Türkiye deki Enerji Verimliliğinin bir Değerlendirmesi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Türkiye deki Enerji Verimliliğinin bir Değerlendirmesi"

Transkript

1 Türkiye deki Enerji Verimliliğinin bir Değerlendirmesi Wietze Lise, sunucu Enerji Verimliliği (EV) Türkiye için öncelikli bir konudur. Bu hem rekabeti arttıracak hem de ekonominin uzun vadeli sürdürülebilir büyümesine öncülük edecektir. Bu enerji bağımlılığının ve enerji tedarik güvenliğinin azaltılması ve aynı zamanda çevrenin korunması ve iklim değişikliğinin azaltılması sayesinde olacaktır. Türk Hükümeti EV yi 2007 den beri yeni politikalar ve düzenlemelerle desteklemektedir. Enerji verimliliği konusundaki yeni taslak Strateji, yılları arasında Türk enerji yoğunluğunun 2011 yılı değerlerine kıyasla 2023 te en az %20 azalacağını vaat etmektedir. Kamu Sektörü için, yıllık enerji tüketiminin 2015 e kadar %10 ve 2023 e kadar da %20 azaltılmasını gerektiren açık hedefler bulunmaktadır. Türk ekonomisi gerçekte OECD den (Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı) daha fazla enerji yoğunluğuna sahiptir. Bunun esas sebebi de Türkiye nin enerji verimliliği için girişimlere kısa bir süre önce başlamış olmasıdır. Buna ek olarak, yüksek seviyede enerji tüketimi olan OECD ile karşılaştırıldığında Türkiye de hala yüksek düzeyde sanayileşme bulunmaktadır. Bu sunum, enerji verimliliğinin ölçülerini göstermek için Avrupa daki örnekleri kullanarak Türkiye nin izleyebileceği bir yol çizecektir. Bu, 2023 teki hedeflerine ulaşması için Türkiye yi yolundan saptırmadan, onu kendisi için önerilen bir yaklaşıma götürecektir. 1 P a g e

2 Giriş Enerji Verimliliği (EV) Türkiye için öncelikli bir konudur. Bu hem rekabeti arttıracak hem de ekonominin uzun vadeli sürdürülebilir büyümesine öncülük edecektir. Bu enerji bağımlılığının ve enerji tedarik güvenliğinin azaltılması ve aynı zamanda çevrenin korunması ve iklim değişikliğin azaltılması sayesinde olacaktır. Türk Hükümeti EV yi 2007 den veri yeni politikalar ve düzenlemelere desteklemektedir. Enerji verimliği konusundaki yeni taslak Strateji, yılları arasında Türk Enerji yoğunluğunun 2011 yılı değerlerine kıyasla 2023 te en az %20 azalacağını vaat etmektedir. Kamu Sektörü için, yıllık enerji tüketiminin 2015 e kadar %10 ve 2023 e kadar da %20 azaltılmasını gerektiren açık hedefler bulunmaktadır. Şekil 1 Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü Ülkelerinin 2009 daki Birincil Enerji Tüketimi (TOE/bin 2000 ABD doları) Kaynak: Uluslararası Enerji Ajansı İstatistikleri, Şekil 1 de görüldüğü üzere, Türkiye ekonomisi Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü nden (OECD) daha fazla enerji tüketmektedir. Bunun başlıca sebebi Türkiye nin daha yakın bir zamanda EV teşvikleri başlamasıdır. Bununla birlikte, Türkiye OECD ye kıyasla hala yüksek seviyede endüstriyelleşmeye sahiptir ve bu sektörler de kıyasla da yüksek bir enerji tüketim miktarına sahiptir. 2 P a g e

3 EV potansiyeli, yıllık 15 milyon ton petrol eşdeğeri (MTOE) enerji tüketiminden fazlası veya toplam dünya tüketiminin %14 fazlası (Dünya Bankası, 2011) ile muazzamdır. Bu hususu özellikle ilgilendiren orta boy endüstri ve kamu ile özel sektörlerin ikisini de dahil olmak üzere üçüncül sektörüdür. Bunlar en büyük enerji tasarrufu potansiyelini sağlar ve Enerji Hizmet Şirketleri için doğal bir pazar oluştururlar. Genel olarak, enerji hizmetleri şirketleri pazarında iki iş modeli tanımlanabilmektedir. Örneğin, Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık gibi Avrupa daki en gelişmiş Enerji Hizmet Şirketleri pazarında, Enerji Tedarik Sözleşmesi (ETS, kullanılabilir enerji dağıtımı) en sık kullanılan sözleşme iken Enerji Performans Sözleşmesi (EPS, tasarruf tasarruf dağıtımı) Avrupa daki ETS kullanımına kıyasla azınlıktadır fakat ABD de sıklıkla kullanılmaktadır. Bunun için elde edilen başlıca neden ve belgelendirilen literatüre göre bulunan sebep EPC sözleşmeleri için daha yüksek işlem maliyetlerinin bulunmasıdır. Fiyat Teşvikleri Şekil 2 ve Şekil 3 Türkiye deki altı aylık endüstriyel enerji ve gaz fiyatlarını, bir önceki bölümde analiz edilen altı ülke ile geçmiş dört yıl için kıyaslamaktadır. Grafikler Türkiye deki enerji fiyatlarının kıyasla daha düşük olduğunu gösterir. Gaz fiyatları Birleşik Krallık ve Bulgaristan ile yakınken diğer ülkelerdeki gaz fiyatları daha yüksektir, özellikle Almanya ve Fransa da. Enerji fiyatları ile ilgili şekil daha karmaşıktır; Türkiye deki fiyatlar Polonya ve Fransa dan daha yüksektir fakat İspanya, Birleşik Krallık, Almanya ve Bulgaristan dan daha düşüktür. 3 P a g e

4 14 Gas Prices Industry France Germany UK Spain Bulgaria Poland Turkey S2 2008S1 2008S2 2009S1 2009S2 2010S1 2010S2 2011S1 Şekil 2 Endüstriyel Gaz Fiyatları Kaynak: /GJ, Eurostat, 10 TJ ila 100 TJ arasında yıllık tüketim Power Prices Industry France Germany UK Spain Bulgaria Poland Turkey S2 2008S1 2008S2 2009S1 2009S2 2010S1 2010S2 2011S1 Şekil 3 Endüstriyel elektrik fiyatları Kaynak: /kwh, Eurostat, 0.5 GWh ila 2 GWh arasında yıllık tüketim Rekabeti korumak için Türkiye tüketici ve endüstriyel enerji fiyatlarını desteklemek için bir politika izlemektedir. Örneğin, enerji ve gaz fiyatları dönemi arasında lira bazında sabitlenmiştir den sonra, enerji fiyatlarının maliyetli yansıtması için otomatik fiyatlandırma mekanizması getirilmiştir. Bu 2008 yılında yüksek bir fiyat artışına yol açmıştır ve bundan sonra 2011 yılının güz dönemindeki 4 P a g e

