Revsan A.Ş., Autodesk Inventor ile kalıp, aparat ve makine tasarımlarında %70 zaman kazancı elde etti. İpuçları. Kullanım.

Transkript

1 Autodesk, çizim ve modellerinizi istediğiniz ortamdan Design Web Format olarak kaydetmeyi sağlayan Autodesk DWF Writer uygulamasını kullanıcılara sundu Autodesk in bedelsiz olarak sunduğu Autodesk DWF Writer, tasarımların ya da diğer dokümanların güvenli ve hızlı bir şekilde Design Web Format (DWF) olarak üretilmesini sağlamaktadır. Autodesk DWF Writer, sertifikalı bir Microsoft Windows yazıcı sürücüsüdür. Modeller ya da herhangi bir doküman, ilgili uygulama içerisinde Yazdır/Print komutu ile ve DWF Writer sürücüsü seçilerek DWF formatında üretilmektedir. Autodesk Inventor ile oluşturduğunuz üç boyutlu parça ya da montaj modellerini de Autodesk DWF Writer ile DWF formatında kaydedebilirsiniz. DWF formatı ile kaydedilmiş dokümanlar, Autodesk in bedelsiz yazılımlarından olan Autodesk DWF Viewer ile görüntülenebilmektedir. Autodesk DWF Viewer, Autodesk Inventor Series yazılım ile birlikte yüklenmektedir. Bu görüntüleyici ayrıca, SAYISAL GRAFİK in web sitesinden indirilebilir. Autodesk DWF Writer yazıcı sürücüsünü, adresindeki Ürünler altında bulunan Bedelsiz Ürünler bölümünden indirebilirsiniz. Revsan A.Ş., Autodesk Inventor ile kalıp, aparat ve makine tasarımlarında %70 zaman kazancı elde etti Türkiye de kendi alanında faaliyet gösteren firmaların tecrübe, teknik kapasite ve yenilik bakımından öncülerinden olan Revsan A.Ş yılında kuruldu yılından itibaren AutoCAD kullanarak tasarımlarını iki boyutlu olarak gerçekleştiren Revsan A.Ş., gelişen teknolojiye ayak uydurmak, tasarım aşamasındaki çalışmalarını daha profesyonelce yapmak amacıyla 2001 yılında, üç boyutlu modellemeye geçme yönünde karar almış ve üç boyutlu tasarım ve modelleme aracı olarak Autodesk Mechanical Desktop ı tercih etmiştir. Şirket, tasarım faaliyetlerini, 2003 yılı son çeyreğinden itibaren Autodesk Inventor platformunda yürütmektedir. Revsan A.Ş. genel müdürü Sabri Evci şöyle diyor: Autodesk Inventor sayesinde, tasarımlarımızı üç boyutlu ortamda oluşturduk, imalat resimlerinin çıkarılmasında büyük bir zaman tasarrufu elde ettik ve programın parametrik özellikleri sayesinde olası hataları en aza indirdik. Autodesk Inventor ile çalışanların daha zevkli bir şekilde çalışmasını sağlayabiliyoruz. Revsan A.Ş. hakkında daha ayrıntılı bilgi için adresine bakılabilir. Merhaba, Autodesk Inventor Series 8, özellikle imalat resimlerinin üretimi ve iki boyutlu detaylandırma konusunda AutoCAD ortamından kopmak istemeyen kullanıcılar için önemli bir araç sunuyor. Bu araç sayesinde, Autodesk Inventor Series 8 içerisinde gelen AutoCAD Mechanical 2004 DX ortamında, Autodesk Inventor 8 parça dosyalarının açılması ve teknik resim görünüşlerinin çıkarılması mümkün olmaktadır. Bu aracın sunduğu en önemli yetenek de, bu bağın ilişkisel olarak kurulabilmesidir. AutoCAD Mechanical 2004 DX ortamına aldığınız ve burada imalat resimlerini çıkardığınız Autodesk Inventor 8 parçası, Autodesk Inventor 8 ortamında değiştirildiğinde, bu değişiklik otomatik olarak bağlandığı AutoCAD Mechanical dosyasına da yansır. Böylece, parça ile imalat resmi, farklı yazılımlar arasında kullanılsa bile, yüzde yüz bir ilişkisellikle birbirine bağlanmış olur. Bu özelliği, önümüzdeki sayılarda, bir örnek ile daha ayrıntılı ele alacağız. Ancak bunu beklemek istemeyen kullanıcılarımız için, bu aracın nasıl kullanıldığını bu sayımızdaki Teknik Destek bölümünde kısaca ele aldık. Mart ayında görüşmek üzere. Barış dolu günler. Bülent Görücü bilgi@sayisalgrafik.com.tr İpuçları AutoCAD Mechanical 6/2004 de Lineer, Radyal ve Çap Ölçülendirmesi I Autodesk Mechanical Desktop 6/2004 de Sahnelerin (Scenes) Oluşturulması Autodesk Inventor 6/7/8 de Kaynak Tasarımı II Kullanım AutoCAD Mechanical 6/2004 de Power Dimensioning Komutunun Kullanımı Autodesk Mechanical Desktop 6/2004 de Sahneler (Scenes) Autodesk Inventor 6/7/8 de Standart Parçalar Kütüphanesi Teknik Destek Autodesk Inventor 8 (Autodesk Inventor Series 8) için Service Pack 1 Autodesk Mechanical Desktop 2004 DX (Autodesk Inventor Series 8) için Service Pack 1 Autodesk Mechanical Desktop 2004 (Autodesk Inventor Series 7) için Service Pack 3 AutoCAD Mechanical 2004 DX Service Pack 1 Autodesk Inventor 8 de, montaj ortamında bileşenlerin daha hızlı seçilmesi Autodesk Inventor 5.3/6/7/8 de, teknik resim ortamında kesit görünüşler tanımlanırken belirtilen parçaların kesilmesini önlemek Autodesk Inventor 5.3/6/7/8 de dosyalara notlar eklemek Autodesk Inventor 8 IPT ve IAM dosyalarının AutoCAD Mechanical 2004 DX ortamında açılması ve detaylandırılması

