ÖZEL GÜNDEM KAMU ALIMLARI DÜZENLEMELERİNDE YENİLİKLER NESRİ N ALİ CAN BENLİ ALPER ARALİK 2013

Transkript

1 ÖZEL GÜNDEM AVRUPA BİRLİĞİ NDE REFORM ÇALIŞMALARI NESRİ N ALİ CAN BENLİ ALPER ARALİK 2013 T.C. Maliye Bakanlığ ı Avrupa Birliğ i ve Dış İ lişkiler Dairesi Başkanlığ ı

2 İÇİNDEKİLER Giriş 1 1) Tanımlar ve kapsam 3 2) İ stisnalar 4 3) İ hale usulleri 4 4) Eşik değ erler 6 5) Eşik değ erler altında kalan alımlar 7 6) Kamu-Kamu İ şbirlikleri 7 7) Sö zleşmelerin uyğulanması 8 8) İ mtiyazlar 9 9) KOBİ lerin desteklenmesi 10 10) Kamu alımları piyasasında rekabet 11 11) Ü çu ncu u lkelerin AB kamu alımları piyasasına erişimi 11 12) İ halelerde çevresel ve sösyal köşullar 12 13) İ növasyön 13 14) Yölsuzlukla mu cadele 14 Sönuç 15 Kaynakça 16 KISALTMALAR AB ABAD GSYİ H KOBİ ler : Avrupa Birliğ i : Avrupa Birliğ i Adalet Divanı : Gayri Safi Yurtiçi Hasıla : Ku çu k ve Orta O lçekli İ şletmeler

3 Giriş AVRUPA BİRLİĞİ NDE REFORM ÇALIŞMALARI Avrupa Birliği nde (AB) ortak kurallara dayalı bir kamu alımları sisteminin oluşturulması girişimleri 1970 li yıllarda başlamıştır. Zaman içerisinde sistem, rekabet ortamını garanti altına alan, şeffaflığı öngören, ayrımcılığı yasaklayan kuralların kabul edildiği kamu alımları düzenlemeleriyle şekillendirilmiştir. AB de kamu alımları kurallarını düzenleyen temel belge 1958 tarihli Roma Antlaşması 1 olup, ikincil mevzuatı direktifler, tebliğler, kararlar ve diğer düzenlemeler oluşturmaktadır. Söz konusu düzenlemeler, 2004 yılında yapılan kapsamlı bir reform ile yenilenmiş, girişimcilerin rekabet ortamında serbestçe mal ve hizmet sunmalarını sağlayan, günün ihtiyaçlarına cevap veren çeşitli ilke, usul ve kurallar benimsenmiştir. 2 Ancak, reformun üzerinden kısa bir süre geçmesine rağmen, Avrupa da yaşanan finansal krizin etkileri ve paydaşların mevcut sisteme yönelik eleştirileri çerçevesinde, düzenlemelerin yeniden gözden geçirilmesi ihtiyacı doğmuştur. Bu çerçevede, 2011 yılında Avrupa Komisyonu tarafından yeni bir reform süreci başlatılmış olup, 2013 yılı sonunda tamamlanması öngörülen reform çalışmalarıyla, AB kamu alımları sisteminin yeni bir boyut kazanması beklenmektedir. Anılan reformla, AB GSYİH sinin yaklaşık %3,7 sini oluşturan ve değeri yıllık 447 milyar Avro yu 3 bulan kamu alımlarından yeni iş alanları yaratılması, istihdam olanaklarının artırılması ve AB ekonomisinin rekabet edebilirliğinin artırılmasında yararlanılması amaçlanmaktadır. 4 Bu çerçevede reformla, kamu idarelerinin alımlarını düzenleyen 2004/18/EC sayılı klasik alımlar direktifi ile enerji, su, ulaştırma ve posta hizmetleri sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların alımlarını düzenleyen 2004/17/EC sayılı direktif yeniden düzenlenmekte ve imtiyazlara ilişkin ayrı bir direktif kabul edilmektedir. Söz konusu düzenlemeler, 2011 yılında Avrupa Komisyonu tarafından başlatılan ve Üye Devletler, kamu sektörü, özel sektör, sivil toplum örgütleri ve aday ülkelerin de aralarında yer aldığı tüm paydaşların kamu alımları direktiflerinde yapılması öngörülen değişiklik önerilerine yer veren AB Kamu Alımları Politikasının Modernleştirilmesine İlişkin Yeşil Kitap a 5 ilişkin görüş bildirdikleri bir danışma süreci sonunda şekillendirilmiştir. 1 Yeni kabul edilen haliyle; AB nin İ şleyişine İ lişkin Antlaşma (Treaty ön the Functiöninğ öf the Euröpean Üniön). 2 Euröpean Cömmissiön (2011). Press Release-Mödernisatiön öf EÜ public pröcurement rules-faqs- MEMO/11/ /06/2011. Web sitesi: 3 Euröpean Cömmissiön (2012). Annual Public Pröcurement İmplementatiön Review Commission Staff Working Document. Brussels SWD(2012) 342 final. s Euröpean Cömmissiön (2011). Press Release-Mödernisatiön öf EÜ public pröcurement rules-faqs- MEMO/11/ /06/2011. Web sitesi: 5 Euröpean Cömmissiön (2011). Green Paper on the Modernisation of EU Public Procurement Policy-Towards a More Efficient European Procurement Market. Brussels COM(2011) 15 final. 1

