Sayr :

Transkript

1 Sayr : T.C. GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIGI Tanmsal Aragtrr:malar ve Politikalar Genel Mudiirlugii "UU5408 Konu ; Hat Devri ve pazarlama Satrg Haklu?80$2 runrivn ToHuMcuLAR BiRLici 08/10/ cadde 1309 Sokak 7lB-IA. Ovegler Qankaya - ANKARA Tel: BL 72 Tanm sektdrtiniin ve krrsal alantrl kalklnma pl6n ve stratejileri dogrultusunda geligtirilmesi ve desteklenmesi igin gerekli politikalann teripit edilmesi ve diizenlemelerin yap-rlmast u*ujryu S+gt sayrlr Tanm Kanunu olugfurulmugfur. Stiz konusur kanunun 4. Maddesinde; tanmsai tiretimin i9 ve drg talebe uygun bir gekilde geligtirilmesi, dolal ve biyolojilc kaynaklarm korunmasr ve geligtirilmesi, verimtiliiin artrnlmasr, grda giivencesi ve giivenli$inin giiglendiirilmesi, i,iretici drgiitlerinin geti*irilmesi, talms-al piyasalann giiglendirilmesi, krrsal kalkrnmanrn sa$lannnasr suretiyle tanmiektrirtindeki refah diizeyini yiikseliilmek igin gerekli politikalar ve dncelikleri belirlenmigtir. Bu potitikatardan birisi <izel sekt6riin roliintin artmlmasr ve tanmsal faaliyetlerde bilgi ve uygun teknolcjilerin kullanrmrnrn yaygrnlagtrrlmasr ilkesidir. Yine 31110/2006 tarih ve 5553 sayrh Tohumculuk Kanunun amacr bitkisel iiretimde verim ve kalitoyi yiikseltmek, tohumlukl*l kalite giivencesi sa[lamak, tohumluk iiretim ve ticareti ile ilgili diizenlemeleri yapmak ve tohumculuk sekttiriiniin yeniden yaprlandmlmasr ve geligtirilmesi igin gerekli olan di.izen leme leri gergeklegtirmektir. Bu gergevede Genel Miidiirliiliimija enstit'rvistasyonlannda bulunan bitkisel rslah yarryol materyali, hat ve gegitlerin iilke ekonomisine daha fazlakatkrda bulunmasr, daha etkin kullanrlmurr, rlu.ut tapasiteden ozel sektciriin de yararlanmasl, Tilrk tohumculuk sektoriiniin gegit geligtirme kapasitesinin arttmlmasr amactyla bitkisel rslah materyalinin Ucrr:ti mukabil 6zel sektcir kullanrmrna agrlmasr planlanmlg ve Miistegarhk Makamtndan 23 Temmuz 201:l tarih ve l l onay no ile Ydnetmelik hazrrhlr igin gerekli bn"y almmrgtrr. Yaprlan gahgmalar sonucu "Bitki Qegit, Qegit Adayl Ve Islah Materyalinin Tohumculuk Kuruluglanna Devri, Tohumluk Uretimi'VePazarlama Hakkr Satrgr llakkrnda Yiinetmelik" tarihli ve sayrh Resmi Gazete'de yayrnlanarak yiirtirliige girmigtir. Soz konusu Yonerge Ek'te gdnderilmekte olup, WEB sayfalannda da yayrnlanmaktadrr. ayrrca Bakanhlrmrz ve Genel MtidtirlU[Umtiziin Bilgilerinizi ve gere[ini aruj ricaedlerim. Dr. Masum B Genel Mtidiir EK: Bitki Qegit, Qegit Adayr Ve Islah Materyalinin Tohumculuk Kuruluglanna Devri, Tohumluk Uretimi Ye Pazarlama Hakh Satrgr HakkrndaYdnetmelik" (7 sayfa) DAGTTIM: turrctob,b isab,todab,fi,q,n,rlsu,q.b,s UsBiR,pANKOBIRLiK P. K. 78,Yenimahalle,06 I 7 I,ANKARA Telefon : e-posta : taydcmirr,0tagem.gov.tr Aynntrh bilgi igin irtibat : T.AYDEMIR Zir.yiik.Miihendisi Faks : Elektronik A! : www,tagem.gov,tr U2