2 Autodesk Çözümleri Mekanik Tasarım ve İmalat Mekanik tasarımdan imalata uzanan tüm süreci kapsayan ürün yelpazesi. 2 ve 3 boyutlu tasarım, yüzey ve katı modelleme, analiz, nümerik kontrollü imalat. Autodesk Inventor Series: 2B ve 3B mekanik tasarım için komple çözüm. Autodesk Inventor ve Autodesk Mechanical Desktop yazılımlarını içeriyor AutoCAD Mechanical: 2B mekanik tasarım ve konstrüksiyon resimleri üretimi Autodesk Inventor: 3B yüksek performans mekanik tasarım çözümü Autodesk Inventor Professional: Makina tasarımında boru hatlarının çizimi ve IDF formatının okunması özelliklerini Autodesk Inventor ortamına getiren özel çözüm Yapı Tasarımı Kavramsal tasarımdan, mekan çalışmasına, uygulama çizimlerinden, fotoğraf gerçekliğinde görselleştirmeye, yapı tasarımı sürecinin her aşamasında kullanılabilecek çözümler Autodesk Revit: Parametrik yapı bilgi sistemi tabanlı mimari tasarım ve projelendirme yazılımı Autodesk Architectural Desktop: AutoCAD tabanlı mimari tasarım ve projelendirme yazılımı Autodesk Architectural Studio: Eskiz, kütle çalışması, iletişim, işbirliği, proje kontrolü ve sunum yazılımı. İnşaat ve Arazi Uygulamaları Otoyol tasarımından, baraj inşaatına, hafriyat hesabından, sulama projesine, tüm arazi uygulamalarında kullanılabilecek çözümler. Autodesk Land Desktop: Arazi ve inşaat uygulamaları yazılımı Autodesk Civil Design: Yol, otoyol, kanal, vb. inşaat uygulamaları yazılımı Autodesk Survey: Arazi ölçümlerini işleme yazılımı Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Haritacılık Masaüstü GIS uygulamalarına, Internet kullanımı, sahada mobil çalışma olanakları ve kurumsal boyut ekleyen çözümler. Autodesk Map: Masaüstü GIS ve haritacılık yazılımı Autodesk MapGuide: Web tabanlı GIS yazılımı Autodesk OnSite Enterprise: Mobil GIS yazılımı Autodesk Envision: GIS görüntüleme yazılımı Autodesk Raster Design: Raster görüntü işleme ve raster/vektör çevirim yazılımı Autodesk GIS Design Server: Oracle tabanlı kurumsal GIS sunucusu Autodesk Map Series: Autodesk Map, Autodesk Raster Design ve Autodesk OnSite'tan oluşan, haritacılık ve GIS yazılım grubu Genel Tasarım ve Çizim AutoCAD: Genel amaçlı 3B bilgisayar destekli tasarım platformu AutoCAD LT: Genel amaçlı 2B bilgisayar destekli tasarım ve çizim yazılımı Volo View: Çizim görüntüleme yazılımı Autodesk OnSite View: Mobil cihazlarla tasarım verilerini sahada işleme yazılımı Autodesk VIZ: 3B modelleme, görselleştirme ve canlandırma yazılımı Autodesk Raster Design: Raster görüntü işleme ve raster/vektör çevirim yazılımı mekanik iletişim adı belirtildiği sürece yazılardan alıntı yapılabilir. Reklamların sorumluluğu şirketlerine, yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. mekanik iletişim aylık olarak yayımlanır ve 1000 adet basılır. Sahibi: SAYISAL GRAFİK SANAYİ ve TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ adına, M. Erol Parmakerli Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Bülent Görücü Grafik Tasarım: / Renk Ayrımı: KROS GRAFİK / Baskı: ELİT OFSET İnönü Cad. 75/3 Gümüşsuyu İstanbul Tel: Faks: Mahatma Gandi Cad. 50/5 GOP Ankara Tel: Faks: Yıl: 2 / Sayı: 8 2

3 AutoCAD Mechanical 6/2004 de Lineer, Radyal ve Çap Ölçülendirmesi I AutoCAD Mechanical, nesnelerin ölçülendirilmesini hızlandıran ve AutoCAD in ölçülendirme özelliklerine yeni yetenekler katan ölçülendirme işlevlerini içerir. Bu ipucunda, Power Dimensioning komutu ile ölçülendirmenin nasıl yapılacağını göreceğiz. 1. POWER_DIMENSIONING_1.DWG dosyasını deki Destek bölümünden sabit diskinize indirin ve AutoCAD Mechanical ile açın. Power Dimensioning diyalog kutusu açılır. OK ile devam edin. 2. Aşağıdaki görünüşe ZOOM komutu ile yaklaşın. (Single) Specify first extension line origin or [Angular/Options/Baseline/Chain/Update] <Select>: P3 noktasını işaretleyin. Second extension line origin: P4 noktasını işaretleyin. Specify dimension line location or [Options/Pickobj]: Ölçüyü aşağıda gösterildiği gibi çizime yerleştirin. 3. AMPOWERDIM komutunu çalıştırın. (Single) Specify first extension line origin or [Angular/Options/Baseline/Chain/Update] <Select>: P1 noktasını işaretleyin. Second extension line origin: P2 noktasını işaretleyin. Specify dimension line location or [Options/Pickobj]: Ölçüyü aşağıda gösterildiği gibi çizime yerleştirin. Power Dimensioning diyalog kutusu açılır. OK ile devam edin. Aynı şekilde, P4-P5, P5-P6 ve P6-P7 noktalarını işaretleyerek gerekli ölçüleri tanımlayın. Ölçüler aşağıdaki gibi çizime yerleştirilir. 3

