TÜRKĠYE DE TURĠZMĠN KARġILAġTIĞI SORUNLAR VE GELĠġME POTANSĠYELĠ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKĠYE DE TURĠZMĠN KARġILAġTIĞI SORUNLAR VE GELĠġME POTANSĠYELĠ"

Transkript

1 TÜRKĠYE DE TURĠZMĠN KARġILAġTIĞI SORUNLAR VE GELĠġME POTANSĠYELĠ Konu: Türkiye de Turizmin KarĢılaĢtığı Sorunlar ve GeliĢme Potansiyeli KonuĢmacı: Abdülkadir AteĢ Yer: Atılım Üniversitesi Seyhan Cengiz Turhan Konferans Salonu Tarih: Sunucu: Sayın Eski Rektörüm, Sayın Akademisyenler, Çok Değerli Konuğumuz, Sevgili Öğrenciler. Atılım Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölümü tarafından düzenlenen, Turizm ve Devlet Eski Bakanı Sayın Abdülkadir Ateş in gerçekleştirecekleri Türkiye de Turizmin Karşılaştığı Sorunlar Ve Gelişme Potansiyeli konulu konferansımıza hoş geldiniz. Konferans programımıza geçmeden önce değerli konuğumuzun özgeçmişini okumak istiyorum. Sayın Abdülkadir Ateş 1944 yılında Gaziantep te doğdu. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunudur. Amerika Birleşik Devletleri Pittsburgh Üniversitesi Ekonomi ve Kalkınma Planlaması Yönetiminde mastır ve doktorasını yaptı. Hacettepe Üniversitesi İşletme Bölümü Kurucusu ve Öğretim Üyesi, Amerika Birleşik Devletleri Pittsburgh Üniversitesi Ekonomik Kalkınma Planlaması Profesörüdür. 18, 19 ve 22. dönem CHP Gaziantep DYP ve SHP Koalisyonunda Turizm Bakanı olmuştur. Dağ ve nehir turizmini geliştirmeye Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu daki aktiviteleri çoğaltmaya çalışmıştır. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi ve Batı Avrupa Birliği Asamblesi Türk Delegasyonu Üyeliği yapan Sayın Abdülkadir Ateş evlidir ve bir çocuğu vardır. İsrail ve Güney Afrika Cumhuriyeti ülkelerini ziyaret eden ilk Türk bakanıdır. Şimdi konferans programını gerçekleştirmek üzere değerli konuğumuzu kürsüye davet ediyorum. Abdülkadir AteĢ: Sayın Rektörümüz, değerli akademisyenler, meslektaşlarım, sevgili öğrenciler; bugün sizlerle Atılım Üniversitemizde birlikte olmaktan mutluluk duyuyorum. Bir üniversitede böyle kürsüde konuşma yapmayalı veya sizler gibi değerli gençlerle söyleşide bulunmayalı epey oldu. Tüm konuşmalarımız fikir alışverişimiz daha çok meclis çatısı altında, Avrupa Parlamentosunda ve Siyaset arenalarımızda olurdu. Bugün yıllar sonra bu fırsatı bana verdiği için Atılım Üniversitesine, değerli yöneticilerimize ve Turizm Bölümüne ben ayrıca teşekkür etmek istiyorum. Değerli arkadaşlar daha önce Bölüm Başkanımızla Turizmin sorunları, gelişmesi üzerinde acaba konuşsak mı diye düşünüyorduk. Fakat bundan gün önce belki daha anlamlı özellikle Türkiye nin bugün içerisinde bulunduğu sorunlarında belki çözümünde bir parça olabileceğine inandığım yine turizmle ilgili başka bir başlık üzerinde anlaştık. O da biraz önce arkadaşımın yazdığı başlık Türk Turizminin Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri ve Turizm Endüstri İlişkileri hakkında sizlerle kısa bir söyleşi de bulunmak istiyorum. Bugün sizlerle paylaşacağımız bu konuyu gerek Türkiye de gerek dünyanın birçok ülkesinde sizlerle paylaşacağımız çizgiler içerisinde ele aldım. Şimdi esas konuya geçmeden önce bir noktayı daha burada vurgulamak istiyorum. Dünyada bugün artık globalleşmeden söz ediyoruz. Uluslararası ilişkilerin geliştiğinde özellikle mal ve hizmet değişimi ve dolaşımıyla ilgili birçok sınırlamaların ortadan kalktığından bahsediyoruz. Ama Türkiye ye baktığınız zaman uzun bir dönemdir. Bu ilişkilerde Türkiye son zamanlara kadar önemli sorunlar yaşadığı ve tıkanıklıklar altında karşı karşıya kaldığını da görüyoruz. 1

2 Uluslararası ilişkilerde daha doğrusu dışa açık pazar modellerinde bugün bizim içinde bulunduğumuz ve dünyanın da içerisinde bulunduğu globalleşme nedeniyle dışa açık pazar modelinde bir ülkenin başarılı olabilmesi için o ülkenin olmazsa olmaz koşulu uluslararası pazarlara yeni mal veya yeni hizmetler sunabilmesinden geçer. Eğer siz uluslararası pazara daha doğrusu dışa açık pazara açıksanız ki bugün Türkiye de öyle herkesin sunduğunu sunarsanız veya sunmaya çalışırsanız çok fazla başarılı olmanız mümkün değildir. İşte Türkiye nin dünya pazarına sunabildiği son dönemlerde sunabildiği en yeni mal veya ürün turizmdir. Bunun ötesinde yeni bir sunabildiğimiz mal veya hizmet yok. Şöyle bir geriye dönün bakın Osmanlı döneminde Türkiye dışarıyla alışverişinde ne gönderebiliyordu? Ne satabiliyordu? Bazı işlenmemiş tarım ürünleri; tütünden tutun da bakliyattan bir takım inciri fıstığı veya benzeri. Cumhuriyetin ilk dönemlerine bakıyorsunuz yine yeni bir mal sunumuyla ilgili bir durumumuz yok. Dünyada bütün ülkelerin hemen hemen bizim iklim kuşağımızda, coğrafî kuşağımızda olan ülkelerin sunabildiği mal ve hizmetleri sunmaya devam ettik, Cumhuriyetin çok önemli bir bölümünde de. 60 lardan sonra yavaş yavaş Türkiye de dışarıya mal sunumunda bir değişiklik, arzda bir değişiklik olmaya başladı. Neye girdik Türkiye olarak? Tarım ürünlerinin biraz işlenmesine girdik. Mesela tekstil sanayimiz yavaş yavaş gelişti. Bununla rekabet edebilme olanağını yakalamaya başladık ve bu uzun bir süre 80 lere kadar 80 lerin ortasına hatta 90 ların ortalarına kadar bu malla geldik. Yani Türkiye nin bu dışa açık bir ekonomi olarak dışarıya sunabildiği yeni bir mal hanesine özellikle son 20 dönemde yazabildiğimiz tek ürün turizm ürünü başka bir şeyimiz yok hemen hemen. Evet söyleyeceksiniz; otomotiv sanayi şu kadar ihracat yapıyor falan diyeceksiniz. Ama otomotiv sanayi yüz liralık ihracat yapıyorsa yetmiş küsur lirası ithal mallarla olur. Yani bize Türkiye ye gerçekten artı değer olarak bıraktığı miktar o kadar küçük ki yani bunu biz ciddi bir yeni bir mal veya ürün olarak sunuyoruz diyebilmemiz mümkün değil. Ama biraz öncede söylediğim gibi onu yeniden tekrar edeyim; dışa açık pazar modelinde başarının olmazsa olmaz şartı altını çizerek söylemek gerekir uluslararası pazarlara yeni mallar sunabildiği takdirde olur ve Türkiye de son dönemde bu konuda yapabildiği tek şey turizmdir ve turizm malının veya hizmetinin sunabilmesidir. Bundan sonra artık yavaş yavaş esas konumuza girelim. bir turizm olarak alıp işi sınırlamak yerine bu bir endüstri haline gelmiştir. Gerek Turizm Türkiye için neden önemli denildiğinde hep şu söylenir. Milli gelire şu kadar katkısı var, şu kadar insan istihdam ediyor, turist sayımız şu kadar artıyor denilir. Ama esas önemli olan Türkiye için yeni bir ürün dünyaya sunabilmemizden geçtiğine ben inanıyorum ve buna biz seyahat endüstrisi dememiz artık gerekiyor. Yani sadece dünyada gerek bizim gibi artı turizm gelirleri açısından 10 sıraya gelmiş dünyada bir ülkede maalesef bir endüstri demek gerekliliği olduğunu ben zannediyorum. Ama uzun bir süre hatta bugünde birçok dünyada olduğu gibi Türkiye de de turizmle ilgili bir değerlendirme yaparken biz hala turizmi nasıl değerlendiriyoruz? Yurtdışından gelen turist sayısına bakıyoruz. Bir de bu yurtdışından gelen turistlerin bize Türkiye ye ekonomimize kazandırdığı döviz gelirine bakıyoruz. Acaba turizmi sadece bu iki noktadan biz değerlendirirsek yeterli midir? Türkiye Ekonomisine veya toplumsal yapımıza, toplumsal sorunların çözümüne acaba böyle bir konuda sadece turizmi değerlendirmek, gelen turist sayısı ve gelirleri açısından bakmak mı gerekir diye üzerinde düşünmek lazım ve turizm sadece ülkeye giren döviz gelirleriyle mi ölçülmelidir diye de bakmak lazım diye düşünüyorum. Şüphesiz ülkeye gelen turist sayısı çok önemli bir ve bunların kazandırdığı döviz ve dövizin miktarı da çok önemli, 2

