Akköy İlçe Raporu. dilsad.erkek

Transkript

1 2011 Akköy İlçe Raporu dilsad.erkek

2 1 İçindekiler 1. Akköy Hakkında Genel Bilgiler Toplumsal ve Kültürel Yapı Nüfus İdari Yapı Eğitim Sağlık Ekonomik Yapı ve Makroekonomik Göstergeler Tarım ve Hayvancılık Turizm AKKÖY İLÇESİ GZFT ANALİZİ... 19

3 Tablo Listesi Tablo yılı TÜİK ADNKS verilerine göre Akköy nüfusu... 4 Tablo 2. Belde ve köylerin nüfus durumu, İlçe Kaymakamlık Brifingi, Tablo 3.Akköy'de ikamet edenlerin nüfusa kayıtlı olduğu illere dağılımı, 2010 TÜİK ADNKS... 4 Tablo 4. Akköy nüfusunun yaş dağılımı, TÜİK, Tablo 5.İlçe genelinde okuma yazma durumu, cinsiyet ve yaş grubuna göre nüfus, TÜİK, Tablo 6.Bitirilen eğitim düzeyi, cinsiyet ve yaş grubuna göre belde/köyler nüfusu, 2010 TÜİK ADNKS... 7 Tablo 7.Bitirilen eğitim düzeyi, cinsiyet ve yaş grubuna göre il/ilçe merkezleri nüfusu Tablo 8. Okuma yazma kursları ile yıllara göre okuma yazma bilmeyenlerin sayısındaki değişim, İlçe Kaymakamlık Brifingi, Tablo 9. Akköy Toplum Sağlığı Merkezi personel listesi, İlçe Kaymakamlık Brifingi, Tablo yılı ikinci yarısında Aile Sağlık Merkezi ve Akköy Sağlık Merkezi'nde gerçekleştirilen işlemlerin sayısı, İlçe Kaymakamlık Brifingi, Tablo yılı ilk 6 aylık Akköy ilçesi yeşil kart durumu, İlçe Kaymakamlık Brifingi, Tablo 12.Akköy İlçesi özürlü kişi dağılımı, İlçe Kaymakamlık Brifingi, Tablo 13. İlçenin tarım arazilerinin dağılımı, TÜİK, Tablo 14. En çok üretilen tarım ürünlerinin üretim durumu, TÜİK, Tablo yılı en çok üretilen sebzelerin üretim miktarı, TÜİK, Tablo yılı en çok üretilen meyvelerin üretim miktarı, TÜİK, Tablo 17. İlçe Örtü altı sebze üretim miktarı, TÜİK, Hata! Yer işareti tanımlanmamış. Tablo yılında ilçede yetiştirilen kültür sığırlarının sayısı ve süt üretim miktarı, TÜİK, Tablo yılı küçükbaş hayvan sayısı ve üretilen süt miktarı, TÜİK, Tablo yılında hayvansal üretim miktarları, İlçe Kaymakamlık Brifingi, Tablo yılı kümes hayvanı sayısı, TÜİK, Tablo yılı ilçede en fazla sahip olunan tarımsal alet sayısı, TÜİK, Tablo 23. Akköy GZFT Analizi

4 3 1. Akköy Hakkında Genel Bilgiler 1877 yılında Osmanlı Devleti ile Rusya savaşı zamanında Kafkasya dan göç eden Dağıstanlılar tarafından kurulan Akköy ikinci bir göçmen grubu Çerkezler in de gelmesiyle Aziziye ve Sultaniye isimleri ile iki mahalle haline gelmiştir. Daha sonra kökü Yörük olan Uzunpınarlılar ve Kavakbaşılılar yöreye gelmiş ve yakınındaki Pamukkale nin ve bölgesinin beyazlığı dolayısıyla yöre Akköy ismini almıştır yılından itibaren köy muhtarlığı olan Akköy, 1971 yılında Belediye Teşkilatı kurularak tarihinde ilçe olmuş; tarihinde ise İlçe Teşkilatı kurulmuştur. İlçe Denizli iline 23 km mesafede Denizli nin AKKÖY kuzeyinde Ege Bölgesi nin iç kısmında bulunmaktadır. İlçe merkezi Çökelez Dağı eteklerinde düzlük bir arazide kurulmuş; doğusunda Karahayıt, Pamukkale; batısında Ada Köyü; güneyinde Yukarışamlı, Aşağışamlı Kasabaları; kuzeyinde ise Kavakbaşı Köyü ile çevrilidir. Yüzölçümü 188 dir. Yüzey şekilleri bakımından ilçe merkezi düzlük bir arazide kurulmuştur. İlçe ovası Sarayköy ve Denizli ovaları ile birleşmektedir. Akçapınar ve Belenardıç Köyleri dağlık alanda ilçe merkezi ve diğer yerleşim birimleri ovada kurulmuş olup, ilçenin kuzeyinin dağlarla kapalı olması, Gölemezli Kasabası ile 2 km mesafedeki Karahayıt Kasabasındaki sıcak su kaynaklarının etkisiyle ılıman bir iklime sahiptir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağmurlu bir iklime sahiptir. Sıcaklık dereceleri Denizli merkezden 2-3 derece daha fazladır. Yaz aylarında ortalama sıcaklık dereceler arasında seyretmekte, kış aylarında ise eksi değerlere pek düşmemektedir. İlçe merkezinin rakımı 235 metredir.