4 4. Üst görünüşe ZOOM komutu ile yaklaşın. 5. AMPOWERDIM komutunu yeniden çalıştırın. (Single) Specify first extension line origin or [Angular/Options/Baseline/Chain/Update] <Select>: P1 noktasını işaretleyin. Second extension line origin: P2 noktasını işaretleyin. Specify dimension line location or [Options/Pickobj]: Ölçüyü aşağıda gösterildiği gibi çizime yerleştirin. P6 noktasını işaretleyin. (Baseline) Specify next extension line origin or [Chain/Single/New]: ENTER (Baseline) Specify next extension line origin or [Chain/Single/New]: P7 noktasını işaretleyin. (Baseline) Specify next extension line origin or [Chain/Single/New]: ENTER (Baseline) Specify next extension line origin or [Chain/Single/New]: ENTER Ölçüler temel çizgi ölçülendirmesine göre çizime aşağıdaki gibi yerleştirilir: Power Dimensioning diyalog kutusu açılır. OK ile devam edin. (Single) Specify first extension line origin or [Angular/Options/Baseline/Chain/Update] <Select>: Baseline seçeneğini işaretleyin. Second extension line origin <Select>: Devamı gelecek sayıda. Autodesk Mechanical Desktop 6/2004 de Sahnelerin (Scenes) Oluşturulması Autodesk Mechanical Desktop ile modellenen montajlar, sahne (scene) ortamında patlatılır ve patlatılmış olarak teknik resim görünüşleri alınabilir. Sahneler ile ilgili özellikleri iki bölüm halinde inceleyeceğiz. 1. SAHNELER_1.DWG dosyasını deki Destek bölümünden sabit diskinize indirin ve içindeki dosyayı Autodesk Mechanical Desktop ile açın Browser penceresinde, Scene ile sahne moduna geçin. Browser penceresinin arka planında sağ tuşa basın ve menüden New Scene işaretleyin. Komut satırında çıkan ifadeyi ENTER ile geçin. 4

5 5. Create Scene diyalog kutusunda sahne ismi olarak PATLATILMIŞ girin. 21. Parça üzerine gelen eksenlerinden Z bölümünü işaretleyin ve komut satırından -140 girin. ENTER ile devam edin. 6. Scene Explosion Factor altındaki değeri 0 olarak girin ve OK ile devam edin. Montaj belirtilen değer ile otomatik olarak patlatılır Yeniden ENTER düğmesine basın ve komuttan çıkın. Tekerleğin ve aksın yeri aşağıdaki gibi olacak. 24. Şimdi de eksenleri ekleyelim. Eksen Çizgileri Eklemek 7. Scenes araç çubuğundan New Tweaks işaretleyin ve yukarıda gösterildiği gibi AXLE_SUP_1 parçasını seçin İlk olarak komut satırından, R ile eksenlerin görünüp görünmeyeceğini ayarlayacağız. Create Trails? sorusuna No yanıtını verin ve ENTER ile devam edin. Parça üzerine gelen eksenlerinden Y bölümünü işaretleyin ve komut satırında değer olarak -100 girin ve ENTER ile devam edin. İlgili parça 100 birim sağa kaydırılır. 1. Scenes araç çubuğundan Create Trail işaretleyin. Aşağıdaki gibi deliğin üst kenarını seçin. Trail Offsets diyalog kutusunu OK ile geçin. 2. Aynı işlemi diğer üç delik için de tekrarlayın. Modelimiz aşağıdaki gibi olacak Şimdi de +Z bölümünü işaretleyin ve komut satırında değer olarak 15 girin ve ENTER ile devam edin. ENTER ile komuttan çıkın. Browser penceresinde, AXLE_SUP_2 parçasını seçin ve sağ tuş menüsünden New Tweak işaretleyin. Parça üzerine gelen eksenlerinden Y bölümünü işaretleyin ve komut satırından -225 girin. ENTER ile devam edin. İlgili parça 225 birim sola kaydırılır. 3. CBUSHING_2 parçasına eksen çizgisi ekleyin. Geometri olarak burcun sağ taraftaki dairesel kenarını işaretleyin. Diyalog kutusunu aşağıdaki gibi doldurun Şimdi de +Z bölümünü işaretleyin ve komut satırında değer olarak 15 girin ve ENTER ile devam edin. ENTER ile komuttan çıkın. Browser penceresinde, WHEEL_1 ve AXLE parçalarını CTRL tuşunu kullanarak birlikte işaretleyin ve sağ tuş menüsünden New Tweak işaretleyin. Parça üzerine gelen eksenlerinden +X bölümünü işaretleyin ve komut satırından 65 girin. ENTER ile devam edin. Komuttan çıkmayın. 5

6 4. Browser arka planında sağ tuşa basın ve menüden New Scene işaretleyin. 5. Komut satırında çıkan ifadeyi ENTER ile geçin. 6. İsim olarak MONTAJLI girin ve OK ile devam edin. Montajlı olarak yeni bir sahne yaratılır: 7. Browser penceresinde, PATLATILMIŞ sahnesini çift tıklatarak aktif duruma getirin. Autodesk Inventor 6/7/8 de Kaynak Tasarımı II Autodesk Inventor un kaynak tasarımı özelliklerine, geçen sayıda kaldığımız yerden devam ediyoruz. Bu bölümde amacımız, kaynak tasarımı sonucu oluşan modellerin dokümantasyonu (teknik çizim görünüşlerinin çıkartılması). 1. KAYNAK_TASARIMI2.ZIP dosyasını deki Destek bölümünden sabit diskinize indirin ve içindeki dosyaları boş bir dizine yerleştirin. 2. START_WELDMENT.IDW dosyasını Autodesk Inventor ile açın. 3. Browser penceresindeki montaj sayfasına çift tıklayın. 4. Base View komutunu çalıştırın. File olarak Final_Weldment.iam dosyasını işaretleyin. Orientation, Right olsun. Weldment altından Assembly seçin ve ölçeği de 1:4 yapın. Aşağıdaki gibi görünüşü sayfaya yerleştirin. 6. Inventor panelinden Drawing Annotation bölümüne geçin. 7. Baloon All komutunu çalıştırın. 8. İzometrik görünüşü seçin ve diyalog kutusunu OK ile geçin. 9. Parts List komutunu çalıştırın ve izometrik görünüşü seçin. Parça listesini aşağıdaki gibi çizime yerleştirin. 5. Inventor panelinden Projected View komutunu çalıştırın. İlk görünüşü işaretleyin ve sağ, üst ve izometrik görünüşleri aşağıdaki gibi tanımlayın. 6

