Bilecik Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık Özel İhtisas Komisyonu Toplantı Raporu

Transkript

1 Bilecik Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık Özel İhtisas Kmisynu Tplantı Rapru Bilecik İl Genel Meclisi Tplantı Salnu Bu raprun içeriği Özel İhtisas Kmisynu tplantılarında belirtilen görüş ve düşünceler ile luşturulmuş lup Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı nın görüşlerini yansıtmamaktadır. 1

2 Bilecik Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık Özel İhtisas Kmisynu Tplantı Rapru Bursa Eskişehir Bilecik illerini kapsayan TR41 Bölgesi için Dönemini kapsayan Bölge Planı Çalışmaları kapsamında iller özelinde ve sektörel bazda ihtisas kmisynları luşturulması planlanmıştır. Kalkınma Bakanlığı tarafından Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı na verilen yetki ile başlatılan bölge planı çalışmaları ile birlikte, bütün bölge illerinde Sanayi; Turizm; Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık; Çevre, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Ssyal Yapı, Mekânsal Gelişme ve Erişebilirlik alanlarında 6 ihtisas kmisynu luşturulmuştur. İlgili alanlarda illerin ve bölgelerin 2023 vizynu ele alınırken, rtaya knulan srunların, luşturulan strateji ve hedeflerin tüm bölgenin rtak ürünü lması amacıyla bölge paydaşlarının bu tplantılara en üst dizeyde katılım sağlaması hedeflenmiştir. Metdlji Katılımcı bir Bölge Planı luşturulması sürecinde sn derece önemli bir görev üstleneceği düşünülen özel ihtisas kmisynları tplantıları temel larak 3 turum üzerinden gerçekleştirilmiştir. İlk turumda, Ajans persneli tarafından bölge planı süreci ile ilgili katılımcılara bilgiler verilmiş; tplantıların amaç ve yöntemi hakkında acıkmalar yapılmıştır. Daha snra ilgili sektör kapsamında, dünya genelinde, ülke bazında, bölgesel ve il ölçeğinde yaşanan gelişmelerden bahsedilmiş, yine ajans persneli tarafından bölge planına altlık luşturması için hazırlanmış lan sektörel mevcut durum analizlerinin kısa sunumları yapılmıştır. Sunumların akabinde, katılımcılardan il ve bölge genelindeki yaşanan ve önümüzdeki 10 yıllık süreçte yaşanması beklenen temel gelişme ve eğilimleri rtaya kymaları istenmiştir. İlk turumda rtaya knulan temel gelişme ve eğimler ajans persneli tarafından sınıflandırılmış ve bir snraki turumda bu temel gelişme ve eğilimler Güçlü-Zayıf-Fırsat-Tehdit analizlerinde kullanılmıştır. Bir önceki turumda yapılan sınıflandırma, bu turumda ele alınan knuların daha daklı ve stratejik lmasına ön ayak lduğu söylenebilir. Wrld Cafe metdunun kullanıldığı GZFT analizlerinde, katılımcılar iki gruba ayrılmış lup, ilk aşamada birinci grubun ilin Güçlü lduğu ve Fırsatlarının bulunduğu alanları rtaya knması istenmiştir. Paralel larak diğer grubun da ilin Zayıf lduğu ve mevcut lan Tehditler kapsamında fikirlerini beyan etmesi beklenmiştir. Daha snra bu iki grup yer değiştirerek aynı knuları bu sefer de farklı grupların çalışması istenmiştir. Ajans persneli, bir önceki grupta rtaya knulan hususlar hakkında yeni gruba bilgi vermiş ve yeni gruptan gelecek yeni fikirleri sunmaları istenmiştir. Bu şekilde bütün kmisyn katılımcılarının her iki knu üzerinde görüşlerinin alındığı bir sistem luşturulmuştur. Tplantıların sn turumunda da, yine temel eğilim ve gelişmeler bağlamında güçlü-zayıf-fırsat ve tehditlerin de göz önüne alınarak gruplandırılan farklı iki kategri kapsamında, sektörel