Barbaros Demirci Genel Sekreter PAGEV / PAGDER

Transkript

1 PLASTİK VE KAUÇUK MAKİNALARI ve EKİPMANLARI SEKTÖRÜNDE GELİŞMELER SORUNLAR VE PAGDER STRATEJİLERİ Dünyada Durum : Barbaros Demirci Genel Sekreter PAGEV / PAGDER Dünya plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları yıllık toplam üretimi yaklaşık 25 milyar dolar olup, bunun % 50 si AB ülkeleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Toplam üretimde Çin in payı % 13, ABD nin payı % 10 ve Japonya nın payı da % 9 düzeyindedir. Üretimin % 19 u ise diğer ülkeler tarafından gerçekleştirilmektedir. Dünya plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları yıllık ihracatı ise yaklaşık 18 milyar dolar olup, bunun % 50 si AB ülkeleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Toplam ihracatta Çin in payı % 5, ABD nin payı % 7 ve Japonya nın payı da % 14 düzeyindedir. İhracatın % 24 ü ise diğer ülkeler tarafından gerçekleştirilmektedir. Dünya Plastik ve Kauçuk Makinaları ve Ekipmanları Toplam Üretim ve İhracatı ( Milyon ABD $ ) Üretim İhracat Üretim İhracat AB Çin ABD Japonya Diğerleri Dünya Dünya Plastik ve Kauçuk Makinaları ve Ekipmanları Toplam Üretim ve İhracat Payı ( Milyon ABD $ Bazında % ) Üretim İhracat AB Çin 13 5 ABD 10 7 Japonya 9 14 Diğerleri Dünya AB Ülkelerinde plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları toplam üretimi 12 milyar dolar, ihracatı ise yaklaşık 9 milyar dolar civarındadır. Toplam üretim ve ihracatın % 50 sini Almanya gerçekleştirmektedir. İtalya toplam üretimden % 26, toplam ihracattan da % 17 pay almaktadır.

2 AB Plastik ve Kauçuk Makinaları ve Ekipmanları Toplam Üretim ve İhracatı ( Milyon ABD $ ) Üretim İhracat Almanya İtalya Fransa Avusturya İsviçre İngiltere İspanya AB Toplam Türkiye AB Plastik ve Kauçuk İşleme Makinaları Toplam Üretim ve İhracatının Dağılımı ( Milyon ABD $ Bazında % ) Üretim İhracat Almanya İtalya Fransa 8 10 Avusturya 7 12 İsviçre 6 7 İngiltere 2 3 İspanya 1 1 AB Toplam Türkiye de Durum ; Türk plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları sektöründe 808 firma faaliyet göstermektedir. Bu firmaların 209 u birden çok mamul üretmektedir. Firmaların % 29 u kalıp, % 16 sı plastik işleme makinaları imal ederken, yardımcı ekipman ve ambalaj makinaları imal eden firmaların oranı % 12 dir. Firmaların % 69 u ise plastik ön işleme ve geri dönüşüm, son işlem, ölçme, finisaj, kaynak makinaları ile aksam ve parçalar imal etmektedir. Makine ve Ekipman Bazında Firma Sayısı Üretilen Makine Adı Firma Sayısı % Dağılım Kalıplar Plastik İşleme Yardımcı Ekipmanlar Ambalaj makinaları Plastik ön işleme ve geri dönüşüm 65 6 Son İşlem 65 6 Ölçme 57 6 Finisaj 51 5 Parça ve komponentler 51 5 Kaynak 19 2

3 2006 yılında sektörde 124 milyon dolarlık üretim gerçekleşmiş ve 401 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Üretilen makinaların yaklaşık % 50 si ihraç edilerek 62 milyon dolarlık ihracat gerçekleşmiştir. İç pazar satışları ise 463 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir yılında 2005 yılına kıyasla, plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları üretimi % 1, ihracatı % 16 artmış, ithalatı % 4, iç pazar satışları da % 2 gerilemiştir. Arz ve Talep Dengesi ( Milyon ABD $ ) / T % Artış Üretim İthalat İhracat İç Pazar Satışı Dış Ticaret Açığı yılında plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları dış ticaret açığı % 6 azalarak 339 milyon dolar olmuştur. Dış Ticaret Açığı 500,0 400,0 300,0 200,0 Milyon $ 100,0 0,0-100, ,0-300,0-400,0-500,0 İhracat ithalat Dış Ticaret Açığı Plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanlarında en yüksek dış ticaret açığı enjeksiyon ve ekstrüzyon makinalarında görülmektedir. Enjeksiyon makinalarında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 5, ektrüzyon makinalarında ise % 12 düzeyindedir yılında tüm sektörde ihracatın ithalatı karşılama oranı ancak % 15 olarak gerçekleşmiştir. Plastik sektörünün ihtiyaç duyduğu plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanlarının % 87 si ithalatla karşılanmaktadır. Toplam iç pazardan 808 firma ancak % 13 pay alabilmektedir.

