İslam Dünyası, Türkiye nin Doğal Ticaret Ortağı Olabilir mi?

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İslam Dünyası, Türkiye nin Doğal Ticaret Ortağı Olabilir mi?"

Transkript

1 Türkiye için, farklı ekonomik işbirlikleri birbirinin alternatifi değil, birbirinin tamamlayıcısı niteliğinde. İslam Dünyası, Türkiye nin Doğal Ticaret Ortağı Olabilir mi? Could the Islamic World Be a Natural Trade Partner of Turkey? Doç. Dr. Muhsin KAR Çukurova Üniversitesi İktisat Bölümü muhsinkar@yanoo.com Abstract The Republic of Turkey, since its foundation, has developed its relations with the West in accordance with its objectives of modernization and becoming an esteemed country in the international system. On the way of the modernization which has been based on the westernization, the cooperation works with the Islam World has been ignored. However, Turkey recently has been pursuing an active policy towards the Islam World in the framework of the strategy of zero-problem with the neighbors and the approach of resolving the regional problems by peaceful means. One of the most important steps of this new foreign policy approach is to develop economic relations with the said regions. In this study, the question of Can the Islam World be the natural trade partner of Turkey? will be analyzed. In this framework, first of all economic integration classification will be done and then the regional cooperation initiatives of which Turkey is a member will be dealt. Afterwards, in the light of the foreign trade data, an answer will be looked for the question of Has the natural foreign trade of Turkey been changing?. 68

2 Türkiye, son dönemlerde İslam dünyası ile olan ekonomik ilişkileri canlandırmayı başarmış, bu ülkelere yapılan ihracatın toplam içindeki payında oldukça önemli bir artış yaşanmış ve böylelikle dış ticaretini bir ölçüde çeşitlendirmiştir. Türkiye nin son yıllarda komşularla sıfır sorun stratejisine ve bölgesel sorunların barışçıl yollarla çözme anlayışına dayalı olarak geliştirdiği aktif dış politikası, Türkiye nin Batı Bloku ndan koptuğu/kopmaya çalıştığı ve ekseninin kaydığı şeklindeki tartışmalara yol açmıştır. Değişen dünya dengelerine ve ekonomik kalkınmaya paralel bir şekilde, kendi menfaatlerini üyesi bulunduğu uluslararası örgütlerde yüksek bir şekilde seslendirmeye başlaması, Türkiye yi ilgi odağı haline getirmektedir. Dünyanın ilk 20 ekonomisi içinde yer alan, 70 milyonluk bir pazarı ve zengin bir tarihsel/siyasal geçmişe sahip olan Türkiye nin yeniden şekillenen dünya politik düzeninde nerede yer alacağı ve özellikle bölgesindeki gelişmeler karşısında nasıl bir tavır sergileyeceği ilginin ana nedenini oluşturmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluşundan itibaren Batı ile ilişkilerini, çağdaşlaşma, modernleşme ve uluslararası sistemde saygın bir ülke olma hedefine yönelik olarak geliştirmiş ve bu bağlamda Batıcılık, Türk dış politikasının temel ilkelerinden biri haline gelmiştir. Dünyadaki ve bölgesindeki ekonomik ve siyasi gelişmelere duyarlı olan Türkiye, Avrupa kıtasındaki bütünleşme çabalarını başından beri yakından izleyerek, ikinci dünya savaşı sonrasında Avrupa da oluşan ekonomik, siyasi ve askeri tüm örgütlenmeler (OECD, NATO ve AGİK gibi) içinde yer almış; hatta Soğuk Savaş döneminde Batı içindeki bütünleşme hareketlerinde önemli roller de oynamıştır. Soğuk Savaş ortamının belirleyici rol oynadığı dönemde, Türkiye nin çevresi ve bölgesi ile geliştirdiği ilişkiler ise, daha çok Batı Bloku ndan yana olan tercihini destekler ve tamamlar nitelikte olmuştur lı yıllarda Sovyet tehdidine karşı Batı nın desteği ile Türkiye, İran ve Pakistan arasında bölge içi ticaretin geliştirilmesi ve hızlı sanayileşme için ortak amaçlı tesislerin yapılması amacıyla kurulan ve 1977 yılında imzalanan İzmir Anlaşması ile hukuki bir nitelik kazanan Bölgesel Kalkınma için İşbirliği Örgütü (The Regional Cooperation for Development-RCD) bu doğrultudaki işbirliğine en iyi örnektir. Diğer taraftan Türkiye, uzun yıllar, Batılılaşmaya ve çağdaşlaşmaya dayanan modernleşme anlayışı doğrultusunda İslam dünyasındaki işbirliği çalışmalarına ilgisiz kalmıştır. Ancak, 1980 yılında, ithal ikameci stratejiye dayalı ekonomi programını ihracata dayalı bir stratejiye dönüştürmesi ve 1989 da Berlin Duvarı nın yıkılışı ile Soğuk Savaşın son bulması, Türkiye nin ekonomik gelişme stratejisine uygun bir dış politika geliştirmesi gerektiğini göstermiştir. Türkiye, bu dönemde, bir yandan var olan eski işbirliği çabalarını uluslararası ekonomik ve politik atmosfere uygun olarak yeniden yapılandırmaya çalışmış ve diğer yandan, Sovyetlerin dağılmasıyla oluşan boşluğu doldurmak amacıyla bölgede ekonomik gelişmeyi hızlandırma ve istikrarı ve barışı koruma amacına yönelik yeni işbirliklerinin geliştirilmesinde aktif olarak yer almıştır. Türkiye, bugün itibariyle, coğrafi esasa dayalı olan (bölgesel) ve bölgesel olmayan birçok ekonomik işbirliğinin tam üyesi, kurucusu ve aktif üyesi konumundadır. Türkiye, gelişen ekonomisine paralel olarak özellikle bölgesinde oluşan bu işbirliği çabaları ile ilişkilerini geliştirmeye öncelik vermiştir. Türkiye nin geliştirmeye özen gösterdiği değer odaklı dış politikasını eksen kayması şeklinde yorumlayanlar, son dönemlerde çevresi ve bölgesi ile geliştirdiği ekonomik ve siyasi ilişkilerin büyüklüğünü göz ardı etmekte- 69

3 üretimin, sermayenin ve bilginin ülkeler arasındaki dolaşımının önündeki engellerin azaltılması ve kaldırılması şeklinde tanımlanabilen küreselleşme, GATT/DTÖ ve IMF marifetiyle ulusüstü süreçlerin etkinleşmesine ve karşılıklı bağımlılığın artmasına yol açmıştır. Bölgeselleşme ise, dış ticaretin ve üretim faktörlerinin en azından belirli bir coğrafi bölge içinde serbestçe dolaşmasına ve refah artışı ile kaynak etkinliğinin en azından belli bir bölgede sağlanmasını amaçlamaktadır. Küreselleşme, birinci en iyi olarak görülürken; bölgeselleşme, ikinci en iyi olarak sunulmaktadır. Türkiye nin İslam ülkeleriyle ticareti giderek artıyor. dir. Türkiye, ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi ve refahın karşılıklı olarak artırılmasına dayanan bir ekonomi diplomasisi yürütmesinin meyvelerini toplamaya başlamıştır. Avrupa Birliği ülkelerinde küresel finansal krizin artçı şoklarının yarattığı belirsizlik/tedirginlik ve buna dayalı talep daralması, Türkiye nin kriz öncesi başlatmış olduğu dış ticaretini çeşitlendirmesi çabasının ne kadar önemli ve gerekli olduğunu ortaya koymuştur. Ekonomik Bütünleşme Çeşitleri ve Sınıflandırması Dünya ekonomisinde iki temel eğilim söz konusudur: Küreselleşme ve bölgeselleşme. Ticaretin, Ülkeler arasındaki ekonomik bütünleşme çeşitli şekillerde ortaya çıkmaktadır. En sığ bütünleşme şekli olan Serbest Ticaret Anlaşması (STA), anlaşmaya imza atan ülkeler arasında serbest ticareti içerir. STA ya ek olarak eğer ülkeler ortak bir dış ticaret politikası belirleyerek ortak gümrük tarifesi benimsemiş ise, Gümrük Birliği (GB) olarak adlandırılmaktadır. GB ne ek olarak, aralarında üretim faktörlerinin serbest dolaşımını da öngören bütünleşme çeşitlerine ise, Ortak Pazar (OP) denilmektedir. Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB) ise, OP ye ek olarak ortak bir para ve para politikası ile maliye politikası uygulamayı içermektedir. Son olarak, EPB oluşturmuş ülkelerin siyasal birliği de tamamlayarak tek hükümet tarafından yönetilmesi ise, Siyasal Birlik olarak adlandırılmaktadır. Diğer taraftan ekonomik bütünleşmeler, bölgesel olan ve bölgesel olmayan olmak üzere iki ana başlık altında sınıflandırılabilir. Belli bir coğrafi bölgede bir birine yakın ülkelerin oluşturduğu bütünleşme örnekleri, bölgesel bütünleşme çabaları olarak bilinmektedir. Avrupa Birliği (AB), Avrupa Serbest Ticaret Antlaşması (EFTA), Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EKİT), belli bir coğrafyada yer alan ülkelerden oluştuğu için bölgesel esaslı işbirliği çabalarını oluşturmaktadır. Diğer taraftan, Belli bir coğrafi esasa dayanmayan, birbirinden farklı ve uzak bölgelerde bulunan ülkeler arasındaki bütünleşme çabaları ise, coğrafi esasa dayanmayan (bölgesel olmayan) bütünleşme hareketleri olarak sınıflandırılır. İslam Konferansı 70