5 en son artışa kadar fiyatlar tekrar sabitlenmiştir. Düzenlemeler açısından belirsizlik olmasına rağmen önümüzdeki on yıl içerisinde Türkiye de yine kıyasla daha düşük enerji fiyatlarının olması muhtemeldir; bu durumda geçen dört yılın ilgili enerji fiyatları iyi bir kıstas oluşturacaktır. Azalma Potansiyeli Dünya Bankası (2011), Türkiye deki Endüstri ve İnşaat sektörlerindeki toplam EV potansiyelinin %27 civarında olduğunu belirtmektedir (Tablo 1): Tablo 1 Endüstriyel ve İnşaatlar Sektörlerindeki EV Potansiyeli Sektörler: Elektrik Yakıt ktoe/yıl Endüstri %25 7,993 Demir ve Çelik %21 %19 1,402 Beton %25 %29 1,124 Cam %10 % Kağıt %22 % Tekstil %57 %30 1,097 Gıda %18 % Kimyasal %18 %64 2,283 Diğerleri u.d. u.d. 729 İnşaat Sektörü %30 7,160 Hane 29% 46% 5,655 Kamu ve Ticari 29% 20% 1,505 Toplam %27 15,153 Kaynak: Dünya Bankası, 2011 Türkiye nin endüstrisi, Ulusal Enerji Tasarrufu Potansiyeli nin %50 sinden fazlasını içermektedir. Tahmin edilen enerji tasarrufu potansiyeli yıllık 3.0 milyar ABD dolarıdır (Dünya Bankası, 2011) tarihli düzenlemeye göre, endüstriyel bir tesisin en az ISO ile uyumlu bir Enerji Yönetim Sistemi (EMS) bulundurması gerekmektedir ki bu Türkiye de tam anlamıyla henüz uygulanamamaktadır. Bu nedenle, endüstriyel tesislerin bu sistemi yürütmeye koymasına imkan tanımak için zorunlu gerek 2014 ün başlarına kadar ertelenmiştir. 5 P a g e

6 İki tür uygulama mümkündür; bunlar (1) EV projesi ve (2) gönüllü anlaşmadır. EV projesi için aşağıdaki koşullar bulunmaktadır: Endüstriyel tesis başına birden fazla proje olabilmektedir. Hem EV gelişim tedbiri olabilir ya da bir yenilenebilir enerji üretimi birimi. Yatırımın geri ödeme süresi 5 yıldan az olacaktır. Destek için kabul edilen azami yatırım miktarı bir milyon Türk Lirasıdır. Bunun en fazla %50 si YEGM den destek alabilmektedir. Bu nedenle, proje bazında en fazla 500,000 Türk Lirası desteğin verilebilmesi mümkündür. Aşağıdaki koşullar gönüllü bir anlaşma için geçerlidir: Tesisin enerji tüketiminin %10 kadar düştüğü gösterilebilir ise ek olarak en fazla 200,000 Türk Lirası verilebilmektedir. Mesken ve ticari (mesken olmayan) binalar 2007 yılında Türkiye nin nihai enerji tüketiminin %30 unu karşılamış ve 24.6 MTOE miktarında olup toplamın neredeyse %50 sini temsil etmektedir. Mesken olmayan binalardaki EV potansiyeli yaklaşık olarak 1.5 MTOE olup Enerji Hizmet Şirketleri için en iyi olanakları sağlamaktadır. Tablo m 2 boyutunda olan evleri tek ikamet mesken binaları için ve 150 m 2 boyutunda olan evler için bir ya da daha fazla ikamet mesken binaları için göstermektedir. m 2 başına olan değer oldukça eşittir ve 550 TL/m 2 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Enerji Hizmet Şirketlerinin Pazar potansiyeli geniştir; özellikle hem kamu hem de özel olmak üzere üçüncül sektörde. Güncellenmiş envanterlerin yetersiz olmasına rağmen, 20,000 m 2 den büyük olan 7,500 binadan fazla olduğu ve 1,000 m 2 ile 20,000 m 2 arasında olan 100,000 den fazla bina olduğu ve 1,000 den fazla orta boylu endüstri olup ve sokak ışıklandırması için muazzam bir potansiyel olduğu tahmin edilmektedir. 6 P a g e

7 Tablo 2 Türkiye deki bina envanteri örneği, 2010 nüfus sayımı Ortalama boyut (m 2 /bina) Ortalama değer (TL/bina) Bina sayısı Daire sayısı Mesken: ,752 4,170,000 14,603,025 Tek mesken ikamet binaları , , ,950 Bir ya da fazla mesken ikamet binası ,552 3,448,050 13,881,075 Topluluklar için haneler 2,340 1,274,904 12,150 0 Mesken olmayan: , ,025 64,425 Oteller ve benzer binalar 1, ,247 43,200 0 Endüstriyel binalar ve depolar 1, , ,150 10,200 Ofis binaları ,204 79,875 7,275 Diğer mesken olmayan binalar ,953 59,700 11,100 Kamu eğlence, eğitim, hastane veya kurumsal bakım binaları 3,556 1,961,174 39, Trafik ve iletişim binaları ,483 4, Toptan ve perakende satış binaları , ,675 35,625 Kaynak: TURKSTAT. Not: ilk iki sütun örneğin ortalamalarını sunarken, son iki sütun da örnekten Türkiye toplamı için bir tahmin elde etmek üzere 75 ile çarpılmıştır. Sonuçlar Türkiye de EV yi harekete geçirmek için aşağıdaki engellerin aşılması gerekmektedir. EV projelerin Enerji Hizmet Şirketleri ile yerleştirilmesindeki Pazar bariyerleri ve engelleri diğer gelişmekte olan pazarlar ile çok benzerdir ve bunun yanı sıra enerji fiyatları da EU27 ye kıyasla daha düşüktür: Müşteri açısından: müşterilerin güvensizliği, müşterilerin uzun vadeli sözleşme imzalama zorluğu, düşük düzeyde bilinçlilik ve bilgi eksikliği, ölçüm ve doğrulama yapacak kalifiye tarafsız danışmanların eksikliği. Enerji Hizmet Şirketleri açısından: teknik uzmanlığın yetersiz olması, teşviklere erişmenin maliyeti, ödünçlere erişim maliyeti, ihale işlemleri ile deneyimsiz olunması, ölçüm ve doğrulama protokollerinin yetersiz olması ve istikrarsız müşteriler. 7 P a g e