4 Daha esnek, daha rekabet edebilir, kuralların sadeleştirildiği, sosyal ve çevresel koşulları dikkate alan ve yenilikçi ihale yöntemlerinin kullanıldığı bir ihale sistemini öngören 6 taslak düzenlemeler 7, temel olarak 2010 yılında kabul edilen 2020 Avrupa Stratejisi (The Europe 2020) 8 ve Tek Pazar Senedi (Single Market Act) 9 hedeflerini yansıtmaktadır. Buna göre; Avrupa 2020 Stratejisi nde kamu alımlarından yeni iş olanaklarının yaratılmasında yararlanılması ve ihalelerde inovasyonun teşvik edilmesi gerektiği belirtilmiş, bunun için kamu alımları düzenlemelerinde yeniliğe gidilmesi, enerji verimliliğine dayalı yeşil alımları destekleyen hükümlerin getirilmesi ve AB ekonomisinin lokomotifi olarak görülen KOBİ lerin piyasaya daha fazla erişiminin sağlanması gerektiği vurgulanmıştır. 10 Tek Pazar Senedi ile ise, yukarıda sayılan hedeflere ulaşmada kamu alımları sisteminin verimliliğinin ve etkililiğinin artırılmasına yönelik bir reform sürecinin başlatılacağı açıklanmıştır. Söz konusu hedefler doğrultusunda başlatılan kamu alımları reform çalışmaları çerçevesinde hazırlanan taslak düzenlemelerin 2013 yılı sonunda değişikliklerle birlikte kabul edilerek yürürlüğe girmesi ve 2014 yılı ortasından itibaren Üye Devletlerce uygulanması beklenmektedir. 11 Bu çalışmada, kamu alımları alanında gerçekleştirilen söz konusu reform çalışmaları ile birlikte getirilmesi öngörülen başlıca yenilikler ele alınmaktadır Euröpean Cömmissiön (2011). Press Release-Mödernisatiön öf EÜ public pröcurement rules-faqs- MEMO/11/ /06/2011. Web sitesi: 7 Klasik alımlar için: Euröpean Cömmissiön (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on public procurement. Brussels, COM(2011) 896 final; Sektö rel alımlar için: Euröpean Cömmissiön (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on procurement by entities operating in water, energy, transport and postal services sectors. Brussels, COM(2011) 895 final; İ mtiyazlar için: Euröpean Cömmissiön (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the award of concession contracts. Brussels, COM(2011) 897 final. 8 Euröpean Cömmissiön (2010). Communication from the Commission, Europe 2020, A strategy for smart, sustainable and inclusive growth. Brussels COM(2010). 9 Euröpean Cömmissiön (2010). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the Economic and Social Committee and the Committee of the Regions: Towards a Single Market Act- For a highly competitive social market economy, 50 proposals for improving our work, business and exchanges with one another. Brussels COM(2010) Cömmunicatiön fröm the Cömmissiön, Euröpe 2020, A strateğy för smart, sustainable and inclusive ğröwth. s. 10, Dunne, M. (2013). New Develöpments in the Treatment öf Cöncessiöns and PPPs in the EÜ Directives. OECD-SIGMA Kamu Alımları Çalıştayı. 22 Mayıs Maliye Bakanlığ ı. Ankara. 12 Sö z könusu çalışma, Temmuz 2011/53 tarihli Avrupa Birliğ i ve Dış İ lişkiler Dairesi Bu lteni nde yayınlanmış ölan AB Kamu Alımları Sisteminde Reförm başlıklı yazının 2011 yılından sönra meydana ğelen ğelişmeler ışığ ında ğu ncellenmesi ile hazırlanmıştır. 2

5 1) Tanımlar ve kapsam AB kamu alımları sistemini düzenleyen 2004/18/EC ve 2004/17/EC sayılı direktiflerde yer alan tanımlar ve kurallara tabi olacak kuruluşları gösteren kapsam, AB kamu alımları sisteminde ortak bir dil kullanılması açısından önem taşımaktadır. Reformla, tanımlar konusunda paydaşlardan gelen talepler dikkate alınmakta; mevcut düzenlemelerde yer alan bazı muğlak tanımlara (özellikle sıkça şikayet konusu olan kamu sözleşmesi, kamu hukukuna tabi kurum/kuruluş gibi) açıklık getirilmekte ve karışıklığa neden olan uzun tanımlamalar kısaltılarak sadeleştirilmektedir. 13 Söz konusu çalışmalarda Avrupa Birliği Adalet Divanı nın (ABAD) tanımlara açıklık getirmek üzere verdiği kararlar da dikkate alınmakta ve hükümler Divan kararlarına uygun olarak düzenlenmektedir. 14 Ayrıca, direktiflerde yer alan mevcut tanımların yanı sıra, kamu alımları sistemine getirilen yeni kavramlara ( inovasyon, sertifika gibi) da düzenlemelerde yer verilmekte, yeni İmtiyazlar Direktifi ile, hizmet ve yapım imtiyazları daha açık bir şekilde tanımlanmaktadır. 15 Kapsam açısından getirilen yenilikler çerçevesinde ise, daha fazla kurum kapsama dahil edilmektedir. Bu çerçevede, kapsam dahilinde yer alan mevcut kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra, kamu kurumu/kuruluşu gibi hareket eden bağımsız kuruluşlar da (kamu basın-yayın kuruluşları, üniversiteler, sağlık sigortası fonları ve belediye teşebbüsleri gibi) ihale kurallarına tabi hale getirilmektedir. 16 Diğer taraftan, bazı sektörlerin, rekabeti sağladıkları gerekçesiyle, enerji, su, ulaştırma ve posta hizmetleri sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların alımlarını düzenleyen 2004/17/EC sayılı direktifin kapsamından çıkarılması hususu tartışılmaktadır. Öte yandan, gerekli görülmesi halinde, bazı yeni sektörlerin direktif kapsamına dahil edilmesi konusu değerlendirilmektedir. Bunların yanı sıra, direktiflerin kapsamının belirlenmesinde kullanılacak kriterlere ilişkin tartışmaların da reformla çözüme kavuşturulması beklenmektedir. Halihazırda, hangi kamu kurum ve kuruluşlarının düzenlemelere tabi olacakları, faaliyetlerine göre değerlendirilmekte ve kamu kuruluşu veya özel sektör kuruluşu olup olmadıkları, özel kuruluşlarsa münhasır hakka sahip olup olmadıkları gibi kriterler göz önünde bulundurulmaktadır. Bu bağlamda, kapsamın 13 Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s Euröpean Cömmissiön (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on public procurement. Brussels, COM(2011) 896 final. s Dunne, M. (2013). New Develöpments in the Treatment öf Cöncessiöns and PPPs in the EÜ Directives. OECD-SIGMA Kamu Alımları Çalıştayı-22 Mayıs 2013-Maliye Bakanlığı. Ankara. 16 Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s.10. 3