2 girni gnqir, qogir ADA'rI ve IsLAH MATEny,q,LiNin TouuMCULUK KURULU$LARINA DEvRi,'IOHUMLUK Unrrirui vn pazarlama HAKKI satrgi HAKKINDA vdnorurlix ninixci ndlunr Amag, I(apsarn, Dayanak ve Tanrmlar Amag MADDE I - (l ) Yeni gepitleri hrzh ve yaygrn bir tekilde qiftgilerin kullanrmrna sunabilmek ve tohumculuk kunrluglannrn yeni g.git geligtirmelerini m1imktin krlrnak amactyla; araqttrma kurumlan tarafindan getigtirilen bitki gegitleri, gegit ad.aylarr ve rslah materyalinin tohumculuk kuruluglartna devri, tohurnluk tiretimi ve pazulama haklalnln satl$r ve ge$it geligtirme amacryla kullanrmryla ilgili usul ve esaslan beliriernektir. Kapsam MADDE 2 - (1) Bu Ycine,tmelik, meyve a[aglan harig otmak iizere tarla ve bahge bitkilerinden aragfirma kurumlan tarafindan geligtirilen bitki geqitleri, gegit adaylarr ve rslah materyallerinin tohumculuk kurulurglanna satrgr veya lisans yoluyla devri, tohumluk tiretimi ve pazarlama haklannrn sattgr ile gr:git geligtirme amacryla kullarumrna itiqkin usul ve esaslarr kapsar. Dayanak MADDE 3 -(l) Bu Ycinetrnelik, S/l /2004 tarihli ve5042sayrh Yeni Birki Qegitlerile Ait Islahgr Haklanrun Korunmasnla itigtin Kanun, tarihli ve 5488 sayrlr Tanm Kanunu, taribli ve 55ji3 sayrh Tohumcutuk Kanunu ve 316/2011 tarihli ve 639 sayrlt Gtda, Tartm ve Hayvancrlrk Bakantrprnrn Tegkilat ve Gdrevleri Hakkrnda Kanun Hukmtinde Kararname htiktimlerinr: dayanrlarak hazrlanmrgtrr. Tanlmlar ve krsaltmalar MADDE 4 - (1) Bu Ycinetnrelikte gegen;. a) Agrlan materyal: Mek:zlemeyi veya geri melezlemeyi ve benzeri varyasvon olugturma iglemlerini takib r, gehcrtipik ve fenotipik bakrmdan varyasyon gostermeye devam eden farkh generasyonlardaki; mek:zleme sonrasr F2, F3, V Fa ile geri melezleme soruasl BCr. BCz, BC3 ve BCa populasyonlannr, b) Aragtrrma kurumu: Grda, Tanm ve Hayvancrlrk Bakanf r[r, Tarrmsal Aragtrrmalar ve Politikalar Genel Mtidtirltifiine ba[h ve devredilecek veya satrlacak olan gegit, gegit adayr veya rslah materyalinin hak sahibi euagtrrma enstittilerini/istasyonlannr, c) Bakanhk: Grda, Tanm 're Hayvancrhk Bakanh$rnr. g) BCr-q: Tekrarlamah geri melezleme generasyonlarrnr, d) giseg: Birki Islahgrlail Alr Birli[ini, e) Qeqit: Bir veya birden l'azla genotipin birleemesinden orlaya grkan ve kendine has ozelliklerle tantmlanan, scizri edilen ozelliklerden en az biriyle diper herhangi bir bitki grubuhdan aynlan, deligmeksizin gofattrlmaya uyguntupu bakrmrrrdan bir biitiju olun, botanik taksonomi iginde yer alan genetik yaplyt, D Qegit adayt: Qegidin tti:rn dzelliklerine sahip oldulu dtigtinulen ancak henriz gegit olarak tescil edilmemig durulmug b:itkisel genetik yaplyr,

3 g) Durulrnugluk: Qegidin, safhatiln veya geri melezin telaarlanan tiretimlerden sonra veya belirli go[altrm dtinemleri sorrunda ilgili ozelliklerinin de[igmeksizin aynr kalnasrru> g) Erkek ktstr: Digi ve er kek organlan aynr bitkide olan, erkek trganlal 6olleme ozellifiini kaybetrnig ve digi organrnrn dcillenebilmesi igin bagka bir bitkinin polenine ihtiyag duyan bitkileri, h) Fz.