TMMOB İSTANBUL. Geri Kazanım. Banu SINMAZ Kâmil VARINCA

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TMMOB İSTANBUL. Geri Kazanım. Banu SINMAZ Kâmil VARINCA"

Umut Açık
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ÇEVRE MÜHENDM HENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Geri Kazanım Banu SINMAZ Kâmil VARINCA

2 ÇEVRE MÜHENDM HENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Niye Geri Kazanım?

3 İnsan ve çevresi Dünyamız, üzerinde yaşad adığımız z tek ve yegane yaşam am alanımız Dünyada 6 Milyar insanız, İnsanların n ihtiyaçlar ları var ve bu ihtiyaçlar ların n hepsi Dünyanın n doğal kaynakları kullanılarak larak karşı şılanır. 3

İnsanların n ihtiyaçlar ları var ve bu ihtiyaçlar ların n

4 Hayat SüreciS İnsan ihtiyaçlar ları Süreklidir Değişkendir Üretim İhtiyacı karşı şılamalı Tüketim Hayat standardına na bağlı Atıklar Tüketim maddelerine bağlı 4

5 Üretim-tüketim çizgisi Hammadde İşlem Üretim Ürün Satış Atık Kullanım 5

6 Katı Atıklar Üreticisi tarafından atılmak istenen ve toplumun huzuru ile özellikle çevrenin korunması bakımından düzenli d bir şekilde bertaraf edilmesi gereken maddelerdir. (Katı Atıklar kların n Kontrolü Yönetmeliği; i; ) Yiyecek-içecek artıklar kları,, ev, ofis ve bahçe atıklar kları vs. 6

7 Üretim-tüketim sürecis Hammadde İşlem Üretim Ürün Depolama Satış Atık Yakma Kullanım 7

8 Sorunlar Miktar Zaman Doğal kaynaklar azalmakta, Nüfus artmakta, Katı atık k miktarı ve hacmi atmakta, Nasıl l taşı şınacak? Nereye depolanacak? Her şey yanmıyor yor ki. 8

9 Üretim-tüketim döngd ngüsü Hammadde İşlem Üretim Ürün Depolama Geri Kazanım Geri Dönüşüm Satış Atık Tekrar Kullanma Yakma Kullanım 9

10 Tekrar Kullanım Atıklar kların n toplama ve temizleme dışıd ışında hiçbir işleme i tabi tutulmadan aynı şekil ile ekonomik ömrü doluncaya kadar defalarca kullanılmas lmasıdır. (Katı Atıklar kların n Kontrolü Yönetmeliği; i; ) Cam şişelerin yıkanarak y evlerde kullanılmas lması tekrar kullanmaya örnektir. 10

kullanılmas lmasıdır. (Katı Atıklar kların n Kontrolü Yönetmeliği; i; 14.03.

11 Geri DönüşümD Atıklar kların n bir üretim prosedürüne tabi tutularak orijinal amaçlı yada enerji geri kazanımı hariç olmak üzere organik dönüşüm d m dahil diğer amaçlar için i in yeniden kullanılmas lmasıdır. (Katı Atıklar kların Kontrolü Yönetmeliği; i; ) Kullanılm lmış beyaz kağı ğıtlardan gazete kağı ğıdı üretilmesi geri dönüşüme örnektir. 11

yeniden kullanılmas lmasıdır. (Katı Atıklar kların Kontrolü Yönetmeliği; i; 14.03.

12 Geri Kazanım Tekrar kullanım m ve geri dönüşüm d kavramlarını da kapsayan; atıklar kların özelliklerinden yararlanılarak larak içindeki i indeki bileşenlerin enlerin fiziksel, kimyasal veya biyokimyasal yöntemlerle y başka ürünlere veya enerjiye çevrilmesidir. (Katı Atıklar kların n Kontrolü Yönetmeliği; i; ) Kullanılm lmış plastiklerin parçalanarak alanarak karayollarında dolgu malzemesi olarak kullanılmalar lmaları geri kazanıma örnektir. 12

başka ürünlere veya enerjiye çevrilmesidir. (Katı Atıklar kların n Kontrolü Yönetmeliği; i; 14.03.

