ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU. Omurgasız Hayvanlar

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU. Omurgasız Hayvanlar"

Transkript

1 ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU Omurgasız Hayvanlar Danışman Öğretmen: Minüre Sarvanoğlu HAZIRLAYANLAR: SOYKAN KARACA MERT YILDIRIM CANER BADUR EKİN ZİLELİ EKİN BIÇAKÇI AYŞE SABAH SELİN SICAKYÜZ Nisan-2001 Bornova/İzmir

2 İÇİNDEKİLER Teşekkür ve ithaf...3 Önsöz Süngerler...5 A)Süngerin Yapısı B)Üç Sünger Sınıfı 1)Kireçtaşlı Süngerler 2)Boynuzsu Süngerler 3)Silisli Süngerler C)Tehlikeli Süngerler D)Sualtında Gezinti E)Kimyasal Etkileri F)Sünger Araştırmaları 2.Selentereler...8 A) Denizşakayıkları B) Selentereler Nasıl Beslenir? C) Denizanası 3.Derisidikenliler...9 A)Denizyıldızı ve Denizkestanesi B)Derisidikenliler Nasıl Hareket Eder ve Beslenir C)Denizkestanesi D) Denizhıyarı 4.Yumuşakçalar...10 A)Kafadan Bacaklılar B)Salyangozlar C)Destek, Hareket, Solunum D)Ahtapotlar 5.Solucanlar...12 A)Halkalı Solucanlar B)Yer Solucanı C)Yassı Solucanlar D)Tenyalar 6.Örümcekler Arılar...15 A)Savunma Stratejisi B)Yılda Bir Milyon Yumurta C)Yarım Kilo Bal İçin 2

3 TEŞEKKÜR VE İTHAF Bu projenin konusunu seçerken bize yardımcı olan, araştırma esnasında bizden yardımlarını esirgemeyen, amaçlarımıza ulaşmamıza yardımcı olan, yardımlarını göz ardı edemeyeceğimiz değerli fen bilgisi öğretmenimiz Münire Savranoğlu na teşekkürlerimizi sunuyor ve her birimizin ayrı ayrı üzerinde uğraştığı projemizi ona ithaf ediyoruz. Ayrıca bu projenin hazırlık aşamasında bizden yardımını esirgemeyen herkese de ayrı ayrı teşekkürlerimizi sunarız. 3

4 ÖNSÖZ Sevgili arkadaşlar, Biz bu projeyi, sadece yıllık proje ödevimizi vermek için seçmiştik. Fakat şimdi baktığımızda, bu projenin omurgasız hayvanları araştıranlar için iyi bir kaynak olduğunu görüyoruz. Projemizi hazırlarken omurgasız hayvanları süngerler, selentereler, yumuşakçalar, derisi dikenliler, solucanlar, örümcekler ve arılar şeklinde gruplandırarak ele aldık. Projemizin üzerinde gerçekten uğraştık ve onu bu hale getirdik. Size en yararlı biçimde incelemeniz dileğiyle, PROJE GRUBU 4

5 1.SÜNGERLER Önceleri bitki sanılan ve ilk kez 1755 te hayvan olarak tanımlanan süngerler hakkındaki yaygın kanı uzun yıllar değişmemiştir te, suyun içindeki bir süngeri mikroskop altında inceleyen İskoç bilim adamı Robert Grand, bu canlının içine birçok gözenekten giren suyun başka deliklerden çıktığını, üstelik bu akış sırasında sudaki küçük tanecikleri süzüp aldığını gözledi. Böylece süngerlerin hayvan oldukları görüşüne ulaştı. Süngerin dış gözeneklerinden içeri doğru yayılan su kanallarını çevreleyen bazı hücreler tekhücreli hayvanlara çok benziyordu. Böylece süngerlerin bu küçük hayvanların koloni halinde bir araya gelmesiyle oluştuğu düşünüldü. A)SÜNGERİN YAPISI Süngerin gövdesi su kanallarına açılan sayısız gözenekle delik deşiktir. Hayvan bu gözeneklerden giren suyun süzerek aldığı çok küçük canlılarla beslenir. Süngerlerin büyük bölümü denizlerde, pek azı tatlı sularda yaşar. Kanal duvarlarını oluşturan hücrelerin çoğu başka hayvanlardakilere benzemez. Boru biçiminde uzamış olan bu hücrelerin ucunda birer uzun kamçı bulunur. Hücrelerin dibini çevreleyen çıkıntılar yaka adıyla tanınır ve bu yapı tek hücreli hayvanlarınkiyle benzerlik gösterir. Yakalı hücrelerin kamçıları sürekli hareket ederek suyun içeri girip çıkmasını ve bu sayede oksijeni alıp beslenmesini sağlar. Dışarı çıkan suyla artıklar da atılır. B)ÜÇ SÜNGER SINIFI 1)KİREÇTAŞLI SÜNGERLER Bunların kireçtaşı iğneciklerden oluşan bir iskeleti vardır ve askon, sikon, lökon olmak üzere üç temel tipte olurlar. En yalını olan askon tipi, çeperlerinde çok sayıda delik bulunan bir kese biçimindedir; deliklerden iç boşluğa giren su daha sonra yakalı kamçılı hücreler sayesinde, oskulumla dışarı atılır. Sikon tipinde yakalı kamçılı 5

6 hücreler, iç boşluğu örtmezler, bu boşluğun çevresinde yüksük biçimindeki borucuklarda toplanmışlardır. Lökon tipinde, yakalı kamçılı hücreler, mezanşim içine gömülü olan hem dışarıyla hem de içeriyle kanallar sayesinde bağlantılı olan özel odacıklarda toplanmışlardır. 2)BOYNUZSU SÜNGERLER Boynuzsu süngerlerin silisli iğnecikler ve keratin liflerden yağılmış bir iskeleti vardır. Bu süngerlerden kimilerinin hiçbir iskeleti de olmayabilir; bunlar lökon tipinde süngerlerdir. Bu sınıf dört takıma ayrılır. 3)SİLİSLİ SÜNGERLER Silisli asüngerler iskeletleri üç eksenli silis iğneciklerinden oluşmuş lökon tipinde süngerlerdir. Jüra ve Tebeşir devrinde çok bol olan bu en eski süngerler; günümüzde çok derin suların diplerinde bulunurlar. C)TEHLİKELİ SÜNGERLER Antarktika okyanusunun derinliklerinde yaşayan birçok omurgasız hayvan yiyeceklerini, suda bulunan besinleri süzerek elde ederler. Bu canlılardan süngerler Antarktika denizlerinde yaşayan, en büyük canlı grubudur. Süngerlerin de renkli denizyıldızları ve denizhıyarları gibi düşmanları vardır. Fakat süngerler çeşitlerine göre kendilerini düşmanlarından koruyacak çok değişik özelliklere sahiptirler. Dikenli süngerler, koruma olarak karşı tarafın cesaretini kıran, uzun dikenlere sahiptirler. Tehlikeyle karşılaştıklarında hemen dikenlerini ortaya çıkarırlar. Kırmızı, yeşil süngerler ve kaktüs süngerleri ise denizyıldızlarını ve diğer hayvanları caydıracak kimyasal bir sıvı salgılarlar. D)SUALTINDA GEZİNTİ Sualtındayken bir akıntıyla kendinizi tehlikelerle dolu gibi duran bir mağaranın yanı başında buluverirsiniz. Mağaranın girişinde nazlı nazlı sallanan kırmızı süngerin gereksinme duyduğu yemek,oksijen ve üreme için gerekli ortam gibi temel şeyler de sizi oraya sürükleyen akıntıyla birlikte gelmiştir. Acıkmış olan sünger bir çırpıda suyu gözeneklerinden içeri çeker. Süngerin ektodermindeki geçitler, dallanmış budaklanmış kanalların oluşturduğu hidrodinamik labirentlere açılır. Kanallarsa yakalı-kamçılı hücrelerce (koanistler)astarlanmış küresel odacıklara ulaşır. Bu hücreler sahip oldukları kamçıların hareketiyle,su 6

7 akıntısını sağladıkları gibi,yakayı oluşturan sitoplazmik uzantılarla da suyun içindeki gerekli parçacıkları emerler. Sünger 24 saat boyunca bakteri,plankton ve doymuş oksijen içeren kendi hacminin katı kadar deniz suyunu pompalayabilir. Pompalama işinde çok başarılı olan sünger, aldığı suda bulunan bakterilerin %90'ını tutmayı da başarır. E)KİMYASAL ETKİLERİ Süngerlerin bir bölümü zehirli kimyasal bileşikler üretebilirler. Zehirleri onların bir savunma aracıdır. Sünger avcılarının yağmasını bu kadar iyi önleyen bir başka görünmez zehirli kalkan herhalde yoktur. Süngerlerin en zehirli kimyasal salgıları onları yalnızca avcılardan korunmakla kalmaz; saldırgan kabuklu hayvanlara karşı bir engel oluşturmalarına da yarar. F)SÜNGER ARAŞTIRMALARI Deniz biyologları daha önceden yapılmış olan bazı basit deneyleri süngerlerin olağandışı çoğalma özelliklerini anlayabilmek için yineliyorlar. Kırmızı saçaklı Atlantik süngeri,yapılan bir deneyde,içinde sterilize edilmiş deniz suyu bulunan bir kaba bir parça tülbende sarılmış olarak sokulup çıkarılmış. Birkaç gün içinde kapta bir sürü minik kırmızı saçaklı Atlantik süngeri gelişmiş. Süngerden ayrılan hücrelerin birleşme ve yetişkin süngerin tüm işlevlerine sahip yeni süngerler oluşturma yeteneği vardır.daha sonra deney,kırmızı ve kahverengi-mor süngerler birlikte aynı kaba sokulup çıkarılarak yinelenmiş. Bu kez kapta kırmızı ve kahverengi-mor süngerler gelişmiş,ancak hiç melez yokmuş. 7