8 Bankalar açısından: EV projeleri çok küçüktür ve yüksek riskli sayılmaktadır, karşı teminat gerekleri bulunmaktadır ve bankalar EV projelerinin değerini anlamakta yetersiz olmaktadır. Buna ek olarak, EV yatırımların ve ölçümlerin uygulanması için kaynaklar ve destek de gerekmektedir. Çoktan uygulamaya konulmuş uluslararası standart ile aynı doğrultuda olan hükümet politikaları ve düzenlemeleri, bu yönde atılacak iyi bir başlangıç adımıdır. EV ye adanmış kaynaklar, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü nün (YEGM) veri toplama kapasitesini arttırmasına ve düzenlemeler ile uyumluluk sağlatmasına olanak sağlayacaktır. Referanslar World Bank, 2011, Tapping the Potential for Energy Savings in Turkey, TR, 8 P a g e

ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİ İLE ATIK SU ISI GERİ KAZANIMI SİSTEMİ

ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİ İLE ATIK SU ISI GERİ KAZANIMI SİSTEMİ ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİ İLE ATIK SU ISI GERİ KAZANIMI SİSTEMİ OSMAN KİPOĞLU 5. ULUSAL VERİMLİLİK KONGRESİ 7 EKİM 2015, ANKARA Ajanda EWE ve Enervis Hakkında Türkiye de Enerji Verimliliği Enerji Performans

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK

Detaylı

İKLİM DOSTU ŞİRKET MÜMKÜN MÜ?

İKLİM DOSTU ŞİRKET MÜMKÜN MÜ? İKLİM DOSTU ŞİRKET MÜMKÜN MÜ? Gülçin Özsoy REC Türkiye Proje Uzmanı İklim Platformu Program Yöneticisi 22 Mart 2012, İzmir REC Türkiye REC Kuruluş Sözleşmesi Ekim 2002 de imzalandı; Ocak 2004 te yürürlüğe

Detaylı

Güvenilir, uzun vadeli iş ortağınız. RWE Turkey 09/11/2015 PAGE 1

Güvenilir, uzun vadeli iş ortağınız. RWE Turkey 09/11/2015 PAGE 1 Güvenilir, uzun vadeli iş ortağınız RWE Turkey 09/11/2015 PAGE 1 RWE, başarılı ve uzun geçmişiyle enerji piyasasında güvenilir ve güçlü bir iş ortağıdır RWE Genel Merkezi, Essen, Almanya Rakamlarla RWE*

Detaylı

Güvenilir, uzun vadeli iş ortağınız. RWE Turkey 19/03/2015 PAGE 1

Güvenilir, uzun vadeli iş ortağınız. RWE Turkey 19/03/2015 PAGE 1 Güvenilir, uzun vadeli iş ortağınız RWE Turkey 19/03/2015 PAGE 1 RWE, başarılı ve uzun geçmişiyle enerji piyasasında güvenilir ve güçlü bir iş ortağıdır RWE Genel Merkezi, Essen, Almanya Rakamlarla RWE*

Detaylı

ENERJİDE SÜRDÜRÜLEBİLİR YATIRIMLAR VE TSKB HALİL EROĞLU GENEL MÜDÜR TSKB

ENERJİDE SÜRDÜRÜLEBİLİR YATIRIMLAR VE TSKB HALİL EROĞLU GENEL MÜDÜR TSKB ENERJİDE SÜRDÜRÜLEBİLİR YATIRIMLAR VE TSKB HALİL EROĞLU GENEL MÜDÜR TSKB 21/5/2010 İSTANBUL Kısaca TSKB... Kısaca TSKB Sermaye Yapısı 1950 yılında Dünya Bankası ve TC Merkez Bankası desteğiyle kurulmuş

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden

Detaylı

KOBİ LERDE SEKTÖR ve ÖLÇEK BAZINDA İŞGÜCÜ VERİMLİLİĞİ: Türkiye - Avrupa Birliği Karşılaştırması

KOBİ LERDE SEKTÖR ve ÖLÇEK BAZINDA İŞGÜCÜ VERİMLİLİĞİ: Türkiye - Avrupa Birliği Karşılaştırması KOBİ LERDE SEKTÖR ve ÖLÇEK BAZINDA İŞGÜCÜ VERİMLİLİĞİ: Türkiye - Avrupa Birliği Karşılaştırması Müge ÜNAL Hasan Çağdaş KARAKAŞ Kalkınma Bakanlığı 5. Ulusal Verimlilik Kongresi 6 Ekim 2015 Sunum Akışı 1.

Detaylı

Binalarda Enerji Verimliliğinde Güncel Durum

Binalarda Enerji Verimliliğinde Güncel Durum Binalarda Enerji Verimliliğinde Güncel Durum A. Naci IŞIKLI EYODER Bşk. Yrd. Genel Sekreter naciisikli@gmail.com 12 Ocak 2017 ENERJİ VERİMLİLİĞİ ve YÖNETİMİ DERNEĞİ (EYODER) Kuruluşu: Mayıs 2010 Amaçlar:

Detaylı

TÜRK HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ VE PAMUK

TÜRK HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ VE PAMUK Shaping Cotton s Future COTTON USA CONFERENCE TÜRK HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ VE PAMUK CEM NEGRİN TGSD BAŞKANI TÜRK EKONOMİSİ GÖSTERGELER 2012 2013 2014 TAHMİNLERİ EKONOMİK BÜYÜME % 2,1 4,0 4,0 MİLLİ GELİR MİLYAR

Detaylı

Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı

Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Enerji verimliliği / Sanayide enerji verimliliği Türkiye de enerji yoğunluğu Enerji tüketim verileri Türkiye de enerji verimliliği projeleri

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek.

