İKTİSADİ RAPOR 2010 S A M S U N TİCARET VE SANAYİ ODASI. SAMSUN Haziran Yayın No:2010/1 SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI

Transkript

1 S A M S U N TİCARET VE SANAYİ ODASI İKTİSADİ RAPOR 2010 Yayın No:2010/1 SAMSUN Haziran 2010 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN i

2 Bu eserin tüm telif hakları Samsun Ticaret ve Sanayi Odası na aittir. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası nın ismi kaydedilmek koşulu ile yayından alıntı yapmak mümkündür. Ancak Samsun Ticaret ve Sanayi Odası nın yazılı izni olmaksızın yayının tamamı veya bir bölümü kopyalanamaz, çoğaltılamaz, ticari amaçlarla kullanılamaz. 1.BASKI Haziran 2010, SAMSUN Samsun TSO yayınları için ayrıntılı bilgi Samsun TSO Dokümantasyon ve Enformasyon Departmanından temin edilebilir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI HANÇERLİ MAHALLESİ ABBASAĞA SOKAK NO: SAMSUN Tel: Faks: E-Posta: Web: Hazırlayan: İbrahim ÇELİK Samsun TSO, Genel Sekreter Yardımcısı CİLT-BASKI: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN ii

3 SUNUŞ Bir şehrin değerini ortaya koyabilmek için öncelikle o şehrin tarihini, ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda sahip olduğu varlıklarını, bunların özelliklerini ve o şehrin gelecek projeksiyonunu ortaya koyacak potansiyelini bilmek gerekir. Öte yandan bu özellikleri daha da güçlendirmek, mevcut potansiyelinin daha verimli kullanılmasını sağlamak ve o şehre yeni yatırımlar kazandırmak için istatistikî verilere dayalı durum tespiti büyük önem taşımaktadır. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası olarak bu anlayışla ortaya koyduğumuz ve ilimiz hakkında bilgi sahibi olmak isteyen herkes için bir kaynak niteliği taşıyacak Samsun İktisadi Raporunu, son güncellemeleri de yapmak suretiyle bu yıl da sizlerle paylaşmış bulunmaktayız. İstatistikî veri ve bilgilerin titizlikle incelenerek bir araya getirilmesi sonucu hazırlanan bu yayınımız, kamuoyunda ilimizle ilgili yanlış bilinen birçok konuya objektif olarak ışık tutması açısından da önemlidir. Samsun İktisadi Rapor 2010 başlıklı yayınımızın ilimiz ve bölgemizin kalkınmasında yeni ufuklar açmasını diler, bu yayının hazırlanmasında emeği geçen tüm kişi ve kurumlara teşekkür ederim. Salih Zeki MURZİOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN iii

4 İÇİNDEKİLER Sayfa No Genel Durum 1 Tarihçe 3 Coğrafi Yapı 9 İklim 14 Nüfus 15 Nüfus Artış Hızı 16 Şehirleşme 16 Samsun Nüfusunun Yıllara Göre Değişimi Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine Göre Nüfus 17 İllere göre şehir-köy nüfusu ve Yüzdeleri, ( ) Yılı İlçelere Göre Şehir ve Köy Nüfusları (adrese Dayalı) ( ) ve 2009 Yılı İlçe Nüfusları Değişimi 19 Demografig Göstergeler 20 Göç 21 İllerin aldığı göç, verdiği göç, net göç ve net göç hızı ( dönemi) 21 İllerin aldığı göç, verdiği göç, net göç ve net göç hızı ( dönemi) 22 Samsun un Göç Aldığı ve Verdiği İller ve Net Göç (2007/2008) 23 Samsun un Göç Aldığı ve Verdiği İller ve Net Göç (2008/2009) 24 İlçeler 25 Türkiye de Belediye, İlçe ve Köy Sayıları ( ) 26 İlçelerin Gelişmişlik Durumu 27 Alaçam 28 Asarcık 28 Ayvacık 28 Bafra 28 Çarşamba 29 Kavak 29 Ladik 30 Havza Mayıs 30 Salıpazarı 31 Tekkeköy 31 Terme 31 Vezirköprü 32 Yakakent 32 Atakum 32 Canik 32 İlkadım 32 Ekonomik Yapı 33 Genel Değerlendirme 34 Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla, Gayrı Safi Katma Değer 35 Kişi Başına Gayrı Safi Katma Değer ( ) 36 Gayrı Safi Katma Değerde Sektörlere göre bölgesel paylar 36 Sektörlerin Gayrı Safi Katma Değer İçindeki Payları 37 Yıllar İtibariyle İllerin Kişi Başına Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla Değerleri ($) Cari Fiyatlarla 38 İller İtibariyle Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla ( ) Cari Fiyatlarla 39 Samsun İlçelerinin Sosyo-Ekonomik Gelişme Düzeyleri 41 Karadeniz Bölgesi İlleri Sosyo-Ekonomik Gelişme Düzeyleri 41 Samsun İli Gelişmişlik Performansı (2003) (81 İl İçinde) (32.Sıra) 42 Kamu Yatırımları 43 Samsun un Yıllar İtibariyle Kamu Yatırımlarından Aldığı Pay Yılında Kamu Yatırımlarından En Fazla Pay Alan İller Yılında Kamu Yatırımlarından En Fazla Pay Alan İller 46 Kişi Başına Düşen Kamu Yatırımları (2007/2010) 46 Samsun da Kamu Yatırımları (2010) (Detay) 47 Teşvikler 49 Yatırım Teşvikleri 50 Yıllar İtibariyle Sektörel Bazda Samsun da Yatırım Teşvik Belgeleri ( ) Yılında Verilen Yatırım Teşvik Belgelerinin İllere Göre Sektörel Dağılımı Yılında Yatırım Teşvik Belgelerinin Bölgelere Göre Payları 54 Kobi Teşvikleri 55 Yeni Yatırım Teşvik Sistemi (2009) 56 (TR83. Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) Bölgesel Teşviklerden Yararlanacak Sektörler 57 Tübitak Destekleri (Özet) 58 Sanayi 59 Genel Durum 60 Organize Sanayi Bölgeleri 61 Samsun Merkez OSB 61 Samsun Kavak OSB 65 Samsun Havza OSB 67 Samsun Gıda OSB 68 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN iv

5 Samsun Bafra OSB 69 Küçük Sanayi Siteleri 71 Samsun da Öne Çıkan Sanayi Sektörler 73 Sektörler İtibariyle istihdam (Samsun TSO Üyesi) 74 Sanayici Firma İletişim Bilgileri (Sektörel) 74 Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Anketinde Yer Alan Samsun Firmaları 75 Samsun KOSGEB 77 Kosgeb Samsun İgem 2009 Yılı Faaliyetleri 78 Kosgeb Destekleri (2010/Yeni Destekler) 79 Samsun Serbest Bölgesi 83 Marka.Patent.Faydalı Model.Endüstriyel Tasarım 87 Ticaret 91 Samsun da Ticaret ve Sanayi Odaları 92 Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Üye İstatistikleri Ocak-Aralık Dönemi Açılan Kapanan Firma İstatistikleri 96 Samsun Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Odalara Göre Üye Dökümü ( ) 98 İllerde Esnaf Odaları ve Üye Sayıları 99 Fiyat Endeksleri 100 Dış Ticaret 101 Yıllar İtibariyle İhracat Tablosu 102 Yıllar İtibariyle İthalat Tablosu 102 Samsun ve Türkiye Dış Ticaret Rakamları Tablosu 103 Firma Başına İhracat ve İthalat Tablosu Yılında İhracat Yapan Samsun Firmaları Yılı En Yüksek İhracat Yapan Firmalar Listesi (1 Milyon $ ve Üstü) Samsun 107 Samsun İlinin 2009 Yılı İhracatının Ülkelere Göre Dağılımı 107 Samsun İhracatının Sektörel Dağılımı 108 Samsun Gümrük Müdürlüğü Dış Ticaret Verileri 109 Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Verileri 111 İhracatta Devlet Yardımları 112 Bankacılık 113 Bankaların Merkez ve İlçelere Dağılımı ( ) 114 Bankaların İl Bazında Şube Dağılımları ( ) 115 Samsun Bankalarında Mevduat ve Kredi 116 Mevduat ve Kredinin Yıllar İtibariyle Değişimi 117 Mevduatın İllere Göre Dağılımı 117 Kredilerin İllere Göre Dağılımı 118 Kişi Başına Mevduat ve Kredi Durumu 118 İllerin Kişi Başına Mevduat ve Kredi Miktarı Tablosu (2009 Yılı) Yılında İllerin Mevduat ve Kredi Durumu Yılı İllerin Kişi Başına Mevduat ve Kredi Miktarları ( ) 121 Protesto Edilen Senetler Yılı Protesto Edilen Senetlerin İl Bazında Adet, Tutar Ve Oranları Yılı Protesto Edilen Senetlerin İl Bazında Adet, Tutar Ve Oranları 124 Vergi İstatistikleri 125 İllerin Gelir Vergisi Faal Mükellef Sayıları 126 İllerin Kurumlar Vergisi Faal Mükellef Sayıları 126 İllerin GMSİ (Gayrı Menkul Sermaye İradı) Vergisi Faal Mükellef Sayıları 127 İllerin Katma Değer Vergisi Faal Mükellef Sayıları 127 İllerin Basit Usulde Vergilendirilen Gelir Vergisi Faal Mükellef Sayıları 128 İllerin Gelir Stopaj Vergisi Faal Mükellef Sayıları 128 Vergi Tahakkuk ve Tahsilatı 129 Yıllar İtibariyle Türkiye ve Samsun Tahakkuk ve Tahsilat Miktarları ( ) 129 İller İtibariyle Genel Bütçe Vergi Gelirleri (Brüt) (2009 Aralık Sonu) 130 İller İtibariyle Genel Bütçe Vergi Gelirleri (Brüt) (2008 Aralık Sonu) Yılı Vergilendirme Dönemi Kurumlar Vergisi Rekortmenleri (İlk 100 Sıralaması) Samsun Yılı Vergilendirme Dönemi Gelir Vergisi Rekortmenleri (İlk 100 Sıralaması) Samsun Yılı Vergilendirme Dönemi Gmsi Rekortmenleri (İlk 100 Sıralaması) Samsun 134 Çalışma ve Sosyal Güvenlik (İstihdam.İşgücü.İşsizlik) 135 İşsizlik 136 Kurumsal Olmayan Nüfusun İşgücü Durumu (Düzey 2 ) (x1000 kişi, 15+ yaş) (İşsiz Sayısı) 136 Kurumsal Olmayan Nüfusun İşgücü Durumu (Düzey 2 ) ( 15+ yaş) (İşsizlik Oranları) (%) 137 İllerin 2008/2009 Yılı İşsizlik, İşgücü ve İstihdam Oranları 138 İşgücü 139 Kurumsal olmayan nüfusun işgücü durumu [15+ yaş] (2008 ve 2009 Yılları) (Düzey 2) 139 Sektörel İstihdam 140 İstihdam Edilenlerin Sektörlere Göre Dağılımı [15 yaş ve üzeri] (2009 Yılı) 140 İstihdam Edilenlerin Sektörlere Göre Dağılımı [15 yaş ve üzeri] (2008 Yılı) 141 İş Kayıtlarına Göre Girişim Sayıları (2009 Yılı) 142 Ekonomik Faaliyetlere Göre Kurulan ve Kapanan İşyeri Sayıları (2008/2009) 143 Öncelikli Yaşam Göstergeleri 144 SSK (4/a) 145 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN v

6 Bağ-Kur (4/b) 146 Emekli Sandığı (4/c) 147 Çalışma Bölge Müdürlüğü Verileri 148 İşletme Belgesi Talebi ( ) 148 İş Kazaları (2009) 148 İşçi Şikâyetleri (2009) 149 Sendikalaşma (2009) 149 İdari Para Cezaları(2009) 149 Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü Çalışmaları 150 Tarım 157 Tarım Alanları 158 İllere Göre Tarım Alanları (2007/2008) 158 Bitki Örtüsü 158 Alan Kullanımı (2008 Yılı) 159 Bitkisel Üretim Alanı (Hasat Edilen) Organik Tarım (2008) 160 Tarım Alet ve Makina Sayıları (2008) 160 Niteliklerine Göre Örtü Altı Tarım Alanları (2008) 161 Tarımsal Üretim Değerleri (2008) 161 Tarla Ürünleri (2008) 162 Sebzeler (2008) 162 Meyve Üretimi (2008) 163 Bitkisel Üretim Miktarı (2008) 163 Hayvancılık 164 Canlı Hayvanlar (2008) 164 Hayvansal Üretim (2008) 165 Tarımsal Destekler (Özet) 166 Ulaşım 167 Karayolları 168 Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü Samsun İli Yatırımları (Ocak 2010) 169 İllere Göre Devlet Ve İl Yollarının Satıh Cinslerine Göre Uzunlukları ( ) 172 Trafik Kazaları 173 Motorlu Kara Taşıt Sayıları (2009) 173 Yıllar İtibariyle Motorlu Kara Taşıtlarının Dağılımı 174 Havayolu 175 Denizcilik 178 Demiryolu 179 Lojistik Merkezler 181 Samsun Ulaştırma Bölge Müdürlüğü 182 Enerji.Madenler 183 Samsun İli Maden Ve Enerji Kaynakları 184 Elektrik Enerjisi 185 Yeşilırmak Edaş 2009 Yılı Abone Tüketimleri 185 Yeşilırmak Edaş 2008 Yılı Abone Tüketimleri 185 Samsun Abone Sayıları 2008/ En Büyük 10 Tüketicinin Yıllık Tüketim Miktarları 186 İllerin Kullanım Yerlerine Göre Elektrik Tüketimi (2008 Yılı) 187 Yıllar İtibariyle Elektrik Tüketimi 188 Eğitim 189 Yüksek Öğretim Kurumları 199 Ondokuzmayıs Üniversitesi 200 Canik Başarı Üniversitesi 205 Sağlık 207 Kültür.Turizm 209 Kültür 210 Turizm 213 Çevre.Orman 217 Vakıflar 226 Diyanet 227 Suç İstatistikleri 228 Sayılarla Samsun 229 Kamu Kurumları 234 Kaymakamlıklar 235 Belediyeler 235 Sanayici Listesi 237 Bafra İlçesi Sanayi Tesisleri 238 Çarşamba İlçesi Sanayi Tesisleri 240 Havza İlçesi Sanayi Tesisleri 242 Terme İlçesi Sanayi Tesisleri 243 Vezirköprü İlçesi Sanayi Tesisleri 244 Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Üyesi Sanayi Firmaları (Bafra, Çarşamba, Havza, Terme ve Vezirköprü Hariç Diğer İlçeler Dahil) 245 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN vi

7 GENEL DURUM İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 1

8 GENEL DURUM Samsun çok eski çağlardan beri ticaret ve kültür merkezi, liman şehridir. Günümüze kadar bu görünümünü devam ettirmiştir. Samsun, İç Anadolu nun Karadeniz e açılan penceresidir. Kara, hava, deniz ve demiryolu ulaşımına sahiptir. Henüz gereği gibi değerlendirilemeyen doğal ve ekonomik potansiyele sahip olmakla birlikte Samsun, halen Karadeniz Bölgesinin nüfus, sanayi, ticaret, doğal ve kültürel varlıklar ve zenginlikler açısından en büyük ili ve tek büyük şehridir. Verimli Bafra ve Çarşamba Ovaları ile bu ovalara hayat veren Yeşilırmak ve Kızılırmak, Samsun'un belirgin coğrafi karakteristik özellikleridir. Başta tütün, buğday, pirinç, şekerpancarı, mısır, fındık, ayçiçeği, meyve ve sebze olmak üzere, çok çeşitli ürünler yetiştirilmektedir. Samsun un tarımsal durumu göz önüne alınarak, tarıma dayalı sanayinin teşviki ve geliştirilmesi büyük önem arz etmektedir. İlde bu yönde çalışmalar ve yatırımlar devam etmektedir. Merkez Organize Sanayi Bölgesi büyük ölçüde tamamlanmış olup, Bafra, Kavak ve Gıda Organize Sanayi Bölgelerinde arsa tahsislerine devam edilmektedir. Havza OSB nin çalışmaları ise devam etmektedir. Her geçen yıl çeşitli bölüm ve fakültelerin eklenmesi ile gelişen, 20 bine yakın öğrencisi, 2 bine yakın öğretim görevlisi bulunan Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun a önemli bir değer katmaktadır. İkinci üniversitenin (Canik Başarı Üniversitesi) Canik ilçesi sınırları içerisinde kurulma çalışmaları başlamış bulunmaktadır. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (2003) Raporuna göre, üçüncü derecede gelişmiş iller grubuna giren Samsun, Nüfus yoğunluğunun ülke ortalamasına oranla yüksek olduğu iller sınıfındadır. GSYİH içindeki payı %1.36 ile 14. Sırada olan ilimiz Gelişmişlik sıralamasında 32. sırada yer almaktadır. Söz konusu raporda, Samsun un imalat sanayinin gelişmekte olduğu, ihracat gelirlerinin önemli paya sahip bulunduğu ifade edilmektedir. İlimiz İmalat Sanayi gelişmişlik sıralamasında 28.sırada, Sağlık Sektörü gelişmişlik sıralamasında 21. sırada, Eğitim Sektörü Gelişmişlik sıralamasında 32.sırada yer almaktadır. Samsun Yüksek Planlama Kurulunun 16 Ekim 1997 tarih, 97/88 sayılı kararı ile 1. Derecede Kalkınmada Öncelikli Yöreler kapsamına alınmış ve halen Kalkınmada Öncelikli Yöre kapsamında bulunmaktadır. Samsun teşvik kapsamındadır tarihli resmi gazetede yayımlanan 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında Samsun 3. bölgede yer almakta ve bütün teşvik unsurlarından (Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, Vergi indirimi, Sigorta primi işveren hissesi desteği, Yatırım yeri tahsisi, faiz desteği) yararlanmaktadır. T.C. Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA), 22 Kasım 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan kararname ile kurulmuştur. Samsun da itibariyle 19 bankanın toplam 113 adet şubesi, 4 adet de katılım bankasının birer şubesi bulunmaktadır. İlimiz 2009 yılı sonu itibariyle bankalar mevduat toplamı sıralamasında 2.22 Milyar.$ ve % 0.71 pay ile 19., kredi stokunda ise 1.99 Milyar.$ ve %0.94 pay ile 18. sırada bulunmaktadır. Vergi gelirleri bakımından 2009 yılında 1,301,655,857.TL brüt tahakkuk ile 16.sırada 1,042,238,654.TL brüt tahsilat ile 18. sırada yerini almıştır. Samsun da altı adet Ticaret ve Sanayi Odası mevcut olup bunlara kayıtlı yaklaşık 9 bin faal firma mevcuttur. 72 adet Esnaf Odasına kayıtlı yaklaşık 42 bin faal esnaf mevcuttur yılında Samsun da yerleşik 210 firma dünyanın 124 ülkesine ihracat gerçekleştirmiştir. Samsun 2009 Yılında gerçekleştirdiği 304 Milyon $ lık ihracat ile 26. sıradadır. Samsun 2008 yılında 460 Milyon $ lık ihracat ile 21. sırada yer almıştır. Samsun un Lojistik merkezlerden biri olması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Fuar ve Kongre merkezi çalışmaları hız kazanmıştır. Teknopark çalışmaları devam etmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 2

9 TARİHÇE İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 3

10 TARİHÇE Pontus (Pont-euxin) deyimi; İyonlar (İyonyalılar) ın, Anadolu nun Karadeniz sahillerinde bulunan Sinop tan Batum a uzanan kısmı na verdikleri bir isimdir. Buralara; Milet (Miletos), Efes (Efesos) ve İzmir (Smyrna) gibi şehirlerde kurdukları ticâret merkezlerini geliştirmek, diğer bir ifadeyle ticâret maksadıyla gelen ve bu adı veren İyonlar ın, bölgenin yerli halkı olan Gaskalar ve onların ataları olan Ön-Türkler den Hattiler ile hiçbir soy ve kültür beraberliği mevcut değildi. Zaten, yerli halk ile de kaynaşmamışlardı. Bu tip koloniler, ayrıca batı Karadeniz sahillerinde, Kırım ve güney Avrupa (Fransa, Marsilya ve İspanya) sahillerinde, hatta Mısır ın Navkratis şehrinde de kurulmuştu. Miletliler in ve Frikyalılar ın da bu bölgelerde koloniler kurdukları ve hâkimiyet sağladıkları, daha sonra ise Persler in egemenliğini kabûl ettikleri, târihî birer vakı adır. Milâttan yıl önce, Kafkasya üzerinden Anadolu ya gelerek Neşa, Zalpa (Zalpuva), Pruşhanda, Truva, Alişar, Alacahöyük, Hattuşaş (Boğazköy) ve Kültepe (Kaniş) ile Hatti gibi isimlerle ilk şehir devletleri ni kuran ve bir Federasyon çatısı altında toplanan, batılı bâzı târihçilerin Ön Türkler dediği ve Hititler den önce Anadolu da l.500 yıllık bir hâkimiyet dönemi geçirmiş bulunan Türkistan asıllı Hattiler e mensup Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında kalan sahil şeridine yerleşik durumda olan bu yerli halk (Gaskalar/Kaşkalar) ın, şimdiki Samsun şehrinin 14 km doğusuna isabet eden Tekkeköy ile Mert Irmağı kenarındaki Dündar (Öksürük) Tepe civarında, ilk ve en eski Samsun u kurdukları, daha sonra bu bölgede hakimiyet sağlayan Hititler (Etiler) in bir süre bu yörede oturdukları ve M.Ö yıllarında meydana gelen büyük bir volkanik patlama neticesinde ortadan kalktıkları, devletlerinin ise Avrupa dan Anadolu yarımadasına geçmiş olan Frigler tarafından yok edildiği, daha sonra ise M.Ö. 8. Yy.da Kafkaslar yoluyla Doğu Anadolu bölgesine giren Kimmerler in Güney Karadeniz kıyılarında yaşayan halk üzerinde egemenlik kurdukları, İyon gemicilerinin ise şimdiki Liman Mahallesi sınırları içerisinde kalan, bir ucu Baruthâne ye (Bkz: Topografik Amisos ve Şehrin Yayılım Alanı haritası: Dr. Sümer Atasoy-Amisos Karadeniz Kıyısında Antik Bir Kent; Samsun, 1997, s. 31) kadar uzanan ve şimdiki Şehir Stadyumu karşısında yeralan antik liman sırtlarındaki Toraman Tepe ve Cedit Mahallesi yamaçlarında, eski ismi Enete denilen yerde M.Ö. 562 de Amisos adını verdikleri Yukarı ve Aşağı Şehir den oluşan bir site içerisinde (denizden 165 metreye kadar yükselen, üçgen şeklinde, kuzey-güney uzunluğu 2,5 km, genişliği 1,5 km olan bir çiftlik büyüklüğündeki arazi üzerinde) alış veriş merkezi tesis ettikleri muhtelif târihçilerce ifade edilmektedir. Benzer durum, Tripolis (Giresun/Tirebolu) da da görülmekte ve kurulan kalenin kapasitesinin oldukça sınırlı olduğu, takribi 50 kişiyi bünyesinde ancak barındırabildiği şeklindedir. Yukarıda belirtildiği gibi, Türkistan asıllı Hattiler e mensup Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında kalan sahil şeridine yerleşik durumda bulunan bu yerli halk (Gaskalar/Kaşkalar) ; Samsun ve yöresinde hâkimiyet sağlamış ve bu toprakları ebediyyen Türk yurdu yapan atalarımızdan bir koldur. Onlar hakkında Hitit (Eti)ler (M.Ö: 2000-M.Ö: 700) tarihi içerisinde bâzı bilgiler ile karşılaşıyoruz ki bunları şu şekilde özetlemek mümkündür: 1. Mürşil i öldürüp yerine geçen Hantili zamanında Karadeniz kıyılarındaki yırtıcı Kaşkalar, Anadolu içlerine akınlar yapmaya başladılar. Hantili, bu akınlara bir önlem olmak üzere Hattuşa (Boğazköy) surlarını sağlamlaştırdı. Daha sonraları ise; Kral Arnuwanda dönemindeki en önemli olay, Orta Karadeniz yöresinde yaşayan Kaşkalar ın başkent Hattuşa ya kadar uzanan saldırı ve yağmaları oldu. Bu salldırılar karşısında zaman zaman çaresizliğe düşen Arnuwandaü, Kaşkalar a yapılan toprak bağışlarıyla bu belâyı savuşturma yolunu seçti. Kaşkaların elinde bulunan Nerik Kenti ndeki Fırtına Tanrısı tapınağını, yeri bugünkü Amasya olan Hakmiş Kenti ne taşındı, ancak burası da Kaşka saldırılarından kurtulamadı. Arnuwanda dan sonra Hitit tahtına, imparatorluğun en büyük kralı olan Şuppiluluma ( ) geçti. (...) Onun ölümünden sonra yerine geçen oğlu 2. Mürşil ( ) zamanında ülkesine saldıran Kaşkalar a karşı koydu. Boylar hâlinde yaşayan Kaşkalar, 2. Mürşil in onuncu saltanat yılına doğru Pihhuniya adlı bir kralın etrafında birleşerek Hititler e meydan okumaya başladılar. (...) 2. Mürşil in ölümünden sonra yerine Muvattalli ( ) geçti. Muvattalli, kardeşi olan ve kendisinden sonra tahta geçen 3. Hattuşali ye büyük yetkiler vererek onu, ülkenin kuzeyinde bulunan Kaşkalar üzerine gönderdi. 3. Hattuşili, Kaşkalar ı dizginlediği gibi, ellerinde bulunan kutsal kentleri Nerik i de yeniden Hitit topraklarına kattı. Hitit Kralı 3. Arnuwanda ( ) döneminde de Kaşkalar ile tekrar savaşıldığı belirtilmekte, daha sonra ise Anadolu nun en eski ve en güçlü imparatorluğu olan Hitit (Eti)ler in önce Frigler ve sonra da Asurlular ın hakimiyeti altında kalarak ve bir süre de Geç Hitit Devletleri döneminde küçük devletçikler hâlinde M.Ö. 8. asra kadar varlıklarını sürdürdükleri bilinmektedir. Bir kere daha vurgulayacak olursak; Samsun un bilinen târihi, Miletos ve Efesos lu gemicilerin Karasamsun sırtlarına gelip koloni kurdukları M.Ö. 562 den çok daha öncelerinden başlamakta ve burada çeşitli medeniyetler meydana getirdikleri bir bir ortaya çıkmaktadır. Bafra ilçemizde; İkiztepe de, 1974 yılından bu tarafa sürdürülen kazı çalışmalarının sonunda (Eylül-2005 sonuçlarına göre), 500 dolayında arkeolojik buluntuya rastlanmış olması ve bunlar arasında da tezgâh ağırlıkları, ağırşaklar, kemik deliciler, zıpkın uçları, hançer, çakmak taşı kesiciler, metal bilezik, küpe ve yüzükler bulunması; çağlar boyunca bu bölgede hayvancılık, avcılık, balıkçılık ve dokuma sanatlarının yapılmış olması; bütün bunların incelenmesi ile de bölgede Kalkolitik dönem denilen M.Ö e ait yerleşme izlerine rastlanması, diğer taraftan M.Ö ile M.Ö yıllarına kadar da sürekli yerleşim yapıldığının anlaşılması, kazılarda Eski Tunç çağı denilen M. Ö ve Erken Hitit çağı denilen M. Ö dönemine ait çok sayıda eser ile kalıntının tespit edilmesi, bu arada M.Ö yıllarına ait bir de anıt mezarın ortaya çıkarılması yanında burada yaşayan insanların Akdeniz ırkının özelliklerini taşımadıkları, Alacahöyük te yaşayan Orta Anadolu ırkından da farklı Güney Rusya ile Bulgaristan da, Varna da yaşamış insanlardan geldiklerinin anlaşılmış olması yukarıdaki açıklamaları teyit eder mahiyettedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 4

11 Anadolu ya ilk gelen insanların Türkler olduğu, bâzı Batılı târihçiler ve coğrafyacılar, arkeologlar vb. istemese de bir hakîkat olarak zaman zaman su üstüne çıkmakta ve bilim dünyâsında gözler önüne serilmektedir: Hacılar ilçesinde yapılan kazılarda, ortaya çıkan eserler, bizim eserlerimizdir. Sümer, Babil, Asur, Akad, Ertürk (Etrüksler yani Truvalılar), Mısır, Aztek, Maya, İnka, Eti (Hitit) biz Türklerin öbür adlarıdır. Yine bâzı târihçiler de bugünkü Foça şehrine adını veren Foçealılar ın, Likastos diye isimlendirdikleri Mert Irmağı ağzında Amisos Kolonisi ni kurduklarını, bu tarihten 16 yıl sonra yâni M.Ö. 546 yılında Lidya Kralı Krezus ile Pers İmparatoru Kurus (1. Keyhüsrev) in bu şehrin güneyinde bir savaşa tutuştuklarını ve Lidya Kralı nın yenilerek Kurus a esir düştüğünü ve Amisos un Pers İmparatorluğu nun eline geçtiğini, daha sonra Pers İmparatoru olan Dârâ nın, şimdiki Cezaevi ve Kılıçdede Câmiî çevresindeki kuruluş yerini beğenmiyerek bunun 3 km. batısındaki (Toraman Tepe) ye taşınmasını emrettiğini ve böylece 2. Amisos şehrinin tesis edildiğini vurgulamaktadırlar. M.Ö. 4 ncü asırda Makedonya Kralı İskender, Persler i yenerek Anadolu ve İran ı istilâ etti. O nun 33 yaşında (M.Ö. 323 yılında) ölümü üzerine, imparatorluk toprakları, arkadaşları arasında paylaştırıldı. Bu paylaşmada Amisos (antik Samsun), Amasi (Amasya), Gazira (Turhal), Zela (Zile), Komana Potika (Tokat) şehir ve yöreleri; Büyük İskender in yakın arkadaşı Evmenes in hissesine düştü. Kısa bir süre sonra da Evmenes, diğer generaller tarafından öldürüldü. Yerine Büyük İskender in kumandanlarından Ksandr, M.Ö. 315 yılında Amisos u ele geçirerek subaylarından Amintas ı buraya vâli tayin etti. Daha sonra Büyük İskender in en güçlü kumandanlarından biri olan Antigonos, Amisos u arkadaşı Ksandr dan aldı ise de M.Ö. 301 de, bugünkü Dinar civarında, diğer komutan arkadaşlarıyla yaptığı savaşta yenilip öldürülünce Anadolu da tam bir anarşi yaşanmaya başlandı. Bu karışıklık durumundan yararlanmayı fırsat bilen Midridat adındaki bir Pers asilzâdesi Amasi yi ele geçirdi. Kuzey Karadeniz e ve Kırım a da hakim olduktan sonra M. Ö. 280 yılında bağımsız PONT KRALLIĞI nı kurdu. Devlet kuruculuğu sebebiyle de Kitistes/Kurucu lâkabını aldı. Kral Mitridat, M. Ö. 266 yılında öldü. Amasya ya nâzır kayalar içinde ayrılan mezar içine gömüldü. Kral Mezarları adı ile meşhur olan bu mezarlarda Midridat ın soyundan gelen krallar gömülüdür. Kral Mitridat ın yerine 1. Arieborzan geçti. 11 yıllık bir krallık sürdükten sonra M.Ö. 255 yılında öldü. Yerine O nun oğlu 2. Mitridat M.Ö. ( ) geçti. Bu dönemde Seleukos Kralı nın kız kardeşi Laodike ile evlenen 2. Midridat, drahoma/düğün armağanı olarak da Büyük Frigya yı aldı, M.Ö. 245 yılında ise Amisos u zapt etti. M.Ö. ( ) 3. Mitridat, (M.Ö ) ise 1. Farnas dönemidir. Farnas zamanında, Bir Miletos/Milet kolonisi olan Sinop ele geçirildi (M.Ö.183). Pontus Devletinin başşehri Amasya dan buraya taşındı. Trapezos/Rize, Of (Ofis), Sürmene (Sursamia), Akçaabat (Hermenessa), Giresun (Kerasos) ve Ordu (Katyora) O nun zamanında ülke topraklarına katıldı. 1.Farnas dan sonra yerine kardeşi 4. Mitridat (M.Ö ) geçti. Ardından oğlu 5. Mitridat (M.Ö ) kral oldu. Bu dönemde meydana gelen 3. Kartaca Savaşı nda gemi ve asker yardımı yaparak Roma nın yanında yer alındığı için ödül olarak Anadolu daki Frigya toprakları elde edildi. Karısı tarafından düzenlendiği sanılan bir suikast sonucu Sinop ta öldürüldü. İktidarı ele geçiren Kraliçe Laodike, 9 yıl süreyle devleti yönetti. 5. Mitridat ın küçük yaştaki oğlu 6 Mitridat Eupator, annesinin korkusundan bir süre kaçıp dağlarda yaşadı. Yeterince büyüyüp güçlendikten sonra da Sinop a döndü ve annesi ile kardeşini de öldürerek Pontus tahtına çıktı (M.Ö ). Zamanında, Amisos şehrinde Eupatoria adlı bir dış mahalle meydana getirildi ve genellikle de Amasya yerine Amisos ta oturmayı tercih etti. Roma İmparatorluğu ile savaştı. Roma İmparatorluğu ndan Paflagonya yı (Kastamonu yöreleri), Ankara Ovası nı, Frigya yı (Eskişehir dolayları), Sivas yörelerini ve Kapadokya yı (Kayseri dolayları ile İç Anadolu yu) işgâl etti. Ege sahilindeki Bitinya Krallığı ile Roma Lejyonlarını ve müttefiklerini de yendi ve Romalıları Anadolu dan sürüp çıkardı. Bu başarılarından dolayı Büyük Mitridat olarak anıldı. Bunun üzerine Roma İmparatorluğu; bu devleti dize getirebilmek için en kuvvetli kumandanlarını Anadolu ya gönderdi. Nice sonraları Romalı General Lukullos, M.Ö. 71 yılında Amisos u ve kral sarayının bulunduğu Eupatoria yı, bilâhare de Sinop ve Trabzon ile yörelerini ele geçirdi. Romalı General Pompeius da Büyük Mitridat ın üzerine saldırınca Midridat, bu ağır tazyik ve hücumlara dayanamadı ve anavatanı olan Pont u bırakarak Kırım a kaçtı. Pompeius; işgâl ettiği Amisos a Pompeipolis adını verdi ise de halk arasında eski ismi aynen devam etti. Büyük Mitridat ın ölümünden sonra Amisos ile birlikte eski yerler, tekrar Roma İmparatorluğu nun eline geçince Pont Devleti de sona erdi (M.Ö. 63). Fransız kaynaklarına göre, daha Pontus Krallığı nın kurulduğu yıllarda bölgede oturmakta olan halkın üç bölüm olduğu, bunların da;iranlılar, Kıyı şehirlerindeki Rûmlar, Bölgenin asıl yerli halkı olan Turanlılar, olduğu ileri sürülmekte ve Pontus Krallığı nı teşkil eden üç ana milletten Turanlılar/Türkler in Bölgenin asıl yerli halkı olduğu vurgulanmaktadır. Muhtelif târihlerde İslâm orduları bu bölgeye akınlar yaptılar. Fakat devamlı kalmadılar. İranlı Sasaniler de zaman zaman bu bölgeye akınlarda bulundular Malazgirt Zaferi nden sonra, Selçuklu Türkleri nden Anadolu Fatihi Kutalmışoğlu Süleyman Şah ın komutanlığındaki Türk ordusu, bütün Anadolu gibi bu bölgeyi de fethetti. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 5

12 Bizansın tahriki ve Roma kilisesinin de teşvikiyle başlayan Haçlı Seferlerinin birincisinden sonra Selçuklular, bâzı kıyı şehirleri gibi SAMSUN adını verdikleri şehri ve bu antik Amisos u da terk ederek Anadolu içlerine kadar çekildiler. 4. Haçlı Seferi (1204) sırasında; İstanbul, Haçlılar ın istilâsına uğrayınca, İmparator ailesinden Aleksi Kommen, Trabzona kaçarak orada, başşehri Trabzon olmak üzere Trabzon Rûm İmparatorluğu nu kurdu. Cenevizliler in Karadeniz ticâretini ele geçirmeleri üzerine de Amisos/Samsun limanının önemi iyice arttı. Selçuklu sultanlarından Sultan Keykavus ve kardeşi Sultan Alaeddin Keykubat, Trabzon Rûm İmparatorluğu nu doğuya doğru iterek küçülmesine sebep oldular. Samsun ve Sinop u yeniden fethettiler. Samsun limanı, bu dönemde Kırım ile olan ticâreti sebebiyle oldukça gelişen Sinop yanında sönük kaldı. Bu devirde iki Samsun bulunuyordu: Bugünkü Samsun un bulunduğu yerde Müslüman Samsun ile 2-3 km kuzey-batı istikametinde ve çoğunluğunu gayri müslimlerin teşkil ettiği Ceneviz ticâret sitesi olan Gâvur Samsun veya (kara dinli/kâfir mânâsına) Kara Samsun (antik Amisos) idi. Büyük Moğol Hükümdarı Hülâgü nün, yaklaşık 800 bin Müslümanı katlederek silmeye çalıştığı islâmî izlerin, İlhanlı Hükümdarı Gâzan Mahmud Hân ( ) zamanında Müslümanlığın tekrar ülkeye yerleşmesinden sonra Müslüman Samsun da bâzı câmi ve mescîdlerin temeli atılmış, sonra gelen Muhammed Hüdabende Olcaytu, Ebu Said, Arpa ve Musa Hân ( ) zamanlarında ise şehrimiz Yalı (Hoca Hayreddîn), Pazar ve Kurşunlu Câmiî ve külliyelerinin yapımı gerçekleşmiştir. Ceneviz sitesi olan Kara Samsun, 14. asırda Osmanlı hâkimiyetini kabûl etmişti. Anadolu Birliği ni sağlamak için çeşitli savaşlara giren Sultan Çelebi Mehmet Hân, Amasya Sancak Bey i olan Şeyhzâde Murat ın Lala sı Rûm Beylerbeyi (Sivas, Çorum, Yozgat, Amasya, Tokat ve Canik Beylerbeyi) Biçeroğlu Hamza Bey komutasındaki bir orduyu buraya gönderdi. Hamza Bey, şehri karadan kuşattı. Bunun üzerine Cenevizliler de şehri ateşe vererek gemilerine binip kaçtılar. Hamza Bey, Gâvur Samsun a girdiği zaman, kül yığınından başka bir şey göremedi. İsfendiyar oğlu Hızır Bey in elinde bulunan Müslüman Samsun ise, Çelebi Mehmet kuvvetlerine karşı koyamıyacağını anlayınca, şehri muharebesiz teslim edip babasının yanına döndü. Böylelikle de Samsun, her iki şehir merkeziyle birlikte 15. asırda kesin olarak Osmanlı Devleti ne katılmış oldu. Bugün Gâvur Samsun dan, (Cedit Mahallesi nde yapılan, tarihindeki ve gerek sonraki yol kazıları sırasında çıkan) bâzı mezar buluntuları (ki bunlar; 1 cam tabak, 1 cam kâse, 2 mermer alabastron, 1 madenî pudriyer, 1 pişmiş toprak/seramik ten kandil, 2 buhurdanlık, 3 koku kabı, 2 çift kuplu testicik ile çoğunluğu som altından yapılmış kadın başlı bilezik, yılan şeklinde bilezik, nike şeklinde küpe, eros şeklinde küpe, saç tokası, yüzük, bileklik, aplikler, elbise düğmeleri, kolyeler, saç bağı şeklindeki parçalar) dışında fazla bir şey kalmamıştır. Müslüman Samsun ise, Anadolu Selçuklu Devleti çökmek üzereyken Canik Beyliği nin başşehri olmuştur de Yıldırım Bâyezıd Hân, Samsun u alarak, Toroslar a ve Fırat a kadar Anadolu yu Osmanlı hâkimiyetinde birleştirmiştir Ankara Savaşı nda Bâyezıd Hân ın yenilmesinden sonra Timurlenk, Samsun u Kubadoğlu Cüneyd Bey e vermiştir. Birkaç yıl sonra Taceddinoğlu Hasan Bey, Cüneyd Bey i öldürerek Samsun u almıştır. Az bir zaman sonra da Samsun, Kastamonu da oturan İsfendiyar (Candar) Oğullarının eline geçmiştir de Çelebi Sultan Mehmed (yukarıda belirtildiği gibi) bizzat kendisi Samsun u alarak kesin bir şekilde Osmanlı Devleti ne katmıştır. Fâtih Sultan Mehmed, 1460 yılında 2. Mora Seferi ne çıktıktan ve Bizans kalıntılarını sildikten sonra 1461 de Ceneviz den Güney Karadeniz de bulunan Amasra yı feth etti. Baharda Sinop a geldi ve himayesinde bulunan Candarlı (İsfendiyar) Beyliği ne dostça son verdikten sonra Trabzon üzerine yürüdü. Denizden de kuşatılan Trabzon, İmparator un teslim olması üzerine düştü. Kommenos İmparatorluk hanedanına son verildi. Böylece Trabzon Rûm İmparatorluğu Devleti, bir daha diriltilemiyecek şekilde târihe karıştı. Bu şekilde Batum ve Gürcistan kıyılarına kadar bütün Güney Karadeniz kıyıları, Osmanlı Devleti ne katıldığı gibi Trabzon ve Rize gibi Anadolu nun son parçaları da Hıristiyanlar dan alınmış oldu. Osmanlı Devri nde Samsun, Canik Sancağı (eyâleti) adıyla Rûmiye-i Sugra Beylerbeyliği nin bir vilâyeti idi. Tanzimat tan sonra Trabzon eyâletinin 4 sancağından biri oldu. 6 kazası vardı. Samsun, Osmanlı devrinde, Sinop ve Trabzon limanları yanında ikinci derecede bir Karadeniz limanı olmuştur. Bu şehirde askerî ve sivil tersaneler bulunuyordu. Anadolu ya açılan bir kıyı şehri olarak sakîn târihî hayât, merkezi (önce)trabzon da olmak üzere Giresun, Ordu, Samsun, Amasya, Sinop şehirlerini içine alacak şekilde kurulmak istenen Rûm Pontus Devleti nin teşkili için girişilen vahşet ve katliâmlarla, zaman zaman bozulmuş ve yüzlerce köy haritadan tamamen silinirken, binlerce Müslüman Türk, Pontusçu Rûm Çeteleri tarafından öldürülmüştür. Merkez Ordusu kuvvetlendirilerek sayısı artırılmış ve 1922 yılının başlarından itibaren de Pontus ayaklamasının bastırılmasına geçilmiştir. Bunun için de bölgeye dağılan milli kuvvetler, asi Rûm köylerini ve onların dayanağı olmuş yerleri birer birer taramaya başladı. Sonunda, Pontus hayâli ile isyan başlatan Rûmların elebaşları ve onların yardakçıları tamamen yok edildi. Bir çıban başı olarak senelerce etkinliğini sürdüren Rûmların bu tutumu kökünden kazındı. Bunun için de Merkez Ordusu nca ele geçirilen çete üyelerinden sı kısmen affedildi. Orduya sığınmayıp direnen Rûm da öldürüldü. Anadolu içlerinde oturmak zorunda bırakılan Rûm kadın ve çocukları da 1923 yılı başlarında vapurlara bindirilerek Yunanistan a gönderildi. Yunanistan dan da göçmen olarak yılları arasında toplam kişi ülkemize mübadil olarak geldi. Bunlardan u Samsun a yerleştirildi. Böylece, Pontus hayâli de ebediyyen sona ermiş oldu. (*) (*): Mert Irmağı İnsanları (Pontus a Darbe)-Ali Kayıkçı; Gürses Gazetesi Yy. No. 10, 5. Baskı, Samsun-Mayıs 2009, s dan İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 6

13 CUMHURİYET DÖNEMİNDE SAMSUN İLE İLGİLİ BAZI ÖNEMLİ OLAYLAR SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919 da Samsun a çıktı. Mustafa Kemal Paşa 25 Mayıs-13 Haziran 1919 da Havza ya konuk oldu Samsun-Sivas Demiryolu İnşaatı 2.defa başladı ilk lokomotif Samsun a getirildi. Mustafa Kemal Paşa 20 Eylül 1924 te tekrar Samsun a geldi Samsun Ticaret Borsası Kuruldu Yılında Vezirköprü ve Ladik ilçeleri Amasya ilinden ayrılarak Samsun a bağlandı Yılında Çarşamba ilçesinde belediye teşkilatı kuruldu Yılında Fransızların elinde bulunan sigara fabrikası Tekel e devredildi Yılında Samsun-Çarşamba demiryolu hizmete girdi Elektrik Şebekesi hizmete açıldı Samsun Limanından 18 Milyon Liralık ihracat, 13 Milyon Liralık ithalât gerçekleşti Samsun Ticaret ve Sanayi Odası ilk milli kongresini yaptı Samsun su şebekesine kavuştu. 29 Ekim 1930 da Gazi Kütüphanesi hizmete açıldı ilk kazması vurulan Samsun-Sivas demiryolu 1932 de hizmete açıldı Kavak bucağı, ilçe oldu Alaçam bucağı ilçe oldu Verem Savaş Dispanseri hizmete açıldı SSK Hastanesi hizmete açıldı Halk Eğitim Merkezi hizmete açıldı Ayvacık bucak merkezi oldu Samsun Havalimanı hizmete açıldı Kızılay Kan Merkezi kuruldu Samsun Limanı hizmete açıldı Samsun Fuarı hizmete açıldı Samsunspor Kulübü Samsun da bulunan dört amatör mahalli lig takımının birleşmesi ile kuruldu Karadeniz Bakır İşletmeleri hizmete girdi Samsun Azot fabrikası üretime başladı Yeni Belediye sarayı hizmete açıldı Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretime başladı Samsun şehirlerarası tam otomatik telefon görüşmesine kavuştu Asarcık ilçe oldu Ondokuz Mayıs, Salıpazarı ve Tekkeköy ilçe oldu Ayvacık köyü ile Keskinoğlu Köyü birleştirilerek Ayvacık ilçesi kuruldu Yakakent İlçe oldu Samsun Büyük Şehir statüsünü aldı Samsun İçme ve Kullanma suyu projesi tamamlandı Samsun Kalkınmada Öncelikli Yöre Statüsüne alındı. Uygulamaya Ocak 1998 de geçildi Samsun-Çarşamba Uluslararası Havalimanı resmi olarak açıldı Şubatında seferler başladı Samsun Atatürk Kültür Merkezi (AKM) Açıldı Samsun-Kavak Organize Sanayi Bölgesi Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca tescili yapıldı Samsun Ticaret ve Sanayi Odası 100.Kuruluş Yıldönümünü kutladı Türk Devlet ve Toplulukları Kurultayı Samsun da yapıldı Samsun Sahil Yolu Açıldı Samsun Doğalgaz Dağıtım Lisansı İhale ilânı Resmi Gazetede yayımlandı Samsun Organize Sanayi Bölgesi Doğalgaz kullanmaya başladı. Büyük Şehir sınırları genişledi Samsun Gübre Sanayi A.Ş. özelleştirildi Karadeniz Bakır İşletmeleri A.Ş. Samsun tesisi özelleştirildi Samsun TEKMER Samsun TSO nun Tefriş ve Tadilatını yaptığı yeni binasında Faaliyete başladı 2007 Çevre yolu hizmete açıldı 2008 TCDD ye ait Samsun Limanı Yer Hizmetleri Kiralama Yöntemiyle özelleştirildi Atakum, Canik ve İlkadım İlçe Oldu 2008 Merkezi Samsun olan TR83 Düzey 2 Bölgesi (Samsun,Amasya,Çorum,Tokat) Kalkınma Ajansı Kuruldu Merkez Gıda OSB Tahsisleri Yapıldı 2009 Teknopark Kuruluş Çalışmaları başladı 2009 Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Eğitim Vakfı Çalışmaları Başladı 2009 Samsun Lojistik Köy çalışmaları başladı 2010 Nisan; Canik Başarı Üniversitesi Kuruldu Samsun Fuar ve Kongre Merkezi Protokolü İmzalandı İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 7

14 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 8

15 COĞRAFİ YAPI İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 9

16 COĞRAFİ YAPI COĞRAFİ KONUM Karadeniz sahil şeridinin orta bölümünde Yeşilırmak ve Kızılırmak nehirlerinin Karadeniz e döküldükleri deltalar arasında yer alan Samsun ili 9,364 Km² lik bir yüz ölçüme sahiptir. Coğrafi konum olarak kuzey enlemleri, ve doğu boylamları arasındadır. Kuzeyinde Karadeniz in yer aldığı ilimizin komşuları; doğusunda Ordu, batısında Sinop, güneyinde Tokat ve Amasya, Güney batısında ise Çorum illeridir. Samsun ili yeryüzü şekilleri bakımından üç ayrı özellik gösterir. Birincisi güneyindeki dağlık kesim, ikincisi; dağlık kesimle kıyı şeridi arasında kalan yaylalar, üçüncüsü; yaylalarla Karadeniz arasındaki kıyı ovalarıdır. Kızılırmak ve Yeşilırmak akarsularının delta alanlarında oluşmuş kıyılarında, yurdumuzun tarımsal potansiyeli en yüksek ovalarından Bafra ve Çarşamba ovaları yer almaktadır. JEOLOJİK YAPI Samsun da genç delta ovalarında alüvyonlar bulunmakla birlikte, dik yamaçlarla ayrılmış taraçalarda eski alüvyonlar görülmektedir. Güneydeki dağlık kesime geçiş alanı neojen yaşlı, killi-kireçli tortularla kaplıdır. Kıyı dağları Kretase lavlarından oluşmuştur. Aynı dağların iç kesimlerinde killi, çakıllı tortular bulunur. İç kesimlerde Neojen tortular ve yer yer alüvyonlarla kaplı ovaların güneyinde de birinci ve ikinci zaman yaşlı ve kıvrımlı kayaçlar Kretase ve Eosen Flişlerine rastlanır. Geniş alanlarda ise volkanik oluşumlar görülmektedir. Samsun da Eosen, Kretase ve Neojen dönemli oluşumlara sıkça rastlanmaktadır. YAYLALAR Bölgedeki yaylalar genellikle ikinci ve üçüncü zamanda meydana gelmiştir. Karadeniz bölgesinde dağ yamaçları çok aşınmıştır. Ayrıca bölgedeki akarsular toprağı yeteri derecede parçalayarak arazide yer yer yaylalar meydana getirmiştir. Bunlar arasında en önemlileri Ladik, Havza ve Kavak yaylalarıdır. DAĞLAR Samsun ili topraklarının Karadeniz kıyıları düzlüklerle, güneye uzanan iç kesimleri ise, yükseklikleri fazla olmayan dağ sıraları ile kaplıdır. Bölge, Karadeniz kıyıları ile bu kıyılara içeriden paralel olarak uzanan yüksek dağlar arasındadır. Bu dağlar Ünye-Çarşamba kesiminde doğu-batı, Samsun-Bafra kesiminde doğu-güney, batı-kuzeybatı yönünü takip eder. Doğudan batıya doğru uzanan ve birbirinin devamı olarak görünen başlıca iki sıra dağ vardır. Bunlardan doğudakine Canik Dağları, batıdakine ise, Çangal Dağları denir. Canik Dağları: Büyük bölümleri Ordu ilinde bulunan Canik Dağlarının batı uçları Samsun topraklarında bulunur. Yükseklikleri az olan bu dağ sıraları Karadeniz ile iç kesimler arasındaki ulaşıma engel olmazlar. Yüksekliği ortalama 1500 metredir. Çangal Dağları: Samsun ili sınırlarının batı ucundan içeri giren Çangal Dağlarının büyük bir kısmı Sinop ili sınırları içerisindedir. Çangal dağlarının ortalama yüksekliği 1500 metredir. Sıralı Dağlar: Samsun ilinin önemli yüksekliklerinden birisi olan Sıralı Dağlar Kavak ilçesinin doğusunda yer alır ve yüksekliği 1300 metredir. Kocadağ: Samsun ilinin kuzey kesiminde Kavak ilçesi yakınlarında bulunan Kocadağ 1310 metre yüksekliktedir. Akdağ: Samsun ilinin en yüksek dağı olan Akdağ ın yüksekliği 2062 metredir. Lâdik ilçesi ve Amasya arasında bulunan Akdağ zengin orman yapısına sahiptir. Kunduz Dağları: Samsun ili Vezirköprü ilçesi toprakları üzerinde bulunan Kunduz Dağlarının yüksekliği 1783 metredir. Ünlü kunduz ormanları ile birlikte anılan dağ orman ürünlerinin çokluğu ile ülke çapında bir şöhrete sahiptir. Hacılar Dağı: Ankara -Samsun karayolu üzerinde, Kavak ilçesinden sonra yer alan Hacılar dağının yüksekliği 1150 metredir. Bundan sonra Mahmur dağlarını görmekteyiz. Nebyan Dağları: Samsun un kuzey batısında bulunan Koca Dağın batısında bulunan Nebyan Dağlarının yüksekliği 1224 metredir. Bu dağlardan başka, güney doğuda; Akpınar 900 m ve Böğürtlen tepe 950 m, doğuda Büyük dağ ve Topuzlu 950 m, Sofualan ve Örencik 800 m, güney doğuda Saltuk tepesi 1150 m, Kavakta Kocaçaltepe 913 m, Mert ırmağı sağ yönünde Çadırtepe 110 m, Kürtün ırmağının sağında limana doğru uzanan Toraman tepe 125 m, yüksekliklerinde tepeler de mevcuttur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 10

17 AKARSULAR Yeşilırmak: Yeşilırmak nehri Köse Dağlarından çıkar. Erbaa ilçesinden geçerek Çarşamba ya ulaşan Yeşilırmak ilçeyi ortadan ikiye bölerek, Civa Burnun dan Karadeniz e dökülür. Üçtaşlar bölgesinde Ters akan ırmağı ile birleşir. Uzunluğu 416 km olan Yeşilırmağın akış hızı saatte 5 km, en kurak mevsimde su yüksekliği 9 metre doğu sahilinde ise 5.5 metredir. Kızılırmak: Sivas taki Kızıl Dağından doğan Kızılırmak Türkiye nin en uzun akarsuyudur. Osmancık ilçesinden Karadeniz bölgesine giren ırmak 1151 km uzunluğundadır. Kargı civarında kuzey doğu Samsun-Sinop sınırına girer. Bafra nın batısında kollara ayrılan ırmak Bafra Burnundan Karadeniz e dökülür. Delice, Devrez ve Gökırmak Kızılırmak ın önemli kollarındandır. Bafra yakınlarında yapılan ölçümlere göre en kurak zamanda genişliği 46 metre derinliği 1.30 metredir. Saniyede 21 metreküp su akıtır. Akış hızı ise saatte 4 ila 6 km arasındadır. Terme Çayı: Terme çayı Kara ormandan doğar. Simenit etrafındaki sazlıkları besleyen Terme çayı ilçeyi ikiye bölerek Karadeniz e dökülür. Genişliği 30 metre derinliği yaklaşık 1 metre olan Terme çayı çeltik tarlalarına hayat verir. Diğer Akarsular: Mert Irmağı, Kürtün Çayı, Ters akan Çayı, Karaboğaz Deresi, Akçay, Uluçay, Esenli, İncesu, Hızırilyas, Ballıcaderesi ve Güdedi gibi irili ufaklı akarsular vardır. OVALAR Çarşamba Ovası: Erbaa ilçesinde geçen Yeşilırmak nehri Çarşamba ilçesine ulaştıktan sonra Civa Burnundan Karadenize dökülürken çok kıymetli alüvyonlu Çarşamba ovasını meydana getirir. Kirazlık tan başlayan Çarşamba Ovasının yüz ölçümü 89,500 hektardır. DSİ tarafından yaptırılan su kanalları sayesinde arazinin %70 i tarıma elverişli hale getirilmiştir. Geri kalan % 30 luk kısım ise ormanlık, sazlık ve bataklıktır. Bafra Ovası: Bafra ilçesine gelen Kızılırmak, Bafra da çeşitli kollara ayrılır. Bafra burnundan denize dökülen Kızılırmak, ardında geniş ve alüvyonlu topraklar bırakır. 47,727 hektarlık ova nın 6,150 ha lık alan halihazırda sulanmaktadır. Türkiye nin en verimli ovalarından biridir. DSİ tarafından yaptırılan sulama kanalları ile sulanan ovanın kuzey kısımları çorak arazidir. Bu yerlerde hayvancılık yapılmaktadır. GÖLLER Bölgedeki göller zaman zaman değişen akarsu yataklarından meydana gelmiştir. Yörenin gölleri Bafra, Çarşamba ve Ladik ilçelerinde toplanmıştır. Liman Gölü: Bafra ya 20 km uzaklıktadır. 3 km büyüklüğündeki göl bazı kollarla denize açılmıştır. Bu kolların uzunluğu bazı yerlerde 2000 metreyi bulur. Gölde kefal ve sazan balığı avcılığı yapılmaktadır. Liman gölünün güneyinde Balık gölü kuzeyinde ise Karaboğaz gölü vardır. Ladik Gölü: Tersakan ırmağının kaynağını teşkil eden Ladik gölü Ladik e 10 km uzaklıktadır. Gölde alabalık ve turna balığı bulunmaktadır. Balıkçılık yanında geniş bir sazlık alana sahip olan Ladik gölünden toplanan sazlar hasır yapımında kullanılır. Gölün uzunluğu 5 km genişliği 2 km ve yüz ölçümü 10 km2 karedir. Simenit Gölü: Bu Göl Terme çayı yatağının değişmesi ile meydana gelmiştir. Terme hudutları içerisinde bulunan gölde balıkçılık yapılmaktadır. Termeye 20 km uzaklıkta bulunan göl, kanalla birbirine bağlanmış iki göl görünümümdedir. Kışın yağmur suları ile beslenen göl, fırtınalı zamanlarda zaman zaman deniz suyunun göle karışması ile dolar. Diğer Göller: Bunlar, Bafra da Kızılırmak tarafından meydana getirilmiş Karagöz, Dutdibi, Çernek, Uzun göl ve Tombul gölüdür. Çarşamba da Yeşilırmak ta Akçagöl, Akarcık, Dumanlı ve Kör ırmak adıyla bilinen gölleri oluşturmuştur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 11

18 BARAJLAR Hasan Uğurlu Barajı (ve Hidro Elektrik Santrali): Baraj, Yeşilırmak üzerinde ve Çarşamba ve Ayvacık ilçeleri sınırlarındadır. Yapımına 1971 yılında başlanan baraja Trafik kazasında ölen merhum Samsun DSİ 7.Bölge Müdürü Hasan Uğurlu nun adı verilmiştir. Türkiye nin en büyük barajlarından biri olan baraj, tamamen Türk firma ve mühendisleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Yalnızca makine ve elektrikle ilgili ekipmanlar yurtdışından getirilmiştir. Barajın 2.Ünitesi 1979 yılında, 3.Ünitesi ise 1982 yılında, 4.Ünitesi de 1983 yılında işletmeye açılmıştır.500 mw gücünde ve yılda 1217 gwh enerji üretimi yapılmaktadır. Göl hacmi 1.078,75 x10 6 m 3 tür. Baraj yüksekliği 175 m dir Suat Uğurlu Barajı (ve Hidro Elektrik Santrali): Hasan Uğurlu barajının 18 km aşağısında Yeşilırmağın Çarşamba ovasına açıldığı yerde bulunan barajın yapımına da 1971 yılında başlanılmıştır. Balohar barajı adı ile başlanan baraja daha sonra trafik kazasında Hasan Uğurlu ile hayatını kaybeden eşi Suat Uğurlu nun adı verilmiştir. Projenin amacı enerji üretimi ve Çarşamba ovasının sulanmasıdır. Barajın 1.ve 2. Ünitesi 1979 yılı sonunda, 3. ve 4. Ünitesi de 1983 Martında işletmeye açılmıştır. 46 mw gücünde ve yıllık 273 gwh enerji üretimi yapılmaktadır. Göl hacmi 181,31 x10 6 m 3 tür. Baraj yüksekliği 51 m dir. Altınkaya Barajı Ve Hidro Elektrik Santralı: Altınkaya barajı Bafra ilçe merkezinin 35 km güney batısında Kızılırmak üzerinde yer alan temelden 195 m yükseklikte, kil çekirdekli kaya dolgu tipinde bir barajdır. 700 mw gücünde yılda 1 milyar 632 milyon kwh enerji üretimi yapılmaktadır.1987 yılında su tutulmaya başlanmış olup, 1988 ocak ayından itibaren kwh gücündeki 4 no lu ünitede normal üretime başlanmıştır. Göl hacmi 5,763 x10 9 m 3 tür. Derbent Barajı: Derbent Altınkaya barajının 30 km mansabında olup, 33 m yüksekliğinde (talvegden) kil çekirdek kaya dolgu barajıdır. Yüzer baraj sınıfına giren Derbent barajı Bafra ya 7 km uzaklıktadır. Sulama alanı ise Ha.dır. Yapılan kanallarla Bafra ovası sulama amaçlıdır. 56 mw gücünde ve 257 gwh yıllık enerji üretmektedir. Göl hacmi 213 x10 6 m 3 tür. Çakmak Barajı: Zonlu toprak dolgu tipinde, içme-kullanma-sanayi suyu temini için inşa edilmiş bir barajdır. Temelden yüksekliği m, normal su seviyesinde göl hacmi hm 3 ve gövde hacmi de 2.60 hm 3 tür. Barajdan verilen toplam su miktarı 4,000 litre/saniye olup içme suyu için 3,540 L/s su verilmektedir. BARAJLAR ÖZET TABLOSU Baraj Adı Altınkaya Hasan Uğurlu Suat Uğurlu Derbent Çakmak Akarsuyu Kızılırmak Yeşilırmak Yeşilırmak Kızılırmak Abdal Deresi Amacı Enerji Enerji Enerji+Sulama Enerji+Sulama Kullanma Suyu İnşaatın (başlama-bitiş) yılı Gövde dolgu tipi Kil çekirdekli Kil çekirdekli Kil çekirdekli Kil çekirdekli Zonlu toprak dolgu kaya dolgu kaya dolgu kaya dolgu kaya dolgu Gövde hacmi 15, 9 hm 3 9, 6 hm 3 2, 338 hm 3 2, 5 hm 3 2, 6 hm 3 Yükseklik (talvegden) 137 m 135 m 38 m 29 m 45 m Normal su kotunda göl hacmi hm ,75 hm 3 181,31 hm hm 3 106,50 hm 3 Normal su kotunda göl alanı 118,31 km 2 22,66 km 2 9,644 km 2 16,55 km 2 6,28 km 2 Sulama alanı... ha... ha ha ha... ha Güç 700 MW 500 MW 46 MW 56 MW... MW Yıllık Üretim 1632 GWh 1217 GWh 273 GWh 257 GWh... GWh Kaynak: Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 12

19 GÖLETLER Samsun ilinde işletmede olan 9 adet gölet bulunmaktadır. Bu göletler aşağıda tablo halinde sıralanmıştır. İŞLETMEDEKİ GÖLETLER SN Göletin Adı 1 Güven Göleti Sulaması 2 Divanbaşı Göleti Sulaması 3 Kozansıkı Göleti Sulaması 4 Güldere Göleti Sulaması 5 Karabük Göleti ve Sulaması 6 Dereköy Göleti Sulaması 7 Samsun-Hacıdede Göleti ve Sulaması (SE)inş. 8 Samsun-Vezirköprü Duruçay Göleti ve Sulaması (SE) İnş. 9 Samsun-Merkez Taflan Göleti (SE) İnş. Kaynak: GÖLETLER ÖZET TABLO Güven Divanbaşı Kozansıkı Güldere Karabük Havza Dereköy Hacıdede Duruçay Taflan Göletin Yeri Samsun-Kavak Samsun- Samsun Samsun- Samsun Samsun ili Samsun Samsun Samsun İl merk. Kavak Kozansıkı Güldere Vezirköprü Havza ilçesi Havza Vezirköprü 22 km. kuzeybatı Akarsuyu Dereçam Deve Güngörmez Kirazın dereköy Dereycan Deresi Allahu Deresi İstavroz Çayı Kurugökçe deresi Amacı Sulama+İçmesuyu Sulama Sulama Sulama Sulama Sulama Sulama Sulama Sulama İnşaatın (baş-bitiş) yılı Gövde dolgu tipi Toprak Kaya Kaya dolgu Kil çek. yarı Toprak Kil çekirdekli Kil çek. Kil çek. Kil çekirdekli dolgu Geç.dolgu kaya dolgu kaya dolgu yarı geç.dolgu kaya dolgu Depolama hacmi 2,20 hm3 2,10 hm3 0,37 hm3 0,83 hm3 2,05 hm3 9,603 hm hm hm hm3 Aktif Hacim 2,10 hm3 1,40 hm3 0,30 hm3 0,68 hm3 1,94 hm3 8,992 hm hm hm hm3 Ölü Hacim 0,10 hm3 0,70 hm3 0,07 hm3 0,15 hm3 0,11 hm3 0,611 hm3 0,295 hm3 0,690 hm3 0,171 hm3 Yükseklik (talvegden) 29,5 m 22 m 24 m 27 m 27 m 48,2 m 40 m 34,5 m 40,5 m Yükseklik (temelden) 35,m 24 m 28,65 m 37,32 m 33 m 51,2 m 44 m 38 m 43 m Sulama Alanı 150 ha 150 ha 100 ha 378 ha ha 595 ha ha 291 ha Proje rantabilitesi ,53 1,53 2,85 1,001 Kaynak: Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 13

20 İKLİM Samsun genellikle ılıman bir iklime sahiptir. Ancak sahil şeridi ve iç kesimlerinde iklim iki ayrı özellik gösterir. Sahil şeridinde (Merkez ilçe,terme, Çarşamba, Bafra,Alaçam, 19 Mayıs, Tekkeköy ve Yakakent ) Karadeniz ikliminin etkileri görülür. Bunun için sahil şeridinde yazlar sıcak, kışlar ılık ve yağışlı geçer. İç kesimler (Vezirköprü, Havza, Ladik, Kavak, Asarcık ve Salıpazarı) yüksekliği 2 bin metreyi bulan Akdağ ve 1,500 metreyi bulan Canik dağlarının etkisi altında kalır. Buradaki dağların etkisinden dolayı kışlar soğuk, yağmur ve kar yağışlı, yazlar ise serin geçer. Sıcaklık ve yağış yönünden Samsun hiç bir bölgeye benzemez. Samsun da aynı gün içerisinde havanın bir kaç kez değiştiği görülür. Bazı yıllar kış ortalarında yazdan günler yaşanır. Sahil şeridinde kar ile kaplı günlerin sayısı 2-3 günü geçmez. İç kesimlerde ise kar yağışından bazen ulaşım aksar. SAMSUN A AİT METEOROLOJİK İSTATİSTİKİ VERİLER SAMSUN Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen Ortalama Değerler ( ) Ortalama Sıcaklık ( C) Ortalama En Yüksek Sıcaklık ( C) Ortalama En Düşük Sıcaklık ( C) Ortalama Güneşlenme Süresi (saat) Ortalama Yağışlı Gün Sayısı Ortalama Yağış Miktarı (kg/m 2 ) Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen En Yüksek ve En Düşük Değerler ( )* En Yüksek Sıcaklık ( C) En Düşük Sıcaklık ( C) En Çok Yağış kg/m 2 En Hızlı Rüzgar km/sa Kaynak: En Yüksek Kar cm Samsun, kuzey rüzgârlarına devamlı olarak açıktır. En şiddetli esen rüzgârın yönü güney-güneybatı olup, bu rüzgârın adı Aralık ayında esen Kıble rüzgarıdır. Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 14

21 NÜFUS İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 15

22 NÜFUS 1927 Yılında, Türkiye nin nüfusu 13,648,270, Samsun un nüfusu ise 260,868 olarak tespit edilmiş ve Samsun ili nüfus büyüklüğü açısından 63 il arasında 17. sırada yer almıştır sonu itibariyle Samsun 1,250,076 lik nüfusu ile 81 il arasında 15. sıradadır. Samsun Nüfusu artan iller arasındadır. İlin yüzölçümü km² ile Türkiye nin (779,452 km²) yaklaşık % 1.2 sini oluşturmaktadır. Samsun da kilometrekareye düşen kişi sayısı 1927 yılında 28 kişi iken, 2009 sonunda 132 kişiye yükselmiştir. NÜFUS ARTIŞ HIZI yılları arasında Türkiye nin nüfusu yaklaşık 5.3 kat, Samsun ilinin nüfusu ise 4.65 kat artış göstermiştir yılında Samsun ili ülke nüfusu içinde %2 lik paya sahipken 2009 yılında bu oran % 1,7 ye düşmüştür döneminde Samsun ilinin yıllık nüfus artış hızının genel olarak ülke ortalamasından yüksek olduğu, döneminde ise düşük olduğu görülmektedir yılında yıllık nüfus artışı Türkiye ortalaması olan binde 14.5 in altında binde olarak gerçekleşmiştir. ŞEHİRLEŞME 1927 yılında Samsun ilinde % 21,3 olan şehir nüfusu payı, 1950 yılına kadar önemli bir değişim göstermemiş ve bu yıldan sonra sürekli artış göstererek 2000 yılında % 52.5 e ulaşmıştır Nüfusuna göre ise şehir nüfusu %64 a yükselirken, köy nüfusu ise %36 ya gerilemiştir. SAMSUN NÜFUSUNUN YILLARA GÖRE DEĞİŞİMİ Yıllar SAMSUN TÜRKİYE Nüfus Pay(%) Şehir Köy Şehir Köy Nüfus Şehir Köy Şehir(%) Köy(%) Nüfusu Nüfusu (%) (%) Nüfusu Nüfusu , % 21.3% 78.7% 13,648,270 3,305,879 10,342, % 75.8% , % 19.7% 80.3% 16,158,018 3,802,642 12,355, % 76.5% , % 20.2% 79.8% 17,820,950 4,346,249 13,474, % 75.6% , % 20.1% 79.9% 18,790,174 4,687,102 14,103, % 75.1% , % 20.0% 80.0% 20,947,188 5,244,337 15,702, % 75.0% , % 22.3% 77.7% 24,064,763 6,927,343 17,137, % 71.2% , % 24.9% 75.1% 27,754,820 8,859,731 18,895, % 68.1% , % 197, , % 73.9% 31,391,421 10,805,817 20,585, % 65.6% , % 235, , % 71.3% 35,605,176 13,691,101 21,914, % 61.5% , % 290, , % 68.0% 40,347,719 16,869,068 23,478, % 58.2% ,008, % 345, , % 65.8% 44,736,957 19,645,007 25,091, % 56.1% ,108, % 408, , % 63.1% 50,664,458 26,865,757 23,798, % 47.0% ,158, % 525, , % 54.7% 56,473,035 33,326,351 23,146, % 41.0% ,209, % 635, , % 47.5% 67,803,927 44,006,274 23,797, % 35.1% ,228, % 725, , % 41.0% % 29.5% ,233, % 776, , % 37.1% % 25.0% ,250, % 802, , % 35.8% % 24.5% Kaynak: TÜİK Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 16

23 YILLAR İTİBARİYLE SAMSUN NÜFUSU ( ) Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki tablo ve grafiklerden de görüldüğü gibi Samsun un nüfus artış hızı Türkiye ortalamasının altında kalmakta ve payıda giderek azalmaktadır yılında %2.25 olan pay 2009 yılı sonunda %1.72 ye gerilemiştir ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİNE GÖRE NÜFUS tarihi itibariyle Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre Samsun 1,250,076 lık nüfusu ile 15. Sırada yer almaktadır. Nüfusun %64.2 si şehir merkezlerinde, %35.8 i ise köylerde yaşamaktadır. Samsun un toplam nüfus payı %1.72, şehir nüfusu pay %1.46, köy nüfusu payı ise %2.52 dir. İLLERE GÖRE ŞEHİR-KÖY NÜFUSU VE YÜZDELERİ, ( ) SN BÖLGE BÖLGE ADI Toplam nüfus Şehir nüfusu Köy nüfusu Şehir nüfusu KODU oranı (%) Köy nüfusu oranı (%) Yıllık nüfus artış hızı (binde) TR Türkiye 72,561,312 54,807,219 17,754, % 24.47% TR100 İstanbul 12,915,158 12,782, , % 1.02% TR510 Ankara 4,650,802 4,513, , % 2.94% TR310 İzmir 3,868,308 3,525, , % 8.87% TR411 Bursa 2,550,645 2,249, , % 11.79% TR621 Adana 2,062,226 1,805, , % 12.47% TR521 Konya 1,992,675 1,450, , % 27.20% TR611 Antalya 1,919,729 1,331, , % 30.63% TRC11 Gaziantep 1,653,670 1,454, , % 12.07% TR622 Mersin 1,640,888 1,270, , % 22.57% TRC21 Şanlıurfa 1,613, , , % 44.24% TR421 Kocaeli 1,522,408 1,422,752 99, % 6.55% TRC22 Diyarbakır 1,515,011 1,079, , % 28.77% TR631 Hatay 1,448, , , % 50.59% TR331 Manisa 1,331, , , % 34.77% TR831 Samsun 1,250, , , % 35.84% Samsun Pay(%) 1.72% 1.46% 2.52% 16 TR721 Kayseri 1,205,872 1,027, , % 14.81% TR221 Balıkesir 1,140, , , % 40.47% TR632 Kahramanmaraş 1,037, , , % 41.64% TRB21 Van 1,022, , , % 48.40% Kaynak: TÜİK, 1 milyonun üzerinde nüfusu olan iller alınmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 17

24 2009 YILI İLÇELERE GÖRE ŞEHİR VE KÖY NÜFUSLARI (ADRESE DAYALI) ( ) İlçe İl/ilçe merkezleri Belde/köyler Toplam İlçelerin Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Payı(%) Alaçam 11,037 5,309 5,728 19,314 9,485 9,829 30,351 14,794 15, % Bafra 85,203 41,272 43,931 60,190 29,942 30, ,393 71,214 74, % Çarşamba 60,232 30,109 30,123 78,295 38,894 39, ,527 69,003 69, % Havza 20,204 9,923 10,281 25,729 12,606 13,123 45,933 22,529 23, % Kavak 8,435 4,191 4,244 13,124 6,404 6,720 21,559 10,595 10, % Ladik 8,316 4,062 4,254 9,706 4,721 4,985 18,022 8,783 9, % Terme 30,184 14,979 15,205 46,994 23,320 23,674 77,178 38,299 38, % Vezirköprü 26,724 13,159 13,565 79,166 38,799 40, ,890 51,958 53, % Asarcık 2,537 1,275 1,262 16,531 8,206 8,325 19,068 9,481 9, % Ondokuzmayıs 11,539 5,666 5,873 13,420 6,647 6,773 24,959 12,313 12, % Salıpazarı 6,156 3,055 3,101 14,785 7,422 7,363 20,941 10,477 10, % Tekkeköy 36,728 18,218 18,510 12,734 6,412 6,322 49,462 24,630 24, % Ayvacık 6,702 3,431 3,271 18,385 9,258 9,127 25,087 12,689 12, % Yakakent 5,141 2,465 2,676 4,419 2,192 2,227 9,560 4,657 4, % Atakum 105,764 52,409 53,355 10,739 5,327 5, ,503 57,736 58, % Canik 69,363 35,339 34,024 20,395 10,111 10,284 89,758 45,450 44, % İlkadım 307, , ,552 4,139 2,047 2, , , , % Toplam 802, , , , , ,272 1,250, , ,227 Kaynak: TÜİK Yukarıdaki tablodan ve aşağıdaki grafikten de açıkça görüldüğü gibi Samsun nüfusunun; %24.95 i İlkadım %11.63 ü Bafra %11.08 i Çarşamba %9.32 si Atakum %8.47 si Vezirköprü %7.18 i Canik %6.17 si Terme ilçelerinde yaşamaktadır. Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 18

25 2008 VE 2009 YILI İLÇE NÜFUSLARI DEĞİŞİMİ Aşağıdaki tablo grafikten de görüldüğü gibi 10 adet ilçenin nüfusu azalırken 7 adet ilçenin nüfusu artmıştır. Merkeze yakın ilçelerin nüfuslarında ciddi artışlar söz konusudur. Alaçam, Havza, Kavak, Ladik, Terme, Vezirköprü, Salıpazarı, Tekkeköy, Ayvacık ve Yakakent ilçelerinin nüfusları azalırken, Bafra, Çarşamba, Asarcık, Ondokuzmayıs, Atakum, Canik ve İlkadım ilçelerinin nüfusları artmıştır. İlçeler Nüfusu Nüfusu Değişim(%) Alaçam 31,066 30, % Bafra 144, , % Çarşamba 138, , % Havza 47,398 45, % Kavak 22,303 21, % Ladik 18,438 18, % Terme 77,517 77, % Vezirköprü 106, , % Asarcık 18,942 19, % Ondokuzmayıs 24,808 24, % Salıpazarı 21,350 20, % Tekkeköy 49,495 49, % Ayvacık 25,867 25, % Yakakent 9,695 9, % Atakum 107, , % Canik 86,290 89, % İlkadım 303, , % Toplam 1,233,677 1,250, % Kaynak: TÜİK Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 19

26 DEMOGRAFİG GÖSTERGELER (İSTATİSTİKİ BÖLGE BİRİMLERİ SINIFLAMASI VE CİNSİYETE GÖRE) DOĞUMLAR A. Toplam B. Erkek C. Kız (20/07/2009 tarihi itibariyle) İBBS - SRE TR Türkiye A 1,321,890 1,226,641 1,193,154 1,213,545 1,231,678 1,238,725 1,266,503 1,262,333 B 679, , , , , , , ,875 C 642, , , , , , , ,458 Samsun A 25,157 22,668 20,834 20,287 19,336 18,949 19,466 19,328 B 12,921 11,542 10,851 10,348 9,925 9,774 9,999 9,896 C 12,236 11,126 9,983 9,939 9,411 9,175 9,467 9,432 Pay(A)(%) 1.90% 1.85% 1.75% 1.67% 1.57% 1.53% 1.54% 1.53% EVLENMELER İBBS - SRE TR Türkiye 544, , , , , , , ,973 Samsun 11,705 10,126 11,068 11,645 12,038 11,813 11,698 11,109 Pay(%) 2.15% 1.98% 1.96% 1.89% 1.88% 1.86% 1.83% 1.73% BOŞANMALAR İBBS - SRE TR Türkiye 91,994 95,323 92,637 91,022 95,895 93,489 94,219 99,663 Samsun 1,421 1,547 1,530 1,460 1,433 1,341 1,385 1,364 Pay(%) 1.54% 1.62% 1.65% 1.60% 1.49% 1.43% 1.47% 1.37% İNTİHARLAR İBBS - SRE TR Türkiye 1,853 1,802 2,584 2,301 2,705 2,707 2,703 2,829 2,793 2,816 Samsun Pay(%) 0.54% 0.33% 1.04% 1.04% 1.44% 2.22% 1.70% 1.94% 2.58% 1.63% ÖLÜMLER [İl ve ilçe merkezleri] A. Toplam B. Erkek C. Kadın İBBS - SRE TR Türkiye A 185, , , , , , , , , ,562 B 104,213 98,368 99,360 98, , , , , , ,391 C 80,928 75,947 75,777 76,677 81,248 82,234 87,267 93,223 94,672 96,171 Samsun A 3,432 3,498 3,602 3,409 3,664 3,206 3,858 3,900 3,467 3,728 B 1,934 1,900 1,972 1,929 1,999 1,768 2,132 2,174 1,844 2,085 C 1,498 1,598 1,630 1,480 1,665 1,438 1,726 1,726 1,623 1,643 Pay (A)(%) 1.85% 2.01% 2.06% 1.94% 1.99% 1.71% 1.95% 1.86% 1.63% 1.73% Kaynak: TÜİK Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki tablo ve grafiklerden görüldüğü gibi Samsun da intihar vakalarında ciddi artışlar mevcuttur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 20

27 GÖÇ İLLERİN ALDIĞI GÖÇ, VERDİĞİ GÖÇ, NET GÖÇ VE NET GÖÇ HIZI ( DÖNEMİ) Sn İl ADNKS 2008 Nüfusu Aldığı Göç Verdiği Göç Net Göç Net Göç Hızı 1 Muş 404,309 10,058 25,896-15, Erzurum 774,967 18,999 43,585-24, Yozgat 484,206 15,352 30,117-14, Ağrı 532,180 12,195 27,450-15, Kars 312,128 8,855 17,726-8, Bitlis 326,897 11,721 20,957-9, Bayburt 75,675 2,996 4,949-1, Ardahan 112,242 4,640 7,447-2, Iğdır 184,025 5,559 9,356-3, Kırıkkale 279,325 11,360 16,605-5, Mardin 750,697 27,606 41,432-13, Sivas 631,112 18,871 30,428-11, Çorum 545,444 15,828 24,072-8, Adıyaman 585,067 12,155 20,971-8, Kütahya 565,884 14,112 21,711-7, Artvin 166,584 6,700 8,660-1, Kırşehir 222,735 9,822 12,312-2, Diyarbakır 1,492,828 31,677 47,777-16, Tokat 617,158 29,593 35,892-6, Afyonkarahisar 697,365 18,270 24,861-6, Van 1,004,369 21,187 30,275-9, Amasya 323,675 11,748 14,268-2, Edirne 394,644 11,202 14,249-3, Şanlıurfa 1,574,224 25,510 37,282-11, Batman 485,616 16,467 19,669-3, Elazığ 547,562 15,294 18,813-3, Adana 2,026,319 45,493 58,316-12, Şırnak 429,287 13,223 15,877-2, Konya 1,969,868 45,502 56,760-11, Ordu 719,278 27,719 31,458-3, Nevşehir 281,699 9,531 10,882-1, Bingöl 256,091 8,977 10,192-1, Erzincan 210,645 10,977 11, Uşak 334,111 8,666 10,222-1, Samsun 1,233,677 35,404 40,633-5, Aksaray 370,598 11,146 12,596-1, Bolu 268,882 10,049 11, Malatya 733,789 25,500 27,830-2, Zonguldak 619,151 17,639 19,530-1, Bilecik 193,169 8,206 8, Siirt 299,819 11,870 12, Hatay 1,413,287 29,459 32,624-3, Mersin 1,602,908 46,776 50,110-3, Rize 319,410 13,253 13, Trabzon 748,982 25,918 27,027-1, Burdur 247,437 9,674 10, Kırklareli 336,942 10,565 11, Karabük 216,248 8,383 8, Türkiye 71,517,100 2,273,492 2,273, Kahramanmaraş 1,029,298 26,142 25, Gaziantep 1,612,223 37,184 36, Denizli 917,836 22,721 22, Kayseri 1,184,386 30,021 28,621 1, Gümüşhane 131,367 9,281 9, İstanbul 12,697, , ,193 26, Kastamonu 360,424 14,775 14, Manisa 1,316,750 38,301 35,458 2, Osmaniye 464,704 17,464 16,338 1, Isparta 407,463 17,997 16,800 1, Hakkari 258,590 7,801 6, Kilis 120,991 4,998 4, Karaman 230,145 8,904 8, Niğde 338,447 15,150 13,991 1, Giresun 421,766 20,089 18,539 1, Sakarya 851,292 24,321 20,887 3, Sinop 200,791 10,299 9, Çanakkale 474,791 16,390 14,246 2, Düzce 328,611 10,723 8,913 1, Balıkesir 1,130,276 37,407 31,129 6, Çankırı 176,093 12,680 11,612 1, Ankara 4,548, , ,198 30, İzmir 3,795, ,067 89,819 27, Aydın 965,500 34,375 25,577 8, Tunceli 86,449 6,861 6, Bartın 185,368 8,418 6,325 2, Eskişehir 741,739 31,731 21,970 9, Muğla 791,424 35,907 24,959 10, Bursa 2,507,963 82,964 47,370 35, Kocaeli 1,490,358 63,965 40,947 23, Antalya 1,859,275 92,031 55,806 36, Tekirdağ 770,772 47,534 22,373 25, Yalova 197,412 16,656 6,542 10, Kaynak: TÜİK, sıralama net göç hızı rakamlarına göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablodan da görüldüğü gibi Samsun 2007/2008 döneminde net göç hızı sıralamasına göre 35. Sırada yer almaktadır. Bu dönemde Samsun 5,229 kişi net göç vermiştir. Net göç hızı eksi %4.23 olarak gerçekleşmiştir İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 21

28 İLLERİN ALDIĞI GÖÇ, VERDİĞİ GÖÇ, NET GÖÇ VE NET GÖÇ HIZI ( DÖNEMİ) Sn İl ADNKS 2009 Nüfusu Aldığı Göç Verdiği Göç Net Göç Net Göç Hızı 1 Ardahan 108,169 3,775 7,033-3, Mardin 737,852 18,296 40,308-22, Tunceli 83,061 4,100 6,205-2, Muş 404,484 10,158 20,182-10, Kars 306,536 9,028 15,660-6, Ağrı 537,665 12,115 22,613-10, Bayburt 74,710 3,101 4,420-1, Çorum 540,704 13,672 22,699-9, Yozgat 487,365 17,705 25,546-7, Iğdır 183,486 5,179 7,986-2, Bitlis 328,489 11,594 16,485-4, Bingöl 255,745 6,986 10,726-3, Hakkari 256,761 4,314 7,949-3, Gümüşhane 130,976 8,681 10,444-1, Erzurum 774,207 24,830 33,681-8, Siirt 303,622 8,475 11,797-3, Şırnak 430,424 8,356 13,025-4, Adıyaman 588,475 12,091 18,295-6, Niğde 339,921 12,588 15,778-3, Sivas 633,347 23,217 28,585-5, Kilis 122,104 4,662 5,677-1, Kahramanmaraş 1,037,491 18,521 26,934-8, Artvin 165,580 6,206 7,547-1, Diyarbakır 1,515,011 32,384 43,918-11, Zonguldak 619,812 16,258 20,701-4, Rize 319,569 12,428 14,575-2, Aksaray 376,907 10,217 12,587-2, Giresun 421,860 16,970 19,567-2, Nevşehir 284,025 8,965 10,667-1, Kırşehir 223,102 10,947 12,186-1, Amasya 324,268 11,533 13,187-1, Kütahya 571,804 15,291 18,210-2, Şanlıurfa 1,613,737 27,190 35,154-7, Kastamonu 359,823 13,047 14,570-1, Van 1,022,310 22,866 27,175-4, Manisa 1,331,957 28,781 34,262-5, Elazığ 550,667 15,900 18,001-2, Karabük 218,564 8,511 9, Malatya 736,884 25,806 28,208-2, Afyonkarahisar 701,326 20,223 22,256-2, Uşak 335,860 8,693 9, Kırklareli 333,179 10,359 11, Hatay 1,448,418 28,547 32,296-3, Konya 1,992,675 46,042 51,006-4, Tokat 624,439 32,655 34,213-1, Karaman 231,872 7,853 8, Osmaniye 471,804 15,167 16,319-1, Burdur 251,550 8,144 8, Denizli 926,362 20,119 21,706-1, Ordu 723,507 30,335 31, Samsun 1,250,076 38,874 39, Mersin 1,640,888 48,377 49, Adana 2,062,226 53,685 54, Türkiye 72,561,312 2,236,981 2,236, Sinop 201,134 9,562 9, Bilecik 202,061 8,283 8, Aydın 979,155 28,524 27, Kırıkkale 280,834 15,861 15, Gaziantep 1,653,670 36,075 34,125 1, Çanakkale 477,735 15,412 14, Balıkesir 1,140,085 33,275 31,291 1, Kayseri 1,205,872 31,075 28,831 2, Muğla 802,381 28,390 26,613 1, Bartın 188,449 7,566 7, Batman 497,998 18,326 16,855 1, İstanbul 12,915, , ,986 39, Erzincan 213,288 11,966 11, Bursa 2,550,645 66,615 56,368 10, Sakarya 861,570 25,376 21,665 3, Edirne 395,463 15,183 12,910 2, Isparta 420,796 18,633 15,822 2, İzmir 3,868, ,390 89,517 26, Kocaeli 1,522,408 60,432 48,399 12, Ankara 4,650, , ,114 37, Düzce 335,156 11,752 9,046 2, Antalya 1,919,729 75,696 58,632 17, Bolu 271,545 12,808 10,124 2, Yalova 202,531 12,269 10,233 2, Tekirdağ 783,310 37,655 29,066 8, Eskişehir 755,427 32,346 23,225 9, Trabzon 765,127 36,868 26,474 10, Çankırı 185,019 20,166 11,831 8, Kaynak: TÜİK, sıralama net göç hızı rakamlarına göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Yukarıdaki tablodan da görüldüğü gibi Samsun 2008/2009 döneminde net göç hızı sıralamasına göre 51. Sırada yer almaktadır. Bu dönemde Samsun 707 kişi net göç vermiştir. 2008/2009 döneminde net göç hızı eksi %0.57 olarak gerçekleşmiştir. 2007/2008 dönemine göre net göç hızında büyük bir düşüş vardır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 22

29 SAMSUN UN GÖÇ ALDIĞI VE VERDİĞİ İLLER VE NET GÖÇ (2007/2008) İller Verilen Göç Alınan Göç Samsun Toplam Samsun Toplam Samsun Net Göç Toplam 2,273,492 40,633 2,273,492 35,404 5,229 Bursa 82,964 3,633 47,370 1,440 2,193 Ankara 156,760 3, ,198 2,098 1,528 Tekirdağ 47,534 1,775 22, ,339 Kocaeli 63,965 1,152 40, İzmir 117,067 1,035 89, İstanbul 374,868 11, ,193 10, Trabzon 25,918 1,493 27,027 1, Amasya 11,748 1,251 14,268 1, Eskişehir 31, , Antalya 92, , Aydın 34, , Tokat 29,593 1,032 35, Hatay 29, , Gaziantep 37, , Adıyaman 12, , Giresun 20, , Aksaray 11, , Yalova 16, , Çorum 15, , Düzce 10, , Balıkesir 37, , Rize 13, , Denizli 22, , Bilecik 8, , Nevşehir 9, , Bartın 8, , Manisa 38, , Bitlis 11, , Zonguldak 17, , Kırklareli 10, , Siirt 11, , Afyonkarahisar 18, , Kırşehir 9, , Kastamonu 14, , Kayseri 30, , Şırnak 13, , Niğde 15, , Uşak 8, , Karabük 8, , Edirne 11, , Muğla 35, , Sakarya 24, , Bolu 10, , Samsun 35, , Karaman 8, , Kilis 4, , Mersin 46, , Çankırı 12, , Sinop 10, , Batman 16, , Çanakkale 16, , Kütahya 14, , Adana 45, , Osmaniye 17, , Burdur 9, , Isparta 17, , Bingöl 8, , Ardahan 4, , Diyarbakır 31, , Tunceli 6, , Hakkari 7, , Kahramanmaraş 26, , Elazığ 15, , Yozgat 15, , Iğdır 5, , Van 21, , Erzincan 10, , Bayburt 2, , Muş 10, , Ağrı 12, , Mardin 27, , Artvin 6, , Gümüşhane 9, , Kırıkkale 11, , Kars 8, , Konya 45, , Şanlıurfa 25, , Malatya 25, , Sivas 18, , Erzurum 18, , Ordu 27,719 2,242 31,458 3,262-1,020 Kaynak: TÜİK, sıralama net göç hızı rakamlarına göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablodan da görüldüğü gibi Samsun 2007/2008 döneminde en fazla Bursa, Ankara, Tekirdağ, Kocaeli illerine net göç vermiştir. Aynı dönemde En fazla Ordu, Erzurum, Sivas ve Malatya illerinden net göç almıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 23

30 SAMSUN UN GÖÇ ALDIĞI VE VERDİĞİ İLLER VE NET GÖÇ (2008/2009) İller Verilen Göç Alınan Göç Samsun Toplam Samsun Toplam Samsun Net Göç Ankara 168,193 3, ,114 2,479-1,355 Bursa 66,615 2,533 56,368 1, İstanbul 388,467 11, ,986 10, Toplam 2,236,981 39,581 2,236,981 38, Tekirdağ 37,655 1,214 29, Trabzon 36,868 2,009 26,474 1, Eskişehir 32, , İzmir 116, , Sakarya 25, , Antalya 75, , Yalova 12, , Erzincan 11, , Bilecik 8, , Kocaeli 60, , Amasya 11,533 1,148 13,187 1, Balıkesir 33, , Isparta 18, , Bolu 12, , Edirne 15, , Çankırı 20, , Karaman 7, , Kayseri 31, , Giresun 16, , Gaziantep 36, , Bartın 7, , Çanakkale 15, , Nevşehir 8, , Karabük 8, , Niğde 12, , Samsun 38, , Düzce 11, , Aksaray 10, , Adıyaman 12, , Afyonkarahisar 20, , Kilis 4, , Bayburt 3, , Uşak 8, , Burdur 8, , Kırşehir 10, , Kırıkkale 15, , Aydın 28, , Bitlis 11, , Iğdır 5, , Manisa 28, , Elazığ 15, , Osmaniye 15, , Muğla 28, , Denizli 20, , Şırnak 8, , Bingöl 6, , Kırklareli 10, , Muş 10, , Siirt 8, , Hakkari 4, , Şanlıurfa 27, , Konya 46, , Yozgat 17, , Batman 18, , Kütahya 15, , Ardahan 3, , Hatay 28, , Tunceli 4, , Erzurum 24, , Zonguldak 16, , Sinop 9, , Kars 9, , Adana 53, , Ağrı 12, , Malatya 25, , Sivas 23, , Kahramanmaraş 18, , Diyarbakır 32, , Mardin 18, , Kastamonu 13, , Van 22, , Mersin 48, , Gümüşhane 8, , Çorum 13, , Artvin 6, , Rize 12, , Tokat 32, ,213 1, Ordu 30,335 2,526 31,296 3, Kaynak: TÜİK, sıralama net göç hızı rakamlarına göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablodan da görüldüğü gibi Samsun 2008/2009 döneminde en fazla Ankara, Bursa, İstanbul, Tekirdağ, Trabzon, ve Eskişehir illerine net göç vermiştir. Bu dönemde en fazla Ordu, Tokat, Rize, Artvin, Çorum, Gümüşhane, Mersin ve Van illerinden net göç almıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 24

31 İLÇELER İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 25

32 TÜRKİYE DE BELEDİYE, İLÇE VE KÖY SAYILARI ( ) YIL BÖLGE KODU BÖLGE ADI Belediye sayısı İlçe sayısı Köy sayısı Köy Sayısı Pay(%) 2009 TR Türkiye 2, ,367 1 TR722 Sivas , % 2 TRC21 Şanlıurfa , % 3 TR821 Kastamonu , % 4 TRA11 Erzurum % 5 TR831 Samsun % 6 TR221 Balıkesir % 7 TRC22 Diyarbakır % 8 TR331 Manisa % 9 TR833 Çorum % 10 TR510 Ankara % 11 TR411 Bursa % 12 TR310 İzmir % 13 TR521 Konya % 14 TR832 Tokat % 15 TRC31 Mardin % 16 TRB21 Van % 17 TRA21 Ağrı % 18 TR222 Çanakkale % 19 TR723 Yozgat % 20 TRB12 Elazığ % 21 TR611 Antalya % 22 TR903 Giresun % 23 TRA12 Erzincan % 24 TR333 Kütahya % 25 TR622 Mersin % 26 TRB11 Malatya % 27 TR424 Bolu % 28 TR321 Aydın % 29 TR902 Ordu % 30 TR901 Trabzon % 31 TR632 Kahramanmaraş % 32 TR823 Sinop % 33 TR621 Adana % 34 TRC11 Gaziantep % 35 TR422 Sakarya % 36 TRC12 Adıyaman % 37 TR721 Kayseri % 38 TR323 Muğla % 39 TR332 Afyonkarahisar % 40 TRA22 Kars % 41 TR412 Eskişehir % 42 TR811 Zonguldak % 43 TR822 Çankırı % 44 TRB14 Tunceli % 45 TR631 Hatay % 46 TRB22 Muş % 47 TR322 Denizli % 48 TR834 Amasya % 49 TR904 Rize % 50 TRB23 Bitlis % 51 TR906 Gümüşhane % 52 TRB13 Bingöl % 53 TR905 Artvin % 54 TR423 Düzce % 55 TRC34 Siirt % 56 TRC32 Batman % 57 TR812 Karabük % 58 TR813 Bartın % 59 TR211 Tekirdağ % 60 TR212 Edirne % 61 TR334 Uşak % 62 TR421 Kocaeli % 63 TR413 Bilecik % 64 TRC33 Şırnak % 65 TR715 Kırşehir % 66 TRA24 Ardahan % 67 TR613 Burdur % 68 TR612 Isparta % 69 TR711 Kırıkkale % 70 TR213 Kırklareli % 71 TRA13 Bayburt % 72 TR633 Osmaniye % 73 TR522 Karaman % 74 TRA23 Iğdır % 75 TR100 İstanbul % 76 TR712 Aksaray % 77 TRC13 Kilis % 78 TR714 Nevşehir % 79 TRB24 Hakkari % 80 TR713 Niğde % 81 TR425 Yalova % Kaynak:TÜİK, 31/12/2009 verileridir.belediye sayısnda büyükşehir belediyeleri hariçtir.ilçe sayılarına il merkezleri / merkez ilçeler dahildir. Köy sayılarına boş köyler dahildir. İlçe, belediye ve köy sayıları belirlenirken; Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından, ilgili mevzuat ve idari kayıtlar uyarınca Ulusal Adres Veri Tabanı (UAVT)nda yerleşim yerlerine yönelik olarak yapılan idari bağlılık ve tüzel kişilik değişiklikleri dikkate alınmıştır. Sıralama köy sayısına göre yapılmıştır. Samsun itibariyle belediye sayısında 26., ilçe sayısında 13., köy sayısında ise 5. sıradadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 26

33 İLÇELERİN GELİŞMİŞLİK DURUMU kabul tarihli 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile daha önce belediye olan Atakum, Canik ve İlkadım ilçe olmuştur. Samsun un yeni ilçelerle (Atakum, Canik, İlkadım) birlikte 17 ilçesi mevcut olup ilçeleri arasında ciddi ekonomik gelişmişlik farkları vardır. Aşağıdaki tablodan da görülebileceği gibi 10 ilçemizin gelişmişlik endeksi (-) eksidir. Türkiye deki 872 ilçe arasında son sıralarda bulunan (6.Grup) üç ilçemiz bulunmaktadır. İlçelerimizden şehir merkezine ve buradan da diğer il ve bölgelere göç vardır. Birinci gelişmişlik grubunda bulunan ilçemiz yoktur. Bölgesel teşviklerin ilçeler bazında verilmesi gereklidir. Gelişme endeksi eksi (-) olan 10 ilçemiz 5084 Sayılı Yasada gerekli değişiklikler yapılarak aynı durumda bulunan diğer ilçelerle birlikte teşvik unsurlarının tamamından yararlanmalıdır. Özellikle tarıma dayalı gıda sanayi yatırımlarının bu ilçelerimize çekilebilmesi bu ilçelerimiz için çıkış yolu olabilir. Samsun Merkez dahi gelişmişlik endeksinde 25. sırada yer almaktadır. SAMSUN VE İLÇELERİ SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK ENDEKSLERİ Sıra İlçe Gelişmişlik Endeksi Gelişmişlik Grubu 25 Merkez Ondokuzmayıs Bafra Tekkeköy Çarşamba Terme Ladik Havza Kavak Yakakent Alaçam Vezirköprü Salıpazarı Ayvacık Asarcık Atakum Canik İlkadım - - Kaynak: DPT İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması 2003 Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki grafikten de açıkça görülmektedir ki Samsun ilçelerinin 4 ü hariç gelişmişlik endeksi eksidir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 27

