TANER YILDIZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI. 1 Kasım 2011, Ankara

Transkript

1 TÜRKİYE ENERJİ POLİTİKALARIMIZ TANER YILDIZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI 1 Kasım 2011, Ankara

2 DÜNYA VE TÜRKİYE FOTOĞRAFI 1

3 Dünya Enerji Talebi 18 16, Milyar TEP Dünya Birincil Enerji Talebi Uluslararası Enerji Ajansı na göre 2035 yılında dünya enerji talebi, bugüne kıyasla % 40 artacak 2

4 Türkiye büyüyor Enerji ihtiyacımız artıyor Büyüme hızında Çin den sonra ikinciyiz 9 yılda refah seviyemiz arttı Refah seviyemiz arttıkça, enerji talebi de arttı Enerji talebinde de Çin den sonra ikinciyiz 2023 e kadar bu talep daha da artacak 3

5 Elektrik talebimiz 2023 de iki kat artacak milyar kilovatsaat milyar kilovatsaat milyar kilovatsaat 4

6 TÜRKİYE ENERJİ SEKTÖRÜ 5

7 Elektrik Kurulu Gücümüz % 61 arttı (MW)

8 Kurulu Gücün Kaynaklara Göre Dağılımı (%) 0,2 3,1 0,2 10,6 Hidrolik 6,4 15,8 30,8 32,9 Doğalgaz Yerli Kömür İthal Kömür Rüzgar Jeotermal Diğer Yenilenebilir Diğerleri 7

9 Elektrik Üretimimiz % 62 arttı milyar kwh

10 Elektrik Üretiminin Kaynaklara Göre Dağılımı (%) ,6 0,3 0,2 3, ,8 Doğalgaz Hidrolik Yerli Kömür İthal Kömür Rüzgar Jeotermal Diğer Yenilenebilir Diğerleri 9

11 Enerji Sektörüne 9 yılda 25 milyar dolar yatırım yaptık AK PARTi iktidarında, 80 yılda yapılan kadar elektrik üretim santralini devreye aldık 80 yılda santral MW 9 yılda santral MW 10

12 Büyüyen Enerji Talebi Karşısında Dışa Bağımlılığımız Üretim 29% Net İthalat 71% 11

13 Dışa Bağımlılığı Azaltmak İçin Kaynaklarımız Yerli kaynaklar Kömür Petrol ve Doğalgaz Enerji Verimliliği Yenilenebilir Kaynaklar Hidroelektrik Rüzgar Jeotermal Güneş Biyoyakıt, biyokütle Çöp ve diğer atıklar Nükleer Enerji Kayıp-Kaçakları Azaltma 12

14 YERLİ KAYNAKLARLA ELEKTRİK ÜRETİMİ 01 Kasım 2011, Ankara 13

15 Kömür Rezervimiz 4,8 milyar ton yeni kömür rezervi bulduk Kömür rezervimizi yüzde 50 ye yakın artırarak 11,5 milyar tona çıkardık Afşin-Elbistan Havzası, Konya Karapınar havzası ve diğer ilave rezervlerimizle MW düzeyinde yerli kömür santrali kurabiliriz 14

16 Kömür ve taşkömüründen daha çok fayda sağlıyoruz Zonguldak ta 31 taşkömürü sahasını özel sektörün işletimine açtık, üretimi ve istihdamı artırdık. imdi 2.8 milyar tonluk kömür rezervini özel sektöre açıyoruz. Bu şekilde kurulacak 7000 MW kurulu güçle, dışa bağımlılığa bir darbe daha indireceğiz 15

17 Petrol ve Doğalgaz Aramalarımız Petrol ve doğalgaz arama yatırımını 12 kat artırdık yılında metre olan sondaj miktarını 2010 yılında metre seviyelerine getirdik. Böylece 4 kattan fazla artış sağlayarak, geleceğe daha fazla yatırım yapılmış oldu. 16

