--- EKLER --- EK 1 : Uluslararası P.E.N. Yürütme Kurulu Başkanlığına

Transkript

1 --- EKLER --- EK 1 : 14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesinin Unesco Kültür Takvimine Alınması İçin, Türkiye Pen Merkezi nin Uluslararası P.E.N. Yürütme Kuruluna Gönderdiği 3 Eylül 2003 Tarihli Başvuru Yazısı Uluslararası P.E.N. Yürütme Kurulu Başkanlığına Uluslararası PEN in Türkiye Merkezi, 2002 yılında gerçekleştirilen 68.Uluslararası P.E.N. Kongresine, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü projesini de önermek amacıyla katılmıştı. Bu proje Edebiyatçılar Derneği ile işbirliği yapılmak suretiyle daha da geliştirilmiştir. Uluslararası P.E.N.in Türkiye Merkezi, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü projesinin, edebi, dilbilimsel, kültürel ve ekonomik hakların, dünyanın her yerindeki insanların sivil ve politik hakları olarak görülmesi gerektiğini, tüm dünyaya gösterecek olan bir araç olacağına inanmaktadır. Böyle bir bakış açısını dünyada yerleştirmek ve yaygınlaştırmak, farklı yaşam tarzlarını, düşünce biçimlerini ve dilleri sıkı sıkıya korumakla, özellikle de, yokolma tehlikesiyle karşıya kalan, devletsiz olan, ya da baskı altında tutulan dilleri koruma altına almakla mümkün olacaktır. Türkiye PEN Merkezi, edebiyatın önemini vurgulamanın, barışcıl amaçlara hizmet eden yaratıcılık görevlerini yerine getirmekte olan yazarların sahip oldukları insan haklarının ve ifade özgürlüğünün önemini vurgulamak anlamına gelmek olduğunu; ifade özgürlüğü ve insan haklarının, kültürün farklı ifade ediliş biçimlerinin ortaya çıkabilmesi için uygun bir ortam hazırladıklarını kabul etmektedir. Türkiye PEN Merkezi, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü nün, UNESCO nun takviminde yer almasının, 21 Mart-Dünya Şiir Günü ve benzeri diğer tarihler gibi, PEN in temel misyonlarının, aşağıda sözü edilen belli başlı özelliklerinin öğretilebilmesine olanak sağlayacağına inanmaktadır: 1-Öykü incelemeleri aracılığıyla, tüm dünyada edebiyat çalışmalarını geliştirip yaygınlaştırmak 2- Edebiyat eğitimini geliştirip yaygınlaştırmak 3- Barış kültürünü yerleştirmek 4- Tüm dünyada yazarların ifade özgürlüğünü savunmak 5- Kültür farklılıklarına ve dilbilimsel farklılıklarına saygı göstermek Uluslararası P.E.N. in Türkiye Merkezi, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü projesini, 69. Uluslararası P.E.N. Kongresinde, yukarıdaki amaçları gerçekleştirebilmesi ve UNESCO nun takvimine alınması konularının görüşülmesi amacıyla, Uluslararası P.E.N.in en yüksek otoritesi olan Delegeler Meclisi ne sunmak istemektedir. I