34 ALAÇAM İlçe çok eski bir tarihe sahiptir. Alaçam da M.Ö. ki devirlerde Frigyalılar, Kimmiler, Mısırlılar, Lidyalılar ve Persler çeşitli aralıklarla hüküm sürmüşlerdir. Adını; kasabanın ortasından geçen Uluçay'ın kenarındaki Uluçam denilen büyük çam ağaçlarından almıştır. Osmanlı'dan beri bir Türk kasabası olan Alaçam, 1 Eylül 1944 tarihinde 8. ilçesi olarak Samsun'a bağlanmıştır. Kuzeyinde Karadeniz, batısında Yakakent, güneyinde Vezirköprü ve doğusunda ise Bafra ilçeleri ile çevrili şirin bir sahil kasabasıdır. Yüzölçümü 632 km 2, denizden yüksekliği ortalama 30 m ve sahil uzunluğu ise 7,8 km'dir. İlçenin ekonomisi tarıma dayalı olup, genel olarak tütün, buğday, çeltik ve mısır üretimi yapılmaktadır. Ayrıca her türlü sebze ve meyve de yetiştirilmektedir. Bunun yanında hayvancılık ve balıkçılık da yapılmakta olup hayvancılıkta büyük ve küçük baş hayvan yetiştiriciliği ön plandadır. İlçenin kırsal alanlarında el körükleri ile sıcak ve soğuk demircilik yapılmaktadır. Ayrıca ilçede 800 işçi istihdam eden bir de tekel işletmesi mevcuttur. ASARCIK Osmanlı-Rus savaşından sonra Rusya'dan göç eden Çerkezlerin küçük bir köy olan şimdiki ilçe ve yakınındaki bir kaç köye yerleşmeleriyle Asarcık kurulmaya başlamıştır. Zamanla civardan göç edip gelenlerin yerleşmeleriyle de büyümüş; 1959 Yılında nahiye, 1987 yılında da ise ilçe olmuştur Yılı Mart ayında yapılan Mahalli İdare seçimleri öncesinde de Belediye kurulmuştur. Samsun'un 44 km güneyinde yer alan Asarcık batıdan Kavak ve doğudan Çarşamba ilçeleri ile çevrilidir. İlçede tarıma elverişli arazinin az ve verimsiz olması ve sulanabilir arazinin olmaması, tarım sektörünün gelişmesini engellemiştir. Tarımdan elde edilen ürün halkın ancak tüketim ihtiyacını karşılayabilecek düzeydedir. Başlıca yetiştirilen ürünler buğday, mısır, arpa ve şekerpancarıdır. Şekerpancarının dönüm başına 2,5 ton civarında elde edilmesi verimin oldukça düşük olduğunu göstermektedir. AYVACIK Kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber, daha önce bağlı bulunduğu Çarşamba İlçesinden daha eski bir tarihe sahip olduğu sanılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu zamanında bir Rum köyü olan Ayvacık, Cumhuriyet kurulduktan sonra Rumlar tarafından terk edilmiştir. Halk ilçeye Cumhuriyet kurulduktan sonra yerleşmiştir. Ayvacık, 1954 te tam teşekküllü nahiye olmuş; fakat 1969 da daha önce kurulmuş resmi kurumlar kaldırılmış, 1978'de ise yine köy e dönüştürülmüştür. 20 Mayıs 1990 tarihinde Ayvacık köyü Keskinoğlu köyü ile birleştirilerek AYVACIK ilçesi oluşturulmuştur. 19 Ağustos 1990 tarihinde yapılan Mahalli İdare seçiminden önce de belediyesi kurulmuştur. Ayvacık; Canik Dağlarının kuzey eteklerinde, Suat Uğurlu Baraj gölünün kıyısında (Yeşilırmak Vadisinde) yer almaktadır. Bu uzun vadide bir de Hasan Uğurlu Baraj gölü bulunmaktadır. İlçenin en yakın komşusu 28 km kuzeyindeki Çarşamba ilçesidir. Samsun a uzaklığı ise 62 km. dır. Halkın yaklaşık % ı tarımla, % 8-9'u ticaretle ve % 1 'i de balıkçılıkla uğraşmaktadır. Tarım sektörü; mısır, buğday, arpa ve fındık üretiminde yoğunlaşmıştır. Topraklarının büyük bir bölümü orman arazisidir. Tarıma elverişli topraklar genellikle bozuk ve kuru orman alanlarının açılmasıyla elde edilmiştir. Hayvancılık alanında ise sahip olunan potansiyel yeterince değerlendirilememiş, hem mera hem de ahır hayvancılığı yeterince gelişme gösterememiştir. İlçe de ayrıca Hasan Uğurlu ve Suat Uğurlu Hidro-elektrik Santralları ile ülke ekonomisine önemli katkı sağlayan ve sanayinin ana girdisi olan elektrik üretimi yapılmaktadır. Bu barajlar yıllarında hizmete girmiştir. BAFRA Bafra'nın tarihi M.O yıllarına kadar uzanmaktadır. lkiztepe Ören yerinde yapılan kazılarda Kalkolitik Döneme (M.O ) ait yerleşmelerin izine rastlanılmıştır Malazgirt Savaşından sonra Selçukluların eline geçen Bafra'ya 1214 yılında Anadolu Selçuklu Hükümdarı İzzettin Keykavus, türkmen aşiretlerini yerleştirmiştir. 1243'de başlayan Moğol istilaları, Selçuklu İmparatorluğunun yıkılıp yerinde birçok türk beyliğinin kurulmasına neden olunca, bu topraklarda da küçük bir Selçuklu Beyliği olan Bafra Beyliği kurulmuştur. 1460'da ise Bafra Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Bafra Osmanlı Imparatorluğu devrinde Trabzon vilayetine bağlı Canik Sancağına ait bir yerleşim idi. Hangi tarihte kaza merkezi olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Salname kayıtlarına göre 1854 sonunda kaza merkezi olduğu sanılmaktadır. Bafra adının; Kızılırmak'ın denize açıldığı yerde M.O. 525 yıllarında Fenikeliler zamanında ticaret gemilerinin yanaştığı koylara kurulan ticaret evlerine, Bafida denilmesinden geldiği sanılmaktadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 28

35 Bafra Karadeniz'e 20 km uzaklıkta, denizden yüksekliği 20 m olan ve Kızılırmak ın birikintisinden oluşan ova üzerine kurulmuş bir ilçemizdir. Doğusunda ve kuzeyinde Karadeniz, batısında Alaçam, güneyin ise Kavak ilçeleri ile çevrilmiştir. Yüzölçümü ha, Samsuna uzaklığı 51 km dir Kızılırmak Deltasının Karadeniz e açılan kısmını kaplayan Bafra Ovası, güneyde Canik Dağlarının uzantıları olan dağlarla çevrilidir. Bu dağlardan en yükseği 1224 m ile Nebyan Dağıdır. Türkiye'nin en uzun akarsuyu olan Kızılırmak bu dağları derin bir vadi ile geçerek Bafra ovasına ulaşır. Bafra ovasının tamamı Kızılırmak ın taşıdığı alüvyonlar tarafından oluşturulmuştur. lrmağın denize yakın kısımlarında birçok küçük göl oluşmuştur. Nebyan dağının etekleri ise yayla durumundadır. Kızılırmak'ın uzunluğu 1151 km dir. Sivas'ta ki Kızıl Dağ'dan doğar. Orta Anadolu'da geniş bir yay çizerek Bafra'dan denize dökülür. En çok suyu nisan ve temmuz aylarında taşır. Kızılırmak'ın denize döküldüğü yerde oluşmuş göller, ırmağın her iki yakasında da yer almakta olup batısındaki Karaboğaz, doğusundaki ise Balık gölüdür. Doğu yakasında yer alan diğer göllerin başlıcaları şunlardır: Dutdibi, Liman, Hayırlı, Çernek, Uzungöl, Tombulgöl ve Incegöl dür. Göllerin çevresi sazlık ve bataklıklarla çevrili olup yer yer ormanlık alanlar da göze çarpar. İlçede Orta Karadeniz iklimi hakimdir. İç ve dağlık kesimler deniz etkisinden uzak olduğu için biraz daha soğuktur. Yağışlar bol, nem oranı fazladır. Ocak-şubat en soğuk, Ağustos ise en sıcak aydır. İlçe genelinde tarımsal üretimine ve tarım ürünlerin işlenip pazarlanmasına dayalı bir ekonomik yapı gelişmiştir. Tarım; ilçeye, Karadeniz Bölgesine ve de Türkiye'ye üretim yapmaktadır. Kızılırmak deltasının sulak alanlarında yaşayanların temel geçim kaynaklarının ise tarım, hayvancılık, balıkçılık ve sazcılık olduğu söylenebilir. Bafra Organize Sanayi Bölgesinde yatırımlar devam etmektedir. ÇARŞAMBA Çarşamba; ilk defa Yeşilırmak ın doğu yakasındaki Çay ve batı yakasındaki Sarıcalı Mahalleleri çevresinde gelişmeye başlamıştır. Buranın ovada merkez rolünü üstlenmesinde, ilki 1370 te olmak üzere kurulmakta olan panayırın etkisi büyüktür. Bu panayır çarşamba günleri kurulduğundan ilçe adını buradan almıştır. Osmanlı İmparatorluğu zamanında da idari teşkilatta önemli bir yerleşim olarak yerini almış olan Çarşamba' da, Cumhuriyetten sonra 1925 yılında Belediye Teşkilatı kurulmuştur. İlçe, Samsun-Ordu karayolu üzerinde ve Yeşilırmak'ın oluşturduğu verimli delta ovasında kurulmuştur. Doğusunda Terme, batısında Tekkeköy, kuzeyinde Karadeniz ve güneyinde ise Ayvacık ve Salıpazarı ilçeleri bulunmaktadır. Halkın çoğu tarımla uğraşmaktadır. Yeşilırmak ın suladığı ova, tarıma son derece elverişli topraklarla kaplıdır. Tarım; ilçeye, Karadeniz Bölgesine ve de Türkiye'ye üretim yapacak düzeyde gelişmiştir. Yetiştirilen ürünler buğday, arpa, çeltik, fasulye, soya fasulyesi, nohut, şekerpancarı, ayçiçeği, şeftali, fındık ve elma başta olmak üzere çok çeşitlidir. Aynı zamanda 450 dekarlık alana da tütün dikilmekte ve yılda ortalama ton tütün yetiştirilmektedir. Ayrıca, Şeker fabrikasının üretime başlamasıyla şeker pancarı da yetiştirilmeye başlanmıştır. Şeker fabrikasının açılması; özellikle köylerde büyükbaş ve küçükbaş hayvancılığın gelişmesini sağlamıştır. KAVAK Tarihi oldukça eskidir. İlçe merkezinin kuzeyinde kalan Kaledoruğu Höyüğünde 1942 de yapılan araştırmalarda M.Ö.3500-M.Ö yıllarına ait eserlere rastlanılmıştır. Bu verilere göre Kavak, tarihi Tunç Çağına kadar uzanan bir yerleşim yeridir. Kaledoruğu Höyügünde Genç Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait eserlere rastlanması ise buradaki yerleşimin sürekliliğini göstermektedir. Hititlerin egemenliğinden sonra M.Ö.1200'lerde Friglerin, M.Ö. 7. yüzyılda ise Miletlerin egemenliği altına girmiştir. M.Ö.333 te Pontusların eline geçen Kavak'a daha sonra Romalılar hakim olmuştur. Daha önce Yahudiliği benimseyen halk, Hazreti İsa'nın havarilerinden Aziz Andre ve Pier'in Bölgeye gelmesi ile de Hristiyanlıkla tanışmıştır. Müslümanların Abbasiler döneminde ( ) Malatya-Tokat üzerinden Karadeniz kıyılarına gelmeleriyle İslam dinini kabul etmişlerdir de Çelebi Mehmet döneminde İlçe tamamen Osmanlıların eline geçmiştir. Kavak Samsun-Ankara karayolu üzerinde kurulmuştur. Samsun'a uzaklığı 51 km dir. Doğusunda Asarcık, batısında Havza, kuzeyinde Samsun ve Bafra, güneyinde ise Ladik ilçeleriyle çevrilidir. Kavak ilçesinin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır. Tarım alanında en çok buğday, mısır, yulaf, arpa gibi tahıl ürünleri yetiştirilir. Ayrıca şekerpancarı, tütün ve patates ekimi de yapılmaktadır. İlçedeki sanayi ise genellikle kireç, tuğla ve kremit üretimi gibi yerel ihtiyaçlara hitap eder düzeyde gelişmiştir. Kavak Organize Sanayi Bölgesinde yatırımcılar için bedelsiz arsa tahsisleri yapılmaktadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 29

36 LÂDİK Ladik ilçesinin tarihinin yapılan arkeolojik kazılardan hareketle M.Ö.3000-M.Ö.2000 yıllarına kadar uzandığı tahmin edilmektedir. Bölge M.Ö yılları arasında Perslerin hakimiyetine girmiştir. Bir dönem sonra Pontus krallığı adını alan devlet Samsun ve Amasya'ya hakim olmuştur Malazgirt savaşından sonra İslamiyet yayılmıştır. Osmanlılar Lâdik i 1428'de topraklarına katmışlardır. Lâdik, Cumhuriyet dönemine kadar Sivas Sancağına bağlı Amasya vilayeti sınırları içinde bulunmuştur. Cumhuriyet kurulduktan sonra ise 1925'te Samsun'a bağlanmıştır. Samsun'un güneyinde yer alan Lâdik, kuzeyinde Kavak, güneyinde Suluova, doğusunda Taşova ve batısında Havza Ilçeleri ile çevrilidir. Yüzölçümü 558 km 2 dir. İlçenin ekonomisi genellikle tarıma dayanmaktadır. Buğday, arpa, yulaf, mısır, şekerpancarı yetiştirılen tahıllardandır. Verimli ve geniş ekim-dikim alanlarına sahip almasından dolayı sebzecilik gelişmiştir. Özellikle domates, biber, patlıcan, salatalık, taze fasulye vb. sebzeler yetiştirilerek, toptancı sebze halinden, ihtiyaç duyulan illere sevk edilmek üzere pazarlanmaktadır. Lâdik in yayla durumunda olması küçük ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine de olanak sağlamıştır. İlçedeki en büyük sanayi kuruluşu çimento fabrikasıdır. Bir de küçük sanayi sitesi bulunmaktadır. HAVZA Havza'nın doğusunda yer alan Lerdüge Tümülüs lerinde yapılan arkeolojik araştırmalar ilçenin tarihinin M.Ö. 100 yıllarına kadar uzandığını göstermektedir. Kasaba şifalı suları nedeniyle yıllarca krallıklar ve beylikler arasında el değiştirmiştir. İsmini, 1156 'da Amasya hükümdarı olan Kavushan'dan almıştır. Kavus adınının ise 1245 tarihinde Selçuklu hükümdarlarından Sadi Paşa tarafından Havza olarak değiştirildiği ileri sürülmektedir. Beylikler döneminde Havza Canik Beylerinden Taşanoğulları tarafından idare edilmiştir. Amasya Valisi 2. Murat, Yörgüç Paşa'yı görevlendirerek Taşanoğullarının egemenliğindeki Havza yöresini Osmanlı egemenliği altına almıştır. Böylece Havza 1430 da Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlılar döneminde Amasya iline bağlı olarak yönetilen Havza, 1882 tarihinde ilçe haline getirilmiş, 1926 yılında ise Samsun'a bağlanmıştır. Samsun'a uzaklığı 86 km olan ilçenin, kuzeyinde Bafra, güneyinde Suluova ve Merzifon, batısında Vezirköprü, doğusunda ise Ladik ve Kavak ilçeleri yer almaktadır. Havza'nın kuzeyi sıradağlar ile çevrilidir. Batısında Taşan (Tavşan) dağları yer alır. Bu dağların etekleri yayla konumundadır. En önemli akarsuları, ters akan Derinöz ile İstavroz'dur. İlçenin ekonomisi genellikle tarıma dayanmaktadır. Buğday ve şekerpancarı en fazla üretilen ürünlerdir. İlçenin köylerinde hayvancılıkta yaygın olarak yapılmaktadır. Dağlarla çevrili ilçede orman alanları geniş yer kaplar. Özellikle orman köylerinde yaşayan halk geçimini büyük ölçüde orman ürünlerinden sağlamaktadır. İlçede çok sayıda un fabrikası faaliyet göstermekte imal edilen unlar çeşitli illere pazarlanmaktadır. Eski ve yeni çeltek denilen mevkii de ise linyit kömürü çıkarılan ocaklar vardır. Bu tür işletmeler ilçede istihdam imkanı sağlamaktadır. Havza'da genellikle küçük çapta imalatın ve çeşitli alanlarda tamir işlerinin yapıldığı bir de küçük sanayi sitesi faaliyettedir. Havza ekonomisinde kaplıca turizmi, temel sektörlerden biri konumundadır. Havza Organize Sanayi Kurulması çalışması başlatılmıştır. 19 MAYIS 19 Mayıs ilçesinde Dağköy ve Yörükler beldeleri civarında yapılan arkeolojik kazılarda M.Ö. ki yıllara ait yerleşmeler olduğu saptanmıştır. Dağköy'de ortaya çıkarılan mezarların M.Ö.47 yıllarına ait olduğu sanılmaktadır. Yörükler beldesinde bulunan Hamamın ise Cenevizliler ve Romalılar dönemine ait olduğu rivayet edilmektedir. Milattan önceki yıllardan beri yerleşim yeri olarak kullanılmış bu topraklar, Çelebi Mehmet döneminde Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Samsun'a 33 km uzaklıkta, Samsun-Sinop devlet karayolu üzerinde ve Kızılırmak Nehrinin meydana getirdiği delta ovasının doğu ucunda yer alan ilçenin denizden yüksekliği 10 m olup doğusunda Samsun, batışında Bafra, kuzeyinde Karadeniz, güneyinde ise Samsun ve Bafra ilçeleri bulunmaktadır. En yüksek yeri Nebyan ormanlarının bulunduğu güneyindeki tepedir. İlçe merkezinin kuzeyinde kalan topraklar Kızılırmak'ın oluşturduğu Ova'nın bir bölümünü teşkil eder. Bu alanda Balık Gölleri'nin bir kısmı bulunmaktadır. Ilçenin genel konumu da ova durumundadır. İlçede tarım, hayvancılık ve balıkçılık gelişmiş durumdadır. Tarım ürünleri arasında fındık, mısır önemlı yer tutar. Balıkçılık denizden başka balık göllerinde de yapılmaktadır. 19 Mayıs ilçesinde cevizcilik ve arıcılık projeleri uygulanmaya konulmuş ve ekonomik açıdan önemli katkılar sağlanmıştır. Ayrıca, yapılan el dokuması kilimler, çoraplar vb. eşyalar ilçe ekonomisine küçük de olsa katkı sağlamaktadır. Balık gölleri civarında yapılan hasır örücülüğü de ekonomik faaliyetler arasında sayılır. Bütün bunların yanında birde küçük sanayi sitesi bulunan ilçe de özellikle bahçe tarımında kullanılan araç ve gereçler ile soba ve kuzine imalatı yapılmaktadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 30

37 SALIPAZARI Terme ve Çarşamba ilçelerinden ayrılan Alanyaykın, Düzköy ve Bereket köylerinin birleşmesiyle 1973 yılında Belediye olmuştur yıllarında 'da ilçe teşkilatı kurularak Samsun'a bağlanmıştır. Dünya Savaşından önce yörede Türkleri yanı sıra Rum, Ermeni ve Gürcü nüfusun da yaşadığı bilinmektedir. Dünya Savaşı sırasında özellikle Ermeni çeteleriyle Türk halkı arasında çatışmalar yaşanmıştır. Ancak, Türk halkının yılmaz mücadelesi sonunda Ermeniler bölgeyi terk etmek zorunda kalmıştır. Samsun'a uzaklığı 54 km. olan ilçenin güneyinde Erbaa ve Akkuş, doğusunda Terme, batısında Ayvacık, kuzeyinde ise Çarşamba ilçeleri bulunmaktadır, denize kıyısı yoktur. İlçenin kuzeyi düzlük, güneyi engebelidir. Yeşilçay ile Terme çayı ilçe merkezinde kesişmektedir. Bu çaylar üzerinde üç köprü vardır: Salıpazarı ile Gökçeli köyünü Kurt köprüsü, Yavaşbey köyünü ise Maviren köprüsü birbirine bağlar. İlçe ekonomisi genellikle tarıma dayanmaktadır. Tarım ürünü olarak fındık, çilek ve çeltik yaygın olarak yetiştirilir. İlçe de hayvancılıkta gelişmiştir. Dağlık bölgedeki köylerde sepet, kaşık ve çeyiz sandığı gibi ürünler de yapılmaktadır. TEKKEKÖY Tekkeköy ve civarında yapılan araştırmalar sonucunda Poleolitik dönemden itibaren yerleşimin varolduğu öğrenilmiştir. İlçedeki araştırmalarda Hitit dönemine ait katmanlara rastlanmış, Friglere ait kalıntılar da bulunmuştur. Yöre M.Ö.3. yy ortalarında Pontus devletinin sınırları içine girmiş, daha sonra sırasıyla Roma, Bizans ve Anadolu Selçuklu devletinin eline geçmiştir. Selçuklular Anadoluya yerleşmeye başladığı zaman; Bizans devletinin egemenliği altında olan bu yöreyi Türklere ve islamiyete açmak için, bölgenin önemini de dikkate alarak, büyük Türk velisi Şeyh Zeynüddin'i buraya göndermiş ve bir Tekke kurdurtmuşlardır. Tahminen yılları arasında yaşayan Şeyh Zeynüddin kurduğu tekkede yolcuları, düşkünleri, fakir fukarayı kazan kurarak doyurmuştur. Tekkeköy adının buradan geldiği söylenmektedir. 1399'da Tekkeköy Osmanlı egemenliğine girmiştir Ankara savaşından sonra Kubatoğullarının eline geçmiştir. 1419'da Çelebi Mehmet Tekkeköy'ü tekrar Osmanlı topraklarına katmıştır. Samsun-Trabzon karayolunun 13.km.'sinden güneye doğru 1 km içeride yer alan ilçe, Tekkeköy deresinin kıyı ovasına açıldığı kesimde kurulmuş olup topraklarının üçte birini Çarşamba ovasının devamı oluşturur, dolayısıyla bu kısımlar sulu tarıma elverişlidir. Önemli gelir kaynakları arasında tarım ve hayvancılık yer alır. Tütün en büyük gelir kaynağıdır. ilçede yetiştirilen karalahana, marul ve diğer sebze türleri, Samsun ve diğer pazarlara sev edilerek ekonomik girdi oluşturur. İlçede 1944 yılında kurulan Gelemen Devlet Üretim Çiftliği, Karadeniz bölgesinin kaliteli tohumluk ve yem ihtiyacını karşılamak amacıyla dönümlük bir araziye kurulmuştur. Bölgede teknik tarımı ve arıcılığı geliştirmek de çiftliğin amaçları arasındadır. Çiftlikte meyvecilik ve fidancılık ın da yapıldığı atölyeler vardır. İlçe sınırları içerisinde yer alan, Kutlukent yöresindeki sanayi ve organize sanayi bölgeleri ilçeye ekonomik alanda hareketlilik getirmiştir. Gıda Organize Sanayi Bölgesi için çalışmalar devam etmektedir. TERME Terme'nin tarihi M.O yıllarına inmektedir. Hatta eski tarihçiler M.Ö.1200 yıllarında şimdiki Terme çayı kıyısında efsanevi kadın savaşçı olan amazonların yaşamış olduklarını ileri sürmüşlerdir. Terme isminin, Amazonların kurdukları kıyı kenti olan Thermodon dan (bu günkü Terme çayı) geldiği söyleniyor. İlçenin en eski halkının Gaskalar olduğu sanılmaktadır. Hititler Samsun'a kadar yayılınca Gaskalar ıda yönetimleri altına almışlardır. Türklerin Anadolu'ya hakim olmaya başladıkları 11.yy' a kadar Termede sırasıyla Hititler, Frigler, Medler, Persler ve Romalılar yönetim kurmuşlardır. I. Alaittin Keykubat zamanında ( ) Terme dahil bütün Karadeniz sahili Anadolu Selçuklularının yönetimine girmiştir. Moğol istilaları nedeniyle dağılan Selçuklu imparatorluğunun topraklarında Türk Beylik1eri kurulmaya başlanmıştır. Bu dönemde Amasya, Samsun, Tokat, Sivas, Kayseri vilayetlerinde Eratna Beyliği kurulmuştur. 1381'de Kadı Burhanettin Eratna Beyliğini ele geçirince Terme onun bölgesine bağlanmıştır. Bu arada yörede Canik Beyliği de kurulmuştur.1398'de Yıldırım Beyazıt Amasya ve Karadeniz kıyılarında bütün beylikleri Osmanlı topraklarına katmıştır. Cumhuriyete kadar Terme, Canik Mutasarrıflığının idaresinde yönetilmiştir. Terme Belediye Teşkilatı ise Cumhuriyetten önce kurulmuştur. Terme, denizden 3-5 km. içeride kurulmuş olup Samsun'a uzaklığı 58 km.dir. İlçenin kuzeyinde Karadeniz, doğusunda Ünye ve Ikizce, güneyinde Akkuş ve batısında ise Salıpazarı ve Çarşamba ilçeleri yer almaktadır. Ayrıca, kuzeyinde kıyı ovası, güneyinde ise Canik Dağları uzanmakta. Enyüksek noktası 450 metredir. Kara Ormandan doğan Terme çayı ilçeyi tam ortasından ikiye bölerek Karadenize dökülür. Çarşamba Dağlarından doğan Delidere akarsuyu da Karadeniz'e dökülür, akarsuyunun yatağının bazı kısımlarında göller oluşmuştur. İlçede Simenit gölüne dökülen Karaboğaz ve Abdal Dereleri de vardır. Dünyanın ikinci büyük kavak ormanı da Terme'dedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 31

38 Terme ekonomisi ağırlıklı olarak tarıma dayalıdır. Bu verimli ova da ünlü Terme pirinci ve fındık yetiştirilmektedir. İlçede kültür kavakçılığı da oldukça yaygındır. Bunların yanısıra, Sahil kasabası olması nedeniyle balıkçılık ve diğer bazı deniz ürünleri avcılığı da geçim kaynakları arasında sayılabilir. Ilçede besicilik ve arıcılık gibi ekonomik faaliyetler de önemli yer tutmaktadır. Terme'nin en önemli sanayi kuruluşları, ilçe'de yetiştirilen fındığı işleyen fabrikalardır. Bu fabrikalarda üreticiden alınan fındık, iç fındık haline getirilerek ihraç edilmekte veya iç piyasaya sürülmektedir. Çeltik de aynı şekilde fabrikalarda işlem görerek pirinç halinde ihraç edilir ve ya iç piyasada tüketilir. VEZİRKÖPRÜ Vezirköprü'nün tarihi Hitit'lere (M.Ö.2000-M.Ö.700) kadar uzanmaktadır. Şehir, Hititler tarafından şimdiki ilçe merkezinin 2.5 km. kadar uzağına kurulmuştur yıllarındaki Celali isyanları sırasında sık sık baskına uğramış ve kasaba yağmalanıp yıkılmıştır. Bu nedenle insanlar kalelere sığınma ihtiyacı duymuşlar ve Taşkale ve Toprakkale yi inşa etmişlerdir. Şimdi bu kale yıkıntıları üzerine kurulan mahalleler aynı adlarla anılmaktadır. Celali isyanlarından sonra Köprülü Mehmet Paşa ilçedeki yıkılmış yapıları tamir ettirmiş ve ayrıca yeni eserler de yaptırmıştır. İskelet olark bu günkü durumu o zamandan kalmadır. İdari bakımdan Sivas Beyler Beyliğine bağlı Amasya mutasarrıflığı içinde olan Vezirköprü; 1925 yılına kadar Amasya'ya bağlı bir ilçe iken;1925 yılında Samsun a bağlanmıştır. Kasabanın adı Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Şınder olarak geçmektedir. Mehmet Paşa Sadareti zamanında ilçe Vezirköprü adını almıştır. Vezirköprü, Samsun un güneybatısında yeralır. Doğusunda Havza, batısında Boyabat ve Osmancık, güneyinde Gümüşhacıköy ve Merzifon, kuzeyinde ise Alaçam ve Bafra ilçeleri bulunmaktadır. İlçe ekonomisi genellikle tarıma dayanmaktadır. Bunun yanında hayvancılık ve orman ürünleri de önemli yer tutar. Her çeşit tahıl üretimi ile sebze ve meyvecilik gelişmiştir. Ayrıca; Şekerpancarı, tütün, kendir, ayçiçeği, susam ve zeyrek tarımı da yapılmaktadır. Vezirköprü Orman Ürünleri Entegre Tesisleri ilçe ekonomisine canlılık kazandırmaktadır. Ayrıca un fabrikaları ile zirai aletler imal eden kuruluşlarda vardır. Sanayiye bağlı olarak ticaret, taşımacılık ve ulaşım gibi sektörlerde de canlanma görülmektedir. İlçede birde küçük sanayi sitesi bulunmaktadır. Ayrıca heybecilik, semaver yapımı, ip ve urgan yapımı da ekonomik faaliyetler içinde sayılabilir. YAKAKENT Kuruluşu M.Ö.2. y.y. a rastlar Yılında muhtarlık, 1 Mart 1963 yılında Belediye Teşkilatı kurulmuştur. Aynı yıl, Gümenes olan ismi, kıyı şehri anlamına gelen Yakakent olarak değiştirilmiştir yılında ise ilçe olmuştur. Yakakent; Karadeniz kıyısında Sinop ile Samsun il sınırları arasındaki geçit noktasındadır. Samsun'a uzaklığı 84 km olup doğusunda Alaçam, batısında Gerze, güneyinde Canik Dağları ve kuzeyinde ise Karadeniz yer almaktadır. İlçe ekonomisi tarımsal karektere sahip olmakla beraber; balıkçılıkta ekomomisinin ağırlıklı sektörüdür. Karadeniz de avlanan her türlü balığı ve ayrıca dünyaca ünlü Mersin balığını bulmak mümkündür. Sayıları 70 'e yakın irili ufaklı balıkçı teknesi ile balık avı yapılmaktadır. Deniz ürünlerini değerlendiren özel sektöre ait iki fabrika da bulunmaktadır. Bunlar; Sarsan Balık Unu ve Yağı fabrikası ile İpek Gıda Fabrikasıdır. Burada; Vatos köpekbalığı ve Kum midyesi gibi bazı deniz ürünleri işlenip şoklanarak Fransa'ya ihraç edilmektedir. İlçenin karakteristik tarım ürünü tütündür. Köylerde buğday, mısır ve çeltik de yetiştirilmektedir. ATAKUM kabul tarihli 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Atakent, Kurupelit, Altınkum, Çatalçam ve Taflan ilk kademe belediyelerinin tüzel kişilikleri kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Atakum İlk Kademe Belediyesine katılmıştır. Atakum merkez olmak ve aynı kanun eki (39) sayılı listede adları yazılı köyler bağlanmak üzere Atakum ilçe olmuştur. CANİK kabul tarihli 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Canik İlk Kademe Belediyesi merkez olmak ve aynı kanun eki (40) sayılı listede adları yazılı köyler bağlanmak üzere Canik ilçe olmuştur. İLKADIM Daha önce belediyelik olan İlkadım, kabul tarihli 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Gazi ve Yeşilkent ilk kademe belediyelerinin tüzel kişilikleri kaldırılarak mahalleleri ile birlikte İlkadım İlk Kademe Belediyesine katılmıştır. İlkadım merkez olmak ve aynı kanun eki (41) sayılı listede adları yazılı köyler bağlanmak üzere İlkadım ilçe olmuştur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 32

39 EKONOMİK YAPI İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 33

40 EKONOMİK YAPI GENEL DEĞERLENDİRME Samsun ilinin ekonomik yapısını oluşturan sektörlerin başında tarım sektörü gelmekle birlikte sanayi, ticaret, hayvancılık ve turizm de önemli bir yer işgal etmektedir. Samsun, Karadeniz Bölgesi 'nin en büyük kentidir. Kentin Nüfus yoğunluğu sebebiyle ticari ve sınai yaşantısı canlıdır. İl ekonomisinde büyük etkisi olan tarımsal ürünler; buğday, tütün, mısır, ayçiçeği, şeker pancarı, fındık, çeltik ve sebzedir. Bafra ve Çarşamba ovaları İl tarımında önemli bir yere sahiptir. Buralarda yetişen sebzeler öncelikle bölge ihtiyacını gidermekle birlikte, yurdun dört bir yanına da pazarlanmaktadır. Bölgede gayrı safi katma değerinde tarım sektörünün payı düşerken sanayi ve hizmetler sektörünün payı artmaktadır yılında gayrı safi katma değerde Tarım sektörünün payı %19, sanayi sektörünün payı %22, hizmetler sektörünün payı %59 olarak gerçekleşmiştir. Bağımsız Devletler Topluluğu ve Türk Cumhuriyetlerine yakınlığı, deniz, kara, hava ve demiryolu ulaşım imkânları ile büyük potansiyele sahip bulunan ilimiz sanayisi gelişmektedir. Samsun ve yöresindeki imalat sanayisinde üretilen ürünlerin en önemlileri; Sigara, Kütük ve İnşaat Demiri, Bakır, Gübre, Çimento, Yedek Parça, Dükdil Boru, Vana-Pompa, Un-Yem, İlaç, Tıbbi ve Cerrahi Aletler, Mobilya, Şekerleme, Hazır Giyim, Trikotaj, Taş-Toprak Sanayi, Temizlik Maddeleri, Makine, Lastik-Plastik Eşya İmalatı sektörleridir. Samsun' da yapılan hayvancılık ailelerin kendisini geçindirmesine yönelik olmakla birlikte gelişmeye müsait ve yatırım yapılabilecek bir alandır. Turizmin Samsun ekonomisindeki payı az olmakla birlikte il merkezinde olduğu gibi ilçe ve köylerde de gezip görülmeye değer çok sayıda tarihi ve turistik yerler mevcuttur. Ayvacıkta su sporları, Ladik te kış sporları, Havza da kaplıca turizmi, Vezirköprü de Kültür turizmi yapılabilir. Altyapı ve yatırımlar desteklenmelidir. Yaz aylarında denizden ve kumdan yararlanılabildiği gibi kış aylarında da av turizmi yapılabilmektedir. Ayrıca ilimizde yüksek kalitede hizmet veren oteller yapılabilir. Samsun, Bölgesel ekonomik potansiyeli, gelişmiş insan kaynakları ve geçmişten gelen fuarcılık geleneği ile Ulusal ve Uluslar arası Fuar ve Kongre merkezi olmaya adaydır. Samsun, Tıbbi ve Cerrahi El aletleri konusunda Türkiye de merkez konumundadır. Bu sektörde ilimiz hem Karadeniz bölgesi hem de Türkiye geneli dikkate alındığında gelişmiş bir altyapıya sahiptir. Kırsal Kalkınma yatırımlarının artarak devam etmesi gerekmektedir. Organik tarım desteklenmelidir. Tarıma dayalı gıda sanayinin gelişmesi ve bu ürünlerin ihraç edilmesi Samsun için büyük öneme sahiptir. Gemi inşa yatırımlarının önü açılmalı bu konuda eksiklikler ve altyapı yatırımları tamamlanmalıdır. Hazineye ait araziler, yatırımcılar için uygun hale getirilerek bedelsiz olarak tahsis edilmelidir. Sulama yatırımları bir an önce tamamlanmalıdır. SAMSUN İLİNİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞME DÜZEYLERİNE GÖRE SIRALAMA TABLOSU İl 1996-Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması (76 il içinde) 2003-Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması ( 81 il içinde) Samsun Kaynak:DPT İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması 2003 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 34

41 GAYRI SAFİ YURT İÇİ HASILA GAYRI SAFİ KATMA DEĞER İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 35

42 KİŞİ BAŞINA GAYRI SAFİ KATMA DEĞER ( ) İBBS2/İktisadi faaliyet kolları Kişi başına GSKD (TL) Kişi başına GSKD ($) Değer Sıra Değer Sıra Değer Sıra Değer Sıra Değer Sıra Değer Sıra TR Türkiye 7,306 8,336 9,628 5,102 6,185 6,684 TR10 İstanbul 11, , , , , ,352 1 TR21 Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 9, , , , , ,680 5 TR22 Balıkesir, Çanakkale 6, , , , , , TR31 İzmir 9, , , , , ,398 6 TR32 Aydın, Denizli, Muğla 7, , , , , ,850 9 TR33 Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak 5, , , , , , TR41 Bursa, Eskişehir, Bilecik 9, , , , , ,377 3 TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova 10, , , , , ,622 2 TR51 Ankara 9, , , , , ,056 4 TR52 Konya, Karaman 5, , , , , , TR61 Antalya, Isparta, Burdur 8, , , , , ,712 7 TR62 Adana, Mersin 5, , , , , , TR63 Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye 4, , , , , , TR71 Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir 5, , , , , , TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat 5, , , , , , TR81 Zonguldak, Karabük, Bartın 7, , , , , ,113 8 TR82 Kastamonu, Çankırı, Sinop 5, , , , , , TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 5, , , , , , TR83-Türkiye Ortalamasına Oranı(%) 68.9% 69.8% 70.6% 68.9% 69.8% 70.6% TR90 Trabzon,Ordu,Giresun,Rize,Artvin,Gümüşhane 5, , , , , , TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt 4, , , , , , TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan 2, , , , , , TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli 4, , , , , , TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari 2, , , , , , TRC1 Gaziantep, Adıyaman, Kilis 3, , , , , , TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır 3, , , , , , TRC3 Mardin, Batman, Şırnak, Siirt 2, , , , , , Kaynak: TÜİK, Yukarıdaki tablodan da görüldüğü gibi TR83 bölgesi 2006 yılındsa kişi başına gayrı safi katma değer bakımından 4,716.-$ ile 16. Sırada yer almıştır. GAYDI SAFİ KATMA DEĞERDE SEKTÖRLERE GÖRE BÖLGESEL PAYLAR İBBS2/İktisadi faaliyet kolları Tarım Sanayi Hizmetler GSKD Sıra Tarım Sanayi Hizmetler GSKD Sıra Tarım Sanayi Hizmetler GSKD Sıra TR Türkiye TR10 İstanbul TR21 Tekirdağ, Edirne, Kırklareli TR22 Balıkesir, Çanakkale TR31 İzmir TR32 Aydın, Denizli, Muğla TR33 Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak TR41 Bursa, Eskişehir, Bilecik TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova TR51 Ankara TR52 Konya, Karaman TR61 Antalya, Isparta, Burdur TR62 Adana, Mersin TR63 Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye TR71 Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat TR81 Zonguldak, Karabük, Bartın TR82 Kastamonu, Çankırı, Sinop TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya TR90 Trabzon,Ordu,Giresun,Rize,Artvin,Gümüşhane TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari TRC1 Gaziantep, Adıyaman, Kilis TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır TRC3 Mardin, Batman, Şırnak, Siirt Kaynak: TÜİK, TR83 bölgesinin 2006 yılında gayrı safi katma değer payı %2.8 olup 10. Sırada (26 bölge içinde) yeralmaktadır. TR83 bölgesinde tarımın payı %5.7, hizmetlerin payı %2.6 ve sanayinin payı da %2.2 dir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 36

43 SEKTÖRLERİN GAYRİSAFİ KATMA DEĞER İÇİNDEKİ PAYLARI (%) İBBS2/İktisadi faaliyet kolları Tarım Sanayi Hizmetler Tarım Sanayi Hizmetler Tarım Sanayi Hizmetler TR Türkiye TR10 İstanbul TR21 Tekirdağ, Edirne, Kırklareli TR22 Balıkesir, Çanakkale TR31 İzmir TR32 Aydın, Denizli, Muğla TR33 Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak TR41 Bursa, Eskişehir, Bilecik TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova TR51 Ankara TR52 Konya, Karaman TR61 Antalya, Isparta, Burdur TR62 Adana, Mersin TR63 Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye TR71 Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat TR81 Zonguldak, Karabük, Bartın TR82 Kastamonu, Çankırı, Sinop TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya TR90 Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari TRC1 Gaziantep, Adıyaman, Kilis TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır TRC3 Mardin, Batman, Şırnak, Siirt Kaynak: TÜİK, Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 37

44 YILLAR İTİBARİYLE İLLERİN KİŞİ BAŞINA GAYRI SAFİ YURTİÇİ HASILA DEĞERLERİ ($) CARİ FİYATLARLA SN İller Kocaeli 4,757 4,892 5,414 6,992 6,951 7,274 7,947 5,924 7,349 7,096 7,882 7,501 6,236 7,556 6,165 2 Bolu 1,384 1,526 1,840 2,595 2,622 2,877 3,506 2,368 2,916 2,950 3,078 3,758 3,308 5,687 4,216 3 Kırklareli 2,032 2,161 3,212 4,490 4,041 4,214 4,022 3,143 3,945 4,242 4,385 4,585 4,098 4,370 3,590 4 Yalova ,379 4,980 4,769 4,133 4,665 3,463 5 Muğla 2,299 2,332 2,678 3,347 3,146 3,466 3,729 3,088 3,707 4,223 4,071 4,736 3,976 4,253 3,308 6 İzmir 2,722 2,761 3,139 4,156 3,961 4,075 4,453 3,352 4,093 4,286 4,358 4,375 4,019 4,302 3,215 7 İstanbul 2,810 2,898 3,260 4,303 4,223 4,151 4,477 3,111 4,037 4,286 4,749 4,658 4,135 4,416 3,063 8 Zonguldak 1,335 1,417 1,689 2,181 1,995 2,369 2,587 1,914 2,349 3,398 3,695 3,517 3,209 3,779 2,969 9 Ankara 2,177 2,157 2,413 3,636 3,653 3,892 4,518 3,202 3,996 3,976 3,521 3,917 3,828 4,148 2, Kırıkkale 2,694 2,460 2,565 3,128 2,465 3,343 3,904 3,358 3,093 3,687 3,416 2, Bilecik 2,217 2,312 2,633 3,729 3,467 3,481 4,090 3,205 3,868 3,911 4,089 3,993 3,540 3,521 2, Eskişehir 1,751 1,845 2,141 2,866 2,933 2,887 3,264 2,299 2,885 3,222 3,314 3,781 3,387 3,369 2, Bursa 2,253 2,498 2,816 3,868 3,607 3,753 4,327 2,906 3,660 3,548 3,442 3,706 3,270 3,491 2, Tekirdağ 2,003 2,139 2,658 3,825 3,594 3,506 3,674 2,724 3,363 3,429 3,562 3,742 3,493 3,412 2, Manisa 1,912 1,910 2,265 3,091 2,879 3,164 3,347 2,315 2,878 3,254 3,337 3,804 3,136 3,292 2, İçel 2,061 2,065 2,327 3,351 3,150 3,099 3,850 2,630 3,167 3,150 3,495 3,579 3,299 3,297 2, Edirne 1,359 1,510 2,126 2,949 2,780 2,600 2,819 2,150 2,689 2,750 3,437 4,253 3,397 3,613 2, Adana 1,654 1,612 2,007 2,702 2,543 2,706 2,920 2,237 2,844 2,928 3,553 3,707 3,304 3,286 2, Çanakkale 1,768 1,952 2,433 3,414 3,353 3,459 3,843 2,860 3,664 3,872 3,533 3,892 3,376 3,465 2, Antalya 1,833 1,965 2,275 2,940 2,795 2,961 3,348 2,479 3,079 3,269 3,422 3,547 2,972 2,911 2,193 Türkiye 1,629 1,685 1,933 2,655 2,603 2,682 2,981 2,173 2,727 2,888 3,021 3,176 2,847 2,941 2, Artvin 1,356 1,511 1,544 2,151 2,148 2,336 2,653 1,988 2,560 2,835 2,727 3,096 3,003 2,815 2, Denizli 1,647 1,661 1,807 2,365 2,308 2,440 2,563 1,951 2,434 2,675 2,972 3,089 2,787 2,807 2, Nevşehir 1,783 1,528 1,809 2,820 2,371 2,237 2,780 1,959 2,371 2,868 3,238 3,529 2,929 2,908 2, Sakarya 1,318 1,437 1,637 2,249 2,206 2,316 2,454 1,866 2,585 2,865 2,719 3,199 2,702 2,953 2, Aydın 1,719 1,811 1,869 2,865 2,657 2,558 2,839 2,247 2,810 3,161 3,042 3,340 2,762 2,932 2, Karaman 1,620 2,110 2,313 2,697 2,137 2,799 3,575 3,606 3,692 3,098 2,799 2, Balıkesir 1,625 1,773 2,121 2,810 2,567 2,565 2,946 2,285 2,744 2,974 2,722 3,156 2,623 2,819 2, Burdur 1,345 1,386 1,617 2,125 2,163 2,321 2,505 1,842 2,352 2,567 2,734 3,153 2,732 2,728 1, Rize 1,384 1,356 1,410 1,902 2,209 2,214 2,373 1,800 2,085 2,598 2,296 2,477 2,661 2,441 1, Kilis 2,583 2,339 2,454 2,110 2,317 1, Kayseri 1,177 1,223 1,329 1,865 1,926 1,957 2,151 1,548 1,986 2,038 2,298 2,486 2,312 2,308 1, Kütahya 1,586 1,505 1,723 2,054 2,181 2,363 2,561 1,984 2,429 2,822 2,347 2,395 2,091 2,256 1, Kastamonu ,228 1,671 1,711 1,927 2,149 1,463 1,964 2,247 2,537 2,868 2,542 2,409 1, Nİğde ,145 2,332 2,189 2,195 2,347 1,643 1,968 2,222 2,551 3,203 2,836 2,503 1, Hatay 1,462 1,554 1,638 2,237 2,017 2,118 2,532 1,932 2,268 2,426 2,562 2,637 2,281 2,452 1, Elazığ 1,311 1,469 1,414 2,080 2,149 2,314 2,596 1,840 2,092 2,268 2,329 2,621 2,439 2,253 1, Samsun 1,239 1,331 1,496 1,983 1,890 2,048 2,243 1,538 2,026 2,277 2,353 2,531 2,328 2,325 1,680 Samsun (%) 76.1% 79.0% 77.4% 74.7% 72.6% 76.4% 75.3% 70.8% 74.3% 78.8% 77.9% 79.7% 81.8% 79.1% 78.3% 38 Çorum 1,116 1,089 1,402 1,947 1,784 1,897 2,382 1,715 2,201 2,324 2,366 2,569 2,265 2,276 1, Gaziantep 1,382 1,350 1,475 2,035 1,964 1,924 2,118 1,649 2,085 2,128 2,283 2,280 2,037 2,102 1, Karabük ,890 2,714 2,724 2,325 2,236 1, Tunceli ,150 1,213 1,431 1,633 1,237 1,413 1,614 1,946 2,397 2,487 1,990 1, Kahramanmaraş 1, ,186 1,568 1,531 1,563 1,625 1,431 1,790 1,935 1,796 1,869 1,662 1,930 1, Konya 1,312 1,404 1,516 2,113 2,103 2,070 2,235 1,584 1,995 2,152 2,373 2,592 2,324 2,241 1, Isparta 1,161 1,169 1,264 1,748 1,681 1,758 1,925 1,369 1,748 1,908 2,104 2,537 2,220 2,107 1, Trabzon 1,137 1,197 1,323 1,830 1,822 2,004 2,312 1,756 2,050 2,137 2,149 2,272 2,231 1,927 1, Kırşehir 1,044 1,087 1,186 1,667 1,620 1,631 1,828 1,278 1,687 1,976 2,119 2,247 2,085 1,928 1, Sinop ,143 1,573 1,555 1,670 1,884 1,262 1,548 1,733 2,026 2,210 2,018 1,879 1, Giresun ,244 1,212 1,370 1,297 1,076 1,425 1,218 2,355 2,799 2,410 1,874 1, Amasya 963 1,012 1,351 1,902 1,780 1,823 2,155 1,534 1,951 2,054 2,274 2,621 2,305 2,049 1, Uşak 1,191 1,174 1,378 1,839 1,849 1,874 2,059 1,583 2,015 2,165 2,162 2,304 2,045 2,047 1, Malatya 1,128 1,123 1,280 1,744 1,846 1,916 2,014 1,547 1,879 1,979 1,905 1,972 1,711 1,863 1, Sivas ,355 1,462 1,488 1,649 1,185 1,494 1,615 1,692 1,945 1,902 1,751 1, Tokat ,196 1,495 1,894 1,842 2,005 1,441 1,635 1,705 1,985 2,333 2,030 1,771 1, Diyarbakır 1,078 1,263 1,320 1,908 1,902 1,963 2,033 1,485 1,696 1,744 1,734 1,875 1,659 1,691 1, Afyon ,084 1,646 1,555 1,527 1,669 1,193 1,453 1,623 1,774 1,934 1,772 1,727 1, Batman ,615 1,737 1, ,157 1,297 1,634 1,698 1,505 1,558 1, Erzincan ,118 1,503 1,458 1,477 1,673 1,295 1,603 1,692 2,022 2,247 1,826 1,530 1, Osmaniye ,712 1,547 1,577 1,560 1, Düzce ,639 1, Çankırı ,393 1,478 1,440 1,605 1,064 1,373 1,531 1,585 1,899 1,645 1,604 1, Siirt ,075 1,138 1,618 1,594 1,541 1,176 1,326 1,342 1,346 1,401 1,298 1,399 1, Gümüşhane ,150 1,136 1,188 1, ,178 1,257 1,324 1,622 1,624 1,491 1, Ordu , ,081 1, ,128 1,340 1,543 1,656 1,470 1,375 1, Erzurum ,152 1,214 1,281 1,446 1,029 1,312 1,348 1,323 1,448 1,488 1,452 1, Bartın 949 1,221 1,002 1,295 1,210 1,294 1,403 1,335 1,355 1, Bayburt , ,034 1,019 1,081 1,275 1,306 1,308 1, Şanlıurfa ,010 1,028 1,143 1,465 1,172 1,238 1,361 1,374 1,455 1,235 1,301 1, Mardin ,021 1,179 1,249 1,394 1,023 1,229 1,338 1,346 1,523 1,124 1, Aksaray 1,131 1,109 1,230 1, ,291 1,391 1,829 1,815 1,567 1, Adıyaman ,217 2,005 1,743 1,577 1,042 1,222 1,223 1,245 1,198 1,108 1, Kars , ,071 1,096 1,031 1,290 1,223 1, Van ,026 1,061 1, , ,053 1,212 1,109 1, Iğdır ,108 1,149 1,341 1,403 1, Yozgat ,241 1,138 1,185 1, ,245 1,375 1,276 1,511 1,323 1, Ardahan ,029 1,186 1,020 1,228 1,229 1, Hakkari , ,050 1,181 1,030 1, Bingöl ,032 1,221 1,135 1, Bitlis ,019 1, Şırnak ,092 1, Muş Ağrı Kaynak: TÜİK, Sıralama 2001 yılına göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablo incelendiğinde 2001 yılı itibariyle Samsun da kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla değerinin 1,680 $ olduğu ve 37. Sırada yer aldığı ve yıllar itibariyle Türkiye ortalamasının yüzde seksenine yakın bir değer olduğu görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 38

45 İLLER İTİBARİYLE GAYRI SAFİ YURTİÇİ HASILA ( ) CARİ FİYATLARLA (MİLYON $) Sn İller Türkiye 85,638 90, , , , , , , , , , , , , ,285 1 İstanbul 17,724 19,116 22,486 31,099 31,801 32,539 36,503 26,358 35,510 38,490 43,088 43,698 40,031 43,869 31,378 2 Ankara 7,424 7,491 8,528 11,713 11,993 13,017 15,388 11,099 14,089 14,250 12,905 14,631 14,543 16,516 11,175 3 İzmir 6,644 6,946 8,137 11,119 10,895 11,516 12,924 9,986 12,506 13,429 13,461 13,796 12,914 14,474 11,048 4 Kocaeli 3,822 4,118 4,773 6,469 6,710 7,321 8,329 6,461 8,330 8,226 9,153 9,007 7,726 9,019 7,562 5 Bursa 3,185 3,669 4,297 6,142 5,933 6,389 7,620 5,290 6,883 6,855 6,662 7,381 6,688 7,293 5,374 6 Adana 2,969 2,962 3,771 5,202 4,997 5,426 5,970 4,663 6,039 6,328 5,948 6,282 5,656 6,059 4,385 7 İçel 2,284 2,384 2,798 4,202 4,101 4,185 5,389 3,813 4,752 4,888 5,219 5,477 5,163 5,453 4,161 8 Antalya 1,773 1,994 2,422 3,289 3,266 3,612 4,258 3,284 4,244 4,684 5,084 5,477 4,758 4,964 3,884 9 Konya 2,409 2,634 2,903 3,680 3,738 3,755 4,135 2,989 3,835 4,216 4,558 5,050 4,584 4,935 3, Manisa 2,072 2,111 2,551 3,554 3,367 3,762 4,043 2,841 3,585 4,113 4,096 4,714 3,914 4,138 3, Muğla 1,175 1,228 1,452 1,871 1,806 2,043 2,255 1,916 2,357 2,752 2,586 3,064 2,616 3,029 2, Hatay 1,518 1,646 1,771 2,472 2,269 2,426 2,949 2,289 2,730 2,966 3,054 3,177 2,774 3,013 2, Balıkesir 1,515 1,674 2,029 2,729 2,520 2,545 2,951 2,310 2,799 3,061 2,798 3,270 2,736 3,025 2, Gaziantep 1,414 1,427 1,613 2,302 2,291 2,312 2,621 2,100 2,731 2,537 2,559 2,595 2,351 2,699 2, Samsun 1,393 1,510 1,713 2,295 2,201 2,400 2,642 1,820 2,407 2,716 2,717 2,918 2,675 2,797 2, % 1.67% 1.61% 1.54% 1.48% 1.53% 1.49% 1.38% 1.43% 1.50% 1.44% 1.45% 1.46% 1.41% 1.37% 16 Aydın 1,325 1,425 1,501 2,352 2,222 2,178 2,461 1,981 2,519 2,879 2,724 3,029 2,532 2,782 1, Kayseri 1,049 1,109 1,227 1,754 1,839 1,896 2,114 1,543 2,005 2,085 2,234 2,428 2,264 2,414 1, Diyarbakır 1,063 1,286 1,388 2,073 2,127 2,259 2,407 1,808 2,120 2,241 2,204 2,437 2,200 2,291 1, Zonguldak 1,408 1,504 1,801 2,343 2,148 2,068 2,263 1,676 2,058 2,228 2,274 2,141 1,928 2,333 1, Denizli 1,145 1,182 1,317 1,766 1,761 1,900 2,037 1,582 2,013 2,253 2,414 2,539 2,316 2,359 1, Eskişehir 1,071 1,145 1,348 1,833 1,898 1,889 2,159 1,536 1,946 2,194 2,186 2,505 2,249 2,372 1, Kahramanmaraş ,043 1,397 1,378 1,419 1,489 1,321 1,665 1,814 1,798 1,903 1,719 1,939 1, Tekirdağ ,198 1,780 1,720 1,725 1,856 1,413 1,790 1,872 1,999 2,157 2,064 2,119 1, Sakarya ,087 1,528 1,530 1,638 1,770 1,371 1,935 2,184 1,982 2,355 2,005 2,197 1, Trabzon ,050 1,458 1,450 1,593 1,833 1,387 1,612 1,671 1,813 1,935 1,915 1,875 1, Şanlıurfa ,062 1,230 1,642 1,367 1,500 1,712 1,765 1,936 1,701 1,850 1, Malatya ,223 1,305 1,364 1,444 1,116 1,363 1,442 1,539 1,627 1,441 1,581 1, Kütahya ,185 1,270 1,388 1,516 1,183 1,459 1,705 1,492 1,545 1,368 1,476 1, Kırklareli ,389 1,257 1,317 1, ,245 1,342 1,396 1,466 1,312 1,433 1, Tokat ,073 1,372 1,345 1,476 1,068 1,219 1,279 1,385 1,619 1,397 1,460 1, Bolu ,390 1,419 1,571 1,932 1,315 1,632 1,662 1,700 2,083 1,839 1,538 1, Çanakkale ,043 1,475 1,455 1,506 1,678 1,252 1,606 1,698 1,583 1,753 1,526 1,608 1, Kırıkkale , ,077 1,234 1,200 1,108 1,320 1,307 1, Sivas ,043 1,119 1,133 1, ,110 1,186 1,189 1,346 1,292 1,320 1, Afyon ,211 1,166 1,165 1, ,166 1,323 1,409 1,553 1,435 1,399 1, Erzurum ,027 1,076 1, ,072 1,089 1,154 1,268 1,305 1,364 1, Çorum ,188 1,089 1,158 1,453 1,044 1,336 1,402 1,373 1,478 1,289 1, Elazığ ,037 1,074 1,159 1, ,050 1,137 1,205 1,363 1,273 1, Edirne ,193 1,130 1,061 1, ,106 1,132 1,370 1,690 1,342 1, Ordu , ,192 1,295 1,393 1,236 1, Isparta ,177 1,037 1, Van Giresun ,092 1,280 1, Mardin Rize Kastamonu , Nevşehir , Nİğde , Yalova Yozgat Adıyaman ,128 1, Batman Osmaniye Amasya Bilecik Burdur Karaman Uşak Artvin Aksaray Kırşehir Erzincan Düzce Karabük Sinop Çankırı Ağrı Siirt Kars Muş Bitlis Şırnak Kilis Gümüşhane Hakkari Bingöl Bartın Iğdır Tunceli Ardahan Bayburt (x1 milyon) Kaynak: TÜİK, Sıralama 2001 yılına göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablo incelendiğinde Samsun un 2001 yılında toplam gayrı safi yurtiçi hasılasının %1.37 pay ile 15.sırada ve 2,022,000,000.-$ olduğu ve yıllar itibariyle payının sürekli düştüğü görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 39

46 Aşağıdaki grafiklerde Samsun un kişi başına gayrı safi yurt içi hasılasının Türkiye ortalamasının sürekli altında seyrettiği görülmektedir. Samsun un GSYİH payının yılları arasında düşüş gösterdiği görülmektedir. Bu düşüş dikkat çekmektedir. Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 40

47 SAMSUN İLÇELERİNİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞME DÜZEYLERİ Samsun 2003-Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında (81 il içinde) 32. Sırada yer almaktadır. Samsun un 10 ilçesinin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi eksi (-) ve bu ilçeler son sıralarda yer almaktadırlar. Türkiye deki 872 ilçe arasında, Asarcık 796., Ayvacık 789., Salıpazarı 761., Vezirköprü 710. Sıradadır. Bölgesel teşviklerde değerlendirmelerin ilçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik durumları göz önüne alınarak yapılması gerekmektedir. Bu aynı zamanda Bölgeler arası gelişmişlik farklarını da azaltacak bir etki yapacaktır. Bölgesel teşvikelerin ilçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik durumlarına göre yapılması büyük kentlere göçü önleyerek büyük kentlerin de sorunlarını ve dolayısıyla yatırım ihtiyaçlarını azaltacağı dolayısıyla kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlayacağı öngörülmektedir. İl/İlçe Sıra 1996 Yılı 2003 Yılı Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi Gelişmişlik Grubu Sıra Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi Gelişmişlik Grubu Değişim (%) Samsun /Merkez 15 3, , Alaçam 580-0, , Asarcık 773-0, , Ayvacık 778-0, , Bafra 166 0, , Çarşamba 189 0, , Havza 225 0, , Kavak 637-0, , Ladik 524-0, , Ondokuzmayıs 511-0, , Salıpazarı 736-0, , Tekkeköy 428-0, , Terme 240 0, , Vezirköprü 333-0, , Yakakent 646-0, , Kaynak:DPT İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması 2003 KARADENİZ BÖLGESİ İLLERİ SOSYO-EKONOMİK GELİŞME DÜZEYLERİ 1996 Yılı 2003 Yılı İLLER Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması (76 il içinde) Bölge İçerisinde Sıralaması Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması (81 il içinde) Bölge İçerisinde Sıralaması SAMSUN AMASYA ARTVİN BARTIN BAYBURT BOLU ÇORUM GİRESUN GÜMÜŞHANE KASTAMONU ORDU RİZE SİNOP TOKAT TRABZON ZONGULDAK DÜZCE 45 9 KARABÜK 27 3 Kaynak:DPT İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması 2003 Samsun, DPT 2003 raporuna göre Sosyo-Ekonomik Gelişmişlikte Karadeniz Bölgesinde, Bolu, Zonguldak ve Karabük ten sonra dördüncü sırada yeralmaktadır. Rize beşinci, Trabzon altıncı sırada yeralmıştır. DPT 2003 yılı raporunda, 1996 yılına göre Samsun ilçelerinde genel olarak bir gerileme söz konusudur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 41

48 SAMSUN İLİ GELİŞMİŞLİK PERFORMANSI (2003) (81 İL İÇİNDE) (32.SIRA) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Samsun 2003-Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında (81 il içinde) 32. Sırada yer almaktadır. Samsun daha üst sıralara yerleşmek için potansiyele sahiptir. Performans değerlerinin güncellenmesi gerekmektedir. Sn Değişken Yıl Birim Samsun Karadeniz Bölgesi Türkiye Sıra DEMOGRAFİK GÖSTERGELER 1 Toplam Nüfus 2000 Kişi Şehirleşme Oranı 2000 Yüzde 52,54 49,03 64, Yıllık Ortalama Nüfus Artış Hızı Binde 4,04 3,65 18, Nüfus Yoğunluğu 2000 Kişi/Km2 133, Doğurganlık Hızı 2000 Çocuk Sayısı ,39 2, Ortalama Hanehalkı Büyüklüğü 2000 Kişi 4,81 4,87 4,50 41 İSTİHDAM GÖSTERGELERİ 7 Tarım İşkolunda Çalışanların Toplam İstihdama Oranı 2000 Yüzde 63,37 66,10 48, Sanayi İşkolunda Çalışanların Toplam İstihdama Oranı 2000 Yüzde 6,86 7,29 13, Ticaret İşkolunda Çalışanların Toplam İstihdama Oranı 2000 Yüzde 7,87 5,97 9, Mali Kurumlar İşkolunda Çalışanların Toplam İstihdama 2000 Yüzde 1,67 1,45 3, Ücretli Çalışanların Toplam İstihdama Oranı 2000 Yüzde 28,94 27,48 43, Ücretli Çalışan Kadınların Toplam İstihdama Oranı 2000 Yüzde 5,50 4,44 8, İşverenlerin Toplam İstihdama Oranı 2000 Yüzde 1,98 1,46 2,61 21 EĞİTİM GÖSTERGELERİ 14 Okur Yazar Nüfus Oranı 2000 Yüzde 86,21 85,82 87, Okur Yazar Kadın Nüfusun Toplam Kadın Nüfusuna 2000 Yüzde 79,52 78,49 80, Üniversite Bitirenlerin Okul Bitirenlere Oranı 2000 Yüzde 6,51 5,92 8, İlköğretim Okullaşma Oranı Yüzde 107,27 87,39 98, Liseler Okullaşma Oranı Yüzde 39,37 31,70 36, Meslek Liseleri Okullaşma Oranı Yüzde 21,79 23,04 20,49 35 SAĞLIK GÖSTERGELERİ 20 Bebek Ölüm Oranı 2000 Binde 48,00 42,33 43, Onbin Kişiye Düşen Hekim Sayısı 2000 Kişi Onbin Kişiye Düşen Diş Hekimi Sayısı 2000 Kişi Onbin Kişiye Düşen Eczane Sayısı 2000 Adet Onbin Kişiye Düşen Hastane Yatağı Sayısı 2000 Hastane Yatağı SANAYİ GÖSTERGELERİ 25 Organize Sanayi Bölgesi Parsel Sayısı 2000 Parsel Küçük Sanayi Sitesi İşyeri Sayısı 2000 Adet İmalat Sanayi İşyeri Sayısı 2000 Adet İmalat Sanayi Yıllık Çalışanlar Ortalama Sayısı 2000 Kişi İmalat Sanayii Kurulu Güç Kapasite Miktarı 2000 Beygir Gücü Fert Başına İmalat Sanayi Elektrik Tüketimi 2000 Kws Fert Başına İmalat Sanayi Katma Değeri 2000 Milyon TL TARIM GÖSTERGELERİ 32 Kırsal Nüfus Başına Tarımsal Üretim Değeri 2000 Milyon TL Tarımsal Üretim Değerinin Türkiye İçindeki Payı 2000 Yüzde 2,66 15,35 100,00 9 İNŞAAT GÖSTERGELERİ 34 Daire Sayısı 2000 Adet Borulu Su Tesisatı Bulunan Daire Oranı 2000 Yüzde MALİ GÖSTERGELER 36 Gayri Safi Yurt İçi Hasıla İçindeki Payı 2000 Yüzde 1,41 9,46 100, Fert Başına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla 2000 Milyon TL Banka Şube Sayısı 2000 Adet Fert Başına Banka Mevduatı 2000 Milyon TL Toplam Banka Mevduatı İçindeki Payı 2000 Yüzde 0,68 4,24 100, Toplam Banka Kredileri İçindeki Payı 2000 Yüzde 0,69 7,24 100, Kırsal Nüfus Başına Tarımsal Kredi Miktarı 2000 Milyon TL Fert Başına Sınai, Ticari Ve Turizm Kredileri Miktarı 2000 Milyon TL Fert Başına Belediye Giderleri 2000 Milyon TL Fert Başına Genel Bütçe Gelirleri 2000 Milyon TL Fert Başına Gelir Ve Kurumlar Vergisi Miktarı 2000 Milyon TL Fert Başına Kamu Yatırımları Miktarı Milyon TL Fert Başına Teşvik Belgeli Yatırım Tutarı Milyon TL Fert Başına İhracat Miktarı ABD Doları Fert Başına İthalat Miktarı ABD Doları ALTYAPI GÖSTERGELERİ 51 Kırsal Yerleşmelerde Asfalt Yol Oranı 2000 Yüzde 28,76 25,59 45, Yeterli İçme Suyu Götürülen Nüfus Oranı 2000 Yüzde 78,41 83,73 84, TCK Asfalt Yol Oranı 2000 Yüzde 95,89 89,90 91,28 34 DİĞER GÖSTERGELER 54 Onbin Kişiye Düşen Özel Otomobil Sayısı 2000 Adet Onbin Kişiye Düşen Motorlu Kara Taşıtı Sayısı 2000 Adet Fert Başına Elektrik Tüketim Miktarı 2000 Mws Fert Başına Telefon Kontür Değeri 2000 Adet Yeşil Kartlı Kişi Oranı 2000 Yüzde Kaynak:DPT İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması 2003 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 42

49 KAMU YATIRIMLARI İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 43

50 KAMU YATIRIMLARI Kamu yatırımları, yatırım ortamının iyileştirilmesi, yatırımların ve istihdamın artırılması için büyük önem arz etmektedir. 2005, 2006, 2007, 2008, 2009 ve 2010 yıllarında Samsun un toplam kamu yatırımlarından almış olduğu payda önceki yıllara göre önemli bir artış mevcuttur. Bu artışlarda hafif raylı toplutaşıma projesinin etkisi büyüktür programına göre de Samsun un payı %1.15 olmuştur yılında Samsun un payında azalma olmakla birlikte 8. Sırada yerini almıştır. SAMSUN UN YILLAR İTİBARİYLE KAMU YATIRIMLARINDAN ALDIĞI PAY Yıllar (BİN TL)SAMSUN Samsun Türkiye (BİN TL)TÜRKİYE Pay% Sıralaması % 41, % 75, % 122, , % 218, , % 312, , % 622, , % 1,346, , % 3,162, , % 22. 4,605, , % 21. 7,612, , % 23. 8,197, , % ,533, , % ,009, , % ,093, , % ,899, , % ,608, , % ,513, , % 6. 21,915, , % 8. 27,458, , % 8. 33,832,966 Kaynak: DPT, Bu tabloda Paylar Muhtelif İllere Yapılan Yatırımlar Çıkarılmadan Hesaplanmıştır. Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO, Paylar Muhtelif İllere Yapılan Yatırımlar Çıkarılmadan Hesaplanmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 44

51 İlimizde yatırımların ve istihdamın artırılması, dolayısıyla yatırımların cazip hale getirilmesi ve yatırım ortamının iyileştirilmesi zorunludur. Samsun un kamu yatırımlarından daha fazla pay alarak azami derecede faydalanması, cazibe merkezi haline gelmesini sağlayacaktır. Aşağıdaki tablolarda 2009 ve 2010 yıllarında Türkiye de en fazla Kamu yatırımı alan illerin sıralaması görülmektedir. Samsun kamu yatırımlarında; 2005 yılında %1.13 pay ile 14. sırada, 2006 yılında %1.06 pay ile 12. sırada, 2007 yılında %1.03 pay ile 14. sırada, 2008 yılında %1.36 pay ile 6. sırada, 2009 yılında %1.36 pay ile 8. sırada, 2010 yılında %1.15 pay ile 8. sırada, yer almaktadır YILINDA KAMU YATIRIMLARINDAN EN FAZLA PAY ALAN İLLER (BİN TL) Sn İller Tarım Madencilik İmalat Enerji Ulaştırma Haberleşme Turizm Konut Eğitim Sağlık Diğer Kamu Hizmetleri Toplamı Toplam M.İller Pay Ç.Pay T O P L A M 4,188,264 1,419, ,472 3,376,100 11,077, , ,021 4,247,971 1,868,225 6,981,775 33,832,966 MUHTELİF İLLER 2,018, ,655 86,128 1,498,209 6,451,670 78,736 44,670 1,147, ,686 3,256,251 15,314, % 1 İSTANBUL 2,905 55,556 13, ,517 2,564, , , , ,968 4,079, % 22.03% 2 ANKARA 14, ,027 51,127 10,653 53, , ,731 34, ,379 1,352, % 7.31% 3 ARTVİN 3, ,756 35, ,731 24,213 3,500 7, , % 3.19% 4 ŞANLIURFA 449,121 1, ,183 1, ,724 51,461 21, , % 3.19% 5 DİYARBAKIR 272,044 56, ,000 5, ,397 56,938 34,884 32, , % 2.53% 6 İZMİR 33,459 5,416 1, ,237 4,613 1,454 86,309 38, , , % 2.47% 7 ANTALYA 21,036 32, ,000 53,605 20,234 1,447 42,961 28, , , % 2.25% SAMSUN 46, , ,975 24,000 91, , % 2.11% 8 Samsun Toplam Pay(%) 1.12% 0.0% 0.0% 0.0% 1.80% 0.22% 0.0% 0.66% 1.28% 1.31% 1.15% Samsun M.İller Ç. Pay 2.16% 0.0% 0.0% 0.0% 4.30% 0.38% 0.0% 0.90% 1.94% 2.46% 2.11% 9 BURSA 29,995 4, , ,954 2, ,225 22,400 65, , % 2.03% 10 ZONGULDAK 9, , ,371 10, ,943 8,360 59, , % 2.00% 11 KONYA 166,240 4,019 6,283 11,162 16, ,067 49,300 33, , % 1.86% 12 ERZURUM 40,931 4, ,214 2,500 1, ,137 30,644 11, , % 1.82% 13 MARDİN 11,620 4, ,500 13, ,900 53,234 30,292 8, , % 1.79% 14 KARAMAN 19, , ,014 3,250 20, , % 1.71% 15 ADIYAMAN 15, , , ,144 48,594 54, , % 1.56% 16 GAZİANTEP 81,530 20, , ,211 16,000 25, , % 1.42% 17 BATMAN 4, , , ,679 3,306 33, , % 1.40% 18 İÇEL 24, ,500 7,251 5, ,670 25, , , % 1.40% 19 ÇANAKKALE 44,665 10, ,455 21, ,833 19,252 17, , % 1.33% 20 KAHRAMANMARAŞ 27,821 25, ,562 7,097 2,000 1,105 41,139 32,950 33, , % 1.30% 21 HATAY 35, ,000 69, ,676 34,937 24,100 64, , % 1.30% 22 KAYSERİ 39, , ,422 3,000 24, , % 1.29% 23 BALIKESİR 44,169 32,335 32,240 4,200 39,407 1, ,321 18,500 30, , % 1.26% 24 MUĞLA 13,819 16, ,770 15,664 10,319 2,306 24,311 6,805 75, , % 1.23% 25 ESKİŞEHİR 10,024 9,045 51, , ,271 9,800 58, , % 1.16% Kaynak: DPT Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki grafik incelendiğinde 2010 yılında Samsun da kamu yatırımlarının sektörel olarak; ulaştırma-haberleşme %51.04, Diğer Kamu hizmetleri %23.49, tarım %12.03, eğitim %7.17, sağlık %6.16, turizm %0.10 şeklinde sıralandığı görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 45

52 2009 YILINDA KAMU YATIRIMLARINDAN EN FAZLA PAY ALAN İLLER (BİN TL) Sn İller Tarım Madencilik İmalat Enerji Haberleşme Turizm Konut Eğitim Sağlık Hizmetleri Toplam Pay(%) T O P L A M 3,049, , ,790 2,815,149 8,590, , ,762 3,467,719 1,745,777 6,270,750 27,458,727 Muhtelif İller 1,433,743 63,480 98,939 1,363,218 4,136,010 57,877 31,265 1,200, ,276 2,760,937 12,006, % 1 İstanbul 2,880 27,628 7, ,227 2,559, , , , ,226 3,585, % 2 Ankara 17, ,519 43,033 8,926 59, , ,786 47, ,832 1,211, % 3 Şanlıurfa 376,578 1, , ,224 55,500 28, , % 4 Antalya 15,264 11, , ,632 18,781 1,130 43,406 21, , , % 5 İzmir 32,817 2,203 1, ,390 4,420 1,130 75,630 29, , , % 6 Artvin 2, ,899 2, ,195 12, , % 7 Bursa 20,197 2, , ,967 19, , , % 8 Samsun 30,290 71, , ,835 19,000 82, , % 9 Diyarbakır 218,043 26, , ,907 51,903 28,000 22, , % 10 Mardin 14,697 10, ,000 25, ,070 22,482 25,000 5, , % 11 İçel 29, ,828 2, ,719 24, , , % 12 Karaman 17,850 3, ,855 1, , , , % 13 Muğla 12,100 9, ,315 16,474 9, ,561 1,000 87, , % 14 Konya 110,790 4, ,072 6, ,200 39,781 16,500 41, , % 15 Kahramanmaraş 6,476 14, ,526 3, ,174 41,185 32,500 52, , % 16 Eskişehir 7,909 3,245 54, , ,372 6,500 77, , % 17 Balıkesir 32,481 24,528 36,361 4,592 35, ,593 9,000 41, , % 18 Zonguldak 7,492 71, ,500 17, ,641 18,874 9,500 43, , % 19 Hatay 7,596 6, , ,000 28,059 50,500 46, , % 20 Kayseri 28,565 1, , ,235 5,000 32, , % Kaynak: DPT, Pay hesabında Muhtelif İllere Yapılan Yatırım Miktarı Düşülmüştür. Grafik:Samsun TSO 2009 yılında Samsun da kamu yatırımlarının sektörel olarak; ulaştırma-haberleşme %38.27, Diğer Kamu hizmetleri %22.12, madencilik %19.13, tarım %8.13, eğitim %7.2, sağlık %5.10 şeklinde sıralandığı görülmektedir. KİŞİ BAŞINA DÜŞEN KAMU YATIRIMLARI (2007/2010 YILLARI) Samsun Türkiye Toplam Muhtelif İller İller Toplamı Samsun Pay(%) Nüfus ( ) 1,228,959 70,586, % 2007 Yılı Kamu Yatırımı (Bin TL) 221,839 21,513,108 8,905,602 12,607, % Kişi Başına (TL) Nüfus ( ) 1,233,677 71,517, % 2008 Yılı Kamu Yatırımı (Bin TL) 297,400 21,915,452 8,227,920 13,687, % Kişi Başına (TL) Nüfus ( ) 1,250,076 72,561, % 2009 Yılı Kamu Yatırımı (Bin TL) 372,753 27,458,727 12,006,228 15,452, % Kişi Başına (TL) Nüfus ( ) 1,250,076 72,561, % 2010 Yılı Kamu Yatırımı (Bin TL) 389,958 33,832,966 15,314,971 18,517, % Kişi Başına (TL) Kişi Başı Değişim(%) (2007/2010) 72.81% 52.99% 67.29% 42.88% Toplam kamu Yatırımları Değişimi (2007/2010) 75.78% 57.27% 71.97% 46.88% * Nüfus Rakamları ADNKS ne Göredir. Grafik: Samsun TSO, *İller Toplamına göre, Muhtelif iller toplamı hesaba katılmamıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 46

53 SAMSUN DA KAMU YATIRIMLARI (2010, DETAY, BinTL) Proje No Proje Adı Karakteristik İşin Başlama Bitiş Tarihi Proje Tutarı SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 2009 Sonu Tahmini Harcama 2010 Yatırımı D I Ş Toplam D I Ş Toplam D I Ş Toplam Kredi Özkaynak Kredi Özkaynak SAMSUN İLİ TOPLAMI TARIM SEKTÖRÜ TOPLAMI DEVLET SU İŞLERİ GN.MD. TOPLAMI Samsun Ladik-Derinöz (YHGP) Depolama: 21,12 hm Sulama : 4690 ha Samsun Bafra Ovası Sulaması (YHGP) Sulama : ha Samsun Çarşamba Ovası Sulaması ve Drenajı (YHGP) Sulama : ha Drenaj : ha Samsun Vezirköprü (YHGP) Depolama: 60 hm Sulama : ha Samsun Küçük Su İşleri Sulama : 2278 ha Taşkın : 81 ha 20 mah. 1 ilçe TARIM REFORMU GN.MD. TOPLAMI Samsun Tar.Refor.Bölgeleri Etüd Prj ha Samsun Katılımcı Arazi Toplulaştırma Projesi Ha. Toplulaştırma Samsun Arazi Kullanım Planlaması ha. Arz.Kul.Pl Samsun Toprak Sınıfl.Tespit Prj ha.toprak Etüdü Samsun Arazi Toplulaştırma ve TİGH Projesi ha. Toplulaştırma ULAŞ.BAK.DLH İNŞAATI GN.MD. TOPLAMI Samsun Alaçam Göçkün Doyran Bal.Bar. Ana,Tali Dalgakıran Rıhtım,Çek.Yeri ve Dol. MADENCİLİK SEKTÖRÜ TOPLAMI MTA GN.MD. TOPLAMI Samsun Volkaniklere Bağlı Masif Sülfit Bölgelerinin Arama, Araştırma Ölçekte Karşılaştırılması (MTA-IGCP) Samsun Aster Uydu Verileri ile Jeolojik Öze Jeol.-Jeofiz.Etüd,Araş TPAO GN.MD. TOPLAMI Samsun Diğer Bölgeler Arama Projesi Jeolojik-Jeofizik Etüd İMALAT SEKTÖRÜ TOPLAMI T.ŞEKER FAB. A.Ş.GN.MD. TOPLAMI Samsun-Çarşamba Atıksu Arıtım Tesisi (Makine tesis, lab.cihazları, İnşaat,Makina-Teçhizat inşaat, montaj, atıksu ölçüm istas işlet.alma dahil komple) ULAŞTIRMA SEKTÖRÜ TOPLAMI TCK GN.MD. TOPLAMI Samsun Samsun Batı Çevreyolu (Etüt-Proje) BY 16 km Samsun Samsun Doğu Çevreyolu (Etüt-Proje) BY 25 km Samsun Çarşamba-Salıpazarı (Kamulaştırma) İY 13 km Samsun Samsun Şehir Geçişi (YHP) BY 12 Km Samsun Samsun-Kavak BY 48 Km Samsun Samsun-Yakakent BY 90 Km Samsun Çarşamba-Ayvac.-Taşova-(Ayvac.-Alparslan A.) 2A 65 km Samsun Çarşamba-Salıpazarı (Çarşamba Çıkışı) 1A 4 km Samsun Yeşilırmak Köprüsü 240 m ULAŞ.BAK.DLH İNŞAATI GN.MD. TOPLAMI Samsun Samsun Tekkeköy Mendirek ve Tersane Mendirek ve Fener Limanı Yapımı Kulesi İnşaatı DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI TOPLAMI Samsun -Bölge Müdürlüğü Hizmet Binası Bak. Ona. Bakım,Onarım BOTAŞ GN.MD. TOPLAMI Samsun-Çarşamba Gözetleme Kulesi SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BEL. TOPLAMI Samsun Hafif Raylı Toplutaşım (1. Aşama) 15.6 km. inşaat Elektromekanik+ 16 araç TURİZM SEKTÖRÜ TOPLAMI KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI TOPLAMI Samsun-Ladik Akdağ Kış Turizm Merkezi Altyapı Uyg. Proje-Uygulama-Altyapı KONUT SEKTÖRÜ TOPLAMI JANDARMA GENEL KOM. TOPLAMI Samsun-Merkez - Jandarma Sb.Astsb.Lojmanı 40 Daire Etüt-Proje EĞİTİM SEKTÖRÜ TOPLAMI GENÇLİK VE SPOR GN.MD. TOPLAMI Samsun-Alaçam Antrenman Spor Salonu (YHP) İnşaat MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI TOPLAMI Samsun-Çarşamba Anadolu Lisesi (TOKİ) 24 Ders. (6493 m2) Samsun-Yakakent Anadolu Lisesi (TOKİ) 16 Ders. (5691 m2) Samsun-Bafra Genel Lise (TOKİ) 32 Ders. (9924 m2) Samsun-Merkez Genel Lise (TOKİ) 24 Ders. (6493 m2) Samsun-Terme Genel Lise (TOKİ) 12 Ek Ders. (4513 m2) Samsun-Vezirköprü Ortaöğretim Pansiyonu (TOKİ) 200 Öğrenci (4160 m2) Samsun-Alaçam Ortaöğrenim Pansiyonu 200 Öğr.Pan. (4160 m2) Samsun İlköğretim Okulları+Ek Derslik İnşaat Samsun Anaokulu İnşaatları İnşaat Samsun-Asarcık - Çok Programlı Lise Spor Salonu İnş.(MEB /699 m2) Samsun-Çarşamba - Yeşilırmak Lisesi Spor Salonu İnş.(MEB /699 m2) Samsun-Salıpazarı - Çok Programlı Lise Spor Salonu İnş.(MEB /699 m2) ONDOKUZ MAYIS ÜNİ. TOPLAMI Samsun Çeşitli Ünitelerin Etüd Projesi Etüd-Proje ve Müş Samsun Eğitim Fak. İnş.(15000m2)+Don Samsun Kampüs Altyapısı Çev.Tan.,Dahili Yol, Gölet,Diğ.Alty.D.gaz Samsun, Kavak Derslik ve Merkezi Birimler İnş( m2)+Don. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 47

54 Samsun Muhtelif İşler B.On-Tad.,Mak.Teç.,Bil Don.Yaz.Alt.Bak.On.,İd. (212) Yen.,Küt.Yay.Al.,Taşıt Samsun Açık ve Kapalı Spor Tesisleri İnş.(Sp.Tesis.Modernizas YURT-KUR GN.MD. TOPLAMI Samsun Yurt İnşaatı 500 Öğrencilik SAĞLIK SEKTÖRÜ TOPLAMI SAĞLIK BAKANLIĞI TOPLAMI Samsun-Merkez -M. Aydın Devlet Hastanesi(YHGP) Ek B.(A.hane, y.bakım, Yt.Ac.ser.,id.bir.)4059m² (2 000) Samsun-Ladik -Devlet Hastanesi 25 Yt m Samsun-Çarşamba Devlet Hastanesi(YHGP) Ek B.(200 Yt.,Acil serv Diy.ün.Pol.) m2 Samsun Akıl ve Ruh Sağlığı Hastalıkları Hastanesi Ek B.(260 Yt.) m Samsun-Bafra Devlet Hastanesi (YHGP) Ek Bina İnş.(250 Yt) Samsun -Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi(YHGP) Ek Bina(80 Ünit-8000 m2) (1 500) ONDOKUZ MAYIS ÜNİ. TOPLAMI Samsun Muhtelif İşler Mak.-Teç., Büyük On Taşıt Alımı DİĞER KAMU HİZMETLERİ SEKTÖRÜ TOPLAMI ADALET BAKANLIĞI TOPLAMI Samsun Havza Adalet Binası Etüd-Proje+İnşaat Samsun Adalet Binası ve Lojman Genel Onarımı Onarım Samsun Bafra Cezaevi Genel Onarımı Onarım Samsun Cezaevi Genel Onarımı Onarım Samsun Çarşamba Cezaevi Genel Onarımı Onarım Samsun Vezirköprü Cezaevi Genel Onarımı Onarım İÇİŞLERİ BAKANLIĞI TOPLAMI Samsun Atakum Hükümet Konağı E-P+İnşaat CEZA İNF.KUR.TUTUKEV. İŞ Y.K.. TOPLAMI Samsun Çarşamba Ceza İnfaz Kurumu Etüd-Proje Samsun Adli Tıp Grup Başkanlığı Binası Etüd-Proje-İnşaat Samsun İstinaf Mahkemesi Etüd-Proje-İnşaat Samsun Terme Adalet Binası Etüd-Proje-İnşaat Samsun Adalet Binası ve Lojman Genel Onarımları Onarım Samsun Bafra Cezaevi Genel Onarımı Onarım Samsun Cezaevi Genel Onarımı Onarım Samsun Çarşamba Cezaevi Genel Onarımı Onarım Samsun Vezirköprü Cezaevi Genel Onarımı Onarım SAHİL GÜVENLİK KOMUTANLIĞI TOPLAMI Samsun SG Karadeniz Bölge K.ğı Rıhtım İkmal İnşaatı Ep.+İnş Samsun SG Karadeniz Böl.Kom.Ek Bina İnşaatı Ep.+İnş Samsun SG Karadeniz Böl.Kom.Krgh. Bina İnşaatı Ep.+İnş SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI TOPLAMI Samsun Samsun gıda OSB 47 ha (5 875) (1 450) Samsun Samsun-merkez OSB Arıtma (7 500) (1 000) SHÇEK GN.MD. TOPLAMI Samsun Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezi inş. 40 kişilik) Et.-Prj.-İn ONDOKUZ MAYIS ÜNİ. TOPLAMI Samsun Rektörlük Bilimsel Araştırma Projeleri İleri Araşt., Mak-Teçh Samsun Merkezi Araştırma Laboratuvarı İleri Ar.,Mak. Teçh.,İnş İLLER BANKASI GN.MD. TOPLAMI Samsun Bafra İçmesuyu Projesi (YHGP) Arıtma Samsun Alaçam Kanalizasyon Projesi (YHGP) Arıtma Samsun Terme Kanalizasyon Projesi (YHGP) Şebeke Samsun Kozluk imar planı Etüd-Proje SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BEL. TOPLAMI Samsun Katı Atık Yönetimi İnşaat SAMSUN SASKİ GN. MD. TOPLAMI Samsun Samsun Kanalizasyon Projesi Kolektör,Şebeke,Arıtma SAMSUN İlinin muhtelif iller kapsamındaki kamu yatırımlarından bazıları olup, il toplamına dahil değildir. Samsun,Ordu Samsun-Azot Ayr.-Ünye (YHP) BY 82 Km Samsun,Amasya Kavak-Merzifon BY 58 Km Sinop,Samsun Alaçam-Kızlan-Çerçiler-Durağan 1A 83 km Samsun,Amasya Ladik-Taşova 1A 42 km İstanbul-Halkalı, Lojistik Merkez Kurulması Demiryolu Alt ve Üstyapı, Kocaeli-Köseköy, Hat Tevsiatı, İnşaat İş., Eskişehir-Hasanbey, Makina-Teçhizat Temini Balıkesir-Gökköy, İle Demirbaş Alımı Kayseri-Boğazköprü, Samsun-Gelemen, Uşak,Mersin(Yenice), Erzurum (Palandöken) Konya (Kayacık), İstanbul-Ispartakule Bilecik-Bozüyük H.Paşa, Bandırma Limanların Alt-Üst Yapı Tesisleri Rıh,İsk Onr.,Tarama İskenderun, Samsun Açık-Kapalı Depo Saha Derince, Tatvan Yap.,K.yolu-D.yolu Düzen.,Emn. ve Muh. Tes. İle Bak.On.Tes. H.Paşa, Bandırma, Muhtelif İşler İdame-Yenileme,Teçh İskenderun, Samsun ve Demirbaş Alımı Derince, Tatvan Samsun,Çorum,Sivas, Anadolu Su Havzaları Rehabilitasyonu Etüd-Proje+Uygulama Amasya,Tokat,Kayseri (608) (608) (295) (295) (92) (92) SAMSUN İLİNİN MUHTELİF İLLER KAPSAMINDAKİ YATIRIMLARI TOPLAMI Kaynak: DPT Müsteşarlığı İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 48

55 TEŞVİKLER İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 49

56 TEŞVİKLER Samsun Yüksek Planlama Kurulunun 16 Ekim 1997 tarih, 97/88 sayılı kararı ile 1. Derecede kalkınmada öncelikli yöreler kapsamına alınmış ve halen Kalkınmada Öncelikli yöre statüsündedir. Samsun, 16 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürülüğe giren 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile 3. Bölgede yer almakta ve bütün teşvik unsurlarından yararlanmaktadır. YATIRIM TEŞVİKLERİ Samsun yeni yatırım teşvik sisteminin devreye alındığı 2009 yılında yıl sonu itibariyle 43 adet yatırım teşvik belgesi almıştır. Samsun 2009 yılında; Belge sayısı bakımından %1.73, Sabit yatırım tutarı bakımından %3.53, istihdam sayısı bakımından da %1.9 paya sahip olmuştur. Özellikle 2009 yılında alınan belgelerin toplam sabit yatırım tutarı olan 701,529,586.TL dikkat çekmektedir. Bu sabit yatırım toplamı Türkiye'de yapılacak toplam sabit yatırımın yüzde 3.53'üne karşılık gelmektedir. Bu belgelerin yatırıma dönüşmesinin Samsun'a önemli bir hareket kazandıracağı söylenebilir yılının ilk çeyreğinde Samsun 23 adet yatırım teşvik belgesi almıştır yılında alınan yatırım teşvik belgeleri incelendiğinde Samsun, belge sayısı bakımından 16., sabit yatırım tutarı bakımından 9., istihdam bakımından 15., Belge Başına yatırım tutarı bakımından 8., belge başına istihdam bakımından da 9. sırada yer almıştır. SAMSUN Yıllar Belge Sayısı (Adet) Değişim(%) Sabit Yatırım Tutarı (TL) Değişim(%) İstihdam (Kişi) Değişim (%) ,525,727 1, % 209,719, % 1, % % 95,549, % % % 701,529, % 1, % Kaynak: TÜRKİYE Yıllar Belge Sayısı (Adet) Değişim(%) Sabit Yatırım Tutarı (TL) Değişim(%) İstihdam (Kişi) Değişim (%) ,090 22,667,924, , , % 26,105,673, % 132, % , % 28,327,891, % 98, % , % 19,878,018, % 80, % Kaynak: SAMSUN UN PAY VE DEĞİŞİMİ Yıllar Belge Sayısı Oranı Değişim (%) Sabit Yatırım Tutarı Oranı Değişim (%) İstihdam Oranı Değişim (%) % 0.34% 1.05% % -7.3% 0.80% 138.0% 0.78% -25.6% % -38.5% 0.34% -58.0% 0.57% -27.0% % 201.8% 3.53% 946.3% 1.90% 232.6% Kaynak: Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 50

57 2009 yılında Samsun da Yatırım Teşviklerinin geçmiş yıllara göre ciddi artışlar gösterdiği görülmektedir. Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 51

58 YILLAR İTİBARİYLE SEKTÖREL BAZDA SAMSUN DA YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ ( ) Sektör Sektör Belge Sayısı (Adet) Sabit Yatırım (Milyon TL.) İthal Edilecek Makine ve Teçhizat Tutarı (1000 $) İstihdam (Kişi) 2008 YILI 01 - TARIM 02 - Hayvancılık 1 1,987, MADENCİLİK 03 - İstihraç ve İşleme 1 4,000, İMALAT 01 - Gıda ve İçki 1 2,002, İMALAT 06 - Lastik-Plastik 1 5,740,000 3, İMALAT 10 - Demir Dışı Metaller 1 4,500,000 3, İMALAT 11 - Taşıt Araçları 1 21,500,000 6, İMALAT 21 - Diğerleri 1 1,254, ENERJİ 01 - Enerji 1 14,800,000 10, HİZMETLER 05 - Sağlık 1 28,921,036 9, HİZMETLER 06 - Diğerleri 5 10,844, Toplam 14 95,549,519 35, YILI 02 - MADENCİLİK 01 - İstihraç 1 1,500, MADENCİLİK 02 - İşleme 2 9,000,000 1, MADENCİLİK 03 - İstihraç ve İşleme 1 2,900,000 1, İMALAT 01 - Gıda ve İçki 2 5,541, İMALAT 03 - Orman Ürünleri 1 48,000,000 25, İMALAT 04 - Kağıt 1 1,100, İMALAT 11 - Taşıt Araçları 2 21,980,000 11, İMALAT 12 - Madeni Eşya 2 6,341,400 4, İMALAT 17 - Çimento 1 3,970,870 1, HİZMETLER 02 - Turizm 2 6,505, HİZMETLER 03 - Ticaret 1 3,346, HİZMETLER 04 - Eğitim 1 4,406, HİZMETLER 05 - Sağlık 3 104,918,429 51, HİZMETLER 06 - Diğerleri 2 2,315, Toplam ,824,860 98,913 1, YILI 03 - İMALAT 01 - Gıda ve İçki 5 32,324,827 10, İMALAT 02 - Dokuma ve Giyim 1 1,403, İMALAT 06 - Lastik-Plastik 2 3,298, İMALAT 11 - Taşıt Araçları 1 11,500, İMALAT 17 - Çimento 1 6,060, İMALAT 19 - İnşaat 1 4,750,000 2, İMALAT 21 - Diğerleri 1 2,426,760 1, HİZMETLER 01 - Ulaştırma 3 4,778, HİZMETLER 02 - Turizm 1 2,900, HİZMETLER 05 - Sağlık 3 3,627,837 1, HİZMETLER 06 - Diğerleri 1 256, HİZMETLER 07 - Altyapı 11 8,529, Toplam 31 81,855,778 18,800 1,225 Kaynak: Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 52

59 2009 YILINDA VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN İLLERE GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI Bölge İl Belge Sayısı (Adet) Sabit Yatırım (1000 TL.) İstihdam(Kişi) Belge Payı(%) Sabit Yat.Payı(%) İstihdam Pay(%) 1. Bölge Ankara 113 1,230,592 3, % 6.19% 4.57% Bilecik 9 83, % 0.42% 0.34% Bolu ,375 1, % 1.96% 1.41% Bursa ,409 2, % 4.32% 3.08% Edirne 3 42, % 0.22% 0.02% Eskişehir ,984 1, % 0.70% 1.41% İstanbul 327 2,848,056 11, % 14.33% 13.80% İzmir ,264 3, % 2.64% 3.94% Kırıklareli 14 48, % 0.24% 0.62% Kocaeli ,650 2, % 4.05% 2.51% Sakarya , % 1.96% 0.73% Tekirdağ ,713 1, % 4.81% 1.89% Yalova 9 232, % 1.17% 0.24% Düzce ,973 1, % 1.22% 1.65% 1.Bölge Toplamı 884 8,791,312 29, % 44.23% 36.20% 2. Bölge Adana ,434 2, % 2.63% 2.77% Antalya ,550 5, % 4.41% 6.91% Aydın ,858 1, % 1.04% 1.25% Balıkesir ,853 1, % 1.73% 1.33% Burdur 9 32, % 0.16% 0.40% Çanakkale 11 28, % 0.14% 0.22% Denizli , % 0.69% 0.95% Isparta 20 70, % 0.35% 0.45% Mersin ,328 1, % 2.24% 2.45% Muğla ,924 1, % 1.12% 1.31% 2.Bölge Toplamı 444 2,884,900 14, % 14.51% 18.04% 3. Bölge Adıyaman 12 84, % 0.43% 0.45% Afyon , % 0.78% 0.98% Amasya 15 58, % 0.30% 0.30% Çorum 15 88, % 0.45% 0.31% Gaziantep ,151 3, % 4.30% 4.48% Hatay ,642 1, % 2.58% 1.52% Kayseri ,837 1, % 1.50% 1.96% Kırşehir 10 41, % 0.21% 0.22% Konya ,831 2, % 2.49% 3.48% Kütahya ,491 1, % 1.16% 1.31% Manisa ,924 2, % 4.66% 2.82% K.Maraş ,367 1, % 0.86% 1.46% Nevşehir 12 24, % 0.12% 0.45% Niğde 15 73, % 0.37% 0.52% Samsun ,530 1, % 3.53% 1.90% Sivas , % 0.73% 0.82% Tokat 6 4, % 0.02% 0.04% Uşak 18 51, % 0.26% 0.47% Yozgat 18 44, % 0.22% 0.35% Zonguldak , % 0.78% 0.35% Aksaray , % 0.74% 0.40% Karaman 14 53, % 0.27% 0.79% Kırıkkale 3 12, % 0.06% 0.05% Bartın 7 6, % 0.03% 0.26% Karabük 2 39, % 0.20% 0.29% Kilis 9 12, % 0.06% 0.15% Osmaniye , % 0.61% 0.49% 3. Bölge Toplamı 728 5,512,360 21, % 27.73% 26.63% 4. Bölge Ağrı 10 20, % 0.10% 0.18% Artvin 2 45, % 0.23% 0.03% Bingöl 12 20, % 0.10% 0.41% Bitlis 14 50, % 0.25% 0.57% Çanakkale 3 10, % 0.05% 0.12% Çankırı 4 12, % 0.06% 0.07% Diyarbakır , % 0.82% 0.84% Elazığ , % 0.70% 1.03% Erzincan 14 63, % 0.32% 0.74% Erzurum , % 0.64% 0.55% Giresun ,773 1, % 1.92% 1.56% Gümüşhane , % 0.85% 0.53% Hakkari 7 25, % 0.13% 0.19% Kars 4 14, % 0.07% 0.13% Kastamonu , % 0.87% 0.42% Malatya 30 82,025 1, % 0.41% 2.21% Mardin ,551 1, % 0.61% 2.00% Muş 8 16, % 0.08% 0.39% Ordu , % 0.81% 0.83% Rize 8 226, % 1.14% 0.19% Siirt 2 2, % 0.01% 0.04% Sinop 9 33, % 0.17% 1.04% Trabzon , % 0.70% 0.91% Tunceli 7 51, % 0.26% 0.25% Ş.Urfa , % 0.54% 0.74% Van , % 0.89% 1.07% Bayburt 2 7, % 0.04% 0.11% Batman 18 69, % 0.35% 1.09% Şırnak 8 31, % 0.16% 0.31% Ardahan 5 41, % 0.21% 0.20% Iğdır 8 11, % 0.06% 0.37% 4. Bölge Toplamı 436 2,689,446 15, % 13.53% 19.12% Genel Toplam 2,492 19,878,018 80,135 Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 53

60 2009 YILINDA YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE PAYLARI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Aşağıdaki grafiklerden de görüldüğü gibi bakımından belge sayısı bakımından 1. Bölge yatırım teşvik belgelerinin %35 ini, Samsun un da içinde yer aldığı 3. Bölge ise %29 unu almıştır. En fazla ilgi 1. ve Samsun un da içinde yer aldığı 3. Bölgeye olmuştur. 2. ve 4. Bölgelere ilgi az olmuştur. Sabit yatırım ve istihdam paylarına bakıldığında Büyük ölçekli yatırımları 1.bölgenin çektiği söylenebilir. Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 54