5 4 2. Toplumsal ve Kültürel Yapı 2.1 Nüfus Akköy nüfusu 2010 yılı verilerine göre toplam dir. bu nüfusun sı belde ve köylerde yaşarken, sı ilçe merkezinde yaşamaktadır. Nüfusun cinsiyete dağılımı ise yaklaşık olarak eşittir. Tablo yılı TÜİK ADNKS verilerine göre Akköy nüfusu İl/ilçe merkezleri Belde/köyler Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın İlçenin tek beldesi olan Gölemezli Beldesi nde 623 kişi yaşarken, ilçenin en kalabalık köyleri olan Belenardıç ve Yukarışamlı da ise sırasıyla 674 ve 592 kişi yaşamaktadır. Tablo 2. Belde ve köylerin nüfus durumu, İlçe Kaymakamlık Brifingi, 2011 YERLEŞİM MERKEZİ TOPLAM NÜFUS SAYISI Akköy İlçe Merkezi Gölemezli Beldesi 623 Akçapınar Köyü 288 Belenardıç Köyü 674 Çeşmebaşı Köyü 239 Kavakbaşı Köyü 310 Yukarışamlı Köyü 592 Toplam Nüfus Akköy de ikamet ettiği halde nüfusa kayıtlı olduğu il Denizli den farklı olan kişilerin sayısına bakıldığında ilçede Vanlı nüfusunun yüksek olduğu görülmektedir. Van ı, Konya, Afyon, Aydın ve Manisa gibi iller izlemektedir. Tablo 3.Akköy'de ikamet edenlerin nüfusa kayıtlı olduğu illere dağılımı, 2010 TÜİK ADNKS Nüfusa kayıtlı olunan il Denizli Van Konya Afyonkarahisar Aydın Manisa Isparta Akköy de İkamet eden Akköy Belde ve Köy nüfusu 50% Akköy İlçe Merkezi 50% Şekil 1. Akköy belde/köy nüfusu ve merkez nüfusu dağılımı

6 5 Tablo 4. Akköy nüfusunun yaş dağılımı, TÜİK, 2010 İlçe Yaş grubu Toplam Erkek Kadın Akköy Toplam yaş grubu yani çalışma çağına gelmemiş nüfusun toplam nüfus içindeki payı %22,56; yaş grubu arasındaki genç nüfusun toplam nüfus içindeki payı %15,14; yaş grubunda bulunan çalışma çağındaki nüfusun toplam nüfus içindeki payı %53,2; 65 yaş ve üzeri yaş grubundaki nüfusun toplam nüfus içindeki payı % 9,1 dir. 2.2 İdari Yapı İlçe, merkez ile birlikte sekiz yerleşim biriminden oluşmaktadır. Akköy Merkez ve Gölemezli olmak üzere iki belediyesi, Akçapınar, Belenardıç, Çeşmebaşı, Kavakbaşı ve Yukarışamlı köyleri olmak üzere beş köy bulunmaktadır. Yerleşim yerlerinden Akçapınar ve Belenardıç Köyleri dağlık alanda, diğer yerleşim birimleri ovada kurulmuştur. Gölemezli Kasabasında 27 Mart 1994 yılında Belediye Başkanlığı seçimleri yapılarak Belediye Teşkilatı kurulmuştur. Akköy ilçe merkezinde sekiz mahalle, Gölemezli Kasabasında ise bir mahalle bulunmaktadır.

7 6 2.3 Eğitim İlçede 6 yaş üstü nüfusun %7,1 i okuma yazma bilmezken %89,1 i okuma yazma bilmektedir. Okuma yazma bilmeyenlerin %78,4 ünü kadınlar oluştururken %76 sını ise 60 yaş üstü kişiler oluşturmaktadır. Tablo 5.İlçe genelinde okuma yazma durumu, cinsiyet ve yaş grubuna göre nüfus, TÜİK, 2010 Yaş grubu Cinsiyet Okuma yazma Okuma Bilinmeyen Toplam bilmeyen yazma bilen 6-13 Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Toplam Belde ve köylerdeki eğitim düzeyi Tablo 6 da verilmektedir. Buna göre ilçenin belde ve köylerinde okuma yazma bilmeyen oranının ilçe merkezine göre yüksek olduğu görülmektedir. En fazla eğitim düzeyinin ise ilkokul mezunu olduğu göze çarpmaktadır.

8 Yaş grubu Cinsiyet Okuma yazma bilmeyen Okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen İlkokul mezunu İlköğretim mezunu Ortaokul veya dengi okul mezunu Lise veya dengi okul mezunu Yüksekokul veya fakülte mezunu Yüksek lisans mezunu Doktora mezunu Bilinmeyen Toplam 7 Tablo 6.Bitirilen eğitim düzeyi, cinsiyet ve yaş grubuna göre belde/köyler nüfusu, 2010 TÜİK ADNKS 6-13 Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Toplam

9 Yaş grubu Cinsiyet Okuma yazma bilmeyen Okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen İlkokul mezunu İlköğretim mezunu Ortaokul veya dengi okul mezunu Lise veya dengi okul mezunu Yüksekokul veya fakülte mezunu Yüksek lisans mezunu Doktora mezunu Bilinmeyen Toplam 8 İlçe merkezinde eğitim düzeyinin belde ve köylere nispeten daha iyi durumda olduğu söylenebilir. Okuma yazma bilmeyenlerin sayısı 108 fakat bunların yarısından çoğunu 65 yaş üstü kadınlar oluşturmaktadır. En fazla ilkokul mezunu bulunurken, ilköğretim ve lise mezunlarının sayısı da belde ve köylere göre yüksektir. Tablo 7.Bitirilen eğitim düzeyi, cinsiyet ve yaş grubuna göre il/ilçe merkezleri nüfusu Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Toplam Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü de 1 Müdür, 1 Müdür Yardımcısı ile aynı binada hizmet vermektedir. İlçede 1 tane Sema Abdurrahman Anadolu Otelcilik Turizm Meslek Lisesi, 1 Lise, 4 İlköğretim Okulu olmak üzere toplam 6 okul bulunmaktadır. İlköğretim Okullarında 46 derslik, Lise ve Dengi Okul Müdürlüklerinde 27 derslik bulunmaktadır.