4 İslam dünyasındaki ülkelerin gelişmişlik seviyesi, pazar büyüklükleri ve heterojen coğrafi uzaklığı, kısa vadede Türkiye nin doğal ticaret ortağı olmasını sınırlandırmaktadır. Mevcut üretim yapısı ile bu ülkelerin piyasasına girmenin bir sınırı vardır. Teşkilatı (İKT) ve D-8 ise, coğrafi olarak birbirine yakın/komşu ülkeler olduğu kadar farklı coğrafyadan ülkelerinde üye olduğu organizasyonlar olduğundan, bölgesel olmayan işbirliği altında ele alınabilir. Ekonomik bütünleşme çeşitlerine ve coğrafi esasa bağlı olan ve olmayan bütünleşme örneklerine ilişkin bu basit sınıflandırma, Türkiye nin bölgesi ile ilişkileri açıklamada yardımcı olacaktır. Türkiye nin Avrupa Birliği Üyeliği ve Üyesi Olduğu Bölgesel İşbirliği Çabaları Türkiye, coğrafi olarak üç kıtanın kesişim yerinde konumlandığından çevresi ile ticareti geliştirme ve bu bağlamda farklı doğal ticaret ortaklıkları oluşturma potansiyeline sahiptir. Bu doğrultuda Türkiye, farklı coğrafyalarla değişik derecelerde ekonomik bütünleşme ve işbirliği çabaları geliştirmiştir. Bunlardan en önemlisi, Avrupa ile geliştirdiği ekonomik ve siyasi bütünleşme hedefi ve Avrupa Birliği üyeliğidir. Avrupa Birliği, II. Dünya Savaşı nın Avrupa da ekonomik ve sosyal refahın tam anlamıyla gerçekleştirilebilmesinin ön koşulunun kıtadaki ülkeler arasındaki barış ve güven ortamının oluşturulmasından geçtiğini göstermesi sonucu ortaya çıkan çabalarının somut hali olarak ortaya çıkmaktadır. Avrupa Birliği, siyasi bütünleşme nihai hedefi doğrultusunda ekonomik bütünleşmenin öncelendiği bir süreç sonucu, 27 üyesi ile dünyanın en başarılı bütünleşme çabalarından birini oluşturmaktadır. Türkiye nin Avrupa bütünleşmesine dahil olma amacı geniş anlamda modernleşme/batılılaşma çabasının doğal bir uzantısı olarak ortaya çıkmıştır. Yunanistan ın Türkiye aleyhine bir avantaj elde etmesini önlemek için yakinen takip edilmesi de bu konuda etkili olmuştur. Ayrıca ekonomik gelişmeyi hızlandırmak için de Avrupa bütünleşmesi Türkiye nin ilgisini çekmiştir. Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) arasında 1963 tarihli Ankara Antlaşması ile ortaklık anlaşması imzalanmış, 1973 de yürürlüğe giren Katma Protokol ile geçiş döneminin nasıl olacağı belirlenmiş ve 6 Mart 1995 tarihinde 1/95 Sayılı Ortaklık Konseyi Kararı ile de Türkiye Avrupa Birliği (AB) arasında Gümrük Birliği uygulaması 1 Ocak 1996 da başlamış ve Katma Protokol ile başlayan geçiş dönemi sona ermiştir. Türkiye, Aralık 1999 tarihli Helsinki Zirvesinde aday ülke olarak resmen kabul edilmiş, Aralık 2002 Kopenhag zirvesinde iki yıl sonraki zirvede müzakere için tarih verileceği belirtilmiş ve nihayet 2004 yılı Aralık ayı zirvesinde de müzakerelerin 5 Ekim 2005 te başlamasına karar verilmesiyle de müzakereler fiilen başlamış bulunmaktadır. Türkiye nin kurulmasında aktif olarak yer aldığı diğer bir bölgesel işbirliği çabası ise, Karadeniz Ekonomik İşbirliğidir (KEİ). SSCB nin 1991 yılında dağılmasından yaklaşık altı ay sonra Türkiye nin öncülüğü ile KEİ nin kuruluş süreci başlamıştır. KEİ, Karadeniz e kıyısı bulunan ülkeler arasında ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirmek amacıyla hükümetler arası bir işbirliği örgütü olarak ortaya çıkmış, gerek küresel gerek bölgesel gelişmeleri dikkate alarak bütün üye ülkelerin çıkarına gerçekleşecek bir işbirliği zemini oluşturmayı hedeflemiştir. Ancak örgütün kapsamı daha geniş tutularak Karadeniz e kıyısı 71

5 bulunmayan bölge ülkeleri de KİE ye kabul edilmiştir. 25 Haziran 1992 tarihinde İstanbul da 11 ülkenin (Türkiye, Rusya, Romanya, Bulgaristan, Yunanistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Moldavya ve Ukrayna) imzasıyla Boğaziçi Belgesi ile temeli atılan örgütün kuruluş aşaması 5 Haziran 1998 Yalta Deklarasyonu ile tamamlanmış ve Birleşmiş Milletler (BM) nezdinde uluslararası bir örgüt halini almıştır. Türkiye, Sovyetlerin dağılması sonrası Kafkas ve Orta Asya daki gelişmelere de duyarsız kalmamıştır yılında, bölge içi ticaretin geliştirilmesi ve hızlı sanayileşme için ortak amaçlı tesislerin kurulması amacıyla Türkiye, İran ve Pakistan ın kurduğu Bölgesel Kalkınma İşbirliği Örgütü (The Regional Cooperation for Development-RCD), İran İslam Devrimi ile bir süre kesintiye uğramasının ardından, 1985 yılında yeniden canlandırılmış ve 1977 teki İzmir Antlaşması çeşitli değişikliklerle Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EKİT) (The Economic Cooperation Organisation) adıyla 1991 yılında tam olarak faaliyete başlamıştır EKİT, SSCB nin dağılmasıyla birlikte 1992 de Afganistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan ı da içine alarak, Avrupa, Ortadoğu ve Orta Asya Ülkelerini kapsayan ekonomik bir bütünleşme hareketi haline gelmiştir. Türkiye nin İslam dünyası ile ekonomik ve siyasi ilişkileri ise İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) kapsamında gelişmiştir. İKT nin temelleri, Ağustos 1969 da İsrail işgali altındaki Kudüs El-Aksa Camii ne düzenlenen saldırıya tepki olarak, 24 Ülkenin katılmasıyla Eylül 1969 da Rabat ta düzenlenen Birinci İslam Zirve Konferansı nda atılmıştır. İKT genel sekreterliği ise, Mart 1970 de İslam Ülkeleri Dışişleri Bakanları nın Cidde de bir araya gelmeleriyle kurulmuştur. Bu tarihten sonra 1971 ve 1972 de toplanan İkinci ve Üçüncü Dışişleri Bakanları Konferansında İKT Anayasası oluşturulmuş ve Şubat 1974 te Birleşmiş Milletler tarafından onaylanmıştır. İKT, günümüzde nüfusunun çoğunluğu veya bir kısmı Müslüman olan ülkelerin üye olduğu, Genel Sekreterliği Suudi Arabistan ın Cidde şehrinde bulunan ve üye ülkeler arasında politik, ekonomik, kültürel, bilimsel ve sosyal dayanışma ve işbirliğini amaçlayan uluslararası bir kuruluştur. Teşkilatın 57 üyesi ve ayrıca 4 gözlemci üyesi (Bosna Hersek, Orta Afrika Cumhuriyeti, Tayland Krallığı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti) bulunmaktadır. Türkiye ilk kez 1975 yılında Dışişleri Bakanları Konferansında, dışişleri bakanı düzeyinde temsil edilmiş 1984 yılında ise, 4. İslam Zirve Konferansında başkanlık yaparak devlet başkanı düzeyinde temsil edilmiştir yılında ise ilk defa bir Türkiye vatandaşı İKT sekreterliğine getirilmiştir. Coğrafi bölge esasına dayanmayan ve Türkiye nin üyesi olduğu ve kurulmasında aktif yer aldığı uluslararası organizasyon ise, D-8 dir. 22 Ekim 1996 tarihinde, Bangladeş, Endonezya, İran, Malezya, Mısır, Nijerya, Pakistan ve Türkiye arasında, Kalkınmada İşbirliği Konferansı düzenlenmiş, bu oluşumla birlikte bir dizi hazırlık toplantıları sonucunda 15 Haziran 1997 yılında İstanbul da bir araya gelen ülke devlet ve hükümet başkanları zirvesinde D-8 resmen oluşturulmuştur. Bu 8 ülke aynı zamanda İKT nin de üyeleridirler. D-8 ülkeleri, doğal kaynakları, kalabalık nüfusları ve potansiyel pazarlarından ötürü kendi bölgelerinde önemli bir konum arz etmektedirler. Türkiye nin Doğal Ticaret Ortağı Değişiyor mu? Doğal ticaret ortağı (natural trade partner) kavramı, literatürde bir ülkenin, coğrafi yakınlık, piyasa büyüklüğü ve gelişmişlik seviyesi gibi yapısal faktörlerden dolayı, diğerleriyle daha çok ticaret yapması durumunu ifade etmek için kullanılmaktadır. Krugman a (1991) göre doğal ticaret, kıtalararası taşıma maliyetlerinin yüksekliğinden dolayı, bir kıtadaki ülkelerin coğrafi bir ticaret ağı oluşturmaları durumudur. Baldwin ve Venables (1995: 1637) ise, kendi aralarında zaten ticaretlerinin büyük bir kısmını zaten kendi aralarında yapan ülkeler grubuna doğal ticaret blokları (natural trade blocs) olarak adlandırmakta ve bu şekildeki yapılarda ticaret saptırma etkisinin ticaret yaratma etkisinden düşük olabileceğine dikkat çekmektedir. Türkiye nin ekonomik kalkınmasına paralel olarak dış ticaretinin yapısının da değiştiği ve bu 72