61 KOBİ TEŞVİKLERİ Aşağıdaki tablolarda Samsun ilinin 2007, 2008 ve 2009 yıllarında almış oladuğu KOBİ Yatırım Teşvik Belgelerinin Dağılımı görülmektedir Yılı Ocak-Aralık Aylarında Verilen KOBİ Yatırım Teşvik Belgelerinin İllere Göre Dağılımı (Samsun) İller Sektör Sektör Belge Sayısı (Adet) Sabit Yatırım (TL.) İthal Edilecek Makine ve Teçhizat Tutarı (1000 $) İstihdam (Kişi) SAMSUN 03 - İMALAT 01 - Gıda ve İçki 4 1,917, SAMSUN 03 - İMALAT 03 - Orman Ürünleri 1 439, SAMSUN 05 - HİZMETLER 03 - Ticaret 1 520,000-2 SAMSUN 05 - HİZMETLER 05 - Sağlık 1 488,735-5 SAMSUN 05 - HİZMETLER 06 - Diğerleri 1 620, Samsun Toplam 8 3,985, Türkiye Toplamı ,335, ,454 8,118 Samsun Pay(%) 1.37% 0.85% 0.33% 0.81% Kaynak: Yılı Ocak-Aralık Aylarında Verilen KOBİ Yatırım Teşvik Belgelerinin İllere Göre Dağılımı (Samsun) İller Sektör Sektör Belge Sayısı (Adet) Sabit Yatırım (TL.) İthal Edilecek Makine ve Teçhizat Tutarı (1000 $) İstihdam (Kişi) SAMSUN 01 - TARIM 02 - Hayvancılık 1 600, SAMSUN 03 - İMALAT 01 - Gıda ve İçki 12 10,998, SAMSUN 03 - İMALAT 12 - Madeni Eşya 1 337, SAMSUN 03 - İMALAT 14 - Makina İmalat 1 697, SAMSUN 03 - İMALAT 17 - Çimento 1 1,700, SAMSUN 05 - HİZMETLER 03 - Ticaret 1 763, SAMSUN 05 - HİZMETLER 06 - Diğerleri 4 1,634, Samsun Toplam 21 16,731,032 1, Türkiye Toplamı 1,363 1,112,503, ,026 22,616 Samsun Pay(%) 1.54% 1.50% 0.27% 1.87% Kaynak: Yılı Ocak-Aralık Aylarında Verilen KOBİ Yatırım Teşvik Belgelerinin İllere Göre Dağılımı (Samsun) İller Sektör Sektör Belge Sayısı (Adet) Sabit Yatırım (TL.) İthal Edilecek Makine ve Teçhizat Tutarı (1000 $) İstihdam (Kişi) SAMSUN 01 - TARIM 03 - Su Ürünleri 1 950,000-7 SAMSUN 03 - İMALAT 01 - Gıda ve İçki 15 9,990,501 1, SAMSUN 05 - HİZMETLER 03 - Ticaret 1 207, SAMSUN 05 - HİZMETLER 06 - Diğerleri 1 295, Samsun Toplam 18 11,443,081 1, Türkiye Toplamı ,396, ,136 17,686 Samsun Pay(%) 1.91% 1.31% 0.66% 1.07% Kaynak: Yılı Ocak-Aralık Aylarında Verilen KOBİ Yatırım Teşvik Belgelerinin İllere Göre Dağılımı Sn İller Belge Sayısı Sabit Yatırım (TL) İthal Edilecek Makine (1000$) İstihdam 1 İSTANBUL 99 86,863,052 38,268 1,259 2 KONYA 40 33,822,618 9, İZMİR 35 31,260,991 8, ANKARA 31 26,061,130 10, ADANA 29 23,759,003 5, BURSA 29 25,519,995 11, GAZİANTEP 21 13,297,024 2, MERSİN 21 17,377,873 3, MARDİN 20 17,915,170 3, ANTALYA 19 21,958,801 1, AYDIN 16 10,003, SİVAS 14 10,219, HATAY 12 8,541, KAYSERİ 11 10,911,103 3, MUĞLA 10 7,000, BALIKESİR 9 6,650, KAHRAMANMARAŞ 9 6,479, KOCAELİ 9 7,358,150 2, BATMAN 8 4,090, SAMSUN 8 3,985, Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 55

62 YENİ YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ (2009) Yeni Teşvik Sistemi İle ilgili Bakanlar Kurulu Kararı, 16 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Kararın Amacı: Madde 1 (1) Bu Kararın amacı, Kalkınma Planları ve Yıllık Programlarda öngörülen hedefler ile uluslararası anlaşmalara uygun olarak, tasarrufları katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirmek, üretimi ve istihdamı artırmak, yatırım eğiliminin devamlılığını ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak, uluslararası rekabet gücünü artıracak teknoloji ve araştırma-geliştirme içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımları özendirmek, doğrudan yabancı yatırımları artırmak, bölgesel gelişmişlik farklılıklarını gidermek, çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemektir. Bölgeler ve Destek Unsurları: İller temelde 4 bölgeye ayrıldı. Samsun un da içinde bulunduğu TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) 3. Bölgede yer almaktadır. 1. Bölge en az, 4. Bölge en fazla desteklenen bölgedir. Teşvik Unsurları 1. Bölge 2.Bölge 3.Bölge 4.Bölge 1.Vergi İndirimi 2.Sigorta Pirimi İşveren hissesi desteği 3.Yatırım Yeri Tahsisi 4.Faiz Desteği Gümrük Vergisi Muafiyeti 6.KDV İstisnası 7.Taşınma Desteği (Tekstil-1.ve 2. Bölgeden) (5) Teşvik Belgesi : Yatırımların bu Karar kapsamındaki destek unsurlarından yararlanabilmesi için, makro ekonomik programlar, arz-talep dengesi, sektörel, malî ve teknik değerlendirmeler çerçevesinde projenin uygun görülmesi ve teşvik belgesi düzenlenmesi gerekir. Faiz Desteği: Faiz desteği 3. ve 4. Bölgeye verilmektedir. 3. Bölgede faiz desteği TL Kredilerinde 3 puan, Döviz kredilerinde ise 1 puandır. 4. Bölgede faiz desteği TL kredilerinde 5 puan, döviz kredilerinde ise 2 puandır. Sigorta Primi İşveren Desteği: İstihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgarî ücrete tekabül eden kısmı aşağıda belirtilen sürelerde Hazinece karşılanır. Bölgeler Tarihine Kadar Başlanılan Yatırımlar Tarihinden Sonra Başlanılan Yatırımlar 1 2 yıl yıl yıl 3 yıl 4 7 yıl 5 yıl Vergi İndirimi: Madde 10 (1*) Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, kurumlar vergisi veya gelir vergisine uygulanacak indirim oranları ile yatırıma katkı oranları aşağıda belirtilmiştir. (2*) Ancak, teşvik belgesi kapsamında 31/12/2010 tarihine kadar yatırıma başlanması hâlinde aşağıda belirtilen indirim oranları ile yatırıma katkı oranları uygulanır. Bölgesel Uygulama Büyük Ölçekli Yatırımlar Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı (%) Kurumlar Vergisi Veya Gelir Vergisi İndirim Oranı (%) Yatırıma Katkı Oranı (%) Kurumlar Vergisi Veya Gelir Vergisi İndirim Oranı (%) (1*) (2*) (1*) (2*) (1*) (2*) (1*) (2*) Yatırım Yeri Tahsisi: Madde 11 (1) 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesi hükmü çerçevesinde Müsteşarlıkça teşvik belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir. Taşıma Desteği: Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri sektörlerinin 4. Bölgeye taşınma desteğidir. Sonuçlandırılmamış Müracaatlar: Geçici Madde 1 (1) Bu Kararın yayımı tarihinden önce sonuçlandırılmamış müracaatlar, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan Karar hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır. Ancak, yeni teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaatlar, talep edilmesi hâlinde bu Karara istinaden değerlendirilebilir. Daha Önceki Kararlara İlişkin Uygulama: Geçici Madde 2 (1) Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri ile ilgili uygulamalara, teşvik belgesinin dayandığı karar ve ilgili diğer kararlar çerçevesinde devam olunur. (2) Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında devam etmekte olan yatırımların, bu Kararda öngörülen ilgili yatırım konusuna ait asgarî kapasiteleri ve bakiye kısımlarının asgarî yatırım tutarını sağlaması hâlinde, yatırımların bakiye kısımlarına bu Kararın lehe gelen hükümleri uygulanmak üzere yeni teşvik belgesi düzenlenebilir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 56

63 (TR83. SAMSUN, TOKAT, ÇORUM, AMASYA) BÖLGESEL TEŞVİKLERDEN YARARLANACAK SEKTÖRLER Aşağıdaki tabloda 16 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki olan ve Samsun un da içinye yer aldığı TR83 bölgesinde bölgesel olarak teşvik edilecek sektörler ve asgari yatırım tutarları ve kapasiteleri yer almaktadır. Sektörün Us 97 Kodu Bölgesel Teşviklerden Yararlanacak Sektörler *Madencilik ve Taşocakçılığı Yatırımları (1 İnci Grup Madenler, Mıcır, Rödovanslı Madencilik Hariç) *Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı (Ek 4 De Yer Alan Teşvik Edilmeyecek Konular İle Dip Not 6'da Belirtilen Ve Genel Teşvik Sisteminden Yararlanacak Konular Hariç) *Entegre Hayvancılık Yatırımları (Entegre Damızlık Hayvancılık Yatırımları Dahil) Asgari Yatırım Tutarları ve Kapasiteleri 500 Bin TL 1 Milyon TL *Seracılık *Su Ürünleri Yetiştiriciliği 500 Bin TL 17 *Tekstil Ürünleri İmalatı (Dip Not 8'de Belirtilen Konular Hariç) 18 *Giyim Eşyası İmalatı Süt İnekçiliği Entegre Tesislerinde 300 Büyük Baş, Büyük Baş Besicilik Entegre Tesislerinde 500 Büyük Baş/Dönem, Süt Ve Et Yönlü Küçük Baş Entegre Tesislerinde 1000 Küçük Baş/Dönem, Kanatlı Entegre Tesislerinde Adet/Dönem 10 dekar Tekstilin Aprelenmesi Yatırımları İçin 15 Milyon TL, Diğer Yatırım Konularında 1 Milyon TL'nin Üzerindeki Tevsi Ve Modernizasyon Yatırımları 1 Milyon TL'nin Üzerindeki Tevsi Ve Modernizasyon Yatırımları 1912 ve 1920 *Bavul, El Çantası, Saraciye, Ayakkabı Vb İmalatı 1 Milyon TL *Akıllı Çok Fonksiyonlu Teknik Tekstil 500 Bin TL *Döşemelik Parke, Kaplama, Kontrplak, Yonga Levha, , 2021, Sunta, Mdf Vb. Plakaların İmalatı 3 Milyon TL 21 *Kağıt Ve Kağıt Ürünleri İmalatı Selüloz Üretiminden Başlamak Kaydıyla Entegre Kağıt Üretim Tesisleri 2423 *İlaç / Eczacılıkta ve Tıpta Kullanılan Kimyasal ve Bitkisel Kaynaklı Ürünlerin İmalatı 3 Milyon TL 26 *Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı (Fırınlanmış (2693.2, Kilden, Kiremit, Biriket, Tuğla ve İnşaat Malzemeleri, , Çimento, İnşaat Amaçlı Beton Ürünleri, Hazır Beton, Harç, , , Çok Katlı Yalıtım Camları Hariç) hariç) 2 Milyon TL 2720 *Demir-Çelik Dışındaki Ana Metal Sanayi 3 Milyon TL 29 *Makine Ve Teçhizat İmalatı 3 Milyon TL 31 *Elektrikli Makine Ve Cihazları İmalatı 3 Milyon TL 32 *Radyo, Televizyon, Haberleşme Teçhizatı Ve Cihazları İmalatı 3 Milyon TL 33 (333 hariç) *Tıbbi Aletler Hassas Ve Optik Aletler İmalatı (Saat Hariç) 3 Milyon TL 3430 *Motorlu Kara Taşıtı Yan Sanayi 3 Milyon TL 361 *Mobilya İmalatı (Sadece Metal ve Plastikten İmal Edilenler 3 Milyon TL Hariç) , , , *Oteller 3 yıldız ve üzeri *Öğrenci Yurtları 100 öğrenci *Soğuk Hava Deposu Hizmetleri 1000 metrekare *Lisanslı Depoculuk 1 Milyon TL 80 (809 hariç) *Eğitim Hizmetleri (Yetişkinlerin Eğitilmesi ve Diğer Eğitim Faaliyetleri Hariç) 500 Bin TL , , , *Hastane Yatırımı, Huzur Evi 100 kişilik huzur evi *Tehlikeli Atık Geri Kazanım ve Bertaraf Tesisleri Kaynak: 16 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Teşvik Sistemi İle ilgili 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ekidir. Yatırım Teşvik Mevzuatı: US97 kodları ve detaylı bilgi: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 57

64 TÜBİTAK DESTEKLERİ (ÖZET) SANAYİ AR-GE PROJE DESTEKLERİ Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Proje Pazarları Destekleme Programı KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı Teknoloji ve Yenilik Odaklı Girişimleri Destekleme Programı (TEKNOGİRİŞİM) Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı AKADEMİK AR-GE DESTEKLERİ Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı 1002 Hızlı Destek Programı 1007 Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı 1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı 1010 Evrensel Araştırmacı (EVRENA) Programı 1011 Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı 1301 Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişimi Projeleri (İŞBAP) Destekleme Programı 3501 Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı (Kariyer Programı) KAMU KURUMLARI ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME PROJELERİNİ DESTEKLEME PROGRAMI Kamu Araştırmaları Grubu (KAMAG) 1007 Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı BİLİM VE TOPLUM PROJE DESTEKLERİ Bilim ve Toplum Daire Başkanlığı 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı 4003 Bilim Merkezi Kurulması Destek Programı AB ÇERÇEVE PROGRAMLARI DESTEKLERİ AB Çerçeve Programları Ulusal Koordinasyon Ofisi (UKO) YENİ DESTEK PROGRAMLARI Konsorsiyum Oluşturma Amaçlı Seyahat Desteği Katılımı Özendirme Ödül Destek Desteği Proje Önerisi Ön-Değerlendirme Desteği İKİLİ VE ÇOKLU İŞBİRLİKLERİ İkili ve Çoklu İlişkiler Müdürlüğü İkili İşbirliği / Proje Başvuru Çağrıları COST Programı Projeleri ESF - Avrupa Bilim Vakfı Projeleri BURSLAR Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı (BİDEB) Destek Programları İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 58

65 SANAYİ İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 59

66 SANAYİ GENEL DURUM Samsun ili Karadeniz Bölgesi nin en büyük kentidir. Kentin özellikle İç Anadolu dan Karadeniz e açılan ilk kapı olması ve Kentin nüfus yoğunluğu sebebiyle ticari ve sınai hayatı canlıdır. Kentin yerleşimi ve üretim alanları, yatırıma, diğer Karadeniz illerine göre daha müsaittir. Kent stratejik önemi nedeniyle de bölgedeki diğer illere göre avantajlı durumdadır. Karadeniz havzasına açılan ilk deniz kapısı ve İç Anadolu ya açılan ilk kara kapısı olması özelliğiyle de bölgenin ticari yapısında önemli bir yeri vardır. İlin sayılan özellikleri Cumhuriyet tarihinden bu yana Karadeniz Bakır İşletmeleri, Gübre fabrikası (Tügsaş) ve Sigara fabrikaları ile başka büyük sanayi işletmelerinin kurulmasına zemin hazırlamıştır. İlin coğrafi yapısı nedeniyle ilde tarıma dayalı bir ekonomi ön plana çıkmıştır. Samsun un tarıma dayalı gıda sanayi potansiyeli yüksektir. Kent 1980 sonrası dönemde sanayileşme sürecinde önemli adımlar atmıştır. Bu süreç halen devam etmekte olup kent bölgesinin en büyük sanayi şehridir. Samsun da Gıda ürünleri ve içecek, Ana Metal Sanayi, Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve techizat, Ağaç ve Mobilya ile Bitkisel üretim sektörleri öne çıkan sektörlerdir. İlki 2005 yılında yapılan Ulusal Tıbbi Cihazlar İmalatı Sanayi Kongre ve Sergisi (TİSKON), sektörün bir araya geldiği, sorunlara çözüm önerileri oluşturulduğu, bilginin paylaşıldığı ve yayınlarla kalıcılaştırılan etkin bir platform oluşturmak amacı ile düzenlenmektedir yılı kasım ayında Kongrenin üçüncüsü yapılmıştır. İlimizde, 5 tanesi büyükşehir sınırları içerisinde olmak üzere toplam 14 adet (KSS) küçük sanayi sitesi bulunmaktadır. Samsun dan yapılan ihracatın büyük bir kısmı Sanayici firmalarca gerçekleştirilmektedir. Heryıl yaklaşık 200 firma yaklaşık 120 ülkeye ihracat gerçekleştirmektedir. İhracatın büyük bir kısmını demir çelik, demir ve çelikten eşya, makine ve cihazlar ile parçaları, plastik ve plastikten mamul eşya ve gıda maddeleri oluşturmaktadır. AB ülkelerinin İhracatımızdaki payı hala büyüktür. İstanbul Sanayi Odası nın her yıl düzenlediği Türkiye nin 500 büyük sanayi kuruluşu anketlerine göre Samsun dan 2008 yılında 3 sanayici firmamız ilk 500 de, 8 sanayici firmamız da ikinci 500 de yer almıştır yılında ilk 500 de 2, ikinci 500 de ise 6 firmamız yer almıştır. Samsun da yaklaşık 800 sanayici firmanın (Ticaret Sicil ve Esnaf Sicile Kayıtlı) sanayi sicil belgesi mevcuttur. Samsun ilinde çeşitli aşamalarda 5 (beş) adet Organize Sanayi Bölgesi Bulunmaktadır. Bu Organize Sanayi Bölgeleri, Samsun Merkez OSB, Samsun Gıda OSB, Bafra OSB, Kavak OSB ve Havza OSB dir. İlimizde bulunan KOSGEB Samsun İşletme Geliştirme Müdürlüğü, Samsun TEKMER (Teknoloji Geliştirme Merkezi) Müdürlüğü, Samsun İŞGEM gibi kurumlar KOBİ lere destek vermeye devam etmektedir. Samsun sanayi yatırımları için yeni alanlar bulabilmeli, öncelikle tarıma dayalı gıda sanayinin gelişimi desteklenmelidir. Sanayinin ihtiyacı olan nitelikli işgücünün yetiştirilmesine ve mesleki eğitime önem verilmelidir. Küçük Sanayi Sitelerinin altyapı ve yönetim sorunları çözülmelidir. Organize Sanayi Bölgeleri benzeri bir yapı üzerinde çalışılabilir. KOBİ Kredi ve desteklerinin daha uygun şartlarla artarak devamı sağlanmalıdır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 60

67 ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ (OSB) İlimizde Samsun Merkez OSB, Gıda OSB, Kavak OSB, Bafra OSB ve Havza OSB olmak üzere toplam 5 adet Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır. Organize Sanayi Bölgelerimiz aşağıda sırasıyla tanıtılmıştır. 1.SAMSUN MERKEZ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ Kaynak: Samsun OSB Bölge Müdürlüğü KURULUŞ VE MÜTEŞEBBİS TEŞEKKÜL Samsun - Merkez Organize Sanayi Bölgesi; Bakanlar Kurulu'nun tarih ve 7/12207 sayılı kararına istinaden kurulmuştur. İlk Müteşebbis Teşekkül; tarihinde, Samsun Vali'sinin Başkanlığında; Samsun İl Özel İdaresi, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası, Samsun Belediyesi kuruluşlarının iştiraki ile oluşmuştur. Daha sonra tarihinde Tekkeköy Belediyesi de Müteşebbis Teşekküle iştirak etmiştir. Organize Sanayi Bölgesi arsasının bulunduğu beldede Kutlukent Belediyesinin ayrı bir belediye olarak kurulması ve Fonlar Yönetmeliği'nin 31. maddesinin tarihinde değiştirilmesi sonucu tarihinde Müteşebbis Teşekkül yeniden oluşturularak; İl Vali'sinin başkanlığında; Samsun İl Özel İdaresi, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası, Kutlukent Belediyesi kuruluşlarından teşkil edilmiştir. 15 Nisan 2000 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu gereği olarak Müteşebbis Heyet oluşumu bu kanuna uygun hale getirilmiş ve Kuruluş Protokolü tarihinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanarak, Bakanlığın OSB Sicil Defterine 26 sicil numarasıyla kayıt edilmiştir. Buna göre Samsun-Merkez Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyeti İl Valisi nin Başkanlığında; Samsun İl Özel İdaresi, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası, Kutlukent Belediyesi kuruluşlarından teşkil edilmiştir. Ancak tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5747 sayılı kanuna göre Kutlukent Belediyesi tüzel kişiliği, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan Mahalli seçimler ile sona erdiğinden Müteşebbis Heyete Tekkeköy Belediyesi dahil olarak yeni Müteşebbis Heyet İl Valisi nin Başkanlığında; Samsun İl Özel İdaresi, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası, Tekkeköy Belediyesi kuruluşlarından teşkil edilmiştir. YERLEŞİM ALANI VE İMAR PLANI Bölge arsası ; Samsun-Ordu devlet karayolunun 12. kilometresinde yer almaktadır. Bölge sınırları Doğu yönünde Azot ve Bakır fabrikaları,güney' de 19 Mayıs ve İlkadım Küçük Sanayi Siteleri, Batı yönünde Kirazlık ırmağıdır tarihinde İmar ve İskan Bakanlığı'nca onanan "Samsun Nazım Planı" nda söz konusu yer; sanayi, Organize Sanayi ve depolama alanı olarak belirlenmiştir. Aynı alan tarihinde İmar ve İskan Bakanlığı'nca onanan 1/5000 ölçekli "Samsun Kent Bütünü Nazım İmar Planı"nda sanayi bölgesi olarak gösterilmiştir. Bu alan daha sonra tarihinde "Samsun Organize Sanayi Bölgesi" olarak onanmıştır. Bölge imar planları 3194 sayılı Kanunun 8/B maddesine göre Tekkeköy Belediye Meclisi'nce tarihinde onaylanmıştır. Bölge altyapı tesisleri uygulama projeleri Müteşebbis Teşekkül tarafından 1987 yılı içerisinde yaptırılmıştır. BÖLGE İMAR UYGULAMA PLANLARINA GÖRE GENEL ARAZİ KULLANIMI Parseller Alan (m²) Yüzde(%) Sanayi Parselleri ,83 Trafik ve Yollar Yaya Yolları Otopark Yeşil Alanlar Sosyal Tesisler Arıtma Tesisleri DSİ Kanalları İmar Uygulama Alanı Kaynak: Samsun OSB Bölge Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 61

68 Bölgenin imar planındaki parselasyona göre 132 adet olan sanayi parsel adedi; Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın onayı alınarak yapılan tevhitler ve imar plan değişiklikleri neticesinde 112 adet olarak tescil edilmiştir. Samsun- Merkez Organize Sanayi Bölgesi imar planı hükümlerine göre bölgede kurulacak fabrikalar için imar yapılaşma izni; bina çekme mesafelerine uyulmak kaydıyla; parsel alanının %60 ı kadardır. SOSYAL TESİSLER Bölgede yer alan sanayi parselleri dışında idari ve sosyal tesisler inşaatları için ilk imar planında ayrılan m² lik alanda yapılması öngörülen tesisler şunlardır: Tesis Alan m² Tır Parkı Sosyal Tesisler Eğitim Tesisleri Ticaret Tesisleri Anaokulu-Kreş Bölge İdare Merkezi Cami Sağlık Merkezi Lokal Tesisleri Bankacılık Hizmetleri PTT ve Karakol 700 Kaynak: Samsun OSB Bölge Müdürlüğü Sanayi Parsellerindeki Faaliyetler Firma Adedi Parsel Adedi Parsel Alanı (m²) İstihdam Üretime Geçen İnşaat Halinde Proje Halinde TOPLAM Kaynak: Samsun OSB Bölge Müdürlüğü Bölgede faaliyette olan fabrikalarda ; Tekstil ürünleri, endüstriyel mutfak, kuruyemiş, pirinç, pirinç unu, helva, dondurma, üre formaldehit sanayi tutkalı, plastik ayakkabı, cam karo mozayik (btb), su filtreleri motopomp, modüler mobilya, orman ürünleri, hazır mutfak, teflon tava, çelik raf, dişli çark ürünleri, CTP ürünleri, akrilik küvet-lavabo, tıbbi ve cerrahi aletler, branda, makina konstrüksiyon, örme tel, ısı cihazları, oto gömlek-segman, tıp gazı, vulkollan ürünleri, plastik poşet, hazır yatak, yorgan, sünger, hastane donanımı, silah üretimi, polietilen bağlantı parçaları, otomotiv yan sanayi, okul malzemeleri, güneş enerji sistemleri, elektrik malzemeleri, petrol ürünleri ekipmanları, elektro mekanik parça, dalgıç pompa, ısıcam, lokum-şekerleme, vana, demir, PVC destek sacı, yem, bakır levha, pik- sfero, alüminyum levha, lastik ayakkabı, styrapor ürünlerinin üretimi yapılmakta ve doğrudan Kişi istihdam edilmektedir. İnşaat halindeki fabrikalarda;, oluklu mukavva ve ofset baskılı koli, polietilen bağlantı parçaları, otomotiv yan sanayi, CNC kesim ve büküm, pik-döküm sfero, dondurulmuş gıda ve deniz ürünleri üretimleri yapılacaktır. Bu fabrikalar işletmeye açıldığında 372 kişinin istihdam edileceği fizibilite rapor sonuçlarından görülmektedir. Bölgedeki tüm fabrikalar faaliyete geçtiğinde toplam istihdamın kişi civarında olacağı tahmin edilmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 62

69 SAMSUN OSB ÜRETİME GEÇEN TESİSLERİN SEKTÖREL DAĞILIMI Sn S E K T Ö R A D I Tesis Sayısı 1 Gıda Sanayi 8 4 Dokuma Ve Giyim Sanayi 6 5 Orman Sanayi 6 9 Lastik Sanayi 3 10 Plastik Sanayi 8 11 Kimya Sanayi 5 14 Gübre Sanayi 3 16 Pişmiş Kil Ve Çimento Gereçleri Sanayi 2 17 Cam Sanayi 1 18 Demir Ve Çelik Sanayi 2 19 Demir Dışı Metaller Sanayi 9 20 Madeni Eşya Sanayi Elektriksiz Makinalar Sanayi Meslek, Bilim, Ölçü, Kontrol Ve Optik 3 24 Elektrikli Makinalar Sanayi 3 Toplam 79 Kaynak: Samsun OSB Bölge Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO İNŞAAT HALİNDEKİ FABRİKALAR MART 2010 Sn Firma Adı Ada/P M² Faaliyet Konusu Kapasitesi İstihdam Telefon 1 Samsun Mut. Ve Soğt. San. 52/ Endüstriyel Mutfak 60 Kişi Kefeli Ofset Mat. Ltd. Şti. 52/ Oluklu Mukavva ve Ofset Baskılı Koli Ad/Yıl 30 Kişi Sürsan Su Ürünleri A.Ş. 52/ Dondurulmuş Gıda ve Deniz Ürünleri Ton/Yıl 50 Kişi Poelsan Sulama Sis. Ltd. 60/12, Polietilen Bağlantı Parç Ad/Yıl 212 Kişi Enver Kahvecioğlu 66/ Otomotiv Yan Sanayi Ad/Yıl 30 Kişi Yıldızlar Oto. Ltd. Şti. 83/ Otomotiv Yan Sanayi 50 Kişi Kaynak: Samsun OSB Bölge Müdürlüğü PROJE HALİNDEKİ FABRİKALAR MART 2010 Sn Firma Adı Ada/P M² Faaliyet Konusu Kapasitesi İstihdam Telefon 1 F.K.K. GÜNEY OTO A.Ş. 83/4,5, Vulkolon Ürünleri Ton/Yıl Kaynak: Samsun OSB Bölge Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 63

70 FAALİYETTEKİ FABRİKALAR (MART 2010) Sn PARSEL Alan (m²) KONUSU Kapasite İstihdam Telefon 1 Samsun Mut. Ve Soğt. San. 52/ Endüstriyel Mutfak 60 Kişi Kromteks Ltd. Şti. 52/ Endüstriyel Mutfak Adet/Yıl 45 Kişi Güngörsün Ltd. Şti. 52/ Kuruyemiş Kg/Yıl 10 Kişi Görgeç Koll.Şti 52/ Pirinç,Pirinç unu Ton/Yıl 7 Kişi Güdül Gıda A.Ş. 52/ Tekstil Ürünleri Adet/Yıl 111 Kişi Ahenk Helva Ltd. Şti. 53/ Helva, Şekerleme Ton/Yıl 32 Kişi Sakız Dondurma Gıda A.Ş. 53/ Dondurma 440 Ton/Yıl 25 Kişi Özdemir Kardeşler Ltd.Şti 53/ Cam Karo mozaik M2/Yıl 7 Kişi Apaydın Metal Ürün. A.Ş. 53/ Metal Ürünleri Takım/Yıl 100 Kişi Yıldız Entengre A.Ş. 60/1,2,8,9, Sanayi Tutkalı Ton/Yıl 80 Kişi Mustafa Aksoy 61/ Plastik Ayakkabı Çift/Yıl 10 Kişi Star Cam Karomozayik 61/ Cam Karo Mozaik M2/Yıl 18 Kişi Sufil Su Filtreleri Ltd. 61/ Su Filtreleri Takım/Yıl 11 Kişi Durapay Mobilya A.Ş. 62/ Modüler Mobilya Takım/Yıl 110 Kişi Kadir Beytekin 64/ Ev Tekstili Ürünleri Kar-Ker Ltd.Şti. 64/3,8, Orman Ürünleri M2/Yıl 6 Kişi Enkay Alüminyum Ltd. Şti. 64/ Teflon Tava Adet/Yıl 35 Kişi Şentürkler İnş. Tic. Ltd.. 64/ Isı cihazları Adet/Yıl 50 Kişi Ar Çelik Raf 64/ Çelik Raf 670 Ton/Yıl 47 Kişi Erser Makina Sanayi 64/ Dişli Çark Ürünleri 10 Ton/Yıl 9 Kişi Kutlu Kereste Ltd. Şti. 64/ Orman Ürünleri M3/Yıl 20 Kişi Uzunlar Ltd.Şti. 65/ CTP Ürünleri Litre/Yıl 9 Kişi Ömer Aziz Yılmaz V. Koll. 65/ Orman Ürünleri M2/Yıl 20 Kişi Bahadır Tıbbi Aletler Ltd. 65/3, Tıbbi Aletler Adet/Yıl 185 Kişi Kenan Saraç 65/ Dokuma Branda Kg/Yıl 17 Kişi Canas Makina Ltd. Şti. 66/1, makine Konstrüksiyon 600 Ton/Yıl 29 Kişi Saraçoğlu Gıda Ltd. Şti. 66/ Kuruyemiş Ton/Yıl 38 Kişi Fethi Yılmaz Ve Oğulları 66/ Orman Ürünleri M3/Yıl 10 Kişi Gübre Fabrikaları T.A.Ş. 66/7, Kimyevi Gübre 8 Kişi Samsun Kazan Sanayi 66/ Isı Cihazları Cal/Yıl 20 Kişi Samsun Segman Sanayi 66/ Oto Gömlek, Segman Adet/Yıl 76 Kişi Domak Pompa A.Ş. 66/ Motopomp, Su Motoru Adet/Yıl 76 Kişi Bülbüloğlu Ltd. Şti. 83/ Tıp Gazı Üretimi Ton/Yıl 9 Kişi Filiz Şekerleme Gıda A.Ş. 83/2, Helva, Reçel Ton/Yıl 47 Kişi F.K.K. Güney Oto A.Ş. 83/6,8, Vulkolon Ürünleri Ton/Yıl 16 Kişi Doğuş Okul Yayınları 83/ Okul Malzemeleri Mtül/Yıl 42 Kişi Anadolu Isı İnş. Ltd. Şti. 83/ Güneş Enerji Sistemleri Adet/ Yıl 54 Kişi Dörtkol Bakır Term. 84/ Termosifon, Güneş Enerji Sistemleri Adet/Yıl 15 Kişi Öziçler Plastik Ltd. Şti. 84/ Plastik Poşet Ton/Yıl 85 Kişi Halısa Halı San. Ltd. Şti. 84/ Yatak, Yorgan Üretimi Adet/Yıl 45 Kişi Gelişim Tekstil 84/ Sünger M3/Yıl 15 Kişi Zeki Kahraman 84/ Hastane Donanım Malz. 300 Ton/Yıl 5 Kişi Yılro Tekstil Ltd.Şti. 84/ Tekstil Ürünleri Adet/Yıl 125 Kişi Elif Tekstil Ltd. Şti. 92/1 9.7 Konfeksiyon Adet/Yıl 12 Kişi Samsun Yurt Sav. A.Ş. 92/ Silah Üretimi Adet/Yıl 75 Kişi Poelsan Plas. San. Ltd. Şti Polietilen Bağlantı Parç Adet/Yıl 150 Kişi Borsan Ltd. Şti. 92/ 6, Elektrik Malzemeleri Adet/Yıl 176 Kişi Camadan Endüstriyel A.Ş. 93/ Endüstriyel Mutfak 250 Ton/Yıl 26 Kişi Dü-El-San Ltd.Şti 93/ Elektro mekanik Parça Adet/Yıl 23 Kişi Uslu Demir Çelik Ltd. Şti. 93/ CNC kesim ve büküm Ton/Yıl 10 Kişi Semsan Pompa Ltd. Şti. 93/ Dalgıç Pompa 250 Ton/Yıl 25 Kişi Kestek Isı Cihazları Ltd. 93/ Isı Cihazları Adet/Yıl 20 Kişi Kurplas Pvc Ltd. Şti. 93/ PVC Kapı Pencere Profili Üretimi 10 Kişi Resman Cam Pvc Alm. A.Ş. 93/7, Isıcam M2/Yıl 145 Kişi Sultans Gıda Ltd. Şti. 93/ Lokum, Şekerleme Ton/Yıl 49 Kişi Yeşilyurt Ltd.Şti. 97/ Demir izabe üretimi Ton/Yıl 475 Kişi Aygün Cerrahi Aletler 98/ Tıbbi Aletler Adet/YIL 300 Kişi Pınar-Al Kimya Ltd. Şti. 98/ Oto Filtre Kg/Yıl 15 Kişi Güneyoğlu Elk. Mak. Ltd. 98/ Elektrik Mak Adet/Yıl 23 Kişi Çakıroğlu Gıda San. A.Ş. 98/ Yem Üretimi Ton/Yıl 57 Kişi As Çelik Döküm Ltd. Şti. 66/6-98/ Pik, sfero Ton/Yıl 426 Kişi /2,4 92/8 62 Ekinpen Pvc Ld. Şti. 98/ PVC Destek Sacı Ton/Yıl 26 Kişi Samsun Yem Sanayi A.Ş. 98/ Yem Üretimi Ton/Yıl 49 Kişi Samasa A.Ş. 99/ Orman Ürünleri M2/Yıl 18 Kişi Ak Metal A.Ş. 99/ Bakır Levha 450 Ton/Yıl 50 Kişi Ali Kutlu 102/ Alüminyum Levha 100 Ton/Yıl 44 Kişi Akın Rejenere Kauçuk 102/ Lastik Ayakkabı Çift/Yıl 117 Kişi Has Tel A.Ş. 102/ Galvenizli Örme Tel M2/Yıl 7 Kişi Samsun Bakır Metal A.Ş. 102/ Bakır Levha Ton/Yıl 13 Kişi Samsun Yem Sanayi A.Ş. 103/ Mısır İrmiği Üretimi Ton/Yıl 43 Kişi Ali Kolbakır 103/ Alüminyum Levha 900 Ton/Yıl 45 Kişi Yaşar Küçükarslan 103/ Bakır ve Alümin. Lev Ton/Yıl 12 Kişi Elektrosan A.Ş. 103/ Bakır lievha, filmaşin, lama Kişi Tmsf-Gayrimenkuller D.B. 105/ Bakır Boru A.Ş. 105/ Bakır Levha Ton/Yıl 36 Kişi Emek Lastik A.Ş. 105/ Lastik Ayakkabı Çift/Yıl 44 Kişi Cam-Por Yapı Malz. A.Ş. 106/ Styrapor M3/Yıl 20 Kişi Sampa Otomotiv Ltd. Şti. 416/2,3, Oto yedek parça üretimi Adet/Yıl 168 Kişi Samsun Makina San. A.Ş. 711/4, Vana, Pompa Ton/Yıl 450 Kişi Kaynak: Samsun OSB Bölge Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 64

71 2.SAMSUN - KAVAK ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ (MART 2010) KURULUŞ VE MÜTEŞEBBİS TEŞEKKÜL Samsun-Kavak Organize Sanayi Bölgesi, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı nın tarih ve 1620 sayılı yazısı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 1993 yılı yatırım programına dahil edilmiştir.15 Nisan 2000 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu nun gereği olarak hazırlanan Kuruluş Protokolü tarihinde Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanarak Bakanlığın OSB Sicil Defterine 27 sicil numarası ile kayıt edilmiştir. Buna göre Samsun-Kavak Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyeti; İl Valisinin Başkanlığında İl Özel İdaresi %47, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası %47, Kavak Belediyesi %6 kuruluşlarından teşkil edilmiştir. YER SEÇİMİ Bölge arazinin yer seçim etüdü Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca tarihinde yapılmıştır. Alternatif alanlar içerisinden Çamlık mevkiinde arazi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca tarihinde uygun bulunmuş ve bu alanda 140 hektar planlanabilir büyüklükteki arazide bölgenin kurulması Devlet Planlama Teşkilatı tarafından onaylanmıştır. Seçilen arazinin yüzölçümü m2 olup m2 (%62) hazine arazisi m² si ( % 38) şahıs arazileridir. YERLEŞİM ALANI VE İMAR PLANI Bölgenin 1/1000 ölçekli hâlihazır haritası İller Bankası16. Bölge Müdürlüğünce hazırlanmıştır. Bölgenin imar planları ise Samsun Ticaret ve Sanayi Odası'nın girişimleri ile bedelsiz olarak T.O.B.B Sanayi Dairesi tarafından hazırlanmıştır. Yapılan 1/2000 ölçekli imar planı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın görüşüne sunulmuş, verilen talimat ve görüşler doğrultusunda hazırlanan 1/1000 ölçekli imar uygulama planları Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca l998 tarih ve 3861 sayılı yazıları ile uygun görüşle vize edilmiştir. İmar uygulama planları bunu takiben Kavak Belediye Meclisinin l998 tarih ve 11 sayılı kararı ile onaylanarak kesinlik kazanmıştır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanarak kesinlik kazanan son parselasyon planına göre genel arazi kullanım oranları şu şekilde oluşmuştur: Parseller Alan(m²) Pay(%) Sanayi Parselleri ,46 Sosyal Tesisler ,52 Arıtma Tesisleri ,25 Rekreasyon Alanı ,21 Tedaş ,18 Trafik ve Yollar ,42 Çevre Bandı ve Yeşil Alanlar ,96 İmar Uygulama Alanı Kaynak: Kavak OSB SANAYİ PARSELLERİNİN DAĞILIMI 140 HEKTARA GÖRE 50 HEKTARA GÖRE Sanayi Parsellerinin Yüzölçümü Parsel Adedi Parsellerin Yüzölçümü Toplamı Sanayi Parsellerinin Yüzölçümü Parsel Adedi Parsellerin Yüzölçüm Toplamı 7000 m 2 ye kadar m m 2 ye kadar m m m m m m m m m den büyük m den büyük m 2 TOPLAM m 2 Kamulaştırma Dışı Tutulan m 2 Kaynak: Kavak OSB TEİAŞ Trafo Merkezi m 2 TOPLAM m 2 Bölgenin alt yapısı tamamlanan 50 hektarlık kısmında 53 adet sanayi parseli bulunmaktadır. Bu parsellerin toplam yüzölçümü m 2 dir. Bölgede tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5084 sayılı ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5350 sayılı yasalar ve bu yasalara ait yönetmelikler kapsamında bedelsiz arsa tahsisi yapılmaktadır. Bu şekilde kanunun yürürlüğe girdiği tarihinden bugüne kadar 15 firmaya 19 adet parsel bedelsiz tahsis edilmiştir. Ayrıca 2 adet parsel TEİAŞ ne 154 KV Trafo Merkezi yapımı için tahsis edilmiştir. 15 firma, ilgili yönetmelik gereği noter tasdikli taahhütnamelerini vermiştir. 8 firma üretime geçmiş olup Halen 1 adet fabrika inşaatı devam etmekte olup 6 firma proje aşamasındadır. Üretimde olan firmalardaki istihdam sayısı 252 kişidir. Yapılan tahsislerin tümünde faaliyete geçildiğinde öngörülen istihdam 672 kişidir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 65

72 TAHSİS EDİLEBİLECEK PARSELLER LİSTESİ Ada No Parsel No Alan(m 2 ) Ada No Parsel No Alan(m 2 ) Ada No Parsel No Alan(m 2 ) Kaynak: Kavak OSB SAMSUN-KAVAK ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ FAALİYETTEKİ FİRMALAR (OCAK 2010) Firma Adı Ada Parsel M 2 Faaliyet Konusu İstihdam Tahsis Tarihi 1 Güven Isı 182 Ada 12 Parsel 7970 Güneş Enerji Sis. İmalatı 10 Kişi Usta Makina 182 Ada 9 Parsel 5109 Biçerdöver İmalatı 12 Kişi Alemdar Soğutma Mutfak San.Tic.Ltd.Şti. 182 Ada 8 Parsel 5029 Endüstriyel Mutfak 20 Kişi Samkek San.Tic.Ltd 180 Ada 4 Parsel 8938 Hazır Kek İmalatı 30 Kişi Varol Mutfak Sanayi 181 Ada-7 Parsel Endüstriyel Mutfak 30 Kişi Çetaş Cam 182 Ada 10 Parsel temperli cam 30 Kişi Ada 17 Parsel Göksaran İnş.İnş.Mlz.San. Tic. Ltd. Şti. 182 Ada 14 Parsel Dış ve İç Cephe Kaplama Mlz. 30 Kişi Meşale Çay Kazan San. Tic. Ltd. Şti. 180 Ada 6 Parsel Çay Kazanı İmalatı 90 Kişi Ada 7 Parsel TOPLAM Kişi Kaynak: Kavak OSB SAMSUN-KAVAK ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İNŞAAT HALİNDEKİ FİRMALAR (OCAK 2010) Firma Adı Ada Parsel M 2 Faaliyet Konusu İstihdam Tahsis Tarihi 180 Ada 2 Parse 6,591 1 KEPROSAN A.Ş Derz çıtası İmalatı 30 Kişi Ada 3 Parsel 8,208 Toplam 14,799 Kaynak: Kavak OSB SAMSUN-KAVAK ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ PROJE AŞAMASINDAKİ FİRMALAR (OCAK 2010) Firma Adı Ada Parsel M 2 Faaliyet Konusu İstihdam Tahsis Tarihi 1 Öziçler Plastik San.Tic.Ltd.Şti 183 Ada 8 Parsel 20,812 Poşet ve Ambalaj Naylonu 30 Kişi İmalatı 2 İlhan Yılmaz Gıda San.Tic.Ltd.Şti 178 Ada 12 Parsel 7,500 Tahıl Ürünleri İşleme 30 Kişi Karpiyer İç Ve Dış Cephe Ürün. İnş. İnş. 182 Ada 13 Parsel 7,016 EPS-XPS Cephe Kaplama 30 Kişi Mlz. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. Sistemleri 4 Kiska Yapı Sanayi A.Ş 183 Ada 4-5 Parsel 31,699 Prefabrik Yapı Elemanları 60 Kişi Çelenk Yem Tarım Ürün.Gıda Ltd.Şti 178 Ada Parsel 11,579 Karma Yem İmalatı 40 Kişi Teksim Giyim San.Tic.Ltd.Şti 177 Ada 11 Parsel 16,670 Konfeksiyon İmalatı 200 Kişi Toplam 95, Kişi Kaynak: Kavak OSB YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ BULUNMAYAN FİRMALARIN EKSİK BELGELERİ (OCAK 2010) Firma Adı Ada Parsel M 2 Faaliyet Konusu İstihdam Tahsis Tarihi Yapı Ruhsatı 1 Güven Isı 182 Ada 12 Parsel 7,970 Güneş Enerji Sis. İmalatı 10 Kişi Usta Makina 182 Ada 9 Parsel 5,109 Biçerdöver İmalatı 12 Kişi Samkek San.Tic.Ltd 180 Ada 4 Parsel 8,938 Hazır Kek İmalatı 30 Kişi Varol Mutfak Sanayi 181 Ada 7 Parsel 4,885 Endüstriyel Mutfak 30 Kişi İş İnşaat 182 Ada 14 Parsel 4,826 Dış ve İç Cephe Kap. Mlz. 30 Kişi Meşale Çay Kazan San.Tic.Ltd.Şti. 180 Ada 6 Parsel 14,893 Çay Kazanı İmalatı 90 Kişi Kaynak: Kavak OSB İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 66

73 3. SAMSUN HAVZA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İlimiz havza ilçesinde organize sanayi bölgesi kurulması amacıyla başlatılan çalışmalar sonucunda; Sanayi ve Ticaret Bakanlığının koordinatör başkanlığında oluşturulan yer seçim komisyonunca tarihinde mahallinde yapılan değerlendirmeler neticesinde, havza ilçesi, bekdiğin beldesi, çal mevkiinde, 5. sınıf, işlemeli tarıma elverişli olmayan hektarlık mera vasıflı arazinin yaklaşık 110 hektarlık ( m2) kısmı osb kurulmak üzere uygun bulunmuştur. Seçilen arazinin mera vasfı, 4342 sayılı mera kanunun 14. maddesi 1.c bendi gereğince samsun valiliği tarım il müdürlüğü mera komisyonunun tarih ve 40 sayılı kararı ve valilik makamının tarihli olurları ile kaldırılmıştır. Mera vasfı kaldırılan m2 lik maliye hazinesi adına, organize sanayi bölgesi kurulmak üzere tapuda tescil edilmiştir. ( ) Samsun valiliğinin olumlu görüşü ile sanayi ve ticaret bakanlığına intikal ettirilen osb kuruluş protokolü, bakanlıkça onaylanmış sicil kayıt defterine sicil no:251 ile işlenerek tüzel kişilik tescil edilmiştir. Buna göre müteşebbis heyet, il valisi hasan basri güzeloğlu başkanlığında, il özel idaresi, havza tso, bekdiğin belediyesi kuruluşlarından oluşturulmuştur. OSB müteşebbis heyetince, söz konusu arazinin 4562 sayılı osb kanunun 4. maddesine göre bedelsiz devri milli emlak genel müdürlüğünden talep edilmiş ( ) bu aşamada gerekli bilgi ve belgenin hazırlanması esnasında taşınmazın m2 lik kısmının 6831 sayılı kanuna göre orman sayılan yerlerden olduğu anlaşılarak bu kısmın ifrazı yapılarak, geriye kalan m2 lik kısım, maliye hazinesi adına organize sanayi bölgesi niteliği ile tapu siciline kaydedilmiştir. ( ) tarihinde yapılan; arazinin osb tüzel kişiliğine bedelsiz devri talebi, milli emlak genel müdürlüğünce tarihinde uygun bulunmuştur. Böylece m2 yüzölçümlü arazinin osb tüzel kişiliği adına tapu tescili tamamlanmıştır sayılı osb kanunu ve osb uygulama yönetmeliği hükümlerine göre, osb kuruluş alanının mülkiyet işlemlerinin tamamlanmasından sonra, sırasıyla imar planı ve altyapı projelerine esas teşkil edecek jeolojik jeoteknik etüd raporu hazırlanmakta, müteakiben sanayicilerin değişik büyüklükteki parsel taleplerini karşılamak üzere 1/5000 ve 1/2000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planları yapılmaktadır. İmar planlarının Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanması ve askı süreci bitiminde kesinleşmesinden sonra 1/1000 ölçekli parselasyon planları hazırlanarak bakanlıkça onaylanmaktadır. Havza Osb, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 2008 yılı yatırım programında yer almadığından, a)jeolojik-jeoteknik etüd raporu, b)nazım imar planı, c)uygulama imar planı, d)parselasyon planı yapılmasına yönelik mühendislik hizmetlerinin müteşebbis heyet imkanları ile yapılmasına karar verilmiştir. (Havza osb, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 2009 yılı yatırım programında da yer almamaktadır.) Söz konusu işlere ait teknik ve idari şartnameler, bakanlık uygulamaları esas alınarak hazırlanmıştır. toplam 96.5 hektarlık alan için yapılacak işlerden; jeolojik-jeoteknik etüd raporu tarihinde onaylanmıştır. Nazım ve uygulama imar planları hazırlanmış olup, arsa arazi kullanım oranları şu şekildedir. Kullanım Türü Sayı Alan (M²) Oranı (%) Parsel A ( M²) ,4 Parsel B ( M²) ,3 Sanayi Alanları Toplamı Sağlık Koruma Bandı ,1 İdari Ve Sosyal Tesisler Alanı ,1 Arıtma Tesisi Alanı ,7 Teknik Alt Yapı Alanı ,4 Üretim Dest. Alanı ,7 Yeşil Alan ( Park ) ,5 Yollar ,8 Toplam ,0 Kaynak: Samsun OSB SANAYİ ALANLARININ PARSEL TİPLERİNE GÖRE DAĞILIMI Parsel Büyüklükleri Parsel Tipi Parsel Adedi Büyüklüğü(M²) Oranı (%) m² A , m² B ,5 TOPLAM ,0 Kaynak: Samsun OSB İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 67

74 4. SAMSUN GIDA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ tarihinde Samsun Gıda OSB de ait Altyapı Avan Projesi incelenerek uygun bulunmuş ve onayı için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı na gönderilmiştir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nın tarih ve 1618 sayılı yazısında Samsun Gıda OSB için 2009 yılı yatırım programında TL (YediyüzbinTürkLirası) kredi tahsisi edildiği, OSB katılım payının TL (YedibinTürkLirası) olduğu bildirilmiş olup, borç taahhütnamesinin en kısa zamanda düzenlenerek T.C. Halk Bankası na verilmesi kararlaştırılmıştır. Uygulama imar planlarına uygun olarak hazırlanan parselasyon planlarının tarihinde Bakanlık tarafından onaylandığı, İl İdare Kurulu nun tarih ve 2009/8 sayılı kararı ile uygun bulunarak tarihinde OSB ilan panosunda bir ay süreyle çıkarıldığı, tarihinde askıdan indirildiği, bir itiraz olmadığı için dosyanın tarihinde tescil için Tekkeköy Kadastro Şefliği ne intikal ettirildiği görülmüştür da Gıda OSB nden arsa tahsisi için 60 civarında firmanın başvurduğu ve talep edilen toplam arsa miktarının yaklaşık m2 ye ulaşmasına karşılık, tahsis edilebilecek sanayi parsellerinin toplam alanları m2 olması nedeniyle, OSB sınırlarının genişletilmesi kararlaştırılarak Maliye Hazinesinin mülkiyetindeki 1614 nolu parselin OSB ye dahil edilmesi halinde m2 lik alandan 61 adet daha sanayi parseli planlanabileceği öngörülerek Milli Emlak Genel Müdürlüğü nden 1614 nolu parselin bedelsiz devrinin talep edilmesine karar verilmiştir tarih ve 6267 sayılı yazı ile parsellerin Samsun Gıda Organize Sanayi Bölgesi adına tahsisin tescil işlemlerine Tekkeköy Tapu Sicil Müdürlüğünce başlandı da tarihli Müteşebbis Heyet toplantısında alınan karar doğrultusunda, arsa tahsis başvurularının alınması için 11 adet mahalli, 2 adet ulusal gazetede beşer defa ilan edilmiş ve tarihine kadar toplam 58 (Ellisekiz) adet başvuru alınmıştır da Samsun Gıda OSB ye 58 firma TL lik yatırım tutarı ve 2634 kişilik istihdam taahhüdü ile başvuruda bulunmuş, bölge arazisinin kısıtlı olması nedeniyle bu başvurudan TL lik yatırım tutarı ve 1509 kişilik istihdam taahhüdünde bulunan 25 adet başvuruya cevap verilerek tarihinde arsa tahsisinse dönük işlemlerin tamamlanmasına karar verilmiştir. Ayrıca Samsun İli Tekkeköy İlçesi 3777 parsel, cilt:97, sayfa:9491 de Tohum Islah ve Deneme İstasyonun olarak kayıtlı ,90 m2 yüzölçümlü Maliye Hazinesi nin mülkiyetindeki arazinin ,43 m2 lik kısmının ifraz edilmesi, ifraz sonucu oluşacak parselde Karadeniz Tarımsal araştırmalar Enstitüsüne olan tahsisin kaldırılarak Gıda OSB kurulması hakkında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ndan uygun görüş istenmesi ve Milli Emlak Genel Müdürlüğünden, bu parselin bedelsiz devrinin talep edilmesi kararlaştırıldı da Yönetim aidatları, tahsisilerin yapıldığı tarihten itibaren başlamak üzere aylık m2 başına 0,025 TL (İkibuçukKuruş) olarak, Altyapı Katılım Payı olarak m2 başına 5.-TL (BeşTürkLirası) alınmasına, tahsilatın 2010 Haziran ve Aralık, 2011 Haziran ve Aralık tarihlerinde olmak üzere dört eşit taksitle yapılmasına, ayrıca projelerin tasdik ve vizesi için hizmet karşılığı bedel alınmamasına, sadece işyeri açma ve çalışma ruhsatı hizmet bedeli olarak inşaatın m2 si başına 0,40 TL (KırkKuruş) bedel alınmasına karar verildi. Ayrıca OSB tevsi alanı talebi, Samsun Valiliğinin tarih ve 135 sayılı yazısı ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı na iletilmiştir da 2010yılı tahmini bütçesinin Gelirler Toplamı: TL, Giderler Toplamı: TL ye bağlandığı kabul edilmiştir da Altyapı Uygulama Projelerinin tasdikini takiben Sanayi ve Ticaret Bakanlığı na sunulan Keşif ve Metraj dosyasının Bakanlıkça onaylanmasını müteakip, Altyapı Müteahhitlik hizmetleri ihalesinin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturularak komisyon marifeti ile yapılmasına karar verilmiştir da 5084 sayılı yasa ve yasaya istinaden çıkarılan yönetmelikler çerçevesinde Gıda Organize Sanayi Bölgesinden aşağıdaki firmalara bedelsiz olarak arsa tahsis edilmesine karar verilmiştir. ARSA TAHSİS EDİLEN FİRMALAR Sn Firma Adı Sn Firma Adı 1 Abeka Gıda Kurutma Konserve Tarım San. Tic. A.Ş. 14 Özel Zafer Eğitim Yayın Gıda Hayvancılık İnş. Taah. Tur. Tic. A.Ş. 2 Adeka İlaç San. Tic. A.Ş. 15 Özyılmaz Fındık Tic. San. Ltd. Şti. 3 Aral Endüstri Ürünleri San. Tic. A.Ş. 16 Seyhanlar Gıda Pazarlama San. Tic. Ltd. Şti. 4 Bora Soğuk Hava Deposu Gıda, İnş.İth.İhr.San.Tic. Ltd.Şti. 17 Sultan's Int. Gıda San. Tic. A.Ş. 5 Ekosam Samsun Ekolojik Tarımsal Üretim Ve Paz.Ltd. Şti. 18 Şafak Turizm Gıda İnş. Ve Tic. San. Ltd. Şti. 6 Erim İlaç Kozmetik Ve Gıda Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. 19 Takış Gıda San. Tic. Ltd. Şti. 7 Filiz Şekerleme Gıda San. Tic. A.Ş. 20 Teksel Pirinç Unu Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. 8 Hacı Hasan Tayıncı Oğulları Rest.Kaf.İşl.Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. 21 Temel Çamlıdağ Gıda San. Tic. Ltd. Şti. 9 İlhan Yılmaz Gıda Un Ve Makine San. Tic. Ltd. Şti. 22 Torunlar Gıda San. Tic. A.Ş. 10 Kar-Dağ Karadeniz Gıda Dağıtım San. Tic. A.Ş. 23 Ulusoy Un San. Tic. A.Ş. 11 Karsüt Karadeniz Süt Ve Süt Ürünleri Gıda San. Tic. A.Ş. 24 Unsan Un San. Ve Tic. A.Ş. Osmanlı Un 12 Marina Bereket İnş. Tur. Gıda Ltd. Şti. 25 Yemsel Tavukçuluk Hayvancılık Yem Hammaddeleri A.Ş. 13 Matlı Yem San. Tic. A.Ş. Kaynak: Samsun OSB da 2009 yılı 4. Dönem ve 2010 yılı Ocak ayına ait Denetleme Raporları kabul edilmiştir da Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nın tarih ve 1065 sayılı yazısıyla Samsun Gıda OSB Altyapı İşleri için 2010 yılı ödeneği TL (BirmilyondörtyüzellibinTürkLirası) kredi tahsisinin kullanılabilmesi için Kredi Sözleşmesinin imzalanıp, Borç Taahhütnamesinin düzenlenerek, T.C. Halk Bankasına verilmesi kararlaştırılmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 68

75 5. SAMSUN BAFRA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ KURULUŞ VE MÜTEŞEBBİS HEYET Samsun Bafra OSB,Sanayi ve Ticaret Bakanlığının tarih ve sayılı kararı ile 1997 yılında yatırıma dahil edilmiştir.müteşebbis Heyet tarihinde Samsun Valisinin başkanlığında İl Özel İdaresi %10, Bafra Ticaret Odası %90 hissesinden teşekküllü.15 Nisan 2000 tarihinde yayınlanan 4562 sayılı OSB kanununa göre yeniden düzenlenen Müteşebbis Heyet, sicil kayıt defterine 104 nolu sicille kaydedilmiş olup, Samsun Valisi Başkanlığında İl Özel İdaresinin %29, Bafra Belediyesinin %35, Bafra Ticaret ve Sanayi Odasının %36 hissesinden teşekkül edilmiştir. OSB NİN ARAZİ İKTİSABI Bölge için tahsis edilen arazinin tamamı Maliye Hazinesine ait olduğundan m2 birim bedeli Hazine tarafından 1,5 kr. olarak belirlenmiş olup tamamı ,00 TL tarihinde Kamulaştırılmış olup Tapusu İl Tüzel kişiliği adına tescil edilmiştir tarihinde yürürlüğe giren 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri kanununa göre, Bölgenin Tapusu tarihinde OSB Tüzel kişiliği adına tescil edilmiştir. KURUM ÇALIŞANLARI VE ARAÇ DURUMU Kurumumuzda sözleşmeli işçi statüsünde 1 Bölge Müdürü, 1 Muhasebeci ve 1 Odacı görev yapmaktadır. İşyerimizde tahsis edilen araç yoktur. DEVAM EDEN İNŞAAT VE YATIRIMLAR BAFRA OSB ARSA TAHSİSLERİ OSB miz bünyesi içerisinde dördü bedelli altısı da bedelsiz olmak üzere toplam on firmamıza arsa tahsis işlemi gerçekleştirilmiştir yılı Bedelli arsa tahsis m² fiyatımız 16,96 TL şeklindedir. Firma 1.Haydaroğlu Gıda San.ve Ticaret Ltd. Şti. 2.Kaya Tur.Koz.Gıda İnş.Tic.ve San. Ltd. Şti. 3.Kalmaksan Kaldırma Mak.Tic.ve San. A.Ş. 4.Mert Gıda Bakliyat Tic.ve San. Ltd. Şti. 5.Başarı Ticaret Kolektif Şti. 6.Bafram Sebze Meyve Org.Tar. Hay.Ür.Soğ.Hava D.Tic.San. Ltd. 7.Bafra Eriş Tarım Hay.Ürünleri Gıda Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. 8.Damsan Araç Üzeri Ekipmanları Tic.ve San.Ltd.Şti. 9.Doğanca Gıda Nak.Ak.Tar. Or. Su Ür.Paz.İth.İhr.Tic.San Ltd.Şti. 10.Samsun Balıkçılık Su ürünleri Hayvancılık İnşaat Tur. Plas. Meş. Tic. ve San. Ltd. Şti. Kaynak: Bafra OSB Açıklama Prinç Fabrikası ve Paketleme ünitesi kurmuş olup, tarihinde faaliyete geçmiştir. Tahsis edilen alan 9.887,39 m² olup, ,00 TL. lik yatırım tutarı ile sezonunda 30 kişi istihdam etmektedir. Biber/Domates Salçası üretimi yapmak üzere ,84 m² fabrika yeri tahsis edilmiş olup, tarihinde üretime geçmiştir ,00 TL. lik yatırım tutarı ile sezonunda 80 kişi istihdam etmektedir. İnşaat Vinçleri, Kaldırma Makineleri üretimi yapmak üzere ,00 m² fabrika yeri tahsis edilmiş olup, tarihinde faaliyete geçmiştir ,00 TL. lik yatırım tutarı ile 35 kişi istihdam etmektedir. Bakliyat Eleme ve paketleme Fabrikası kurmak üzere 9.844,67,m² alan içersinde ,00 TL. lik yatırım tutarı ile 10 kişi istihdamlı arsa tahsis edilmiştir.ancak üretim durdurulmuştur. Firma icralık durumdadır. Haşere İlaçları, fare zehir Fabrikası kurmak üzere 4.887,76 m² alan içersinde ,00 TL. lik yatırım tutarı ile 10 kişi istihdamlı arsa tahsis edilmiş olup, tarihi itibari ile faaliyete geçmiştir. Sebze-Meyve Kurutma ve işleme ile Soğuk Hava Deposu Ünitesi teşekküllü Fabrika kurmak üzere ,64 m² alan içerisinde ,00 TL. lik yatırım tutarı ile tarihinde üretime geçmiştir. 30 kişi istihdam edilmiştir. Biber Salçası ve Gözlemesi faaliyeti ile ilgili Fabrika kurmak üzere 9.857,36 m² alan içerisinde ,00 TL. lik yatırım tutarı ile sezonunda 100 kişi istihdamlı arsa tahsis edilmiş olup, tarihinde üretime geçmiştir. OSB alanı içinde Tarım Makineleri, Karasör, Damper,Traktör Römorkü üretimi faaliyeti ile ilgili Fabrika kurmak üzere ,07 m² alan içerisinde ,00 TL. lik yatırım tutarı ve 30 kişi istihdam, inşaat aşamasındadır. ilk etap da 500 m² kapalı alanda 10 ton süt işleme kapasitesi ile pastorize süt ve mamülleri üretimi ile ilgili Fabrika kurmak üzere,5.000,m2 alan içerisinde ,00 TL. lik yatırım ile 15 kişi istihdam, proje aşamasındadır. 600 m² kapalı alanda 300 ton balık hammaddesi işleme kapasitesi ile balık yağı, yemi ve unu üretmeyi planladıkları yatırım için m² yer tahsisi gerçekleştirilmiştir ,00 TL. yatırım tutarı ile asgari 10 kişi çalıştırmayı taahhüt eden firma 1 yıl içerisinde faaliyete geçmeyi düşünmekte olup, proje aşamasındadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 69

76 BAFRA OSB ARSA TAHSİS İŞLEMLERİ Müteşebbis Heyetimiz tarafından yatırım yapacak Sanayicimize, Bedelli ve Bedelsiz olmak üzere iki şekilde arsa tahsisi yapmaktadır. BEDELLİ ARSA TAHSİSİ 2009 yılı için Sanayi Parseli m² fiyatımız, 16,96 TL. dir. Arsa m² fiyatı; takip eden yeni yılda açıklanan Müteahhitlik Karne Katsayısı oranınca artırılmakta olup yatırımcılarımıza duyurulmaktadır. Arsa tahsis bedelinin % 10 u peşin alınmakta, geri kalan bakiyeye 10 yıl süre zarfında 20 taksit uygulanmaktadır. Bedelli Tahsis işlemine müteakip, yatırımcımızın 2 yıllık süre içersinde yatırımı tamamlayıp üretime geçme mecburiyeti vardır. Borcun tamamının ödenmesi veya Limit içi Süresiz Teminat Mektubu verilmesi karşılığında Sanayicimize şerhli olarak tapu tahsisi yapılabilmektedir. Yatırımcı üretime başladığı zaman tapu üzerindeki Vefa hakkı şerhi kaldırılır. Bölgemizin giderlerinde kullanılmak üzere, tahsis edilen arsa m² üzerinden yıllık olarak Yönetim Aidatı talep edilmektedir.2010 yılı için belirlenen arsa m2 bedeli 0,12 TL. dir. BEDELSİZ ARSA TAHSİSİ 10 kişinin 3 yıl boyunca sigortalı olarak istihdam edilmesi gerekmektedir. Bedelsiz Arsa tahsis işlemine müteakip, yatırımcımızın 2 yıllık süre İçerisinde yatırımını tamamlayıp üretime geçme mecburiyeti vardır. Yatırımcımızın üretime başladığı ay; talepleri üzerine Şerhsiz tapu tahsis işlemi yapılabilmektedir. Bölgemizin giderlerinde kullanılmak üzere, tahsis edilen arsa m2 üzerinden yıllık olarak Yönetim Aidatı talep edilmektedir.2009 yılı için belirlenen arsa m² bedeli 0,12 TL. dir Bedelsiz Arsa Tahsisi yapılan firmalarımızdan bir sefere mahsus olmak üzere, tahsis edilen Arsa m2 üzerinden Alt Yapı Katılım Bedeli talep edilmektedir.2010 yılı için Katılım Payı m² bedelimiz, 2,00 TL. dir. PARSEL BİLGİLERİ VE ARSA TAHSİSLERİ Bölgemiz toplam 228 hektar olup 17 Eylül 2002 tarihinde I.Etap 110 hektarlık kısmı ihale edilmiş olup tarihi itibari ile altyapı işleri bitmiş, geçici kabulleri yapılmıştır. I.ETAP PARSEL BİLGİLERİ: Tahsis Edilen Tahsis Edilmeyen T.Parsel Sayısı T.Parsel Alanı Bedelli Bedelsiz ,89 m² ,82 m² ,29 m2 64 M² M² % 7,06 % 11,49 % 81,45 Kaynak: Bafra OSB Toplam 4 firmaya bedelli olarak ,89 m2 arsa tahsisi yapılmıştır. Tahsis oranı %7 dir. Toplam 6 firmaya da bedelsiz ,82 m2 arsa tahsisi yapılmıştır. Tahsis oranı %10,61 dir KURUM AMAÇ VE HİZMETLERİ 4562 sayılı OSB kanunu çerçevesinde kurulmuş olan Bölgemiz Altyapı işlemleri bitirilmiş olup yatırım yapacak sanayicimizin hizmetine sunulmuştur. Bafra ve Ülkemiz açısından istihdam ve vergisel artış açısından son derece önemli bir ivme kazanmıştır.bölgemiz sanayisini kalkındırmak ve işsizliğin önüne geçmek kurumumuzun en önemli ilkesi olmuş ve olmaya da devam edecektir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 70

77 KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ (KSS) Kaynak: Samsun Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Samsun ilinde 5'i büyükşehir sınırları içinde olmak üzere toplam 14 adet küçük sanayi sitesi mevcuttur. Bu sanayi sitelerinde toplam 6,160 işyeri vardır. Sanayi sitelerinin doluluk oranı %66 dır. KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ İSTATİSTİKİ BİLGİLERİ (ARALIK 2009) Sn Kooperatif Adı Adresi Dolu İşyeri Boş İşyeri Toplam İşyeri Doluluk Oranı (%) 1 Samsun Merkez Samsun % 2 Samsun Bafra 1 Bafra % 3 Samsun Bafra 2 (Kızılırmak) Bafra % 4 Samsun-Çarşamba Çarşamba % 5 Samsun Vezirköprü Vezirköprü % 6 Samsun-Ondokuzmayıs Kutlukent , % 7 Samsun-Ladik Ladik % 8 Gülsan Sanayi Sitesi Samsun % 9 İlkadım Sanayi Sitesi Samsun % 10 Alaçam Sanayi Sitesi Alaçam % 11 Havza Sanayi Sitesi Havza % 12 Terme Sanayi Sitesi Terme % 13 Örnek sanayi Sitesi Samsun % 14 Ondokuzmayıs KSS 19 Mayıs % TOPLAM , % Kaynak: Samsun Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ İSTATİSKİ BİLGİLERİ (2008) SN KOOPERATİF ADI Adres Dolu İşyeri Boş İşyeri Toplam İşyeri Doluluk Oranı(%) 1 Samsun Merkez Samsun % 2 Samsun Bafra 1 Bafra % 3 Samsun Bafra 2 (Kızılırmak) Bafra % 4 Samsun-Çarşamba Çarşamba % 5 Samsun Vezirköprü Vezirköprü % 6 Samsun-Ondokuzmayıs Kutlukent % 7 Samsun-Ladik Ladik % 8 Gülsan Sanayi Sitesi Samsun % 9 İlkadım Sanayi Sitesi Samsun % 10 Alaçam Sanayi Sitesi Alaçam % 11 Havza Sanayi Sitesi Havza % 12 Terme Sanayi Sitesi Terme % 13 Örnek sanayi Sitesi Samsun % 14 Ondokuzmayıs KSS 19.May % TOPLAM 3,868 1,523 5, % Kaynak: Samsun Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ İSTATİSKİ BİLGİLERİ (2007) SN KOOPERATİF ADI Adres Dolu İşyeri Boş İşyeri Toplam İşyeri Doluluk Oranı (%) 1 Samsun Merkez Samsun % 2 Samsun Bafra 1 Bafra % 3 Samsun Bafra 2 (Kızılırmak) Bafra % 4 Samsun-Çarşamba Çarşamba % 5 Samsun Vezirköprü Vezirköprü % 6 Samsun-Ondokuzmayıs Samsun % 7 Samsun-Ladik Ladik % 8 Gülsan Sanayi Sitesi Samsun % 9 İlkadım Sanayi Sitesi Samsun % 10 Alaçam Sanayi Sitesi Alaçam % 11 Havza Sanayi Sitesi Havza % 12 Terme Sanayi Sitesi Terme % 13 Örnek sanayi Sitesi Samsun % 14 Ondokuzmayıs KSS 19.May % TOPLAM 3,933 1,451 5, % Kaynak: Samsun Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 71

78 KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİNDE DOLULUK ORANLARI Aşağıdaki tablo ve grafikden de görüldüğü gibi Samsun Küçük Sanayi Sistelerinde 2007/2009 yılları arasında doluluk oranlarında azalma görülmektedir. Yıllar Dolu İşyeri Boş İşyeri Toplam Doluluk Oranı(%) ,933 1,451 5, % ,868 1,523 5, % ,068 2,092 6, % Kaynak: Samsun Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİNİN BAŞLICA SORUNLARI VE İL EKONOMİSİNE KATKILARI 2982 Sayılı Yasanın tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılması ile Küçük Sanayi Sitelerinin Resim, Harç gibi muafiyetleri kalkmıştır. Alınacak Yapı Kullanma izni inşaat Ruhsatı Tevhid ve ifraz gibi tapu muamelelerinde, kooperatiflere yük getirmektedir. Küçük Sanayi Sitesi Kooperatifleri çok zor imkanlarla ayakta durmaktadır. Küçük Sanayi Sitelerinin, Organize Sanayi Bölgeleri benzeri bir yapılanmaya ihtiyacı bulunmaktadır. Küçük Sanayi Siteleri, Organize Sanayi Bölgeleri gibi planlı kentleşmeye yol açarak kentin sorunlarını azaltıcı katkılar sağlamaktadırlar. Projelerinde yer alan Çıraklık okulları ve Sosyal Tesisler vasıtasıyla, sanayi için nitelikli iş gücü sağlayarak, istihdamın gelişmesine önemli katkılarda bulunmaktadırlar. Orta ve Büyük Ölçekli Sanayi firmaları için mal ve hizmet yönünden alt yapı oluşmasını sağlayarak gelişmelerine yardımcı olmaktadırlar. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 72

79 SAMSUN DA ÖNE ÇIKAN SANAYİ SEKTÖRLER Kaynak:DPT, Ağustos 2006 Sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi sıralamasında otuz ikinci sırada yer alan İl'in 2001 yılı itibarıyla GSYİH'sının sektörel dağılımı incelendiğinde, yüzde 61'lik pay ile birinci sıradaki hizmetler sektörünü, tarım (yüzde 25) ve sanayi (yüzde 15) sektörlerinin izlediği görülmektedir döneminde yıllık ortalama büyüme hızları itibarıyla yüzde 2,8 ile hizmetler, İl'in en hızlı büyüyen sektörü olmuştur. Bu çalışma sonucuna göre, Samsun ilinde, "gıda ürünleri ve içecek imalatı", "ana metal sanayi", "başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı", "ağaç ve ağaç mantarı ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malzemelerden, örülerek yapılan eşyaların imalatı" ile "bitkisel üretim" sektörleri öne çıkmaktadır.gıda ürünleri ve içecek imalatı; TÜİK 2002 Genel Sanayi İşyerleri Sayımı (GSİS) il içi yüzde, özel sektör işgücü verimliliği ile tamamlanan teşvik yatırımları ve yabancı sermaye göstergelerinin her birinde öne çıkmıştır. Verimliliği Türkiye ortalaması altında olan sektör, GSİS il içi yüzde göstergesi itibarıyla hem il içinde öne çıkmakta, hem de il içindeki sektörel pay Ülke payından büyük olmaktadır. Çeşitliliğin görüldüğü gıda sektöründe; unlu mamulleri ve öğütülmüş tahıl ürünlerini içeren imalatlar dışında, "şeker imalatı", "başka yerde sınıflandırılmamış sebze ve meyvelerin işlenmesi ve saklanması" ile "kakao, çikolata ve şekerleme imalatı" alt sektörleri öne çıkmaktadır. Ana metal sanayi, İl Ticaret ve Sanayi Odalarının tercihleri ve tamamlanan teşvik yatırımları göstergelerinde öne çıkmasının yanında, İl'de, Türkiye ortalaması üstünde verimliliği olan tek sektördür. Ana metal sanayinde alt sektörler itibarıyla çeşitlilik görülmektedir döneminde İl'de yapılan toplam ihracatın yaklaşık olarak yüzde 20'sinin gerçekleştiği makine ve teçhizat imalatı, verimlilikte sektörler arasında ilk üç sırada yer almasına rağmen Türkiye ortalaması altında kalmıştır. Diğer taraftan bir ya da iki alt sektörlü ağırlıklı bir yapıdan ziyade sektörde çeşitlilik görülmektedir. Orman varlığına dayalı olarak Ağaç ve ağaç mantarı ürünleri sektörü ise GSİS yoğunlaşma, ihracat yoğunlaşma ile gerçekleşen teşvik yatırımları göstergelerinde öne çıkmaktadır. Ağaç ürünleri imalatında, işyeri ve istihdam oranlarına göre "inşaat kerestesi ve doğrama imalatı" alt sektörü öne çıkmaktadır. Bitkisel üretimin öne çıkan sektörlerden biri olarak belirlenmesi, döneminde İl'de yapılan toplam ihracatın ortalama olarak yüzde 30'unun bu sektörde gerçekleşmesindendir. İl imalat sanayiisi genel itibarıyla istihdam, işyeri ve ihracat gibi faktörler ekseninde çeşitlenmesine rağmen, ana metal sanayii dışındaki diğer imalat sanayii sektörleri, verimlilikte Türkiye ortalaması altında performans sergilemektedir. SAMSUN DA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER AŞAĞIDA SIRALANMIŞTIR. 1) Gıda ürünleri ve içecek imalatı Ekmek, taze fırın ürünleri ve taze kek imalatı Öğütülmüş tahıl ürünleri imalatı Şeker imalatı Peksimet, bisküvi imalatı, dayanıklı pastane ürünleri ve dayanıklı kek imalatı Başka yerde sınıflandırılmamış sebze ve meyvelerin işlenmesi ve saklanması Kakao, çikolata ve şekerleme imalatı 2) Ana metal sanayi Soğuk çekme Bakır üretimi Ana demir ve çelik ürünleri ile demir alaşımları imalatı Çelik döküm 3) Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı Diğer tarım ve ormancılık makinelerinin imalatı Tarımsal amaçlı traktör imalatı Elektriksiz ev aletleri imalatı 4) Ağaç ve ağaç mantarı ür. İm. (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malz., örülerek yapılan eşya im. İnşaat kerestesi ve doğrama imalatı Ağacın hızarlanması, planyalanması ve emprenye edilmesi Tahta plaka imalatı; kontrplak, yonga levha, sunta, diğer pano ve tahtaların imalatı 5) Bitkisel üretim İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 73

80 SEKTÖRLER İTİBARİYLE İSTİHDAM (SAMSUN TSO ÜYESİ) (SANAYİCİ FİRMALAR) Aşağıdaki tabloda Samsun Ticaret ve Sanayi Odası üyesi sanayici firmaların sektörler itibariyle firma sayıları ve istihdam sayıları yer almaktadır. SEKTÖRLER İTİBARİYLE İSTİHDAM VE FİRMA SAYILARI ( ) Sn Sektör İstihdam Firma Sayısı Firma Başı İstihdam İstihdam Pay(%) Firma Pay(%) 1 Ana metal sanayii 2, % 4.7% 2 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı 1, % 14.6% 3 Gıda ürünlerinin imalatı 1, % 18.0% 4 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı 1, % 10.5% 5 Mobilya imalatı % 8.1% 6 Giyim eşyalarının imalatı % 5.5% 7 Diğer imalatlar % 4.7% 8 Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı % 5.9% 9 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı % 5.6% 10 Otomobillerin ve hafif motorlu kara taşıtlarının ticareti % 2.2% 11 Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı % 0.5% 12 Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) % 3.1% 13 Elektrikli teçhizat imalatı % 4.5% 14 Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların imalatı % 4.5% 15 Tekstil ürünlerinin imalatı % 1.4% 16 Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması % 1.9% 17 Atığın toplanması, ıslahı ve bertarafı faaliyetleri; maddelerin geri kazanımı % 1.3% 18 Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı % 1.4% 19 Diğer ulaşım araçlarının imalatı % 0.5% 20 Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı % 0.8% 21 Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı % 0.3% Toplam 13, Kaynak : Samsun TSO,Kapasite Raporları Bu tablodan da görülebileceği gibi toplam sanayici (Samsun TSO Üyesi) sayısı 639 ve sağlanan toplam istihdam 13,382 olarak görülmektedir. Firma başına istihdam sayı ortalaması 20.9 kişidir. En fazla istihdamı Ana Metal Sanayi sağlamakta, En fazla firma ise Gıda Ürünleri imalat Sektöründe bulunmaktadır. Aşağıdaki grafikte en fazla istihdam sağlayan 10 sektör görülmektedir. Grafik: Samsun TSO SANAYİCİ FİRMA İLETİŞİM BİLGİLERİ (SEKTÖREL) Sanayici firmalara ilişkin iletişim bilgileri raporumuzun sonunda üyesi bulundukları Odaların (Bafra, Çarşamba, Havza, Terme, Vezirköprü ve Samsun) başlığı altında sektörel olarak liste halinde verilmiştir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 74

81 TÜRKİYE'NİN 500 BÜYÜK SANAYİ KURULUŞU ANKETİNDE YER ALAN SAMSUN FİRMALARI İstanbul Sanayi Odası, her yıl Türkiye nin 500 büyük sanayi kuruluşu anketi çalışması yapmaktadır. Aşağıdaki tablolarda İlk 500 ve ikinci 500 de sıralamaya giren firmalarımızın listesi bulunmaktadır. Üretimden net satışların baz alındığı ankette, 2008 yılında 3 sanayicimiz İlk 500 de 8 sanayicimiz de ikinci 500 de yerini almıştır. İlk 1000 firma arasında 11 Samsun firması yer almıştır YILI Sıra Sıra Kuruluşlar Bağlı Olduğu Oda Firma Sıra No Üretimden Satışlar Net (TL) İhracat ($) İstihdam İlk Yeşilyurt Demir Çekme San. Ve Tic. Ltd. Şti. Samsun ,075, ,233, Bafra Eriş Un Yem Gıda San. Ve Tic. A.Ş. Bafra ,062,618 35,528, Samsun Makina Sanayii A.Ş. Samsun ,009,175 15,830, İkinci Ulusoy Un San. Ve Tic. A.Ş. Samsun ,039,438 34,536, Adeka İlaç San. Ve Tic. A.Ş. Samsun ,605, Özyılmaz Fındık Tic. San. Ltd. Şti. Çarşamba ,563, , As Çelik Döküm İşleme San. Ve Tic. Ltd. Şti. Samsun ,807,437 31,846, Yemsel Tavukçuluk Hayv.Yem Ham.San. ve Tic.A.Ş. Samsun ,663, Borsan Elekt. Malz. İmal. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Samsun ,461,882 7,376, Unsan Un San. Ve Tic. A.Ş. Samsun ,415,595 2,397, Sürsan Su Ürünleri San. Ve Tic. A.Ş. Samsun ,149,513 10,319, YILI Sıra Sıra Firma Ve Müesseseler Bağlı Olduğu Oda Firma Sıra No Üretimden Satışlar (YTL) İlk Yeşilyurt Demir Çekme San. Ve Tic. Ltd. Şti. Samsun ,277, Samsun Makina Sanayii A.Ş. Samsun ,250,142 İkinci Bafra Eriş Un Yem Gıda San. Ve Tic. A.Ş. Bafra 20 91,824, Adeka İlaç San. Ve Tic. A.Ş. Samsun 65 84,112, Ulusoy Un San. Ve Tic. A.Ş. Samsun ,209, Yemsel Tavukçuluk Hayvancılık Yem Hamm. San. ve Tic. A.Ş. Samsun ,363, Özyılmaz Fındık Tic. Ve San. Ltd. Şti. Çarşamba ,057, As Çelik Dök. İşl. San. Tic. Ltd. Şti. Samsun ,073,178 Kaynak: YILI Sıra Sıra Firma ve Müessese Adı Bağlı Olduğu Oda Firma Sıra No Üretimden Satışlar (YTL) İlk Yıldız Entegre Ağaç San. Ve Tic. A.Ş. Samsun ,261, Yeşilyurt Demir Çekme San. Ve Tic. Ltd. Şti. Samsun ,941, Samsun Makina Sanayii A.Ş. Samsun ,430,085 İkinci Adeka İlaç Ve Kimyasal Ür. San. Ve Tic. A.Ş. Samsun 95 68,586, Ulusoy Un Sanayi Ve Ticaret A.Ş. Samsun ,499, Bafra Eriş Un Yem Gıda San. Ve Tic. A.Ş. Bafra 27 79,565, Özyılmaz Fındık Tic. San. Ltd. Şti. Çarşamba ,331, Yılmaz Kardeşler Gıda San. Ve Tic. A.Ş. Çarşamba ,798,810 Kaynak: YILI Sıra Sıra Firma ve Müessese Adı Bağlı Olduğu Oda Firma Sıra No Üretimden Satışlar (YTL) İlk Yıldız Entegre Ağaç San. Ve Tic. A.Ş. Samsun ,747, Yeşilyurt Demir Çekme San. Ve Tic. Ltd. Şti. Samsun ,726, Özyılmaz Fındık Tic. San. Ltd. Şti. Çarşamba ,514,013 İkinci Adeka İlaç Ve Kimyasal Ürünler San. Ve Tic. A.Ş. Samsun 32 63,558, Samsun Makina Sanayii A.Ş. Samsun 72 59,658, Ulusoy Un Sanayi Ve Ticaret A.Ş. Samsun ,865, Bafra Eriş Un Yem Gıda San. Ve Tic. A.Ş. Bafra ,302,749 Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 75

82 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 76

83 SAMSUN KOSGEB İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 77

84 SAMSUN KOSGEB KOSGEB; Samsun da, KOSGEB Başkanlığı na bağlı iki müdürlük olarak hizmet vermektedir. Bu müdürlükler; KOSGEB Samsun İşletme Geliştirme Merkez Müdürlüğü (İGEM) ve KOSGEB Samsun Teknoloji Geliştirme Merkez Müdürlüğü (TEKMER) dür. SAMSUN İŞLETME GELİŞTİRME MERKEZ MÜDÜRLÜĞÜ KOSGEB Samsun da 1992 yılında kurulmuş olup; faaliyetlerini Tekkeköy Belediyesi/Kutlukent sınırları içerisinde mevcut Samsun Organize Sanayi Bölgesi Sosyal Tesis Alanı içerisindeki hizmet binasında gerçekleştirmektedir. Müdürlüğümüz kadrosu 1 Müdür, 8 KOBİ Uzmanı, 1 KOBİ Uzman Yardımcısı, 1 Muhasebeci, 1 Sekreter, 1 Teknisyen ve 1 Şoför den oluşmaktadır. Samsun İşletme Geliştirme Merkez Müdürlüğü faaliyet alanı Samsun, Sinop illeri ve ilçelerini kapsamaktadır. KOSGEB SAMSUN İGEM 2009 YILI FAALİYETLERİ Destek Adı İli Firma Sayısı Destek Miktarı (TL) Altyapı Üst Yapı Uygulama Proje Desteği Samsun ,40 Sinop ,00 Altyapı Desteği (E.Ticarete Yönlendirme) Sinop ,00 CE İşaretlemesine İlişkin Analiz Desteği Samsun ,90 Eğitim Destekleri Samsun ,81 Genel Test Analiz ve Kalibrasyon Desteği Samsun ,25 İş Kurma Desteği Samsun ,00 Milli Katılım Dışındaki Yurt Dışı Fuarlara Katılım Desteği Samsun ,97 Milli Katılım Düzeyi Yurt Dışı Fuarlara Katılım Desteği Samsun ,58 Nitelikli Eleman Desteği (Lisans Mezunları için) Samsun ,67 Nitelikli Eleman Desteği (İki Yıllık Y.O. Mezunları için) Samsun ,60 Sinop ,00 Tanıtım Desteği Broşür, Katalog Samsun ,00 Yurtiçi Uluslararası Sanayi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği Samsun ,00 Yurtiçi Sanayi İhtisas Fuarlarına Katılım Desteği Samsun , Yılı Net Toplam ,18 Kaynak: KOSGEB Samsun İşletme Geliştirme Merkez Müdürlüğü, KOSGEB KOBİ KREDİSİ (ÜST LİMİT TL, KADIN GİRİŞİMCİYE TL) İli Başvuran Firma Sayısı Sektörü Girişimci Kredi Hacmi (TL) Samsun Hizmet,806 İmalat 338 Kadın,3023 Erkek ,00 Sinop Hizmet,151 İmalat 60 Kadın, 524 Erkek ,00 Toplam ,00 Kaynak: KOSGEB Samsun İşletme Geliştirme Merkez Müdürlüğü, KOSGEB İHRACAT KREDİSİ İli Başvuran Firma Adedi Kredi Hacmi (TL) Samsun ,00 Sinop ,00 Toplam ,00 Kaynak: KOSGEB Samsun İşletme Geliştirme Merkez Müdürlüğü, KOSGEB LABORATUARINDA MEVCUT CİHAZLAR VE YAPILAN TEST/ANALİZLER Karbon - Kükürt Cihazı : Kimyasal Analiz Laboratuarımızda Leco marka Karbon-Kükürt cihazıyla Karbon ve Kükürt değerlerinin % konsantrasyon olarak hesaplanması yapılır. Sertlik Ölçüm Cihazı : Mekanik Test Laboratuarımızda Drotronik marka Sertlik Ölçme Cihazıyla plastik ve kauçuk malzemelerin ShoreA ve ShoreD cinsinden sertlik ölçümleri yapılmaktadır. Test Laboratuarımızda ayrıca metal malzemeler için Brinell, Vikers ve Rockwell cinsinden sertlik ölçümü yapılmaktadır. Spektometre Cihazı : Kimyasal analiz Laboratuarımızda Spektral Analiz cihazıyla; *Demir *Bakır *Alüminyum *Çinko *Kurşun esaslı malzemelerin içerisindeki 16 elementin yüzde oranları belirlenebilir. Çekme/Eğme/Basma Test Cihazı : Müdürlüğümüz Mekanik Test Laboratuarında Çekme, Eğme, Basma testleri yapılmaktadır. Çekme Testi; standartlara göre hazırlanmış numunenin tek eksende belirli bir hızla ve sabit sıcaklıkta koparılıncaya kadar çekilmesidir. Çekme Testi sonunda, malzemeye ait Çekme Dayanımı,Akma Dayanımı,Yüzde Uzama,Yüzde Kesit Daralması gibi özellikler belirlenebilir. Cidar Kalınlığı Ölçme Cihazı : Tahribatsız muayene laboratuarımızda Kraut Kramer Marka Ultrasonik Cidar Kalınlığı Ölçme Cihazımızla malzemenin cidar (et kalınlığı) kalınlığı ölçümü yapılmaktadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 78

85 Kaplama Kalınlığı Ölçme Cihazı : Tahribatsız muayene laboratuarımızda Ultrasonik Kaplama Kalınlığı Ölçme Cihazımızla malzemenin kaplama kalınlığı ölçümü yapılmaktadır. Metalografi Şerit Zımpara : Buehler Surfmet 2 Şerit Zımpara Numunelerin kaba zımparalanması işleminde kullanılır. Metalografi Bakalite Gömme Cihazı : Buehler Sımplimet 2 Bakalite gömme cihazı Mikroyapı incelemesi için kesilmiş numuneleri kalıplamak amacı ile kullanılır. Metalografi Metal Mikroskobu : NIKON PFX-F Metal Mikroskobu Metalik malzemelerin Mikroyapı, tane boyutu vs incelemesinde kullanılır. Metalografi Taşlama Ve Parlatma Cihazı : BUEHLER METASERV Taşlama ve Parlatma Cihazı Numunelerin ince zımparalanması ve parlatılması işlemlerinde kullanılır. Freze Üniteli Torna Tezgahı : TEZSAN T 165 M Torna Tezgahı Numune hazırlama işlemlerinde kullanılır. Hassas Terazi : Laboratuar işlemlerinde kullanılır. Ayrıca; LPG stok tanklarının Hidrostatik Sızdırmazlık testi ve gözetim, Cerrahi Aletler için bakır sülfat deneyi ve gözetimi ve teknik bilgilendirme yapılmaktadır YILI LABORATUAR FAALİYETLERİ Spektral Çekme Eğme/ Basma Sertlik Kaplama Kalınlığı Analiz Testi Testi Ölçümü Ölçümü Mikroyapı İnceleme C/S Teknik Analizi Değ. Toplam Test Sayısı Hizmet Verilen Net Firma Adeti , Kaynak: KOSGEB Samsun İşletme Geliştirme Merkez Müdürlüğü, KOSGEB DESTEKLERİ (2010/YENİ DESTEKLER) 1.KOBİ PROJE DESTEK PROGRAMI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ İşletmelere özgü sorunların işletmeler tarafından projelendirildiği ve projelendirilen maliyetlerin desteklenebildiği bir programa ihtiyaç duyulması, KOBİ lerde proje kültürü ve bilincinin oluşturulması, İşletmelerin proje yapabilme kapasitelerinin geliştirilmesi, Esnek destekleme sistemine ihtiyaç duyulması. PROGRAM VE PROJE LİMİTLERİ Program Süresi 3 yıl Proje Süresi 6-24 ay(+12ay) Destek Üst Limiti TL Destek Oranı 1.ve 2.Bölge için %50, 3.ve 4.Bölge için %60 DESTEKLENECEK PROJE KONULARI İşletmelerin; üretim, yönetim-organizasyon, pazarlama, dış ticaret, insan kaynakları, mali işler ve finans, bilgi yönetimi ve bunlarla ilişkili alanlarda sunacakları projeler desteklenir. DESTEKLENECEK PROJE GİDERLERİ Arsa, bina, inşaat, tadilat, tefrişat ve benzeri, taşıt aracı, vergi, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primleri, haberleşme giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, enerji ve su giderleri, kira giderleri, finansman giderleri, proje ile ilişkilendirilmemiş diğer maliyetler dışında bulunan ve Kurul tarafından uygun bulunan giderler destek kapsamındadır. Proje ile ilişkilendirilmiş makine-teçhizat, hammadde ve malzemeye ilişkin KOSGEB desteği, Kurul tarafından karar verilen toplam KOSGEB destek tutarının % 10 unu aşamaz. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 79

86 2. TEMATİK PROJE DESTEK PROGRAMI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ Makro strateji dokümanlarında işaret edilen öncelikler dikkate alınarak belirlenen tematik alanlarda bölgesel ve sektörel ihtiyaçların karşılanması, Uluslararası mevzuat ve önceliklere KOBİ lerin uyumunun sağlanması, Meslek Kuruluşlarının KOBİ leri geliştirmek amacıyla daha fazla proje hazırlamalarının teşvik edilmesi. TEMATİK DESTEK PROGRAMİ DESTEK UNSURLARI Çağrı Esaslı Tematik Program Meslek Kuruluşu Proje Destek Programı Program Süresi - 3 Yıl Proje Süresi Proje Teklif Çağrısında Belirlenir 24 Ay (+12 Ay) Destek Oranı 1. ve 2. Bölgede %50, 3. ve 4. bölgede %60 1. ve 2. Bölgede %50, 3. ve 4. bölgede % 60 Destek Üst Limiti Proje Teklif Çağrısında Belirlenir TL Çağrı Esaslı Tematik Program Desteklenecek Proje Giderleri Personel ücretleri ve seyahat giderleri, Makine-ekipman, yazılım ve donanım alımı veya kiralanması giderleri (% 25), Sarf malzemesi giderleri, Hizmet alım giderleri, Genel idari giderler (azami %10). MESLEK KURULUŞU PROJE DESTEK PROGRAMI DESTEKLENECEK PROJE GİDERLERİ Bina inşaat yapımı, tadilatı, gayrimenkul alımı, makine-teçhizat, tefrişat, taşıt aracı, vergi, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primlerinin işveren payı, haberleşme giderleri, finansman giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, enerji, su, kira giderleri, proje ortaklarından alınan danışmanlık ve hizmet alımı giderleri ve proje ile ilişkilendirilmemiş maliyetler dışında bulunan ve Kurul tarafından uygun bulunan giderler destek kapsamındadır. 3. İŞBİRLİĞİ - GÜÇBİRLİĞİ DESTEK PROGRAMI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ KOBİ lerin işbirliği-güçbirliği anlayışında bir araya gelerek Ortak Sorunlara Ortak Çözümler üretilmesi, KOBİ lerin tedarik, pazarlama, düşük kapasite kullanımı, rekabet gücü zayıflığı, finansman başta olmak üzere tek başlarına çözümünde zorlandıkları birçok soruna çözüm bulunması, KOBİ lerin bir araya gelerek kapasite ve rekabet gücü yüksek işletmelere dönüşmesi, Ölçek ekonomisinden yararlanılarak kaynak tasarrufu sağlanması, KOBİ ler arasında ortaklık ve işbirliği kültürünün geliştirilmesi. İŞBİRLİĞİ - GÜÇBİRLİĞİ ORTAKLIK MODELLERİ Proje ortağı işletmelerin mevcudiyetlerini koruyarak kurulacak olan işletici kuruluşa ortak olmaları, Proje ortağı işletmelerin bir kısmının ya da tamamının kendilerini feshederek kurulacak işletici kuruluşa ortak olmaları, Proje ortağı işletmelerin bir kısmının kendilerini feshederek ortaklardan birinin bünyesinde birleşmesi, Her bir ortaklık modelinde en az 5 işletmenin bir araya gelmesi şartı aranır. DESTEKLENECEK PROJE KONULARI Hammadde, ara mamul, mamul, lojistik ve diğer hizmetleri daha hızlı ve ucuz temin edebilmeleri amacıyla ortak tedarik, Müşteri istekleri ve pazarın talebi doğrultusunda ürün ve hizmet geliştirmeleri, ürettikleri ürün ve hizmetleri yeni pazarlara sunmaları amacıyla ortak tasarım, Ürün ve hizmet kalitelerini yükseltmek ulusal ve uluslararası pazar paylarını artırmak, marka imajı oluşturmak, uluslar arası pazarın ihtiyaçlarına cevap vermeleri amacıyla ortak pazarlama, Ürün ve hizmet standartlarını geliştirmeleri amacıyla ortak laboratuar, Üretim ve hizmet kapasitelerini, çeşitlerini, verimliliğini ve kalitelerini artırmak amacıyla ortak imalat ve hizmet sunumu konularında sunacakları projeler desteklenir. PROGRAM VE PROJE LİMİTLERİ Program Süresi 3 Yil Proje Süresi: 6-24 Ay (T 12 Ay) Destek Üst Limiti TL (Geri Ödemesiz) TL (Geri Ödemeli) Destek Orani 1.Ve 2. Bölgelerde %50 3.Ve 4. Bölgelerde %60 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 80

87 4. AR-GE, İNOVASYON VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin geliştirilmesi, Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişimcilerin desteklenmesi, KOBİ lerde Ar-Ge bilincinin yaygınlaştırılması ve Ar-Ge kapasitesinin artırılması, Mevcut Ar-Ge desteklerinin geliştirilmesi, İnovatif faaliyetlerin desteklenmesi, Ar-Ge ve İnovasyon proje sonuçlarının ticarileştirilmesi ve endüstriyel uygulamasına yönelik destek mekanizmalarına ihtiyaç duyulması. PROJE SÜRESİ Ar-Ge ve İnovasyon Programı için en az 12 (on iki), en çok 24 (yirmi dört) ay, Endüstriyel Uygulama Programı için en çok 18 (on sekiz) ay, Her iki program için de Kurul kararı ile 12 (on iki) aya kadar ek süre verilebilir. AR-GE, İNOVASYON VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMI Ar-Ge, İnovasyon Ve Endüstriyel Uygulama Destek Programi Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) Ar-Ge ve İnovasyon Programı İşlik Desteği İşliklerden bedel alınmaz Kira Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) Personel Gideri Desteği Başlangıç Sermayesi Desteği Proje Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Proje Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği Geliştirme Proje Tanıtım Desteği Desteği Fuar, Kongre, Konferans, Teknolojik İşbirliği Desteği Test, Analiz, Kalibrasyon Desteği Endüstriyel Uygulama Programı Kira Desteği Personel Gideri Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Gid. Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMI PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ Ekonomik kalkınma ve istihdam sorunlarının çözümünün temel faktörü olan girişimciliğin desteklenmesi ve yaygınlaştırılması, Başarılı ve sürdürülebilir işletmelerin kurulması, Girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması, İş Geliştirme Merkezlerinin kurulması ile girişimciliğin geliştirilmesi, İstihdamın artırılması, Yerel dinamiklere dayalı girişimciliğin desteklenmesi. GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMI 3 ALT PROGRAMDAN OLUŞUR A)Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi B)Yeni Girişimci Desteği C)İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) Desteği A) UYGULAMALI GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMİ Minimum 60 saatlik eğitim ve atölye çalışmasından oluşan eğitim programını kapsar (girişimcilik özelliklerinin sınanması, iş fikri egzersizleri yapılması ve iş planı hazırlanması) Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri KOSGEB veya diğer kurum ve kuruluşlar (üniversite, İŞKUR, meslek kuruluşu, belediye v.b. tarafından düzenlenebilir, Eğitimler, genel ve özel hedef grupları (gençler, kadınlar, dezavantajlı gruplar) için düzenlenir, Eğitimlere katılanlardan ücret alınmaz. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 81

