaktadır. Avrupa Birliği nde Coğrafi İşaret Tescili 510/2006 sayılı AB Tüzüğe göre; Koruma kapsamındaki ürünler (genel olarak): Gıda Maddeleri: Biralar, Bitki özlerinden yapılan içecekler; Ekmek, hamur işleri, kekler, şekerlemeler, tatlılar ve diğer fırıncılık ürünleri; Doğal zamk (gums) ve reçineler; Hardal macunu (mustard paste); Makarna Tarım Ürünleri: Kuru ot-saman (hay); Uçucu yağlar (essential oils); Mantar; Cochineal (gıda katkı maddesi olarak kullanılan hayvansal bir tür boya maddesi); çiçekler ve süs bitkileri; yün; Wicker (sepet örmede kullanılan saz, sepetçisöğüdü); keten lifi (Scutched flax). Ayrıca canlı hayvanlar, et ve süt hammadde olarak kabul edilerek, bu hammaddelerden elde edilebilecek ürünler de (peynir, salam, sosis gibi) korumadan yararlanabilmektedir. Sonuç olarak; Coğrafi işaretlerin tescilinin amacı, genel nitelikleri itibarıyla üretimi, kaynağı gibi bir takım yerel niteliklerine bağlı olarak belli bir üne kavuşmuş ürünlerin korunmasını sağlar. Doğallık, geleneksellik, sürdürülebilir kalite, bölgesel kalkınma ve dünya pazarlarında rekabet edebilme teminatı gibi tüm bu özellikler coğrafi işaretlerin katma değerleri arasında sayılmaktadır. Kısaca coğrafi işaretler; ürünün korunması, üreticinin korunması, tüketicinin korunması ve ülkenin milli ve kültürel değerlerinin korunmasına neden olmaktadır. NOT: Ek-1 de Coğrafi İşaretler Başvuru Formu sunulmuştur. Ek-2 de Türkiye de Tescilli Coğrafi İşaretler (139 Adet), Ek-3 de ise tescil için başvurulan coğrafi işaretler listesi (136 Adet) yer almaktadır. 4

5 KUTO Araştırma Yayınları Süleyman Demirel Bulvarı No: Kuşadası / AYDIN Tel: Fax: info@kuto.org.tr 5

6 Barkod Alanı Markalar Dairesi BaĢkanlığı Coğrafi ĠĢaret Tescili BaĢvuru Formu (1) BAġVURU SAHĠBĠ Adı Soyadı veya Ticaret Unvanı Uyruk / Ülke Vergi Dairesi Gerçek Kişi Tüzel Kişi TPE Sahip No (*): T.C.Kimlik No Vergi Numarası Adres Semt /İlçe Posta Kodu Telefon No İl E-posta Faks No (2) VEKĠL Var Yok Vekil Sicil No (**) : Vekaletname Ektedir TPE de kodlu / sayılı dosyada bulunmaktadır.ı (***) Adı Soyadı Firma Unvanı (3) ÖDEME BĠLGĠLERĠ Başvuru ücreti dekontu ektedir. (UYARI: Başvuru ücretinin başvuru sahibi veya vekili adına ödenmiş olması zorunlu olup, fatura dekontta yer alan ilk isme veya unvana kesilecektir. ) (*) TPE tarafından herhangi bir önceki başvuruda verilmiş sahip numarasıdır. Bilmiyorsanız boş bırakınız. (**) TPE tarafından vekil için verilen sicil numarasıdır. (***) Önceden TPE ye verilmiş olan vekaletnamenin bulunduğu dosya numarasıdır. (4) COĞRAFĠ ĠġARETE ĠLĠġKĠN BĠLGĠLER BaĢvuru Tarihi Enstitü Tarafından Doldurulacaktır. BaĢvuru No Enstitü Tarafından Doldurulacaktır. Coğrafi ĠĢaretin Adı Örnek: Malatya Kayısısı Ürünün Adı Örnek: Kayısı Coğrafi ĠĢaretin Türü Mahreç İşareti Menşe Adı -Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tamamı sınırları belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmek zorunda ise bu durumda bulunan coğrafi işaretlere menşe adı denir. (Örnek: Malatya Kayısısı.) -Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinden en az biri sınırları belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmek zorunda ise bu durumdaki coğrafi işaretlere de "mahreç işareti" denir. (Örnek: Gaziantep Baklavası.) 1