Detaylı

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan

Detaylı

(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki

(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki Nüfus artışı, kentsel gelişim ve sanayileşme ile birlikte dünyada enerji tüketimi gün geçtikçe artmaktadır. Dünya nüfusunun 2040 yılına geldiğimizde 1,6 milyarlık bir artış ile 9 milyar seviyesine ulaşması

Detaylı

SERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND

SERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND KAPANIŞ KONFERANSI 2006 ENVANTERİ IŞIĞINDAINDA 1990-2004 DÖNEMD NEMİNDE NDE TÜRKT RKİYE NİN SERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND ERLENDİRMESİ 9 Ocak 2008, Ankara Bilgi Kaynakları Sıra No. Belge Adı/Numara

Detaylı

20. BİNA VE İNŞAAT İSTATİSTİKLERİ

20. BİNA VE İNŞAAT İSTATİSTİKLERİ 20. BİNA VE İNŞAAT İSTATİSTİKLERİ 20.1. Kullanma Amacına Göre Tamamen veya Kısmen Biten Yeni ve İlave Yapılar - 20.1.1. Kullanma Amacına Göre Tamamen veya Kısmen Biten Yeni ve İlave Yapılarda Bina Sayısı,

Detaylı

DÜNYA DA BU HAFTA 14 18 ARALIK 2015

DÜNYA DA BU HAFTA 14 18 ARALIK 2015 DÜNYA DA BU HAFTA 14 18 ARALIK 2015 AVRUPA'DA İNŞAAT ÜRETİMİ EKİMDE ARTTI Euro Bölgesinde inşaat üretimi yıllık yüzde 1,1 artış kaydetti Euro Bölgesinde inşaat üretimi ekim ayında aylık bazda yüzde 0,5,

Detaylı

Dünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012

Dünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Dünya Enerji Görünümü 2012 Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Genel Durum Küresel enerji sisteminin temelleri değişiyor Bazı ülkelerde petrol ve doğalgaz üretimi

Detaylı

Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi

Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre

Detaylı

Daha Yeşil ve Daha Akıllı: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Çevre ve İklim Değişimi

Daha Yeşil ve Daha Akıllı: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Çevre ve İklim Değişimi Daha Yeşil ve Daha Akıllı: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Çevre ve İklim Değişimi Bu sunum Greener and Smarter, ICTs, the Environment and Climate Change başlıklı Eylül 2010 tarihli OECD raporundan uyarlanmıştır.

Detaylı

e-bulten DOKÜMAN NO: PR/8.5/001 REVİZYON NO:00 YAYIN TARİHİ: 02/12/2015 SAYFA NO: Sayfa 1 / 5

e-bulten DOKÜMAN NO: PR/8.5/001 REVİZYON NO:00 YAYIN TARİHİ: 02/12/2015 SAYFA NO: Sayfa 1 / 5 DOKÜMAN NO: PR/8.5/001 REVİZYON NO:00 YAYIN TARİHİ: 02/12/2015 SAYFA NO: Sayfa 1 / 5 ISO 50001:2011 standardının amacı özellikle enerji üretimi fazla sanayi tesislerinin enerji yönetimi için bir çerçeve

Detaylı

Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar

Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar TEMİZ ENERJİ GÜNLERİ 2012 15-16 17 Şubat 2012 Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar Prof. Dr. Sermin ONAYGİL İTÜ Enerji Enstitüsü Enerji Planlaması ve Yönetimi ve A.B.D. onaygil@itu.edu.tr İTÜ Elektrik

Detaylı

Enerji ve İklim Haritası

Enerji ve İklim Haritası 2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE DURUM

ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE DURUM ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE DURUM ARİF KÜNAR DEK ANKARA, DERS1-10.12.2018 SÜRDÜRÜLEBİLİR İŞLETME-YÖNETİM DOĞRU UYGULAMA ÖLÇME- DOĞRULAMA DOĞRU PROJE VE TEKNOLOJİ ETÜT-ENERJİ İZLEME VE YÖNETİM

Detaylı

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür

Detaylı

Dünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013

Dünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Dünya Enerji Görünümü 2013 Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Günümüzde dünyanın enerji görünümü Enerji sektöründeki bazı ezberler bozuluyor. Ülkelerin

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik

Detaylı

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNDE YAŞANAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ARAYIŞLARI ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ağustos 2016 - İstanbul PGD faaliyetlerinin etkinleştirilmesine ilişkin

Detaylı

Enerji Sektörüne Genel Bakış. Niçin Enerji Verimliliği. Gelişim ve Potansiyel. Zorunlu Uygulamalar. Destekler

Enerji Sektörüne Genel Bakış. Niçin Enerji Verimliliği. Gelişim ve Potansiyel. Zorunlu Uygulamalar. Destekler ENERJİ VERİML MLİLİĞİİĞİ Mevzuat ve Çimento Sektörüne Yansımalar maları 12 Haziran 2012 TÇMB Çalıştayı ANKARA 1 Sunum İçeriği Enerji Sektörüne Genel Bakış Niçin Enerji Verimliliği Gelişim ve Potansiyel

Detaylı

Toptan Satış Şirketleri Açısından Doğal Gaz Depolama. Mehmet Fatih Bulut, EWE Enerji TUGS 2014, 30 Ekim 2014 Ankara

Toptan Satış Şirketleri Açısından Doğal Gaz Depolama. Mehmet Fatih Bulut, EWE Enerji TUGS 2014, 30 Ekim 2014 Ankara Toptan Satış Şirketleri Açısından Doğal Gaz Depolama Mehmet Fatih Bulut, EWE Enerji TUGS 2014, 30 Ekim 2014 Ankara İçerik G- EWE Grubu 1- Neden Doğalgaz Deposuna İhtiyaç Var? 2- Avrupa ve Dünyada Tüketime

Detaylı

T.C. PODGORİCA BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ 2005-2011 YILLARI ARASINDAKİ ENERJİ DENGESİ İSTATİSTİKLERİ

T.C. PODGORİCA BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ 2005-2011 YILLARI ARASINDAKİ ENERJİ DENGESİ İSTATİSTİKLERİ T.C. PODGORİCA BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ 2005-2011 YILLARI ARASINDAKİ ENERJİ DENGESİ İSTATİSTİKLERİ PODGORİCA-AĞUSTOS 2012 İÇİNDEKİLER SAYFA NO BÖLÜM 1 1 1 GİRİŞ 2 2 Metodolojik açıklamalar 3 2.1

Detaylı

ORTA VADELİ PROGRAM ( ) 8 Ekim 2014

ORTA VADELİ PROGRAM ( ) 8 Ekim 2014 ORTA VADELİ PROGRAM (2015-201) 8 Ekim 2014 DÜNYA EKONOMİSİ 2 2005 2006 200 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 T 2015 T Küresel Büyüme (%) Küresel büyüme oranı kriz öncesi seviyelerin altında seyretmektedir.

Detaylı

II. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI

II. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI II. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI Türk mali sektörü 27 yılının ilk altı ayında büyümesini sürdürmüştür. Bu dönemde bankacılık sektörüne yabancı yatırımcı ilgisi de devam etmiştir. Grafik II.1. Mali Sektörün

Detaylı

Halka açık seminer Elektrik Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Organizasyonu 22 Nisan 2000, saat 18:00 Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi - Trabzon

Halka açık seminer Elektrik Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Organizasyonu 22 Nisan 2000, saat 18:00 Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi - Trabzon ÜLKEMİZİN ENERJİ DURUMU, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Halka açık seminer Elektrik Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Organizasyonu 22 Nisan 2, saat 18: Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi - Trabzon Doç.