bazda önceliklerin, strateji ve hedeflerin belirlenmesi luşturmuştur. Tplantı katılımcılarından bu aşamada en az üç öncelik ve her ön altında en az iki strateji rtaya knması istenmiştir. Bu öncelikler ve stratejilerin -mümkün lduğunca- önceliklerin ve uygulama esaslarında önem arz eden hususların belirtilmesi istenmiş, stratejilerin gerçekleştirilmesi için var lan riskler ve gerekli lan şartların rtaya knulması ve yine ilgili knulara yönelik başarı göstergeleri, kurumsal-yasal ve mali çerçevenin katılımcılar tarafından çizilmesi istenmiştir. Bu turumda Wrld Cafe metdundan farklı lmak üzere belirlenen alanlarda katılımcılardan tecrübelerine göre gruplandırılmış ve bu kapsamda rtaya 2

3 knulan iki farklı kategride luşturulan iki grubun temel amaç ve hedefleri belirlemesi beklenmiştir. Daha snra da diğer gruptan isteyen katılımcıların ilgili knular hakkında öncelik ve stratejiler ile ilgili larak görüşlerini belirtmesi istenmiştir. Ajans persneli, yine bir önceki grup tarafından rtaya knulan temel amaç ve hedeflerin yeni gelen gruba sunumunu gerçekleştirmiş ve yeni gruptan gelen önerileri de eklenmiştir. Tam gün byunca süren bu kmisyn tplantıları snucunda ilgili sektörlere yönelik geniş kapsamlı bilgiler elde edilmiş lup, sektörlere yönelik temel eğilimler, GZFT analizleri, temel amaç ve hedefler dışında bölge planının mevcut durum analizlerinde kullanılmak üzere önemli bilgi ve eğilimler de elde edilmiştir. Bilecik Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık Özel İhtisas Kmisynu Oturumları 1. Oturum (Temel Eğilimlerin Ortaya Knulması) Bilecik Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık Özel İhtisas Kmisynu tplantılarında, ajans persneli tarafından yapılan bölge planı süreci, ihtisas kmisynlarının amaçları, usul ve esasları ile ilgili sektör özelinde yapılan mevcut durum analizi sunumlarından snra tüm katılımcılardan, beyin fırtınası yöntemi ile ilde ve bölgede sn dönemde yaşanan ve önümüzdeki 10 yıl byunca yaşanması beklenen temel gelişmeler ve eğilimler ile ilgili görüşlerinin rtaya knması istenmiştir. Bu kapsamda dile getirilen eğilimleri şu şekilde özetlemek mümkündür: Küçük işletmelerin birleşerek rta/ büyük işletmelere dönüşme gerekliliği, Üretilecek ürünlerin gıda sektörünün taleplerine göre belirlenmesi, Hem kaliteli hem de daha fazla üretim yapılması, Güvenli gıda üretilmesi için gereken kşullaran lan temiz su ve tprağın Bilecik te krunması, Fide yetiştiriciliğine önem verilmesi (gerek knvansiynel tarım gerek rganik tarım için) ve il dışı ticaretinin yapılması, Süs bitkileri fidancılığına önem verilmesi, Sebzecilikte iyi tarım uygulamasının yapılması, İl içinde alt bölgelere göre tarım planlamasının yapılması, Örtü altı tarımına kalitenin arttırılarak devam edilmesi ve alıcılar için tanıtımının yapılması, Üniversitelerin özellikle tarımdaki Ar-Ge çalışmalarına yğunlaşması ve bu bilgiyi üreticilerle paylaşması, Üniversitelerde uygulamaya dönük bilgiyle daha dnanımlı ziraat mühendisleri yetiştirilmesi ve buna uygun alanlarda istihdamının sağlanması, Tarım İl Müdürlüklerinde hastalık ve zararlılarla mücadeleyle ilgili birimlerin kurulması, Kırsal nüfusun yaşlanması, Tarımda istihdamda kadınların istihdamının artmasını sağlayacak önlemlerin alınması, İlaç kalıntılarının ölçümü gibi pahalı lan bir işlemin erişilebilir ve fiyat larak başvurulabilir düzeye getirilmesi, Organik ürünlerin pazarlanmasının garantiye alınması için sözleşmeli rganik tarım mdelinin luşturulması, Ormanların dğal rganik ürünlerinden faydalanılmasının sağlanması, Arazi tplulaştırılmasının yapılması, Süt sağım sistemlerinin, hayvan barınaklarının mdernize edilmesi, böylelikle süt veriminin artmasının sağlanması, 3