2 Saygılarımla Ustün Akmen Başkan Türk PEN Merkezi EK 2 : ************ 14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesinin Unesco Kültür Takvimine Alınması Için, Türkiye Pen Merkezi nin Uluslararası P.E.N. Yürütme Kuruluna Gönderdiği 3 Eylül 2003 Tarihli Başvuru Yazısına, Uluslararası P.E.N. Sekreteri Terry Carlbom tarafından gönderilen tarihli kabul yanıtı. Sayın Ustün Akmen Sekretrelik, kısa bir süre önce, Dünya Öykü Günü ile ilgili önerinizi içeren mektubunuzu almış bulunmaktadır. Dünya Öykü Günü nü, Meksika daki Kongre nin Ajandasının listesine aldığım konusunda, sizi bilgilendirmek istiyorum. Dikkatinizi, bizim terminolojimizdeki Önergeler ve Tavsiyeler arasindaki farka çekmek istiyorum. Önergeler (Resolutions), PEN dışından gelen önerilerle ilgilidir. Tavsiyeler (Recommendations) PEN içinden yapılan önerilerdir. Yeterli uzunluğu sağlayabilmek amacıyla, aşağıdaki şekilde kısaca özetledim. Daha sonra da, kabuledilebilir olacağını umduğum karar metnini ekledim. Tavsiye kapsamında bulunan her öneri, Uluslararası P.E.N. in, Sürekli Komitelerinden birinde tartışılır. Ve orada, Assemble ye neyin tavsiye edileceği konusunda bir karar alınır. Tabi ki bu durumda, önerinin Çeviri ve Dilbilimsel Haklar Komitesi ne (TLRC) yönlendirilmesi doğal olacaktır. Aslında, öneriye, ikincil (seconder) olarak destek olacak, bir ya da iki PEN Merkezi yle iletişim kurmak normal olacaktır, - Ancak, bunu, Mexico toplantısına kadar gerçekleştirmek, gerçekten de gerekli değildir. Türk PEN den bir delegenin Çeviri ve Dilbilimsel Haklar Komitesi ne (TLRC) katılıyor olması benim için geçerli sayılacaktır. Assemble de, öneride bulunan Merkez e, o zamana kadar bütün delegelerce artık iyi bilinen öneriyi tanıtabilmesi amacıyla, sadece birkaç dakikalık bir zaman tanınır. (Daha fazla değil!). Öneri daha sonra oylanır. Anlayacağınız gibi, öneriye başarılar diliyorum. Türk PEN tarafından yapılan bu etkin inisiyatiften, ve, aynı zamanda da, bu inisiyatifi gerçekleştirme aşamasında, Turk PEN in, Edebiyatçılar Derneği ile birlikte işbirliği içinde çalıştığından dolayı çok memnuniyet duymaktayım. Ayrıca, şunu da bildirmek isterim, öyle görünüyor ki, 3rd Freedom of Expression Gathering (3. İfade Özgürlüğü Toplantısı) nedeniyle, Ekim tarihlerinde, İstanbul da bulunacağım. Orada sizinle görüşme olanağımız olabilir mi? II

3 Saygılarımla Terry Carlbom ****************************** Sevgili Jane Aşağıda tavsiye kararlarını belirten yazı var Selamlar Terry ****************************** Meksiko Assemblesi Türkiye PEN Merkezi tarafından gönderilen Dünya Öykü Günü nün UNESCO nun takvimine alınması konusunu destekleyen Tavsiye Uluslararası P.E.N.in Türkiye PEN Merkezi, 14-Şubat Dünya Öykü Günü projesini Assemble ye önermektedir. Bu proje, Edebiyatçılar Derneği ile yapılan işbirliği sonucunda daha da geliştirilmiştir. Uluslararası P.E.N. in Türkiye Merkezi, 14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesi nin, edebi, dilbilimsel, kültürel ve ekonomik hakların, insanların sivil ve politik hakları olarak görülmesi gerektiğini, tüm dünyadaki insanlara gösterecek bir araç olacağına inanmaktadır. Türkiye PEN Merkezi, ayrıca şuna inanmaktadır: Böyle bir görüşü yerleştirmek, geliştirmek ve yaygınlaştırmak, ancak, farklı yaşam ve düşünce biçimlerini, farklı dilleri koruma altına almakla mümkün olabilecektir. Söz konusu görüş, özellikle de yokolma tehlikesiyle karşıkarşıya kalmış olan, devletsiz ya da baskı altında tutulan dilleri koruma altına almak suretiyle geliştirilip yaygınlaştırılacaktır. Türkiye PEN Merkezi, aynı zamanda, şu gerçekleri de kabul etmektedir: Edebiyatın öncelenmesi, hem ifade etme özgürlüğünün, hem de yazarların, barışcıl amaçlar güden yaratıcılık görevlerini yerine getirirken sahip oldukları insan haklarının öneminin vurgulanması anlamına gelmektedir. Türkiye PEN Merkezi, bütün bunların, kültürün farklı ifade ediliş biçimlerinin ortaya çıkabilmesi için uygun bir ortam hazırladığına inanmaktadır. Türkiye PEN Merkezi, 14 Şubat-Dünya Öykü Günü nün, UNESCO nun takviminde yer almasının, 21 Mart-Dünya Şiir Günü ve benzeri diğer tarihler gibi, PEN in temel misyonlarının, aşağıda sözü edilen belli başlı özelliklerinin öğretilebilmesine olanak sağlayacağına inanmaktadır: 1-Öykü incelemeleri aracılığıyla, tüm dünyada edebiyat çalışmalarını geliştirip yaygınlaştırmak 2-Edebiyat eğitimini geliştirip yaygınlaştırmak 3-Barış kültürünü yerleştirmek 4-Tüm dünyada yazarların ifade özgürlüğünü savunmak 5-Kültür farklılıklarına ve dilbilimsel farklılıklara saygı göstermek Önerilen Tavsiye Kararı: III