+: Melezleme ve sonrasl generasyonlarr, t) Farkhhk: Bir gegidin, tescil mtiracaatrnrn yaprldrlr tarihte herkesge bilinen geqitlerden, tescile esas 6zelliklerde:n, en azbir tanesi bakrmrnaan farklr[k g6stermesini, i) F\fD: Farkhhk, yeknesr*hk ve durulmuglupu, j) Hat: Aynr tek bitki dcilturden geten bitkileri, k) Hibrit: iki kendilenmiq safhattrn kontrollii bir gekilde melezlenmesi sonucunda her yrl yeniden iiretilen ilk nesil, melez bitkilerin olugtwdufu grubu, l) Geri melez: Melezlemo sonucunda elde edilen bitkinin ebeveynlerinden birisiyle tekrar m el ezlenmesini, m) GDO: Geneti[i de[igtirilmig organizmalan, n) Islah materyali: Qegit ve tiretirn izinli geqit adayr drgrnda kalan ve rslahta kullanrlan me\ez, geri melez, saflrat, hat, agrlan materyal, yan-yol materyali, erkek krsrr, kendilenmig saf hat gibi bitki matelyalini, o) Islah: Elde bulunan grlgitterin konrnmasmr ve devamlrh[rnr sa[lama, bunlann iizerinde galrgarak dzelliklerini daha da iyilegtirme, genetik kaynak ve stoklardln yararlanarak gegit veya gegitler elde etme amacu/la yaprlan gahgmalan, 6) Islatrgr hakkr: Qegidin rslahgrsrmn 5042 sayrlr Yeni Bitki Qegitlerine Ait Islahqr Haklannrn Korunmasma itigt<in Kanun gerq vesinde kazandrg hakkr, p) Islahgr: Bir gegidi rslah eden ya dabulan ve geligtiren gergek veya ttizel kigiyi, r). Kendine d6llenen bitkiler: Ureme biyolojisi bakrmmdan, erkek ve digi organlan birbirleri (kendisi) ile uyulur dururnda olan ve baqka gegitlerin ya da bitkilerin yardrmr olmaksrzrn kendi poleni ile ddllenebilme yetene[indeki bitki veya bitki gruplannr, s) Komisyon: Araqfirma kunrmu miidtiri,intin bagkanh[rnda, teknik ve idari koordinatcirler, ilgili gube veya beiltirn bagkanr ve rslahgrlardan mtiteqekkil en az 5 kigiden olugan de[erlendirme birimini, Lisans ticreti: Tohumcurluk kuruluglarrnln) hak sahibine odeyecefi payl, $) t) S1a: Birbirini izleyen kendileme generasyonlannr, u) Safhat: Tiim bireyleri 6-7 generasyon kendilerne/kendilerune yoluyla tek bir bitkinin soyundan gelen, genetik bakrmdan durulmug ve hemen hemen ttim genleri hornozigot kabul edilen, genotipik yaprlarr ozdeg, fenotipik yaprlau ise farksrz sayrlan bireylerin olugturdu[u bir bitki grubunu, ii) Sozlegrne: Araghrma kwurnu ile tohumculuk kurulugu arasrnda yaprlan ve gegit, gegit adayr ve rslah materyalinin devir gartlannr belirleyen anla$ma metnini, v) TAGEM: Tartmsal AraEtrrrnalar ve Politikalar Genel Miidijrltiglnti, y) Tescil: Yurt iginde veyia, yurt drgrnda rslah edilen veya bulunan ve geligtirilen bitki gegitlerinin farkh, yeknesak ve durulmug oldu[unun velveya biyoloj ik ve teknolojik ozellikleri ile hastahk ve zararhlara dayanrkhh$rnrn ve tanmsal degerlerinin tespit edilerek kiitti[e kaydedi lmesi ni., z) Tohumculuk kurulugu: 5553sayrh Tohumculuk Kanunu kapsamrnda Tohumculuk alanrnda faaliyet g6steren, ttizel ki;rileri aa) TURKTOB: Ttirkiye Tohumcular Birli[ini, bb) Uretim izinti gegit adayr: Qegidin cizelliklerine bagvurusu yaprlmrg ancak sonugknmamlg ve tescile kadar tiretim izni alurmrg geqit adayrnr, sahip oldusu dtigi,ini,ilen, tescil olan sureg igin yasal tohumluk