88 B) YENİ GİRİŞİMCİ DESTEĞİ Bu destekten; Uygulamalı girişimcilik eğitimini tamamlayarak işini kuran girişimciler ve İŞGEM girişimcileri faydalanabilir. YENİ GİRİŞİMCİ DESTEĞİ DESTEK UNSURLARI Destek Unsuru Üst Limit (TL) İşletme Kuruluş Desteği Geri ödemesiz Kuruluş Dönemi Makine, Teçhizat ve Ofis Donanım Desteği Geri ödemesiz İşletme Giderleri Desteği Geri ödemesiz Destek Oranı (%) (1. Ve 2. Bölge) (3. Ve 4. Bölge) 60 (Kadın veya özürlü girişimci:70) 70 (Kadın veya özürlü girişimci:80) C) İŞ GELİŞTİRME MERKEZİ DESTEĞİ İş Geliştirme Merkezleri, bünyesinde barındırdığı işletmelere, işletme geliştirme danışmanlığı, uygun koşullarda iş yeri mekânı, ortak ofis ekipmanı, ofis hizmetleri gibi hizmetler sunarak işletmelerin en kırılgan oldukları ilk yıllarını sağlıklı bir şekilde aşmalarını ve büyümelerini sağlamak amacıyla kurulan ve işletilen merkezlerdir. İşletme Geliştirme Merkezlerinin kuruluş başvurusu; belediyeler, üniversiteler, özel idareler, kalkınma birlikleri, meslek kuruluşları ve kar amacı gözetmeyen kooperatifler tarafından münferiden veya birlikte yapılabilir. İŞ GELİŞTİRME MERKEZİ DESTEĞİ DESTEK UNSURLARI Destek Unsuru Üst Limit (TL) Destek Oranı (%) (1. ve 2. Bölge) (3. ve 4. Bölge) İŞGEM Kuruluş Desteği (18 ay) Bina tadilatı Mobilya Donanım İŞGEM Yönetim İŞGEM İşletme Desteği (36 ay) Personel Eğitim, Danışmanlık Küçük tadilat 6. GENEL DESTEK PROGRAMI Geri ödemesiz Geri ödemesiz PROGRAMIN AMACI VE GEREKÇESİ Proje hazırlama kapasitesi düşük KOBİ ler ile KOSGEB hedef kitlesine yeni dahil olmuş sektörlerdeki KOBİ lerin de mevcut KOSGEB desteklerinden faydalanması, KOBİ lerin kaliteli ve verimli mal/hizmet üretmelerinin sağlanması, Mevcut KOSGEB desteklerinin revize edilerek daha fazla KOBİ nin bu desteklerden yaygın şekilde faydalanması, KOBİ lerin rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek amacıyla genel işletme geliştirme faaliyetlerinin teşvik edilmesi, KOBİ lerin yurt içi ve yurt dışı pazar paylarını artırmak amacıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin geliştirilmesi. PROGRAM DESTEK ÜST LİMİT VE ORANLARI Genel Destek Programi Destekleri Üst Limit (TL) Destek Oranı (%) 1. ve 2. Bölgeler 3. ve 4. Bölgeler 1 Yurt İçi Fuar Desteği Yurt Dışı İş Gezisi Desteği Tanıtım Desteği Eşleştirme Desteği Nitelikli Eleman İstihdam Desteği Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği % 50 % 60 8 Enerji Verimliliği Desteği Tasarım Desteği Sınai Mülkiyet Hakları Desteği Belgelendirme Desteği Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği BAŞVURU VE DEĞERLENDİRME Destek Programlarından yararlanacakların KOSGEB Veri Tabanında yer alması gerekir. KOSGEB Veri Tabanında yer almak ve desteklerden yararlanmak için KOSGEB in internet adresinde belirtilen belgelerle birlikte KOSGEB Birimine başvuru yapılması gerekir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 82

89 SAMSUN SERBEST BÖLGESİ İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 83

90 SAMSUN SERBEST BÖLGESİ Samsun Serbest Bölgesi, Bakanlar Kurulu nun 14/12/1995 tarih ve 95/7523 sayılı kararı ile m 2 olarak yer ve sınırları belirlenerek, Yap-İşlet-Devret modeline göre Sasbaş-Bayındır Samsun Serbest Bölgesi Kurucu ve İşleticisi A.Ş. ne 30 yıllık bir süre ile işletme yetkisi verilmiştir. Diğer taraftan, bölgenin sınır ve tel çitleri ile giriş kapısının yapımı bitirilerek 20/03/1998 tarihinde Serbest Bölge kamu birimleri personelinin görevine başlamaları ile bölgenin resmi açılışı yapılmıştır. İşletme Sözleşmesine göre Sasbaş, bölgenin alt ve üst yapı tesislerini inşa edecek, bunun yanında sözleşmenin imzalandığı ilk yıldan itibaren ve kullanıcılara verilmek üzere 100 er m 2 lik en az 10 işyeri ve m 2 lik en az bir depo ve bilahare kullanıcı taleplerinin gerisinde kalmamak şartıyla yeterli miktarda işyeri, depo ve açık alan inşa ederek kullanıcıların hizmetine sunacağını taahhüt etmiştir. Sasbaş taahhüdü kapsamında ve Samsun Serbest Bölgesi Yerleşim Projesi doğrultusunda aşağıdaki inşaatları yapmıştır. Serbest Bölge kamu birimleri idari binası ile Sasbaş idari binası 1998 Aralık ayında tamamlanarak 1999 Ocak ayında hizmete geçirilmiştir m 2 lik kapalı depo, 28adet toplam 850m 2 lik büro ve banka binası, kontrol ve güvenlik binası,trafo binası, kantar tesisi ile ısı merkezi binası tamamlanarak hizmete sokulmuştur m 2 lik 10 adet işyeri binasına ait kaba inşaat ve sıvası bitirilmiş, ancak çatı kaplama ve yan paneller tamamlanmadığından iskana açılamamıştır. Sasbaş, yukarıda bahsedilen yatırımları için m 2 lik milyon ABD Doları tutarında yatırım yaptığını beyan etmektedir. Ayrıca, üretim konusunda yatırım yapan kullanıcılarımız yatırımlarını tamamlamış, ikisi üretime geçmiş birisi fabrika montaj çalışmalarını bitirmiş olup, deneme üretimine geçecek safhaya gelmiştir. Ağaç panel üretimi yapan bir diğer kullanıcımız yatırımlarını kısmen tamamlayıp geçici iskanı alarak üretim faaliyetlerine devam etmektedir. Bir başka kullanıcımıza da açık alan tahsisi yapılmış olup üst yapı inşaatları da devam etmektedir. Öte yandan, Yüksek Planlama Kurulu tarafından Samsun Serbest Bölgesinde faaliyet konuları aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir. ÜRETİM FAALİYETLERİ İmalat sektöründe yer alan faaliyetler ile tekstil mamulleri hammaddeleri, konfeksiyon üretimi ve özellikle elektronik, optik, tıbbı elektronik, elektrikli ölçü aletleri, hesap makineleri, bilgisayar ve benzeri ekipmanların üretimi ve konfeksiyon aksesuarları ile yurtiçi tüketimin yanı sıra ihracata da katkısı olmak kaydıyla her türlü tarımsal ve sınai üretim faaliyetleri. TİCARET VE HİZMET FAALİYETLERİ 1-Ambalajlama, depolama, tasnifleme, etiketleme, tamir, montaj ve benzeri diğer işlemler dahil olmak üzere ticari faaliyetleri kolaylaştırıcı işlemler, 2- Bankacılık, sigortacılık, müşavirlik ve mühendislik hizmetleri dahil olmak üzere uygun görülecek diğer hizmet faaliyetleri olarak belirlenmiştir. Halen bölgemizde, m 2 lik depo, 28 adet olmak üzere toplam 850 m 2 lik büro, m 2 lik açık alan ve m 2 lik açık stok sahaları mevcuttur. Bölgemiz alım-satım konusunda faaliyet gösteren 11 adet kiracı kullanıcı, üretim konusunda faaliyet gösteren 5 adet yatırımcı kullanıcı, 1 adet depolama, 1 adet kiralama ve 1 adet de işletme ruhsatlı olmak üzere toplam 19 adet firma tarafından kullanılmaktadır. Ayrıca bölgemiz kapalı depolar ile açık stok sahası değişik zaman ve sayıda depo kullanma belgesi sahibi firmalar ve açık alan ruhsatı sahibi firmalar tarafından kullanılmaktadır. Bölgenin resmi açılışının yapıldığı 1998 yılından 2009 yılı sonuna kadar ,97 $ lık ticaret hacmi gerçekleştirilmiştir. Bölgedeki faaliyet ruhsatı sahibi kullanıcı firmaların işyerlerinde 2009 yılı sonu itibariyle 207 adet personelin istihdamı sağlanmıştır BÖLGENİN KURULUŞU Bölge m 2 lik bir alanda TCDD den devralınmak suretiyle 27/11/1995 tarih ve 95/7523 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ilan edilerek kurulmuştur. Aynı Bakanlar Kurulu Kararı ile SASBAŞ A.Ş. bölgeyi kurmak ve işletmek üzere yetkilendirilmiştir. Müsteşarlığımız ile SASBAŞ arasında 06/03/1996 tarihinde Bölge Kurucu ve İşleticisi sözleşmesi 30 yıllık bir süre için Yap-İşlet-Devret modeline göre imzalanmıştır. BÖLGEDE YATIRIM Bölgeden TCDD nin bina ve ekipmanlarının tahliyesi için TCDD ye atölye binası, sintime arıtma tesisi ile elektrik santral binası ve teçhizat için 1996 birim fiyatlarına göre 16 milyar liralık bir yatırım yapılmıştır. Bölgenin normalde 2 yıllık bir sürede yaklaşık 3 milyon dolarlık bir yatırımla bitirilmesi gerekirken, bölgenin bataklık oluşu nedeniyle inşaat alt yapılarında kazık çakılmak suretiyle zemin ıslahı yapılmış ve böylece alt yapı maliyeti artarak 5.5 milyon dolara yükselmiştir. Gümrüklü saha içerisinde bulunan bölge girişinin serbest hale gelebilmesi için giriş düzenlenmesi ve sınır çitlerinin tanzimi için 60 milyar liralık bir yatırım yapılmıştır. Bölgedeki yatırımcı firmalar fabrika inşaatı ve makineleri için $ lık yatırım yapmışlardır. Bölgeyi kurup işletmekle yetkilendirilen Sasbaş, 5000 m 2 lik antrepo, 850 m 2 lik 28 adet büro binası, kontrol ve güvenlik binası, trafo binası, kantar tesisi, ısı merkezi binası, Serbest Bölge kamu birimleri binası ile kendi idaresi binasını tamamlayarak hizmete sokmuştur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 84

91 SAMSUN SERBEST BÖLGESİNİN KURULMA AMACI İhracat için yatırım ve üretimi artırmak, Yabancı sermaye yatırımlarını çekmek suretiyle sermaye girişini hızlandırmak, Dış pazar bağlantılarını genişletmek, İthalatı ucuzlatmak, İstihdamı artırmak, Teknoloji transferini sağlamak, Bankacılık faaliyetlerinde dış piyasalara açılmak,gelir dağılımını artırmak. SAMSUN SERBEST BÖLGESİNİN SEÇİLME AMACI Samsun Türkiye nin B.D.T ülkeleri ile olan ilişkilerinde merkez il olmak özelliğini taşıması, Samsun un bir limana sahip olması ve deniz yoluyla bir çok pazara ulaşılması, Samsun un eski bir ticaret merkezi olması ve tarihi ipek yolu üzerinde bulunması, Samsun İç Anadolu yollarının Karadeniz e giriş noktasında bulunması, Samsun da uluslar arası bir havaalanının bulunmasıdır. SERBEST BÖLGELERİN YATIRIMCILARA SAĞLADIĞI TEŞVİK VE AVANTAJLAR Serbest Bölgelerde gümrük ve kambiyo mükellefiyetlerine dair mevzuat hükümleri uygulanmaz. Serbest Bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler hiçbir izne tabi olmaksızın yurtdışına veya Türkiye ye transfer edilebilir. Serbest Bölgeler gümrük bölgesi hattı dışında sayıldığından Türkiye nin diğer yerlerinden bölgeye yapılan satışlarda KDV siz mal alabilirler. Serbest Bölgede faaliyette bulunan firmalar yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulunca belirlenen yatırım teşviklerinden yararlanabilir. Serbest bölgede sağlanan teşvik ve avantajlardan yerli ve yabancı bütün firmalar eşit olarak yararlanır. Mallar serbest bölgede süre sınırlaması olmaksızın kalabilirler Fiyat, kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına verilen yetkiler serbest bölgelerde uygulanmaz 99 yılı kadar süreli faaliyet ruhsatı verilebilir. Serbest bölgede takas usulü ticaret serbesttir. Her türlü bürokrasi en aza indirilmiştir. Serbest bölgeler özel sektör şirketlerince işletilmektedir. TİCARET HACMİNİN MAL HAREKETLERİNE DAĞILIMI ($) YILLAR Bölgeden Yurtdışına Bölgeden Türkiye ye Türkiye den Bölgeye Yurtdışından Bölgeye Toplam , , , ,018 1,957, ,048 1,034, ,975 2,141,608 4,384, ,578,731 2,625,484 5,170, ,208 16,844, ,889,968 1,193,567 3,800,027 1,445,229 12,328, ,997 6,046, ,114 5,078,145 11,907, ,491 8,343, ,079 6,933,327 17,244, ,856 51,336,475 19,638,797 13,826,249 85,621, ,235 29,857,300 23,769,184 4,283,361 58,645, ,087 28,171,401 21,856,233 4,031,843 54,593, ,505 51,268,246 34,404,954 9,720,976 95,774, ,926, ,599, ,039,124 16,843, ,408, ,172,656 12,291,347 1,948,072 11,877,926 37,290,002 Kaynak: Samsun Serbest Bölge Müdürlüğü, YILLAR İTİBARİYLE SAMSUN SERBEST BÖLGESİ TİCARET HACMİ Grafik: Samsun Ticaret ve Sanayi Odası İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 85

92 Bölgenin ticaret hacmi, ilk yıldan itibaren ticaretin artmaya başladığı, ülkemizdeki ekonomik kriz döneminde ise gerilediği, krizden kurtulmaya başlandığı sinyalleriyle birlikte de tekrar artmaya başladığı gözlenmektedir. Bölgeden yurtdışına mal çıkışının az olduğu yurtdışından bölgeye ve bölgeden de Türkiye ye mal girişinin ağırlıklı olduğu görülmektedir. Yani bölgenin ithalat kapısı gibi kullanılmak istendiği ortaya çıkmaktadır ki, serbest bölgelerde amaç ithalat değil, bilakis bölgede ürettikten sonra yurtdışına mal satışının ağırlıklı olması gerekmektedir. Bundan şu anlaşılmaktadır: Alım-satımcı firmalar çoğunlukla yurtiçine mal sattıkları, yüzde yüz yurtdışı çalışan üretimci firmaların ise tam kapasite ile çalışıp üretemedikleri anlaşılmaktadır. BÖLGEDEKİ ARAZİ DURUMU: (2009 SONU İTİBARİYLE) Serbest Bölge sahası ,00.-m 2 Bölgenin Net Parsel Alanı ,99.- m 2 Kiraya Verilen Toplam Parsel Alanı ,97.-m 2 Kiraya Verilebilir Toplam Parsel Alanı 3.870,02.-m 2 Kaynak: Samsun Serbest Bölge Müdürlüğü Bölgenin toplam alanı m2 olmasına rağmen, idari binalar, yollar, yeşil alanlar, tır parkı çıkarıldıktan sonra m 2 lik üretim ve depolama alanları bulunan bölgenin 1998 yılındaki resmi açılışından 2003 yılı ortalarına kadar her platformda yeterince tanıtım yapılmış olmasına rağmen İlimiz firmaları tarafından fazlaca itibar görmediği gözlenmektedir. Bölgemizdeki kiraya verilebilir m 2 lik mevcut alanın çok üzerinde müracaat eden firmalar bulunmaktadır. Samsun ve çevresi için m 2 si brüt ve m 2 si üretim ve depolama alanı olan bir serbest bölge sahası bugüne kadar yatırımcıyla dolmalı ve bir m 2 lik sahanın daha serbest bölge yapılması gerekirdi. Bu durumun gerçekleşememesinin en önemli nedeni serbest bölge alanın yetersiz ve genişleme imkanının bulunmamasıdır. Samsun Serbest Bölgesindeki firmalarda 2009 yıl sonu itibariyle 207 kişinin istihdamı sağlanmaktadır. Müdürlüğümüzde 6, Sasbaş A.Ş. de ise 9 personel çalışmaktadır. Bölge SERBEST BÖLGEDE YAPILAN ÇALIŞMALARIN FAALİYET KONULARINA GÖRE DAĞILIMI Faaliyet Konusu Yerli Yabancı Toplam Kiracı Yatırımcı Kiracı Yatırımcı Alım-Satım İşyeri Kiralama Üretim Depolama İşletici Toplam Kaynak:Samsun Serbest Bölge Müdürlüğü SERBEST BÖLGEDE FAALİYETTE OLAN FİRMALAR Sn Firma Adı Konusu Telefon Web Adres 1 Borpanel Mobilya-Orman Ürünleri ve İnşaat Malz.San.Tic.A.Ş. Üretim-Masif Panel İmaretçioğlu Tıbbi Aletler San.ve Tic.Ltd.Şti. Samsun Serb.Bölg.Şb. Üretim-Tıbbi İlaç Ampülü Sampas-Samsun Ağaç Masif Panel San.ve Tic.Ltd.Şti. Üretim-Masif Panel Bahadır Sağlık San. A.Ş. Üretim-Cerrahi El Aletleri Tuna Keskinel Şerit İmalat ve Ticaret Üretim-Metal Şerit 6 Samsun Gübre Ticaret ve San.Ltd.Şti. Samsun S.Bl.Şb. Alım-Satım Ulusoy Un San.ve Tic.A.Ş. Samsun Serb.Bölge Şb. Alım-Satım Agrotekno Tekn.ve Tarım Ürün. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. Samsun Ser.Bölg.Şb. Alım-Satım Keb Dış Ticaret Ltd.Şti. Samsun Serbest Bölge Şubesi Alım-Satım MDA Kimya Tar.Gıda San.ve Tic.Ltd.Şti.Samsun S.B.Ş. Alım-Satım (312) Mehmet Şişman-Şişmanoğlu Ticaret Samsun Serb.Bl Şb. Alım-Satım Sasbaş Bayındır Samsun Serbest Bölgesi Kurucu ve İşletmecisi A.Ş. İşletici İntermil Gıda San. Tic. A.Ş. Alım-Satım (212) Agron Tarım Ürün.Danış. Tic. Ltd.Şti. Alım-Satım Mer graın Tarım ve End. Ürün. Alım-Satım (324) Tiryaki Agro Gıda San ve Tic. A.Ş. Alım-Satım (342) Kaynak: Samsun Serbest Bölge Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 86

93 MARKA PATENT FAYDALI MODEL ENDÜSTRİYEL TASARIM İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 87

94 MARKA.PATENT.FAYDALI MODEL.ENDÜSTRİYEL TASARIM Samsun İli Marka/Patent/Faydalı Model/Endüstriyel Tasarım Verileri aşağıda tablo halinde verilmiştir. Bu rakamlar Samsun İli için oldukça düşüktür. Türkiye de 2009 yılında 41,414 adet marka tescili yapılırken Samsun da 247 adet marka tescili yapılmıştır. Samsun un payı binde 6 civarındadır. Yıllar Marka Patent Faydalı Model Endüstriyel Tasarım Samsun Türkiye Pay(%) Samsun Türkiye Pay(%) Samsun Türkiye Pay(%) Samsun Türkiye Pay(%) , % , % , % , % , % , % , % , % , % , % % 2 1, % , % % 5 2, % , % % 10 2, % , % % 11 3, % , % % 8 4, % , % % 15 4, % , % % 9 1, % 20 5, % , % , % 19 5, % , % % 11 1, % 18 5, % , % , % 14 5, % Kaynak: YILLAR İTİBARİYLE MARKA TESCİL SAYILARI Grafik:Samsun TSO YILLAR İTİBARİYLE ENDÜSTRİYEL TASARIM TESCİL SAYILARI Grafik:Samsun TSO YILLAR İTİBARİYLE FAYDALI MODEL TESCİL SAYILARI Grafik:Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 88

95 MARKA TESCİLİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Samsun 2009 yılında 247 adet marka tescili ile 18. Sırada yerini almıştır. Sn İller Toplam (95/09) TÜRKİYE 5,250 7,178 9,769 6,672 12,343 10,640 10,129 13,479 14,514 18,865 26,933 34,509 40,705 35,543 41, ,943 1 İSTANBUL 2,895 4,046 5,477 3,709 6,879 4,881 4,962 7,392 8,309 10,676 14,668 17,531 20,845 18,307 21, ,347 2 ANKARA , ,253 1,673 2,363 2,924 2,608 3,339 20,521 3 İZMİR ,119 1,740 2,124 2,493 1,983 2,302 17,843 4 BURSA ,216 1,782 1,873 1,565 1,506 13,575 5 ANTALYA ,235 5,648 6 KONYA ,184 1,309 1,313 1,170 8,967 7 GAZİANTEP ,080 6,875 8 KOCAELİ ,001 9 ADANA , KAYSERİ , DENİZLİ , MERSİN , ESKİŞEHİR , SAKARYA , BALIKESİR , MUĞLA , MANİSA , SAMSUN ,633 Samsun (%) 0.55% 0.52% 0.43% 0.61% 0.36% 0.46% 0.69% 0.62% 0.50% 0.55% 0.54% 0.45% 0.72% 0.61% 0.60% 0.57% Kaynak: sıralama 2009 yılına göre yapılmıştır. Grafik:Samsun TSO ENDÜSTRİYEL TASARIM TESCİLİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Samsun 2009 yılında 14 adet endüstriyel tescil belgesi ile 23. Sırada yerini almıştır. SN İller Toplam (96/09) TÜRKİYE 1,206 1,497 1,735 1,528 1,678 2,339 2,693 3,225 4,223 4,388 5,708 5,856 5,783 5,378 47,237 1 İSTANBUL ,052 1,362 1,784 2,315 2,313 2,917 3,117 2,947 2,877 24,679 2 ANKARA ,940 3 BURSA ,682 4 İZMİR ,011 5 KAYSERİ ,288 6 GAZİANTEP ,148 7 KONYA ,116 8 KOCAELİ DENİZLİ KÜTAHYA ANTALYA MANİSA ADANA HATAY ÇANAKKALE SAKARYA ESKİŞEHİR MERSİN KAHRAMANMARAŞ KARAMAN AFYON BALIKESİR SAMSUN Samsun (%) 0.17% 0.53% 0.17% 0.59% 0.12% 0.21% 0.37% 0.34% 0.19% 0.34% 0.35% 0.32% 0.31% 0.26% 0.30% Kaynak: sıralama 2009 yılına göre yapılmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 89

96 Aşağıdaki grafikte Samsun un Endüstriyel Tasarım payının yıllar itibariyle değişimi görülmektedir. Grafik:Samsun TSO FAYDALI MODEL TESCİLİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Samsun 2009 yılında 7 adet Faydalı model tescili ile 22. Sırada yer almaktadır. Sn İller Toplam (97/09) TÜRKİYE ,659 2,146 1,833 2,151 11,321 1 İSTANBUL , ,286 2 ANKARA ,004 3 İZMİR BURSA KONYA KAYSERİ KOCAELİ SAKARYA MANİSA ANTALYA ADANA DENİZLİ TEKİRDAĞ GAZİANTEP MERSİN ESKİŞEHİR AYDIN BURDUR ÇORUM BALIKESİR MUĞLA SAMSUN Samsun (%) 0.69% 0.39% 0.54% 0.85% 0.30% 0.31% 0.54% 0.37% 0.60% 0.33% 0.44% Kaynak: sıralama 2009 yılına göre yapılmıştır. Aşağıdaki grafikte Samsun un Faydalı Model payının yıllar itibariyle değişimi görülmektedir. Samsun un payının giderek azalması dikkat çekmektedir. Grafik:Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 90

97 TİCARET İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 91

98 TİCARET Samsun çok eski çağlardan beri ticaret ve kültür merkezi, liman şehridir. Günümüze kadar bu görünümünü devam ettirmiştir. Bugün de bu özelliğini korumaktadır. İç Anadolu nun Karadeniz e açılan penceresidir. Kara, hava, deniz ve demiryolu ulaşımına sahiptir. Özellikle son yıllarda dış ticaret de gelişmektedir. Dış ticaretin büyük bir bölümü sanayici firmalar tarafından yapılmaktadır. Dış ticaret kültürünün gelişmesi ve girişimciliğin desteklenmesi gerekmektedir. Coğrafi konumu, ulaşım durumu ve ekonomik potansiyeli itibarı ile Karadeniz Bölgesinin Merkezi durumundaki ilimizde Ticaret en önemli iktisadi faaliyet alanı olarak öne çıkmaktadır. Köyden kente akış sürecinin tabii sonucu olarak artan nüfusun bunda büyük payı bulunmaktadır. Samsun da altı adet Ticaret ve Sanayi Odası mevcut olup yaklaşık faal üye sayıları 30 mart 2010 tarihi itibariyle 8,699 adettir. Ayrıca 31 Mart 2010 tarihi itibariyle 72 adet Esnaf Odasına kayıtlı 41,973 adet faal esnaf mevcuttur yılında 210 firma dünyanın 124 ülkesine 304 milyon $ ihracat gerçekleştirmiştir. Yine 2009 yılında 195 firma 479 milyon $ ithalat gerçekleştirmiştir. SAMSUN DA TİCARET VE SANAYİ ODALARI İlimizde 6 tane Ticaret ve Sanayi Odası mevcuttur. Bu Odalara kayıtlı faal üye sayısı (askıdaki firmalar hariç) üye sayısı tarihi itibariyle 8,699 dür. TİCARET VE SANAYİ ODALARI FAAL ÜYE SAYILARI Oda Adı Üye Sayısı* 1.Bafra TSO 1,288 2.Çarşamba TSO 1,040 3.Havza TSO Terme TSO Vezirköprü TSO Samsun TSO 5,308 Toplam 8,699 Kaynak: Ticaret v e Sanayi Odaları, *Askıdaki Firmalar hariçtir. Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 92

99 SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI ÜYE İSTATİSTİKLERİ Odamıza tarihi itibariyle 5,113 faal firma kayıtlıdır. Yine tarihi itibariyle 28 adet faal yabancı sermayeli şirket bulunmaktadır. SAMSUN TSO ÜYELERİNİN FİRMA TİPİNE GÖRE DAĞILIMI ( ) Firma Tipi Tanımı Adet Firma Tipi Payı(%) Sermaye(TL) Firma Başı Sermaye(TL) Sermaye Pay(%) Anonim Şirket % 543,697, , % Kollektif Şirket % 4,448,709 75, % Komandit Şirket 1 0.0% 2,000 2, % Kooperatif % 376,742 2, % Limited Şirket 2, % 798,499, , % Gerçek Kişi 1, % 70,636,443 54, % İktisadi İşletme % 1,294,249 76, % Toplam: 5,113 1,418,955,037 Kaynak: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO 2009 sonu itibariyle Samsun Ticaret ve Sanayi Odası üyelerinin firma tipine göre dağılımı incelendiğinde; en fazla %57.8 ile limited şirket kaydının olduğu, bunu %25.4 ile gerçek kişi ve %12.6 ile Anonim şirket kaydının takip ettiği görülmektedir. Tescilli sermayenin %56.27 si limited şirketlerin, %38.32 si anonim şirketlerin, %4.98 i ise gerçek kişilere aittir YILINDA SAMSUN TSO YA YENİ KAYDOLAN ÜYELERİN FİRMA TİPİNE GÖRE DAĞILIMI Firma Tipi Tanımı Adet Firma Tipi Payı(%) Sermaye(TL) Firma Başı Sermaye(TL) Sermaye Pay(%) Anonim Şirket % 5,791,900 68, % Kooperatif 8 1.3% % Limited Şirket % 55,331, , % Gerçek Kişi % 12,299,750 86, % İktisadi İşletme 4 0.7% 215,000 53, % TOPLAM ,639,020 Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 93

100 NACE SİSTEMİNE GÖRE SAMSUN TSO MESLEK GRUPLARI VE FAAL ÜYE SAYILARI ( ) Gr Meslek Grubu Açıklaması Hakiki Hükmi Toplam Pay(%) 01 Tarım, Ormancılık Ve Balıkçılık, Öğütülmüş Tahıl İmalatı, Fırın Ürünlerinin İmalatı, Şekerleme, Lokum, Pişmaniye Ve Tahin Helvası İmalatı % 02 Kabanlar, Takım Elbiseler, Döpiyesler, Ceketler, Pantolonlar, Etekler Vb. Ürünlerin Parçalarının İmalatı. Örme (Trikotaj) Ve Tığ İşi Diğer Giyim Eşyas % 03 Ağaçların Biçilmesi, Planyalanması Ve Şekillendirilmesi % 04 Plastik Kapılar, Pencereler, Çerçeveler, Panjurlar, Güneşlikler, Süpürgelikler (Pvc`Den Olanlar Dâhil), Plastik Ambalaj Malzemesi İmalatı, Motorlu Kar % 05 Madencilik Ve Taş Ocakçılığı, Sönmemiş Kireç, Sönmüş Kireç Ve Suya Dayanıklı Kireç İmal % 06 Asansörler, Yürüyen Merdivenler Ve Yürüyen Yolların İmalatı, Sanayi Tipi Soğutma Veya Dondurma Donanımlarının İmalatı, Diğer Büro Ve Mağaza Mobilyalar % 07 Bakır Üretilmesi, Elektriksiz Ev Aletlerinin İmalatı, Diğer Atık Ve Hurda Toptan Ticareti % 08 Çelik Dökümü, El Veya Motor Gücü İle Çalış. Kaldırma, Taşıma, Yükleme ya da Boşaltma Makinelerinin İm % 09 Yatak Odaları, Oturma Odaları, Bahçeler Vb. İçin Mobilya İmalatı % 10 İkamet Amaçlı Her Çeşit Binanın İnşaatı, Konut Amaçlı Olmayan Kullanıma Yönelik Her Çeşit Binanın İnş % 11 Konut Yapı Kooperatifleri, İşyeri Yapı Kooperatifleri % 12 Kara Yolları Ve Otoyolların İnşaatı % 13 Başka Yerde Sınıflandırılmamış Bina Dışı Diğer Yapılara Ait Projelerin İnşaatı % 14 Elektrik Tesisatı, Elektrik Montaj Malzemeleri Toptan Ve Perakende Ticareti İle İmalatı % 15 Binalar Veya Diğer İnşaat Projelerinde Tesisat, Diğer İnşaat Tesisatı, Diğer Sıhhi Tesisat, Isıtma Ve Havalandırma Tesisatı % 16 Diğer Başka Yerde Sınıflandırılmamış Diğer Özel İnşaat Faaliyetleri, İnşaat. Diğer Büt.ve Tamamlayıcı İşler % 17 Otomobiller Ve Hafif Motorlu Taşıtların Satışı, Motorlu Taşıtların Bakım Ve Onarımı % 18 Motorlu Taşıt Parçalarının Ve Aksesuarlarının Perakende Ticareti % 19 Taze Meyve Ve Sebzelerin Toptan Ticareti, Balık, Kabuklu Hayvanlar Ve Yumuşakçalar Da Dâhil Diğer Gıda Maddelerinin Toptan Ticareti % 20 Belirli Bir Mala Tahsis Edilmemiş (Uzmanlaşmamış) Mağazalardaki Gıda, İçecek Ve Tütün Ürünlerinin Toptan Ticareti % 21 Medikal (Eczacılık), Tıbbi Ve Ortopedik Ürünlerin Toptan Ve Perakende Ticareti İle İmalatı % 22 Kırtasiye Malzemeleri Toptan Ve Perakende Ticareti % 23 Katı, Sıvı Ve Gazlı Yakıtlar İle Bunlarla İlgili Ürünlerin Toptan Ve Perakende Ticareti % 24 İnşaat Malzemelerinin Toptan Ve Perakende Ticareti % 25 Kimyasal Maddelerin, Temizleme Maddelerinin, Parfüm Ve Kozmetik Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Ticareti İle İmalatı % 26 Belirli Bir Mala Tahsis Edilmemiş Mağazalarda Gıda, İçecek Veya Tütün Ağırlıklı Perakende Ticaret (Tüketim, Temin Tevzii Ve Üretim Pazarlama Kooperatifleri Hariç) % 27 Halı Ve Mobilyaların Toptan Ve Perakende Ticareti % 28 Tahılların Ve Tohumların Toptan Ve Perakende Ticareti (Buğday, Arpa, Yulaf Ve Buna Benzerler Dâhil) % 29 Yassı Metal Ve Ürünleri, Demir Ve Çimento Toptan Ve Perakende Ticareti % 30 Ev Aletleri İle Porselen Ve Cam Eşya Toptan Ve Perakende Ticareti Ve İmalatı % 31 Motorlu Taşıt Ve Motosiklet Yakıtının Perakende Ticareti % 32 Bilgisayarların Toptan Ve Perakende Ticareti % 33 Belirli Bir Mala Tahsis Edilmiş Mağazalarda Telekomünikasyon Teçhizatının Toptan Ve Perakende Ticareti % 34 Tekstil Toptan Ve Perakende Ticareti (Ev Tekstili Dâhil) % 35 Tuhafiye Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Ticareti % 36 Hırdavat Toptan Ve Perakende Ticareti % 37 Belirli Bir Mala Tahsis Edilmiş Mağazalarda Elektrikli Ev Aletlerinin Toptan Ve Perakende Ticareti % 38 Giyim Eşyalarının Toptan Ve Perakende Ticareti % 39 Ayakkabı Toptan Ve Perakende Ticareti İle İmalatı % 40 Mücevher (Altın Ve Kuyumculuk) Toptan Ve Perakende Ticareti, Gözlükçülerin Faaliyetleri % 41 Şehir Veya Banliyö Taşıma Sistemleriyle Yapılan Yolcu Taşıma Faaliyetleri % 42 Servis Taşımacılığı % 43 Yurtiçi Yük Taşımacılığı, Yurtdışı Yük Taşımacılığı, Şantiyenin Hazırlanması (Hafriyat), Motorlu Taşıyıcı Kooperatifleri % 44 Yükleme Boşaltma Hizmetleri, Taşımacılığı Destekleyici Diğer Faaliyetler (Gümrük Büroları) İle Kargo, Posta Ve Kurye Faaliyetleri % 45 Oteller, Restoranlar, Kafeteryalar % 46 Bankalar (Katılım Bankaları Dâhil) Kefalet Kooperatifleri % 47 Sigorta Acentelerinin Ve Brokerlerin Faaliyetleri % 48 Mimarlık Faaliyetleri, Haritacılık Ve Uzay Enformasyon Faaliyetleri % 49 İnşaat Mühendisliği, Su (Hidrolik) Mühendisliği Ve Trafik Mühendisliğini Kapsayan Projeler % 50 Kayıtlı Medyanın Basılması Ve Çoğaltılması % 51 Her Tür Binanın Genel (Uzmanlaşmamış) Temizliği, Özel Güvenlik Faaliyetleri % 52 Eğitim % 53 İnsan Sağlığı Ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri % 54 Seyahat Acentesi Faaliyetleri, Muhasebe, Defter Tutma Ve Denetim Faaliyetleri; Vergi Müşavirliği, Kuaförlük Ve Diğer Güzellik Salonlarının Faaliyetleri % Toplamlar: 1,297 3,816 5,113 Kaynak: Samsun TSO, Durumu tarihinden önce Faal olan firmalara göre tarihi itibariyle en fazla faal üyemizin bulunduğu grup 241 üye ve %4.7 pay ile 20.Belirli Bir Mala Tahsis Edilmemiş (Uzmanlaşmamış) Mağazalardaki Gıda, İçecek Ve Tütün Ürünlerinin Toptan Ticareti grubu olmuştur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 94

101 2009 YILINDA SAMSUN TSO YA YENİ KAYIT OLAN ÜYELERİN MESLEK GRUPLARINA GÖRE SAYILARI Gr Meslek Grubu Açıklaması Hakiki Hükmi Toplam Pay(%) 01 Tarım, Ormancılık Ve Balıkçılık, Öğütülmüş Tahıl İmalatı, Fırın Ürünlerinin İmalatı, Şekerleme, Lokum, Pişmaniye Ve Tahin Helvası İmalatı % 02 Kabanlar, Takım Elbiseler, Döpiyesler, Ceketler, Pantolonlar, Etekler Vb. Ürünlerin Parçalarının İmalatı. Örme (Trikotaj) Ve Tığ İşi Diğer Giyim Eşyas % 03 Ağaçların Biçilmesi, Planyalanması Ve Şekillendirilmesi % 04 Plastik Kapılar, Pencereler, Çerçeveler, Panjurlar, Güneşlikler, Süpürgelikler (Pvc`Den Olanlar Dâhil), Plastik Ambalaj Malzemesi İmalatı, Motorlu Kar % 05 Madencilik Ve Taş Ocakçılığı, Sönmemiş Kireç, Sönmüş Kireç Ve Suya Dayanıklı Kireç İmal % 06 Asansörler, Yürüyen Merdivenler Ve Yürüyen Yolların İmalatı, Sanayi Tipi Soğutma Veya Dondurma Donanımlarının İmalatı, Diğer Büro Ve Mağaza Mobilyalar % 07 Bakır Üretilmesi, Elektriksiz Ev Aletlerinin İmalatı, Diğer Atık Ve Hurda Toptan Ticareti % 08 Çelik Dökümü, El Veya Motor Gücü İle Çalış.Kaldırma, Taşıma, Yükleme ya da Boşaltma Makinelerinin İm % 09 Yatak Odaları, Oturma Odaları, Bahçeler Vb. İçin Mobilya İmalatı % 10 İkamet Amaçlı Her Çeşit Binanın İnşaatı, Konut Amaçlı Olmayan Kullanıma Yönelik Her Çeşit Binanın İnşaatı % 11 Konut Yapı Kooperatifleri, İşyeri Yapı Kooperatifleri % 12 Kara Yolları Ve Otoyolların İnşaatı % 13 Başka Yerde Sınıflandırılmamış Bina Dışı Diğer Yapılara Ait Projelerin İnşaatı % 14 Elektrik Tesisatı, Elektrik Montaj Malzemeleri Toptan Ve Perakende Ticareti İle İmalatı % 15 Binalar Veya Diğer İnşaat Projelerinde Tesisat, Diğer İnşaat Tesisatı, Diğer Sıhhi Tesisat, Isıtma Ve Havalandırma Tesisatı % 16 Diğer Başka Yerde Sınıflandırılmamış Diğer Özel İnşaat Faaliyetleri, İnşaat. Diğer Büt.ve Tamamlayıcı İşler % 17 Otomobiller Ve Hafif Motorlu Taşıtların Satışı, Motorlu Taşıtların Bakım Ve Onarımı % 18 Motorlu Taşıt Parçalarının Ve Aksesuarlarının Perakende Ticareti % 19 Taze Meyve Ve Sebzelerin Toptan Ticareti, Balık, Kabuklu Hayvanlar Ve Yumuşakçalar Da Dâhil Diğer Gıda Maddelerinin Toptan Ticareti % 20 Belirli Bir Mala Tahsis Edilmemiş (Uzmanlaşmamış)Mağazalardaki Gıda, İçecek ve Tütün Ür. Toptan Ticareti % 21 Medikal (Eczacılık), Tıbbi Ve Ortopedik Ürünlerin Toptan Ve Perakende Ticareti İle İmalatı % 22 Kırtasiye Malzemeleri Toptan Ve Perakende Ticareti % 23 Katı, Sıvı Ve Gazlı Yakıtlar İle Bunlarla İlgili Ürünlerin Toptan Ve Perakende Ticareti % 24 İnşaat Malzemelerinin Toptan Ve Perakende Ticareti % 25 Kimyasal Maddelerin, Temizleme Maddelerinin, Parfüm Ve Kozmetik Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Ticareti İle İmalatı % 26 Belirli Bir Mala Tahsis Edilmemiş Mağazalarda Gıda, İçecek Veya Tütün Ağırlıklı Perakende Ticaret (Tüketim, Temin Tevzii Ve Üretim Pazarlama Kooperatifleri Hariç) % 27 Halı Ve Mobilyaların Toptan Ve Perakende Ticareti % 28 Tahılların Ve Tohumların Toptan Ve Perakende Ticareti (Buğday, Arpa, Yulaf Ve Buna Benzerler Dâhil) % 29 Yassı Metal Ve Ürünleri, Demir Ve Çimento Toptan Ve Perakende Ticareti % 30 Ev Aletleri İle Porselen Ve Cam Eşya Toptan Ve Perakende Ticareti Ve İmalatı % 31 Motorlu Taşıt Ve Motosiklet Yakıtının Perakende Ticareti % 32 Bilgisayarların Toptan Ve Perakende Ticareti % 33 Belirli Bir Mala Tahsis Edilmiş Mağazalarda Telekomünikasyon Teçhizatının Toptan Ve Perakende Ticareti % 34 Tekstil Toptan Ve Perakende Ticareti (Ev Tekstili Dâhil) % 35 Tuhafiye Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Ticareti % 36 Hırdavat Toptan Ve Perakende Ticareti % 37 Belirli Bir Mala Tahsis Edilmiş Mağazalarda Elektrikli Ev Aletlerinin Toptan Ve Perakende Ticareti % 38 Giyim Eşyalarının Toptan Ve Perakende Ticareti % 39 Ayakkabı Toptan Ve Perakende Ticareti İle İmalatı % 40 Mücevher (Altın Ve Kuyumculuk) Toptan Ve Perakende Ticareti, Gözlükçülerin Faaliyetleri % 41 Şehir Veya Banliyö Taşıma Sistemleriyle Yapılan Yolcu Taşıma Faaliyetleri % 42 Servis Taşımacılığı % 43 Yurtiçi Yük Taşımacılığı, Yurtdışı Yük Taşımacılığı, Şantiyenin Hazırlanması (Hafriyat), Motorlu Taşıyıcı Kooperatifleri % 44 Yükleme Boşaltma Hizmetleri, Taşımacılığı Destekleyici Diğer Faaliyetler (Gümrük Büroları) İle Kargo, Posta Ve Kurye Faaliyetleri % 45 Oteller, Restoranlar, Kafeteryalar % 46 Bankalar (Katılım Bankaları Dâhil) Kefalet Kooperatifleri % 47 Sigorta Acentelerinin Ve Brokerlerin Faaliyetleri % 48 Mimarlık Faaliyetleri, Haritacılık Ve Uzay Enformasyon Faaliyetleri % 49 İnşaat Mühendisliği, Su (Hidrolik) Mühendisliği Ve Trafik Mühendisliğini Kapsayan Projeler % 50 Kayıtlı Medyanın Basılması Ve Çoğaltılması % 51 Her Tür Binanın Genel (Uzmanlaşmamış) Temizliği, Özel Güvenlik Faaliyetleri % 52 Eğitim % 53 İnsan Sağlığı Ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri % 54 Seyahat Acentesi Faaliyetleri, Muhasebe, Defter Tutma Ve Denetim Faaliyetleri; Vergi Müşavirliği, Kuaförlük Ve Diğer Güzellik Salonlarının Faaliyetleri % Toplamlar: Kaynak: Samsun TSO 2009 Yılında en fazla kayıt yapılan meslek grubu 52 kayıt ve %8.7 pay ile 10.İkamet Amaçlı Her Çeşit Binanın İnşaatı, Konut Amaçlı Olmayan Kullanıma Yönelik Her Çeşit Binanın İnşaatı grubu olmuştur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 95

102 2009 OCAK-ARALIK DÖNEMİ AÇILAN KAPANAN FİRMA İSTATİSTİKLERİ DÖNEM FİRMA TİPİ SAMSUN TÜRKİYE Samsun Pay(%) 2009 OCAK-ARALIK (ONİKİ AYLIK) 2008 OCAK-ARALIK (ONİKİ AYLIK) Kaynak: AÇILAN TASFİYE KAPANAN AÇILAN TASFİYE KAPANAN Yukarıdaki tablo incelendiğinde 2008 ve 2009 Yıllarında Samsun da; Samsun Değişim(%) Türkiye Değişim(%) ŞİRKET , % -7.80% -4.74% KOOPERATİF 10 1, % % -7.17% GERÇEK KİŞİ , % 0.29% -1.01% ŞİRKET , % 9.73% 29.98% KOOPERATİF 27 2, % % 0.78% ŞİRKET 88 10, % -8.33% 19.60% KOOPERATİF 21 1, % 23.53% 15.05% GERÇEK KİŞİ , % % % ŞİRKET , % KOOPERATİF 19 1, % GERÇEK KİŞİ , % ŞİRKET , % KOOPERATİF 34 2, % ŞİRKET 96 8, % KOOPERATİF 17 1, % GERÇEK KİŞİ , % Açılan şirket ve kooperatif sayısının azaldığı, gerçek kişi sayısının ar da olsa arttığı, Açılan kooperatif sayısındaki azalmanın Türkiye ortalamasının çok üzerinde olduğu (-%47.37) Kapanan şirket sayısının azaldığı ve Türkiye ortalamasından çok daha iyi olduğu Kapanan kooperatif sayısının çok arttığı, Türkiye ortalamasının çok üzerinde olduğu (%23.53) Kapanan gerçek kişi sayısının çok azaldığı ve Türkiye ortalamasının çok altında olduğu, görülmektedir. Samsun da Açılan Kapanan ve Tasfiyeye giren firma sıralaması değişimi aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi gerçekleşmiştir. Durum Firma Tipi 2008 Yılı 2009 Yılı Şirket Açılan Kooperatif Gerçek Kişi Tasfiye Şirket Kooperatif Şirket Kapanan Kooperatif Gerçek Kişi Grafik: Samsun TSO Açılan kooperatif sayısına göre büyük bir gerileme, kapanan kooperatif sayısına göre de üst sıralara tırmanma görülmektedir. Kapanan şirket ve gerçek kişi tacir sıralamasına göre iyileşme görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 96

103 2009 OCAK-ARALIK DÖNEMİ AÇILAN KAPANAN FİRMA İSTATİSTİKLERİ (TÜM İLLER) İL ADI 2009 OCAK-ARALIK (ONİKİ AYLIK) 2008 OCAK-ARALIK (ONİKİ AYLIK) AÇILAN TASFİYE KAPANAN AÇILAN TASFİYE KAPANAN Şirket Koop. Ger.Kişi Şirket Koop. Şirket Koop. Ger. Kişi Şirket Koop. Ger. Kişi Şirket Koop. Şirket Koop. Ger. Kişi İSTANBUL 15, ,364 6, , , , , ,393 ANKARA 4, ,086 1, , , , , ,550 İZMİR 2, , , ANTALYA 2, , , , ,039 BURSA 1, ADANA 1, , ,748 KOCAELİ KONYA ,205 MERSİN(İÇEL) GAZİANTEP DİYARBAKIR , MUĞLA KAYSERİ HATAY Ş.URFA ,162 AYDIN , , ,121 TEKİRDAĞ DENİZLİ MANİSA BALIKESİR , ,323 ESKİŞEHİR , ,491 SAMSUN SAKARYA TRABZON K.MARAŞ MALATYA MARDİN ,077 ELAZIĞ VAN AFYONKARAHİSAR ÇANAKKALE ORDU ERZURUM ADIYAMAN AKSARAY ZONGULDAK SİVAS KÜTAHYA ÇORUM BATMAN EDİRNE DÜZCE YALOVA BOLU ISPARTA OSMANİYE TOKAT YOZGAT NEVŞEHİR ŞIRNAK RİZE GİRESUN KIRKLARELİ KASTAMONU AMASYA UŞAK KARAMAN NİĞDE BURDUR AĞRI BİTLİS BİNGÖL KIRIKKALE MUŞ HAKKARİ KARABÜK BİLECİK SİNOP ARTVİN KIRŞEHİR SİİRT BARTIN IĞDIR ERZİNCAN ÇANKIRI KARS KİLİS BAYBURT GÜMÜŞHANE TUNCELİ ARDAHAN TOPLAM(TR) 43,250 1,153 44,387 13,459 2,444 10,429 1,842 32,289 48,003 1,309 47,583 11,658 2,561 9,925 1,815 38,340 Samsun Pay% 0.79% 0.87% 0.78% 0.92% 1.10% 0.84% 1.14% 1.00% 0.77% 1.45% 0.73% 0.97% 1.33% 0.97% 0.94% 2.38% Not: * tarihi itibarıyla kooperatif bilgileride duyurulmaya başlanmıştır. * tarihi itibarıyla gerçek kişi ticari işletmelerde resen terkin edilen ve liste halinde gönderilen kapanışlar da duyurulmaya başlanmıştır. Sıralama 2009 yılında 12 ayda Açılan şirket Sayısı toplamına göre yapılmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 97

104 SAMSUN ESNAF VE SANATKÂRLAR ODALARI BİRLİĞİ ODALARA GÖRE ÜYE DÖKÜMÜ ( ) S.N Odanın Adı Üye Sayısı Pay(%) 1 19 Mayıs Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 2 19 Mayıs Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası % 3 Alaçam Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 4 Alaçam Şoförler Esnaf Odası % 5 Asarcık Esnaf Ve Sanatkarlar Şoförler Odası % 6 Bafra Bakkallar Esnaf Odası % 7 Bafra Berberler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 8 Bafra Elektrikçiler Ve Elektronikçiler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 9 Bafra Fırıncılar Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 10 Bafra Kahveciler Esnaf Odası % 11 Bafra Kunduracılar Esnaf Odası % 12 Bafra Lokantacılar Esnaf Odası % 13 Bafra Madeni Sanatkarlar Esnaf Odası % 14 Bafra Marangoz Mobilya Ve Ağaç İşleri Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 15 Bafra Pazar Yerleri Esnaf Odası % 16 Bafra Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası 1, % 17 Bafra Terziler Tuhafiyeciler Ve Hazır Giyim Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 18 Çarşamba Bakkallar Esnaf Odası 1, % 19 Çarşamba Berberler Ve İşçileri Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 20 Çarşamba Demirciler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 21 Çarşamba Fırıncılar Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 22 Çarşamba Kahveciler Esnaf Odası % 23 Çarşamba Kalaycılar Bakırcılar Ve İşçileri Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 24 Çarşamba Kunduracılar Ve İşçileri Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 25 Çarşamba Lokantacılar Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 26 Çarşamba Madeni Sanatkarlar Esnaf Odası % 27 Çarşamba Marangozlar Ve İşçileri Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 28 Çarşamba Motorlu Kara Nakil Vasıtaları Sahipleri Sürücüleri Esnaf Odası 1, % 29 Çarşamba Terziler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 30 Evci Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 31 Havza Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası % 32 Havza Bakkallar, Bayiler Ve Manavlar Esnaf Odası % 33 Havza Kahveciler Esnaf Odası % 34 Havza Madeni İşler Kalaycılar Ve Marangozlar Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 35 Kavak Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 36 Kavak Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası % 37 Ladik Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 38 Ladik Şoför Ler Ve Otomobilciler Ve Nakliyeciler Esnaf Odası % 39 Salı Pazarı Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 40 Salı Pazarı Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası % 41 Samsun Berberler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 42 Samsun Emlak Komisyon. ve Muamele.Arz..Matbaa Tabela ve Rek.Çiçek.Hediye Eşya.Kağıt Ve Alçı Dek. Od % 43 Samsun Lokantacılar Tatlıcılar Ve Pastacılar Esnaf Ve Sanatkarlar Odası 1, % 44 Samsun Umum Kuaförler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 45 Samsun Anahtarcı Ve Hırdavatçılar Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 46 Samsun Ayakkabıcılar Esnaf Odası % 47 Samsun Bakkallar Ve Her Çeşit Bayiler Esnaf Odası 2, % 48 Samsun Elektrik Ve Elektronik Ve Benzerleri Teknisyenleri Esnaf Ve Sanatkarlar Odası 1, % 49 Samsun Fırıncılar Esnaf Ve Sanatkar Odası % 50 Samsun Hazır Elbiseciler Tuhafiyeciler Manifaturacılar Halıcılar Ve Trikocular Esnaf Odası % 51 Samsun Hurda Oto Lev Azı Matı Alıcı Va Satıcıları Esnaf Odası % 52 Samsun Kahveciler Gazinocular Büfeciler Ve Müzisyenler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası 2, % 53 Samsun Kasaplar Esnaf Odası % 54 Samsun Kuyumcular Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 55 Samsun Madeni Sanatkarlar Odası 1, % 56 Samsun Marangozlar Ve Döşemeciler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası 1, % 57 Samsun Motorlu Motorsuz Bisikletçiler Triportürcüler Ve Tamircileri Odası % 58 Samsun Sabit Seyyar Pazarcılar Ve Manavlar Esnaf Odası % 59 Samsun Sıhhi Tesisat Ve Kaloriferciler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 60 Samsun Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası 3, % 61 Samsun Terziler Konfeksiyoncular Ve Benzeri Giyim Sanatkarları Esnaf Odası % 62 Samsun Züccaciye Bujiteri Kırtasiye Ve Oyuncakçılar Esnaf Odası % 63 Tekkeköy Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 64 Tekkeköy Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası % 65 Terme Motorlu Kara Nakil Vasıtaları Sahipleri Ve Sürücüleri Ve İşçileri Esnaf Odası % 66 Terme Esnaf Ve Sanatkarlar Odası 1, % 67 Vezirköprü Manifaturacılar Esnaf Odası % 68 Vezirköprü Bakkallar Esnaf Odası % 69 Vezirköprü Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 70 Vezirköprü Madeni İşler Esnaf Ve Sanatkarlar Odası % 71 Vezirköprü Şoförler Ve Otomobilciler Esnaf Odası % 72 Yakakent Esnaf Ve Sanatkarlar Ve Şoförler Odası % Toplam 41,973 Kaynak: Samsun Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği, 31Mart 2010 tarihi itibariyle Samsun Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliğine bağlı odaların tarihi itibariyle faal üye sayısı toplam 41,973 tür itibariyle Samsun da esnaf odası başına üye sayısı 583 tür. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 98

105 İLLERDE ESNAF ODALARI VE ÜYE SAYILARI Aşağıdaki tabloda Esnaf sayısı bakımından en fazla üyeye sahip İller ve illerde bulunan oda sayıları görülmektedir. Samsun faal esnaf sayısı bakımından tarihi itibariyle 41,251 faal üye ile Türkiye de 11. Sırada bulunmaktadır. Esnaf Odası başına üye sayısı bakımından Samsun 573 üye ile Türkiye ortalaması olan 607 üyenin altında bulunmaktadır. Samsun toplam faal esnaf sayısı bakımından Türkiye de %2.18 lük bir paya sahiptir. Yine Oda sayısı bakımından da %2.30 luk bir paya sahiptir. İLLERDE ESNAF ODALARI VE FAAL ÜYE SAYILARI TABLOSU ( ) SN İl adı Aktif Oda Oda ve E. Sicili Olan Oda Pay Üye Pay Oda Başına Üye Sayısı Aktif Üye Sayısı 1 İSTANBUL , % 12.43% İZMİR , % 7.25% ANKARA , % 4.86% BURSA , % 3.87% ANTALYA 76 70, % 3.73% ADANA 87 55, % 2.94% MERSİN 73 53, % 2.82% KONYA 86 49, % 2.60% MANİSA 95 46, % 2.45% BALIKESİR 91 42, % 2.24% SAMSUN 72 41, % 2.18% MUĞLA 34 40, % 2.12% HATAY 70 40, % 2.11% GAZİANTEP 82 39, % 2.06% KOCAELİ 52 36, % 1.93% AYDIN 88 36, % 1.91% SAKARYA 73 32, % 1.72% DENİZLİ 73 32, % 1.72% ŞANLIURFA 58 29, % 1.57% KAHRAMANMARAŞ 41 24, % 1.30% TEKİRDAĞ 34 23, % 1.23% KAYSERİ 42 23, % 1.23% TRABZON 50 22, % 1.20% ORDU 44 22, % 1.20% ZONGULDAK 30 21, % 1.15% 728. Türkiye Toplamı 3,124 1,895, Kaynak: sıralama faal üye sayısına göre yapılmıştır., İlk 25 il İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 99

106 FİYAT ENDEKSLERİ 2009 YILI(Yıl sonu itibariyle bir önceki yılın aynı ayına göre tüketici fiyatları endeksi değişim oranı (%), 2003=100) Sn BÖLGE KODU BÖLGE ADI Genel Gıda ve alkolsüz içecekler Alkollü içecekler ve tütün Giyim ve ayakkabı Konut. su. elektrik. gaz ve diğer yakıtlar Mobilya. ev aletleri ve ev bakım hizmetleri Sağlık Ulaştırma Haberleşme Eğlence ve kültür Eğitim Lokanta ve oteller Çeşitli mal ve hizmetler 1 TR81 Zonguldak. Karabük. Bartın TRA1 Erzurum. Erzincan. Bayburt TR41 Bursa. Eskişehir. Bilecik TR42 Kocaeli. Sakarya. Düzce. Bolu. Yalova TR82 Kastamonu. Çankırı.Sinop TR10 İstanbul TRA2 Ağrı. Kars. Iğdır. Ardahan TR51 Ankara TR83 Samsun. Tokat. Çorum. Amasya TR21 Tekirdağ. Edirne. Kırklareli TR Türkiye TR52 Konya. Karaman TR72 Kayseri. Sivas. Yozgat TR90 Trabzon.Ordu.Giresun.Rize. Artvin Gümüşhane 14 TR63 Hatay. Kahramanmaraş. Osmaniye TR33 Manisa. Afyon. Kütahya. Uşak TR61 Antalya. Isparta. Burdur TR22 Balıkesir. Çanakkale TRB2 Van. Muş. Bitlis. Hakkari TR32 Aydın. Denizli. Muğla TR71 Kırıkkale. Aksaray. Niğde. Nevşehir Kırşehir 21 TRC3 Mardin. Batman. Şırnak. Siirt TRB1 Malatya. Elazığ. Bingöl. Tunceli TRC1 Gaziantep. Adıyaman. Kilis TR62 Adana. Mersin TR31 İzmir TRC2 Şanlıurfa. Diyarbakır Kaynak: Tüik 2008 YILI (Yıl sonu itibariyle bir önceki yılın aynı ayına göre tüketici fiyatları endeksi değişim oranı (%), 2003=100) YIL BÖLGE KODU BÖLGE ADI Genel Gıda ve alkolsüz içecekler Alkollü içecekler ve tütün Giyim ve ayakkabı Konut. su. Mobilya. elektrik. ev aletleri gaz ve ve ev diğer bakım yakıtlar hizmetleri Sağlık Ulaştırma Haberleşme Eğlence ve kültür Eğitim Lokanta ve oteller Çeşitli mal ve hizmetler 1 TR31 İzmir TR32 Aydın. Denizli. Muğla TR61 Antalya. Isparta. Burdur TR52 Konya. Karaman TR33 Manisa. Afyon. Kütahya. Uşak TR21 Tekirdağ. Edirne. Kırklareli TR22 Balıkesir. Çanakkale TR62 Adana. Mersin TR Türkiye TR83 Samsun. Tokat. Çorum. Amasya TR41 Bursa. Eskişehir. Bilecik TRC2 Şanlıurfa. Diyarbakır TR82 Kastamonu. Çankırı.Sinop TR42 Kocaeli. Sakarya. Düzce. Bolu. Yalova TR72 Kayseri. Sivas. Yozgat TR10 İstanbul TRC3 Mardin. Batman. Şırnak. Siirt TR71 Kırıkkale. Aksaray. Niğde. Nevşehir Kırşehir 18 TRC1 Gaziantep. Adıyaman. Kilis TR63 Hatay. Kahramanmaraş. Osmaniye TR90 Trabzon.Ordu.Giresun.Rize.Artvin Gümüşhane 21 TR81 Zonguldak. Karabük. Bartın TRB1 Malatya. Elazığ. Bingöl. Tunceli TR51 Ankara TRA1 Erzurum. Erzincan. Bayburt TRA2 Ağrı. Kars. Iğdır. Ardahan TRB2 Van. Muş. Bitlis. Hakkari Kaynak: Tüik Yukarıdaki Tablolar incelendiğinde; 2008 yılında %10.08 olan TR83 bölgesinin tüketici fiyat artışı 2009 yılında %6.23 e gerilediği, 2008 yılında %10.06 olan Türkiye tüketici fiyat artışının 2009 yılında %6.53 e gerilediği Görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 100

107 DIŞ TİCARET İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 101

108 DIŞ TİCARET 2009 yılında Samsun da yerleşik 210 firma, dünyanın 124 ülkesine ihracat gerçekleştirmiştir. İhracatta 26. Sıradadır. İhracatın büyük bir kısmı (~%80) Sanayici firmalar tarafından gerçekleştirilmektedir. Samsun un 2009 yılsonu itibariyle toplam ihracatı 304 Milyon$ olarak gerçekleşmiştir. İlimizin ihracat artış hızı Türkiye ortalamasına göre daha yüksek olmaktadır yılları arasında İhracat Türkiye de %225 artarken, Samsun da %694 artmıştır. Samsun da 2009 yılında bir önceki yıla göre ihracat %31.7 oranında azalırken aynı dönemde Türkiye de ihracat %22.6 oranında azalmıştır. YILLAR İTİBARİYLE İHRACAT TABLOSU (BİN $) YILLAR SAMSUN TÜRKİYE Samsun Pay (%) Firma Sayısı Tutar($) Değişim(%) Sıralama Firma Sayısı Tutar($) Değişim(%) Firma Sayısı İhracat Tutarı , ,909 31,334, % 0.12% , % ,719 36,059, % 0.38% 0.10% , % ,587 47,252, % 0.33% 0.12% , % ,432 63,167, % 0.34% 0.17% , % ,138 73,476, % 0.38% 0.16% , % ,159 85,534, % 0.34% 0.19% , % , ,271, % 0.36% 0.20% , % , ,027, % 0.44% 0.34% , % , ,138, % 0.43% 0.30% Kaynak: Grafik: Samsun TSO YILLAR İTİBARİYLE İTHALAT TABLOSU (BİN $) YILLAR SAMSUN TÜRKİYE Samsun Pay (%) Firma Sayısı Tutar($) Değişim(%) Sıralama Firma Sayısı Tutar($) Değişim(%) Firma Sayısı İthalat Tutarı , ,071 41,399, % 0.15% , % ,042 51,553, % 0.36% 0.17% , % ,330 69,339, % 0.35% 0.23% , % ,059 97,539, % 0.44% 0.27% , % , ,774, % 0.43% 0.23% , % , ,576, % 0.38% 0.25% , % , ,062, % 0.35% 0.31% , % , ,963, % 0.38% 0.39% , % , ,869, % 0.36% 0.34% Kaynak: TÜİK Samsun 2009 yılında 479 milyon dolar ithalat gerçekleştirerek %0.34 pay ile 17. Sırada yerini almıştır. Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 102

109 SAMSUN VE TÜRKİYE DIŞ TİCARET RAKAMLARI TABLOSU (BİN $) Yıllar İHRACAT İTHALAT İhracatın İhracatı Toplam Samsun SAMSUN TÜRKİYE SAMSUN TÜRKİYE Karşılama Oranı Dış Ticaret Dış Firma İhracat Firma İhracat Firma İthalat Firma İthalat (%) (Bin $) Ticaret (Adet) (Bin$) (Adet) (Bin$) (Adet) (Bin$) (Adet) (Bin$) Samsun Türkiye Payı(%) Samsun Türkiye ,273 28,909 31,334, ,260 37,071 41,399, % 75.7% 100,533 72,733, % ,715 31,719 36,059, ,440 39,042 51,553, % 69.9% 127,155 87,612, % ,696 35,587 47,252, ,388 43,330 69,339, % 68.1% 217, ,592, % ,817 39,432 63,167, ,569 48,059 97,539, % 64.8% 374, ,706, % ,872 42,138 73,476, ,925 51, ,774, % 62.9% 382, ,250, % ,329 44,159 85,534, ,857 53, ,576, % 61.3% 505, ,110, % ,150 48, ,271, ,670 58, ,062, % 63.1% 736, ,334, % ,646 48, ,027, ,272 57, ,963, % 65.4% 1,223, ,990, % ,190 48, ,138, ,431 54, ,869, % 72.5% 783, ,007, % Kaynak: Samsun un 2009 yılı toplam dış ticaret hacmi 2008 yılına göre %36 oranında azalarak 784 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Samsun un 2009 yılında dış ticaret payı da %0.37 den %0.32 ye gerilemiştir yılında Türkiye nin dış ticaret hacmi de %27 gerilemiştir. Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki grafik ve tablodan da görüldüğü gibi Samsun ihracatının ithalatı karşılama oranı Türkiye ortalamasının yaklaşık 10 puan altında kalmaktadır. Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki grafikten de görüldüğü gibi Samsun un yılları arasındaki toplam dış ticaret rakamlarındaki değişim dikkat çekmektedir da %36 lık bir düşüş gerçekleşmiştir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 103

110 FİRMA BAŞINA İHRACAT VE İTHALAT TABLOSU Yıllar İHRACAT İTHALAT SAMSUN TÜRKİYE SAMSUN TÜRKİYE Firma Miktar Firma Firma Firma Miktar Firma İthalat Firma Firma Firma İthalat (Adet) (Bin$) Başı($) (Adet) Başı($) (Bin$) (Adet) (Bin$) Başı($) (Adet) Başı ($) (Bin$) , ,596 28,909 1,083,891 31,334, , ,914 37,071 1,116,751 41,399, , ,932 31,719 1,136,829 36,059, , ,457 39,042 1,320,470 51,553, , ,034 35,587 1,327,812 47,252, ,388 1,075,917 43,330 1,600,270 69,339, , ,122 39,432 1,601,926 63,167, ,569 1,246,802 48,059 2,029,584 97,539, , ,333 42,138 1,743,709 73,476, ,925 1,205,137 51,287 2,276, ,774, ,329 1,055,528 44,159 1,936,970 85,534, ,857 1,717,115 53,765 2,596, ,576, ,150 1,242,240 48,265 2,222, ,271, ,670 2,515,314 58,902 2,887, ,062, ,646 2,122,125 48,143 2,742, ,027, ,272 3,570,054 57,785 3,495, ,963, ,190 1,448,522 48,550 2,103, ,138, ,431 2,458,620 54,916 2,565, ,869,013 Kaynak: Yukarıdaki tablo ve aşağıdaki grafikler incelendiğinde firma başına ortalama ihracatın Türkiye ye oranla daha az olduğu, firma başına ithalatın ise 2007 yılından itibaren Türkiye ortalamasına yaklaştığı görülmektedir. Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 104

111 2009 YILINDA İHRACAT YAPAN SAMSUN FİRMALARI Samsun da 2009 yılında İhracat gerçekleştiren firma iletişim bilgileri aşağıda tablo halinde verilmiştir. Sn Firma Ünvanı Adres Semt/İlçe Telefon Faks 1 Yeşilyurt Demir Çekme Sanayi Tic.Ltd.Şti. Cumhuriyet Mah. San.Böl.No:28 Tekkeköy Ulusoy Un Sanayı Ve Tıc.A.Ş. Kutlukent No: Yılmaz Tar.Ürün.Tic.Ve San.A.Ş Stadyum Cad. No: 29 Çarşamba Asçelik Döküm İşleme San. Ve Tic.Ltd.Şti. Organize San. Böl. Dumlupınar Cad. No:8 Kutlukent Samsun Makina Sanayi A.Ş. Org.San.Bölg.Yaşar Doğu Cd. No:33 Kutlukent Bafra Eriş Un Yem Gıda San.Ve Tic.A.Ş. Köprübaşı Mevkii Bafra Yılmaz Kardeşler Gıda San.Tic. A.Ş. Kirazbucağı Mevkii.Dsi Yanı No:108 Çarşamba Borsan Elekt.Malz.İml.San.Tic. Ltd.Şti. Organize San.Bölgesi Org.San. Bulv.No:34 Kutlukent Vezirköprü Orman Ürün. Ve Kağı T San. A.Ş Adliye Karşısı No.8 Vezirköprü Semolina Mısır İrmiği Gıda San Ve Tic.A.Ş. Organize Sanayi Böl.Sakarya Cd No:7 Kutlukent Dinçer Oto Gıda Sanayi Ve Tic. Anonim Şirketi Cumhuriyet Caddesi No: Etp Otomotiv Dış Tic.Ve Loj. Hizmetleri Tic.Ltd.Şti. Kılıçdede Mah.Yunusemre Sok. No:41 Merkez Tütüncüler Gıda Ve Tarım Ür. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Altınkaya Mah. Alaçam Cad. No:233 Bafra Doğuş Okul Yayınları Ticaret Ltd.Şti. Hürriyet Mah. Dr.Kamil Cad. No: Sultan's (Internatıonal) Gıda San.Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölgesi Cumhurıyet Cad.No: Bahadır Tıbbi Alet Cihaz Ve İnş.Makina San.Tic.A.Ş. Organize Sanayi Bölgesi Kutlu Kent Beldesi Tekkeköy Elektrosan Elektro Bakır San. A.Ş Org.San Bölgesi Vali Erdoğan Cebeci Blv. No:59 Kutlukent Unsan Un Sanayı Tıc.A.Ş. 19 Mayıs Mah. No:128 Kutlukent Şehiriçi Un Aş. Hançerli Mah. Atatürk Bul. No: 120 Merkez (482) Karter Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Çay Mah.Ünye Cad.No:43 Terme Pak Petrol Ürünleri Gıda Ve İnşaat San.Ve Tic.Ltd.Şti. Gazi Osman Paşa Mah. Stad Cad. No:27 Bafra Aygün Cerrrahi Aletler San.Ve Tic.A.Ş. Org.San.Bölg.Kutlukent Beldesi Po-El-San Plastik San.Tic.Ve Paz.Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölgesi Ulubat Lı Cad.No:5 Kutlukent Yaman Dış Tic.İnş.Tur.San.Tic. Ltd.Şti. Bahçelievler Mah.Ozden Gec.No: 1/A Hasanusta Gıda Sanayi Ve Tic. A.Ş. Gıda Borsası E Blok No: Amisos Müzik Aletleri San.Tic. Ltd.Şti. 19 Mayıs Sanayi Sitesi 81.Sok. No Kutlukent Sampa Otomotiv San.Ve Tic.Ltd. Şti. Örnek Sanayi Sit.Sahıl Cad. No:4 Kutlukent Beşgöz Araboğulları Unculuk San.Ve Tic.A.Ş. Hançerli Mah.Liman Reis Sok. No:7/ Şemsettin Yiğit Gülsan Sanayı Sit 42 Sok No 35 Samsun Özyılmaz Fın.Tic.Ve San.Ltd. Şti. Orta Mah.Körırmak Sk.No:40 (Hal Arkası) Çarşamba Tüzen Orman Mob.Tar.Teks. Gıda Ve İnş. Mlz.San.Tic.Şti Samsun Serbest Bölge Liman İçi Merkez Profal İç Ve Dış Tic.Ltd.Şti. Org.San.Bölg.Sakarya Cad.No:13 Merkez Cazgır İnş.Isı Sis.Tic.Ve San. A.Ş. Cumhuriyet Cd.No:45/A Kar-Dez Su Ürünleri Sanayi Ve Ticaret Ltd.Şti. Ayvacık Yolu 4.Km. Çarşamba Profal Alüminyum Metal San.İma İth.İhr.Tic.Ltd.Şti. Gülsan Sanayi Sitesi 60.Sk No: Burhan Ocak Çay Mah.Anafartalar Cad.No:8 Terme Oto Binbir Çeşit Koll.Şti. Organize San. Blv. No:36 Kutlukent Samsun Segman Ve Gomlek San. Tıc.Ltd.Stı. Organize Sanayi Bölgesi Kızılırmak Cad. No: Sevil Dekorasyon San.Tic.Ltd. Şti. Atatürk Bulvarı No:276 Kutlukent Elti Gıda İç Ve Dış Tic.Ltd. Şti. Pazar Cad.Çiftehamam Sok. No:39/1 İlkadım Özonat Taşımacılık Turizm Nak. İnş.San. Ve Tic.Ltd.Şti. Gazi Mah.Ali Rızabey Cad.No:10 Merez A Grup Trz.Ot.Kir.Sos.Hiz.Pet.Ur.Taş.Oto.G.İnş.S.T.Ltd Hacınabi Mah.Emir Efendi Sok. No:5 Bafra Kaleli Profil Ve Yapı Mal.San. Ve Tic.Ltd.Şti. Gülsan San.Sitesi 36 Sok.No:25 Merkez (258) Nail Kocaman Kavakpınar Mah.Veli Efendi Sok No:60 Bafra Söyleyen Yaş Sebze Meyve Paz.İth.İhr.San.Tic.Ltd.Şti Tabakhane Mah.Hacı Kabaş Sokak No:3/A Bafra Yaşar Akca - Hedef Mobilya İthalat İhracat Pazar Mah. Demirciler Cad. No:1/ Pelin Triko İth.İhr.Paz.San.Ve Tic.Ltd.Şti Yeni Mah.Emek Cad.Yahşihan Sk. No:3 Merkez Resman Cam Pvc Alü.San.Tic.A.Ş. Organize San.Blg. Kutlukent Engizli Oto Cam Pazarlama İnş. Turz.San.Ve Tic.Ltd.Şti Sanayi Sitesi Cami Karşısı No: Hazar Mobilya Ev Alet.Teks Paz.İhr.San.Tic.Ltd.Şti. Pazar Mah. Müftü Sok. Piyade İşhanı No:14/ Kmc İnşaat Dış Tic.Ltd.Şti. 19mayıs 1.Sk.Karaca Apt.No:1/1 Merkez Samsun Mutfak Soğutma Isıtma Hav. San.Ve Tic.Ltd.Ş Samsun-Ordu Karayolu 2.Km Yılro İnternational Giyim San. Ve Tic.Ltd.Şti Org.San.Bölg. Kutlukent Kurplas Pvc Pencere Kapı Sist.San Ve.Tic.Ltd.Şti. Erdoğan Cebeci Bulvarı N:24 Kutlukent Tüterler Konfeksiyon Sanayi Ve Ticaret Ltd.Şti. Kale Mah.Namık Kemal Cad.No: Elaskom Kauçuk Metal San.Tic.L Td.Şti. Org.San.Sitesi Yaşar Doğu Bulvarı No:27 Tekkeköy Fa-Min Madencilik Metal San. Ve Tic.Ltd.Şti. Cumhuriyet Mah.Atatürk Bulvarı No:320/ İmaretçioğlu Tıbbi Aletler San Ve Tic. Ltd.Şti. Cuhuriyet Cad.No:108/ Oskar Uluslararası Nak.Ve Tic. Ltd.Şti. Bahşi Mah.H.Özdamar Sok.No:5 Ladik (216) Yılmaz Kara - Kara Tic. Ulugazi Mh.100.Yıl Bulv. No:133 Gaziler 61 Fkk Güney Oto Lastik Takoz San Ve Tic.A.Ş. Kerimbey Mevkii 12.Km Ali Muzaffer Küçükibrahimoğlu Profal Mak.Güneş Es 19 Mayıs Sanayı Sıtesı 72 Sok. No:44 Kutlukent Trikopark Teks.İth.İhr.Paz.San Ve Tic.Ltd.Şti. Yeni Mh.7.Sk.No:4 Canik Samsun Yurt Savunma San.Ve Tic.A.Ş. Org.San.Sitesi Erdoğan Cebeci Bulv. No.28 Kutlukent Aytemur Orman Ürn.İth.İhr.Kapı İml.Ve İnş.Tic.Ltd.Şti. Gülsan San.Sitesi 66.Sok.No: Elaskom Elastomer Komp.Tek.San Tic.Ltd.Şti. Organize San. Bölgesi Org. San Bulvarı No:31 Kutlukent Çiçek Su Ve Tar.Ür.Tic.Al.Sat. Komis.-Abdullah Çiçek Yeni Samsun Yolu No:22 Çarşamba Sakır Pamuk Sanayi Sitesi 32.Blok No:6/7 Çarşamba Apaydın Metal Ürünleri Sanayi Ticaret A.Ş. Organize Sanayi Böl. Yaşardoğu Cad. No:28 Tekkeköy Kaper Banyo Ürün.İnş.Taah.San. Ve Tic.Ltd.Şti. 19 Mayıs Sanayi Sitesi 81.Sok. No:10 Kutlukent Yiğit Profil Sac Demir Boru San.Tic.Ltd.Şti Gülsan Sanayi Sitesi 40.Sok. No:35 Samsun Samsun Cerrahi Aletler San.Ve Tic.Ltd.Şti. Yeni Mh.Altuntaş Sk.No.5 Merkez Solaren Isıtma Sısteml.San.Ve Tıc.Ltd.Stı. 19 Mayıs San.Sit.72 Sk.No.44 Kutlukent Arabacılar Mobilya Mefruşat Tic.A.Ş. Atatürk Bulvarı Kirazlık Mah. No:13 Kutlukent Okutgen Motorlu Araçl. San.Ve Tic.Ltd.Şti. Atatürk Bulvarı Kirazlık Mah. No:215 Kutlukent Ünal Kumaş Konfeksiyon Ve Teks Sanayi Tic.Ltd.Şti. Kale Mah.Namık Kemal Cad.No:43 Merkez Baf-Yat Bafra Yat.Gıda.Tar.Hay Sos.Hiz.İnş.İhr.Paz.Ltd Hacı Nabi Mah.Tekel Sok. No:58 Bafra Nazım Alper Küpçü - Küpçü Tekstil Eski San.Sit.7.Sk.No: Oto Binbirçeşit Döküm San Ve T İc Ltd Şti Organize San.Bölgesi No 36 Kutlukent Sürsan Su Ürünleri San.Ve Tic. A.Ş. Bankalar Cad.Kurdoğlu İşhanı Kat: Karakoç Gıda San. Tic.Ltd.Şti Pazar Mh.Çifte Hamam Sok.Saray İş Merk N:1/ Kökboy Boya Ve Sıva San.Tic.A. Ş. Petrol Ofisi Bakım Tesisleri Böl.Müd.Yanı Kutlukent Ferah Akça - Akça İth.İhr. 19 Mayıs Mah. Gazi Cad.No:88/ Sıhhat Tekstil Ltd. Şti 100.Yıl Bulvarı No:42 Bafra Bafra Emek Last.Ve Plas.Ayakkabı San Ve Tic.A.Ş Org.San.Böl.Vali M.Erdoğan Cebeci Bulv.No:34 Kutlukent Samkar Deko. Yapı Malz. Gıda Mad.San.Ve Tic.Ltd.Şti Gazi.Mah.Alirızabey Cad.No:56 Merkez Erol Ofset Matbaacılık Yay.Amb.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Pazar Mh.Necati Efendi Sk.N:43 -A Merkez Üstün Avize San.Ve Tic.Ltd.Şti. Ankara Yolu 12.Km Anadolu Isı İnşaat San.Ve Tic. Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölgesi Cumhuriyet Cad. No:8 Kutlukent Ceylan Tıbbı Konteynır Mak.Ic Ve Dıs Tıc.San.Ltd.Stı. 19.Mayıs Sanayi Sitesi 71.Sok. No:32 Kutlukent Aysam Orto.Ve Tıbbi Alet.San. Tic.Ltd.Şti. Ulugazi Mh.İstiklal Cd.M. Kefeli Apt. B/Bl N:28/ Öz-Aksa Organik Fındık Tarım Ür.İth.İhr.San.Tic.Ltd.Şt Evci Beldesi Milic Mh.Samsun Ordu-Karayolu Terme Filiz Şekerleme Gıda Sanayi Ve Ticaret A.Ş. Organize Sanayi Bölgesi Yaşar Doğu Cd.N:32-34 Kutlukent Osman Sonses - Tasarım End. Mutf.Ve Soğ.Sist. Yenimahalle Eski San.Sitesi Altıntaş Çıkmazı N: Panel Yonga Levha İnş.Gıda Tur Pet.San.Ve Tic.A.Ş. Akçay Köyü Terme Lara Koltuk Oturma Grupları Ve İnş.San.Tic.Ltd.Şti. Örnek Sanayi Sitesi 33sk.No:5 Kutlukent Alemdar Soğutma Ve Mutfak Malz.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Gülsan San.Sitesi 54.Sok.No: Çebiler Aluminyum Pvc Cephe Sist.San.Tic.Ltd.Şti. İstasyon Mah.Cumhuriyet Cad. Çelik Apt.No: Coş-Kar Zirai Alet.Ve Mak.San.İhr.İth.Paz.Ve Tic.Ltd.Şt Feyziçakmak Mah.Sanayi Sitesi 3.Sok.A8-No:28 Bafra Gostar İnşaat Yapı Malzemeller İ San.Ve Tic.Ltd.Şti. 19.Mayıs Sanayi Sitesi 60.Sok. No:19 Tekkeköy İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 105

112 Sn Firma Ünvanı Adres Semt/İlçe Telefon Faks 101 Uçar Metal San.Ve Tic.Ltd.Şti. 19 Mayıs Sanayi Sitesi 24.Sk. No:44 Kutlukent Ey Endüstriyel Yapı Taah.Tic. Ve San.Ltd.Şti. Kale Mh.Bankalar Cd.Kuzey İşhanı No:39/25 K: Cansultan Pvc Cam Alüminyum Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. 19 Mayıs Sanayi Sitesi 62.Sok No:26 Kutlukent Kurumahmutoğlu Giyim Trikotaj Ve Teks.San.Tic.A.Ş Pazar Mah.Müftü Sk.No: Enkay Alumınyum Mutfak Esy.Tıc.Ltd.Stı. Org.San.Bolg. Valı M.Erdogan Cebecı Bulv.No:10 Kutlukent Atılım Yağlama Ür.Madeni Yağ Oto.İnş.San.Tic.Ltd.Şti. Gülsan San.Sitesi 40.Cad.No: İbrahim Ethem Sevinç-Sevinç Manifatura Pazar Mah.Şeyh Hamza Sok.No: Orsamtıp Ortopedi Ve Tıb.Al.Oto.Tur.İnş.San.Tic.Ltd.Ş Merkez Dereler Köyü Mevki A Blok No:11 İşgem Yaşar Dinçer - Dinçer Kalıp İlkadım Sanayi Sitesi 53.Sk. No:71 Kutlukent Sds Samsun Genç Otomotiv Modifiye San.Tic.Ltd.Şti Gülsan Sanayi Sitesi 50.Cad.No 51 Kutlukent Saraçoğlu Kuruyemiş Ve Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölgesi Yaşar Doğu Cad.No:23 Kutlukent Diril Müzik Aletleri İth.İhr. Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Örnek Sanayi Sitesi 33.Sokak No:14 Kutlukent Genç-Ay İnşaat Turizm Sanayi Ve Ticaret Ltd.Şti. Hançerli Mah. 100 Yıl Bulvarı No: Bafram Seb.Mey.Org.Tar.Hay.Ür İml.Soğ.Hv.Dp.İş.Ltd Organize Sanayi Bölgesi 1.Cadde Bafra Ahmet Şentürk Ve Oğul.Isı Cıh. San.Ve Tic.Ltd.Şti. Gülsan Sanayi Sitesi 49 Sok. No:9 Merkez Seman Teks.Turz.Tem.Güv.Pet.Gıda San.Tic.Ltd. Kale Mah.Namık Kemal Cad.No: Alfa Teknik Makina San.Tic.Ltd Şti. Organize Sanayi Sitesi Vali E. Cebeci Bulv. N:14 Kutlukent Kromeks End.Mutfak Soğ Çam.Hav.Kl.Tic.Ltd.Şt Organize San.Sitesi Nene Hatun Cad.No:10 Kutlukent Polfisan Fiberglas İnş.San.Ve Tic.Ltd.Şti. 19 Mayıs San.Sitesi Çıraklık Eğit.Mrk.52/916 Kutlukent Sebah Akşanlı İlkadım San.Sitesi 58.Sk.No:48 Merkez Ekinpen Pvc Pencere Aksesuar. İml.Paz.Ltd.Şti. 19 Mayıs Sanayi Sitesi 13.Blok No:595 Kutlukent Caner Döküm San.Ve Tic.Ltd.Şti 19 Mayıs San.Sit.69 Sok.No.6 Kutlukent Muhammet Şen Cumhuriyet Cd.N:126/1 Süleymanşah M.Yörükler Ondokuzmayıs Ceylan Tıbbı Cerahı Al.Mak.Ins.Oto.Ith.Ihr.Ltd.Stı 19.Mayıs Sanyi Sitesi 71.Sok. No:30 Kutlukent Samet Gebeşoğlu - Perde Home Mekanik Perde Sist. Sungurlu Mah.Kirazbucağı Sk. No:52/C Çarşamba Zafer Öztürk Kirazlık Mah.Gül Sok.No:17 Kutlukent Bafra Eriş Tarım Hay.Ür.Gıda Turizm San.Tic.Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölgesi Doğankaya Köyü Mevk Bafra Msy Su Filtreleri San. Ve San. Ve Ti.C. Ltd. Şti. Vali M. Erdoğan Cebeci Bulvarı No:23 Kutlukent Süleymanoğlu İnş.Hay.Nak.Ambl. San.Ve Tic.Ltd.Şti. İsmetpaşa Mh.İshaklı Cad.No:20 Bafra Özen İş Elbise Tk.Ay.İnt.Ve Bil.Hz.Rek.San Ve Tic.Ltd.Şti Namık Kemal Cad.No:47 Merkez Uzman Cerrahi Alet.İhr.İth.San.Ve Tic.Ltd.Şti. 19 Mayıs Sanayi Sitesi 62.Sk. Mo:13 Kutlukent Samsun Boru San.Ve Tic.Ltd.Şti. Gülsan San.Sitesi 36.Sk.No: Uzunlar Prinç Gıda San.Ve Tic. Ltd.Şti. Yeni Borsa Sitesi F Blok No:12 Yeşilkent Adeka İlaç Ve Kimyasal Ürünler San.Ve Tic.A.Ş. Necipbey Cad. No:88 Hançerli Euro-Seat Samsun Sür.Koltukl. San.Ve Tic.Ltd.Şti. Örnek San.Sit.16 Blk.No:1 Kutlukent Seral Pamuk Elyaf San.Ve Tic. Ltd.Şti. Kale Mah. Ziya Gökalp Cad. No:3-E Keprosan Plastık Profıl San.Ve Tıc.Ltd.Stı. Cumhurıyet Mah.Hasankılıc Sk. No:20 Tekkekoy Ataka Dış Tic.Ltd.Şti. 19 Mayıs Mah. 1. Karaca Apt Ka T. 1 Daire Durapay Mobilya Teks.Ürn.San. Tic.A.Ş. Organize Sanayi Bölg.Adnan Kahveci Bulv.N:37 Kutlukent Uzunlar Cam Elyaf Tk.Pol.Ve Plas.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölg.Adnan Kahveci Bulvarı Kutlukent Melikoğulları Yapı Malz. İnş.Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. 19.Mayıs Sanayi Sitesi 73.Sok No:31 Kutlukent Kav-Sa Büro Mobilyaları San.Ve Tic.Ltd.Şti. Pazar Mah.Tataroğlu Sok.Kat.2 No:2 Merkez Günsan Madeni Eşya San.Ve Tic. Ltd.Şti. Gülsan Sanayi Sitesi 52.Cad. No: Camadan Endüstriyel Tic.Ve San.A.Ş. Hançerli Mah.Buğday Pazarı Sk. No:30 Merkez Hanedan Mobilya İhr.İth.San. Tic.Ltd.Şti. Kale Mah.Baha Geçidi No: İpek Jüt Çuval San.Ve Tic.A.Ş. Atatürk Bul.İpek Sk.No.1 Tekkeköy Ahis Tekstil Konf.İnş.Turz.San Ve Tic.Ltd.Şti. Kale Mah.Namık Kemal Cad.No:45 İlkadım Pınar-Al Kimya Otomotiv Ve İnşaat San.Tic.Ltd.Şti. Organize San.Böl.Yaşar Doğu Blv. Sakarya Cd. Kutlukent Lütfü Baş Kirazlık Çay Mah Değirmen Başı Cad No 125 Çarşamba 150 Dörtkol Dayanıklı Tük.Mal.Oto.İnş.Malz.Tic Ve San.A.Ş. Samsun Ordu Karayolu 12.Km Shell Benz.Arkası Kutlukent Samsun Murat Müzik Aletleri San.Ve Tic.Ltd.Şti. 19 Mayıs Sanayi Sitesi 59.Sok No.42 Kutlukent Moderni Mobilya San.Ve Tic.Ltd.Şti. Atatürk Bulvarı No:79 Kutlukent Maksimum Grup Banyo Dek. Mob.İnş.Teks.Gd.Ltd.Şt 19 Mayıs Sanayi Sitesi 68.Sok. No:40 Kutlukent Namlı Motorlu Araç.Tar.Mak. Tar.Ürn.San.Tic.Ltd.Şti. Çilhane Mah.Alaçam Cad.No:156/ 2 Bafra Sınerjı Ortepedı Ve Tıbbı Alle Ihr.Ith.San.Ve Tıc.Ltd.Stı. İlk Adım Sanayi Sitesi 56.Sok. No:22 Kutlukent Parkpol Parke İnş.Tic.Ve San. Ltd.Şti. 19 Mayıs San.Sitesi 65.Sok. No:17 Kutlukent Aes Mobilya Mef.Teks.Gıda İnş. Paz.San.Ve Tic.Ltd.Şti. İlkadım Sanayi Sitesi 58.Sok. No:75 Kutlukent Görgeç Gıda San.Ve Tic.Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölgesi Yaşar Doğu Cad.No:7 Kutlukent Mai Dünya Islak Havlu Plas.Kağ. İnş.San.Ve Tic.Ltd.Şti. 19.Mayıs Sanayi Sitesi 512.Sok No:9 Kutlukent Ünal Soğancı-Soğ.Ot.Mf.E Tek.Ür.Kn.Gı.Md.Dy.Ltd Samsun-Ordu Karayolu 2.Km Özfen Mak. Yanı Kutlukent Tadal Unlu Mam.Tekstil Oto.Tar.Ür.San.Tic.Paz.Ltd.Şti Örnek Sanayi Site 44.Blok No: 25 Kutluken Muhammet Şahiner Pazar Mah.Atatürk Bulvarı No: May Itıbar Kaucuk Insaat Turz.Ith. Ihr.San.Tıc.Ltd.Stı. Örnek Sanayi Sitesi 27.Sok. No:2/A Kutlukent Berk Yem Sanayi Ve Ticaret Ltd Şti. Yerli Köyü Terme Saadet Yaylı Yatak İnş.Harfi. Ve Maden.San.Tic.Ltd.Şti. Örnek Sanayii Sitesi 3.Blok No :1 Kutlukent Orfe İnşaat Taahhüt Dek.San.Ve Tic.Ltd.Şti. İlkadım San.Sit.53.Sok.No:32 Kutlukent Yaman Petrol Ticaret Ve Paz. Ltd.Şti. Kale Mah.Meserret Sok.No: Er-Ay Ayd.Sist.Elek.Gd.Tar.Ve Hay.Tur.İnş.İhr.S.T.Ltd Pazar Mah.Necip Bey Cad.No: Değerliler Mobilya San.Ve Tic. A.Ş. Kale Mh.Merkez İçi Baha Geçidi No:6 Merkez Bekar Orman Ür.Hırd.Mob.İnş.Gıd.Hay.Tar.Ür.İhr.Ltd Fevzi Çakmak Mah.Sanayi Sitesi 8.Sok.No:27 Bafra Savaş Oral-Microsharp Elek. Muh.Ev Al.Çelik Mak.San 19 Mayıs San.Sit.69 Sk.No.5 Tekkeköy Aydın Şekerleme Gıda İmalat Pazl.San.Tic.Ltd.Ş. Tepecik Köyü Özfen Makina San.Ve Dış Tic.A. Ş. Kirazlık Mh.No:43 Atatürk Blv. Kutlukent Samsun Akın Rejenere Kauçuk Ve Lastik Ayak.Ltd.Şti Organize San.Bölgesi Sakarya Cad. No:102 Tekkeköy Samsun Kazan San.Ve Tic.Ltd. Şti. Zafer Mah.Divitçioğlu Cad.No: 20.C Merkez İsmet Alışır Sanayi Sitesi Sultan Tuğrulbey Cad.No:33 Merkez Güvenler Möble San Tic Ltd Şti Ulugazi Mah. 19 Mayıs Bulvarı No:18/C Özdemir Kardeş.Din.Damp.İnş.Taah.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölgesi Yaşar Doğu Cad.No:11 Kutlukent Yiğitoğlu Nakliyat İth.İhr. Pazarlama Ltd.Şti Nakliyeciler Sitesi C/Blok No: 1 İlkadım Campor Yap.Mal.San.Ve Tic.A.Ş. Yüzüncü Yıl Bulvarı No: Sincap Doğal Yakıt Ürünleri Paz.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Bahçelievler Mah.Güler Sok.No: 1/A Terme İnter-Sam Dış Tic.Paz.Ve San. Ltd.Şti. Hacı Nabi Mah.Atatürk Bulvarı No.30 Bafra Camvit Seramik San.Ve Tic.A.Ş. Gülsan San.Sit.Vatan Cad.No:4 Merkez Tamiş Otogaz San.Tic.Ve Müh. Hizm.İth.İhr.Ltd.Şti. Sanayi Sitesi Kılıçarslan Cad. No:44 Merkez Dema Eğitim Araçları Mob.Dek. Met.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Organize San.Sit. Kızılırmak Cad.No:13/2 Kutlukent Gökay İnş.Ker.Nak.Taah.Teks Pet.Ür.Mob.Tur.S.D.T.Ltd Eski Sanayi Sitesi Ahi Evran Cad.No: Elif Ev Tekstil Ürünleri San. Ve Tic.Ltd.Şti. Org.Sanayi Bulvarı No:38 Kutlukent Bircanlar Cam Moz.Yapı El.Taş.İnş.Tu.Tic.Ltd.Ş Feyziçakmak Mh.Küçük San.Sit. A.Blok.No:121 Bafra Yaşar Makina San.Ve Tic.Ltd. Şti. San.Sitesi F Blok No:13 Terme Sözm Madencilik Enerji İnş.Tur Nak.San.Tic.Ltd.Şti. Tabakhane Mh.Kaptan Geçidi 1/D Bafra Harun Reşit Özer-Özer Teknik Hançerli Mah.100.Yıl Blv No:37 A Al-Pa Gıda.Tr.Rk.İn.Oto.Pet.Tk. Tic. San. Ltd. Şti Örnek Sanayi Sitesi 25.Sk.No:1 Kutlukent Bereket İnş.Tur.Gıd.Hay.Oto.Mob.D.Tük.Mal.S.T.Ltd.Şti Örnek Sanayi Sitesi Sahil.Cad. No:21 Kutlukent Mustafa Nadir Sayar Hacınabi Mah.Emirefendi Geçidi No:83 Bafra Elvan Baharat Gıda İnş.Paz. San.Ve Tic.Ltd.Şti. Pazar Mah.Çarıkçılar Sok.No: Doğuş Motor Yenileme San.Tic. Ltd.Şti. K.Sanayi Sitesi 2.Blok No:114 Havza Bellapharma İlaç Ve Kim.Ür.Öz.Sağ.San.Tic.Ltd.Şti. Kale Mah.Gazi Cad.Güvhan İşh. No.51/ Kaynak: TİM,Türkiye İhracatçılar Meclisi İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 106

113 2009 YILI EN YÜKSEK İHRACAT YAPAN FİRMALAR LİSTESİ (1 MİLYON $ VE ÜSTÜ) SAMSUN Sn Firma Ünvanı Kayıt Değeri (Usd) 1. YEŞİLYURT DEMİR ÇELİK ENDÜSTRİSİ VE LİMAN İŞLETMELERİ LİMİTED ŞİRKETİ 74,191, ULUSOY UN SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ 39,812, YILMAZ TAR.ÜRÜN.TİC.VE SAN.A.Ş (Çarşamba) 19,450, AS ÇELİK DÖKÜM İŞLEME SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 18,874, SAMSUN MAKİNA SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ 15,154, SAMPA DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 11,065, BAFRA ERİŞ UN YEM GIDA SAN.VE TİC.A.Ş. (Bafra) 11,125, YILMAZ KARDEŞLER GIDA SAN.TİC. A.Ş. (Çarşamba) 9,553, BORSAN ELEKTRİK MALZEMELERİ İMALAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 8,331, VEZİRKÖPRÜ ORMAN ÜRÜN. VE KAĞIT SAN. A.Ş (Vezirköprü) 8,043, SEMOLİNA MISIR İRMİĞİ GIDA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ 7,184, DİNÇER OTO GIDA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ 6,754, ETP OTOMOTİV DIŞ TİCARET VE LOJİSTİK HİZMETLERİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 4,491, TÜTÜNCÜLER GIDA VE TARIM ÜRÜN. PAZ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. (Bafra) 4,347, DOĞUŞ OKUL YAYINLARI TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 3,489, SULTAN`S (İNTERNATIONAL) GIDA SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ 3,185, BAHADIR TIBBİ ALET CİHAZ VE İNŞAAT MAKİNA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ 3,136, ELEKTROSAN ELEKTRO BAKIR SANAYİİ ANONİM ŞİRKETİ 3,047, UNSAN-UN SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ 2,985, ŞEHİR İÇİ UN SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ 2,942, KARTER GIDA SAN.TİC.LTD.ŞTİ. (Terme) 2,408, PAK PETROL ÜRÜNLERİ GIDA VE İNŞAAT SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. (Bafra) 2,344, AYGÜN CERRAHİ ALETLER SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ 2,208, POELSAN PLASTİK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 2,164, YAMAN DIŞ TİCARET İNŞAAT TURİZM SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ 2,109, HASANUSTA GIDA SANAYİ VE TİC. A.Ş. (Amasya) 1,937, AMİSOS MÜZİK ALETLERİ SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 1,588, SAMPA OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 1,575, BEŞGÖZ ARABOĞULLARI UNCULUK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ SAMSUN ŞUBESİ 1,407, ŞEMSETTİN YİĞİT 1,308, ÖZYILMAZ FINDIK TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ SAMSUN ŞUBESİ 1,268, PANELPAN ORMAN ÜRÜNLERİ, MOBİLYA, TARIM ÜRÜNLERİ, TEKSTİL, GIDA VE İNŞAAT MALZEMELERİ TURİZM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ (Tüzen Orman Ür.Ltd.Şti.) 1,258, PROFAL İÇ VE DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 1,138, CAZGIR İNŞAAT ISI SİSTEMLERİ TİCARET VE SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ 1,029, KAR-DEZ SU ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET LTD.ŞTİ. (Çarşamba) 1,028, PROFAL ALİMİNYUM METAL SANAYİ İMALAT İTHALAT İHRACAT TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 1,011, T O P L A M (36 FİRMA TOPLAMI) (SAMSUN TOPLAMI 304 MİLYON $) 282,957,112 Kaynak: TİM Yukarıdaki tabloda 2009 yılında Samsun un toplam 304 milyon dolarlık ihracatının %93 ünü gerçekleştiren 1 Milyon doların ($) üzerinde ihracat yapan 36 firma yer almaktadır. SAMSUN İLİNİN 2009 YILI İHRACATININ ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI ($) SN ÜLKE TOPLAM SN ÜLKE TOPLAM SN ÜLKE TOPLAM SN ÜLKE TOPLAM 1 ENDONEZYA 80,261, SAMSUN S. BÖLG. 1,796, BOSNA-HERSEK 246, ESTONYA 39,932 2 MISIR 61,682, KAZAKİSTAN 1,721, CAD 230, KANADA 34,970 3 ALMANYA 36,353, AVUSTURYA 1,661, YEMEN 230, ÖZBEKİSTAN 33,934 4 IRAK 29,387, YUNANİSTAN 1,658, İSVEÇ 223, GINE 33,552 5 SUDAN 14,976, GAMBIYA 1,634, SRI LANKA 219, SINGAPUR 31,549 6 İTALYA 14,838, SURIYE 1,444, AHL SERBEST BÖLGE 213, KOLOMBIYA 31,173 7 FILIPINLER 10,556, MALEZYA 1,378, UGANDA 206, HINDISTAN 30,099 8 AZERBAYCAN-NAHCIVAN 9,706, CIBUTI 1,260, NIJERYA 195, ŞİLİ 29,061 9 TAYLAND 9,308, AFGANİSTAN 1,014, BREZILYA 193, AVUSTRALYA 28, İRAN 7,919, TÜRKMENİSTAN 909, HAITI 149, SLOVENYA 27, GÜRCİSTAN 7,279, KENYA 896, NORVEÇ 144, PERU 27, VIETNAM 6,462, SLOVAKYA 884, FİNLANDİYA 137, MORITANYA 24, FRANSA 6,336, BULGARİSTAN 834, KUVEYT 124, KOSTARIKA 21, İSVİÇRE 5,691, SIRBİSTAN 786, JAPONYA 122, SEYŞEL ADALARI BA 18, RUSYA FEDERASYONU 5,600, UKRAYNA 703, BURKİNA FASO 121, KIRGIZİSTAN 17, ROMANYA 5,208, İSPANYA 630, KAMERUN 109, DOMINIK CUM. 17, BELÇİKA 4,953, SUUDI ARABISTAN 608, BENIN 88, DOMINIKA 17, GUNEY KORE 4,473, FAS 581, ÇİN 88, MENEMEN DERİ S.B. 15, ETİYOPYA 4,360, TUNUS 545, MOZAMBİK 87, KOMOR ADALARI 14, HOLLANDA 4,354, BİR.DEVLETLER(ABD) 424, TRINIDAD VE TOBAGO 82, HIRVATİSTAN 13, BIRLESIK ARAP EMIRLI 4,218, KOSOVA 400, KATAR 81, EKVATOR 11, MADAGASKAR 3,604, İŞGAL ALT.FİLİSTİN 358, GUNEY AFRIKA 79, DANİMARKA 11, POLONYA 3,582, K.KIBRIS TÜRK CUM. 357, MOLDAVYA 78, GUYANA 10, BR.KRALLIK(İNGİLTERE) 3,277, MACARİSTAN 356, TOGO 74, URUGUAY 9, ANGOLA 3,227, PAKISTAN 350, SURINAM 73, HONG KONG 8, LÜBNAN 2,869, URDUN 331, KONGO 73, MAURİTİUS 7, TANZANYA 2,811, KAMBOÇYA 328, ARNAVUTLUK 71, EL SALVADOR 6, LİBYA 2,387, CEZAYİR 316, ÇEK CUMHURİYETİ 68, MALTA 4, PORTEKİZ 2,334, GANA 304, PANAMA 48, KUZEY KORE 3, UMMAN 2,092, MAKEDONYA 304, TRAKYA S. BÖLGE 42, MEKSİKA 2, ISRAIL 1,881, İRLANDA 293, KARADAĞ 41, BANGLADEŞ 1,676 Kaynak: Samsun 2009 yılında 124 ülkeye ihracat gerçekleştirmiştir. İhracatın %70 i ilk 10 ülkeye yapılmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 107

