Hazırlayan: Ali Ergene 2009

Transkript

1 Nüfusu: 5,3 milyon Yüzölçümü: km2 Başkenti: Helsinki Nüfusu en büyük 5 şehri Helsinki , Espoo , Tampere , Vantaa , Turku (Sayım ) Yönetim şekli: Cumhuriyet Cumhurbaşkanı : Tarja Halonen 6 yıl görev yapar. İki defa seçilebilir Resmi dilleri: Fince, İsveççe Para birimi: 1 avro = 100 sent Zaman dilimi: GMT +2 AB üyesidir Ülkede yaşayan etnik gruplar 1- Rusya: Estonya: İsveç: Somali: Çin: Tayland: Almanya: Türkiye: Büyük Britanya: Irak:

2 2

3 Finlandiya'nın iki tarafı Baltık denizi ile kaplıdır. Ülkede hemen hemen hiç dağ yoktur. Rakımı en yüksek bölgesi Halti (Enontekiö) kuzeyindedir ve 1328 m. Arazisi yumuşak ve hafif engebeli olup ormanlarla kaplıdır. Ülkede irili ufaklı yaklaşık göl bulunmaktadır. Günlerin uzunluğu ise çok ilginçtir. Ülkenin kuzey kutbunda yaz aylarında tam 73 gün hiç güneş batmaz. Kışın ise aynı bölgede 56 gün hiç güneş doğmaz. Güney Finlandiya da yılın en uzun ışık gören günü yaklaşık 19 saattir. En kısa ışık gören günü ise yaklaşık 6 saattir. 3

4 Kış İlkbahar Nemli ve kışları soğuk bir iklime sahiptir. Bütün mevsimlerde yağış alır. Finlandiya kuzey çam ormanları bölgesinde yer alır. Yılın yarısı yağışlı geçer. Orta ve güney Finlandiya da yıllık yağış miktarı milimetredir. Kuzey Finlandiya'nın yıllık yağış miktarı en fazla 600 milimetredir. Bu yağışların yarısı da kardır. Ortalama sıcaklıklar: Kış, ülkenin güneyinde -2 C ile -4 C arasında, kuzeyinde -16 C ile -18 C arasındadır. İlkbahar, güneyde +3 C ile +5 C arasında, kuzeyinde -3 C ile -4 C arasındadır. Yaz, güneyde +14 C ile +16 C arasında, kuzeyde +10 C ile +14 C arsındadır. Sonbahar, güneyde +5 C üzerinde, kuzeyde ise -3 C ile -4 C arasındadır. Yaz Sonbahar 4

5 Finlandiya cumhurbaşkanının armasında aslan olmasına rağmen ülkede aslan yaşamaz Finlandiya da yaşayanların en önemlileri başlıca: Ren geyiği, Ayı, Kurt, Finlandiya geyiği, çalı horozudur. 5

6 Ren Geyiği ülkenin kuzeyinde Laponya da yaşar yarı vahşi sürüler halinde yaşayan bir hayvandır. 6

7 Zorlu kış şartlarında ulaşımda kızakları çekmekte kullanılmışlardır. 7

8 Ama şimdi onların yerini modern ulaşım araçları almıştır. Şimdilerde bu bölgeler turizmi ile bir çok ziyaretçi akımına uğramaktadır. 8

9 Ren Geyiğinin etinden, derisinden ve sütünden yararlanılmasına karşın bir zamanlar boynuzları öğütülerek tabletler yapılıp cinsel gücü arttırdığı iddia edilerek satılmıştır. Şu anda turizme de katkıları bulunmaktadır. 9

10 Ama yıllarca Noel babanın da hizmetinde bulunmuşlar ve hala bulunmaktadırlar. 10

11 Aurora (Kuzey ışıkları) Kuzey ışıkları yerden 80 ile 300 km yükseklikte oluşan ışık fenomenleridir. 11

12 Kuzey ışıkları Bunlar güneşten atmosfere ulaşan manyetik elektron enerjisinin yerkürenin manyetik kutuplarına çarpması sonucu ışığa dönüşmesidir. 12

13 Kuzey ışıkları Bunlar karanlıkta gözle gözlenebilirler. 13

14 Kuzey ışıkları 14

15 Kuzey ışıkları 15

16 Ayı Finlandiya ormanlarında ayıda kendine yer bulmuştur. 16

17 Kurt Kurt şu anda çok fazla çoğalmasından dolayı Finlandiya için sorun olmaya başlamıştır. 17

18 Finlandiya Geyiği Finlandiya geyiği ormanda vahşi olarak yaşar. Yetişkin bir geyik 1000 kiloya kadar bir ağırlığa ulaşır. 18

19 Finlandiya Geyiği O yüzden Finlandiya trafiğinde ölümcül kazalara yol açmaktadırlar. Yılın belli zamanlarında avlanmalarına izin verilir. 19