7 10. Inventor panelinden Drawing Views bölümüne geri dönün. 11. kaynak sayfasına geçin. 12. Base View komutunu çalıştırın. File olarak Final_Weldment.iam dosyasını işaretleyin. Orientation, Right olsun. Weldment altından Welds seçin ve ölçeği de 1:4 yapın. Diyalog kutusunda Options bölümüne gidin ve orada Weld Annotations seçeneğini aktif duruma getirin. 13. Aşağıdaki gibi görünüşü sayfaya yerleştirin. 15. İzometrik görünüşü çift tıklayın ve diyalog kutusunun Options bölümünden Model Weld Symbols seçeneğini işaretleyin. OK ile devam edin. 16. Modelde tanımlanan kaynakların sembolleri görünüşe yerleşir. 14. Inventor panelinden Projected View komutunu çalıştırın. İlk görünüşü işaretleyin ve sağ, üst ve izometrik görünüşleri aşağıdaki gibi tanımlayın. AutoCAD Mechanical 6/2004 de Power Dimensioning Komutunun Kullanımı Power Dimensioning : Lineer, Radyal ve Çap Ölçülendirmesi AMPOWERDIM, lineer, radyal ve çap ölçüler yaratmak için kullanılan ve ölçüleri en az adımda yerleştirmenizi sağlayan bir ölçülendirme komutudur. AMPOWERDIM, seçilen noktaya göre otomatik olarak ölçülendirme tipine (yatay, düşey, hizalı) karar vermektedir. Ayrıca, uzunluk kenetlemesi ile çiziminizdeki ölçülerin düzenli görünmelerini sağlamaktadır. Eğer yerleştirilecek ölçü, çizimdeki başka bir ölçünün üzerine geliyorsa, AMPOWERDIM ne yapılacağını önerir. Power Komutları (Power Commands), ölçülendirmeler üzerinde kullanılabilir. Temel çizgi (baseline) ya da sürdür (chain) ölçülendirmesi, AMPOWERERASE sonrasında yeniden ayarlanır. AMPOWERDIM komutunu çalıştırdığınızda, aşağıdaki mesaj karşınıza çıkar: (SINGLE) First extension line origin or [Angular/Options/Baseline/Chain/Update] <Select>: Burada ölçülendirilecek nesnenin başlangıç ve son noktası işaretlenir. Diğer seçenekler şunlardır: Lineer ölçülendirmede, nesnenin başlangıç ve son noktaları tanımlanır. Nesne kenetlemeler ile noktalar işaretlenir. Angular: Açısal bir ölçü yaratılır. Options: Power Dimensioning diyalog kutusu açılır. Baseline: Temel çizgi ölçülendirme tipi ile ölçüleri yerleştirmek için kullanılır. Chain: Sürdür ölçülendirme tipi ile ölçüleri yerleştirmek için kullanılır. Update: Ölçüleri güncelleştirir. 7

8 Select: Bir nesne seçmeniz istenir. Bir doğru, bileşik doğru, yay ya da çember seçebilirsiniz; seçilen nesne ölçülendirilir. Eğer seçilen nesne yay ya da çember ise, bunlara özgü ölçülendirmeler sunulur. Select seçeneğini seçtiğimizi düşünelim. Bir doğru parçası seçildikten sonra, aşağıdaki mesaj çıkar: Place dimension line [Options/Pickobj]: Ölçünün yeri sorulur. Burada, uzunluk kenetlenmesi söz konusudur. Ölçü konturdan belirli bir mesafeye kenetlenir ve rengi değişir. Bu mesafe ayarlanabilir bir uzunluktur. Options ile ölçü seçenekleri bir diyalog kutusu yardımıyla sunulur: düğmesi ile bir liste aracılığıyla hazır tanımlı ölçü yazısı formatlarına ulaşılır. : Virgülden sonra 8 basamaklı olarak ölçü değeri gösterilir. : Ölçü yazısının virgülden sonraki basamak sayısı saptanır. Basamak sayısı, yukarı ok ile artırılır, aşağı ok ile de azaltılır. : Tanımlanan özellikler, çizimde bulunan bir ölçüye uygulanır. Önce ölçü seçilir ve sonra bir diyalog kutusu yardımıyla hangi özelliklerin ölçüye uygulanacağı saptanır: Bu diyalog kutusunda ölçünün konumu seçilir. Power seçeneği varsayılan (default) değerdir. Eğer Rotated seçeneğini seçerseniz, ölçü çizgisi için bir açı tanımlamanız istenir. Açıyı iki noktayı işaretleyerek ya da bir açı girerek saptayabilirsiniz. Ölçünün yerini dinamik olarak saptarken, ölçü, nesnenin konturundan belli bir uzaklıkta sabit lenir ve rengi değişir. Mesafe kenetlenmesinin varsayılan (default) değeri 12 birim e ayarlanmıştır. Bu değer, Distance bölümünden değiştirilir. Pick object contour < seçeneği, ölçünün seçilen bir nesneden tanımlı uzaklıkta yerleştirilmesini sağlar. Ölçünün konumu tanımlandıktan sonra Power Dimensioning diyalog kutusu açılır: : Çizimde varolan bir ölçü seçilerek, o ölçünün özellikleri kopyalanır. Ölçünün seçilmesinden sonra, bir diyalog kutusu yardımıyla, kopyalanacak özellikler belirlenir. Bu diyalog kutusu Apply to seçeneğinde çıkan ile aynıdır. ve düğmeleri, ölçülere sırasıyla geçme ya da tolerans bilgileri eklemek için kullanılır. Toleransların alt ve üst değerlerini tanımlayabilirsiniz. düğmesini kullandığınızda, değişik tolerans tiplerini içeren bir diyalog kutusu açılır. Geçmeler de diyalog kutuları yardımıyla tanımlanır. Power Dimensioning diyalog kutusundaki Geometry bölümü ölçünün geometrisi ile ilgili bilgiler içerir: General bölümünde ölçünün genel özellikleri tanımlanır: : Ölçünün metrik değeri ve köşeli parantez içinde inç değeri görüntülenir. : Ölçü yazısının altı çizilir. : Ölçü yazısı bir dikdörtgenin içine yazılır. : Ölçü yazısına eklenebilecek bazı özel karakterler görüntülenir ve buradan seçilir. Buradaki grafik bölümde, fareniz ile ölçünüzün geometrik özelliklerini ayarlayabilirsiniz. Units bölümü ise birimler ile ilgili özellikleri içerir: Devamı gelecek sayıda. 8