6 belirlenmesinde başka kriterlerin kullanılıp kullanılmayacağı hususları reformla tartışmaya açılmaktadır. 17 Diğer taraftan, şikayet konusu olan sözleşmelere ilişkin karışıklıklarının giderilmesi ve yanlış uygulamaların önüne geçilmesi amacıyla, direktiflere tabi olan bazı hizmet sözleşmeleri (A tipi sözleşmeler) ile direktif kurallarının sadece bir kısmına (değerlendirme kriterleri ve ihalenin verilmesi) tabi olan hizmet sözleşmeleri (B tipi sözleşmeler) birleştirilmekte ve her iki sözleşeme tipi için de standart kurallar getirilmektedir. 18 Ayrıca, sağlık, eğitim ve sosyal hizmetler alanındaki alımlara ilişkin kurallar esnetilerek, değeri Avro altında kalan söz konusu hizmetlere ilişkin alımlarda sadece şeffaflık ve eşit muamele ilkelerinin gözetilmesi yeterli görülmektedir. 19 2) İ stisnalar AB kamu alımları direktifleri, eşik değerleri üzerinde kalan kamu alımlarını düzenlemekle birlikte, bazı istisnalara da yer vermektedir. Söz konusu istisnaların bir kısmı AB kurucu antlaşmalarından, bir kısmı ikili ve uluslararası anlaşmalardan ve bir kısmı da siyasi tercihlerden kaynaklanmaktadır. Bunların yanı sıra, geçerliliğini yitirmiş istisnalar da bulunmakta ve bunların yürürlükten kaldırılması gerekmektedir. 20 Bu doğrultuda, reformla, direktiflerde yer alan istisnalar yeniden gözden geçirilmekte, AB nin uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan yükümlülükleri de dikkate alınarak güncellenmekte ve uluslararası anlaşmalarla uyumlu hale getirilmektedir. 3) İ hale usulleri Mevcut düzenlemelere göre, kamu alımları belirlenen ihale usulleri (açık ihale usulü, belli istekliler arasında ihale usulü, pazarlık usulü, rekabetçi müzakere usulü ve tasarım yarışması) 21 kullanılarak yapılmaktadır. Her ihale usulü için ayrı ve detaylı ihale kuralları belirlenmiştir. Ancak, söz konusu ihale usullerinin sözleşme değerine bakılmaksızın tüm alımlarda 17 Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s İbid, s Dunne, M. (2013). New Develöpments in the Treatment öf Cöncessiöns and PPPs in the EÜ Directives. OECD-SIGMA Kamu Alımları Çalıştayı-22 Mayıs 2013-Maliye Bakanlığı. Ankara. 20 Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s Euröpean Parliament and Euröpean Cöuncil (2004). Directive 2004/18/EC of the European Parliament and of the Council of 31 March 2004 on the Coordination of Procedures for the Award of Public Works Contracts, Public Supply Contracts and Public Service Contracts OJL 134. Mad. 1/11. s

7 uygulanması zorunluluğu, birçok kurala uyulması gereken ihale aşamalarını ve bürokratik süreci beraberinde getirmekte, bu durum da özellikle değeri düşük olan alımlarda ihale maliyetlerini ve iş yükünü artırarak sıkıntılara neden olmaktadır. 22 Bu doğrultuda, reformla, ihale kurallarının uygulanmasına ilişkin bazı esneklikler getirilmekte ve bürokratik süreçler kısaltılmaktadır. 23 Bu çerçevede, ihale usullerinin uygulanmasında uyulması gereken kurallar gözden geçirilerek ihale ilanları, ihale dokümanı içeriği, sertifikalar, ihale süreleri gibi kurallar yeniden düzenlenmekte; ihalelerde değerlendirme sıralaması esnetilmekte, önce tekliflerin mi yoksa isteklilerin mi değerlendirileceği idarelerin takdirine bırakılmaktadır. 24 Ayrıca, direktiflere göre sadece belirli ve istisnai durumlarda kullanılabilen pazarlık usulü nün uygulanabileceği alanlar genişletilmekte; yeni getirilen rekabetçi pazarlık (competitive negotiation) usulü ile idarelere, isteklilerle daha fazla müzakere yapma esnekliği tanınmaktadır. 25 Bunların yanı sıra, yeni bir usul olan innovasyon ortaklığı (innovation partnership) usulü kabul edilmekte ve bu çerçevede, idarelerle özel sektörün birlikte hareket etmesine ve yenilikçi ürün ve hizmetlerin geliştirilmesine imkan sağlanmaktadır. 26 İhale kurallarının uygulanmasından kaynaklanan idari maliyetlerin azaltılması için teknolojinin gelişimine bağlı olarak elektronik araçların (e-ihale, e-azaltma, dinamik alım sistemi, vb.) ihalelerde kullanımı yaygınlaştırılmaktadır. Buna göre, yeni düzenlemelerin yürürlüğe girmesinden sonra 4,5 yıl içerisinde Üye Devletlerin ihale sürecini elektronik ortama aktarmaları zorunlu hale getirilmektedir. 27 Halihazırda, buna yönelik olarak, Avrupa Komisyonu tarafından 11 Mart 2013 tarihinde yayımlanmış olan kitapta, elektronik araçların kullanımına ilişkin öneriler ile uygulama örneklerine yer verilmektedir. 28 Sınırlı idari kapasiteye sahip yerel/bölgesel idareler için ise, kamu alımları kuralları esnetilmektedir. 29 Yerel/bölgesel idareler için getirilen yenilikler çerçevesinde, idareler, ihaleler için ön ilan yapabilecekler, ön ilanı kullanan idareler ayrı bir ilan yapmak zorunda 22 Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s İbid. 24 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Dunne, M. (2013). New Develöpments in the Treatment öf Cöncessiöns and PPPs in the EÜ Directives. OECD-SIGMA Kamu Alımları Çalıştayı-22 Mayıs 2013-Maliye Bakanlığı. Ankara. 26 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Dunne, M. (2013). New Develöpments in the Treatment öf Cöncessiöns and PPPs in the EÜ Directives. OECD-SIGMA Kamu Alımları Çalıştayı-22 Mayıs 2013-Maliye Bakanlığı. Ankara. 28 Euröpean Cömmissiön (2013). E-procurement Golden Book of Good Practice. Prepared för DG Markt. 11 March Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s