10 9 1- Sema Abdurrahman KARAMANLIOĞLU Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesinde: 1 müdür, 1 müdür başyardımcısı, 1 kadrolu müdür yardımcısı, 2 bölüm şefi, 43 öğretmen, 6 adet ücretli öğretmen, 427 öğrencisi vardır. Otel kısmında 6 adet usta öğretici çalışmaktadır. Bu okulumuzda 36 oda 75 yatak kapasiteli uygulama oteli bulunmaktadır. 2-Akköy Lisesi: 1 müdür, 1 müdür yardımcısı, 10 öğretmen, 1 sözleşmeli 657 4/B ve 2 adet sözleşmeli olmak üzere 13 öğretmeni, 1 hizmetlisi 121 öğrencisi vardır. Okul ilçe merkezinde olup bina ve altyapı yapı bakımından yeterlidir. 3-Merkez İlköğretim Okulu: 1 müdür, 1 müdür vekili, 9 öğretmen, 2 Adet 657 4/B li öğretmen, 1 öğretmen görevlendirme, 2 adet ücretli öğretmen olmak üzere toplam 14 öğretmen, 2 hizmetlisi ve 241 öğrencisi bulunmaktadır. Okul eğitim ve öğretim yönünden fiziki olarak yeterlidir. 75. Yıl Cumhuriyet ilköğretim okulu ile birlikte aynı binada ikili eğitim öğretim yapmaktadır Yıl Cumhuriyet İlköğretim Okulu: 1 müdür, 1 müdür yardımcısı, 9 öğretmen, 1 hizmetli ile eğitim öğretimine devam etmektedir. 174 öğrencisi bulunmaktadır. Okula Kavakbaşı köyünden 50 öğrenci taşınmaktadır. Okul binası 1. derecede depreme dayanıksız olduğu tespit edilmiş olup bina boşaltılmıştır. Merkez İlköğretim Okulu binasında ikili eğitim öğretim yapılmaktadır. 5-Gölemezli İlköğretim Okulu: 1 müdür,1 müdür yardımcısı, 6 adet kadrolu öğretmen, 4 adet 657 4/B Sözleşmeli, 1 adet ücretli öğretmeni vardır. 162 öğrencisi bulunmaktadır. Okula Belenardıç Köyü nün 4-8 sınıflarından 55 öğrenci taşınmaktadır. Çeşmebaşı Köyü nden ise 31 öğrenci yaya olarak okula gelmektedir. Okul fiziki bakımdan yeterlidir. Toplam 162 öğrenci bulunmaktadır. 6-Belenardıç Şehit Bekir Ertürk İlköğretim Okulu: 1 müdür yetkili öğretmen, 1 kadrolu öğretmen ve 1 sözleşmeli öğretmen bulunmaktadır. Ana sınıfı ve 1,2,3 sınıfları açıktır. Toplam öğrencisi 43 tür. 4-8 sınıflardan Gölemezli İÖO dan 55 öğrenci taşınmaktadır.

11 10 7-Akçapınar Köyü: İlçeye bağlı Akçapınar Köyü nde 1-8 sınıflarında toplam 21 kız, 24 erkek olmak üzere toplam 45 öğrenci olup, Denizli merkeze ve Uzunpınar Kasabası İÖO na taşınmaktadır. 1 müstakil ana sınıfı bulunmaktadır, 1 ücretli öğretmen vardır. 8-Yukarışamlı Köyü: İlçeye bağlı Yukarışamlı Köyü nde 1-8 sınıflarında 45 kız, 34 erkek olmak üzere toplam 79 öğrenci olup, köyde okul binası bulunmadığından Denizli Merkez ilçeye bağlı 3 km mesafedeki Develi Köyü İlköğretim Okulu na taşınmaktadır. Müstakil ana sınıfı bulunmaktadır. İlçe genelinde 2 taşıma merkezi okul olup, 3 yerleşim biriminden 262 öğrenci taşımalı eğitime tabidir. Taşınan tüm öğrencilere öğle yemeği verilmektedir. İlçemiz Belenardıç Köyü, Gölemezli Kasabası ve Çeşmebaşı Köyü nden taşımalı ortaöğretim kapsamında 9. sınıfa giden toplam 8 öğrenci taşınmakta ve öğle yemeği verilmektedir. 9- Halk Eğitim Müdürlüğü: Akköy Halk Eğitimi Merkezi müdürlüğü 22/09/1993 tarihinde açılmıştır. Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğünün kursları; Genel, Mesleki ve Teknik olmak üzere iki bölümden meydana gelir. 01- Eylül ile 15 Nisan 2011 Tarihleri arasında açmış olduğumuz Kurslardan; Tablo 8. Okuma yazma kursları ile yıllara göre okuma yazma bilmeyenlerin sayısındaki değişim, İlçe Kaymakamlık Brifingi, 2011 YILLAR / Okuma Yazma Bilmeyen Sayısı Çeşitli zamanlarda açılan 30 adet okuma yazma 1. kademe kursu ve seviye tespit sınavı sonunda 97 bayan, 53erkek toplam 155 kursiyerimiz okuma yazma öğrenerek belgesini almıştır. Ana Kız Okuldayız okuma yazma kampanyası çerçevesinde çalışmalar devam etmektedir. Mesleki Ve Teknik Kurslar: Denizli İŞ-KUR İl Müdürlüğü ile İMEP kapsamında Yüz ve Vücut Masajı, Kat ve Oda Temizleyicisi, Hasta ve Yaşlı Bakım, Örtü altı Sebze Yetiştiriciliği Kursları açılmıştır.

