KANSER VE AİLE. Dr. Hayriye Elbi Ege üniversitesi Psikiyatri A. D. Konsültasyon Liyezon Bilim Dalı

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KANSER VE AİLE. Dr. Hayriye Elbi Ege üniversitesi Psikiyatri A. D. Konsültasyon Liyezon Bilim Dalı"

Yeter Kızılırmak
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 KANSER VE AİLE Dr. Hayriye Elbi Ege üniversitesi Psikiyatri A. D. Konsültasyon Liyezon Bilim Dalı

2 Kanserle karşılaşan aile Hastalık döneminde Krizle başa çıkma, duygusal destek Bakım verme Mali ve sosyal sonuçları karşılama Hastalık sonrası Uzun tedaviler Hastanede uzun yatış Evde uzun süreli bakım İleri dönem iyileşen hasta Ölüm ve yas

karşılama Hastalık sonrası Uzun tedaviler Hastanede uzun

3 Krizle başa çıkma ve duygusal destek Korku Acı çeken yakın Tedavi kararları Öfke

4 İhmal Yalnızlık Soruları yanıtlama

5 Kanserli hastalarda post travmatik olumlu gelişme partner ilişkisi ile bağlantılı Post travmatik bozukluk erkek hasta kadın eş çiftlerde daha ilişkili Psychooncology Jan;19(1):12 20.

6 Bakım verme İş ve kariyer kaybı Stoma, nazogastrik sonda Nazogastrik kanserlerin yakınlarında daha fazla anksiyete ve stres Pozitif gelişme ve olumlu çift ilişkisi Support Care Cancer Feb;18(2): Head Neck Apr;31(4): Enjeksiyonlar pansumanlar Çaresizlik zamansızlık

ve olumlu çift ilişkisi Support Care Cancer. 2010 Feb;18(2):171 8.

7 Bakım verenlerde ambivalan bağlanma ve sosyal destek azlığı depresyon ve anksiyete için risk etmeni Kuscu KPsychooncology Sep;18(9): Bakım veren olmada katkıda olan faktörler sosyal sorumluluk ve zorunluluk duygusal bağlılık ve yeterlik Eur J Cancer Care (Engl) Nov;18(6):

Bakım veren olmada katkıda olan faktörler sosyal sorumluluk ve zorunluluk

8 Mali sonuçlar Bakım verenlerin ¼ ü iş kaybı Ailelerin %30u birikimlerini kaybediyor Bakım verenlerin %60 ı daha alt kademe işlere kayıyor.

9 Sosyal sonuçlar Çocuklarla ilgili sorunlar Ailenin bir parçasının sosyal rolden çekilmesi

10 Genetik Kanser risk testleri yaptırtma konusunda ailelerde iletişim ve karar verme ailelerin farklı stratejileri ve karar verme mekanizmaları olabiliyor Testler için karar verirken aile desteği yararlı Mellon S Psycho Oncology 2006

stratejileri ve karar verme mekanizmaları olabiliyor

11 Aileler

12 Aileye bilgi verme Hastanın bilgi ve inkar düzeyi Aile atmosferi Ailenin bilgi ve inkar düzeyi Ortak görüşme

13 Ailenin inkarı Hastam bunu kaldıramaz, depresif olur, intihar bile edebilir Vaz geçer, tedaviyi bırakır İyimserliğini yitirir, yaşama gücü kalmaz Hastalık öncesi sır saklamayan aileler daha rahat baş ediyor

bırakır İyimserliğini yitirir, yaşama gücü kalmaz

14 Aman hastam bilmesin 58 yaşında erkek hasta eşi ile geldiği klinikte kanser tanısı ile operasyona yönlendiriliyor. Eşinin ricası ile iyi huylu ur tedbir olarak alınacak bilgisi ile cerrahiye gönderilen hasta kliniğe gitmeden hastaneden ayrılıyor. Dört yıl sonra yaygın metastazlarla deliryumda geldiğinde tüm mal varlığı eşin üzerine geçirilmiş.

