Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma"

Transkript

1 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma Mehmet Oğuzhan İlban * - Mehmet Kaşlı ** Özet: Altınoluk, potansiyel turistleri herhangi bir destinasyona yönlendiren en önemli unsurlardan biri olan, özellikle iç pazarda bilinirlik düzeyi yüksek bir destinasyon olarak ön plana çıkmaktadır. Bu noktadan hareketle bu araştırma, Altınoluk bölgesi baz alınarak yapılmış ve turizmin gelişmesini etkileyen sorunlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Altınoluk bölgesinde bir anket çalışması yürütülmüştür. Anketlerden elde edilen verilerden hareketle, Altınoluk turizminin gelişiminin önündeki sorunların çeşitli faktörler altında toplanabileceği ve bu faktörlerin, temel olarak ürün geliştirme, alt ve üst yapı, turistlere karşı tutum, güvenlik, fiyat çeşitlendirme, pazarlama ve özel sektör yatırımı konularında ortaya çıktığı belirlenmiştir. Ayrıca araştırmada, yöneticilerin demografik özelliklerine göre sorunları algılamaları arasında anlamlı farklılıklar da bulunmuştur. Anahtar Sözcükler: Altınoluk, turizm, turizm sorunları, hizmet işletmeleri. The Problems Affecting the Development of Altınoluk Tourism: A Survey in Service Businesses Abstract: Altınoluk comes into prominence as a destination with high rate of popularity, one of the most important elements, especially in domestic market, directing potential tourists to any destination. From this point of view, this study was conducted using Altınoluk area as base and, the problems affecting the development of tourism in Altınoluk were investigated. For this purpose, a survey was conducted in Altınoluk area. With respect to the data driven from the survey, it was found out that the problems of Altınoluk tourism can be gathered under various factors: These factors basically emerge in the fields such as product development, infrastructure, superstructure, the attitude towards tourists, security, price-lining, marketing and private sector. In addition, significant differences were found among the administrators perception of problems as to their demographic features. Key Words: Altınoluk, tourism, the problems of tourism, services businesses. * Yrd. Doç. Dr., Balıkesir Üniversitesi, Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu. ** Yrd. Doç. Dr., Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu. Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt 20 Sayı 1 Ocak 2011, s

2 28 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 GİRİŞ Turizm, milyonlarca etkileşimin bir arada ortaya çıktığı, kendine özgü tarihi ve dili olan ve çok sayıda insanın katıldığı bir kitle hareketi niteliği taşımaktadır (Crouch - Ritchie, 1999: 138; Hayta, 2008: 32). Turizm sektörü, dünyanın en önemli ve gelir getirici sektörlerinden biri olması dolayısıyla, 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ülke politikalarında öncelik verilen bir sektör haline gelmiştir (Gülbahar, 2009: 152). Bu durum birçok ülke, bölge, kent, yöre ve yerlerin gelişmesine yol açmış, ayrıca başta ekonomik olmak üzere, sosyo-kültürel ve siyasi değişimlere de neden olmuştur. Bu değişimler arasındaki öncelikli faktör, ekonomik etkilerin her geçen gün daha da önem kazanmaya başlaması olmuştur. Tabii ki turizm olgusunun bu yönü, destinasyonlar yani seyahat edilen yerlerdeki yönetimler tarafından da hızla anlaşılmış ve küresel ekonomide oldukça önemli gelir potansiyeli bulunan turizm sektöründen daha fazla pay alabilmek için yoğun çabalar harcanmaya başlanmıştır. Bu açıdan destinasyonların kendilerini geliştirebilmeleri ve rakiplerinden farklılıklarını ortaya koyabilmeleri gerekmektedir (İlban vd., 2008: 123). Herhangi bir ülkede veya destinasyonda çeşitli turizm ürünlerinin geliştirilmesi, turizm pazarına sunulabilecek turistik ürünlerin tek boyutlu bir yapıdan kurtarılarak çok boyutlu bir niteliğe kavuşturulması, turizm pazarının gelişmesinin ilk adımlarından biridir (Kanibir - Kaşlı, 2007:152). Alp Dağlarından sonra dünyanın oksijen oranı en yüksek yeri olan Altınoluk Bölgesi Edremit İlçesine bağlı bir belde olarak, birçok doğal ve tarihi güzelliğe ev sahipliği yapmaktadır (Güçlü, 2010: 800). 3 km uzunluğunda doğal plajın bulunduğu ve denize serbestçe girilebilme olanağına sahip olan Altınoluk sahili, günümüzde yazlık evler, siteler ve turistik tesislerle dolmuş durumdadır (İrtem - Karaman, 2004: 5). Yöre halkının "oksijen cenneti" diye adlandırdığı Altınoluk, büyük kentlerden kaçan, özellikle solunum rahatsızlığı çeken kişilerin tercih ettiği ve Türkiye de iç turizm hareketlerinin başladığı ilk yerlerden biridir. Hemen kıyısında bulunan Kaz Dağları Milli Parkı alternatif turizm olanaklarını çeşitlendirmektedir. Altınoluk un 2010 yılı itibariyle uluslararası bir çevre ödülü olan Mavi Bayrak lı 7 adet plaja (mavibayrak.org.tr, 2010) sahip olmasına rağmen Türkiye turizm sektörü içerisinde istenilen düzeylerde olduğunu söylemek pek mümkün değildir. Dünya ülkeleri arasında olduğu gibi Türkiye de de, bölgeler hatta bölge içerisindeki yöreler arasında turizm gelirleri ve turist sayıları açısından önemli farklılıklar olduğu görülmektedir (Akkılıç - Günalan, 2007: 122). Altınoluk un bağlı olduğu Edremit Bölgesinin tamamında, 2008 yılı itibariyle yabancı turist sayısı 8.550, yerli turist sayısı ise kişi olarak belirlenmiştir. Bu sayı 2008 yılında Antalya ya bağlı Alanya ilçesinde yabancı turist sayısı olarak , yerli turist sayısı olarak ise kişi iken, Muğla ya bağlı Marmaris ilçesinde yabancı turist sayısı , yerli turist sayısı ise kişi olarak ger-

3 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 29 çekleşmiştir. Yine aynı yıl diğer önemli turizm merkezlerimizden olan Denizli ye bağlı Pamukkale ilçesinde yabancı turist sayısı , yerli turist sayısı ise kişi olarak gerçekleşmiştir (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, 2009: 69-85) Türkiye nin diğer önemli turizm beldeleriyle karşılaştırıldığında özellikle yabancı turist sayısı bakımından Altınoluk un oldukça yetersiz kaldığı görülmektedir. Bu nedenle araştırmada, turizm açısından arz olanakları yeterli olmasına rağmen istenilen düzeylerde turist girişi ve gelirinin sağlanamadığı Altınoluk yöresinde, turizm sorunlarını belirlemek ve çözüm yollarını ortaya koymak amaçlanmıştır. Elde edilen bulgulardan hareketle, iç turizm pazarında bilinirlik düzeyi yüksek olan Balıkesir turizminin gelişmesi ve ülke turizmi içerisinde hak ettiği yeri alması için katkı sağlanmış olacaktır. KAVRAMSAL ÇERÇEVE Yazında, ülke ve destinasyonlarda turizmin gelişmesini engelleyen sorunlara yönelik çok sayıda araştırma yapılmıştır (Becker, 1987: ; Bozok, 1992: 40-53; Johnson, 1995: 21-28; Thompson, O Hare - Evans, 1995: ; Warnaby, 1998: 55-58; Öztürk - Seyhan, 2005: ; Tunçsiper - İlban, 2006: ; Türksoy, 2007: ; Yılmaz, 2007: ; Bilgin, 2008: ; Dickinson - Robbins, 2008: ; Akbulut, 2010: 35-54;). Bu araştırmalarda ortaya konan sorunları aşağıdaki başlıklarda özetlemek mümkündür. Tanıtım ve Pazarlama Sorunları Tanıtım ve reklam faaliyetlerinin pazar üzerindeki etkisi, potansiyel talebin fiili talebe dönüştürülememesi, ertelenmiş talebin turizm hareketlerine katılma konusunda güdülenmesi, bilgi eksikliklerinin giderilerek fiili talep yaratılmasına çalışılması ya da zaten fiili talebi oluşturanların daha fazla seyahat etmeye özendirilmesi biçiminde somutlaştırılmaktadır (Demirkol, 2004: 136). Turistik ürünlerin tüketicilere ulaştırılmasında en önemli faaliyet, pazarlama çabalarıdır. Pazarlama çalışmalarının etkin olarak yürütülemediği ülke veya bölge destinasyonlarının başarılı olması olanaklı değildir. Turistik olarak arz olanakları yeterli olmasına rağmen istenilen düzeyde turist çekemeyen destinasyonlar, en önemli sorunu pazarlama alanında yaşamaktadır. Yurtiçinde ve yurtdışında etkili şekilde tanıtılamayan destinasyonlarda, turist gelişlerinde istenilen artışlar yakalanamamaktadır. Özellikle otel işletmelerinin, pazarlama uygulamaları konusunda yetersiz ve etkisiz kalması önemli bir sorundur (Tunçsiper - İlban, 2006: 225). Etkili pazarlama faaliyetleri için kullanılabilecek yöresel turizm pazarlaması, genel pazarlama stratejileri yerine bölgesel ve şehirsel tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine, pazardaki rakiplerle mücadeleye ve kaynakların etkin kullanımına ağırlık vermektedir (Tosun - Bilim, 2004: 272). Bu noktadan hareketle, destinasyonların pazarlama faaliyetlerinde genel pazarlama stratejileri yerine yöresel

4 30 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 pazarlama stratejileri kullanılarak başarı sağlanabileceğini söylemek mümkündür. Eğitilmiş İşgücü Sorunları Hizmet işletmelerinin çoğu, gereğinden fazla sayıda personel istihdam etmekte ve turistlere sundukları hizmetlerin büyük çoğunluğunu emek-yoğun bir şekilde gerçekleştirmektedirler. Dolayısıyla turistlere sunulan hizmetin kalitesi, doğrudan personelin kalitesi ve niteliği ile yakından ilişkilidir. Nitelikli ve eğitilmiş personel istihdam eden hizmet işletmelerinde, hizmet kalitesi yükselmekte ve işletmeye gelen turistlerin sürekliliği sağlanmaktadır. Eğitilmiş işgücü arzı konusunda Türkiye de herhangi bir sorun yoktur. Orta ve yükseköğretim düzeyinde turizm sektörünün ihtiyacını karşılayacak istenilen düzeyde ve nitelikte işgücü yetiştirilmektedir (Hacıoğlu vd., 2008: 153). Ancak Turizm Tesisleri Yönetmeliğinde turizm işletmelerinin eğitilmiş işgücü çalıştırmaya zorlanması da bir başka gerçektir. Turizm işletmelerinin bu konuda daha duyarlı ve istekli olması, turistlere verilen hizmet kalitesinin artırılmasına yardımcı olacak ve memnun gönderilen turistlerin tekrar işletmeyi ziyaret etmesi mümkün olabilecektir. Alt ve Üst Yapı Sorunları Herhangi bir bölgenin turistik bir destinasyon olabilmesi için öncelikle nitelikli bir turistik ürünün bulunması gerekmektedir. Nitelikli turistik ürünün bulunduğu bir bölgenin destinasyon olabilmesi için ise altyapı (elektrik, su, iletişim, ulaşım olanakları, vb.) ile üstyapı (turistik tesisler, aktivite, alışveriş olanakları vb.) yatırımlarına ihtiyaç bulunmaktadır. Alt ve üstyapı yatırımlarının yeterli olması, herhangi bir bölgede turizm faaliyetlerinin gelişebilmesi açısından hayati önem taşımaktadır (Hacıoğlu, 1991: 23). Yapılan bir çok araştırmada (Duman - Öztürk, 2005:12; Kaşlı, 2006: 265; Akkılıç - Günalan, 2007: 125; Çakıcı vd., 2008: 87), herhangi bir destinasyonu ziyaret eden turistlerin yakındıkları konuların en başında alt ve üstyapı ile ilgili, özellikle de ulaşım ile ilgili sorunlar bulunduğu ortaya konmuştur. Hizmet Kalitesi Sorunları Turizm işletmelerinin, dolayısıyla da içinde bulundukları turistik destinasyonların bir diğer sorunu da turistlere verilen hizmetin kalitesidir. İşletmeler tarafından turistlere sunulan hizmet kalitesinde yaşanan sorunların, önemli ölçüde turistlerin tekrar ziyaret isteğini sona erdirdiği bilinmektedir (Duman - Öztürk, 2005: 13). Bu noktadan hareketle, turizm işletmelerinin turist memnuniyetini sağlamalarının, işletmelere finansman ve pazarlama maliyeti konusunda avantajlar getirebileceğini söylemek mümkündür. Turist memnuniyeti ölçümünün tüm hizmet işletmeleri tarafından dikkate alınmasını sağlamak için bazı hizmet