3 ancak böylesi bir yaklaşım turistte sadece bugünüyle bakmak yanlış olur. Eğer planlı ciddi bir kalkınma modeli içerisinde bakıyorsanız böyle bakmamanız lazım. Nasıl bakmamız lazım? O zaman turizmdeki gelişmeleri diğer sektörlerle veya turizmin ülkedeki diğer sektörlerle etkileşimine bakmak lazım. Makro açıdan da Türkiye ekonomisine ne kazandırıyor buna bakmak lazım. Böyle baktığımız zaman turizmin artık Türkiye için vazgeçilmez bir endüstri haline geldiğini ve yine artık turizm deme yerine turizm endüstrisi dememizin gerektiğine ben şahsen inanıyorum. Onun için bugün sizlerle yapacağımız bu söyleyişi sırasında da Türk turizminin ülke ekonomisindeki yeri ve etkilerini tam anlamıyla görüp anlayabilmemiz için değerlendirebilmemiz için sektörün kendisine bakacağız. Aynı zamanda da ilişkili olduğu kesimlere olan etkisine bakacağız. Topluma sosyal fayda açısından, sosyal yarar açısından ne tür etkiler yapıyor böyle bir değerlendirme yaptığımız takdirde turizm endüstrisine Türkiye de turizm endüstrisinin daha iyi anlayacağımızı zaten inanıyorum. O halde bizim ne yapmamız lazım. Turizmi kendisiyle birlikte iletişim mal ve hizmet alışverişinde bulunduğu diğer sektör ve kesimlerle birlikte ele almak, ikisinin gelişimi arasında ne tür farklılıklar veya ne tür ilişkiler var bunları analiz etmek gerektiği düşüncesindeyim ve Türk turizminin özellikle son 20 yılda ne kadar büyüdüğünü, belki birkaç rakamla belki sonradan vereceğim. Son 20 yıl içerisinde Türkiye de turizm sektörü çok önemli bir aşama geçirmiştir, gelişme göstermiştir. Bu dönemde turizm milli geliri içerisindeki payı yaklaşık 20 yıl içerisinde dört kat artmıştır. Türkiye de hiçbir sektörün milli gelirimiz içerisindeki bu derece yüksek artış oranını yakaladığını şimdiye kadar görmedik ve milli gelirimizden hatta %5 in biraz üzerinde payı var turizm sektörümüzün veya endüstrimizin. Şimdi daha somut bazı şeylere girelim. Bu söylediğim konuları en iyi değerlendirebilecek yöntem bilimsel yöntem ekonomi öğrencileri, bizim turizmcilerde herhalde yavaş yavaş buna gireceklerdir. Bir input output araştırması veya çalışmasıyla ortaya çıkacağını ekonomistler hep bilir. Yani bu ne demek input output yani girdi çıktı ilişkisiyle bir sektörü alırsınız. Bu sektörün diğer sektörlere ne sattığı onlardan ne aldığı ne girdi verdiği ne girdi aldığına bakarsınız. Böyle baktığınızda böyle değerlendirdiğiniz zaman gerçekten herhangi bir birim veya bir sektörün bir üretim dalının veya bir hizmet dalının diğerleriyle olan ilişkisini böyle ölçebilirsiniz ve daha anlamlı bir sonuç çıkarırsınız ortaya. Şimdi bende sizlere, böyle bir ilişkiyi kurup bunun çalışmasını yapan bu bir araştırma ortaya çıkarılmıştır 2007 yılında ondan söz edeyim. Bu araştırmanın bazı özel sonuçlarını size anlatarak sizlerle tartışarak bu konuyu sizlere sunmak istiyorum. Şimdi biraz önce de dediğim gibi 2007 yılı içerisinde Türkiye Otelciler Federasyonu bir araştırma yaptırdı bu söylediğim konuda. Yani turizm ve turizm sektörünün diğer sektörlerle veya birimlerle ilişkisi, kim kimden ne alıp ve veriyor bunları araştırdı. Ben bile araştırma yaptırdım. Şimdi bu araştırmaya ilişkin biraz bilgi vermek istiyorum. Özellikle ekonomi bölümündeki arkadaşlarım ileri sınıflardaysa belki bunları görmüştür. Araştırma Türkiye İstatistik Kurumu nun TÜİK oldu şimdi biliyorsunuz adı 4 yıl arayla yaptığı ve sonuncusunun 97 sektörünü kapsayan çalışmaları esas alınarak yapılmıştır, Türkiye Otelciler Federasyonunun yaptırdığı bu araştırma. Bu araştırmada TÜİK 2990 da olmak üzere ve son olarak da 2002 yılında bu sektörler arasındaki turizm ve diğer sektörler arasındaki bu ilişkiler incelenmiş veriler incelenmiş ve karşılaştırılmış. Araştırma TÜİK in yapmış olduğu bu input output çalışması kapsamında ele alınan sektör sayısı farklı ekonomik faaliyet alanının birbiriyle ilişkilerini ölçen bir araştırmadır bu ve 2008 yılı başında da yapılan bu araştırma turizm ve turizmin diğer 97 sektörü 54 yle ilişkili olduğu görülmüş. Yani Türkiye Ekonomisinin toplam 97 sektörü ele alınmış. Turizm sektörü 97 yle karşılaştırılmış. Turizm sektörünün 54 taneyle girdi alışverişinde input 3

4 output alışverişinde ilişkisi olduğu görülmüş ve bunlar incelenmiş ve bu inceleme sonunda da çıkan sonuçların bazı özel bulguları elimde onları paylaşmak istiyorum de yayınlanan bu araştırmaya göre turizm sektörü çarpan katsayısı yani gelişmede çarpan katsayısı dediğimiz katsayı açısında ekonominin en çok katkı sağlayan sektör haline gelmiş. Türkiye Ekonomisini hızlandıran gelişmesine önemli katkı koyan sektörlerden bir tanesi en yüksek çarpan katsayısına sahip bir sektör. Turizm sektörü yine 1990 yılında 64 sektörlü yapı içerisinde Türkiye Ekonomisi yapısı içerisinde son %25 lik bölümdeyken 1998 yılında 2000 yılı başında yine yapılan araştırmayla 97 sektörü içerisinde %30 luk daha üst düzeylerde bir yer almıştır. Sektörlerin birbirleriyle olan ilişkileri incelendiğinde turizm sektöründen 1 birim artış 1 birim artış turizm sektöründe diyelim ki 1 Liralık bir artış Türkiye Ekonomisinin tümüne 1,9 %1,9 büyüklüğünde bir artış sağlıyor. %1 lik bir artış turizm sektöründe ülke ekonomisinin tümüne 1,9 luk bir artış sağlıyor. Bu böyle ufak tefek bir artış değil Turizmden daha fazla bir artış sağlayan daha doğrusu nihai talebi 1 birim artışında 1,9 un üzerinde artış sağlayan, ekonomik faaliyet dalı çok az Türkiye de ve çok küçük ve sınırlı kapasitede. Yine 1990 da 64 sektör içinde 46. sırada yer alan turizm sektörü 1998 çalışmalarına göre 97 sektör içinde 31. sırada yer almış.niye 31 de yer alıyor? Çünkü bazı sektörlere göre mesela tarıma göre toplam büyüklüğü hala küçük bir sektördür. Ama çarpan hızı nihai talep üzerindeki artışı yüksek bir sektör olarak görüyoruz. Son 20 yıl içerisinde Türkiye de en hızlı büyüyen sektörümüz biraz öncede söylediğimiz gibi turizm sektörü oldu ve milli gelir içerisindeki payı yine belirttiğim gibi 4 kat artıyor 20 sene içerisinde. Turizm sektörü aynı zamanda birlikte veya mal ve hizmet satın aldığı diğer sektörlerin gelişimine de çok önemli katkılar yapıyor baktığımız zaman. Örnekler vermek lazım gelirse biraz ilginçlerini seçtim sizler için. Mesela konaklama tesisleriyle yeme ve içme birimlerine ilişkin olarak bu sektörlerden 1979 da 1, de 2, da 7,4 96 da 9,7 98 yılında ise 11,2 milyar dolarlık mal ve hizmet alımı yapıyor. Sadece konaklama ve yeme içme sektörü turizmin bir alt dalı olan bu sektör diğer sektörlerden 98 rakamlarına göre 11,2 milyar dolarlık mal ve hizmet satın alıyor bu Türkiye Ekonomisi için çok önemli bir rakam deyiz şimdi ben bu rakamın en yenisini bulamadım. Yani yeni 22 milyarlara çıktığını düşünüyorum. Yani 9 yılda konaklama ve yeme içme sektörümüzün diğer sektörlerden almış olduğu hizmet 79 yılıyla 98 yılı yani 9 yıl içerisinde 6 kat artıyor. Çok hızlı bir büyümeyle karşı karşıyayız. Konaklama sektörüyle yeme içme birimlerinin mal ve hizmet ilişkisinde bulundukları sektör sayısı 1979 da 33 sektörle sadece alışveriş yapıyor. 90 da 38 sektöre çıkıyor bu. 96 da 49 sektörü çıkıyor. 98 de 54 sektöre çıkmış bugün. Yani giderek genişliyor. Turizmin etkilediği sadece konaklama yeme içmeden bahsediyorum. Bu yaygınlaşıyor diğer sektörleri de etkiliyor. Fakat aynı zamanda genişlediği gibi bir de derinleşiyor. Derinleşmesi ne demek? Bu ilişki de bulunduğu sektörlerden daha fazla hizmet ve mal talep etmesi birken iki, ikiyken üç buna da derinleşmesi diyoruz, sadece yaygınlaşması olayı değil olay bir de o yaygınlaştığı bölge de derinleşmeye neden oluyor. Daha fazla satın almaya tüketmeye başlıyor. Örnek olarak vereyim. Turizmci arkadaşlarımızı belki daha çok şey yapacak ama ekonomistler için de diğerleri için de bu ilginç. Mesela 400 oda kapasiteli 12 ay süreyle hizmette olan ve yıllık ortalama %65 doluluk ile çalışan kıyı bölgesindeki beş yıldızlı bir otelimiz yılda 58 ton kırmızı, 40 tonda beyaz et tüketiyor. Ortalama 58 ton bir otel 400 odalı yani yaklaşık 800 yatak falan olur. Kıyı bölgesindeki 58 ton kırmızı et 40 tonda beyaz et tüketiyor. Yani tavuk mavuk vs tüketiyor. Bunun hayvancılık, tarım sektörü üzerindeki etkisini hayal edebiliyor musunuz? Türkiye de turizm ya bu kadar gelişmeseydi. Bugün hayvancılık sektörümüz çok önemli bir sorunla karşı karşıya biliyorsunuz. 4

5 Kendi bölgelerinde hayvancılıkla uğraşan ailelerin belki çocukları vardır burada. Ama turizm olmasaydı bu iş herhalde hayvancılık sektörü dediğimiz veya besicilik sektörü dediği bu sektörün ne hale düşeceğini artık siz kendiniz şöyle bir tahayyül edin. Şimdi aynı nitelikteki bir otelde yani yine 400 yataklı dediğin nitelikteki bir otelde yılda 100 ton yiyecek ve 600 ton içecek ürünü tüketiliyor. 100 ton yiyecek 600 tonda içecek tüketiliyor. Bunun da yayılışında bir düşünün yiyecek içecek alımını. Tabii bunlar ekonomi de kendi çevresinde yine parçalara bölünerek karşılaştırılıyor. Ben toplamları söylüyorum size. Peki, meyve ve sebze yine aynı nitelikteki bir otel başına tesis başına 350 yle 500 ton arasında meyve sebze tüketiyor bir yılda. Peki, acaba yumurta peynir yağ mandıra ürünlerine geldiğimizde ne oluyor? Yine benzeri bir tesiste aynı tesiste yılda 250 yle 300 bin adet taze yumurta ve 18 ila 20 ton arasında peynir meynir tüketiliyor. Şimdi baklagiller, makarna, yoğurt vs geldiğimizde bunlarında rakamları var. 13 tona yakın pirinç tüketiliyor. İşte 1,5 2 ton mercimek tüketiliyor. 5 ila 7 ton arasında makarna tüketiliyor ve ton yoğurt bir otelin için söylüyorum 400 yataklı. Dondurmayı hepiniz seversiniz herhalde. Özellikle yazın dondurma tüketimine bakıyoruz. Bir otel ton dondurma satıyor. Şimdi bütün bunlar bize neyi gösteriyor? Artık Türk turizmi turizm endüstri sektörü bunun hepsini birden biz artık endüstri demek zorundayız Türkiye de Türkiye nin birçok 54 sektöründe hemen hemen vazgeçilmez bir tüketici durumuna gelmiş durumda. Bu da yetmiyor. Öyle sektörlerimiz var ki Türkiye de az turizm sektörüne endekslenmiş durumda turizm sektörü olmadığı takdirde yaşabilmeleri gelişebilmeleri mümkün değil. Nedir bunlar? Biraz önce söyledim. Mezbaha ürünleri. Mesela Türkiye de üretilen mezbaha ürünlerinin yani etten tutunda, sucuk pastırma vs sosis çok seversiniz herhalde, %35 i turizm sektörüne gitti. Yani turizm sektörü olmasa mezbaha ürünleri ve buna ilişkin sektörün Türkiye deki yaşama şansı çok az çok sınırlı büzüşmüş halde kalacak. Alkollü içecek pazarının %21 i, alkolsüz içecek pazarının da %24 ü oranında üretiminin turizm sektörü tarafından tüketiliyor. Yani Türkiye deki arzın alkollü de %21 i, alkolsüz içecekte %24 ü turizm sektörü tarafından talep ediliyor ve tüketiliyor süt ürünlerimizin %7 si. Benzer biçimde balıkçılık sektörüne bakıyoruz: Son senedir Türkiye de artık balık tüketimi bayağı arttı. Balık üretim tesisleri arttı biliyorsunuz. Bunun artma nedenlerinin bir tanesi turizm sektörünün gelişmesidir. Neden derseniz? Elimde 1996 rakamları var. Balıkçılık sektöründe üretilen balığın %21 ni turizm sektörü talep ediyor ve tüketiyor. Yani turizm sektörü olmasa bütün bu saydığım sektörler veya birimler tümüyle bir tarafa atılmış olacak. Tabii turizm dediğimizde bunlar hep tüketimle ilgili bir de turizmin yatırım yönü var. Yatırım ve yenileme yatırımların yenilenmesi yönü var. Bu da ayrı sektörlerde hitap ediyor. Mesela beş yıldızlı bir otelin inşaatından 2 milyon euroluk demir kullanmak zorundasınız, 1.5 milyon euroluk da beton kullanmak zorundasınız. Yine bir örnek vereyim; 2008 yılında hükümetin son 2007 bütçesi görüşülürken 2008 yılında Türkiye de 85 adet beş yıldızlı tesisin hizmete gireceği söylenmişti. Eğer bu 85 adet tesis hizmete girdiyse 2008 in sonuna geldik şimdi. O zaman bu 85 adet tesiste sadece demir ticaretine 170 milyon euroluk bir alım yapmışlar demektir. Yani demir çelik fabrikalarını düşününüz. Demir çelik fabrikalarının aldığı hammadde girdilerini düşününüz. Bütün bunları düşündüğümüzde yatırım aşamasında da turizm sektörünün Türkiye Ekonomisine büyük bir katkıları olduğunu görürüz. Yine 400 oda 800 yataklı beş yıldızlı otele bakacak olursak bunun kaba inşaatı için 5,6 yla 6 milyon euro harcanması gerektiğini biliyoruz. Bayındırlık Bakanlığının fiyatlarına göre bu sadece kaba inşaatı için mekanik tesisat işleri için 3,2 milyon dolarlık euroluk bir harcama yapılması gerekiyor. Bunun yanında tabii mobilyası vs 220 kalem daha çeşitli alışlar yapması lazım mobilyadan perdesine, perdesinden tekstiline, 5

