COĞRAFĠ BĠLGĠ SĠSTEMLERĠ VERĠ TABANI ALTYAPISI

Transkript

1 Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü COĞRAFĠ BĠLGĠ SĠSTEMLERĠ VERĠ TABANI ALTYAPISI Dr. Engin Öncü SÜMER Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Koordinatörü 26 ġubat 2010, Enerji Bakanlığı TUCBS Altyapı Toplantısı Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü ülkemiz doğal kaynaklarının bulunmasına ve her türlü altyapı çalıģmalarına yönelik değiģik amaç ve türde jeoloji haritaları üretmek ve yerkabuğunun yapısını ortaya çıkarmak amacıyla jeolojik araģtırmalar yapan bir kurumdur. 1

2 Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Jeoloji AraĢtırmaları Jeoloji Haritaları Sanayi / Enerji Çevre Sorunları Doğal Afetler Yer Seçimi Turizm Sağlık Mühendislik Alt Yapı Hizmetleri Maden ve Endüstriyel Hammadeler (Demir, Krom, Altın) Yerleşim Alanlarının Çevre Sorunlarının Çözümü Deprem Sanayi Tesisleri Doğal Anıtların Belirlenmesi Sağlığa Zararlı Minerallerin ve Dağılımlarının Belirlenmesi Köprü Yol Tünel Enerji Hammaddeleri (Petrol,Doğal Gaz, Kömür, Radyoaktif Mineraller v.b.) Katı Atık Depolama Alanı Belirleme Heyelan Kentsel Yerleşim Alanları Mağara Çalışmaları Baraj Sel Ve Kuraklık Jeoturizm Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Coğrafi Bilgi Üreten Teknik Daireler 1. Jeoloji Etütleri Dairesi 2. Maden Etüt ve Arama Dairesi 3. Enerji Hammadde Etüt ve Arama Dairesi 4. Jeofizik Etütleri Dairesi 5. Bilimsel Dokümantasyon ve Tanıtma Dairesi 6. Maden Analizleri Dairesi 7. Deniz Koordinatörlüğü 2

3 MTA da SayısallaĢtırma ve CBS Veri Tabanı Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) Jeoloji Haritaları 1: ölçekli Jeoloji Haritaları sayısallaştırıldı. 1: ölçekli Jeoloji Haritaları oluşturuldu 1: ölçekli Jeoloji Haritaları oluşturuldu 1: ölçekli Jeoloji Haritaları oluşturuldu Heyelan Envanter Haritaları 1: ölçekli Jeoloji Haritaları sayısallaştırıldı. 1: ölçekli Jeoloji Haritaları oluşturuldu 1: ölçekli Jeoloji Haritaları oluşturuldu Dirifay Haritaları 1: ölçekli Jeoloji Haritaları sayısallaştırıldı. 1: ölçekli Jeoloji Haritaları oluşturuldu 1: ölçekli Jeoloji Haritaları oluşturuldu Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) MTA da SayısallaĢtırma ve CBS Veri Tabanı 3

4 Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) Türkiye Jeoloji Veri Tabanı (TJVT) 5547 adet olan 1/ ölçekli paftadan 5147 adet 1/ ölçekli jeoloji haritası sayısallaģtırılmıģ olup, proje kapsamında eksik paftaların sayısallaģtırılmasına yönelik çalıģmalara Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi tarafından devam etmektedir. Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) Türkiye Jeoloji Veri Tabanı (TJVT) Türkiye Jeoloji Veri Tabanında kapsamlar özelliklerine göre poligon, çizgi veya nokta yapısında sayısal ortama aktarılmıştır. Poligon yapısındaki veriler; Formasyonlar Yerleşim merkezleri Göller ve nehirler Çizgisel yapıdaki veriler; Faylar Kıvrım eksenleri Özel jeolojik alanlar Yollar Noktasal yapıdaki veriler; Tabaka doğrultu ve eğim verileri Tepe noktaları Kapsamı: Türkiye'nin %97 si Geçerlilik: Yapıldığı tarihteki bilgileri içerir. Koordinatlar: Coğrafik, metrik Datum: ED-50, WGS-84 Projeksiyon:UTM Format: Arc/Info, Coverage/Export 4