4 cc) Yabancr dollenen bitk.iler: Ureme biyoloj isi bakrmrndan dofial gartlarda kendi poleni ile tam ya da yeterince dtillenemeyen, bagla bir bitkinin poleninelhtiyag duyan bitki veya bitki grubunu, 99) Yan-yol materyali: Ht:ni.iz saf hat seviyesine gelememig olmakla birlikte belirli tanrmlamalan yaprlabilen 5 inci kendil'eme/kendilenme, g;i melezleme generasyonu ile saf hat arasrndaki materyali, dd) Yeknesaklrk: Qegidin go[altrml esnasrnda, gogaltma metodura ba[1 olarak beklenen varyasyonun dtgtndaki rii[ei ozetlikler ydniind*nii, drneklik gostermesini veya yeterince homojen olmasrnr, ifade eder. ixinci sot,urvr Qegit, Qegit Adayr ve Islah Materyalinin Devri, Tohumluk Uretim ve Pazarlama Hakkr Sairgrna iugrun i{iiktirt., Satrq ieleminin duyurulmasr MADDE 5 - (l) Aragtrrmtt kurumlarrnda bu Yonetmelik kapsamrnda satrgr yaprlacak veya tohumluk iiretim hakkr lisans ticreti karqrhgr devredilecek glgit, gegit aouyi ul rslah materyali listesi ve nateryalin 6zt:llikleri ve muhtemel satrg zamu1. aragfirma kurumlalnda 17 inci maddede tanrmlanan Komisyon tarafindan belirlenir. Belirlenen iirt" her yrl ocak ve temmuz ay igerisinde TAGEM ve rslah materyali sahibi aragfirma kurumurun inter:ret sayfalartnda yayrnlantr., Ayrrca internet sayfalarrnda yayrnlanmai< ve tiyelerine duyurulmak tizere TURKTOB ve BISAB'a ve gerekli g.irtit.n di$r kuruffi, kurulug ve organizasyonlara iletilir. (2).TAGEM, satrg igleminin her a$amasrnda tarrmla ilgili sivil toplum kuruluqlap veya kamu kurumu nitelipindeki meslek kuruluglan ile igbirli[i yapabilir. Islah materyali satm almaya yetkili tohumculuk kuruluglarr MADDE 6 - (l) Qegit ve iiretirn izioli qegit adaylan drgrndaki rslah materyali sarrgr, kendine veya yabanct ddllenen tritki olup olmadr[lna bakrlmakstzrn, sadece Bakanlrktan aragtrrma yaprna yetkisi almrg tohumculuk kuruluglanna yaprlrr. Qelit ve gegit adaylannda azami satlg siiresi MADDE 7 - (l) Qegit veyil gegit adayrna ait tohumluk tiretimi ve pazarlama halckr en fazla l0 yrl siire ile sattltr. Si,ire doldu[unda aragtrrma kurumu gegidi tekrar satrga sunabilir. Onceki periyotta tohumluk sattp hakkurr devralan tohumculuk kurulugr-/kunriuglan yeni ihaleyi kazanmast durumunda vey, satlqrn bu ydnetmelifiin 9 uncu rnaddesinin ikinci frkrasrna gore yapllmast durumunda tekrar gegidin tohumluk tiretim ve paz,arlama hakkrnr devralabilir. Satrq srrasmda istenecek ve diizenlenecek belgeler MADDE 8 - (l) Tiim satrg veya devir iqlemlerinde tohurnculuk kuruluguna ait gegerli Ticaret Sicil Gazetesi kaydr ve imza. sirkrisii istenir. Islah rnateryali satrg veya devir iglemlerinde Bakanhk tarafindan verilen araghrma yapmaya yetkili kuruluq belgesi de istenir. itgiti belgeleri teslim etrneyenlerre devir veya satr g yaplmaz. Ti.im satrg veya devir iglemlerinde, materyalle ilgili moleki.iler karakterizasyon belgesi hazrlanabilir ve ileride olugabilecek anlagmazlrklarda kullanrlmak izere scizlegmeye eklenebilir. Belge, aragttrma kunrmu ve 6zel sektdr tohumculuk kurulugu tarafindan kargrlrkh imzalanu. (2) Safhatttn sattgr ile birlikte hat 6zellik belgesi scizlegmeye eklenip aragtrrma kurumu ve tohumculuk kurulugu tarafrndar:r kargrlrkh imzalanrr. Bir sureti FYD testine yete tohumlukla birlikte, ileride yaprlacak gegit bagvurularmda geqit adayrnm orijinini -l \, i