6 tekstilinden birçok diğer yönlere. Yine 400 yataklı bir otel milyon eurodan sadece bu 220 kalem için harcamak zorundayız. Bütün bunlara baktığımızda sektör, özellikle iyi olduğu yıllarda Türkiye Ekonomisini ayakta tutan hale gelmiştir. Onun için turizm sektörünü değerlendirirken Türkiye Ekonomisiyle ilişkisini incelerken ve bakarken herkesin özellikle ülke yöneticilerinin turizme bu söylediğimiz perspektifte bakması gerekir diye düşünüyorum. Artık ihmal edebileceğimiz bir tarafa atabileceğiniz ekonomik ve toplumsal faaliyet alanını çoktan geçmiş durumda. Şimdi istihdam açısından da baktığımızda turizm sektörü yine Türkiye için çok önemli bir katkı yapar hale gelmiştir. Hazine Müsteşarlığı verilerine göre 2007 yılında Türkiye de bir kişiye istihdam yaratmak için bir kişinin çalışabilmesi için yapılması gereken yatırım 189 bin TL dir. Yani 189 bin YTL yatırım yapıldığı zaman ortalama bir kişiye iş sağlıyorsunuz Türkiye de genelde. Ama turizmde burada 135 bin YTL dir. Yani turizmde 135 bin YTL yatırdığın zaman bir istihdam sağlıyorsun. Diğer sektörlerde ortalama 189 bin YTL yatırdığın zaman ancak bir istihdam sağlıyorsun. Bizim gibi yatırım kaynakları sınırlı bir ülkede önemli bir farktır diye düşünüyorum. Turizm o halde daha az yatırımla daha çok kişiye istihdam sağlayan bir endüstri kolu haline gelmiştir. Yine bir örnek vereyim bizi daha çok çeker; 10 milyon dolarlık yatırımla eğer bunu taşıt araçlarında yapıyorsanız. Onun üretimi yapıyorsunuz. Yaparsanız 37 kişiye iş sağlayabiliyorsunuz. Yani otomotiv sanayinde bir 10 milyonluk yatırım yaptığınızda 37 kişi istihdam edebilecek duruma gelebiliyorsunuz. Aynı şekilde 10 milyonluk yatırımı çimento da yaparsanız 46 kişiyi istihdam edebiliyorsunuz. Ulaşıma yaparsanız bu yatırımı 36 kişiyi istihdam edebiliyorsunuz. Ama 10 milyonu siz turizmde bir yatırıma dönüştürdüğümüzde tahmin edin 119 kişiyi iş sağlıyorsunuz. Yani taşıt araçlarına yapılan yatırım hemen hemen katı aynı şekilde ulaşımın 4 katı çimentonun da üç katı bir iş büyüklüğünde iş sağlama olanağımız var. Yine bu Türkiye için özellikle işsizliğin çok yüksek boyutlara ulaştığı Türkiye için de yine bir önemli noktadır diye düşünüyorum. Türkiye nin ilk 500 sıradaki büyük sanayi kuruluşlarına baktığımız zaman 1993 yılında bunlar toplam işçi çalıştırıyormuş. Türkiye nin en büyük ilk 500 kuruluşu işçi çalıştırıyormuş 93 yılında. Bu sayı 2006 da 93 bin küsur azalmış ve civarına düşmüş. Nereden? Türkiye nin en büyük 500 sanayi kuruluşundaki toplam istihdam sayısı bunlar ve bir düşüş gösteriyor 93 le 2006 arasında. Hemen hemen 95 bine yakın bir düşüş göstermiş. Yani istihdam arttırmıyor demektir. Ama turizme bakıyoruz yılından yani aynı dönemde konaklama tesisiyle yeme içme tesisinde sadece turizmin bir alt dalı olan bu tesislerden veya bu yatırımlardan çalışan sayısı iken 2006 senesinde 310 bine çıkıyor. Yani 2.5 kat arttırıyor. Diğer sanayi büyük sanayi işletmeleri işçi sayısında bir sınırlamaya giderken eksiye giderken burada bir artış olduğunu görüyoruz. Bu tabiatıyla Türkiye için özellikle genç nüfusa sahip Türkiye için yine çok önemlidir diye düşünüyorum. Şimdi baktığınız zaman son dönemlerde teşvik belgesine bağlanmış. Yani hazine ve dış ticaretin hazine müsteşarlığı bu teşvik belgesine bağladığı konaklama tesisleri yatırımlarıyla yılları arasında 20 yılda toplam 358 bin yani 920 küsur yani 359 bin kişilik istihdam alanı açılmış oluyor Türkiye de turizm sektöründe. Ama bu istihdamla ilgili turizm katkısının bir başka önemli yönü daha var. Biliyorsunuz yıllardan beri Türkiye de kadınlarımızın işgücüne katılımı yüksek, kadınlarımızın ekonomik bağımsızlığını kazanma mücadelesinde çok büyük mesafe aldığını düşünmüyorum ben. Birçok sektörün kendi özelliğinden midir nedir bilemiyorum. Ama turizm sektörü toplam çalıştırdığı emekçi işçi oranlarına kadın erkek oranlarına baktığımda kadın çalışanın en yüksek olduğu sektörlerden bir tanesidir. Bu açıdan da toplumsal bir sorunumuzu çözmede turizm sektörünün çok önemli bir rol oynadığını görüyoruz ve 6

7 kendi deneyimlerinden de gözlemlerimden de söyleyeyim; kadınımızın elinin değdiği turizm tesislerinin çok daha düzenli çok daha iyi çalıştığını söylemek durumundayım. Çünkü bir konaklama tesisine gittiğinizde konaklama tesisini gelen misafirlerin evi gibi algılaması lazım. Bu havayı bu atmosferi veren de kadın çalışanlarımız oluyor, bunu unutmamak lazım. Turizmin bir diğer yönüyle Türkiye Ekonomisi için önemli o da turizm yatırımları ithalatta da en az ithalatta en az bağımlı bir sektör olması nedeniyle de Türkiye Ekonomisi için önemli. 97 sektör üzerine yapılan hesaplarda başta belirttiğim o 97 sektör araştırmasında dışa bağımlılığı yani bir yatırım yaptığınızda dışardan getirmeniz gereken girdi açısından bağımlılığı en az olan sektör turizm sektörüdür Türkiye de. Nihai talebin de turizm yatırımlarının veya turizm hizmetlerinin nihai talebinde bin liralık artışı karşılamak için yurtdışına ödemek zorunda olduğunuz miktar 80 lira bin lira da otomotiv sektöründe, 1000 lirada küsur lira yani 1000 liralık nihai mal ürettiğinizde otomotiv sektöründe 700 küsur liralık dışardan getiriyoruz. Ama turizm sektöründe 1000 liralık bir mal ürettiğimiz zaman sadece 80 liralık alınır. Bir ithalat yapmak zorunda kalıyoruz. Şimdi bu açıdan da Türkiye için döviz sıkıntısı çeken bir ülke için böylesi bir yatırım bulunmaz bir fırsat haline gelebiliyor. Yine Hazine Müsteşarlığınca teşvik belgesine bağlanmış projelerden turizm dışındakilere baktığımız zaman proje başına ortalama 3,7 milyon dolar ithalat gerektiriyor bunlar, turizm dışındaki diğer teşvik alan yatırımlar proje bazında diyorum. Bu rakam turizm projelerinde 370 3,7 milyon dolar değil sadece 615 bin dolar yani beşte biri diğer sektörlere göre. Şimdi ancak son yıllarda turizmin bütün bu önemine rağmen turizme vermiş olduğunuz Türkiye de verilmiş olan devlet desteğinin giderek azaldığını görüyoruz. Nasıl oluyor bu diye bununla ilgili birkaç rakam vermek istiyorum. Hazine Müsteşarlığının teşvik belgesine bağladığı projeler içerisinde turizmle ilgili olanların toplam içindeki payı 1987 %12,2 iken bu oran 2007 de %6.08 e düşmüş. Yani yarı yarıya %50 azalmış. Artık turizm teşvik alamıyor devletten. Şimdi bunu da söyledikten sonra ülke turizmimize ilişkin bir son duruma daha değinerek konuşmama son vermek istiyorum. O da sektörü bugün içinde bulunduğu kârlılığa ilişkin, biliyorsunuz kârlılık yeni yatırımlar açısından yeni yatırımların teşvik edilmesi açısından da önemli bir nokta. Bu konuda çok iyi gitmiyoruz. Bilindiği gibi seyahat endüstrisinin üç tane dayanak saç ayağı vardır. Bunlardan bir tanesi havayolu ulaşımı yani koltuk sayısı. Havayolu ulaşımında bir tanesi pazarlama satış, birisi konaklama üç tane saç ayağı var. Bu üç saç ayağından konaklama tesisi turizmde önemli en önemli rolü oynayan birimlerden bir tanesidir. Sektördeki konaklamanın ağırlığı ve önemi nedeniyle konaklama alanındaki gelişmelerin çok daha yakından Türkiye de izlenmesi gerektiğine ben inanıyorum. Türkiye de konaklama tesislerinde bugün vergi öncesi kârlılık 2000 li yıllara kadar %50 ler civarındaydı. Vergiyi aldığım dediğim zaman bu daha da düşüyor tabii den sonraki dönemde yani günümüze kadar ki dönemde bu %50 kârlılık seviyesi giderek düşmeye başladı Türk turizminde yılında %30 lara vergi öncesi 2006 da %25 lerin altına düştü ve 5 yıl içerisinde yılı arasında bu yaklaşık 5 yılda %50 bir düşüş kaydediyor. Yani %50 lerden %25 lere düşüyor kârlılık oranı. Bu tabii bizim önümüze büyük sorunlar getirecek önümüzdeki yıllarda. Kâr oranlarının düşmesi yatırımların kendilerine amorti edebilmesi ve geri dönebilmesi sürecini tabiatıyla çok uzatıyoruz. Örneğin daha önceki yıllarda yani 2000 yılı öncesi yıllarda bir otelin kendi kendini amorti edebilmesi beş ila yedi yıl arasında değişiyordu kârlılık oranı yüksekti. Ama şimdi baktığınız zaman bu iki katına çıkmış 10 ila 12 yıl arasına çıkmıştır bir otelin kendini amorti edebilmesi için. Yani yapılan yatırımın yeniden yatırımcıya dönebilmesi için 10 ile 12 yıl geçiyor ki bu çok uzun bir dönem turizm sektörü için, çünkü turizm sektörü çok kullanılan özellikle konaklama tesislerinden bahsediyorum, kullanılan ve 7