13 Geri Kazanma Felsefesi Doğal kaynakların n kullanımını sadece bizim için i in değil bizden sonraki nesiller için i in de akıll llıca ve tutumlu bir şekilde yapmak, Alınan ürünlere iyi bakmak, bakımlar mlarını yaptırmak ve uzun süreler s defalarca kullanmak, Ürünün n faydalı ömrü dolduğunda unda geri kazanma yolu düşünmek ve uygulamak, En az atık çıkarmaya çalışmak, Hayat döngd ngüsünün n süreklilis rekliliğini ini sağlamak. 13

yaptırmak ve uzun süreler s defalarca kullanmak, Ürünün n faydalı ömrü dolduğunda unda geri kazanma yolu

14 ÇEVRE MÜHENDM HENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Neyi Geri Kazanım?

15 Geri Kazanılabilen Maddeler Kağı ğıt Metal Geri Kazanım Plastik Cam 15

16 Kağı ğıt Kağı ğıt, ağaçlara ların çeşitli işlemlerden geçirilmek suretiyle değişik ik alanlarda kullanıma sunulan bir üründür. Her yıl y l TürkiyeT rkiye de 2,5 milyon ton, DünyaD nya da ise 300 milyon ton kağı ğıt tüketilir. 16

17 Kağı ğıt t Geri Kazanımı Geri Kazanılan Kağı ğıtlar Gazeteler Diğer kağı ğıtlar Ofis kağı ğıtları Dergiler Mektuplar-postalar postalar Kese Kağı ğıtları Temiz yiyecek kutuları Kartonlar Geri Kazanılamayan Kağı ğıtlar Faks kağı ğıtları Besin bulaşmış ve ıslanmış kağı ğıtlar Yağlı kağı ğıtlar 17

ğıtları Temiz yiyecek kutuları Kartonlar Geri Kazanılamayan Kağı ğıtlar

18 Kağı ğıt t Geri Kazanımının n Faydaları Kullanılm lmış kağı ğıtların n geri kazanılmas lması ormanların n korunmasına na katkıda bulunur. Bu sayede daha az ağaça kesilir, atmosferdeki karbondioksit gazı birikiminin önüne ne geçilmesi sağlanarak sera etkisi ve iklim değişikli ikliğinden inden korunmaya katkı sağlar. Diğer doğal kaynakların n da korunmasına na katkı sağlar. 18

Bu sayede daha az ağaça kesilir, atmosferdeki karbondioksit gazı birikiminin önüne ne

19 Unutmayalım! m! 1 ton kullanılm lmış kağı ğıt çöpe atılmay lmayıp p geri kazanıld ldığı ve kağı ğıt üretiminde kullanıld ldığı takdirde; 17 adet yetişkin çam ağaca acının n kesilmesi, 36 ton karbondioksitin atmosfere atılmas lması, 4100 kwh elektrik enerjisinin israf edilmesi, 85 metrekare ormanlık k alanın n tahrip edilmesi, 38,8 ton suyun israf edilmesi önlenir. 19

üretiminde kullanıld ldığı takdirde; 17 adet yetişkin çam ağaca acının n kesilmesi, 36 ton

20 Ne Yapmalı? Hem yazı yazarken hem tıpkt pkıçekim alırken kağı ğıtların n arka sayfalarını da kullanmalıyız, Gereksiz kağı ğıt t kullanımına na gitmemeliyiz, Kağı ğıtları diğer atıklarla karış ıştırmamalıyız, Yiyecek-içecek ve yağ bulaştırmadan ayrı olarak toplamalıyız, Topladığı ığımız z kağı ğıtları geri kazanım m yapan kurumlara vermeliyiz, Çevremizdekilere de bu bilinci aşıa şılamalıyız. 20

Gereksiz kağı ğıt t kullanımına na gitmemeliyiz, Kağı ğıtları diğer atıklarla karış

21 Alüminyum Alüminyum, yeryüzünde silisten sonra en bol bulunan metallerden biridir. Alüminyum sert, hafif ve korozyona dayanaklı bir metal olması sebebiyle çok çeşitli alanlarda kullanılmaktad lmaktadır. 21

22 Alüminyum Geri Kazanımı Paketlemede, ulaşı şımda, inşaatta, elektrik ve elektrikli malzeme ekipmanlarında, nda, mekanik malzeme ve ekipmanlarında nda kullanılır. Tüm m bu alanlarda kullanılan lan alüminyum geri kazanılabilir. İçecek kutuları,, alüminyum folyolar, kablolar örnek verilebilir. 22