5 Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) Türkiye Jeoloji Veri Tabanı (TJVT) Yapısı Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) 1/ Ölçekli Açınsama Nitelikli Jeoloji Haritaları 1/ ölçekli açınsama nitelikli haritaların basımında ise MTA Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etütleri Dairesi, CBS Uygulamaları Birimi tarafından hazırlanan standartlar esas alınmaktadır. 1/ ölçekli açınsama nitelikli haritalar MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi tarafından üretilmektedir. Bugüne kadar Türkiye genelindeki haritaların büyük bir bölümü tamamlanmıstır. 5

6 Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) 1/ Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları 1996 yılında 1: ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası'nın yenilenmesi çalıģmalarına baģlanmıģ ve 2004 yılında basılmıģtır. ARC/INFO 8.1 ortamında sorgulanabilir özellikte sayısallaģtırılan 1: ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası sayısal olarak da kullanıcıların hizmetine sunulmuģtur. Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) Üretilen Harita ve Bilgilerin Hizmete Sunulması 1/ ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası ( ) 1/ ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları (18 adet, ) 1/ ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları (II. baskı 18 adet, 2003) 1/ ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları ( ) 1/ ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları (değiģtirilmiģ II.baskı 224 adet ) 1/ ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları 1/ ölçekli Türkiye Tektonik Haritası 1/ ölçekli Türkiye Jeomorfoloji Haritası 1/ ölçekli Türkiye Diri Fay Haritası Türkiye Paleocoğrafya Atlası Kuzey Anadolu Fayı Atlası Doğu Anadolu Fayı Atlası Türkiye Heyelan Haritaları 6

7 Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) Türkiye Tematik Haritalar (Heyelan) Türkiye Tematik Haritalar (Heyelan) projesi, kapsamında gerçekleģtirilen çalıģmalarda heyelanlar 1: ölçekte sayısallaģtırılmıģtır. Bu paftalardan, 1: ve 1: ölçekte heyelan haritaları hazırlanmıģtır. Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Coğrafi Bilgi Sistemleri Birimi) Üretilen Harita ve Bilgilerin Hizmete Sunulması KAF Atlası 1/ Ölçekli Sayısal Haritası DAF Atlası 1/ Ölçekli Sayısal Haritası Ġstanbul Metropolü Batısı Kitabının Sayısal Haritası 7

8 VERİ VERİLERİN BİRLEŞTİRİLMESİ SONUÇ Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Uzaktan Algılama Merkezi) MTA da Uzaktan Algılama MTA Genel Müdürlüğü 1975 yılında Türkiye'deki Uzaktan Algılama çalıģmalarını ilk olarak baģlatan kurumdur. Uzaktan Algılama Merkezi kurum içinde oluģturulan projelere ön bilgi ve destek vermesiyle birlikte, kendi bünyesinde geliģtirdiği yurt içi ve dıģındaki projeleri de yürütmektedir. Jeoloji Etütleri Dairesi BaĢkanlığı (Uzaktan Algılama Merkezi) Maden Aramalarında Coğrafi Bilgi Sistemi Analizi ASTER Görüntü Analizi Jeolojik Verilerin Derlenmesi Görüntü Analizi Sonucu Verilerin Kontrolü CBS Analizi Hedef Alanlar Arazi Doğrulaması POTANSİYEL OLABİLECEK ALANLAR 8

9 MTA da SayısallaĢtırma ve CBS Veri Tabanı Maden Analizleri ve Teknolojisi Dairesi (Karot Bilgi Bankası, Veri Hazırlama Ġzleme Değerlendirme Birimi) Kuyu bilgileri (log ları) ile karot, kırıntı, el örneği ve diğer numunelere ait bilgiler ve analiz sonuçlarını bilgisayar ortamında saklanmaktadır. Maden Etüt ve Arama Dairesi Madenlere ait dağılım haritaları, alterasyon haritalar, numune lokasyonları. Jeofizik Etütleri Dairesi Gravite, manyetik ve sismik veriler sayısal ortamda bulunmakta. Enerji Hammadde Etüt ve Arama Dairesi Jeotermal, kömür, redyoaktif hammadde verileri haritalar bazında sayısal ortamda bulunmaktadır. Deniz AraĢtırmaları Koordinatörlüğü Deniz altı jeofizik ve jeolojik çalışmalar yapılmaktadır.. Bilgi ĠĢlem Koordinatörlüğü Arşive Giren Raporların Sayısallaştırlması ( itibari ile adet rapor) Yaklaşık % 70 oranında sayısallaştırma (text, harita (jpeg), tablo (jpeg)) Maden Etüt ve Arama Dairesi BaĢkanlığı Türkiye Metalojeni ve Maden Yatakları Haritası 9