5 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 31 kalitesi ölçüm yöntemleri geliştirilerek işletmelerin kullanımına sunulmuştur. Çünkü hizmet kalitesi ölçülmesi, normal ürün kalitesi ölçümünden daha zordur. Hizmet kavramının kazandırdığı faydanın nicel ölçütlerle değerlendirilmesi zordur ve bu konuda birçok yöntem kullanılmaktadır. Bunlar (Eleren - Kılıç, 2007: 242); Toplam Kalite Endeksi SERVQUAL SERVPERF Kritik Olay Yöntemi Hizmet Barometresi (Linjefly) İstatistiksel Yöntemler Diğer Yöntemler, olarak özetlenebilir. Bu yöntemlerden en çok kullanılanı Parasuraman, V. A. Zeithaml ve Leonard L. Berry tarafından geliştirilen servqual ölçeğidir. Bu ölçek turist beklentileri ile verilen hizmet kalitesi arasındaki farkların tespit edilmesi ve aksaklıkların giderilmesine yönelik kullanılabilmektedir. Bir destinasyonu diğerinden ayıran pozitif bir yön, turist memnuniyeti ve sadakati açısından önemli bir performans boyutu (Avcı, 2005: 5-11) olan kalite, genel olarak tüketicinin ürün veya hizmette aradığını bulması olarak tanımlanmaktadır (Avcıkurt - Aymankuy, 2006: 281). Kalite, hizmet pazarlamasının oluşturulması için gereklidir, çünkü pazarlanan çekirdek ürün (Öztaş - Sezgin, 1998: 139) bir performans olarak görülmektedir (Murphy vd., 2000: 43). Kalitede temel yaklaşım, turistlerin tatminidir. Hizmet kalitesi, turist beklentileri ile sunulan hizmet düzeyinin denkliğinin ne derece iyi olduğunun bir ölçütü olarak ortaya koyulmaktadır (Buyruk, 2002: ). Turizm destinasyonlarının başarısında, kritik bir faktör olan yüksek kaliteli hizmet, gittikçe önem kazanmaktadır. Rakip destinasyonlardan farklılaşmanın en temel yollarından biri kaliteyle ilgili olup; düzenli bir şekilde ve daha yüksek kalitede hizmet vermektir. Fiyat, hizmet, hizmet zamanı ve yerinin aynı olduğu destinasyonlarda, farklılığı ortaya çıkaran tek arz unsuru hizmet kalitesidir. Kuşkusuz hizmet kalitesinin ne derece yüksek olduğunu belirlemek destinasyon pazarlama yöneticileri için kolay olmayacaktır. Bu nedenle ilgili yöneticilerin öncelikle, destinasyondaki hizmet kalitesinin analiz ve değerlendirilmesindeki özellikleri bilmesi ve hizmet kalitesini buna göre ölçmesi gerekmektedir.

6 32 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 Ürün Geliştirme Sorunları Destinasyon yönetim süreci, bir destinasyonda ürün geliştirmeyi ve pazarın ihtiyaçlarını karşılamayı gerektirir. Bu anlamda tesisleri yapıp, ürün ve faaliyetleri hazırlayarak pazarın oluşmasını beklemek kabul edilebilir bir yaklaşım olmayacaktır. Ürün geliştirme, satış öncesi yapılan pazarlama faaliyet ve giderlerine ilişkin çalışmaların tümüdür. Bir destinasyon, sürdürebilir olmak için gerek satın alma, gerekse ürün geliştirme ve yaratma yoluyla yeni ürünlerini geliştirip pazara sunabilmelidir. Bir destinasyonda ürüne yönelik yaklaşım, ürün ne kadar uygun olursa olsun turistlerin o destinasyona gelmesini sağlayan tek çekicilik olarak görülmemeli, devamlı geliştirilmelidir. Her destinasyon, kendine özgü kaynaklar, değerler ve gereksinimler ile benzersiz ürün karmasına sahiptir. Jamieson (2006: 8-9), destinasyon pazarlamasının başarılı olabilmesi için, bir turizm ürününde benzersiz tecrübeler ve konukseverlik arayan turistler için çekiciliğin bulunması gerektiğini söylemektedir. Bunun için her destinasyon, oluşturduğu ürün karmasına, bölgeye turisti çeken veya turistin gelmesinde önemli etkisi olan bir lider ürün dahil etmeli ve tanıtım faaliyetlerinde de lider ürün üzerine yoğunlaşmalıdır. Çünkü lider ürün, tek başına çekim gücü olan ve rakiplere göre önemli avantajlar sağlayan bir ürün çeşididir. Destinasyonun nitelik, büyüklük ve gücüne göre lider ürün çeşidi birden fazla olabilir. Bu durumda ürün karması, mevcut ürünlerin değerlendirilmesi, yeni ürün geliştirme veya mevcut ve yeni ürünlerin birlikte kullanılması ile oluşturulabilir (Atay, 2003: 94-95). Araştırma sonuçları, ürün geliştirmenin etkinlik ve hız olarak rekabet stratejilerine önemli katkılar yaptığını ortaya koymuştur. Bunun farkına varan günümüz işletmeleri, rekabet edebilir olmak için ürün geliştirme konusuna daha fazla önem vermeye başlamışlardır (Koufteros - Marcoulides, 2006: ). Bir destinasyonun rekabetçi yapıya bürünebilmesi de ürün geliştirme çabalarına bağlıdır. Özellikle son on yılda rekabetin artmasıyla hizmet işletmeleri, turistler için daha yüksek değerli ürünler ortaya koymaya çalışmaktadırlar. Bu nedenle ürün geliştirme, turistler için daha yüksek kalite ve daha düşük maliyet programlarını içermek zorundadır. Çünkü artan rekabette turistler fiyatta artış olmaksızın daha fonksiyonlu ve kaliteli ürünler istemektedir (Ibusuki - Kaminski, 2006). Ürün geliştirme aşamasında, ürün kalitesinin artırılmasında anahtar bir rol olarak, ürün geliştirme ekipleri görülmektedir. Günümüzde birçok işletme ürün geliştirmede farklı alanlardan uzmanların oluşturduğu ekiplerle çalışmaktadır. Bu ekipler daha ziyade pazarlama, araştırma ve geliştirme, imalat ve satın alma gibi konularda uzmanlaşmaktadırlar. Bu ekiplerin başarılı olabilmelerindeki en etkili yöntem ise, bilgi bütünleştirmesinin doğru yapılabilmesidir (Sethi, 2000: 1-2). Bu anlamda herhangi bir destinasyonda bulunan işletmeciler ve des-

7 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 33 tinasyon yöneticileri ürün geliştirme sürecinde, ürün geliştirme ekipleri kurarak daha etkili olabileceklerdir. Destinasyonların pazar paylarını koruyarak, sürdürülebilirliği sağlayabilmeleri ve diğer destinasyonlarla rekabet edebilmeleri için ürün geliştirme programları oluşturmaları gerekmektedir. Ürün yenileyemeyen ve geliştiremeyen destinasyonların kayıpları, kısa dönemde çok hissedilmese de uzun dönemde net bir şekilde ortaya çıkmaktadır (İlban, 2007: 29). Fiyat Çeşitliliği Sorunları Herhangi bir turistik destinasyonun turistler tarafından tercih edilmesini etkileyen en önemli faktörlerden biri, tutundurma karması elemanlarından biri olan fiyattır. Destinasyondaki alternatif farklı fiyat uygulamaları tüketici satın alma karar sürecini etkileyen ve turistik ürünün satın alınmasını kolaylaştıran en önemli etkenlerden biridir. Farklı gelir gruplarından turistik tüketicilerin ürünü satın alabilmeleri için, farklılaştırılmış ürün fiyatlarının olması gerekmektedir. Bu nedenle fiyatın satın alma karar sürecindeki hassas rolünün, destinasyon yönetimleri tarafından her zaman dikkate alınması gerekmektedir. Nicolou (2009) araştırmasında, turistlerin fiyat hassasiyetinin tatil harcamalarını etkileyen önemli değişkenlerden biri olduğunu saptamıştır. Bu araştırma, turistlerin ucuz destinasyonlarda pahalı destinasyonlara göre daha çok harcama yaptıklarını ortaya koymuştur. Bu noktadan hareketle, destinasyon yönetimlerinin bölgeyi satılabilir hale getirirken fiyatın iletişim etkisini unutmamaları ve fiyata karşı hassas olduğu saptanan turist gruplarına yönelik alternatif fiyatlı ürünler sunmaya çalışmaları gerekmektedir. Finansman Sorunları Emek yoğun bir çalışmanın ve ücret giderlerinin oldukça yüksek olduğu turizm sektöründe, işletmelerin ve destinasyonların karşılaştıkları sorunlardan bir diğeri de finansman sorunlarıdır. Finansman, destinasyon yönetiminin önemli bir sorumluluk alanıdır (Jamieson, 2006: 12). Özellikle mevsimsel özelliklere göre turistik hareketlerde değişmelerin yoğun olarak yaşandığı destinasyonlarda bu sorun daha da büyüktür. Turistik talebin dalgalı bir seyir izlemesi, işletmelerin finansal planlama yapmasını zorlaştırmakta ve işletmeler finansal krizlerle baş başa kalmaktadırlar (Kaşlı - Karataban, 2008: 145). Yöneticiler kısa vadeli çıkışlarda kaynak yaratma konusunda sıkıntı çekmektedirler. Bu nedenle finansman ve ekonomi gibi konuların işletme amaçlarına ulaşmada dikkatle değerlendirilmesi gereken konuların başında olduğunu söylemek mümkündür (Olsen vd., 1994: 3-9; Costa vd., 1997: ). Turizm işletmelerinde finansal sorunların oldukça yoğun olarak yaşanması, bu konuda birçok araştırma (Yücel, 2001; Ceylan - İlban, 2005; Torlak - Uçkun, 2005; Tunçsiper - İlban, 2005;

8 34 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 Yılmaz, 2007) yapılmasına neden olmuş ve bu çalışmalarda turizm işletmeleri KOBİ niteliğinde ele alınarak finansal sorunları ortaya konmuştur. Özel Sektör Yatırım Sorunları Hizmet işletmelerinin diğer işletmelere göre sabit sermaye yatırımlarına daha fazla ihtiyaç duymaları ve emek-yoğun çalışmak zorunda olmaları (Şenel, 2007: 12) özel sektör yatırımlarının yapılması konusunda bazı sorunlar oluşturmaktadır. Turizmin gelişmesi, tarihi bölgelere kaynak aktarımı ve yapıların denetlenmesi gibi konulardan dolayı, kamu bütçeleri artan maliyetleri (örneğin, atıkların ortadan kaldırılması vs.) karşılayamaz hale gelmektedir. Bu nedenle finansal sürdürülebilirlik güçleşmekte ve özel sektör yatırımlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Destinasyondaki eksikliklerin azaltılması ve destinasyonun pazarlanabilir bir yapıya bürünebilmesi açısından özel sektör yatırımları oldukça önemlidir (Harrison - Schipani, 2007: 194). Bu yatırımlara özellikle konaklama tesisleri ve boş zaman etkinliklerinin oluşturulduğu bölgelerde, yani eğlence, alışveriş, spor tesisleri vb. alanlarda ihtiyaç duyulmaktadır. Destinasyonun çekiciliği açısından oldukça önemli olan bu işletmelerin kurulabilmesi, sabit sermaye ihtiyacı ve turizmin mevsimsellik özelliklerinden dolayı gelişmekte olan destinasyonlar için oldukça zor görünmektedir. Bu yatırımların yapılabilmesi için ortak girişimlere ihtiyaç duyulmaktadır. Körfez Belediyeler Birliğinin ortaklaşa oluşturduğu atık su arıtma tesisi gibi tesisler bu bölgede ortak yatırım kültürünün bulunduğunu göstermektedir. Bu tür birlikteliklerle kurulacak şirketler yoluyla destinasyonların ortak ihtiyacı olan yatırımlar yapılabilecektir. Tutum ve Güvenlik Sorunları Turizm, turistik faaliyete katılan kişilerin yaşadıkları bölgeden başka bir yere seyahat etmesi ve konaklamasını içermektedir. Dolayısıyla turizm hareketine katılan bireylerin alışageldikleri bir yaşam ve kültürden farklı bir kültür ve yaşamın bulunduğu bir yere hareket etmeleri söz konusudur. Bu durum zaman zaman turistik destinasyonlarda yerel halk ile turistler arasında bir sosyal çatışmaya dönüşebilmekte ve bazen de farklı nedenlerle turistlere karşı suçlar işlenebilmektedir. Bu tür bölgelerde turizmden elde edilebilecek kazanımlar (bunlar özellikle, sosyo-ekonomik, politik, kültürel ve çevresel olarak boyutlandırılabilir), yerli halk tarafından turist, turist davranışlarının ve hatta turizm faaliyetlerinin ne kadar kabul edildiğiyle yakından ilişkilidir (Nepal, 2008: 46-47). Herhangi bir turistik bölgede turistlere karşı işlenen suçlar bir destinasyonun imajını olumsuz yönde etkileyebilmekte ve turistlerce güvenlik sorunu bulunduğu düşünülen destinasyonlara istenilen düzeyde turist gelişleri sağlanamamaktadır. (Duman - Öztürk, 2005: 15; Kaşlı, 2006: 268; İlban - Altay, 2008: 204).