6 değişikliğin üyesi olduğu bölgesel olan ve olmayan ekonomik işbirlikleri/bütünleşmelerle ticaretine yansıdığı görülmektedir (Tablo 1 ve Tablo 2). Gümrük Birliği nin uygulanmaya başlandığı 1996 ile 2010 (Ekim ayı verileri) dönemine ilişkin ihracatın ve ithalatın dağılımına ilişkin verilerde kayda değer bir değişiklik göze çarpmaktadır. Tablo 1 e göre, OECD ve AB ülkelerinin Türkiye nin toplam ihracatındaki paylarında son 15 yılda önemli düşüşler olmuştur. Türkiye 1996 yılında ihracatının %54 ünü AB ye ve %64 ünü ise OECD ülkelerine yaptığı görülmektedir. İKT üyesi ülkelere yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payı ise %18 civarındadır yılı verileri 2010 ile karşılaştırıldığında, Türkiye nin ihracatında OECD ve AB üyesi ülkelerin paylarının sırasıyla %52 ve %46 civarına kadar gerilediği anlaşılmaktadır. Diğer ekonomik işbirliği ve ülke grupları ile olan ticarette ise, çok önemli ve kayda değer bir değişme gerçekleşmemiştir. Özellikle KEİ, EKİT ve Türk Cumhuriyetlerine yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki paylarının önemli ölçüde değişmemiş olması, dış ticaretin yeterince çeşitlendirilemediğinin bir işaretidir. Gerçi ihracatta en önemli unsur, dış dünyanın geliridir. Gelirin düşük olduğu ve gelir dağılımın adaletsiz olduğu bu ülkelerin Türkiye nin ürünlerine talep yaratma derecesi de oldukça düşük olmaktadır. Tablo 1. İhracatın Ülke Gruplarına Göre Dağılımı (Gruba Yapılan İhracat /Toplam İhracat, %) AB (27) 54,1 56,0 56,6 58,0 57,9 56,3 56,0 56,3 48,0 46,0 46,3 OECD Ülkeleri 64,2 68,0 67,9 67,6 67,5 64,4 63,7 61,2 53,4 53,1 52,2 Avrupa Serbest Ticaret İşbirliği (EFTA) 1,4 1,0 1,1 1,1 1,1 1,1 1,4 1,2 2,5 4,2 2,2 Karadeniz Ekonomik İşb. Teşkilatı (KEİ) 12,6 9,4 10,0 10,7 10,7 11,7 13,5 15,6 15,8 12,1 12,6 Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EKİT) 4,9 3,1 2,9 3,3 3,5 3,6 3,9 4,4 4,7 5,8 6,5 Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) 11,5 6,3 6,3 6,3 6,3 6,9 8,2 9,4 10,6 8,6 9,5 Türk Cumhuriyetleri 3,2 1,8 1,7 1,9 1,9 1,9 2,3 2,7 2,8 3,3 3,5 İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) 17,8 13,4 13,1 15,2 16,2 17,8 17,5 18,9 24,7 28,1 28,5 Kaynak. DTM Tablo 1, Türkiye nin doğal ticaret ortağının AB olduğunu ortaya koymaktadır. Geriye dönük tarihsel veriler incelendiğinde bu durumun daha açık bir şekilde kendini gösterdiği anlaşılabilir. Ancak Türkiye nin İslam Dünyası ile gerek ikili görüşmeler gerekse İKT çerçevesinde yürüttüğü çabaların bir sonucu olarak kendine yeni bir pazar oluşturmuş ve dış pazarlarını kısmen çeşitlendirerek dış ticaretinin sadece AB pazarına odaklanmasından kaynaklanan riskleri dağıtmaya başlamıştır. Bu durum özellikle küresel krizin artçı şoklarının Avrupa da derinden hissedildiği bugünlerde oldukça önemlidir. Kısa vadede Avrupa ülkelerinde uygulanacak talep daraltıcı istikrar programları, dış pazarlarda çeşitliliğin sağlanmasının ne kadar önemli olduğunu daha açık bir şekilde gösterecektir. 73

7 Tablo 2. İthalatın Ülke Gruplarına Göre Dağılımı (Gruptan yapılan İthalat /Toplam İthalat, %) AB (27) 55,7 47,9 49,8 50,7 49,3 45,1 42,6 40,3 37,0 40,2 38,8 OECD Ülkeleri 73,2 64,9 66,3 65,7 63,9 59,6 55,7 54,0 51,0 53,3 52,2 Avrupa Serbest Ticaret İşbirliği 2,5 3,6 4,9 4,9 4,0 3,8 3,2 3,4 3,1 2,0 2,3 (EFTA) Karadeniz Ekonomik İşb. 8,9 13,4 12,8 13,4 15,8 17,5 19,4 20,5 22,6 20,1 18,1 Teşkilatı (KEİ) Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EKİT) 2,7 3,0 3,0 3,9 3,3 4,4 5,8 5,9 6,5 5,0 7,1 Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) 7,0 11,2 10,8 11,2 13,3 14,8 16,7 18,4 21,1 18,5 16,7 Türk Cumhuriyetleri 0,7 0,7 0,9 0,9 1,0 1,1 1,4 1,6 2,1 2,0 2,4 İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) 12,8 13,4 11,8 11,8 10,9 12,4 13,7 12,7 14,4 12,8 15,2 Kaynak: DTM Diğer taraftan, Türkiye nin ithalatının yapısında ise, çok boyutlu bir değişimin yaşandığı Tablo 2 den görülmektedir. Türkiye, 1996 yılında ihracatının %73 ünü OECD ve %56 sını AB ülkelerinden yaparken, 2010 yılına bu oranlar sırası ile %52 ve %39 a düşmüştür. Buna karşılık KEİ ve BDT üyesi ülkelerin ithalattaki payları ise, sırasıyla %9 dan %18 ve %7 den %17 ye çıkmıştır. Bu artışın en önemli nedeni ise, özellikle doğalgaz ithalatının yoğun şekilde bu ülkelerden yapılmış olmasıdır. EKİT ve Türk Cumhuriyetlerinin paylarında da kayda değer bir artış söz konusudur. İKT den yapılan ithalatın toplam ithalattaki payı ise, oldukça yavaş bir artış sergilemektedir. Tablo 3. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret Dengesi (Milyar Dolar) AB (27) -11,8-2,3-5,3-7,7-11,5-11,3-11,5-8,2-11,4-9,6-14,4 OECD Ülkeleri -17,0-5,6-9,7-13,6-19,7-22,3-23,3-26,2-32,4-20,9-28,7 Avrupa Serbest Ticaret İşbirliği -0,8-1,2-2,1-2,9-3,2-3,6-3,3-4,4-3,0 1,5-1,3 (EFTA) Karadeniz Ekonomik İşb. -1,0-2,6-3,0-4,3-8,6-11,9-15,4-18,0-24,8-16,0-15,1 Teşkilatı (KEİ) Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) -0,1-0,3-0,5-1,2-1,0-2,4-4,8-5,3-7,0-1,1-4,5 Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) -0,4-2,7-3,3-4,8-9,0-12,2-16,4-21,2-28,7-17,3-15,8 Türk Cumhuriyetleri 0,4 0,3 0,2 0,3 0,2 0,1 0,0 0,2-0,5 0,5-0,4 İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) -1,4-1,3-1,3-1,0-0,4-1,4-4,1-1,2 3,4 10,7 4,0 Kaynak: DTM 74