20 Çalı Horozu Finlandiya'nın kuzeyinde yaşar ve hiç göç etmez. 20

21 Çalı Horozu O yüzden kış şartlarına uyum sağlamayı çok iyi bilir. 21

22 Bağımsızlık ve cumhuriyetin kurulması Sovyetlerin saldırısı 2. Dünya savaşı Serbest dolaşım Serbest piyasa ekonomisi aralık 1917 yılında senato bağımsızlığını ilan eder yılında sosyal başkaldırı yönetim şeklinin cumhuriyet olmasıyla 1919 yılında sona erer. Fin halkı Sovyetler Birliğinin saldırısına büyük bir cesaretle karşı koyar. Bağımsızlığını korumasına rağmen topraklarının büyük bölümünü kaybeder. Finlandiya Almanyanın müttefiki olarak tekrar Sovyetler Birliğine karşı savaşmış ve savaşı kaybetmiştir. Buna karşılık ağır savaş tazminatı ödemeye mahkum edilmiştir ama ülke işgal edilmemiştir. Kuzey ülkeleri arasında yapılan anlaşmayla pasaportsuz ve vizesiz serbest dolaşım başlar. Buna Finlandiya da dahildir yılının ikinci yarısından itibaren Finlandiya serbest piyasa ekonomisini uygulamaya başlar. AB üyeliği Finlandiya 1995 yılında AB üyesi olur ve 2006 yıllarında AB dönem başkanlığı yapar. Bir sonraki dönem başkanlığı 2020 yılına rast gelmektedir. 22

23 Noel: Bu dönem bir ay sürer. Küçük kutlamalar bu ayın içersine serpiştirilir. Örneğin firmalar kendi personeline ve müşterilerine kutlamalar hazırlar yemekler verir. Bu döneme has yemekler ve içecekler yapılır yenir ve içilir. Bu dönemde kurutulmuş meyveler ve fıstık türleri tüketilmesi ve sofralarda kullanılması gelenektir. Örneğin kuru yemiş, fındık, hurma vb. Evler ve caddeler süslenir Noel şarkıları söylenir. Noel bir aile bayramıdır. Noel arifesinde ailenin hayatta olmayan fertleri hatırlanır mezarları ziyaret edilir, mumlar yakılır. Noel arifesinde aileler toplanır ve Noel yemekleri yenir. Ogün aile üyelerinin birbirlerine hediye vermesiyle sona erer. Asıl Noel günü ise bütün topluma barış ve birlikte yaşamaya adanır. Turku şehrinde kökleri ortaçağa kadar varan ve 1830 yılından beri değiştirilmeyen Noel deklarasyonu her yıl ilan edilir. 23

24 1 Mayıs Bayramı: Bir çok aşamadan geçen bu bayram 1800 lü yıllarda 13 mayıs günleri Fin akademisyenleri tarafından çiçek bayramı olarak kutlanmıştır. Finlandiya bağımsızlığını kazandıktan sonra işçi bayramı olarak kutlanmaya başlamıştır. Yakın tarihten itibaren de karnavalvari baharın gelişinin kutlandığı bir halk festivaline dönüşmüştür. 24

25 Yaz Bayramı(Juhannus): Bu bayram yazın en uzun gününe en yakın hafta sonunda kutlanır. İsmini M.S 400 lü yıllarda haziran ayının 24. ünde kutsal olarak kabul edilen dini kişilik Johennes ten alır. Önceleri nevruz benzeri kırsal bir kutlamaydı. O zamanlarda tarım ve hayvancılıkla yaşamlarını sürdüren halk tarlalara ekim ve dikim işleri yaptıktan sonra tabiat ananın ve hayvanların bol ürün ve mahsul vermesi için şenlikler yapardı. Juhannus büyüleri ve falları yardımı ile o sene ne kadar mahsul yetişeceği belirlenmeye çalışılırdı. Bu şenliklerde hemen hemen bütün ülkede büyük ateşler yakılır. İsveççe konuşulan bölgelerde bu daha yaygın olması dikkat çeker yılından beri bu gün Finlandiya da bayrak günü olarak ta kutlanır. 25

26 26

27 27

28 Sauna: Isıtılmış taşlarla çalışan çadıra benzeyen terleme odaları ilk olarak 6000 yıl önce kullanılmıştır. Buhar (löyly) kelimesi 7000 yıl eski Fin-Ugric kelime hazinesinde de bulunur. (Fin-Ugric halkı hala Ural dağlarında yaşamaktadır. Orada biz Türklere akraba halklarda yaşamaktadır. O yüzden Finliler ile Türklerin akraba millet olduğu teoriler arasında bulunur) 28

29 1800 yıllarına kadar Baltık denizi ile Ural dağlarına kadar uzanan bölgede saunada yıkanmak çok yaygındı. Tarım kültüründe sauna temizliği temsil ettiği için saunada hastalar tedavi edilir, gıda maddelerinin ve giyeceklerin bakımı yapılırdı. Sauna bir bakıma kutsal bir yer gibi görülürdü. Orada temizliği öne çıkaran kurallar ve yasaklar bulunurdu. Sauna hastalıkları tedavi etmemesine karşın fiziksel ve ruhsal refahı geliştirmeyi sağlamaktadır. 29