Detaylı

Türk İş Dünyası Liderlerinin İklim Değişikliğine Yanıtı Rifat Ünal Sayman, Direktör - REC Türkiye 5 Aralık 2016, Sabancı Center, İstanbul

Türk İş Dünyası Liderlerinin İklim Değişikliğine Yanıtı Rifat Ünal Sayman, Direktör - REC Türkiye 5 Aralık 2016, Sabancı Center, İstanbul Türk İş Dünyası Liderlerinin İklim Değişikliğine Yanıtı Rifat Ünal Sayman, Direktör - REC Türkiye 5 Aralık 2016, Sabancı Center, İstanbul Bölgesel Çevre Merkezi (REC) Ø Bağımsız, tarafsız ve kâr amacı

Detaylı

SANAYİ SEKTÖRÜ DEĞERLENDİRMELER. 26.02.2011, Ankara Canan DERİNÖZ GENCEL ENVE 95-ENVE 98. Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Çevre Koordinatörü

SANAYİ SEKTÖRÜ DEĞERLENDİRMELER. 26.02.2011, Ankara Canan DERİNÖZ GENCEL ENVE 95-ENVE 98. Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Çevre Koordinatörü SANAYİ SEKTÖRÜ DEĞERLENDİRMELER 26.02.2011, Ankara Canan DERİNÖZ GENCEL ENVE 95-ENVE 98 Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Çevre Koordinatörü Sunum Akışı 1) Değerlendirmeler Cancun Kararları Ulusal

Detaylı

Ülkemizde Elektrik Enerjisi:

Ülkemizde Elektrik Enerjisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği

Detaylı

SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EV) GÖSTERGELERİ

SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EV) GÖSTERGELERİ ELEKTRİK İŞLERİ ETÜT İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EV) GÖSTERGELERİ EROL YALÇIN Endüstri Mühendisi SUNUŞ BAŞLIKLARI Tanımlar EV Göstergelerinin Kullanma Amaçları Makro

Detaylı

Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği AİFD Türkiye 2006 Yılı İlaç Harcamaları Değerlendirmesi. bilgilendirme notu. Sayfa 1

Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği AİFD Türkiye 2006 Yılı İlaç Harcamaları Değerlendirmesi. bilgilendirme notu. Sayfa 1 Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği AİFD Türkiye 2006 Yılı İlaç Harcamaları Değerlendirmesi bilgilendirme notu Sayfa 1 İçindekiler: Konu Sayfa Genel Değerlendirme: Türk ilaç piyasasında neler oldu?... 3

Detaylı

TÜRK PERAKENDE SEKTÖRÜ VE BEKLENTİLERİMİZ

TÜRK PERAKENDE SEKTÖRÜ VE BEKLENTİLERİMİZ TÜRK PERAKENDE SEKTÖRÜ VE BEKLENTİLERİMİZ Türkiye de perakende sektörü, 300 milyar dolara ulaşan büyüklüğü, 365 bin mağaza sayısı ve 2009-2013 yılları arasında yıllık bileşik %7 büyüme ile öne çıkan sektörler

Detaylı

Rüzgar Enerji Santralleri Yatırım Deneyimleri. Kenan HAYFAVİ Genel Müdür Yardımcısı

Rüzgar Enerji Santralleri Yatırım Deneyimleri. Kenan HAYFAVİ Genel Müdür Yardımcısı Rüzgar Enerji Santralleri Yatırım Deneyimleri Kenan HAYFAVİ Genel Müdür Yardımcısı TÜREK Kasım 2014 1 İçerik Türkiye de Rüzgar Enerjisi Lisanslama Teşvikler - Finansman Sonuç 2 Türkiye de Enerji Talebi

Detaylı

European Union / Instrument For Pre- Accession Assistance (IPA) Energy Sector Technical Assistance Project

European Union / Instrument For Pre- Accession Assistance (IPA) Energy Sector Technical Assistance Project European Union / Instrument For Pre- Accession Assistance (IPA) Energy Sector Technical Assistance Project Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Sanayi Odaları / KOBİ ler için EĞİTİM I-1 Projenin

Detaylı

Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri

Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri ÜLKE Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri Üretiminde İlk 1 Ülke 29 21 211 212 212 Dünya /212 Üretiminden Aldığı Pay Değişim (%) (%) 1 ÇİN

Detaylı

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ POTANSİYEL MEVZUAT VE DESTEK MEKANİZMALARI MEVCUT DURUM SONUÇ Türkiye Enerji

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE FIRSATLAR

ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE FIRSATLAR Arif KÜNAR ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE FIRSATLAR Enerji ithalatına ödenen paranın % 10 u ile ( yaklaşık 5 Milyar $) sanayide ve binalarda yapılacak iyileştirmeler ile birkaç yıl içinde; Her yıl en az 10-15 milyar

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ TİCARET VE SANAYİ ODASI EKİM 2015

KAHRAMANMARAŞ TİCARET VE SANAYİ ODASI EKİM 2015 Türkiye-Kahramanmaraş Açılan Şirketler Türkiye-Kahramanmaraş Kapanan Şirketler Türkiye-Kahramanmaraş Yatırım Teşvikleri Türkiye-Kahramanmaraş Yıllar İtibariyle İhracat ve İthalatı Türkiye-Kahramanmaraş

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ TİCARET VE SANAYİ ODASI TEMMUZ 2015

KAHRAMANMARAŞ TİCARET VE SANAYİ ODASI TEMMUZ 2015 Türkiye-Kahramanmaraş Açılan Şirketler Türkiye-Kahramanmaraş Kapanan Şirketler Türkiye-Kahramanmaraş Yatırım Teşvikleri Türkiye-Kahramanmaraş Yıllar İtibariyle İhracat ve İthalatı Türkiye-Kahramanmaraş

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ TİCARET VE SANAYİ ODASI HAZİRAN 2015

KAHRAMANMARAŞ TİCARET VE SANAYİ ODASI HAZİRAN 2015 Türkiye-Kahramanmaraş Açılan Şirketler Türkiye-Kahramanmaraş Kapanan Şirketler Türkiye-Kahramanmaraş Yatırım Teşvikleri Türkiye-Kahramanmaraş Yıllar İtibariyle İhracat ve İthalatı Türkiye-Kahramanmaraş

Detaylı

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi İÇDAŞ A.Ş. Sürdürülebilirlik Yönetim Birimi Amaç ve İçerik Bu eğitim sunumu ile paydaşlarımıza Sürdürülebilirliği tanıtmak ve şirketimizin Sürdürülebilirlik alanında