8 Türkiye nin ülke grupları ile dış ticaret verileri değer olarak ele alındığında, sadece İKT ülkeleri ile yapılan ticaretin fazla verdiği anlaşılmaktadır (Tablo 3). Diğer bir ifadeyle, Türkiye ülke grupları bazında sadece İKT ye ithalatından daha fazla ihracat yaparak dış ticaret fazlası vermektedir. Diğer bütün ülke gruplarında dış ticaret açığı vermektedir. Sonuç Yerine Küresel finansal kriz, tüm ülkeleri derinden etkilerken, gelişmiş ülkeleri daha fazla etkilemiştir. Özellikle yükselen ekonomiler (emerging economies) hızla toparlanırken gelişmiş ülkelerdeki toparlanma daha yavaş gerçekleşmektedir. Bu durum gelişmiş ülkelere mal satan (ihracat yapan) ülkelerin ekonomileri üzerinde önemli bir risk oluşturmaktadır. Türkiye nin dış ticaretinin yapısı incelendiğinde OECD ve özellikle AB üyesi ülkelerin önemli bir yer tuttuğu anlaşılmaktadır. AB, Türkiye nin uzun zamandır doğal ticaret ortağı konumundadır. Ancak Türkiye, son dönemlerde İslam Dünyası ile olan ekonomik ilişkileri canlandırmayı başarmış, bu ülkelere yapılan ihracatın toplam içindeki payında oldukça önemli bir artış yaşanmış ve dış ticaretini sadece OECD ve AB gibi gelişmiş ülkelerin pazarına bağımlı olmaktan kurtararak bir derece çeşitlendirmiştir. Ancak bu ülkelerin gelişmişlik seviyesi, pazar büyüklükleri ve heterojen coğrafi uzaklığı, kısa vadede Türkiye nin doğal ticaret ortağı olmasını sınırlandırmaktadır. Mevcut üretim yapısı ile bu ülkelerin piyasasına girmenin bir sınır vardır. Diğer taraftan EKİT ve özellikle Türk Cumhuriyetleri olan ticaretinin küçüklüğü ve durağanlığı dikkat çekmektedir. Türkiye ile bu ülkeler arasında ticari ilişkilerin büyüklüğü, AB ye veya İKT ye alternatif olmaktan oldukça uzaktır. Ancak orta ve uzun vadeli ortak eylem planları ve ortak projelerle bu ülkeler arasındaki öncelikle altyapının iyileştirilmesi ve bu ülkelerin ekonomik gelişmelerinin hızlandırılması gerekmektedir. Unutmamak gerekir ki, Türkiye ile bu ülkeler arasındaki karşılıklı ticaret artışı, ancak bu ülkelerin Türkiye nin ihtiyaç duyduğu ürünleri üretmeleri ve Türkiye nin ürettiği ürünleri alabilecek gelir seviyesine kavuşmaları ile olanaklıdır. Türkiye nin dış ticaretinde İslam dünyasının payının artmasına rağmen hala AB ye alternatif olacak boyutta değildir. Ayrıca Türkiye nin dış ticaretinde AB nin payının düşmesinde gelişmiş ülkeleri derinden etkileyen küresel krizin yarattığı talep daralmasının etkisini de vurgulamak gerekir. Bir diğer husus ise, Türkiye nin ihracatının bileşeni de ülke gruplarına göre önemli farklılık göstermektedir. Bu durum, Türkiye için, farklı ekonomik işbirliklerinin/bütünleşmelerin birbirinin alternatif değil, birbirinin tamamlayıcısı niteliğinde olduğunu gösterir. Türkiye nin başta İslam dünyası olmak üzere diğer ülke ve ülke grupları ile ekonomik ilişkileri geliştirmesi, yabancı yatırımcılar için ülkenin cazibesini artıracağı gibi, ekonominin dış şoklara karşı daha dayanıklı olmasına da katkı sağlayacaktır. Kaynakça Baldwin, R.E., and. Venables A.J (1995), Regional economic integration, in Grossman, G and Rogoff, K (eds) (1995), Handbook of International Economics, vol. III, Amsterdam: Elsevier. Krugman, P., (1991), Geography and Trade, Cambridge, Mass., MIT Press. O 75

Türkiye nin dış ticaret ve yatırım bağlantıları: Güçlü yönler

Türkiye nin dış ticaret ve yatırım bağlantıları: Güçlü yönler tepav türkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı Türkiye nin dış ticaret ve yatırım bağlantıları: Güçlü yönler Prof. Dr. Serdar TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü

Detaylı

TÜRKİYE - ARJANTİN YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1

TÜRKİYE - ARJANTİN YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 STRATEJİK VİZYON BELGESİ ( TASLAK ) TÜRKİYE - ARJANTİN YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 Yeni Dönem Türkiye - Arjantin İlişkileri: Fırsatlar ve Riskler ( 2014 Buenos Aires - İstanbul ) Türkiye; 75 milyonluk

Detaylı

Türkiye ve Avrupa Birliği

Türkiye ve Avrupa Birliği Türkiye ve Avrupa Birliği Türkiye ve Avrupa Birliği İlişkisi Avrupa Birliği 25 Mart 1957 tarihinde imzalanan Roma Antlaşması'yla Avrupa Ekonomik Topluluğu adı altında doğdu. Türkiye 1959 yılında bu topluluğun

Detaylı

TÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ?

TÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ? TÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ? Dr. Fatih Macit, Süleyman Şah Üniversitesi Öğretim Üyesi, HASEN Bilim ve Uzmanlar Kurulu Üyesi Giriş Türk Konseyi nin temelleri 3 Ekim 2009 da imzalanan Nahçivan

Detaylı

TÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1

TÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1 ( STRATEJİK VİZYON BELGESİ ) TÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1 Yeni Dönem Türkiye - Suudi Arabistan İlişkileri: Kapasite İnşası ( 2016, İstanbul - Riyad ) Türkiye 75 milyonluk nüfusu,

Detaylı

VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme

VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - MALEZYA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Malezya ) Türkiye; 80 milyonluk nüfusu, gelişerek

Detaylı

F. KÜRESEL VE BÖLGESEL ÖRGÜTLER

F. KÜRESEL VE BÖLGESEL ÖRGÜTLER F. KÜRESEL VE BÖLGESEL ÖRGÜTLER 20. yy.da meydana gelen I. ve II. Dünya Savaşlarında milyonlarca insan yaşamını yitirmiş ve telafisi imkânsız büyük maddi zararlar meydana gelmiştir. Bu olumsuz durumun

Detaylı

İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI

İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI Eski adıyla İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) günümüzde nüfusunun çoğunluğu veya bir kısmı Müslüman olan ülkelerin üye olduğu ve üye ülkeler arasında politik, ekonomik, kültürel,

Detaylı

ULUSLARARASI KARADENİZ-KAFKAS KONGRESİ

ULUSLARARASI KARADENİZ-KAFKAS KONGRESİ STRATEJİK VİZYON BELGESİ ULUSLARARASI KARADENİZ-KAFKAS KONGRESİ Ekonomi, Enerji ve Güvenlik; Yeni Fırsatlar ( 20-22 Nisan 2016, Pullman İstanbul Otel, İstanbul ) Karadeniz - Kafkas coğrafyası, tarih boyunca

Detaylı

EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI Hacı Dede Hakan KARAGÖZ

EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI Hacı Dede Hakan KARAGÖZ Ekonomik İşbirliği Teşkilat (EİT), üye ülkeler arasında yoğun ekonomik işbirliğinin tesis edilmesini amaçlayan bölgesel düzeyde bir uluslararası teşkilattır. Teşkilat, 1964 yılında kurulan Kalkınma İçin

Detaylı

1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ

1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ 13 1.1.Türkiye Ekonomisine Tarihsel Bakış Açısı ve Nedenleri 14 1.2.Tarım Devriminden Sanayi Devrimine