9 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 35 ARAŞTIRMA YÖNTEMİ Araştırma Hipotezleri Turizmin gelişmesi, diğer destinasyonlarla rekabet edilmesi ve tercih edilen bir destinasyon olunması için gerekli birçok alternatife sahip olmasına rağmen Altınoluk istenilen düzeyde yerli ve yabancı turist ağırlayamamaktadır. Bu durum bölge turizminde öncülük eden Altınoluk un dışında diğer turizm potansiyeli olan Ayvalık, Burhaniye ve Akçay gibi destinasyonlarında gelişmesini etkileyecektir. Bu nedenle bölge turizminin en önemli destinasyonu olarak Altınoluk un turizm gelişme sorunlarının tespiti oldukça önemli görülmektedir. Araştırmanın bu temel amacına yönelik bazı hipotezler geliştirilerek sorunun farklı yönleriyle ortaya konması gerekmektedir. Bu amaçla aşağıdaki hipotezler geliştirilmiştir. Demografik özellikler, algılamaları etkileyen önemli değişkenlerdendir. Yapılan birçok araştırmada demografik özelliklerin algı ve davranışları önemli oranda etkilediği ortaya konulmuştur (Arıcı, 2002; Güven, Bakan - Yeşil, 2005; Özkaya, Kocakoç - Kara, 2006; Gürbüz, 2007). Sorun algılamalarında da demografik özelliklerin etkili olabileceği düşünülmektedir. Bu noktadan hareketle, turizmin gelişme sorunlarına yönelik yönetici algılamalarında demografik özelliklerin etkisinin ortaya konması ve farklılığa neden olan demografik özelliklerin belirlenmesiyle gelecekte destinasyonların yönetilmesinde, dolayısıyla sorunlara yönelik önleyici yaklaşımların geliştirilmesinde önemli kolaylıklar elde edilecektir. Bu bağlamda öne sürülen hipotez şu şekildedir: H 1: Hizmet sektöründe çalışan yöneticilerin demografik özelliklerine göre Altınoluk turizminin gelişmesini etkileyen sorunları algılamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar vardır. Herhangi bir konuda özellikle de güvenirliği ve geçerliği kanıtlanamamış ölçeklerin kullanılmadığı araştırmalarda ölçeğin farklı yönleriyle analiz edilmesi ve yapı geçerliğine sahip olup olmadığının belirlenmesi önem taşımaktadır. Yapı geçerliğinin ortaya konulmasında ise çok boyutlu modellerin daha anlamlı sonuçlar verdiği görülmektedir. Bu noktadan hareketle, öne sürülen ikinci hipotez şu şekildedir: H 2 : Turizmin gelişme sorunlarını, çok boyutlu bir modelle değerlendirmek daha anlamlı sonuçlar vermektedir. Evren ve Örneklem Araştırmanın evreni, Altınoluk ta turizme yönelik faaliyet gösteren tüm hizmet işletmeleridir. Bu evren içerisinde oteller, pansiyonlar, yiyecek içecek iş-

10 36 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 letmeleri, bankalar, çeyiz ve hediyelik eşya işletmeleri, ulaştırma işletmeleri ile turizm işletme belgeli otel işletmeleri yöneticileri örneklem olarak seçilmiştir. Örneklem içerisinde yer alan işletmelere ait bilgiler, Altınoluk Belediyesi Enformasyon Bölümünden sağlanmıştır. Buna göre, 14 otel, 3 pansiyon, 4 banka şubesi, 51 yiyecek-içecek işletmesi, 6 hediyelik eşya işletmesi, 6 ulaştırma işletmesi bulunmaktadır. Bu işletmelerin toplam sayısı 84 olarak belirlenmiştir. Örneklem içerisinde yer alan tüm işletmeler ziyaret edilmiş ve ilk gün toplam 50 işletme, ikinci gün ise 34 olmak üzere toplamda 84 işletmeye ulaşılmıştır. Veri Toplama Yöntemi ve İşlem Çalışmada veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Oluşturulan ankette toplam 29 soru bulunmaktadır. Anketin ilk bölümünde yöneticiler ile ilgili demografik özelliklerin belirlenmesine yönelik 5 soru, ikinci bölümünde ise Altınoluk ta turizmin gelişmesini engelleyebileceği düşünülen sorunlara yönelik 5 li Likert Ölçeğine uygun olarak yapılandırılmış 24 madde bulunmaktadır. Yöneticilerin düşüncelerini en iyi temsil eden seçeneği işaretlemeleri istenen anket formunda ölçek, 1, Kesinlikle Katılmıyorum - 5, Kesinlikle Katılıyorum şeklinde puanlandırılmıştır. Anket ön teste tabi tutulmuştur. Hizmet işletmesi yöneticilerine anket formu elden dağıtılmıştır. Ankette sorunlarla ilgili diğer olarak açık uçlu bir soruya da yer verilmiş ve turizmin gelişmesini etkileyen başka sorunlar bulunup bulunmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Ancak herhangi bir katkı sağlanamamıştır. Bu nedenle anket formunda anlaşılamayan ifade bulunmadığı sonucuna varılmış ve diğer seçeneği anket formundan çıkarılarak ankete son şekli verilerek uygulamaya geçilmiştir. 3 Haziran - 6 Haziran 2010 tarihleri arasında faaliyet gösteren hizmet işletmesi yöneticileri ile yüz yüze görüşme yoluyla anketlerin doldurulması sağlanmıştır. Verilerin Analiz Yöntemi Anket verilerinin çözümünde, sosyal bilimler alanında kullanılan güncel istatistik programlarından yararlanılmıştır. Araştırmanın niteliğine uygun olarak açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Araştırmada, demografik özelliklerine göre hizmet işletme yöneticilerinin turizmin gelişmesini etkileyen sorunları farklı algılayıp algılamadıkları t testi ve Tek Yönlü Varyans (Anova) testi uygulanarak belirlenmeye çalışılmıştır. Anova testinde grup varyanslarının eşit olduğu durumlarda, ortalama puanlarının çoklu karşılaştırılmasında Scheffe testi, grup varyanslarının eşit olmadığı durumlarda ise Tamhane s T2 testi kullanılmıştır. Ayrıca bu yöntemlere ek olarak hemen her araştırmada kullanılan ağırlıklı ortalama, standart sapma, yüzde ve frekans yöntemi kullanılarak bulgular tablolaştırılmış ve yorumlar yapılmıştır.

11 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 37 Güvenirlik Analizleri Altınoluk ilçesinde turizmin gelişmesini etkileyen sorunların belirlenmesi amacıyla oluşturulan ölçeğin güvenilirlik katsayısı (Cronbach Alfa) bulunmuştur. Elde edilen sonuç (0,78) dikkate alındığında ölçeğin oldukça güvenilir olduğu görülmektedir. Ölçeğin güvenilirlik incelemeleri sonucunda ölçekten herhangi bir ifadenin çıkarılmasına ihtiyaç duyulmamıştır. Araştırma Bulguları Yöneticilere İlişkin Genel Bilgiler Araştırmaya katılan işletme yöneticilerine ait genel bilgiler Çizelge 1 de gösterilmiştir. Araştırmaya katılanların önemli bir kısmının (%72,6) erkek yöneticilerden oluştuğu görülmektedir. Çizelge 1. Yöneticilere İlişkin Genel Bilgiler Medeni Durum (n) (%) Cinsiyet (n) (%) Evli 49 58,3 Kadın 23 27,4 Bekar 30 35,7 Erkek 61 72,6 Dul 5 6 Toplam Toplam Eğitim (n) (%) İlkögretim 11 13,1 Gelir Düzeyi (n) (%) Ortaögretim 39 46,4 500 TL ve altı 2 2,4 Üniversite 34 40, TL TL 15 17,9 Toplam TL 22 26,2 Yaş (n) (%) 2001 TL ve üzeri 19 22, yaş 30 35,7 Toplam yaş 39 46, yaş 10 11,9 İş Tecrübeleri (n) (%) 65 yaş ve yukarısı yıl ve altı 48 57,1 Toplam yıl ve üzeri 36 42,9 Toplam Yöneticilerin yaş dağılımlarına ait veriler değerlendirildiğinde, yaş arası katılımcıların oranının %35,7 ve yaş arası yöneticilerin oranının ise %46,4 olarak belirlenmiştir yaş arası katılımcıların oranı %11,9 ve 65 yaş ve üstü katılımcıların oranı % 6 olarak belirlenmiştir. Araştırmaya katılan yöneticilerin eğitim düzeylerine ilişkin olarak, yöneticilerin %46,4 lük kısmının ortaöğretim, %40,5 inin üniversite (önlisans, lisans ve lisansüstü), %13,1 inin ise ilköğretim mezunu olduğu saptanmıştır.

12 38 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 Yöneticilerin çoğunluğunun ortaöğretim ve üniversite mezunu olmaları beklenen bir sonuçtur. Yöneticilik düzeyine gelmiş bir çalışanın işletmenin daha verimli olması açısından yeterli eğitim düzeyine sahip olması gerekmektedir (Altay - İlban, 2008: 113). Çizelge 1 de katılımcıların medeni durumlarıyla ilgili bulgular da bulunmaktadır. Bu bulgulara göre Altınoluk ta hizmet işletmelerinde çalışan yöneticilerin %58,3 ü evlidir. Katılımcıların gelir düzeyleri incelendiğinde, yöneticiler arasında geliri aylık olarak TL arasında olanların %31,0, geliri TL olanların oranı %26,2, TL olanların %17,9 oranında olduğu belirlenmiştir. Aylık gelir düzeyi TL üzerinde olan yöneticilerin oranı ise %22,6 dır. Yöneticilerin iş tecrübelerine göre dağılımları incelendiğinde 6 yıl ve üzeri tecrübeye sahip yöneticilerinin %42,9, 5 yıl ve altı tecrübeye sahip yöneticilerin ise %57,1 oranında oldukları görülmektedir. Altınoluk İlçesinde Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlara Yönelik Hizmet İşletmesi Yöneticilerinin Algılarına İlişkin Faktör Analizi Sonuçları Altınoluk ilçesinde turizmin gelişmesini etkileyen sorunlara yönelik hizmet işletmesi yöneticilerinin algılarını belirlemek üzere gerçekleştirilen bu çalışmada faktör analizine ilişkin sonuçlar Çizelge 2 de yer almaktadır. 23 değişkenin hangilerinin öncelikli olduğuna dair 7 faktörel boyut belirlenmiştir. Bu faktörel boyutlara ait faktör yükleri ve özdeğerleri tabloda görülebilmektedir. Çalışmada ele alınan örneklemin sayısı (84 adet) dikkate alındığında, 0,05 anlamlılık düzeyinde bir sonuca ulaşmak için, faktör ağırlığı veya faktör yükü katsayılarının 0,5 ten küçük olmaması gerekmektedir. Bu nedenle, mutlak değeri 0,5 ten küçük olan faktör yüklerine analiz sonuç tablolarında yer verilmemiştir. Öncelikle, araştırmada faktör analizi için gerekli olan; KMO (Kaiser - Meyer - Olkin) örneklem yeterlik katsayısı 0,712 ve evren korelasyon matrisinin birim matris olmadığını gösteren Barlett testinin p değeri (0,000) belirlenmiştir. Faktör analizinin geçerliğini daha baştan gösteren KMO (Kaiser Meyer - Olkin) testi, örneklem yeterliğini ölçmeye yarayan bir test olup örnek büyüklüğü ile ilgilidir. Bu testin sonucu bir oran olup %60 ın üstünde olması arzulanır (Yavuz, 2007: 96). Araştırmada ise bu oran %71,2 olarak belirlenmiş ve istenilen düzeyde olduğu görülmüştür. Jacobsen e (2002: 49-78) göre, analiz esnasında yapılan komünalite değerlendirmesiyle ölçek unsurlarından küçük katsayılı olanların ölçekten çıkarılması gerekmektedir. Bu noktadan hareketle küçük katsayılara sahip olan 1, 2, 3, 15, 21 sıra numaralı değişkenler analizden çıkarılmıştır. Burada faktör çözümlemesine uygun düşen değişkenlerin analize dahil edilmesi amaçlanmaktadır.

13 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 39 Tablo 2. gelecek.