8 kalmayacaklar ve sözleşmelerde taraflarla anlaşarak ihaleye ilişkin süreleri belirleyebileceklerdir. 30 4) Eşik değ erler AB kamu alımları düzenlemeleri, AB Üye Devletleri tarafından gerçekleştirilen ve AB düzeyinde tanımlanmış eşik değerler üzerindeki alımlar için uygulanmaktadır. Söz konusu eşik değerler, klasik sektör mal ve hizmet alımları için Avro; yerel/bölgesel yönetimlerin mal ve hizmet alımları için Avro ve yapım işleri için Avro dur. 31 Sektörel alımlarda ise; mal ve hizmetler için Avro ve yapım işleri için Avro dur. 32 Finansal krizin de etkisiyle, reform sürecinde AB de eşiklerin yeniden değerlendirilmesi tartışmaları ortaya çıkmış, bazı Üye Devletler söz konusu eşiklerin düşürülmesini savunurken, genel eğilim eşik değerlerin artırılması yönünde olmuştur. 33 Söz konusu eğilimin oluşmasında paydaşlar tarafından dile getirilen görüşler etkili olmuştur. Buna göre, eşik değerlerin düşürülmesini savunanlar, eşik değerlerin artırılması durumunda birçok ihale AB eşik değerleri altında kalacağından, direktif kurallarına tabi ihale sayısının azalmasından endişe duymaktadır. 34 Eşik değerlerin düşürülmesi ise, AB kurallarına tabi ihale sayısını artıracak, böylece daha fazla ihale AB kamu alımları sistemi içerisinde yer alacak ve alımlar yoluyla AB düzeyinde gerçekleştirilen kamu harcamalarının izlenmesi ve denetlenmesi kolaylaşacaktır. Buna karşılık, eşik değerlerin artırılmasını savunan genel yaklaşım ise, eşik değerlerin düşük olması durumunda, ihale değeri küçük de olsa büyük de olsa AB eşik değerleri üzerinde kalan tüm ihaleler AB kurallarına tabi olacağından, idarelerin ihale maliyetleri ve iş yükü artmaktadır. Böylece, değeri düşük olsa da AB kurallarına tabi olan ihaleler, bir taraftan, KOBİ lerin sırf maliyetlerinden dolayı ihalelere katılamamalarına neden olmakta, diğer taraftan da, maliyetleri nedeniyle sınır-ötesi talebi azaltmakta ve sonuçta, kamu alımları piyasasının potansiyelinden yararlanılamamaktadır. Her iki durumda da düşük eşik değerler, ihalelere yeterli sayıda isteklinin katılması önünde engel teşkil ederek sağlıklı bir rekabet ortamının oluşmasını engellemektedir Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön public pröcurement. s Euröpean Cömmissiön (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on Procurement by Entities Operating in Water, Energy, Transport And Postal Services Sectors. Brussels COM(2011) 895 final. s Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s İbid. 35 İbid, s. 9. 6

9 Bu çerçevede, kamu alımları alanındaki reformla, yukarıdaki tartışmalar çözüme kavuşturulmaya çalışılmakta ve Avrupa Komisyonu na eşik değerleri revize etme yetkisi verilerek, Komisyon AB nin taraf olduğu DTÖ Kamu Alımları Anlaşması eşik değerleri ile AB eşik değerlerinin uyumunu sağlamakla görevlendirilmektedir. 36 5) Eşik değ erler altında kalan alımlar AB Üye Devletlerinin küçük nitelikteki yerel/bölgesel idarelerinin alımları, genel olarak AB eşik değerlerinin altında olmakta ve bu bağlamda, AB direktiflerinin kapsamı dışında kalmaktadır. 37 Ancak, ABAD kararları uyarınca, gerek eşik değer üzerindeki gerekse altındaki tüm alımlarda şeffaflık, ayrımcılık yapmama, rekabet edebilirlik gibi temel AB ilkeleri ve kurallarının gözetilmesi gerekmektedir. Ancak, özellikle finansal krizin etkisiyle, Üye Devletler ülke çıkarlarının korunması ve ekonominin canlandırılması amacıyla eşik ihalelerden giderek daha fazla yararlanmakta ve bu çerçevede, ihalelerde daha çok yerli isteklilerin yer aldığı eşik altı alımlara başvurmaktadır. 38 Söz konusu durumun sonucu olarak, AB kuralları yerine ulusal mevzuatlar uygulanmaktadır. Ancak, her ne kadar bu husus AB İç Pazarı nın işleyişi açısından önem teşkil etse de, eşik altı alımların reform kapsamında düzenlenmesi öngörülmemektedir. Bunun yerine, paydaşlardan gelen talepler üzerine, eşik altı alımlara ilişkin olarak Avrupa Komisyonu tarafından kılavuzlar yayımlanması öngörülmektedir. 39 6) Kamu-Kamu İ şbirlikleri AB kamu alımları mevzuatında du zenlenmeyen, ancak ABAD kararları çerçevesinde ele alınan kamu-kamu işbirlikleri ; kamu idarelerinin, kendi kuruluşlarından doğrudan alım yapmak veya diğer kamu idareleri ile işbirliği kurmak suretiyle kamu hizmeti sunmalarına dayalı işbirliklerini ifade etmektedir. 40 Ancak, söz konusu işbirliklerinin mevzuatla düzenlenmemiş olması, AB kamu alımları kurallarına tabi olması gereken bazı alımların kamukamu işbirlikleri çerçevesinde değerlendirilerek, kamu alımları kuralları dışına çıkılmasına 36 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön public pröcurement. s Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s İbid. 39 İbid. 40 Euröpean Cömmissiön (2011). Commission Staff Working Paper concerning the Application of EU Public Procurement Law to Relations Between Contracting Authorities (Public-Public Cooperation). SEC(2011) 1169 final. Brussels s. 4. 7