Detaylı

TÜRKİYE - POLONYA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1

TÜRKİYE - POLONYA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 ( TASLAK STRATEJİK VİZYON BELGESİ ) TÜRKİYE - POLONYA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 Yeni Dönem Türkiye - Polonya İlişkileri; Fırsatlar ve Riskler ( 2016 ) Türkiye; 75 milyonluk nüfusu, gelişerek büyüyen

Detaylı

Türkiye İle Yabancı Ülkeler Arasında Kültür, Eğitim, Bilim, Basın-Yayın, Gençlik Ve Spor Alanlarında Mevcut İşbirliği Anlaşmaları

Türkiye İle Yabancı Ülkeler Arasında Kültür, Eğitim, Bilim, Basın-Yayın, Gençlik Ve Spor Alanlarında Mevcut İşbirliği Anlaşmaları Türkiye İle Yabancı Ülkeler Arasında Kültür, Eğitim, Bilim, Basın-Yayın, Gençlik Ve Spor Alanlarında Mevcut İşbirliği Anlaşmaları - Türkiye ile Afganistan arasında 7 Kasım 1959 tarihinde Ankara'da "Kültür

Detaylı

11 Eylül: AET Bakanlar Konseyi, Ankara ve Atina nın Ortaklık başvurularını kabul etti.

11 Eylül: AET Bakanlar Konseyi, Ankara ve Atina nın Ortaklık başvurularını kabul etti. ARAŞTIRMA RAPORU ÖZEL ARAŞTIRMA--AVRUPA BİRLİĞİ TÜRKİYE KRONOLOJİSİ 20/06/2005 1959 1963 1964 1966 1968 1970 1971 1972 1973 31 Temmuz: Türkiye, AET ye ortaklık için başvurdu. 11 Eylül: AET Bakanlar Konseyi,

Detaylı

TÜRKİYE - FRANSA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1

TÜRKİYE - FRANSA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 ( TASLAK STRATEJİK VİZYON BELGESİ ) TÜRKİYE - FRANSA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 Yeni Dönem Türkiye - Fransa İlişkileri; Fırsatlar ve Riskler ( 2016 ) Türkiye; 75 milyonluk nüfusu, gelişerek büyüyen ekonomisi

Detaylı

İSLAM ÜLKELERİNDE NÜFUS ÖNGÖRÜLERİ 2050 ARALIK 2011

İSLAM ÜLKELERİNDE NÜFUS ÖNGÖRÜLERİ 2050 ARALIK 2011 GELECEK İSLAM ÜLKELERİNDE NÜFUS ÖNGÖRÜLERİ 2050 ARALIK 2011 SARIKONAKLAR İŞ TÜRKĠYE MERKEZİ C. BLOK ĠÇĠN D.16 BÜYÜME AKATLAR İSTANBUL-TÜRKİYE ÖNGÖRÜLERĠ 02123528795-02123528796 2025 www.turksae.com Nüfus,

Detaylı

ULUSLARARASI EKONOMİK KURULUŞLAR (İKT206U)

ULUSLARARASI EKONOMİK KURULUŞLAR (İKT206U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. ULUSLARARASI EKONOMİK KURULUŞLAR (İKT206U)

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ...i GİRİŞ...1. Birinci Bölüm MİLLETLERARASI ÖRGÜT TEORİSİ

İÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ...i GİRİŞ...1. Birinci Bölüm MİLLETLERARASI ÖRGÜT TEORİSİ İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ...i GİRİŞ...1 Birinci Bölüm MİLLETLERARASI ÖRGÜT TEORİSİ I. MİLLETLERARASI ÖRGÜTLERİN DOĞUŞ NEDENLERİ...3 II. MİLLETLERARASI ÖRGÜTLERİN AMAÇLARI...5 III. MİLLETLERARASI ÖRGÜTLER VE ULUSLARARASI

Detaylı

9. Uluslararası İlişkiler

9. Uluslararası İlişkiler 9. Uluslararası İlişkiler 9.1. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları (ÇVÖA) Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları, 03.11.1970 tarihinde Avusturya ile imzalanarak başlamış olup, bugüne kadar 76 ülke

Detaylı

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER Modern Siyaset Teorisi Dersin Kodu SBU 601 Siyaset, iktidar, otorite, meşruiyet, siyaset sosyolojisi, modernizm,

Detaylı

İÇİNDEKİLER GİRİŞ:... 1

İÇİNDEKİLER GİRİŞ:... 1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ:... 1 Birinci Ayrım: MİLLETLERARASI ÖRGÜT TEORİSİ... 3 I. Milletlerarası Örgütlerin Doğuş Nedenleri... 3 II. Uluslararası İlişkiler ve Milletlerarası Örgütler... 5 III. Milletlerarası

Detaylı

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ve EİT Ticaret ve Kalkınma Bankası

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ve EİT Ticaret ve Kalkınma Bankası Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ve EİT Ticaret ve Kalkınma Bankası Ömer Faruk Baykal* Türkiye, Pakistan, İran tarafından 1985 yılında kurulan Iktisadi İşbirliği Teşkilatı (EİT), üye ülkeler arasında

Detaylı

YÜRÜRLÜKTE BULUNAN ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI. ( tarihi İtibariyle) Yayımlandığı Resmi Gazete

YÜRÜRLÜKTE BULUNAN ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI. ( tarihi İtibariyle) Yayımlandığı Resmi Gazete YÜRÜRLÜKTE BULUNAN ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI (21.01.2016 tarihi İtibariyle) Taraf Devlet Anlaşmanın İmza Edildiği Tarih Yayımlandığı Resmi Gazete Tarih No Yürürlük Tarihi Vergiler Açısından

Detaylı

AB İLE GÜMRÜK BİRLİĞİ NİN GÜNCELLENMESİ

AB İLE GÜMRÜK BİRLİĞİ NİN GÜNCELLENMESİ AB İLE GÜMRÜK BİRLİĞİ NİN GÜNCELLENMESİ 25.07.2017 İhracatımızın %47,9 u (68,3 milyar $) İthalatımızın %39,1 i (77,6 milyar $) Gümrük Birliği nden Kazanımlarımız AB ye ihracatta orta-üst teknolojili sektörlerin

Detaylı

TÜRKİYE - İTALYA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1

TÜRKİYE - İTALYA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 ( TASLAK STRATEJİK VİZYON BELGESİ ) TÜRKİYE - İTALYA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 Yeni Dönem Türkiye - İtalya İlişkileri: Fırsatlar ve Güçlükler ( 2014 ) Türkiye; 75 milyonluk nüfusu, gelişerek büyüyen

Detaylı

Güncel Jeo-Politik ve D-8 Cuma, 08 Aralık :55

Güncel Jeo-Politik ve D-8 Cuma, 08 Aralık :55 Dünya da politik dengeler dinamik bir yapıya sahiptir. Yüzyıllar boyunca dünyada haritalar, rejimler ve politikalar değişim içerisindedirler. Orta çağ Avrupa sı ve Fransız ihtilali ile birlikte 17. Yüzyılda

Detaylı

Güncel Bilgiler. y a y ı n l a r ı

Güncel Bilgiler. y a y ı n l a r ı DÜNYA - SİYASET 2012 yılının Şubat ayında Tunus ta yapılan Suriye nin Dostları Konferansı nın ikincisi Nisan 2012 de İstanbul da yapıldı. Konferansta Esad rejimi üstündeki uluslararası baskının artırılması,

Detaylı

Türkiye-Kosova Serbest Ticaret Anlaşması IV. Tur Müzakereleri. Caner ERDEM AB Uzman Yardımcısı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü

Türkiye-Kosova Serbest Ticaret Anlaşması IV. Tur Müzakereleri. Caner ERDEM AB Uzman Yardımcısı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Türkiye-Kosova Serbest Ticaret Anlaşması IV. Tur Müzakereleri Caner ERDEM AB Uzman Yardımcısı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Eylül 2013 Sunum Planı STA ların Yasal Çerçevesi Türkiye nin

Detaylı

1.- GÜMRÜK BİRLİĞİ: 1968 (Ticari engellerin kaldırılması + OGT) 2.- AET den AB ye GEÇİŞ :1992 (Kişilerin + Sermayenin + Hizmetlerin Serbest Dolaşımı.