7 Barkod Alanı Kullanım Biçimi Ürünün nitelikleri göz önünde bulundurularak, markalama, etiketleme veya işaretleme usullerinden sadece bir tanesi belirtilmeli ve bu hususa ait açıklamalara form ekinde ayrıca yer verilmelidir. (Markalama; üreticilerin kendilerine ait markalarla birlikte coğrafi işareti ürünlerinin üzerinde kullanmalarını ifade eder. Etiketleme ise; başvuru sırasında görsel örneği belirlenmiş etiketin üretilen tüm ürünlerde kullanılmasını ifade eder.) Tescili talep edilen coğrafi işaretin standart karakterlerde yazılmış bir kelime unsurundan ibaret olmaması;(i) kelime unsurunun yanı sıra şekli unsur da içermesi ya da, (ii) kullanım şekli olarak etiketleme usulünün seçilmesi hallerinde, ilgili coğrafi işaret (i) ya da etiket (ii) örneğinin 7x7 cm boyutlarında hazırlanarak başvuru ekinde sunulması gerekir. Üretim Alanı Ürünün üretildiği coğrafi alan, ayrıntılı olarak belirtilmelidir. Bu bilgiler, gerekiyorsa harita ile desteklenebilir. Örnek: Malatya ili sınırları ya da Malatya ili Hekimhan ilçesi v.b. Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri Ürünün fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik ve benzeri ilgili özelliklerini açıklayıcı teknik bilgiler bulunmalıdır. Tescile konu edilen ürünü diğer yörelerde üretilen benzer ürünlerden ayıran özellikler; üretim alanına ait iklim, toprak ve beşeri faktör özelliklerinin ürün üzerindeki ayırt edici etkileri tüm ayrıntılarıyla bu kısma yazılmalıdır. Bu amaçla daha önce ürünle ilgili yapılmış bilimsel çalışmaların eklenmesi veya böyle bir çalışma yoksa, uzman kuruluşlar ile yapılacak bir çalışmayla başvurunun şekillendirilmesi gerekmektedir. (Üniversite, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Araştırma kuruluşları vb.) Üretim Metodu Aynı tür ürüne ait genel üretim metotlarından ziyade, tescile konu ürünün varsa yöreye özgü özellikler taşıyan üretim metodu, üretimde kullanılan özel araçlar ve özellikleri tüm detaylarıyla açıklanmalıdır. 2

8 Barkod Alanı Coğrafi ĠĢaretin Türü Mahreç ĠĢareti ise Üretim Alanında GerçekleĢmesi Zorunlu Bulunan Özellikler Mahreç işareti söz konusu ise, en az bir özelliğin belirtilen coğrafi alanda gerçekleştirilmesi kaydıyla, ürünün diğer yerlerde de üretilmesi mümkündür. Ürünün hangi özellik veya özelliklerinin yukarıda belirtilen üretim alanı içinde gerçekleştirilmesi gerektiği açıkça ifade edilmelidir. Denetleme Coğrafi işaret tescil başvurusunda bulunan; ürünün üretimi, işlenmesi veya ilgili diğer işlemleri hakkında yeterliğe sahip, yasal kuruluş biçimine bakılmaksızın herhangi bir dernek, birlik veya benzeri örgütten oluşan tarafsız bir denetim komisyonu oluşturmakla yükümlüdür. Denetim komisyonu; a. Coğrafi işaret başvurusunu yapan kuruluştan bağımsız olmalı, b. Alanında uzman kuruluşlar tarafından oluşturulmalı, c. Komisyonda bulunacak kuruluşların (kişi adı belirtilmeksizin) taahhütnameleri bulunmalı, d. Denetimin nasıl yapılacağı ve ürünün hangi özelliklerinin kontrol edileceği ile denetim zamanlarının (üretim, pazarlama, saklama, ambalajlama aşamaları gibi) ve denetleme kriterlerinin neler olacağı konusunda açıklayıcı bilgilerin başvuru formunda yer alması gerekmektedir. Denetim komisyonu; görevini tam olarak yerine getirmek için yeterli personel, ekipman ve diğer olanaklara sahip olmalıdır. Denetim komisyonu, üretim aşamalarının yanı sıra şikayet halinde de denetim yapabilmelidir. Ayrıca denetimde yer alan her bir kuruluştan alınacak, denetimlerin 555 Sayılı KHK hükümlerine uygun olarak yerine getireceğine ilişkin resmi onaylı ve kişi adı belirtmeyen taahhütnamelerin başvuru formuna eklenmesi gerekmektedir. Ad Soyad Tarih Ġmza Önemli Notlar: 1-Başvuru formunun çıktısının alınarak TPE ye posta yoluyla ya da elden gönderilmesi gerekmektedir. 2-Daha önceden alınmış coğrafi işaret tescillerine ilişkin bilgilere adresindeki Coğrafi İşaretler bölümünden erişebilirsiniz. 3-Tescile esas teşkil edecek metin başvuru formundaki bilgiler olduğundan, ürünün tüm tanımlayıcı bilgilerinin bu formda yer alması önemlidir. 3