14 40 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011

15 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 41 Araştırmada analiz sonucunda belirlenen her bir faktörün güvenirliklerine de bakılmıştır. Çizelge 3 teki sonuçların, güvenirlik açısından yeterli bulunduğu anlaşılmaktadır. Çizelge 3. Faktör Sonuçları ve Güvenirlik Analizi Faktörler Değişken Sayısı Güvenirlik Değerleri (alpha) Ürün Geliştirme Sorunları Tutum ve Güvenlik Soruları Alt Yapı Sorunları Üst Yapı Sorunları Fiyat Çeşitliliği Sorunları Pazarlama Sorunları Özel Sektör Yatırımı Sorunları Toplam 22 0,786 Açıklanan Varyans (%) 69,38 Hizmet işletmesi yöneticilerinin anket formundaki yanıtlarından, Altınoluk un sağlık turizmi açısından benzersiz görülmesi, benzer destinasyonlara göre olumlu farklılıklar ve turizm çeşitliliği açısından yeterliliği ile ilgili ifadelerin aynı grup altında değerlendirilebileceği anlaşılmıştır. Bu nedenle faktör 1, ürün geliştirme sorunları olarak isimlendirilmiştir. Bu faktörün özdeğeri 1,631 ve açıklanan varyans da %23,168 olarak belirlenmiştir. Diğer önemli bir faktör de tutum ve güvenlik sorunları olarak isimlendirilmiştir. Faktör 2, çalışan personelin ve yerli halkın turistlere tutum ve davranışlarının yer aldığı, bununla birlikte Altınoluk un güvenliğine yönelik iki grupta ele alınabilecek değişkenlerin algılandığı bir faktördür. Turistik bir bölgede yerli halkın ve çalışan personelin turistlere davranışları konusunda sorunlar olduğu düşünüldüğünden, bu tür sorunların turistler için ayrıca bir güvenlik sorunu oluşturduğu yönünde bir algılamadan söz edilebilir. Bu açıdan hizmet işletmesi yöneticilerinin iki konuyu birbiriyle bağlantılı bir şekilde öncelikli faktör olarak algılamış olabileceklerinden bahsedilebilir. Bu faktörün özdeğeri 2,204 ve açıklanan varyans da %11,602 olarak belirlenmiştir. Araştırmaya katılanların Altınoluk un ulaşım hizmetleri, temizlik ve hijyen standartları, boş zaman geçirme alanları ve genel turistik altyapıya yönelik sorunları bir arada değerlendirdikleri belirlenmiştir. Bu nedenle faktör 3 alt yapı sorunları olarak isimlendirilmiştir. Bu faktörün özdeğeri 4,98 ve açıklanan varyans da %8,585 olarak belirlenmiştir. Özdeğeri 1,518 ve açıklanan varyansı %7,790 olan ve turizmin gelişme sorunları olarak bir arada algılanan dördüncü faktör, konaklama ve restoran sayıları ile diğer turizm ürünü satan işletmelerin sayılarının yeterliliği konusundaki önermelerden oluşmaktadır. Bu faktör de üst yapı sorunları olarak isimlendirilmiştir.

16 42 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 Araştırmaya katılan yöneticiler tarafından aynı grup içerisinde değerlendirilmesi gereken diğer bir faktör de fiyat çeşitliliği sorunları olarak isimlendirilen faktör 5 tir. Bu faktör içerisinde yer alan önermeler ise şunlardır: farklı gelir gruplarında turistler bulunmaktadır ve hizmet işletmelerinde fiyat çeşitliliği bulunmaktadır şeklinde belirtilebilir. Bu faktörün özdeğeri 1,338 ve açıklanan varyans da %7,045 olarak belirlenmiştir. Faktör 6, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin yeterliliği ile ilgili önermeleri içermektedir ve pazarlama sorunları olarak isimlendirilmiştir. Bu faktörün özdeğerinin 1,083, açıklanan varyansın da % 5,702 olduğu görülmektedir. Son faktör ise, iki alt değişkenden oluşan ve sosyal yaşam için gerekli olan alışveriş olanakları ve bu olanakları sağlayacak özel sektör yatırımlarının eksikliğinin birbiri ile ilişkili olduğu düşünülen faktördür. Bu faktör ise, özel sektör yatırımı sorunları olarak isimlendirilmiştir. Bu faktörün özdeğeri 1,005 ve açıklanan varyans da %5,289 olarak belirlenmiştir. Hipotez ve Geçerlik Testleri Araştırmanın bu bölümüne kadar hizmet işletmesi yöneticilerinin Altınoluk ilçesinde gelişme sorunlarını kaç boyutta değerlendirdikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu bölümde ise, araştırmanın temel amacına yönelik olarak yöneticilerin demografik özelliklerine göre Altınoluk ilçesinde turizmin gelişmesini etkileyen sorunları algılamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olup olmadığı ile ilgili bilgiler farklılık analizi ( t testi ve ANOVA) ile belirlenmeye çalışılmıştır. Çizelge 4. Demografik Özelliklere Göre Yöneticilerin Sorunları Algılamaları Arasında Anlamlı Farklılıkların Olup Olmadığının Belirlenmesine Yönelik t Testi ve ANOVA Faktörler t Testi (t) Anova (F) Cinsiyet Tecrübe Yaş Eğitim Medeni Gelir Durum Faktör 1:Ürün Geliştirme 3,04*** 2,57***,91 2,02**,49,92 Sorunları Faktör 2:Tutum ve Güvenlik 1,48 1,03,88,60,57 1,08 Sorunları Faktör 3:Alt Yapı Sorunları 1,96**,58,64 1,33,63,55 Faktör 4:Üst Yapı Sorunları,70 1,24,44,86,65,17 Faktör 5:Fiyat Çeşitliliği,26 1,01 1,72 1,66 1,07 1,18 Sorunları Faktör 6:Pazarlama Sorunları 1,60* 1,73*,42,46,65,52 Faktör 7:Özel Sektör Yatırımı -1,02 -,29,46,81,74,31 Sorunları Ölçek Değerleri: 1=Kesinlikle katılmıyorum - 5=Kesinlikle katılıyorum Anlamlılık Düzeyi: *p<.10 **p<.05 ***p<.01

17 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 43 Araştırmanın hedefine yönelik olarak ileri sürülen hipotez t testi ve Anova ile test edilmiş ve sonuçlar aşağıdaki şekilde bulunmuştur. H 1: Hizmet sektöründe çalışan yöneticilerin demografik özelliklerine göre Altınoluk turizminin gelişmesini etkileyen sorunları algılamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar vardır. İleri sürülen bu hipoteze ait t testi ve Anova ile ortaya çıkan sonuçlar Tablo 5 te gösterilmektedir. Buna göre, hizmet işletmesi yöneticilerinin faktör boyutlarını algılamalarında demografik özelliklerin etkili olduğu ve buna göre faktör 1, 3 ve 6 da anlamlı farklılıkların oluştuğu görülmektedir. Özellikle yöneticilerin cinsiyeti ile tecrübe düzeylerine göre farklılıkların ortaya çıktığı görülmektedir. Cinsiyete göre faktör 1 ürün geliştirme sorunları (t (82) = 3,04, p<.01), faktör 3 alt yapı sorunları (t (82) = 1,96, p<.05) ve faktör 6 pazarlama sorunları (t (82) = 1,60, p<.10) algılamalarında anlamlı farklılıklar görülmektedir. Farklılık belirlenen faktörlerde sırasıyla, faktör 1: kadın (X=2,70), erkek (X:3,38), faktör 3: kadın (X=2,72), erkek (X:3,13) ve faktör 6: kadın (X=1,99), erkek (X:2,40), ortalamaları dikkate alındığında, faktörlerin tamamında kadın yöneticilerin erkek yöneticilere göre sorunların var olduğuna dair daha olumsuz oldukları belirlenmiştir. Hizmet işletmesi yöneticilerinin iş tecrübelerine göre sorunları algılamalarında faktör 1 ürün geliştirme sorunları (t (82) = 2,57, p<.01) ve faktör 6 pazarlama sorunları (t (82) = 1,73, p<.10) olarak belirlenen boyutlarda anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Yöneticilerin vermiş oldukları cevapların faktör boyutlarına göre aritmetik ortalamaları incelendiğinde faktör 1: 5 yıl ve altı (X=2,65), 6 yıl ve üstü (X:3,54), faktör 6: 5 yıl ve altı (X=2,12), 6 yıl ve üstü (X:2,51) şeklinde olduğu, burada tecrübesiz yöneticilerin tecrübeli yöneticilere göre algılamalarda ortaya çıkan farklılığın sorunların tespitine yönelik katılımlarının daha olumsuz yönde olmasından kaynaklandığı yönündedir. Araştırmada belirlenen diğer bir farklılık da yöneticilerin eğitim düzeyine göre belirlenmiştir. Belirlenen farklılığın ürün geliştirme sorunları olarak isimlendirilen faktör 1 de oluştuğu (f (12-72) = 2,20, p<.05) görülmektedir. Yöneticilerin vermiş oldukları cevapların aritmetik ortalamaları incelendiğinde faktör 1: ilköğretim (X=3,44), ortaöğretim (X:3,42), üniversite (X=2,98), şeklinde olduğu, yöneticilerin eğitim düzeyi yükseldikçe Altınoluk ta ürün geliştirme sorunlarının varlığına yönelik katılımın olumsuz yönde değiştiği başka bir ifadeyle sorunların varlığının daha fazla vurgulandığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, demografik özelliklerine göre hizmet işletme yöneticilerinin sorunları algılamada farklı düşündükleri belirlenmiştir. Bu nedenle H 1 hipotezi kabul edilmiştir. Yapısal geçerlik analizi için öncelikle açıklayıcı (explanotory) faktör analizi yapılmış ve daha sonra ortaya çıkan faktörler arası ve her bir faktörü temsil eden değişkenlerin kendi aralarındaki korelasyon değerlerine bakılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda ise, ölçeğin faktörler arası korelasyon değerinin

18 44 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak ,068 ile 0,395 arasında olduğu ve faktörleri oluşturan ifadelerin kendi aralarındaki korelasyon değerlerinin F1 faktörü için 0,429 ile 0,520, F2 faktörü için 0,320 ile 0,472, F3 faktörü için 0,360 ile 0,643, F4 faktörü için 0,358, F5 faktörü için 0,329, F6 faktörü için 0,332 ve F7 için 0,583 değerleri aldığı saptanmıştır. Dolayısıyla bu sonuçlar ölçeğin ayırt edici (discriminant) ve yakınsak (convergent) geçerliği olduğunun bir göstergesidir. Ayırt edici geçerlik için ayrıca doğrulayıcı (confirmatory) faktör analizi yapılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, turizmde gelişme sorunları ölçeği için tek boyutlu modele göre yedi boyutlu bir modelin daha iyi uyum değerlerine sahip olduğunu ve ki-kare fark test sonuçları da yedi boyutlu modelin lehine istatistiksel olarak kabul edilebilir sınırlar içinde olduğunu göstermektedir (Çizelge 5). Çizelge 5. Turizmde Gelişme Sorunları Ölçeğine Ait Doğrulayıcı Faktör Analizi İyilik Uyum Değerleri Model A: Tek Boyutlu Model Model B: Yedi Boyutlu Model B-A GFI AGFI CFI RMSEA X2/sd GFI AGFI CFI RMSEA X2/sd X2 (>0,90) (>0,85) (>0,90) (<0,10) (<5) (>0,90) (>0,85) (>0,90) (<0,10) (<5) (sd) 130,8 0,874 0,841 0,663 0,122 2,23 0,929 0,893 0,878 0,77 1,49 (21) Bu bulgulardan hareketle, turizmin gelişme sorunlarını belirlemek için çok boyutlu bir modelin kullanılması gerektiğine yönelik H 2 hipotezi kabul edilmiştir. Buna ek olarak yedi boyutlu modelde her bir faktörü (latent variable) oluşturan ifadelerin (observed variable) açıkladıkları faktörlerle olan ilişki katsayılarının 0,45 in üzerinde olduğu ve istatistiksel olarak (p<0,05) anlamlı olduğu görülmüştür. Dolayısıyla bu sonuçlar Turizmde Gelişme Sorunları Ölçeği nin de ayırt edici geçerliğini ortaya koymaktadır (Bollen, 1989).