4 Delegeler Assemblesi tüm Merkezleri, dünya edebiyatlarında kısa öykünün durumunu desteklemek amacıyla başlatılacak olan tüm çalışmaları desteklemeye çağırmaktadır ve yürütme kuruluna, önerilen Dünya Öykü Günü nün, UNESCO ya, Yıllık Kültürel Takvimlerine tanıtılması olanaklarını incelemesini önermektedir. 14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesinin Unesco Kültür Takvimine Alınması İçin, Uluslararası P.E.N. Çeviri Ve Dil Hakları Komitesi nin Delegeler Meclisine Sunduğu 16 Haziran 2005 Tarıihli Öneri EK 3 : ************ Translation & Linguistic Rights Committee of P.E.N. International Office: MKC, Dimitar Vlahov Quay bb 1000 Skopje, Makedonya Tel/Fax : (0) diversity@diversity.org.mk Web: Başkan: Bn. Kata Kulavkova (Macedonian P.E.N.) Başkan Yard. : Carles Torner (Catalan P.E.N.) Uluslararası P.E.N. e bağlı Çeviri ve Dil Hakları Komitesi 14 Şubat Dünya Öykü Günü projesini desteklemektedir. Uluslararası P.E.N., bu günü Dünya Öykü Günü olarak kabul etmiştir ve PEN Merkezleri bu günü okuma, konferans ve tartışmalarla kutlamaktadır. Türkiye PEN Merkezi de Dünya Öykü Günü nü kutlamak üzere pek çok etkinlik düzenlemiş, ayrıca UNESCO ya bu günü resmi UNESCO Dünya Öykü Günü olarak ilan etmesi ricasında bulunmuştur. UNESCO ya gitmeden önce Uluslararası P.E.N. ve bütün üyeleri bu teklif üzerinde uzlaşmalıdır. Bu nedenle Çeviri ve Dil Hakları Komitesi bu teklifi değerlendirecek, gündemine alacak ve Bled deki Uluslararası P.E.N. Kongresi nde resmileştirecektir. TaLRC-ÇDHK Başkanı Kata Kulavkova IV

5 EK 4 : ************ 15 Haziran 2005 Tarihinde, 71.Uluslararası P.E.N. Dünya Kongresi nde, Çeviri ve Dil Haklari Komitesi Başkanı Kata Kulavkova Başkanliğinda Toplanan Çeviri ve Dil Haklari Komitesi Toplantısında, Özcan Karabulut un Sunduğu Konuşma Metni Konuşma- Bled-2005 Özcan Karabulut Uluslararası P.E.N.in Değerli Yöneticileri, Ülke PEN Merkezlerinin Değerli Delegeleri, Konuşmama başlarken hepinize sevgiler, saygılar sunuyorum. Ve Seminerin bu bölümünde bana konuşma fırsatı verildiği için Uluslararası PEN in yöneticilerine, Çeviri ve Dil Hakları Uluslararası Komitesi Başkanı Sayın Kata Kulavkova ya teşekkür ediyorum. Nisan 1996 da ilk sayısı yayımlanan Düşler Öyküler dergisi, çıkışını izleyen Mayıs 1997 de Ankara Öykü Günleri ni başlatmış, öykü günleri Ankara dan başlayarak Türkiye de ve Avrupa nın birçok kentinde yaygınlaşmıştır. Üç aylık öykü dergisi Düşler Öyküler dokuzuncu sayısıyla yayın hayatından çekilirken, Ankara Öykü Günleri yönetimine geldiğimiz Edebiyatçılar Derneği ne taşınmış, Edebiyatçılar Derneği bir yandan Ankara Öykü Günlerini sürdürürken, bir yandan da Ankara Öykü Günleri ni model alarak Türkiye nin pek çok kentinde edebiyat günleri düzenlemiş, kentlerin sanatsal, kültürel ortamlarının canlanmasına katkıda bulunmuştur. Öykü günlerinin yaygınlaşması bizi bir başka düşe taşıdı: Bizler Türkiyeli öykücüler, PEN üyesi yazarlar olarak 2002 yılında Ankara da bir öykü forum gerçekleştirerek, edebiyat-sanat kamuoyuna, 14 Şubat ın Dünya Öykü Günü olarak kutlanmasını, bu yönde çeşitli etkinliklerin yapılmasını önerdik. Önerimiz, Türkiye PEN Merkezi başta olmak üzere, Türkiye nin tüm yazar örgütleri tarafından benimsendi. 14 Şubat Dünya Öykü Günü, son iki yıldır başta Türkiye PEN Merkezi olmak üzere, yazar örgütleri ile sivil toplum örgütlerinin, sanatsever kuruluşlarının katkı ve katılımlarıyla Adana da, Ankara da, Antakya da, Antalya da, Aydın da, Bursa da, Dıyarbakır da, İzmir de, İzmit te, Lekoşa da, İstanbul da, Frankfurt ta, Duisburg da, Lahey de Türkçe, Arapça, Kürtçe, Almanca, Fransızca, Hollandaca, İngilizce dillerinde, çeşitli etkinliklerle kutlandı, kutlanıyor. V