4 Hayvan yetiştiriciliğinin geliştirilmesi için gerek duyulan yem yetiştiriciliğine önem verilmesi gerekmekte, Tarımsal desteklemelerin genel desteklemeler larak değil spesifik sektörlerde yapılması. 2. Oturum (Temel Eğilimler Kapsamında GZFT Analizi) Tplantının bu bölümünde katılımcılardan, ilk turumda rtaya knan temel eğilimlerin ajans tarafından sınıflandırılması ile luşturulan ana başlıklar çerçevesinde Bilecik ili için tarım, tarıma dayalı sanayi ve rmancılık alanında güçlü ve zayıf yanları ile mevcut durumda ve ilerleyen dönemde karşılaşabileceği fırsat ve tehditlere yönelik görüşlerin belirtilmesi istenmiştir. İlk turumda rtaya knan temel eğilimler ve gelişmeler sınıflandırıldığında şu ana başlıklar rta çıkmıştır: 1. Gıda güvenliği / iyi tarım/rganik tarım/örtü altı 2. Tarımsal örgütlenme/kperatifçilik/ eğitim/ tplulaştırma /verimlilik /Ar-Ge 3. Kırsal kalkınma /ssyal yapı /göç /tarımda istihdam/ eğitim lanakları/ rman ürünleri Ortaya knan bu ana başlıklar çerçevesinde Bilecik iline ilişkin tarım, tarıma dayalı sanayi ve rmancılık alanındaki GZFT Analizi aşağıda yer almaktadır. 1-Gıda güvenliği / iyi tarım/rganik tarım/örtü altı A) GÜÇLÜ YÖNLER Tarıma dayalı sanayinin bulunması (süt işleme vb.), Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu nda Gıda Teknljisi bölümü lması ve aktif lması, İklimin ve arazinin çeşitli bitki üretimi için arazi uygunluğunun iyi lması, Kullanılmayan nadas alanında farklı tarımsal faaliyetler yapılabilir mesela rman ürünlerinin desteklenmesi, Tarımsal faaliyetlerin tarımsal sanayiye yönlendirilmesi için Organize Sanayi Bölgesi (OSB) nin lması avantaj lması, Sakarya Vadisi nde yapılan örtü altı tarımı, Büyük pazarlara yakın lması, Tarımda çeşitli ve küçük alt bölgeler lması, Bilecik tarımsal ürünlerinin tanıtımı için faaliyetlerin lması Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu nda Gıda Teknljisi Bölümü nün bu faaliyetler içinde lması (Örn, Gölpazarı kiraz tanıtımı), Makine ve ekipman sayısının iyi lması, Karlılığı düştüğünden daha az yapılıyr lmasına rağmen kültür balıkçılığı tecrübe birikiminin lması, Şerbetçitunun sadece Bilecik te yetişmesi, Şerbetçitu pazarının talep açığı lduğundan daha fazla üretimi yapılabilecek bir bitkisel ürün lması, Tpraksız tarım yapılması için seralardan yararlanılması, Hâlihazırda isim yapmış/markalaşmış tarımsal sanayi ürünlerinin lması (Örn. Pazaryeri helva ve bzası, Osmaneli ayva lkumu), Markalaşmaya aday tarım ürünlerinin lması (Örn. Bncuk fasulye) Bilecik ilinin eğitim düzeyinin iyi lması, Köylerin merkeze yakınlığından dlayı kırsal turizm için uygun lması (Bzcaarmut Göleti, Yenipazar Şelalesi), 4