10 neden olmaktadır. 41 Bu bağlamda, idareler arasında yapılan alımların hangilerinin AB direktiflerine tabi olacağı hususu son yıllarda AB nin gündemini oluşturan tartışmalardan biridir. ABAD kararları uyarınca, idarelerin kendilerine bağlı teşebbüslerinden yaptıkları alımlar ile bir başka idareden yapılan alımlar AB Direktiflerine tabi değildir. Diğer taraftan, bir idareye ait kamu hizmeti yetkisinin bir başka idareye devredilmesi suretiyle kurulan kamu-kamu işbirlikleri de direktiflerin kapsamı dışında bırakılmıştır. Ancak, ABAD, çoğunlukla ülkeden ülkeye ve hatta idareden idareye göre değişen kararlar verdiğinden, idareler, hangi durumun kamu-kamu işbirliği olduğu konusunda sıkıntıya düşmekte ve yanlış uygulamalar sonucunda Üye Devletler ABAD da yargılanmaktadır. 42 Halihazırda, Avrupa Komisyonu tarafından kamu alımları kurallarının ihlal edilmesine ve Üye Devletlerin ABAD tarafından yargılanmalarına neden olan bu muğlak alana açıklık getirmek üzere 2011 yılında yayımlanan bir çalışma belgesi 43 yer almakta olup, hangi durumların kamukamu işbirliği sayılacağı ve direktif kapsamı dışında değerlendirileceği açıklanmıştır. Buna göre, bir alımın kamu-kamu işbirliği sayılabilmesi için; idarelerin %100 kamu sermayeli ve kar amacı gütmeyen kendi kuruluşlarından alım yapmaları, alım karşılığında bir ödeme yapmamaları, idarelerin kendi kuruluşları üzerinde kontrol yetkilerinin olması ve idareler arasındaki işbirliğinde hak ve yükümlüklere dayalı iş bölüşümünün yapılması temel koşullarının sağlanması gerekmektedir. 44 Reform çerçevesinde, direktiflerin kapsamı dışında kalan söz konusu işbirliklerinin klasik alımlar direktifinde düzenlenmesi ve böylece hangi hususların kapsam dışında yer aldığı hangi hususların direktiflere tabi olduğu konusuna açıklık getirilmesi öngörülmektedir. 45 7) Sö zleşmelerin uyğulanması Mevcut kamu alımları direktiflerinde, ihale sözleşmelerinin imzalanmasına kadar olan süreç düzenlenmekte, sözleşmelerin uygulanması hususu ise Üye Devletlerin ulusal düzenlemelerine bırakılmaktadır. AB düzeyinde ihale uygulama aşamasını düzenleyen kuralların olmaması, sözleşmelerin uygulanması sırasında yapılan değişikliklerin (yüklenicinin değişmesi, 41 Alican Benlialper, N. (2011). AB Kamu Alımları Mevzuatında Muğ lak Alan: Kamu-Kamu İ şbirlikleri. Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Bülteni. Kasım Sayı: 57. s Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Cömmissiön Staff Wörkinğ Paper cöncerninğ the Applicatiön öf EÜ Public Pröcurement Law tö Relatiöns Between Cöntractinğ Authörities (Public-Public Cööperatiön), SEC(2011) 1169 final, Brussels, Alican Benlialper, N. (2011). AB Kamu Alımları Mevzuatında Muğ lak Alan: Kamu-Kamu İ şbirlikleri. s Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s

11 sözleşmenin esaslı unsurlarında değişiklik, vb.) veya öngörülemeyen durumların ortaya çıkması karşısında Üye Devletlerin birbirinden farklı uygulamalara gitmesine neden olmaktadır. 46 Farklı uygulamalara örnek olarak, AB kurallarının ihlal edildiği ihalelerin iptal edilmesi zorunlu iken, bazı Üye Devletlerin mevzuatlarının iptali öngörmemesi gösterilebilir. Bu durum, ülkeler arasındaki ihalelerde karşılıklı sorunlara neden olmaktadır. 47 Bu doğrultuda, kamu alımları reformu çerçevesinde, AB düzeyinde standart uygulamaların sağlanması amacıyla, sözleşmelerin uygulama aşamasına ilişkin ülkelerin politika önerileri alınmış olup, uygulama aşamasında sözleşme hükümlerinin değiştirilmesine yönelik olarak direktiflerde ayrı kurallar düzenlenmektedir. 48 8) İ mtiyazlar Reform kapsamında getirilen yeniliklerden bir diğeri, mevcut 2004/18/EC sayılı klasik alımlar direktifinde yer alan, ancak ihale edilmesine yönelik hükümlerin ayrıntılı olarak düzenlenmediği imtiyazlara ilişkin ayrı bir direktif hazırlanmasıdır. Söz konusu yeni direktif ile, imtiyazların tanımından kaynaklanan karışıklıkların önlenmesi, imtiyazlara ilişkin yasal boşluğun kapatılması ve daha fazla isteklinin ihalelere katılımının sağlanması amaçlanmaktadır. 49 Bu çerçevede, yeni düzenlemeyle, hizmet ve yapım imtiyazları detaylı olarak tanımlanmakta ve imtiyazların ihale edilmesine ilişkin detaylı hükümler belirlenmektedir. Yapım imtiyazları için geçerli olan hükümler, daha önce düzenlemelerde yer almayan hizmet imtiyazları için de geçerli hale getirilmektedir. İmtiyaz sözleşmelerinde karışıklığa neden olan riskler, daha açık bir şekilde yer almakta, imtiyaz sözleşmelerinin azami süreleri belirlenmektedir. Ayrıca, yapım ve hizmet imtiyazları için aynı eşik değerler belirlenmekte ve Avro ve üzerindeki alımlar için AB düzenlemelerinin uygulanması öngörülmektedir. 50 Değeri Avro üzerinde olan, ancak Avro eşik değerinin altında kalan hizmet imtiyazları için ilan yapılması zorunluluğu getirilmektedir. 51 Ayrıca, klasik alım sözleşmelerinden farklı olarak, 46 Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s İbid. 48 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Euröpean Cömmissiön (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the award of concession contracts. Brussels COM(2011) 897 final. s İbid. s İbid. s