10 Maden Etüt ve Arama Dairesi BaĢkanlığı Ġl Maden Haritaları Maden Etüt ve Arama Dairesi BaĢkanlığı Türkiye Maden Yatakları Haritaları 10

11 Enerji Hammadde Etüt ve Arama Dairesi BaĢkanlığı Türkiye Enerji Hammaddeleri Haritaları Enerji Hammadde Etüt ve Arama Dairesi BaĢkanlığı Jeofizik Haritaları 11

12 ÜRETĠLEN VERĠLERE AĠT BĠLGĠLER: Derin Deniz Sismiği U.A. Alterasyon Haritaları Koruma Alanı Haritası Sığ Deniz Sismiği U.A. Çizgisellik Haritaları Yeraltı su tablası haritası Karot sediman örneği U.A. Litoloji Haritaları Jeofizik Gravite Sediman örneği U.A. 3 Boyutlu Stereo Görüntüler Jeofizik Manyetik Jeoloji Haritası Sondaj Logları Jeofizik Gravite Jeofizik Manyetik U.A. Kara-Deniz Yüzeyi Sıcaklık Haritaları U.A. Deniz Yüzeyi Türbidite Haritaları U.A. KayaTürlerine ait Spektral Özellikler U.A. Heyelan Duyarlılık Haritaları Mineralojik Petrografik Paleontolojik Numune Jeokimyasal Analizler ve Haritalar Alterasyon Haritası Jeofizik Elektrik U.A. Değişim Sezimi Haritaları Dere Kumu Numune MTA Ruhsat Sahaları Tıbbi Jeoloji Topoğrafik Harita Heyelan Haritaları Mağara Jeolojik Miras Alanları Aktif Tektonik Sondaj Karot Bilgileri MTA Teknik Daireleri 36 nın üzerinde farklı veri üretmektedir. Bu verilerin büyük bir bölümü kağıt ortmda Rapor ArĢivinde saklanmaktadır. Bilimsel Dokümantasyon ve Tanıtma Dairesi BaĢkanlığı Yerbilimleri Data Merkezi Projesi Frontpage Office Uygulamaları (SayfalaĢtırma) Rapor Tarama Abby Fine Reader/ (Okuma) 2002 yılında baģlayan proje, tarihine kadar olan süreçte olan toplam raporun 7117 adedi sayısallaģtırılarak Internet ortamına atılmak üzere hazır hale getirilmiģtir. Tüm raporların sisteme atılabilmesi için 3 yıla daha ihtiyaç duyulmaktadır. Photoshop / Corel (Çizim Uyg.) ĠĠS SERVER HTML Export 12

13 Bilimsel Dokümantasyon ve Tanıtma Dairesi BaĢkanlığı Yerbilimleri Data Merkezi Projesi Bilimsel Dokümantasyon ve Tanıtma Dairesi BaĢkanlığı Yerbilimleri Data Merkezi Projesi 13

14 MTA da Neler Yapılabilir MTA neler yapabilir? Eylem 75 BĠLGĠ TOPLUMU STRATEJĠSĠ EYLEM PLANI Kamu Yönetiminde Modernizasyon Ortak Teknoloji Hizmetleri ve Altyapı CBS Altyapısı Kurulumu - Kamu kurum ve kuruluşlarının sorumlusu oldukları coğrafi bilgileri ortak altyapı üzerinden kullanıcılara sunmaları amacıyla bir portal oluşturulacaktır. - Coğrafi verilere ilişkin içerik ve değişim standardları belirlenecektir. Tapu ve Kadastro Gn. Md. İçişleri Bakanlığı (Mahalli İd. Gn. Md.) Bayındırlık ve İskan Bak. Tarım ve Köy İşleri Bak. Çevre ve Orman Bak. Devlet Planlama Teşkilatı Türkiye İstatistik Kurumu Harita Genel Komutanlığı Belediyeler İlgili Kurum ve Kuruluşlar 14