5 dikkate ahnmak Uzere, Bakanhk, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Mi.idtirliigrine gcinderilir. Satrgr yaprlan yabancr dcillenen bitki yan-yol materyalinin sadece sozlegiresi gdnderilir. Sdzlegme, ekleri ve tohumluk orne[inin birlr sureti taraf araqtrrma kurumu ve tohumculuk kuruiugu tarafindan muhafaza edi tir. (3) Koruma altma altnan,;egit ve rslah materyalinin devri veya satrgr durumunda, ara$trrma kururnu ve/veya tohumculuk kurulugu l2l8l2o04 tarihli vo sayrh Resmi Gazete'de yaytmlanan Yeni Bitki Qegitlerine Ait Islahgr Haklalnrn Korunmasma Dair Ycinetmelik hukumlerine uygun olarak Bakanhk, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi MridiirltifUne gerekli bilgilendirmeyi yapar. Lisans iicreti kargrhfr hak devri ve sahgl MADDE 9 - (1) Bir gepidin, gegit adayrnrn veya rslah materyalinin tohumluk tiretirni ve pazarlama hakkrnrn lisans ticleti karprhfir tohumculuk kuruluglarrna satrgr veya devri 15/ tarihli ve 84/8213 sayrh Bakanlar Kurulu Karan ile yrirtirlti[e konulan D6ner Serrnayeli Kuruluglar ihate Yonetrneli[i hrjktimlerine uygun olarak yaprlu. Satrg veya devir ydntemi 17 inci maddede tanrmlanzrn Komisyon marifetiyle belirlenir. (2) AraSttrma kurumu taralindan betirlenen satrg gartlanna ba$r olarak talep edilen gegit veya gegit adayr, aragttrma kurumunun riretim miktan rilgustindi, mtiracaatta bulunan tohurnculuk kuruluglartna sattltr. Talebin i.lretimden fazla olmasr durumunda ara$tlrma kurumunun; tohumluk tahsisini yapaca[r tohumculuk kurulugu ve miktarr 17 inci rnaddede tanrmlanan Komisyon marifetiyle belirlenir. Hibrit gegit rslahmda kullarnllan rslah materryali lisans hakkr sahgl ve devri MADDE 10 - (l) IJibrit gepit rslahrnda kullanrlan rslah materyali satrpr 9 uncu rnadde hriki,imlerine gore yaprhr. (2) Kenditenmig saflrat ve yan-yol materyalinin satrgrndan rslahgr hakkr talep edilir, Melezleme veya kendilerne baslarrgrcrndan, F4 V0 Sa generasyonlarr dahil olmak tizere bu generasyonlara kadar satrgtan rslahq:r hakkr talep edilmez, Hibrit gegit ve rslah mateqrali lisans hakkr satrgr ve devri MADDE 1l - (l) Hibrit ge;;it lisans hakkr satrgrnda; a) Qegit agarnasrna gelmig hibrit gegit adayr, bunlan denemek isteyen tohumculuk kuruluglanna deneme amagh verile bilir. b) Deneme amaglt ahnan hibrit gegit adayr tescil edildiginde, gegidin tohumluk tiretim ve pazarlama lisans hakkrnrn sattgt bu Ydnetmeli$in 9 uncu maddesinin birinci frkrasrna gdre ihale ile yaprlmakla birlikte denemo yapan kuruluga herhangi bir oncelik tanrnrnaz. c) Hibrit gegidi olugturan hatlann tesciti ve hak sahipligi araqtrrma kurumuna aittir. g) Hibrit gegit adaylntn tohurnluk Uretim halckrnr satrn alan tohurnculuk kurulugu, ebeveyn tohumlulun idamesini kendisi yapabilir. d) Hibrit gegit adaymrn tohumluk tiretim hakkrnr satrn alan tohumculuk kurulugu, ara$ttrma kunrmundan safin aldrfr rslah rnateryalini aragtrrma kurumunun izni olmadan bagka hibrit olugturrnada kul lanamaz. (2) Hibrit geqit rslahrnda kullanrlan kendilenmig safhat, yarr-yol materyali veya agrlan materyal satrgl sonrasr nda, a) Ucret ddenmesini takibt:n safhat ile ilgili yetki belgesi tohumculuk kuruluquna verilir. b) Safhattrn safiyetini sa[l:rmak, kullanrrn yetkisine sahip tohumculuk sorumlulu[undadrr.