9 Autodesk Mechanical Desktop 6/2004 de Sahneler (Scenes) Sahneler, montaj modellerin dokümante edilebilmesi için hazırlanan görünüşlerdir. Sahnelerde, montaj modeller otomatik olarak patlatılabilir, parçaların konumları değiştirilebilir, eksen çizgileri yaratılabilir. Sahne yaratma, montajın teknik resim görünüşlerinin oluşturulmasına, dokümante edilmesine yönelik olarak kullanılır. Sahneler, Desktop Browser penceresinde, Scene bölümünde yer alır. Model ile sahneler arasında ilişkisellik vardır. Modelde yapılan değişiklikler, sahnelere otomatik olarak yansır. Şöyle düşünebilirsiniz; model bölümü, parçaların ve montajların modellenmesine yönelik; sahne bölümü, montajların dokümantasyonuna hazırlık ve teknik çizim bölümü ise, montajların teknik çizim görünüşlerinin sahneler kullanılarak alınmasına yöneliktir. Yeni Sahne Yaratmak ASSEMBLY > SCENE > NEW SCENE ya da AMNEW komutu montaj modelden bir sahne yaratmak için kullanılır. Mechanical Desktop da, sahne yaratılmadan önce, Desktop Browser da No Scenes Exist yazısı görülür. AMNEW komutu ile yeni sahne yaratılırken ilk olarak aşağıdaki seçenekler komut satırında görünür: Enter an option [Convert/Instance/Part/Scene/subAssembly] <Instance>: _SCENE Specify target assembly name or [?] <ASSEMBLY_FINI,SHED>:? girilirse, bir diyalog kutusu yardımıyla, çizimde bulunan montaj ve alt montajlar görünür. Sahnesi yaratılacak olan montaj/alt montaj buradan işaretlenir. MDT, sadece bu montaj ya da alt montajın sahnesini yaratır. Yani, seçilen montaj/alt montaj hangi bileşenlerden oluşuyorsa, onlar görüntülenir. Bundan sonra Create Scene diyalog kutusu açılır: Auto Explode altında ise sahnenin tümünü etkileyecek patlatma faktörü tanımlanır. Auto Explode altındaki değere göre sahnenin ön görüntüsü ekranda çıkar. Patlatma değerinin değiştirilmesi sonucunda bu değişim ön görüntüye otomatik olarak yansır. Sahnenin tanımlanmasından sonra, Desktop Browser penceresinde, sahneyi oluşturan parçalar isimleriyle listelenir. Bir parçanın seçilmesi ve sağ tuşa basılması ile kullanılabilecek özellikler çıkar: Visible seçeneği ile, sahnede görünmesi istenmeyen parçalar/alt montajlar gizlenir. Dikkat edilirse, alt montajların altında da bunları oluşturan parçalar listelenir. Aynı seçenekler buradaki parçalar için de geçerlidir. Eğer çizimde birden fazla sahne tanımlanmış ise, istenen sahne çift tıklatılarak aktif duruma getirilir. Diğer sahneler grileşir ve ancak aktif sahne üzerinde işlem yapılabilir. Sahne Kopyalamak AMCOPYSCENE (ASSEMBLY > SCENE > COPY SCENE)komutu ile daha önceden tanımlanmış olan bir sahne seçilir ve bunun kopyası yaratılır. Yeni sahneye isim verilir ve patlatma faktörü tanımlanır. Patlatma faktörü, montajı oluşturan parçalar arasında patlatma sonucunda oluşacak olan uzaklığı tanımlar. Parçalar, montajlanma biçimlerine (sınırlamalara) bağlı olarak konum değiştirir. Kesit Görünüşlerde Parçaların Kesilmesinin Engellenmesi AMSUPPRESS komutu (ASSEMBLY > SCENE > SUPPRESS SECTIONS) ile Montaj modellerin kesit görünüşleri alınırken, istenen parçaların kesilmesi engellenebilir. Böylece, bunlar kesilmez ve orijinal durumlarıyla görünüşte yer alır. Kesit görünüşlerde parçaların kesilmesinin engellenmesi Instance Suppression diyalog kutusu yardımıyla gerçekleştirilir: Burada, Target Assembly hedeflenen montaj/alt montajı gösterir ve altında da sahne ismi vardır. Buraya istediğiniz sahne ismini girebilirsiniz. Parçalar listeden seçilir ve Suppress düğmesi ile, kesit görünüşlerde kesilmeleri engellenir. Unsuppress düğmesi ise, kesilmeleri engellenen parçaların yeniden kesilebilmelerini sağlar. 9