5 Yenipazar, basınçlı sulama sistemi kullanılarak üretilen silajlık mısır, Yenipazar ilçesi hayvancılık yönünden güçlü lması (günde n tn gibi süt üretimi yapılması), Ürün deplanması için diğer iller tarafından da kullanılan sğuk hava deplarının lması. B) ZAYIF YÖNLER Tprak ve su analizlerinin yapılmaması (en yakın analiz yerlerinde Çiftçinin tarım ilacı knusunda eğitim almamasından dlayı ürünlerde ilaç kalıntı çıkması, Üreticilerin Ar-Ge ye öncelik vermemesi, Gıda güvenliği için analiz labratuvarı lmaması, Pestisit ve tarım ilaçlarının bilinçsiz kullanılması, reçetesiz tarım ilacı kullanımı, bayi denetimlerinin eksikliği, Su kirliliği nedeniyle bazı bölgelerde tprakta nitrat srunu lması, Gıda güvenliği eğitiminde tüketicinin bilinçsiz lması, Bitki çeşitliliği için adaptasyn denemelerinin eksikliği, Marmara bölgesi tümünde geçerli lmak üzere çeşitli ürünlerin çiftçilerin bilinçsizliği nedeniyle yanlış seznda üretimi yapılması, Organik tarım knusunda çğu çiftçide bilgi eksikliği var. Üretim, sertifikasyn, pazarlama aşamalarında nerelere başvuracağını bilmiyr Çiftçinin eğitim ve bilgi yetersizliği lması, Tarım gelirlerinin düşüklüğü nedeniyle kırsaldan göçün artışı, Üreticilerin bilinçsiz ilaç ve gübre kullanımı, İyi tarım uygulamalarının maliyetli lması. C) FIRSATLAR Osmanlı şerbeti, ayva lkumu, nar lkumu, bncuk fasulye, alaca karpuz, şerbetçitu ve benzeri ürünlerin ve türev ürünlerinin geliştirilmesi ve markalaşması, Osmanlı şerbetinin Bilecik şerbeti gibi ele alınması ve gıda sektöründe arma larak kullanılması, Şerbetçitunun çay vb. diğer şekillerde tüketim biçimlerinin luşturulması ve böylelikle tüketiminin arttırılması, İlde aktif bir Üniversite ve Tarım İl Müdürlüğü nün lması, Gezginci arıcılığın geliştirilebilir bir ptansiyeli lması, Bölgede tarımsal sanayinin geliştirilmesiyle tarımsal üretimin arttırılması, Sulama göletlerinin varlığı, İklim değişikliğinden dlayı luşan sıcaklık artışından dlayı yeni ürünlerin denenme lanağı ve ürün çeşitliliğinin arttırılması. D) TEHDİTLER Süt sektörünün belli şirketler tarafından dmine edilmesi, Süt sektöründe belirleyici unsurun fiyat lması (fiyat düştükçe üretimin düşmesi), Kaynağı bilinmeyen thumların fidelerin kullanımından dlayı üretimde hastalık ve zararlıların luşması, 5

6 Hayvancılık için rta büyüklükteki işletmelerden çk büyük işletmelere desteklemelerin verilmesi ve bu nedenle küçük/rta büyüklükteki işletmelerin hayvancılık knusunda etkin lamaması, Küçük ve rta ölçekli işletmeler için faiz desteğinin yetersiz lması. Hayvansal ürünlerin ithalatı, Kullanım suyu ve tprağın kirlenmeye devam etmesi, Sakarya ve Göksu nehri kirliğinin dğrudan ürüne işlemesinden dlayı gıda güvenliğini tehdit etmesi ve ileride yeni yatırımcıların gelmesini engelleyecek bir unsur luşturacak lması. 2-Tarımsal örgütlenme/kperatifçilik/ eğitim/ tplulaştırma /verimlilik /Ar-Ge A) GÜÇLÜ YÖNLER Bzüyük te arazi tplulaştırmasının başlaması, Nicel larak tarımsal örgütlenmenin (kperatif, birlik ve da sayısı) iyi lması, İlde şerbetçitu gibi endemik bitkilerle ilgili tür çalışmasının yapılması, Tarımsal örgütlenme altyapısının luşmuş lması (dalar, kperatifler, birlikler), Ljistik merkezin kuruluyr lması, Süt ürünleri işleyen mandıraların lması, B) ZAYIF YÖNLER Et kmbinası eksikliği, Tarımsal örgütlenmede halkın bilinç seviyesinin az lması, Tplulaştırmada çiftçilerin bilinç seviyesinin düşüklüğü, Örgütlenmeye dönük tplumsal krkunun tarımda örgütlenmeyi engellemesi, Örgütlenme kanununun yetersizliği (Örgüt yöneticilerinin srumluluk ve yetkilerinin az lmasından dlayı örgütü sahiplenmemeleri ve örgütlerin mali larak denetiminin lmayışı), Kperatif kurulmasında teşvik lmaması, Kperatifler kurulduktan snra rtakların ilgisiz davranmaları, Kperatif ve birliklerin dağınık yapısı ve belli bir sisteme bağlı larak çalışmaması, Kperatiflerin mali yapısının zayıf lması, Arazilerin parçalı lması nedeniyle üretim