12 imtiyaz sözleşmelerinde ihale süreleri daha fazla uzatılabilmekte ve daha esnek değerlendirme kriterleri kullanılabilmektedir. 52 Diğer taraftan, mevcut düzenlemelerde imtiyazlar sadece klasik alımlarda kullanılabiliyorken, yeni direktifte sektörel alımlar için de imtiyaz sözleşmelerinin kullanılması mümkün hale getirilmektedir. Ancak, söz konusu sektörlerden biri olan su sektörü, Üye Devletlerden gelen itirazlar üzerine imtiyazlar direktifi kapsamından çıkarılmış olup, söz konusu karar Avrupa Komisyonu tarafından 21 Haziran 2013 tarihinde yayımlanmıştır. 53 9) KOBİ lerin desteklenmesi AB nin politika öncelikleri arasında, ekonominin lokomotifi olarak görülen Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ ler) desteklenmesi yer almaktadır. 54 KOBİ ler, özellikle finansal kriz nedeniyle olumsuz etkilenen AB ekonomisinin canlandırılmasında ön plana çıkmıştır. Bu çerçevede, KOBİ lerin yeni iş alanları yaratma, büyümeye katkıda bulunma ve inovasyonu teşvik etme potansiyelinden yararlanılması öngörülmektedir. 55 Bu doğrultuda, kamu alımları reformu ile, KOBİ lerin ihalelere daha fazla katılmaları amaçlanmakta ve ölçeğine bakılmaksızın tüm AB işletmelerinin kamu alımları piyasasına erişimlerinin kolaylaştırılması öngörülmektedir. 56 Reform adımları, temel olarak, Avrupa Komisyonu nun 2008 tarihli KOBİ lerin desteklenmesine ilişkin çalışması 57 çerçevesinde şekillendirilmektedir. Bu çerçevede, KOBİ lerin ihalelere katılımlarının artırılmasına yönelik yenilikler; KOBİ lerin alımlardaki idari maliyetlerinin azaltılması, AB düzeyinde ve ulusal düzeyde tabi olunan kuralların esnetilmesi ve KOBİ lere yönelik pozitif ayrımcılık uygulamalarının getirilmesi olarak sıralanabilir. 58 Söz konusu yenilikler doğrultusunda, KOBİ ler ihalelere sadece beyana dayalı olarak başvuru yapabilecek, son dört yılda sunmuş oldukları güncel belgeleri yeniden beyan 52 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön the award öf cöncessiön cöntracts. s Statement by Cömmissiöner Michel BARNİER ön the exclusiön öf water fröm the Cöncessiöns Directive. 21 June Web sitesi: _water-öut-öf-cöncessiöns-directive_en.pdf. 54 Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s İbid. 56 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Euröpean Cömmissiön (2008). Commission Staff Document - European Code of Best Practices Facilitating Access by SMEs to Public Contracts. Brussels SEC(2008) Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s

13 etmek zorunda olmayacak, KOBİ lerden ihale sözleşme değerinin üç katından fazlası bir ciroya sahip olmaları istenemeyecek ve idareler, KOBİ lerin ihalelere katılımlarını kolaylaştırmak üzere alımları parçalara bölerek yapacaklar; bölerek alım yapmayan idareler gerekçelerini açıklamak durumunda kalacaklardır ) Kamu alımları piyasasında rekabet Rekabet, AB kamu alımları sisteminin en temel unsuru olup, gerek girişimcilerin eşit koşullarda piyasaya erişimlerinin sağlanması, gerekse kamu kaynaklarının verimli kullanılması açısından önem taşımaktadır. 60 Rekabet, finansal krizin etkisiyle, idarelerin daha düşük fiyatlarla alım yapmaları ve dolayısıyla daha fazla isteklinin ihalelere katılımının artırılması açısından daha da önem kazanmıştır. Rekabetin artan önemine karşılık, kamu alımları direktiflerinde rekabetin sağlanmasına yönelik etkili kurallar yer almamaktadır. Bu durumun sonucu olarak, kamu alımları sisteminin sağlıklı işleyişi açısından önem taşıyan rekabet, zaman zaman ihlal edilmekte ve rekabet ihlalleri sadece Avrupa Komisyonu nun açıklayıcı belgeleri ve kılavuzları ile önlenmeye çalışılmaktadır. 61 Bu doğrultuda reformla, mevcut kamu alımları politikası yeniden gözden geçirilerek rekabetin sağlanmasına yönelik etkili kuralların yer alacağı bir düzenlemenin yapılıp yapılmaması tartışmaya açılmakta ve bu konuda çalışmalar yapılması öngörülmektedir. 62 Ayrıca, eşit koşullarda yarışan özel şirketlere rekabet ortamında verilmesi gereken fakat direktiflerle düzenlenmeyen münhasır hakların rekabeti bozucu etkilerinin tartışılarak, bu alanda düzenleme yapılıp yapılmayacağına karar verilmesi beklenmektedir. Atılacak somut adımlar arasında, ihalelerde rekabeti olumsuz etkileyen dil engellerinin kaldırılması, ihalelere daha fazla isteklinin katılması için sertifika ve diplomaların tüm Üye Devletlerde tanınırlığının sağlanması ve sınır-ötesi alımların yaygınlaştırılması hususları yer almaktadır ) Ü çu ncu u lkelerin AB kamu alımları piyasasına erişimi Reformla getirilmesi öngörülen bir başka yenilik, AB ye kamu alımları piyasalarını açmayan, AB ile kamu alımları alanında ikili anlaşması bulunmayan veya AB nin taraf olduğu uluslararası kamu alımları anlaşmalarına taraf olmayan üçüncü ülkelerin, AB kamu alımları piyasasına erişimlerinin kısıtlanmasına ilişkin düzenleme yapılmasıdır. Söz konusu girişim, AB düzeyinde 59 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s İbid. 63 İbid, s

14 faaliyet gösteren işletmelerin, AB kamu alımları piyasasının üçüncü ülkelerin kamu alımları piyasalarından daha açık olduğunu belirtmeleri ve üçüncü ülkelerin piyasalarında eşit koşullarda yarışamadıklarından şikayet etmeleri üzerine başlatılmıştır. 64 Bu çerçevede, Avrupa Komisyonu tarafından 21 Mart 2012 tarihinde AB Konseyi nin onayına sunulan bir taslak Tüzük 65 hazırlanmıştır. Söz konusu taslak Tüzük ile, finansal krizden olumsuz etkilenen AB isteklilerinin yeni kamu alımları piyasalarına erişimlerinin sağlanması ve yeni kurallarla ülke uygulamalarının standart hale getirilerek kamu alımları alanında ortak bir dış politika izlenmesi amaçlanmaktadır. 66 Bu çerçevede, sektörel alımları düzenleyen 2004/17/EC sayılı AB Direktifi nin halihazırda sadece sektörel alımlar için erişim kısıtlamasına imkan sağlayan 58 ve 59 uncu maddeleri yürürlükten kaldırılarak, yerine daha kapsamlı ve detaylı Tüzük hükümleri getirilmektedir. Erişim kısıtlaması, değeri Avro ve üzerindeki klasik alımlar, sektörel alımlar ve imtiyazları kapsamaktadır. 12) İ halelerde çevresel ve sösyal köşullar Kamu alımları alanındaki reformun temelini oluşturan Avrupa 2020 Stratejisi nde, idarelerce alımı yapılan mal ve hizmetlerde kalite, sosyal koşullar ve çevresel etki gibi hususların stratejik olarak kullanılması öncelikler arasında yer almaktadır. 67 Finansal krizin etkisiyle, çevresel koşullar ; enerji verimliliğinin sağlanması ve kamu harcamalarının azaltılması yönünden, sosyal koşullar ise; AB de artan işsizlik oranlarının azaltılması ve iş güvenliğinin sağlanarak istihdam piyasasının iyileştirilmesi yönünden önem kazanmıştır. Bu çerçevede, söz konusu koşulların ihalelerde kriter olarak kullanılması tavsiye edilmekte ve bu uygulamanın büyümeye olumlu etki edeceği, AB ekonomisini canlandıracağı düşünülmektedir. 68 Halihazırda, AB nin yeşil alım düzenlemeleri 69 uyarınca, idarelerin ihale tekliflerini değerlendirirken sadece fiyatı değil, satın alınacak mal ve hizmetlerin istihdama, kamu sağlığına, enerji tasarrufuna katkı sağlayıp sağlamadığını dikkate almaları gerekmektedir. Ancak, düzenlemelerde yer alan söz konusu kriterlerin ihalelerde nasıl değerlendirileceği ve 64 İbid, s Euröpean Cömmissiön (2012). Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the access of third-country goods and services to the Union s internal market in public procurement and procedures supporting negotiations on access of Union goods and services to the public procurement markets of third countries. COM(2012) 124 final. 2012/0060 (COD). Brussels Alican Benlialper, N. (2012). AB Kamu Alımları Piyasasının 3. Ü lkelere Kapatılmasına İ lişkin Yeni AB Girişimi ve Tu rkiye. Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Bülteni. Nisan-Mayıs Sayı: 62,63. s Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s İbid. 69 Ayrıntılı bilği için bkz. htm#maincöntentsec2. 12