30 Finlandiya da sauna bulunmaktadır. Finliler saunasız konutta oturmak istemezler. Haftada birkaç kez saunaya girmeyi çok severler. Sauna içecekleri genelde biradır ve saunaya ailecek anadan üryan girerler. 30

31 Göl kenarında yaşayanlar saunadan çıktıktan sonra gölün serin sularında kendilerini serinletirler. Saunadan sonra soğuk suya girmenin nezle ve grip gibi hastalıklara yakalanma riskini azalttığı iddia edilir. 31

32 Kışın buz tutan gölü kırarak çelik gibi sulara girip serinlerler. 32

33 Saunada ısıtılan suyu kullanarak dışarıda bulunan küvette zevkli anlar geçirmekten hoşlanırlar. 33

34 Buz tutan gölleri sadece serinlemekle kullanmayıp açtıkları delikten olta atarak balık avlanmayı da çok severler. 34

35 Kış turizmi ülkede gözdedir. Finlandiya o yüzden kış sporlarında çok başarılıdır. Ülkede bir çok kayak merkezi bulunur. Noel Babanın dünyanın dört tarafından gelen ziyaretçileri vardır. Göllerinin ve ormanlarının çok olması yüzünden yaz aylarında kamp turizmi ve karavan turizmi revaçta olanlardandır. Ülkenin başkenti Helsinki de görülecek yerlerin başında gelir. 35

36 Finlandiya'nın yönetim şekli cumhuriyettir. Devletin başı cumhurbaşkanıdır. Halk tarafından direkt seçilir ve görev süresi 6 yıldır. Cumhurbaşkanı en fazla iki dönem görev yapabilir. Ülkenin ilk kadın cumhurbaşkanı şimdi ikinci dönem görevde olan Tarja Halonen dir. Cumhurbaşkanımız sayın Abdullah Gül Finlandiya ziyaretinde Finlandiya cumhurbaşkanı Tarja Halonen ile beraber 36

37 Finlandiya parlamentosu tek parlamentodan oluşur. Dört yılda yapılan seçimlerle parlamentoya 200 milletvekili seçilir. Bakanlar kurulu başbakan dahil 12 bakandan oluşur. Matti Vanhanen başbakanlığında bulunan hükümet ise 20 bakandan oluşur. Finlandiya da 14 kayıtlı parti faaliyet göstermektedir. Bunların 8 nin parlamentoda grubu bulunmaktadır ( ). Şimdiki hükümet bir koalisyon hükümetidir. Koalisyon 4 partiden oluşur. (Suomen Keskusta, Kansallinen Kokoomus, Vihreä liitto ja Ruotsalainen kansanpuolue) 37

38 Para birimi: Avro=100 sent ( tarihinden beri kullanımda) Avrodan önce kullanımda Fin markkası vardı ( yılları arasında) 1 Avro = 5,94573 FIM Gayri safi yurt içi hasılası: yılı toplam yurt içi üretimi: 179 milyar (Bir önceki yıla göre 9 milyar artmış) 2. Kişi başına üretim: yaklaşık (2005 yılı) 3. Gayri safi yurt içi hasılasının büyümesi: 2007 yılında % 4, yılında % 4,9 olarak gerçekleşmiştir. Lokomotif sektörler: 1. Hizmet sektörü: Gayri safi yurt içi hasılasının yaklaşık % 66 sı 2. Orman ve teknoloji sanayi: Gayri safi yurt içi hasılasının yaklaşık % 28 ini oluşturmuştur. 38

39 2007 ihracatı 65,5 milyar 2007 İthalatı 59,5 milyar 39

40 Bilgi ve medya teknolojisi Kağıt sanayi ürünleri Demir ve çelik ürünleri Özel üretim ihtiyaçları için üretilmiş makine ve ekipmanlar 40

41 Ham petrol ve işlenmiş petrol ürünleri Arazi araçları Elektrikli aletler İletişim ve medya teknolojisi Sanayi üretim makine ve donanımları 41

42 1. Almanya 2. İsveç 3. Rusya Federasyonu 4. Amerika Birleşik Dev. 5. Büyük Britanya 42

43 1. Rusya Federasyonu 2. Almanya 3. İsveç 4. Çin Halk Cumhuriyeti 5. Büyük Britanya 43

44 Enflasyon: % 3,5 (2008) İşsizlik: % 6,1 (2008) Hazine bonosu (devletin borcu): 54,4 milyar (2008) Vergilerin gayri safi yurt içi hasılasındaki payı: % 43 (2007) 44

45 Kamu ve diğer hizmetler: kişi Sanayi: kişi Ticari, otel ve lokantalar: kişi Finans, sigorta ve iş hayatına hizmet veren sektör: kişi Ulaşım: kişi İnşaat: kişi Tarım ve Orman sanayi: kişi Diğer sanayi: kişi 45