1.- GÜMRÜK BİRLİĞİ: 1968 (Ticari engellerin kaldırılması + OGT) 2.- AET den AB ye GEÇİŞ :1992 (Kişilerin + Sermayenin + Hizmetlerin Serbest Dolaşımı. TÜRKİYE AB İLİŞKİLERİ HAFTA 2 Roma Antlaşması Avrupa Ekonomik Topluluğu AET nin kurulması I. AŞAMA AET de Gümrük Birliğine ulaşma İngiltere, Danimarka, İrlanda nın AET ye İspanya ve Portekiz in AET ye

Detaylı

İSLAM ÜLKELERİNDE MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM KONGRESİ SONUÇ DEKLARASYONU

İSLAM ÜLKELERİNDE MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM KONGRESİ SONUÇ DEKLARASYONU 18-20 Haziran 2009 İSLAM ÜLKELERİNDE MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM KONGRESİ 1 İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) üyesi 57 ülkeye yönelik düzenlenen İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Kongresi 18-20 Haziran

Detaylı

TR 71 BÖLGESİ 2013 YILI İHRACAT RAPORU AHİLER KALKINMA AJANSI

TR 71 BÖLGESİ 2013 YILI İHRACAT RAPORU AHİLER KALKINMA AJANSI TR 71 BÖLGESİ 2013 YILI İHRACAT RAPORU AHİLER KALKINMA AJANSI NİSAN 2014 İçindekiler 2013 YILI İHRACAT RAKAMLARI HAKKINDA GENEL DEĞERLENDİRME... 3 2013 YILI TR 71 BÖLGESİ İHRACAT PERFORMANSI... 4 AKSARAY...

Detaylı

8.1. Gelirler Genel Müdürlüğü Eğitim Merkezi Çalışmaları

8.1. Gelirler Genel Müdürlüğü Eğitim Merkezi Çalışmaları 8. EĞİTİM. 8.1. Gelirler Genel Müdürlüğü Eğitim Merkezi Çalışmaları 01.01.2001 31.12.2001 tarihleri arasında Gelirler Genel Müdürlüğü Eğitim Merkezi nce merkez ve taşra teşkilatlarında çalışan çeşitli

Detaylı

Medikal Turizmde Tanıtım, Pazarlama Stratejileri ve Hedef Ülkeler

Medikal Turizmde Tanıtım, Pazarlama Stratejileri ve Hedef Ülkeler Medikal Turizmde Tanıtım, Pazarlama Stratejileri ve Hedef Ülkeler Oğuzhan KAYA TKHK Kaynak Geliştirme Daire Başkanlığı khk.kaynakgelistirme@saglik.gov.tr www.tkhk.gov.tr Slayt1/28 Bakanlığımızın 2013-2017

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ. Kasım Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Kasım Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1 2016 HALI SEKTÖRÜ Kasım Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2016 KASIM AYI İHRACAT PERFORMANSI 2016 yılı Ocak-Kasım döneminde Türkiye nin toplam

Detaylı

4. İslam İşbirliği Teşkilatı ( İİT ) Ülkeleri Düşünce Kuruluşları Forumu

4. İslam İşbirliği Teşkilatı ( İİT ) Ülkeleri Düşünce Kuruluşları Forumu BAŞKANIN SONUÇ DEKLARASYONU ( TASLAK ) 4. İslam İşbirliği Teşkilatı ( İİT ) Ülkeleri Düşünce Kuruluşları Forumu Ana teması: İslam İşbirliği Teşkilatı Ülkeleri Arasında Ekonomik Entegrasyon: Beklentiler

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... Şekiller ve Tablolar Listesi... xii 1. BÖLÜM ENTEGRASYON VE ENTEGRASYONUN ETKİLERİ

İÇİNDEKİLER. Önsöz... Şekiller ve Tablolar Listesi... xii 1. BÖLÜM ENTEGRASYON VE ENTEGRASYONUN ETKİLERİ İÇİNDEKİLER Önsöz... Şekiller ve Tablolar Listesi... xii v 1. BÖLÜM ENTEGRASYON VE ENTEGRASYONUN ETKİLERİ 1.EKONOMİK ENTEGRASYONLAR... 1 1.1.Küreselleşme ve Bölgeselleşme... 2 1.1.1. Küreselleşme... 2

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Eylül - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İçindekiler 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1. TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA

Detaylı

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI MART AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI MART AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI MART AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME 2009 Ocak - Mart Üç Aylık Tekstil İhracatı Türkiye nin tekstil ihracatı, 2009 yılının Ocak Mart döneminde geçen yılın

Detaylı

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Haziran Ayı İhracat Bilgi Notu

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Haziran Ayı İhracat Bilgi Notu Deri ve Deri Ürünleri Sektörü Haziran Ayı İhracat Bilgi Notu Tekstil, Deri ve Halı Şubesi İTKİB Genel Sekreterliği 07/ DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ YILI AYI İHRACAT PERFORMANSI yılı Haziran ayında, Türkiye

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ 2015 YILI İHRACATI

HALI SEKTÖRÜ 2015 YILI İHRACATI HALI SEKTÖRÜ 2015 YILI İHRACATI Ülkemizin halı ihracatı 2014 yılında % 7,3 oranında bir artışla kapanmış ve 2,4 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. 2015 yılında ise halı ihracatımız bir önceki yıla kıyasla

Detaylı

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME 2009 Ocak - Mayıs Beş Aylık Tekstil İhracatı Türkiye nin tekstil ihracatı, 2009 yılının Ocak Mayıs döneminde geçen

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Mayıs - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1. TÜRKİYE YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLERİN

Detaylı

DİASPORA - 13 Mayıs

DİASPORA - 13 Mayıs DİASPORA - 13 Mayıs 2015 - Sayın Başkonsoloslar, Daimi Temsilciliklerimizin değerli mensupları, ABD de yerleşik Diasporalarımızın kıymetli temsilcileri, Bugün burada ilk kez ABD de yaşayan diaspora temsilcilerimizle

Detaylı

AR& GE BÜLTEN ARAŞTIRMA VE MESLEKLERİ GELİŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ HAZİRAN. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerinin Sorunları ve Çözüm Önerileri

AR& GE BÜLTEN ARAŞTIRMA VE MESLEKLERİ GELİŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ HAZİRAN. Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerinin Sorunları ve Çözüm Önerileri Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerinin Sorunları ve Çözüm Önerileri Nurel KILIÇ Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri, doğrudan hizmet ihracatını gerçekleştirmenin yanısıra, mal ve servis ihraç eden birçok sektörün

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKİLİ İLİŞKİLER VE PROTOKOL DAİRE BAŞKANLIĞI İKİLİ İLİŞKİLER VE PROTOKOL DAİRE BAŞKANLIĞI İKİLİ İLİŞKİLER

Detaylı

KAMU POLİTİKASI BELGELERİ

KAMU POLİTİKASI BELGELERİ Ünite 4 Doç. Dr. Nuray ERTÜRK KESKİN Türkiye deki kamu politikası belgelerinin tanıtılması amaçlanmaktadır. Kamu politikası analizinde görüş alanında olması gereken politika belgeleri altı başlık altında

Detaylı

ÇOK TARAFLI İLİŞKİLER VE AVRUPA BİRLİĞİ NİN GELECEĞİ KONFERANSI. Ümit Özlale

ÇOK TARAFLI İLİŞKİLER VE AVRUPA BİRLİĞİ NİN GELECEĞİ KONFERANSI. Ümit Özlale tepav Economic Research Policy Foundation of Turkey ÇOK TARAFLI İLİŞKİLER VE AVRUPA BİRLİĞİ NİN GELECEĞİ KONFERANSI Ümit Özlale 29 April 2011 2 Sunum Planı 1. Bölüm: İhracat performansımız Pazar genişlemesi

Detaylı

izlenmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti 1949 yılında kurulmuştur. IMF'ye bağlıbirimler: Guvernörler Konseyi, İcra Kurulu, Geçici Kurul, Kalkınma Kurulu

izlenmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti 1949 yılında kurulmuştur. IMF'ye bağlıbirimler: Guvernörler Konseyi, İcra Kurulu, Geçici Kurul, Kalkınma Kurulu DÜNYA EKONOMİSİ Teknoloji, nüfus ve fikir hareketlerini içeren itici güce birinci derecede itici güç denir. Global işbirliği ağıgünümüzde küreselleşmişyeni ekonomik yapının belirleyicisidir. ASEAN ekonomik

Detaylı

TÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA

TÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA TÜRKĠYE DÜNYANIN BOYA ÜRETĠM ÜSSÜ OLMA YOLUNDA Nurel KILIÇ Türk boya sektörü; Avrupa nın altıncı büyük boya üreticisi konumundadır. Türkiye de 50 yılı aşkın bir geçmişi olan boya sektörümüz, AB entegrasyon

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Şubat - 2019 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1 TÜRKİYE YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLERİN

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ. Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1 2018 HALI SEKTÖRÜ Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2018 OCAK AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılında Türkiye nin toplam ihracatı 2016 yılına kıyasla