18 Petrolü kendi gemimizle arayacağız Karadeniz de dünyanın dev şirketleriyle ortaklıklar kurarak petrol arıyoruz. Akdeniz de de yeni arama hamlesine başlıyoruz. MTA nın kullanacağı, tamamen yerli sismik araştırma gemisi yapılıyor. TPAO da yakında kendi gemisine sahip olacak. 17

19 YENİLENEBİLİR KAYNAKLARIN ENERJİ ÜRETİMİNDEKİ PAYINI ARTIRMAK 18

20 Yenilenebilir enerjiden elektrik üretimi ( ) 19

21 HİDROELEKTRİK SANTRALLERİMİZ (MW) İşletmedekiler DSİ tarafından inşaatı devam eden 3566 Özel Sektör tarafından inşaatı devam eden 8000 TOPLAM yılına kadar hidroelektrik kurulu gücümüzü % 68 artıracağız 20

22 YEK Kanunu ndan Sonra Yatırımlar Arttı YEK Kanunu yla yerli üretimde ek teşvikler sağladık Rüzgar enerjisi yatırım hızında Meksika dan sonra ikinciyiz 59 jeotermal sahasını 419 milyon dolar bedelle özel sektöre devrettik Güneş enerjisinde 600 MW için yakında ilana çıkıyoruz Bu yıl içinde devreye giren 2287 MW lık santralin 1407 MW ı yenilenebilir enerji santrali EPDK ya yapılan lisans başvurularının yarısı yenilenebilir enerji için 21

23 NÜKLEER ENERJİ 22

24 Atom Enerjisi Komisyonu kuruldu II. Beş Yıllık Kalkınma Planı nın nükleer enerji planı başarısız oldu 1972 TEK e Nükleer Enerji Dairesi kuruldu TÜRKİYE NİN NÜKLEER SERÜVENİ Akkuyu ya lisans verildi Açılan ihale iptal oldu Açılan ihale iptal oldu TEK te Nükleer Enerji Dairesi kapatıldı Açılan ihale 8 defa karar ertelenerek iptal oldu Ulusal Nükleer Teknoloji Geliştirme Programı nı başlattık sayılı kanunu çıkarttık Açılan Danıştay tarafından TETA a iptal ettirildi 2010 Rusya ile Hükümetler arası anlaşma imzalandı ve Akkuyu NGS Elektrik Üretim A.. kuruldu 23

25 Dünya nükleer santrallere karşı mı? Dünyada 30 ülkede 442 nükleer santral üretimde, 61 santral inşa halinde Bu santralların yaklaşık yarısı ABD, Japonya, Fransa gibi gelişmiş ülkelerde Dünya elektrik üretiminin %13.5 u nükleerden karşılanıyor Hiçbir ülkenin nükleerden vazgeçtiği yok! 24

26 İşletimdeki Reaktör Sayısı İşletilen Reaktörler Toplam Güç (MWe Net) Elektrik Üretimindeki Payı İnşaat Halindeki Reaktörler İnşaat Halindeki Reaktör Sayısı Toplam Güç (MWe Net) Fransa ,10% Slovakya ,80% Belçika ,70% Ukrayna ,10% Macaristan ,10% Ermenistan ,40% İsveç ,10% İsviçre % Slovenya ,30% Çek Cumh ,20% Bulgaristan ,10% G. Kore ,20% Japonya ,20% Almanya ,40% Finlandiya ,40% İspanya ,10% ABD ,60% Romanya ,50% Tayvan ,30% Rusya Fed ,10% Birleşik Krl ,70% Kanada ,10% Arjantin ,90% G.Afrika ,20% Meksika ,60% Hollanda ,40% Brezilya ,10% Hindistan ,90% Pakistan ,60% Çin ,80% TOPLAM ,50%

27 26

28 ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ ARTIRMAK 27

29 Enerji Verimliliği Kanunu nu çıkardık Verimli ampullerin kullanımına geçtik Enerji verimliliği kültürünü oluşturuyoruz Santrallerimizin rehabilitasyonlarına devam ediyoruz 28