8 Bir zamanlar öykülere konu olan sünger avcılığının da amaçları günümüzde biraz değişmiş gibi. Eskiden amaç yalnızca banyo süngeri elde etmekken,yapay süngerlerin hızla yaygınlaşmasıyla avcılıkta da bambaşka bir alana yönelindi: Sünger avcıları hâlâ sünger topluyorlar;ancak bunların bir bölümü biyokimya laboratuarlarında ilaç yapımında kullanılıyor. 2.Selentereler A)DENİZŞAKAYIKLARI, HİDRALAR, MERCANLAR Çiçeğe benzeyen denizşakayıkları, kayaları andıran mercanlar ve yarı-saydam, dokunaçlı denizanaları, okyanus yaratıklarının en güzellerinden bazılarıdır. Bu hayvanların tümü, birbirinden çok başka gibi görünmekle birlikte, selenterelerdendir. Selentereler 9000i aşkın tür içeren bir gruptur. Bu hayvanların çoğunluğu, denizin sığ kesimlerinde olmak üzere, tümü suda yaşar. B)Selentereler Nasıl Beslenir? Selenterelerin çoğunda beslenmeye, ağzın çevresindeki dokunaçlar yardımcı olur. Yakıcı kapsüllerle donanmış olan bu dokunaçlar, avı felce uğratıp avcıya doğru sürükler. Bütün dokunaçlar iş birliği yapar, eğilip bükülerek kurbanın gövdesine yapışır ve onu selenterenin içine yani gövde boşluğuna çekerler. Sonra ağız kapanır ve iç deri hücreleri, ortadaki yemek borusuna sindirim enzimleri salgılar. Bu enzimler besin maddesine ya hemen soğurulacak biçimde, eriyebilir maddelere ayrıştırır ya da iç deri hücrelerinin yutabileceği küçük parçacıklara böler. Yemeğin artığı ise, gövdenin kasılmalarıyla yeniden açılan ağızdan dışarı atılır. C)DENİZANASI Denizanası gerçek medüzler (scyphozoa) ve hidra lar (kolni halinde yaşayan medüzler) sınıflarındandır. Çam biçimli gerçek medüzler serbestçe yüzerler. Hidralardan olan denizanaları ise birey gibi davranan hayvan kolonileridir. Koloninin her üyesi beslenme yada yüzme gibi belli bir işlevi görecek biçimde değişime uğramıştır. Koloniler bir kayaya bağlı değildir, her zaman serbestçe suda yüzer yada su üzerinde dururlar. 8

9 3.DERİSİDİKENLİLER Derisidikenlilerin yapısını incelersek, bunları canlı ve hareket edebilen kalelere benzetebiliriz. Bu kalelerin dışı, iç içe geçmiş kalsiyum karbonat, yani kireç taşı plakalardan ve iğnelerden oluşur. Sinirim sistemleriyse oldukça gelişmiştir. Buna karşın boşaltım ve kan dolaşım sistemleri pek gelişmiş sayılmaz. Bu hayvanların sinir sistemleri de vardır; ama beyinleri yoktur. Derisidikenlilerin bir başka ilginç özeliğiyse, vücutlarının içinde bulunan su dolu kanallarıdır. Bu kanallar, tıpkı bizim kan damarlarız gibi,hayvanın bütün gövdesine yayılmış durumdadır.kanalların bittiği yerlerdeyse, gövdenin dışına doğru uzanan tüp ayak olarak adlandırabileceğimiz küçük ayakçıklar bulunur. Bu tüp ayakları damlalığa benzete biliriz; üst tarafta suyu çekip,boşaltmaya yarayan bir kese ve bunun ucundaysa ince bir tüp. Tüp ayakların damlalıktan tek bir farkıysa, öteki ucundan vantuz gibi emici bir disk bulunmasıdır. A)DENİZYILDIZLARI VE DENİZKESTANESİ Denizyıldızlarını ve denizkestanelerini kapsayan derisidikenliler, yani derisi dikenlerle kaplı hayvanlar grubu, dünyanın tüm okyanuslarında, denizlerin dibinde kaya kovuklarında ve sığ kuyu sularında bulunur. Hayvan bilimsel açıdan beş sınıfta toplanmış, 5500 ü aşkın türü vardır.. B)DERİSİ DİKENLİLER NASIL HAREKET EDER VE NASIL BESLENİR? Derisi dikenlilerin çoğu, yavaş da olsa, hareket ederler. Deniz yıldızının ve daha da geniş ölçüde deniz kestanesinin derisi olmadığından, hayvanlar hareket etmek için boru-ayak adı verilen küçük eklentilerden yararlanırlar. Bunlar, gövde boşluğu ya da sölomdaki içi su dolu borucuklardan oluşmuş bir iç sistemden doğan 9

10 kör uçlu torbacıklardır. Ayaklar, hareket etmek için su gücüyle bir uzar, bir kısalır. Deniz kestanesi uçlarında çekmenler bulunan boru- ayak dizleriyle örtülmüştür. Dikine bir kayaya tırmanmak gerektiğinde bu çekmenler uzun dikenlerin de ötesine uzatılabilir. C)DENİZKESTANESİ Echinoidea sınıfından derisidikenli hayvandır. Beşli ışınsal bakışım( aynı merkez ekseninin çevresinde beş eşit yüzün bulunması) gösteren (bu özellik, hayvanlar dünyasında yalnızca denizkestanelerinde görülür) denizkestaneleri, küremsi yapıdadırlar ; bu küremsi yapının alt ve üst kutuplarında iki delik bulunur: Ağız, anüs. D)DENİZ HIYARI Holothuroidea sınıfından derisidikenli hayvandır. Denizhıyarlarının uzun ve silindir biçimindeki gövdeleri, bir hıyara yada iri bir solucana benzer. Derileri yumuşaktır ama, kalkerli iğne biçiminde yapılarla güçlendirilmiştir. Ağızları dokunaçlarla çevrilidir, anüs açıklığıysa gövdenin öbür ucunda bulunur. Ayaklarla donanmış beş ambülakral kanal (zarlı esnek kanal) ağzı anüsle birleştirir. 4.YUMUŞAKÇALAR Yumuşakçalara yeryüzünün her tarafında,denizlerde, tatlı sularda, nemli topraklarda bol olarak rastlanır. Boyları 1-2 mm ile birkaç metre arasında değişir; bazı kafadanbacaklıların boyu 8, hatta 10 metreye ulaşır. Kambriyenden beri katmanlaşmış toprakların çoğunda yumuşakçaların fosiline rastlanır. Normal bir yumuşakçanın vücudu, bir baş, bir iç organlar kütlesi ve bir ayaktan meydana gelir. Bütün bunlar bir kavkı salgılayıcı zarla örtülüdür. Yumuşakçaların simetrisi hemen hemen iki yanlıdır. Vücut bölütsüzdür ama bazı organlarda fosil yumuşakçalarınkine benzer bölüt izleri vardır. Genellikle etli olan ayak, çoğunda tırmanmağa(karından bacaklılar),toprağı delmeye(iki çenetliler), yüzmeğe ve besinleri yakalamaya(kafadan bacaklılar) yarar. Vücudu kaplayan zar iki çenet halinde veya koni biçiminde ya yay şeklinde kıvrık, ya da deri altında körleşip kaybolmuş, birçok plağa (kitonlar),kıvrımlı odalara bölünmüş(nautilus) bir kavkı salgılar; kavkı erişkinde kaybolabilir, ama dölütte mevcuttur. 10