8 yıpranma payı fazla olan sektörümüzün bir birimi ve bu durum tabii bu sorunları nasıl aşacağız bu kârlılığı nasıl yükselteceğiz o ayrı bir konu. Şimdi buradan birkaç sonuç çıkartmak istiyorum ben. Buraya kadar turizmdeki gelişme bu gelişmenin diğer sektörler üzerindeki ve Türkiye ekonomisinin geneli üzerindeki etkileri üzerinde hep durduk. Bu sonuçlardan biri birincisi turizm artık ülke ekonomimiz için vazgeçilmez bir endüstri durumuna gelmiştir. Bütün bu rakamlardan diğer sektörlerle olan ilişkisine istihdama döviz gelirlerine baktığımız zaman bu duruma geldi. Artı vazgeçilmez turizm sektörü. Türkiye için vazgeçilmez hatta vazgeçilmediği gibi ne dedim ben son 20 sene içerisinde ilk defa dünya piyasalarına yeni bir mal sürdük o da turizm dedim. Şimdi bu malı kendi içerisinde bizim geliştirmemiz yeni alt mallar üretmemiz lazım. Yani sadece güneş deniz ve kumdan vazgeçip Türkiye buna coğrafyası iklimi de müsait yeni yeni çekici yeni mallar üretmemiz lazım turizmin kendi içerisinde. Sadece ulaşım, konaklama ve yeme içmenin dışında ki bunlar birincil harcamalardır turizmin. İkincil harcamalara arttırmak lazım. Ama onun dışındaki harcamaların dışındakileri arttırmaya ve bu yönde de kârlılığı arttırmaya doğru gitmemiz lazım. Birinci nokta bu yani vazgeçilmez bir endüstri haline gelmiştir turizm Türkiye de sonuçlardan bir tanesi ki bu bence çok önemli birçok politikacımız ve devlet adamımızın da bunu henüz daha farkına vardığını ben zannetmiyorum. Öyle bir vazgeçilmez haline gelmiş ki turizm ikinci noktayı şimdi sizlerle paylaşacağım. Turizm sektörü maliyetine çalışsa yani başnoktasına çalışsa hatta zarar etse dahi ekonomi ilişkide bulunduğu ekonominin diğer sektörleri mekân sağlıyor. Kendi zarar ediyor. Fakat biraz önce söyledim. Bir otel 20 ton dondurma tüketiyor veya bir 250 bin tane yumurta tüketiyor. Başnoktasında çalışsa bir otelimiz turizm sektörü ne yapıyor? Diğer sektörle ilişki içerisinde bulunduğu diğer sektörler kâr yapıyor ve ülke ekonomisi gelişiyor bu nedenle. Ama turizmci bunun altında kalıyor. Yine daha açık bir anlatımla bunu söylemek gerekirse bir turistik işletme ayakta kalabilmek için bazen bunu duyuyorsunuzdur, yatağını 10 euroya satarak zarar etse de ona yiyecek satan, çarşaf satan, deterjan satan, mobilya satan diğer birimler zarar etmiyorlar. 54 diğer birim ekonomik sektör kârlılıklarını sürdürüyorlar. Canlılıklarını koruyorlar. Tabii bunların canlılıklarını koruması da ülke ekonomisine ve Türkiye insanına vatandaşlarımıza büyük katkı sağlıyor. O da olmasa iyice gidecek. Turistik işletme kendi zararına karşın ekonominin diğer kesimlerine talep yaratıyor. Turistik tesis ekonomiyi veya tesisler ekonomiyi bir bakıma sübvanse ediyor bu ikinci noktamız. Üçüncü bir nokta daha var yapmamız gereken ve gereğince yapılmadığını düşündüğüm o da ülke ekonomisinde ekonomik politika kararları alınırken ekonomik kalkınma ve gelişme planları yapılırken turizme verilmesi gereken destek bu söylediğim noktalar göz önünde alınarak verilmesi lazım. Bunu Anadolu da bizim atalarımız bir atasözüyle daha net hale getirmişler daha anlaşılır hale getirmişler. Nedir o atasözü? Kaz gelecek yerden tavuğu esirgemeyeceksin. Teşekkür ediyorum ben. Evet sorusu olan arkadaşlarımız varsa onların sorularını yanıtlamak isterim. Buyurun. Soru: Hükümetin açıkladığı son tedbirler paketinde ekonomik krizle ilgili olarak turizme herhangi bir yer verilmediğini tarihte bizim çok yakın rakiplerimiz İspanya olsun, Mısır olsun, Yunanistan da krizden sonra açıklanan paketlerde turizme teşvik konusunda bankalara borçların ertelenmesi konusunda ya da başka birçok konuda teşviklerin olduğunu görüyoruz. Siz bu konuda neler düşünüyorsunuz? Abdülkadir AteĢ: Şimdi ben aslında konuşmam içerisinde buna biraz değindim ama çok açmadım. Bu son 2009 yılı bütçesinde de baktığınız zaman bütçe rakamlarına baktığınız zaman turizmin sizin de söylemiş olduğunuz gibi özellikle rakip olduğumuz 8

9 daha doğrusu Akdeniz çanağında rakip olduğunuz diğer ülkelere göre devlet tarafından onların aldığı kadar desteği alamadığını göreceğiz, maalesef görmek zorundayız. Bugün biz Akdeniz çanağında 4. büyük turizm ülkesi haline geldik. Yani İspanya, Fransa, İtalya dan sonra artık Türkiye geliyor ve biz yavaş yavaş İtalya yı zorlayıp belki 3 yü hatta hatta 2 liğe Yunanistan ı çoktan geçtikte artık duruma geliyoruz. Bunu devam ettirebilmesi sadece bizim dünya turizminde Akdeniz çanağında daha üste çıkmamız değil, biraz önce söylediğim nedenler için özellikle dünyanın krize girdiği dönemde ve Türkiye de ekonomik kriz yaşarken Türkiye ekonomisinin canlı tutulabilmesi için katkı yapabilecek en baştaki sektörlerden bir tanesi turizmdir. Bu nedenle de kaz gelecek yerden tavuk sakınmamak gelebilir. Yani turizmin devlet desteğinin bu dönemde özellikle biraz daha artırılması lazım diye düşünüyorum ve bunun 2009 yılı bütçesine baktığımız zaman da turizm artı bakanlıkta demiyorum kültürle birleşti bu da ayrı bir sorun tabii. Bana göre büyük hataydı Kültürle Turizmin birleştirilmesi bir bakanlık tarafına getirilmesi, turizme destek devam ettirilmelidir. Bu destek ne tür olmalıdır? O ayrı bir tartışma konusudur. Hangi yerel hangi şekilde destek verilmeli hangi aralıklarla verilmeli bütün bunlar dair bir tartışma konusudur. Bunun iyi planlanması lazım diye düşünüyorum. Efendim. Soru: Serdar Öztürk Turizm İşletme 3. sınıf öğrencisiyim. Sorum sizce kumarhaneler serbest bırakılırsa ülke ekonomisine ve turizme katkısı ne olur? Abdülkadir AteĢ: Şimdi konuşmam sırasında da söyledim. Turizmde bir birincil harcama dediğimiz harcamalar vardır. Yani temel harcamalar dediğimiz harcamalar konaklama tesisleri ulaşım vs bunlar birincil harcama içerisine girer. İkincil harcamaları Türkiye de arttırabilmiş değiliz. İkincil harcamalarda bu kalemlerin dışında turistte yaptırmak istediğimiz harcamalardır. Talih oyunları, salonları da bu ikincil harcamalar içerisine girer. Fakat bir dönem ki benim bakan olduğum dönemde de aynı şekildeydi, talih oyunları salonu bir başıboşluk içerisindeydi. Bunu düzeltmeye çalıştık. Her önüne gelen bir yerde talih oyunları salonu açmaya kalkmıştı. Bunlara bazı standartlar getirdik o dönemde. Mesela beş yıldızlı beş yüz yatak sistemini getirdik. Daha sonra bir standart daha getirdik. Sadece turizm bölgelerinde bunların açılabileceğini getirdik. Turizm bölgeleri 6 bölgeydi o dönemde. 6 bölgenin içerisinde olup da beş yıldızlı ve beş yüz yataklı otel ise bunu getirdik. Bir de girişlerde kartla girilebileceğini Türk vatandaşlarının girmesini engellemeye yönelik bazı tedbirlerimiz oldu. Fakat bunlar sonradan bazı kuralları bu işin biraz sulandırıldığı tabiriyle daha sosyal bir sorun haline gelmeye başladı Türkiye de. Ondan sonrada biz vur deyince öldürürüz Türkiye de. Bir vurduk talih oyunları salonlarını ortadan kaldırdık. Şimdi talih oyunları salonları da ikincil harcamalar birçok ülkede ikincil harcamaların önemli noktalarından bir tanesidir. Daha iyi düzenlenebilirse daha iyi kontrol edilebilirse ve sadece bazı bölgelere özel olarak sınırlandırılabilirse bunun yarar sağlayacağını ben düşünüyorum. Özellikle o dönemde beş yıldızlı ve beş yüz yataklı otel sayımızın artmasındaki çok önemli nedenlerden bir tanesi bizim getirdiğimiz o standartlar nedeniyleydi. Las Vegas, Amerika da Güney Amerika daki Sancity örneklerini bilir misiniz diye soruyorum. Benim kafamda bir projemiz vardı bu talih oyunları salonlarıyla ilgili. Las Vegas veya Sancity örneğinin bir tanesini ben Hasan Dağı eteklerinde bir ucu Konya tarafına dayanan Aksaray dan Niğde den almış çorak bir arazi vardır. Yani dünya oluştuğundan beri dünya oluştuğundan beri daha saban değmemiş bir arazi vardır. Orada da öyle bir talih oyunlarının yoğunluk kazandığı bir bir kent kurulması planımız var bizim. Hasan Dağı nın kuzey etekleri kış turizmi için çok uygun bir yerdir. Göreme 9