9 EK 2: TESCİLLİ COĞRAFİ İŞARETLER LİSTESİ 1 Hereke İpek El Halısı (100x100) 2 Hereke Yün İpek El Halısı (80x80) 3 Hereke Yün El Halısı 4 Simav El Halısı 5 Bünyan El Halısı 6 Sivas El Halısı (50x50) 7 Taşpınar El Halısı 8 Kars El Halısı 9 Türkmen El Halısı 10 Pazırık El Halısı 11 Yuntdağı El Halısı 12 Sümer Kars El Halısı 13 Kula El Halısı 14 Bergama El Halısı 15 Milas El Halısı 16 Döşemealtı El Halısı 17 Yağcıbedir El Halısı 18 Yahyalı El Halısı 19 Çanakkale El Halısı 20 Gördes El Halısı 21 İnce Isparta (Hasgül) El Halısı 22 Jirkan Kilimi 23 Eşme-Yörük Kilimi 24 Süper İnce Kilim 25 Türk Rakısı (Tekel) 26 Eskişehir Lüle Taşı (Eskişehir Sanayi Odası) 27 Antep Fıstığı (Gaziantep Ticaret Odası) 28 Bozdağ Kestane Şekeri (Bozdağ İtimat Şekerleme Meşrubat İm.Ve Paz.San.Tic.Ltd.Şti) 29 Bayat Türkmen Kilimi (Bayat Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma Vakfı) 30 Erzincan Tulum Peyniri (Erzincan Ticaret Ve Sanayi Odası) 31 Giresun Tombul Fındığı (Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Fiskobirlik) 32 Malatya Kayısısı(Malatya Ticaret Ve Sanayi Odası) 33 Şanlıurfa Biberi (Şanlıurfa Belediye Başkanlığı) 34 İzmit Pişmaniyesi(Kocaeli Esnaf Ve Sanatkarlar Odaları Birliği) 35 Kayseri Sucuğu (Kayseri Ticaret Odası) 36 Kayseri Pastırması (Kayseri Ticaret Odası) 37 Çimin Üzümü(Erzincan Üzümlü Belediyesi) 38 Erzincan Bakır İşlemeciliği 39 Gemlik Türk Atı (Askeri Veteriner Okulu Ve Eğitim Merkezi Komutanlığı) 40 Kars Türk Çoban Köpeği (Askeri Veteriner Okulu Ve Eğitim Merkezi Komutanlığı) 41 Türk Tazısı (Askeri Veteriner Okulu Ve Eğitim Merkezi Komutanlığı) 42 Çorum Leblebisi(Çorum Ticaret Borsası) 43 Maraş Biberi (Kahramanmaraş Ticaret Ve Sanayi Odası) 44 Mersin Cezeryesi (Mersin Ticaret Ve Sanayi Odası) 45 Ödemiş Patatesi (Ödemiş Ticaret Borsası) 46 Kangal Balıklı Kaplıcası (Kangal Kaymakamlığı) 47 Kangal Koyunu (Kangal Kaymakamlığı) 48 Damal Bebeği (Damal Kaymakamlığı) 1