Detaylı

ALPER AKCA

ALPER AKCA 25.10.2008 Lisans, ODTÜ EEE, 2005 Yüksek Lisans, ODTÜ EEE, 2008 ASELSAN, 2005- Neden Destek? Destek Türleri ABD Ulusal Mekanizmalar ABD Eyalet Mekanizmaları AB Destek Mekanizmaları Türkiye Yenilenebilir

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE ŞUBAT 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

Türkiye de Kojenerasyon Potansiyeli, Uygulamaları ve Yasal Durum

Türkiye de Kojenerasyon Potansiyeli, Uygulamaları ve Yasal Durum E P D K Türkiye de Kojenerasyon Potansiyeli, Uygulamaları ve Yasal Durum Rıza GÜNGÖR Grup Başkanı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu EİE Toplantı Salonu 21 Mart 2007 E P D K Kojenerasyon Nedir? Isı ve elektrik

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN 16360019 1 İÇİNDEKİLER Enerji Yoğunluğu 1. Mal Üretiminde Enerji Yoğunluğu 2. Ülkelerin Enerji Yoğunluğu Enerji Verimliliği Türkiye de Enerji Verimliliği Çalışmaları 2

Detaylı

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:

Detaylı

TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,76 TR21 Bölgesinde ise %7,65 olarak gerçekleşti

TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,76 TR21 Bölgesinde ise %7,65 olarak gerçekleşti TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2017 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %2,46, bir önceki yılın Aralık ayına göre %2,46, bir önceki

Detaylı

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA) ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEKLERİ

BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA) ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEKLERİ BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA) ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEKLERİ Seyitcan ALTINKAYNAK Şubat 2015 SUNUM PLANI I. ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJELERİ DESTEKLERİ II. BAŞVURU SÜRESİ VE ŞARTLARI III. BAŞVURULARIN

Detaylı

NEDEN AKILLI ŞEBEKELER?

NEDEN AKILLI ŞEBEKELER? NEDEN AKILLI ŞEBEKELER? Engin AKSOY Vodafone Kurumsal İşbirimi İcra Kurulu Üyesi Nüfus artışı Sanayileşme Şehirleşme Teknolojik ilerlemeler Artan enerji ihtiyacı Azalan doğal kaynaklar 2 Insert Confidentiality

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ENERJİ TASARRUFU. Bora OMURTAY Elektrik Mühendisi (ETKB- YEGM)

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ENERJİ TASARRUFU. Bora OMURTAY Elektrik Mühendisi (ETKB- YEGM) ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ENERJİ TASARRUFU Bora OMURTAY Elektrik Mühendisi (ETKB- YEGM) Sunum İçeriği 1. Dünyada ve Türkiye de Enerji Durumu ve Talebi 2. Destekler Verimlilik Artırıcı Projeler Gönüllü Anlaşmalar

Detaylı

2. GENEL BİLGİLER TABLOSU (2012)

2. GENEL BİLGİLER TABLOSU (2012) T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 2013 A. MISIR GENEL BİLGİLERİ 1. HARİTA ve BAYRAK 2. GENEL BİLGİLER TABLOSU (2012) Nüfusu : 85 milyon Yüzölçümü : 1.001.450 km 2 Dil : Arapça Din : Sünni Müslüman %90, Kıpti %9,

Detaylı

TTMD ADANA ÇALIŞTAY SUNUM

TTMD ADANA ÇALIŞTAY SUNUM ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ TTMD ADANA ÇALIŞTAY SUNUM ARİF KÜNAR ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ (Başkan YARDIMCISI) 01 KASIM 2013 ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ ENERJİ YÖNETİMİ DERNEĞİ... Kuruluş: Mayıs 2010 SUNUM İÇERİĞİ

Detaylı

TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,88, TR21 Bölgesinde ise %7,85 olarak gerçekleşti

TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,88, TR21 Bölgesinde ise %7,85 olarak gerçekleşti TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2017 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre %0,81, bir önceki yılın Aralık ayına

Detaylı

TR21 Bölgesinde ana harcama gruplarında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %22,61 ile Alkollü İçecekler ve Tütün grubunda gerçekleşti

TR21 Bölgesinde ana harcama gruplarında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %22,61 ile Alkollü İçecekler ve Tütün grubunda gerçekleşti TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2016 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %0,52, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,78, bir önceki

Detaylı

Yatırımsız Enerji Verimliliği: Enerji Performans Sözleşmeleri

Yatırımsız Enerji Verimliliği: Enerji Performans Sözleşmeleri Yatırımsız Enerji Verimliliği: Enerji Performans Sözleşmeleri Onur Ünlü Mak.Yük Müh. 16.01.2015 İçerik Neden Verimlilik Artırıcı Proje? Verimlilik Artırıcı Proje Engeller Finansal Çözüm: EPS Uygulama 1

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme

Detaylı

AB, 2030 İKLİM VE ENERJİ PAKETİ ÜZERİNDE ANLAŞMAYA VARDI

AB, 2030 İKLİM VE ENERJİ PAKETİ ÜZERİNDE ANLAŞMAYA VARDI Brüksel de yapılan AB Liderler Zirvesi nde, AB üyesi 28 ülkenin devlet ve hükümet başkanları 2030 İklim ve Enerji Paketi üzerinde anlaştı. Zirve de varılan mutabakat, sera gazlarının %40 azaltılması, yenilenebilir

Detaylı

Enerji Verimliliğinde Finans ve İnşaat Sektörü İşbirliği

Enerji Verimliliğinde Finans ve İnşaat Sektörü İşbirliği Enerji Verimliliğinde Finans ve İnşaat Sektörü İşbirliği 1 Hangi Sektörlerde Enerji Verimliliği 2009 AB raporu İnşaat Yapı ve Binalarda ; Tüketimin %40 Sera Gazı Salınımının katkısı %36 İmalat San Araba

Detaylı

ULUSLARARASI DÖNGÜSEL EKONOMİ KONGRESİ. 5-6 Ekim 2017 İstanbul

ULUSLARARASI DÖNGÜSEL EKONOMİ KONGRESİ. 5-6 Ekim 2017 İstanbul ULUSLARARASI DÖNGÜSEL EKONOMİ KONGRESİ 5-6 Ekim 2017 İstanbul ÇEVKO Vakfı İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Çalışma Grubu ÇEVKO Vakfı İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Çalışma Grubu ÇEVKO Vakfı

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Sayfa 1 15.04. İKTİSADİ RAPORLAMA VE İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜ Gözden Geçirme Notları Yılı Şubat Ayı Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcu İstatistikleri TCMB tarafından 15/04/ tarihinde açıklanan,