11 A)KAFADAN BACAKLI YUMUŞAKÇALAR Kafadan bacaklıların sinir sistemi, üst yapılı böceklerin sinir sistemi ile mukayese edilebilir ve omurgalılarla ilginç benzerlikler gösterir. B)SALYANGOZLAR Bilinen türleri i aşan yumuşakçalar, son derece çeşitli ve değişik üyelere sahip bir gruptur. Deniz salyangozu, deniz tarağı ve dev mürekkep balığı gibi birbirine görünüşte hiç benzemeyen yaratıkları kapsamına alır. Yumuşakçaların temel beden yapısının bazı öğelerine gurubun tüm üyelerinde rastlanırsa da, bu öğeler çoğu zaman büyük değişimlere uğramış durumdadır. C)DESTEK,HAREKET VE SOLUNUM Kafadan bacaklıların çoğu içten kabuklu ya da hiç kabuksuz olduğu için, öteki yumuşakçalarla ilişkileri kolayca fark edilmez. Bazılarında kabuk bulunur, ama bunlar da öteki yumuşakçalarınkinden farklıdır. Notilusun kabuğu dışarıdan görülebilir, ahtapotta hiç yoktur, mürekkep balığındaysa iskelet işlevi gören ince boynuzsu bir tabaka biçiminde bulunur. Mürekkep balıklarının sepia officinalis türünde, kabuk hem destekleyici yapı, hem de hareket oranı işlevi gören iç kemiği oluşturur. Kemik(notilusun kabuğu gibi) bir çok bölmeye ayrılmıştır ve bunların en yeni oluşmuş olanlarının içinde gaz bulunur. Gaz, hayvanın toplam yoğunluğuyla deniz suyunun yoğunluğu arasındaki farkı gidermeğe yetecek miktardadır. D)AHTAPOTLAR Ahtapotlar, karından ayaklılar grubundandır. Vücutları bir dış kabuğun korunmasından yoksundur. Ancak çok esnek bir yapıya sahip olduklarından, kayalardaki küçük oyuklara girebilir ve yılan balıkları gibi düşmanlarından kendilerini koruyabilirler. 11

12 5.SOLUCANLAR Solucanlar; sert dış kabukları bulunmayan, ince-uzun, yumuşak ve genellikle pembemsi, kahverengi gövdeli olan omurgasız hayvanlardır. Karınları üzerinde hareket ederler. Solucanların toprağı oymaya, yılan gibi kıvrılarak hareket etmeye, yüzmeye, özellikle de başka hayvanların ya da bitkilerin sindirim yollarında asalak yaşamaya son derece elverişli olan gövde biçimleri, karada yaşamaya pek uygun değildir. Bu nedenle ancak yarı karasal hayvanlardır ve içlerinden yalnızca Peripatus cinsinden türlerin yalın ayakları vardır: Bu ayakların yardımıyla aşırı sürtünme olmaksızın sert toprakta hareket edebilir. A)HALKALI SOLUCANLAR bedenleri, birbirini izleyen Örtenekleri, dıştan içe doğru, kaslar, uzunlamasına kaslar kaslardan oluşur. Uzun olan açıklığı (ağız ve anüs) vardır; solungaçlarla yapılır. Halkalı solucanların bölütlere ayrılmıştır. dışderi, yuvarlak ve enine eğik sindirim borusunun iki solunum deriyle ya da B)YER SOLUCANI Pembe renkli, 15 cm boyundaki bir solucandır. Bölütlerinin herbirinde ve karın etrafında, sürünerek ilerlemesini sağlayan dört çift kıl bulunur. Ağız, hayvanın ön ucundan, anüs arka ucundan dışarı açılır. Yer solucanının bedenini üçte biri düzeyinde, üremede rol oynayan ve bedenini halka gibi saran 12

13 şişkin bir kesim dikkati çeker. Her yer solucanı, her ne kadar erdişiyse de bir eşle çiftleşmek zorundadır. C)YASSI SOLUCANLAR Yassı solucanlar genel olarak bedenlerinin yassı biçimiyle, iki yanlı bakışımlı oluşlarıyla ve bedenlerinin bir baş ve bir kuyruk, ya da bir ön ve bir arka taraf biçiminde farklılaşmış olabilmesiyle nitelenir. Başları önde olacak biçimde farklılaşmış olabilmesiyle nitelenir. Başları önde olacak biçimde ileriye doğru hareket ederler. Bedenleri iki yanlı bakışımlıdır ve omurgalılarda olduğu gibi, karın ve sırt bölgeleri farklılaşmıştır. Bunlar hem çok ilkel hem de çok karmaşık yaratıklardır. Bu yaratıklar solunum, hücre yutarlık, yağ oluşturma, şeker oluşturma gibi işlevleri üstlenmiş çok çeşitli hücreler içeren bir özek doku tarafından doldurulmuştur. D)TENYALAR Ergin durumunda omurgalı hayvanların bağırsaklarında iç asalak olarak yaşar. Ağızları yoktur; buna karşılık başta çengeller ve çekmenler bulunur. Vücutları proglotis denilen sayısız bölütlerden oluşmuştur; sindirim kanalı yoktur. Asalak olarak bulunduğu bağırsaktaki besinleri vücut zarının geçirgenliği sayesinde emer. Son zamanlarda yapılan incelemelerde tenyalarda sinir sisteminin bulunduğu anlaşılmıştır. Su kanal sistemi tremadotlarda olduğu gibi çok gelişmiş bir durumdadır. E)YUVARLAK SOLUCANLAR İpsi solucanlar, belli yapılarıyla ve embriyolarının evrimiyle tanınırlar. Bu inceleme özellikle güçtür, çünkü ipsi solucanların çok sayıda türü vardır ve bunlar genellikle çok küçüktürler; üstelik, büyük bir bölümü, omurgalıların ve eklembacaklıların bedeninde, hatta bitkilerde asalak olarak yaşar. Böceklerden, insana kadar her hayvan türü, en azından özel bir ipsi solucanının konağıdır. İpsi solucanlar çok sayıda bitkide de asalak olarak yaşar; birçok tür yaşamını denizde de olmak üzere sularda ve toprakta sürdürür. Türlerinin tümünün saptanması henüz tamamlanmamıştır. İpsi solucanların varlığı çoğu kez kolayca fark edilemez. Her avuç içine 13

14 6.ÖRÜMCEKLER Gövde: Örümceğin vücudu başlı-göğüs (sefalotoraks) ve karın olarak, genel anlamda iki bölüme ayrılmıştır. Başlı göğüste sekiz göz; sekiz bacak, iki zehir çengeli ve iki duyu ayağı vardır. Yumuşak ve esnek olan karnın alt bölümünde iplik delikleriyle solunum sisteminin delikleri bulunur. Sefalotoraks ve karın, pedonkül adı verilen çok ince bir boruyla birleşir. Orantılı olarak başka hiçbir canlının beli örümceğinki kadar ince değildir. Bununla birlikte 1 mm den daha dar olan bu borunun içinden sindirim borusu, kan damarları, soluk boruları ve sinir sistemi geçer. Daha genel bir ifadeyle örümceğin vücudunu oluşturan iki bölüm arasında özel bir hat sistemi kuruludur. Bu hatlar sayesinde muhteşem yapıdaki mekanizmalar (zehir üreten bezler, iplik üreten bezler, vücudu kaplayan sinir sistemi, sindirim-dolaşım sistemleri) ve beyin arasında bağlantı kurulur. Acaba bu kadar ideal bir haberleşme ve dolaşım hattına örümcek tesadüfen mi sahip olmuştur? Bacaklar: Örümceğin en zor şartlar altında bile yürüyebilmesini ve tutunabilmesini sağlayan dört çift bacağı vardır. Her bacak yedi parçadan meydana gelmiştir. Her bacağın sonunda skopula denilen kıllar bulunur. Bu kıllar sayesinde hayvan duvarlarda veya tamamen ters düzlemlerde kolaylıkla yürür. Yün Eğirme Sahası: Örümceğin arka iki bacağının görevlerinden biri salgılanan ipliği eğirmektir. Bu bacaklarda ipliği eğirmeye yarayan taraklar bulunur. Tarakların ucuna eğirme sahası denir; her eğirme sahasının üzeri yüzlerce eğirme tüpleriyle örtülüdür. Bu tüpler vasıtasıyla karındaki ipek bezlerinde salgılanan sıvı ipek vücudun dışına çıkarılır ve iplikçikler şeklinde eğrilir. Üstün Algılama Yeteneği: Sıçrayan örümcekler dışında, örümceklerin bir çoğunun görme duyuları oldukça zayıftır, ancak çok kısa mesafeleri algılayabilirler. Bir avcı için büyük bir zaaf sayılabilecek bu 14

15 durum, örümceğe verilen çok hassas bir erken uyarı sistemi ile ortadan kaldırılmıştır. AVLANMA YÖNTEMLERİ Allah hem her canlının ihtiyacına uygun besinler yaratmış, hem de bu besinlere ulaşabilmeleri için onları çok çeşitli yeteneklerle donatmıştır.ekler de bu yeteneklerden en ilgi çekicilerine sahip olan canlılardandır. Çoğu insan örümcekleri, avlanmak için sadece ağ kuran hayvanlar olarak bilir. Ancak, birer mimarlık ve mühendislik harikası olan bu ağlar, örümceklerin avlanmak için kullandıkları tek yöntem değildir. Bir beyni bile bulunmayan örümcek öyle taktikler kullanır ki bunlar ancak zeki ve şuurlu varlıklar tarafından geliştirilebilecek niteliktedir. Bunlardan birkaçını yakından incelersek küçücük bir örümcek üzerinde tecelli eden özel yaratılış mucizelerini görürüz. 7.ARILAR Yirmi bin türden oluşan geniş bir familyaya sahip olan arılar, hayvanlar dünyasındaki en çarpıcı mühendislik ve mimarlık bilgisine sahip, sosyal hayatları ile diğer pek çok canlıdan ayrılan, aralarındaki iletişim ile kendilerini inceleyen bilim adamlarını hayretler içinde bırakan canlılardır. Arının İskeleti Arılarda diğer böceklerde olduğu gibi sert kabuklardan oluşmuş bir dış iskelet vardır. Bu dış iskeletin temel bileşiği kitin denen eklemli sert bir tabakadır. Bu tabakalar dış iskelet yapısını oluşturacak kadar sağlam nitelikte yaratılmışlardır. İskeleti oluşturan diğer maddeler ise, su, protein ve yağdır. 15