10 Patlatılmış Görünüşler Daha önce de bahsettiğimiz gibi, sahneler ile çalışırken patlatılmış görünüşler oluşturabiliriz. Patlatma miktarı, patlatma faktörü tarafından belirlenir ve parçalar, istenen uzaklık ile birbirinden ayrılır. İki farklı patlatma faktörü vardır. Bunlardan ilki sahnedeki tüm parçaları etkiler. Buna sahne patlatma faktörü diyoruz. Diğer ise, sadece seçilen tek bir parçayı etkileyen parça patlatma faktörüdür. Sahne Patlatma Faktörü Sahne patlatma faktörü, bir sahnedeki tüm parçaları etkiler ve parçalar, tanımlanan sınırlamalara bağlı olarak, girilen patlatma faktörü kadar yer değiştirir. Bir sahnenin patlatma faktörünü değiştirmek için Desktop Browser penceresinde, ilgili sahneyi işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Edit komutunu çalıştırın. Edit Scene diyalog kutusu açılır. Küresel semboller ilerleme ve döndürmenin olanaklı olduğunu gösterir. Koni şeklindeki semboller ise sadece ilerlemeye izin verir. Uzunluk ve açı bilgilerini Power Manipulator diyalog kutusu yardımıyla girebilirsiniz. Browser da yer değiştirme ikonları işaretlendikten sonra, grafik ekranda, yer değiştirmeler vektörler ile görüntülenir. Edit Scene diyalog kutusunda Lock Position ile sahnede bileşenlerin konumları sabitlenir. Synchronize Visibility With Target Assembly düğmesi yardımıyla, bileşenlerin model kısmındaki görünümleri ile sahnedeki görünümleri aynı duruma getirilir. Not: Model kısmında parçanın görünümü değiştiğinde, bu değişiklik otomatik olarak sahneye yansımaz. Scene Explosion Factor altına patlatma faktörü girilir ve sahne otomatik olarak güncellenir. Parça Patlatma Faktörü AMXFACTOR komutu (ASSEMBLY > EXPLODED VIEWS > PART EXPLOSION FACTOR) ile sahnedeki tüm parçalar değil, sadece seçilen parça girilen değer kadar, bağlı olduğu (sınırlandırıldığı) parçadan uzaklaşır. Parçalara ayrı ayrı patlatma değeri verilebilir. En kolay yol Desktop Browser penceresinden istenen parçayı işaretlemek ve sağ tuş menüsünden Explode Factor komutunu çalıştırmaktır. Patlatma değeri bir diyalog kutusu yardımıyla tanımlanır ve model otomatik olarak güncellenir. Ayrıca, yapılan patlatma, Desktop Browser de bir ikon ile gösterilir. Bunun üzerine gelinir ve sağ tuşa basılırsa, Edit ile patlatma değeri değiştirilir, Delete ile de parça üzerinde tanımlanmış olan patlatma faktörü silinir. Sahnelerin Düzenlenmesi AMTWEAK komutu (ASSEMBLY > EXPLODED VIEWS > NEW TWEAK), sahnelerde yer alan parçaların konumları ve yerleşimlerini değiştirmek amacıyla kullanılır. İstenen parça seçilir ve 3D Manipulator komutu çalışır. 3D Manipulator u kullanarak bileşenlerin yerlerini değiştirebilir ve onları döndürebilirsiniz. Yer değiştirmelerin düzenlenmesi için, Brwoser den ikon işaretlenir ve sağ tuş menüsünden Edit seçilir. Edit Tweak diyalog kutusu açılır. Yer değiştirmeleri Browser den ya da AMDELTWEAKS komutunu kullanarak silebilirsiniz. Yapılan işlemler Browser de ikonlar ile gösterilir. Üç çeşit yer değiştirme patlatma, hareket ve döndürme ikonu vardır. Bileşenin sahne içinde her hareketi ile yer değiştirme ikonu yaratılır; ancak yeni tanımlanan yer değiştirme, daha önce tanımlanmış olanla aynı yönde ise, bu durumda, aradaki fark öncekine eklenir ve yeni yer değiştirme ikonu tanımlanmaz. Eksen Çizgileri Tanımlamak AMTRAIL komutu (ASSEMBLY > EXPLODED VIEWS > CREATE TRAIL) ile sahnede yer alan parçalara eksen çizgileri eklenebilir. Eksen çizgileri, parçanın montajdaki orijinal konumunu belirtmek amacıyla kullanılır. Eksen çizgisinin atanacağı parça seçilir ve istenen eksen çizgisi, Trail Offsets diyalog kutusu yardımıyla tanımlanır: AMTWEAK komutu çalıştırıldıktan sonra ilk olarak yer değiştirilmesi istenen bileşen(ler) seçilir; bundan sonra 3D Manipulator un yerleşeceği pivot (referans) noktası tanımlanır. 10

11 Eksen çizgsinin tanımlanmasında iki konum için öteleme bilgileri girilir. Bunlardan ilki, parçanın o anda bulunduğu konumu, diğeri de montajlanmış konumudur. Her iki durumda da Distance seçeneği, parça üzerinde işaretlenen nokta ile eksen çizgisinin son noktası arasındaki ötelemeyi ifade eder. Over Shoot ile eksen çizgisi işaretlenen notkanın ötesine ya da parçanın dışına taşar; Under Shoot seçeneği de, eksen çizgisinin, seçilen noktaya ne kadar yaklaşacağını tanımlar. Parçanın konumu, AMTWEAK komutuyla değiştirilmişse, eksen çizgisi bu bilgiyi de dikkate alır. AMDELTRAIL komutu ile, seçilen eksen çizgileri silinir. AMEDITTRAIL ile de, seçilen eksen çizgileri düzenlenebilir. Eski Sürümlerle Yaratılan Sahnelerin Tanıtılması Mechanical Desktop un önceki sürümlerinde sahnelerin patlatılmasında parametrik yöntem kullanılıyordu. Parametrik yöntemde, patlatma ve yer değiştirmeler ilk bileşenden başlanarak son bileşene kadar adım adım hesaplanır. Bu yüzden, parametrik yöntemde, Browser penceresinde yer alan parçaların sıralamasının değiştirilmesi, patlatmayı da etkiler. Yeni varyasyonel yöntem sayesinde, montaj sıralamasına bağlı olmadan bileşenler patlatılır. Mechanical Desktop un önceki sürümleriyle yaratılan sahneler otomatik bir şekilde - varyasyonel yönteme göre - dönüştürülmezler. Eski sahne, parametrik yöntemi kullanmaya devam eder. Yeni AMMIGRATESCENE komutu ile eski sahneler güncelleştirilir. Autodesk Inventor 6/7/8 de Standart Parçalar Kütüphanesi Autodesk Inventor makina imalatında çokça kullanılan standart parçalar içermektedir. Standart parçalar kütüphanesinden seçilen standart parçalar, montaj ortamına alınır. Montaja yerleştirilen standart parçalar, IPT uzantılı dosyalar olarak sabit diske kaydedilir. Standart parçalar kütüphanesi kataloglardan oluşur. Bu kataloglar ağaç yapısı şeklinde sıralanmıştır. Standart parçalar kütüphanesine ulaşmak için, öncelikle bir montaj dosyasının (.IAM) açılması gerekiyor. Bir montaj dosyası açın. Browser penceresinin üst tarafından, Model düğmesine basın ve menüden Library seçin. İstediğiniz standart parça tipini seçin. En sonunda istenilen standart parçanın fiziksel özellikleri çıkar: Şimdi, Browser penceresinde standart parçalar kütüphanesi açılır. Standard Parts a basarsanız ilk olarak standart parça tipleri listelenir: Standart parçaya bağlı olarak, ebatlar seçilir. En altta, standart parçanın tanımı yer alır. Onun yanında da Edit düğmesi vardır. Bu düğmeye bastığınızda, o standart parçanın tablosu açılır: 11