114 SAMSUN İHRACATININ SEKTÖREL DAĞILIMI SAMSUN İLİNİN 2009 YILI İHRACATI (SEKTÖREL)($) Sn Sektor Toplam Sektör Payı(%) 1 I.TARIM 230,696, % 2 A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 209,731, % 3 Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 171,979, % 4 Yaş Meyve ve Sebze 51, % 5 Meyve Sebze Mamulleri 3,878, % 6 Kuru Meyve ve Mamulleri 102, % 7 Fındık ve Mamulleri 33,630, % 8 Zeytin ve Zeytinyağı 87, % 9 Tütün % 10 Kesme Çiçek % 11 B.HAYVANSAL ÜRÜNLER 1,427, % 12 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 1,427, % 13 C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 19,537, % 14 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 19,537, % 15 II.SANAYİ 160,146, % 16 A.TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 1,172, % 17 Tekstil ve Hammaddeleri 612, % 18 Deri ve Deri Mamulleri 421, % 19 Halı 137, % 20 B.KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 8,120, % 21 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 8,120, % 22 C.SANAYİ MAMULLERİ 150,854, % 23 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 7,470, % 24 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 10,251, % 25 Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 8,466, % 26 Makine ve Aksamları 26,138, % 27 Demir ve Demir Dışı Metaller 10,634, % 28 Demir Çelik Ürünleri 86,041, % 29 Çimento ve Toprak Ürünleri 1,662, % 30 Değerli Maden ve Mücevherat 17, % 31 Diğer Sanayi Ürünleri 171, % 32 III.MADENCİLİK 774, % 33 Madencilik Ürünleri 774, % Toplam 391,617,975 Kaynak: SAMSUN İLİNİN 2009 YILI İHRACATININ SEKRÖREL DAĞILIMI (TOPLAM) Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki grafikler incelendiğinde Samsun firmalarının maden ihracatının hemen hemen hiç olmadığı (%0.2) tarım ürünleri ihracatının sanayi ürünleri ihracatının biraz üzerinde olduğu görülmektedir yılı toplamlarına baktığımızda ihraç edilen ürünlerin Binde 2 si maden, %40.89 u sanayi, %58.91 i de tarım ürünleri ihracatı şeklinde gerçekleşmiştir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 108

115 SAMSUN GÜMRÜK MÜDÜRLÜĞÜ DIŞ TİCARET VERİLERİ Samsun Gümrüklerinden; İhracatı Yapılan Başlıca Ürünler: Narenciye, Domates, Buğday Unu, Toz Şeker, Hamur Mayası, Mobilya, Değirmen Aksam ve Parçaları, Vana, Tütün, Blister Bakır, Lokum, Muh. İnşaat Malzemeleri Vb. İthalatı Yapılan Başlıca Ürünler: Buğday, Kömür, Fosfat, Motorin, LPG, Orman Ürünleri, Amonyum Sülfat, Sülfürik Asit, Bakır Cevheri, Ceviz, Hurda Demir, vs. Aşağıdaki tabloda Samsun Gümrük Müdürlüğü ile Ordu, Ünye, Tokat ve Çorum Gümrük Müdürlüklerine ilişkin Yılları Arasında ihracat değerleri verilmiştir yılı itibariyle Samsun Gümrük Müdürlüğünce 665 milyon $ lık ihracat işlemi gerçekleştirilmiştir. Bu rakam Türkiye ihracatının binde 6.5 ine karşılık gelmektedir. SAMSUN, ORDU, ÜNYE, TOKAT VE ÇORUM GÜMRÜKMÜDÜRLÜKLERİ İHRACAT İŞLEM HACMİ ( ) Kodu Gümrük Ocak 2010 Türkiye 36,059,089 47,252,836 63,167,153 73,476,408 85,534, ,271, ,027, ,138,526 7,864, Samsun 330,399 90, , , , , , ,278 60,200 Samsun/TR 0.92% 0.19% 0.21% 0.26% 0.33% 0.41% 0.65% 0.65% 0.77% Samsun/ % 51.25% 41.14% 43.88% 55.66% 59.78% 71.23% 73.65% 77.92% Ordu 71,311 69, , , , , , ,956 8,342 Ordu/TR 0.20% 0.15% 0.25% 0.28% 0.21% 0.22% 0.18% 0.10% 0.11% Ordu/ % 39.50% 48.77% 48.18% 35.86% 32.22% 19.38% 11.18% 10.80% Ünye 62,997 84,646 3,405 Ünye/TR 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% 0.05% 0.08% 0.04% Ünye/ % 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% 5.23% 9.37% 4.41% Tokat 3,199 3,225 3,693 1,513 5,924 8,000 6,496 6, Tokat/TR 0.01% 0.01% 0.01% 0.00% 0.01% 0.01% 0.00% 0.01% 0.01% Tokat/ % 1.82% 1.14% 0.35% 1.16% 1.10% 0.54% 0.76% 0.65% Çorum 14,632 13,142 28,969 32,844 37,561 50,430 43,684 45,547 4,807 Çorum/TR 0.04% 0.03% 0.05% 0.04% 0.04% 0.05% 0.03% 0.04% 0.06% Çorum/ % 7.43% 8.95% 7.59% 7.33% 6.91% 3.63% 5.04% 6.22% 55 Toplam 419, , , , , ,319 1,204, ,292 77, Pay(%) 1.16% 0.37% 0.51% 0.59% 0.60% 0.68% 0.91% 0.88% 0.98% Kaynak: Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki grafikten de görüldüğü gibi 2003 yılından 2008 yılına kadar artan ihracat işlemi 2009 yılında kesintiye uğramıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 109

116 SAMSUN GÜMRÜK MÜDÜRLÜĞÜ İTHALAT İŞLEM HACMİ ( ) Ocak 2010 Türkiye 51,553,797 69,339,692 97,539, ,774, ,576, ,062, ,963, ,869,013 11,504,268 Samsun 413, , , , ,569 1,291,887 6,739,862 4,353, ,642 Samsun (%) 0.80% 0.46% 0.52% 0.56% 0.62% 0.76% 3.34% 3.09% 3.07% Kaynak: Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki tablo ve grafikler incelendiğinde Samsun Gümrüğünce yapılan ithalat işlem payının yılları arasında sürekli arttığı görülmektedir yılında Samsun gümrüğünün işlem hacmi payı %3.09 a ulaşmıştır. İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANLARI ( ) Ocak 2010 İhracat 36,059,089 47,252,836 63,167,153 73,476,408 85,534, ,271, ,027, ,138,526 7,864,239 Türkiye İthalat 51,553,797 69,339,692 97,539, ,774, ,576, ,062, ,963, ,869,013 11,504,268 Oranı (%) 69.94% 68.15% 64.76% 62.92% 61.28% 63.08% 65.37% 72.51% 68.36% İhracat 330,399 90, , , , , , ,278 60,200 Samsun İthalat 413, , , , ,569 1,291,887 6,739,862 4,353, ,642 Oranı (%) 79.84% 28.46% 26.18% 29.11% 33.20% 33.79% 12.73% 15.28% 17.02% Kaynak: Samsun gümrük müdürlüğünce yapılan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2009 yılı için %15.28 olarak gerçekleşmiştir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 110

117 SANAYİ VE TİCARET İL MÜDÜRLÜĞÜ VERİLERİ BELGELENDİRME FAALİYETLERİ SANAYİ SİCİL.GARANTİ BELGESİ.KAPIDAN SATIŞ YETKİ BELGESİ VE UYGUNLUK BELGESİ Yeni Başvuru Sayısı İptal Vize YİC Toplam Belge Adedi Sanayi Sicil Belgesi Kapıdan Satış Belgesi Yeterlilik Belgesi Belgesi Garanti Muafiyet Belgesi Garanti Belgesi düzenlenmesi işlemi tarihi itibarıyla e-imza ile firmaların kendisi tarafından yapılmaya başlanmış olup Müdürlüğümüzce herhangi bir işlem yapılmamaktadır. TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDAKİ KANUN KAPSAMINDA PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ Denetim yapılan konu adı Denetlenen Firma Sayısı Denetlenen Ürün Sayısı Uygulanan Yaptırımlar Garanti Belgesi TL İPC Kapıdan Satış Yetki Belgesi Etiket Denetimi Tanıtma ve Kullanma Klavuzu TL İPC Kanun Kapsamı Diğer denetimler SAYILI KANUN KAPSAMINDA PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİ Direktif Adı/İlgili Teknik düzenleme Denetlenen Firma Sayısı Denetlenen Ürün Sayısı Uygulanan Yaptırımlar Lvd-Emc Denetimi Gaz Yakan Cihazlar Hazır Ambalajlama Makine Emniyeti Yeni Sıcak Su Kazanları Asansör BAKANLIĞIMIZ İLE EPDK ARASINDA YAPILAN PROTOKOL VE BAŞBAKANLIK GENELGESİ ÇERÇEVESİNDE YAPILAN DENETİM VE İNCELEMELER Ulusal Marker denetimi yapılan firma 448 Adet Lisans denetimi yapılan firma 15 Adet Sorumlu Müdür Denetimi 21 Adet İŞYERİ AÇMA YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA VE DİĞER KURUMLARIN TALEBİ İLE GÖREV ALINAN KOMİSYONLAR İşyeri Açma Yönetmeliği çerçevesinde Büyükşehir ve İl Özel İdaresi GSM İnceleme ve Ruhsatlandırma Komisyonu çalışması Tarım İl Müdürlüğü tarafından uygulanan Kırsal Kalkınma Yatırım Destekleme Programı Projeleri çerçevesinde oluşturulan komisyonu çalışması 30 Adet 80 Adet MADEN ARAMA RUHSATLARI İLE İLGİLİ İŞLEMLER Maden arama Ruhsat kaydı İptal Devir Birleşme Teknik Nezaretçi Üretim Durdurma ÖLÇÜ VE AYAR ŞUBESİNCE YAPILAN HİZMETLER İlk Muayene 1493 Adet Ölçü Aletinin İlk Muayenesi yapılarak 1464 adedi damgalanmıştır. 29 adedi ret edilmiştir. Periyodik Muayene adet Ölçü Aletinin Periyodik Muayenesi yapılarak Adedi damgalanmış olup 2865 adedi ret edilmiştir. Ani Muayene 908 işyerine Ani Muayene yapılarak, 2747 adet Ölçü Aleti denetlenmiş olup 79 işyerine idari para cezası uygulanmıştır. Şikayetli Şikayet edilen 231 adet Su ve Elektrik sayacından 85 tanesinin kontrolleri yapılmıştır. TİCARET ŞUBESİNCE YAPILAN HİZMETLER 312 adet Kooperatifin (olağan ve olağanüstü) Genel Kurulu na Bakanlık Gözlemcisi KOOPERATİFLER olarak iştirak edilmiştir.19 adet kooperatifin kapanma işlemi yerine getirilmiştir. 257 adet Anonim Şirket (olağan ve olağanüstü) Genel Kurulu, Bakanlık Gözlemcisi ŞİRKETLER olarak iştirak edilmiştir. 28 Adet Anonim Şirket Sermaye artırımı işlemi yerine getirilmiştir. Kaynak: Samsun Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 111

118 İHRACATTA DEVLET YARDIMLARI Aşağıdaki tabloda ihracatta devlet yardımlarının tebliğler itibariyle listesi yer almaktadır. İhracatta devlet yardımlarıyla ilgili detaylı bilgiye Dış Ticaret Müsteşarlığı nı internet sitesinden ulaşılabilir. Sn Tebliğ Adı Tebliğ No 1 Uluslararası Nitelikteki Yurt İçi İhtisas Fuarlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ 95/7 2 Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ 97/5 3 Araştırma-Geliştirme (AR-GE) Yardımına İlişkin Tebliğ 98/10 4 İstihdam Yardımı Hakkında Tebliğ 2000/1 5 Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ 2009/5 6 Yurtdışında Ofis-Mağaza Açma, İşletme ve Marka Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi 2005/4 Hakkında Tebliğ 7 Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve 2006/4 TURQUALITY nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ 8 Pazar Araştırması ve Pazarlama Desteği Hakkında Tebliğ 2006/6 9 Eğitim ve Danışmanlık Yardımı Hakkında Tebliğ 2007/3 10 Tasarım Desteği Hakkında Tebliğ 2008/2 Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı, Destek Detayları Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 112

119 BANKACILIK İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 113

120 BANKACILIK Samsun da tarihi itibariyle 19 bankanın 113 şubesi ile 4 katılım bankasının birer şubesi olmak üzere toplam 117 banka şubesi bulunmaktadır. BANKALARIN MERKEZ VE İLÇELERE DAĞILIMI ( ) Akbank T.A.Ş. Alternatif Bank A.Ş. Anadolubank A.Ş. Denizbank A.Ş. Eurobank Tekfen A.Ş. Finans Bank A.Ş. Fortis Bank A.Ş. HSBC Bank A.Ş. ING Bank A.Ş. Alaçam Asarcık 1 1 Atakum Ayvacık 1 1 Bafra Canik Çarşamba Havza İlkadım Kavak 1 1 Ladik 1 1 Ondokuzmayıs 1 1 Salıpazarı 1 1 Tekkeköy Terme Vezirköprü Yakakent 1 1 Samsun Toplamı Türkiye , , ,972 Toplamı Kaynak: İller Bankası Şekerbank T.A.Ş. Tekstil Bankası A.Ş. Türk Ekonomi Bankası A.Ş. Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. Türkiye Garanti Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Toplam İLİMİZ MERKEZDE ŞUBESİ BULUNAN KATILIM BANKALARI 1-Al Baraka Türk Katılım Bankası Anonim Şirketi Samsun Şubesi 2-Asya Katılım Bankası Anonim Şirketi Samsun Şubesi 3-Kuveyt Türk Katılım Bankası Anonim Şirketi Samsun Şubesi 4-Türkiye Finans Katılım Bankası Anonim Şirketi Samsun Şubesi Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 114

121 BANKALARIN İL BAZINDA ŞUBE DAĞILIMLARI ( ) Bankalar Samsun Toplam Yurtiçi Kıbrıs Y. Ülkeler Yurtiçi +Yurtdışı Toplam Samsun Pay (%) Sektör 113 8, , % Mevduat Bankaları 112 8, , % Kamusal Sermayeli Bankalar 41 2, , % Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. 20 1, , % Türkiye Halk Bankası A.Ş % Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O % Özel Sermayeli Bankalar 52 4, , % Adabank A.Ş % Akbank T.A.Ş % Alternatif Bank A.Ş % Anadolubank A.Ş % Şekerbank T.A.Ş % Tekstil Bankası A.Ş % Turkish Bank A.Ş % Türk Ekonomi Bankası A.Ş % Türkiye Garanti Bankası A.Ş % Türkiye İş Bankası A.Ş. 12 1, , % Yapı ve Kredi Bankası A.Ş % Tas. Mevd. Sig. Fonuna Devr. Bankalar % Birleşik Fon Bankası A.Ş % Yabancı Bankalar 19 2, , % Türkiye de Kurulmuş Yabancı Bankalar 19 2, , % Arap Türk Bankası A.Ş % Citibank A.Ş % Denizbank A.Ş % Deutsche Bank A.Ş % Eurobank Tekfen A.Ş % Finans Bank A.Ş % Fortis Bank A.Ş % HSBC Bank A.Ş % ING Bank A.Ş % Millennium Bank A.Ş % Turkland Bank A.Ş % Türkiye de Şube Açan Yabancı Bankalar % Bank Mellat % Habib Bank Limited % JPMorgan Chase Bank N.A % Société Générale (SA) % The Royal Bank of Scotland N.V % WestLB AG % Kalkınma ve Yatırım Bankaları % Kamusal Sermayeli Bankalar % İller Bankası % Türk Eximbank % Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş % Özel Sermayeli Bankalar % Aktif Yatırım Bankası A.Ş % Diler Yatırım Bankası A.Ş % GSD Yatırım Bankası A.Ş % İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş % Nurol Yatırım Bankası A.Ş % Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş % Yabancı Bankalar % BankPozitif Kredi ve Kalkınma Bankası A.Ş % Credit Agricole Yatırım Bankası Türk A.Ş % Merrill Lynch Yatırım Bank A.Ş % Taib Yatırım Bank A.Ş % İllerde bulunan banka sayısı % Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 115

122 SAMSUN BANKALARINDA MEVDUAT VE KREDİ Samsun bankalarında 2009 yılı sonu itibariyle 2,244,802,191.-$ lık mevduat bulunmakta ve %0.71 pay ile 19. Sırada yer almaktadır yılı kredi stoku ise 1,988,791,097.-$ a ulaşarak %0.94 pay ile 18. Sırada yerini almıştır. Kredi Mevduat oranı yılı arasında %22.4 den %88.6 ya yükselmiştir. SAMSUN BANKALARINDA MEVDUAT VE KREDİ KULLANIM MİKTARLARI TABLOSU Yıllar Mevduat (Milyon$) Sıra Pay(%) Kredi (Milyon$) Sıra Pay(%) Kredi/Mevduat(%) % % 21.1% % % 22.4% % % 34.2% , % % 45.8% , % % 59.7% , % 1, % 72.4% , % 1, % 92.9% , % 1, % 92.3% , % 1, % 88.6% Kaynak: Payların hesabında Yabancı Ülkeler ve Kıbrıs dahil edilmemiştir. Yukarıdaki tablodan da görülmektedir ki; ilimizin mevduattaki payı azalırken kredi payı artmaktadır. Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 116

123 MEVDUAT VE KREDİNİN YILLAR İTİBARİYLE DEĞİŞİMİ Aşağıdaki grafik incelendiğinde 2009 yılı sonu itibariyle mevduat miktarı ve kredi stok miktarı arasındaki fark azalmış görülmektedir. Grafik: Samsun TSO MEVDUATIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Samsun, yılları arasında mevduat bakımından Türkiye ortalamasının bir miktar altında bir artışla (%283) 2,244,802,191.-$ lık mevduat hacmine ulaşmıştır. Mevduat büyüklüğü ile 19. Sırada yer almaktadır. MEVDUATIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI (MİLYON$) Sn iller /2009 (%) Toplam 86, , , , , , , , % 1 İstanbul 36,523 46,869 58,794 76,623 92, , , , % 2 Ankara 14,717 20,925 26,520 31,530 34,689 55,003 48,599 50, % Yabancı Ülkeler 3,905 4,971 6,809 14,336 16,793 20,460 21,631 25, % 3 İzmir 5,002 6,487 8,322 10,419 12,758 17,380 17,142 19, % 4 Bursa 2,295 3,092 3,961 4,647 5,454 7,397 6,974 7, % 5 Antalya 1,830 2,419 3,301 4,076 4,764 6,731 6,456 7, % 6 Adana 1,399 1,852 2,485 2,960 3,597 5,237 4,974 5, % 7 İçel (Mersin) 983 1,298 1,743 2,196 2,580 3,727 3,401 4, % 8 Kocaeli 1,369 1,919 2,598 2,932 2,878 3,871 3,691 4, % 9 Muğla 785 1,142 1,471 1,945 2,429 3,401 3,148 3, % 10 Konya 980 1,361 1,610 1,818 2,052 2,923 2,689 3, % 11 Eskişehir ,383 1,719 1,729 2,660 2,512 3, % 12 Balıkesir 818 1,122 1,454 1,744 2,036 3,001 2,782 3, % 13 Kayseri 787 1,025 1,404 1,586 1,840 2,498 2,427 2, % 14 Denizli 795 1,060 1,339 1,569 1,864 2,596 2,480 2, % 15 Aydın ,230 1,522 1,837 2,663 2,439 2, % 16 Hatay 764 1,045 1,623 1,694 1,973 2,531 2,543 2, % 17 Zonguldak ,104 1,300 1,804 1,691 2, % 18 Gaziantep ,066 1,283 1,307 1,778 1,966 2, % 19 Samsun ,102 1,279 1,560 2,067 1,947 2, % Samsun Pay (%) 0.68% 0.70% 0.75% 0.68% 0.70% 0.67% 0.65% 0.66% 20 Manisa ,168 1,402 2,011 1,914 2, % Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği, sıralama 2009 yılına göre yapılmıştır.ilk 20 il Alınmıştır. Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 117

124 KREDİLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Samsun, yılları arasında Kredi stoku bakımından Türkiye ortalamasının çok üzerinde bir artışla (%1,415) 1,988,791,097.-$ lık kredi stokuna ulaşmıştır. Kredi stoğu büyüklüğü ile 18. Sırada yer almaktadır. KREDİLERİN İLLERE VE BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI (MİLYON$) Sn İller /2009 (%) Toplam 32,097 49,525 76, , , , , , % 1 İstanbul 13,500 20,225 29,814 39,990 57,828 86,544 79,552 90, % Yabancı Ülkeler 5,423 7,436 10,432 16,583 22,471 38,523 46,031 38, % 2 Ankara 4,601 4,400 6,842 11,602 16,456 23,623 21,566 25, % 3 İzmir 1,377 2,713 3,811 5,825 7,563 12,244 12,080 12, % 4 Antalya ,538 2,565 3,748 6,037 6,431 7,259 2,303% 5 Bursa 521 1,110 1,732 2,576 3,621 5,794 6,061 6,256 1,100% 6 Adana 612 1,069 1,529 2,222 2,845 4,014 4,130 4, % İller Bankası 739 1,184 1,605 2,028 2,450 3,590 3,516 4, % 7 Kocaeli 1,033 1,813 3,332 4,674 2,438 3,513 3,750 4, % 8 İçel (Mersin) ,346 1,740 2,871 2,874 3,101 1,165% 9 Gaziantep ,349 1,840 2,759 2,973 2,969 1,325% 10 Konya ,009 1,487 2,584 2,662 2,862 3,186% 11 Hatay ,143 1,778 1,715 2,430 1,856% 12 Manisa ,302 2,228 2,169 2,359 2,462% 13 Muğla ,340 2,242 2,198 2,351 2,997% 14 Kayseri ,075 1,604 2,264 2,160 2, % 15 Denizli ,067 1,488 2,227 2,252 2, % 16 Aydın ,313 2,096 2,097 2,149 2,794% 17 Balıkesir ,169 1,903 1,880 2,081 2,063% 18 Samsun ,129 1,921 1,797 1,989 1,415% Samsun Pay (%) 0.51% 0.68% 0.78% 0.81% 0.87% 0.97% 0.95% 0.94% Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği, sıralama 2009 yılı rakamlarına göre yapılmıştır. Grafik:Samsun TSO KİŞİ BAŞINA MEVDUAT VE KREDİ DURUMU KİŞİ BAŞINA MEVDUAT MİKTARI TABLOSU 2007 Yılı 2008 Yılı 2009 Yılı Mevduat(Milyon$) 307, , ,953 Türkiye Nüfus 70,586,256 71,517,100 72,561,312 Kişi Başı Mevduat($) 4,359 4,163 4,699 Mevduat(Milyon$) 2,067 1,947 2,244 Samsun Nüfus 1,228,959 1,233,677 1,250,076 Kişi Başı Mevduat($) 1,682 1,579 1,795 Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 118

125 KİŞİ BAŞINA KREDİ MİKTARI TABLOSU 2007 Yılı 2008 Yılı 2009 Yılı Kredi(Milyon $) 240, , ,096 Türkiye Nüfus ,561,312 Kişi Başı Kredi($) 3,409 3,343 3,516 Kredi(Milyon $) 1,921 1,797 1,989 Samsun Nüfus 1,228,959 1,233,677 1,250,076 Kişi Başı Kredi($) 1,563 1,457 1,591 Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Grafik: Samsun TSO Tablo ve grafiklerden de görüldüğü gibi 2007/2009 yıllarında Samsun kişi başına mevduat ve kredi stokunda Türkiye ortalamasının çok altında yer almaktadır yılında Samsun Kişi Başına kredide 1,591$ ile Türkiye 33. sü, kişi başına mevduatta ise 1,795$ ile Türkiye 38. si durumundadır yılında Samsun toplam mevduat stokunda 19., toplam kredi stokunda 18. sırada olmasına rağmen, kişi başına ortalama mevduat ve ortalama kredi kullanımında çok gerilerde kalmaktadır. İLLERİN KİŞİ BAŞINA MEVDUAT VE KREDİ MİKTARI TABLOSU (2009 YILI) Sn BÖLGE ADI Nüfus 2009 Toplam Kredi (Milyon $) Toplam Mevduat (Milyon $) Kişi Başı Kredi($) Kişi Başı Mevduat($) 1 İstanbul 12,915,158 90, ,651 6,989 11,200 2 Ankara 4,650,802 25,766 50,799 5,540 10,923 3 İzmir 3,868,308 12,766 19,440 3,300 5,026 4 Muğla 802,381 2,351 3,825 2,930 4,767 Türkiye 72,561, , ,953 3,516 4,699 5 Eskişehir 755,427 1,775 3,212 2,350 4,252 6 Zonguldak 619,812 1,114 2,454 1,798 3,960 7 Antalya 1,919,729 7,259 7,445 3,781 3,878 8 Uşak 335, ,127 1,621 3,356 9 Denizli 926,362 2,221 2,941 2,397 3, Edirne 395, ,233 2,248 3, Kırklareli 333, ,037 1,982 3, Bursa 2,550,645 6,256 7,792 2,453 3, Aydın 979,155 2,149 2,794 2,195 2, Tunceli 83, ,021 2, Balıkesir 1,140,085 2,081 3,199 1,825 2, Kocaeli 1,522,408 4,028 4,225 2,646 2, Adana 2,062,226 4,693 5,665 2,276 2, Bartın 188, ,431 2, Yalova 202, ,019 2, Mersin 1,640,888 3,101 4,243 1,890 2, Kayseri 1,205,872 2,227 2,998 1,847 2, Isparta 420, ,046 1,563 2, Tekirdağ 783,310 1,657 1,942 2,115 2, Trabzon 765,127 1,437 1,860 1,878 2, Kırşehir 223, ,321 2, Çanakkale 477, ,115 2,035 2, Nevşehir 284, ,524 2, Burdur 251, ,922 2, Aksaray 376, ,050 2, Sinop 201, ,455 2, Karaman 231, ,115 1, Bolu 271, ,783 1, Giresun 421, ,375 1, Karabük 218, ,743 1, Hatay 1,448,418 2,430 2,744 1,678 1, Erzincan 213, ,238 1, Artvin 165, ,596 1, Samsun 1,250,076 1,989 2,244 1,591 1,795 Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği, TÜİK, Sıralama kişi başına mevduat miktarına göre artan olarak yapılmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 119

126 2009 YILINDA İLLERİN MEVDUAT VE KREDİ DURUMU 2009 yılı mevduat durumu incelendiğinde Samsun un toplam 3 milyar 337 milyon 207 bin TL toplam mevduat ve % 0.66 pay ile 19. Sırada olduğu, 2009 yılı kredi stokuna göre ise 2 milyar 957 milyon 929 bin TL toplam kredi ve % 0.78 pay ile 18. Sırada yer aldığı görülmektedir yılında kredi mevduat oranı % tür. Türkiye kredi mevduat oranı ise % dir. MEVDUATIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI (2009, BİN TL) Sn Bölgeler ve İller* Tasarruf Mevduatı Resmi Kuruluşlar Mevduatı Ticari Kuruluşlar Mevduatı Bankalar Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Diğer Kuruluşlar Mevduatı Kıymetli Madenler Depo Hesapları Toplam Toplam 200,657,996 21,311,674 81,519,974 17,346, ,666,906 22,603, , ,099,960 1 İstanbul 78,115,193 2,611,177 35,037,334 9,463,742 79,332,323 10,021, , ,139, % 2 Ankara 21,392,672 11,636,351 14,742, ,225 20,266,587 7,302,186 93,266 75,552, % 3 İzmir 17,974, ,401 3,227,403 2,579 6,762, ,532 48,932 28,913, % 4 Bursa 6,268, ,008 1,437, ,306, ,991 31,275 11,589, % 5 Antalya 6,459, , , ,526, ,053 16,594 11,072, % 6 Adana 5,370, ,779 1,003,047 1,070 1,691, ,422 9,899 8,425, % 7 İçel (Mersin) 3,902, , , ,426, ,636 8,043 6,311, % 8 Kocaeli (İzmit) 2,967, ,786 1,077, ,796,950 89,952 15,746 6,284, % 9 Muğla 3,762,715 94, , ,397,889 70,197 11,278 5,689, % 10 Konya 2,149, , , ,673,875 86,559 12,180 4,824, % 11 Eskişehir 2,016, ,753 1,725, ,079 44,758 7,450 4,777, % 12 Balıkesir 3,110,696 87, , ,164,613 51,496 11,777 4,758, % 13 Kayseri 1,800, , , ,819,972 68,331 4,006 4,459, % 14 Denizli 2,634,813 76, , ,257,258 53,068 7,675 4,374, % 15 Aydın 2,825,601 58, , ,685 45,791 7,317 4,155, % 16 Hatay (Antakya) 2,321, , , ,254,853 54,791 2,576 4,080, % 17 Zonguldak 1,939, , , , ,108 4,020 3,650, % 18 Gaziantep 1,380, , , ,221,532 92,481 2,368 3,494, % 19 Samsun 1,983, , , ,420 46,399 8,375 3,337, % 20 Manisa 2,215, , , ,759 74,282 4,489 3,229, % 21 Tekirdağ 1,982,465 86, , ,889 47,842 7,307 2,888, % 22 Trabzon 1,482, , , ,059 28,503 3,652 2,765, % 23 Edirne 1,173,051 73, , ,125 40,153 4,563 1,833, % 24 Afyonkarahisar 904,472 82, , ,172 25,824 4,958 1,804, % 25 Sakarya 982,225 75, , ,287 31,632 4,697 1,794, % Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği KREDİLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI (2009, BİN TL) Sn Bölgeler ve İller İhtisas Kredileri İhtisas Dışı Toplam İller Pay(%) Tarım Gayrimenkul Mesleki Denizcilik Turizm Diğer Krediler Toplam 11,490, ,476,772 6, ,851 9,779, ,419, ,404,761 1 İstanbul 71, ,905 4,493 7, , ,358, ,253, % 2 Ankara 406, , ,785 36,918,881 38,321, % 3 İzmir 1,023, ,714 1,612 26, ,089 17,418,816 18,986, % 4 Antalya 702, , , ,542 9,612,996 10,796, % 5 Bursa 486, , , ,166 8,457,047 9,304, % 6 Adana 642, , ,656 55,093 6,201,932 6,980, % İller Bankası ,160,831 14,227 6,175, % 7 Kocaeli (İzmit) 47, , ,012 5,853,424 5,990, % 8 İçel (Mersin) 418, , ,337 60,261 4,093,650 4,612, % 9 Gaziantep 187, , , ,713 4,012,757 4,415, % 10 Konya 486, , ,744 3,626,948 4,256, % 11 Hatay (Antakya) 204, , ,002 88,567 3,258,902 3,613, % 12 Manisa 507, , , ,715 2,785,166 3,508, % 13 Muğla 228, , ,070 54,138 3,102,484 3,496, % 14 Kayseri 190, , ,545 3,010,341 3,312, % 15 Denizli 227, , ,036 2,935,346 3,302, % 16 Aydın 393, , ,315 78,843 2,659,824 3,196, % 17 Balıkesir 297, , ,688 2,664,010 3,095, % 18 Samsun 197, , , ,849 2,514,501 2,957, % 19 Eskişehir 198, , ,417 2,340,520 2,640, % 20 Tekirdağ 183, , ,984 2,208,840 2,464, % 21 Trabzon 63, , ,676 1,936,204 2,137, % 22 Sakarya 116, , ,061 1,784,601 1,960, % 23 Zonguldak 22, , ,856 16,546 1,550,937 1,657, % 24 Diyarbakır 124, , ,180 1,387,169 1,631, % 25 Kahramanmaraş 91, , ,885 1,403,479 1,568, % Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği İller Pay (%) İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 120

127 2009 YILI İLLERİN KİŞİ BAŞINA MEVDUAT VE KREDİ MİKTARLARI ( ) Sn İller 2009 Nüfus Toplam Mevduat (BinTL) Toplam Kredi(BinTL) Kredi/Mevduat Kişi Başına Mevduat(TL) Kişi Başına Kredi(TL) 1 İstanbul 12,915, ,139, ,253, % 16,658 10,395 2 Ankara 4,650,802 75,552,854 38,321, % 16,245 8,240 3 İzmir 3,868,308 28,913,463 18,986, % 7,474 4,908 4 Muğla 802,381 5,689,075 3,496, % 7,090 4,358 TÜRKİYE 72,561, ,350, ,652, % 6,441 4,336 5 Eskişehir 755,427 4,777,196 2,640, % 6,324 3,495 6 Zonguldak 619,812 3,650,301 1,657, % 5,889 2,674 7 Antalya 1,919,729 11,072,958 10,796, % 5,768 5,624 8 Uşak 335,860 1,676, , % 4,992 2,411 9 Denizli 926,362 4,374,053 3,302, % 4,722 3, Edirne 395,463 1,833,950 1,322, % 4,637 3, Kırklareli 333,179 1,541, , % 4,627 2, Bursa 2,550,645 11,589,713 9,304, % 4,544 3, Aydın 979,155 4,155,154 3,196, % 4,244 3, Tunceli 83, , , % 4,220 1, Balıkesir 1,140,085 4,758,117 3,095, % 4,173 2, Kocaeli 1,522,408 6,284,028 5,990, % 4,128 3, Adana 2,062,226 8,425,199 6,980, % 4,085 3, Bartın 188, , , % 4,028 2, Yalova 202, , , % 3,985 3, Mersin 1,640,888 6,311,353 4,612, % 3,846 2, Kayseri 1,205,872 4,459,188 3,312, % 3,698 2, Isparta 420,796 1,555, , % 3,696 2, Tekirdağ 783,310 2,888,693 2,464, % 3,688 3, Trabzon 765,127 2,765,878 2,137, % 3,615 2, Kırşehir 223, , , % 3,607 1, Çanakkale 477,735 1,658,190 1,446, % 3,471 3, Nevşehir 284, , , % 3,432 2, Burdur 251, , , % 3,196 2, Aksaray 376,907 1,187, , % 3,151 1, Sinop 201, , , % 2,990 2, Karaman 231, , , % 2,958 1, Bolu 271, , , % 2,949 2, Giresun 421,860 1,242, , % 2,945 2, Karabük 218, , , % 2,894 2, Hatay 1,448,418 4,080,943 3,613, % 2,818 2, Erzincan 213, , , % 2,777 1, Artvin 165, , , % 2,773 2, Samsun 1,250,076 3,337,207 2,957, % 2,670 2,366 Samsun Pay(%) 1.72% 0.71% 0.94% 41.45% 54.57% 39 Sivas 633,347 1,631,873 1,141, % 2,577 1, Afyonkarahisar 701,326 1,804,896 1,498, % 2,574 2, Kastamonu 359, , , % 2,515 2, Manisa 1,331,957 3,229,765 3,508, % 2,425 2, Konya 1,992,675 4,824,742 4,256, % 2,421 2, Çorum 540,704 1,230,184 1,279, % 2,275 2, Bilecik 202, , , % 2,225 2, Rize 319, , , % 2,215 2, Amasya 324, , , % 2,201 2, Elazığ 550,667 1,175, , % 2,135 1, Gaziantep 1,653,670 3,494,277 4,415, % 2,113 2, Sakarya 861,570 1,794,172 1,960, % 2,082 2, Malatya 736,884 1,515,105 1,160, % 2,056 1, Kütahya 571,804 1,142,132 1,043, % 1,997 1, Düzce 335, , , % 1,841 2, Çankırı 185, , , % 1,828 2, Yozgat 487, , , % 1,819 1, Ordu 723,507 1,303,701 1,339, % 1,802 1, Niğde 339, , , % 1,801 1, Kırıkkale 280, , , % 1,777 2, Bayburt 74, ,800 99, % 1,456 1, Gümüşhane 130, , , % 1,449 1, Ardahan 108, , , % 1,441 1, Iğdır 183, , , % 1,420 1, Tokat 624, ,067 1,185, % 1,377 1, Kahramanmaraş 1,037,491 1,372,446 1,568, % 1,323 1, Erzurum 774, ,959 1,118, % 1,262 1, Kars 306, , , % 1,196 1, Osmaniye 471, , , % 1,105 1, Kilis 122, , , % 1,018 1, Diyarbakır 1,515,011 1,480,155 1,631, % 977 1, Adıyaman 588, , , % 924 1, Mardin 737, , , % Bingöl 255, , , % Batman 497, , , % Siirt 303, , , % Hakkari 256, ,839 98, % Van 1,022, , , % Şanlıurfa 1,613,737 1,061,471 1,306, % Şırnak 430, , , % Bitlis 328, , , % Ağrı 537, , , % Muş 404, , , % Kaynak: Tüik, Türkiye Bankalar Birliği Yukarıdaki tablodan da görüldüğü gibi Samsun 2009 sonu itibariyle kişi başına 2,670.TL mevduat ile 38. Sırada, kişi başına 2,366.TL kredi ile de 33. Sırada yer almıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 121

128 PROTESTO EDİLEN SENETLER Samsun un yıllar itibariyle protestolu senet sayılarına bakıldığında maalesef Türkiye sıralamasının sürekli yükseldiği ve payının arttığı görülmektedir yılında Samsun un payı %1.16 iken 2008 yıl sonu itibariyle bu oran %1.73 e yükselmiştir. Yine Protesto edilen senet tutarları bakımından da Samsun un payı giderek artmaktadır yılında %0.63 olan pay 2008 yıl sonu itibariyle %1.48 e yükselmiştir yılında protestolu senet sayısı ve tutarı bakımından gerileme görülmüştür. Ancak 2009 yılı Aralık ayından itibaren daha yüksek paylarla tekrar üst sıralarda yerini almıştır. Yıllar Adet Bakımından Tutar Bakımından Sıra Adet Samsun Pay(%) Sıra Tutar(TL) Samsun Pay(%) , % 18. 6,014, % , % 17. 5,032, % , % 17. 6,870, % , % ,415, % , % ,593, % , % ,573, % , % ,610, % , % ,640, % , % ,491, % 2010 Ocak 13. 1, % 10. 9,498, % Kaynak: Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü Grafik: Samsun TSo Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 122

129 2009 YILI PROTESTO EDİLEN SENETLERİN İL BAZINDA ADET, TUTAR VE ORANLARI SN İLLER TOPLAM(Adet) Pay SN İLLER TOPLAM(TL) Pay 1 İSTANBUL 252, % 1 İSTANBUL 2,162,697, % 2 ANKARA 143, % 2 ANKARA 953,099, % 3 İZMİR 77, % 3 İZMİR 459,416, % 4 BURSA 58, % 4 ANTALYA 390,544, % 5 ANTALYA 55, % 5 BURSA 374,219, % 6 KONYA 49, % 6 KONYA 230,660, % 7 KOCAELİ 25, % 7 MUĞLA 177,228, % 8 MUĞLA 25, % 8 KOCAELİ 168,604, % 9 ADANA 22, % 9 ADANA 143,541, % 10 BALIKESİR 21, % 10 MERSİN 132,379, % 11 MERSİN 21, % 11 GAZİANTEP 128,675, % 12 MANİSA 20, % 12 MANİSA 104,667, % 13 GAZİANTEP 19, % 13 TEKİRDAĞ 101,818, % 14 SAKARYA 18, % 14 BALIKESİR 97,774, % 15 DENİZLİ 17, % 15 KAYSERİ 92,829, % 16 AYDIN 17, % 16 AYDIN 88,737, % 17 KAYSERİ 16, % 17 DENİZLİ 80,850, % 18 TEKİRDAĞ 15, % 18 SAKARYA 77,529, % 19 SİVAS 12, % 19 SİVAS 75,651, % 20 TRABZON 12, % 20 ESKİŞEHİR 63,159, % 21 HATAY 11, % 21 TRABZON 62,844, % 22 ESKİŞEHİR 10, % 22 ZONGULDAK 62,466, % 23 ERZURUM 10, % 23 HATAY 57,817, % 24 ZONGULDAK 10, % 24 DİYARBAKIR 57,817, % 25 ORDU 10, % 25 ÇANAKKALE 57,345, % 26 AFYON 9, % 26 ERZURUM 51,976, % 27 ÇANAKKALE 8, % 27 URFA 45,628, % 28 ÇORUM 8, % 28 KAHRAMANMARAŞ 44,278, % 29 KAHRAMANMARAŞ 8, % 29 ORDU 44,108, % 30 MALATYA 7, % 30 AFYON 39,433, % 31 ISPARTA 7, % 31 MALATYA 36,580, % 32 TOKAT 7, % 32 VAN 34,865, % 33 UŞAK 7, % 33 ISPARTA 33,661, % 34 KÜTAHYA 6, % 34 ÇORUM 33,564, % 35 SİNOP 6, % 35 UŞAK 32,615, % 36 URFA 6, % 36 DÜZCE 31,025, % 37 EDİRNE 6, % 37 EDİRNE 30,953, % 38 DÜZCE 6, % 38 SİNOP 30,609, % 39 DİYARBAKIR 5, % 39 TOKAT 29,773, % 40 GİRESUN 5, % 40 KIRKLARELİ 29,031, % 41 BOLU 5, % 41 KÜTAHYA 28,765, % 42 KIRKLARELİ 5, % 42 BOLU 27,135, % 43 YOZGAT 4, % 43 GİRESUN 25,071, % 44 VAN 4, % 44 ELAZIĞ 23,954, % 45 AMASYA 4, % 45 RİZE 21,861, % 46 KIRIKKALE 4, % 46 BURDUR 21,539, % 47 BURDUR 4, % 47 YOZGAT 20,550, % 48 NİĞDE 4, % 48 NEVŞEHİR 20,139, % 49 AKSARAY 4, % 49 ADIYAMAN 19,947, % 50 RİZE 4, % 50 NİĞDE 19,566, % 51 NEVŞEHİR 4, % 51 AKSARAY 19,394, % 52 KASTAMONU 4, % 52 BİLECİK 18,864, % 53 ELAZIĞ 3, % 53 KIRIKKALE 18,635, % 54 KARAMAN 3, % 54 AMASYA 18,504, % 55 YALOVA 3, % 55 OSMANİYE 16,550, % 56 OSMANİYE 3, % 56 SAMSUN 16,491, % 57 KARABÜK 3, % 57 KASTAMONU 16,342, % 58 KIRŞEHİR 3, % 58 KARABÜK 16,093, % 59 ADIYAMAN 3, % 59 BATMAN 15,770, % 60 ARTVİN 2, % 60 MUŞ 15,532, % 61 SAMSUN 2, % 61 YALOVA 15,211, % 62 BİLECİK 2, % 62 MARDİN 13,561, % 63 AĞRI 2, % 63 KARAMAN 13,472, % 64 SİİRT 2, % 64 KIRŞEHİR 13,186, % 65 ERZİNCAN 2, % 65 AĞRI 12,469, % 66 MARDİN 2, % 66 ÇANKIRI 11,838, % 67 KARS 1, % 67 ERZİNCAN 10,677, % 68 MUŞ 1, % 68 ARTVİN 10,041, % 69 BATMAN 1, % 69 KARS 10,019, % 70 BARTIN 1, % 70 BİTLİS 9,805, % 71 ÇANKIRI 1, % 71 SİİRT 9,262, % 72 BİTLİS 1, % 72 HAKKARİ 8,723, % 73 BİNGÖL 1, % 73 GÜMÜŞHANE 6,525, % 74 ŞIRNAK 1, % 74 IĞDIR 6,448, % 75 IĞDIR 1, % 75 BİNGÖL 6,426, % 76 HAKKARİ % 76 BARTIN 5,948, % 77 ARDAHAN % 77 ŞIRNAK 5,638, % 78 GÜMÜŞHANE % 78 BAYBURT 5,025, % 79 BAYBURT % 79 ARDAHAN 3,318, % 80 KİLİS % 80 KİLİS 1,091, % 81 TUNCELİ % 81 TUNCELİ 989, % TOPLAM 1,175,326 TOPLAM 7,530,881,141 Kaynak: TCMB Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü Yukarıdaki tablodan da görülebileceği gibi Samsun 2009 yılında protesto edilen senetlerin sayısı bakımından 2,627 adet senet ile Türkiye 61.si, toplam tutar bakımından da 16,491,347.-TL toplam tutar ile Türkiye 56.sı durumundadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 123

130 2008 YILI PROTESTO EDİLEN SENETLERİN İL BAZINDA ADET, TUTAR VE ORANLARI S.N İLLER TOPLAM(Adet) Pay S.N İLLER TOPLAM(TL) Pay 1 İSTANBUL 224, % 1 İSTANBUL 1,709,829, % 2 ANKARA 145, % 2 ANKARA 945,286, % 3 İZMİR 74, % 3 İZMİR 390,523, % 4 BURSA 54, % 4 ANTALYA 316,747, % 5 ANTALYA 52, % 5 BURSA 312,414, % 6 KONYA 50, % 6 KONYA 225,871, % 7 MUĞLA 25, % 7 MUĞLA 133,288, % 8 KOCAELİ 22, % 8 ADANA 132,011, % 9 BALIKESİR 22, % 9 KOCAELİ 131,447, % 10 ADANA 21, % 10 MERSİN 110,759, % 11 MERSİN 20, % 11 SAMSUN 96,640, % 12 SAMSUN 19, % 12 GAZİANTEP 94,001, % 13 MANİSA 19, % 13 BALIKESİR 90,379, % 14 AYDIN 18, % 14 MANİSA 85,007, % 15 DENİZLİ 17, % 15 KAYSERİ 84,653, % 16 GAZİANTEP 16, % 16 AYDIN 81,994, % 17 KAYSERİ 16, % 17 DENİZLİ 78,047, % 18 SAKARYA 14, % 18 SAKARYA 69,524, % 19 TRABZON 12, % 19 ESKİŞEHİR 67,324, % 20 TEKİRDAĞ 12, % 20 TEKİRDAĞ 64,067, % 21 ESKİŞEHİR 11, % 21 DİYARBAKIR 61,192, % 22 ZONGULDAK 11, % 22 TRABZON 52,703, % 23 HATAY 10, % 23 HATAY 50,395, % 24 ERZURUM 9, % 24 ZONGULDAK 47,013, % 25 AFYON 9, % 25 ERZURUM 45,819, % 26 ÇANAKKALE 9, % 26 MALATYA 42,966, % 27 ORDU 8, % 27 ÇANAKKALE 41,168, % 28 MALATYA 7, % 28 URFA 40,270, % 29 ÇORUM 7, % 29 AFYON 35,668, % 30 UŞAK 7, % 30 ORDU 35,187, % 31 TOKAT 7, % 31 UŞAK 33,736, % 32 KAHRAMANMARAŞ 7, % 32 KAHRAMANMARAŞ 33,375, % 33 DİYARBAKIR 6, % 33 ÇORUM 32,672, % 34 SİVAS 6, % 34 DÜZCE 32,235, % 35 ISPARTA 6, % 35 SİVAS 30,978, % 36 DÜZCE 6, % 36 TOKAT 30,426, % 37 KÜTAHYA 6, % 37 EDİRNE 28,933, % 38 EDİRNE 6, % 38 ISPARTA 27,908, % 39 URFA 6, % 39 VAN 27,812, % 40 GİRESUN 5, % 40 KÜTAHYA 25,331, % 41 KIRKLARELİ 4, % 41 KIRKLARELİ 24,834, % 42 YOZGAT 4, % 42 RİZE 23,544, % 43 NEVŞEHİR 4, % 43 ELAZIĞ 22,979, % 44 AKSARAY 4, % 44 YOZGAT 22,100, % 45 KIRIKKALE 4, % 45 NEVŞEHİR 21,749, % 46 AMASYA 4, % 46 GİRESUN 21,465, % 47 RİZE 4, % 47 AKSARAY 20,114, % 48 VAN 4, % 48 BOLU 20,034, % 49 BOLU 4, % 49 ADIYAMAN 19,588, % 50 BURDUR 4, % 50 KIRIKKALE 19,223, % 51 ELAZIĞ 3, % 51 BURDUR 17,876, % 52 KARAMAN 3, % 52 AMASYA 17,478, % 53 KASTAMONU 3, % 53 OSMANİYE 17,435, % 54 OSMANİYE 3, % 54 NİĞDE 16,284, % 55 NİĞDE 3, % 55 MUŞ 15,764, % 56 YALOVA 3, % 56 AĞRI 14,282, % 57 KIRŞEHİR 3, % 57 YALOVA 14,037, % 58 ADIYAMAN 2, % 58 BATMAN 13,713, % 59 KARABÜK 2, % 59 KASTAMONU 13,694, % 60 BİLECİK 2, % 60 MARDİN 13,662, % 61 ARTVİN 2, % 61 KARABÜK 13,596, % 62 SİNOP 2, % 62 BİLECİK 13,328, % 63 MARDİN 2, % 63 KARAMAN 13,077, % 64 KARS 2, % 64 KARS 12,817, % 65 ÇANKIRI 2, % 65 ÇANKIRI 12,743, % 66 ERZİNCAN 2, % 66 KIRŞEHİR 12,166, % 67 AĞRI 2, % 67 ERZİNCAN 10,456, % 68 MUŞ 2, % 68 HAKKARİ 9,918, % 69 BATMAN 1, % 69 ARTVİN 8,731, % 70 BARTIN 1, % 70 BİTLİS 8,331, % 71 BİNGÖL 1, % 71 SİNOP 8,071, % 72 IĞDIR 1, % 72 IĞDIR 7,649, % 73 BİTLİS 1, % 73 SİİRT 7,539, % 74 ŞIRNAK 1, % 74 BİNGÖL 7,454, % 75 SİİRT 1, % 75 GÜMÜŞHANE 6,521, % 76 HAKKARİ % 76 BAYBURT 5,744, % 77 ARDAHAN % 77 ŞIRNAK 5,235, % 78 GÜMÜŞHANE % 78 BARTIN 5,018, % 79 BAYBURT % 79 ARDAHAN 2,929, % 80 TUNCELİ % 80 TUNCELİ 1,963, % 81 KİLİS % 81 KİLİS 1,197, % TOPLAM 1,130,731 TOPLAM 6,519,974,805 Kaynak: TCMB Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü Yukarıdaki tablodan da görülebileceği gibi Samsun 2008 yılında protesto edilen senetlerin sayısı bakımından 19,508 adet senet ile Türkiye 12.si, toplam tutar bakımından da 96,640,311.-TL toplam tutar ile Türkiye 11.si durumundadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 124

131 VERGİ İSTATİSTİKLERİ İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 125

132 VERGİ İSTATİSTİKLERİ İllerin faal gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellef sayıları incelendiğinde Samsun un gelir vergisi mükellef sayısının azaldığı, kurumlar vergisi mükellef sayısının arttığı görülmektedir. İLLERİN GELİR VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARI Sn İller Aralık 2007 Aralık 2008 Aralık 2009 Pay(%) TOPLAM 1,724,366 1,701,865 1,683,308 Aralık İSTANBUL 448, , , % 2 İZMİR 120, , , % 3 ANKARA 116, , , % 4 BURSA 71,740 71,499 70, % 5 ANTALYA 66,100 67,095 67, % 6 KONYA 48,447 47,524 46, % 7 ADANA 40,537 40,680 40, % 8 KOCAELİ 40,071 40,390 40, % 9 İÇEL 37,087 37,114 36, % 10 GAZİANTEP 34,959 36,102 36, % 11 MUĞLA 30,491 30,720 30, % 12 MANİSA 29,124 28,722 28, % 13 BALIKESİR 28,850 27,980 27, % 14 KAYSERİ 25,915 26,120 26, % 15 SAMSUN 24,650 24,054 23, % Samun Pay (%) 1.43% 1.41% 1.41% 16 AYDIN 24,092 24,052 23, % 17 ŞANLIURFA 23,978 23,262 23, % 18 HATAY 23,657 23,001 22, % 19 DENİZLİ 22,540 22,077 21, % 20 TEKİRDAĞ 20,251 20,536 20, % Kaynak: ilk 20 il alınmıştır. Sıralama Aralık 2009 rakamlarına göredir. Grafikler: Samsun TSO İLLERİN KURUMLAR VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARI Sn İLLER Aralık 2007 Aralık 2008 Aralık 2009 Pay(%) TOPLAM 634, , ,786 Aralık İSTANBUL 242, , , % 2 ANKARA 72,390 72,265 72, % 3 İZMİR 48,899 49,110 47, % 4 ANTALYA 27,034 27,959 27, % 5 BURSA 21,426 22,090 22, % 6 KONYA 13,893 14,145 14, % 7 KOCAELİ 12,802 13,391 13, % 8 ADANA 12,337 12,526 12, % 9 İÇEL 11,143 11,258 11, % 10 MUĞLA 10,005 10,516 10, % 11 GAZİANTEP 8,737 9,066 8, % 12 KAYSERİ 7,280 7,439 7, % 13 HATAY 6,466 6,786 6, % 14 AYDIN 6,469 6,778 6, % 15 DENİZLİ 6,368 6,516 6, % 16 TEKİRDAĞ 5,399 5,432 5, % 17 SAKARYA 5,344 5,523 5, % 18 DİYARBAKIR 4,761 5,135 5, % 19 MANİSA 5,057 5,262 5, % 20 SAMSUN 5,140 5,190 5, % 0.81% 0.81% 0.81% 21 BALIKESİR 5,203 5,292 5, % 22 ESKİŞEHİR 4,831 4,962 5, % 23 ŞANLIURFA 3,684 3,939 4, % 24 TRABZON 3,638 3,824 3, % 25 AFYON 3,307 3,410 3, % Kaynak: ilk 25 il alınmıştır. Sıralama Aralık 2009 rakamlarına göredir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 126

133 İLLERİN G.M.S.İ VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARI Sn İLLER Aralık 2007 Aralık 2008 Aralık 2009 Pay(%) TOPLAM 696, , ,077 Aralık İSTANBUL 246, , , % 2 ANKARA 92,177 97, , % 3 İZMİR 61,231 64,584 72, % 4 BURSA 25,343 27,308 31, % 5 ANTALYA 22,825 25,643 29, % 6 ESKİŞEHİR 11,873 14,974 17, % 7 MANİSA 14,703 15,186 16, % 8 BALIKESİR 13,056 14,122 15, % 9 AYDIN 12,733 13,432 14, % 10 DENİZLİ 12,307 13,344 14, % 11 KONYA 10,449 11,660 14, % 12 MUĞLA 10,643 11,841 14, % 13 KOCAELİ 11,047 12,225 13, % 14 ADANA 8,270 8,504 9, % 15 SAMSUN 8,272 8,328 9, % 1.19% 1.12% 1.07% 16 TRABZON 7,100 8,129 8, % 17 İÇEL 7,392 7,783 8, % 18 ZONGULDAK 6,853 7,814 8, % 19 ÇANAKKALE 6,573 7,301 8, % 20 TEKİRDAĞ 6,490 6,868 7, % 21 SAKARYA 5,084 5,815 6, % 22 KAYSERİ 3,816 4,026 5, % 23 GAZİANTEP 5,331 5,312 5, % 24 ORDU 3,937 4,477 4, % 25 AFYON 3,348 4,253 4, % Kaynak: ilk 25 il alınmıştır. Sıralama Aralık 2009 rakamlarına göredir. Grafikler: Samsun TSO İLLERİN KATMA DEĞER VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARI Sn İLLER Aralık 2007 Aralık 2008 Aralık 2009 Pay(%) TOPLAM 2,268,925 2,266,053 2,249,950 Aralık İSTANBUL 655, , , % 2 ANKARA 181, , , % 3 İZMİR 162, , , % 4 ANTALYA 89,757 91,749 91, % 5 BURSA 89,689 90,385 89, % 6 KONYA 61,097 60,499 59, % 7 KOCAELİ 51,347 52,312 52, % 8 ADANA 51,208 51,744 51, % 9 İÇEL 46,751 47,072 46, % 10 GAZİANTEP 42,785 44,308 43, % 11 MUĞLA 39,045 39,945 40, % 12 KAYSERİ 32,095 32,412 32, % 13 MANİSA 32,717 32,672 32, % 14 BALIKESİR 32,494 32,065 31, % 15 AYDIN 29,318 29,565 29, % 16 HATAY 29,244 29,105 28, % 17 DENİZLİ 27,989 27,931 27, % 18 SAMSUN 28,266 28,056 27, % 1.25% 1.24% 1.24% 19 ŞANLIURFA 27,177 27,117 27, % 20 TEKİRDAĞ 24,541 24,691 25, % 21 ESKİŞEHİR 24,137 23,966 23, % 22 SAKARYA 23,760 23,807 23, % 23 DİYARBAKIR 17,317 17,738 18, % 24 TRABZON 17,571 17,538 17, % 25 KAHRAMANMARAŞ 17,041 17,218 16, % Kaynak: ilk 25 il alınmıştır. Sıralama Aralık 2009 rakamlarına göredir. Yukarıdaki tablolardan KDV mükellef sayısında azalma, GMSİ mükellef sayısında artma görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 127

134 İLLERİN BASİT USULDE VERGİLENDİRİLEN GELİR VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARI Sn İLLER Aralık 2007 Aralık 2008 Aralık 2009 Pay(%) TOPLAM 762, , ,092 Aralık İSTANBUL 45,423 43,783 42, % 2 İZMİR 32,313 31,135 30, % 3 ANTALYA 27,412 26,706 26, % 4 MANİSA 23,598 23,051 23, % 5 ANKARA 23,191 22,673 22, % 6 HATAY 21,238 21,163 21, % 7 BALIKESİR 22,079 21,168 20, % 8 İÇEL 20,239 19,999 19, % 9 KONYA 20,187 19,649 19, % 10 AYDIN 20,229 19,747 19, % 11 ŞANLIURFA 18,559 18,805 18, % 12 ADANA 19,379 18,621 18, % 13 DENİZLİ 18,111 17,531 17, % 14 BURSA 18,051 17,625 17, % 15 GAZİANTEP 16,786 16,552 16, % 16 DİYARBAKIR 15,424 15,505 16, % 17 SAMSUN 16,022 15,511 15, % 2.10% 2.08% 2.11% 18 MUĞLA 16,159 15,531 15, % 19 KAHRAMANMARAŞ 14,812 14,544 14, % 20 SAKARYA 14,532 14,059 13, % 21 VAN 12,934 13,464 13, % 22 ORDU 12,460 12,199 12, % 23 TRABZON 12,623 12,219 11, % 24 AFYON 12,029 11,650 11, % 25 TEKİRDAĞ 11,149 10,759 10, % Kaynak: ilk 25 il alınmıştır. Sıralama Aralık 2009 rakamlarına göredir. Grafik: Samsun TSO İLLERİN GELİR STOPAJ VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARI Sn İLLER Aralık 2007 Aralık 2008 Aralık 2009 Pay(%) TOPLAM 2,284,723 2,326,494 2,322,883 Aralık İSTANBUL 659, , , % 2 ANKARA 182, , , % 3 İZMİR 167, , , % 4 ANTALYA 95,119 97,557 96, % 5 BURSA 94,010 94,950 93, % 6 KONYA 61,640 62,270 62, % 7 ADANA 54,075 54,971 54, % 8 KOCAELİ 53,412 54,547 54, % 9 İÇEL 49,752 50,273 50, % 10 GAZİANTEP 42,949 44,930 44, % 11 MUĞLA 40,681 41,732 42, % 12 KAYSERİ 33,292 34,307 34, % 13 MANİSA 34,578 34,663 34, % 14 BALIKESİR 34,755 34,479 33, % 15 AYDIN 31,727 32,179 32, % 16 HATAY 30,879 30,829 30, % 17 SAMSUN 29,673 29,801 29, % 1.30% 1.28% 1.28% 18 DENİZLİ 28,935 29,288 29, % 19 TEKİRDAĞ 26,497 26,769 27, % 20 ŞANLIURFA 20,830 23,217 24, % 21 ESKİŞEHİR 24,660 24,777 24, % 22 SAKARYA 24,214 24,584 24, % 23 TRABZON 17,381 18,226 18, % 24 DİYARBAKIR 15,663 17,248 17, % 25 KAHRAMANMARAŞ 16,564 17,304 17, % Kaynak: ilk 25 il alınmıştır. Sıralama Aralık 2009 rakamlarına göredir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 128

135 VERGİ TAHAKKUK VE TAHSİLATI Samsun ve Türkiye nin yılları arasındaki vergi tahakkuk ve tahsilatları incelendiğinde Samsun un tahsilat oranının Türkiye ortalamasının altında kaldığı görülecektir. Samsun da Türkiye de olduğu gibi yıllar itibariyle tahsilat oranlarında düşme söz konusudur. Samsun 2009 yılında; Tahsilat oranı sıralamasında 38. Tahsilat artışı sıralamasında 75. Toplam tahsilat içindeki pay sıralamasında 18. Tahakkuk artışı sıralamasında 75. Toplam tahakkuk içindeki pay sıralamasında 16. Sırada yer almıştır. YILLAR İTİBARİYLE TÜRKİYE VE SAMSUN TAHAKKUK VE TAHSİLAT MİKTARLARI ( ) Yıllar İller Samsun Toplam Samsun Toplam Samsun Toplam Samsun Toplam Brüt Tahakkuk 1,301,655, ,481,775,816 1,312,137, ,887,600,784 1,078,743, ,768,857, ,012, ,101,909,365 Brüt Tahsilat 1,042,238, ,289,913,313 1,099,171, ,980,827, ,809, ,098,465, ,731, ,271,701,112 Tahsilat Nispeti (2) (%) 80.07% 87.44% 83.77% 89.66% 84.9% 91.12% 85.23% 92.18% Samsun Sıra Tahsilat Artışı (2) (%) -5.18% 3.32% 20.02% 11.04% 20.86% 13.11% 18.43% 14.64% Samsun Sıra Toplam Tahsilat İçindeki (2) Payı(%) 0.53% 100% 0.58% 100% 0.54% 100% 0.50% 100% Samsun Sıra Tahakkuk Artışı (2) (%) -0.8% 5.94% 21.64% 12.84% 21.34% 14.42% 20.33% 15.35% Samsun Sıra Toplam Tahakkuk İçindeki (2) Payı(%) 0.58% 100% 0.62% 100% 0.57% 100% 0.54% 100% Samsun Sıra Kaynak: Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 129

136 İLLER İTİBARİYLE GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİ (BRÜT) (2009 ARALIK SONU) (1)(3) (TL) Sn İller Brüt Tahakkuk Brüt Tahsilat Tahsilat Oranı (2) (%) Sıra Tahsilat Artışı (2) (%) Sıra Tahsilat Payı (2) (%) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Sıra Tahakkuk Artışı (2) (%) Sıra Tahakkuk Payı (2) (%) 1 İSTANBUL 94,391,781,145 85,534,741, ( 4) 3.51 (56) ( 1) 5.70 (60) ( 1) 2 ANKARA 30,153,748,831 24,914,569, (21) ( 7) ( 2) ( 5) ( 2) 3 KOCAELİ 24,935,218,735 23,632,390, ( 2) (76) ( 3) (78) ( 3) 4 İZMİR 20,946,005,520 18,782,371, ( 5) (70) 9.57 ( 4) 2.09 (71) 9.33 ( 4) 5 BURSA 6,076,193,347 5,133,225, (13) (72) 2.62 ( 5) 0.36 (74) 2.71 ( 5) 6 MERSİN 4,124,706,754 3,646,091, ( 7) 0.48 (66) 1.86 ( 6) 1.67 (72) 1.84 ( 6) 7 ANTALYA 3,552,378,219 2,648,273, (64) 7.79 (41) 1.35 ( 7) (31) 1.58 ( 7) 8 ADANA 2,584,166,648 1,777,577, (77) 9.33 (35) 0.91 ( 9) ( 6) 1.15 ( 8) 9 HATAY 2,123,937,319 1,880,668, ( 6) (74) 0.96 ( 8) (76) 0.95 ( 9) 10 TEKİRDAĞ 2,028,341,141 1,759,659, ( 9) 3.32 (59) 0.90 (10) 5.66 (61) 0.90 (10) 11 KONYA 1,920,468,628 1,523,011, (42) (31) 0.78 (11) (37) 0.86 (11) 12 KAYSERİ 1,564,473,678 1,289,998, (22) 4.38 (54) 0.66 (12) 7.61 (53) 0.70 (12) 13 GAZİANTEP 1,500,965,717 1,168,835, (54) ( 6) 0.60 (13) (10) 0.67 (13) 14 MANİSA 1,413,669,924 1,098,268, (56) 4.90 (50) 0.56 (15) 7.51 (54) 0.63 (14) 15 MUĞLA 1,411,634,220 1,048,886, (67) 3.47 (57) 0.53 (17) 7.15 (55) 0.63 (15) 16 SAMSUN 1,301,655,857 1,042,238, (38) (75) 0.53 (18) (75) 0.58 (16) 17 BALIKESİR 1,297,674,679 1,057,216, (30) 0.53 (65) 0.54 (16) 3.07 (69) 0.58 (17) 18 DENİZLİ 1,254,136, ,931, (53) 1.01 (63) 0.50 (19) 6.24 (58) 0.56 (18) 19 ZONGULDAK 1,169,220, ,453, (34) (79) 0.48 (21) (79) 0.52 (19) MERKEZ(*) 1,165,728,199 1,165,728, ( 1) ( 1) 0.59 (14) ( 1) 0.52 (20) 20 ESKİŞEHİR 1,144,726, ,563, (17) (69) 0.49 (20) 2.78 (70) 0.51 (21) 21 SAKARYA 998,794, ,759, (73) (78) 0.37 (22) (77) 0.44 (22) 22 AYDIN 961,407, ,944, (75) 0.57 (64) 0.35 (24) 6.03 (59) 0.43 (23) 23 TRABZON 841,239, ,522, (25) 6.89 (45) 0.35 (23) 9.61 (45) 0.37 (24) 24 DİYARBAKIR 720,752, ,157, (51) 4.75 (51) 0.29 (25) 9.66 (44) 0.32 (25) 25 K.MARAŞ 619,244, ,797, (14) 9.91 (32) 0.27 (26) (39) 0.28 (26) 26 ŞANLIURFA 605,834, ,300, (68) (15) 0.23 (28) (21) 0.27 (27) 27 KIRKLARELİ 562,179, ,565, (10) 8.70 (37) 0.25 (27) 9.53 (47) 0.25 (28) 28 KÜTAHYA 529,914, ,880, (29) (13) 0.22 (29) (12) 0.24 (29) 29 ÇANAKKALE 527,990, ,480, (48) 0.35 (67) 0.21 (30) 3.74 (66) 0.24 (30) 30 AFYONKARAHİSAR 500,813, ,437, (66) 7.95 (40) 0.19 (34) 9.98 (41) 0.22 (31) 31 SİVAS 494,836, ,474, (52) (29) 0.20 (32) 8.89 (51) 0.22 (32) 32 EDİRNE 487,526, ,165, (18) 0.18 (68) 0.21 (31) 3.54 (68) 0.22 (33) 33 ERZURUM 484,191, ,971, (70) 4.15 (55) 0.18 (36) 9.58 (46) 0.22 (34) 34 MALATYA 483,247, ,809, (46) (24) 0.19 (33) (14) 0.22 (35) 35 ORDU 462,596, ,685, (62) (71) 0.18 (37) 3.71 (67) 0.21 (36) 36 RİZE 403,919, ,536, ( 8) 3.14 (61) 0.18 (35) 4.65 (65) 0.18 (37) 37 KIRIKKALE 401,467, ,698, (15) (81) 0.17 (38) (81) 0.18 (38) 38 VAN 386,884, ,138, (44) (11) 0.16 (39) ( 7) 0.17 (39) 39 ELAZIĞ 373,821, ,982, (31) 4.40 (53) 0.15 (40) 9.82 (42) 0.17 (40) 40 ISPARTA 345,592, ,386, (39) 1.45 (62) 0.14 (41) 4.79 (64) 0.15 (41) 41 BOLU 342,186, ,346, (74) 6.28 (48) 0.12 (44) (35) 0.15 (42) 42 ÇORUM 332,142, ,938, (32) 7.95 (39) 0.14 (42) (33) 0.15 (43) 43 DÜZCE 327,001, ,162, (81) 8.27 (38) 0.11 (48) (25) 0.15 (44) 44 TOKAT 320,861, ,745, (59) 3.45 (58) 0.13 (43) 9.42 (49) 0.14 (45) 45 YALOVA 288,015, ,057, (80) (77) 0.10 (52) 7.96 (52) 0.13 (46) 46 MARDİN 287,506, ,727, (45) ( 8) 0.12 (45) (29) 0.13 (47) 47 KASTAMONU 271,878, ,226, (57) (73) 0.11 (47) 1.39 (73) 0.12 (48) 48 UŞAK 264,874, ,157, (37) (25) 0.11 (46) (17) 0.12 (49) 49 YOZGAT 261,361, ,155, (79) 8.97 (36) 0.09 (57) (36) 0.12 (50) 50 AKSARAY 261,328, ,821, (43) (80) 0.11 (49) (80) 0.12 (51) 51 GİRESUN 260,722, ,314, (47) (28) 0.10 (50) (19) 0.12 (52) 52 ADIYAMAN 242,514, ,598, (69) ( 9) 0.09 (55) (11) 0.11 (53) 53 OSMANİYE 226,148, ,960, (72) 6.85 (46) 0.08 (58) 9.51 (48) 0.10 (54) 54 KARABÜK 224,131, ,977, (12) (82) 0.10 (51) (82) 0.10 (55) 55 BURDUR 220,691, ,281, (33) (27) 0.09 (53) (34) 0.10 (56) 56 BATMAN 216,578, ,226, (27) ( 2) 0.09 (54) ( 3) 0.10 (57) 57 AMASYA 214,558, ,120, (36) 9.43 (34) 0.09 (56) (30) 0.10 (58) 58 NEVŞEHİR 189,330, ,227, (76) 7.42 (42) 0.07 (59) (20) 0.08 (59) 59 BİLECİK 175,850, ,519, (71) 4.62 (52) 0.06 (62) 6.58 (56) 0.08 (60) 60 NİĞDE 167,245, ,742, (58) 5.33 (49) 0.07 (61) 5.58 (62) 0.07 (61) 61 ARTVİN 158,824, ,579, (40) (18) 0.06 (63) (18) 0.07 (62) 62 KIRSEHİR 158,605, ,725, (60) ( 5) 0.06 (64) ( 4) 0.07 (63) 63 ŞIRNAK 157,867, ,126, (78) ( 4) 0.05 (67) ( 9) 0.07 (64) 64 KARAMAN 157,309, ,470, (26) (16) 0.07 (60) (22) 0.07 (65) 65 AĞRI 137,722, ,133, (28) 3.25 (60) 0.06 (65) 5.01 (63) 0.06 (66) 66 ERZİNCAN 135,540, ,315, (49) (26) 0.05 (66) (27) 0.06 (67) 67 SİNOP 127,843,339 99,351, (55) 9.80 (33) 0.05 (69) 6.35 (57) 0.06 (68) 68 BARTIN 122,176, ,152, (20) 6.81 (47) 0.05 (68) 9.77 (43) 0.05 (69) 69 KARS 119,776,544 91,070, (61) (22) 0.05 (71) (24) 0.05 (70) 70 SİİRT 115,103,050 92,860, (35) ( 3) 0.05 (70) ( 2) 0.05 (71) 71 ÇANKIRI 98,226,487 82,254, (16) (23) 0.04 (72) (32) 0.04 (72) 72 MUŞ 96,101,011 75,342, (50) (19) 0.04 (74) (26) 0.04 (73) 73 BİTLİS 92,313,996 76,080, (24) (10) 0.04 (73) (16) 0.04 (74) 74 IĞDIR 89,275,377 53,285, (82) (21) 0.03 (77) (40) 0.04 (75) 75 BİNGÖL 81,213,240 66,945, (23) (14) 0.03 (75) ( 8) 0.04 (76) 76 HAKKARİ 74,821,292 55,709, (65) (20) 0.03 (76) (15) 0.03 (77) 77 GÜMÜŞHANE 51,963,743 44,599, (11) (17) 0.02 (78) (23) 0.02 (78) 78 TUNCELİ 47,031,673 42,743, ( 3) (12) 0.02 (79) (13) 0.02 (79) 79 KİLİS 45,481,691 34,276, (63) (30) 0.02 (80) (28) 0.02 (80) 80 ARDAHAN 35,145,731 27,996, (41) 7.13 (43) 0.01 (81) 9.17 (50) 0.02 (81) 81 BAYBURT 31,420,087 26,187, (19) 6.93 (44) 0.01 (82) (38) 0.01 (82) TOPLAM 224,481,775, ,289,913, Kaynak: (Muhasebat Genel Müdürlüğü), sıralama Tahakkuka göre yapılmıştır. (1) Rakamlar Brüt Olup, Mahalli İdare ve Fon Payları Ayrılmamış Tutarlardır. (Red ve iadeler dahil), (2) Parantez İçindeki Rakamlar O İl'in Merkez ve 81 İl İçerisindeki İlgili Sütundaki Başarı Sırasını Göstermektedir. (3) 2009 Yılı Vergi Gelirleri içerisindeki Gelir Vergisi Tevkifat rakamına Asgari Geçim İndirimi tutarı dahildir. (*) Başbakanlık ve Bakanlıkların Merkez Saymanlıkları ile Hazine, Gelir, M.İ.T., T.B.M.M., Cumhurbaşkanlığı, Sayıştay ve Kıbrıs Türk Askeri Birliği Saymanlıklarını kapsamaktadır. Samsun 2009 yılında Brüt tahakkuk miktarına göre 1.3 milyar TL ile 16. Sırada yer almaktadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 130 Sıra

137 İLLER İTİBARİYLE GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİ (BRÜT) (2008 ARALIK SONU) (1)(3) (TL) Sn İller Brüt Tahakkuk Brüt Tahsilat Tahsilat Oranı (2) (%) Sıra Tahsilat Artışı (2) (%) Sıra Tahsilat Payı (2) (%) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Sıra Tahakkuk Artışı (2) (%) Sıra Tahakkuk Payı (2) (%) 1 İSTANBUL 89,302,220,459 82,633,629, ( 3) 9.75 (61) ( 1) (71) ( 1) 2 KOCAELİ 26,788,638,962 25,678,401, ( 2) (55) ( 2) (67) ( 2) 3 ANKARA 24,432,660,046 20,586,546, (26) 7.68 (70) ( 3) (58) ( 3) 4 İZMİR 20,516,858,278 18,858,047, ( 4) (23) 9.93 ( 4) (32) 9.68 ( 4) 5 BURSA 6,054,168,614 5,314,103, (12) (57) 2.80 ( 5) (60) 2.86 ( 5) 6 MERSİN 4,057,015,152 3,628,572, ( 8) 8.10 (68) 1.91 ( 6) (72) 1.91 ( 6) 7 ANTALYA 3,159,946,281 2,456,776, (57) (56) 1.29 ( 7) (26) 1.49 ( 7) 8 HATAY 2,220,605,079 1,974,770, (10) ( 8) 1.04 ( 8) ( 5) 1.05 ( 8) 9 ADANA 2,108,002,864 1,625,864, (62) 8.22 (67) 0.86 (10) (66) 0.99 ( 9) 10 TEKİRDAĞ 1,919,698,301 1,703,157, (11) (29) 0.90 ( 9) (37) 0.91 (10) 11 KONYA 1,736,504,490 1,383,966, (52) (42) 0.73 (11) (40) 0.82 (11) 12 ZONGULDAK 1,455,886,973 1,259,051, (16) ( 9) 0.66 (12) ( 9) 0.69 (12) 13 KAYSERİ 1,453,876,922 1,235,831, (23) (27) 0.65 (13) (28) 0.69 (13) 14 MUĞLA 1,317,436,417 1,013,683, (63) (37) 0.53 (17) (51) 0.62 (14) 15 MANİSA 1,314,975,104 1,047,000, (53) (48) 0.55 (16) (52) 0.62 (15) 16 SAMSUN 1,312,137,616 1,099,171, (29) (11) 0.58 (14) (12) 0.62 (16) 17 BALIKESİR 1,259,072,886 1,051,656, (31) (21) 0.55 (15) (20) 0.59 (17) 18 GAZİANTEP 1,254,143, ,791, (66) 9.02 (63) 0.50 (19) (64) 0.59 (18) 19 DENİZLİ 1,180,503, ,187, (40) 4.11 (78) 0.51 (18) 7.76 (76) 0.56 (19) 20 ESKİŞEHİR 1,113,753, ,226, (19) 5.72 (75) 0.50 (20) 8.27 (75) 0.53 (20) 21 SAKARYA 1,052,679, ,177, (56) (36) 0.43 (21) (33) 0.50 (21) 22 AYDIN 906,727, ,064, (71) 6.81 (73) 0.36 (23) (50) 0.43 (22) MERKEZ(*) 768,015, ,015, ( 1) (12) 0.40 (22) (19) 0.36 (23) 23 TRABZON 767,478, ,887, (25) 9.85 (60) 0.34 (24) (63) 0.36 (24) 24 DİYARBAKIR 657,262, ,602, (42) ( 4) 0.28 (25) ( 3) 0.31 (25) 25 K.MARAŞ 560,785, ,735, (24) ( 6) 0.25 (26) ( 6) 0.26 (26) 26 ŞANLIURFA 531,728, ,231, (77) (50) 0.21 (31) (35) 0.25 (27) 27 KIRKLARELİ 513,255, ,685, (13) ( 2) 0.24 (28) ( 2) 0.24 (28) 28 KIRIKKALE 512,927, ,947, ( 6) 6.43 (74) 0.24 (27) 7.62 (77) 0.24 (29) 29 ÇANAKKALE 508,938, ,015, (44) (14) 0.22 (29) (11) 0.24 (30) 30 EDİRNE 470,865, ,447, (17) (40) 0.21 (30) (47) 0.22 (31) 31 AFYONKARAHİSAR 455,353, ,005, (69) (43) 0.18 (35) (48) 0.21 (32) 32 SİVAS 454,443, ,943, (65) (24) 0.18 (34) (42) 0.21 (33) 33 KÜTAHYA 449,530, ,396, (35) (26) 0.20 (32) (18) 0.21 (34) 34 ORDU 446,047, ,442, (54) 6.92 (72) 0.19 (33) (65) 0.21 (35) 35 ERZURUM 441,859, ,879, (64) (45) 0.18 (38) (10) 0.21 (36) 36 MALATYA 414,445, ,469, (34) (15) 0.18 (37) (25) 0.20 (37) 37 RİZE 385,965, ,702, ( 9) (10) 0.18 (36) ( 8) 0.18 (38) 38 ELAZIĞ 340,383, ,158, (21) (13) 0.15 (40) (16) 0.16 (39) 39 ISPARTA 329,800, ,439, (36) (80) 0.14 (42) 3.99 (80) 0.16 (40) 40 KARABÜK 326,139, ,808, ( 7) ( 1) 0.15 (39) ( 1) 0.15 (41) 41 AKSARAY 326,055, ,400, (20) 7.06 (71) 0.15 (41) 9.96 (73) 0.15 (42) 42 VAN 316,944, ,116, (41) (30) 0.14 (43) (17) 0.15 (43) 43 BOLU 309,169, ,908, (73) (81) 0.12 (46) (81) 0.15 (44) 44 ÇORUM 298,274, ,053, (28) (46) 0.13 (44) (45) 0.14 (45) 45 TOKAT 293,244, ,520, (45) (41) 0.13 (45) (30) 0.14 (46) 46 DÜZCE 288,902, ,108, (79) (28) 0.10 (49) (22) 0.14 (47) 47 KASTAMONU 268,160, ,447, (43) 8.44 (65) 0.11 (47) (68) 0.13 (48) 48 YALOVA 266,779, ,276, (68) ( 7) 0.11 (48) ( 7) 0.13 (49) 49 MARDİN 255,283, ,822, (72) (19) 0.10 (50) (29) 0.12 (50) 50 YOZGAT 236,226, ,068, (80) (58) 0.08 (55) (59) 0.11 (51) 51 UŞAK 231,737, ,817, (38) 8.00 (69) 0.10 (51) (57) 0.11 (52) 52 GİRESUN 228,676, ,303, (48) (47) 0.10 (52) (55) 0.11 (53) 53 OSMANİYE 206,508, ,513, (75) ( 3) 0.08 (56) ( 4) 0.10 (54) 54 ADIYAMAN 202,965, ,799, (76) (25) 0.08 (57) (31) 0.10 (55) 55 BURDUR 198,931, ,674, (46) (31) 0.09 (53) (21) 0.09 (56) 56 AMASYA 190,612, ,281, (37) (18) 0.08 (54) (15) 0.09 (57) 57 NEVŞEHİR 166,109, ,158, (78) (52) 0.06 (60) (49) 0.08 (58) 58 BİLECİK 164,993, ,891, (74) 0.17 (79) 0.06 (61) 6.51 (78) 0.08 (59) 59 BATMAN 164,350, ,757, (32) ( 5) 0.07 (58) (14) 0.08 (60) 60 NİĞDE 158,408, ,225, (61) (82) 0.06 (59) (82) 0.07 (61) 61 ARTVİN 139,254, ,459, (49) (20) 0.06 (63) (24) 0.07 (62) 62 KARAMAN 138,067, ,412, (33) 9.97 (59) 0.06 (62) (61) 0.07 (63) 63 AĞRI 131,152, ,576, (30) (17) 0.06 (64) (23) 0.06 (64) 64 ŞIRNAK 130,440,064 83,349, (81) (16) 0.04 (69) (13) 0.06 (65) 65 KIRSEHİR 127,365,320 97,171, (67) (38) 0.05 (65) (38) 0.06 (66) 66 SİNOP 120,209,772 90,483, (70) (39) 0.05 (68) (43) 0.06 (67) 67 ERZİNCAN 119,920,086 95,834, (51) (51) 0.05 (66) (39) 0.06 (68) 68 BARTIN 111,304,152 94,705, (22) (54) 0.05 (67) (62) 0.05 (69) 69 KARS 105,766,360 81,687, (60) 9.70 (62) 0.04 (70) (54) 0.05 (70) 70 ÇANKIRI 87,912,468 73,791, (27) 8.77 (64) 0.04 (71) 4.80 (79) 0.04 (71) 71 SİİRT 87,184,606 71,589, (39) 4.20 (77) 0.04 (72) 9.85 (74) 0.04 (72) 72 MUŞ 84,904,849 66,967, (55) (33) 0.04 (73) (41) 0.04 (73) 73 IĞDIR 80,975,268 47,755, (82) (32) 0.03 (77) (56) 0.04 (74) 74 BİTLİS 80,123,264 64,654, (50) (44) 0.03 (74) (34) 0.04 (75) 75 BİNGÖL 67,048,990 58,021, (15) (34) 0.03 (75) (53) 0.03 (76) 76 HAKKARİ 64,323,166 49,894, (58) (35) 0.03 (76) (36) 0.03 (77) 77 GÜMÜŞHANE 45,738,011 39,617, (14) (49) 0.02 (78) (44) 0.02 (78) 78 KİLİS 40,261,313 31,122, (59) (53) 0.02 (80) (46) 0.02 (79) 79 TUNCELİ 39,960,288 36,466, ( 5) (22) 0.02 (79) (27) 0.02 (80) 80 ARDAHAN 32,194,744 26,134, (47) 8.31 (66) 0.01 (81) (70) 0.02 (81) 81 BAYBURT 28,416,385 24,489, (18) 5.26 (76) 0.01 (82) (69) 0.01 (82) TOPLAM 211,887,600, ,980,827, Kaynak: (Muhasebat Genel Müdürlüğü), sıralama Tahakkuka göre yapılmıştır. (1) Rakamlar Brüt Olup, Mahalli İdare ve Fon Payları Ayrılmamış Tutarlardır. (Red ve iadeler dahil), (2) Parantez İçindeki Rakamlar O İl'in Merkez ve 81 İl İçerisindeki İlgili Sütundaki Başarı Sırasını Göstermektedir. (3) 2008 Yılı Vergi Gelirleri içerisindeki Gelir Vergisi Tevkifat rakamına Asgari Geçim İndirimi tutarı dahildir. (*) Başbakanlık ve Bakanlıkların Merkez Saymanlıkları ile Hazine, Gelir, M.İ.T., T.B.M.M., Cumhurbaşkanlığı, Sayıştay ve Kıbrıs Türk Askeri Birliği Saymanlıklarını kapsamaktadır. Samsun 2008 yılında Brüt tahakkuk miktarına göre 1.31 milyar TL ile 16. Sırada yer almaktadır. Sıra İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 131

138 2009 YILI VERGİLENDİRME DÖNEMİ KURUMLAR VERGİSİ REKORTMENLERİ (İLK 100 SIRALAMASI) SAMSUN Sıra No Vergi Kimlik Numarası Vergi Dairesi Unvanı Faaliyet Konusu Beyan Edilen Vergiye Tabi Gelir ( Matrah ) Hesaplanan (Tahakkuk Eden) Vergi Ödenecek Kurumlar Vergisi Ondokuzmayıs Samsun Makina Sanayi A.Ş Makine İmali , , , Gaziler Adeka İlaç Sanayi Ve Ticaret A.Ş. İlaç Fabrikası , ,28 0, Gaziler Sürsan Su Ürünleri San.Tic.A.Ş. Balık Unu İmali , , , Ondokuzmayıs As Çelik Döküm İşleme San.Ve Tic.Ltd.Şti. Oto Yedek Parça İmali , ,88 0, Gaziler Ulusoy Un Sanayi Ve Ticaret A.Ş. Un İmalatı-Un Fabrikası , , , Gaziler Yeşilyurt İnş.Ve Turizm Aş. Bina İnşaatı , ,22 0, Ondokuzmayıs Bahadır Tıbbi Alet Cihaz Ve İnş.Mak.A.Ş. Tıbbi Cerrahi Aletler , , , Ondokuzmayıs Birleşik Grup Özel Sağlık Hizm.A.Ş. Sağlık Hizmetleri , ,57 0, Ondokuzmayıs Sampa Dış Ticaret Ltd.Şti. Oto Yedek Parça Satışı , , , Çarşamba Arı Dayanıklı Tük.Mal.Paz.San.Tic.A.Ş. Beyaz Eşya Toptan Sat , ,76 0, Gaziler Atakum Özel Sağlık Hizmt.İnş.Turiz.A.Ş. Sağlık Hizmetleri , ,20 0, Ondokuzmayıs Romatem Fizik Ted.Ve Özel Sağ.Hiz.Ltd.Şti. Sağlık Hizmetleri , , , Gaziler Samsun Medikal Grup Özel Sağlık Hiz.A.Ş. Sağlık Hizmetleri , ,55 0, Gaziler Mg Müteah.Hizm Yapı İnş Ve Tur. Ltd.Şti. Bina İnşaatı , ,56 0, Gaziler Borsan Elekt.Malz.İmalat San.Ltd.Şti. Elekt.Ev.Cih.Per.Tic , ,07 0, Ondokuzmayıs Domak Pompa Ve Makina Sanayi A.Ş. İş Makinası İmalatı , ,46 0, Gaziler Akbağ Av Malz. Hırdavat Tic.Ltd.Şti. Av Malz.Per.Satışı , ,23 0, Gaziler Onur Otomotiv San. Tic.Aş. Oto Alım-Satım Top.Sat , ,74 0, Gaziler Korulu Grup Sağlık Hizm.İnş.Taah.Ltd.Şti. Tıbbi Ortp.Alet.Top.Tic , ,26 662, Ondokuzmayıs Doğuş Okul Yay. Ltd. Şti. Toptan Kitap Kırtasiye , ,67 0, Ondokuzmayıs Yağsan Makina Sanayi Otom.Yağ. Ltd. Şti. Toptan Mad.Yağ Satışı , ,88 0, Çarşamba Reha Sağlık Hizm.Tic.Ltd.Şti. Özel Hastaneler , ,68 0, Gaziler Resman Cam Pvc Aliminyum San.A.Ş. Cam Züccaciye İmalatı , ,70 0, Ondokuzmayıs Poelsan Plastik San. Ve Tic.Ltd.Şti Plastik Boru İmali , ,71 0, Ondokuzmayıs Semolina Mısır İrmiği Gıda San.Ve A.Ş. İrmik İmalatı , ,58 0, Gaziler Birlik İnş. San.Ve Tic. Ltd.Şti. Bina İnşaatı , , , Ladik Doğa Su Gıda Mad. Tic.Ltd.Şti. Su, Meşrubat Satışı , ,72 0, Gaziler Atilla Makina Mon.Taah.İnş.Tur.Ltd.Şti. Bina İnşaatı , ,43 0, Gaziler Özel Mediva Sağlık Hizm.Tic.Ltd.Şti. Sağlık Hizmetleri , ,66 0, Gaziler Gürmed Medikal Özel Sağlık Hiz.Ltd.Şti. Tıbbi Ortp.Alet.Top.Tic , ,35 0, Ondokuzmayıs Asil Gıda Pazarlama Ve Ticaret Ltd.Şti. Gıda Ağırlıklı Pazar , ,16 0, Ondokuzmayıs İlmed İlaç Med. Tic.Ltd.Şti. Tıbbi Cer.Ve Ortopedik , ,04 0, Gaziler Recepoğlu Tüketim Mad.Gıd.Dağ.Yat.A.Ş. Gıda,İçecek.Tütün Tic , ,76 0, Gaziler Onpet Onur Petrol Ürünleri Ltd.Şti. Pet.Ürün.Per.Tic , ,92 0, Gaziler Özel Karadeniz Samsun Sağ.Tes.İnş.A.Ş. Sağlık Hizmetleri , , , Gaziler Star Temizlik İnşaat Gıd.Mob.Tar.Ltd.Şti Temizlik Hiz , ,78 0, Ondokuzmayıs Başöz Akaryakıt Madeni Yağlar Ltd.Şti. Akary.Ve Madeni Yağ , ,14 0, Tekkeköy Özön Taşıt Muayene İ Stasyonları A.Ş Kantar-Muayene Hiz , ,95 0, Ondokuzmayıs Sampa Otomotiv Sanayi Ve Ticaret Ltd.Şti. Oto Yedek Parça İmali , , , Ondokuzmayıs Samsun Yem Sanayi Ve Ticaret A.Ş. Hayvansal Yem İmali , ,62 281, Gaziler Omkan Ondokuzmayıs Üni.Vak.Kant.İkt.İşl. Kafeteryalar , ,76 0, Ondokuzmayıs Özel Form Fizik Tedavi Ve Sağ.Hiz. Ltd.Şti. Sağlık Hizmetleri , ,78 0, Tekkeköy Fatih Temiz Pet.Oto.Dy.Tük.Mal.Ltd.Şti Petrol Day.Tük.Mal.Sat , ,23 0, Ondokuzmayıs Amisos Müzik Aletleri San.Tic.Ltd. Şti. Müzik Aletleri İmali , , , Ondokuzmayıs Baranoğlu Müh.Tur.İnş. San. Ltd. Şti. Müteahhitlik Hizm , ,05 0, Ondokuzmayıs Kutsan Tarımsal Paz. Ve Tic Ltd. Şti. Zirai İlaçlar Top.Satışı , ,63 0, Ondokuzmayıs Delta Medikal Sağlık Ürün.Tic. Ltd.Şti. Sağlık Hizmetleri , ,52 0, Ondokuzmayıs Engin Bakan Spor Giy.Teks.Turiz.Ltd.Şti. Spor Eşy.Ve Mlz. Satışı , ,76 0, Gaziler Asal Petrol Otomotiv San.Tic.Ltd.Şti. Motorlu Araç Yakıt Tic , ,81 0, Gaziler Yorum Yeminli Mali Müşavirlik Ltd.Şti. Yeminli Mali Müşavirlik , ,14 0, Ondokuzmayıs Samsun Segman Ve Göml. San.Tic.Ltd.Şti. Oto Yed.Parça İmalatı , ,32 597, Ondokuzmayıs Bilgin Çelik Halat Ve Mak.San.Ltd. Şti. Nakliye Ve Yük Boş.İşl , ,43 0, Gaziler Bülbüloğlu Oksijen Asetilen Tıb.Lt.Şti. Tıbbi Ortp.Alet.Top.Tic , ,15 0, Gaziler Mah-Ya İth. İhr. Tic.Ve Paz.Ltd.Şti. İthalat İhracat , ,68 0, Gaziler Rota Denetim Proje İnş.Tic.Ltd.Şti. Plan Proje Hizmetleri , , , Ondokuzmayıs Aygün Cerrahi Aletler San.Ve Tic. A.Ş. Tıbbi Ve Cer.Alet.İmali , , , Gaziler Ulusoy Petrol Ürünleri Tic Ltd.Şti. Motorlu Araç Yakıt Tic , ,72 248, Ondokuzmayıs Hakan Petrol Ltd.Şti. Petrol Ürünleri Satışı , ,54 0, Gaziler Eldemirler Turizm Ticaret Ltd.Şti. Otel (Lokantasız) , ,01 0, Ladik Tufanoğlu Mabilya Tic.Ltd.Şti. İnş.Malz.Mobilya , ,48 0, Gaziler Irmaklar Ev Eşyaları Ve Day. Tic.A.Ş. Beyaz Eşya Top.Tic , ,08 0, Çarşamba Yılmaz Kardeşler Gıda San.Tic.A.Ş. Fındık Toptan Satışı , ,09 0, Ondokuzmayıs Uslu Demir Çelik Paz Tic. Ltd. Şti. Paslanmaz Çelik Prof , ,84 0, Gaziler Kent Müşavir.Taah.Harita Müh.Ltd.Şti. Harita Çiz.Kadastro Hiz , ,33 0, Havza Turanlar Tütün Mam.Ltd.Şti. Tekel Bayii , ,15 0, Gaziler Miskar Gıda Tur.Rek. İnşaat Nakl.Ltd.Şti. Gıda,İçecek.Tütün Tic , , , Gaziler Samsun Çarşı Büyük Mağazacılık A.Ş. Kuyumculuk,Züc.Giyim , ,04 0, Gaziler Gülhan Petrol Tic.Ve San.Ltd.Şti. Motorlu Araç Yakıt Tic , ,10 0, Kavak Dörtler Kireç San.Tic.Ltd.Şti. Kireç İmali , , , Bafra Müderrisoğlu Pet.Akary.Ür.San.Tic.Ltd.Şti Akaryakıt Satışı , , , Gaziler Kalkavan Denizcilik Ticaret Ltd.Şti. Deniz Nakl. Acentalar , ,77 968, Gaziler Yeni Yüceloğlu Petrol Hiz.Tic.Ltd.Şti. Petrol Ürün.Per.Satışı , ,32 0, Gaziler Samsun Fizikmer Fizik Ted.Ltd.Şti. Rehabilitasyon Hiz , ,32 0, Gaziler Kar-Dağ Karadeniz Gıda Dağ.San.A.Ş. Tütün Ürün.Tic , ,50 0, Bafra Bafra Petrol Ürünleri San.Ve Tic.Ltd.Şti Akaryakıt Satışı , ,90 0, Gaziler Yılro İnt.Giyim San. Tic.Ltd.Şti. Konfeksiyon İmalatı , , , Tekkeköy Özön Petrol Pet.Ürünleri Ve Oto.Ltd.Şti Petrol Ve Taşıt Sat , ,58 0, Gaziler Yelken Denizcilik Ltd.Şti. Seyahat-Turizm Hiz , ,66 0, Gaziler Bestaş Birlik Ecza San.Ve Tic.A.Ş. Eczacılık Malzemeleri , ,76 0, Gaziler Albayrak Yapı Malzemeleri İnş.Ltd.Şti. İnş.Mlz.Top.Tic , ,26 0, Gaziler Elsis İnşaat Mak.Elek.Müh.Tic.Ltd.Şti. Elk.Tes.Müh.Hiz.Faal , ,62 0, Ondokuzmayıs Alc İnşaat Mob.Pvc Sanayi Ve Tic. Ltd.Şti. Bina İnşaatı , , , Gaziler Galtek Galip Teknik Hz.Mh.İn.El.Ltd.Şti Bina İnşaatı , , , Çarşamba Özyılmaz Fındık Tic. San.Ltd.Şti. Fındık Fabrikası , ,98 0, Ondokuzmayıs Surmed Cerrahi Ve Medikal Özel Lab. A.Ş. Tıbbi Cer.Aletler Satışı , ,76 0, Gaziler Erkut Nak.San. Ve Tic.Ltd.Şti. Kargo Nakliyat Komis , ,58 141, Ondokuzmayıs Köktaşlar Nak İnş. Taah San Tic. Ltd. Şti. Nakl.Ve Fast Food İşlt , ,54 0, Gaziler Hızır İnşaat Anonim Şirketi Bina İnşaatı , ,31 0, Gaziler Alya Med.Malz.Emlak. Danış.Gıd.Tur.Ltd.Şti. Tıbbı Ortopk.Ürün.Tic , , , Gaziler Özkar İnşaat Sanayi Ve Ticaret Ltd.Şti. Bina İnşaatı , ,00 932, Gaziler Mutfak Yeme İçme Ve İkram Hiz.End.Ltd.Şti. Lokanta Servis Hiz , ,58 0, Gaziler Etkin Mobil Dağıtım Ve İletişim Hiz.Ltd.Şti. Uydu İzleme Telek.Faal , ,10 0, Gaziler Samsun Harita Müh. Müş.Ve Taah.Ltd.Şti. Müh.Danışman. Faal , ,92 0, Gaziler Ortopol Özel Sağlık Hizmetleri Ltd.Şti. Sağlık Hizmetleri , ,73 0, Gaziler Özel Eksen Sağlık Hiz.Ve Tic.Ltd.Şti Sağlık Hizmetleri , ,35 0, Gaziler Yılmazlar Nakliyat Akaryakıt Ltd.Şti. Yaş Sebze Meyve Kom , ,28 0, Tekkeköy Oluşum Kozmetik Gıda Temizlik Hizmet.A.Ş. Kozmetik Sat , ,65 0, Gaziler Kıyak Kardeşler Su Ürün.Ürt.Ltd.Şti. Balıkç.Mot.Taşıt Yakıtı , ,78 0, Gaziler Elektrosan Elektrobakır Sanayi A.Ş Bakır İmalatı , ,22 0, Ondokuzmayıs Boyut Ecza Deposu Ticaret Ltd. Şti. Eczacılık Ürünleri , ,02 0,00 Kaynak: Samsun Vergi Dairesi Başkanlığı İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 132