10 49 Mustafakemalpaşa Tatlısı (Mustafakemalpaşa Belediyesi) 50 Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı (Mustafakemalpaşa Belediyesi) 51 Kemalpaşa Tatlısı (Mustafakemalpaşa Belediyesi) 53 Akbaş Türk Çoban Köpeği (Askeri Veteriner Okulu Ve Eğitim Merkezi K.Lığı) 54 Osmaniye Yer Fıstığı(Osmaniye Ticaret Borsası) 56 Anamur Muzu (Mustafa Yılmaz) 57 Siirt Battaniyesi (Siirt Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü) 58 Siirt Perde Pilavı (Siirt Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü) 59 Pervari Balı (Siirt Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü) 60 Tavşanlı Leblebisi 61 Ege Sultani Üzümü (Aegean Sultanas) 62 Gümüşhane Kömesi 63 Gümüşhane Dut Pestili 64 Soğanlı Bebeği 65 Adana Kebabı 66 Çelikhan Tütünü 67 Ege Pamuğu (Aegean Cotton) 68 Siirt Büryan Kebabı 69 Tarsus Beyazı Üzüm Topacık 70 Görece Nazar Boncuğu 71 Devrek Bastonu 73 Afyon Pastırması 74 Afyon Sucuğu 75 Akşehir Kirazı 76 Gemlik Zeytini 77 Kütahya Çinisi 78 İnegöl Köftesi 79 Güneyege Zeytinyağları 80 Ege İnciri 81 İsabey Çekirdeksiz Üzümü 82 Maraş Dondurması 83 Isparta Gülü 84 Tarsus Şalgamı 85 Siirt Fıstığı 86 Ezine Peyniri 87 Edremit Körfez Bölgesi Zeytinyağları 88 Ayvalık Zeytinyağı 89 Kalecik Karası Üzümü 90 Aydın İnciri 91 Çay İlçesi Vişnesi 92 Mut Kayısısı 93 Edirne Beyaz Peyniri 94 Trabzon Telkariye Ve Hasırı 95 Antep Baklavası 96 Arapgir Köhnü Üzümü 97 Salihli Odun Köfte 98 Rize Bezi (Feretiko) 99 Çubuk Turşusu 100 Salihli Kirazı 101 Antakya Künefesi 2

11 102 Geleneksel Türk Gül Likörü 103 Çarşıbaşı Keşanı 104 Geleneksel Türk Kayısı Likörü 105 Tarsus Yayla Bandırması 106 Finike Portakalı 107 Kırkağaç Kavunu 108 Elazığ Öküzgözü Üzümü 109 Şanlıurfa Çiğ Köfte 110 Develi Cıvıklısı 111 Diyarbakır Karpuzu 112 Karnavas Dut Pekmezi 113 Kayseri Mantısı 114 Afyon Mermeri 115 Afyon Kaymağı 116 Erzurum Civil Peyniri 117 Burdur Ceviz Ezmesi 118 Zile Pekmezi 119 Bafra Pidesi 120 Mardin Sembusek 121 Mardin İkbebet 122 Mardin Kibe 123 Mardin Kaburga Dolması 124 Mardin Imlebbes 125 Bartın İşi Tel Kırma 126 Boyabat Çemberi 127 Oltu Cağ Kebabı 128 Edirne Tava Ciğeri 129 Terme Pidesi 130 İskilip Dolması 131 İskilip Turşusu 132 Akçaabat Köftesi 133 Hellim / Halloumı 134 Denizli Leblebisi 135 Taşköprü Sarımsağı 136 Rakı 137 İznik Çinisi 138 Yamula Patlıcanı 139 Kale Biberi 3

12 EK 3: Coğrafi İşaret Almak Üzere Yapılan Başvurular 1 Adapazarı Dartili Keşkek 2 Adapazarı Islama Köftesi 3 Akbaş Türk Çoban Köpeği 4 Akhisar Domat Zeytin 5 Akhisar Köfte 6 Akhisar Köftesi 7 Akhisar Uslu Zeytin 8 Akkuş Şeker Fasulyesi 9 Amasya Beji Mermeri 10 Ankara Keçisi 11 Ankara Tavşanı 12 Anzer Balı 13 Aydın Kestanesi 14 Aydın Memecik Zeytini 15 Aydın Zeytinyağı 16 Balıkesir Höşmerim Tatlısı 17 Bayramiç Beyazı 18 Bergama Kozak Çam Fıstığı 19 Beypazarı Gümüş Telkari İşletmeciliği 20 Beypazarı Havucu 21 Beypazarı Havuç Lokumu 22 Beypazarı Karasörü 23 Beypazarı Kurusu 24 Beypazarı Mumbarı 25 Beypazarı Sıkma Pişmaniyesi 26 Beypazarı Tatlı Sucuğu 27 Bodrum Guleti 28 Bodrum Mandarini 29 Bolu Çikolatası 30 Bozüyük Helvacı Balkabağı 31 Buldan Bezi 32 Burdur Şiş Köftesi 33 Denizli Taşı / Denizli Stone 34 Denizli Traverteni 35 Diyarbakır Örgü Peyniri 36 Edremit Körfezi Zeytinyağı 37 Edremit Yeşil Çizik Zeytin 38 Eflani Çember Bezi 39 Elazığ Çedene Kahvesi 40 Elazığ Orciği 41 Elazığ Peynirli Ekmeği 42 Elazığ Sekiz Köşeli Şapka 43 Elazığ İnce Tırnak Ekmeği 44 Elazığ Peynirli Ekmeği 45 Erzurum Çağ Kebabı 46 Erzurum Göğermiş Peyniri 47 Erzurum Kadayıf Dolması 48 Erzurum Su Böreği