15 Eylem 75 MTA Genel Müdürlüğü Diğer Kurumlar Internet PORTAL Standart CBS Veri Tabanı AVRUPA BĠRLĠĞĠ KONUMSAL VERĠ ALTYAPISI INSPIRE: INfrastructure for SPatial InfoRmation in Europe Ek1: Üye ülkeler, konumsal veri ve servislerle ilgili metaverileri yaratmayı ve güncel tutmayı sağlamalıdır. Ek2: Üye ülkeler, idari sınırlar, kadastral parseller, ulaşım ağları, hidrografya, koruma alanlar, yükseklik bilgileri, bitki örtüsü, ortofoto ve jeolojik veriler ile ilgili metaverileri, metaveri uygulama esaslarının kabul edilmesini takiben engeç iki yıl içerisinde oluşturmalıdır. Ek3: Binalar, toprak, arazi kullanımı, insan sağlığı ve güvenliği, kamu hizmetleri, çevresel izleme tesisleri, üretim ve sanayi tesisleri, tarımsal ve akuakültür tesisleri, nüfus dağılımı ve demografi, arazi yönetimi ve düzenleme bölgeleri, doğal riskli bölgeler, atmosferik koşullar, meteorolojik özellikler, oşinografik özellikler, deniz bölgeleri, biyocoğrafi bölgeler, habitat, tür dağılımı, enerji kaynakları ve mineral kaynakları ile ilgili metaveriler ise en geç beş yıl içerisinde oluşturmalıdır. 15

16 Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü CBS Altyapı ÇalıĢmalarının Planlanması ve ÇalıĢma Gruplarının OluĢturulması 16

17 MTA ÇalıĢma Yöntemleri Arazi ÇalıĢmaları Veri Toplama Proje Planlama Örnekleme Mineraloji Petrografi Jeokimya Paleantoloji vb. Jeofizik Veriler Sondaj Jeoloji Analiz RAPOR / HARĠTA CBS Rapor Arşivi SayısallaĢtırma MTA Sayısal Veri Tabanı MTA Genel Müdürlüğü CBS Altyapı OluĢturma Proje Yazılım, Donanım ve DanıĢmanlık, Teknolojik Destek Kamu Kurumları ile Entegrasyon Jeoloji Etütleri Dai. CBS Birimi DanıĢmanlık, Eğitim Desteği 17

18 CBS ALATYAPISI PLANLAMA - Teknik Dairelerde hangi veriler bulunmakta? - Bu veriler hangi ortamlarda arģivlenmektedir? - Sayısal verilerin standartları nelerdir? - Yapılacak sayısallaģtırma iģlerinde kaç kiģi çalıģacak? - Yapılacak iģin toplam süresi? - Veri tabanı nerede depolanacak? - Seçilecek yazılımlar ne olmalı? - Dananım/bilgisayar yapısı nasıl olmalı? -..? Tüm Haritaların SayısallaĢtırlması Jeoloji, alterasyon, jeokimya, jeofizik, vb poligon çizgi nokta 18

19 Tüm Analizlerin SayısallaĢtırlması jeokimya, mineralojik, paleantoloji vb.. Tüm Sondaj Karot Bilgilerinin SayısallaĢtırlması CBS Analizleri ile Potansiyel Alanların Tespiti 19

20 MTA Coğrafi Bilgi Sistemleri Projeleri Ġki değiģkenli istatistiksel yaklaģımla, belirtilen faktörlere ait her bir birim için yoğunluk ve ağırlık değerleri hesaplanmıģtır. MTA Coğrafi Bilgi Sistemleri Projeleri 20

21 MTA CBS VERĠLERĠNĠN ENTEGRASYONU Jeoloji Haritaları Anomali Haritaları Sondaj Bilgileri Jeokimyasal Haritalar Cevher Yatağı Modelleme Mineralojik Veriler Fosil ve YaĢ Verileri Cevher Bilgileri Jeofizik Veriler Jeolojik Yapılar/Çizgisellik Uzaktan Algılama Verileri Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü COĞRAFĠ BĠLGĠ SĠSTEMLERĠ VERĠ TABANI ALTYAPISI Dr. Engin Öncü SÜMER Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Koordinatörü 26 ġubat 2010, Enerji Bakanlığı TUCBS Altyapı Toplantısı 21