maliyetlerinin yüksek lması, Arazi tplulaştırması eksikliği, Arazi tplulaştırmalarının isteğe bağlı lması nedeniyle işlevsiz kalması, Tarımda desteklerin çk dağınık lması, Tarım kredi kperatiflerinin yetkisinin fazlalığı ve bu kperatiflere yapılacak düşük faizli kredi başvurusu için arazi/hayvan varlığı açısından asgari kşulların lması, Üretimin başından pazarlamaya kadar Ar-ge çalışmalarının yetersizliği, Hayvancılık yapan çiftçilerin uygulamalarla ilgili eğitim eksikliği ve buna karşı tarımsal danışmanlık verecek firmaların azlığı, Kperatiflerde prfesynel teknik yönetici ve teknik kamu denetçisi lmaması, Kperatiflerde prje takibi yapan teknik persnelin bölgenin yerlisi lmaması, Kırsal kesimde kadınlar için istihdam lanaklarının azlığı, Gıda güvenliği için üniversite- sanayi işbirliğinin azlığı, Ziraat mühendislerinin mesleki saygınlığının azalması, Kırsal kesimde düzenli gelirin lmamasından dlayı tarım dışı sektörlerin tercih edilmesi, 6

7 Labratuvar rtamında hammadde kntrlünün yapılmaması, Üniversitenin labratuvarının akredite lmamış lması ve halkın erişiminin lmayışı, Ziraat mühendislerinin sahada çalışma yapmalarının zrunlu lmaması ve alanlarında çalışmamaları, Bilinçsiz, yanlış ve gereksiz makineleşme lması, Yetiştirilen ürünlerin pazarlanma sıkıntısının lması, Çiftçilerin rganik tarım/iyi tarım gibi başvuru gerektiren knularda nereye nasıl başvuracakları knusunda bilgisiz lması, Tprak tahlilinin masraflı lması, ayrıca parçalı arazi var, arazi parçalı lunca da küçük alanlar için masraf verecek. Şerbetçi tu knusunda ne gibi ptansiyel lduğu knusunda yetersizlik var. Üniversite ile çalışma labilir. C) FIRSATLAR Kırsalda nüfus azalıyr ancak uzun vadede kullanılmayan araziler satıldığında bir nesil snra arazi tplulaştırmasına daha uygun hale gelebilmesi (Bu saptama, bazı katılımcılar tarafından fırsattan çk tehdit larak değerlendirildi) Bzüyük ilçe tarımda bir Ar-Ge birimi lması, Pazarlama adına Bzüyük sebze üreticileri birliğinin lması, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi nin bünyesinde Tarım Bilimleri ve Teknljileri Fakültesi nin açılmış lması. D) TEHDİTLER Örgütlerin rekabet gücünün azlığı (Aracı firmaların, fiyat rekabetinde verdikleri yüksek fiyatla kperatiflere göre daha rekabetçi lması), Tplulaştırılma gibi refrmların yapılamaması nedeniyle üretimde verim kaybı tehdidi, Kperatifçiliğin ve birliklerin dağınıklığı nedeniyle çiftçiler için maliyetli lması (çiftçinin daha fazla destek almak adına çk sayıda birliğe üye lmasıyla bu maliyetin daha da artması), Çiftçinin önünde prje yapması için bürkrasi engeli lması. 7

8 3-Kırsal kalkınma /ssyal yapı /göç /tarımda istihdam/ eğitim lanakları/ rman ürünleri A) GÜÇLÜ YÖNLER Zengin rmanlarında değerlendirilmeye uygun rman ürünlerinin ve endemik türlerin lması, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu na bağlı Gıda İşleme Bölümü lması, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi nin bünyesinde Tarım Bilimleri ve Teknljileri Fakültesi nin açılmış lması, İlde prje yazma kültürünün luşmaya başlamış lması ve prjelerin yazılıyr lması (Örn. Tarımda çban eğitim merkezi kurulması prjesi AB ye prje larak sunuldu), Halk eğitim merkezlerinin kırsal kalkınma knusunda tecrübesi, Orman ürünleri istihsalinde Bzüyük te kperatifin altyapısının iyi lması, Balcılığa uygun rmanların varlığı. B) ZAYIF YÖNLER Kırsal göçü durdurmak için gereken teşviklerin yetersizliği, Çiftçilerin