12 Sağlık Akköy Toplum Sağlığı Merkezi hizmet binası Sağlık Bakanlığı na aittir ve yaklaşık 2002 yılından itibaren kendi binasında hizmet vermektedir. Bina iki katlı olup kalorifer tesisatı ile ısınma sağlanmaktadır. 1.katta Akköy 1 ve 2 nolu Aile Sağlığı Merkezleri, 2.katta Akköy Toplum Sağlığı Merkezi hizmet vermektedir. Akköy Toplum Sağlığı Merkezi bu bölgelerde sadece koruyucu sağlık hizmeti vermektedir. Yukarışamlı Köyü Aile Hekimliği hizmetini Aşağışamlı Aile Sağlığı Merkezi nden, Akçapınar Köyü Aile Hekimliği hizmetini Uzunpınar Aile Sağlığı Merkezi nden almaktadır. 25 Aralık 2006 tarihinde Denizli ilinde Aile Hekimliği pilot uygulaması başladığından dolayı; Akköy hizmet bölgesinde 2 Aile Sağlığı Merkezi kurulmuş olup; bu merkezlerin hizmet bölgeleri; 1 Nolu Aile Sağlığı Merkezi 2 Nolu Aile Sağlığı Merkezi: Atatürk Mah. Sami Türel Mah. Adnan Menderes Mah. Fatih Mah. Fevzi Çakmak Mah. Oğuz Mah. Develi Köyü Mahmut Sönmez Mah. Karahayıt kas. Fevzi Çakmak Mah. Eymir Köyü Gölemezli Kas. Haytabey köyü Belenardıç Köyü Kavakbaşı Köyü Çeşmebaşı Köyü Tablo 9. Akköy Toplum Sağlığı Merkezi personel listesi, İlçe Kaymakamlık Brifingi, 2011 GÖREVİ PERSONEL SAYISI SORUMLU TABİP 1 1 DİŞ HEKİMİ 1 yok AİLE HEKİMİ 2 2 SAĞLIK MEMURU) 4 4 EBE (1 BELENARDIÇ VE 1 GÖLEMEZLİ SAĞLIK EVİ EBESİ ) 7 8 HEMŞİRE (SYDV DA GEÇİCİ GÖREVLİ) 1 1 ÇEVRE SAĞLIĞI TEKNİSYENİ 1 1 LABOTATUVAR TEKNİKERİ 1 1 TIBBİ SEKRETER 1 1 AİLE SAĞLĞI ELEMANI 2 2 ACİL TIP TEKNİKERİ (GEÇİCİ GÖREVDE) 2 2 ACİL TIP TEKNİSYENİ 4 4 HİZMETLİ 2 2 4/C İŞÇİ 3 1 ŞOFÖR 0 0

13 12 Tablo yılı ikinci yarısında Aile Sağlık Merkezi ve Akköy Sağlık Merkezi'nde gerçekleştirilen işlemlerin sayısı, İlçe Kaymakamlık Brifingi, Hasta Muayene Sayısı Hasta Sevki Sayısı Laboratuar Tetkiki Sayısı Enjeksiyon ve Pansuman Sayısı Adli Rapor Sayısı Aile Hekimi Değiştiren Kişi Sayısı Ölen Kişi Sayısı Toplam Doğum Sayısı Tablo yılı ilk 6 aylık Akköy ilçesi yeşil kart durumu, İlçe Kaymakamlık Brifingi, 2011 Toplam yeşil kartlı kişi sayısı 786 Yeşil kart almak için başvuran kişi sayısı 49 Yeşil kart alan kişi sayısı 47 Yeşil kartlı kişi sayısının, ilçe nüfusuna oranı % 14.0 İlçe nüfusu toplam Akköy Toplum Sağlığı Merkezi Tabipliği ve Akköy Aile Sağlığı Merkezi işbirliği ile İlçemiz merkez ve köylerinde, özürlü vatandaşlarımız tespit edilmiş olup; her birine ayrı ayrı Özürlüler Bilgi Formu düzenlenmiştir. Özürlü hastalar evlerinde ziyaret edilerek gerekli muayeneleri yapılmaktadır. Bölgede yatağa bağımlı 11 engelli vatandaş vardır yılı ilk altı aylık dönemde kayıtlı engelli sayısı 139 dur. Tablo 12.Akköy İlçesi özürlü kişi dağılımı, İlçe Kaymakamlık Brifingi, 2011 Yerleşim Birimi Akköy Kavakbaşı Yukarışamlı Çeşmebaşı Belenardıç Gölemezli Sayı Yerleşim Birimi Karahayıt Develi Haytabey Eymir Sayı