30 KAYIP-KAÇAKLARI AZALTMA 29

31 Kayıp-Kaçakları Azaltıyoruz % 21 % 15 % Özel sektöre devredilen dağıtım şirketlerinin kayıp kaçakları azaltma yükümlülüğü çerçevesinde, 2015 yılına kadar bu oranı %10 a düşüreceğiz. 30

32 TAM REKABETÇİ SERBEST BİR ENERJİ PİYASASI 31

33 Özel Sektörün Payını Artırdık % 66% Kamu Özel Sektör 52% 48% Kamu Özel Sektör Dönemimizde devreye giren MW ın ü özel sektör yatırımı 32

34 EPDK ya yapılan lisans başvuruları EPDK ya bugün itibarıyla MW kurulu gücünde 2100 proje için lisans başvurusu yapıldı. Bu Türkiye enerji piyasasına duyulan güvenin göstergesidir. 33

35 Enerjide liberalleşmenin en önemli adımını biz attık 11 dağıtım bölgesini 5 milyar dolar bedelle özel sektöre devrettik 9 bölge için süreç devam ediyor Hedefimiz, hizmet kalitesini yükseltmek, yatırımları artırmak ve kayıp-kaçağı en aza indirmek 34

36 . Tokat Çanakkale İstanbul And.Yk. Kırklareli Tekirdağ Edirne Balıkesir Bursa Kütahya Bilecik Kocaeli Yalova Sakarya Düzce Zonguldak Bartın Sinop Çorum Çankırı Karabük Bolu Eskişehir Ankara Kırşehir Kırıkkale Yozgat Sivas Amasya Samsun Kastamonu Ağrı Bingöl Erzurum Kars Iğdır Tunceli Erzincan Bayburt Rize Artvin Trabzon Giresun Ordu Gümüşhane Ardahan Boğaziçi EDAŞ Elektrik Dağıtım Özelleştirmeleri Manisa Konya Aksaray Niğde Karaman Antalya Burdur Muğla Denizli Aydın İzmir Kırşehir Kayseri Adana Mersin Hatay Kilis Gaziantep Şanlıurfa Mardin Diyarbakır Batman Siirt Şırnak Van Bitlis Hakkari Muş Bingöl Osmaniye Tunceli Malatya K.Maraş Elazığ Adıyaman Nevşehir Uşak Afyon Isparta ÖZELLEŞTİRME SÜRECİ BİTENLER ÖZELLEŞTİRME SÜRECİ DEVAM EDENLER 35

37 Tam rekabetçi serbest bir enerji piyasası için üretim tesislerinin özelleştirilmesine başladık 50 akarsu santralının ihalesini yaptık 18 termik, 28 hidrolik santralin ihale sürecine başlıyoruz 36

38 TABİİ KAYNAKLARIN ÜLKE EKONOMİSİNE KAZANDIRILMASI 37

39 KAMU ENERJİ VE MADENCİLİK YATIRIMLARI 38

40 Maden aramalarımız 10 kat arttı 2002 yılında 100 bin metre olan maden sondajını bugün 1 milyon metreye çıkardık. Bu oran 2023 yılında 5 milyon metreye çıkarılacaktır. 39

41 Maden İhracatında Yükselen Grafik Maden ihracatımızı 5 kattan fazla artırdık 40

42 Madencilikte çantacıların önünü kestik! Sektörün önünü açan Maden Kanunu nu çıkardık Ruhsat alma kriterlerini değiştirdik Ruhsat sayısı % 82 azaldı Artik gerçek yatırımcı ruhsat alıyor 41