4 Plastik ve Kauçuk Makinaları ve Ekipmanları Dış Ticareti ( 2006 Yılı - Milyon $ ) ISTPOZ İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET AÇIĞI Enjeksiyon Mak. 5,9 125,7-119, Ekstrüzyon Mak. 13,5 116,5-103, Püskürtme Mak. 0,0 8,4-8, Vakumlu döküm 5,0 19,6-119,8 Dış lastiğin dökümüne mahsus mak Sırt kaplama ve şekil verme mak. 0,0 0,0 0, Presler 2,2 24,5-22, Kesme, yarma, biçim verme makinaları 30,1 80,8-50, Aksam ve Parçalar 5,3 25,5-20, ( Toplam ) 62,0 401,0-339, yılında 21 ülkeden toplam 401 milyon dolarlık plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları ithalatı yapılmış olup, 10 ülkenin toplam ithalattan aldığı pay % 98 dir. Plastik ve Kauçuk Makinaları ve Ekipmanları İthalatı ULKEADI Milyon $ % Dağılım Almanya 150,9 37,7 Italya 85,6 21,4 Çin 54,2 13,5 Avusturya 36,5 9,1 Tayvan 22,9 5,7 Isviçre 15,9 4,0 Japonya 9,9 2,5 Güney Kore 7,5 1,9 Fransa 5,2 1,3 A.B.D. 4,0 1,0 10 Ülke Toplamı 392,7 98,3 Diğer 11 Ülke 26,2 1,7 TOPLAM 400,6 100,0 Plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları ithalatının % 68 i AB ülkelerinden yapılmaktadır. Tüm Avrupa ülkeleri ise toplam ithalattan % 72 pay almaktadır.

5 GÜNEY AMERİKA 3% KUZEY AMERİKA 3% ASYA 22% DİĞER AVRUPA 4% AB ÜLKELERİ 68% 2006 yılında 35 ülkeye yönelik olarak yapılan plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları ihracatı 62milyon dolar olarak gerçekleşmiş olup, 10 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın % 65 ini oluşturmuştur. Rusya Federasyonu, Romanya, İran, Ukrayna, Kazakistan, Bulgaristan, Özbekistan, ve Azerbeycan, Çek Cumhuriyeti ve Irak 1 milyon doların üzerinde ihracat yapılan ülkelerdir. Dünya Plastik ve Kauçuk Makinaları ve Ekipmanları İhracatı ( Milyon $ ) ULKEADI % Pay Rusya Federasyonu 3.651, ,4 15,2 Romanya 4.807, ,0 11,0 Iran 7.381, ,4 7,8 Ukrayna 2.682, ,2 7,1 Kazakistan 2.250, ,7 6,4 Bulgaristan 2.152, ,5 4,4 Özbekistan 800, ,4 4,1 Azerbeycan 985, ,8 3,2 Çek Cumh. 616, ,0 2,7 Irak 1.433, ,8 2,3 Diğer 25 Ülke , ,9 35,7 TOPLAM , ,1 100,0 Plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları ihracatının % 33 ü Orta Doğu ülkelerine, % 24 ü AB dışı Avrupa ülkelerine % 14 ü de AB ülkelerine yönelik olarak gerçekleşmektedir.