Detaylı

Ekonomik Entegrasyon, Ülkeler Arası Yakınlaşma (Yakınsama) ve Avrasya Ekonomik Birliği. Ahmet Burçin Yereli*, Mustafa Kızıltan**, Emre Atsan***

Ekonomik Entegrasyon, Ülkeler Arası Yakınlaşma (Yakınsama) ve Avrasya Ekonomik Birliği. Ahmet Burçin Yereli*, Mustafa Kızıltan**, Emre Atsan*** Ekonomik Entegrasyon, Ülkeler Arası Yakınlaşma (Yakınsama) ve Avrasya Ekonomik Birliği Ahmet Burçin Yereli*, Mustafa Kızıltan**, Emre Atsan*** Hacettepe Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü, Ankara, Türkiye

Detaylı

ŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

ŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU ŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya

Detaylı

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu Deri ve Deri Ürünleri Sektörü Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu Tekstil, Deri ve Halı Şubesi İTKİB Genel Sekreterliği 05/ DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ YILI AYI İHRACAT PERFORMANSI yılı Nisan ayında, Türkiye

Detaylı

Erkan ERDİL Bilim ve Teknoloji Politikaları Araştırma Merkezi ODTÜ-TEKPOL

Erkan ERDİL Bilim ve Teknoloji Politikaları Araştırma Merkezi ODTÜ-TEKPOL Erkan ERDİL Bilim ve Teknoloji Politikaları Araştırma Merkezi ODTÜ-TEKPOL Brezilya: Ülkeler arası gelir grubu sınıflandırmasına göre yüksek orta gelir grubunda yer almaktadır. 1960 ve 1970 lerdeki korumacı

Detaylı

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Ekim - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1.TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA

Detaylı

MECLİS TOPLANTISI. Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı

MECLİS TOPLANTISI. Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı MECLİS TOPLANTISI Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı 28 Nisan 2014 MALEZYA-TÜRKİYE STA VE VİZE ANLAŞMASI MALEZYA-TÜRKİYE İHRACAT KOMPOZİSYONU TÜRKİYE İHRACATI (2013) % MALEZYA İTHALATI (2013) 1 Motorlu

Detaylı

Orta Asya daki satranç hamleleri

Orta Asya daki satranç hamleleri Orta Asya daki satranç hamleleri Enerji ve güvenlik en büyük rekabet alanı 1 Üçüncü on yılda Hazar Bölgesi enerji kaynakları Orta Asya üzerindeki rekabetin en ön plana çıktığı alan olacak. Dünya Bankası

Detaylı

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI ŞUBAT AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI ŞUBAT AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI ŞUBAT AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME 2009 Ocak - Şubat İki Aylık Tekstil İhracatı Türkiye nin tekstil ihracatı, 2009 yılının Ocak Şubat döneminde geçen

Detaylı

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu Tekstil, Deri ve Halı Şubesi İTKİB Genel Sekreterliği 06/2015 DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ 2015 YILI AYI İHRACAT PERFORMANSI 2015 yılı

Detaylı

Bu nedenle çevre ve kalkınma konuları birlikte, dengeli ve sürdürülebilir bir şekilde ele alınmalıdır.

Bu nedenle çevre ve kalkınma konuları birlikte, dengeli ve sürdürülebilir bir şekilde ele alınmalıdır. 1992 yılına gelindiğinde çevresel endişelerin sürmekte olduğu ve daha geniş kapsamlı bir çalışma gereği ortaya çıkmıştır. En önemli tespit; Çevreye rağmen kalkınmanın sağlanamayacağı, kalkınmanın ihmal

Detaylı

TÜRKİYE NİN JEOPOLİTİK GÜCÜ

TÜRKİYE NİN JEOPOLİTİK GÜCÜ Dr. Tuğrul BAYKENT Baykent Bilgisayar & Danışmanlık TÜRKİYE NİN JEOPOLİTİK GÜCÜ Düzenleyen: Dr.Tuğrul BAYKENT w.ekitapozeti.com 1 1. TÜRKİYE NİN JEOPOLİTİK KONUMU VE ÖNEMİ 2. TÜRKİYE YE YÖNELİK TEHDİTLER

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ. Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1 2017 HALI SEKTÖRÜ Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 NİSAN AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Nisan döneminde Türkiye nin toplam

Detaylı

INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015

INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer AB ve Uluslararası Organizasyonlar Şefliği Uzman Yardımcısı IMF Küresel Ekonomik

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Münevver Cebeci Marmara Üniversitesi, Avrupa Birliği Enstitüsü

Yrd. Doç. Dr. Münevver Cebeci Marmara Üniversitesi, Avrupa Birliği Enstitüsü Yrd. Doç. Dr. Münevver Cebeci Marmara Üniversitesi, Avrupa Birliği Enstitüsü AVRUPA BİRLİĞİNEDİR? Hukuki olarak: Uluslar arası örgüt Fiili olarak: Bir uluslararası örgütten daha fazlası Devlet gibi hareket

Detaylı

TÜRKİYE TARIMI, GELİŞMELER ve GENÇ TARIMCILAR

TÜRKİYE TARIMI, GELİŞMELER ve GENÇ TARIMCILAR «GENÇ TARIMCILAR GELECEĞE HAZIRLANIYOR» GÜNÜMÜZ TARIMINDA GERÇEKLER, HEDEFLER VE FIRSATLAR PANELİ TÜRKİYE TARIMI, GELİŞMELER ve GENÇ TARIMCILAR Prof.Dr. Cengiz SAYIN Akdeniz Üniversitesi / Ziraat Fakültesi

Detaylı

İSLAMİ FİNANS YOLUYLA FİNANSAL İÇERMENİN GELİŞTİRİLMESİ

İSLAMİ FİNANS YOLUYLA FİNANSAL İÇERMENİN GELİŞTİRİLMESİ İSLAMİ FİNANS YOLUYLA FİNANSAL İÇERMENİN GELİŞTİRİLMESİ ZAMIR IQBAL DÜNYA BANKASI İSLAMİ FİNANSIN GELİŞTİRİLMESİ KÜRESEL MERKEZİ TÜRKİYE FİNANSAL İÇERME KONFERANSI (3 HAZİRAN 2014, İSTANBUL) Finansal Sistemler

Detaylı

İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI (İİT) GENEL SEKRETERİ SAYIN YOUSEF BIN AHMAD AL-OTHAIMEEN İN İİT. EKONOMİK ve TİCARİ İŞBİRLİĞİ DAİMİ KOMİTESİ (İSEDAK)

İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI (İİT) GENEL SEKRETERİ SAYIN YOUSEF BIN AHMAD AL-OTHAIMEEN İN İİT. EKONOMİK ve TİCARİ İŞBİRLİĞİ DAİMİ KOMİTESİ (İSEDAK) İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI (İİT) GENEL SEKRETERİ SAYIN YOUSEF BIN AHMAD AL-OTHAIMEEN İN İİT EKONOMİK ve TİCARİ İŞBİRLİĞİ DAİMİ KOMİTESİ (İSEDAK) 33. OTURUMUNDA YAPACAĞI KONUŞMANIN TASLAK METNİ İstanbul,

Detaylı

YÜRÜRLÜKTE OLAN SERBEST TİCARET ANLAŞMALARINDA YER ALAN ÖNEMLİ MADDELER

YÜRÜRLÜKTE OLAN SERBEST TİCARET ANLAŞMALARINDA YER ALAN ÖNEMLİ MADDELER ÜLKE GRUBU AB AKÇT STA SERBEST TİCARET ANLAŞMASI KAPSAMINDAKİ MENŞE KURALLARI PROTOKOLÜ Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) Arasında Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunu Kuran Anlaşmanın

Detaylı

HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ

HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü Uzman Yardımcısı Sıla Özsümer ARALIK 2016 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı :Hollanda Krallığı Başkenti :Amsterdam Nüfusu :17 Milyon Yüzölçümü :41,526 km2

Detaylı

MAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

MAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU MAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya

Detaylı

TÜRKİYE - GANA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme

TÜRKİYE - GANA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - GANA STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Gana ) Türkiye; 80 milyonluk nüfusu, gelişerek büyüyen

Detaylı

ENDONEZYA ÜLKE RAPORU 23.03.2016

ENDONEZYA ÜLKE RAPORU 23.03.2016 ENDONEZYA ÜLKE RAPORU 23.03.2016 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Endonezya ya ihracat yapan 45 firma bulunmaktadır. 31.12.2015 tarihi itibariyle Ekonomi Bakanlığı

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1 2018 HALI SEKTÖRÜ Mart Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2018 MART AYI İHRACAT PERFORMANSI 2018 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye nin toplam ihracatı