139 2009 YILI VERGİLENDİRME DÖNEMİ GELİR VERGİSİ REKORTMENLERİ (İLK 100 SIRALAMASI) SAMSUN Sn Vergi Dairesi Adı Soyadı Faaliyet Konusu Beyan Edilen Vergiye Tabi Gelir ( Matrah ) Hesaplanan (Tahakkuk Eden) Vergi Ödenecek Gelir Vergisi 1 Ondokuzmayıs (*) Avukat , , ,33 2 Gaziler Cahit Kılıç Eczacı , , ,40 3 Gaziler Mustafa Türkoğlu Kalorifer Tesisatı (İnşaatta) , , ,04 4 Gaziler (*) Eczacı , , ,52 5 Bafra Turhan Aydıner Menkul Yatırım Ortaklığı , , ,33 6 Gaziler Yaşar Camadan Menkul Yatırım Ortaklığı , , ,36 7 Ondokuzmayıs Engin Bakan Spor Malz. Sinema İşletm , , ,71 8 Gaziler Halit Güner Elektrik Hatları İnşaatı , , ,86 9 Ondokuzmayıs Sedat Çepni Noter , , ,72 10 Ondokuzmayıs Hüseyin Turna Şehirlerarası Nakliyat , , ,93 11 Ondokuzmayıs Fethi Aydoğan Noter , , ,21 12 Ondokuzmayıs Cengiz Hacıosmanoğlu Noter , , ,23 13 Gaziler Hasan Polat Konfeksiyon , , ,36 14 Gaziler Hüseyin Bilgin Noter , , ,27 15 Tekkeköy Yunus Hami Özay Noter , , ,83 16 Gaziler Halime Kılıç Eczacı , , ,05 17 Ondokuzmayıs Cemil Temel Demirel Torna Tesfiye İşl , , ,57 18 Gaziler Murat Sağlam Oto Yedek Parç , , ,26 19 Gaziler Ayhan Çakır Gümrük Komisyonculuğu , , ,30 20 Ondokuzmayıs Feyza Seven Eczacı , , ,61 21 Terme Gülhan Er Noter , , ,09 22 Gaziler Yusuf Adnan Yücel Menkul Yatırım Ortaklığı , , ,28 23 Gaziler Ulaş Giritli Elektrik Malzemeleri , , ,01 24 Ondokuzmayıs (*) Avukat , , ,84 25 Gaziler Paşali Alaman Gayrimenkul Acentalar , , ,08 26 Vezirköprü Aybars Erer Eczacı , , ,27 27 Gaziler (*) Ecz.Ür.Ve Kim.Mad.Per.Sat , , ,69 28 Bafra Ali Kuloğlu Mühendislik Bürosu , , ,36 29 Gaziler Mehmet Cevheroğlu Noter , , ,40 30 Çarşamba Haluk Alver Eczacı , , ,74 31 Kavak Mehmet Günay Akaryakıt Satışı , , ,91 32 Ondokuzmayıs (*) Eczacı , , ,41 33 Çarşamba Cemal Alişan Eczacı , , ,13 34 Ondokuzmayıs Ali Yeşildal Eczacı , , ,71 35 Ondokuzmayıs Ayşe Türker Eczacı , , ,02 36 Çarşamba Serdar Sevinçer Noter , , ,09 37 Çarşamba Erhan Sezer Eczacı , , ,27 38 Çarşamba Aytül Alver Eczacı , , ,10 39 Ondokuzmayıs (*) Eczacı , , ,14 40 Gaziler Hasan Uçak Bina Müteahhitliği (İnşaat) , , ,53 41 Gaziler İbrahim Yaşar Noter , , ,72 42 Ondokuzmayıs Ahmet Genç Harfiyat İnşaat İşl , , ,62 43 Terme Nuri Karaçuha Eczacı , , ,33 44 Gaziler Ümmühan Gülay Koçak Eczacı , , ,41 45 Çarşamba Atilla Kaya Noter , , ,29 46 Gaziler Hayati Pala Manifatura Per.Sat , ,94 0,00 47 Gaziler Nurol Arık Doktor , , ,47 48 Gaziler Nurhan Ünal Hasar Ve Kayıp Tespit , , ,04 49 Gaziler Nesrin Timurçi Eczacı , , ,28 50 Gaziler Hasan Özcan Yeminli Mali Müşavir , , ,25 51 Gaziler Yusuf Kolsan Bina İnşaatı , , ,36 52 Gaziler Hasan Kırseven Ayakkabı Ve Terlik Per , , ,14 53 Çarşamba Esra Sancar Eczacı , , ,09 54 Bafra Ahmet Ulvi Bozdoğan Noter , , ,85 55 Terme Ahmet Ekmekçi Tüp Bayii , , ,75 56 Ondokuzmayıs Nihat Batur Eczacı , , ,50 57 Gaziler Betül Kitaplı Eczacı , , ,38 58 Bafra Sinan Kalyoncu Noter , , ,54 59 Gaziler Fatma Akdoğan Eczacı , , ,93 60 Vezirköprü (*) Eczacı , , ,55 61 Çarşamba Hacı Murat Öztürk Eczacı , , ,33 62 Ondokuzmayıs Mehmet Cem Yazgan Avukat , , ,71 63 Gaziler Salih Türkeç Toptan Gıda , , ,46 64 Gaziler Süleyman Seyhan Gıda Ağırlıklı Çoklu Alış-Veriş , , ,42 65 Gaziler Bilal Seyhan Un Ve Zahire Ürünl , , ,29 66 Gaziler Mustafa Seyhan Un Ve Zahire Ürünl , , ,29 67 Gaziler Şükrü Karaca Örme (Trıkotaj) , , ,88 68 Ondokuzmayıs Mürvet Çelebi Avukat , , ,22 69 Gaziler Vedat Daştan Bina İnşatı Ve Genel İnş İşl , , ,71 70 Gaziler Hasan Güler Yeminli Mali Müşavir , , ,90 71 Ondokuzmayıs Rahmi Turgut Yeminli Mali Müşavir , , ,39 72 Bafra Metin Aydın İkamet (Konut) Amaçlı , , ,36 73 Ondokuzmayıs Onur Güngör Avukat , , ,33 74 Bafra Mine Başgün Eczane , , ,22 75 Ondokuzmayıs (*) Eczacı , , ,85 76 Çarşamba İbrahim Sezgin Eczacı , , ,81 77 Ondokuzmayıs Hasan Yayla Şekerleme İmalatı , , ,67 78 Gaziler Recai Orgen Serbest Muhasebeci , ,23 0,00 79 Vezirköprü Ayten Ertaş Noter , , ,13 80 Ondokuzmayıs Nurdan Şentürk Eczacı , , ,61 81 Terme Yakup Aydın Serbest Muhasebeci , ,08 0,00 82 Gaziler (*) Eczacı , , , Mayıs M.Müd. Safiye Kola Eczacı , , ,89 84 Ondokuzmayıs Serap Kandiş Güler Eczacı , , ,31 85 Gaziler Hüseyin Kılıç Bina Müteahhitliği (İnşaat) , , ,83 86 Ondokuzmayıs Sevim Özaktay Eczacı , , ,91 87 Ondokuzmayıs Nurgül Beşer İnşaat,Dekorasyon , , ,32 88 Gaziler Yıldız Kocabıçak Tıbbi,Cerrahi Ve Ortp.Alet Top.Sat , , ,16 89 Gaziler Ümit Özata Avukat , , ,90 90 Kavak Yücel Yetkin Eczacı , , ,93 91 Gaziler Hacı Hüseyin Erman Müşavir (Teknik) , , ,33 92 Gaziler Köksal Ersayın Hırdavat, Nalburiye , , ,04 93 Çarşamba Gülbeyaz Abitağaoğlu Eczacı , , ,91 94 Gaziler Yusuf Şevki Altuniç Kuyumculuk , , ,03 95 Ondokuzmayıs Petek Ulusu Eczacı , , ,28 96 Ondokuzmayıs Yunus Kılıçal Bina İnşaatı , , ,97 97 Gaziler Fulya Çeviker Zobalı Eczacı , , ,57 98 Ondokuzmayıs Sami Şahin Otel İşletmesi (Lokantasız) , , ,54 99 Gaziler Haluk Hadi Pekşen Mühendislik Büroları , , , Gaziler Sinan Kırseven Ayakkabı Ve Terlik Perk.Sat , , ,67 Kaynak: Samsun Vergi Dairesi Başkanlığı İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 133

140 2009 YILI VERGİLENDİRME DÖNEMİ GMSİ REKORTMENLERİ (İLK 100 SIRALAMASI) SAMSUN Sn Vergi Dairesi Adı Soyadı Beyan Edilen Vergiye Tabi Gelir ( Matrah ) Hesaplanan (Tahakkuk Eden) Vergi SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Ödenecek Vergi 1 Çarşamba Kazım Gürol Yılmaz , , ,48 2 Gaziler Hasan Fehmi Apaydın , , ,26 3 Gaziler Fatih Temiz , , ,77 4 Gaziler Arif Erzurumlu , , ,99 5 Ondokuzmayıs İbrahim Bulutoğlu , , ,84 6 Gaziler Abdullah Irmak , , ,81 7 Bafra Cengiz Üstünel , , ,16 8 Gaziler Yılmaz Harmanoğlu , , ,66 9 Gaziler Kemal Soğancı , , ,24 10 Gaziler Kadriye Erzurumlu , , ,99 11 Ondokuzmayıs Feyyaz Yamantürk , , ,43 12 Ondokuzmayıs Kudret Albayrak , , ,50 13 Ondokuzmayıs Adil Eldemir , , ,72 14 Gaziler Fahri Eldemir , , ,47 15 Gaziler Kamil Camadan , , ,42 16 Gaziler Nuri Alaman , , ,94 17 Gaziler Attila Başoğlu , , ,52 18 Havza Cevat Olçay , , ,85 19 Ondokuzmayıs Mehmet Çamlıdağ , , ,06 20 Ondokuzmayıs Ali İhsan Aka , , ,59 21 Gaziler Güzin Erdönmez , , ,50 22 Gaziler Recep Erzurumlu , , ,47 23 Gaziler Mustafa Güdül , , ,84 24 Ondokuzmayıs Yasemin Yılmaz , , ,67 25 Bafra Ahmet Ahıshalıoğlu , , ,36 26 Gaziler Ahmet Apaydın , , ,49 27 Gaziler Turan Gözen , , ,87 28 Ondokuzmayıs Gülçin Tarımer , , ,47 29 Gaziler Ali Açmak , , ,31 30 Ondokuzmayıs Dursun Takış , , ,23 31 Ondokuzmayıs Ayşe Değerli , , ,05 32 Gaziler Doğan Duran , , ,03 33 Gaziler Abdullah Yunus Camadan , , ,80 34 Ondokuzmayıs Eren Aşar , , ,00 35 Ondokuzmayıs Serpil Yamantürk , , ,13 36 Ondokuzmayıs Abdullah Aktaş , , ,25 37 Ondokuzmayıs Mecit Göksel , , ,33 38 Ondokuzmayıs Mehmet Serhat Belli , , ,35 39 Gaziler Mustafa Demir , , ,54 40 Gaziler Mustafa Uysal , , ,51 41 Ondokuzmayıs Ahmet Gülveren , , ,32 42 Ondokuzmayıs Mehmet Avni Çil , , ,02 43 Gaziler Hüseyin Mazhar Başoğlu , , ,47 44 Ondokuzmayıs Altan Hilmi Belli , , ,50 45 Tekkeköy Mustafa Karataş , , ,75 46 Gaziler Pempe Hekimoğlu , , ,49 47 Ondokuzmayıs Mustafa Çevik , , ,00 48 Ondokuzmayıs Ayşe Güneş , , ,00 49 Ondokuzmayıs Mustafa Candal , , ,81 50 Ondokuzmayıs Zühtü Pekşen , , ,04 51 Gaziler Nermin Taşcıoğlu , , ,07 52 Ondokuzmayıs Alirıza Zeren , , ,88 53 Gaziler Yaşar Köksal , , ,63 54 Gaziler Yaşar Can Uzunoğlu , , ,88 55 Gaziler Tarık Başoğlu , , ,50 56 Gaziler Ayten Yılmaz , , ,71 57 Gaziler Muradiye Başoğlu , , ,80 58 Ondokuzmayıs Orhan Öz , , ,81 59 Ondokuzmayıs Mustafa Yaşar Uyar , ,80 205,80 60 Ondokuzmayıs İbrahim Kahya , , ,28 61 Ondokuzmayıs Selahattin Kahya , , ,28 62 Ondokuzmayıs Fikret Kahya , , ,28 63 Gaziler Nurşen Sağlamer , , ,67 64 Gaziler Rafiye Camadan , , ,66 65 Ondokuzmayıs Salim Özdemir , , ,63 66 Ondokuzmayıs Kubilay Tarımer , , ,63 67 Ondokuzmayıs Hüseyin Levent Başoğlu , , ,66 68 Ondokuzmayıs Faruk Sevinç , , ,72 69 Gaziler Şefik Kılıç , , ,54 70 Ondokuzmayıs Nesrin Aşar , , ,78 71 Ondokuzmayıs Fırat Özcan , , ,44 72 Ondokuzmayıs Seyfullah Talak , , ,11 73 Ondokuzmayıs Hüriye Gedikli , , ,13 74 Gaziler Süleyman Ekşi , , ,54 75 Bafra Rukiye Özyürek , , ,52 76 Gaziler Bedri Kandemir , , ,17 77 Gaziler Emel Marşan , , ,65 78 Ondokuzmayıs Hüseyin Avni Erdoğan , , ,25 79 Ondokuzmayıs Fahrettin Ulusoy , , ,50 80 Gaziler Yücel Türe , , ,73 81 Gaziler İhsan Cengizhan , , ,49 82 Ondokuzmayıs Ali Eroğlu , , ,55 83 Ondokuzmayıs Hava Gülizar Manestar , , ,59 84 Çarşamba Ahmet Sezer , , ,25 85 Ondokuzmayıs Turan Özön , , ,09 86 Gaziler Hüseyin Cahit Berk , ,50 191,50 87 Gaziler Salih Bülent Köseoğlu , , ,25 88 Gaziler Ferhan Camadan , , ,02 89 Çarşamba M.Kemal Güneşdoğdu , , ,93 90 Çarşamba Ali Toraman , , ,94 91 Ondokuzmayıs Süheyla Erol , ,37 808,90 92 Ondokuzmayıs Nermin Tombuloğlu , , ,88 93 Çarşamba Nahide Yılmaz , ,49 0,00 94 Ondokuzmayıs Lütfi Arslan , ,19 632,15 95 Ondokuzmayıs Cengiz Uzunlar , , ,06 96 Gaziler Füruzan Camadan , , ,65 97 Ondokuzmayıs Kemalettin Koç , , ,75 98 Gaziler Fevziye Camadan , , ,65 99 Ondokuzmayıs Murat Mikail Zinzade , , , Ondokuzmayıs Can Çöndül , ,35 439,85 Kaynak: Samsun Vergi Dairesi Başkanlığı İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 134

141 ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK İSTİHDAM.İŞGÜCÜ.İŞSİZLİK İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 135

142 ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK İSTİHDAM.İŞGÜCÜ.İŞSİZLİK İŞSİZLİK Aşağıdaki tablo ve grafiklerden de görüleceği gibi yılları arasında Samsun un da içinde yer aldığı TR83 bölgesinde (Samsun, Tokat, Çorum,Amasya) işsiz sayısı %7.2 oranında artarak 69 bin den 74 bin e yükselmiştir dönemde Türkiye deki işsiz sayısındaki artış ise %45.5 olmuştur. Bu artış TR83 bölgesinin çok üzerindedir. TR83 (Samsun, Tokat, Çorum,Amasya) bölgesinin işsiz sayısı bakımından payı beş yılda %2.89 dan %2.13 e gerilemiştir. TR83 bölgesinde işsizlik oranı 2009 yılında Türkiye ortalaması olan %14 ün çok altında %6.9 olarak gerçekleşmiştir. TR83 (Samsun, Tokat, Çorum,Amasya) bölgesinde 2004 yılında %6.2 olan işsizlik oranı 2009 yılında %6.9 a yükselmiştir. Aynı dönemde Türkiye deki işsizlik oranı %10.8 den %14 e çıkmıştır. KURUMSAL OLMAYAN NÜFUSUN İŞGÜCÜ DURUMU (DÜZEY 2 ) (X1000 KİŞİ, 15+ YAŞ) (İŞSİZ SAYISI) SN Bölgeler ( ) Değişim (%) 1 TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) % 2 TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) % 3 TR51 (Ankara) % 4 TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) % 5 TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) % TR83 % 2.89% 2.72% 3.18% 4.04% 3.10% 2.13% 6 TR31 (İzmir) % 7 TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) % 8 TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) % 9 TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) % 10 TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) % 11 TR22 (Balıkesir, Çanakkale) % Türkiye 2,385 2,388 2,328 2,376 2,611 3, % 12 TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) % 13 TR52 (Konya, Karaman) % 14 TR10 (İstanbul) % 15 TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ) % 16 TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) % 17 TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) % 18 TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) % 19 TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) % 20 TR62 (Adana, Mersin) % 21 TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) % 22 TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) % 23 TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) % 24 TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) % 25 TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) % 26 TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) % Kaynak: TÜİK Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 136

143 KURUMSAL OLMAYAN NÜFUSUN İŞGÜCÜ DURUMU (DÜZEY 2 )( 15+ YAŞ)(İŞSİZLİK ORANLARI)(%) Sn Bölgeler TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) TR22 (Balıkesir, Çanakkale) TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) TR52 (Konya, Karaman) TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) TR51 (Ankara) TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) Türkiye TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ) TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) TR31 (İzmir) TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) TR10 (İstanbul) TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) TR62 (Adana, Mersin) Kaynak: TÜİK Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 137

144 İLLERİN 2008/2009 YILI İŞSİZLİK, İŞGÜCÜ VE İSTİHDAM ORANLARI Aşağıdaki tabloda illerin 2008 ve 2009 yılındaki işgücüne katılım, işsizlik ve istihdam oranları yer almaktadır. Samsun 2008 de %7.8 işsizlik oranı ile 27. Sırada yer almaktayken 2009 da işsizlik %7.3 e gerilemiş ve 15. Sırada yer almıştır. SN İl adı İşsizlik İşgücüne katılma oranı (%) İşsizlik oranı (%) İstihdam oranı (%) İşgücüne katılma oranı (%) İşsizlik oranı (%) İstihdam oranı (%) Değişimi 1 Ardahan % 2 Gümüşhane % 3 Bayburt % 4 Rize % 5 Burdur % 6 Artvin % 7 Ordu % 8 Tokat % 9 Çorum % 10 Bartın % 11 Giresun % 12 Trabzon % 13 Amasya % 14 Zonguldak % 15 Samsun % 16 Kastamonu % 17 Çanakkale % 18 Kars % 19 Karaman % 20 Erzincan % 21 Erzurum % 22 Karabük % 23 Bilecik % 24 Balıkesir % 25 Kütahya % 26 Çankırı % 27 Nevşehir % 28 Ağrı % 29 Sinop % 30 Isparta % 31 Afyonkarahisar % 32 Konya % 33 Sakarya % 34 Yozgat % 35 Bolu % 36 Manisa % 37 Tekirdağ % 38 Uşak % 39 Muğla % 40 Iğdır % 41 Antalya % 42 Mardin % 43 Aksaray % 44 Denizli % 45 Sivas % 46 Edirne % 47 Batman % 48 Ankara % 49 Kırklareli % 50 Niğde % 51 Kayseri % 52 Bitlis % 53 Düzce % 54 Malatya % 55 Bursa % 56 Siirt % 57 Kilis % 58 Eskişehir % 59 Kırşehir % 60 Van % 61 Kahramanmaraş % 62 İzmir % 63 Muş % 64 Aydın % 65 İstanbul % 66 Kocaeli % 67 Şanlıurfa % 68 Şırnak % 69 Gaziantep % 70 Mersin % 71 Bingöl % 72 Yalova % 73 Adıyaman % 74 Elazığ % 75 Tunceli % 76 Hatay % 77 Kırıkkale % 78 Osmaniye % 79 Hakkari % 80 Diyarbakır % 81 Adana % Kaynak:TÜİK, sırtalama 2009 yılı en az işsizlik oranına göre yapılmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 138

145 İŞGÜCÜ KURUMSAL OLMAYAN NÜFUSUN İŞGÜCÜ DURUMU [15+ YAŞ] (2008 VE 2009 YILLARI) (DÜZEY 2) (BİN KİŞİ) Kurumsal olmayan nüfus 15 ve daha Yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı İşsizlik oranı İstihdam oranı İşgücüne dahil olmayan nüfus 2008 YILI Türkiye 69,724 50,772 23,805 21,194 2, ,967 TR10 (İstanbul) 12,491 9,499 4,416 3, ,083 TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) 1,430 1, TR22 (Balıkesir, Çanakkale) 1,554 1, TR31 (İzmir) 3,694 2,937 1,327 1, ,610 TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) 2,599 2,012 1, ,007 TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) 2,858 2, ,211 TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) 3,340 2,608 1,283 1, ,325 TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) 3,045 2,277 1, ,195 TR51 (Ankara) 4,394 3,407 1,533 1, ,875 TR52 (Konya, Karaman) 2,160 1, TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) 2,404 1,827 1, TR62 (Adana, Mersin) 3,560 2,534 1, ,334 TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) 2,832 1, ,035 TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ) 1,467 1, TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) 2,255 1, TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) 1, TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) 2,680 1,966 1,089 1, TR83 Pay (%) 3.84% 3.87% 4.57% 4.76% 3.10% 3.25% TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) 2,467 1,859 1,137 1, TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 1, TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) 1, TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) 1,569 1, TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 1,926 1, TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) 2,264 1, TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) 2,988 1, ,157 TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) 1,890 1, YILI Türkiye 70,542 51,686 24,748 21,277 3, ,938 TR10 (İstanbul) 12,593 9,598 4,479 3, ,119 TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) 1,473 1, TR22 (Balıkesir, Çanakkale) 1,562 1, TR31 (İzmir) 3,745 2,997 1,397 1, ,600 TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) 2,649 2,064 1, TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) 2,828 2, ,169 TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) 3,409 2,662 1,289 1, ,373 TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) 3,128 2,342 1, ,191 TR51 (Ankara) 4,470 3,459 1,554 1, ,905 TR52 (Konya, Karaman) 2,171 1, TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) 2,455 1,877 1, TR62 (Adana, Mersin) 3,581 2,612 1,347 1, ,265 TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) 2,891 1, ,026 TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ) 1,476 1, TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) 2,255 1, TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) 1, TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) 2,666 1,958 1,080 1, TR83 Pay (%) 3.78% 3.79% 4.36% 4.72% 2.13% 3.26% TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) 2,482 1,885 1,144 1, TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 1, TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) 1, TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) 1,591 1, TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 1,958 1, TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) 2,318 1, TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) 3,067 1, ,187 TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) 1,927 1, Kaynak:TÜİK, Sıralama işsizlik oranına göre artan olarak yapılmıştır. Yukarıdaki tablo incelendiğinde; Samsun un da içinde yer aldığı TR83 bölgesinde 2008 de %7.4 olan işsizlik oranının 2009 da %6.9 a gerilediği, Türkiye nin 2008 de %11 olan işsizlik oranının 2009 yılında %14 e çıktığı, TR83 bölgesinde 2008 yılında 81 bin olan işsiz sayısının 2009 yılında 74 bine gerilediği, Türkiye nin 2008 de 2,611,000 olan işsiz sayısının 2009 yılında 3,471,000 e ulaştığı, görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 139

146 SEKTÖREL İSTİHDAM İSTİHDAM EDİLENLERİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI [15 yaş ve üzeri] (2009 YILI) BÖLGE KODU BÖLGE ADI Toplam (1000) Tarım (1000) Sanayi (1000) Ticaret (1000) Hizmet (1000) Tarım (%) Sanayi (%) Ticaret (%) Hizmet (%) TR Türkiye 21,277 5,254 5,379 4,542 6, TR10 İstanbul 3, ,412 1,005 1, TR21 Tekirdağ, Edirne, Kırklareli TR22 Balıkesir, Çanakkale TR31 İzmir 1, TR32 Aydın, Denizli, Muğla TR33 Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak TR41 Bursa, Eskişehir, Bilecik 1, TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova TR51 Ankara 1, TR52 Konya, Karaman TR61 Antalya, Isparta, Burdur TR62 Adana, Mersin 1, TR63 Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye TR71 Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat TR81 Zonguldak, Karabük, Bartın TR82 Kastamonu, Çankırı,Sinop TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 1, TR83 Pay (%) 4.72% 9.88% 2.40% 3.04% 3.59% TR90 Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane 1, TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari TRC1 Gaziantep, Adıyaman, Kilis TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır TRC3 Mardin, Batman, Şırnak, Siirt Kaynak: TÜİK, Not1:Yuvarlama nedeniyle veriler toplamı vermeyebilir.not2: İnşaat sektörü Sanayi sektörü içinde değerlendirilmiştir. Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki tablo ve grafikler incelendiğinde 2009 yılında TR83 bölgesinde istihdamının %51.6 nın tarım, %21.8 inin hizmetler, %13.7 sinin ticaret ve %12.8 inin de Sanayi sektörlerince yapıldığı görülecektir. TR83 bölgesinin Sektörel istihdam yapısı, Türkiye nin sektörel istihdam yapısından büyük farklılık göstermektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 140

147 İSTİHDAM EDİLENLERİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI [15 yaş ve üzeri] (2008 YILI) BÖLGE BÖLGE ADI Toplam Tarım Sanayi Ticaret Hizmet Tarım KODU (1000) (1000) (1000) (1000) (1000) (%) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Sanayi (%) Ticaret (%) Hizmet (%) TR Türkiye 21,194 5,016 5,682 4,573 5, TR10 İstanbul 3, ,574 1,017 1, TR21 Tekirdağ, Edirne, Kırklareli TR22 Balıkesir, Çanakkale TR31 İzmir 1, TR32 Aydın, Denizli, Muğla TR33 Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak TR41 Bursa, Eskişehir, Bilecik 1, TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova TR51 Ankara 1, TR52 Konya, Karaman TR61 Antalya, Isparta, Burdur TR62 Adana, Mersin TR63 Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye TR71 Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat TR81 Zonguldak, Karabük, Bartın TR82 Kastamonu, Çankırı,Sinop TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 1, TR83 Pay (%) 4.76% 9.99% 2.73% 3.50% 3.24% TR90 Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane 1, TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari TRC1 Gaziantep, Adıyaman, Kilis TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır TRC3 Mardin, Batman, Şırnak, Siirt Kaynak: TÜİK, Not1:Yuvarlama nedeniyle veriler toplamı vermeyebilir.not2: İnşaat sektörü Sanayi sektörü içinde değerlendirilmiştir. Grafik: Samsun TSO Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 141

148 İŞ KAYITLARINA GÖRE GİRİŞİM SAYILARI (2009 YILI) YIL BÖLGE ADI Toplam Madencilik ve taşocakçılığı İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve perakende ticaret Oteller ve lokantalar Ulaştırma, depolama ve haberleşme Mali aracı kuruluşların faaliyetleri Gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri Eğitim Sağlık Diğer sosyal, işleri ve Toplumsal ve sosyal Kişisel hizmet hizmetler faaliyetleri 2009 Türkiye 3,225,462 5, ,873 1, ,887 1,281, , ,157 51, ,327 12,957 45, ,567 1 İstanbul 754, , , ,883 49,443 99,598 18,250 72,229 2,968 14,060 49,191 2 Ankara 226, , ,959 78,696 12,502 32,189 4,448 25,776 1,315 4,247 17,506 3 İzmir 206, , ,632 84,453 18,209 24,344 3,537 16,715 1,062 3,269 15,655 4 Antalya 126, , ,285 51,572 11,066 20,297 1,614 10, ,788 9,076 5 Bursa 117, , ,856 46,230 10,785 15,583 1,884 7, ,689 8,002 6 Konya 84, , ,937 37,103 5,699 13,866 1,030 4, ,346 7 Adana 75, , ,807 33,443 6,045 11, , ,183 5,729 8 Mersin 71, , ,644 30,167 6,597 12, , ,560 9 Kocaeli 65, , ,006 24,108 5,827 12, , , Gaziantep 64, , ,952 29,760 4,092 10, , , Manisa 59, , ,188 26,325 6,522 9, , , Muğla 59, , ,225 19,909 8,484 11, , , Balıkesir 56, , ,235 23,040 7,556 8, , , Aydın 53, , ,858 21,808 6,576 7, , , Hatay 52,174 * 5,629 * 1,562 23,304 3,392 10, , , Denizli 48, , ,778 19,736 4,539 6, , , Şanlıurfa 47, , ,521 20,681 1,852 15, , , Samsun 47, , ,952 20,565 3,878 8, , , Kayseri 44, , ,122 20,192 2,284 6, , , Sakarya 39, , ,528 16,467 4,270 6, , , Tekirdağ 38, , ,497 14,571 4,472 6, , , Diyarbakır 35, , ,219 14,706 3,072 7, , , Kahramanmaraş 33, , ,190 14,464 2,196 6, , , Trabzon 32, , ,523 12,736 3,150 7, , , Eskişehir 30,364 * 3,108 * 1,438 11,781 2,835 5, ,006 * 431 2, Afyonkarahisar 27, , ,771 2,391 4, , , Van 27, ,608 * ,168 1,481 10, , Ordu 26,993 * 2,761 * ,910 2,365 6, , Malatya 25, , ,304 10,926 1,804 5, , , Çanakkale 25, , ,097 10,456 3,755 4, , , Zonguldak 25, ,369 * 822 9,836 2,906 5, ,007 * 315 1, Erzurum 22, , ,986 1,756 5, , Kütahya 21, ,247 * 702 9,323 2,188 4, * 235 1, Mardin 20,670 * 1,283 * 586 7, , Çorum 20, , ,000 8,853 1,444 3, , , Sivas 20,382 * 2,082 * 1,147 8,699 1,429 4, , Tokat 20, , ,068 1,656 4, , Edirne 20, ,562 * 746 8,040 3,170 3, * 248 1, Elazığ 18, , ,164 1,684 3, , Giresun 17, ,519 * 468 6,698 1,831 5, , Isparta 16,989 * 2,070 * 712 7,628 1,823 2, , Adıyaman 16,759 * 1,846 * 504 7,714 1,219 3, Yozgat 16,746 * 1,621 * 613 7,647 1,180 3, Kırklareli 16, ,434 * 646 6,750 2,480 2, * 197 1, Uşak 16, ,573 * 487 6,685 1,675 2, * 234 1, Osmaniye 15,986 * 1,798 * 295 7,765 1,256 2, Kastamonu 15, ,897 * 645 5,948 1,396 4, * Şırnak 15,949 * 434 * 215 3, , Rize 15, , ,251 1,158 5, Düzce 14,371 * 1,682 * 581 5,669 1,514 3, Burdur 13,906 * 1,633 * 472 5,592 1,218 2, Aksaray 13,672 * 1,367 * 500 6,159 1,123 2, Nevşehir 13, , ,670 1,205 3, Amasya 12, , , , Niğde 12, , ,570 1,127 2, Bolu 11,173 * 1,334 * 425 4, , Yalova 11,094 * 1,113 * 668 4,340 1,140 2, Batman 11,053 * 900 * 646 4, , Ağrı 10, , , Karabük 9,905 * 911 * 322 3, , Kırıkkale 9,726 * 867 * 463 4, , Karaman 9, , , , Kars 8,717 * 545 * 296 3, , Sinop 8,132 * 840 * 300 3, , Artvin 8,059 * 553 * 316 2, , * Kırşehir 7,703 * 816 * 317 3, , Bilecik 7,645 * 676 * 262 2, , * Bartın 7,635 * 861 * 197 2,849 1,090 1, * Erzincan 7,472 * 677 * 276 3, , Muş 7, * 407 2, , Bitlis 7, * 572 2, , Iğdır 6,799 * 342 * 275 2, , Bingöl 5,537 * 282 * 826 2, , * Siirt 5,314 * 360 * 238 2, , Çankırı 5,083 * 525 * 187 2, * Hakkari 4, * 279 2, , Kilis 4,704 * 636 * 91 2, , Gümüşhane 4, * 189 1, , * Ardahan 2,993 * 218 * 49 1, Tunceli 2,699 * 139 * * Bayburt 2,532 * 238 * Kaynak:TÜİK, Sıralama toplam girişim sayısına göre yapılmıştır. Not1:* TÜİK gizlilik yönetmeliği gereğince belirlenen gizlilik ilkeleri uyarınca bireysel verinin toplulaştırılması ile oluşturulan veri tablosunun her hangi bir hücresindeki istatistiki birim sayısının üçten az olması veya birim sayısı üç ve daha fazla olduğu halde bir veya iki birimin hakim durumunda olması halinde ilgili hücredeki veri gizli kabul edilir. Not2: Gizlenmiş özel sektör verileri toplamda gösterilmiştir. Samsun 2009 yılında 47,115 girişim ve %1.46 pay ile 18. Sırada yer almıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 142

149 EKONOMİK FAALİYETLERE GÖRE KURULAN VE KAPANAN İŞYERİ SAYILARI (2008/2009) Ekonomik Faaliyet 2008 YILI 2009 YILI Değişim(%) Türkiye Samsun Pay(%) Türkiye Samsun Pay(%) Türkiye Samsun Toplam / Kurulan 46, % 44, % -5.1% 1.8% Toplam / Kapanan 37, % 32, % -13.2% -64.3% Tarım, avcılık ve ormancılık / Kurulan % - Tarım, avcılık ve ormancılık / Kapanan % 159.2% - Balıkçılık / Kurulan % - Balıkçılık / Kapanan % - Madencilik ve taşocakçılığı / Kurulan % % 35.4% 0.0% Madencilik ve taşocakçılığı / Kapanan % % 50.8% 0.0% İmalat / Kurulan 4, % 4, % -0.2% -16.7% İmalat / Kapanan 1, % 1, % 3.0% -84.2% Elektrik, gaz ve su / Kurulan % - Elektrik, gaz ve su / Kapanan % - İnşaat / Kurulan 8, % 7, % -11.3% 73.7% İnşaat / Kapanan 2, % 3, % 23.2% -88.2% Toptan ve perakende ticaret / Kurulan 18, % 19, % 2.2% -3.3% Toptan ve perakende ticaret / Kapanan 27, % 21, % -22.9% -56.9% Otel, lokanta ve kahvehane / Kurulan 3, % 3, % 6.7% 28.6% Otel, lokanta ve kahvehane / Kapanan 1, % 1, % -6.7% -75.0% Ulaştırma, depolama ve haberleşme / Kurulan 5, % 3, % -25.4% 26.7% Ulaştırma, depolama ve haberleşme / Kapanan 1, % 1, % 30.9% -79.2% Mali aracı kuruluşların faaliyetleri / Kurulan 1, % 1, % -49.1% -59.1% Mali aracı kuruluşların faaliyetleri / Kapanan % % 3.5% -70.8% Gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri / Kurulan 2, % 2, % 1.8% 72.7% Gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri / Kapanan 1, % 1, % 4.3% -76.9% Kamu yönetimi ve savunma / Kurulan Kamu yönetimi ve savunma / Kapanan Eğitim / Kurulan % % 0.8% 0.0% Eğitim / Kapanan % % -21.0% -20.0% Sağlık işleri ve sosyal hizmetler / Kurulan % % 17.4% 0.0% Sağlık işleri ve sosyal hizmetler / Kapanan % % 53.8% -33.3% Diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmet faaliyetleri/kurulan 1, % 1, % 7.5% 50.0% Diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmet faaliyetleri/kapanan % % - Kaynak: TÜİK Yukarıdaki tablo incelendiğinde; 2009 yılında kurulan ticaret ünvanlı işyeri sayısının 2008 yılına göre Samsun da %1.8 arttığı, Türkiye de ise %5.1 azaldığı, 2009 yılında kapanan ticaret ünvanlı işyeri sayısının 2008 yılana göre Samsun da %64.3 azaldığı, Türkiye de ise %13.2 azaldığı, Samsun da imalat sektöründe 2008 yılında kurulan işletme sayısı 30 iken 2009 yılında bu sayı 25 olmuştur. Samsun da imalat sektöründe 2008 yılında kapanan işletme sayısı 76 iken 2009 yılında bu sayı 12 olmuştur. Samsun da İnşaat sektöründe 2008 yılında kurulan işletme sayısı 38 iken 2009 yılında bu sayı 66 olmuştur. Samsun da İnşaat sektöründe 2008 yılında kapanan işletme sayısı 85 iken 2009 yılında bu sayı 10 olmuştur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 143

150 ÖNCELİKLİ YAŞAM GÖSTERGELERİ Sn Öncelikli Yaşam Kalitesi Göstergeleri Samsun Türkiye Toplam Samsun Pay(%) Samsun Sıra 1 İlin toplam nüfusu (TÜİK-ADNKS'ye Göre 2009 Nüfusu) 1,250,076 72,561, % Toplam Sosyal Güvenlik Kapsamı (Aktif+Pasif +Yeşilkart) 1,148,455 67,515, % Toplam Sosyal Güvenlik Kapsamı (Yeşil Kartlılar Hariç) 962,119 58,006, % Sosyal Güvenlik Kapsamının (Yeşil Kart Hariç) Toplam il Nüfusuna Oranı (%) 76.96% Sosyal Güvenlik Kapsamı Dışında Kalan Nüfus 101,621 5,047, % (4/c) 40,857 2,232, % (4/b) 80,832 3,257, % 9. Sosyal Güvenlik Kapsamında Aktif Çalışan Kişi Sayısı 8 (4/a) 107,147 9,466, % Toplam 228,836 14,956, % Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Aktif Çalışanların Toplam il Nüfusuna Oranı(%) 18.31% (4/c) 32,103 1,798, % (4/b) 47,898 2,102, % 11. Sosyal Güvenlik Kapsamında Aylık Alan Kişi Sayısı(*) 13 (4/a) 105,896 5,310, % Toplam 185,897 9,211, % Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Emeklilerin Toplam il Nüfusuna Oranı(%) 14.87% (4/c) 95,412 4,979, % Sosyal Güvenlik Kapsamında Bakmakla Yükümlü (4/b) 214,401 9,427, % Tutulanların (Yararlanıcıların) Sayısı (4/a) 237,573 19,431, % Toplam 547,386 33,838, % Sosyal Güvenlik Kapsamındaki bakmakla yükümlü tutulanların il nüfusuna oranı (%) 43.79% sayılı yasadan yararlananların sayısı 31,111 1,311, % sayılı yasadan yararlananların il nüfusuna oranı (%) 2.49% YEŞİL KARTLI SAYISI 186,336 9,508, % 17. Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu, Bütün Sıralamalar Büyükten küçüğe doğru yapılmıştır., Ocak-Şubat 2010 Öncelikli Yaşam Göstergeleri İncelendiğinde; Sosyal Güvenlik Kapsamının (Yeşil Kart Hariç) Toplam il Nüfusuna Oranı (%) bakımından 46. sırada Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Aktif Çalışanların Toplam il Nüfusuna Oranı(%) bakımından 45. sırada Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Emeklilerin Toplam il Nüfusuna Oranı(%) bakımından 31.sırada Sosyal Güvenlik Kapsamındaki bakmakla yükümlü tutulanların il nüfusuna oranı(%) bakımından 51.sırada Sosyal Güvenlik Kapsamı Dışında Kalan Nüfus bakımından 12.sırada Sosyal Güvenlik Kapsamında Aktif Çalışan Kişi Sayısı bakımından 4/c de 12., 4/b de 9., 4/a da 19.sırada Yeşil Kartlı Sayısı bakımından 17.sırada Olduğu görülecektir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 144

151 SSK (4/A) Aşağıdaki tabloda illerin Aralık 2009 itibariyle 4/a kapsamı toplam aktif sigortalı sayıları görülmektedir. Samsun Aralık 2009 itibariyle toplam 102,480 aktif sigortalı ile %1.13 paya sahip ve 19. Sırada yerini almış, yine aynı dönemde İşyeri sayısı bakımından 16,434 işyeri ile 17. Sırada ve %1.35 paya sahip olmuştur. 4/A KAPSAMINDAKİ İŞYERİ SAYILARI VE ZORUNLU SİGORTALILARININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI Sn İLLER İŞYERİ SAYISI ZORUNLU SİGORTALI SAYISI Aralık 2009 Daimi Mevsimlik Kamu Özel Toplam Daimi Mevsimlik Kamu Özel Erkek Kadın Toplam Türkiye Toplamı 1,057, ,767 36,031 1,180,277 1,216,308 7,308,795 1,721, ,248 8,177,954 6,870,750 2,159,452 9,030,202 1 İSTANBUL 331,707 23,916 3, , ,623 2,365, ,370 98,811 2,602,740 1,947, ,892 2,701,551 2 ANKARA 87,889 12,303 2,140 98, , , , , , , , ,564 3 İZMİR 80,562 7,062 1,603 86,021 87, ,137 85,868 33, , , , ,005 4 BURSA 44,442 4, ,444 49, ,951 53,169 19, , , , ,120 5 ANTALYA 38,982 5, ,655 44, ,258 56,756 19, , ,156 73, ,014 6 KOCAELİ 23,914 4, ,328 28, ,358 53,143 21, , ,648 58, ,501 7 KONYA 24,494 4, ,560 28, ,393 35,593 18, , ,758 24, ,986 8 ADANA 23,474 3, ,050 26, ,914 43,380 17, , ,733 40, ,294 9 MUĞLA 19,321 4, ,790 23,533 80,227 27,211 11,802 95,636 84,368 23, , MERSİN 20,074 3, ,863 23, ,737 33,197 15, , ,049 30, , BALIKESİR 16,569 3, ,243 20,052 82,925 26,423 12,139 97,209 86,401 22, , GAZİANTEP 17,518 1, ,042 19, ,796 23,249 10, , ,758 21, , KAYSERİ 16,528 2, ,829 19, ,269 26,445 12, , ,634 22, , MANİSA 15,881 3, ,366 19, ,621 30,570 12, , ,357 30, , AYDIN 16,230 2,681 1,337 17,574 18,911 69,333 22,516 9,201 82,648 67,573 24,276 91, DENİZLİ 15,554 2, ,194 17, ,703 16,029 8, ,709 88,714 39, , SAMSUN 13,514 2, ,648 16,434 71,315 31,165 18,789 83,691 78,534 23, ,480 Samsun (%) 1.28% 1.84% 2.18% 1.33% 1.35% 0.98% 1.81% 2.20% 1.02% 1.14% 1.11% 1.13% 18 TEKİRDAĞ 12,311 2, ,684 14, ,389 18,670 6, , ,714 42, , ESKİŞEHİR 11,746 2, ,650 14,284 85,774 27,314 14,342 98,746 87,262 25, , HATAY 11,813 2, ,651 14,092 70,400 25,572 11,157 84,815 80,241 15,731 95, SAKARYA 11,704 2, ,361 13,761 85,978 18,043 10,361 93,660 82,418 21, , TRABZON 10,221 2, ,286 12,863 57,111 27,104 11,696 72,519 65,746 18,469 84, ÇANAKKALE 7,710 1, ,197 9,631 36,705 13,702 6,291 44,116 38,948 11,459 50, ORDU 6,982 2, ,901 9,350 37,608 14,514 5,258 46,864 38,484 13,638 52, DİYARBAKIR 7,724 1, ,555 9,030 55,306 26,397 16,474 65,229 67,789 13,914 81, AFYONKARAHİSAR 6,743 2, ,221 8,769 45,655 13,564 9,094 50,125 48,792 10,427 59, ZONGULDAK 7,477 1, ,279 8,736 60,663 14,085 17,116 57,632 63,470 11,278 74, K.MARAŞ 6,685 1, ,204 8,551 63,674 24,571 11,988 76,257 76,571 11,674 88, KÜTAHYA 6,211 1, ,302 7,873 44,030 16,112 10,043 50,099 51,044 9,098 60, MALATYA 6,386 1, ,462 7,769 45,660 16,571 7,787 54,444 50,477 11,754 62, EDİRNE 6,006 1, ,861 7,217 29,689 9,482 4,612 34,559 27,855 11,316 39, ÇORUM 5,342 1, ,324 6,895 32,001 9,882 5,149 36,734 33,395 8,488 41,883 Kaynak: ilk 32 il alınmıştır.sıralama Toplam işyeri sayısına göre yapılmıştır. 4/A KAPSAMINDAKİ ZORUNLU SİGORTALI SAYILARININ İLLERDE İŞYERİ BÜYÜKLÜKLÜĞÜNE GÖRE DAĞILIMI SN Aralık 2009 ZORUNLU SİGORTALI SAYISI İLLLER İŞ YERİ BÜYÜKLÜĞÜ (İşyerinde Çalıştırılan Sigortalı sayısı) Toplam 1-3 Kişi 4-6 Kişi 7-9 Kişi Kişi Kişi Kişi Kişi Kişi Kişi Kişi TÜRKİYE 1,247, , ,446 1,223, , , ,152 1,771, , ,090 9,030,202 1 İSTANBUL 360, , , , , , , , , ,104 2,701,551 2 ANKARA 99,994 78,410 61, ,639 58,386 73,729 67, ,401 37,878 83, ,564 3 İZMİR 92,114 61,829 42,770 75,080 46,768 64,401 61, ,911 23,418 12, ,005 4 BURSA 49,394 36,947 27,671 46,876 31,755 43,830 42,078 94,140 29,822 31, ,120 5 KOCAELİ 28,396 20,894 15,250 30,519 21,505 32,938 31,348 78,139 22,317 20, ,501 6 ANTALYA 47,005 30,718 23,459 37,414 21,120 27,565 26,380 66,516 11,478 1, ,014 7 ADANA 28,001 18,205 13,495 23,977 14,952 23,289 18,542 36,693 9,509 5, ,294 8 KONYA 29,593 19,696 15,041 24,380 14,905 19,020 16,923 27,025 7,228 1, ,986 9 TEKİRDAĞ 15,262 10,186 7,234 12,867 8,267 13,949 16,708 53,092 5,725 14, , MANİSA 21,014 12,926 8,779 13,606 8,496 11,002 12,856 27,093 8,162 19, , GAZİANTEP 20,177 12,680 9,761 13,912 9,750 14,758 14,689 33,745 9,686 3, , MERSİN 24,763 16,080 11,368 19,304 12,434 15,965 14,965 23,970 4, , KAYSERİ 20,029 12,476 9,369 16,095 10,489 13,966 12,686 26,610 10,996 9, , DENİZLİ 18,352 12,406 9,290 16,856 11,468 13,338 12,505 27,296 2,909 3, , ESKİŞEHİR 14,983 9,674 6,869 11,693 6,921 9,715 9,674 22,089 9,596 11, , BALIKESİR 21,880 14,074 9,118 14,586 9,106 12,247 9,468 13,981 1,934 2, , MUĞLA 26,638 14,943 9,591 15,324 8,392 7,910 8,952 14,299 1, , SAKARYA 14,296 10,288 7,550 11,683 7,231 9,182 10,794 20,105 7,550 5, , SAMSUN 17,222 12,595 8,823 14,338 8,088 11,460 10,285 14,435 3,101 2, ,480 Samsun % 1.38% 1.45% 1.42% 1.17% 1.14% 1.25% 1.20% 0.81% 0.74% 0.55% 1.13% 20 HATAY 15,124 9,593 7,185 11,286 7,430 9,143 8,089 17,656 3,355 7,111 95,972 Kaynak: ilk 20 il sıralanmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 145

152 4/A KAPSAMINDAKİ İŞYERİ SAYILARI BÜYÜKLÜKLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 4/a kapsamındaki işyerleri incelendiğinde Samsun da kişi çalıştıran 5 işyeri, kişi çalıştıran bir adet işyeri olduğu görülmektedir. Sn İŞYERİ SAYISI İLLER İŞ YERİ BÜYÜKLÜĞÜ (İşyerinde Çalıştırılan Sigortalı sayısı) Toplam 1-3 Kişi 4-6 Kişi 7-9 Kişi Kişi Kişi Kişi Kişi Kişi Kişi Kişi TÜRKİYE 787, ,541 79,007 91,710 29,797 24,250 12,451 9, ,216,308 1 İSTANBUL 221,286 58,654 26,240 25,912 9,308 7,614 3,684 2, ,623 2 ANKARA 62,369 16,336 7,769 7,485 2,465 1, ,192 3 İZMİR 58,457 12,961 5,452 5,573 1,957 1, ,624 4 BURSA 30,852 7,713 3,514 3,469 1,323 1, ,184 5 ANTALYA 29,753 6,423 2,988 2, ,332 6 KOCAELİ 17,633 4,377 1,929 2, ,853 7 KONYA 19,156 4,147 1,901 1, ,554 8 ADANA 17,650 3,789 1,701 1, ,589 9 MUĞLA 17,226 3,164 1,223 1, , MERSİN 15,938 3,368 1,442 1, , BALIKESİR 13,911 2,959 1,159 1, , GAZİANTEP 13,260 2,664 1,234 1, , KAYSERİ 13,143 2,598 1,190 1, , MANİSA 13,372 2,739 1,108 1, , AYDIN 13,877 2, , DENİZLİ 11,578 2,607 1,179 1, , SAMSUN 10,724 2,642 1,122 1, ,434 Samsun % 1.36% 1.46% 1.42% 1.16% 1.14% 1.25% 1.24% 0.88% 0.80% 0.50% 1.35% 18 TEKİRDAĞ 9,706 2, , ESKİŞEHİR 9,683 2, , HATAY 9,552 2, , SAKARYA 8,963 2, , TRABZON 8,505 1, , ,863 Kaynak: ilk 22 il sıralanmıştır. Sıralama işyeri sayısına göre yapılmıştır. Aralık 2009 Verileridir. BAĞ-KUR (4/B) Aşağıdaki tabloda 4/b kapsamı sigortalıların (Esnaf) Ocak 2010 tarihi itibariyle sayı ve payları verilmiştir. Görüldüğü gibi Samsun toplam 40,229 aktif sigortalı ile %1.82 paya sahip ve 14. Sıradadır. 4/B (BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR 1479) SİGORTALILARIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI (ESNAF) SN İller Toplam Aktif Sigortalı (I+II+III) Zorunlu Sigortalı (I) İsteğe Bağlı (II) Muhtar (III) Pay (%) Türkiye Toplamı 2,216,058 1,814, ,608 15,165 1 İSTANBUL 499, ,275 97, % 2 ANKARA 158, ,053 36, % 3 İZMİR 153, ,194 28, % 4 ANTALYA 90,137 78,194 11, % 5 BURSA 89,056 65,582 23, % 6 KONYA 63,488 55,611 7, % 7 MERSİN 47,400 41,091 6, % 8 ADANA 46,936 36,792 9, % 9 BALIKESİR 44,318 35,933 8, % 10 DENİZLİ 42,773 34,322 8, % 11 KOCAELİ 41,247 35,015 6, % 12 HATAY 41,108 34,620 6, % 13 MUĞLA 40,472 36,836 3, % 14 SAMSUN 40,229 30,577 9, % 15 AYDIN 39,271 34,645 4, % 16 MANİSA 37,362 32,153 4, % 17 KAYSERİ 37,226 29,180 7, % 18 GAZİANTEP 33,472 28,541 4, % 19 SAKARYA 29,100 24,312 4, % 20 TEKİRDAĞ 26,571 22,406 4, % 21 K.MARAŞ 26,293 23,263 2, % 22 TRABZON 23,206 19,641 3, % 23 ESKİŞEHİR 22,511 17,909 4, % 24 ÇANAKKALE 21,035 16,744 4, % 25 ORDU 19,825 17,153 2, % 26 SİVAS 16,852 12,188 4, % 27 AFYONKARAHİSAR 16,837 14,658 2, % 28 ŞANLIURFA 16,643 14,563 1, % 29 MALATYA 15,701 13,593 1, % 30 ÇORUM 15,492 12,455 2, % Kaynak: ilk 30 il sıralanmıştır.ocak 2010 verileridir. Aşağıdaki tabloda 4/b kapsamı sigortalıların (Tarım) Ocak 2010 tarihi itibariyle sayı ve payları verilmiştir. Görüldüğü gibi Samsun toplam 39,886 aktif sigortalı ile %3.90 paya sahip ve 4. Sıradadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 146

153 4/B (BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR 2926) SİGORTALILARIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI (TARIM) Sn İller Toplam Aktif Sigortalı (I+II) Zorunlu Sigortalı (I) İsteğe Bağlı (II) Pay(%) Türkiye Toplamı 1,023,665 1,021,928 1,737 1 KONYA 57,564 57, % 2 ANTALYA 45,776 45, % 3 MANİSA 45,416 45, % 4 SAMSUN 39,886 39, % 5 MERSİN 38,937 38, % 6 BALIKESİR 35,327 35, % 7 HATAY 33,424 33, % 8 BURSA 31,065 31, % 9 İZMİR 28,923 28, % 10 AYDIN 25,694 25, % 11 DENİZLİ 23,515 23, % 12 ORDU 21,657 21, % 13 AFYONKARAHİSAR 21,628 21, % 14 ANKARA 20,879 20, % 15 ADANA 20,344 20, % 16 SAKARYA 19,472 19, % 17 SİVAS 18,838 18, % 18 ŞANLIURFA 18,584 18, % 19 MUĞLA 17,353 17, % 20 ÇANAKKALE 17,070 16, % 21 YOZGAT 16,957 16, % 22 TOKAT 15,985 15, % 23 ÇORUM 15,810 15, % 24 KAYSERİ 15,478 15, % 25 MALATYA 15,253 15, % 26 GAZİANTEP 15,162 15, % 27 KASTAMONU 14,146 14, % 28 K.MARAŞ 13,618 13, % 29 KÜTAHYA 12,804 12, % 30 EDİRNE 12,736 12, % Kaynak: ilk 30 il sıralanmıştır.ocak 2010 verileridir. EMEKLİ SANDIĞI (4/C) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Aşağıdaki tabloda 4/c kapsamı sigortalıların (Emekli Sandığı) Ocak 2010 tarihi itibariyle sayı ve payları verilmiştir. Görüldüğü gibi Samsun toplam 40,821 aktif sigortalı ile %1.83 paya sahip ve 11. Sıradadır. 4/C KAPSAMINDAKİ AKTİF İŞTİRAKÇİLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Sn İller Aktif Sigortalı (İştirakçi) Pay(%) Türkiye Toplamı 2,224,741 1 ANKARA 345, % 2 İSTANBUL 255, % 3 İZMİR 124, % 4 BURSA 55, % 5 KONYA 55, % 6 ADANA 53, % 7 ANTALYA 46, % 8 MERSİN 42, % 9 DİYARBAKIR 42, % 10 BALIKESİR 41, % 11 SAMSUN 40, % 12 KOCAELİ 40, % 13 KAYSERİ 36, % 14 MANİSA 32, % 15 HATAY 32, % 16 GAZİANTEP 32, % 17 ESKİŞEHİR 31, % 18 MALATYA 30, % 19 ERZURUM 29, % 20 TRABZON 29, % 21 AYDIN 29, % 22 MUĞLA 27, % 23 DENİZLİ 26, % 24 K.MARAŞ 26, % 25 ŞANLIURFA 25, % 26 SİVAS 23, % 27 ELAZIĞ 22, % 28 VAN 22, % 29 AFYONKARAHİSAR 21, % 30 SAKARYA 21, % Kaynak: ilk 30 il sıralanmıştır.ocak 2010 verileridir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 147

154 ÇALIŞMA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ VERİLERİ İŞLETME BELGESİ TALEBİ ( ) İLLER SAYI PAY(%) SAMSUN Talep Eden İşyerleri % Verilen İşyerleri % ÇORUM Talep Eden İşyerleri % Verilen İşyerleri % ORDU Talep Eden İşyerleri % Verilen İşyerleri % AMASYA Talep Eden İşyerleri % Verilen İşyerleri 7 8.6% SİNOP Talep Eden İşyerleri 8 4.8% Verilen İşyerleri 3 3.7% Verilen İşyerleri 166 Toplam Talep Eden İşyerleri 81 Kaynak: Çalışma Bölge Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO İŞ KAZALARI (2009) İller Toplam İş Kazası Sonucu Yaralı İş Kazası Sonucu Ölümlü SAMSUN ÇORUM ORDU AMASYA SİNOP Kaynak: Çalışma Bölge Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 148

155 İŞÇİ ŞİKÂYETLERİ (2009) İLLER İşçi Lehine Sonuçlanan İşçi Aleyhine Sonuçlanan Takipteki Şikayetler TOPLAM SAMSUN ÇORUM ORDU AMASYA SİNOP Kaynak: Çalışma Bölge Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO SENDİKALAŞMA (2009) SAMSUN ÇORUM ORDU AMASYA SİNOP Samsun(%) 1.SENDİKA SAYISI % 2.SENDİKALI İŞÇİ SAYISI 30,111 9,466 10,741 10,265 6, % 3.TOPLAM İŞÇİ SAYISI 51,739 24,829 21,688 13,378 8, % Sendikalı İşçi/Toplam İşçi(%) 58.2% 38.1% 49.5% 76.7% 74.8% Sendika Başına İşçi Sayısı 1,506 2,367 3,580 2,053 6,217 Toplu İş Sözleşmesiyle İlgili İşlemler A.Prosedürü Devam Eden İşyerleri % B.Uyuşmazlık Olan İşyerleri C.Grev Kararı Alınan İşyerleri Kaynak: Çalışma Bölge Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO İDARİ PARA CEZALARI(2009) SAMSUN ÇORUM ORDU AMASYA SİNOP İdari Para Cezası Uygulanan İşyeri Sayısı Uygulanan İdari Para Cezası Toplam 437, TL 54, TL 123, TL 47, TL 27, TL Kesinleşen İdari Para Cezası Toplam 368, TL 43, TL 81, TL 31, TL 18, TL Kaldırılan İdari Para Cezası Toplam 2, TL TL , TL ---- Mahkeme Nezdinde İtirazlı Toplam 66, TL 11, TL 41, TL 15, TL 8, TL Kaynak: Çalışma Bölge Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 149

156 TÜRKİYE İŞ KURUMU SAMSUN İL MÜDÜRLÜĞÜ İSTATİSTİKLERİ Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü olarak yeni işgücü talepleri alınarak, istihdamı artırıp işsizliği minimum seviyelere çekmeyi, işgücü yetiştirme kursları, Toplum Yararına Çalışma Projeleri, Staj İşlemleri, meslek danışma birimimizle işsizlere meslek sahibi bilincini edindirmeyi ve piyasanın ihtiyacı olan mesleklerde kalifiye eleman yetiştirmeyi hedeflemiştir. Bunun yanı sıra 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası kanunu gereği işsizlik ödeneği almaya hak kazanan işsizlere sigortalı kaldıkları süre ile orantılı olarak 6,8 veya 10 ay prim ödenmektedir yılı içerisinde kurumumuza gelerek hizmetlerimizden yararlanmak üzere kayıt olan müşterilerimizin yıl içinde aylara göre dağılımı aşağıda belirtilmiştir Toplam Kadın Erkek Kişisel Durum Yaş Eğitim Normal Özürlü E.Hük İlköğrtm Lise Yüksekokul Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Yüzde% 41,2 58,5 95,9 3,9 0,2 59,6 33,2 7,2 57,4 31,4 11, yılında toplam kişi kurumumuza kayıt olmuştur. Müşterilerimizin bu kayıtlarının aktif olarak sürmesi için normal olanların her yıl, özürlü ve eski hükümlü olanların 2 yıl da bir kayıt güncellemesi için kuruma gelmesi gerekmektedir. Geçtiğimiz yıla oranla kayıt sayısındaki artış 10 Ocak 2008 itibariyle işleme başlanan 4 Temmuzda resmi açılışı yapılan Dış kullanıcıya açılımdan dolayı gözlenmektedir. İş arayan müşterilerimiz kurumumuza bizzat gelmeden,kendi kayıtlarını den yapabilmekte olup, profillerini oluşturduktan sonra online olarak işveren taleplerine başvurabildikleri gibi işverenler de işgücü çizelgelerini ve İAB (İşten Ayrılma Bildirgeleri) girişlerini online yapabilmek için bireysel kayıt olmaktadırlar. Dolayısıyla resmi internet sitemiz işveren ile iş arayanın kolayca buluştuğu bir ortam oluşturmuştur. Kayıt olanların %96 sı normal kişisel durumdadır. Kayıt olanların 3 de 2 si 29 yaşından küçüktür. Kayıt olanların yaklaşık %90 ı lise ve altı eğitime sahiptir yılının ilk iki ayı incelendiğinde aşağıdaki tablo ortaya çıkmaktadır Toplam Kadın Erkek Kişisel Durum Yaş Eğitim Normal Özürlü E.Hük İlköğrtm Lise Yüksekokul Ocak Şubat Toplam Yüzde % 44,4 55,6 96,2 3,7 0,2 44,6 45,1 10,3 71,7 23,6 4,7 Yılın ilk iki ayında 4736 kişi kurumuza kayıt olmuştur ü erkek (%55), 2103 ü kadındır (%44), 4554 ü normal (%96), 174 kişi özürlü(%3,7), 8 kişi de eski hükümlüdür (%0,2), Kayıt olanların büyük çoğunluğu yaş sınırları arasında toplanmıştır. Yine %95 i lise ve daha alt eğitim durumuna sahiptir. KAYITLI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ 2010 yılı Şubat ayı itibariyle ü erkek i kadın olan hali hazırdaki kayıtlı aktif işsizin i normal,(%91,50), 2144 ü özürlü (%7,18), 382 si eski hükümlü (%1,28), 10 tanesi de terör mağdurudur. Eğitim durumlarını gösteren tablo ise aşağıdaki gibidir. Görüldüğü üzere işsizlerin ağırlığı ilköğretim mezunu olup toplamda yaklaşık %84 ü lise ve daha az eğitim seviyesine sahiptir. Eğitim Durumu Kişi % Okur Yazar Olmayan İlköğretim 13, Ortaöğretim ve Lise 11, Önlisans 2, Lisans ve Üstü 2, TOPLAM 29,821 Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 150

157 İŞGÜCÜ PİYASASI FAALİYETLERİ Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü olarak tüm bu kayıtlı bekleyen aktif işsiz ve iş aramak için kurumumuza gelen müşterilerimiz için kapsamlı bir işgücü piyasası analizi, işverenlerden alınan bilgileri düzenli dönemlerde derleyerek oluşturulan raporlar, İşgücü Piyasası İhtiyaç ve Analizi Raporları, birebir işverenler ile temas eden ve ziyarete giden personelin oluşturduğu analizleri bizlerin hareket noktaları olmuştur. İş Piyasası servisince temel hedef İşgücü Piyasasına tümüyle egemen olabilmektir yılı sonu itibariyle Samsun genelinde özel sektöre ekti oranımız %2 iken 2010 Ocak- Şubat sonunda bu oran %5,81 olmuştur YILI TEMEL GÖSTERGELERİ Kadın Erkek Toplam BAŞVURU İşsiz Diğer AÇIK İŞ Kamu Özel İŞE YERLEŞTİRME Kamu Özel Normal Kamu Özel Özürlü Eski Hükümlü KAYITLI İŞGÜCÜ KAYITLI İŞSİZ Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü Görüldüğü üzere 2009 yılı içerisinde 1333 kişi işe yerleştirilmiştir. Yıl içerisinde 1420 açık iş ilanı alınmıştır. Alınan açık işlerin %93 ü istihdama dönüştürülmüştür. 33 tanesi kadın, 217 adet özürlü işe yerleştirilmiştir. İşverenler 50 den fazla işçi çalıştıran, ve 0-10 arası işçi çalıştıranlar olarak 3 ana gruba ayrılmıştır. Her bir gruba belirli periyodik aralıklarla gerek dezavantajlı istihdamı kontrolü, gerek mevcut açık işlerini işyerlerinde almak için gerekse kurum tanıtımı ve bilgi paylaşımı için ziyaretlerde bulunulmaktadır yılı içerisinde 2484 adet ziyaret ve temas gerçekleştirilmiştir. Bu ziyaretler hem işverenler ile kurumun iletişimini koparmamakta hem de kurumumuzun imajına olumlu yönde pozitif katkılar sağlamaktadır. Genel İş Piyasası Bilgileri OCAK ŞUBAT 2010 TOPLAM Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam BAŞVURU AÇIK İŞ Kamu Özel İŞE YERLEŞTİRME Kamu Özel Normal Özürlü Eski Hükümlü KAYITLI İŞGÜCÜ KAYITLI İŞSİZ Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü 2010 yılı itibariyle kurumumuza 4736 başvuru kaydedilmiştir yılının ilk 2 ayı içerisinde toplam 348 kişi işe yerleştirilmiştir 395 adet alınan açık işin %89 u istihdama dönüştürülmüştür. Yılsonunda olan kayıtlı aktif işsiz sayısı Mart ayı itibariyle olarak tespit edilmiştir. İşe yerleşenlerin yaklaşık %6 sı özürlüdür (20 kişi) 2 aylık dönemde 456 adet işyeri ziyareti ve teması gerçekleştirilmiştir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 151

158 İŞYERİ VE ÇALIŞAN SAYILARI İşyeri Sayısı Çalışan Kişi Kamu Özel Toplam Erkek Kadın Toplam TOPLAM Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü 50 artılı işletme sayısı 149 dur. İl genelinde çizelgeler incelendiğinde ilde Şubat itibariyle yaklaşık 55 bin kişinin çalıştığı gözlemlenmiştir. Çalışanların %78 i erkek olup, işyerlerinin %98 i özel müteşebbise aitti. Yine çalışanın yaklaşık %13 ü kamu çalışanlarıdır. (6939 u) İl Genelinde çalışanların sektörlere göre dağılımını gösterir tablo yukarıdaki şekilde özetlenmiştir. Buna göre Hizmet sektöründe kişi çalışmaktadır. (%55) Sanayi sektöründe kişi çalışmaktadır.(%44) Tarım sektöründe ise 798 kişi çalışmaktadır. (%1) 2009 yılı içerisinde 132 adet 10 + lı işletme açılmıştır. Bunlardan 18 tanesi 50 den fazla işçi çalıştırmaktadır. Toplamda da 5 tane kapanan işyeri mevcuttur. Açılan-Kapanan İşyerlerinin Sayısı Açılan İşyeri Sayısı Kapanan İşyeri Sayısı 5 0 Toplam yılında Tıbbi Cihaz Üretim sektöründe, sektöre özel bir analiz çalışması yapılmıştır. İlgili sektördeki tüm işverenler sistem üzerinden taranmış, 0-10 arası işçi çalıştıranlara posta ve elektronik posta yoluyla anket uygulanmış, 50+ lı sektörün lideri Aygün Cerrahi Aletler ve Bahadır Tıbbi Aletler firmalarına birebir ziyaretler uygulanarak görüşmeler yapılmıştır. Oluşturulan raporlar 3 Aralık 2009 tarihinde İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurulu Toplantısında sunum yapılarak üyeler ile paylaşılmıştır. Vatandaşa en yakın yerde hizmet sunumunu ilke edinmiş olan Kurumumuz, iş arayanların ve işverenlerin Kurum ünitesine gelmeksizin sunulan hizmetten internetin olduğu her yerden yararlanabilmesine olanak sağlayan e-işkur u ( yılında hizmete açmış ve e-işkur ile iş arayanlar ve işverenler, Kurumun sunduğu hizmetlerden web sayfamız aracılığı ile elektronik ortamda yararlanması amaçlanmıştır. Ancak, özellikle bilgisayar kullanmayı bilmeyen çok sayıda vatandaşımız İl/Şube Müdürlüklerimize gelerek çalışanlarımız aracılığı ile hizmetlerimizden yararlanmayı tercih etmektedirler. Bu durum bazı vatandaşlara kendilerine uzak olan Kurum ünitemize gelmesi yönünde hem maddi külfete hem de başka zorluklara sebebiyet vermektedir. Bilindiği üzere, Ülkemizin en önemli sorunu olan istihdam ve işsizlik konusunda Kurumumuz birçok proje ve çalışmayı hayata geçirmiştir. Bu çalışmalardan biride, Yerel yönetimler ile merkezi yönetimin işbirliği yapmasının ve vatandaşlara kendilerine en yakın noktalardan hizmet verilmesinin uygun olacağı düşüncesinden hareketle Protokol Metninin, Kurumumuz İl Müdürlükleri ile Belediyeler arasında imzalanması Makamın tarih ve 1198 sayılı Oluru ile kabul edilmiştir. Samsun da İş-Kur hizmetlerinin Belediyelerce de yürütülmesi amacıyla Mart ayı içerisinde ilimize bağlı 1 i büyükşehir toplam 17 belediye ile protokol imzalanmıştır. İmzalanan protokol gereği, 19 Mart 2010 Cuma günü Kurumumuz eğitim salonunda eğitime tabii tutulan belediye yetkilileri 22 Mart 2010 Pazartesi itibariyle aşağıda sıralanan konularda kendi ilçe ve beldelerinde kurumumuzun birer şubesi gibi hizmet vereceklerdir. İş arayanların kaydını almak ve güncellemek, İş arayanın profiline uygun açık işleri sorgulamak, İş başvurusunu almak ve başvurularını takip etmek, İşsizlik Sigortası başvurusu talep dilekçesini sisteme kayıt etmek ve talep dilekçesi ile ödeme planını sorgulamak, İşgücü uyum programlarına başvuru yapmak ve takip etmek. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 152

159 Protokol imzalanan Belediyeler : Büyükşehir, Bafra, Çarşamba, Vezirköprü, Havza, Kavak, Ladik, Yakakent, Salıpazarı, Ayvacık, Ambartepe, Çetinkaya, Hüseyinmescit, Ilıca, Kozluk, Yörükler ve Bazlamaç tır yılında özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğunu yerine getirmeyen özel ve kamu işletmelerine uygulanan idari para cezaları aşağıda tabloda belirtilmiştir YILI Kişi Ceza Kamu Ceza Özel İ.P.C Özürlü Eski Hükümlü Özürlü Eski Hükümlü Özürlü Eski Hükümlü British American Tob Akbank A.Ş Terme Belediyesi Toros Terminal Halk Bankası Ziraat Bankası TOPLAM Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü İl Müdürlüğümüz tarafından 2009 yılında Özürlü ve Eski Hükümlü çalıştırmamaları nedeniyle toplam 47 kişi için 6 işletmeye toplam TL idari para cezası kesilmiştir. Bunların tahsili Muhasebe birimimizce sağlanmıştır yılında ise yapılan tetkikler sonucu uyarılara rağmen Özürlü işçi çalıştırmamakta ısrar eden Akbank A.Ş ye TL, Halk-Bank a özürlü açığı için TL, eski hükümlü açığı için TL olmak üzere toplam TL ve Ziraat Bankası na da özürlüler için TL, eski hükümlüler için TL olmak üzere TL daha ceza uygulanmıştır yılında toplam TL ceza kesilmiştir. MESLEK DANIŞMA FAALİYETLERİ İyi bir yönlendirme, iyi bir danışmanlık hizmetinden sonra yapılandır. İş-Kur personeli olarak her serviste müşterilerimizin ihtiyaçları irdelenirken bire bir görüşme ve danışmanlık konularında aldığımız eğitimlerin uygulamaları bizlere pratik olarak yardımcı olmaktadır. Meslek Danışma Merkezimiz de müşteriler ile bire bir görüşmenin en yoğun olduğu servislerimizden bir tanesidir. MDM yönlendiricisi tarafından okul ve grup görüşmeleri ile henüz meslek edinmemiş kişiler kendisine en uygun meslekler karşılaştırmalı sunulmaktadır. (2009 yılı Kalite Hedefi 5610 kişi) 2009 yılında 8565 kişinin faydalandığı MDM hizmetlerimizden 2010 yılı ilk iki ayında 2910 kişi yararlanmıştır. İŞGÜCÜ UYUM FAALİYETLERİ Günümüzde işsizlik, toplum huzurunu, sosyal barış ve adaleti tehdit eden, sonuçları itibariyle sosyal felaketlere yol açabilen bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Gelişmişlik seviyesi ne kadar yüksek olursa olsun, bütün dünyada ülkelerin karşı karşıya olduğu sosyo-ekonomik sorunların en başında işsizlik gelmektedir. Hızla gelişen teknoloji ve üretimde insan gücünün yerini makinelerin alması insanların işsiz kalmasına neden olmuştur. İşsizliğin ortaya çıkardığı olumsuzlukları önleyebilmek ve işsizleri koruyabilmek amacıyla da ülkeler birbirinden farklı yaklaşım ve politikalar geliştirmiştir yılında 115 adet İşgücü Uyum Kursu ve 23 adet Staj Programı, 37 adet Toplum Yararına Çalışma Projesi kapsamında olmak üzere toplam 165 adet program düzenlenmiştir. Düzenlenen bu programlara toplam 3592 kişi katılmıştır. 115 adet İşgücü Yetiştirme ve Meslek edindirme faaliyetleri kapsamında toplam 47 meslekte eğitim verilmiştir yılında yaklaşık 4 Milyon TL nin kullanılarak 2345 kursiyerin eğitilmesi sağlanmıştır yılında ise, (2009 Kalite Hedefi : 1865 kursiyer) İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 153

160 İŞGÜCÜ YETİŞTİRME KURSLARI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI P.N Meslek Kursiyer İşbirliği Yapılan Kuruluş Toplam Bütçe 1 Çağrı Merkezi Görevlisi 18 Callus Bilgi Ve İletişim Hiz. A.Ş ,39 TL 2 Okul Servis Araçl Rehber Personeli 50 Çarşamba H.E.M ,75 TL 3 Konfeksiyon İşçisi 340 Samsun Tekstil Ve Konf. İmalatçıları Der.İlkadım ,92 TL 4 Konfeksiyon İşçisi 35 Samsun Tekstil Ve Konf. İmalatçıları Der. Alaçam ,58 TL 5 Konfeksiyon İşçisi 25 Samsun Tekstil Ve Konf. İmalat. Der. Çarşamba ,70 TL 6 Organik Sebze Yetiştiriciliği Mayıs Ziraat Odası ,93 TL 7 Boya Badana 12 Alaçam Cezaevi 4.373,21 TL 8 Bodur Meyve Yetiştiriciliği 25 Yakakent Çevre Orman ,72 TL 9 Konfeksiyon İşçisi (Dokuma Konfeksiyon Makineci) 160 Novak ,52 TL 10 Cilt Bakımı Ve Temel Makyaj 12 Türkiye Sakatlar Derneği Bafra Şubesi ,07 TL 11 Konfeksiyon İşçisi 25 Ayla Dikimevi Bafra ,55 TL 12 Konfeksiyon İşçisi 16 Necip Dikimevi Bafra ,75 TL 13 Grafik Tasarım 10 Karadeniz Engelliler Federasyonu ,34 TL 14 Okul Servis Araçl Rehber Personeli 25 Havza H.E.M ,78 TL 15 Kilim Dokumacılığı 24 Yakakent Ziraat Odası ,48 TL 16 Pazarlama Ve Perakende (Satın Alma Görevlisi) 25 Akyüz Gıda ,70 TL 17 Bayan Kuaförü (Saç Bakımı Ve Yapımı) 20 Moda Güzellik Salonu Ve Kuaför ,16 TL 18 Konfeksiyon İşçisi 25 Na-Pa Konfeksiyon ,78 TL 19 Ahşap Doğrama Montaj Elemanı 16 Özgür Mobilya ,08 TL 20 Kesimci (Konfeksiyon) 25 Novak ,98 TL 21 Bayan Kuaförü (Saç Bakımı Ve Yapımı) 21 Sema Cengiz Büberci Kız Teknik Ve Meslek Lisesi ,80 TL 22 Ahşap Doğrama Montaj Elemanı 15 Bafra T Tipi Kapalı Ve Açık Ceza İnfaz Kurumu ,50 TL 23 Diğer Ağaç İşlem İşçileri (Ahşap Hediyelik Eşya 15 Bafra T Tipi Kapalı Ve Açık Ceza İnfaz Kurumu ,50 TL Yapımcısı) 24 Müzik Aleti (Çalgı Yapımcısı) (Bağlama Yapımcısı) 15 Bafra T Tipi Kapalı Ve Açık Ceza İnfaz Kurumu ,00 TL 25 Cnc Freze Tezgah Opr. 10 Yıldızlar Otomotiv ,45 TL 26 Dokuma Konfek. Makineci 50 Kuzey Yıldızı Tekstil ,25 TL 27 Okul Servis Araçl Rehber Personeli 50 Terme H.E.M ,55 TL Toplam ,44 TL Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü 27 adet işgücü yetiştirme kursu açılmış, 1089 kişinin eğitimi sağlanarak yaklaşık 2,2 milyon TL ödenek kullanılmıştır. Staj Programları : Geriye dönük olarak son 6 aydaki sigortalı çalıştırdığı personel sayısı ortalaması staja başlanacak ay itibariyle çalışan sayısından yüksek olmayan işletmelerde çalışan personel sayısının 20 de 1 ni geçmemek koşulu stajyer çalıştırabileceklerdir. En az lise mezunu olmak koşulu ile 2009 yılında 35 işyerinde 61 kişiye staj yaptırılmıştır. Yaklaşık TL 61 stajyere dağıtılmıştır yılında da staj çalışmalarımız tüm yoğunluğu ile devam etmektedir. Sn Meslek Adı İşbirliği Yapılan Kuruluş Stajyer Sayısı Staj Ödenek Miktarı Erkek Kadın Toplam Gün Tahsis 1 Ön Muhasebeci Ar-Gıda Mad.Dağ.Paz.Tic.Koll.Şti ,50 2 Tıbbi Sekreter Derebahçe Özel Sağ.Hiz.Tic.A.Ş ,00 3 Ön Muhasebeci Borsan Elektrik Malz.İmal.San.Tic.L ,25 4 Metal Mamuller Montaj İşçisi Kestek Isı Cihazları San.Tic.Ltd.Şti ,25 5 Halkla İlişkiler Ve Tanıtım Elem Ortopol Özel Sağ.Hiz.San.Tic.Ltd.Ş ,74 6 Elektrik Teknikeri Borsan Elektrik Malz.İmal.San.Tic.L ,70 7 Sekreter(Genel) İşbilir Manif.Konf.Teks.Ürün.Tic.Ltd ,85 8 Orta Öğretim Öğretmeni Samsun Sakarya Özel Eğit.Hiz.A.Ş ,26 9 Büro Memuru(Genel) Samsun Sakarya Özel Eğit.Hiz.A.Ş ,22 10 Tıbbi Sekreter Samsun Medical Grup Özel Hiz.AŞ ,56 11 Büro Memuru(Genel) Şenocak Hukuk Bürosu ,85 12 Kablo İmal Makinesi Operatö Borsan Elektrik Malz.İmal.San.Tic.L ,48 13 Tıbbi Sekreter Özel Dost Sağlık Hiz.Tic.Ltd.Şti ,48 14 Çocuk Gelişimi Meslek Elema Özel Yılmazlar İlkumut Özel Eğit ,74 15 Tıbbi Sekreter Özel Dost Sağlık Hiz.Tic.Ltd.Şti , ,46 Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü 2010 yılında ise 15 ayrı meslek ve işyerinde toplam 31 kişinin staj işlemi yıl içerisinde başlatılmış, ,46 TL lik ödenek ayrılmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 154

161 TOPLUM YARARINA ÇALIŞMA PROJELERİ Ülkelerin dahi birbirleri ile yarıştığı farklı yaklaşım ve politikaların en önemlilerinden olan Toplum Yararın Çalışma Projeleri işsizliğin yoğun olduğu dönemlerde işsizlerin kısa süreli istihdam ve eğitimini amaçlayan, doğrudan veya yüklenici eli ile toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesini sağlayan programlardır. Hizmet alımları 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu 22 nci madde (ı) bendi hükmü uyarınca Doğrudan Temin yöntemiyle yapılmaktadır. TYÇP bütçesi 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 48 inci madde 7 inci fıkra hükmü doğrultusunda İşsizlik Sigortası Fonu Devlet katkı payından karşılanmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda ilimizde 2009 yılı Ağustos ayı itibariyle 5 ay gibi kısa bir sürede 37 proje hayata geçirilmiş, 1176 kişinin kısa süreli istihdamı sağlanmıştır. Katılımcılara aylık 546 ile 581 TL arasında net ücret ödenmiş ve her birine tam kapsamlı sigorta primi yatırılarak sağlık hizmetlerinden faydalanmaları sağlanmıştır. Türkiye de kullanılan ödenek bakımından 6.sırada yer alan İlimize ayrılan 4,5 milyon TL lik ödeneğin tamamını kullanılmıştır. İlimizde gerçekleştirilen 37 projeden 16 tanesi Kaymakamlıklar ve İl Milli Eğitim ortaklığında 439 okulda uygulanmış olup, bu kapsamda 596 kişi okulların genel temizliği, bakımı ve çevre düzenlemesi projesidir. 20 proje ise belediyelerde uygulanmış ve 529 kişi yaşlı bakımı, park bahçe, sahil düzenlemesi, ağaçlandırma, sulama, çöp ve atıkların ayrılarak temizlenmesi gibi işlerde çalışmışlardır. 1 proje ise Karayolları Bölge Müdürlüğü nce uygulanmış ve proje süresince 51 kişi Samsun un giriş ve çıkışlarında yol kenarlarına ağaç dikimi ve orta refüjlerin düzenlenmesi işlerini yaptırılmıştır. TOPLUM YARARINA ÇALIŞMA PROJELERİ Sn Kurum / Kuruluş TYÇP Hizmet Konusu Katılımcı Maliyet 1 İlkadım Kaymakamlığı - Ulus Turizm Nakliyat 53 okul ,07 2 Canik Kaymakamlığı - Özel Birlik Gayrimenkul 22 okul ,00 3 Tekkeköy Kaymakamlığı - Özel Birlik Gayrimenkul 33 okul ,00 4 Bafra Kaymakamlığı - Özel Birlik Gayrimenkul 41 okul ,00 5 Çarşamba Kaymakamlığı 45 okul ,04 6 Terme Kaymakamlığı - Onur Kuyumculuk 34 okul ,30 7 Ayvacık Kaymakamlığı 13 okul ,40 8 Asarcık Kaymakamlığı 11 okul ,60 9 Alaçam Kaymakamlığı - Özgür Tur Nakliyat 44 okul ,64 10 Yakakent Kaymakamlığı- Aslantur Nakliyat 8 okul ,24 11 Ondokuzmayıs Kaymakamlığı - Özel Birlik Gayrimenkul 15 okul ,00 12 Vezirköprü Kaymakamlığı 6 okul ,00 13 Atakum Kaymakamlığı - Aydo Temizlik 34 okul ,00 14 Kavak Kaymakamlığı 21 okul ,40 15 Ladik Kaymakamlığı 10 okul ,00 16 Havza Kaymakamlığı - Muzaffer Akarsu 49 okul ,72 17 Ambartepe Belediyesi Özel Birlik Gayrimenkul / Terme Park-Bahçe düz ,50 18 Atakum Belediyesi - Atakum İmar İnş. Park çalışması ,35 19 Ayvacık Belediyesi Adına Özel Birlik Gayrimenkul Bordür kaplama ,90 20 Bafra Belediyesi - Tepe Grup Park çalışması ,20 21 Canik Belediyesi Bakım ve onarım ,00 22 Çarşamba Belediyesi Sahil düzenlemesi ,84 23 Çınarlık Belediyesi / Çarşamba Peyzaj çalışması ,90 24 Dereköy Belediyesi / Ondokuzmayıs Sahil düzenlemesi ,50 25 Ilıca Belediyesi/ Havza Kilit taşı döşeme ,24 26 İlkadım Belediyesi Özel Birlik Gayrimenkul Danışmanlık Bahçe düzenlemesi ,00 27 Karayolları Bölge Müdürlüğü - İnci Tur Turizm Yol çalışması ,35 28 Kolay Belediyesi - Tepe Grup Çevre düzenlemesi ,48 29 Kozluk Belediyesi / Terme Altyapı çalışması ,48 30 Ondokuzmayıs Belediyesi Çevre-temizlik ,25 31 Salıpazarı Belediyesi - Acar Temizlik Peyzaj çalışması ,00 32 Samsun Büyükşehir Belediyesi- - Akademi Fizik Tedavi Ve Reh. Mer. Hasta - yaşlı bakımı ,73 33 Samsun Büyükşehir Belediyesi- Anakent İmar İnşaat Çevre düzenlemesi ,56 34 Samsun Büyükşehir Belediyesi- Anakent İmar İnşaat Ağaçlandırma ,12 35 Tekkeköy Belediyesi - Bamed İletişim Sistemleri Çöp temizliği ,36 36 Vezirköprü Belediyesi Park - Peyzaj ,50 37 Yörükler Belediyesi / Ondokuzmayıs Sahil düzenlemesi ,00 Milli Eğitim - Okul Projeleri 439 okul ,41 Belediyeler Ve Diğer Projeler ,26 Genel Toplam (37 Proje) 1176 kişi ,67 Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 155

162 TOPLUM YARARINA ÇALIŞMA PROJELERİ yılında ise ilimize tahsis edilen yaklaşık 2,1 milyon TL nin Belediye Mücavir alanları dışında kalan kısmını (1,25 milyon TL sini) idari gider ve kar ödenmeksizin İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile imzalanan sözleşme gereği İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ne bağlı 357 okulun temizliği için 402 kişi için kullanılmıştır. Katılımcılara aylık 576 ile 614 TL arasında net ücret ödenmekte ve her birine tam kapsamlı sigorta primi yatırılarak sağlık hizmetlerinden faydalanmaları sağlanmaktadır. Kalan belediye mücavir (hizmet) sınırları dışında kalan pay için ise Mart 2010 tarihleri arasında ilana çıkılmış, teklifler değerlendirilecektir. AVRUPA BİRLİĞİ PROJELERİ Avrupa Birliği ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti arasında Türkiye deki işsiz kadın ve gençlerin istihdam edilebilirliğini ve işgücü piyasasına katılımını artırmak amacıyla Aktif İstihdam Tedbirleri Projesi II Kadınlara ve Gençlere Yeni Fırsatlar Hibe Planı geliştirilmiştir. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti tarafından desteklenen söz konusu Hibe Planı İŞKUR tarafından yürütülmekte ve izlenmektedir. Hibe Planının toplam bütçesi 16 Milyon Avro olup bu tutarın 4 Milyon Avro su Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti 12 Milyon Avro su ise Avrupa Birliği katkısıdır. Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı (100,213,17 Euro), (Eczane Yardımcı Personeli Eğitimi) 90 kişi, Kavak Köylere Hizmet Götürme Birliği (163,033,10 Euro), (Pekmez ve Marmelat Eğitimi) 60 kişi, Karadeniz Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu ( ,50 Euro) (Dış Ticaret ve Proje Uzmanı Yetiştirme Projesi) 60 kişi, Tarafından uygulanmaktadır. Projelerin toplam bütçesi ,77 Avro olup; bu tutarın ,77 Avro luk kısmı Hibe Yararlanıcısı Kurumları nın eş finansman katkısıdır. Toplam 210 kişinin mesleki ve beceriye yönelik eğitimler alması hedeflenmiştir. Kasım 2008 tarihinde imzalanarak başlatılan projeler Kasım 2009 sonu itibariyle sona ermiştir. Projelerdeki eğitim ve uygulama faaliyetleri projesi süresi dâhilinde tamamlanmıştır. İŞLETMELERDE EĞİTİM FAALİYETLERİ Kurumumuzun bir başka hizmeti olan İşletmelerde Eğitim Seminerleri her yıl artan bir hızla taleplere cevap verilmektedir. İş Sağlığı ve Güvenliği dalında 2008 yılında 15 adet işletme eğitimi gerçekleştirilmişken bu sayı 2009 yılında ekonomik krizin de yoğun etkisiyle 7 olarak tespit edilmiştir. 7 seminer toplam 175 kişi katılarak sertifika almaya hak kazanmıştır. (2009 Kalite Hedefi 4 Eğitim) yılının ilk 2 ayında ise Medi-Bafra Hastanesinde 25 kişinin katıldığı bir eğitim düzenlenmiştir. İşletme Adı Verilen Eğitim Tarih Özel Karadeniz Samsun Sağlık Tesisleri (Anadolu Hast) İş Sağlığı ve Güvenliği Semineri Özel Karadeniz Samsun Sağlık Tesisleri (Anadolu Hast) İş Sağlığı ve Güvenliği Semineri Ev Pak Temizlik Hizmetleri Ltd.Şti İş Sağlığı ve Güvenliği Semineri Poyraz Grup Tem.Tic.Ltd.Şti./Ev-Pak Tem.Ser.Tic.Ltd. Ort. İş Sağlığı ve Güvenliği Semineri Şeref Makro Market İş Sağlığı ve Güvenliği Semineri Sem Elektrik Mak.San.Tic.Ltd.Şti İş Sağlığı ve Güvenliği Semineri Yapı Tek İnşaat Sanayi Ticaret Aş. İş Sağlığı ve Güvenliği Semineri İŞSİZLİK SİGORTASI FAALİYETLERİ Aylar Aylık Başvuru Ödenen para (Toplam-YTL) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Kaynak: Türkiye İş Kurumu Samsun İl Müdürlüğü Yılda toplam 5483 kişinin başvurusu kabul edilmiştir. Toplu işten çıkışlarda bu sayılarda dalgalanmalar aylara göre değişmektedir. İşsizlik Sigorta Fonundan bu ödeneği almaya hak kazanan müşterilere toplam TL ödenmiştir yılının ilk iki ayında ise 898 kişinin başvurusu alınmış, ,93 TL ödeme yapılmıştır. Aynı zamanda 830 kişi de İş Kaybı Tazminatından faydalanmak için kurumumuza başvurmuştur. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 156

163 TARIM İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 157

164 TARIM TARIM ALANLARI Samsun un 2008 yılı rakamlarına göre 4,080,507 dekar tarım alanı bulunmaktadır. Bu tarım alanı Türkiye nin toplam tarım alanının yüzde 1.67 sine karşılık gelmektedir. İLLERE GÖRE TARIM ALANLARI (2007/2008)(DEKAR) Tahıllar Ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Alanı Sebze Bahçeleri Alanı Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkileri Alanı İBBS (1) Toplam Alan Ekilen Alan Nadas 2008 TR Türkiye - Turkey 245,052, ,602,571 42,591,897 8,357,953 29,499,764 TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, 14,957,617 11,010,536 1,893, ,021 1,269,885 Amasya) TR83 Pay (%) 6.10% 6.69% 4.44% 9.38% 4.30% TR831 Samsun 4,080,507 2,672, , , ,237 Samsun Pay (%) 1.67% 1.62% 0.31% 3.74% 3.27% TR832 Tokat 3,014,697 2,392, , , ,079 TR833 Çorum 5,663,883 4,140,200 1,303, , ,519 TR834 Amasya 2,198,530 1,805, , ,680 47, TR Türkiye - Turkey 248,875, ,449,599 42,189,473 8,146,726 29,090,004 TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, 14,994,043 11,163,541 1,793, ,983 1,262,793 Amasya) TR831 Samsun 4,000,606 2,653, , , ,696 TR832 Tokat 3,033,125 2,397, , , ,627 TR833 Çorum 5,773,885 4,300,176 1,250, , ,525 TR834 Amasya 2,186,427 1,812, , ,586 44,945 TR Türkiye (2007/2008) Değişimi -1.5% -2.9% 1.0% 2.6% 1.4% Samsun (2007/2008) Değişimi 2.0% 0.7% 14.4% 6.5% 2.7% Kaynak: TÜİK,(1) İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması,(*) 2008 yılı bilgileri geçicidir. Yukarıdaki tablo incelendiğinde; Samsun un toplam tarım alanının 4,080,507 Dekar olduğu, Samsun un tarım alanı miktarının Türkiye nin toplam tarım alanının yüzde 1.67 si kadar olduğu, Samsun un ekilen tarım alanının 2,672,426 dekar olduğu ve alan olrak yüzde 1.62 paya sahip olduğu, Samsun da sebze bahçelerinin alanının 312,637 dekar olduğu ve alan olarak yüzde 3.74 paya sahip olduğu, Samsun da meyveler, içecek ve baharat bitkileri alanının 965,237 dekar ve yüzde 3.27 paya sahip olduğu, Türkiye nin tarım alanının 2007 yılına göre %1.5 azalmasına karşın Samsun un %2 arttığı Türkiye nin ekilen tarım alanının %2.9 azalmasına karşın Samsun un %0.7 arttığı görülmektedir. BİTKİ ÖRTÜSÜ Genellikle dağlık ve ormanlık bir yapıya sahip olan bölgede başlıca bitki örtüsünü orman ağaçları teşkil eder. Alaçam, Çarşamba, Kavak, Vezirköprü ve Ayvacık ormanları en önemlileridir. Orman ağaçları olarak pelit, çam, gürgen, meşe ve kayın ilk sıraları alır. Bunlardan başka kavak, söğüt, kestane, akasya ve çınar ağaçları da vardır. Karadeniz e ayrı bir özellik veren bu bitki örtüsü yapılan yanlış ve yasak kesimler yüzünden bir hayli azalmıştır. Bölgedeki geniş meraların yanında özellikle Çarşamba Bafra ve Lâdik ilçelerinde sazlık ve bataklıklar mevcuttur. Bitki örtüsü yönünden oldukça zengin olan Samsun da ormanların yanı sıra ovalarda da bağ, bahçe, çayır ve ekili alanlar önemli yer tutmaktadır. İlimizin önemli tarımsal ürünleri buğday, tütün, mısır, sebze, ayçiçeği, şekerpancarı, fındık ve çeltiktir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 158

165 ALAN KULLANIMI (2008 YILI) YIL BÖLGE BÖLGE ADI Toplam KODU işlenen tarım alanı ve uzun ömürlü bitkiler (hektar) Toplam işlenen tarım alanı (hektar) İşlenen tarım alanı / Ekilen (hektar) İşlenen tarım alanı / Nadas (hektar) İşlenen tarım alanı / Sebze (hektar) Toplam uzun ömürlü bitkilerin alanı (hektar) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Uzun ömürlü bitkiler / Meyveler, içecek ve baharat bitkileri alanı (hektar) Uzun ömürlü bitkiler / Bağ alanı (hektar) Uzun ömürlü bitkiler / Zeytin ağaçlarının kapladığı alanı (hektar) Yem bitkileri (hektar) 2008 TR Türkiye 24,505,219 21,555,242 16,460,257 4,259, ,795 2,949,976 1,692, , ,370 1,588,746 1 TR521 Konya 2,116,879 2,082,780 1,192, ,655 23,005 34,099 25,062 9,037-46,833 2 TR510 Ankara 1,196,497 1,174, , ,706 43,808 22,124 16,117 6,007-13,596 3 TRC21 Şanlıurfa 1,149,344 1,039, , ,961 22, ,529 86,036 17,641 5,853 10,207 4 TR723 Yozgat 726, , , ,553 4,111 6,534 1,732 4,802-10,960 5 TRC22 Diyarbakır 628, , ,587 39,066 20,977 28,538 4,407 24, ,948 6 TR721 Kayseri 609, , , ,395 10,854 13,376 6,140 7,236-28,259 7 TR833 Çorum 566, , , ,387 10,329 11,652 2,869 8,783-12,081 8 TR722 Sivas 552, , , , ,455 2, ,473 9 TR412 Eskişehir 542, , , ,038 8,955 3,723 2,526 1, , TR332 Afyonkarahisar 523, , , ,897 8,086 16,004 14,474 1,530-21, TR621 Adana 555, , ,987 7,838 32,059 53,543 37,755 5,558 10,230 11, TRA11 Erzurum 413, , , ,614 1,263 1,688 1, , TR712 Aksaray 396, , , ,431 9,227 6,010 2,709 3,301-16, TR715 Kırşehir 367, , , ,066 3,355 2, ,813-4, TR211 Tekirdağ 366, , ,672-7,193 9,247 1,079 4,196 3,972 9, TR212 Edirne 350, , ,938-11,105 3,338 1,167 2,171-9, TRC31 Mardin 369, , ,036 56,535 8,334 22,475 1,765 18,789 1,920 4, TR333 Kütahya 347, , ,361 47,050 7,047 6,632 5, , TR221 Balıkesir 425, , ,556 3,391 34,661 90,635 7,706 2,577 80,353 44, TRA21 Ağrı 332, , ,962 81, , TR331 Manisa 495, , ,867 10,516 36, ,066 18,605 70,465 83,996 27, TR632 Kahramanmaraş 366, , ,418 29,642 8,517 51,673 19,586 26,258 5,829 18, TR611 Antalya 373, , ,573 42,086 47,180 59,378 43,460 2,387 13,531 7, TR831 Samsun 408, , ,243 13,021 31,264 96,524 96, ,305 Samsun Pay (%) 1.67% 1.45% 1.62% 0.31% 3.74% 3.27% 5.69% 0.02% 0.05% 3.29% 25 TRA22 Kars 308, , ,781 57, ,785 Kaynak: TÜİK, sıralama toplam işlenen tarım alanı göre yapılmıştır.ilk 25 il alınmıştır. Yukarıdaki tablo incelendiğinde 2008 yılı rakamlarına göre; Samsun un toplam tarım alanı payının 408,051 hektar ile %1.67 olduğu, Samsun un toplam işlenen tarım alanı payının 311,527 hektar ile %1.45 olduğu, Samsun un toplam uzun ömürlü bitkiler alanı payının 96,524 hektar ile %3.27 olduğu, Samsun un yem bitkileri alanının 52,305 hektar ile %3.29 olduğu, görülmektedir. BİTKİSEL ÜRETİM ALANI (HASAT EDİLEN) (2008) Üretim Alanı TR Türkiye TR831 Samsun Samsun Pay(%) Toplam tahıl, (hektar) 11,260, , % Buğday (hektar) 7,582, , % Çavdar (hektar) 124, % Arpa (hektar) 2,732,188 7, % Mısır (dane), (hektar) 593,710 27, % Çeltik (hektar) 99,493 8, % Mısır (Hasıl) (hektar) 16, % Patates (hektar) 149,327 2, % Kuru baklagiller (hektar) 823,672 8, % Şekerpancarı (hektar) 320,731 3, % Toplam yağlı tohumlar (hektar) 674,084 10, % Kolza (hektar) 27, % Ayçiçeği (hektar) 577,958 8, % Soya (hektar) 9,444 2, % Keten tohumu (hektar) % Pamuk tohumu (hektar) 494, % Tütün (hektar) 146,874 11, % Meyveler (zeytin ve turunçgiller hariç), (hektar) 2,062,545 96, % Üzüm (hektar) 482, % Zeytin (hektar) 774, % Kaynak: TÜİK Yukarıdaki tablo incelendiğinde 2008 yılı rakamlarına göre; Samsun da mısır (dane) hasadının 27,493 hektar ile %4.63 paya sahip olduğu, Samsun da çeltik hasadının 8,582 hektar ile %8.63 paya sahip olduğu, Samsun da soya hasadının 2,110 hektar ile %22.34 paya sahip olduğu, Samsun da tütün hasadının 11,894 hektar ile %8.10 paya sahip olduğu, Samsun da meyve hasadının 96,504 hektar ile %4.68 paya sahip olduğu, görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 159