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI VE KOJENERASYONUN YERİ

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI VE KOJENERASYONUN YERİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI VE KOJENERASYONUN YERİ enveripab Bilinçlendirme Semineri (Marmara Üniversitesi) 12 Kasım 2008 A. Yıldırım TÜRKEL ENKO Birleşik Enerji Sistemleri ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU Kanun

Detaylı

TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,98 TR21 Bölgesinde ise %7,49 olarak gerçekleşti

TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,98 TR21 Bölgesinde ise %7,49 olarak gerçekleşti TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 Türkiye TR21 TÜFE de (2003=100) 2016 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,29 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre%4,53

Detaylı

Liberalleşmenin Türkiye Enerji. 22 Şubat 2012

Liberalleşmenin Türkiye Enerji. 22 Şubat 2012 Liberalleşmenin Türkiye Enerji Piyasasına Etkileri i 22 Şubat 2012 Liberalleşmenin son kullanıcılara yararları somutları çeşitli sektörlerde kanıtlanmıştır Telekom Havayolu Liberalleşme öncesi > Genellikle

Detaylı

RUANDA ÜLKE RAPORU 15.10.2015

RUANDA ÜLKE RAPORU 15.10.2015 RUANDA ÜLKE RAPORU 15.10.2015 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Ruanda ya ihracat yapan 1 firma bulunmaktadır. (AHENK KOZMETİK İÇ VE DIŞ TİC. A.Ş) 30.06.2015 tarihi

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık 1 YE ve EV Politika,Mevzuat İzin süreçleri Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji YEGM Teknik Etki Analizleri

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2012 Yılı Temmuz Ayı Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcu İstatistikleri TCMB tarafından 17/09/2012 tarihinde açıklanan, 2012 yılı Temmuz ayı Özel Sektörün Yurt

Detaylı

İşgücü İstatistikleri 2018 Ağustos İşsizlik oranı %11,1 Genç nüfus işsizlik oranı %20,8 İstihdam oranı %48,3 İşgücüne katılma oranı %54,3 Kayıt dışı

İşgücü İstatistikleri 2018 Ağustos İşsizlik oranı %11,1 Genç nüfus işsizlik oranı %20,8 İstihdam oranı %48,3 İşgücüne katılma oranı %54,3 Kayıt dışı İşgücü İstatistikleri 2018 Ağustos İşsizlik oranı %11,1 Genç nüfus işsizlik oranı %20,8 İstihdam oranı %48,3 İşgücüne katılma oranı %54,3 Kayıt dışı çalışanların oranı %34 İşgücü İstatistikleri 2018 Ağustos

Detaylı

Enerji Verimliliği Danışmanlık Sektörü. EYODER - Onur Günduru /

Enerji Verimliliği Danışmanlık Sektörü. EYODER - Onur Günduru / Enerji Verimliliği Danışmanlık Sektörü EYODER Kuruluşu: Mayıs 2010 Amaçlar: Sinerji yaratmak amacıyla Enerji Verimliliği Danışma (EVD) şirketlerini bir Sivil Toplum Örgütü çaosı alonda bir araya geprmek

Detaylı

Sağlık Harcamalarında Gözlenen Uzun Vadeli Artışın Dinamik Sebeplerinin Analizi

Sağlık Harcamalarında Gözlenen Uzun Vadeli Artışın Dinamik Sebeplerinin Analizi Sağlık ında Gözlenen Uzun Vadeli Artışın Dinamik Sebeplerinin Analizi Nisa Önsel Boğaziçi Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği 05.12.2014 Kişi başı sağlık harcamaları (US $ PPP) 9000 8000 7000 6000 5000

Detaylı

SÜRECİN İŞLEMEYE BAŞLADIĞI TARİH ve ZAMAN. HİZMETİN YERİNE GETİRİLDİĞİ TARİH ve ZAMAN DÜZENLENMİŞ TİCARİ KALİTE KODU

SÜRECİN İŞLEMEYE BAŞLADIĞI TARİH ve ZAMAN. HİZMETİN YERİNE GETİRİLDİĞİ TARİH ve ZAMAN DÜZENLENMİŞ TİCARİ KALİTE KODU 252145 P.1 (Müşteri Hizmetleri Merkezine Gelen Talepler - çağrı,web,işletme) 31.12.2013 31.12.2013 250609 P.1 (Müşteri Hizmetleri Merkezine Gelen Talepler - çağrı,web,işletme) 28.12.2013 28.12.2013 250600

Detaylı

Yatırımsız Enerji Verimliliği: Enerji Performans Sözleşmeleri

Yatırımsız Enerji Verimliliği: Enerji Performans Sözleşmeleri Yatırımsız Enerji Verimliliği: Enerji Performans Sözleşmeleri Onur Ünlü Mak.Yük Müh. 01.04.2016 İçerik Neden Verimlilik Artırıcı Proje? Verimlilik Artırıcı Proje Engeller Finansal Çözüm: EPS Uygulama 1

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2012 Yılı Ağustos Ayı Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcu İstatistikleri TCMB tarafından 17/10/2012 tarihinde açıklanan, 2012 yılı Ağustos ayı Özel Sektörün

Detaylı

TÜRKĐYE NĐN ENERJĐ ARZ POLĐTĐKALARI

TÜRKĐYE NĐN ENERJĐ ARZ POLĐTĐKALARI TÜRKĐYE NĐN ENERJĐ ARZ POLĐTĐKALARI Selahattin HAKMAN TÜSĐAD Enerji Çalışma Grubu Üyesi Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı Enerji Arz ve Talebi 6000 (Mtoe) 5000 4000 3000 2000 1000 0 1980 2000 2006 2015

Detaylı

Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü. Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği

Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü. Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği 2 Kasım 2010 İstanbul Dünyanın En Büyük Ham Çelik Üreticileri (1000

Detaylı

Bina Sektörü. Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu

Bina Sektörü. Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu Bina Sektörü Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu İçerik 1. Bina sektörü mevcut durum 2. Bina sektöründen kaynaklanan sera gazı salımları 3. İklim değişikliği üzerine AB politka

Detaylı

2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ

2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2010 yılına iyi başlayan ülkemiz halı ihracatı, yılın ilk dört ayının sonunda bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 23,1 oranında artarak

Detaylı

Tesisatlarda Enerji Verimliliği & Isı Yalıtımı

Tesisatlarda Enerji Verimliliği & Isı Yalıtımı Türk Sanayisinde Enerji Verimliliği Semineri - 11 Mart 2009 İstanbul Sanayi Odası - Türkiye Tesisatlarda Enerji Verimliliği & Isı Yalıtımı Timur Diz Teknik İşler ve Eğitim Koordinatörü İZODER Isı Su Ses