6 c) Safhattrn kullanrmr ile gegit geliqtirilmesi durumunda ortaya grkacak yeni qegidin tiretim ve pazarlama hakkrnrn bar;ka tohumculuk kuruluglanna devri satrqr yapan aratrrrrna kurumunun yazrh izni ile yaprlabilir. Kendine dtillenen bitkilerde rslah materyalinin satryr MADDE 12 - (l) Aragttrnta kururnu kendine dcillenen bitkilerde uygup g6rdrifiri rslah materyalini tohumculuk kuruluguna s6zlegme ile satabilir. (2) Aragttrma kurumu, siafhatlan bu Ycinetmeli[in g uncu rnaddesinin birinci fikrasrndaki satrq gekline uygun olarak yapar. Safhat satrgrida rslahgr hakkr talep edilir. 56z konusu materyalden getigtirilen ge:;it ticareie konu oldufu siirece rslahgr hakkr devam eder. (3) Safhat drgrndaki rslah materyalinin satrl, bu Ycjnetmeligin g uncu maddesinin ikinci frkrasrna gore yaprllr. Safhat drgrndaki rslah materyalinin satrginda rslahgr hakkr talep edilmez. (4) Satrgr yaprlan saf hatlar harig olmak i.izere rslah materyali iizerinde aragtrrma kurumunun rslah gahpmalarr devanr edebilir. Satrgr yaprlacak tohumluli: miktan, elit-orijinal tohumluk iiretimi MADDE t3 - (1) Yabancr ve kendine dcillenen bitkiterde gepit, gegit adayr ve rslah materyalinin satrgt veya devrindt: verilecek tohum/tohumlu$un rniktarr. adet,uy^ alrr1k olarak, aragttrma kurumu ve tohunrculuk kurulugu arasrnda yuptl..rk sdzlegrnede belirtilir. (2) Arapttrma kurumlarr, czel sektdre satrg iglemini tamamladrklan qepitlerin elit ve onlinal kademedeki tohumluk ti retiminin her birini veya tamamlnr ek bir anlagma ile tohumculuk kuruluqlanna devredebilir veya ara$tlrrna kurumlarr teknik denetimi altrnda tohuinculuk kumluglanna ait tarlalarda birlikte yapabilirler, Sozlegme detaylas 17 inci maddede tanrmlanan Komisyon tarafindan aynl gafugma esaslarr ile belirlenir. satrg veya devir sonrasmdra uyulmasr gerekenler MADDE 14 - (1) Tohumculuk kuruluguna devredilen gegit veya Uretirn izinli gegit adaytntn isrni sciz konusu tohumculuk kurulugunca higbir gekilde de[igtiril emez, krsaltrlamaz, ilave yapiamaz. Herhangi bir depigiklik yaprlmasr durumunda tohumculuk kurulugu tiim haklannr kaybeder ve mevzuat uyarrnca iglem tesis edilir. (2) Qegit veya tiretim izinli gegit adayrnr satrn alan tohumculuk kurulugu, gegidin veva liretim izinli gegit adaylnrn sahilli ara$trrrna kurumundan yazfi izin almadrkga. hak u. yetkilerini bagkasrna devredemez. (3) Tohumculuk kurulupunun isim depigiklifi veya hukuki stattisrintin de[iqmesi durumunda. aragttrma kurumunun gegit veya tiretim izinli gegit adayr tizerindeki hak ve yetkileri devam eder. Yeni firma, kurulugundan itibaren tig ay igerisinde gegit veya tiretim izinli gegit adayr ile ilgili dnceki tchumculuk kurulugu tarafrndan imzalanan sozleqmeyi kabul etti[ine dair aragttrma kurumuna bildirim yapmazsa o ana kadar olan kargrlrklr hak ve alacaklar sakh kalmak izere gegit veya tiretim izinli gegit adayr ile ilgili ti.im hak ve yetkiler tekrar gegit sahibi aragtrrma kurum.rna geger, (4) Qegit, gegit adayr ve rslah materyalinin tohumculuk kuruluguna devri soruasrnda tohumluk tiretirni, genetik agrlmallr dahil