166 ORGANİK TARIM (2008) YIL BÖLGE KODU BÖLGE ADI Çiftçi sayısı Ekilen alan (Hektar) Üretim (Ton) 2008 TR Türkiye 9, , ,380 1 TRC21 Şanlıurfa 53 23,597 97,703 2 TR310 İzmir 1,156 23,356 38,834 3 TR622 Mersin ,519 9,060 4 TR321 Aydın 897 7,509 23,531 5 TR611 Antalya 85 5,905 5,780 6 TR323 Muğla 291 5,782 1,613 7 TRA11 Erzurum 507 5,521 21,032 8 TRA21 Ağrı 147 5,176 8,883 9 TRB11 Malatya 262 4,627 14, TR831 Samsun 115 4,533 4,370 Samsun Pay(%) 1.23% 3.20% 1.05% 11 TR331 Manisa 869 3,714 25, TR621 Adana 49 3,166 7, TRB23 Bitlis 1 2, TR832 Tokat 3 2, TRA23 Iğdır 2 1,991 5, TRA12 Erzincan 176 1,966 4, TR222 Çanakkale 337 1,924 6, TRA22 Kars 95 1,743 8, TR612 Isparta 211 1,653 4, TR902 Ordu 270 1,638 3,942 Kaynak: TÜİK, sıralama ekilen alana göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablo incelendiğinde; SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Samsun un organik tarımda ekilen alana göre 4,533 hektar ve %3.2 pay ile 10.sırada yer aldığı, Samsun un organik tarım yapan çiftçi sayısı bakımından 115 çiftçi ile %1.23 paya sahip olduğu, Samsun un organik tarım üretiminde 4,370 ton ile %1.05 paya sahip olduğu görülmektedir. TARIM ALET VE MAKİNA SAYILARI (2008) YIL BÖLGE KODU BÖLGE ADI Pulluk Ekim makinesi Gübre Su pompası dağıtma makinesi Sabit süt sağım tesisi Seyyar süt sağım makinesi Biçerdöver Traktör 2008 TR Türkiye 1,366, , , ,299 6, ,630 13,084 1,070,746 1 TR331 Manisa 84,759 6,342 12,750 33, , ,527 2 TR521 Konya 70,199 37,373 30,064 41, ,092 1,127 49,473 3 TR411 Bursa 51,445 3,320 10,723 31, , ,868 4 TR831 Samsun 50,660 2,427 3,516 18, ,812 Samsun (%) 3.71% 0.66% 1.01% 3.06% 0.88% 0.36% 2.27% 3.34% 5 TR221 Balıkesir 41,579 5,916 7,389 22, , ,785 6 TR310 İzmir 47,934 17,046 12,928 49, , ,759 7 TR611 Antalya 39,810 5,873 9,058 33, , ,386 8 TR510 Ankara 34,814 22,884 16,731 12, , ,281 9 TR321 Aydın 39,316 12,011 15,257 19, , , TR322 Denizli 35,552 3,527 7,690 11, , , TR832 Tokat 25,967 1,903 2,222 4, , TR332 Afyonkarahisar 32,421 10,572 5,712 14, , , TR833 Çorum 25,462 8,860 3,033 4, , TR723 Yozgat 26,205 14,072 12,659 16, , , TR212 Edirne 36,082 21,543 12,979 11, , , TR222 Çanakkale 31,114 7,000 9,000 18, , , TR333 Kütahya 26,297 6,001 2,453 6, , , TR422 Sakarya 19,775 2,611 4,732 7, , , TR323 Muğla 27,621 2,768 2,762 17, , , TR621 Adana 27,320 7,216 12,993 8, ,009 20,483 Kaynak: TÜİK, Sıralama traktör sayısına göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablo incelendiğinde; Samsun un traktör sayısı bakımından 35,812 traktör ile 4.sırada ve %3.34 paya sahip olduğu, Samsun un pulluk sayısı bakımından 50,660 pulluk ile %3.71 paya sahip olduğu, Samsun un su pompası sayısı bakımından 18,218 su pompası ile %3.06 paya sahip olduğu, Samsun un biçerdöver sayısı bakımından 297 biçerdöver ile %2.27 paya sahip olduğu, görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 160

167 NİTELİKLERİNE GÖRE ÖRTÜ ALTI TARIM ALANLARI (2008) SN BÖLGE KODU BÖLGE ADI Toplam (dekar) Cam sera (dekar) Plastik sera (dekar) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Yüksek tünel (dekar) Alçak tünel (dekar) TR Türkiye 542,158 82, ,680 66, ,265 1 TR611 Antalya 196,947 69, ,990 17,358 6,583 2 TR621 Adana 136, , ,740 3 TR622 Mersin 124,499 6,071 67,388 30,072 20,968 4 TR323 Muğla 28,396 6,683 17, ,380 5 TR631 Hatay 11, ,754 8,884 6 TR831 Samsun 9,994-5, ,950 Samsun (%) 1.84% 2.52% 1.05% 2.18% 7 TR310 İzmir TR321 Aydın TR425 Yalova TR100 İstanbul TR413 Bilecik TR813 Bartın TR633 Osmaniye TR834 Amasya TR421 Kocaeli TR613 Burdur TR811 Zonguldak TR612 Isparta TR832 Tokat TR411 Bursa Kaynak: TÜİK, Sıralama toplam alana göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablo incelendiğinde; Samsun un toplam örtü altı tarım alanı miktarına göre 9,994 dekar ve %1.84 pay ile 6.sırada yer aldığı, Samsun un plastik sera bakımından 5,342 dekar ile %2.52 paya sahip olduğu, Samsun un yüksek tünel bakımından 702 dekar ile %1.05 paya sahip olduğu, Samsun un alçak tünel bakımından 3,950 dekar ile %2.18 paya sahip olduğu, Samsun da cam sera kaydının olmadığı, görülmektedir. TARIMSAL ÜRETİM DEĞERLERİ (2008) SN BÖLGE ADI Bitkisel üretim değeri (1000 TL) (a) Canlı Hayvanlar değeri (1000 TL) (b) Hayvansal ürünler değeri (1000 TL) (c) Toplam (TL) (a+b+c) Kişi başına bitkisel üretim değeri (TL) Kişi başına canlı hayvanlar değeri (TL) Kişi başına hayvansal ürünler değeri (TL) Türkiye 66,010,114 25,521,071 23,816, ,348, Antalya 4,554, , ,723 5,130,629 2, İzmir 2,769,679 1,049,772 1,310,221 5,129, Balıkesir 1,737,117 1,212,631 1,980,218 4,929,966 1,537 1,073 1,752 4 Konya 2,476,915 1,146,749 1,068,839 4,692,503 1, Mersin 3,906, , ,497 4,572,759 2, Manisa 2,366, , ,157 3,953,955 1, Adana 2,463, , ,898 3,230,174 1, Bursa 2,210, , ,314 3,167, Samsun 1,978, , ,177 2,868,951 1, Samsun (%) 3.00% 1.81% 1.80% 2.49% 10 Ankara 1,723, , ,795 2,820, Şanlıurfa 2,136, , ,972 2,764,011 1, Aydın 1,536, , ,487 2,677,549 1, Hatay 2,180, , ,975 2,613,524 1, Afyonkarahisar 989, , ,366 2,453,883 1, , Bolu 357, ,137 1,604,551 2,385,358 1,330 1,574 5, Sakarya 1,052, , ,751 2,084,681 1, Denizli 1,339, , ,726 2,082,140 1, Muğla 1,317, , ,210 2,026,446 1, Çanakkale 1,204, , ,294 1,963,527 2, Edirne 1,161, , ,552 1,812,073 2, Kaynak: TÜİK, Sıralama toplam değere göre yapılmıştır. Samsun bitkisel üretim değerine göre 10.,canlı hayvanlar değerine göre 16., hayvansal ürünler değerine göre 13., toplamlarına göre de 9.sıradadır. Kişi başına üretim değerlerinde ise çok gerilerde bulunmaktadır. Kişi başına bitkisel üretim değerine göre 18., kişi başına canlı hayvanlar değerine göre 53., kişi başına hayvansal ürünler değerine göre 47. Sıradadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 161

168 TARLA ÜRÜNLERİ (2008) Tarla Ürünleri (ISIC Rev3 Sınıflamasına göre) Aşağıdaki tabloda Samsun da 2008 yılında tarla ürünlerinden tahıl, baklagiller, endüstriyel bitkiler, yağlı tohumlar, yem bitkileri ve yumru bitkiler gruplarının üretim miktarları verilmiştir. Grup adı Ürün adı Ekilen alan(dekar) Hasat edilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) Tahıllar Arpa (Diğer) Buğday (Diğer) Buğday (Durum) Kaplıca Mısır (Dane) Sorgum (Dane) Tritikale (Dane) Yulaf (Dane) Çavdar Çeltik Baklagiller Bakla (Yemeklik) Bezelye Fasulye (Kuru) Fiğ (Dane) Mercimek (Yeşil) Nohut Endüstriyel Bitkiler Kenevir (Lif) Sekerpancarı Tütün (4) Yaglı Tohumlar Ayçiçeği (Yağlık) Kenevir (Tohum) (1) Kolza (Kanola) Soya Yem Bitkileri Fiğ (Kuru Ot) (2) Fiğ (Yeşil Ot) (2) Korunga (Kuru Ot) (3) Korunga (Yeşil Ot) Mısır (Hasıl) (2) Mısır (Silajlık) Yonca (Kuru Ot) (3) Yonca (Yeşil Ot) Yumru Bitkiler Hayvan Pancarı Patates (Diğer) Patates (Tatlı) Sarımsak (Kuru) Soğan (Kuru) Kaynak:TÜİK SEBZELER (2008) Sebzeler (ISIC Rev3 Sınıflamasına göre) Grup adı Ürün adı Üretim(ton) Ürün adı Üretim(ton) Baklagil Sebzeler Fasulye (Taze) Bezelye (Taze) Bakla (Taze) 132 Barbunya Fasulye Diğer Sebzeler Karnıbahar Brokoli 2.13 Meyvesi Yenen Sebzeler Bamya 283 Biber (Dolmalık) Balkabağı 6.04 Biber (Sivri) Kavun Biber (Salçalık) 85 Karpuz Acur 3 Kabak (Sakız) Hıyar (Sofralık) Patlıcan Domates (Sofralık) Domates (Salçalık) 26.7 Soğansı-Yumru-Kök Sebzeler Sarımsak (Taze) 200 Turp (Bayır) Soğan (Taze) Turp (Kırmızı) Havuç 360 Kerevız (Kök) 115 Kırmızı Pancar 3 Yaprağı Yenen Sebzeler Lahana (Beyaz) Pazı 92 Lahana (Kırmızı) Semizotu 55 Lahana (Karayaprak) Tere 6 Enginar 511 Dereotu 10 Marul (Göbekli) Nane 56 Marul (Kıvırcık) Maydonoz 373 Ispanak Roka 7 Pırasa Lahana (Brüksel) 150 Marul (Aysberg) 150 Kaynak:TÜİK İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 162

169 MEYVE ÜRETİMİ (2008) Meyveler (ISIC Rev3 Sınıflamasına göre) Grup adı Ürün adı Toplu Meyveliklerin alanı(dekar) Üretim (ton) Ağaç Başına Ortalama verim(kg) Meyve Veren yaşta ağaç sayısı Meyve Vermeyen yaşta ağaç sayısı Toplam ağaç sayısı Sert Kabuklular Ceviz Badem Fındık (1) Kestane Taş Çekirdekliler Erik Kayısı Kiraz Kızılcık Vişne Seftali (Nektarin) Seftali (Diğer) Turunçgiller Limon Portakal (Washıngton) Portakal (Yafa) Mandalina (Satsuma) Mandalina (Kıng) Üzüm Ve Üzümsüler Çilek (2) Dut Incir Nar Trabzon Hurması Kivi Ahududu (2) Üzüm (Sofralık- Çekirdekli)(2) Yumuşak Çekirdekliler Armut Ayva Muşmula Yenidünya Elma (Golden) Elma (Starkıng) Elma (Amasya) Elma (Grannysmıth) Elma (Diğer) Zeytin Zeytin (Sofralık) Kaynak:TÜİK BİTKİSEL ÜRETİM MİKTARI (2008) BÖLGE KODU TR TR831 Samsun BÖLGE ADI TÜRKİYE SAMSUN (%) Toplam tahıl, (ton) 29,287, , % Buğday (ton) 17,782, , % Çavdar (ton) 246,521 1, % Arpa (ton) 5,923,000 26, % Mısır (dane), (ton) 4,274, , % Çeltik (ton) 753,325 65, % Yeşil mısır (ton) 322,414 8, % Patates (ton) 4,225,168 52, % Kuru baklagiller (ton) 855,354 7, % Şekerpancarı (ton) 15,488, , % Toplam yağlı tohumlar (ton) 2,311,432 23, % Kolza (ton) 83, % Ayçiçeği (ton) 992,000 15, % Soya (ton) 34,461 7, % Keten tohumu (ton) % Pamuk tohumu (ton) 1,077, % Tütün (ton) 93,403 8, % Meyveler (zeytin ve turunçgiller hariç) (ton) 12,290, , % Üzüm (ton) 3,918,442 1, % Zeytin (ton) 1,464, % Kaynak: TÜİK Yukarıdaki tablolar incelendiğinde; Mısır, Çeltik, Soya ve Tütün üretim payları dikkat çekmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 163

170 HAYVANCILIK CANLI HAYVANLAR (2008) YIL BÖLGE ADI Dana ve buzağı (erkek),(baş) Dana ve buzağı (dişi), (baş) Tosun (1-2 yaş), (baş) Düve (1-2 İnek (2 yaş ve yaş), (baş) üzeri), (baş) Boğa ve öküz (2 yaş ve üzeri), (baş) Manda (baş) Koyun (baş) Keçi (baş) At, katır ve eşek (baş) Kümes hayvanı (baş) 2008 Türkiye 1,307,168 1,349,610 1,269,173 1,629,754 4,700, ,823 86,297 23,974,591 5,593, , ,043,739 1 Iğdır 8,649 6,750 7,443 9,951 30,113 6,950 8, ,850 33,003 10,430 56,100 2 Samsun 38,995 37,672 29,985 43, ,169 24,931 8, ,800 7,940 16,171 1,932,982 Samsun (%) 2.98% 2.79% 2.36% 2.69% 2.45% 4.13% 9.87% 0.66% 0.14% 3.14% 0.78% 3 Tokat 31,104 34,370 26,475 40,218 91,328 10,776 7, ,204 15,931 13, ,014 4 İstanbul 5,458 5,568 4,831 9,006 32,048 1,440 7,027 73,057 8,524 1,718 1,357,489 5 Muş 26,164 30,413 27,607 33, ,913 14,937 6,456 1,269, ,576 8, ,917 6 Bitlis 6,867 6,228 4,804 5,877 18,095 6,171 3, , ,533 3, ,840 7 Sivas 46,627 38,525 38,510 58, ,870 15,650 2, ,851 35,892 4, ,265 8 Diyarbakır 26,275 18,717 28,477 30,810 81,725 48,961 2, , ,493 10, ,440 9 Afyonkarahisar 30,648 32,745 44,818 47, ,845 13,468 2, ,797 76,841 7,547 7,008, Amasya 15,236 13,266 29,683 17,490 40,988 18,194 2, ,007 14,939 3,680 1,112, Çorum 15,101 17,173 17,571 27,417 88,220 3,365 2, ,099 16,799 9,077 3,268, Giresun 6,184 6,402 5,553 13,172 42,292 12,674 2, ,760 4,303 2,432 59, Kayseri 39,246 29,268 31,410 28,935 85,282 15,156 1, ,716 46,474 6,710 3,167, Balıkesir 69,753 56,224 34,653 50, ,506 4,410 1, , ,914 9,933 22,535, Yozgat 28,643 26,864 26,254 32,527 71,658 9,545 1, ,610 12,250 4, , Sinop 7,160 7,993 6,806 16,048 32,534 10,000 1,881 55,440 10,926 6, , Ağrı 34,832 32,983 38,661 33,855 81,442 35,928 1, ,270 93,085 12, , Düzce 6,049 6,167 4,672 6,199 13, ,732 8, ,276, Bartın 6,687 8,100 5,150 8,039 25,260 4,306 1,725 5,515 1,667 3, , Kırklareli 13,378 14,185 7,028 20,490 50, , ,539 53,945 2, , Çankırı 10,085 10,883 10,487 14,143 33,406 10,185 1,350 88,050 16,381 3,686 1,043, Kocaeli 8,356 9,243 6,090 13,658 26, ,121 37,741 11,299 1,209 37,635, Bursa 17,914 19,968 14,891 25,148 66,372 2, ,615 54,612 5,904 6,270, Erzincan 11,679 12,637 8,480 13,521 29,503 9, ,100 28,576 2,933 1,053, Şanlıurfa 16,656 12,972 33,335 17,980 42,913 5, ,365, ,879 12, , Kastamonu 25,629 32,188 27,737 29, ,506 26, ,289 17,458 10, , Kütahya 18,222 19,863 12,164 19,932 65,388 4, , ,730 10, , Erzurum 64,574 68,852 82,275 91, ,906 43, ,964 60,289 15, , Adana 14,876 18,421 26,150 23,472 73,694 5, , ,187 13,393 5,108, Bolu 15,505 13,978 18,942 19,157 40,586 10, ,931 18,064 2,123 27,257, Sakarya 10,176 11,398 14,618 18,846 62,852 6, ,731 8,184 1,095 19,226, Aksaray 6,649 8,275 4,415 10,450 48, ,277 11,469 4, , Karabük 3,391 3,745 2,673 8,683 17,645 2, ,393 1,824 1, , Ordu 12,373 13,132 10,851 18,056 54,535 1, ,211 1,075 7, , Ankara 23,975 22,621 49,353 32,979 77,964 14, ,332 90,286 2,750 8,887, Çanakkale 16,734 25,304 11,783 20,690 79,018 2, , ,553 7,134 3,662, Zonguldak 8,587 9,888 6,061 7,645 31,136 3, ,303 7,648 1,196 3,246, Eskişehir 13,841 14,131 9,118 14,197 52,873 4, ,819 65,490 7,195 3,022, Kırşehir 7,328 7,550 10,860 15,785 29,000 2, ,420 6,937 2, , Bayburt 7,690 11,828 4,706 7,221 26,639 6, ,490 2, , Tekirdağ 16,914 13,953 20,860 25,242 55, ,055 45,044 1, , Van 21,935 22,922 22,657 34,389 63,792 6, ,366, ,569 10, , Şırnak 2,736 3,094 3,380 3,799 18, , ,976 6,415 91, Hatay 15,438 15,150 12,401 14,132 43,349 1, ,323 71,163 7,113 1,644, Batman 2,929 3,490 4,227 10,707 23,218 7, ,171 89,649 1, , Elazığ 9,200 11,423 11,282 6,611 51,449 11, ,932 61,599 9,765 1,403, Konya 46,948 49,520 63,227 65, ,874 19, ,201,912 91,824 17,273 10,959, Gümüşhane 9,870 9,205 6,901 12,618 27,674 4, ,372 5,180 1,367 99, Gaziantep 6,179 6,345 8,923 8,054 20,549 2, , ,782 6,077 2,481, Manisa 19,814 21,765 19,630 32,197 89,995 6, , ,535 6,210 15,801, Edirne 13,032 15,123 17,022 18,400 80,069 8, ,896 40,507 1, , Isparta 10,915 9,702 11,740 13,856 37,005 1, , ,383 3, , Aydın 34,630 39,162 26,734 42, ,253 13, ,580 54,192 20,204 4,805, Antalya 12,544 14,261 11,041 17,892 54,284 9, , ,642 8, , İzmir 41,872 49,265 33,439 48, ,523 8, , ,111 11,305 14,314, Kırıkkale 3,916 3,709 6,774 5,004 11,354 3, ,431 11,106 1, , Bingöl 9,251 12,071 5,757 10,292 26,400 2, , ,033 7, , Hakkari 2,624 2,489 4,019 4,422 19, , ,831 3, , Osmaniye 6,058 5,581 4,945 7,999 36,495 9, ,110 39,945 1, , Kahramanmaraş 13,789 11,976 16,617 13,302 48,468 4, , ,123 12, , Ardahan 29,221 34,911 33,703 31,731 95,099 6, ,649 1,315 10, , Denizli 20,873 22,234 13,590 20,953 83,744 1, , ,471 7,725 2,545, Niğde 5,866 6,853 1,807 8,112 36, ,100 30,504 5, , Trabzon 8,843 14,901 9,622 24,118 72,934 3, ,442 6, , Bilecik 5,574 6,603 5,806 7,178 19,905 1, ,649 25, ,856, Mersin 10,499 8,738 6,244 12,217 45,049 1, , ,856 8,027 5,839, Muğla 16,535 18,304 15,458 24,096 59,825 4,301 82, ,726 9,542 2,313, Uşak 23,716 17,441 1,804 11,429 31, ,304 14,844 4,751 3,504, Yalova 1,201 1,107 1,032 1,122 3, ,483 2, , Karaman 4,954 5,343 3,766 6,143 14, ,396 35,973 4, , Burdur 17,711 19,791 10,534 21,270 65,036 4, ,494 54,096 4, , Nevşehir 5,978 6,921 4,258 8,056 22, ,846 2,875 2, , Rize 2,481 2,553 2,546 4,066 8,599 3,161 5,851 11, , Artvin 3,297 4,920 3,862 5,228 27,630 4,984 91,696 8,938 1,127 15, Kars 44,698 50,350 33,990 46, ,030 15, ,060 16,565 22, , Malatya 9,401 10,518 7,630 14,721 50,659 3, ,136 31,786 7, , Tunceli 2,854 3,124 2,350 4,043 11,268 1, ,270 52,079 3,064 24, Adıyaman 6,557 8,420 5,931 10,328 25,354 3, ,431 61,349 9, , Kilis ,890 75,000 55, , Mardin 6,016 6,231 5,831 10,833 29,822 3, , ,033 11, , Siirt 2,723 2,697 2,365 4,776 14,180 2, , ,850 8,954 74,675 Kaynak:TÜİK Bölgesel İstatistikler, sıralama manda sayısına göre yapılmıştır. Not:Samsun Manda sayısı bakımından %9.87 pay ile dikkat çekmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 164

171 HAYVANSAL ÜRETİM (2008) YIL BÖLGE KODU BÖLGE ADI Beyaz et (ton) Kırmızı et (ton) Tavuk yumurta sayısı (1000) İnek sütü (ton) Manda sütü (ton) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Koyun sütü (ton) Keçi sütü (ton) Deri (adet) Bal (ton) 2008 TR Türkiye 1,123, ,458 13,190,696 11,255,176 31, , ,570 8,758,597 81,364 1 TR221 Balıkesir 196,216 32,232 1,326, ,393 1,098 21,021 9, ,731 1,513 2 TR310 İzmir 76,265 42, , , ,716 5, ,144 1,464 3 TR521 Konya ,310 1,891, , ,152 2, , TRA11 Erzurum 9,360 22, , ,725 2, ,697 1,429 5 TR321 Aydın 55 9, , , ,959 2, ,594 3,348 6 TR332 Afyonkarahisar 1,519 26,527 1,550, ,590 1,014 18,307 2, , TR821 Kastamonu 2,028 56, , , , TRB22 Muş , ,307 3,323 30,870 8,165 7, TR722 Sivas 2,388 40, , ,847 1,129 28,648 2, TR831 Samsun 8,847 5, , ,869 3,125 5, ,870 1,136 Samsun (%) 0.79% 1.20% 2.23% 2.30% 9.95% 0.76% 0.17% 1.04% 1.40% 11 TRA22 Kars 2,463 9, ,391 10, ,889 1, TR212 Edirne 6,721 22, , ,717 1, , TR322 Denizli 4, , , ,504 4, , TR222 Çanakkale 7,403 34, , ,705 12, , TR613 Burdur 6,869 38, ,565 3,976 1,977 54, TR331 Manisa 106,642 9,416 1,066, , ,927 4, , TR721 Kayseri 6,437 19, , , ,048 2, , TR833 Çorum 4, , ,273 1,059 5, , TRA24 Ardahan 1,096 3, , , , TR411 Bursa 21,840 23, , , ,527 2, , TR832 Tokat 2,198 38, ,212 2,122 4, , TR211 Tekirdağ 10,298 66, , ,195 2, , TR333 Kütahya 4,189 46, , ,406 2,599 58, TR901 Trabzon 3,831 4, , , ,864 1, TR510 Ankara 21,982 18, , , ,906 1, , TR621 Adana 15,000 6,229 85, , ,053 4,624 99,204 5, TR422 Sakarya 101,529 5, , , , TR213 Kırklareli 3,474 25, , ,321 2,221 34, TR412 Eskişehir 4,456 5, , , ,802 2,125 79, TR323 Muğla 5,253 96, ,904 2,728 4, ,849 9, TR723 Yozgat 2,764 96, , , , TRC22 Diyarbakır 18,357 39, , ,689 4, ,759 2, TRB12 Elazığ 8,701 6,701 37, , ,921 2,561 55, TR632 Kahramanmaraş 8,074 37, , ,338 3, , TR712 Aksaray 3,844 66, , , , TR611 Antalya 9,110 53, , ,657 17, ,278 1, TRB11 Malatya 11,251 5,990 23, ,492 8,526 1, , TRA21 Ağrı 90 8, , ,867 3,862 2, TR902 Ordu 3,871 48, , , ,305 9, TR622 Mersin 8,352 7,181 76, , ,884 14, ,478 2, TR612 Isparta 3,761 20, , ,121 5,040 46, TRB21 Van 172 5,190 48, , ,881 5, , TR334 Uşak 2,423 41, ,964 5, , TR631 Hatay 2,655 5,554 75, , ,963 2,381 97,338 1, TR713 Niğde 1,660 70, , ,089 1,338 48, TR424 Bolu 388,241 2,089 63,963 93, , , TR633 Osmaniye 1,391 46,670 91, , , TR903 Giresun 1,493 11,692 88, , ,989 1, TR834 Amasya 10, ,114 82, , , TR100 İstanbul 7,252 12, ,179 75,214 3,387 2, , TRA12 Erzincan 4,819 1,392 46,032 70, ,856 1,486 23,301 1, TR421 Kocaeli 76,616 4, ,838 70, , , TRA13 Bayburt 114 1,075 65, , , TRC21 Şanlıurfa 4,586 54,335 64, ,424 4, , TR822 Çankırı 36,612 1,426 21,477 64, , , TR715 Kırşehir 4,470 41,752 62, , , TR906 Gümüşhane 1,343 26,054 62, , , TR811 Zonguldak 1,766 30,898 62, , TR823 Sinop 1,326 16,982 58, , , TRC12 Adıyaman 3,132 27,055 58,497 3,904 2,352 69, TRA23 Iğdır 476 4,437 57,671 2,638 16,533 1,194 11, TRB13 Bingöl 1,505 15,246 57, ,360 5,384 33,095 1, TR905 Artvin 858 2,362 55,678 3, ,420 1, TR714 Nevşehir 1, ,106 53,217 1, , TR813 Bartın 1,280 37,153 52, , TRC31 Mardin 10 23,732 49,874 13,843 4, TR413 Bilecik 14,319 4,067 20,133 46, , , TRC11 Gaziantep 3,039 12,374 18,351 45, ,044 4, , TR522 Karaman 1, ,351 38,427 7,885 1,300 26, TR812 Karabük ,812 34, , TRC32 Batman 6 21,518 33, ,364 1, TRB23 Bitlis 4,076 11,830 32,943 1,069 11,907 5, ,436 1, TRB24 Hakkari 286 6,829 28, ,461 6,336 15,043 1, TRB14 Tunceli 212 3,204 26,065 11,237 2,712 7, TRC33 Şırnak 370 7,226 24, ,214 8,006 27, TR423 Düzce 1,222 84,114 24,024 1, , TR711 Kırıkkale 2,522 10,075 23, , , TRC34 Siirt 231 5,197 22,645 8,434 2,656 14, TR904 Rize , , TR425 Yalova 1,756 23,386 10, , TRC13 Kilis ,060 7,196 2,645 2,592 18, Kaynak:TÜİK Bölgesel İstatistikler, sıralama inek sütü rakamına göre yapılmıştır. Yukarıdaki tablo incelendiğinde Samsun un manda sütü üretim payının 3,125 ton ile %9.95 paya, inek sütü üretiminde ise 258,869 ton ile %2.3 paya, tavuk yumurtası üretiminde ise 294,756,000 adet ile %2.23 paya sahip olduğu görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 165

172 TARIMSAL DESTEKLER (ÖZET) Kaynak: Tarımsal desteklerle ilgili detaylı bilgiye Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü nün internet sitesinden ulaşılabilir. A)ALAN BAZLI TARIMSAL DESTEKLER 1.Mazot, Gübre Ve Toprak Analizi Desteği 2.Organik Tarım Ve İyi Tarım Uygulamaları Desteği 3.Alternatif Ürün Desteği 4.Fındık Üreticilerine Alan Bazlı Gelir Desteği Ve Alternatif Ürüne Geçen Üreticilere Telafi Edici Ödeme B)FARK ÖDEMESİ DESTEKLERİ 1.Kütlü Pamuk Desteği 2.Yağlık Ayçiçeği Desteği 3.Soya Fasulyesi Desteği 4.Kanola Desteği 5.Dane Mısır Desteği 6.Zeytinyağı Desteği 7.Aspir Desteği 8.Hububat Ve Baklagil Desteği 9.Yaş Çay Desteği C)HAYVANCILIK DESTEKLERİ D)KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ E)TARIM SİGORTASI DESTEKLERİ F)TELAFİ EDİCİ ÖDEMELER KAPSAMINDAKİ TARIMSAL DESTEKLER 1.Patetes Siğili Desteği 2.Çay Budama Tazminatı Desteği G)DİĞER TARIMSAL AMAÇLI DESTEKLER 1.Yurtiçi Sertifikalı Tohum, Fidan, Çilek Fidesi Ve Standart Fidan Kullanımı İle Sertifikalı Tohum Üretiminin Desteklenmesi 2.Çevre Amaçlı Tarımsal Arazilerin Korunması Desteği 3.Ar-Ge Destekleri I)FAİZ İNDİRİMLİ TARIMSAL KREDİLER İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 166

173 ULAŞIM İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 167

174 ULAŞIM Samsun kara, deniz, hava ve demir yolları şeklinde her türlü ulaşım imkânını sunan ve Karadeniz Bölgesini iç ve batı Anadolu ya bağlayan önemli bir ulaşım merkezidir. Samsun uluslararası hava alanının tamamlanması ile ulaşım konusunda çok önemli bir merkez haline gelmiştir. KARAYOLLARI İlimiz karayolu ile Samsun-Ankara, Samsun-Amasya-Tokat, Samsun-İstanbul, Samsun-Trabzon-Rize istikametleri ile yurdun her yönüne dağılım imkânına sahiptir. Samsun toplam 747 km lik asfalt yol uzunluğu ile 30. sırada, km bölünmüş yol uzunluğu ile de %1.72 paya sahip ve 17. Sırada yer almaktadır. SAMSUN VE İLÇELERİ MESAFE CETVELİ (KM) İL ADI İLÇE ADI İL MERKEZİNE UZAKLIK (Km) 55 SAMSUN (Büyükşehir) 0 SAMSUN ATAKUM (#) 0 CANİK (#) 0 RAKIM : 4 GAZİ (#) 0 İLKADIM (#) 0 BUCAK ADI İLÇE MERKEZİNE UZAKLIK (Km) İL MERKEZİNE UZAKLIK (Km) MERKEZ 0 ÇAYIRKENT (3)*+18=21 21 TAFLAN (5)*+21=26 26 ALAÇAM 78 ASARCIK 44 AYVACIK 62 BAFRA 51 BOĞAZKAYA KOLAY ÇARŞAMBA 37 DİKBIYIK HAVZA 86 ÇAKIRALAN KAVAK 51 LADİK 82 ŞEYHLİ ONDOKUZMAYIS 33 SALIPAZARI 55 TEKKEKÖY 14 TERME 58 BEŞPINAR VEZİRKÖPRÜ 116 KÖPRÜBAŞI MEZRAA YAKAKENT 84 Kaynak: (...)*Karayolu ağı dışı, (...)** Otoyol, (#) Büyükşehire Bağlı Altkademe Belediyesidir. Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 168

175 ULAŞTIRMA BAKANLIĞI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAMSUN İLİ YATIRIMLARI (OCAK 2010) Karayollarının Samsun ili hudutları dâhilinde 384 km Devlet Yolu, 385 km İl Yolu olmak üzere Toplam 769 km yol ağı bulunmaktadır. Bu yollarımızın 174 km si Bitümlü Sıcak Karışım Kaplaması, 577 km si Sathi Kaplamalı ve 18 km si Diğer Yollardır. Samsun ilinde daha önceki yıllardan başlayıp 2002 yılı sonuna kadar toplam 120 km, yılları arasında ise toplam 137 km toplamda 257 km Bölünmüş Yol yapılmıştır. Ayrıca; Yılları arasında toplam 9 Adet Kaza Kara nokta iyileştirmesi, toplam km Asfalt Onarımı, toplam 14 km yol iyileştirmesi, toplam 15 Adet Köprü Yapımı tamamlanarak, trafiğe açılmıştır yılı içinde ise 2 Adet Kaza Kara nokta iyileştirilmesi, 185 km Asfalt çalışması, 1 Adet 250 m de Köprü Yapımı isi hedeflenmiştir. BÖLÜNMÜŞ YOL ÇALIŞMALARI SAMSUN ŞEHİR GEÇİŞİ YOLU Toplam 12,3 km uzunluğundaki yolumuz BY standardındadır. Bu projenin 2003 yılından önce 1,3 km si BSK kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılları arasında ise 11 km sathi kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır. Bilahare üst yapının BSK ya dönüştürülmesi çalışmalarına başlanmış 2009 yılı sonu itibari ile 12,3 km aşınma seviyesinde tamamlanmıştır yılı sonu itibari ile TL harcama yapılmıştır yılında TL ödenek ile çevre düzenlemeleri, peyzaj çalışmaları ve yan yol bağlantıları yapılacaktır. KUTLUKENT ORGANİZE SANAYİ KÖPRÜLÜ KAVSAK INSAATI Kutlukent Organize kavşağı bağlantı yolları ile birlikte 2,3 km uzunluğundadır. Samsun-Ordu devlet yolunu ve Devlet Demir Yolunu üstgeçit köprüsü ile geçmektedir yılı sonu itibari ile TL harcama yapılmıştır yılında isin bitirilmesi planlanmaktadır. SAMSUN-ÜNYE YOLU İKMAL İNŞAATI Toplam 26,6 km uzunluğundaki yolumuz BY standardındadır. Bu projede 2003 yılından önce 13 km si BSK kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılları arasında ise 13,6 km BSK kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılı sonu itibari ile TL harcama yapılarak 13,6 km nin aşınma tabakası tamamlanmıştır yılı içinde kalan 13 km nin aşınma çalışmaları ve boyuna sanat yapıları yapılacaktır. Bunun için TL ödeneğe ihtiyaç vardır. SAMSUN-KAVAK YOLU Toplam 48,5 km uzunluğundaki yolumuz BY standardındadır. Bu projede 2003 yılından önce 5,1 km si sathi kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılları arasında ise 43,4 km sathi kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılı sonu itibari ile TL harcama yapılarak 9,7 km BSK lı bölünmüş yol olarak tamamlanmıştır yılı içinde BSK çalışmalarına devam edilecektir. Bunun için TL ödeneğe ihtiyaç vardır. KAVAK-MERZİFON I.KISIM YOLU Toplam 35,1 km uzunluğundaki yolumuz BY standardındadır. Bu projenin 2003 yılından önce bölünmüş yol olarak trafiğe açılmış kesim yoktur yılları arasında ise 35,1 km yol, bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılı sonu itibari ile TL harcama yapılarak 28 km BSK.lı Bölünmüş Yol tamamlanmıştır. Toplamda 35,1 km BSK.lı bölünmüş yol olarak tamamlanmıştır yılı içinde eksik aşınma tabakası ve toplayıcı yolların yapımı hedeflenmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 169

176 KAVAK-MERZİFON II.KISIM YOLU Toplam 18,7 km uzunluğundaki yolumuzun Samsun ilindeki uzunluğu 3,2 km olup BY standardındadır. Bu projenin 2003 yılından önce bölünmüş yol olarak trafiğe açılmış kesim yok iken, yılları arasında ise 18,7 km bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılı sonu itibari ile TL harcama yapılarak 12,4 km yol BSK lı bölünmüş yol olarak tamamlanmıştır. Toplamda 18,7 km BSK lı bölünmüş yol tamamlanmıştır. Samsun ili sınırları içerisinde kalan 3,2 km lik kısım için 2009 yılı ödeneğinden TL harcama yapılmıştır yılı içinde aşınma tabakası ve kavsak inşaatlarına devam edilmesi hedeflenmektedir. SAMSUN-BAFRA YOLU (BAFRA GEÇİŞİ DÂHİL) Toplam 34,4 km uzunluğundaki yolumuz BY standardındadır. Bu projenin 2003 yılından önce 15,7 km si BSK kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılları arasında ise 18,3 km BSK kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır. Bu projede 2009 yılında 400 m BY yapılmıştır. Toplamda 34,4 km BSK lı BY bitirilmiştir yılı içinde aşınma tabakasının tamamlanması planlanmaktadır. 19 MAYIS-YAKAKENT YOLU Toplam 47,3 km uzunluğundaki yolumuz BY standardındadır. Bu projenin 2003 yılından önce bölünmüş yol olarak trafiğe açılmış kesim yoktur yılları arasında ise 20,5 km BSK kaplamalı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılı sonu itibari ile TL harcama yapılmıştır yılı içinde 20 km BSK lı bölünmüş yol yapılması hedeflenmektedir. YAKAKENT-GERZE YOLU Toplam 36,3 km uzunluğundaki yolumuzun Samsun ilindeki uzunluğu 11,6 km olup BY standardındadır. Bu projenin 2003 yılından önce bölünmüş yol olarak trafiğe açılmış kesim yoktur yılları arasında ise 16,6 km BSK lı bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır yılı sonu itibari ile TL harcama yapılarak 8,3 km si BSK lı bölünmüş yol olarak tamamlanmıştır. Yakakent-Gerze projesinin 11,6 km si Samsun ili hudutları içerisinde kalmaktadır. Bu kısım için 2009 yılında TL harcama yapılmıştır. Ayrıca sanat yapıları, toprak isleri ve tahkimat çalışmalarına devam edilmiştir yılı içinde yapım çalışmalarına devam edilmesi hedeflenmektedir. ÖNEM ARZEDEN PROJELER ALAÇAM-KIZLAN-ÇERÇİLER YOLU Toplam 58,8 km uzunluğundaki yolumuzun Samsun ilindeki uzunluğu 34,7 km olup 3A standardındadır. Bu projenin 2003 yılından önce trafiğe açılmış kesim yoktur yılları arasında ise 36,5 km sathi kaplamalı yol olarak trafiğe açılmıştır yılı sonu itibari ile TL harcama yapılmıştır yılı içinde çalışmalara devam edilecektir. VALİLİK ÇALIŞMALARI (Samsun-Çorum ) Ayr. Vezirköprü-Durağan Devlet Yolunun Havza geçişindeki 3,3 km lik kısım ile Vezirköprü Geçişindeki 2 km lik kısım Samsun valiliğince bölünmüş yola dönüştürülmesi ve çalışmalarına başlanılmıştır. İhale edilen isin proje tutarı TL dir.2009 yılı içinde TL harcama yapılarak 3,3 km BY sathi kaplama seviyesinde tamamlanmıştır. SAMSUN İLİ BAKIM-ONARIM, ASFALT, TRAFİK GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ GLOBAL ASFALT PROGRAMI 2009 yılında Samsun ilinde TL harcanarak, 45 km Asfalt Yenileme(K), 132 km Asfalt Onarımı (Ko), olmak üzere toplam 177 km asfalt çalışması yapılmıştır yılında Samsun ilinde asfalt programı 185 km sathi kaplama yapılması hedeflenmiştir. Bunun için TL ödenek gereklidir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 170

177 BAKIM-ONARIM HİZMETLERİ 2009 yılında Samsun ilinde TL harcanarak, rutin yol bakım-onarım hizmetleri, çevre koruma hizmetleri, Kar mücadele giderleri, Şube ve Bakımevi onarımları ve yolboyu gelişimi çalışmaları yapılmıştır yılında Bölge Müdürlüğümüzce Samsun ilinde rutin yol bakım-onarım hizmetleri, çevre koruma hizmetleri, Kar mücadele giderleri, Şube ve Bakımevi onarımları ve yolboyu gelişimi çalışmalarının yürütülmesi hedeflenmiştir. TRAFİK HİZMETLERİ 2009 yılında Samsun Ilinde rutin trafik hizmetleri, oto korkuluk yapım ve onarımı, yatay ve düşey işaretleme çalışmaları Çelik Konstrüksiyon ve Sinyalizasyon isleri için TL harcanmıştır. Şu ana kadar 117 km eksen, 852 km eksen+kenar, 11 km tırmanma şeridi, 369 km bölünmüş yol olmak üzere toplam 1349 km çizgi çalışması yapılmıştır. 234 ton boya, 78 ton cam tozu, 1,60 ton tiner, 20,05 km Otokorkuluk montajı, 24,77 ton Bilgi levhası Çelik konstrüksiyonu ve 1371 m² Bilgi ve standart levha kullanılmıştır yılında Samsun ilinde rutin trafik hizmetleri, oto korkuluk yapım ve onarımı, yatay ve düşey işaretleme çalışmaları Çelik Konstrüksiyon, Sinyalizasyon işleri, toplam 1620 km çizgi çalışması, 252 ton boya, 84 ton cam tozu, 0,80 ton tiner, 12 km otokorkuluk montajı, 45 ton bilgi levhası çelik konstrüksiyonu ve 1750 m² bilgi ve standart levha kullanımı için TL ödenekle yapılması planlanmıştır. MUHTELİF KÖPRÜ ONARIMLARI 2009 yılında Samsun İlinde muhtelif köprü onarımları için TL harcanmıştır yılında 1 adet, 250m de köprüde çalışılması hedeflenmektedir. SAMSUN KARAYOLLARI YATIRIM HARCAMALARI Yıllar Yatırım Tutarı(TL) Değişim(%) ,487, ,174, % ,687, % ,683, % ,961, % ,236, % ,410, % ,046, % ,566, % ,185, % ,137, % ,911, % Kaynak: Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 171

178 İLLERE GÖRE DEVLET VE İL YOLLARININ SATIH CİNSLERİNE GÖRE UZUNLUKLARI (KM.) ( ) Sn İl Adı Asfalt Yollar Parke Stabilize Toprak Geçit Vermez Toplam Uzunluk Bölünmüş Yol Bölünmüş Yol Payı(%) ASFALT SATHİ TOPLAM BETONU KAPLAMA 1 KONYA 205 2,743 2, , % 2 ANKARA 451 1,140 1, , % 3 SİVAS 89 1,887 1, , % 4 KAYSERİ 0 1,113 1, , % 5 AFYONKARAHİSAR , , % 6 ERZURUM 166 1,373 1, , % 7 ANTALYA 153 1,505 1, , % 8 İZMİR 128 1,145 1, , % 9 BURSA , , % 10 BALIKESİR 92 1,112 1, , % 11 DİYARBAKIR , % 12 ESKİŞEHİR % 13 MANİSA , , % 14 NEVŞEHİR % 15 ŞANLIURFA , , % 16 VAN , % 17 SAMSUN % 18 ELAZIĞ % 19 AYDIN % 20 YOZGAT % 21 TEKİRDAĞ % 22 MERSİN 127 1,060 1, , % 23 AĞRI % 24 ERZİNCAN % 25 ÇORUM , % 26 DENİZLİ % 27 MALATYA , % 28 MUĞLA % 29 HATAY % 30 MARDİN % 31 KIRIKKALE % 32 KAHRAMANMARAŞ % 33 ADAPAZARI % 34 BİTLİS % 35 ADANA % 36 AKSARAY % 37 BURDUR % 38 EDİRNE % 39 KASTAMONU 50 1,224 1, , % 40 IĞDIR % 41 GAZİANTEP % 42 NİĞDE % 43 KÜTAHYA % 44 AMASYA % 45 İSTANBUL % 46 ŞIRNAK % 47 UŞAK % 48 TOKAT % 49 BOLU % 50 ISPARTA % 51 İZMİT % 52 ÇANAKKALE , , % 53 TRABZON % 54 ÇANKIRI % 55 KIRŞEHİR % 56 KARS % 57 GİRESUN % 58 BİLECİK % 59 ZONGULDAK % 60 ORDU % 61 MUŞ % 62 RİZE % 63 KARABÜK % 64 KIRKLARELİ % 65 SİİRT % 66 DÜZCE % 67 ADIYAMAN % 68 KARAMAN % 69 BATMAN % 70 YALOVA % 71 BARTIN % 72 SİNOP % 73 OSMANİYE % 74 BİNGÖL % 75 ARTVİN % 76 KİLİS % 77 BAYBURT % 78 HAKKARİ % 79 TUNCELİ % 80 GÜMÜŞHANE % 81 ARDAHAN % GENEL TOPLAM 8,681 49,782 58, , ,303 62,219 14, Kaynak: sıralama bölünmüş yol rakamlarına göre yapılmıştır. Samsun bölünmüş yol uzunluğuna göre 17. Sırada, Asfalt yol rakamına göre de 30. Sırada yer almaktadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 172

179 TRAFİK KAZALARI Samsun 2008 yılında trafik kazası sayısı bakımından 1,898 kaza ve %1.82 pay ile 14. Sırada, Ölü sayısı bakımından 124 ölü ve %2.93 pay ile 8. Sırada, yaralı sayısı bakımından da 3,738 yaralı ve %2.03 pay ile 13. Sırada yer almaktadır. Türkiye de yaklaşık her 25 kazada 1 kişi hayatını kaybederken Samsun da her 15 kazada 1 kişi hayatını kaybetmektedir. Türkiye de kaza başına 1.77 kişi yaralanırken Samsun da bu rakam 1.97 dir. YIL BÖLGE ADI Kaza sayısı Ölü sayısı Bir milyon nüfusta trafik kazalarında ölü sayısı Bir milyon araç başına ölü sayısı Yaralı sayısı Bir milyon nüfusta trafik kazalarında yaralı sayısı Bir milyon araç başına yaralı sayısı Bir milyon nüfusta trafik kaza sayısı Bir milyon özel otomobil başına ölü sayısı Bir milyon özel otomobil başına yaralı sayısı 2008 Türkiye 104,212 4, ,468 2,579 13,401 1, ,141 1 İstanbul 12, ,931 1,491 7, ,764 2 Ankara 8, ,445 3,175 12,108 1, ,901 3 İzmir 6, ,500 2,503 10,431 1, ,884 4 Antalya 4, ,732 4,159 12,025 2, ,418 5 Bursa 3, ,991 2,389 12,028 1, ,314 6 Konya 3, ,941 3,016 13,647 1, ,341 7 Mersin 3, ,890 3,051 13,587 1, ,989 8 Adana 2, ,642 2,291 11,467 1, ,783 9 Kocaeli 2, ,659 3,126 22,471 1, , Manisa 2, ,341 3,297 11,667 1,881 1,227 39, Muğla 2, ,892 4,918 13,360 3, , Balıkesir 2, ,129 3,653 14,130 2, , Gaziantep 2, ,467 2,150 12,336 1, , Samsun 1, ,738 3,030 17,856 1,538 1,423 42,885 Samsun (%) 1.82% 2.93% 2.03% 15 Kayseri 1, ,380 2,854 15,429 1, , Aydın 1, ,904 3,008 10,882 1, , Denizli 1, ,924 3,186 11,775 1, , Eskişehir 1, ,900 3,910 16,949 2, , Sakarya 1, ,844 3,341 17,805 1, , Hatay 1, ,430 1,719 8,379 1, ,905 Kaynak:TÜİK, sıralama kaza sayısına göre yapılmıştır. MOTORLU KARA TAŞIT SAYILARI (2009) Samsun otomobil sayısı bakımından 2009 yılı itibariyle %1.30 pay ve toplam 92,222 otomobil ile 19. Sırada yer almaktadır. Samsun traktör ve minibüs sayısı bakımından 6. Sırada yer almaktadır. YIL BÖLGE ADI Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet Özel amaçlı taşıtlar Traktör Bin kişi başına özel otomobil sayısı 2009 Türkiye 7,093, , ,033 2,204, ,302 2,303,261 34,104 1,368, İstanbul 1,775,335 61,764 52, , , ,021 6,167 26, Ankara 887,703 24,911 16, ,837 60,547 31,600 3,677 41, İzmir 485,152 14,121 15, ,470 35, ,744 1,612 47, Antalya 274,252 11,973 7, ,586 19, , , Bursa 255,155 8,328 10, ,560 22,380 61, , Konya 196,835 9,387 4,047 61,900 32,365 90,096 1,022 62, Adana 182,393 8,751 4,347 63,000 16, , , Mersin 140,732 6,131 5,074 60,059 22, , , Kayseri 137,053 5,461 3,212 35,777 14,741 14, , Kocaeli 117,974 6,246 7,082 41,630 16,792 17, , Gaziantep 116,564 11,105 2,611 41,578 14,465 91, , Manisa 115,481 6,158 4,916 40,160 13, , , Balıkesir 115,243 4,493 3,782 39,997 10,769 78, , Muğla 114,297 9,356 2,577 41,362 7, , , Denizli 110,650 6,534 3,503 34,989 9,435 52, , Hatay 103,459 9,256 2,831 34,003 15, , , Aydın 101,314 8,835 2,502 38,462 7,590 82, , Eskişehir 94,139 2,771 2,556 25,902 9,812 23, , Samsun 92,222 10,710 1,316 38,503 8,255 24, , Samsun (%) 1.30% 2.79% 0.65% 1.75% 1.14% 1.08% 1.33% 3.13% 20 Sakarya 72,121 4,122 2,955 26,775 10,116 20, , Kaynak:TÜİK, sıralama Otomobil sayısına göre yapılmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 173

180 YILLAR İTİBARİYLE MOTORLU KARA TAŞITLARININ DAĞILIMI (ADET) YIL BÖLGE ADI Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet Yol ve iş makineleri SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Özel amaçlı taşıtlar Traktör Bin kişi başına özel otomobil sayısı Türkiye 7,093, , ,033 2,204, ,302 2,303,261-34,104 1,368, Samsun 92,222 10,710 1,316 38,503 8,255 24, , Samsun(%) 1.30% 2.79% 0.65% 1.75% 1.14% 1.08% % 3.13% Türkiye 6,796, , ,934 2,066, ,217 2,181,383-35,100 1,358, Samsun 87,164 10,500 1,309 36,049 8,266 23, , Samsun(%) 1.28% 2.74% 0.65% 1.74% 1.11% 1.07% % 3.11% Türkiye 6,472, , ,128 1,890, ,202 2,003,492-38,573 1,327, Samsun 82,684 10,245 1,254 33,247 8,154 21, , Samsun(%) 1.28% 2.75% 0.66% 1.76% 1.12% 1.07% % 3.11% - Türkiye 6,140, , ,949 1,695, ,535 1,822,831-34,260 1,290, Samsun 77,791 9,763 1,176 29,970 7,880 19, ,280 - Samsun(%) 1.27% 2.73% 0.67% 1.77% 1.11% 1.06% % 3.12% - Türkiye 5,772, , ,390 1,475, ,929 1,441,066-30,333 1,247, Samsun 72,194 9,245 1,011 25,969 7,627 14, ,156 - Samsun(%) 1.25% 2.73% 0.62% 1.76% 1.13% 1.02% % 3.14% - Türkiye 5,400, , ,712 1,259, ,420 1,218,677-28,004 1,210, Samsun 67,991 8, ,593 7,460 13, ,559 - Samsun(%) 1.26% 2.73% 0.59% 1.79% 1.15% 1.08% % 3.19% - Türkiye 4,700, , , , ,034 1,073, ,933-1,184, Samsun 69,016 9,408 1,075 18,577 6,279 12,575 1,908-37,907 - Samsun(%) 1.47% 3.83% 0.87% 1.91% 1.55% 1.17% 1.38% % - Türkiye 4,600, , , , ,025 1,046, ,003-1,180, Samsun 67,219 8,906 1,036 16,880 6,146 12,287 1,810-37,563 - Samsun(%) 1.46% 3.68% 0.86% 1.93% 1.54% 1.17% 1.36% % - Türkiye 4,534, , , , ,493 1,031, ,019-1,179, Samsun 65,968 8,617 1,003 16,271 6,073 12,093 1,704-37,333 - Samsun(%) 1.45% 3.60% 0.84% 1.95% 1.53% 1.17% 1.30% % - Türkiye 4,422, , , , ,283 1,011, ,157-1,159, Samsun 63,686 8, ,469 6,107 11,866 1,676-36,594 - Samsun(%) 1.44% 3.53% 0.82% 1.95% 1.55% 1.17% 1.30% % - Kaynak:TÜİK, Yukarıdaki tablo incelendiğinde Samsun un 2009 itibariyle; Bin kişi başına özel otomobil sayısının Türkiye ortalaması olan 98 aracın çok altında ve 74 araç ile 42. sırada olduğu, Minibüs sayısı bakımından %2.79 pay ve 10,710 minibüs ile 6. Sırada olduğu Traktör sayısı bakımından %3.13 pay ve 42,763 adet traktör ile 6. Sırada olduğu, Yıllar itibariyle hemen hemen bütün motorlu araç sayısı paylarında azalma olduğu dikkat çekmektedir. Grafik:Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 174

181 HAVAYOLU SAMSUN ÇARŞAMBA HAVAALANI GENEL BİLGİLER Bulunduğu Şehir Samsun Hizmete Giriş Yılı 1998 Havaalanı Statüsü Sivil ICAO Kodu LTFH IATA SZF Trafik Tipi İç / Dış Hat Yolcu Kapasitesi (yolcu/yıl) Coğrafi Koordinatları 41 15`56"N, 36 32`55"E Kaynak: Samsun/Çarşamba Havaalanı Sivil kategoride olup 1998 yılında kurulmuştur; şehre uzaklığı 25 km dir.13/31 pisti 3000x45 boyutunda olup pistin kaplama cinsi betondur. Yolcuya açık alanlar 4725 m2 olup; araç kapasitesi 246 dır. TEKNİK BİLGİLER VE KOLAYLIKLAR İntifa DHMİ Şehre Uzaklık 25 kilometre Ulaşım Otobüs, Servis, Taksi Yükseklik - Aydınlatma Kategorisi X(CAT I-II) Otopark 246 Araç Kaynak: PİSTLER Doğrultu Uzunluk Yüzey Uzunluk Mukavemet 13/ x45 LCN 100 Beton Kaynak: APRONLAR Boyut Kaplama Mukavemet Uçak Kapasitesi 228x120 Beton LCN Kaynak: TAKSİRUTLAR Uzunluk Metre Kaplama Mukavemet 290x24 Beton LCN 100 Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 175

182 HAVAYOLU YOLCU TRAFİĞİ (GELEN-GİDEN) Hava Alanları 2008 YILI 2009 YILI 2009 /2008 (%) İç Hat Dış Hat Toplam İç Hat Dış Hat Toplam İç Hat Dış Hat Toplam ATATÜRK 11,484,063 17,069,069 28,553,132 11,416,838 18,396,050 29,812, % 7.77% 4.41% ESENBOGA 4,444,311 1,247,822 5,692,133 4,990,134 1,094,270 6,084, % % 6.89% A.MENDERES 3,757,891 1,697,407 5,455,298 4,534,339 1,667,455 6,201, % -1.76% 13.68% ANTALYA 2,588,054 16,201,203 18,789,257 3,135,139 15,210,554 18,345, % -6.11% -2.36% DALAMAN 437,174 2,771,494 3,208, ,729 2,883,267 3,347, % 4.03% 4.34% MILAS-BODRUM 846,068 1,903,720 2,749, ,337 1,810,607 2,780, % -4.89% 1.13% ADANA 1,793, ,752 2,290,427 2,065, ,623 2,482, % % 8.38% TRABZON 1,380,926 88,787 1,469,713 1,531,780 65,125 1,596, % % 8.65% S.DEMIREL - 15,053 15,053 3,192 13,269 16, % 9.35% NEVŞEHIR-KAP. 54,190 46, ,762 83,109 39, , % % 21.82% ERZURUM 502,054 25, , ,789 15, , % % 13.54% GAZİANTEP 649, , , , , , % 17.71% 10.34% ADIYAMAN 86,280-86,280 85,112 85, % -1.35% AGRI 60,360-60,360 14,169 14, % % BALIKESİR BALIKESİR/KÖRFEZ 17,399-17, BURSA-YENIŞEHIR 64,902 10,560 75,462 60,219 13,277 73, % 25.73% -2.61% ÇANAKKALE 19,786 1,473 21,259 19,207 19, % % -9.65% ÇARDAK 156, , ,131 2, , % % -4.18% DİYARBAKIR 949,668 17, ,088 1,048,875 11,506 1,060, % % 9.65% ELAZIG 135, , ,348 1, , % % ERZİNCAN 91,540-91, , , % 38.77% HATAY 142,186 19, , ,828 90, , % % % KAHRAMANMARAŞ 68,167-68,167 81,420 81, % 19.44% KARS 267,038 2, , ,880 2, , % 3.45% 7.03% KAYSERİ 479, , , , , , % 7.98% 15.38% KONYA 230,442 35, , ,518 34, , % -4.19% 13.37% MALATYA 438,226 25, , ,057 23, , % -6.89% -0.20% MARDİN 192, , , , % 21.02% AMASYA.MERZİFON 13,888-13,888 39, , % % MUŞ 88, , ,268 1, , % % 30.29% SAMSUN ÇARŞAMBA 527,886 76, , ,794 87, , % 13.81% 43.43% Samsun Çarşamba (%) 1.47% 0.18% 0.76% 1.89% 0.20% 1.01% SİİRT 12,581-12, SİNOP 14,464-14,464 47,147 47, % % SİVAS 114,855 9, , ,158 1, , % % -0.18% ŞANLIURFA GAP 151,074 3, , ,144 3, , % % 17.13% TEKİRDAĞ/ ÇORLU - 6,882 6,882 30,629 10,149 40, % % TOKAT 21,828-21, UŞAK 25,305-25,305 10,327 10, % % VAN F,MELEN 581,142 4, , ,447 1, , % % 27.37% DHMİ TOPLAMI 32,889,593 42,078,736 74,968,329 36,510,588 42,231,487 78,742, % 0.36% 5.03% İst,-Sabiha Gökçen 2,764,856 1,516,337 4,281,193 4,510,895 2,006,591 6,517, % 32.33% 52.24% Batman 143, , , , % 15.49% Eskişehir-Anadolu Ün. 35,037 10,440 45,477 39,994 38,329 78, % % 72.23% Zonguldak-Çaycuma ,142 5,142 Alanya_Gazipaşa TÜRKİYE GENELİ 35,832,776 43,605,513 79,438,289 41,226,959 44,281,549 85,508, % 1.55% 7.64% DHMİ DİREK TR 199, , , , , , % 9.38% 9.74% TÜRKİYE DİREK TR. 224, , , , , , % 18.70% 16.91% Kaynak: Yukarıdaki tablodan incelendiğinde; 2009 yılında 2008 yılına göre toplam yolcu sayısında %43.43 lük bir artış olduğu, 2009 yılında 2008 yılına göre iç hatlar yolcu sayısında %47.72 lik bir artış olduğu, 2009 yılında 2008 yılına göre dış hatlar yolcu sayısında %13.81 lik bir azalma olduğu, 2009 yılında Samsun havaalanının toplam yolcu sayısı bakımından %1.01 paya sahip olduğu 2008 yılında Samsun havaalanının toplam yolcu sayısı bakımından %0.76 paya sahip olduğu 2009 yılında Samsun havaalanının iç hatlar yolcu sayısı bakımından %1.89 paya sahip olduğu 2008 yılında Samsun havaalanının iç hatlar yolcu sayısı bakımından %1.47 paya sahip olduğu 2009 yılında Samsun havaalanının dış hatlar yolcu sayısı bakımından %0.20 paya sahip olduğu 2008 yılında Samsun havaalanının dış hatlar yolcu sayısı bakımından %0.18 paya sahip olduğu Görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 176

183 HAVAYOLU YÜK TRAFİĞİ (BAGAJ+KARGO+POSTA) ( TON) Hava Alanları 2008 YILI 2009 YILI 2009 /2008 (%) İç Hat Dış Hat Toplam İç Hat Dış Hat Toplam İç Hat Dış Hat Toplam ATATÜRK 147, , , , , , % 7.03% 5.50% ESENBOGA 39,819 33,068 72,887 43,562 29,870 73, % -9.67% 0.75% A.MENDERES 43,065 32,312 75,377 48,319 31,352 79, % -2.97% 5.70% ANTALYA 55, , ,360 77, , , % -5.57% 1.04% DALAMAN 5,086 39,614 44,700 5,351 40,973 46, % 3.43% 3.63% MILAS.BODRUM 8,839 28,152 36,991 9,784 26,077 35, % -7.37% -3.05% ADANA 22,306 10,549 32,855 24,027 8,246 32, % % -1.77% TRABZON 14,487 2,104 16,591 15,305 1,597 16, % % 1.87% S.DEMIREL % % NEVŞEHIR.KAP , , % % 6.89% ERZURUM 4, ,492 5, , % % 0.87% GAZİANTEP 5,420 2,592 8,012 7,798 2,782 10, % 7.33% 32.05% ADIYAMAN % -4.33% AGRI % % BALIKESİR BALIKESIR.KORFEZ BURSA.YENIŞEHIR , % % 41.73% ÇANAKKALE % % 5.39% ÇARDAK 1, ,131 1, , % % 4.69% DİYARBAKIR 9, ,141 10, , % % 7.05% ELAZIĞ 1,655-1,655 3, , % 99.03% ERZİNCAN 1,100-1,100 1,511 1, % 37.36% HATAY 1, ,841 2,619 1,336 3, % % % K.MARAŞ % 14.01% KARS 3, ,317 3, , % 91.18% 10.61% KAYSERİ 6,085 4,970 11,055 6,949 5,136 12, % 3.34% 9.32% KONYA 2, ,973 2, , % -0.23% 14.06% MALATYA 4, ,506 4, , % % -6.65% MARDIN 2,140-2,140 2,446 2, % 14.30% AMASYA.MERZIFON % % MUŞ , , % % 26.73% SAMSUN.ÇARŞAMBA 5,134 1,883 7,017 7,168 1,805 8, % -4.14% 27.88% Samsun Çarşamba(%) 1.21% 0.15% 0.43% 1.48% 0.15% 0.52% SIIRT SİNOP % % SIVAS 1, ,361 1, , % % -5.14% Ş.URFA GAP 1, ,419 1, , % % 10.50% TEKİRDAĞ/ ÇORLU - 14,339 14, ,490 12, % % TOKAT UŞAK % % VAN F.MELEN 6, ,334 7, , % % 18.41% DHMI TOPLAMI 399,528 1,135,091 1,534, ,893 1,152,806 1,597, % 1.56% 4.11% Ist.-Sabiha Gökçen 23,364 84, ,495 38,051 87, , % 4.18% 16.93% Batman 1,578-1,578 Eskişehir-Anadolu Un ,240 Zonguldak-Çaycuma Alanya_Gazipaşa TÜRKİYE GENELİ 422,892 1,219,222 1,642, ,833 1,241,512 1,726, % 1.83% 5.13% Kaynak: Yukarıdaki tablodan incelendiğinde; 2009 yılında 2008 yılına göre toplam yük miktarında %27.88 lik bir artış olduğu, 2009 yılında 2008 yılına göre iç hatlar yük miktarında %39.62 lik bir artış olduğu, 2009 yılında 2008 yılına göre dış hatlar yük miktarında %4.14 lük bir azalma olduğu, 2009 yılında Samsun havaalanının toplam yük miktarı bakımından %0.52 paya sahip olduğu 2008 yılında Samsun havaalanının toplam yük miktarı bakımından %0.43 paya sahip olduğu 2009 yılında Samsun havaalanının iç hatlar yük miktarı bakımından %1.48 paya sahip olduğu 2008 yılında Samsun havaalanının iç hatlar yük miktarı bakımından %1.21 paya sahip olduğu 2009 yılında Samsun havaalanının dış hatlar yük miktarı bakımından %0.15 paya sahip olduğu 2008 yılında Samsun havaalanının dış hatlar yük miktarı bakımından %0.15 paya sahip olduğu, Görülmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 177

184 DENİZCİLİK LİMAN BAŞKANLIKLARI BAZINDA YÜK ELLEÇLEME MİKTARLARI (2009-TON) SAMSUN Samsun (%) TOPLAM TÜRKİYE TÜRK BAYRAKLI 126, % 9,578,520 İHRACAT KENDİ BAYRAKLI 39, % 3,838,372 DİĞER BAYRAKLI 946, % 60,353,370 YÜKLEME TOPLAM İHRACAT 1,112, % 73,770,263 KABOTAJ 141, % 18,305,867 TRANSİT % 57,735,381 TOPLAM YÜKLEME 1,253, % 149,811,511 TÜRK BAYRAKLI 946, % 20,387,046 İTHALAT KENDİ BAYRAKLI 582, % 8,049,220 DİĞER BAYRAKLI 3,404, % 111,425,824 BOŞALTMA TOPLAM İTHALAT 4,933, % 139,862,090 KABOTAJ 501, % 19,485,900 TRANSİT 2, % 277,205 TOPLAM BOŞALTMA 5,437, % 159,625,195 GENEL TOPLAM 6,691, % 309,436,706 Kaynak: Yukarıdaki tablo incelendiğinde 2009 yılında Samsun Liman başkanlığının; Toplam Yük elleçleme miktarının %2.16 sını, Toplam yüklemenin %0.84 ünü, toplam ihracatın %1.51 ini, Toplam boşaltmanın %3.41 ini, toplam ithalatın %3.53 ünü, Gerçekleştirdiği görülmektedir. BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİ BAZINDA YÜK ELLEÇLEME MİKTARLARI (2009-TON) ANTALYA ÇANAKKALE İSTANBUL İZMİR MERSİN SAMSUN Samsun TRABZON TOPLAM (%) Türk Bayraklı 217,090 1,449,859 3,641,726 2,838,418 1,087, , % 31,952 9,578,520 Kendi Bayraklı 194, , , ,842 1,253, , % 123,898 3,838,372 İhracat Diğer Bayraklı 3,599,956 7,679,499 19,083,769 13,865,441 13,698,421 1,745, % 680,287 60,353,370 Yükleme Toplam İhracat 4,011,341 9,517,988 23,656,519 17,497,701 16,040,392 2,210, % 836,137 73,770,263 Kabotaj 950 3,147,542 7,754,283 3,147,060 2,976,322 1,080, % 199,623 18,305,867 Transit 0 3, ,237 11,302 57,513, % 4,394 57,735,381 Toplam Yükleme 4,012,291 12,668,623 31,614,039 20,656,063 76,530,045 3,290, % 1,040, ,811,511 Türk Bayraklı 105,097 1,710,929 10,342,061 4,101,712 2,459,432 1,236, % 430,858 20,387,046 İthalat Kendi Bayraklı 108, ,161 4,404,810 1,364, , , % 162,369 8,049,220 Diğer Bayraklı 796,859 8,656,230 48,796,443 18,216,645 29,509,468 3,885, % 1,564, ,425,824 Boşaltma Toplam İthalat 1,010,821 10,966,320 63,543,314 23,683,250 32,720,041 5,780, % 2,157, ,862,090 Kabotaj 1,004,145 1,374,511 10,991,886 1,886,940 2,229, , % 1,152,249 19,485,900 Transit 150 3,739 91, ,639 2, % 2, ,205 Toplam Boşaltma 2,015,116 12,344,570 74,626,542 25,570,190 35,126,558 6,629, % 3,312, ,625,195 Genel Toplam 6,027,407 25,013, ,240,581 46,226, ,656,603 9,919, % 4,352, ,436,706 Kaynak: Grafik: Samsun TSO Yukarıdaki tablo ve grafik incelendiğinde; Samsun Bölge müdürlüğünün toplam yük elleçleme miktarının %3.21 ini gerçekleştirdiği görülecektir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 178

185 DEMİRYOLU Samsun Türkiye Demiryolu ağına Samsun-Sivas ve Samsun-Çarşamba Demiryolları ile bağlıdır. Liman ve Samsun Serbest Bölgesi İçerisinde Demiryolu ağı mevcuttur. Samsun-Sivas ve Samsun-Çarşamba hatlarında tesis edilmiş demiryolunun Samsun sınırlarındaki uzunluğu 169km. dir. Daha çok yük nakliyesi yapılmaktadır. YURTİÇİ YÜK TAŞIMA 4.BÖLGE Çıkış İstasyonu Varış İstasyonu KM Madde Cinsi Net Yük Brüt Yük İşleme Miktarı Miktarı Günü Hareket Saati Tren Adedi İşleyen İşlemeyen Açıklamalar Samsun Sivas-Bostankaya 430 Kömür sa-çrş-cu-cts-pz 4: Ç.G.D. Samsun/Sivas Elazığ/İran 1236 İhraç Eşya çrş 18: Ç.G.D. Samsun Nusaybin 1336 Gıda Maddesi sa 20: Ç.G.D. Kızılca Mersin 766 İnşaat Malzemesi sa-prş-cts 14: Ç.G.D. Amasya/Sivas Nusaybin 1203 Gıda Maddesi sa-prş-pz 17: Ç.G.D. Samsun Başpınar 902 Hububat cu 18: Ç.G.D. Sivas Erzurum/Kars 763 Muhtelif prş 14: Ç.G.D. Samsun Suriye 913 İhraç Eşya cu 04: Ç.G.D. Hacıbayram Batman 897 İnşaat Malzemesi çrş-cts 01: Ç.G.D. Divriği Ülkü 997 Demir Cevheri hergün 08: Kabiliyet Kaydırma Ç.Kaya/Kangal Ülkü 935 Demir Cevheri hergün 12: X Divriği Erzurum 371 Muhtelif hergün 11: X Samsun Sivas 402 Kömür hergün 16: X Samsun Kalın-Boğazköprü 592 Demir pts 20: Kabiliyet Kaydırma Artova Samsun 277 Klinker hergün 08: Kabiliyet Kaydırma Artova Samsun 277 Klinker hergün 18: X Zile Malatya/Diyarbakır 692 Muhtelif pts 07: Kabiliyet Kaydırma Samsun Sivas/Malatya 653 Gübre pts-çrş-cu-cts 4: Kabiliyet Kaydırma Bölge toplamı: 9 0 Planlanan Tren: 9 Toplam taşınan yük: Kaynak: 4.BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ BÖLGESEL TREN SAATLERİ Tren No Güzergahı Niteliği Kalkış Varış Samsun-Sivas Bölgesel Ekspres Sivas-Samsun Bölgesel Ekspres Samsun-Amasya Bölgesel Ekspres Amasya-Samsun Bölgesel Ekspres Amasya-Havza Ray Otobüsü Havza-Amasya Ray Otobüsü Amasya-Hacıbayram Ray Otobüsü Hacıbayram-Amasya Ray Otobüsü Amasya-Havza Ray Otobüsü Havza-Amasya Ray Otobüsü Sivas-Divriği Karma Yolcu Divriği-Sivas Karma Yolcu Divriği-Erzincan Karma Yolcu Erzincan-Divriği Karma Yolcu Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 179

186 ULUSLARARASI TAŞIMALARDA AÇIK GAR VE MESAFE TABLOSU TCDD GAR LİSTESİ VE MESAFELER TABLOSU (KM) KOD GAR BDZ(52) CH(73) CFS (97) RAI(96) KAPIKULE SN. UZUNKÖPRÜ SN. ISLAHIYE SN. NUSAYBIN SN. ÇOBANBEY SN. KAPIKOY SN ADANA (3) ADAPAZARI AFYON A.CETINKAYA (3) ALPULLU (1) ALSANCAK (IZMIR) (3,4) ANKARA (3) ARİFİYE AZOT BALABANLI BALIKESIR BANDIRMA (3) BAŞPINAR (3) BİÇEROVA BOĞAZKÖPRÜ (3) BOZUYUK (1,3) BURDUR CATALCA (1) CERKEZKOY (3) CEYHAN ÇATALAĞZI ÇAYCUMA (1) ÇOBANBEY ÇOBANBEY SN ÇORLU ÇUKURHİSAR DENIZLI DERINCE LİMAN (3) DIYARBAKIR DOGUKAPI SN. (2,3) DÖRTYOL EDIRNE (3) ELAZIG ELMADAG ERZINCAN ERZURUM (3) ESKISEHIR (3) GAZIANTEP (3) GELEMEN (3) HALKALI (3) HAYDARPASA (3) HISARONU HOROZLUHAN INCIRLIK ISKENDERUN LİMAN (3) ISLAHIYE ISLAHIYE SN KAPIKOY KAPIKOY SN KAPIKULE (3) KAPIKULE SN KARABUK KARS KAYSERI (3) KIRIKKALE KONYA (3) KÖSEKÖY (İZMİT) (3) KÜTAHYA LULEBURGAZ (1) MALATYA MANISA MERSIN (3) MURATLI (1,3) NAZİLLİ NIGDE (1) NUSAYBİN (3) NUSAYBIN SN PEHLIVANKOY (1) SOMA SAMSUN LİMAN (3) SIVAS TAŞKENT TATVAN (1) TORBALI (1, 4) UZUNKOPRU UZUNKOPRU SN VAN YAKACIK YENİCE ZONGULDAK (1,3) Kaynak: Not: (1) Sadece Türkiye nin ihracatına açık gar, (2)Sadece Avrupa ülkelerinden BDT ülkelerine ve ters yönde gerçekleştirilen tekrar sevkli taşımalara açık gar, (3) Büyük konteyner (UTI) taşımalarına da açık gar, (4)İkinci bir bildirime kadar taşımaya kapalı gar. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 180

187 LOJİSTİK MERKEZLER Kaynak: Lojistik merkezler; farklı işletici ve taşıyıcılarla ulusal ve uluslararası, yük taşımacılığı, dağıtımı, depolama ve diğer tüm hizmetlerin yapıldığı alan olarak tanımlanmaktadır. Karayolu, demiryolu, denizyolu ve yerine göre havayolu erişimi ile kombine taşımacılık imkanlarının olduğu depolama ve ulaştırma hizmetlerinin birlikte sunulduğu lojistik merkezlerin önemi gün geçtikçe artmaktadır. Kuruluşumuz, lojistik hizmetlerinde daha etkin ve verimli bir işletmecilik yapılabilmesi ve müşteri memnuniyetinin sağlanması için yük potansiyeli yüksek olan, farklı ölçeklerde 12 noktada benzer tesisler kurmayı planlamış olup, Eskişehir(Hasanbey) Kocaeli(Köseköy) Kayseri(Boğazköprü) İstanbul (Halkalı/Ispartakule) Samsun(Gelemen) Balıkesir(Gökköy) Mersin (Yenice) Uşak Erzurum (Palandöken) Konya(Kayacık) Kaklık (Denizli) Bilecik(Bozüyük) te Lojistik merkez oluşturma çalışmaları devam etmektedir. Samsun (Gelemen) Lojistik Merkezinin 1. Etabı işletmeye alınmış, Denizli (Kaklık), Eskişehir (Hasanbey) ve İzmit (Köseköy) Lojistik merkezlerinin 1. etap inşaat çalışmaları tamamlanmıştır. Diğer Lojistik merkezlerin proje, kamulaştırma ve inşaat ihale işlemleri sürmektedir. LOJİSTİK MERKEZLERDE NELER VAR Konteyner yükleme boşaltma ve stok alanları Gümrüklü sahalar Müşteri ofisleri, otopark, tır parkı Bankalar, restaurantlar, oteller, bakım onarım ve yıkama tesisleri, akaryakıt istasyonları, antrepolar Tren teşkil kabul ve sevk yolları İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 181

188 SAMSUN ULAŞTIRMA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ İşin Adı Samsun-Tekkeköy Men. Ve Ters.Lim.Yap.İnş. Müteahhidin Adı Yapı Tek İnş.San.veTic.A.Ş İhale Tarihi İşe Başlama Tarihi Sözleşme Bedeli(2007 B.F. İle) ,93.-TL Keşif Artış Oranı % 7,5 Keşif Artışlı Sözleşme Bedeli ,28.-TL Yapılan İş Miktarı (S.B.F) ,00.-TL Kalan İş Miktarı (S.B.F.) TL Proje Bedeli (KDV Dahil) (2009 B.F.İle) ,00.-TL Bugüne Kadar Yapılan Toplam Harcama (KDV Dahil) (2009 Yılı B.F. ile) ,00.-TL İşin Bitirilebilmesi için Gereken Ödenek Miktarı(2009 B.F.İle) ,00.-TL 2009 Yılı Ödeneği ,00.-TL 2009 Yılı Ödeneğinden Harcanan ,00.-TL 2009 Yılı Ödeneğinden Kalan Son Süre Uzatım Tarihi İnşaatta Fiziki Gerçekleme % 88, Yılı Nakdi Gerçekleşmesi % 100(Yılı ödeneğine göre) Kaynak:Samsun Ulaştırma Bölge Müdürlüğü Halihazır durum itibariyle; Ana mendirek anroşman işleri tam kesitli olarak (KM: 1+782) ye ulaşmıştır. Antifer blok yerleşimi (KM: ,74) arası yapılmıştır. Rıhtım geri saha dolgusu: (Km: 582, arası yapılmıştır.ana mendirek kronman betonunun 860 m.si dökülmüştür. Rıhtım bloklar ile müzvar anttifer bloklarının tamamı dökülmüştür. Müzvar taş işleri % 96 oranında yapılmıştır. İşin kapsamında; 1800 m. uzunluğunda ana mendirek, 200 m. uzunluğunda tali mendirek, 400 m. uzunluğunda (-10 m) derinliğinde rıhtım yer almaktadır. İşin Adı Alaçam-Göçkün-Doyran Bal.Bar. Müteahhidin ADI Bülbüloğlu İnş.San.veTic.A.Ş. İhale Tarihi İşe Başlama Tarihi Sözleşme Bedeli ,23.-TL Keşif Artış Oranı Keşif Artışlı Sözleşme Bedeli ,23.-TL Yapılan İş Miktarı (S.B.F) ,00.-TL Kalan İş Miktarı (S.B.F.) ,00.-TL Proje Bedeli (KDV Dahil) (2009 B.F.ile) 5.100,000,00.-TL Bugüne Kadar Yapılan Toplam Harcama (KDV Dahil) (2009 Yılı B.F. ile) ,00.-TL İşin Bitirilebilmesi için Gereken Ödenek Miktarı(2009 B.F.İle) ,00.-TL 2009 Yılı Ödeneği ,00.-TL 2009 Yılı Ödeneğinden Harcanan ,00.-TL 2009 Yılı Ödeneğinden Kalan İş Bitim Tarihi İnşaatta Fiziki Gerçekleme % 28, Yılı Nakdi Gerçekleşmesi % 100 (Yılı ödeneğine göre) Kaynak:Samsun Ulaştırma Bölge Müdürlüğü tarihinde işe başlanılmış olup, arazi ve taş ocağı çalışmaları tamamlanmıştır. Uygulama projeleri onaylanmıştır. Halihazır durum itibariyle; 388 m. uzunluğunda servis yolu KAT dolgusu tamamlanmış olup,ana mendirek inşaatına başlanmış eksik kesitli ve korumalı olarak m.ye ulaşılmıştır m.ye kadar şev tanzimi bitirlmiştir.tali mendirekte korumalı olarak olarak m.dedir. Proje kapsamında; 680 m.boyunda ana mendirek, 300 m. boyunda tali mendirek, 130 m. boyunda 3.00 m.derinlikli rıhtım, 388 m. boyunda çekek yeri ve servis yolu, imalatları yer almaktadır. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE VERİLEN YETKİ BELGELERİ ( ) İLİ C1 C2 D1 D2 D3 F1 F2 G1 G2 H1 H2 K1 K1* K2 K2* K3 N1 N2 T2 Y TOPLAM SAMSUN Kaynak:Samsun Ulaştırma Bölge Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 182

189 ENERJİ.MADENLER İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 183

190 ENERJİ VE MADENLER SAMSUN İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Kaynak: Samsun ili, Karadeniz sahil şeridinin orta bölümünde Yeşilırmak ve Kızılırmak nehirlerinin Karadeniz'e döküldükleri deltalar arasında yer almaktadır. Samsun ili kabaca Kuzey Anadolu Fayı'nın kuzeyi ve güneyinde farklı istiflenmeler gösteren iki tektonik ünite üzerinde yer alır. Ayrıca her iki ünite üzerinde de ofiyolit napları bulunur. Ülkemizdeki güncel depremleri üreten Kuzey Anadolu Fayı il alanındaki en önemli tektonik hattır. Bir diğer önemli fay da Samsun ve Ayvacık'ın güneyinden geçen KB-GD uzanımlı Erikli ters fayıdır. Samsun ili maden çeşitliliği ve rezervi bakımından sınırlı potansiyele sahiptir. İlde belirlenmiş metalik maden ve endüstriyel hammadde kaynakları kurşun-çinko ve manganez zuhurları ile tuğla-kiremit ve çimento hammaddelerdir. Kurşun-çinko zuhurları Havza ve Terme ilçelerinde yer almakta olup, ekonomik bir öneme sahip değillerdir. Ancak, Havza-Ersandıklı kurşun-çinko zuhurunda eski yıllarda açılmış iki adet arama ve üretim galerisi bulunmaktadır. Manganez zuhurları Kavak, Ladik ve Vezirköprü ilçelerinde yer almaktadır. İldeki en önemli endüstriyel hammadde kaynağı Ladik ilçesinde bulunan Çimento hammaddeleri sahasıdır. Bu sahalardan Ladik Çimento fabrikası için üretim yapılmaktadır. Ladik-Akpınar sahasında 830 milyon ton kireçtaşı, ton kil, Ladik-Körüklüdere sahasında ton kil ve Hasanağaç sahasında ise ton tras rezervi belirlenmiştir. Bunun dışında Vezirköprü ilçesinde de ton muhtemel rezerve sahip alçıtaşı oluşumları yer almaktadır. Genel Müdürlüğümüzün çalışmaları ile Merkez ilçede yaklaşık olarak 46 milyon ton tuğla-kiremit hammaddesi varlığı saptanmıştır. İldeki bilinen bir diğer yer altı kaynağı, Eosen yaşlı çökel birimler içerisinde gözlenen linyit oluşumlarıdır. Havza ilçesinde rastlanan bu linyit oluşumları ilçede 2 sahada yatak oluşturmaktadır. Teshin amaçlı kullanılmaya elverişli bu linyit oluşumlarından Havza sahasında 1244 Kcal/kg kalori değerine sahip linyitlerin muhtemel rezervi ton, Beyviran sahasında ise 3000 Kcal/kg kalori değerine sahip ton muhtemel rezerv olarak tespit edilmiştir. İl dâhilinde bilinen jeotermal kaynaklar ise Havza ve Ladik ilçelerinde yer almaktadır. Havza jeotermal alanındaki kuyulardan C sıcaklık ve lt/sn debide üretim sağlanmış ve ülke ekonomisine Mwt termal güce sahip jeotermal enerji kazandırılmıştır. Lâdik- Hamamayağı jeotermal alanından ise C sıcaklık ve 91 lt/sn debide üretim elde edilmiştir. MADEN YER TENÖR REZERV Çimento Hammaddeleri(Çmh) Ladik-Akpınar, Körüklüdere ve Hasanağaç sahaları ton rezerv. Ladik Çimento fabrikası için üretim yapılmaktadır. Kurşun-Çinko (Pb-Zn) Havza-Ersandıklı ve Terme-Kiraztepe % 4.5 Pb+Zn 177 ton tüvenan. Yatak geçmiş yıllarda işletilmiştir. Sahaları (Ersandıklı sahası) Manganez (Mn) Kavak (Kaya Köyü), Ladik (Ayvalı Sok.) % Mn Ayvalı'da 420 ton muhtemel rezerv. ve Vezirköprü (Elmacık) zuhurları Tuğla-Kiremit (Tğki) Merkez-Dikbayır Sahası İyi ton jeolojik rezerv. LİNYİT Saha Adı Rezerv (1000 ton) Analiz Sonuçları Eş değeri (1000 ton) Kullanım Görünür Muhtemel Mümkün Toplam Kaynak Potansiyel Genel İşletilebilir Su Kül S AID Petrol Yeri Taş Toplam % % % Kcal/kg Kömürü Havza ,20 32, Teshin Kapalı Havza ,10 54,00 3, Teshin Kapalı Beyviran TOPLAM İşletme Şekli JEOTERMAL Jeotermal Alan Sıcak Su Doğal Doğal Çıkış Sondaj Kullanım Alanı Kurulu Değ. Bel. Adı Çıkış Adı Sıcaklık ( C) Debi (lt/sn.) Potansiyel (MWt) Sıcaklık ( C) Debi (lt/sn.) Potansiyel (MWt) Tesis HAVZA Havza ,5 11,92 Termal tesis, kaplıca tesisi Termal *,**,*** ve Havza ilçesinin kısmi ısıtılmasında oteller ve kaplıca LADİK Hamamayağı Termal tesis Kaplıca *,** HAMAMAYAĞI * MTA, Türkiye Jeotermal Envanteri, ** MTA, Türkiye Jeotermal Kaynakları Envanteri, *** DPT, Beş Yıllık Kalkınma Planı Madencilik Özel İhtisas Komisyonu,Enerji Hammaddeleri Alt Komisyonu Jeotermal Enerji Çalışma Grubu raporu, Not: Sondajlardaki potansiyel değerleri, kuyuların ilk üretim debilerinin toplamına göre hesaplanmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 184

191 ELEKTRİK ENERJİSİ Samsun da 2009 yılında toplam 1,924,398,666 kwh elektrik tüketimi gerçekleşmiştir yılında ise 1,955,910,135 kwh elektrik enerjisi tüketilmiştir yılına göre elektrik tüketiminde %1.61 oranında bir düşüş gerçekleşmiştir. YEŞİLIRMAK EDAŞ 2009 YILI ABONE TÜKETİMLERİ (kwh) 2009 Mesken Ticarethane Sanayi Tarımsal Sulama Resmi Daire Genel Aydınlatma Diğer TOPLAM Değerler 592,823, ,954, ,048,937 26,616,120 79,991,309 51,627, ,337,080 1,924,398,666 SAMSUN Abone % 30.81% 11.74% 27.70% 1.38% 4.16% 2.68% 21.53% Şirket Oranı % Değerler 156,143,515 42,939, ,999,258 10,948,685 26,797,382 34,732,029 22,252, ,812,525 AMASYA Şirket Oranı % ÇORUM Değerler 214,515,292 80,406, ,089,232 9,966,418 23,704,940 29,826,419 36,224, ,733,759 Şirket Oranı % ORDU Değerler 345,215, ,856, ,397,802 88,150 27,823,351 69,884,087 41,125, ,391,439 Şirket Oranı % SİNOP Değerler 99,868,307 26,625,112 55,136,165 1,114,833 14,548,583 25,792,800 16,227, ,313,433 Şirket Oranı % ŞİRKET Değerler 1,408,566, ,782,605 1,198,671,394 48,734, ,865, ,862, ,167,392 4,049,649,822 Kaynak: Yeşilırmak Edaş YEŞİLIRMAK EDAŞ 2008 YILI ABONE TÜKETİMLERİ (kwh) Mesken Ticarethane Sanayi Tarımsal 2008 Sulama Resmi Daire Genel Aydınlatma Diğer TOPLAM Değerler 633,902, ,558, ,017,591 36,826,676 69,217,943 75,527, ,859,134 1,955,910,153 SAMSUN Abone % 32.41% 11.53% 27.92% 1.88% 3.54% 3.86% 18.86% Şirket Oranı % Değerler 156,189,242 44,498, ,912,280 25,419,729 25,816,098 30,394,825 20,945, ,176,399 AMASYA Şirket Oranı % ÇORUM Değerler 202,115,791 76,732, ,535,443 14,787,054 20,969,560 27,264,457 42,469, ,874,584 Şirket Oranı % ORDU Değerler 333,321,603 96,915, ,761,944 88,917 35,327,115 58,402,892 56,728, ,546,746 Şirket Oranı % SİNOP Değerler 107,458,856 34,315,945 47,548,476 3,927,855 14,285,641 10,493,439 16,118, ,148,486 Şirket Oranı % ŞİRKET Değerler 1,432,987, ,020,982 1,197,775,734 81,050, ,616, ,083, ,121,601 4,062,656,368 Kaynak: Yeşilırmak Edaş ABONE TİPİNE GÖRE ELEKTRİK TÜKETİMLERİ GRAFİĞİ (2008/2009) Grafikler: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 185

192 SAMSUN ABONE SAYILARI 2008/2009 Abone grubu Değişim Sanayi 1,455 1, % Ticarethane 70,926 71, % Tarımsal sulama 22,917 23, % İç ve kull.suyu % Şantiye ve geç Abo. 5,737 5, % Meskenler 478, , % Resmi Daire 3,787 3, % Kitler Belediyeler Arıtma tesisleri % Ark Ocakları % İç tüketim Otopr.ve Görevli Şirk. Belediye Aydınlatma 3,760 3, % İbadethane Aydınlatma 3,094 3, % Özel idare Aydınlatma TOPLAM 590, , % Kaynak: Yeşilırmak Edaş Yukarıdaki tablo incelendiğinde 2009 yılında; Toplam elektrik abone sayısında %2.21 lik bir artış olduğu, Sanayi abone sayısında %7.56 lık bir azalma olduğu, Ticarethane abone sayısında %1.23 lük bir artış olduğu, Tarımsal sulama abone sayısında %4.07 lik bir artış olduğu, Resmi daire abone sayısında %6.73 lik bir azalma olduğu, görülmektedir. Grafik: Samsun TSO EN BÜYÜK 10 TÜKETİCİNİN YILLIK TÜKETİM MİKTARLARI (kwh) Sn Tüketici İsmi Enerji Tüketim miktarı 1 Yeşilyurt Demir Çelik End. İşl. Ltd.Şti. 180,320,460 2 Akçansa Çimento Sanayii Tic.A.Ş. 63,474,576 3 Eti Bakır A.Ş. 1,637,040 4 Yeşilyurt Demir Çelik End. İşl. Ltd.Şti. 50,570,514 5 Toros Gübre A.Ş. 19,996,800 6 Yeşilyurt Demir Çelik End. İşl. Ltd.Şti. 18,062,874 7 British American Tabacco 18,934, Mayıs Üniversitesi 10,091,412 9 Samsun Makina Sanayii A.Ş. 47,943, Vezirköprü Orman Ürünleri 27,251,739 Toplam 438,283,014 Kaynak: Yeşilırmak Edaş Yukarıdaki en büyük 10 tüketicinin rakamları toplamı Samsun un toplam tüketiminin yaklaşık %22 sine karşılık gelmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 186

193 İLLERİN KULLANIM YERLERİNE GÖRE ELEKTRİK TÜKETİMİ (2008 YILI) Aşağıdaki tabloda illerin 2008 yılında kullanım yerlerine göre elektrik tüketim değerleri ve payları tablo halinde verilmiştir. Samsun 1,589 KWh lik kişi başına toplam elektrik tüketimi ve 651 KWh lik kişi başına sanayi elektrik tüketimi ile Türkiye ortalamasının altında bulunmaktadır. Türkiye nin kişi başına toplam elektrik tüketimi ortalaması 2,264 KWh ve kişi başına sanayi elektrik tüketimi 1,047 KWh dir. YIL BÖLGE ADI Toplam tüketim (MWh) Resmi daire (MWh) Sanayi İşletmesi (MWh) Ticarethane (MWh) Mesken (MWh) Tarımsal Sokak Sulama Aydınlatma (MWh) (MWh) Diğer (MWh) Kişi Başına Toplam Elektrik Tüketimi (KWh) Kişi Başına Sanayi Elektrik Tüketimi (KWh) Kişi Başına Mesken Elektrik Tüketimi (KWh) Türkiye 161,947,528 7,344,252 74,850,263 23,903,332 39,583,598 4,730,976 3,970,228 7,564,880 2,264 1, İstanbul 30,008, ,322 8,695,300 8,535,989 10,291,456 2, ,238 1,055,815 2, % 2 İzmir 15,728, ,779 9,260,539 1,564,454 3,164, , , ,636 4,144 2, % 3 Kocaeli 10,076, ,892 8,233, , ,298 4,756 71,047 59,753 6,761 5, % 4 Ankara 8,607,650 1,296,159 2,128,513 1,919,831 2,890, , ,969 35,306 1, % 5 Bursa 7,972, ,422 5,221, ,256 1,376,227 46,738 83, ,378 3,179 2, % 6 Antalya 4,844, , ,085 1,869,962 1,374, , , ,424 2, % 7 Tekirdağ 4,829,830 43,001 3,793, , ,716 5,855 37, ,906 6,266 4, % 8 Hatay 4,595,424 94,388 3,248, , , ,695 65, ,944 3,252 2, % 9 Konya 4,580, ,704 2,189, , , , ,001 98,412 2,325 1, % 10 Adana 4,112, ,362 1,818, ,457 1,140,589 76, , ,401 2, % 11 Gaziantep 3,867,680 55,135 2,369, , ,885 87, , ,563 2,399 1, % 12 Mersin 2,949, ,683 1,074, , ,107 85, , ,081 1, % 13 Manisa 2,674,586 84,227 1,220, , , ,457 71, ,272 2, % 14 Kahramanmaraş 2,501,786 36,444 1,747, , ,946 54,138 45, ,497 2,431 1, % 15 Çanakkale 2,458,622 43,835 1,871, , ,171 25,312 36,648 84,780 5,178 3, % 16 Zonguldak 2,434,195 71,241 1,854,554 88, , ,441 33,254 3,932 2, % 17 Denizli 2,353,864 59,769 1,389, , ,259 51,343 31, ,456 2,565 1, % 18 Kayseri 2,328,363 30,509 1,258, , ,672 74,415 64, ,081 1,966 1, % 19 Balıkesir 2,120,485 88, , , ,707 34,165 55, ,717 1, % 20 Şanlıurfa 2,109,739 72, , , , ,048 59, ,869 1, % 21 Samsun 1,959,868 98, , , ,952 45,074 76,959 68,829 1, % Samsun (%) 1.21% 1.35% 1.07% 0.96% 1.61% 0.95% 1.94% 0.91% 70.19% 62.18% 93.49% 22 Sakarya 1,953,023 61, , , ,099 5,506 56, ,003 2,294 1, % 23 Muğla 1,925, , , , ,171 26,317 39, ,043 2, % 24 Eskişehir 1,838, , , , ,721 92,160 51, ,696 2,478 1, % 25 Kırklareli 1,680,453 26,006 1,244,947 84, ,347 2,447 15, ,179 4,987 3, % 26 Aydın 1,614,235 68, , , ,567 78,637 18,055 84,799 1, % 27 Diyarbakır 1,248, , , , ,228 81,888 31, , % 28 Afyonkarahisar 1,061,326 34, , , , ,139 36, ,522 1, % 29 Malatya 1,054,274 80, , , ,469 72,417 62,437 29,648 1, % 30 Sivas 990,740 57, ,115 84, ,450 18,033 56,696 41,764 1, % 31 Trabzon 965,148 52, , , ,292 1,304 58,975 81,462 1, % 32 Bilecik 962,005 14, ,307 46,785 84,854 2,615 11,461 18,047 4,980 4, % 33 Kütahya 956,408 34, , , ,667 3,303 33,398 45,364 1, % 34 Isparta 952,168 69, ,115 36, ,796 45,581 18,763 15,791 2,337 1, % 35 Elazığ 908, , ,714 67, ,956 67,917 21,692 48,397 1, % 36 Uşak 867,082 13, ,982 81, ,556 12,324 16,929 47,660 2,595 1, % 37 Edirne 862,269 36, , , ,131 89,649 24,434 86,082 2, % 38 Mardin 858,492 64, ,263 46, , ,671 46, ,852 1, % 39 Burdur 852,135 16, ,165 54, ,706 27,742 16,678 8,791 3,444 2, % 40 Ordu 847,547 35, ,759 96, , ,566 30,569 1, % 41 Adıyaman 844,709 25, ,705 53, ,604 56,133 8,223 77,145 1, % 42 Erzurum 832, , , , ,327 4,191 56,036 23,903 1, % 43 Bolu 754,259 27, , , ,562 2,038 23,118 58,994 2,805 1, % 44 Karabük 732,298 17, ,693 40, , ,204 5,394 3,386 2, % 45 Niğde 730,956 54, ,342 38, , ,943 16,004 7,794 2, % 46 Yalova 715,618 36, ,535 81, ,256 2,154 3,207 15,938 3,625 2, % 47 Çorum 659,109 20, ,770 76, ,115 14,787 28,453 41,281 1, % 48 Osmaniye 626,058 38, ,005 64, ,154 12,507 11,580 29,683 1, % 49 Düzce 615,789 39, ,127 70, , ,488 31,743 1, % 50 Tokat 604,610 30, ,522 71, ,611 10,312 35,976 49, % Kaynak:TÜİK, sıralama toplam elektrik tüketimine göre yapılmış ve ilk 50 ilk alınmıştır.şantiye Tüketimleri, Sanayi Tüketimi içine dahil edilmiştir. Yukarıdaki tablo incelendiğinde; Samsun un 2008 yılında toplam elektrik tüketiminde %1.21 pay ile 21.sırada olduğu, Samsun un 2008 yılında sanayi elektrik tüketiminde %1.07 pay ile 21.sırada olduğu, Samsun un 2008 yılında ticarethane elektrik tüketiminde %0.96 pay ile 19.sırada olduğu, Samsun un 2008 yılında mesken elektrik tüketiminde %1.61 pay ile 12.sırada olduğu, Samsun un 2008 yılında tarımsal sulama elektrik tüketiminde %0.95 pay ile 30.sırada olduğu, Samsun un 2008 yılında sokak aydınlatılması elektrik tüketiminde %1.94 pay ile 10.sırada olduğu, Pay (%) İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 187

194 YILLAR İTİBARİYLE ELEKTRİK TÜKETİMİ Aşağıdaki tabloda yılları arasında Samsun ve Türkiye nin elektrik tüketim değerleri ile Samsun un pay ve sırası yer almaktadır. Samsun un toplam elektrik tüketim payı ve sanayi işletmeleri elektrik tüketim payının artış eğiliminde olduğu görülmektedir. YILLAR BÖLGE Toplam tüketim (MWh) Resmi daire (MWh) Sanayi işletmesi (MWh) Ticarethane (MWh) Mesken (MWh) Tarımsal sulama (MWh) Sokak Aydınlatma (MWh) Diğer (MWh) Türkiye 161,947,528 7,344,252 74,850,263 23,903,332 39,583,598 4,730,976 3,970,228 7,564, Samsun 1,959,868 98, , , ,952 45,074 76,959 68, Samsun % 1.21% 1.35% 1.07% 0.96% 1.61% 0.95% 1.94% 0.91% 2007 Türkiye 155,135,260 6,933,182 73,794,540 23,141,161 36,475,825 4,110,541 4,052,642 6,627,369 Samsun 1,854,457 75, , , ,320 60,125 62,182 93, Samsun % 1.20% 1.10% 1.06% 0.89% 1.58% 1.46% 1.53% 1.41% Türkiye 143,070,499 6,044,797 68,026,712 20,256,384 34,466,042 3,510,013 3,950,372 6,816, Samsun 1,674,028 49, , , ,710 34,224 67,406 82, Samsun % 1.17% 0.82% 0.98% 0.95% 1.69% 0.98% 1.71% 1.21% Türkiye 130,262,759 4,662,719 62,294,219 18,543,784 30,934,976 3,239,603 4,142,988 6,444, Samsun 1,390,797 44, , , ,066 19,005 70,767 86, Samsun % 1.07% 0.96% 0.81% 0.84% 1.64% 0.59% 1.71% 1.35% Türkiye 121,141,852 4,530,734 59,565,929 15,656,151 27,618,960 3,145,816 4,432,528 6,191, Samsun 1,259,763 51, , , ,360 18,779 74, , Samsun % 1.04% 1.13% 0.71% 0.86% 1.61% 0.60% 1.69% 1.80% Türkiye 111,766,067 4,554,049 55,099,186 12,871,904 25,194,895 2,838,277 4,974,808 6,232, Samsun 1,194,816 74, , , ,460 20,114 84,957 22, Samsun % 1.07% 1.63% 0.81% 0.91% 1.70% 0.71% 1.71% 0.36% Türkiye 102,947,861 4,580,529 50,489,392 10,867,292 23,559,425 2,749,780 5,103,921 5,597, Samsun 1,140,018 44, , , ,868 14,995 62, , Samsun % 1.11% 0.97% 0.70% 0.95% 1.70% 0.55% 1.23% 2.92% Kaynak: TÜİK Samsun Sıra Grafikler: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 188