12 Seçtiğiniz standart parçayı, resmin üzerine gelip, sol tuşa basılı tutarak, çizim ekranında sürükleyebilirsiniz. Not: Bu özellik sadece Autodesk Inventor 8 için geçerlidir. Library penceresinin üst tarafında değişik komutlar yer alır: Burada değişik versiyonları listelenmiştir. Kendi istediğiniz boyutları da tanımlayabilirsiniz. Bunun için, yerleştirmek istediğiniz yerdeki sırayı seçin ve sağ tuş menüsünden Insert ile yeni bir versiyon tanımlayın: Bu komutları kullanarak, arama yapabilir, en çok kullandığınız parçaları bir araya toplayabilir, penceredeki parçaların ikonlar ile görüntülenmesini sağlayabilirsiniz. Autodesk Inventor 8 (Autodesk Inventor Series 8) için Service Pack 1 Autodesk, Autodesk Inventor Series 8 içindeki Autodesk Inventor 8 için uygulanacak olan yeni bir yama yayımladı. Autodesk Inventor 8 (Autodesk Inventor Series 8) Service Pack 1 i adresindeki Destek bölümü altından indirebilirsiniz. Inventor8_ais_SP1.exe dosyası yaklaşık 14.6 MB dır. Autodesk Mechanical Desktop 2004 DX (Autodesk Inventor Series 8) için Service Pack 1 Autodesk, Autodesk Inventor Series 8 içindeki Autodesk Mechanical Desktop 2004 DX için uygulanacak olan yeni bir yama yayımladı. Autodesk Mechanical Desktop 2004 DX (Autodesk Inventor Series 8) Service Pack 1 i adresindeki Destek bölümü altından indirebilirsiniz. Mdt2004DX_ASI8_swl_SP1.exe dosyası yaklaşık 2.87 MB dır. Autodesk Mechanical Desktop 2004 (Autodesk Inventor Series 7) için Service Pack 3 Autodesk, Autodesk Inventor Series 7 içindeki Autodesk Mechanical Desktop 2004 için uygulanacak olan yeni bir yama yayımladı. Autodesk Mechanical Desktop 2004 (Autodesk Inventor Series 7) Service Pack 3 ü adresindeki Destek bölümü altından indirebilirsiniz. 12 Bu yamayı Service Pack 1, Service Pack 2a uygulanmış ya da uygulanmamış olan tüm sürümler için kullanabilirsiniz. Mdt2004_ASI7_swl_SP3.exe dosyası yaklaşık 11.5 MB dır. AutoCAD Mechanical 2004 DX Service Pack 1 Autodesk, AutoCAD Mechanical 2004 DX için uygulanacak olan yeni bir yama yayımladı. AutoCAD Mechanical 2004 DX desk Service Pack 1 i adresindeki Destek bölümü altından indirebilirsiniz. Acm2004DX_swl_SP1.exe dosyası yaklaşık 2.82 MB dır. Autodesk Inventor 8 de, montaj ortamında bileşenlerin daha hızlı seçilmesi Autodesk Inventor 8 de montaj modelleme ortamında, bileşenleri değişik kriterlere göre seçmek için bazı özellikler sunulmuştur. Browser penceresinde, bir parça seçilip sağ tuş menüsüne girildiğinde, Component Selection bölümü görülür. Burada, değişik seçenekler vardır. Constrained To : Seçilen parça başka bir parça ya da parçalara montaj sınırlamaları ile konumlandırılmışsa, bu seçenek tüm bu parçaların tek bir seferde seçilmesini sağlar.

13 Component Size : Bu seçenek seçildiğinde, ufak bir kutucuk açılır: Browser penceresinde, bir parça seçilip sağ tuş menüsüne gidildiğinde, Isolate komutunu göreceksiniz. Bu komut, seçtiğiniz parça ya da parçaların dışında kalanları gizler. Bu kutucukta, seçilen parçanın büyüklüğü gösterilir. Küçük-eşit ya da büyük-eşit kriterlerini kullanarak, seçilen parçadan küçük ya da belirtilen değerden daha büyük parçaların tümünün tek bir seferde seçilmesi sağlanır. Component Offset : Seçilen parçanın çevresinde bir dikdörtgen prizma gösterilir. Bir kutucuk açılır ve buradaki değer, prizmanın büyüklüğünü belirtir. Autodesk Inventor 5.3/6/7/8 de, teknik resim ortamında kesit görünüşler tanımlanırken belirtilen parçaların kesilmesini önlemek Autodesk Inventor da montajların kesit görünüşlerini üretirken, standart parçaların ya da herhangi bir parçanın kesilmesini önlemek istiyorsunuz. Çözüm: Kesit görünüş tanımlamadan önce, kesit görünüşün türetileceği temel görünüş seçilir ve sağ tuş menüsünden Show Contents komutu çalıştırılır. Bu komut, ilgili görünüşü oluşturan tüm parçaları Browser penceresinde, o görünüş ikonunun altında listeler. Böylece, bu prizmanın içerdiği/kapsadığı parçaların tümünün tek seferde seçilmesi sağlanır. Include partially contained seçeneği işaretlendiğinde, kısmi olarak bu prizmanın içine giren parçalar da seçilir. Sphere Offset : Component Offset ile benzerdir. Sadece, bu seçenekte bir küre çıkar ve bu kürenin içinde kalan parçaların tümü tek bir seferde seçilir. Burada kesilmesi istenmeyen parça seçilir ve sağ tuş menüsünden Section işaretlenir. 13