eknmik durumlarının kötü lması, Kadınların ssyal güvencesinin lmaması, Genç nüfusun azlığı, Köydeki kulların kapanması ve taşımalı sisteme geçilmesiyle kırsaldaki yaşamın lumsuz yönde değişmesi, IPARD gibi kırsal kalkınma desteklerinin Bilecik i kapsamaması. C) FIRSATLAR Bilecik te üniversite nüfusunun lması, Ulaşım imkânlarının iyi lmasından dlayı kent imkânlarından da faydalanılarak çiftçilik yapılabilmesi, Yaygın eğitimler yluyla tarım eğitimi ve kırsal kalkınma yönünde eğitimler yapılması (Bilecik bezi dkuması gibi), Agr ve ek-turizme önem verilmesi, Bş rman arazilerinin uygun meyve ağaçları dikilerek değerlendirilmesi Orman ürünlerinin, sadece yerel halk tarafından tüketilmeyip ticarileştirilmesi. D) TEHDİTLER Kırsal hayatın çekiciliğinin azalması, Kırdan kente göçün devam etmesiyle şehirlerde vasıfsız işgücünün artması, bu nedenle meslek edindirme için ayrılan bütçenin artma ihtiyacı, Yerel kültürel çeşitlerin dışarı göç nedeniyle kayblması. Tplantının sn turumunda, tplantı katılımcılarından önceki iki turumda ele alınan knular üzerinde öncelik ve stratejiler geliştirilmesi beklenmiştir. Bunun için, katılımcılar katıldıkları kurumlar ve sektörlere göre iki gruba ayrılmış ve bu alanlarda öncelik ve stratejileri belirlemeleri istenmiştir. 8

9 Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık knusunda belirlenen iki grup şu şekildedir: 1. Gıda Güvenliği/İyi Tarım /Organik Tarım/Örtü altı 2. Tarımsal Örgütlenme/Verimlilik/Eğitim/Ar-Ge/Kırsal Kalkınma Daha snra her bir grupla luşturulan öncelik ve stratejiler, diğer grubun üyeleriyle paylaşılmış, nların da görüşlerine başvurularak öncelik ve stratejilere sn hali verilmiştir. Belirlenen gruplarda rtaya knulan öncelik ve stratejiler aşağıdadır: Grup 1. Gıda Güvenliği/İyi Tarım /Organik Tarım/Örtü altı Tematik Alan 1. Öncelik 1. Gıda güvenliği için İyi tarım ve rganik tarım yapılması İyi tarım ve rganik tarım uygulamalarının sertifikasyn sürecinin desteklenmesi Strateji 3 Knuyla ilgili tecrübe ve bilgi paylaşımının ve pilt uygulamaların lması. Labratuvar akreditasynu yapılması, mevcut labratuvarların uygunluğunun ve kullanılabilirliğinin arttırılması Gıda güvenliği eğitimleri (üretici, çalışan ve tüketiciye yönelik eğitimler) Öncelik 2. Tarım ve kırsal kalkınma knusundaki desteklerin krdinasynu ve entegrasynu (Tarım Bakanlığı, BEBKA, Tübitak vb.) Kurumlar arası krdinasyn ve iletişimin sağlanması Öncelik 3. Öncelik 4. Strateji 3 Strateji 5 Strateji 6 Organik tarım/iyi tarım pazarlama kanallarının geliştirilmesi Ürünler için deplama ve nakliye imkanlarının geliştirilmesi Yerel pazarlama ağlarının ve büyük marketlerde pazarlama ağlarının geliştirilmesi Güvenli gıda için temiz tprağın ve temiz suyun krunması Sulama suyu kaynağı larak kullanılan Göksu (Bursa dan), Sakarya (Eskişehir den) ve Karasu (Bzüyük ve Kütahya dan) nehirlerinin kirlenmesinin önüne geçilmesi. Belediyelerin atık su arıtma tesislerinin tamamlanması. (düzenli sanayilerde tesisler var) Hayvan atıklarının işleneceği bir tesisin yapılması (tprak kirliliğine karşı) Tarım ilaçlarının kntrllü satışı, kntrllü kullanımı ve bunun denetiminin sağlanması. Bitki besleme ve bitki kruma ürünleriyle ilgili çiftçi eğitiminin sağlanması Üretim aşamasında sağlıklı thum, fide ve fidan kullanımının teşviki 9