15 kriterlerin tümünü yerine getirebilecek istekli sayısı dikkate alındığında, ihalelerde rekabetin nasıl sağlanacağı hususları tartışmalı olup, bunlara reform kapsamında çözüm getirilmeye çalışılmaktadır. Bu çerçevede, mevcut kamu alımları kuralları söz konusu kriterlerin uygulanmasına açıklık getirecek şekilde yeniden düzenlenmekte; düzenlemeler uyarınca AB veya uluslararası düzeyde sosyal ve çevresel sözleşmeler ile iş kanunlarını ihlal ettiği tespit edilen istekliler ihale dışı bırakılabilmekte; idarelere alım yapacakları mal, hizmet veya yapım işlerinde kalite belgeleri gibi çevre ve sosyal alanlarda sertifikalar talep etme hakkı getirilmektedir ) İ növasyön İnovasyon, reform kapsamında yer alan önceliklerden bir diğeri olup, idareler tarafından satın alınan mal ve hizmetlerin verimliliğinin ve kalitesinin artırılması açısından önem taşımaktadır. Özellikle bütçe sıkıntısı yaşayan Üye Devletler, daha az maliyetli ve daha yüksek kaliteli mal ve hizmet temini açısından inovasyona giderek daha fazla önem vermektedir. 71 Ancak, halihazırda alımların çok azında inovasyonun teşvik edilmesine ilişkin uygulamalar yer almakta; ihalelerde genellikle sözleşmelerin uygulanmasından kaynaklanabilecek risklerin azaltılmasına yönelik teşvikler sağlanırken, uygulama performansının artırılmasında inovasyonu teşvik edici önlemler öngörülmemektedir. 72 Bu doğrultuda, reform kapsamında, ihalelerde inovasyonun daha fazla teşvik edilmesi telkin edilmekte ve bu çerçevede getirilen yeniliklerden en önemlisi ticaret öncesi alımlar ın (precommercial procurement) yaygınlaştırılması girişimleri olmaktadır. 73 Esasen hazırlıkları 2007 yılında başlatılmış olan söz konusu alım modeli, henüz piyasaya sunulmamış mal ve hizmetlerin idarelerce satın alınmasına dayanmaktadır. 74 Bu yöntemde mal veya hizmetler değil, ihtiyaç duyulan mal ve hizmetlerin daha az maliyetli olmasını sağlayan ve teknolojik gelişmelerden yararlanarak yeni çözümler getiren araştırma ve geliştirme (AR&GE) faaliyetleri satın alınmaktadır. AR&GE faaliyeti sonucunda elde edilen mal ve hizmetler ise, daha sonra mevcut kamu alımları kurallarına göre satın alınmaktadır. 75 Reformla, kamu alımları kurallarının söz 70 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s İbid. 73 İbid, s Euröpean Cömmissiön (2007). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions-Pre-Commercial Procurement: Driving Innovation to Ensure Sustainable High Quality Public Services in Europe. COM(2007) 799 final. Brussels Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s

16 konusu modelin kullanımının yaygınlaştırılmasını sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmesi öngörülmektedir ) Yölsuzlukla mu cadele İhaleler, kamu sektörü ile özel sektörü bir araya getirmekte olup, ihale süreçleri çıkar çatışması, ayrımcılık veya yolsuzluk potansiyelini de içerisinde barındırmaktadır. 77 Mevcut kamu alımları düzenlemelerinde ayrımcılık yapma, çıkar çatışması ve yolsuzluk gibi hususlarda çok az sayıda hüküm bulunmakta; yolsuzlukla mücadele mekanizmaları tavsiye niteliğindeki açıklayıcı belgeler ve kılavuzlarla düzenlenmekte; yolsuzlukla mücadelede alınması gereken önlemler ve yaptırımlar Üye Devletlerin ulusal hukuklarına bırakılmaktadır. Ancak, AB düzeyinde bu konuda bağlayıcı hükümlerin bulunmaması, ihalelerde yolsuzluğun önlenmesine yönelik uygulama farklılıklarına neden olmaktadır. 78 Bu doğrultuda, reformla, AB düzeyinde adil ve standart kurallara dayalı uygulama birliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, yolsuzlukla etkili bir şekilde mücadele edilmesi için mevcut düzenlemeler gözden geçirilerek çıkar çatışması, yasadışı davranış, haksız çıkar sağlama, yolsuzluk gibi kavramlar ayrı hükümlerde düzenlenmekte, 79 ihbar mekanizması etkin hale getirilmekte 80 ve yolsuzluğu önlemeye ilişkin standart korunma önlemleri ve yaptırım mekanizmaları getirilmektedir. Ayrıca, Üye Devletler, ihalelerde şeffaflığın artırılmasına yönelik olarak ulusal mevzuatlarında düzenlemeler yapmaları konusunda uyarılmaktadır. 81 Bunun yanı sıra, kamu alımları sisteminin sağlıklı işleyişinin sağlanması amacıyla, Üye Devletlere ulusal düzeyde ihale kurallarının uygulanmasının izlenmesi, kontrolü ve dolayısıyla sistemin gözetiminden sorumlu bir kurum belirleme zorunluluğu getirilmektedir. Kamu alımları kurallarının doğru bir şekilde uygulanması ve uzmanlaşmanın sağlanması konusunda, kamu alımları alanında çalışan personele, iş çevrelerine ve KOBİ lere yönelik eğitimlerin artırılması ve kamu alımları alanında yasal ve teknik destek sağlayan mükemmeliyet merkezlerinin kurulması tavsiye edilmektedir İbid. 77 Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s Green Paper ön the Mödernisatiön öf EÜ Public Pröcurement Pölicy-Töwards a Möre Efficient Euröpean Pröcurement Market. s Pröpösal för a Directive öf the Euröpean Parliament and öf the Cöuncil ön Public Pröcurement. s İbid. s