6 KUZEY AMERİKA 0% SERBEST BÖLGELER 16% AB ÜLKELERİ 14% GÜNEY AMERİKA 1% AFRİKA 10% ASYA 2% ORTA DOĞU 33% DİĞER AVRUPA 24% Sektörün Başlıca Sorunları : Yapısal Sorunlar : Sektörde çok sayıda firma faaliyet göstermekte olup, firmalarının üretim ölçekleri küçüktür. Ekonomik ölçeklerde üretim yapılamadığından firma başına yaratılan üretim değeri de gelişmiş batı toplumlarına kıyasla küçüktür. Altyapı Sorunları ; o İstanbul da faaliyet gösteren plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları imalatçıları yeterli yol bulunmaması nedeniyle lojistik problemleri yaşamakta, küçük alanda faaliyet göstermek zorundadır. o Küçük ölçekli KOBİ lerin güçlerini birleştirecek mekanizma eksiktir. Üretim Aşamasındaki Sorunlar ; o Üretim girdi maliyetlerinin (Ham ve yardımcı madde, malzeme, elektrik, su vs. ) rakip ülkeler kıyasla yüksektir. o Yüksek işçi maliyetleri nedeniyle kalifiye eleman bulunamamaktadır. o Makinaya bağlı malzemeler zamanında tedarik edilememektedir. o Üretimde, pahalı olması nedeniyle yeterli kalitede tezgah kullanılamadığından, teknolojik altyapı yetersizdir. o maliyetlerinin yüksekliği. o Üreticiler lisans ve belge bazında yeterince denetlenmemektedir. Uygun Finansal Kaynak Sorunları ; o Genellikle KOBİ düzeyindeki firmalar uygun kredi koşuları hakkında bilgi sahibi değildir. o Banka kredi faizleri yüksektir. o Yatırım, yerli üretim ve ihracatı destekleyen uygun kredi koşullarının yetersizdir.. o Firmaların yeterince kurumsallaşamaması ve AR-GE çalışmaları yapamaması, KOSGEB gibi kuruluşlardan destek alınmasını engellemektedir.

7 o KOBİ lerin ve İmalatçı Kredibilite Firmalarının yurtdışından ithal edilen mallara tanıdıkları haklar ve esneklik, orta ölçekli üretici firmalara tanınmamaktadır. o Makina üreticilerin ara mamül alımlarında KDV oranı yüksektir. Teknoloji, AR-GE Sorunları ; o Parça ve yeni komponent temininde AR-GE ye yapılacak yatırımlar yeterince teşvik edilmemektedir. o Üniversite ve AR - GE desteği verebilecek kurumlarla doğru ve tam iletişim kurulamamaktadır. o Firmaların AR-GE konusunda bilgileri eksiktir yönlendirilmeye ihtiyaç duyulmaktadır. o AR-GE çalışmalarına yönlendirilebilecek yeterli finansal kaynak yoktur. İhracattaki Sorunlar ; o Uluslararası tanıtım eksiktir. o Firmalar uluslararası regülasyonlara intibak sorunları yaşamaktadır. o Yetersiz üretim kalitesi ve üretim miktarı, firmaların bazı dış pazarlara açılmasını engellemektedir. o İhracatı teşvik edici kaynaklar hakkında bilgi eksikliği yaşanmaktadır. o Daha önceki yıllarda yurtdışına gönderilen kalitesiz makinaların yapmış olduğu tahribat nedeni ile bu pazarlara makina satışları zorlaşmıştır. İhracat Sonrası Sorunlar o Servis sağlamakta yetersizlik. o Vergi iadesinde problem yaşanmaktadır ve alacaklar sadece mahsup edilebilmektedir. o Arıza durumunda gönderilen yedek parçalar ihracat kapsamına girmektedir. o İhracat sonrasında ortaya çıkabilecek şikayetlerin cevabını verebilmek için bir Bilgi İşlem Hizmeti verilememektedir. o Makina satılan firmalarda yeterli bilgiye sahip eleman olmaması satış sonrası sürekli desteği engellemektedir. Dış Pazar Bulmadaki Sorunlar ; o Yüksek maliyetler nedeniyle uluslararası fuarlarda yeterince yer alınamamaktadır. o Fuarlarda devlet teşviklerini yetersizdir. o Yurtdışı müşteriler o ülkelerde garantör istemektedir. o İç pazardaki rekabet ortamında ayakta kalma mücadelesinden yeterince dış pazarlara yönlenilememektedir. PLASTİK SANAYİCİLERİ DERNEĞİ ( PAGDER ) in Plastik İşleme Makine Üreticilerinin Sorunlarının Çözümüne Yönelik Uygulayabileceği Temel Stratejiler 1. Sektörde çok sayıda firma AB ölçülerine göre çok küçük ölçeklerde üretim yapmaktadır. PAGDER, firmaların birleşmelerini veya büyük ölçekli iç ve dış siparişlerin karşılanmasında stratejik ortaklık kurmalarını sağlamak için çalışmalar yapmalıdır. 2. Özellikle kamu alımlarında yerli makine satın alınmasını özendirici çalışmalar yapmalıdır. 3. Yeterince kurumsallaşamayan ve gelişmeleri takip edemeyen firmalara yönelik bilgilendirme toplantıları düzenlemelidir. Uluslararası regülasyonlar, AB direktifleri Uygun koşullarla kredi veren finans kurumları ve kredi temin etme prosedürü