14 13 3. Ekonomik Yapı 3.1 Tarım ve Hayvancılık İlçenin ekonomisi genel itibariyle tarım ve hayvancılığa dayanmakta olup, tarım ürünleri olarak domates, zeytin, pamuk, hububat, nar ve şeftali yetiştiriciliği ve ilçenin dağlık yüksek kesimlerinde kekik üretimi önde gelmektedir. Sulama suyunun pahalı olması, giderlerin her geçen yıl yükselmesi buna karşın ürün fiyatlarının düşük olması üreticiyi büyük ölçüde mağdur etmektedir. Tarımda en büyük sorunlardan birisi girdi paritesi ve ürün giriş fiyatlarının devamlı değişerek çiftçinin zor durumda kalmasıdır. Kısa vadedeki fiyat değişkenleri gün bazında bazen % a varan değişiklik özelliklede düşüş gösteriyor ve bu da ürünlerin çiftçinin elinde kalmasına dolayısıyla hiçbir getirisinin olmasına neden oluyor. Genel olarak devlet yeni bir tarım politikası olarak desteklere başlamış olup, bölgeye yapılan tarımsal destekler pamuk hariç prim olarak yetersiz kalıyor. Tarım desteklenmesinin ürün bazlı olmasının tarımsal üretime katkısının büyük olacağı öngörülmektedir. Çiftçi örgütlenmeleri yetersiz olmasından faydalanarak özel sektör tarımsal pazara hâkimiyet kuruyor ve yerel üreticinin tarımdan elde ettiği gelir her geçen gün düşüyor. Tarım Dışı Meskün Alan da; Çayır Mer'a Alanı da; 1085 Tarıma Elverişli Arazi da; Orman Sahası da; Şekil 2. İlçe arazi dağılımı, İlçe Kaymakamlık Brifingi, 2011 Tütün stoklarının dünya genelinde azalması dolayısıyla talep artıyor ve ilçe halkının tütünden elde ettiği gelir artmakta ve gelecek yıllarda tütün üretiminde artış olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca ceviz ve badem satış fiyatlarında da kısmi olarak fiyat artışı söz konusu olduğu belirtildi. İlçenin ürettiği pamuk Denizli merkez ve TARİŞ tarafından alınmaktadır. İlçede toplamda dekar sulanabilir tarım arazisinde en önemli tarım ürünleri olarak; Sebze yetiştiriciliğinde Domates ilk sırayı almış ve domates üretimi kapalı örtü seracılık yapılmak suretiyle pazar oluşturmuştur. Domates talep edilme durumuna göre en çok Avrupa ve Rusya da pazara sunulmaktadır. Bunun yanında biber, patlıcan kavun ve karpuz üretimi İlçenin kendi ihtiyacını

15 14 karşılayacak kadar yapılmaktadır. Zeytin (Sofralık),Yağlık zeytin üretiminin yanında nar ve şeftali üretimi de son zamanlarda gelişmiş olup, pazarı oluşmuştur. Elma, badem, incir, kiraz, kayısı, ceviz, ayva gibi meyvelerinde üretimi yapılarak genelde il merkezi ve çevre ilçe pazarlarında satılmaktadır. Kavakbaşı Köyünde kontrollü zeytin fidanı çeşitleri üzerine üretim yapılmaktadır. Akköy İlçe Müdürlüğü faaliyet alanında Gölemezli Kasabasında 7 adet de toplam alanlı seralarda örtü altı yetiştiriciliği faaliyetleri sürdürülmektedir. Bu seraların tamamında domates üretilmekte olup, üretim ton büyüklüğündedir. İlçede Belenardıç Köyü nde 4 çiftçi 191,086 da alanda organik kekik ve ilçe merkezinde bir 38,15 da alanda organik nar üretimi yapmaktadır. Tarla bitkileri olarak en yaygın üretimi yapılan ürünler olarak kekik, buğday, arpa, dane mısırdır. Pamuk ve Haşhaş ise ilçede üretilen sanayi bitkilerindendir. Üretimi yapılan yem bitkiler ise silajlık mısır, mürdümlük, fiğ ve yoncadır. Bu yem bitkilerin çok olması hayvancılığı da desteklemektedir. İlçemiz Belenardıç Köyünde 4 çiftçimiz 191,086 da alanda organik kekik, İlçemiz Merkezinde Veli Vural isimli çiftçimiz 38,15 da alanda organik nar üretimi yapmaktadır. İlçemizde ekonomik olarak tarımı yapılan ve gelir elde edilen meyve, sebze ve tarla ürünleri sayısı 30 un üzerindedir. Bunlar arasında en fazla ekilen ve gelir getirenlerin durumları aşağıya çıkartılmıştır. Akköy Merkez ve ova köyleri arazilerinin büyük bir bölümü Adıgüzeller Barajı ndan gelen Pamukkale Sulama Kanalından, bir kısmı Sarayköy Sulama Kanalından, bir kısmı da Korucuk tan gelen Çürüksu Kanalından sulanmaktadır. Cindere Barajı nın sulamada kullanılmaya başlanmasıyla beraber sulama maliyetlerinin düşürülmesi hedeflenmektedir. Akköy Merkez ve ova köyleri arazilerinin büyük bir bölümü Adıgüzeller Barajından gelen Pamukkale Sulama Kanalından, bir kısmı Sarayköy Sulama Kanalından, bir kısmı da Korucuk tan gelen Çürüksu Kanalından sulanmaktadır. Sulamalar genellikle Sulama Birlikleri tarafından organize edilerek dekar ve ürünler baz alınarak salma sulama şeklinde yapılmaktadır. Pamukkale Sulama Kanalının İlçemiz hudutlarındaki ana kanal uzunluğu yaklaşık 20 km. Saray Sulama Kanalının İlçemiz hudutlarındaki ana kanal uzunluğu ise yaklaşık 12 km. dir.bu kanallar ile gerçekleşebilecek sulanabilir arazi varlığı ise İlçe Merkezinde da, Gölemezli Kasabası nda da, Yukarışamlı Köyü nde da, Çeşmebaşı Köyü nde da ve Kavakbaşı Köyü nde da olmak üzere toplam da. dır. İlçemizde yağmurlama ve damlama sulama yapılan alan mevcut değildir. Toplam Tarım Alanı (da) Sulanan Alan (da) Oranı % Sulanmayan Alan (da) Oranı % Şekil 3. İlçenin sulanan arazi dağılımı, İlçe Kaymakamlık Brifingi, 2011

16 15 Tablo 13. İlçenin tarım arazilerinin dağılımı, TÜİK, 2011 Yıl Toplam Ekilen tarla Nadas Sebze bahçeleri Meyve Alan(dekar) alanı(dekar) alanı(dekar) alanı(dekar) alanı(dekar) Tablo 14. En çok üretilen tarım ürünlerinin üretim durumu, TÜİK, 2011 Ürün adı Yıl Ekilen alan(dekar) Hasat edilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) Bugday (Diger) Arpa (Diger) Misir (Dane) Pamuk (Kütlü) Pamuk Tohumu (Çigit) Tablo yılı en çok üretilen sebzelerin üretim miktarı, TÜİK, 2011 Ürün adı Üretim(ton) Domates (Sofralik) Hiyar (Sofralik) 198 Karpuz 120 İlçede bulunan Tariş, 2 adet Tarımsal Kalkınma Kooperatifi tarımsal işbirliğini geliştirmek amacıyla işleyişine devam etmektedir. Fakat bu kooperatifler görevlerini etkin halde sürdürememektedirler.