10 Strateji 7 Strateji 8 Biyljik mücadele yöntemlerinin teşvik edilmesi Tüketici örgütlerinin güvenli gıda knusunda örgütlenmesi. Öncelik 5. Seracılığın dört mevsim yapılması için gerekli fizibilitenin yapılması Ucuz kış ısıtmasının sağlanması (örn. Güneş panelleri) Öncelik 6. Organik hayvancılığın teşviki (bu tprağın dğallığına ve krunmasına da katkı sağlayan) Desteklerin geleneksel tarıma göre daha cazip lması, Grup 2. Tarımsal Örgütlenme/Verimlilik/Eğitim/Ar-Ge/Kırsal Kalkınma Tematik Alan 1. Tarımsal Örgütlenme Öncelik 1. Strateji 3 Tarımsal örgütlenmenin geliştirilmesi Kamu kurumlarının kurulan kperatif ve birliklerin sürdürülebilirliğini desteklemesi Örgütlenme knusunda üreticilerin uzun dönem kazançlarına yönelik bilinçlendirme yapılması Kperatiflerin prfesynel yöneticiler tarafından yönetilmesi amacıyla gerekli idari düzenlemelerin yapılması (Yöneticisinin ücretinin finansmanının kamu eliyle karşılanarak cazip hale getirilmesi için idari düzenlemelerin yapılması) Yaş meyve ve sebzenin brsasının kurulması Tematik Alan 1. Pazarlama Öncelik 1. Tarımsal ürünlerin pazarlanmasının geliştirilmesine yönelik çalışmaların yürütülmesi Üretici ile tüketici arasındaki aracıların minimum sayıya indirilmesinin sağlanması/bu süreçteki kşulların net larak knulması, kar ranlarının denetlenmesi Aracıların yeterli denetimi sağlanarak birlik ve kperatifler karşısında yarattığı haksız rekabetin rtadan kaldırılması Strateji 3 Ürünlerin pazarlanmasının klaylaştırılması için ulaşım imkânlarının güçlendirilmesinin sağlanması Pazarlama merkezleri kurulması, müşterinin birlikleri birarada bulabileceği ve ürüne klaylıkla ulaşabileceği nktaların kurulması 10

11 Strateji 5 Pazarlamada rekabet üstünlüğü sağlayan ürünlerin üretim sürecinin iyileştirilmesine yönelik kperatiflerin srumluluk almasının sağlanması, köylülerin birlik halinde uygulamaları sahiplenmesi Tematik Alan 2. Verimlilik Öncelik 1. Strateji 3 Tarımda verimliliğin arttırılması Meyvecilikte bdur yetiştiriciliğin ve pazara hitap eden ürünlerin ön plana çıkarılması Uluslararası pazar değeri lan ürünlerin öne çıkarılması Meyvecilikte yeşil gübrelemeye önem verilmesinin sağlanması Arazi tplulaştırılmasının sağlanarak girdi maliyetlerinin düşürülmesinin sağlanması Strateji 5 Bitkisel üretimde adaptasyn çalışması yapılmamış ürünlerin alana skulmasının yasaklanması, deneme yanılma yöntemiyle dikimin yasaklanması Strateji 6 Strateji 7 Üretim planlanması yerel düzeyde yapılması, mevcut durumda tarım arazilerinin takibi yapılıyr ama üreticinin başıbş bırakılmasının önlenmesi Yeşil gübreleme yapıldığında arazinin yıl bş kalmasının gerekmesi nedeniyle arazinin bş kaldığı dönemde ekeceği ürün için destek verilmesi lazım Tematik Alan 3. Eğitim Öncelik 1. Strateji 3 Strateji 5 Tarımda eğitimin geliştirilmesi Gerçek çiftçilerin bulunarak, köylü-çiftçi ayrımının yapılarak eğitimlerin bu kapsamda örgütlenmesi Üretim mettlarının yenileştirilmesi amacıyla pilt bölge belirlenmesi, bu knuda eğitimlerin üniversitelerce belirlenmesi Ortaöğretimde tarım uygulamalarına yönelik müfredatın luşturulması, yükseköğretimde ziraat mühendisinin idareci değil çiftçi lacağı bilinciyle yetiştirilmesi Eğitimin bedelli lması, fidenin çiftçiye bedelsiz verilmemesi, etkin lmayan teşviklerin kaldırılması Kadın çiftçilere yönelik eğitim prgramlarının uygulanması Tematik Alan 4. AR-GE Öncelik 1. Tarımda Ar-Ge faaliyetlerinin geliştirilmesi Gen bankası ve thum ıslahı çalışmalarının artırılması Üniversite bünyesinde bitkisel üretim ve hayvancılık sektörünün ihtiyaçlarına cevap verebilen labratuvar- test merkezi kurulması 11