23 Alüminyum Geri Kazanımı Kullanılm lmış alüminyumun geri kazanılmas lması ile İlk üretime göre g %95 lik enerji tasarrufu, İlk üretime göre g %99 lik kirletici gaz çıkışıışı azaltılmas lması, sağlan lanır. Yani kullanılm lmış alüminyumun geri kazanılmas lması demek daha az enerji ve hammadde tüketimi t buna karşı şılık k daha az hava kirliliği i ve asit yağmuru demektir. 23

24 Demir-Çelik elik Demir-çelik elik gündelik g hayatta en çok karşı şılaşılan metallerin başı şında gelir. Türkiye de yılda y 3,5 milyon ton çelik üretilir. Dayanıkl klı ev aletlerinin, mutfak araç- gereçlerinin yapımında, ulaşı şım, inşaat gibi sektörlerde çokça a kullanılan lan bir malzemedir. Tüm m bu alanlarda kullanılan lan demir-çelik elik malzeme geri kazanılabilir niteliktedir. 24

25 Unutmayalım! m! Demir-Çelik elik geri kazanılıp p kullanılm lmış demir-çelikten elikten demir-çelik elik üretildiğindeinde Enerjiden %74 lük k bir tasarruf, Hammaddeden %90 lık k bir tasarruf, Su tüketiminde t %40 lık k bir tasarruf, Su kirliliğinde inde %76 lık k bir azalma, Hava kirliliğinde inde %86 lık k bir azalma, Maden atıklar klarında %97 lik bir azalma sağlan lanır. 25

26 Metal Geri Kazanımı Alüminyum, demir-çelik elik gibi metal malzeme üç gurupta toplanır. Bunlar; Tamamen demir içerikli i olanlar İki veya daha çok metal içerenleri Sadece alüminyum içerenleri Bu guruplar ayrı ayrı toplanarak ve tekrar üretime kazandırılabilirler. 26

27 Plastikler Plastikler petrol rafinerilerinden arta kalan maddelerden yapılırlar. Dünyada yılda y 80 milyon ton plastik kullanılmaktad lmaktadır. Plastikler hafif, dayanıkl klı,, güçg üçlü ve kolayca kırılmaz k olduklarından kumaş yapımı,, paketleme, oyuncaklar ve mobilya imalatı, şişe e ve plastik levhalar gibi çeşitli malzemelerin üretiminde hammadde olarak kullanılırlar. 27

28 Plastik Geri Kazanımı Geri Kazanılabilir Plastikler Geri Kazanılamayan Plastikler Numaralandırılm lmış bütün n plastikler PET HDPE PVC LDPE PP PS Köpükler PVC pipetler Oyuncaklar Elektronik cihazlar Numaralandırılmam lmamış plastikler 28

29 Plastik Geri Kazanımı Her gurup ayrı ayrı toplanarak geri kazanılır. Plastikler geri kazanıld ldığında Hammadde kaynakları korunur, Katı atık k depolama tesislerinin işletme i ömürleri uzar, Atıklar kların n enerjiye dönüşümü artar. 29

30 Cam Geri Kazanımı Camlar renklerine göre g ayrı ayrı toplanır. Özellikleri Kapaksız Temiz Ayrı toplanarak geri kazanım m tesisine gelen camlar kırılarak k pota içinde inde eritilerek erimiş cam haline getirilmek suretiyle geri kazanılır. 30

31 Geri Kazanılamayan Camlar Ampüller Aynalar Pencere camları Seramikler Kristaller 31

32 Ne yapmalıyız? Geri kazanmanın n mantığı ığını ve önemini kavramış olmalıyız, Çevremizdekilere de bu bilinci aşıa şılamalıyız, Uzun ömürlü ve dayanıkl klı tüketim maddeleri kullanmalıyız, Tek kullanıml mlık ürünleri tercih etmemeliyiz, En az atık çıkarmak için i in çaba sarf etmeliyiz, Sadece kendimizi değil hem etrafımızdaki diğer insanları hem de bizden sonra gelecek olan nesilleri de düşünmeli d ve ona göre g davranmalıyız. 32

33 ÇEVRE MÜHENDM HENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Teşekk ekkür r ederiz Banu SINMAZ Kâmil VARINCA

Benzer belgeler

Fen Bilimleri Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm

Fen Bilimleri Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm M.İSMAİL SAHİN FURKAN CANAL FATİH BACAK CENGİZ KİLİÇ KONU: Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm Atık: Bir işlem sonucu çevreye bırakılan her türlü maddeye atık denir.