16 Solunum Sistemi Arıların solunum sistemi dışarıya açılan solunum delikleri ile başlar. "Trake sistemi" denilen bu sistem arının vücudundaki her organa rahatlıkla ulaşacak şekilde dallara ayrılmıştır. Trake kolları genişler ve hava keselerini oluşturur. Az sayıda ama büyükçe olan bu hava keseleri, havanın depo edilmesi için kullanılır. Keselerden çıkan ince dallar ve borular dokulara kadar uzanır. Arılar, bu keseleri sıkıştırmak suretiyle vücutlarındaki dolaşımı hızlandırırlar, bu sayede dokulara besin ulaşımı da hızlanmış olur. A)Bal Arılarının Savunma Stratejisi: Düşman Yok Etmek İçin Isı Kullanma Avrupa'dan getirilen balarıları için, Japonya'daki eşek arıları tam bir baş belasıdır. Yağma için kovana saldıran 30 eşek arısı, üç saat içinde tam balarısını öldürebilir. Ancak yerli balarıları yaban arılarına karşı mükemmel bir savunma mekanizmasına sahip olarak yaratılmışlardır. Bir eşek arısı, yeni bir arı kolonisi keşfettiğinde, bunu cinslerine duyurmak için özel bir koku salgılar. Kokuyu balarıları da algıladığından, kovanı savunmak üzere hemen girişe toplanmaya başlarlar. Bir eşek arısı yaklaştığında 500 balarısı havalanıp hemen eşek arısının etrafını sararlar. Bedenlerini hızla titreştirmeye başlarlar. Bu hareket arıların vücut ısılarının artmasına neden olur. Bu esnada eşek arısı adeta bir fırında pişiriliyormuşçasına ısınır ve sonunda kavrularak ölür. B)Yılda Bir Milyon Yumurta... Kraliçe arı çiftleşme işleminden yaklaşık 2-3 gün sonra, işçi arılar tarafından hazırlanmış olan hücrelere yumurta bırakmaya başlar. İlkbahar başlangıcından sonbahar ortalarına kadar süren 16

17 yumurtlama işlemini, kraliçe arı hayatının sonuna kadar hiç durmadan devam ettirir. C)Yarım Kilo Bal İçin 3 Milyon 750 Bin Sorti Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü nün yayın organı Tarım 35 Dergisi nde yer alan bir araştırmaya göre bir kilo bal yapabilmek için 40 bin adet arının 6 milyon çiçeği dolaşması gerekiyor. Ayrıca uçan bir arının her kilometrede, enerji için yarım miligram bala ihtiyacı bulunuyor. Bir arı, 1 litre balla, 25 kilometre hızla ve saniyede kanat çırparak 3 milyon kilometre katediyor. 17

18 SONUÇ Önsözde de belirttiğimiz gibi, bu projeyi bin bir emekle hazırladık ve umarız ki bu projeyi layığıyla incelemiş ve gerektiği şekilde yararlanabilmişsinizdir. Bu projeyi seçiş sebebimiz, sadece ödevimizi yapmaktı; fakat projemizin sonuna geldiğimizde görüyoruz ki omurgasız hayvanlar gerçekten araştırmaya değer bir tür ve kim bu türü ne kadar araştırırsa araştırsın, sonuna varamaz. Tüm sunamadığımız bilgiler adına sizden özür diliyor ve projemizi burada bitiriyoruz. Kısıtlı bilgiler içeren projemizin herkese yararı dokunması dileğiyle; PROJE GRUBU 18

19 KAYNAKÇA Ana Britannica Ansiklopedisi Temel Britannica Ansiklopedisi Gelişim Hacette Ansiklopedisi Thema Larousse Ansiklopedisi Büyük Larousse Ansiklopedisi Internet Web Sayfaları:

CANLI ALEMLERİ HAYVANLAR ALEMİ

CANLI ALEMLERİ HAYVANLAR ALEMİ CANLI ALEMLERİ HAYVANLAR ALEMİ HAYVANLAR ALEMİ Çok hücreli canlılardır. Süngerler hariç, hepsinde sinir sistemi bulunur ve aktif olarak yer değiştirebilirler. Heterotrof beslenirler. Besinlerini glikojen

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 52. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-12 HAYVANLAR ALEMİ 3- OMURGALI HAYVANLAR SORU ÇÖZÜMÜ

ADIM ADIM YGS-LYS 52. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-12 HAYVANLAR ALEMİ 3- OMURGALI HAYVANLAR SORU ÇÖZÜMÜ ADIM ADIM YGS-LYS 52. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-12 HAYVANLAR ALEMİ 3- OMURGALI HAYVANLAR SORU ÇÖZÜMÜ Halkalı solucanlar çift cinsiyetli olmalarına rağmen döllenme kendi kendine değil, iki ayrı

Detaylı

Tatlı su, deniz ve rutubetli topraklarda yaşarlar. Büyük bir kısmı insan ve diğer hayvanlarda parazittir. Bilateral simetriye sahiptirler.

Tatlı su, deniz ve rutubetli topraklarda yaşarlar. Büyük bir kısmı insan ve diğer hayvanlarda parazittir. Bilateral simetriye sahiptirler. Solucanlar Bu gruba dâhil olan canlılar yassı, yuvarlak ve halkalı solucanlar olmak üzere 3 ana başlık altında incelenmektedir. Yassı solucanlar Yumuşak, ince ve yassı bir vücut yapıları vardır. Serbest

Detaylı

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünyamızda o kadar çok canlı türü var ki bu canlıları tek tek incelemek olanaksızdır. Bu yüzden bilim insanları canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandırmışlardır.

Detaylı

CLASSİS: ARACHNİDA (ÖRÜMCEKGİLLER)

CLASSİS: ARACHNİDA (ÖRÜMCEKGİLLER) CLASSİS: ARACHNİDA (ÖRÜMCEKGİLLER) Vücut prosoma ve opisthosomadan oluşmuştur. Cephalothorax bölümü kısadır. Abdomen ise bazı türlerde mesosoma ve metasoma olarak ikiye ayrılmış (akrep), bazı türlerde

Detaylı

*Bu alemde bulunan tüm canlılar ökaryot hücre yapısına sahiptirler ve genelde bir hücreli canlılardır.

*Bu alemde bulunan tüm canlılar ökaryot hücre yapısına sahiptirler ve genelde bir hücreli canlılardır. DERS :BİYOLOJİ KONU : CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI DEVAM EDİYORUZ... B: PROTİSTA ALEMİ *Bu alemde bulunan tüm canlılar ökaryot hücre yapısına sahiptirler ve genelde bir hücreli canlılardır. *Pratista alemindeki

Detaylı

Solunum, genel anlamda canlı organizmada gaz değişimini ifade etmek için kullanılır.

Solunum, genel anlamda canlı organizmada gaz değişimini ifade etmek için kullanılır. SOLUNUM SİSTEMLERİ Solunum, genel anlamda canlı organizmada gaz değişimini ifade etmek için kullanılır. 1. Dış Solunum Solunum organlarıyla dış ortamdan hava alınması ve verilmesi, yani soluk alıp vermeye

Detaylı

solunum >solunum gazlarının vücut sıvısı ile hücreler arasındaki değişimidir.

solunum >solunum gazlarının vücut sıvısı ile hücreler arasındaki değişimidir. GAZ ALIŞVERİŞİ O2'li solunum yapan canlıların bazılarında O2'in alınıp CO2'in atılmasını sağlayan yapılar bulunur.bu yapı ve organlar solunum sistemini oluşturur. solunum ------>solunum organlarıyla dış

Detaylı

BİY455 OMURGASIZLAR BİYOLOJİSİ II

BİY455 OMURGASIZLAR BİYOLOJİSİ II BİY455 OMURGASIZLAR BİYOLOJİSİ II ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ BİYOLOJİ PHYLUM ARTHROPODA GENEL ÖZELLİKLERİ Günümüzde yaşayan canlılardan; yengeçler, karidesler, ıstakozlar, su pireleri, çıyanlar,

Detaylı

Bilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar.

Bilim adamları canlıları hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlılar olarak dört bölümde sınıflandırmışlar. 1- Canlının tanımını yapınız. Organizmaya sahip varlıklara canlı denir. 2-Bilim adamları canlıları niçin sınıflandırmıştır? Canlıların çeşitliliği, incelenmesini zorlaştırır. Bu sebeple bilim adamları

Detaylı

İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir?

İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir? On5yirmi5.com İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir? İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir? Yayın Tarihi : 16 Kasım 2012 Cuma (oluşturma : 1/4/2017) A. İSKELET ÇEŞİTLERİ Hayvanların çoğunda, vücuda destek

Detaylı

Kaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır.

Kaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır. KAS SİSTEMLERİ Kaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır. Kas Dokusunun Karakteristikleri: 1.

Detaylı

Anatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri

Anatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistemler Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistem İskelet Sistemi İskeletin Görevleri Vücuda şekil verir. Vücuda destek sağlar. Göğüs kafes ve kafatası kemikleri

Detaylı

Gaz Alışverişi, İnsanda Solunum Sistemi

Gaz Alışverişi, İnsanda Solunum Sistemi A. GAZ ALIŞ VERİŞİ Gaz Alışverişi, İnsanda Solunum Sistemi Canlılarda hayatsal olayların sürdürülebilmesi için gerekli olan enerji hücresel solunumla elde edilir. Genellikle oksijenli olarak gerçekleşen

Detaylı

SİNDİRİM. Büyük yapılı besinlerin,hücre zarından geçebilecek yapılara dönüştürülmesi olayına sindirim denir.

SİNDİRİM. Büyük yapılı besinlerin,hücre zarından geçebilecek yapılara dönüştürülmesi olayına sindirim denir. SİNDİRİM SİSTEMİ SİNDİRİM Büyük yapılı besinlerin,hücre zarından geçebilecek yapılara dönüştürülmesi olayına sindirim denir. Sindirimin amacı: 1-Besinler hücre zarından geçebilecek hale gelir. 2-Besinler,hücre

Detaylı

BİLMEN LAZIM BİTKİLERİN VE HAYVANLARIN DÜNYASINA TEFEKKÜR PENCERESİNDEN BAKALIM

BİLMEN LAZIM BİTKİLERİN VE HAYVANLARIN DÜNYASINA TEFEKKÜR PENCERESİNDEN BAKALIM BİLMEN LAZIM BİTKİLERİN VE HAYVANLARIN DÜNYASINA TEFEKKÜR PENCERESİNDEN BAKALIM 1 Timsahlar dişlerini kendileri temizleyemezler. Timsahlar yemek yedikten sonra dişlerinin temizlenmesi için ağızlarını açarlar.

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU 11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan

Detaylı

ÜNİTE 3 YAŞAM KAYNAĞI TOPRAK

ÜNİTE 3 YAŞAM KAYNAĞI TOPRAK ÜNİTE 3 YAŞAM KAYNAĞI TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprak Nedir? Toprağın Tanımı Toprağın İçindeki Maddeler Toprağın Canlılığı Toprak Neden Önemlidir? Toprağın İnsanlar İçin Önemi Toprağın Hayvanlar İçin Önemi

Detaylı

Mikroskobun Yapımı ve Hücrenin Keşfi Mikroskop: Robert Hooke görmüş ve bu odacıklara hücre demiştir.

Mikroskobun Yapımı ve Hücrenin Keşfi Mikroskop:  Robert Hooke görmüş ve bu odacıklara hücre demiştir. Mikroskobun Yapımı ve Hücrenin Keşfi Mikroskop: Gözümüzle göremediğimiz çok küçük birimleri (canlıları, nesneleri vs ) incelememize yarayan alete mikroskop denir. Mikroskobu ilk olarak bir kumaş satıcısı

Detaylı

Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü

Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ÜREME ORGANI ÇİÇEK ÇİÇEKLER BİTKİLERİN EŞEYLİ ÜREME ORGANIDIR. ÇİÇEĞİN KISIMLARI taç yaprak TAM ÇİÇEĞİN ŞEKLİ başçık sapçık dişicik

Detaylı

A R I C I L I K MİLLİ EKONOMİNİN TEMELİ ZIRAATTIR. KEMAL ATATÜRK

A R I C I L I K MİLLİ EKONOMİNİN TEMELİ ZIRAATTIR. KEMAL ATATÜRK A R I C I L I K MİLLİ EKONOMİNİN TEMELİ ZIRAATTIR. KEMAL ATATÜRK ARILARIN BİYOLOJİK EVRELERİ: Yumurta : Petek üzerinde işçi arılar için yapılmış gözler küçük, döllenmemiş yumurtadan oluşan erkek arıların

Detaylı

ADI SOYADI : OKUL NO : SINIFI : 4/ NOTU : FEVZİ ÖZBEY İLKOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 1. DÖNEM 1. YAZILISI

ADI SOYADI : OKUL NO : SINIFI : 4/ NOTU : FEVZİ ÖZBEY İLKOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 1. DÖNEM 1. YAZILISI FEVZİ ÖZBEY İLKOKULU FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ 1. DÖNEM 1. YAZILISI 1. Aşağıdaki iskeletin temel bölümlerinin isimlerini yazınız. İskeletin temel bölümlerinin görevlerini belirtiniz. ( 10 puan) Bölümleri

Detaylı

ANNELIDA. (Halkalı kurtlar) İÜ SÜFAK SUUM2038 SU OMURGASIZLARI DERSİ Prof. Dr. Bayram ÖZTÜRK

ANNELIDA. (Halkalı kurtlar) İÜ SÜFAK SUUM2038 SU OMURGASIZLARI DERSİ Prof. Dr. Bayram ÖZTÜRK ANNELIDA (Halkalı kurtlar) İÜ SÜFAK SUUM2038 SU OMURGASIZLARI DERSİ Prof. Dr. Bayram ÖZTÜRK ANNELIDA (Halkalı kurtlar) Vücutları, vücut boyunca devam eden, birbirinin benzeri bölümlerden (segment) oluşmuştur

Detaylı

Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır.

Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır. Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır. Burun boşluğu iki delikle dışarı açılır. Diğer taraftan

Detaylı

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 3. Hafta: Bitkisel Dokular KOLONİ VE DOKULAŞMA

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 3. Hafta: Bitkisel Dokular KOLONİ VE DOKULAŞMA KOLONİ VE DOKULAŞMA Yeryüzünde çok sayıda tek hücreli canlı vardır ve bunlar basit yapılıdır. Oysaki çok hücreli olmak gelişmiş canlı olmanın gereklerindendir. Çünkü tek hücreli bir canlı (örneğin Euglena

Detaylı

ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK

ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTE 4 DÜNYAMIZI SARAN ÖRTÜ TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprağın Oluşumu Fiziksel Parçalanma Kimyasal Ayrışma Biyolojik Ayrışma Toprağın Doğal Yapısı Katı Kısım Sıvı Kısım ve Gaz Kısım Toprağın Katmanları

Detaylı

BİTKİSEL VE HAYVANSAL DOKULAR

BİTKİSEL VE HAYVANSAL DOKULAR ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU BİTKİSEL VE HAYVANSAL DOKULAR Hazırlayanlar: Aksel Adnan Yüksel TAN Çağlar BÜYÜKTOPÇU Denizhan ÇAKAR Dorukhan DEMİR Yunus SANCAK Rehber Öğretmen: Münire Savranoğlu Nisan,2002

Detaylı

MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ

MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ MEMELİLERİN SİSTEMATİKTEKİ YERİ Classis: MAMMALIA Günümüzde memeliler üç alt sınıfa ayrılır. Subclasis : Prototheri= Monotremata (Tek Delikliler)

Detaylı

Halkalı Solucan Regenwurm Oligochaeta

Halkalı Solucan Regenwurm Oligochaeta Halkalı Solucan Regenwurm Oligochaeta Sağlıklı bir toprağın oluşmasına yardım eden canlıların başında halkalı toprak ve tatlı su solucanı yani Latince adıyla oligochaeta gelmektedir. Almancası Regenwurm

Detaylı

ÜNİTE:1 CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME

ÜNİTE:1 CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME ÜNİTE:1 CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME HÜCRE: Canlıları oluşturan en küçük yapı birimine hücre denir.bütün canlılar hücrelerden oluşmuştur. * İnsanlar, hayvanlar, bitkiler, tek hücreli canlıların

Detaylı

MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ

MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ MEMELİLERDE BOŞALTIM SİSTEMİ Memeliler homoithermal ve endotermik fizyolojileri nedeniyle, poiklothermal ve ekzotermik omurgalılara oranla daha

Detaylı

HAYVANLARIN EVRİMİNE GİRİŞ (Devam) Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER

HAYVANLARIN EVRİMİNE GİRİŞ (Devam) Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER HAYVANLARIN EVRİMİNE GİRİŞ (Devam) Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER 4. Ecdysozoan Grubu; Nematoda Phylumunu (Şekil 33.26 ve 33.27) genellikle parazit solucanları ve Arthropoda Phylumunu içerir. Bu

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ BÖCEKLERİN DÜNYASI HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Tan Bayraktutan. Aylin Şen. Ece Lara Taş. Ozan Ellikçi