19 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 45 Şekil 1. Turizmde Gelişme Sorunları Ölçeğine Ait Doğrulayıcı Faktör Analizi Sonuçları Şekil 1 de doğrulayıcı faktör analizi sonucu ortaya çıkan boyutlar ve bu boyutlarla ilişkilendirilebilecek değişkenler görülmektedir. Buna göre, yapı geçerliğinin önemli bulgularından olan x2/sd, RMSEA değeri kabul edilebilir uyum sınırları içinde bulunmuş ve yedi boyutlu bu model anlamlı sonuçlar vermiştir. SONUÇ VE ÖNERİLER Turizm dünyada ve Türkiye de her geçen gün önemini artırarak hem ülkenin hem de ülke içerisindeki bölgelerin gelişimine birçok noktada katkı sağlamaya devam etmektedir. Ancak ülke bazında olduğu gibi, ülke içindeki bölgeler arasında da yeterli arz olanakları ve tüketici tercihlerini kendilerine yönlendirebilecek çekiciliklere sahip olmalarına rağmen, belirli sorunlardan dolayı istenilen düzeylerde çıkış yapamayan ve turizmin birçok olumlu etkisinden yararlanamayan destinasyonlar mevcuttur. Bu destinasyonlardan biri de iç turizm pazarında bilinirlik düzeyi yüksek olan Altınoluk tur. Araştırmada hizmet işletme yöneticilerinden elde edilen verilere göre Altınoluk un turizme yönelik sorunlarının

20 46 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 başında ürün geliştirme sorunları geldiği belirlenmiştir. Gerçekten de herhangi bir destinasyonda rekabet gücünün artırılabilmesi ve turizmden istenilen düzeyde pay alınabilmesi hem destinasyon yöneticilerinin hem de destinasyonda bulunan işletmelerin ürün geliştirme çabalarıyla yakından ilgilenmesi gerekir (Jones, 2005: 1). Bugün Türkiye nin ilk turistik bölgeleri arasında gösterilen Balıkesir in Altınoluk ilçesindeki otel işletmeleri, ürün geliştirme sorunu yaşayan işletmelere örnek olarak sayılabilir. Kurulduğu 1980 li yılların en güzel tesisleri olan bu işletmeler, gerekli yatırım, yenileme ve ürün geliştirme programlarını uygulamadıkları için her geçen gün turist kaybetmiş ve günümüzde de sadece yerli turizme hizmet vermeye çalışan işletmeler haline dönüşmüşlerdir. Bu dönüşümde işletmelerin etkin yönetilememesinin yanında destinasyonun plansız ve programsız yapılanmasının da etkisinin bulunduğu söylenebilir. Araştırmada yukarıda açıklanan ürün geliştirme sorununun dışında yöneticilerden elde edilen verilere göre faktör analizi sonucuna göre tutum ve güvenlik, alt yapı, üst yapı, fiyat çeşitliliği, pazarlama ve özel sektör yatırımı sorunlarının da var olduğu söylenebilir. Oluşturulan faktör boyutları toplam varyansın %69,38 ini açıklamaktadır. Araştırmada ortaya çıkan diğer bir bulgu da, hizmet işletmesi yöneticilerinin demografik özelliklerine göre turizmin gelişme sorunlarını algılamaları arasında anlamlı farklılıkların olduğudur. Yöneticilerden elde edilen verilere göre, cinsiyet, iş tecrübesi ve eğitim düzeyi yönetici algılamalarında farklılığa neden olmaktadır. Bu farklılıklar ise ürün geliştirme, alt yapı ve pazarlama sorunlarının algılanması konusunda ortaya çıkmaktadır. Özellikle kadın yöneticilerin erkek yöneticilere göre sorunların var olduğuna dair görüş bildirmeleri, destinasyon yönetiminde daha fazla sayıda bulunmaları halinde sorunların çözümünde önemli rollerde bulunmalarını sağlayabilir. Ayrıca tecrübe düzeyi düşük olan yöneticilerin daha tecrübeli yöneticilere göre sorunların varlığına daha fazla katılıyor olmaları, aynı sorunlarla yıllardır karşı karşıya olan yöneticilerden hem daha idealist hem de yeni başladıkları yöneticilik hayatlarında daha aktif olabileceği düşünülerek destinasyon yönetimlerine katılmaları sağlanmalıdır. Turistik ürünün hedef kitleler tarafından satın alınabilmesi, büyük ölçüde ürünü oluşturan tüm unsurların kaliteli olmasıyla mümkündür. Özellikle, turistik ürünün turistlere sunulduğu mekanlarda altyapı problemlerinin olması, turistlerce kabul edilemez bir durumdur. Hiçbir turist altyapısı tam olarak halledilmemiş bir destinasyonu ziyaret etmek istemez. Dolayısıyla öncelikle yapılması gereken, Altınoluk ta altyapı sorunlarının çözüme kavuşturulmasıdır. Altyapı sorunları çözüldükten sonra turistlere yönelik hizmet veren işletmelerde kalite anlayışı egemen hale getirilmelidir. Bunun için özellikle işletmelerde eğitimli personel istihdam edilmeli, mevcut personel eğitilmeli, turistlere yönelik aktivite olanakları artırılmalı, temel turistik ürün yakın destinasyonlarla işbirliğine gidile-

21 Altınoluk ta Turizmin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar: Hizmet İşletmelerinde Bir Araştırma 47 rek uygun diğer turistik ürünlerle (eğlence, doğa gezileri, termal turizm, vb.) desteklenmelidir. Bu yolla turistik ürünün niteliği artırılacak ve turistlerin boş zamanlarını değerlendirmeleri sağlanarak memnuniyet düzeyleri artırılabilecektir. Altınoluk un en önemli turistik değeri, temiz havası ve mavi bayraklı plajlarıdır. Bu kaynakların etkin kullanılabilmesi için mutlaka özel sektör yatırımlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Özel sektörün turizme yatırım yapabilmesinin önündeki engeller mutlaka kaldırılmalıdır. Özel sektörün turizme yatırım yapması finansman açısından Altınoluk turizmini rahatlatacaktır. Özellikle, sağlık sorunları nedeniyle Altınoluk u ziyaret eden turistlere yönelik sunulan sağlık olanaklarının özel sektör yatırımlarıyla geliştirilmesine ve astım hastanesi gibi tesislerin sayısı artırılmaya çalışılmalıdır. Altınoluk ta turizm ile ilgili politikalar ve planlamalar oluşturulurken hizmet işletmesi yöneticilerinin de kararlara katılımları sağlanmalıdır. Yöneticilerin sorunlara bakış açılarında yaş, iş tecrübesi ve eğitim düzeyleri açısından farklılıklar bulunması, politika ve planlamaları oluşturacak komisyonlarda farklı yaş, eğitim seviyesi ve iş tecrübesine sahip işletme yöneticilerinin katılmasını zorunlu kılmaktadır. Bu şekilde oluşturulacak komisyonlarda her düşüncenin temsil edilmesi sağlanabilecek ve böylelikle Altınoluk turizmi ile ilgili olarak daha sağlıklı kararlar alınabilecektir. Sonuç olarak, benzer yurt dışı destinasyonların elde ettiği turizm gelirlerinin de sağlanabilmesi için, sahip olduğu temiz hava ve deniz açısından rekabette önemli bir üstünlük sağlayan Altınoluk taki turistik kaynaklar, özel sektörün de yatırımlarına açılmalı, yerli halkın ve işletmelerde çalışan personelin turizm bilincini artıracak çabalara ağırlık verilmeli, işletmelerde çalışan personelin eğitim düzeyinin artırılması sağlanmalı, sağlık olanakları geliştirilerek turist memnuniyetine ağırlık verilmelidir. Araştırmanın Sınırlılıkları ve Gelecekteki Araştırmalar İçin Öneriler Bu araştırma, zaman ve maliyet açısından Altınoluk bölgesindeki hizmet işletmeleri yöneticileri ile sınırlı tutulmuş ve araştırmadan elde edilen veriler bu şekilde sağlanmıştır. Altınoluk a benzer bilinirlik düzeyi yüksek olan birkaç destinasyondaki hizmet işletmesi yöneticileri, turizmin sosyal paydaşlarının (yerel halk, işletmeler, turistler, sivil toplum örgütleri.vb.) da katılımıyla yapılacak yeni araştırmalar, sorunlara farklı kesimlerin bakış açılarının ortaya konulabilmesini sağlayacak, sonuçların genellenebilme düzeyini artıracak ve sorunlarını çözebilmiş destinasyonlardaki farklılıkların ortaya konabilmesi açısından anlamlı olabilecektir. Yapılacak bu tür araştırmaların turistlerin memnuniyet düzeylerini belirleyen araştırmalarla da desteklenmesi, destinasyon yönetimleri-

22 48 Çağdaş Yerel Yönetimler, 20 (1) Ocak 2011 ni sorunların çözümü noktasında cesaretlendirecek ve sonucunda Türkiye deki turizm faaliyetleri kazançlı çıkacaktır. KAYNAKÇA Akbulut, Gülpınar (2010), Türkiye de Kaplıca Turizmi ve Sorunları, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, s Akkılıç, M. Emin - Günalan, Mustafa (2007), Edremit Körfezi nde Turizm Problemleri ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Karaman İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 12, Sayı 9, s Altay, Hüseyin - Mehmet Oguzhan İlban (2008), Kobi Yöneticilerinin Teknolojiye Bakış Açılarının Belirlenmesine Yönelik Açıklayıcı Bir Araştırma: Balıkesir İli Organize Sanayi Bölgesi Örneği, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ÖNERİ, Cilt 14, Sayı 8, s Arıcı, A. E. Durmuş (2002), Yönetici Yaşının Liderlik Davranışları Üzerindeki Etkileri: Bankacılık Sektöründen Bir Grup Yönetici Üzerinde Bir Araştırma, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı 3, s Atay, Lütfi (2003), Turistik Destinasyon Pazarlaması ve Bir Alan Uygulaması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, İzmir. Avcı, Umut (2005), Konaklama İşletmelerinde Finansal ve Finansal Olmayan Performans Ölçümüne İlişkin Bir Alan Araştırması, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, Cilt 2, Sayı 3, s Avcıkurt, Cevdet - Şimal Aymankuy (2006), Konaklama İşletmelerinde Hizmet Kalitesi Ölçümü ve Bir Uygulama, II. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, Nisan 2006, s Beckeri, Christop (1987), Domestic Tourism in FRG: Trends and Problems, Annuals of Tourism Research, Vol. 14, no. 4, p Bilgin, Mustafa (2008), Çorum İli Turizminin Sorunları ve Çözüm Önerileri, Karadeniz Araştırmaları, Sayı 18, s Bollen, K. A. (1989), Structural Equations with Latent Variables. Wiley Interscience Publication, J. Wiley & Sons: New York, NY. Bozok, D. ( 1992), Turizm İşletmelerinde Profesyonel Yönetici ve Eğitimi Sorunları Türkiye Kalkınma Bankası Turizm Yıllığı, Sayı 7, s Buyruk, Lütfi (2002), Turizm İşletmelerinde Hizmet Kalitesi Yönetimi, Kapadokya Toplantıları IX Turizm İşletmelerinde Kalite, 16 Nisan 2002, s Ceylan, Ali - Mehmet Oğuzhan, İlban (2005), Otel İşletmelerinin Finansal Sorunları: Balıkesir İlinde Bir Alan Araştırması, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, Cilt 2, Sayı 3, s

TERMAL TURİZMİN GELİŞMESİNİ ETKİLEYEN SORUNLARI BELİRLEMEYE YÖNELİK GÖNEN DE BİR ARAŞTIRMA

TERMAL TURİZMİN GELİŞMESİNİ ETKİLEYEN SORUNLARI BELİRLEMEYE YÖNELİK GÖNEN DE BİR ARAŞTIRMA Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review 9 (4) 2009: 1275-1293 TERMAL TURİZMİN GELİŞMESİNİ ETKİLEYEN SORUNLARI BELİRLEMEYE YÖNELİK GÖNEN DE BİR ARAŞTIRMA A SURVEY AIMING TO DEFINE THE PROBLEMS AFFECTING

Detaylı

YATÇILARIN MARİNA TERCİHİNDE ALGILANAN HİZMET KALİTESİNİN MARİNA BAĞLILIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

YATÇILARIN MARİNA TERCİHİNDE ALGILANAN HİZMET KALİTESİNİN MARİNA BAĞLILIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ YATÇILARIN MARİNA TERCİHİNDE ALGILANAN HİZMET KALİTESİNİN MARİNA BAĞLILIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Öğr. Gör. Can KARAOSMANOĞLU Yaşar Üniversitesi - MYO Marina ve Yat İşletmeciliği Programı Doç. Dr. İpek KAZANÇOĞLU

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM TURİZM BÖLÜMÜ Özgür ZEYDAN Öğr. Gör. Dr. Kasım 2014 Ankara Sunum Planı Önceki bildirimlerde Turizm bölümleri İklim Değişikliği

Detaylı

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VERİ ANALİZİ, İZLEME VE DEĞERLENDİRME DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ

Detaylı

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI www.muzikegitimcileri.net Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli GİRİŞ İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI Arş. Gör. Zeki NACAKCI

Detaylı

Turistik Ürün, Turistik Ürün Çeşitlendirmesi ve Alternatif Turizm 1.Hafta Öğr. Gör. Özer Yılmaz

Turistik Ürün, Turistik Ürün Çeşitlendirmesi ve Alternatif Turizm 1.Hafta Öğr. Gör. Özer Yılmaz Turistik Ürün, Turistik Ürün Çeşitlendirmesi ve Alternatif Turizm 1.Hafta Öğr. Gör. Özer Yılmaz Turistik Ürün; turistin seyahati boyunca yararlandığı konaklama, yeme-içme, ulaştırma, eğlence ve diğer birçok