14 Autodesk Inventor 5.3/6/7 de, standart parçaların kesilmemesi de bu yöntemle sağlanır. Autodesk Inventor 8 de ise, standart parçalar kütüphanesinden gelen parçaların, kesilip kesilmeyeceği, TOOLS menüsünün altındaki Application Options komutu ile çıkan diyalog kutusunun Assembly bölümü altından kontrol edilir. Buradaki, Section Standard Parts seçeneği seçili değilse, standart parçalar kesit görünüşlerde kesilmezler. Autodesk Inventor 5.3/6/7/8 de dosyalara notlar eklemek Autodesk Inventor, Mühendisin Not Defteri (Engineer s Notebook) adıyla bir grafik ara yüz içermektedir. Bu grafik ara yüz sayesinde, Autodesk Inventor dosyalarına notlar eklemek, bunları dosyalarda saklamak ve tasarım grubunun üyeleri arasında bilgilerin paylaştırılmasını sağlamak olanaklı duruma gelmektedir. Autodesk Inventor dosyalarına parça (IPT) ve montaj (IAM) dosyalarında notlar eklenebilir. 1. Parça dosyalarına notlar eklemek: Browser penceresinde, notu bağlamak istediğiniz unsuru ya da parçanın kendisini işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Create Note komutunu çalıştırın. Modelin görüntülendiği pencere üzerine gelinip, sağ tuş menüsü çalıştırıldığında, modele değişik açılardan bakmanızı sağlayan komutlara ulaşabilirsiniz. Notebook Panel deki komutları kullanarak, yeni açıklama notları tanımlanabilir. Ayrıca, Arrow komutuyla, not yazısına öncü doğrular ekleyebilirsiniz. Not penceresini FILE menüsünün altından Close komutu ile kapatabilir ve modelleme ortamına dönebilirsiniz. Tanımladığınız not, çizim ekranında ufak bir sembolle gösterilir. Not: Tanımlayacağınız not, bağladığınız unsur ya da parçaya ait olarak gösterilir. Unsura bağladığınızda, eğer o unsur silinirse, not da silinecektir. Eğer, notun silinmesini istemiyorsanız, TOOLS menüsünün altından, Application Options komutunu çalıştırın. Diyalog kutusunda, Notebook bölümüne gidin. Burada, Keep notes on deleted objects seçeneğini işaretleyin. Böylece, unsur silindiğinde, unsura bağlı not silinmeyecektir. Create Note komutunu çalıştırdıktan sonra, ayrı bir pencere açılır. Burada, not yazma komutları ve bir pencere görüntülenir. 2. Montaj dosyalarına notlar eklemek: Montaj dosyalarında da, notlar aynı mantık ile tanımlanır. Ya montaj ikonu seçilir ya da montajdaki parçalardan birisi seçilir ve sağ tuş menüsündeki Create Note ile not tanımlanır. Eğer montaj modelleme ortamında bir parçaya not eklerseniz, bu not montaj dosyasında saklanır ve parçanın ilgili dosyasına yansıma. Diğer yandan, not tanımlamak istediğiniz parçayı, çift tıklayarak aktif duruma getirir ve bu aşamadayken notu tanımlarsanız, not parça dosyasına da yansır. Montaj için tanımlanan notlar, Browser penceresinde bir ikonun altında listelenir. 14

15 Autodesk Inventor 8 IPT ve IAM dosyalarının AutoCAD Mechanical 2004 DX ortamında açılması ve detaylandırılması Autodesk Inventor Series 8 ile gelen yazılımlardan Autodesk Inventor 8 ile AutoCAD Mechanical 2004 DX arasında bir ilişkisellik yaratılmıştır. AutoCAD Mechanical 2004 DX içerisinde, Autodesk Inventor 8 IPT ve IAM dosyaları açılıp, bunların teknik resim görünüşleri bu ortamda oluşturulabilmektedir. Böylece, Autodesk Inventor 8 modellerinin imalat resimleri AutoCAD içerisinde çıkarılabilmektedir. AutoCAD Mechanical 2004 DX ortamına aldığınız Autodesk Inventor 8 modelleri üzerinde Autodesk Inventor ile yaptığınız değişiklikler, otomatik olarak AutoCAD ortamına yansıtılır. Autodesk Inventor 8 dosyalarını, AutoCAD Mechanical 2004 DX ortamında açmak için, AutoCAD Mechanical 2004 DX yazılımını açın. FILE menüsünün altından, New Companion File... komutunu çalıştırın. İlk olarak, AutoCAD Mechanical içerisinde kullanacağınız şablon (DWT) dosyasını seçmeniz gerekir. AutoCAD Mechanical içerisinde, Layout1 ile kağıt düzlemine geçin. DRAWING menüsünün altından Multiple Views komutu ile görünüşleri tanımlayın. Daha sonra, AutoCAD Mechanical ortamına bağlanacak Autodesk Inventor parça dosyası (IPT) seçilir. Seçilen IPT dosyası, AutoCAD Mechanical ortamında açılır. Artık, AutoCAD Mechanical komutlarını kullanarak, imalat resimlerini oluşturabilirsiniz. Not: Autodesk Inventor montaj dosyalarını (IAM) aynı yöntemle AutoCAD Mechanical ortamına almak istiyorsanız, ilk önce, boş bir IPT dosyası açın ve parça modelleme ortamında Derived Component komutu ile montaj dosyasını seçin ve IPT dosyasına yerleştirin. AutoCAD Mechanical içerisinde, New Companion File... ile bu IPT dosyası seçilir ve bunun içerdiği montaj, AutoCAD Mechanical ortamına gelir. AutoCAD, AutoCAD Mechanical, Autodesk Mechanical Desktop, Autodesk Inventor ve diğer adı geçen Autodesk yazılımları Autodesk Inc. in tescilli markalarıdır ve tüm hakları Autodesk Inc. ve lisans verenlere aittir. Adı geçen Microsoft ürünleri, Microsoft un tescilli markalarıdır ve tüm hakları Microsoft a aittir. SAYISAL GRAFİK, SAYISAL GRAFİK Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi nin tescilli markasıdır. Autodesk yazılımları için güncelleme (update), yükseltme (upgrade) ve çapraz yükseltme (cross upgrade) sürümlerini geliştirmek, üretmek, satışa çıkartmak veya satıştan kaldırmak hak ve yetkisi Autodesk Inc. e aittir. SAYISAL GRAFİK Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Autodesk yazılımlarının Türkiye Dağıtıcısıdır. Yasal güvenceniz açısından lütfen Autodesk Yazılım Lisans Sözleşmesini okuyunuz ve lisans kaydınızı SAYISAL GRAFİK Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi aracılığı ile yaptırınız. Satışta olan Autodesk güncelleme (update), yükseltme (upgrade) ve çapraz yükseltme (cross upgrade) yazılımları sadece lisans kaydını yaptırmış yasal kullanıcılara satılabilmektedir. 15