olmak r.izere muhafaza ve pazarlama agamalannda do$acak olumsuzluklardan ara$tlrnra kurumu sorumlu tutulamaz. Satlg siizlegmesinin iptali ve miicbir sebepler MADDE l5 - (l) Qegit veva ijretim izinli gegit adayrnr devralan tohumculuk kurulugu tarafrndan birbirini izleyen iki yrl tohurnluk iiretiminin veya satrgrnrn, scizlegmede belirlenen miktarda yaprlmamasr halinde, scizlegmede belirlenen siirenin sonu beklenmederr;i iptal edilir ve o ana kadar olan hak ve alacaklan da sakh kalmak kaydr ile so

7 veya riretirn izinli gegit adayr ile ilgili durumda gegidi devralan tohumculuk betgelenen yangln, sel, dolu, kurak:hk stire tig yrla grkanlabilir. tum haklar satrgr yapan aragtrrma kurumuna geger, Bu kurulugu higbir hak talep edemez. Ancak vugun^ u. ve a$rr don gibi mucbir sebepler durumunda, iki yrlhk (2) Satrgr yaprlan tiretim i:zinli gegit adayr, gegit tescil agamasmr tamamlayamaz ve tescil ba$vurusu ret edilirse, sdzlegme ret tarihinde soni erer. Taraflar o tarihten ileriye d6ntik herhangi bir hak ve alacak talebincle bulunamazlar. Ancak taraflann sozlegme hukijmlerinden dogan o gtine kadarki kargrhkh hak ve alacaklarr sakh kahr. satrgr yaprlan hat ve safhatlann haklannln geri ahnmasl MADDE 16- (1) Yabancl ve kendine dollenen bitkilerde hat veya safhatrr sarm alan tohumculuk kurulugu sdz konusu hat veya safhat ile veya bunlan kullanarak beg yrl igerisinde gegit adayl geligtirip tescile bagvurmaz ise, gegidi devieden/satan araptrma kurumu hat veya safltattrn tekrar sahibi olur ve mate.ryal tizerindeki ttim haklarrnr geri kazanrr. Bu durumda hat veya safhattan gegit geliqtiremeyen tohumculuk kurulugu higbir hak talep edemez. Ancak tohumculuk kurulugunun yazir tzrlebi ve satrqr yapan aragtrrma kurumunun talebi uygun bulmast halinde, bu stire birer yrlhl: izinler hatinde enfazlaiki yrt daha uzatrlabilir. udnnuncu sdlurvr Qegitli ve Son Hiiktimler Komisyonlenn olugturulnrasr, gdrevleri ve gahgma esaslarr MADDE 17 - (l) Komisyonlar, ara$trrma kurumlarr biinyesinde, ara$rlrma kurumu mudtiriiniin bagkanhgtnda, teknik ve idari koordinatcirlerden en az bir, d<iner sernaye igletmesinden, ilgili gube veya bdliim bagkanlanndan en az bir ve rslahgrlardan en az bir i.iye olmak tizere elaz beg kigiden olugtu. (2) Komisyonun gorevleri agaprda belirtilmiqtir: a) Tohumluk tiretirni ve pazarlama hakkr verilecek gegit, gegit adayr ve rslah rnateryallerinin listesinin ve cizelliklerinin belirlenmesi, satrg iglemi igin duyurulmasr. b) Ihaleye katllacak tohumculuk kuruluglannrn ilgili rnevzuat gergevesinde yeterliliklerinin de[erlendirilmesi. c) Satrg strastnda istenecek ''re diizenlenecek belgelerin takibi. g) Satrg ielemi ile ilgili s6zk:pme ve gartnamelerin hazrrlanmasr. d) Tohumculuk kuruluglan veya kigilerden gelen taleplerin de[erlendiritmesi ve yaprlacak ig ve iglemler kargrlr[r talep edilecek Ucret ve rslahgr hakkmrn belirlenmesi. (3) Komisyon en az bep kir;i ite Bagkanrn talebi tizerine toplanrr. Komisyon kararlarr oy qoklu$u ile altntr. Oylann egit olmasr halinde baqkarun bulundulu taraf go[unlugu tegkil eder. Karartarda