Detaylı

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2013 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu OCAK 2014 1.1 Araştırmanın Amacı Araştırmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geliştirme

Detaylı

İşletme Araştırmaları Dergisi 3/3 (2011) 37-57

İşletme Araştırmaları Dergisi 3/3 (2011) 37-57 İşletme Araştırmaları Dergisi 3/3 (2011) 37-57 Ziyaretçilerin Gözüyle Eskişehir Turizminin Gelişmesini Etkileyen Sorunlar The Problems That Affect the Development of Eskişehir s Tourism from the Visitors

Detaylı

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI. 2012 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI. 2012 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2012 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu OCAK 2013 1.1 Araştırmanın Amacı Araştırmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geliştirme

Detaylı

2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013

2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013 2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Turizm İhtisas Komisyonu Toplantısı 29.05.2013 Küresel Turizm Sektörü Dünya daki turist sayısı 2011 yılında bir önceki yıla göre % 4,6 ve 2012 de %4 artışla 1,035 milyar

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Halil Coşkun ÇELİK 15 Mayıs 2008 Hemen hemen her bilim alanındaki gelişmeler, yapılmış sistematik araştırmaların katkılarına bağlıdır. Bu yüzden genel olarak araştırma,

Detaylı

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI. 2011 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI. 2011 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2011 Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu ARALIK 2011 1.1 Araştırmanın Amacı Araştırmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geliştirme

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... v BİRİNCİ BÖLÜM TURİZMDE TEMEL KAVRAMLAR 1.1. Turizm Sistemi...1 1.2. Turizm ve Bilimler...5 1.2.1. Turizm ve Ekonomi...5 1.2.2. Turizm ve Coğrafya...6 1.2.3. Turizm ve İşletme...6

Detaylı

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Çavuş ŞAHİN Serdar ARCAGÖK Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi ÖZET Bu çalışmanın amacı sınıf

Detaylı

DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)

DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) Şermin Yalın Sapmaz Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı

Detaylı

TÜRKİYE TURİZM PİYASALARI 2010-(Balıkesir)

TÜRKİYE TURİZM PİYASALARI 2010-(Balıkesir) TÜRKİYE TURİZM PİYASALARI 2010-(Balıkesir) Gayrimenkul değerlemesi ve gayrimenkul danışmanlığı hizmeti vermekte olan İstanbul Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. nin Haziran-2011 de yayınladığı raporun

Detaylı

MAVİ BAYRAK ARAŞTIRMA SONUÇLARI

MAVİ BAYRAK ARAŞTIRMA SONUÇLARI MAVİ BAYRAK ARAŞTIRMA SONUÇLARI FEE nin 2011 yılında Mavi Bayraklı plaj ve marina yöneticilerine yönelik olarak düzenlenen anket sonuçları açıklandı. Toplamda 33 ülkeden 1151 plaj ve marina yöneticisinin

Detaylı

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan Psikososyal Güvenlik İklimi Psikososyal güvenlik iklimi, örgütsel iklimin spesifik bir boyutu olup, çalışanların psikolojik

Detaylı

STRATEJİK PLANI DIŞ PAYDAŞ ANKETİ. Mezun ( ) Veli ( ) Şirket ( ) STK ( ) Üniversite ( ) Kamu Kuruluşu ( ) Diğer ( )

STRATEJİK PLANI DIŞ PAYDAŞ ANKETİ. Mezun ( ) Veli ( ) Şirket ( ) STK ( ) Üniversite ( ) Kamu Kuruluşu ( ) Diğer ( ) 2018-2022 STRATEJİK PLANI DIŞ PAYDAŞ ANKETİ Bu anket Üniversitemiz 2018-2022 Stratejik Planına temel olacak durum analiz raporunda kullanılmak üzere hazırlanmıştır. Üniversitemiz 2018-2022 stratejik planının

Detaylı

2016 YILI ÇALIŞAN MEMNUNİYET ANKET RAPORU

2016 YILI ÇALIŞAN MEMNUNİYET ANKET RAPORU 206 YILI ÇALIŞAN MEMNUNİYET ANKET RAPORU TEMMUZ 206 .. Araştırmanın Amacı Araştırmada, na bağlı olarak hizmet vermekte olan;. Bütçe ve Performans Şube Müdürlüğü 2. Stratejik Planlama Şube Müdürlüğü 3.

Detaylı

Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği

Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği Şad, S. N., & Gürbüztürk, O. (2015). The affective objectives in early foreign language teaching: A scale development study. International Journal

Detaylı

İçindekiler. Birinci Bölüm. Turizm, Turist Kavramları, Genel Anlamda Eğilim ve Beklentileri

İçindekiler. Birinci Bölüm. Turizm, Turist Kavramları, Genel Anlamda Eğilim ve Beklentileri İçindekiler Birinci Bölüm Turizm, Turist Kavramları, Genel Anlamda Eğilim ve Beklentileri 1.1. TURİZM KAVRAMLARI... 1 1.1.1. Turizmin Tanımı... 2 1.1.2. Turizm Olayının Yapısal Özellikleri... 4 1.2. TURİSTİN

Detaylı

Dr. Müge ŞANAL. Ziraat Mühendisi Antalya

Dr. Müge ŞANAL. Ziraat Mühendisi Antalya Dr. Müge ŞANAL Ziraat Mühendisi 06.04.2017 Antalya 1 Ülkemiz binlerce yıllık kültürel birikimi ve doğal güzellikleri ile dünyanın önemli kültür ve turizm merkezleri arasında yer almaktadır. 2 Kültür ve

Detaylı

Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme

Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme Fatma Kübra ÇELEN & Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi

Detaylı

20. ULUSAL PAZARLAMA KONGRESİ Anadolu Üniversitesi - Eskişehir

20. ULUSAL PAZARLAMA KONGRESİ Anadolu Üniversitesi - Eskişehir 20. ULUSAL PAZARLAMA KONGRESİ Anadolu Üniversitesi - Eskişehir Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Marka Tercihlerine Etkisinde Marka İmajı ve Algılanan Kalitenin Aracılık Rolü: Üniversite Mezunları Üzerine Bir

Detaylı

Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri. Merve Güçlü

Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri. Merve Güçlü Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri Merve Güçlü GİRİŞ Öğretme evrensel bir uğraştır. Anne babalar çocuklarına, işverenler işçilerine, antrenörler

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Contents I. KISIM İŞLETMECİLİK İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER

İÇİNDEKİLER. Contents I. KISIM İŞLETMECİLİK İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER İÇİNDEKİLER Contents I. KISIM İŞLETMECİLİK İLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1.Bölüm: TEMEL İŞLETMECİLİK KAVRAM VE TANIMLARI... 2 Giriş... 3 1.1. Temel Kavramlar ve Tanımlar... 3 1.2. İnsan İhtiyaçları... 8 1.3.

Detaylı

AYDIN TURİZM ÇALIŞTAYI RAPORU

AYDIN TURİZM ÇALIŞTAYI RAPORU AYDIN TURİZM ÇALIŞTAYI RAPORU 2 Mayıs 2013 tarihli Perşembe günü Kuşadası Korumar Otel de gerçekleştirilen çalıştay saat 10:00 da başlamıştır. Toplantıya Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, ADÜ Turizm

Detaylı

Markalaşma ve Sürdürülebilirlik Projesi KAGÜM

Markalaşma ve Sürdürülebilirlik Projesi KAGÜM Markalaşma ve Sürdürülebilirlik Projesi KAGÜM YOL HARİTAMIZ MARKALAŞMA İşletme bazında Faaliyetler Bölgesel Faaliyetler SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Neden MARKALAŞMA? Markalaşma sürecinde, yerli ve yabancı turistin

Detaylı

Yerel Ürünlerin Tüketiminin Modellenmesi; Çoklu Bir Yöntem Yaklaşımı. Arş. Gör. Ayça Nur ŞAHİN

Yerel Ürünlerin Tüketiminin Modellenmesi; Çoklu Bir Yöntem Yaklaşımı. Arş. Gör. Ayça Nur ŞAHİN Yerel Ürünlerin Tüketiminin Modellenmesi; Çoklu Bir Yöntem Yaklaşımı Arş. Gör. Ayça Nur ŞAHİN Sunumun İçeriği GİRİŞ Yerel tarımsal ürün; yaşadığınız il, ülke ya da bölgeye yakın yerlerde yetiştirilmiş

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÇİZELGELER LİSTESİ GİRİŞ 1

İÇİNDEKİLER ÇİZELGELER LİSTESİ GİRİŞ 1 iv İÇİNDEKİLER ÖZET ABSTRACT ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER i ii iii iv ÇİZELGELER LİSTESİ GİRİŞ 1 vii BİRİNCİ BÖLÜM MARKA KAVRAMI 1.1 GENEL OLARAK MARKA KAVRAMI 3 1.1.1. Marka Kavramının Tarihçesi 3 1.1.2. Marka Kavramının

Detaylı

T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ

T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ İÇ KONTROL SİSTEMİ EĞİTİMİ DEĞERLEMESİ RAPORU Mart 2010 1 ÖNSÖZ İç kontrol sistemi eğitiminin değerlendirmesi amacıyla Ç.K.Ü. de 253 yanıtlayıcıya uygulanan anket çalışması,

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Sağlık Kurumlarında Yönetim ve Organizasyon HST

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Sağlık Kurumlarında Yönetim ve Organizasyon HST DERS BİLGİLERİ Sağlık Kurumlarında Yönetim ve Organizasyon HST901 3+0 6.0 6.0 Öğrencilerin yönetim ve organizasyon kavramlarını anlamaları, sağlık hizmetleri ve sağlık kurumlarının değerlendirmeleri, sağlık

Detaylı

BURSA ESKİŞEHİR BİLECİK KALKINMA AJANSI 2014-2023 TR41 BÖLGE PLANI BURSA TURİZM ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU TOPLANTISI BİLGİ NOTU

BURSA ESKİŞEHİR BİLECİK KALKINMA AJANSI 2014-2023 TR41 BÖLGE PLANI BURSA TURİZM ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU TOPLANTISI BİLGİ NOTU BURSA ESKİŞEHİR BİLECİK KALKINMA AJANSI 24-223 TR4 BÖLGE PLANI BURSA TURİZM ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU TOPLANTISI BİLGİ NOTU , bin Türkiye, milyon Turizm Sektörü Türkiye 223 Turizm Stratejisi nde illerimizin

Detaylı

TURİZMİ ÇEŞİTLENDİRMEK. Turizmde ilkeli ve planlı bir gelişme için Türkiye nin turizmini planlı ve sürdürülebilir biçimde çeşitlendirmesi şart.

TURİZMİ ÇEŞİTLENDİRMEK. Turizmde ilkeli ve planlı bir gelişme için Türkiye nin turizmini planlı ve sürdürülebilir biçimde çeşitlendirmesi şart. TURİZMİ ÇEŞİTLENDİRMEK Turizm gelişiminde son 20 yıldır büyük başarılara imza atmış Türkiye, son yıllarda sürdürülebilir turizm gelişiminde olumsuz bir trende girmiş bulunuyor. Turizmde ilkeli ve planlı

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Turizm İşletmeciliği ve Uludağ Üniversitesi 1989

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Turizm İşletmeciliği ve Uludağ Üniversitesi 1989 ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Kamil UNUR Doğum Tarihi: 01 02 1967 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Turizm İşletmeciliği ve Uludağ Üniversitesi 1989 Otelcilik Y. Turizm

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm TURİZME GENEL YAKLAŞIMLAR

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm TURİZME GENEL YAKLAŞIMLAR İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm TURİZME GENEL YAKLAŞIMLAR I TURİZM KAVRAMI VE KAPSAMI... 1 A- TURİZM OLAYI VE ÖNEMİ... 2 B- TURİZMİN DİĞER BİLİMLERLE İLİŞKİSİ... 3 1-Turizm ve Ekonomi... 4 2-Turizm ve Coğrafya...