Detaylı

TÜRKİYE NİN İHTİYAÇ DUYDUĞU FUAR 3.ELECTRONIST FUARI

TÜRKİYE NİN İHTİYAÇ DUYDUĞU FUAR 3.ELECTRONIST FUARI TÜRKİYE NİN İHTİYAÇ DUYDUĞU FUAR 3.ELECTRONIST FUARI Sektörlerindeki ürünlerin, en son teknolojik gelişmelerin, dünyadaki trendlerin ve son uygulamaların sergilendiği, 25-28 Eylül 2014 tarihleri arasında

Detaylı

HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ

HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü Uzman Yardımcısı Hande TÜRKER NİSAN 2018 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı :Hollanda Krallığı Başkenti :Amsterdam Nüfusu :17 Milyon Yüzölçümü :41,526 km2

Detaylı

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI TEMMUZ AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI TEMMUZ AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI TEMMUZ AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME 2009 Ocak Temmuz Altı Aylık Tekstil İhracatı Türkiye nin tekstil ihracatı, 2009 yılının Ocak Temmuz döneminde geçen

Detaylı

VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - PAKİSTAN STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme

VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - PAKİSTAN STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - PAKİSTAN STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Pakistan ) Türkiye; 77 milyonluk nüfusu, gelişerek

Detaylı

2017 YILI TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

2017 YILI TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU Uzman - Berkalp Kaya 23.01.2017 berkalp.kaya@und.org.tr 2017 YILI TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU Türk araçlarının taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi. İHRACAT TAŞIMALARI

Detaylı

ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA (ÇEK306U)

ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA (ÇEK306U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA (ÇEK306U)

Detaylı

plastik sanayi PLASTİK SEKTÖR TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri

plastik sanayi PLASTİK SEKTÖR TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri plastik sanayi 2014 TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖR DEĞERLENDİRMESİ VE 2014 BEKLENTİLERİ 6 AYLIK Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri Türkiye

Detaylı

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Mart Ayı İhracat Bilgi Notu

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Mart Ayı İhracat Bilgi Notu Deri ve Deri Ürünleri Sektörü Mart Ayı İhracat Bilgi Notu Tekstil, Deri ve Halı Şubesi İTKİB Genel Sekreterliği 04/ DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ YILI AYI İHRACAT PERFORMANSI yılı Mart ayında, Türkiye

Detaylı

TÜRKİYE - KATAR STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme

TÜRKİYE - KATAR STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme VİZYON BELGESİ (TASLAK) TÜRKİYE - KATAR STRATEJİK DİYALOG PROGRAMI Sivil Diplomasi Kapasite İnşası: Sektörel ve Finansal Derinleşme ( 2017-2021 Türkiye - Katar ) Türkiye; 80 milyonluk nüfusu, gelişerek

Detaylı

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter 2013 yılı, dünya ekonomisi için finansal krizin etkilerinin para politikaları açısından

Detaylı

Prof.Dr. Ayten Ayşen Kaya

Prof.Dr. Ayten Ayşen Kaya Dersin Adı DERS ÖĞRETİM PLANI Dersin Kodu ECO 516 Dersin Türü (Zorunlu, Seçmeli) Dersin Seviyesi (Ön Lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Dersin AKTS Kredisi 5 Haftalık Ders Saati 3 Haftalık Uygulama

Detaylı

2011 YILI OCAK- MART DÖNEMİNDE HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ

2011 YILI OCAK- MART DÖNEMİNDE HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2011 YILI OCAK- MART DÖNEMİNDE HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemiz halı ihracatı yılını % 18,4 oranında artışla kapanmış ve 1 milyar 286 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2011 yılına da

Detaylı

DİYARAKIR DIŞ TİCARETİ 2014

DİYARAKIR DIŞ TİCARETİ 2014 DİYARAKIR DIŞ TİCARETİ 2014 Nisan 2015 Hikmet DENİZ İçindekiler 1. İhracat... 2 1.1. İhracat Yapılan Ülkeler... 3 1.2. 'ın En Büyük İhracat Partneri: Irak... 5 1.3. İhracat Ürünleri... 6 2. İthalat...

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ. Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1 2017 HALI SEKTÖRÜ Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde Türkiye nin toplam

Detaylı

Toplam Erkek Kadin 20 35.9. Ermenistan Azerbaycan Gürcistan Kazakistan Kırgızistan Moldova Cumhuriyeti. Rusya Federasyonu

Toplam Erkek Kadin 20 35.9. Ermenistan Azerbaycan Gürcistan Kazakistan Kırgızistan Moldova Cumhuriyeti. Rusya Federasyonu Doğu Avrupa, Orta Asya ve Türkiye de İnsana Yakışır İstihdamın Geliştirilmesi Alena Nesporova Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktör Yardımcısı Uluslararası Çalışma Ofisi, Cenevre Sunumun yapısı Kriz öncesi

Detaylı

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI AĞUSTOS AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI AĞUSTOS AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI AĞUSTOS AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME 2009 Ocak Ağustos Sekiz Aylık Tekstil İhracatı Türkiye nin tekstil ihracatı, 2009 yılının Ocak Ağustos döneminde

Detaylı

Türk Elitlerinin Türk Dış Politikası ve Türk-Yunan İlişkileri Algıları Anketi

Türk Elitlerinin Türk Dış Politikası ve Türk-Yunan İlişkileri Algıları Anketi Türk Elitlerinin Türk Dış Politikası ve Türk-Yunan İlişkileri Algıları Anketi Araştırma üç farklı konuya odaklanmaktadır. Anketin ilk bölümü (S 1-13), Türkiye nin dünyadaki konumu ve özellikle ülkenin

Detaylı

AZERBAYCAN MİLLİ GÜVENLİK STRATEJİSİ BELGESİ

AZERBAYCAN MİLLİ GÜVENLİK STRATEJİSİ BELGESİ AZERBAYCAN MİLLİ GÜVENLİK STRATEJİSİ BELGESİ 1. "Azerbaycan Milli Güvenlik Stratejisi Belgesi", Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından 23 Mayıs 2007 tarihinde onaylanarak yürürlüğe girmiştir.

Detaylı

RAPOR TPS-OIC TİCARET MÜZAKERELERİ KOMİTESİ (TMK) GÖZDEN GEÇİRME TOPLANTISI. (Ankara, 17-19 Haziran 2008)

RAPOR TPS-OIC TİCARET MÜZAKERELERİ KOMİTESİ (TMK) GÖZDEN GEÇİRME TOPLANTISI. (Ankara, 17-19 Haziran 2008) Aslı: İngilizce RAPOR TPS-OIC TİCARET MÜZAKERELERİ KOMİTESİ (TMK) GÖZDEN GEÇİRME TOPLANTISI (Ankara, 17-19 Haziran 2008) 1. TMK Gözden Geçirme Toplantısı 17-19 Haziran 2008 tarihleri arasında Ankara da

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1 2017 HALI SEKTÖRÜ Mart Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 MART AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye nin toplam ihracatı

Detaylı

Araştırma Notu 15/179

Araştırma Notu 15/179 Araştırma Notu 15/179 27.03.2015 2014 ihracatını AB kurtardı Barış Soybilgen* Yönetici Özeti 2014 yılında Türkiye'nin ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 3,8 artarak 152 milyar dolardan 158 milyar dolara

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ. Ekim Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Ekim Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1 2015 HALI SEKTÖRÜ Ekim Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2015 EKİM AYI İHRACAT PERFORMANSI Ülkemizin halı ihracatı 2014 yılını % 7,3 oranında

Detaylı

MACARİSTAN ÜLKE RAPORU 31.03.2016

MACARİSTAN ÜLKE RAPORU 31.03.2016 MACARİSTAN ÜLKE RAPORU 31.03.2016 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Macaristan a ihracat yapan 246 firma bulunmaktadır. 30.06.2015 tarihi itibariyle Ekonomi Bakanlığı

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI 691010 ABD 0 463 0 0 9.273 7.644 691090 ABD 783.096 190 1.634.689 1.330.333 3.869 3.102 TOPLAM 783.096 653 1.634.689 1.330.333 13.142 10.746 691090 Afganistan 6.557 0 24.223 19.558 691010 Almanya 885 1.068

Detaylı

HOLLANDA ÜLKE RAPORU 12.10.2015

HOLLANDA ÜLKE RAPORU 12.10.2015 HOLLANDA ÜLKE RAPORU 12.10.2015 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Hollanda ya ihracat yapan 361 firma bulunmaktadır. 30.06.2015 tarihi itibariyle Ekonomi Bakanlığı

Detaylı

HALI SEKTÖRÜ. Eylül Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Eylül Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1 2015 HALI SEKTÖRÜ Eylül Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2015 EYLÜL AYI İHRACAT PERFORMANSI Ülkemizin halı ihracatı 2014 yılını % 7,3 oranında

Detaylı