ÖZEL EGE LİSESİ BÖCEKLERİN DÜNYASI HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Tan Bayraktutan. Aylin Şen. Ece Lara Taş. Ozan Ellikçi ÖZEL EGE LİSESİ BÖCEKLERİN DÜNYASI HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Selen Oral Tan Bayraktutan Aylin Şen Ece Lara Taş Ozan Ellikçi DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Esra Dağ Örün İZMİR, 2012 1 İÇİNDEKİLER Böcek Nedir 4 İlk Böcekler

Detaylı

Fen Bilimleri Kazanım Defteri

Fen Bilimleri Kazanım Defteri Fen Bilimleri 6 Bir Bakışta Önemli noktalar... Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Konu özetleri için ayrılmış bölümler... Konuyu pekiştiren farklı soru tipleri içeren alıştırma sayfaları... 2 Boşluk

Detaylı

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı Hayvan hücreleri mikroskop ile incelendiğinde hücre şekillerinin genelde yuvarlak

Detaylı

Hayvanlar Aleminin Sınıflandırılması

Hayvanlar Aleminin Sınıflandırılması Hayvanlar Aleminin Sınıflandırılması Çok Hücreli, ökaryot canlılardır. Gerekli besin maddelerini ortamdan Hazır olarak alırlar. Bu nedenle heterotrofturlar. Çoğunluğu epitel, bağ, sinir, kas gibi dokulara

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 54. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-14 HAYVANLAR ALEMİ 5- OMURGALI HAYVANLAR-3 SORU ÇÖZÜMÜ

ADIM ADIM YGS-LYS 54. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-14 HAYVANLAR ALEMİ 5- OMURGALI HAYVANLAR-3 SORU ÇÖZÜMÜ ADIM ADIM YGS-LYS 54. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-14 HAYVANLAR ALEMİ 5- OMURGALI HAYVANLAR-3 SORU ÇÖZÜMÜ e) Memeliler Hayvanlar aleminin en gelişmiş sınıfıdır. Dünyanın her yerinde dağılış göstermişlerdir.

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Canlılar hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için ATP ye ihtiyaç duyarlar. ATP yi ise besinlerden sağlarlar. Bu nedenle

Detaylı

CANLILAR DÜNYASI. Bitkiler

CANLILAR DÜNYASI. Bitkiler BASİTFEN.COM 2.ÜNİTE CANLILAR DÜNYASI Doğada var olan milyonlarca canlı çeşidi bilim insanları tarafından benzer özellikleri dikkate alınarak gruplandırılmıştır. BÖLÜMLER Canlılar Dünyası ünitesinde öğreneceklerimiz;

Detaylı

BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA

BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tuzlu su ve tatlı su biyomları olmak üzere iki kısımda incelenir.

Detaylı

HAYVANLAR ÂLEMİ. Nicholas Blechman. Hazırlayan Simon Rogers. Çeviren Egemen Özkan

HAYVANLAR ÂLEMİ. Nicholas Blechman. Hazırlayan Simon Rogers. Çeviren Egemen Özkan HAYVANLAR ÂLEMİ Nicholas Blechman Hazırlayan Simon Rogers Çeviren Egemen Özkan 180 HAYVANLAR ÂLEMI Nicholas Blechman 8 17 TÜRLER 18 25 DUYULAR 26 35 REKORTMENLER 36 45 YİYECEK VE İÇECEK 46 55 AİLE 56 63

Detaylı

İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI

İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI 1- Vücuda şekil vermek 2- Kaslara bağlantı yeri oluşturmak ve hareketlerin yapılmasına olanaksağlamak 3- Vücut ağırlığını taşımak 4- Vücudun yumuşak kısımlarını korumak

Detaylı

İnsanda Destek ve Hareket Sistemi

İnsanda Destek ve Hareket Sistemi İnsanda Destek ve Hareket Sistemi A. HAYVANLARDA DESTEK VE HAREKET Canlı vücuduna desteklik görevi yapan, vücudun çeşitli kısımlarını koruyan ve hareketi sağlayan sisteme destek ve hareket sistemi denir.

Detaylı

ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN

ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN 1. Doğal sınıflandırmada aşağıdakilerden hangisi göz önünde bulundurulmamıştır? A) Genetik (soy) benzerliği B) Anatomik benzerlik C) Dünyadaki dağılımları D) Akrabalık derecesi E) Embriyonik benzerlik

Detaylı

1. ÜNİTE VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM

1. ÜNİTE VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM 1. ÜNİTE VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM Yandaki resimde hastalandığında hastaneye giden Efe nin vücudunun röntgen filmi verilmiştir. Röntgen filminde görülen açık renkli kısımlar Efe nin vücudunda bulunan

Detaylı

CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM / CANLILAR VE HAYAT

CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM / CANLILAR VE HAYAT CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM / CANLILAR VE HAYAT Dünyamızda milyonlarca tür canlının yaşadığı tahmin edilmektedir. Bunlar kedi, köpek, aslan, yılan, böcek, kuş gibi hayvanlar, elma, meşe, erik,

Detaylı

Organizmaların vücuduna desteklik yaparak kendilerine özgü şekillerinin oluşmasını sağlayan yapılara destekleyici yapılar denir.

Organizmaların vücuduna desteklik yaparak kendilerine özgü şekillerinin oluşmasını sağlayan yapılara destekleyici yapılar denir. İSKELET SİSTEMLERİ Organizmaların vücuduna desteklik yaparak kendilerine özgü şekillerinin oluşmasını sağlayan yapılara destekleyici yapılar denir. A. İSKELET ÇEŞİTLERİ Hayvanların çoğunda, vücuda destek

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar

10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar 10. SINIF KONU ANLATIMI 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tatlı su ve tuzlu su biyomları

Detaylı

MIM 321 Strüktür Analiz II

MIM 321 Strüktür Analiz II MIM 321 Strüktür Analiz II Strüktür Çözümleme dersini neden almalıyım? İsmi havalı Zorunlu, yapacak bir şey yok Mimar olmak istiyorum, yapı tasarımında faydası olur mu? Mimar olmak istiyorum, yapı tasarımında

Detaylı

Kullanım Yerleri. İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir

Kullanım Yerleri. İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir ŞEKER PANCARI Kullanım Yerleri İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir Orijini Şeker pancarının yabanisi olarak Beta maritima gösterilmektedir.

Detaylı

VÜCUDUMUZDA SISTEMLER. Destek ve Hareket

VÜCUDUMUZDA SISTEMLER. Destek ve Hareket VÜCUDUMUZDA SISTEMLER Destek ve Hareket DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ Vücudun hareket etmesini sağlamak Vücutta bulunan organlara destek sağlamak Destek ve Hareket Sistemi İskelet Sistemi Kaslar Kemikler Eklemler

Detaylı

HAMAMBÖCEKLERİ ve MÜCADELE YÖNTEMLERİ

HAMAMBÖCEKLERİ ve MÜCADELE YÖNTEMLERİ HAMAMBÖCEKLERİ ve MÜCADELE YÖNTEMLERİ HAMAMBÖCEKLERİ ve MÜCADELE YÖNTEMLERİ HAMAMBÖCEKLERİ Ordo (Takım): Blattoptera (Hamam böcekleri) Vücutları kahverengi tonlarında, yassı ve ovaldir. Antenler çoğunlukla

Detaylı

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ EĞİTİM PLANI

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ EĞİTİM PLANI BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ EĞİTİM PLANI DİSİPLİN/ GELİŞİM ALANI: UZUN DÖNEMLİ AMAÇ: - Vücudumuz bilmecesini çözelim - Maddeyi tanıyalım - Kuvvet ve hareket - Işık ve ses - Canlılar dünyasını

Detaylı

GEZİ ÖNCESİ ALIŞTIRMALAR 6-13 YAŞ GRUBU

GEZİ ÖNCESİ ALIŞTIRMALAR 6-13 YAŞ GRUBU GEZİ ÖNCESİ ALIŞTIRMALAR 6-13 YAŞ GRUBU 2 İÇİNDEKİLER CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI (ALIŞTIRMA-1) CANLILAR (ALIŞTIRMA-2) GIDA ZİNCİRLERİ (ALIŞTIRMA-3) AĞDA NE VAR (ALIŞTIRMA-4) ADAPTASYON (ALIŞTIRMA-5)

Detaylı

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ

Detaylı

CYANOBACTERIOPHYTA (Mavi-Yeşil Algler)

CYANOBACTERIOPHYTA (Mavi-Yeşil Algler) CYANOBACTERIOPHYTA (Mavi-Yeşil Algler) Bu gruba giren bitkiler, tek hücreli veya koloni halinda yaşayan, bazı üyeleri ipliksi yapıda olan mavi renkli alglerdir. Bir kısmı bakteri kadar küçüktür. Bir hücrede

Detaylı

FEN VE TEKNOLOJİ. İskeletin Görevleri İskeletin Kısımları 4. SINIF. Soru 1: Vücuda şekil veren ve harekete yardımcı olan sert yapılar nelerdir?