12 Strateji 3 Bilecik in tarımsal ürün çeşitliliğinin rtaya çıkarılması amacıyla araştırmalar yapılması Endemik bitki ptansiyelinin belirlenmesi Tematik Alan 5. Kırsal Kalkınma Öncelik 1. Kırsal kalkınmayı sağlayacak tedbirlerin alınması Strateji 3 Strateji 5 Strateji 6 Agr ve ek-turizm knusunda tanıtımın artırılması ve göçün önlenmesi Kırsal bölgelere ulaşımın ve ssyal lanakların iyileştirilmesi Göçü engelleyici ssyal plitikaların uygulanması (SGK priminin ödenmesi) Üretime yönelik girdi maliyetlerini azaltıcı desteklerin getirilmesi Yatırım prjelerinde kırsal bölgelerin öncelikli hale getirilmesi, Tarım Bakanlığı nın desteklediği prjelerin kırsal bölgelerde yapılmasının cazip hale getirilmesi Kırsal bölgelerde uygun lan alanlarda yenilenebilir enerji kaynaklarının (biygaz, güneş enerjisi) yaygınlaştırılması Değerlendirme TR41 Bölge Planı hazırlık sürecinde luşturulan ihtisas kmisynları tplantılarının üçüncüsü lan Bilecik İli Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık Özel İhtisas Kmisynu tplantısında ilin knuyla ilgili stratejik paydaşları ve üniversite öğretim üyeleri bir araya gelmiştir yılına dönük larak knu çerçevesinde Bilecik ili için güçlü, zayıf yönleri ve fırsat-tehditleri rtaya kymuşlar, ana başlıklar altında da il için öncelik ve strateji önerilerini sunmuşlardır. Sıralanan öncelik ve stratejiler Bölge Planı 2023 için altlık luşturulmasında değerlendirilecektir. Verimli geçtiği katılımcılar tarafından dile getirilen tplantının devamı katılımcılar tarafından talep edilmektedir. 12

13 EK 1 Bilecik Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık Özel İhtisas Kmisynu Katılımcı Listesi Aşağıda isimleri belirtilen sektör temsilcileri Özel İhtisas Kmisynu Üyesi sıfatıyla tplantıya katılarak görüş, tespit ve önerileriyle kmisyn çalışmasına katkıda bulunmuşlardır. Tplantıda Bilecik ili tarım, tarıma dayalı sanayi ve rmancılık sektörlerinde beklenen eğilimler, tespit edilen güçlü ve zayıf yönler, fırsat ve tehditler ile öncelik ve stratejiler BEBKA tarafından kaydedilip derlenmiş lup ifadelerin içeriği katılımcıların bakış açısını yansıtmaktadır. Katılımcı Adı Kurum Gülçin AKGÖREN Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Pazaryeri Meslek Yüksek Okulu Hüseyin AKKAYA Yenipazar Kırmızı Et Üreticileri Birliği Oktay AYATAY Bilecik Orman İşletme Müdürlüğü Mehmet COŞKUN TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Bilecik Şubesi İ. Alparslan DANKAZ Bilecik İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Yrd. Dç. Dr. Alper Kürşat DEMİRKAYA Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu - Gıda Teknljisi Orhan ERGÜL Bilecik Ticaret ve Sanayi Odası Mehmet GÜL Pazaryeri Ziraat Odası Mesut KAPLAN Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu - Gıda Teknljisi Orhan KARALAR Bzüyük İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Ali KUTLU Bilecik Merkez Halk Eğitim Merkezi Temel LEVENT Bilecik İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Ali ŞAHİN Gölpazarı Ziraat Odası Ali ÜNAL Bilecik Süt Üreticileri Birliği Bülent ÜNVER Osmaneli Ziraat Odası Nurcan YARDIMCI Bilecik Ziraat Odası İrem YAZICI Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Pazaryeri Meslek Yüksek Okulu Mustafa YILDIRIM Yenipazar Ziraat Odası Bilecik İli Kırmızı Et Üreticileri Birliği Nt: Katılımcılar syadına göre alfabetik larak sıralanmıştır. 13