10 Vadisi turizm açısından önemlidir. Hatta bunun ilk hazırlığı olarak Tuz Köyü Havaalanının inşaatına başladık. Bugün zannediyorum. Niğde mi kullanıyor orayı? Bir kentlerimizden bir tanesi havaalanı olarak kullanıyor. Diğer tarafta Konya çok önemli bir kültür merkezi ve Akdeniz sahilimizde oradan bir buçuk saat bile sürmüyor arabayla. Bir de tabii Aladağlar ve Toroslar. Bu kuzey yamaçları yine kış turizmi için önemliydi. Orada bir merkez yaratarak hem o bölgenin ekonomisine yani biraz önce ekonomisi dediğim 54 sektöre girdi alıyor çünkü. Bir canlılık kazandırmak istedik ama maalesef bunda başarılı olamadık. Yurtdışında yatırımcı da hatta bu konuda biz planlıyorduk görüşmelere başlamıştık. Ama bu olmayacak şeyler değil bunlar olacaktır olması gerekir diye Türkiye de düşünüyorum. İnsanların harcamalarını nasıl yapacağına devletin çok fazla müdahale etmemesi gerekir. Yani yasaklamaması gerekir. Ama ona bazı müdaneler getirebilirsiniz. Vergisini arttırabilirsin bilmem bir takım diğer şeyler yapabilirsin. Ama o bu konuda biraz daha ciddi ve akıllıca düşünmek lazım gelir diye düşünüyorum. Soru: Turizm İşletmeciliği 3. sınıf öğrencisiyim Eda Saruhan. Öncelikle bizim bölümümüz için çok önemli olan turizm konusunun Türkiye ekonomisine katkısında bize bilgi verdiğiniz için çok teşekkür ediyoruz. Benim sorum şu olacak. Sizce kıyı otelciliğinde hâkim olan herşey dahil sistemi gerçekten Türkiye ekonomisine katkısı olduğunu düşünüyor musunuz? Yani turistlerin havaalanından otele gelip işte 7 gün 10 gün kalıp yerel hakla ve esnafla hiç karşılaşmadan ve tanışmadan herhangi bir getirisi olmadan tekrar havaalanına ondan sonra yurtdışına gitmesi bu sistemi doğru buluyor musunuz? Teşekkür ederim. Abdülkadir AteĢ: Ben teşekkür ediyorum. Bu yıllardan beri Türk turizminde uğraşılan konulardan bir tanesi ve ciddi bir konu. Şimdi herşey dâhil olayı yapılan araştırmalara göre Türkiye de gelen turisttin tüketimde bir sınırlama getirmiyor. Dışarıda da tüketebiliyor bunu, otel içinde de hatta herşey dâhilde tüketim daha da arttıyor. Yani biraz önce söylediğim 54 sektörden mesela dışardan siz otelde yemek vermezseniz, dışarıdan yemek yemek istese belki ufak tefek bir şeyler yapacak. Mesela gidip bir pizza yiyecek. Ama otelde çok daha fazla tüketiyor; sütünden, içeceğine, meyvesinden sebzesine kadar. Bu tabii etkisini diğer sektörlere gösteriyor. Nerede tükettiği burada sorun, her şey dahilde de Türkiye ekonomisine daha fazla katkı yapıyor aslında. Fakat nerede tükettiği önemli bizim için. Niye önemli? Gelir dağılımı açısından adaletli bir gelir dağılımı açısından bunun elde edilen gelirin daha geniş kesimlere yayılması açısından bir sorun haline geliyor, tabii bu toplumsal bir soruna dönüşüyor sonradan. Fakat bunu önleyecek bir yasa çıkartmamız mümkün değil. Yani gelen bir turistte hayır efendim sen otelimde bilmem ne yemeyeceksin de dışarıda yiyeceksin diye bir zorlama olanağı da yok. Bunun üzerinde çok çalıştık biz. Acaba bunu bir şekilde dönüştürebilir miyiz diye bunu yapamıyorsunuz. İkinci bir sakıncası bunun herşey dâhil yönteminin turizm aynı zamanda bir kültürle etkileşim konusudur. Bu kültürel etkileşimi tabiatıyla her şey dâhilde biraz daha sınırlamış oluyorsunuz. Turistin yöreye halka yerel halka kaynaşmasında olumsuz etkileri olabiliyor. Fakat biraz önce dediğim gibi bunu yasayla bizim değiştirme imkânımız yok. Başka alternatifler üzerinde durulabilir. Bazı alışveriş merkezlerinin yapılması otellerin odaklandığı noktalara yayılmasıyla biraz önlenebilir. Ama tamamıyla önüne geçilebileceğini zannetmiyorum. Evet. Soru: Evet hocam kitle turizmle ve biraz alternatif turizme daha fazla önem versek bunu biraz daha ilerletmiş olur muyuz? Yani daha fazla çeşit var çünkü. Sadece 10

11 deniz güneş kum olayı değil de insanların beyinlerinde farklı farklı turizm dalı birçok çeşit var alternatif turizm içinde. Abdülkadir AteĢ: Şimdi diğer konuşmamın içerisinde söylediğim gibi bu bizim kıyı turizminin dışında yani güneş deniz ve kum turizminin dışında bu ürünü herkes veriyor. Yani dünyada herkes bu ürünü artık sunuyor özellikle Akdeniz çanağında. Bizim öyle coğrafya ve iklimimiz var ki bu iklim biraz önce dediğim gibi turizm içerisinde de yeni ürünler geliştirmek zorundayız. Yeni ürün sunabildiği zaman farklı ürün sunabildiğin zaman bir yere gelebilir gidebilirsiniz. Hangi sektör için söylerseniz söyleyin bu doğrudur turizm içinde bu doğrudur. Bir trekking, bir rafting, bir dağcılık ne aklınıza geliyorsa ama bunları çeşitlendirmek lazım yılında biz bu turizm çeşitlendirmesine giderken muhalefet partileri bize çok büyük eleştirilerde bulundular. Mesela bu şeyle ilgili raftingle ilgili şimdi çıktı Sultan Ahmet Meydanında bir milletvekili Seyahat Acentaları Birliği Başkanı da varmış. Dünyada hatta Mesut Yılmaz beyefendi başbakanken bu işi yapan 2000 tane adam var. Yani ne olacak siz bu işi yapıyorsunuz diye. Ama şimdi bakıyorum; Antalya da bile o küçüçük ırmaklar üzerinde günlüğü 35 euroya falan 4 saatte oteline 25 euro ödüyor. 4 saatliğine bir Antalya da rafting ve Dalaman da Dalaman Irmağında veya Antalya da rafting yapmak için 35 euroya bu ikincil harcama işte onu demek istiyorum. Bütün bunlara geleceğiz. Birçok şey var bunları geliştirmemiz lazım. Mesela kış turizmimizde hala gelişmiş değiliz Türkiye de. Kış turizmiyle ilgili çok önemli potansiyelimiz var ve inanç turizmi. Mesela bir program hazırlamıştık biz. Bu haçlı seferlerinin yollarının ilgili bir tur bir paket hazırlamıştık. Avrupa dan çok büyük talepler vardı o dönemde. İşte İpek Yolu turizmi bütün bizim o kervansaraylarda uğrayarak gitmek bunları yaygınlaştırıp ve tutturmak lazım. Yani benimsetmek lazım. Bunlar hep yenilikler içerisinde düşünülmesi gereken yeni üründe düşünülmesi gereken ve Türkiye nin bu konuda da büyük potansiyeli olduğunu ben düşünüyorum. Evet, başka soru ben çok teşekkür ediyorum. Hepinize başarılar diliyorum. Yrd. Doç. Dr. Gül GüneĢ: Sayın Bakanımıza turizm sektörüne çok geniş bir bakış açısı kazanmamızı sağlayan bu anlamlı konuşması nedeniyle çok teşekkür ediyoruz üniversitemiz fakültemiz ve bölümümüz adına. Sanıyorum bundan sonra turizmdeki öğrencilerimiz çok daha iyi savunabilecekler bölümlerini; Turizm Türk ekonomisi açısından da neden bu kadar önemli neden böyle bir bölümde okuyorlar. Teşekkür ediyorum gerçekten katkılarınız için. Ben bugünün anısına Sayın Bakanımıza plaketini takdim etmek üzere İşletme Fakültesi Öğretim Üyelerimizden Sayın Prof. Dr. Ayhan Tan hocamızı buraya davet ediyorum. Prof. Dr. Ayhan Tan: Bu vesileyle birkaç cümle söylemek isterim. Evet, eski dostum arkadaşım meslektaşım Bakanımız Sayın Abdülkadir Ateş e ayaklarına sağlık versin. Buraya kadar zahmet ettiler. Ama bizi kırmadılar onurlandırdılar ve güzel de bir sunumla hepimize katkı sağlayan bir söyleşi yaptılar. Ben Ateş arkadaşımı tekrar aramızda görmekten mutlu oldum, uzun süredir görmüyorduk böylelikle hasret giderdik. Çok teşekkür ederiz. Kendisine bu plaketi vermekten de onur duydum. Sağolun. Abdülkadir AteĢ: Ben teşekkür ediyorum. 11

KRUVAZİYER TURİZMİ ve DESTİNASYONA KATKISI. Erkunt Öner 2012

KRUVAZİYER TURİZMİ ve DESTİNASYONA KATKISI. Erkunt Öner 2012 KRUVAZİYER TURİZMİ ve DESTİNASYONA KATKISI Erkunt Öner 2012 1 1. Kruvaziyer Endüstrisinin Gelişimi Global olarak kruvaziyer endüstrisi, son 5 yılda turizmin en fazla büyüme gösteren alanı olmuştur. Yapılan

Detaylı

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

Aç l fl Vural Öger Çok değerli misafirler, Konrad-Adenauer vakfının 23 senedir yapmış olduğu bu gazetecilik seminerinde son senesinde bizim de k

Aç l fl Vural Öger Çok değerli misafirler, Konrad-Adenauer vakfının 23 senedir yapmış olduğu bu gazetecilik seminerinde son senesinde bizim de k Çok değerli misafirler, Konrad-Adenauer vakfının 23 senedir yapmış olduğu bu gazetecilik seminerinde son 10-11 senesinde bizim de katkılarımızın olması bizi her zaman çok mutlu ediyor çünkü Avrupa da yaşayan

Detaylı

Sayın Başkanım, Sayın Müdürüm, Protokolümüzün Değerli Mensupları, Çok kıymetli Hocalarım, Değerli Öğrenci Arkadaşlarım, Velilerimiz

Sayın Başkanım, Sayın Müdürüm, Protokolümüzün Değerli Mensupları, Çok kıymetli Hocalarım, Değerli Öğrenci Arkadaşlarım, Velilerimiz Sayın Başkanım, Sayın Müdürüm, Protokolümüzün Değerli Mensupları, Çok kıymetli Hocalarım, Değerli Öğrenci Arkadaşlarım, Velilerimiz ve Özellikle Canım Annem 1 Üniversite tercihlerini yaptığımız zaman,

Detaylı

tepav Tasarruf kamudan başlar Nisan2012 N201124 DEĞERLENDİRMENOTU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı

tepav Tasarruf kamudan başlar Nisan2012 N201124 DEĞERLENDİRMENOTU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı DEĞERLENDİRMENOTU Nisan2012 N201124 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sarp KALKAN 1 Analist, Ekonomi Etütleri Tasarruf kamudan başlar Türkiye nin cari açık sorunu ve bunun altında yatan

Detaylı

2003 yılında tarımın milli gelirlerimizdeki payı yüzde 12,6 iken, 2006 yılında yüzde 11,2 ye indi.

2003 yılında tarımın milli gelirlerimizdeki payı yüzde 12,6 iken, 2006 yılında yüzde 11,2 ye indi. Tarım Sektörünün İhracattaki Yeri ve Önemi Şebnem BORAN Ülkemizde son yıllarda önceliğin sanayi sektörüne kayması sonucu ekonomimizde göreceli olarak tarım ürünlerinin ihracatımızdaki ağırlığı giderek

Detaylı

Nitekim işsizlik, ülkemizin çözümlenemeyen sorunları arasında baş sırada yer alıyor.

Nitekim işsizlik, ülkemizin çözümlenemeyen sorunları arasında baş sırada yer alıyor. Ekonomi İyileşiyor, İşsizlik Artıyor Hande UZUNOĞLU Şubat ayında Türkiye İstatistik Kurumu nun yayınladığı hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarının ardından işsizlik yine Türkiye nin gündemine yerleşti.

Detaylı

Ekonomik Etki Değerlendirme Çalışması

Ekonomik Etki Değerlendirme Çalışması tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Turkcell Global Bilgi Erzurum Çağrı Merkezi Ekonomik Etki Değerlendirme Çalışması Nihai rapor sunumu 14 Eylül 2011, Erzurum Turkcell Erzurum Çağrı Merkezi

Detaylı

SAYIN BAKANIM SAYIN BAŞKAN OTOMOTİV SANAYİİ DERNEĞİ NİN SAYGIDEĞER TEMSİLCİLERİ DEĞERLİ MİSAFİRLER VE KIYMETLİ BASIN MENSUPLARI

SAYIN BAKANIM SAYIN BAŞKAN OTOMOTİV SANAYİİ DERNEĞİ NİN SAYGIDEĞER TEMSİLCİLERİ DEĞERLİ MİSAFİRLER VE KIYMETLİ BASIN MENSUPLARI SAYIN BAKANIM SAYIN BAŞKAN OTOMOTİV SANAYİİ DERNEĞİ NİN SAYGIDEĞER TEMSİLCİLERİ DEĞERLİ MİSAFİRLER VE KIYMETLİ BASIN MENSUPLARI KONUŞMAMA BAŞLARKEN, BAŞTA SAYIN BAKANIMIZ OLMAK ÜZERE SİZLERİ SAYGI VE SEVGİYLE

Detaylı

TURİZMİ ÇEŞİTLENDİRMEK. Turizmde ilkeli ve planlı bir gelişme için Türkiye nin turizmini planlı ve sürdürülebilir biçimde çeşitlendirmesi şart.