13 49 Eskipazar Hadrianapolis Miyane Helvası Kara Helva 50 Eskişehir Met Helvası 51 Eskişehir Nuga Helvası 52 Eskişehir Çiğböreği 53 Eşme Ayva Cezeryesi 54 Eşme Ayvası 55 Gaziantep Bakır El İşlemeciliği Sanatı 56 Gaziantep Sedef El İşlemeciliği Sanatı 57 Geleneksel Türk Ahududu Likörü 58 Geleneksel Türk Çilek Likörü 59 Geleneksel Türk Vişne Likörü 60 Gönen Baldo Pirinci 61 Gönen İğne Oyası 62 Gümüldür Mandalinası 63 Hakkari Ters Lalesi 64 İspir Fasulyesi 65 İzmir Lokması 66 İzmir Şambali 67 İzmir Tulum Peyniri 68 Kadınhanı Pidesi 69 Kangal Türk Çoban Köpeği 70 Karacadağ Pirinci 71 Karakeçili Kilimi 72 Karamürsel Sepeti 73 Kargı Tulum Peyniri 74 Kastamonu Çekme Helva 75 Keles Bebeği 76 Kerebiç Tatlısı 77 Keşan Satir Et 78 Kırkağaç Karakurt Çengeltatarı Kavunu 79 Kırkağaç Karakurt Sarı Dilimlisi Kavunu 80 Kilis El İşi Yorganları 81 Kırklareli Peyniri 82 Kırklareli Üzüm Hardaliyesi 83 Konya Etli Düğün Pilavı 84 Malkara Eski Kaşar Peyniri 85 Manisa Taban Simit Ekmeği 86 Maraş Tarhanası 87 Mardin Taşı 88 Memlaha Tuzu 89 Mersin Tantunisi 90 Mezitli El Dokuması Bez 91 Muğla Çam Balı 92 Nizip Zeytinyağı 93 Ortaca Limonu 94 Osmaniye Yer Fıstığı Ezmesi 95 Parma Ham (Parma Jambonu) 96 Parmigiano Reggiano (Reggio Parmesanı) 97 Safranbolu Lokumu 98 Safranbolu Safranı

14 99 Scotch Whisky (İskoç Viskisi) 100 Sinop Gemi Maketi 101 Sivas Köftesi 102 Tarsus Akdeniz Salatası 103 Tarsus Cevizli Baklava 104 Tarsus Cevizli Cezerye 105 Tarsus Çöreği 106 Tarsus İğne Oyası 107 Tarsus Kaynarı 108 Tarsus Kazan Simidi 109 Tarsus Kebabı 110 Tarsus Kuşgözü Lahmacun 111 Tarsus Peksimeti 112 Tire Şiş Köfte 113 Tirşik 114 Tokat Kebabı 115 Tunceli Yaban Sarımsağı 116 Türk Kahvesi 117 Uşak Halisi 118 Ünye İzabella Üzümü 119 Ürgüp Sivrisi Kabak Çekirdeği 120 Vakfikebir Tereyağı Tonya Tereyağı 121 Van Bahçesaray Cevizi 122 Van Çatak Balı 123 Van Edremit Elması 124 Van Gevaş Fasulyesi 125 Van Gölü İnci Kefali Balığı 126 Van Kahvaltısı 127 Van Kilimi 128 Van Kürt Köftesi 129 Van Otlu Peyniri 130 Van Savatlı Gümüş İşlemeciliği 131 Van Uşgunu 132 Yatağan Palasi 133 Yozgat Arabaşısı 134 Yozgat Çanak Peyniri 135 Yozgat Çedeneli Kavurga 136 Yozgat Parmak Çöreği