8 KOSGEB ve diğer benzeri kurumlar CE Belgesi ve diğer kalite sertifikaları Vergi, yatırım ve ihracat teşvikleri ve devlet yardımları EXIM Bank finansman olanakları 4. Sektörün ihtiyaç duyduğu kalifiye elaman teminine katkıda bulunmalıdır ( PAGEV Özel İstihdam Bürosu ) 5. Stratejik yol haritası oluşturulması için PAGDER - KOSGEB arasında imzalanan protokolün PAGDER üyelerine yaygınlaştırılması sağlanmalıdır. 6. plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları ihracatını arttırmak için, firmalar tarafından önerilen potansiyel dış pazar ( Rusya, Romanya, Irak, Bulgaristan, İran, Ukrayna, Kazakistan, Suriye, Cezayir, Azerbeycan, Yunanistan ) araştırmaları yapılmalı, bu pazarlarda sektörün tanıtımını yapmak üzere ilgili sivil toplum örgütleri ve kurumlarla karşılıklı işbirliği anlaşmaları yapılmalıdır. 7. plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları üreten firmalar arasında hızlı iletişim sağlamak için e-group oluşturulmalıdır. 8. plastik ve kauçuk makinaları ve ekipmanları ihracatı için, İtalya, İspanya, Avusturya benzeri, uzun vadeli düşük faizli ihracat kredi olanakları sağlanması için kamu otoriteleri ile görüşmelidir. 9. PAGDER- Plastik Dış Ticaret Şirketi kurulabilir. Bu şekilde firmalar ; Gönüllü olarak sermayelerini, bilgilerini, üretimlerini ve tecrübelerini biraraya getirerek ihracat faaliyetlerinde ölçek ekonomisinin sağladığı avantajlardan yararlanacaktır. Dış Ticaret Şirketinin sağlayacağı finansman ve organizasyonel yapı ile, bireysel pazarlama etkinliklerine göre daha güçlü pazarlama imkanları elde edecek ve bu şekilde dış pazar yelpazelerini büyüteceklerdir. Bireysel olarak ihracat yaptıklarında karşılaşacakları ve tek başına üstesinden gelemeyecekleri sorunlarını Dış Ticaret Şirketi aracılığı ile kolayca çözebileceklerdir. Dış ticarette uzmanlaşacak ve sonuçta ihracatta daha etkin faaliyet gösterebileceklerdir. Dış Ticaret Şirketinde görev yapan profesyoneller vasıtasıyla, ihracat işlemlerini, gümrükleme, nakliye, sigorta gibi faaliyetleri daha etkin olarak gerçekleştirecekler ve ihracata yönelik daha güçlü bir pazarlama imkanına kavuşacaklardır. Dış Ticaret Şirketi, yurtdışı fuar ve fuar gezileri organize edecek, üyelerini ve ürünlerini tanıtıcı yayınlar hazırlayacak, üyelerinin ürünlerinin yurt dışında daimi olarak sergilenebileceği mağazalar, depolanacağı depolar, pazarlanacağı ofisler açacaktır. Üyelerini alım ya da satış heyetleri vasıtasıyla yabancı alıcılarla buluşturma faaliyetlerinde bulunacaktır. PAGDER üyelerinin ithalat yapmaları daha kolaylaşacaktır. Dış Ticaret Şirketi, lojistik, test ve onay kurumu, antrepo, ortak hammmade alımı gibi faaliyetlerde bulunacak veya bu faaliyetleri yapan kurumlara ortak iştirak edebilecektir. Ortaklarının faaliyet gösterdiği üretim dalına ait hammadde tedarikinde imalatçı olarak değerlendirileceğinden ortak hammadde alımı faaliyetlerinde bulunarak üyelerinin maliyet ve rekabet avantajı sağlamalarına katkıda bulunacaktır. Ortaklarının ait olduğu grubun diğer şirketleri ile bunların kurduğu ortaklıklarının ihracatına aracılık edebilecektir. Plastik ve plastik işleme makinaları sektöründe faaliyette bulunan ve KOBİ niteliğini taşıyan ve fakat ortak olmayan firmaların ihracatına da aracılık edebilecektir

9 PAGDER üyelerinin ileri imalat kabiliyetlerini tanıtıcı dış geziler ve iş konseyi toplantıları düzenleyecek ve dış ülke Sektörel Dernekleri ile işbirliği anlaşmaları yapacaktır.