6 18-22 Mayıs 2005 tarihlerinde dokuzuncusunu gerçekleştirdiğimiz ve daha şimdiden dünyanın en eski ve en köklü festivali olma özelliğini taşıyan Ankara Öykü Günleri nin ana temasını bu yıl, Uluslararası PEN in Kültürel Çeşitlilik konulu Diyarbakır toplantısından etkilenerek Çok Kültürlülük, Dil Hakları ve Öykü olarak belirledik. 14 Şubat Dünya Öykü Günü nü doğuran Ankara Öykü Günleri ne bu ana tema çok yakıştığını söyleyebilirim. 9. Ankara Öykü Günleri nin Onur Konuğu olan Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı Kata Kulavkova bu tema başlığı altında bir de bildiri sundu. Öykü günlerine katılarak bize katkıda bulunan sayın Kulavakova ya huzurunuzda teşekkür ediyorum. Bu arada, 7. Ankara Öykü Günleri etkinliklerine katılan ve onur konuğu olan PEN in eski genel sekreteri sayın Terry Carlbom a da hem etkinliklerimize katıldığı, destek verdiği hem de Uluslararası PEN le ilişkilerimizin gelişmesine katkıda bulunduğu için teşekkür ediyorum. Burada huzurunuzda bir kişiye daha teşekkür etmek istiyorum: Dilbilimci, incelemeciaraştırmacı, profesör Aysu Erden. 14 Şubat Dünya Öykü Günü nün amaçları, hedefleri, felsefesi ve misyonu ile yerel, ulusal ve uluslararası düzeylerdeki uygulama yöntemini Uluslararası PEN in, UNESCO nun ilkelerine uygun bir şekilde geliştirdi, Türkiye PEN Merkezi kanalıyla sizlere ulaştırdı, tanıttı, 14 Şubat Dünya Öykü Günü projesinin Uluslararası PEN tarafından kabul edilmesi için büyük çaba sarfetti. 14 Şubat Dünya Öykü Günü Diyarbakır Kutlamasını sizlerle paylaşmak isterim: İmge Öyküler Dergisi Genel Yayın Yönetmeni ve öykücü sıfatlarımla, Diyarbakır Festival Gazetesi ne bir yazı yazarak, bu yıl Türkiye de 14 Şubat Dünya Öykü Günü nün kutlandığı merkezin Diyarbakır olmasını önerdim. Başta Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı olmak üzere bölgedeki edebiyatçılar önerimi desteklediler.14 Şubat Dünya Öykü Günü nü sayın Terry Carlbom un da katılımıyla, tarih ve kültür kenti Diyarbakır da çeşitli etkinliklerle kutladık. Farklı dillerde insanın öyküsünü anlattık, insan öyküsüyle var dedik. Çokkültürlülüğe, çoğulculuğa, farklılığa, çeşitliliğe, hoşgörüye vurgu yaptık. Diyarbakır dan tüm dünyaya öykülerimiz aracılığıyla barış ve dostluk mesajları verdik. Farklı edebiyatları, farklı kültürleri destekleyen, çeşitliliğe vurgu yapan biz yazarlar, şairler, yayıncılar, editörler, gazeteciler, çevirmenler, araştırmacılar, akademisyenler olarak Türkiye de ve dünyada düşünce özgürlüğü, ifade özgürlüğü, yazma ve yaratma özgürlüğü için mücadele ediyoruz. Bizler, Türkiye PEN Merkezi ne üye yazarlar edebiyatta yaratıcılığın ve ifade özgürlüğünün geliştirilmesini, bütün dillerde öykü yazılmasının ve okunmasının teşvik edilmesini, dünya kültüründe çeşitliliğin korunmasını, öyküler aracılığıyla kültürler arası iletişimin sağlanmasını, farklı hayat tarzlarının ve düşünce biçimlerinin barış kültürü VI