FEN VE TEKNOLOJİ. İskeletin Görevleri İskeletin Kısımları 4. SINIF. Soru 1: Vücuda şekil veren ve harekete yardımcı olan sert yapılar nelerdir? 4. SINIF 1. İskeletin Görevleri İskeletin Kısımları Soru 1: Vücuda şekil veren ve harekete yardımcı olan sert yapılar nelerdir? 3. Soru 2: Uzunlukları ve şekilleri farklı kemiklerin bir araya gelmesi ile

Detaylı

Mekanik zedelenmelerde nazik olan solunum yüzeylerinin korunması

Mekanik zedelenmelerde nazik olan solunum yüzeylerinin korunması SOLUNUM SİSTEMLERİ Hücre işlevlerinin yürütülmesi için gerekli enerji, genellikle biyolojik oksidasyonlardan elde edilir. Hücresel solunumda besin maddeleri parçalanarak enerji elde edilir. Burada O 2

Detaylı

VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM

VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM ÜNİTE 1 VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ - 1 Ad :... Soyad :... Vücudumuzu ayakta tutan, hareket etmemizi sağlayan ve bazı önemli organları koruyan sert yapıya iskelet denir. İskelet

Detaylı

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 4. Hafta: Bitkisel Dokular - devam B. SÜREKLİ DOKULAR (BÖLÜNMEZ DOKULAR)

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 4. Hafta: Bitkisel Dokular - devam B. SÜREKLİ DOKULAR (BÖLÜNMEZ DOKULAR) B. SÜREKLİ DOKULAR (BÖLÜNMEZ DOKULAR) Bölünme özelliğini kaybetmişlerdir. Kofulları büyük ve sitoplâzmaları azdır. Hatta bazen sitoplâzmalarını tamamen kaybetmiş ve ölmüşlerdir. Çeperlerinde sekonder veya

Detaylı

Bitkilerde Eşeyli Üreme

Bitkilerde Eşeyli Üreme Bitkilerde Eşeyli Üreme İki farklı cinsiyete ait üreme hücrelerinin birleşmesiyle yeni canlılar oluşmasına eşeyli üreme denir. Oluşan yeni canlı, ana canlılardan farklı kalıtsal özelliklere sahiptir. Bitkiler

Detaylı

CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM

CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM Bulut Kuş OKUL Ağaç Çimenler Taş Ayşe Çocuklar Kedi Top Çiçekler Göl Yukarıdaki şekilde Ayşe nin okula giderken çevresinde gördüğü canlı ve cansız varlıkları inceleyelim.

Detaylı

ARILAR. Arıların yaşadıkları yere arı kovanı denir. Her kovanda yaklaşık 50.000 (elli bin) arıdan oluşan bir arı kolonisi yaşar.

ARILAR. Arıların yaşadıkları yere arı kovanı denir. Her kovanda yaklaşık 50.000 (elli bin) arıdan oluşan bir arı kolonisi yaşar. ARILAR Arıların yaşadıkları yere arı kovanı denir. Her kovanda yaklaşık 50.000 (elli bin) arıdan oluşan bir arı kolonisi yaşar. Böyle bir kovan içinde farklı arılar farklı görevleri yerine getirmek zorundadır.

Detaylı

ÖKARYOT CANLILAR Protista alemi

ÖKARYOT CANLILAR Protista alemi ÖKARYOT CANLILAR Protista alemi **Ökaryot canlılar: Çekirdekli hücre taşıyan canlılardır. Zarlı organeller bulunur. DNA' larında histon proteinleri bulunur. Ökaryot canlılar; 1. Protista 2. Bitkiler 3.

Detaylı

GEZ ARASTIR ÖGREN EGLEN. llkokul 1., 2. ve 3. sınıflar için.

GEZ ARASTIR ÖGREN EGLEN. llkokul 1., 2. ve 3. sınıflar için. GEZ ARASTIR ÖGREN EGLEN llkokul 1., 2. ve 3. sınıflar için. KAYALIK KIYILAR Resimde kafalarını kumdan çıkartan bu ufaklıkların adı nedir? Biliyor muydun? Nemo olarak tanıdığımız palyaço balıklarının zehirli

Detaylı

A BÖLÜMÜ NÜ DEĞERLENDİRELİM

A BÖLÜMÜ NÜ DEĞERLENDİRELİM A BÖLÜMÜ NÜ EĞERLENİRELİM A. Aşağıdaki resimde numaralar ile gösterilen bölümlerin neler olduğunu ve bu bölümlerin görevlerini noktalı yerlere kısaca yazınız. 1... 1 2 3............... 2 3...... B. Aşağıda

Detaylı

Veteriner Hekim ; Abdullah AKIN

Veteriner Hekim ; Abdullah AKIN Veteriner Hekim ; Abdullah AKIN 1-İşçi ARI 2-Kraliçe ( Ana ) Arı 3-Erkek Arı 1-İşçi Arı 1-İşçi Arılar İşçi arılar, bir arı kolonisinde çiftleşme kapasitesine sahip olmayan dişi arılar. Pek çok arı

Detaylı

Karıncalar. Karıncaların vücutları diğer böceklerde olduğu gibi üç kısımdan oluşur: 1. baş 2. göğüs 3. karın (kuyruk kısmı) baş (Kopf)

Karıncalar. Karıncaların vücutları diğer böceklerde olduğu gibi üç kısımdan oluşur: 1. baş 2. göğüs 3. karın (kuyruk kısmı) baş (Kopf) Karıncalar Karıncalar, böcekler familyasına aittirler. Dünyada on binin üzerinde karınca türü vardır. Avusturya da ise yüz karınca türüne rastlanır. Organize koloniler (gruplar) halinde, toprağın altında

Detaylı

II.Hayvansal Dokular. b.bez Epiteli 1.Tek hücreli bez- Goblet hücresi 2.Çok hücreli kanallı bez 3.Çok hücreli kanalsız bez

II.Hayvansal Dokular. b.bez Epiteli 1.Tek hücreli bez- Goblet hücresi 2.Çok hücreli kanallı bez 3.Çok hücreli kanalsız bez II.Hayvansal Dokular Hayvanların embriyonik gelişimi sırasında Ektoderm, Mezoderm ve Endoderm denilen 3 farklı gelişme tabakası (=germ tabakası) bulunur. Bütün hayvansal dokular bu yapılardan ve bu yapıların

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #19

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #19 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #19 1) X Ağız Mide İnce bağırsak Şekildeki grafikte insanın sindirim kanalındaki X maddesinin değişimi gösterilmiştir. Buna göre X maddesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Glikojen

Detaylı

A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI

A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI Bitkilerin Yapısı Biyoloji Ders Notları A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI Karasal bitkiler iki organ sistemine sahiptir. Toprakların su ve mineral alınmasını sağlayan toprak altı kök sistemi ve gövde,

Detaylı

3- Destek ve Hareket Sisteminin (Kasların) Çalışması :

3- Destek ve Hareket Sisteminin (Kasların) Çalışması : KAS SİSTEMİ İskelet sistemindeki kemiklerin üzerini örten, iç organların yapısına katılarak vücudun ve iç organların hareket etmesini sağlayan kasların oluşturduğu sisteme kas sistemi denir. a) Kasların

Detaylı

SU BİTKİLERİ 11. Prof. Dr. Nilsun DEMİR

SU BİTKİLERİ 11. Prof. Dr. Nilsun DEMİR SU BİTKİLERİ 11 Prof. Dr. Nilsun DEMİR KÖK: BRYOPHYTA KARA YOSUNLARI Sınıf: Gerçek Kara yosunları (Musci) Sınıf: Ciğer Otları (Hepaticeae) - Toprak yüzeyine yatık büyürler, - Gövde yassıdır, yaprak şeklindedir,

Detaylı

9. SINIF KONU ANLATIMI 46 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-8 BİTKİLER ALEMİ

9. SINIF KONU ANLATIMI 46 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-8 BİTKİLER ALEMİ 9. SINIF KONU ANLATIMI 46 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-8 ALEMİ ALEMİ Çok hücreli ökaryot canlılardır. Koloroplast içerirler ve fotosentez ile inorganik maddeleri organik madde haline getirerek beslenirler.

Detaylı

Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme

Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme Hücre bölünmesi tüm canlılarda görülen ortak bir özelliktir. Hücre büyüyüp gelişirken madde ve enerji gereksinimleri artar. Sitoplâzma hücre zarına oranla daha hızlı

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 61 DAVRANIŞ

11. SINIF KONU ANLATIMI 61 DAVRANIŞ 11. SINIF KONU ANLATIMI 61 DAVRANIŞ DAVRANIŞ Canlıların çevrelerindeki canlı veya cansız varlıklardan gelen uyarılara göre oluşturdukları tepkiye davranış denir. Canlıların davranışlarını inceleyen bilim

Detaylı

*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir.