Detaylı

Sektör paydaşı seçkin bir davetli grubu ile gerçekleştirilen Çalıştayda, aşağıdaki soruların yanıtları aranmıştır:

Sektör paydaşı seçkin bir davetli grubu ile gerçekleştirilen Çalıştayda, aşağıdaki soruların yanıtları aranmıştır: Likya Yolunun Turizme Kazandırılması Projesi, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) 2015 Yılı Proje Teklif Çağrısı Alternatif Turizmin Desteklenmesi Mali Destek Programı kapsamında, TR61/15/TRZMK/0022 sözleşme

Detaylı

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA Sağlık Çalışanlarının Çalışan Güvenliği Uygulamalarından Memnuniyetleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği) Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana

Detaylı

Veri Toplama Teknikleri

Veri Toplama Teknikleri A. Gözlem Yoluyla Veri Toplama Teknikleri B. Soruşturma Yoluyla Nicel Veri Toplama Teknikleri Yazılı Soruşturma Tekniği Anket, Başarı Testi Yapılandırılmış Gözlem Önceden hazırlanmış göstergeler ve semboller

Detaylı

Teknik Eğitim Fakültesi Öğretim Elemanlarının, Eğitim Programların Niteliğine İlişkin Görüşlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Teknik Eğitim Fakültesi Öğretim Elemanlarının, Eğitim Programların Niteliğine İlişkin Görüşlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya Teknik Eğitim Fakültesi Öğretim Elemanlarının, Eğitim Programların Niteliğine İlişkin Görüşlerinin

Detaylı

The International New Issues In SOcial Sciences

The International New Issues In SOcial Sciences Number: 4 pp: 89-95 Winter 2017 SINIRSIZ İYİLEŞMENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: BİR UYGULAMA Okan AY 1 Giyesiddin NUROV 2 ÖZET Sınırsız iyileşme örgütsel süreçlerin hiç durmaksızın örgüt içi ve örgüt

Detaylı

TÜKETİCİLERİN SÜPERMARKET TERCİHİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

TÜKETİCİLERİN SÜPERMARKET TERCİHİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA TÜKETİCİLERİN SÜPERMARKET TERCİHİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA Mesut ÇAKIR Adnan Menderes Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yrd.Doç.Dr. E-posta: mcakir@adu.edu.tr

Detaylı

SAĞLIK TURİZMİNİN YENİ YILDIZI; TÜRKİYE. Dünyada sağlık turizminin gelişmesine sebep olan faktörler şu şekilde sıralanabilir;

SAĞLIK TURİZMİNİN YENİ YILDIZI; TÜRKİYE. Dünyada sağlık turizminin gelişmesine sebep olan faktörler şu şekilde sıralanabilir; Yrd. Doç Dr. Gonca Güzel Şahin SAĞLIK TURİZMİNİN YENİ YILDIZI; TÜRKİYE Sağlık Turizmi; insanların tedavi olmak amacıyla yaşadıkları ülkeden, kaliteli ve görece daha ucuz hizmet alabilecekleri başka ülkelere

Detaylı

SAĞLIK TURİZMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI VE POLİTİKALAR. Dr. H. Ömer Tontuş Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü

SAĞLIK TURİZMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI VE POLİTİKALAR. Dr. H. Ömer Tontuş Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü SAĞLIK TURİZMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI VE POLİTİKALAR Dr. H. Ömer Tontuş Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü Programın Amacı ve Kapsamı-1 2 Tıbbi tedavinin alınması, termal kaynakların kullanılması,

Detaylı

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ Yrd. Doç. Dr. Sevinç MERT UYANGÖR ArĢ. Gör. Mevhibe KOBAK Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi OFMAE-Matematik Eğitimi Özet: Bu çalışmada

Detaylı

Fethiye Kruvaziyer Limanı Fırsat Analizi Projesi Kruvaziyer Liman Çalıştayı 30 Nisan 2014 Fethiye Kruvaziyer Limanı Fırsat Analizi Projesi

Fethiye Kruvaziyer Limanı Fırsat Analizi Projesi Kruvaziyer Liman Çalıştayı 30 Nisan 2014 Fethiye Kruvaziyer Limanı Fırsat Analizi Projesi Sayın Vali Yardımcısı, Sayın Belediye Başkanları, Deniz Ticaret Odalarının Sayın Temsilcileri; Değerli Konuklar, Kıymetli Basın mensupları, Güney Ege Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen Fethiye Kruvaziyer

Detaylı

Serbest zaman etkinlikleri. Alternatif serbest zaman etkinlikleri. Alternatif Sporlar. Alternatif Turizm... Ekstrem sporlar Yaşam tarzı sporları

Serbest zaman etkinlikleri. Alternatif serbest zaman etkinlikleri. Alternatif Sporlar. Alternatif Turizm... Ekstrem sporlar Yaşam tarzı sporları Serbest zaman etkinlikleri Alternatif serbest zaman etkinlikleri 1 2 Alternatif Sporlar Geleneksel sporlardan farklı olma, onları farklılaştırma Futbol, basketbol, voleybol. Geleneksel sporlara meydan

Detaylı

TİCARİ LİMANLARDA HESAPVEREBİLİRLİK VE LOJİSTİK PERFORMANSA ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

TİCARİ LİMANLARDA HESAPVEREBİLİRLİK VE LOJİSTİK PERFORMANSA ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA TİCARİ LİMANLARDA HESAPVEREBİLİRLİK VE LOJİSTİK PERFORMANSA ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Prof. Dr. Ramazan KAYNAK Gebze Teknik Üniversitesi, İşletme Fakültesi Şükrü SATILMIŞ Kocaeli Üniversitesi, Karamürsel

Detaylı

6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu bölümde araştırma bulgularının değerlendirilmesine yer verilecektir. Yerleşik yabancılara yönelik demografik verilerin ve ev sahibi ülkeye uyum aşamasında gereksinim

Detaylı

E-DEVLET UYGULAMALARINI KULLANANLARLA KULLANMAYANLAR ARASINDAKİ FARKLARIN VE ETKİLERİN İNCELENMESİ

E-DEVLET UYGULAMALARINI KULLANANLARLA KULLANMAYANLAR ARASINDAKİ FARKLARIN VE ETKİLERİN İNCELENMESİ E-DEVLET UYGULAMALARINI KULLANANLARLA KULLANMAYANLAR ARASINDAKİ FARKLARIN VE ETKİLERİN İNCELENMESİ Dr. Tuna USLU Gedik Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Programı Özel Gebze Doğa Hastanesi Sağlık Hizmetleri

Detaylı

GÜVENLİK İKLİMİNİN BİREYSEL, ÖRGÜTSEL VE ORTAM ETMENLERİNİN BÜYÜK ÖLÇEKLİ MAKİNE, KİMYA VE MADEN İŞLETMELERİNDE İNCELENMESİ

GÜVENLİK İKLİMİNİN BİREYSEL, ÖRGÜTSEL VE ORTAM ETMENLERİNİN BÜYÜK ÖLÇEKLİ MAKİNE, KİMYA VE MADEN İŞLETMELERİNDE İNCELENMESİ GÜVENLİK İKLİMİNİN BİREYSEL, ÖRGÜTSEL VE ORTAM ETMENLERİNİN BÜYÜK ÖLÇEKLİ MAKİNE, KİMYA VE MADEN İŞLETMELERİNDE İNCELENMESİ Doç. Dr. Yakup KARA Ertuğrul YOZGAT (A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı) (İş Müfettişi

Detaylı

Gelecek Nesillere Bırakacağımız Alanya İçin Sorumlu Turizm Sorunsuz Gelecek

Gelecek Nesillere Bırakacağımız Alanya İçin Sorumlu Turizm Sorunsuz Gelecek Gelecek Nesillere Bırakacağımız Alanya İçin Sorumlu Turizm Sorunsuz Gelecek PROJE AÇILIŞ TOPLANTISI 29.08.2012 Saat: 11.00 / Alanya Proje Sahibi Hibe Kaynağı Destek Programı Projenin Öncelik Alanı Alanya

Detaylı

Sn. M. Cüneyd DÜZYOL, Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı Açılış Konuşması, 13 Mayıs 2015

Sn. M. Cüneyd DÜZYOL, Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı Açılış Konuşması, 13 Mayıs 2015 Sayın YÖK Başkanı, Üniversitelerimizin Saygıdeğer Rektörleri, Kıymetli Bürokratlar ve Değerli Konuklar, Kalkınma Araştırmaları Merkezi tarafından hazırlanan Yükseköğretimin Uluslararasılaşması Çerçevesinde

Detaylı

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1 58 2009 Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı:25, s.58-64 ÖZET EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1 Bu çalışmanın

Detaylı

YATIRIMDAN İŞLETMEYE TERMAL TURİZM

YATIRIMDAN İŞLETMEYE TERMAL TURİZM YATIRIMDAN İŞLETMEYE TERMAL TURİZM Hazırlayan: Turabi ÇELEBİ Termal Turizm Yatırımlarına yaklaşım *Termal Turizm Destinasyonları *Termal Otel Yatırımları * * Geleneksel Anlayış ( Asya Tipi ) * Modern

Detaylı

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department 71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Detaylı

Bilgisayar ve İnternet Tutumunun E-Belediyecilik Güvenliği Algısına Etkilerinin İncelenmesi

Bilgisayar ve İnternet Tutumunun E-Belediyecilik Güvenliği Algısına Etkilerinin İncelenmesi Bilgisayar ve İnternet Tutumunun E-Belediyecilik Güvenliği Algısına Etkilerinin İncelenmesi Tuna USLU Gedik Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Programı Özel Gebze Doğa Hastanesi Sağlık Hizmetleri A.Ş.

Detaylı

Rekabet Avantajının Kaynağı: Satış

Rekabet Avantajının Kaynağı: Satış Rekabet Avantajının Kaynağı: Satış Satıcılar Hizmetlerini Nasıl Farklılaştırırlar? Wilson Learning in beş farklı kuruluşla yaptığı araştırmanın amacı, satıcıların farklılık ve rekabet avantajı yaratmadaki

Detaylı

15 yıl aradan sonra 1-3 Kasım da Turizm şurasını toplayacağız. Hükümet olarak 3.Turizm Şurası ile stratejik bir sektör olan turizmde üçüncü evreye

15 yıl aradan sonra 1-3 Kasım da Turizm şurasını toplayacağız. Hükümet olarak 3.Turizm Şurası ile stratejik bir sektör olan turizmde üçüncü evreye 15 yıl aradan sonra 1-3 Kasım da Turizm şurasını toplayacağız. Hükümet olarak 3.Turizm Şurası ile stratejik bir sektör olan turizmde üçüncü evreye geçmiş olacağız. Turizmde Üçüncü Evre İmkan, Strateji

Detaylı

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ Yrd.Doç.Dr.Cavide DEMİRCİ Uzman Esra ÇENGELCİ ESOGÜ Eğitim Fakültesi

Detaylı

ÇALIŞMA RAPORU KONU: TURİZM YÖNETİMİ PROGRAM: TURİZM YÖNETİMİ VE PLANLAMA TÜRÜ/SÜRESİ: LİSANSÜSTÜ DİPLOMA, 04/10/2010 01/10/2011

ÇALIŞMA RAPORU KONU: TURİZM YÖNETİMİ PROGRAM: TURİZM YÖNETİMİ VE PLANLAMA TÜRÜ/SÜRESİ: LİSANSÜSTÜ DİPLOMA, 04/10/2010 01/10/2011 ÇALIŞMA RAPORU KONU: TURİZM YÖNETİMİ PROGRAM: TURİZM YÖNETİMİ VE PLANLAMA TÜRÜ/SÜRESİ: LİSANSÜSTÜ DİPLOMA, 04/10/2010 01/10/2011 HAZIRLAYAN: MURAT KOÇAK Müfettiş KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI Teftiş Kurulu

Detaylı

Konaklama İşletmeleri Muhasebe Müdürlerinde Tükenmişlik Sendromu-II

Konaklama İşletmeleri Muhasebe Müdürlerinde Tükenmişlik Sendromu-II Prof. r. Ayten Ersoy Arş. Gör. Burcu emirel Utku Konaklama İşletmeleri Muhasebe Müdürlerinde Tükenmişlik Sendromu-II Prof. r. Ayten ERSOY Akdeniz Üniversitesi, İİBF Arş. Gör. Burcu emirel UTKU Akdeniz

Detaylı

ÖĞRETMEN YETERLİKLERİ VE İLKÖĞRETİM PROGRAMLARINA İLİŞKİN ALGI DEĞİŞİMİ ARAŞTIRMASI

ÖĞRETMEN YETERLİKLERİ VE İLKÖĞRETİM PROGRAMLARINA İLİŞKİN ALGI DEĞİŞİMİ ARAŞTIRMASI ÖĞRETMEN YETERLİKLERİ VE İLKÖĞRETİM PROGRAMLARINA İLİŞKİN ALGI DEĞİŞİMİ ARAŞTIRMASI İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı kapsamında AB tarafından finanse edilen ve Hayat Boyu Öğrenmenin

Detaylı

(ki-kare) analizi ( Tablo 1. Araştırmaya Katılanların Çalıştıkları Okul Türüne Göre Dağılımı. Sayı % 1259 65,6 659 34,4 1918 100,0

(ki-kare) analizi ( Tablo 1. Araştırmaya Katılanların Çalıştıkları Okul Türüne Göre Dağılımı. Sayı % 1259 65,6 659 34,4 1918 100,0 ÖĞRENME ORTAMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ARAŞTIRMASI Eğitimin kalitesi, öğrenme ortamlarının kalitesiyle doğru orantılıdır. Nitelikli öğrencilerin yetişmesi için nitelikli öğretmenlerin yanında öğrenme ortamlarının

Detaylı

FARKLI BRANŞTAKİ ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Abdulkadir EKİN, Yunus Emre YARAYAN

FARKLI BRANŞTAKİ ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Abdulkadir EKİN, Yunus Emre YARAYAN FARKLI BRANŞTAKİ ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Abdulkadir EKİN, Yunus Emre YARAYAN Kuramsal Çerçeve GİRİŞ Psikolojik dayanıklılık üzerine yapılan

Detaylı

KUYUMCULUK VE TAKI TASARIMI PROGRAMI ÖĞRENCĐLERĐNĐN OKULDAN BEKLENTĐLERĐ VE MESLEKĐ GELECEKLERĐNĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ

KUYUMCULUK VE TAKI TASARIMI PROGRAMI ÖĞRENCĐLERĐNĐN OKULDAN BEKLENTĐLERĐ VE MESLEKĐ GELECEKLERĐNĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ MYO-ÖS 2010- Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu 21-22 EKĐM 2010-DÜZCE KUYUMCULUK VE TAKI TASARIMI PROGRAMI ÖĞRENCĐLERĐNĐN OKULDAN BEKLENTĐLERĐ VE MESLEKĐ GELECEKLERĐNĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ Pınar

Detaylı

HS-003. Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı.