TURİZMİ ÇEŞİTLENDİRMEK. Turizmde ilkeli ve planlı bir gelişme için Türkiye nin turizmini planlı ve sürdürülebilir biçimde çeşitlendirmesi şart. TURİZMİ ÇEŞİTLENDİRMEK Turizm gelişiminde son 20 yıldır büyük başarılara imza atmış Türkiye, son yıllarda sürdürülebilir turizm gelişiminde olumsuz bir trende girmiş bulunuyor. Turizmde ilkeli ve planlı

Detaylı

1- ET FİYATLARI MAYISTA ARTACAK

1- ET FİYATLARI MAYISTA ARTACAK 1- ET FİYATLARI MAYISTA ARTACAK Ulusal Kırmızı Et Konseyi Başkanı ve ETBİR Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Yücesan, kırmızı et fiyatlarının Mayıs ayında turizm sezonunun başlamasıyla birlikte yaklaşık yüzde

Detaylı

Sayın Kazakistan Uluslararası Ticaret Odası ve Türkiye Kazakistan İş Konseyi Kazak Tarafı Başkanı

Sayın Kazakistan Uluslararası Ticaret Odası ve Türkiye Kazakistan İş Konseyi Kazak Tarafı Başkanı Sayın Kazakistan Uluslararası Ticaret Odası ve Türkiye Kazakistan İş Konseyi Kazak Tarafı Başkanı Ayan YERENOV, Sayın Türkiye-Kazakistan İş Konseyi Türk Tarafı Başkanı Mert SARI, Değerli Katılımcılar,

Detaylı

TV LERDEKİ PROGRAMLARA ÇIKANLAR KURAN OKUMASINI BİLMİYOR

TV LERDEKİ PROGRAMLARA ÇIKANLAR KURAN OKUMASINI BİLMİYOR Site İsmi : Zaman 53 Tarih: 10.05.2012 Site Adresi : www.zaman53.com Haber Linki : http://www.zaman53.com/haber/14544/camilerin-ayaga-kalkmasi-lazim.html ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Detaylı

SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ ABDULLAH GÜL ÜN YILI TÜBİTAK BİLİM, HİZMET, TEŞVİK ÖDÜLLERİ ve TÜBİTAK ÖZEL ÖDÜLÜ TÖRENİ KONUŞMA METNİ 23 ARALIK 2008

SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ ABDULLAH GÜL ÜN YILI TÜBİTAK BİLİM, HİZMET, TEŞVİK ÖDÜLLERİ ve TÜBİTAK ÖZEL ÖDÜLÜ TÖRENİ KONUŞMA METNİ 23 ARALIK 2008 SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ ABDULLAH GÜL ÜN 2008 YILI TÜBİTAK BİLİM, HİZMET, TEŞVİK ÖDÜLLERİ ve TÜBİTAK ÖZEL ÖDÜLÜ TÖRENİ KONUŞMA METNİ 23 ARALIK 2008 "Değerli Konuklar, Değerli Misafirler, Cumhurbaşkanlığı

Detaylı

KOBİ ler Nefes alacak / Ankara. TOBB, Ziraat Bankası, Denizbank ve Kredi Garanti Fonu (KGF) ortaklığında hayata

KOBİ ler Nefes alacak / Ankara. TOBB, Ziraat Bankası, Denizbank ve Kredi Garanti Fonu (KGF) ortaklığında hayata 02.12.2016 / Ankara TOBB, Ziraat Bankası, Denizbank ve Kredi Garanti Fonu (KGF) ortaklığında hayata 1/6 geçirilecek olan KOBİ lere Nefes Kredisi için imzalar, Başbakanlık Çankaya Köşkü nde düzenlenen lansman

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs - 2010

EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs - 2010 EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs - 2010 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ.. 2 İTHALAT

Detaylı

Türkiye ye Yönelik Beklentiler Olumsuz Olamaz

Türkiye ye Yönelik Beklentiler Olumsuz Olamaz MAKİNATEK AYIN KONUĞU Türkiye ye Yönelik Beklentiler Olumsuz Olamaz Türkiye deki büyümenin süreceği beklentisini aktaran Avrupa Forklift, İstifleme ve Depo Ekipmanları Federasyonları (FEM) Yönetim Kurulu

Detaylı

TÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ?

TÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ? TÜRK KONSEYİ EKONOMİK İLİŞKİLERİ YETERLİ Mİ? Dr. Fatih Macit, Süleyman Şah Üniversitesi Öğretim Üyesi, HASEN Bilim ve Uzmanlar Kurulu Üyesi Giriş Türk Konseyi nin temelleri 3 Ekim 2009 da imzalanan Nahçivan

Detaylı

tepav PETROL FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞÜN ÖTEKİ YÜZÜ Ocak2015 N201501 DEĞERLENDİRMENOTU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı

tepav PETROL FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞÜN ÖTEKİ YÜZÜ Ocak2015 N201501 DEĞERLENDİRMENOTU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı DEĞERLENDİRMENOTU Ocak2015 N201501 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Ayşegül Aytaç 1 Araştırmacı, Ekonomi Çalışmaları PETROL FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞÜN ÖTEKİ YÜZÜ Petrol fiyatları, 2014 yılının

Detaylı

KRUVAZİYER TURİZMİNDE DÜNYA VE İZMİR, TÜRKİYE KRUVAZİYER PLATFORMU NUN ÇALIŞMALARI

KRUVAZİYER TURİZMİNDE DÜNYA VE İZMİR, TÜRKİYE KRUVAZİYER PLATFORMU NUN ÇALIŞMALARI KRUVAZİYER TURİZMİNDE DÜNYA VE İZMİR, TÜRKİYE KRUVAZİYER PLATFORMU NUN ÇALIŞMALARI DÜNYA KRUVAZİYER PAZARI NEREYE GİDİYOR? Hazırlayan: Mine Güneş Kruvaziyer destinasyonlar içerisinde, son yıllara kadar

Detaylı

MALİYE BAKANI SAYIN MEHMET ŞİMŞEK İN MAKROEKONOMİK GELİŞMELER İLE 2010 YILI OCAK- HAZİRAN DÖNEMİ MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİNİ

MALİYE BAKANI SAYIN MEHMET ŞİMŞEK İN MAKROEKONOMİK GELİŞMELER İLE 2010 YILI OCAK- HAZİRAN DÖNEMİ MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİNİ MALİYE BAKANI SAYIN MEHMET ŞİMŞEK İN MAKROEKONOMİK GELİŞMELER İLE 2010 YILI OCAK- HAZİRAN DÖNEMİ MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİNİ DEĞERLENDİRMEK ÜZERE DÜZENLEDİĞİ BASIN TOPLANTISI KONUŞMA METNİ

Detaylı

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İzmir Bölge Müdürlüğü 1/48

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İzmir Bölge Müdürlüğü 1/48 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İzmir Bölge Müdürlüğü 1/48 Fiyat Endeksleri Finansal Yatırım Araçları Tüketici Güven Endeksi Sektörel Güven Endeksleri Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Dış Ticaret Endeksleri

Detaylı

SON NOKTA. Prof. Dr. Necmi GÜRSAKAL

SON NOKTA. Prof. Dr. Necmi GÜRSAKAL SON NOKTA Prof. Dr. Necmi GÜRSAKAL Öncelikle bu çalışmada vardığımız sonuçların ve yaptığımız yorumların, sadece BTSO nun 250 Büyük Firma araştırması verilerine dayandıklarını, bu nedenle Bursa geneli

Detaylı

Tablo 1. Seçilen Ülkeler için Yıllar İtibariyle Hizmetler Sektörü İthalat ve İhracatı (cari fiyatlarla Toplam Hizmetler, cari döviz kuru milyon $)

Tablo 1. Seçilen Ülkeler için Yıllar İtibariyle Hizmetler Sektörü İthalat ve İhracatı (cari fiyatlarla Toplam Hizmetler, cari döviz kuru milyon $) 4.2. HİZMETLER 1. Hizmetler sektörünün ekonomideki ağırlığı bir refah kriteri olarak değerlendirilmektedir (1). (2) tarafından bildirildiği üzere, sanayileşmeyle birlikte, ulaştırma hizmetleri ve belirli

Detaylı

Sizleri şahsım ve TOBB adına saygıyla selamlıyorum. Biliyorsunuz başkasına gönderilen selam kişinin üzerine emanettir.

Sizleri şahsım ve TOBB adına saygıyla selamlıyorum. Biliyorsunuz başkasına gönderilen selam kişinin üzerine emanettir. Sayın Sizleri şahsım ve TOBB adına saygıyla selamlıyorum. Biliyorsunuz başkasına gönderilen selam kişinin üzerine emanettir. Başkanımız Rifat Hisarcıklıoğlu TUSAF yönetimi başta olmak üzere, kongremizin

Detaylı

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2013, No: 73

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2013, No: 73 EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2013, No: 73 i Bu sayıda; 2012 Gelir Dağılımı ve Yaşam Koşulları Anket sonuçları değerlendirilmiştir. i 1 Gelir düşerken, gelirin dağılımı düzelir mi?

Detaylı

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2013, No: 72

EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2013, No: 72 EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Eylül 2013, No: 72 i Bu sayıda; Haziran İşgücü ve İstihdam gelişmeleri; Ocak-Ağustos Bütçe verileri değerlendirilmiştir. i 1 Gerçek işsizlikte ciddi artış

Detaylı

Mayıs Ayı Tekstil Gündemi

Mayıs Ayı Tekstil Gündemi Mayıs Ayı Tekstil Gündemi 03.06.2016 Mayıs Ayı Tekstil Gündemi «Çin, Mısır da tekstil bölgesi kuruyor» «Bangladeş konfeksiyon sektörü, verimlilikteki düşüşten endişe ediyor» «Pakistan pamuk endüstrisi,

Detaylı

Almanya dan Bodrum a tarifeli uçuşlar

Almanya dan Bodrum a tarifeli uçuşlar Almanya dan Bodrum a tarifeli uçuşlar Almanya nın Berlin ve Hamburg şehirleri ile Bodrum arasında Mayıs ayından itibaren Ekim sonuna kadar direk uçuşların başlayacağının müjdesini veren Bodrum Belediye

Detaylı

GAMBİYA ÜLKE RAPORU. Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu Afrika Koordinatörlüğü http://www.tuskon.org africa@tuskon.

GAMBİYA ÜLKE RAPORU. Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu Afrika Koordinatörlüğü http://www.tuskon.org africa@tuskon. GAMBİYA ÜLKE RAPORU 1. Nüfus: 1.797.860 (Dünyada 149.) 2. Nüfus artış oranı: % 2,4 (Dünyada 32.) 3. Yaş yapısı: 0-14yaş: % 40 15 64 yaş: % 57 65 yaş ve üstü: % 3 4. Şehirleşme: % 58 5. En büyük şehir:

Detaylı

YİSAD Üyelerinden Çanakkale Şehitliği ne ziyaret Ağustos 2012 / Demir Çelik Store

YİSAD Üyelerinden Çanakkale Şehitliği ne ziyaret Ağustos 2012 / Demir Çelik Store YİSAD Üyelerinden Çanakkale Şehitliği ne ziyaret 2 Ağustos 2012 / Demir Çelik Store Çanakkale Şehitlik Abidesi Tuncay Sergen / Y SAD Yön. Kur. Bşk. YİSAD - Yassı Çelik İthalat, İhracat ve Sanayicileri

Detaylı

TÜRSAB - BAYRAM TATİLİ VE TURİZM SEZONU RAPORU TÜRKLER YÜZDE 20 İNDİRİMLE BAYRAM YAPACAK

TÜRSAB - BAYRAM TATİLİ VE TURİZM SEZONU RAPORU TÜRKLER YÜZDE 20 İNDİRİMLE BAYRAM YAPACAK TÜRSAB - BAYRAM TATİLİ VE TURİZM SEZONU RAPORU TÜRKLER YÜZDE 20 İNDİRİMLE BAYRAM YAPACAK Rusya daki ekonomik kriz nedeniyle zor bir sezon geçiren turizm sektörü asıl hareketi Ramazan Bayramı ve sonrasında

Detaylı

Şef Makbul Ev Yemekleri'nin sahibi Pelin Tüzün Quality of magazine'e konuk oldu

Şef Makbul Ev Yemekleri'nin sahibi Pelin Tüzün Quality of magazine'e konuk oldu Şef Makbul Ev Yemekleri'nin sahibi Pelin Tüzün Quality of magazine'e konuk oldu Hayallere inanmam, insan çok çalışırsa başarır Pelin Tüzün, Bebek te üç ay önce hizmete giren Şef makbul Ev Yemekleri nin

Detaylı

Aslında, benim perakende sektöründeki kariyerim bir anlamda 12 yaşında sahibi olduğumuz süpemarkette yaz tatillerinde çalışmamla başladı.