7 içinde hoş görülmesini istiyoruz. 14 Şubat ı Dünya Öykü Günü yapan çeşitlilik, çokkültürlülük, sevgi, dostluk, barış gibi tüm değerleri savunuyoruz. Biz yazarlar, yazar örgütleri, tüm dünyada birbirimizle, dil, din, ırk, kültür, cinsiyet ayrımı yapmadan, çok kapsamlı bir edebi ve kültürel işbirliği içinde bulunmamız gerektiğinin bilincindeyiz. 14 Şubat Dünya Öykü Günü bunun için en önemli ve anlamlı araçlardan biri olacağına inanıyorum. Genel Yayın Yönetmenliğini yaptığım İmge Öyküler dergisi yeni kurumsal kimliğiyle, yeni kadrosuyla, yeni biçimiyle, yeni içeriğiyle bu yıl 14 Şubat Dünya Öykü Günü nün kutlandığı şubat ayında yayımlanmaya başladı. Bu yıl 14 Şubat Dünya Öykü Günü nü kutlarken, İmge Öyküler dergisinin çıkışını da kutladık. İmge Öyküler dergisi, sorularına kendince karşılık bulmak, öykü edebiyatının gereksinimlerine katkıda bulunmak, öykü izlerinde adımlarını belirginleştirmek için yola koyuldu. İmge Öyküler dergisi olarak bir amacımız da bütün kültürlerden ve dillerden öyküler yayımlamak, farklı kültürlerin öykücülerini tanıtmak. Değerli Edebiyat Dostları, Bilindiği gibi, 14 Şubat Dünya Öykü Günü Projesi, Kasım 2003 tarihlerinde Mexico City de yapılan 69. Uluslararası P.E.N Dünya Kongresi nde, Çeviri ve Dil Hakları Komitesi kararlarından biri olarak Delegeler Meclisi tarafından onaylandı. Böylece, siz değerli delegelerin ortak kararıyla 14 Şubat ın UNESCO nun Kültür Takvimi ne girmesi yolunda en büyük adım atılmış oldu. Uluslararası PEN in Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı Kata Kulavkova, tarihinde ülke PEN Merkezlerine yazdığı bir yazıyla, 14 Şubat Dünya Öykü Günü nün desteklemelerini istemiştir. Sayın Kulavkova nın andığım yazısı, 14 Şubat Dünya Öykü Günü nün dünyada geniş bir coğrafyada kutlanması yönünde uluslararası düzeyde ilk resmi belge özelliğini taşımaktadır. Dileğimiz, beklentimiz, bu yıl bizim de Türkiye den P.E.N. Merkezi üyeleri olarak katıldığımız 71. Uluslararası PEN Dünya Kongresinde, 14 Şubat Dünya Öykü Günü nün bir kez daha gündeme alınması, kabul edilmesi ve Kültür Takvimine alınmak üzere UNESCO ya önerilmesi ve UNESCO nun da bu yönde karar almasıdır. Dilsel, edebi ve kültürel farklılıkların vurgulanması, korunması için; Dillerin, kültürlerin yan yana barış içinde yaşaması için; Kültürler arasında diyalog oluşturulması için; Farklı edebiyatların, farklı dillerin, farklı öykülerin desteklenmesi, değerlerinin bilinmesi için delegelerin bu yönde karar alacağına inanıyoruz. Uluslararası PEN Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı ve 9. Ankara Öykü Günleri Onur Konuğu Prof. Dr. Kata Kulavkova nın söylediği gibi, Öykü, kısa öykü, bu VII

8 aşamadan sonra, daha da ileriye götürülerek, tüm dünya tarafından kabul görmeli ve beslenmelidir. 14 Şubat Dünya Öykü Günü bildirisinde dile getirildiği gibi; İnsan, öyküsüyle var... İnsan, öyküleriyle uzanıyor geleceğe. Tıpkı geçmişi öyküleriyle saklayabildiği gibi. Türkiyeli öykücü Sait Faik Bir insanı sevmekle başlar her şey, diyor. Biz öykücüler, Tüm insanlarla paylaştıkça anlam kazanır, diyoruz. Bugün, yarın ve daima; öykülerle, öykücülerle, 14 Şubat Dünya Öykü Günü nde, buluşmak üzere hepinize sevgiler, saygılar sunuyorum. VIII