Detaylı

Türkiye de Dünya Bankası: Öncelikler ve Programlar

Türkiye de Dünya Bankası: Öncelikler ve Programlar Türkiye de Dünya Bankası: Öncelikler ve Programlar Dünya Bankası Grubu Hakkında Dünya Bankası nedir? 1944 te kurulan Banka, kalkınma desteği konusunda dünyanın en büyük kaynağıdır 184 üye ülke sahibidir

Detaylı

Enerji Verimliliği: Yüzde 50 Çözüm

Enerji Verimliliği: Yüzde 50 Çözüm Enerji Verimliliği: Yüzde 50 Çözüm Almanya nın Büyümesi 4,000,000 3,500,000 3,000,000 2,500,000 2,000,000 Enerji Kullanımı Energy Use GSYH GDP 1,500,000 1,000,000 500,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Detaylı

SERA GAZLARININ İZLENMESİ ve EMİSYON TİCARETİ

SERA GAZLARININ İZLENMESİ ve EMİSYON TİCARETİ T.C. ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı SERA GAZLARININ İZLENMESİ ve EMİSYON TİCARETİ Semra GÜNEN Kimya Mühendisi III. Enerji Verimliliği Kongresi

Detaylı

Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme. 30 Mayıs 2012

Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme. 30 Mayıs 2012 Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme 30 Mayıs 2012 Sürdürülebilir Kalkınma gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme olanağından ödün vermeksizin bugünün ihtiyaçlarını karşılayabilecek kalkınma

Detaylı

2010 YILI OCAK-MART DÖNEMİ TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ

2010 YILI OCAK-MART DÖNEMİ TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ 2010 YILI DÖNEMİ TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ 2010 yılı Ocak-Mart döneminde, Türkiye deri ve deri ürünleri ihracatı % 13,7 artışla 247,8 milyon dolara yükselmiştir. Aynı dönemde

Detaylı

TÜRKİYE. PLASTİK AMBALAJ SEKTÖRÜ 2010 YILI DEĞERLENDİRMESİ ve 2011 YILI BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci Genel Müdür

TÜRKİYE. PLASTİK AMBALAJ SEKTÖRÜ 2010 YILI DEĞERLENDİRMESİ ve 2011 YILI BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci Genel Müdür TÜRKİYE PLASTİK AMBALAJ SEKTÖRÜ 21 YILI DEĞERLENDİRMESİ ve 211 YILI BEKLENTİLERİ Barbaros Demirci Genel Müdür Firma Sayısı : Plastik ambalaj sektöründe 1152 firma mevcut olup, firmaların % 86 sı 1 şehirde

Detaylı

KAMU POLİTİKASI BELGELERİ

KAMU POLİTİKASI BELGELERİ Ünite 4 Doç. Dr. Nuray ERTÜRK KESKİN Türkiye deki kamu politikası belgelerinin tanıtılması amaçlanmaktadır. Kamu politikası analizinde görüş alanında olması gereken politika belgeleri altı başlık altında

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ SERTİFİKALARI ÇALIŞTAYI HAZIRLIK TOPLANTISI. Ümit ÇALIKOĞLU ETK Uzmanı

YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ SERTİFİKALARI ÇALIŞTAYI HAZIRLIK TOPLANTISI. Ümit ÇALIKOĞLU ETK Uzmanı YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ SERTİFİKALARI ÇALIŞTAYI HAZIRLIK TOPLANTISI Ümit ÇALIKOĞLU ETK Uzmanı Ankara, 19.07.2017 ÇALIŞTAY KAPSAMI Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği sertifikaları

Detaylı

2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ

2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2009 yılında ülkemiz halı ihracatı % 7,2 oranında düşüşle 1 milyar 86 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2010 yılının ilk çeyreğinin sonunda

Detaylı

Temiz Üretim Süreçlerine Geçişte Hibe Programlarının KOBİ lere Katkısı. Ertuğrul Ayrancı Doğu Marmara Kalkınma Ajansı 07.10.2015

Temiz Üretim Süreçlerine Geçişte Hibe Programlarının KOBİ lere Katkısı. Ertuğrul Ayrancı Doğu Marmara Kalkınma Ajansı 07.10.2015 Temiz Üretim Süreçlerine Geçişte Hibe Programlarının KOBİ lere Katkısı Ertuğrul Ayrancı Doğu Marmara Kalkınma Ajansı 07.10.2015 KOBİ lere Yönelik Destekler -Kalkınma Ajansları -KOSGEB -TÜBİTAK -Bilim Sanayi

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2013 Yılı Şubat Ayı Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcu İstatistikleri TCMB tarafından 16/04/2013 tarihinde açıklanan, 2013 yılı Şubat ayı Özel Sektörün Yurt

Detaylı

FİRMA PROFİLLERİ - IZMIR

FİRMA PROFİLLERİ - IZMIR FİRMA PROFİLLERİ - IZMIR Altyapı/Şehir ve Ulaşım planlaması dahilinde Çevre Teknolojileri HPC AG (S.2-3) Isıtma, havalandırma ve iklimlendirme Wolf GmbH (S.3-4) Hizmet Sektörü defacto call center GmbH

Detaylı

Bölgesel Güç Olma Yolunda Türkiye nin Enerji Görünümü ve Doğalgaz Piyasasının Liberalizasyonu

Bölgesel Güç Olma Yolunda Türkiye nin Enerji Görünümü ve Doğalgaz Piyasasının Liberalizasyonu Bölgesel Güç Olma Yolunda Türkiye nin Enerji Görünümü ve Doğalgaz Piyasasının Liberalizasyonu Nusret Cömert Yönetim Kurulu Başkanı World Energy Outlook 2010 Türkiye Tanıtımı 24 Kasım 2010 İstanbul PETFORM

Detaylı

Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış

Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Yrd. Doç. Dr. Vedat GÜN Enerji Piyasası İzleme ve Arz Güvenliği Daire Başkanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 28-29-30 Haziran 2007, EMO-İÇEF,

Detaylı

Enerji Verimliliğinde Akıllı Şebekelerin Rolü ULUSLARARASI İSTANBUL AKILLI ŞEBEKELER KONGRE VE SERGİSİ

Enerji Verimliliğinde Akıllı Şebekelerin Rolü ULUSLARARASI İSTANBUL AKILLI ŞEBEKELER KONGRE VE SERGİSİ Enerji Verimliliğinde Akıllı Şebekelerin Rolü ULUSLARARASI İSTANBUL AKILLI ŞEBEKELER KONGRE VE SERGİSİ 10.05.2013 EnerjiSA & Başkent Elektrik Dağıtım AŞ Türkiye nin en büyük sanayi ve finans topluluklarından

Detaylı