17 Ürün adı Toplu meyveliklerin alanı(dekar) Üretim(ton) Ağaç başına ortalama verim(kg) Meyve veren yaşta ağaç sayısı Meyve vermeyen yaşta ağaç sayısı Toplam ağaç sayısı 16 Tablo yılı en çok üretilen meyvelerin üretim miktarı, TÜİK, 2011 Zeytin (Sofralik) Nar Zeytin (Yaglik) Üzüm (Sofralik- Çekirdekli) Üzüm (Sofralik- Çekirdeksiz) Armut Üzüm (Kurutmalik- Çekirdeksiz) Akköy İlçe Müdürlüğümüz faaliyet alanında Gölemezli Kasabasında 7 adet de toplam alanlı seralarda örtü altı yetiştiriciliği faaliyetleri sürdürülmektedir. Bu seraların tamamında domates üretilmekte olup, üretim ton büyüklüğündedir. İlçede halkın geçim kaynağı genel olarak büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık olmakla birlikte kendi ihtiyaçlarını karşılayacak kadar tarımsal üretimde yapılmaktadır. Son zamanlarda örtü altı seracılığın gelişmesi ve iyi sonuç elde edilmiş olması tarımla uğraşan halkı sera üreticiliğine teşvik etmektedir. Akköy ilçesi hayvan varlığı itibariyle 2011 verilerine göre büyükbaş hayvan sayısına ulaşarak eski yıllara göre %50 lik büyük bir artış kat etmiştir. Son yıllardaki mısır üretimindeki artış bu durumu tetiklemiştir. Büyük baş hayvan sayısındaki artış ilçenin süt üretimini arttırmıştır Yılı verilerine göre ilçede süt üretim miktarı litredir ve üretilen sütler büyük firmalar tarafından alınmaktadır ancak ilçede sütlerin bekleme aşamasında faydalanabileceği bir soğuk hava deposu bulunmamaktadır. Ayrıca ilçenin kendi imalatı olan Akköy süzme yoğurdu da yerel pazarlarda yer almaktadır. Kaymakamlık ilçe halkını hayvancılığa katılmaları konusunda teşvik ediyor ve destek veriyor.

18 17 Tablo yılında ilçede yetiştirilen kültür sığırlarının sayısı ve süt üretim miktarı, TÜİK, 2011 Yetişkin Genç-Yavru Toplam Sağılan hayvan sayısı (baş) Süt (Ton) ,024 Tablo yılı küçükbaş hayvan sayısı ve üretilen süt miktarı, TÜİK, 2011 Hayvan Adı Yetişkin Genç-Yavru Toplam Sağılan hayvan sayısı (baş) Süt (Ton) Koyun (Yerli) ,144 Keçi(Kıl) ,262 İlçede Belenardıç Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ve Akköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ne ait iki adet süt tankı bulunmaktadır. Bu tankların toplam kapasitesi litredir. Arıcılık da ilçenin hayvancılık faaliyetlerinde yeni yeni yer etmeye başlamıştır ve toplamda 780 tane kovan mevcuttur yılında iç piyasaya kg bal üretimi yapılmıştır. Tablo yılında hayvansal üretim miktarları, İlçe Kaymakamlık Brifingi, 2011 ÜRETİMİN CİNSİ ÜRETİM MİKTARI 2010 İnek Sütü ton Bal Üretimi 14,04 ton Tablo yılı kümes hayvanı sayısı, TÜİK, 2011 Hayvan Adı Mevcut sayı Yumurta Tavuğu 1.93 Hindi 300 Ördek 75 Tablo yılı ilçede en fazla sahip olunan tarımsal alet sayısı, TÜİK, 2011 Ürün adı Adet Kulaklı Traktör Pulluğu 435 Römork (Tarım Arabası) 435 Süt Sağım Makinası (Seyyar) 250 Traktör - İki Akslı (35-50 Bg) 225 Traktör - İki Akslı (70 Bg'Den Fazla) 183 Kimyevi Gübre Dağıtma Makinası 180 Hayvanla Ve Traktörle Çekilen Ara Çapa Makinası 150 Diskli Tırmık (Diskarolar) 140 Toprak Frezesi (Rotovatör) 135 İlçenin özel çevre koruma kapsamında olması nedeniyle ilçede yapılan faaliyetler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesindeki Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı ndan izin alınmaktadır. Bu kapsam çerçevesinde de ilçenin doğal ve biyolojik yapısını bozucu faaliyet içermesi nedeniyle izin

19 18 verilmeyen faaliyetler ilçenin özel çevre koruma alanı kapsamı dışındaki köy alanlarında yapılmaktadır. İlçede mevcutta bir tarımsal sanayi tesisinin olmamasının en önemli nedeni budur. 3.2 Turizm İlçenin bir diğer önemli geçim kaynağı termal turizmdir. 16/12/2006 tarihinde yaklaşık hektarlık alan Akköy- Gölemezli Termal Turizm merkezi ilan edilmiştir. Termal Turizm alanı içerisinde en büyük paya hektarda %38 pay ile Gölemezli Kasabası sahiptir. Karahayıt Kasabasının ilçeye 2 km mesafede olması nedeniyle Karahayıt daki otel, motel ve kaplıcaların ihtiyaçlarının büyük bir kısmını Akköy pazarından sağlamaktadır. Ayrıca Termal Turizm (kaplıcalar) ve mermer ocakları ilçe ekonomisine katkı sağlamaktadır. Karahayıt ve Pamukkale komşulukları nedeniyle Sarayköy'den Karahayıt Pamukkale istikametine gelip giden tur otobüslerinin güzergâhı Akköy içinden geçmektedir.