Aslında, benim perakende sektöründeki kariyerim bir anlamda 12 yaşında sahibi olduğumuz süpemarkette yaz tatillerinde çalışmamla başladı. Değerli Basın Mensupları, Kıymetli Konuklar, İstanbul, 14 Temmuz 2008 Öncelikle Real Hipermarketleri Türkiye Genel Müdürü olarak gerçekleştirdiğimiz ilk basın toplantımıza katılımınız için çok teşekkür

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi.

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi. HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 TEMMUZ AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Ağustos 2017 1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017 TEMMUZ İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME Yılın İlk 7 Ayında

Detaylı

Konuşmama ekonomik değerlendirmelerimle devam edeceğim.

Konuşmama ekonomik değerlendirmelerimle devam edeceğim. Sayın Başkan, Değerli Meclis Üyeleri, Meslek Komitesi Başkanları, OSB Başkanları, Değerli Basın Mensupları Ayhan Zeytinoğlu, 13 Eylül 2017 Eylül ayı Meclis Toplantımıza hoş geldiniz diyor ve hepinizi Yönetim

Detaylı

2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013

2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013 2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013 Küresel Turizm Sektörü Dünya daki turist sayısı 2011 yılında bir önceki yıla göre % 4,6 ve 2012 de %4 artışla 1,035 milyar

Detaylı

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma dokuzuncu kez gerçekleştirilmiştir.

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma dokuzuncu kez gerçekleştirilmiştir. Bursa nın 25 Büyük Firması araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma dokuzuncu kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,

Detaylı

Sayı: 2009/18 Tarih: 09.08.2009 Aileler krize borçlu yakalandı; sorunu işsizlik katladı

Sayı: 2009/18 Tarih: 09.08.2009 Aileler krize borçlu yakalandı; sorunu işsizlik katladı Sayı: 2009/18 Tarih: 09.08.2009 Aileler krize borçlu yakalandı; sorunu işsizlik katladı - Ekonomik krizin şiddeti devam ederken, krize borçlu yakalanan aileler, bu dönemde artan işsizliğin de etkisi ile

Detaylı

BÖLGESEL TİCARET TOPLANTISI İZMİR

BÖLGESEL TİCARET TOPLANTISI İZMİR BÖLGESEL TİCARET TOPLANTISI İZMİR 13.01.2018 Sayın Valim, Sayın TOKİ Başkan Yardımcım, Sayın Ticaret Odası Başkanım, Sayın Rektörlerim, Değerli Yönetim Kurulu Üyelerim, Değerli MÜSİAD Üyeleri ve Dostları

Detaylı

YENİ TEŞVİK SİSTEMİ 1 / 7

YENİ TEŞVİK SİSTEMİ 1 / 7 YENİ TEŞVİK SİSTEMİ 1 / 7 Biliyorsunuz, 19 Haziran da yeni teşvik sistemine ilişkin gerekli yasal prosedürler tamamlandı ve konuya ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı -2012 yılının başından itibaren geçerli

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Ocak 2014

EKONOMİK GELİŞMELER Ocak 2014 EKONOMİK GELİŞMELER Ocak 2014 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR OCAK 2014 İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Şubat 2012

EKONOMİK GELİŞMELER Şubat 2012 EKONOMİK GELİŞMELER Şubat 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR ŞUBAT 2012 İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)

Detaylı

SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv. Beyaz Eşya. İnşaat. Turizm. Enerji. Diğer Göstergeler. Sektörel Gelişmeler /Ağustos 2013 1

SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv. Beyaz Eşya. İnşaat. Turizm. Enerji. Diğer Göstergeler. Sektörel Gelişmeler /Ağustos 2013 1 SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv Otomotiv İç Satışlarda Hızlı Artış Temmuz Ayında Devam Ediyor. Beyaz Eşya Beyaz Eşya İç Satışlarda Artış Temmuz Ayında Hızlandı. İnşaat Reel Konut Fiyat Endeksinde

Detaylı

On Combatting Youth Unemployment in Accession Countries: Common Problems, Common Solutions

On Combatting Youth Unemployment in Accession Countries: Common Problems, Common Solutions On Combatting Youth Unemployment in Accession Countries: Common Problems, Common Solutions SARIYER MUNICIPALITY Şükrü GENÇ Mayor of Sarıyer DEĞERLİ ARKADAŞLAR, 20 li yaşlarımdan bu yana, hem öğrencilik

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Kasım

EKONOMİK GELİŞMELER Kasım EKONOMİK GELİŞMELER Kasım - 2010 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR - KASIM 2010 İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ

Detaylı

İSTANBUL 2018 YILI İLK 12 AY TÜRKİYE İSTANBUL 2017 ye Göre

İSTANBUL 2018 YILI İLK 12 AY TÜRKİYE İSTANBUL 2017 ye Göre TÜRKİYE 2018 YILI İLK 12 AY TÜRKİYE'YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI YILLAR % DEĞİŞİM ORANI AYLAR 2016 2017 2018* 2017/2016 2018/2017 OCAK 1 170 333 1 055 474 1 461 570-9,81

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Temmuz - 2011

EKONOMİK GELİŞMELER Temmuz - 2011 EKONOMİK GELİŞMELER Temmuz - 2011 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR TEMMUZ 2011 İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ

Detaylı

BURSA DA İLK 250 ŞİRKET VE İSTİHDAM

BURSA DA İLK 250 ŞİRKET VE İSTİHDAM BURSA DA İLK 250 ŞİRKET VE İSTİHDAM Prof. Dr. Yusuf ALPER 1. GENEL OLARAK İSTİHDAM Ekonomik faaliyetin toplumsal açıdan en önemli ve anlamlı sonuçlarından birini, yarattığı istihdam kapasitesi oluşturur.

Detaylı

Ekonomi Bülteni. 3 Ekim 2016, Sayı: 38. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Ekonomi Bülteni. 3 Ekim 2016, Sayı: 38. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomi Bülteni, Sayı: 38 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank

Detaylı

5 milyon kişi online ticarete 31 milyar lira harcıyor

5 milyon kişi online ticarete 31 milyar lira harcıyor Tarih: 06.10.2013 Sayı: 2013/16 Türkiye de e-ticaret Raporu na göre online alışveriş beş yılda 3 e katlandı 5 milyon kişi online ticarete 31 milyar lira harcıyor İSMMMO nun Türkiye de e-ticaret adlı raporuna

Detaylı

4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ

4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ 4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ Ekonomi: İnsanların geçimlerini sürdürmek için yaptıkları her türlü üretim, dağıtım, pazarlama ve tüketim faaliyetlerinin ilke ve yöntemlerini inceleyen bilim dalına ekonomi denir.

Detaylı

Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Adnan İğnebekçili

Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Adnan İğnebekçili Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Adnan İğnebekçili Değerli basın mensupları, Hoş geldiniz Bu yıl, Ülkemizin ilk Sanayi dalı, kalkınma ve büyümemizin en önemli lokomotif güçlerinden

Detaylı

Önümüzdeki aylarda hizmete açılacak olan Türkiye Cumhuriyeti Kamu Hastaneleri Kurumu Karabük İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Karabük Üniversitesi Karabük Eğitim ve Araştırma Hastanesi ne

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Ekim

EKONOMİK GELİŞMELER Ekim EKONOMİK GELİŞMELER Ekim - 2010 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR - EKİM 2010 İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ

Detaylı

İl başkanlarına hükümetin tarım politikalarını anlattı

İl başkanlarına hükümetin tarım politikalarını anlattı İl başkanlarına hükümetin tarım politikalarını anlattı Mart 08, 2012-7:46:36 Bakan Eker, tarımın zannedildiği gibi sadece üreticilerle değil, gıdadan dolayı toplumun tamamını ilgilendiren bir konu olduğunu,

Detaylı

TUR 2013 GÖTEBORG TURİZM FUARI RAPORU 21 24 MART 2013 GÖTEBORG - İSVEÇ

TUR 2013 GÖTEBORG TURİZM FUARI RAPORU 21 24 MART 2013 GÖTEBORG - İSVEÇ TUR 2013 GÖTEBORG TURİZM FUARI RAPORU 21 24 MART 2013 GÖTEBORG - İSVEÇ Aykut TERZİOĞLU Dış Ekonomik İlişkiler ve Uluslararası Organizasyonlar Müdürlüğü Fuarcılık Masası Uzmanı TUR 2013 GÖTEBORG TURİZM

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR 1.1. Turizm Sistemi...1 1.2. Turizm ve Bilimler...5 1.2.1. Turizm ve Ekonomi...5 1.2.2. Turizm ve Coğrafya...6 1.2.3. Turizm ve İşletme...6

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs

EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs - 2009 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)...2 İSTİHDAM... 2 İSTİHDAMIN YAPISI... 2 İŞSİZLİK... 3 İŞGÜCÜNE

Detaylı

Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek in Konuşma Metni

Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek in Konuşma Metni GSO-TOBB-TEPAV Girişimcilik Merkezinin Açılışı Kredi Garanti Fonu Gaziantep Şubesi nin Açılışı Proje Değerlendirme ve Eğitim Merkezi nin Açılışı Dünya Bankası Gaziantep Bilgi Merkezi Açılışı 23 Temmuz

Detaylı

2023 e Doğru Kentsel Dönüşüm, Ulusal Çevre Politikaları ve Sektörden Beklentiler. 23 Ocak 2015, İstanbul. Sayın Bakanım,

2023 e Doğru Kentsel Dönüşüm, Ulusal Çevre Politikaları ve Sektörden Beklentiler. 23 Ocak 2015, İstanbul. Sayın Bakanım, 2023 e Doğru Kentsel Dönüşüm, Ulusal Çevre Politikaları ve Sektörden Beklentiler 23 Ocak 2015, İstanbul Sayın Bakanım, Değerli misafirler, Değerli basın mensupları, 2023 e Doğru Kentsel Dönüşüm, Ulusal

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ Özgür ZEYDAN Öğr. Gör. Dr. Kasım 2014 Ankara Sunum Planı Önceki bildirimlerde Turizm bölümleri İklim Değişikliği

Detaylı

Çalışma hayatında barış egemen olmalı

Çalışma hayatında barış egemen olmalı Çalışma hayatında barış egemen olmalı Ocak 19, 2012-3:31:16 olduğunu belirtti. olduğunu belirterek, ''Bu bakış açısı çerçevesinde diyalog merkezli çalışmalarımızı özellikle son 7 aydır yoğun bir şekilde

Detaylı

Türkler Kendi işinin patronu olmak istiyor!

Türkler Kendi işinin patronu olmak istiyor! Amway Avrupa nın Dünya Girişimcilik Haftası na özel 16 Avrupa ülkesinde yaptırdığı Girişimcilik Anketi sonuçları açıklandı! Türkler Kendi işinin patronu olmak istiyor! Amway Avrupa tarafından yaptırılan

Detaylı

KİTAP GÜNCESİ VIII. GELENEKSEL KİTAP GÜNLERİ SAYI:3

KİTAP GÜNCESİ VIII. GELENEKSEL KİTAP GÜNLERİ SAYI:3 KİTAP GÜNCESİ VIII. GELENEKSEL KİTAP GÜNLERİ SAYI:3 Issue #: [Date] MAVİSEL YENER İLE RÖPOTAJ 1. Diş hekimliği fakültesinden mezunsunuz. Bu iş alanından sonra çocuk edebiyatına yönelmeye nasıl karar verdiniz?