gekimser kahnarnaz. Komisyonca alman kararlar, komisyon bagkanr ve tiyelerinin ad ve soyadlan ve g(irev unvanlan belirtilerek imzalanrr. Karqr oy kullanan komisyon ilyeleri, gerekgelerini kornisyon karann ayazmak rre imzalamak zorundadrr. Tohumculuk kurulugu adlna gegit geligtirme MADDE 18 - (l) Tohum,ruluk kurulugu kendi adura hatlhatlar getirerek aragtrrma kurumundan bu hat/hatlardan gepit geligtirmesini talep edebilir, Gelen talep, Komisyon taraftndan deferlendirilir. Karar ol'umlu ise Komisyon yaprlacalc ig ve iglernler kargrh[r talep edilecek ticret ve rslahgr hakktnr da belirler. Komisyon; tohumculuk kurulugundan soz konusu materyalin onjin belgesini altr, GD,O olmadrfr ve materyalin kendisi ve bundan geliglirileeek*' rnateryalin sahiplifi ile ilgili orterya grkabilecek ttim yasal sorumluluf,un da tohurnluluk \ kuruluquna ait oldufiuna dair taa]rhiitname alrr,

8 Etiketleme MADDE t9 - (l) Etiketlerneye iligkin Bakanhgrn ilgili mevzuatr htiki,imlerinin yerine getirilmesine ilave olarak, tohumcuiuk kuruluglarr. tjhumluk uretim hakkrnr satrn aldrkla. gegit veya ge$it adaylannrn ticari ambalajlarr tizerine gortiniir gekilde,,bu gegit Grda, Ta.m ve Hayvancrhk Bakanf rgr, TAGElvl,..... aragttrma kurumunun ismi yaalacirk) tarafindan getigtirilmigtir" yazdtrmak zorundadrrlar. (2) Satrn altnan rslah maleryalinden tohumculuk iuruluglannca gegit geliptirilmesi dunrrnunda ise yine ticari ambala.i uzerine "Bu gegit Grda, Tarrm ve Hayvancrlk Bakanlgr, TAGEM -. (bogluk alana satry yapan aratrnrna yaztlacak) kurumunun temin ismi edilen rslah mnterlalindin geligtirilmigtir" ifadesi yazrlrr, getirrneyen Bunu yerine tohumculuk kuruluglanna bir daha-araqtrrma kurumlarrndan herhangi gegit bir gepit, adayr veya rslah materyali satrgr, devri yaptlmaz. Yurf drgl kullantm MADDE 20 - (1) Aragttrma kurumunun gegidi. gegit adayr veya rslarr materyalini kullanarak ortaya grkarrlacak gegidin, yurt drgr kuilanrm i,ut, ara$trffna kurumunun yazrh iznini alrnak kaydryla materyali de,vralan tohumculuk kuruluguna aittir. Aragtrrma kurumu ve tohumculuk kurulugu yurt drgrnda kullanrmdan dogacak ttrurriiilktt";;lasrt 6denecegine dair anlaqma yaparlar- Tohumculu,k kurulugu yurt drgr sailglanndan dofacak rslahgr hakkrnr araqttrma kurumuna 6der,6deme;yaprlmazise satrgr yaprlan materyalin sahipligi sairgr Vrpun aragtrrma kurumuna geger. Islahgr haklu MADDE 2l ( l) 5042:. sayrh Yeni Bitki Qegitlerine Ait Islahgr Haklarrnrn Korunmastna itigtcin Kanun kapsarnrnda koruma altrndaki gegitlerin satryrndan rslahgr hakkl, koruma altrnda olmayanlardan it;e dciner sermaye igletmesine gelir kaydedilmek iizere aragtrrma geligtirme payl alrnrr. Gegig hiikmii. GECici MADDE I - (l ) Bu Ydnetmeligin yayrmrndan dnce yaprlan satrg iglemlerindeki hi.ikiimler sozlegme siiresi bitene kadar devam.d.r. Stire sonunda yeniden satr$ bu Ydnetmeli[e gore yaprlrr. Yiirtirliik MADDE 22 - (t) Bu Ycinelmetik yayrmr tarihinde ytiri.irliige girer. Yiiriitme MADDE 23- (l) Bu Ydnr:tmelik htik[mlerini Grda, Tarrrn ve Hayvancrlk Bakanr yririittir..q^?- /:",iiy.i. :'l