20 19 4. Akköy İlçesi GZFT Analizi 23 Kasım 2011 tarihinde Akköy İlçe Kaymakamlığı toplantı salonunda İlçe Kaymakamı, Merkez Belediye Başkanı, Belde Belediye Başkanı, İlçe Tarım Müdürü, İlçe Millî Eğitim Müdürü, köy muhtarları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörün temsilcileri katılmışlardır. Akköy İlçesi GZFT analizi sonucunda ilçenin tarımsal, turizm, sosyal ve kültürel durumunu ve sorunlarını görebileceğimiz verimli bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Ortaya çıkan sonuçlar Tarım ve Hayvancılık, Turizm ve Sosyo-kültürel ve Ekonomik Durum olmak üzere üç başlıkta incelenmiştir. Daha sonra GZFT analizi tablosu ekte yer almaktadır (Tablo 23). TARIM& HAYVANCILIK: Akköy ilçesi verimli tarım topraklarına sahiptir ve Sarayköy Ovası bütününde zeytin, pamuk, yonca, mısır, buğday ve nar başta olmak üzere birçok tarım ürününün ilçede üretimi yapılmaktadır. Ayrıca ilçede, Türkiye deki toplam kekik üretiminin % 10 gibi büyük bir oranı yapılmaktadır. İlçenin çevresindeki alanlarda nar ve kekik üretiminin yüksek olması da Akköy için büyük bir fırsat oluşturmaktadır. Özellikle son yıllarda ilçedeki seracılık faaliyetleri artmıştır ve ilçenin seracılık potansiyeli oldukça yüksektir. Akköy ün yüksek tarım potansiyelinin ve çeşitlenmesinin yanında, ilçede ürünlerin saklanabileceği hiçbir soğuk hava deposunun olmayışı ürünlerin pazara çıkma sürecinde sıkıntı oluşturmaktadır. Ayrıca ilçede kurutma tesisinin olmaması ilçedeki mısır üretimini olumsuz etkilemektedir. Sulama suyunun maliyetinin yüksek oluşu da seracılık ve tarım faaliyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Ancak Gölemezli beldesindeki sıcak su kaynaklarının tarım sektöründe de kullanılabilir olması ilçe için büyük bir fırsattır. Akköy ilçesi büyük baş hayvancılıkta da son yıllarda ilerleme kaydetmiştir ve ilçede hayvancılık potansiyeli yüksektir ancak yem fiyatlarının yüksek olması ve ürün satış fiyatlarındaki dalgalanmalar çiftçiyi olumsuz etkilemektedir. İlçe merkezindeki hayvancılık faaliyetleri ilçede pis kokuya neden olmaktadır. Denizli nin büyük şehir olmasıyla ilçe merkezindeki hayvancılık faaliyetleri azaltılacaktır. Süt ve süt ürünlerinde verimli olan ilçede henüz bir süt işleme tesisi yoktur ve üretilen malın amatörce pazara sunulması da yöre halkı için dezavantajlı bir durumdur. İlçede tarım ve hayvancılıkta üretim anlamında işbirliği, kooperatifleşme ve toplu bir pazarlama stratejisinin olmayışı çiftçinin bu alanda elde ettiği karı düşürmektedir. İlçenin Denizli merkeze yakın olması nedeniyle yöre halkı ürünlerini kent merkezindeki pazar alanlarında satışa sunabilmektedirler.

21 20 TURİZM: Akköy ilçe merkezinde turizm faaliyetleri açısından en güçlü yan ilçede yataklı uygulama turizm meslek lisesinin olmasıdır. Yüksek turizm potansiyeliyle Gölemezli Beldesi nin ilçenin yakınında olması da Akköy için büyük bir fırsattır. Gölemezli Beldesi çamur banyosu, sıcak su gibi yüksek turizm potansiyellerini ve tesislerini barındırmaktadır. Gölemezli Beldesi ndeki turistlerin ilçeye çekilmesine yönelik yöresel Pazar ve sergilerin açılabilecek olması ilçe için bir fırsat teşkil etmektedir. SOSYAL, KÜLTÜREL & EKONOMİK DURUM: Akköy ilçesi genel olarak sosyal imkânlar yönünden oldukça zayıftır. İlçede spor salonu da dâhil olmak üzere hiçbir sosyal tesis yoktur ve ilçenin Denizli merkezine yakın olması nedeniyle ticari faaliyetler gelişmemiştir. İlçede hükümet konağının olmayışı kamu kurumları arasında iletişim eksikliğine ve koordinasyonsuzluklara neden olmaktadır. Ayrıca kamu kurumlarında hizmet sektöründe çalışacak personel eksikliği vardır. Sağlık hizmetleri açısından da ilçede yeterli hizmeti verebilecek kuruluşlar mevcut değildir. İlçede eğitim düzeyi düşüktür ve üniversite sınavı sonuçlarına göre başarı eksikliğinin olduğu görünmektedir. İlçe orta öğretim düzeyinde eğitim için yeterli olmadığından ilçe orta öğretim eğitimi için öğrenciler dönemlik olarak göç etmektedir. Ancak ilçenin öğretmenler için 3 yıllık zorunlu çalışma kapsamında olması eğitimdeki süreklilik yönünden güçlü bir yöndür. İlçede dışarıdan gelen öğrencilerin konaklayabileceği herhangi bir yurt yada konaklama tesisi yoktur. Ayrıca ilçede genel anlamda işsizlik sorunu vardır ancak çevre beldelere yeni kurulan turistik tesislerde istihdam potansiyeli oluşmaktadır. Kadın istihdamına yönelik olarak da ilçede olumlu çalışmalar yapılmaktadır. Bu amaca yönelik olarak kadınlar için ücretsiz kapsamlı kurs faaliyetleri ve projeler yürütülmektedir. Akköy de yakıt olarak kullanılan kalitesiz kömür ilçede kötü hava koşullarına neden olmaktadır. Ayrıca sulamada kullanılan pis su Yukarışamlı Köyü nde ciddi çevresel ve sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Köyde son zamanlarda kanser vakalarında büyük bir artış gözlenmiştir. İlçeden köylere ulaşım kısıtlıdır ve köy yollarının fiziksel durumu oldukça kötüdür. Denizli nin büyük şehir belediyesi olmasıyla ilçenin yararlanacağı hizmetlerin artması büyük bir fırsat olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca Akköy ilçe halkının proje kültürü anlamında oldukça yetersiz olduğu belirtilmiştir.