Detaylı

TÜRKİYE TURİZMİ Değerlendirme Raporu

TÜRKİYE TURİZMİ Değerlendirme Raporu TÜRKİYE TURİZMİ Değerlendirme Raporu Özet Sonuçlar *2016 yılında gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 30.05 oranında düşüş gösterirken 2017 ilk 9 ayında yüzde 28 artış kaydedilmiştir. *Türkiye'ye en çok

Detaylı

BÖLÜM 1... 1 EKONOMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR...

BÖLÜM 1... 1 EKONOMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR... İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1... 1 EKONOMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR... 2 1.1. Ekonominin Tanımı... 2 1.2. Kıtlık Kavramı ve Alternatif Maliyet... 3 1.3. İhtiyaç Kavramı... 4 1.4. Mal ve Hizmet... 5 1.5. Fayda...

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Nisan

EKONOMİK GELİŞMELER Nisan EKONOMİK GELİŞMELER Nisan - 2009 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)...2 İSTİHDAM... 2 İSTİHDAMIN YAPISI... 2 İŞSİZLİK... 3 İŞGÜCÜNE

Detaylı

Çin in Avrupa da Pazar Kaybı Devam Ediyor Yazar: Mithat Aracı/Da Kong

Çin in Avrupa da Pazar Kaybı Devam Ediyor Yazar: Mithat Aracı/Da Kong Çin in Avrupa da Pazar Kaybı Devam Ediyor Yazar: Mithat Aracı/Da Kong 2013 yılının bu ilk Çorapland dergisiyle başlayarak, sizlere, bu güne kadar yalnızca pamuklu soket segmenti vasıtasıyla analiz ettiğim

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs

EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs - 2011 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ.. 2 İTHALAT

Detaylı

İZMİR TİCARET ODASI MECLİS TOPLANTISI

İZMİR TİCARET ODASI MECLİS TOPLANTISI İZMİR TİCARET ODASI MECLİS TOPLANTISI 31.01.2018 Ekrem DEMİRTAŞ İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Zeytin Dalı Harekatı 20 Ocak ta Başladı Harekatın adı bile çok şey anlatıyor Sonuna kadar haklıyız

Detaylı

TÜRKİYE DE BU HAFTA 14 18 EYLÜL 2015

TÜRKİYE DE BU HAFTA 14 18 EYLÜL 2015 TÜRKİYE DE BU HAFTA 14 18 EYLÜL 2015 TARIMDAKİ BÜYÜME İŞSİZLİĞİ GERİLETTİ Tarım sektörü son 10 yılın 8 inde büyüyerek yakaladığı istikrarı, 2015 yılında da sürdürürken yarattığı istihdamla toplam işsizlik

Detaylı

GEMLİK TİCARET ve SANAYİ ODASI

GEMLİK TİCARET ve SANAYİ ODASI GEMLİK TİCARET ve SANAYİ ODASI 2011 Yılı Ekonomik ve Sosyal Durum Araştırması 21.01.2011 Aksoy Pazar ve Kamuoyu Araştırma Şirketi Gemlik Ticaret ve Sanayi odası 2011 Yılı Ekonomik ve Sosyal Durum Araştırması

Detaylı

MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER

MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER Türkiye Geneli Makro Ekonomik Verileri GSYH (Milyar $) (2016 yılı III. Dönem) GSYH Büyüme Hızı (%) (2016 yılı III. Dönem) İmalat Sanayi Üretimi (%) MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 2012 2013 2014 2015 2016 2016

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran 2012

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran 2012 EKONOMİK GELİŞMELER Haziran 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye-Kürdistan Ekonomik ilişkileri. 02 Temmuz 2014

Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye-Kürdistan Ekonomik ilişkileri. 02 Temmuz 2014 Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye ile Kürdistan arasındaki ekonomik ilişkiler son yılların en önemli rakamlarına ulaşmış bulunuyor. Bugünlerde petrol anlaşmaları ön plana

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Temmuz 2013

EKONOMİK GELİŞMELER Temmuz 2013 EKONOMİK GELİŞMELER Temmuz 2013 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

8. Türkiye Avrupa'nın en önemli ülkesi

8. Türkiye Avrupa'nın en önemli ülkesi 8. Türkiye Avrupa'nın en önemli ülkesi 1 8. Türkiye Avrupa'nın en önemli ülkesi Kamuoyuna Galatasaray'la yaptığı ortaklıkla gelen American Finans kuruluşu AIG'nin Türkiye Genel Müdürü Paolo Zapparoli,

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Ocak 2013

EKONOMİK GELİŞMELER Ocak 2013 EKONOMİK GELİŞMELER Ocak 2013 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Aralık

EKONOMİK GELİŞMELER Aralık EKONOMİK GELİŞMELER Aralık - 2010 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ.. 2 İTHALAT

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Ocak

EKONOMİK GELİŞMELER Ocak EKONOMİK GELİŞMELER Ocak - 2012 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ.. 2 İTHALAT

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran EKONOMİK GELİŞMELER Haziran - 2010 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ.. 2 İTHALAT

Detaylı

Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması. Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü

Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması. Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Kapsam Ayak izi kavramı Türkiye de su yönetimi Sanal su Su ayak izi ve turizm Karbon ayak

Detaylı

2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ

2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2010 yılına iyi başlayan ülkemiz halı ihracatı, yılın ilk dört ayının sonunda bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 23,1 oranında artarak

Detaylı

MİLLİ GELİR VE BÜYÜME

MİLLİ GELİR VE BÜYÜME EYLÜL Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla (GSYH), yılının. çeyreğinde, önceki yılın aynı dönemine göre %, oranında büyüdü.. çeyrek gelişim hızı ise, %, e yukarı yönlü revize edildi. Böylece Türkiye ekonomisi, yılın

Detaylı

* 2012 yılında stabil kalan küresel ekonominin, 2013 yılında yüzde 3,1 lik bir büyümeye ulaşması bekleniyor.

* 2012 yılında stabil kalan küresel ekonominin, 2013 yılında yüzde 3,1 lik bir büyümeye ulaşması bekleniyor. Turizmcilere yol gösteren 'Global Trendler Raporu 2013' yayımlandı 6.11.2013-16:03:02 WTM'de açıklanan "Global Trends Report 2013"de, bir yandan küresel ekonominin durumuna ve küresel turizme dair bir

Detaylı

Enerjide yüksek ithalat ekonomiye büyük risk

Enerjide yüksek ithalat ekonomiye büyük risk Tarih: 13.01.2013 Sayı: 2013/01 (RAPOR 13 OCAK PAZAR GÜNÜNE AMBARGOLUDUR) Türkiye Enerji İstatistikleri ve Vizyon Raporu na göre; Enerjide yüksek ithalat ekonomiye büyük risk İstanbul Serbest Muhasebeci

Detaylı

Türkiye, Avrupa nın en girişimci ülkesi

Türkiye, Avrupa nın en girişimci ülkesi Amway Avrupa nın Dünya Girişimcilik Haftası na özel 12 Avrupa ülkesinde yaptırdığı Girişimcilik Anketi sonuçları açıklandı! Türkiye, Avrupa nın en girişimci ülkesi Amway Avrupa tarafından yaptırılan 2011

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Aralık

EKONOMİK GELİŞMELER Aralık EKONOMİK GELİŞMELER Aralık - 2011 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR ARALIK 2011 İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ

Detaylı

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER HEPİMİZİN DÜNYASI TESTİ

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER HEPİMİZİN DÜNYASI TESTİ 1) Aşağıdaki seçeneklerde verilen kuruluşlardan hangisi dünya çocuklarını korumak amacıyla kurulmuştur? C) D) 2) Ülkeler, ürettikleri ihtiyaç fazlası ürünleri diğer ülkelere satarak gelir elde ederler.

Detaylı

2 Ekim 2013, Rönesans Otel

2 Ekim 2013, Rönesans Otel 1 MÜSİAD Brüksel Temsilciliği Açı çılışı ışı 2 Ekim 2013, Rönesans Otel T.C. AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış,.... T. C. ve Belçika Krallığının Saygıdeğer Temsilcileri, 1 2 STK ların Çok Kıymetli

Detaylı

LİDER DEĞİŞİRKEN. Prof. Dr. Necmi Gürsakal ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F. ÖĞRETİM ÜYESİ

LİDER DEĞİŞİRKEN. Prof. Dr. Necmi Gürsakal ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F. ÖĞRETİM ÜYESİ LİDER DEĞİŞİRKEN Prof. Dr. Necmi Gürsakal ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F. ÖĞRETİM ÜYESİ I. GİRİŞ Güngör Uras bir köşe yazısında şöyle diyordu : Türkiye deki sanayi yatırımla-rının yarısından fazlasını gerçekleştiren,

Detaylı

İspanya ve Portekiz de Tahıl ve Un Pazarı

İspanya ve Portekiz de Tahıl ve Un Pazarı İspanya ve Portekiz de Tahıl ve Un Pazarı İspanya da 120 un değirmeni olduğu bilinmektedir. Bu değirmenlerin çok büyük bir çoğunluğu yılda 2000 tonun üzerinde kapasiteyle çalışmaktadır. Pazarın yüzde 75

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Ağustos - 2011

EKONOMİK GELİŞMELER Ağustos - 2011 EKONOMİK GELİŞMELER Ağustos - 2011 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR AĞUSTOS 2011 İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE

Detaylı

Phone Didim Marina YSR Yatching Services HABERLER

Phone Didim Marina YSR Yatching Services HABERLER Phone +90 533 704 13 07 www.didimmarina.com Didim Marina YSR Yatching Services HABERLER DOĞUŞ GRUBU NUN TÜRKİYE DEKİ İKİNCİ MARİNASI D-MARİN DİDİM RESMEN HİZMETE AÇILDI Turizm sektöründe derinleşme ve

Detaylı

VAKANTIEBEURS 2014 TURİZM FUARI SONUÇ RAPORU

VAKANTIEBEURS 2014 TURİZM FUARI SONUÇ RAPORU VAKANTIEBEURS 2014 TURİZM FUARI SONUÇ RAPORU AR-GE BİRİMİ TÜRSAB UTRECHT VAKANTIEBEURS 2014 FUAR RAPORU Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) bu yıl 14-19 Ocak tarihleri arasında Hollanda nın Utrecht

Detaylı

GEMLİK TİCARET ve SANAYİ ODASI

GEMLİK TİCARET ve SANAYİ ODASI GEMLİK TİCARET ve SANAYİ ODASI EKONOMİK SOSYAL DURUM ARAŞTIRMASI Gemlik Ticaret ve Sanayi Odası na bağlı üyelerin Türkiye ve Gemlik Ekonomisi ve Sosyal durumu hakkındaki yorumlarının istatistiki yöntemler

Detaylı

TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (MAYIS 2015)

TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (MAYIS 2015) TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (MAYIS 2015) Tüketici Güven Endeksi (Nisan 2015) Tüketici Güven Endeksi bir önceki aya göre sınırlı bir artış sergilemiştir. 2015 Mart ayında 64.39 olan Tüketici

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Kasım 2012

EKONOMİK GELİŞMELER Kasım 2012 EKONOMİK GELİŞMELER Kasım 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

3. Global SATELLITE SHOW HALİÇ KONGRE MERKEZİ STK, Kurum ve Kuruluşlarımızın Değerli Başkan ve Temsilcileri,

3. Global SATELLITE SHOW HALİÇ KONGRE MERKEZİ STK, Kurum ve Kuruluşlarımızın Değerli Başkan ve Temsilcileri, 3. Global SATELLITE SHOW HALİÇ KONGRE MERKEZİ 9.11.2017 Sayın Bakanım, STK, Kurum ve Kuruluşlarımızın Değerli Başkan ve Temsilcileri, 1 İş Dünyamızın Değerli Temsilcileri, Kıymetli Basın Mensupları, Global

Detaylı