*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. Fen ve Teknoloji 1. Ünite Özeti Hücre Canlılarda Üreme, Büyüme ve Gelişme. *Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. *Hücrenin temel kısımları: hücre zarı, sitoplâzma ve

Detaylı

BMM307-H02. Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK

BMM307-H02. Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK BMM307-H02 Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK ziynetpamuk@gmail.com 1 BİYOELEKTRİK NEDİR? Biyoelektrik, canlıların üretmiş olduğu elektriktir. Ancak bu derste anlatılacak olan insan vücudundan elektrotlar vasıtasıyla

Detaylı

CANLININ İÇ YAPSINA YOLCULUK

CANLININ İÇ YAPSINA YOLCULUK CANLININ İÇ YAPSINA YOLCULUK EN KÜÇÜK OLANINDAN EN BÜYÜK OLANINA KADAR TÜM CANLILARIN YAPISINI OLUŞTURAN BİRİM: HÜCRE Canlıların tüm özelliklerini taşıyan en küçük birimine hücre denir. Canlı bir hücreden

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 46. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-6 PROTİSTA ALEMİ

ADIM ADIM YGS-LYS 46. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-6 PROTİSTA ALEMİ ADIM ADIM YGS-LYS 46. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-6 PROTİSTA ALEMİ PROTİSTA ALEMİ Koloni, tek ve çok hücreli ökaryot canlıların bir arada bulunduğu karışık bir gruptur. Protista alemindeki canlılar

Detaylı

Atoller (mercan adaları) ve Resifler

Atoller (mercan adaları) ve Resifler Atoller (mercan adaları) ve Resifler Atol, hayatlarını sıcak denizlerde devam ettiren ve mercan ismi verilen deniz hayvanları iskeletlerinin artıklarının yığılması sonucu meydana gelen birikim şekilleridir.

Detaylı

B unl a r ı B i l i yor mus unuz? MİTOZ. Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı,

B unl a r ı B i l i yor mus unuz? MİTOZ. Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, MİTOZ Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, sitoplazma ve çekirdekten meydana gelmiştir. Hücreler büyüme ve gelişme sonucunda belli bir olgunluğa

Detaylı

Fen Bilimleri Kazanım Defteri

Fen Bilimleri Kazanım Defteri Fen Bilimleri Bir Bakışta Önemli noktalar... Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Konu özetleri için ayrılmış bölümler... Boşluk doldurma alanları... Tudem önlendirme sınavlarında çıkmış sorular... 2 Konuyu

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI 12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI Canlılar öldükten sonra yumuşak dokular saprofitler tarafından ayrıştırılır. Kemik ve kabuk gibi sert yapılar ise ayrıştırılamaz. Bu yapılar minerallerle kayaçlara

Detaylı

KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ. Prof. Dr. Hasan Hüseyin ATAR

KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ. Prof. Dr. Hasan Hüseyin ATAR KABUKLU SU ÜRÜNLERİ ve ÜRETİM TEKNİĞİ Prof. Dr. Hasan Hüseyin ATAR 1 Arthopods (Zırhlı Kazıcılar) Phylum Arthopoda En büyük Hayvan filumu; Böcekler karada hakim durumdadır. Ancak denizde seyrek bulunurlar.

Detaylı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı OKYANUSLARDA OLUŞAN SEDİMANTASYON OLAYI Okyanus ve denizlerin çok dik olan veya şiddetli

Detaylı

BÖCEKLERDE VÜCUDUN BÖLÜMLERİ

BÖCEKLERDE VÜCUDUN BÖLÜMLERİ BÖCEKLERDE VÜCUDUN BÖLÜMLERİ Böceklerde vücut tipik olarak 1. Cephalon (Baş) 2. Thorax (Gövde) 3. Abdomen (Karın) olmak üzere 3 ana bölgeden oluşur. Ergin böceklerde çoğunlukla birbirinden açıkça ayrılabilen

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım HAYATIN BAŞLANGICI

ADIM ADIM YGS LYS Adım HAYATIN BAŞLANGICI ADIM ADIM YGS LYS 190. Adım HAYATIN BAŞLANGICI Dünyamız yaklaşık 4 milyar yıl önce oluşmaya başlamıştır. İlk yaşam belirtileri 3 milyar yıl önce çıkmaya başlamıştır. İlk yaşam olarak prokaryotlar oluşmuştur.

Detaylı

GÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ

GÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ GÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ MEKANİK DUYULAR İnsanlarda dokunma, basınç, sıcaklık ve ağrı gibi bir çok duyu bulunmaktadır. Bu duyulara mekanik duyular denir. Mekanik duyuların alınmasını sağlayan farklı

Detaylı

EKOSİSTEM. Cihangir ALTUNKIRAN

EKOSİSTEM. Cihangir ALTUNKIRAN EKOSİSTEM Cihangir ALTUNKIRAN Ekosistem Nedir? Bir bölge içerisinde bulunan canlı ve cansız varlıkların karşılıklı oluşturdukları sisteme ekosistem denir. Ekosistem Bileşenleri Canlı Öğeler Üreticiler

Detaylı

Bir çekirge sürüsü yaklaşık 2 milyar bireyden oluşur. Ortalama 3 bin ton ağırlığa ulaşır. Bu bazen 50 bin tona yaklaşır. Bir birey bin yumurta

Bir çekirge sürüsü yaklaşık 2 milyar bireyden oluşur. Ortalama 3 bin ton ağırlığa ulaşır. Bu bazen 50 bin tona yaklaşır. Bir birey bin yumurta Tanımlanmış hayvanların 5/4 ü bu sınıfa girer. Toplam tür sayısı 2 milyon civarındadır. Karasal hayvanlar olmalarına rağmen derin denizler hariç tüm biyotoplara uyum sağlamıştır. Atların ayak izinde, birikmiş

Detaylı

HAYVANLARDA SOLUNUM SİSTEMLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu

HAYVANLARDA SOLUNUM SİSTEMLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu HAYVANLARDA SOLUNUM SİSTEMLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU asli.memisoglu@deu.edu.tr kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu GAZ ALIŞVERİŞİ Oksijenli solunum yapan hücreler besinlerle alınan monomerlerden

Detaylı

Sistemin Diğer Özellikleri Atar ve toplar damarlar birbirleriyle bağlantılı olduğu için devamlıdır. Bu bağlantıyı kılcal damarlar sağlar. Kan devamlı

Sistemin Diğer Özellikleri Atar ve toplar damarlar birbirleriyle bağlantılı olduğu için devamlıdır. Bu bağlantıyı kılcal damarlar sağlar. Kan devamlı DOLAŞIM SİSTEMLERİ Çok hücreli canlılarda, alınan besinlerin ve oksijenin hücrelere ulaştırmak ve artık maddeleri dokulardan uzaklaştırmak için bir taşıma sistemine ihtiyaç vardır. Hayvanlarda bu işlemleri

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #16

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #16 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #16 1) Topraktaki azotlu bileşik miktarını, I. Denitrifikasyon bakteri sayısındaki artış II. Saprofit bakterilerce gerçekleşen çürüme III. Şimşek ve yıldırım olaylarındaki artış

Detaylı

TEMEL İLK YARDIM VE ACİL MÜDAHALE

TEMEL İLK YARDIM VE ACİL MÜDAHALE 1 TEMEL İLK YARDIM VE ACİL MÜDAHALE GİRİŞ : Bir yaralı, hasta ya da kazazedeye ilk yardım yapabilmek ya da herhangi bir yardımda bulunabilmek için, öncelikle gerekenlerin doğru yapılabilmesi için, insan

Detaylı

Maddeyi Oluşturan Tanecikler

Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddeyi Oluşturan Tanecikler a) Saf Madde : Kendine özgü fiziksel ve kimyasal özellikleri olan, ayırt edici özellikleri bulunan ve bu ayırt edici özellikleri sabit olan maddelere saf madde denir. Elementler

Detaylı

ELEMENT VE BİLEŞİKLER

ELEMENT VE BİLEŞİKLER ELEMENT VE BİLEŞİKLER 1- Elementler ve Elementlerin Özellikleri: a) Elementler: Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere

Detaylı

PROKARYOT VE ÖKARYOT HÜCRELER

PROKARYOT VE ÖKARYOT HÜCRELER PROKARYOT VE ÖKARYOT HÜCRELER HÜCRE Hücre ya da göze, bir canlının yapısal ve işlevsel özellikleri gösterebilen en küçük birimidir. Hücre, (İng. Cell); Latince küçük odacık anlamına gelen "cellula" kelimesinden

Detaylı

8. Familya: Curculionidae. Sitophilus granarius (L.) (Buğday biti) Sitophilus oryzae (L.) (Pirinç biti)

8. Familya: Curculionidae. Sitophilus granarius (L.) (Buğday biti) Sitophilus oryzae (L.) (Pirinç biti) 8. Familya: Curculionidae Sitophilus granarius (L.) (Buğday biti) Sitophilus oryzae (L.) (Pirinç biti) Sitophilus granarius (L.) Erginler koyu kahve veya kırmızımsı gri renkte, 3-5 mm. boydadır. Baş kısmı

Detaylı

ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI. Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR

ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI. Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR TÜRKİYE NİN YENEN MANTARLARI Ülkemiz sahip olduğu flora ve iklim koşulları nedeniyle değişik ortamlarda yetişen doğa mantarları yönünden oldukça zengindir.

Detaylı