22 21 AKKÖY GÜÇLÜ YANLAR Akköy'de zeytin, pamuk, yonca, mısır, buğday ve nar gibi tarım ürünlerinin üretiminin yüksek olması Türkiye genelindeki kekik üretiminin yaklaşık % 10 gibi yüksek bir oranının Akköy'de yetiştiriliyor olması İlçede özellikle Gölemezli Beldesi ndeki sıcak su kaynağının tarım sektöründe kullanılabilecek durumda olması Tablo 21. Akköy GZFT Analizi AKKÖY ZAYIF YANLAR İlçe dâhilinde mısır kurutma tesisinin olmayışı İlçe dâhilinde hiçbir soğuk hava depolama tesisinin olmaması İlçede tarımsal üretim anlamında işbirliği, kooperatifleşme ve toplu bir pazarlama stratejisinin eksiliği İlçede seracılık için yeterli potansiyelin olması İlçe bazında tarım ürünlerinin ortak bir elden pazara sürülememesi İlçede yüksek hayvancılık potansiyelinin olması Sulama suyunun maliyetinin yüksek oluşu İlçede yataklı uygulama turizm meslek lisesinin olması İlçede süt işleme tesisinin olmaması İlçede kadınlara istihdam sağlanmasına yönelik kursların ve projelerin İlçede hiçbir sosyal tesisin olmayışı (kapalı spor salonu gibi) oluşu Kadınlara yönelik olan kursların ücretsiz ve kapsamlı olması Orta öğretim eğitimi için öğrencilerin ilçe dışına gitmesi İlçe dışından gelen öğrencilerin konaklaması için yurt binasının olmayışı Üniversiteye giriş sınavında başarının düşük olması Kamu kurumlarında hizmet çalışanı eksikliği İlçede tahlil yapılabilecek yeterlilikte bir sağlık kuruluşunun olmayışı Sağlık kuruluşlarının yetersiz oluşu İlçe genelinde işsizlik sorunu oluşu İlçe merkezinde hiçbir konaklama tesisinin olmayışı İlçeden köylere ulaşım hizmetinin olmayışı Köy yollarının fiziksel durumunun yetersiz olması İlçede üretilen yöresel ürünlerin özellikle süt ve süt ürünlerinin amatörce pazara çıkarılması Orman köyü olan yerlere gelen yardımın yetersiz oluşu Hükümet konağının olmaması sebebiyle kurumlar arası iletişim ve koordinasyon eksikliği Yöre halkında proje kültürünün zayıf oluşu

23 1 AKKÖY FIRSATLAR AKKÖY TEHDİTLER Özellikle Gözler, Uzunpınar, Cindere ve Akçapınar da nar ve kekik üretiminin çevre ilçelerden yüksek olması Yem fiyatlarının yüksek olması Gölemezli Beldesi nde yüksek turizm potansiyelinin oluşu Tarım ürünlerindeki fiyat dalgalanmalarının çok olması İlçe çevresinde yüksek turizm potansiyelinin ve tarımsal faaliyetlerin İlçenin eğitim amaçlı dönemlik göç vermesi olması nedeniyle istihdam olanakları sağlaması Gölemezli Beldesi nin ilçeye yakın oluşu ve çamur banyosu, sıcak su gibi potansiyelleri barındırması Sulamada kullanılan pis suyun Yukarışamlı Köyü nde sulamada kullanılmasından dolayı kanser hastalıklarına varan sorunlara neden olması halk sağlığını tehdit etmesi Gölemezli Beldesi nde yeni bir turizm tesisinin yapılıyor oluşu İlçenin Denizli il merkezine yakın olması nedeniyle ticari faaliyetlerin gelişememesi Gölemezli beldesindeki turistlerin ilçeye çekilmesine yönelik yöresel pazar ve sergilerin açılabilecek olması İlçe merkezinde yapılan hayvancılığın ilçede pis kokuya neden olması İlçeye gelen öğretmenlerin minimum 3 yıl çalışma zorunluluğunun olması İlçede yakıt olarak kullanılan kömürün ilçede pis koku ve çevre sorunlarına neden olması Denizli'nin Büyükşehir Belediyesi kapsamına alınmasıyla ilçenin daha fazla hizmetten faydalanabilecek oluşu Denizli'nin Büyükşehir Belediyesi olmasıyla beraber ilçede yapılan tarımın kısıtlanacak olması İlçenin Denizli merkezine yakın olması nedeniyle yöre halkı ürünlerini merkez pazarlarda satabiliyor olması

24 5. Kaynaklar Akköy Kaymakamlığı İlçe Brifingi, 2011 Akköy İlçe Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Brifingi, 2011 TÜİK Veri Tabanları, 2011 TÜİK Karşılaştırmalı Bölgesel Göstergeler, 2011