HS-003. Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı. HS-003 Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı. İstanbul) Sezgi ÇINAR PAKYÜZ (Celal Bayar Üniversitesi, Manisa Sağlık Yüksekokulu,

Detaylı

MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ

MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ VİZYON BELGESİ (TASLAK) Türkiye 2053 Stratejik Lokomotif Sektörler MESLEKİ EĞİTİM, SANAYİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ Millet Hafızası ve Devlet Aklının bize bıraktığı miras ve tarihî misyon, İstanbul un Fethinin

Detaylı

Proje Adı: Türkiye Akademisinde Toplumsal Cinsiyet Algısı ve Yansımaları. Araştırma Şirketi Araştırma Veren Veri Toplama Firması

Proje Adı: Türkiye Akademisinde Toplumsal Cinsiyet Algısı ve Yansımaları. Araştırma Şirketi Araştırma Veren Veri Toplama Firması Proje Adı: Türkiye Akademisinde Toplumsal Cinsiyet Algısı ve Yansımaları Araştırma Şirketi Araştırma Veren Veri Toplama Firması Araştırmanın Künyesi Kullanılan yöntem(ler) Kalitatif Kantitatif Diğer (açıklayınız)

Detaylı

COĞRAFİ ETİKETLİ ÜRÜNLERE İLİŞKİN TÜKETİCİLERİN TUTUM VE DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ

COĞRAFİ ETİKETLİ ÜRÜNLERE İLİŞKİN TÜKETİCİLERİN TUTUM VE DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ COĞRAFİ ETİKETLİ ÜRÜNLERE İLİŞKİN TÜKETİCİLERİN TUTUM VE DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ Dr.Aslı ZULUĞ Prof. Dr. Bülent MĠRAN 7. Gıda Mühendisliği Kongresi 24-26 Kasım Ankara Coğrafi Etiketli Ürünler TUTUM

Detaylı

Akademik Personel Memnuniyet Anketi Analiz ve Bulguları 06-15 Nisan 2015

Akademik Personel Memnuniyet Anketi Analiz ve Bulguları 06-15 Nisan 2015 Akademik Personel Memnuniyet Anketi Analiz ve Bulguları 06-15 Nisan 2015 Üniversitemizin akademik personele sunduğu hizmetlerin değerlendirilmesi ve iyileştirmeye açık alanlarının tespit edilebilmesi amacıyla

Detaylı

Ankara ve Kastamonu Eğiticilerinin Mesleki Eğilime Göre Yönlendirme ve Kariyer Rehberliği Projesini Değerlendirme Sonuçları

Ankara ve Kastamonu Eğiticilerinin Mesleki Eğilime Göre Yönlendirme ve Kariyer Rehberliği Projesini Değerlendirme Sonuçları Ankara ve Kastamonu Eğiticilerinin Mesleki Eğilime Göre Yönlendirme ve Kariyer Rehberliği Projesini Değerlendirme Sonuçları Mesleki Eğilime Göre Yönlendirme ve Kariyer Rehberliği projesi kapsamında gerçekleştirilen

Detaylı

ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ. Üniversite Akademik ve İdari Personel Memnuniyet Anket Sonuçları

ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ. Üniversite Akademik ve İdari Personel Memnuniyet Anket Sonuçları ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ İstatistik Araştırma ve Uygulama Merkezi 11.5.17 Üniversite Akademik ve İdari Personel iyet Anket Sonuçları 1 İÇİNDEKİLER Sayfa Yönetici Özeti 2-8 Akademik Personel

Detaylı

ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER

ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası FĐNANSAL EĞĐTĐM VE FĐNANSAL FARKINDALIK: ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER Durmuş YILMAZ Başkan Mart 2011 Đstanbul Sayın Bakanım, Saygıdeğer Katılımcılar, Değerli Konuklar

Detaylı

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ

Detaylı

Pazar Bölümlendirmesi

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Bölümlendirmesi Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr Plan Pazar bölümlendirmesi Pazar araştırması Pazarlama araştırması Bilgi merkezlerinde pazar bölümlendirmesi SWOT

Detaylı

T.C. İSTANBUL KALKINMA AJANSI

T.C. İSTANBUL KALKINMA AJANSI T.C. İSTANBUL KALKINMA AJANSI Bölgesel Yenilik Stratejisi Çalışmaları; Kamu Kurumlarında Yenilik Anketi İstanbul Bölgesel Yenilik Stratejisi Kamu Kurumlarında Yenilik Anketi Önemli Not: Bu anketten elde

Detaylı

Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri

Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri açıklamak ve istenmeyen sorunları önlemek için yardımcı

Detaylı

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması Pazar Bölümlendirmesi Pazar Araştırması Pazarlama Araştırması Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 1 Pazar Bölümlendirmesi Bir kurumun ürün ve hizmetlerine talep gösteren bireylerin oranı ile kurumun ürün

Detaylı

14. ULUSAL TURĠZM KONGRESĠ DEĞERLENDĠRME ANKET SONUÇLARI. Tablo 1: 14. Ulusal Turizm Kongresine Katılan Katılımcıların Demografik Sonuçları (n=132)

14. ULUSAL TURĠZM KONGRESĠ DEĞERLENDĠRME ANKET SONUÇLARI. Tablo 1: 14. Ulusal Turizm Kongresine Katılan Katılımcıların Demografik Sonuçları (n=132) 14. ULUSAL TURĠZM KONGRESĠ DEĞERLENDĠRME ANKET SONUÇLARI Tablo 1: 14. Ulusal Turizm Kongresine Katılan Katılımcıların Demografik Sonuçları () Cinsiyet Erkek Kadın YaĢ 20 ve daha az 21-30 31-40 41-50 51-60

Detaylı

HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ

HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ Özlem Bulantekin Düzalan*, Sezgi Çınar Pakyüz** * Çankırı Karatekin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu ** Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık

Detaylı

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir.

BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER. Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. BÖLÜM 5 SONUÇ VE ÖNERİLER Bu bölümde araştırmanın bulgularına dayalı olarak ulaşılan sonuçlara ve geliştirilen önerilere yer verilmiştir. 1.1. Sonuçlar Araştırmada toplanan verilerin analizi ile elde edilen

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi. Turizm Fakültesi

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi. Turizm Fakültesi İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Turizm Fakültesi Çiğli/İzmir Temmuz 2012 İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Turizm Fakültesi; 14.07.2010 tarihinde kabul edilen ve 22.07.2010 tarihinde Resmi Gazete de yayınlanan

Detaylı

Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları

Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ İstatistik Araştırma ve Uygulama Merkezi 28.9.217 Dış Paydaş Toplumsal Katkı Araştırması Anketi Sonuçları 1 İÇİNDEKİLER Sayfa Yönetici Özeti 3-4 Dış Paydaş Toplumsal

Detaylı

Bölüm 10 Pazarlama Fonksiyonu. I) Pazarlama Stratejilerine Giriş

Bölüm 10 Pazarlama Fonksiyonu. I) Pazarlama Stratejilerine Giriş Bölüm 10 Pazarlama Fonksiyonu I) Pazarlama Stratejilerine Giriş Pazarlama Nedir? Pazarlama: Müşteriler için değer yaratmayı, bunu tanıtma ve sunmayı; örgütün ve paydaşlarının yararına olacak şekilde müşteri

Detaylı

ÜAS DA SUNULAN BİLDİRİLER KAPSAMINDA İMALAT İŞLETMELERİNİN ÜRETİM SORUNLARINA BAKIŞI

ÜAS DA SUNULAN BİLDİRİLER KAPSAMINDA İMALAT İŞLETMELERİNİN ÜRETİM SORUNLARINA BAKIŞI V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 25-27 Kasım 2005 ÜAS DA SUNULAN BİLDİRİLER KAPSAMINDA İMALAT İŞLETMELERİNİN ÜRETİM SORUNLARINA BAKIŞI Halil SAVAŞ Pamukkale Üniversitesi

Detaylı

Araştırma Notu 16/191

Araştırma Notu 16/191 Araştırma Notu 16/191 7 Mart 2016 REİSİ KADIN OLAN 1,2 MİLYON HANE YOKSUNLUK İÇİNDE YAŞIYOR Gökçe Uysal * ve Mine Durmaz ** Yönetici özeti Gerek toplumsal cinsiyet eşitliği gerekse gelecek nesillerin fırsat

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2010 Yılı Gençlerin İşsizlik ve İstihdam İstatistikleri İstatistik Kurumu (TÜİK) Hanehalkı İşgücü İstatistikleri veri tabanı 2010 yılı sonuçlarına göre ülkemizde gençlerin

Detaylı

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Temel olarak bir bilgisayar, çeşitli donanım parçalarını bir araya getirip uygun bir çalışma platformunu

Detaylı

İçindekiler. İçindekiler

İçindekiler. İçindekiler İçindekiler v İçindekiler 17. Baskıya Önsöz...iii İçindekiler...v Tablolar Listesi...xiii Şekiller Listesi...xiv Haritalar Listesi...xiv Kısaltmalar Listesi...xv 1. BÖLÜM: TURİZM VE TURİST KAVRAMLARI TURİZMİN

Detaylı

MESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ

MESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, C: 28, S: 1/Nisan 1999, s; 7-İS MESLEĞE VE ÖRGÜTE BAĞLILIĞIN ÇOK YÖNLÜ İNCELENMESİNDE MEYER-ALLEN MODELİ Prof.Dr.Ayşe Can BAYSAL ve Prof.Dr.Mahmut PAKSOY İstanbul Üniversitesi

Detaylı

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret www.maviperde.com 1995 li yıllardan sonra Dünyada ve Türkiye'de elektronik ticaretin ön plana çıkmasıyla ve gelecek yıllarda mekanik perde sistemi pazarının çoğunu elektronik ticaretle olacağı varsayımı

Detaylı

Lisans Düzeyinde Eğitim Veren Üniversiteler. Lisans Program Adı. Yüksek Lisans Düzeyinde Eğitim Veren Üniversiteler

Lisans Düzeyinde Eğitim Veren Üniversiteler. Lisans Program Adı. Yüksek Lisans Düzeyinde Eğitim Veren Üniversiteler Tablo 2: İşletmeciliği ve Turizmi Alanını Kapsayan Lisans ve Lisansüstü Eğitim Faaliyeti Gerçekleştiren Üniversiteler Lisans Program Adı Lisans Düzeyinde Eğitim Veren Üniversiteler Yüksek Lisans Düzeyinde

Detaylı

ÇORLU TİCARET VE SANAYİ ODASI DIŞ PAYDAŞ ANKET ANALİZ RAPORU

ÇORLU TİCARET VE SANAYİ ODASI DIŞ PAYDAŞ ANKET ANALİZ RAPORU ÇORLU TİCARET VE SANAYİ ODASI DIŞ PAYDAŞ ANKET ANALİZ RAPORU 1.Araştırmanın Amacı ve Önemi Çorlu Ticaret ve Sanayi Odası nın verdiği hizmetlerin kapsamı içindeki dış paydaşlarının müşterek ihtiyaçlarının

Detaylı

Pazar Bölümlendirmesi

Pazar Bölümlendirmesi Pazar Bölümlendirmesi Umut Al H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü umutal@hacettepe.edu.tr Pazar Bölümlendirmesi Bir kurumun ürün ve hizmetlerine talep gösteren bireylerin oranı ile kurumun ürün ve hizmetleriyle

Detaylı

TURİSTİK DESTİNASYON SEÇİMİNİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERE GÖRE BELİRLENMESİ: YERLİ TURİSTLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

TURİSTİK DESTİNASYON SEÇİMİNİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERE GÖRE BELİRLENMESİ: YERLİ TURİSTLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA TURİSTİK DESTİNASYON SEÇİMİNİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERE GÖRE BELİRLENMESİ: YERLİ TURİSTLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA ÖZET Ümit ŞENGEL Arş. Gör., Sakarya Üniversitesi, İşletme Fakültesi umits@sakarya.edu.tr Salim

Detaylı