17 Sönuç AVRUPA BİRLİĞİ NDE REFORM ÇALIŞMALARI Yukarıda ana hatları sıralanan AB kamu alımları reformu, 1970 lerden bu yana ortak ilkeler ve standart kurallara dayalı bir AB kamu alımları sisteminin oluşturulması çabalarının bir parçasını teşkil etmektedir. Söz konusu reformla, temel olarak, finansal krizden olumsuz etkilenen AB ekonomisinin canlandırılmasında, büyüme ve istihdam yaratma potansiyeli taşıyan kamu alımlarından yararlanılması amacı ön plana çıkmaktadır. Bu çerçevede, reformun içeriği, kapsam ve tanımlardan yeşil alımlara; KOBİ lerin ihalelerde desteklenmesinden yolsuzlukla mücadeleye kadar geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Reformda yer alan konu başlıkları ışığında, bir taraftan kamu alımları düzenlemeleri günün ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde güncellenmekte, diğer taraftan şimdiye kadar yapılan değişikliklere rağmen uygulamada çeşitli sıkıntılara neden olan sistem daha iyi işler hale getirilmeye çalışılmaktadır. Taslak düzenlemelerin yer aldığı reformun, amaçları gerçekleştirmede sonuç verip vermeyeceği gelecek dönemlerde anlaşılacaktır. 15

18 Kaynakça AVRUPA BİRLİĞİ NDE REFORM ÇALIŞMALARI - Alican Benlialper, N. (2011). AB Kamu Alımları Mevzuatında Muğlak Alan: Kamu-Kamu İşbirlikleri. Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Bülteni. Kasım Sayı: Alican Benlialper, N. (2011). AB Kamu Alımları Sisteminde Reform. Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Bülteni. Temmuz Sayı: Alican Benlialper, N. (2012). AB Kamu Alımları Piyasasının 3. Ülkelere Kapatılmasına İlişkin Yeni AB Girişimi ve Türkiye. Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Bülteni. Nisan-Mayıs Sayı: 62, Dunne, M. (2013). New Developments in the Treatment of Concessions and PPPs in the EU Directives. OECD-SIGMA Kamu Alımları Çalıştayı. 22 Mayıs 2013-Maliye Bakanlığı. Ankara. - European Parliament and European Council (2004). Directive 2004/18/EC of the European Parliament and of the Council of 31 March 2004 on the Coordination of Procedures for the Award of Public Works Contracts, Public Supply Contracts and Public Service Contracts OJL European Commission (2007). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions-Pre-Commercial Procurement: Driving Innovation to Ensure Sustainable High Quality Public Services in Europe. COM(2007) 799 final. Brussels European Commission (2008). Commission Staff Document - European Code of Best Practices Facilitating Access by SMEs to Public Contracts. Brussels SEC(2008) European Commission (2010). Communication from the Commission, Europe 2020, A strategy for smart, sustainable and inclusive growth. Brussels COM(2010). - European Commission (2010). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the Economic and Social Committee and the Committee of the Regions: Towards a Single Market Act-For a highly competitive social market economy, 16

19 50 proposals for improving our work, business and exchanges with one another. Brussels COM(2010) European Commission (2011). Commission Staff Working Paper concerning the Application of EU Public Procurement Law to Relations Between Contracting Authorities (Public-Public Cooperation). SEC(2011) 1169 final. Brussels European Commission (2011). Green Paper on the Modernisation of EU Public Procurement Policy-Towards a More Efficient European Procurement Market. Brussels COM(2011) 15 final. - European Commission (2011). Press Release-European Commission Consults Public Authorities, Business and Civil Society on Access to External Public Procurement Markets. Brussels Web sitesi: &aged=0&language=en&guilanguage=en. - European Commission (2011). Press Release-Modernisation of EU public procurement rules-faqs-memo/11/ /06/2011. Web sitesi: - European Commission (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on procurement by entities operating in water, energy, transport and postal services sectors. Brussels COM(2011) 895 final. - European Commission (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on public procurement. Brussels COM(2011) 896 final. - European Commission (2011). Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the award of concession contracts. Brussels COM(2011) 897 final. - European Commission (2012). Annual Public Procurement Implementation Review Commission Staff Working Document. Brussels SWD(2012) 342 final. s European Commission (2012). Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the access of third-country goods and services to the Union s internal market in public procurement and procedures supporting negotiations on 17

20 access of Union goods and services to the public procurement markets of third countries. COM(2012) 124 final, 2012/0060 (COD). Brussels European Commission (2013). E-procurement Golden Book of Good Practice. Prepared for DG Markt. 11 March htm#maincontentsec2. - Statement by Commissioner Michel BARNIER on the exclusion of water from the Concessions Directive. 21 June Web sitesi: _water-out-of-concessions-directive_en.pdf. 18

21 T.C. MALİ YE BAKANLİG İ AVRÜPA Bİ RLİ G İ VE DİŞ İ Lİ ŞKİ LER DAİ RESİ BAŞKANLİG İ Tel Faks E-Posta infö@abmaliye.ğöv.tr Web Sitesi T.C. Maliye Bakanlığ ı Özel Gündem de yer alan yazıların tümü ya da bir bölümü, izin alınmadan tekrarlanamaz, çöğaltılamaz, basılamaz, kaynak ğösterilmeden kullanılamaz. Özel Gündem de yer alan yazıların sörumluluğu yazarlara ait ölup Maliye Bakanlığı açısından bağlayıcılığı yöktur. 19