Eşinin ricası ile iyi huylu ur tedbir olarak alınacak bilgisi ile cerrahiye gönderilen

15 Aman hastam bilmesin Ayşe hanım, 61 yaşında, köyünden kocası ve çocukları ile geliyor, 2. evre meme kanseri tanısı ile operasyona gönderiliyor. Eşi o anlamaz ben anlatırım dediği için tanı memede kist deniyor. 2 yıl sonra beyin metastazı ile geldiğinde ailesine kalan geniş toprakları olduğu öğreniliyor.

Eşi o anlamaz ben anlatırım dediği için tanı memede kist deniyor.

16 Çaresiz oğul Müzeyyen teyzenin akşam namazı sonrası hapı 79 yaşında 5 yıldır kullandığı ilacını artık yazdıramadığı için oğlu getirmiş 5 yıl önce inop servix kanseri ve yaygın periton metastazı tanısı ile palyatif radyoterapi sonrası şiddetli karın ağrıları için ömür boyu bir hap verilmiş

önce inop servix kanseri ve yaygın periton metastazı tanısı ile palyatif

17 Öfke küpü 37 yaşında 16 yıllık evli, ev kadını Servix kanseri Eşinin evlilik dışı ilişkisi Human papilloma virüs Eşim yüzünden kanserim Çocuklarını dövüyor, eşine eşyalar atıyor, sık cinsel ilişkiye zorluyor (Pelvik radyoterapi) Eşine onu sevmediğini, sosyal güvencesini ve belden aşağısını kullandığını söylüyor

dövüyor, eşine eşyalar atıyor, sık cinsel ilişkiye zorluyor (Pelvik

18 Çay kaşıkları 51 yaşında evli 2 çocuklu hasta İlk kez 38 yaşında meme kanseri ve lampektomi Kontroller sırasında anksiyete, eşle sorunlar 10. yıl kontrolünde akciğerde kuşkulu lezyon izlem 12 yıl sonra akciğer ve overde kuşkulu lezyon Metastaz primer tümör? İlk operasyonu yapan hekime kızgın

yıl kontrolünde akciğerde kuşkulu lezyon izlem 12 yıl sonra akciğer ve

19 Metastazı öğrendiği gün 24 çay kaşığı ve 3 yatak örtüsü satın almış biliyorum bunları kullanamam Tedavi protokollarını birlikte gözden geçirme Kızı 5 yaşında sokulgan, yakın davranma Oğlu 14 yaşında uzak ve kızgın davranıyor, okul sorunları var. Onunla konuşma gel sarıl sonra üzülürsün filmdeki

geçirme Kızı 5 yaşında sokulgan, yakın davranma Oğlu 14 yaşında uzak ve

20 Aile sorunları Hasta bakımında yetersizlik Tedavi uyumsuzluğu Ailede psikiyatrik hastalık Aile hasta çatışması Ailede hastalık korkusu, somatizasyon Aile ekip çatışması

21 Aile Hasta Hasta ne biliyor aile ne biliyor Hastalıkla ilgili bilgi Ailenin yapısı Aile destekleri Ailenin zayıf noktaları

22 Terminal dönemde aile

23 Palyatif dönemde aileye yaklaşım rehberi Dumond ve Kissane Palliat Support Care Jun;7(2):163 70

24 Ajitasyon ve deliryum ile baş etme JAMA Dec 24;300(24): Aileye yardım öneriler

25 Son dönem hastası Ağrı ve acının dindirilmesi Vedalaşma Evde bakım Onurlu ve konforlu ölüm DNR isteğinin aileye anlatılması

26 Son dönem alanlar Hastalıkta anlam Dayanıklılık Hastalıkla olgunlaşma

Benzer belgeler

Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü

Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü Yük. Hem. Gül Şav Özaydemir Danışman Hemşire EUKAM E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi ABD XIX. Ege Onkoloji Günleri 6-7 Nisan 2015 İzmir «Kanserle mücadele