43 Eti Maden İşletmeleri Karlılık Oranı ve Bor İhracatı ( ) 42

44 ENERJİ YATIRIMLARINDAKİ ÇEVRE HASSASİYETİMİZ 43

45 Çevreye Duyarlı Enerji Yatırımları BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ne ve Kyoto Protokolü ne taraf olduk Termik santrallerimizin baca gazı arıtma sistemlerini yeniliyoruz Yasal düzenlemelerle madenciliğin çevreye olan zararlarını en aza indiriyoruz Madencilikte denetimleri artırdık 44

46 SOSYAL DEVLET OLMANIN GEREĞİ: KÖMÜR YARDIMLARI 45

47 9 Yıldır Kömür Yardımı Yapıyoruz 2.5 milyar TL değerinde 11 milyon ton kömür yardımı yaptık 46

48 Yılı Sonu İtibariyle Kömür Dağıtımının Bölgesel Dağılımı (%) %15 %15 %21 %9 %19 %13 %8 47

49 ULUSLARARASI TAHKİM DAVALARI 48

50 Libananco davasını kaybetseydik Uzan a vereceğimiz tazminat 230 milyar dolar olacaktı Ama davayı biz kazandık! Türkiye, kamburundan kurtuldu! 49

51 AK PARTİ iktidarından önce devletin sırtına yüklenen davaları da biz bitirdik! Aktaş Elektrik davasını kazanarak, devleti 245 milyon dolar zarardan kurtardık! 50

52 ENERJİ DİPLOMASİSİ 51

53 Enerji Arz Güvenliğimiz İçin Uluslararası Projeler Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Boru Hattı Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı NABUCCO ahdeniz 2 Arap Doğalgaz Boru Hattı ENTSO-E 52

54 Bölgesinde lider, dünyada söz sahibi bir Türkiye için aktif bir enerji diplomasisi yürütüyoruz 54

55 Ada nın enerji kaynaklarında KKTC nin de hakkı var Rumların petrol arama restini karşılıksız bırakmadık İki gemimiz Akdeniz de sismik arama yapıyor 55

56 DÜNYANIN EN BÜYÜK 10 EKONOMİSİNDEN BİRİ OLMAK İÇİN: ENERJİDE 2023 HEDEFLERİMİZ 56

57 Kurulu gücümüzü iki kat artırıp MW a çıkaracağız Her yıl en az 5 milyar dolar enerji yatırımı yapacağız Yenilenebilir enerjinin payını %30 a çıkaracağız Rüzgarda MW Güneşte 3000 MW Jeotermalde 600 MW 57

58 Özel sektörün payını % 75 e çıkaracağız. Tüm termik ve hidroelektrik potansiyelimizi harekete geçireceğiz Petrol ve doğalgaz aramalarına sürdüreceğiz Maden ihracatımızı 20 milyar dolara çıkaracağız İki nükleer santrali üretime geçirecek, bir tanesinin daha inşaatına başlayacağız 58

59 TBMM FAALİYETLERİ

60 23. ve 24. Dönem TBMM Yasama Dönemi-Önergeler 23. Yasama Döneminde Tarafımca Cevaplanan toplam Yazılı Soru Önerge Durumu Cevaplanan Yazılı Soru Önergesi 621 Adet Önerge Cevaplanma Oranı %100 TBMM Plan Bütçe, TBMM Genel Kurul, ilgili Kanun ve Uluslararası Anlaşma görüşmelerinde yöneltilen 315 adet soru süresinde ve tüm milletvekillerine cevaplanmış ve ayrıca sayın milletvekillerine elektronik ortamda da gönderilmiştir. 24. Yasama Döneminde Tarafımca Cevaplanan toplam Yazılı Soru Önerge Durumu 24. Dönem Cevaplanan Yazılı Soru Önergesi 30 Adet Süresinde Önerge Cevaplama Oranı %100 Ortalama Cevap Süresi 13 gün (TBMM Çıkış ve TBMM Evrakına kayıt arası geçen süre) Halen süresi devam eden işlemde olan önerge sayısı 20

61 TEŞEKKÜRLER 01 Kasım 2011, Ankara