195 EĞİTİM İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 189

196 EĞİTİM Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI (OKULÖNCESİ, İLKÖĞRETİM VE ORTA ÖĞRETİM DURUMU) MEİS MODÜLÜ SAMSUN İLİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI OKUL / DERSLİK / ÖĞRETMEN / ÖĞRENCİ SAYILARI OKUL TÜRLERİ Okul Sayısı Derslik Sayısı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı Ana Okulu Anasınıfi OKUL ÖNCESİ TOP İÖO SİSTEMDE AÇIK ÖĞRENCİSİ OLMAYAN OKULLAR B.S.İ.Ö.OKUL TOPLAMI KADEME.İ.Ö.OKUL TOP 'Lİ İLKÖĞRETİM OKULU YATILI İLKÖĞRETİM OKULLARI İLKÖĞRETİM Resmi Özel Eğitim Verilen Ok OKULLARI Özel İlköğretim Okulu Özel Özel Eğitim Ver. Ok İLKÖĞRETİM OKULLARI TOPLAMI Genel Lise Özel Liseler GENEL LİSE TOPLAMI MESLEK LİSELERİ TOPLAMI GENEL MESLEKİ TEKNİK LİSELER TOPLAMI ÖRGÜN EĞİTİM TOPLAMI (*Genel okul sayısı toplamına okul bünyesinde anasınıfı bulunan okul sayıları eklenmemiştir) Tabloda görüldüğü gibi öğretim yılında ilimizde ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde toplam: okulda, derslikte, öğretmenle öğrenciye öğretim sunulmaktadır. OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ( ) EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI OKUL / DERSLİK / ÖĞRETMEN / ÖĞRENCİ SAYILARI OKUL TÜRLERİ Okul Sayısı Derslik Sayısı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı Ana Okulu Anasınıfi Özel Ana Okulu Özel Anasınıfı SHÇEK+Bağımsız Kurumlar OKUL ÖNCESİ TOPLAM Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü Tabloda görüldüğü gibi öğretim yılında tarihi itibari ile ilimizde toplam 34 Anaokulu, 31 SHÇEK ve 723 Anasınıfı bulunan kurumlar düzeyinde toplam 1061 derslikte, 963 öğretmenle öğrenciye öğretim sunulmaktadır EGİTİM ÖĞRETİM YILI İLKÖGRETİM DURUMU OKUL TÜRLERİ Okul Sayısı Derslik Sayısı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı İÖO SİSTEMDE AÇIK ÖĞRENCİSİ OLMAYAN OKULLAR B.S.İ.Ö.OKUL TOPLAMI KADEME.İ.Ö.OKUL TOP 'Lİ İLKÖĞRETİM OKULU YATILI İLKÖĞRETİM OKULLARI İLKÖĞRETİM Resmi Özel Eğitim Verilen Ok OKULLARI Özel İlköğretim Okulu Özel Özel Eğitim Ver. Ok İLKÖĞRETİM OKULLARI TOPLAMI Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü Eğitim Öğretim yılında İlimiz şehir ve köylerinde 905 ilköğretim okulu, 19 yatılı ilköğretim bölge okulu, 8 özel eğitim okulu, 8 özel ilköğretim okulu, 2 özel özel eğitim okulu olmak üzere toplam 905 ilköğretim okulunda, derslikte, öğretmen ile öğrenciye, öğretim verilmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 190

197 İLÇELERE GÖRE İLKÖĞRETİM OKULLARI (RESMİ - ÖZEL) İLÇE KURUM SAYISI DERSLİK SAYISI ÖĞRETMEN SAYISI ÖĞRENCİ SAYISI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı Şehir Köy Şehir Köy Şehir Köy Şehir Köy Nor. İkili Nor. İkili Şehir Köy Nor. İkili Nor. İkili Nor. İkili Nor. İkili ALAÇAM ASARCIK ATAKUM AYVACIK BAFRA CANİK ÇARŞAMBA HAVZA İLKADIM KAVAK LADİK ONDOKUZMAYIS SALIPAZARI TEKKEKÖY TERME VEZİRKÖPRÜ YAKAKENT TOPLAM GENEL TOPLAM TAŞIMALI EĞİTİM BÖLÜMÜ MEVCUT DURUM Eğitim Öğretim Yılı için Milli Eğitim Bakanlığı Taşımalı İlköğretim Yönetmeliği ve Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğünün Genelgelerine göre; taşınacak okul ve yerleşim birimlerindeki öğrenci sayılarını belirleyerek hangi Taşıma Merkezi İlköğretim Okuluna taşınacağının planlanması yapılmıştır Eğitim-Öğretim yılında İlimiz 17 İlçede taşıma kapsamına alınacak, taşıma kapsamından çıkartılacak yerleşim birimlerindeki öğrencilerin durumları tespit edilmiş, Taşıma Merkezi Okul Müdürlüklerinden gelen planlama, İlköğretim Müfettişlerinden gelen raporlar ve taşıma planlaması bir bütün olarak incelenmiş Eğitim-Öğretim Dönemi için; Taşımalı İlköğretim Okul Müdürleri, İlçe Milli Eğitim Müdürleri, Planlama ve Değerlendirme komisyonları toplantıları yapılmış olup; Taşımalı İlköğretim Yönetmeliği ve 2009/43 sayılı genelge esaslarına göre uygulamada beraberlik sağlanmıştır. Müfettiş raporlarına göre taşımaya alınması veya çıkarılması gereken yerlerle ilgili gerekli keşif ve etüt ve planlama çalışmaları yapılmaktadır Eğitim-Öğretim yılında İlimiz Merkez İlçede taşıma kapsamına alınacak, taşıma kapsamından çıkartılacak yerleşim birimlerindeki öğrencilerin durumları tespit edilmiş, Taşıma Merkezi Okul Müdürlüklerinden gelen planlama, İlköğretim Müfettişlerinden gelen raporlar ve taşıma planlaması bir bütün olarak incelenmiş 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre 17 İlçemiz ihalelerini tamamlanmış, aynı döneme ait Yemek İhalelerimizde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre tamamlanmıştır. Bakanlıktan gelen emirlerin merkez ve 17 ilçe arasında koordinasyonu sağlayacak şekilde uygulanmasını sağlanmaktadır. İl genelinde koordinasyon sağlanarak; Taşımalı İlköğretim ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Taşıma ve kumanya dağıtımı ihalesi alan yüklenicilerin hak ediş ödemeleri Bakanlığımız İlköğretim Genel Müdürlüğünden gelen ödenekler doğrultusunda ödenmektedir. TAŞIMALI EĞİTİM İÇİN SAYISAL VERİLER İLÇELER Taşıma Taşınan Merkezi Sayısı Okul Sayısı Araç Sayısı Derslik Sayısı 1-5 Sınıflar 6-8 Sınıflar Toplam Erkek Kız Erkek Kız Erkek Kız T ATAKUM İLKADIM CANİK ALAÇAM ASARCIK AYVACIK BAFRA ÇARŞAMBA HAVZA KAVAK LADİK ONDOKUZMAYIS SALIPAZARI TEKKEKÖY TERME VEZİRKÖPRÜ YAKAKENT GENEL TOPLAMI Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 191

198 17 İlçemize ait Eğitim-Öğretim yılı planlaması Samsun Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün tarih ve sayılı yazılarımızla Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğüne gönderilmiş ve Bakanlığımızın tarih ve 9301 sayılı yazıları ile onaylanmıştır sayılı Kamu İhale Kanununa göre Eğitim-Öğretim yılı ihalelerinde 17 İlçelerimizde Eğitim- Öğretim yılı; 24 Eylül Haziran 2010 dönemine ait taşıma ihaleleri için ,72.- TL, Taşınan öğrencilere verilen öğlen yemeği kumanyası için ,92.- TL. Olmak üzere toplam ,64.-TL. Ödenek kullanılmış olacaktır Eğitim-Öğretim yılında 24 Eylül Haziran 2010 döneminde 17 İlçemizde Taşınan Yol Mesafesi: 6.934,40 Km.dir. ORTA ÖGRETİM DURUMU ORTA ÖĞRETİM OKULLARI OKUL / DERSLİK / ÖĞRETMEN / ÖĞRENCİ SAYILARI OKUL TÜRLERİ Okul Sayısı Derslik Sayısı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı LİSE (RESMİ) ÖZEL LİSELER (ÖZEL) GENEL LİSE TOPLAMI ERKEK TEKNİK TOPLAMI KIZ TEKNİK TOPLAMI TİCARET TURİZM TOPLAMI İMAM HATİP LİSESİ İŞİTME ENG. MES.L SAĞLIK MESLEK LİSESİ MESLEK LİSELERİ TOPLAMI GENEL MESLEKİ TEKNİK LİSELER TOPLAMI Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü Eğitim Öğretim yılında Orta Öğretimde 118 okul, derslik, öğretmen, öğrenci olup Dershane başına 31 öğrenci, Öğretmen başına ise 16 öğrenci düşmektedir. GENEL LİSELER OKUL TÜRLERİ Okul Sayısı Derslik Sayısı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı Lise Anadolu lisesi Anadolu Öğretmen Lisesi Anadolu Güz.San.Lis Fen Lisesi Sosyal Bilimler Lisesi Özel Liseler Özel Sosyal bilimler Lisesi GENEL LİSE TOPLAMI Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü Eğitim öğretim yılında genel liselerde toplam 64 okul, derslik, öğretmen öğrenci olup Dershane başına 30 öğrenci, Öğretmen başına ise 15 öğrenci düşmektedir. MESLEK LİSELERİ OKUL TÜRLERİ Okul Sayısı Derslik Sayısı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı Endüstri Meslek Lisesi Tarım Meslek Lisesi Denizcilik Meslek Lisesi Çok Programlı Lise ERKEK TEKNİK TOPLAMI Kız Meslek Lisesi Kız Mes.L. ve Olgunlaşma Enst Çok Programlı Lise KIZ TEKNİK TOPLAMI Ticaret Meslek Lisesi Anadolu Otel.Mes.Lis Çok Programlı Lise TİCARET TURİZM TOPLAMI İmam Hatip Lisesi İşitme Eng. Mes.L Sağlık Meslek Lisesi MESLEK LİSELERİ TOPLAMI Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü Eğitim Öğretim yılında Meslek Liselerinde toplam 54 okulda, 901 derslikte öğretmen, öğrenci olup Dershane başına 34 öğrenci, Öğretmen başına 16 öğrenci düşmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 192

199 EGİTİM ÖGRETİM YILI ÖZEL ÖĞRETİM DURUMU ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI İLİ: SAMSUN MEİS MODÜLÜ OKUL TÜRLERİ Okul Sayısı Derslik Sayısı Öğretmen Sayısı Öğrenci Sayısı Özel Ana Okulu Özel İlköğretim Okulu Özel Özel Eğitim Ver. Ok Özel Liseler GENEL LİSE TOPLAMI Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü Eğitim Öğretim yılında Özel Eğitimde 30 Okulda, 315 derslikte, 451 öğretmen ve öğrenci ile Dershane başına 13 öğrenci, Öğretmen başına 9 öğrenci düşmektedir. İLÇELERDE ÖZEL DERSHANE, M.T.S. KURSLARI, REHABİLİTASYON MERKEZLERİ VE MUHTELİF KURSLAR EĞİTİM ÖĞRETİM YILINDA ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARININ OKUL, DERSLİK, ÖĞRENCİ VE ÖĞRETMEN SAYILARI Kurum Türü Özel Kurum Sayısı Derslik Sayısı Erkek Öğrenci Kız Öğrenci Toplam Öğretmen Uzman/Usta Öğretici Sayıları Özel Dershaneler Özel M.T.S.K Özel Yab. Dil Ve Bilgisayar Kursları Özel Eğitim Rehabilitasyon Merkezi Özel Etüt Eğitim Merkezleri Özel Estetisyenlik Kursu Özel Denizcilik Kurslari Özel Açıköğre.Ve Meslek Edindirme Kursları GENEL TOPLAM Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü BURSLAR VE YURTLAR FAALİYET DURUMU ORTAÖĞRENİM BURS VE YURTLAR DAİRESİ BAŞKANLIĞI NDAN BURS ALMAKTA OLAN ÖĞRENCİLERİMİZ İLK VE ORTAÖĞRETİM BURSLU ÖĞRENCİLER Okul Türü Öğrenci Sayısı BURS TUTARI YILI, BRÜT : 234,84 TL, NET : 224,72 TL Öğrencilere Yılda 4 Kez Üçer Aylık Dilimler Halinde Burs Ödenmektedir. İlköğretim Üç Aylık ( Ocak-Şubat-Mart) Genel Liseler Üçaylık ( Nisan-Mayıs-Haziran ) Meslek Liseleri Üç Aylık ( Temmuz-Ağustos-Eylül) Genel Toplam Üçaylık ( Ekim-Kasım-Aralık ) Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü YATILI İLKÖĞRETİM BÖLGE OKULLARI YİBO VE ORTAÖĞRETİM PANSİYONLARIN ÖĞRENCİ SAYILARI SN İLÇE ADI OKULUN VE PANSİYONUN ADI KAPASİTE BARINAN ÖĞRENCİ SAYISI DOLULUK KIZ ER TOP KIZ ER TOP ORANI 1 ALAÇAM Göçkün 75.Yıl YİBO % 2 ASARCIK ASARCIK YİBO % 3 AYVACIK Mustafa Üstündağ YİBO % 4 BAFRA Aktekke YİBO % 5 BAFRA Dedeli YİBO % 6 BAFRA Kolay YİBO % 7 CANİK Yavuz Selim YİBO % 8 ÇARŞAMBA Gülören Osman Yeniay YİBO % 9 HAVZA Belalan YİBO % 10 HAVZA Çakıralan YİBO % 11 HAVZA Makbule Yusuf Ölçer YİBO % 12 HAVZA Vakıfbank YİBO % 13 KAVAK Atatürk YİBO % 14 TEKKEKÖY Gelemen YİBO % 15 VEZİRKÖPRÜ Gazi YİBO % 16 VEZİRKÖPRÜ VEZİRKÖPRÜ YİBO % 17 YAKAKENT Yakakent 100.Yıl YİBO % 18 YAKAKENT Yakakent Liman YİBO % 19 SALIPAZARI Bereket YİBO % TOPLAM ,18% Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 193

200 RESMİ VE ÖZEL YURTLAR RESMİ ÖĞRENCİ YURTLARI ( ORTA ÖĞRETİM ) PANSİYONLU LİSELER ( ) ORTAÖĞRETİM PANSİYONLARININ KAPASİTELERİ VE ÖĞRENCİ SAYILARI Sn İlçe Adı Pansiyonlu Okulun Adı Kapasite Barınan Öğrenci Sayısı Doluluk KIZ ER TOP KIZ ER TOP Oranı 1 Alaçam İmam-Hatip Lisesi % 2 Asarcık Asarcık Anadolu Lisesi Kız-Erkek ( İki Bina ) % 3 Atakum Cumhuriyet Lisesi % 4 Atakum Garip Zeycan Yıldırım Fen Lisesi % 5 Atakum Tarım Meslek Lisesi % 6 Ayvacık Ayvacık Çok Programlı Lisesi % 7 Bafra Anadolu İmam-Hatip Lisesi % 8 Bafra Kızılırmak Ana.Öğretmen Lisesi % 9 Bafra Tarım Meslek Lisesi % 10 Çarşamba Anadolu İmam-Hatip Lisesi % 11 Çarşamba Ali Fuat Başgil Anadolu Lisesi % 12 Çarşamba Yeşilırmak Lisesi % 13 Havza Anadolu İmam-Hatip Lisesi % 14 Havza Havza Lisesi % 15 Havza Anadolu Meslek Lisesi Ve Endüstri Mes.Lisesi % 16 Havza Havza Kız Meslek Lisesi % 17 İlkadım Anadolu İmam-Hatip Lisesi % 18 İlkadım Aziz Atik An.Öğretmen Lisesi % 19 İlkadım İbrahim Tanrıverdi Sosyal Bilimler Lisesi % 20 İlkadım Gülizar Hasan Yılmaz Güzel Sanatlar Ve Spor Li % 21 İlkadım Özel Eğitim Meslek Lisesi % 22 Kavak Yaşardoğu Çok Programlı Lisesi % 23 Ladik Anadolu İmam Hatip Lisesi % 24 Ladik Akpınar Anadolu Öğretmen Lisesi % 25 Ladik Anadolu Lisesi % 26 Ladik Çok Programlı Lisesi % 27 Tekkeköy Nedime Serap Ulusoy Anadolu Denizcilik Meslek Lis % 28 Terme İmam-Hatip Lise % 29 Vezirköprü Anadolu İmam Hatip Lisesi (Onarımda) % 30 Vezirköprü Anadolu Öğretmen Lisesi % 31 Vezirköprü Vezirköprü Lisesi Kız Öğrenci Pansiyonu % PANSİYONLARI GENEL TOPLAMI % Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü ÖZEL ÖĞRENCİ YURTLARI SAMSUN İLÇELERİNE BAĞLI ÖZEL ÖĞRENCİ YURTLARININ KAPASİTE VE BARINAN ÖĞRENCİ SAYILARI Sn İlçesi Yurt Kapasiteleri Barınan Öğrenciler Boş Kapasite Sayısı Kız Erkek Top Kız Erkek Top Kız Erkek Top 1 Alaçam Asarcık Atakum Ayvacık Bafra Canik Çarşamba Havza İlkadım Kavak Ladik Ondokuzmayıs Salıpazarı Tekkeköy Terme Vezirköprü Yakakent Genel Toplam Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 194

201 BÜYÜK ÖĞRENCİ PROJESİ BÜYÜK ÖĞRENCİ PROJESİ KAPSAMINDA YURT DIŞI EĞİTİM VE ÖĞRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NDEN BURS ALMAKTA OLAN ÖĞRENCİLERİMİZİN UYRUKLARINA GÖRE DAĞILIMI Sn Ülke Adı Öğrenci Sayısı 1 Afganistan 11 2 Ahıska 1 3 Ahıska Azeri 24 4 Ukrayna Kırım 2 5 Irak 7 6 Azerbaycan 2 7 Bosna-Hersek 1 8 Bulgaristan 8 9 Uygur Çin H.C Moğolistan Rusya Fed. Ahıska 3 12 Kazakistan Ahıska 1 13 Kırgızıstan Ahıska 1 14 Gürcistan 1 TOPLAM 84 Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü ÖĞRENCİLERİN OKULLARINA GÖRE DAĞILIMI Okulu Öğrenci Sayısı Omü Tıp Fakültesi 18 Omü Diş Hekimliği 5 Omü Eğitim Fakültesi 4 Omü Mühendislik Fakültesi 5 Omü Meslek Yüksek Okulu 1 Omü İlahiyat Fakültesi 1 Üniversite Toplamı 33 Ankara Üniversite Tömer Öğrencileri (Moğolistan 19, Azerbaycan 24, Irak 7) 50 Genel Toplam 84 Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü BÜYÜK ÖĞRENCİ PROJESİ KAPSAMINDA YURT DIŞI EĞİTİM VE ÖĞRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NDEN DEVLET BURSU OLAN ÖĞRENCİLERİMİZE YAPILAN ÖDEMELER SN ÖDEMENİN TÜRÜ 2009 YILI (TL) 1 Aylık Burs Tutarı (Tömer-Önlisans-Lisans) -Aylık Aylık Burs Tutarı (Lisansüstü- Doktora) -Aylık Giyecek Yardımı ( Yılda Bir Defa Tüm Öğrencilere) Kitap Kırtasiye Yardımı ( Yılda Bir Defa Tüm Öğrencilere) İkamet Tezkeresi (Yıllık) Öğrenci Katkı Payı (Üniversitelere Yıllık Bir Kez Ödenir) Tedavi Yardımı ( Tömer Öğrencilerine Ödenir ) Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NDEN HÜKÜMET BURSU ALAN ÖĞRENCİLERİN UYRUĞU VE ÖĞRENCİ SAYISI SN ÜLKE ADI ÖĞRENCİ SAYISI 1 Afganistan 4 2 Gine 1 3 Ürdün 1 4 Batı Trakya 1 5 Pakistan 3 6 Kosava 1 TOPLAM 11 Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NDEN HÜKÜMET BURSLUSU ÖĞRENCİLERİMİZE YAPILAN ÖDEMELER SN HÜKÜMET BURSU OLARAK ÖDEMENİN TÜRÜ 2009 YILI (TL) 1 Yüksek Öğrenim ( Lisans) - Aylık 195,00 2 Doktora, Yüksek Lisans, Araştırma, Yaz Kuru Bursu - Aylık 220,00 3 Himaye-Aylık 140,00 4 Kitap Gideri ( Yılda Bir Defa Tüm Öğrencilere) 110,00 5 İkamet Tezkeresi Gideri (Yılda Bir Kere) 135,00 Tedavi Yardımı (Tömer Öğrencilerin Tedavileri Ödenir) Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 195

202 OKULLAŞMA ORANI Net(%) Brüt(%) Okulöncesi Eğitim de Okullaşma Oranı; 43.15% İlköğretim de Okullaşma Oranı; 98,97 105,28 Ortaöğretim de Okullaşma Oranı 65,65 82,23 Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü ÜNİVERSİTE SINAVINDAKİ BAŞARI DURUMU İlimizde öğretim yılında; üniversite ÖSS sınavına Samsun ilinden katılan ve sınavı geçerli sayılan adaylara göre öğrenciden öğrenci sınavı kazanmıştır. Sınavı kazanan aday yüzdesi % 93,45 dir. İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2010 YILI YATIRIMLARI 2010 yılı bütçesi; İl özel İdaresinden konulan ,00-TL, Bakanlığımız tarafından tahsis edilen ödenek ,00- TL toplam ,00-TL lik gerçek bütçe ve Bağış-Hayırsever katkısı tahmini ,00-TL olup, Toplam bütçe TL dir yılı il yatırım programında yer alan 1 adet 24 derslikli ilköğretim okulu tamamlanarak eğitim öğretime açılmıştır yılı il programı yatırımlarından; 2 adet 5 şer derslikli anaokulundan 1 adet anaokulu tamamlanmış, diğer anaokulu inşaatı devam etmektedir. 5 adet ilköğretim okulu toplam 108 derslik ve 2 adet ek bina toplam 18 derslik yapımı devam etmektedir. 1 adet 8 derslikli ilköğretim okulu tamamlanmıştır. Ayrıca onarımı yapılan 12 ilköğretim okulundan 4 adedi tamamlanmış, 8 adet ilköğretim okulu onarımları devam etmektedir yılı il yatırım programı hazırlıkları devam etmektedir. İlimize TOKİ tarafından yapılan okul binalarımız. Çarşamba Değirmenbaşı Mevkiine 16 Derslikli İlköğretim Okulu tamamlandı. Vezirköprü ilçesi 200 öğrenci kapasiteli pansiyon tamamlandı Yakakent İlçesine 16 Derslikli Anadolu Lisesi binası tamamlandı. Bakanlığımız 2007 yılı programından 4 orta öğretim yatırımlarımız Asarcık ÇPL Spor Salonu yapımı (Fesih edildi yeniden ihale yapılacak) Bafra Fevzi Çakmak Lisesi 16 derslik yapımı devam etmektedir. Çarşamba Yeşilırmak Lisesi Spor Salonu (Fesih edildi yeniden ihale yapılacak) Canik İlçesinde yapılan, Samsun Rehberlik Araştırma Merkezi tamamlandı Bakanlığımız 2010 yılı programından 2 orta öğretim yatırımlarımız Salıpazarı ÇPL Spor Salonu yapımı (İhale Hazırlıklarına başlanacak) Alaçam 200 öğrenci kapasiteli öğrenci yurdu (İhale Hazırlıklarına başlanacak) 2009 Yılında Eğitime %100 Destek Kampanyası Çerçevesinde Hayırseverlerce Yapılan Okullarımız Samsun İlkadım Ziya Esen Anaokulu 5 derslik inşaatı devam etmektedir. Havza Mehmet Öngel İlköğretim Okulu 4 ek derslik inşaatı devam etmektedir. Samsun Merkez Atakum Beldesinde Hüseyin Avni Asal İlköğretim Okulu 24 derslikli yapımı devam etmektedir. -Vezirköprü Güllüalan İlköğretim Okulu 3 derslik inşaatına başlanacak İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 196

203 ÇIRAKLIK VE YAYGIN EĞİTİM FAALİYETLERİ HALK EĞİTİM MERKEZLERİ KURS VERİLERİ ( ) Açılan Kurs Sayısı Erkek Kursiyer Kadın Kursiyer Toplam Kursiyer Meslek Kursları Okuma Yazma Kursları Sosyal Kültürel Kurslar Toplam Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü İlimizde eğitim öğretim yılında halk eğitim merkezlerinde kurs açılmış olup erkek, kadın olmak üzere toplam kursiyer katılmıştır ÖĞRETİM YILI ÇIRAK ÖĞRENCİ SAYILARI MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİNİN ADI YAŞ ÇIRAK ÖĞRENCİ SAYISI 19 YAŞ VE ÜSTÜ ÇIRAK ÖĞRENCİ SAYISI GENEL TOPLAM ERKEK KIZ TOPLAM ERKEK KIZ TOPLAM İLKADIM Mesleki Eğitim Merkezi BAFRA İsmail Ahıskalı Mesleki Eğitim Merkezi ÇARŞAMBA Mesleki Eğitim Merkezi HAVZA Mesleki Eğitim Merkezi VEZİRKÖPRÜ Mesleki Eğitim Merkezi TERME Mesleki Eğitim Merkezi GENEL TOPLAM Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü İlimiz Mesleki Eğitim Merkezlerinde eğitim öğretim yılında öğrenciye çıraklık eğitimi verilmiştir EĞİTİM ÖĞRETİM YILINDA İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ GÖREN ÖĞRENCİ SAYISI ERKEK TEKNİK ÖĞRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI OKULLAR SN MESLEK DALI KIZ ERKEK TOPLAM 1 Makine Tekn Elk.Elektronik Tekn Ahşap Teknolojsi Metal Teknolojisi Bilişim Teknolojisi Gemi Makine Zabitliği Çelik Gemi İnşaat Alanı Bütçe ve Finansman Otomativ Metalurji Alanı Matbaa Alanı Muhasebe Bilgisayar Elektrik İnşaat Teknolojisi Kimya Teknolojisi Tesisat Teknolojisi Hayvan Sağlığı Web Tasarım Bilgisayar Makine İm Endüstriyel Kalıp Tesisat ve Pano Monitör Görüntülü Ses Sistemleri Mobilya İmalat Motor Teknolojisi Teknik Servis GENEL TOPLAM Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 197

204 KIZ TEKNİK ÖĞRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI OKULLAR S.NO MESLEK DALI KIZ ERKEK TOPLAM 1 Çocuk Gelişimi Eğt Muhasebe Giyim Teknolojisi Yiyecek İçecek Hizmetleri Güzellik ve Saç Bakım Alanı El Sanatları Teknolojisi Grafik Bilişim Seramik ve Cam Teknolojisi Alanı Cilt Bakımı GENEL TOPLAM Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü TİCARET TURİZM ÖĞRETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI OKULLAR S.NO MESLEK DALI KIZ ERKEK TOPLAM 1 Bilişim Teknolojisi Muhasebe-Finansman Çocuk Gelişimi Eğt Bilgisayarlı Muhasebe Büro Yönetimi ve Sekreterlik Yiyecek İçecek Hizmetleri GENEL TOPLAM Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü SAĞLIK İŞLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞINA BAĞLI OKULLAR S.NO MESLEK DALI KIZ ERKEK TOPLAM 1 Acil Tıp Teknisyenliği Tıbbi Sekreterlik Hemşirelik Anestezi GENEL TOPLAM Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü KÖYLER EĞİTİM VE ÖĞRETİM HİZMETLERİ DURUMU Köy İlköğretim Okulları Sayısı 650 Köy İlköğretim Okulları Öğretmen Sayısı Köy İlköğretim Okulları Öğrenci Sayısı Öğrencisi Taşınan Okulsuz Yerleşim Birimi (OYB)Sayısı 395 Okulu Olup Öğrencisinin Tamamı Taşınan Okul Sayısı 488 Okulu Olup 4,5,6,7,8. Sınıfları Taşınan Okul Sayısı 92 Okulu Olup 6,7,8. Sınıfları Taşınan Okul Sayısı 234 Taşınan Öğrenci Sayısı Köy İlköğretim Okulları Derslik Sayısı 2584 İlköğretim Lojmanları Sayısı 667 Kaynak:Samsun İl Milli Eğitim Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 198

205 YÜKSEK ÖĞRETİM İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 199

206 YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMLARI ONDOKUZMAYIS ÜNİVERSİTESİ Ondokuz Mayıs Üniversitesi 1975 yılında kurulmuş olan bir devlet üniversitesidir. Üniversitenin merkez yerleşkesi, Karadeniz bölgesinde uluslararası bir limana ve havalimanına sahip olan Samsun dadır. Üniversitemiz, Tıp, Mühendislik, Diş Hekimliği, Fen Edebiyat, Ziraat, İlahiyat, Eğitim, İktisadi ve İdari Bilimler, Veteriner ve Hukuk Fakülteleri olmak üzere toplam 10 fakülte ve 1 konservatuvar da yürütülen 89 lisans programı, 2 yüksekokul, 9 Meslek Yüksekokulu (2 yıllık) ve bu yüksekokullarda 62 önlisans programı, 4 Enstitü (Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri, Sağlık Bilimleri ve Güzel Sanatlar) ile eğitim-öğrenim hizmetlerini sürdürmektedir. Üniversitemiz 224 ü profesör olmak üzere toplam 1,681 öğretim görevlisine sahiptir. ÖĞRENCİ SOSYAL İMKÂNLARI BARINMA Samsun daki öğrenci yurtları Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından yönetilir. Samsun ve ilçelerinde Kredi ve Yurtlar Kurumu na ait 6912 öğrencilik 6 yurt bulunmaktadır. Yurtlarda genel olarak masa tenisi, basketbol, voleybol, bilardo, bilgisayar, internet, futbol, tiyatro, satranç etkinlikleri için alanlar ve çalışma odaları bulunmaktadır. Yurtlardan birinde ayrıca kapalı ve açık yüzme havuzu bulunmaktadır. Samsun da öğrenciler yaygın olarak kiraladıkları evlerde veya özel yurtlarda da kalmaktadırlar. Ayrıca Terme ilçesinde Ondokuz Mayıs Üniversitesi ne ait 150 kapasiteli bir öğrenci yurdu da bulunmaktadır. Yurtların barındırma kapasiteleri ve adresleri aşağıdaki gibidir: KARADENİZ ÖĞRENCİ YURDU Kız Erkek Adres: Karadeniz Öğrenci Yurdu Kurupelit Kampüsü Samsun, Tel:0(362) İLKADIM ÖĞRENCİ YURDU 1. Atakum Kampüs Öğrenci Yurdu ( Adres: Atakum Kampüs Öğrenci Yurdu Mustafa Kemal Bulvarı Atakum Samsun Tel:0(362) ) Atakent Yurdu (Adres: Atakent Atatürk Caddesi, Tel:0(362) ) Atakum Kız Yurdu (Adres: Atakum Kız Yurdu No: 33 C Blok Atakum Samsun, Tel:0(362) ) Gökçe Erkek Yurdu (Adres: Kale Mah. Ferah Sok. No: 3 Samsun, Tel:0(362) ) 140 AMASYA YURDU Adres: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yüksekokullar Yerleşkesi Amasya, Tel: 0(358) SİNOP YURDU Adres: Erkek Öğrenci Yurdu Kurtuluş Cad. No: 26, (Eski TEK Binası), Tel:0(368) ORDU YURTLARI Adres: İbn-i Sina Cad. Bucak Mah. No: 8 Ordu (Kız Yurdu Tel: 0(452) , Erkek Yurdu Tel:0(452) ) BAFRA YURDU Tel: 0(362) TERME YURDU Tel: 0(362) Kaynak: BESLENME Üniversitemizde uzmanlarca hazırlanan yemek menüleri tüm fakülte ve Yüksekokullardaki mevcut mutfaklarında uzman ve denetçilerin kontrollerinde hazırlanan yemeklerimizin yetişmiş aşçı ve personeller tarafından öğrencilerimize servisleri yapılmaktadır. Ayrıca; öğrencilerimizin beslenme gereksinmelerine seçenek oluşturmak ve boş zamanlarında gidebilecekleri mekanlar yaratmak amacıyla Merkez Kurupelit ve Atakum Yerleşkesi dışındaki Fakülte ve Yüksekokullarda kantin ve Kafeteryalar hizmet vermektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 200

207 SAĞLIK HİZMETLERİ Öğrencilerimizin her türlü genel sağlık ve diş tedavi işlemleri Samsun merkezde Atakum ve Kurupelit Yerleşkesinde olmak üzere iki ayrı sağlık ünitesinde yapılmaktadır. Ünitelerimizde 1 Doktor, 2 Diş Hekimi, 1 Eczacı, 3 Hemşire hizmet vermektedir. Öğrencilerimizin tedavi işlemlerinde ilk müdahaleler Sağlık Ünitelerimizde yapılmakta olup, gerekli görüldüğünde daha ileri tedaviler için Üniversitemiz Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesine ve Diş Hekimliği Fakültesine sevk edilmektedir. Başta Amasya, Sinop ve Ordu olmak üzere çevre il ve ilçelerde öğrenci genel sağlık ve diş tedavileri Devlet Hastaneleri, kamu sağlık kurumları ve sağlık ocaklarında yapılmakta olup, yine bu kurumlar gerekli gördüğü takdirde daha ileri tedaviler için Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesine ve Diş Hekimliği Fakültesine sevk edilmekte, tedavilerine burada devam etmektedir. Öğrencilerimizin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için Yüksek Öğretim Kurulunun tarih ve sayılı kararı gereğince Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığına öğretim yılı başında başvurarak, ailesinin Emekli Sandığı, SSK, Bağ-Kur gibi sosyal güvenlik kurumlarıyla ilgisi olmadığını belgelemesi gerekir. Yirmibeş yaşını geçen öğrencilerimiz ailelerinin sosyal yardım hizmetlerinden yararlanamadıkları için, onlarda böyle belge aranmaz. Şartları uygun öğrencilerimize Üniversitemizce Sağlık Karnesi ve öğrenciler ilgili bürolardan ve kendi okul sekreterliklerine başvurarak sevk alabilmektedir. Öğrencilerimiz Üniversitemizle sözleşmesi bulunan eczanelerden ilaçlarını % 10 katılım bedelini ödeyerek alabilmektedirler EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TOPLAM ÖĞRENCİ SAYILARIMIZ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MEVCUT ÖĞRENCİ SAYILARI FAKÜLTE/ENSTİTÜ/YÜKSEKOKUL ÖĞRETİM TÜRÜ TOPLAM I.ÖĞRETİM II.ÖĞRETİM Tıp Fakültesi Mühendislik Fakültesi 1, ,932 Diş Hekimliği Fakültesi Fen-Edebiyat Fakültesi 2,535 1,313 3,848 Ziraat Fakültesi İlahiyat Fakültesi Eğitim Fakültesi 4,270 2,686 6,956 Veteriner Fakültesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Samsun Sağlık Yüksekokulu Yaşar Doğu Bed Eğt Spor Yo Lisans Toplamı 11,420 4,643 16,063 Bafra Meslek Yüksekokulu Havza Meslek Yüksekokulu Kavak Meslek Yüksekokulu Samsun Meslek Yüksekokulu ,533 Sağlık Hiz Meslek Yüksekokulu Terme Meslek Yüksekokulu Çarşamba Meslek Yüksekokulu Vezirköprü Meslek Yüksekokulu Önlisans Toplamı 2,722 2,241 4,963 Önlisans Ve Lisans Toplamı 14,142 6,884 21,026 Enstitüler YÜKSEK LİSANS DOK TEZSİZ TEZLİ TOP Fen Bilimleri Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Bilimleri Enstitüsü Enstitü Toplamı ,330 Genel Toplam 15,472 6,884 22,356 Düzenleme Tarihi : Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 201

208 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI AYRINTILI ÖĞRENCİ SAYILARIMIZ (FAKÜLTE /YÜKSEKOKUL) EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MEVCUT ÖĞRENCİ SAYILARI FAKÜLTE/YÜKSEKOKUL BÖLÜM/PROGRAM I.ÖĞRETİM II.ÖĞRETİM GENEL TOPLAM K E T K E T K E T TIP FAKÜLTESİ Tıp Bilgisayar Mühendisliği Çevre Mühendisliği MÜHENDİSLİK Elektrik-Elektronik Mühendisliği FAKÜLTESİ Gıda Mühendisliği Bölümü İnşaat Mühendisliği Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Makine Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü FAKÜLTE TOPLAMI DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ Diş Hekimliği FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ Biyoloji Bölümü Coğrafya Bölümü Felsefe Bölümü Fizik Bölümü İstatistik Bölümü Kimya Bölümü Matematik Bölümü Psikoloji Bölümü Tarih Bölümü Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü FAKÜLTE TOPLAMI Tarla Bitkileri Bölümü Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Zootekni Bölümü Bitkisel Üretim Bölümü Hayvansal Üretim Bölümü Tarım Teknolojisi Bölümü Ziraat Mühendisliği FAKÜLTE TOPLAMI İlahiyat İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğr FAKÜLTE TOPLAMI Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğr Fen Bilgisi Öğretmenliği İlköğretim Matematik Öğretmenliği Okul Öncesi Öğretmenliği Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Türkçe Öğretmenliği Müzik Öğretmenliği Fizik Öğretmenliği Kimya Öğretmenliği Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Coğrafya Öğretmenliği Almanca Öğretmenliği İngilizce Öğretmenliği Resim-İş Öğretmenliği Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Fransızca Öğretmenliği Sınıf Öğretmenliği İşitme Engelliler Öğretmenliği Zihin Engelliler Öğretmenliği Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğr Biyoloji Öğretmenliği ( 5 yıllık ) Fizik Öğretmenliği ( 5 yıllık ) Kimya Öğretmenliği ( 5 yıllık ) Matematik Öğretmenliği ( 5 yıllık ) FAKÜLTE TOPLAMI VETERİNER FAKÜLTESİ Veteriner Hekimlik İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER İktisat Bölümü FAKÜLTESİ SAMSUN SAĞLIK Ebelik Bölümü YÜKSEKOKULU Hemşirelik Bölümü YÜKSEKOKUL TOPLAMI YAŞAR DOĞU BEDEN EĞİTİMİ Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği VE SPOR YÜKSEKOKULU Antrenörlük Eğitimi YÜKSEKOKUL TOPLAMI LİSANS ( FAKÜLTE/YÜKSEKOKUL ) TOPLAMI Kaynak: Listenin Devamı Alt Sayfadadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 202

209 FAKÜLTE/YÜKSEKOKUL BÖLÜM/PROGRAM I.ÖĞRETİM II.ÖĞRETİM GENEL TOPLAM SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU SAMSUN MESLEK YÜKSEKOKULU BAFRA MESLEK YÜKSEKOKULU HAVZA MESLEK YÜKSEKOKULU KAVAK MESLEK YÜKSEKOKULU TERME MESLEK YÜKSEKOKULU ÇARŞAMBA MESLEK YÜKSEKOKULU VEZİRKÖPRÜ MESLEK YÜKSEKOKULU Düzenleme Tarihi : Kaynak: K E T K E T K E T Ambulans ve Acil Bakım Teknikerliği Prog Anestezi Programı Diş Teknik Sekreterliği Programı Optisyenlik Programı Radyoloji Programı Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik Prog Tıbbı Laboratuvar Programı YÜKSEKOKUL TOPLAMI Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama Endüstriyel Elektronik Programı Mimari Dekoratif Sanatlar Programı Muhasebe Programı Seracılık Programı Tarım Alet ve Makineleri Programı Tasarım ve Basım-Yayımcılık Programı Turizm ve Otel İşletmeciliği Programı (AKML)'de Çocuk Gelişimi Programı (AML)'de El Sanatları Programı (EML)'de Elektrik Programı (AML)'de Grafik Programı (EML)'de Makine Programı (EML)'de Otomotiv Programı (AML)'de Tekstil Programı YÜKSEKOKUL TOPLAMI Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama Seracılık Programı Tütün Yetiştiriciliği ve İşlemeciliği Prog (TML)' de Muhasebe Programı YÜKSEKOKUL TOPLAMI Büro Yönetimi ve Sekreterlik Programı İnşaat Programı İşletme Programı Turizm ve Otel İşletmeciliği Programı YÜKSEKOKUL TOPLAMI Harita Kadastro Programı İnşaat Programı YÜKSEKOKUL TOPLAMI Gıda Teknolojisi Programı Muhasebe Programı Pazarlama Programı (TTML)'de Muhasebe Programı YÜKSEKOKUL TOPLAMI (EML)'de Bilgisayar Tekn ve Programlama Prog (TML)'de Muhasebe Programı Muhasebe Programı YÜKSEKOKUL TOPLAMI Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama Muhasebe Programı Çocuk Gelişimi Programı YÜKSEKOKUL TOPLAMI ÖNLİSANS ( MESLEK YÜKSEKOKULU ) TOPLAMI GENEL TOPLAM İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 203

210 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI AYRINTILI ÖĞRENCİ SAYILARIMIZ (ENSTİTÜLER) EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ENSTİTÜLERİN MEVCUT ÖĞRENCİ SAYILARI YÜKSEKÖĞRETİM YÜKSEKLİSANS GENEL PROGRAMLARI TEZSİZ TEZLİ TOPLAM DOKTORA TOPLAM ANABİLİM DALI K E T K E T K E T K E T K E T SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Eğitim Bilimleri Güzel Sanatlar Eğitimi Coğrafya Tarih Türk Dili ve Edebiyatı Yabancı Diller Eğitimi Türkçe Eğitimi Felsefe ve Din Bilimleri İslam Tarihi ve Sanatları Temel İslam Bilimleri İlköğretim Ortaöğretim S.A.E TOPLAM Fizyoloji Anatomi Histoloji-Embriyoloji Tıbbi Biyoloji Farmakoloji Mikrobiyoloji Ağız Diş Çene Hast Cerrahisi Ortodonti Protetik Diş Tedavisi Periodontoloji Diş Hastalıkları ve Ted Beden Eğitimi ve Spor Biyoistatistik Oral Diagnoz ve Radyoloji Halk Sağlığı Farmakoloji-Toksikoloji (Vet) Parazitoloji (Vet) Pataloji (Vet) Viroloji (Vet) Besin Hijyeni ve Teknolojisi (Vet) Pedodonti Halk Sağlığı Hemşireliği İç Hastalıkları (Vet) Anatomi (Vet) Dölerme ve Suni Tohumlama (Vet) Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Kulak Burun Boğaz Odyoloji Ruh Sağlığı ve Hast. Hemşireliği TOPLAM Düzenleme Tarihi : Kaynak: Biyoloji Fizik Kimya Matematik İstatistik Tarla Bitkileri Bahçe Bitkileri Zootekni Bitki Koruma Toprak Tarım Makineleri Tarım Ekonomisi Tarımsal Yapılar ve Sulama Gıda Mühendisliği Elektrik-Elektronik Mühendisliği Çevre Mühendisliği İnşaat Mühendisliği Jeodezi ve Fotogrametri Müh Makine Mühendisliği İlköğretim Fen Bilgisi Eğitimi TOPLAM ENSTİTÜ TOPLAMI ,330 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 204

211 CANİK BAŞARI ÜNİVERSİTESİ 24 Nisan 2010 tarihli ve sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5981 nolu kanun ile Samsun'da Başarı Eğitim Kültür ve Sağlık Vakfı ile Tanrıverdi Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Vakfı tarafından müştereken 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun vakıf yükseköğretim kurumlarına ilişkin hükümlerine tabi olmak üzere, kamu tüzel kişiliğine sahip Canik Başarı Üniversitesi adıyla bir vakıf üniversitesi kurulmuştur. Canik Başarı Üniversitesi, Samsun ili, Canik ilçesi, Gürgenyatak köyünde, denize hakim 130,000 m² alan üzerinde kurulacaktır döneminde faaliyete geçmesi planlanan üniversite, ilk yılında 24,000 m² kapalı alana sahip olacaktır. Projenin tamamı ise 75,000 m² kapalı alanı kapsamaktadır. Canik Başarı Üniversitesi ile Samsun, Ondokuz Mayıs Üniversitesi ile birlikte ikinci üniversitesine kavuşmuş olacaktır. Ayrıca Canik Başarı Üniversitesi, Karadeniz in de ilk vakıf üniversitesi olma ünvanına sahiptir. Yurt içiyle birlikte yurt dışından da öğrenci taleplerini karşılamaya hazırlanan Canik Başarı Üniversitesi bünyesinde aşağıdaki fakülteler ve bölümler bulunacaktır. Fakülteler ve Enstitüler Bölümler Tarih* 1.İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat İşletme Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi Mimarlık Bilgisayar Mühendisliği Elektrik Elektronik Mühendisliği Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Eğitim Fakültesi 5.Enstitüler Kimya Okul Öncesi Öğretmenliği Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Türkçe Öğretmenliği Fen Bilimleri Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü Kaynak: Tanrıverdi Vakfı ve Başarı Vakfı, *Açılması planlanan tarihtir İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 205

212 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 206

213 SAĞLIK İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 207

214 SAĞLIK Samsun un 2009 yılı itibariyle Sağlık kurum ve kuruluşları ile sağlık personellerinin dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir. SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARININ DAĞILIMI 2009 Yılı ADET YATAK SAYISI Üniversite Hastanesi Sağlık Bakanlığı Araştırma Hastanesi Sağlık Bakanlığı Devlet Hastanesi 10 1,362 Sağlık Bakanlığı Branş Hastanesi Sağlık Bakanlığı İlçe Hastanesi 1 - Askeri Hastane Özel Hastaneler Toplum Sağlığı Merkezi 18 - Aile Sağlığı Merkezi Aile Hekimi Verem Savaş Dispanseri 5 - Ağız Diş Sağlığı Merkezi 3 - Aile Planlaması Ve Ana Çocuk Sağlığı Merkezleri 2 - Özel Tıp Merkezi 6 - Özel Dal Merkezi 9 - Özel Poliklinik Merkezi 4 - Özel Diyaliz Merkezi 5 - İL GENELİ SAĞLIK PERSONELİ DAĞILIMI 2009 Yılı Uzman Doktor 949 Pratisyen Doktor 643 Asistan Doktor 544 Diş Tabibi 416 Eczacı 424 Sağlık Memuru 366 Hemşire 2,188 Ebe 848 Diğer Sağlık Personeli 1, yılı Personel verileri 'ya ait Aktif Tablodan hazırlanmıştır. Birimi Miktar Toplam Hekim Sayısı Kişi 2,136 Hekim Başına Düşen Kişi Sayısı Kişi 585 Genel Doğurganlık Hızı %o 56.7 Bebek Ölüm Hızı %o 12.5 Hekim Başına Düşen Kişi Sayısında TÜİK 2009 Nüfusu Kullanılmıştır. Kaynak: Samsun Sağlık İl Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO Sağlık personelinin %11.9 unu uzman doktor,%8.1 ini pratisyen doktor,%6.8 ini asistan doktor oluşturmaktadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 208

215 KÜLTÜR.TURİZM İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 209

216 KÜLTÜR İlimizde 20 adet kütüphane bulunmaktadır. Bu kütüphanelerde toplam kitap mevcuttur. Bu kütüphanelerin 18 tanesi halk kütüphanesi, 2 tanesi de çocuk kütüphanesidir. İlimizde ayrıca Arkeoloji-Etnografya müzesi, Atatürk müzesi ve Gazi müzesi olmak üzere 3 adet müze mevcuttur. Ayrıca Kültür Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Merkez Müdürlüğüne bağlı olarak Kitap Satış Mağazası hizmet vermektedir. İnşaatı tamamlanan Atatürk Kültür Merkezi, gösteri salonları, kütüphane ve galeri bölümleri ile idari bölümlerin tefrişi ve donatımı yapılarak hizmete açılmış olup, İlimizin ve bölgemizin sanat ve kültür yaşamına yeni ufuklar açacak hem eğitim, hem de gösteri ve konferans hizmetlerine yönelik olarak önemli katkılarda bulunacaktır. Kültür Bakanlığına bağlı olarak; Samsun Devlet Klasik Türk Müziği Korosu, İl Kültür Müdürlüğü bünyesinde Türk Halk Müziği Korosu (Yetişkinler, Gençlik ve Çocuk korosu olarak çalışmalarını sürdürmektedir), TSM Gençlik Korosu, Türk Halk Oyunları (Yetişkinler, Gençler ve Çocuk bölümlerinden oluşmaktadır) etkinlikleri yürütülmektedir. ÖNEMLİ HAFTALAR 19 Mayıs Kültür ve Sanat Haftası : Merkez ilçede Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nca organize edilmektedir yılından beri her yıl Mayıs tarihleri arasında çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır. 25 Mayıs Kültür ve Sanat Haftası : Atatürk'ün Havza'ya gelişlerinin yıl dönümünde Havza Belediye Başkanlığı'nca düzenlenmektedir. KÜLTÜR-FOLKLOR-EL SANATLARI Doğu ve Batı Karadeniz'in kesiştiği noktada kalan Samsun'un çok eski bir medeniyete sahip olması, XIX yy. ve XX yy. başlarında gelen göçlerle çok değişken bir yapıda bulunması, kültürel açıdan farklılıklar göstermektedir. Samsun'da evlenme, halk mutfağı, halk hekimliği, halk veterinerliği, sünnet düğünü adetleri, ninniler, yemekler, kışlık hazırlıklar ve yiyecekler, doğum, tekerlemeleri, ölüm, kani, gelin ağlatma, bilmece, atasözleri, efsaneler, masal, seyirlik oyunlar, inançlar, halk takvimi ve meterolojisi, halk mimarisi, el sanatları, halk oyunları, giyim-kuşam konusunda araştırmalar yapılmış, Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü arşivine kazandırmıştır. HALK MÜZİĞİ Samsun Halk müziğinde farklı tavırlar görülmektedir. Yörede Doğu Karadeniz, Orta Anadolu ezgi ve sazları kaynaşmıştır. Bağlama ile Karadeniz kemençesi bir aradadır. Halk müziği çalgıları Davul, zurna, kaval, bağlama, cura, kemençe'dir. Yörenin en ünlü türküsü "Çarşamba'yı sel aldı. Bir yar sevdim el aldı." dır. TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARI TÜMÜLÜS-HÖYÜK VE ANTİK YERLEŞİM ALANLARI Cedit Mahallesi (Amisos) II. ve III. derece arkeolojik sit alanı. Kılıçdede Mahallesi'ndeki Dündartepe (Öksürük Tepe) I. ve II. derece arkeolojik sit alanı. Hasköy'deki Toptepe tümülüsleri (Belediye Evleri Mahallesi'nde Samsun-Çarşamba Karayolunun üstünde yer alan biri büyük, diğeri küçük iki tepeden oluşmaktadır) II. derece arkeolojik sit alanı. İlkadım Beldesi'ndeki Baruthane tümülüsleri (Asfalt yolun solunda yer alan iki tepeden oluşmaktadır.) I. derece arkeolojik sit alanı. Büyük Kolpınar tümülüsü (Veteriner Müdürlüğü'nün üst tarafında yer almakta) I. derece sit alanı. Samsun'un batısındaki Küplüce köyünde yer alan Dedeüstü tepesi Demir Çağı Helenistik Roma ve Antik Çağı. Küplüce köyünde Bağtepe İlk ve Orta Tunç Çağı. Ahulu köyündeki Göktepe İlk ve Orta Tunç Çağı, Demir Çağı. Çatmaoluk ile Kulacadağ köyleri arasındaki Akalan Kalesi Demir Çağı. Başalan köyündeki Diklimtepe İlk ve Orta Tunç Çağı. Alanlı köyündeki Kümbettepe İlk ve Orta Tunç Çağı, ayrıca Helenistik ve Türk İslam Devirlerine ait çanak, çömlek buluntuları. Büyükoyumca köyündeki Sazak Helenistik Çağ yerleşmesi. TARİHİ VE KÜLTÜREL YAPILAR ANITLAR Atatürk Anıtı: yılları arasında Avusturyalı Heykeltıraş Heinz Kreppel tarafından yapılmıştır. 19 Mayıs 1919 un anısına yaptırılan bu anıtın kaidesinin dört bir tarafında Milli Mücadeleyi vurgulayan figürler mevcuttur. İlimizin amblemi haline gelen bu anıt Dünyada ikincidir. İlkadım Anıtı: yılları arasında Heykeltıraş Hakkı Atamalı tarafından yapılmıştır. Atatürk ün doğumunun 100.yılında Samsun halkı tarafından yaptırılan bu anıtın öndeki üçlü figürü, Atatürk ve beraberindekilerin Samsun a ilk ayak basışlarını simgelerken Kurtuluş Mücadelesinin buradan başlatıldığını ifade etmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 210

217 CAMİLER Büyük Cami: Ulu Camii, Hamidiye Camii gibi çeşitli adları da vardır. Batumlu Hacı Ali Efendi tarafından 9 eylül 1884 tarihinde yaptırılmıştır. Sultan Abdulaziz in annesi tarafından onarıldığı için Valide Camii de denir. Cami kesme taştan yapılmış olup, iki minarelidir. Büyük ana kubbe çevresinde küçük kubbeler şeklinde imar edilmiştir. Kubbe kasnağı dışarıdan sekizgen, içten dairevi olup, bitki ve geometrik şekillerle süslüdür. Çifte minaresi tek şerefelidir. Samsun'un en büyük camisidir. Pazar Camii: Pazar Mahallesi'nde Hazinedar Zade Süleyman Paşa Vakıf ve hayratındandır. 14. Yüzyılda İlhanlılar tarafından yapılmış olan cami 1819 yılında da onarım görmüştür. Dikdörtgen şeklinde imar edilen caminin üzeri ahşap çatı ile örtülüdür. Mihrabı üç yüzlü ve mihrap nişi kavislidir. Yalı Camii: Buğday Pazarı'ndadır yılında Sadık Bin Abdullah tarafından yaptırılmıştır. Sekizgen bir kasnak üzerine oturan tronoplu bir kubbeye sahip olan caminin kubbesi kiremit ile örtülü, içi ve dışı taş ve tuğla ile örülüdür. Küçük bir minareye sahiptir. Kurşunlu Camii; Pazar Mah yıl bulvarı üzerinde yer almaktadır. Hicri 1340 da Molla Fahrettin tarafından yaptırılmıştır. Camii kare planlı olup kesme taştan yaptırılmıştır. Hacı Hatun Camii; Kale Mah. Saathane meydanı yakınındadır yılında İbrahim kızı Hacı Hatice Hatun tarafından hayrat olarak yaptırılmıştır.kesme taştan yapılmış olan Camii, kare planlı, tek kubbelidir. Kale Camii; Kale Mah. Namık Kemal caddesinde Kuyumcular çarşısındadır de İlhanlı valisi Emir Timurtaş adına yaptırılmıştır. Onarımlarla mescide dönüştürülmüştür. Hançerli Camii; Hançerli Mah. Necipbey caddesi üzerindedir. Camii depremde tamamen yıkılmış sonradan yeniden yaptırılmıştır. Üzerinde kitabe bulunan minaresi Samsun un en eski ve ilgi çekici minaresidir. TÜRBELER İsa Baba (Ese Baba) Camii ve Türbesi: Cedit Mahallesi'ndedir. Anadolu nun fethi sırasında şehit olan İsa Baba ve diğer Türk mücahitlerin mezarlarını ve küçük bir mescidi ihtiva eden bir türbedir yılında Haznedarzade Süleyman Paşa nın torunu Memduh Bey tarafından onarılmıştır. 15.yy. da yapılan ilk yapı özgün biçimi ile günümüze ulaşmıştır. Kare planlı küçük bir mescit ve türbeden oluşan yapı 'daki son onarımda ise cami ve türbeye dönüştürülmüştür. Şeyh Seyyid Kudbettin Cami ve Türbesi: Büyük islam alimi Abdulkadir Geylani Hazretlerinin torunu Şeyh Seyyid Kutbittin in bulunduğu bu türbe ve yanındaki mescidin 700 yıllık bir geçmişi olduğu tahmin edilmektedir. Kütahya çinileriyle süslenmiş bu eser yöre halkının ilgi duyduğu dini ziyaret yerlerindendir. Camii ile türbe bitişiktir. Dikdörtgen planlı camii, ahşap çatıyla örtülüdür. Şeyh Seyyid Kudbettin büyük İslam alimi ve mücahitlerindendir. Eski tarihle 722 yılı Sefer ayının 15'i günü (M.1322) ölmüş ve buraya gömülmüştür. Kılıçdede Camii ve Türbesi: Kılıçdede Cami, Kılıçdede Mahallesi'nde eski caminin yıkılmasından sonra yapılmış yeni bir camidir. Türbe; caminin mihrap tarafındaki bahçede ağaçlar arasında üstü açık, etrafı beton ve mozaikle çevrilmiş büyük bir mezardır. Kılıçdede nin Seyyid Kutbittin ve İsababa ile beraber Samsun a geldikleri 1078 ile 116 yılları arasında Selçuklu Savaşlarında bulundukları söylenmektedir. Şehit düştükleri yerde türbeleri bulunmaktadır. Mezarın baş tarafında "Fatih Kılıçdede burada medfundur" yazılıdır. Halk tarafından ziyaret edilen murat yerlerindendir. KİLİSELER İtalyan Katolik Kilisesi: 1885 yılında yaptırılan kilise bir rahip ile çalışmalarını sürdürmekte olup, ziyarete açıktır. Ulugazi Mahallesi'nde yer almaktadır yılında yapılmıştır. Bina kargir olarak iki katlı inşa edilmiştir. SİVİL MİMARİ ÖRNEKLER Taşhan: Sivil Osmanlı mimarisinin güzel bir örneği olan eser, 17.yy sonlarına doğru inşa edilmiş olan han iki katlıdır. Bedestan: Genç Osmanlı devrine ait olan eser, Bitpazarı adı ile anılan antika ve eski eşyaların satıldığı yerdir. Eski belediye Binası: Eski Belediye Başkanlarından Merhum Gebilizade Necip Bey tarafından yılları arasında yaptırılan binanın dış yüzü Ünye taşı ile kaplanmış ve yontma ve süsleme sanatının güzel bir örneğini teşkil etmektedir. Üçüncü katın balkonunun kenarında eski yazı güzel bir mermer kitabe mevcuttur. Süleyman Paşa Medresesi: Saathane yakınındadır. Binanın vakıf tarihi 1813'tür. At nalı şekline bir plana sahip, yığma tuğladan inşa edilmiş iki katlı bir yapıdır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 211

218 SAMSUN EVLERİNİN MİMARİ ÖZELLİKLERİ Genellikle zemin üzeri iki katlı olan binaların dış cephesi yığma tuğladan (bazı büyük yapılar taştan) iç bölmeleri bağdadi olarak yapılmıştır. İkinci katta bir çıkma mevcuttur. Çıkma, bazı yapılarda iki adet (bazen dört) ahşap veya taş direkle taşınmakta, bazı yapılarda demir çubuklarla desteklenmektedir. Kırma çatısı alaturka kiremitle örtülü, saçak altları ahşaptır. İç mekanda ortada bir sofra yer almakta, diğer odalar bu sofaya açılmaktadır. Taban ve tavan ahşap malzemelidir. EL SANATLARI Samsun ilinde el sanatları da, azımsanamayacak konumdadır. Ancak ülkemizde olduğu gibi ilimizde de, el sanatları gelişen teknoloji ve endüstriye mağlup olmuş, böylece geleneksel kültür unsurumuz olan el sanatlarımızın bir kısmı kaybolmuş, yozlaşmış veya değişikliğe uğramıştır. Bütün olumsuzluklara rağmen, varolma savaşı veren el sanatlarımızdan halı, kilim, bez dokumacılığı, taş işçiliği, oya, kunduracılık, bakır işlemeciliği, hasır dokumacılığı, zembil örücülüğü, çorap, kuşak dokumacılığı, ağaç oymacılığı vb. gibi el sanatlarımızın yöremizde tespiti yapılmış bulunmaktadır. Günümüzde de bazı köylerde, yaygın olmamakla birlikte, hala kullanım amacıyla veya ihtiyaç gayesiyle üretimi yapılmaktadır. TİYATRO Geleneksel tiyatro anlayışından (kukla, karagöz ve ortaoyunu) batılı anlamda tiyatro'ya geçişi değişik zamanlarda görmek ve değerlendirmek mümkündür. Samsun'da tiyatro çalışmaları II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında yetişen tiyatrocuların, gezici grupların veya büyük illere İstanbul'dan gönderilen usta tiyatrocuların önderliğinde açıla şube ve buna bağlı olarak da yerel tiyatroların açılmasıyla görülmektedir. Ayrıca 1930'lu yıllarda tüm yurtta faaliyet gösteren Halk Evlerinin faaliyetleri arasında tiyatro çalışmalarına yer verildiği tespitler arasındadır. Bütün bunların yanında 1960'lı yıllardan itibaren İstanbul takviyeli tiyatro çalışmaları hız kazanmış, yerel tiyatro kuruluşları, Tatbikat Sahnesi, Oda Tiyatrosu adı altında faaliyetlere devam etmiştir. MÜZELER ATATÜRK MÜZESİ: Samsun eski fuar alanı içinde 19 Mayıs Galerisi olarak inşa edilmiş bulunan Atatürk Müzesi, 1 Temmuz 1968 Pazartesi günü ziyarete açılmıştır. Tamamen taş ve renkli mermerlerle inşa edilen müze binası, anıtsal ve etkili bir görünüme sahiptir. Ön cephesindeki basamaklar ve bir friz halinde Kurtuluş Savaşını temsil eden kabartmalar binaya hareket kazandırmaktadır. Müzede Atatürk'e ait eserler teşhir edilmektedir. ARKEOLOJİ VE ETNOGRAFYA MÜZESİ: 1981 yılında Vilayet Eski Müzesi eserlerinin kullanılmasıyla oluşturulan Müze, Samsun'da eski fuar alanında 19 Mayıs 1981 günü ziyarete açılmıştır. Müze, orta salon ve simetrik olarak yapılmış iki yan salondan ibarettir. Orta salonda Amisos kentinde ortaya çıkartılan mozaik teşhir edilmektedir. Bu salondaki en göz alıcı eser olan mozaik taban üzerinde, çeşitli mitolojik sahneler simetrik olarak işlenmiştir. Orta salonun sağ tarafında yer alan salonda Samsun ve çevresinde ele geçen kalkolitik, İlk Tunç, Hitit, Helenistik ve Roma dönemlerine ait eserler kronolojik olarak sergilenmektedir. Diğer yan salonda ise Samsun yöresinden müzeye intikal etmiş olan etnoğrafik nitelik eserler; bindallılar, peşkirler, cepkenler, para ve saat keseleri, el yazması Kur'anlar, süs eşyaları, silahlar, mutfak eşyaları, halı, kilim vb. eşyalar teşhir edilmektedir. Müze bahçesinde Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait eserler sergilenmektedir. GAZİ MÜZESİ: Kale Mahallesi'nde, Mecidiye Caddesi üzerinde yer almaktadır. İki katlı bölmeler bağdadi olarak yapılmıştır. Atatürk, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a geldiği zaman Mıntıka Palas olarak bilinen bu binada kalmıştır Eylül 1924'teki Samsun seyhatlerinde Ulu Önder'e Samsun halkınca hediye edilmiştir. Yine 16 Eylül 1928 ve 22 Kasım 1930'da Ulu Önder Atatürk Samsun'a gelişlerinde, Samsun halkı tarafından kendilerine bağışlanan bu binada konaklamışlardır. Bugün müze olarak kullanılan bina da, bir konser salonu ve Atatürk ile ilgili kitapların derlendiği bir özel ihtisas kütüphanesi bulunmaktadır. BANDIRMA GEMİ MÜZESİ: 19 Mayıs 1919 da Atatürk ün Kurtuluş Savaşını başlatmak üzere Samsun a geldiği Bandırma Vapuru nun özgün ölçülerde bir örneği yıllarında yapılarak Müze-Gemi olarak kullanılmak üzere Doğu Park sahiline yerleştirilmiştir. ÇEŞİTLİ KÜLTÜREL İSTATİSTİK VERİLERİ Kütüphane Kitap Okuyucu Sit Müze Müze Alanı Ziyaretçi Kültür Merkezi Tiyatro Merkezi Sinema Yayınlanan Gazete Yayınlanan Dergi Çocuk Kütüphanesi Halk Kütüphanesi , , , Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü,( ) İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 212

219 TURİZM İLİMİZİN TURİZMDEKİ YERİ Samsun Anadolu'nun Karadeniz'e açılan en önemli kapısı; Avrupa - Asya transit yolu üzerinde işlek bir kavşak noktası, Türkiye'nin en büyük akarsuları Kızılırmak ve Yeşilırmak'ın arasında verimli delta toprakları üzerinde kurulmuş önemli bir tarım merkezi, denizi, ormanları, yaylaları ile bir doğa cennetidir. Tabiat örtüsünün elverişli olması, Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında bulunuşu İlimizi turizm açısından değerli kılmakta, Asya-Avrupa transit yolu üzerinde bulunması, hava,deniz,demir ve karayolu ile Türkiye nin her tarafına bağlantısının olması turizm açısından önemli bir konaklama merkezi konumuna gelmesini sağlamaktadır. Samsun un merkezinde olduğu gibi ilçe ve köylerinde de gezilip görülmeye değer çok sayıda tarihi ve turistik yerler mevcut olup, yaz aylarında denizden ve kumdan yararlanılabildiği gibi kış aylarında da av turizmi yapmaya müsaittir. Samsun ve çevresinin tarihi ve eski yerlerinin tesbiti buralarda yapılan arkeolojik kazılar neticesi ortaya çıkarılmıştır. Bugün limanın üst tarafındaki platoda Karasamsun denilen mevkide yıkılmış sütunlar bulunmaktadır. Dündar tepede yapılan kazılarda, kalkolitik ve bakırçağı eserleri bulunmuştur. Bulunan bu eserler Arkeoloji Müzesindedir. Samsun dolaylarında birçok mezar kalıntılarına rastlanmıştır. Paleotik devrine ait Samsun un 15 km doğusunda bulunan Tekkeköy Mağaraları görülmeye değer tarihi kalıntılar arasındadır. Kavak ilçesinin Kaledoruğunda, Vezirköprü İlçesinin Oymaağaç Köyünde Bakırçağ ve Hitit yerleşmeleri; Bafra ve Alaçam arasındaki ikiztepe, hoşkademtepe, Dedetepe ve Gökçeboğaz höyüklerinde Bronz Hitit kültürünün mevcudiyeti ile Hititlerin Karadeniz sahiline indikleri, Samsun un 18 km güneybatısında Atalan Kalesinde Alman arkeolog Markidi nin yaptığı kazılarda Frigler in de Karadeniz e indikleri görülmüştür. Tekkeköy ün mağaraları, Kavak ın Kaledoruğu Höyüğü, Vezirköprü nün Oymaağaç Köyü, Bafra nın İkiztepe Ören yeri ve Kızılırmak Vadisi, Havza nın Lerdüge Tümülüsleri, Terme nin Saray Köyü, Samsun da; Katolik döneminin eski Tunç Çağı ve Bakır Çağı nın, Hititler döneminin, Helenistik Çağın, Roma nın, Bizansın, Selçuklu nun ve de Osmanlı nın izlerini günümüze kadar taşımış yerleridir. Bafra ya 35 km uzaklıkta olan Kızılırmak vadisinde Paflagonya Kaya Mezarları (MÖ.7.yy) vardır. Burada Roma, Bizans ve Osmanlı devrine ait kalıntılar Asar Kalesinde mevcuttur. Yakakent'ten Terme'ye kadar uzanan sahil bandı üzerinde çok güzel kuma sahip geniş doğal plajlar denize girmek için idealdir. Yakakent Çamgölü mevkiinde Çam ormanlarıyla kaplı yemyeşil tepeler masmavi sulara iner. Eşsiz güzellikteki sahili ve denizle iç içe bir yaşamın sürüldüğü şirin kıyı kasabası Yakakent'de gün batımı ise görülmeye değer güzelliktedir. Sahil bandı üzerinde Alaçam, Bafra ve 19 Mayıs ilçelerimizin topraklarının bir bölümünü kaplayan Kızılırmak Deltası sulak alanı flora ve faunası ile ülkemizin eko-turizm alanında en ilginç köşelerinden biridir. Deltada, 19 Mayıs ilçesi, Yörükler mevkiinde ilkbaharda tabanı tamamen suyla kaplanan yaprak döker ağaçlardan oluşmuş Galeriç ormanı yaban hayatı açısından oldukça ilgi çekicidir. Samsun, termal turizm açısından da önemli merkezlere sahiptir. Havza ve Ladik Kaplıcaları 2000 yılından beri bilinen sağlık merkezleridir. Havza 25 Mayıs Termal tesisleri Turizm Bakanlığınca termal Turizm Merkezi olarak ilan edilmiştir. Ladik'teki Hamamayağı kaplıcası ise ülkemizdeki birinci derecede önemli ve öncelikli kaplıca merkezlerindendir. Radyoaktif özellik gösteren Ladik kaplıca suları organizma üzerinde uyarıcı etki yapar. Bu nedenle bu suya "gençlik suyu" adı verilir. Havza ve Ladik'deki kaplıca sularının başta romatizmal hastalıklar olmak üzere, kadın hastalıkları, sinirsel hastalıklar, eklem hastalıkları ve kireçlenme gibi hastalıkların tedavisinde olumlu etki yaptıkları tıbbi olarak kanıtlanmıştır. Samsun'un yaylaları da diğer Karadeniz yaylaları gibi; yeşil, temiz havayı ve sessizliği özleyenlere kucak açmaya hazırdır. Samsun'dan yaylalara ulaşmak oldukça kolaydır. Yaylaların yolları özel aracınızla bile rahatlıkla gideceğiniz durumdadır. Ladik-Akdağ yaylaları, Vezirköprü - Kunduz dağı yaylaları yazın başka kışın başka görülmeye değer güzellikleri barındırırlar. Kunduz yaylalarının orman dokusu ile iç içe oluşları ve ormanların Altınkaya Baraj Gölüyle birleşmesi bölgeye bambaşka bir güzellik kazandırmaktadır. Burası yayla turizminin yanı sıra doğa yürüyüşleri, su sporları, balık avcılğı, motor gezileri, kamp yapmak için son derece elverişli alanlara sahiptir. Bölgedeki Orman İşletme Tesisi ise yaz kış gelenlerin dinlenme ve konaklama ihtiyacını karşılamaktadır. Ancak tesislerde önceden rezervasyon yaptırmak gereklidir den itibaren Ladik-Akdağ Yayla Şenlikleri düzenlenmeye başlanmıştır. Samsun doğal güzelliklerinin yanı sıra da tarihi alanlarıyla da dikkat çekicidir. Paleolitik dönemlerde yerleşim yeri olarak kullanılmış, Tekkeköy mağara-kale yerleşmeleri; M.Ö yıllarından beri sürekli yerleşim yeri olarak kullanılagelmiş Bafra İkiztepe ve bugün bile surlarını, galerilerini, merdivenlerini görebileceğimiz 3000 yıl öncesinden gelen Kızılırmak vadisindeki Asarkale; Paflagonlara ait kaya mezarları, Amazonların yaptığı ileri sürülen Garpu kalesi görülmeye değerdir. Samsun'da Anadolu Ahşap mimarisinin en güzel örneklerini görebilirsiniz. Çarşamba'da ki Göğceli Cami bunların en ilginç olanıdır. Yapımında hiç çivi kullanılmamış olan yapı kesin yapım tarihi bilinmemekle birlikte yaklaşık 800 yıldır sapa sağlam ayakta kalmıştır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 213

220 ŞENLİKLER-FESTİVALLER Uluslararası Halk Dansları Festivali : Samsun Milli Fuarı bünyesinde Temmuz tarihleri arasında düzenlenmektedir dan beri her yıl çeşitli ülkelerden ve yurtiçinden davet edilen halk oyunları ekiplerinin katılmasıyla yapılmaktadır. Kültür alışverişinin ve dostluk bağlarının kuvvetlenmesinde ve tanıtımda etkili olmaktadır. Hıdırellez : Türk ulusunun mevsimlik bayramları arasında yer alan Hıdırellez, her yıl ülkemizde olduğu gibi ilimizde de mayıs ayının 6'sında kutlanır. Halkımızın inançlarında, duygu ve düşüncelerinde ve dolayısıyla geleneklerinde, örf ve adetlerinde bolluk ve bereket günlerinin başlangıcı sayılır. Karpuz Festivali : Bafra ilçesinde 1987 yılından beri düzenlenmektedir. Ağustos ayının son haftasında, iki gün süreyle çeşitli eğlence, müsabaka ve etkinliklerle kutlanır. Bengü Karakucak Güreşleri : Bafra ilçesi Bengü köyünde düzenlenmektedir 1994 yılında başlatılmış olan şenlikler 10 temmuzda bir gün yapılmaktadır. Altın Fındık Yağlı Pehlivan Güreşleri : Terme ilçesinin Köybucağı kasabasında 1986 yılında başlayan şenlikler her yıl 9 Eylül günü düzenlenir. Yaşar Doğu Şenlikleri : Kavak ilçesinde daha çok güreş ağırlıklı olarak eylül ayında düzenlenmektedir. Geleneksel Karakucak Güreşleri düzenlenmektedir. ve At Yarışları : Asarcık ilçesinde Eylül ayının son günleri ve Pazar günleri Yeşilırmak Kültür ve Sanat Şenliği : Çarşamba ilçesinde 1994 yılından beri Mayıs tarihleri arasında çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır. Altın Pirinç Festivali : Terme ilçesinde düzenlenmektedir yılından beri yapılan festival, yörenin ünlü Kocaman pirinci adına Haziran ayının 3. ve 4. günleri yapılmaktadır. Neyzen Tevfik Kültür Şenliği : 24 Mart 1879'da Kolay'da doğan ünlü hiciv ustası Neyzen Tevfik adına düzenlenmekte olup, ekim ayında kutlanmaktadır. Göller Bölgesi Güreşleri: Ayvacık ilçesinde yaz aylarında düzenlenmektedir Hüseyin Dede Şenlikleri : Alaçam ilçesinde 7 Mayıs'ta kutlanmaktadır. Köprülü Mehmet Paşa Kültür, Sanat ve Spor Festivali : Vezirköprü de Eylül ayının ilk cuma günü başlayıp festival 10 gün sürmektedir. Karadeniz Kısa Film Festivali : Merkez ilçede ilk defa 1996 yılında düzenlenmiştir. Uluslararası nitelikte olup, Mart tarihleri arasında her yıl düzenlenmesi amaçlanmıştır. Deniz Oyunları Festivali : Yakakent ilçesinde düzenlenmektedir. İlk başlangıç tarihi 1995 yılıdır Temmuz tarihleri arasında yapılmaktadır. Ladik Yayla Şenliği : Temmuz ayının ilk haftasındadır yılından beri yapılmaktadır. Sele-Sepet Top Kandil Şenlikleri : Bafra da Ramazan ayı içerisinde düzenlenen şenlik başlangıç tarihi bilinmemekle beraber yöre halkının her sene düzenlediği bir şenliktir. Kunduz Yayla Şenlikleri : Vezirköprü Göl Belediyesi nin düzenlediği şenlikler Ağustos ayı içerisinde kutlanmaktadır. Başlangıç tarihi 1993 yılıdır. Amazon Festivali : 1-3 Ağustos tarihleri arasında Terme Gölyazı Belediyesince 2000 yılından itibaren düzenlenmektedir. DOĞAL SİT ALANLARI Kızılırmak Deltası (Balık Gölleri) İlçe sınırları içerisinde bulunan Kızılırmak'ın binlerce yıl Anadolu'dan sürükleyip getirdiği sedimenlerle oluşturduğu bereketli deltasında aynı zamanda ülkemizin en önemli sulak alan eko sistemlerinden biri olan Bafra Balık Gölleri de bulunur. Kızılırmak deltası, barındırdığı canlı türlerinin çeşitliliği; canlılar için zengin yaşam alanları bulundurması ve halen bozulmamış olan doğal yapısı ile ülkemizin uluslararası öneme sahip ender sulak alanlarından biridir. Bafra'dan geçen Samsun - Sinop karayolunun kuzeyinde kalan alanda, ha. genişliğinde delta ovası uzanır. Deltanın doğu sahilinde gökler, sazlık alanlar, kumullar, su basar çayırlar ile birlikte yaklaşık hektar sulak alan vardır. Batı yakasında da yaklaşık hektar genişliğinde Karaboğaz gölü ve çevre sazlıkları bulunur. Deltadaki kuş türlerinin çeşitliliği ve sayıları eko sistemin canlılar için ne denli zengin ve sağlıklı olduğunu gösterir. Kızılırmak deltasında bu güne kadar 146'sı bölgede üreyen 310 kuş türü saptanmıştır. Delta, göçmen su kuşları için de, son derece önemli bir kışlama alanıdır. Kış ortası su kuşu sayım sonuçlarına göre deltada yaklaşık su kuşu (kaz, kuğu, ördek, karameke ve yağmurcunlar) kışlamaktadır. Karadeniz'i vephe göçü ile aşan küçük ötücüler ve su kuşlarının yanı sıra yırtıcılar, leylekler, turnalar ve balıklar için de, delta son derece önemli bir, beslenme ve konaklama alanıdır.yöre, deniz-yazlık turizmi için sadece yaz mevsiminde yaklaşık 2 aylık imkan sunarken, kuş gözlemciliği ve doğa turizmi için, dört mevsim boyunca çok önemli bir potansiyele sahiptir. Dolayısıyla ile bölgede "Eko-Turizm" olanakları son derece fazladır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 214

221 SİMENİT GÖLLERİ: Terme tarafından denize akan bir çayın, arazinin çok düz olmasından dolayı denize dökülmeden önce geniş bir alana yayıldığı, iç içe göller oluşturduğu görülmektedir. HACI OSMAN ORMANI: İlimiz Çarşamba İlçesi Gelemen Çiftliği bitişiğinde yer alan Hacı Osman Ormanı, Orman İşletme Müdürlüğü Mülkiyetinde ve koruması altındadır. 120 hektar olan alanın 80 hektarı orman, 40 hektarı açık alandır. Orman alanı dişbudak, meşe, gürgen ve akçaağaç türlerinden oluşmaktadır. GEZİ VE MESİRE YERLERİ: Atakum, Hava Alanı, Orman Fidanlığı, Kurupelit İncesu, Kocadağ Mesire Alanı, Hasköy, Çakırlar Korusu, Top Tepe Meşe Kültür Parkı, Doğu Park TURİSTİK İŞLETME BELGELİ TESİSLER OTELLER Sn Oteller Sınıfı Oda Sayısı Yatak Sayısı Telefon Faks 1 Büyük Samsun Oteli 4 Yıldız Ancere Termal Otel 4 Yıldız Vidinli Oteli 3 Yıldız Samsun Airport Resort Hotel 3 Yıldız North Point Otel 3 Yıldız Hotel Amisos 3 Yıldız Samsun Tuana Otel 3 Yıldız Yafea Otel 3 Yıldız Maarif Oteli 2 Yıldız Mis Çam Gölü Otel 2 Yıldız Toplam Kaynak: YATIRIM BELGELİ TESİSLER Sn Yatırım Belgeli Tesisler Sınıfı Oda Sayısı Yatak Sayısı Telefon Faks 1 Evin Oteli 4 Yıldız Erçal Otel 4 Yıldız Grand Atakum Otel 4 Yıldız Grand Soğancı 3 Yıldız Tuğra Park Otel 3 Yıldız Armonia Hotel 3 Yıldız Samsun Marin Otel Sam My House Otel For You Otel 3 Yıldız Yıldızoğlu Otel 3 Yıldız Grand Asos Oteli 3 Yıldız Kaynak: KONGRE DÜZENLENEBİLİR SALONLAR Sn Salonlar Salon Sayısı Kapasite 1 19 Mayıs Üniversitesi Nort Point Otel Samsun Airport Resort Hotel 3 1,100 4 Yafea Otel Kaynak: RESTORANLAR Sn Restoranlar Sınıfı Kapasite Telefon Faks 1 Bahar Restaurant 1. Sınıf Kale Restorant 1. Sınıf Baran Turistik Dinl. Tesis 1. Sınıf Gülhan Lokantası 1. Sınıf Samsun Oskar Lokantası 1. Sınıf Şehir kulübü Restorant 1. Sınıf Kerimbey Konağı 1. Sınıf Körfez Lokantası 1. Sınıf Karadeniz Sahil Tesisleri 1. Sınıf Pamuk Kardeşler Balık Lokantası 1. Sınıf Mercan Balık Lokantası 1. Sınıf Karadeniz Balık Lokantası 1. Sınıf Rama Lounge 2. Sınıf İtimat Balık Lokantası 2. Sınıf Renk Gazinosu Özel Eğ. Yeri Zali Restaurant Özel Tesis Kaynak: İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 215

222 TURİZM İSTATİSTİKLERİ 2007 YILI YABANCI ÇIKIŞ YAPAN ZİYARETÇİ ANKETİNDEN İLLERE GÖRE DAĞILIMI (Yurtdışında ikamet eden Türk pasportlular dahil) Ziyaret Edilen İl Toplam Ziyaret Sayısı Toplam Geceleme Sayısı İlk Ziyaret (Kişi) Sayısı İlk Ziyaretin Geceleme 2 ve Daha Üstü Ziyaret 2 ve Daha Üstü Ziyaretlerin TR - TÜRKİYE 31,600, ,568,766 26,122, ,659,625 5,478,269 34,909,141 TR83 - (Samsun, Tokat, 303,395 5,110, ,097 4,401,957 94, ,586 Çorum, Amasya) TR834 - Amasya 53, ,974 26, ,586 26,877 97,388 TR833 - Çorum 65,700 1,239,664 50,347 1,087,480 15, ,185 TR831 - Samsun 151,886 2,687, ,940 2,359,614 43, ,679 TR832 - Tokat 32, ,612 24, ,278 8, ,334 Kaynak: TÜİK 2007 YILI YABANCI ÇIKIŞ YAPAN ZİYARETÇİ ANKETİNDEN YURT DIŞI İKAMELİ TÜRK PASAPORTLU VATANDAŞLARIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Ziyaret Edilen İl Toplam Ziyaret Sayısı İlk Ziyaret (Kişi) Sayısı İlk Ziyaretin Geceleme Toplam Geceleme Sayısı 2 ve Daha Üstü Ziyaret 2 ve Daha Üstü Ziyaretlerin TR - TÜRKİYE 5,451, ,971,962 4,197,907 85,544,610 1,253,198 15,427,352 TR83 - (Samsun, Tokat, 165,353 3,661, ,842 3,252,124 34, ,335 Çorum, Amasya) TR834 - Amasya 13, ,813 11, ,724 2,140 31,089 TR833 - Çorum 47, ,125 39, ,482 8, ,643 TR831 - Samsun 81,189 1,777,495 60,140 1,579,734 21, ,761 TR832 - Tokat 22, ,026 19, ,184 2,698 72,841 Kaynak: TÜİK 2007 YILI YABANCI ÇIKIŞ YAPAN ZİYARETÇİ ANKETİNDEN YABANCILARIN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Ziyaret Edilen İl Toplam Ziyaret Sayısı Toplam Geceleme Sayısı İlk Ziyaret(Kişi) Sayısı İlk Ziyaretin Geceleme 2 ve Daha Üstü Ziyaret 2 ve Daha Üstü Ziyaretlerin TR - TÜRKİYE 26,149, ,596,804 21,924, ,115,015 4,225,072 19,481,788 TR83 - (Samsun, Tokat, 138,042 1,449,084 78,255 1,149,833 59, ,251 Çorum, Amasya) TR834 - Amasya 39, ,160 14, ,862 24,737 66,299 TR833 - Çorum 17, ,539 11, ,998 6,728 44,541 TR831 - Samsun 70, ,798 47, ,880 22, ,918 TR832 - Tokat 9, ,587 4,471 60,094 5,424 58,493 Kaynak: TÜİK İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 216

223 ÇEVRE.ORMAN İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 217

224 ÇEVRE.ORMAN ISINMADAN KAYNAKLANAN HAVA KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ Hava kirliliği bakımından ilimizde; Büyükşehir Belediyesi sınırları 1. derece kirli yerleşim yerleri, diğer ilçeler ise 2. derecede kirli yerleşim yerleri kapsamında değerlendirilmektedir. İlimizde nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu İlkadım İlçesi, Doğumevi mevkiinde SO2 ve PM10 ölçümleri ve sanayinin en yoğunluklu olarak bulunduğu bölge olan Tekkekköy İlçesinde (PTT Müdürlüğü bahçesi) şehir tipi hava kalitesi ölçüm istasyonunda SO2, PM10, CO, NO, NO2, NOX ölçümleri yapılmaktadır. Ölçümler 24 saat sürekli olup, bir saat ara ile veriler alınarak internet yoluya kamuoyuna yayınlanmaktadır yılı sonu itibarı ile ilimizde kömür satıcısı bayi ve mahrukatçıları için 338 adet Katı yakıt satıcısı kayıt belgesi düzenlenmiştir. İlimizden 17 adet ithalatçı firma tarafından ithalatı gerçekleştirilen katı yakıtlar için 249 adet gemiye Kontrole Tabi Yakıt Boşaltma Belgesi düzenlenmiştir ton ithal katı yakıtın analizlerinin yapılması sağlanarak, tanzim edilen 263 adet Uygunluk Belgesi ile millileştirilme işlemleri gerçekleştirilmiştir yılında İl Müdürlüğümüzce 241 adet ithal kömür, 3 adet yerli kömür satış izni verilmiştir. Yıllar İthal Satış İzni Yerli Satış İzni Briket Satış İzni Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO YILLAR İTİBARİYLE İTHAL KÖMÜR MİKTARI VE GEMİ SAYILARI Yıllar Gemi Sayısı (Adet) Kömür Miktarı (ton) ,193, ,319, ,923, ,655, ,255,365 Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 218

225 EGZOZ GAZI EMİSYONU KONTROLÜ İlimizde Egzoz gazı denetimleri İl Emniyet Müdürlüğü, İl Jandarma Komutanlığı ve İl Müdürlüğümüz elemanlarınca ortaklaşa ve münferit yapılan denetimlerle ifa edilmektedir. İlimizde; 2008 yılında toplan adet, 2009 yılında adet egzoz emisyon pulu satışı gerçekleşmiştir sayılı Çevre Kanunu uyarınca egzoz emisyon pulu bulunmayan araçlara 2010 yılı itibariyle 660,00 TL idari para cezası uygulanmaktadır. İlimizde halen İl Merkezinde 15 Adet İstasyon, Bafra da 3,Çarşamba da 2, Terme de 1, Vezirköprü de 1 adet istasyon Bakanlığımızdan yetki belgesi almış olup, şu an itibariyle il genelinde toplam 22 adet istasyonda egzoz emisyon ölçümleri sürdürülmektedir. Ayrıca, 1 adet Vezirköprü, 1 adet Çarşamba, 1 adet Bafra ve 1 adet te İl Merkezindeki olmak üzere toplam 4 adet Araç Muayene İstasyonunda da Egzoz Gazı Emisyon Ölçümleri aldıkları Yetki Belgesi kapsamında devam etmektedir Pulu Denetlenen Araç sayısı Ceza Uygulanan Araç sayısı Toplam uygulanan ceza miktarı (TL) Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü SANAYİ KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ İl Müdürlüğümüz Çevre Yönetimi Şube Müdürlüğü tarafından 2009 yılı sonu itibariyle ilimizde toplam emisyon izni olan işletme sayısı 142 adettir. Bunların 8 adedi A grubu olup, izinleri Bakanlığımızca, 134 adet işletmenin ise B grubu emisyon izni İl Müdürlüğümüzce verilmiştir. İzin alan tesislerin periyodik teyit ölçümleri de A grubu emisyon izni olan tesisler için 2 yılda bir, B grubu izni olan tesisler için 3 yılda bir olmak üzere periyodik olarak yaptırılmaktadır. EMİSYON İZNİ ALAN TESİS SAYILARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI Yıllar İzin Sayısı Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO SKHKKY KAPSAMINDA UYGULANAN CEZALAR YILLAR Ceza Uygulanan Tesis Sayısı Uygulanan Ceza Miktarı (TL) 8,075 72, , ,615 78,375 Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Grafik: Samsun TSO İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 219

226 SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Doğrultusunda; 2006 Yılında 313, 2007 Yılında 275, 2008 Yılında 325, 2009 Yılında 296 Denetim Yapılmıştır. İlçeler Deşarj izni verilen işletme sayısı Merkez 16 Alaçam 5 Asarcık 1 Ayvacık 1 Bafra 15 Çarşamba 33 Havza 10 Kavak 6 Ladik 5 Ondokuzmayıs 9 Salıpazarı 2 Tekkeköy 27 Terme 15 Vezirköprü 11 Yakakent 3 TOPLAM 159 Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü İL MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE 2009 YILINDA VERİLEN DEŞARJ İZİNLERİ Tesisin Adı, Adresi Sektörü Deşarj İzin Tarihi 1- Köktaşlar Nakliyat İnş.Taah.San.Tic.Ltd.Şti. Çarşamba 20.3 Endüstriyel Başocak Koll.Şti. Merkez 20.3 Endüstriyel Otat Gıda San. Tic.Ltd.Şti. Havza 5.3 Gıda San Oyak Beton Hazır Beton Tesisi Kerimbey Mevkii Tekkeköy 21.1 Evsel Akçansa Çimento San.Tic.A.Ş. Ladik 21.1 Evsel Sürsan Su Ürünleri San. Tic.A.Ş.Yakakent 20.2 Endüstriyel Topal Hacılar un Değirmeni Kavak 5.1 Gıda San Karmert Petrol ve İnş.San.Tic.Ltd.Şti. Kavak 20.3 Endüstriyel Baran İnşaat Tic.San.A.Ş. Kavak 20.3 Endüstriyel Özçiçek Un San.Tic.Ltd.Şti. Vezirköprü 5.1 Gıda San Yakamoz Denizcilik San.Tic.Ltd.Şti.-Merkez 19 Karışık Endüstriyel Vezirköprü Orman Ürünleri ve Kağ.San.A.Ş.-Vezirköprü 13.7 Kağıt San İhsan Köksal Yıkama Yağlama 20.3 Endüstriyel Okur Petrol Ürünleri 20.3 Endüstriyel Karadeniz Tüpgaz Endüstriyel Çavuşlar Madeni Yağ 20.3 Endüstriyel Terme Metal Endüstriyel Bafra T Tipi Cezaevi 21.1 Evsel Kocabıyık Petrol 20.3 Endüstriyel Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü İlimiz dahilindeki ilçelerden; Terme ilçesinde Doğal arıtma ve Bafra da Biyolojik Arıtma tesisleri mevcuttur. 19 Mayıs ilçesinde ise BAT Sigara Fabrikası bünyesinde bulunan Biyolojik arıtma tesisi kullanılmaktadır. Diğer ilçelerin arıtma tesisleri bulunmayıp iş termin planları mevcuttur. Büyükşehir Belediyesinin İş termin Planı süresi mayıs 2009 tarihinde dolacaktır. Arıtma tesisi ise yeri seçilmiş ÇED çalışmaları olumlu sonuçlandırılmış İhale aşamasındadır. İlimiz de bulunan Gülsan Sanayi Sitesi, İlkadım Sanayi Sitesi, Örnek Sanayi Sitesi ve 19 Mayıs Sanayi Sitesinin atıksuları ön arıtmadan geçirilerek SASKİ Genel Müdürlüğü Atıksu Deşarj Yönetmeliğine göre atıksu arıtma tesisinde arıtılması planlanmaktadır. İlimiz merkez Tekkeköy ilçesinde bulunan Organize Sanayi Bölgesinin iş termin planı süresi dolmuş olup Arıtma tesisi İhale aşamasındadır. KATI ATIK DÜZENLİ DEPOLAMA ÇALIŞMALARI Birlik Adı/Nüfus İşl. Alma Tarihi Sonuç Büyükşehir Bel. Başk. Düzenli depolama ve Tıbbi Atık Sterilizasyon tesisinin Lisanslandırma işlemi bitmiş olup faaliyettedir. Bafkap Bel.Bir Bafra İlçesi Doğankaya Köyü Akteke Mevkiindeki ,00 m2 lik alan için Orman Genel Müdürlüğünden alınan Ön İznin Kesin İzne dönüştürme çalışmaları devam etmektedir. İç Böl. Bel. Bir Kavak ilçesi Başalan köyünde yer alan m2 lik orman alanı seçilmiştir, tahsis çalışmaları devam etmektedir. Terme Bel Birliğe dahil değil, henüz çalışmaları yok. Ayvacık Bel Büyük şehir Belediyesinin sahasını kullanıyor, Çarşamba Belediyeler Birliğine dahil olacak. Salıpazarı Bel Çarşamba Belediyeler Birliğine dahil olacak. Çarşamba Bel m2 1.etap hizmete alınmak üzeredir. Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 220

227 ÇEVRESEL GÜRÜLTÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ 2003 Yılına kadar toplam 60 tesise TL idari para cezası uygulanmıştır yılında 25 işyeri denetimi yapılmış olup, 2 silah atışından ( TL), 8 klakson ( TL) cezası olmak üzere toplam 10 kişiye TL idari para cezası uygulanmıştır Yılında 60 işyeri denetimi yapılmış olup 12 kişiye silah atışından dolayı toplam TL idari para cezası uygulanmıştır. Ayrıca 35 şikayet dilekçesi hakkında işlem yapılmıştır Yılında ; 2006/16 Nolu Genelge doğrultusunda ÇGD Yönetmeliği 53. maddesinin ( c ) bendinde belirtilen gürültü ile ilgili Ölçüm, Denetim, İzleme, İzin ve Yaptırım konularında Bakanlığımızca Samsun Büyükşehir, Canik Belediye Başkanlıklarına Yetki Devri yapılmıştır. Ayrıca, 14 şikayet dilekçesi hakkında işlem yapılmıştır Yılında 2 işletmeye 25,872 YTL ve 1 kişiye 71,5 YTL idari para cezası uygulanmıştır. Ayrıca, 36 şikayet dilekçesi hakkında işlem yapılmıştır Yılında 31 şikayet dilekçesi hakkında işlem yapılmış olup 53 iş yerine Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği gereği tebligat yapılmıştır Yılında 45 şikayet dilekçesi hakkında işlem yapılmış olup 40 iş yerine Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği gereği tebligat yapılmıştır. BİTKİSEL ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ 2005 yılında Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından isimleri gönderilen 27 adet turistik tesise tebligat yapılarak yıllık ortalama bitkisel atık yağ miktarları tahmini olarak Kg olarak belirlenmiş. 26/09/2006 tarihinde Büyükşehir, İlkadım, Gazi, Kutlukent Belediye Başkanlığı yetkilileri ile Bilgilendirme Toplantısı düzenlenmiştir. 2006/2007 yıllarında 20 tesis Bitkisel Atık Yağ Toplama İzni almış olan firmalarla sözleşme imzalamıştır yılında kg, 2008 yılında kg, 2009 yılında kg bitkisel atık yağ toplanarak bertaraf tesislerine gönderilmiştir TIBBİ ATIKLARIN KONTROLÜ Yönetmelik kapsamında 2005 yılında 53 adet sağlık kurum kuruluşunda tıbbi atık denetimleri, 2006 yılında 54 adet sağlık kuruluşu ile 19 Belediye Başkanlığında tıbbi atık denetimleri yapılmış, 2007 yılında 54 adet Sağlık Kuruluşu ile 19 Belediye Başkanlığı katılımcısına Tıbbi Atık Eğitimi verilmiştir yılında 2 araca Tıbbi Atık Taşıma Lisansı verilmiştir yılında 58 sağlık kuruluşu ile Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile ilk kademe belediyeleri ve 14 ilçe belediye başkanlıklarında Tıbbi Atık denetimleri yapılmıştır yılında 23 Belediye Başkanlığı katılımcısına, Sağlık Kuruluşlarından 97 kişiye Tıbbi Atık Eğitimi verilmiştir yılında 2 araca Tıbbi Atık Taşıma Lisansı verilmiştir yılında 1 firmaya Tıbbi Atık Taşıma Kurum Lisansı verilmiştir yılında 75 sağlık kuruluşu, Büyükşehir Belediye Başkanlığı, tüm ilçe belediye başkanlıklarında Tıbbi Atık denetimleri yapılmıştır yılında 20 belediye görevlisine ve 35 sağlık kuruluşu çalışanına tıbbi atık eğitimi verilmiştir. HAFRİYAT TOPRAĞI, İNŞAAT VE YIKINTI ATIKLARININ KONTROLÜ 2009 yılında ilimizdeki tüm belediyelerin hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıkları depolama sahaları yerinde denetlenmiş olup; tüm belediyeler için bize daha önceden bildirilen tamamının yönetmelik hükümlerini sağlamadığı tespit edilmiştir. Belediyelere yönetmelik hükümlerinin uygulanması, sorumlulukların yerine getirilmesi hususunda yeniden yazı yazılarak yükümlülükleri hatılratılmış olup, konu İl Müdürlüğümüzce takip edilmektedir. 14 ilçenin Kriz Merkezi oluşturması sağlanmıştır yılında Büyükşehir ve Merkez İlçe belediyeleri ile 14 ilçe belediye başkanlıkları yetkililerine yönetmelik uygulamaları konusunda bilgilendirme çalışması yapılmıştır. Ayrıca 8 adet şikayet dilekçesi hakkında işlem yapılmıştır yılında 22 adet şikayet dilekçesi hakkında işlem yapılmış olup 1 kişiye 114,00 YTL idari para cezası uygulanmıştır yılında 30 şikayet dilekçesi hakkında işlem yapılmıştır. Taşkınlarla ilgili olarak ilçe taşkın komisyonlarının önerileri doğrultusunda çalışmalar yürütülmektedir. AMBALAJ VE AMBALAJ ATIKLARININ KONTROLÜ 2005 yılında İl sınırları içinde faaliyette bulunan 92 adet işletme (ambalaj üreticilerini, piyasaya sürenleri ve satış noktaları tespit edilerek) denetimler yapılmış ve Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat formlarının doldurması sağlanmıştır yılında 125 ( YüzYirmiBeş ) işletmeye Piyasaya Süren Müracaat Formunu (Ek-5) ve 16 işletmeye Ambalaj Üreticisi Müracaat Formunu (Ek-4) doldurarak Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğüne bildirimde bulunmaları gerektiği tebliğ edilmiştir yılında 133 işletmeye Piyasaya Süren Müracaat Formunu ( Ek-5) ve 16 ( Onaltı) işletmeye Ambalaj Üreticisi Müracaat Formunu (Ek-4) doldurarak Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğüne bildirimde bulunmaları gerektiği ayrıca ambalaj atıklarını geri kazanımı faaliyetinde bulunan 16 işletmeye Bakanlığımıza başvurarak lisans almak zorunda oldukları tebliğ edilmiştir yılı itibariyle 169 adet piyasaya süren işletme, 12 adet ambalaj üreticisi kayıt altına alınmıştır. İlimizde bugüne kadar 4 Toplama Ayırma Tesisi, 5 Plastik Geri Dönüşüm Tesisi, 1 Cam Geri Dönüşüm Tesisi lisans alarak faaliyetlerini sürdürmektedir. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 221

228 GEMİLERDEN ATIK ALINMASI VE ATIKLARIN KONTROLÜ Yönetmelik kapsamında; Yakamoz Denizciliğe ait M/T Kaptan İlyas isimli atık alma gemisine üç yıl süre ile lisans belgesi verilmiştir. İlimizde bulunan 3 liman Atık Kabul Tesisi Lisansı almıştır. İlimizde bulunan 8 şamandıra Muafiyet Belgesi almış olup, 1 adet şamandıraya da Bakanlığımıza Muafiyet başvurusunda bulunmaları gerektiği tebliğ edilmiştir. İlimizde bulunan 6 Balıkçı barınağından 3 ü atık kabul tesisini kurmuş olup, diğer 3 ünün inşaatı devam etmektedir. ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ 2006 yılında 5 işletmeye idari para cezası uygulanmıştır yılı içerisinde 250 adet atık yağ üreticisi denetlenerek Ek-2 Atık yağ beyan formunu doldurup Müdürlüğümüze göndermeleri gerektiği tebliğ edilmiştir. İlimizde; 2006 yılında kg, 2007 yılında kg, 2008 yılında kg, 2009 yılında kg atık yağ toplanarak bertaraf/geri kazanım tesislerine ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ İlimizde 2 adet Atık Akü geri kazanım tesisi lisanslandırılmıştır. Bir adet araca atık akümülatör taşıma lisansı verilmiştir Eğitim- Öğretim yılında okullarda atık pil toplama kampanyası düzenlenmiş olup çalışmalar devam etmektedir. İlimizde 2008 yılı içerisinde 754 kg atık pil toplanarak Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneğine (TAP) teslim edilmiştir yılında bugüne kadar 850 kg atık pil toplanarak, Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneğine (TAP) teslim edilmiştir. İlimizde; 2006 yılında kg, 2007 yılında kg, 2008 yılında kg, 2009 yılında kg atık akü toplanarak bertaraf/geri kazanım tesislerine gönderilmiştir TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜ İlimiz Alaçam ilçesi Terskırık köyünde bulunan yaklaşık 250 atık varil, bertaraf edilmek üzere İZAYDAŞ a gönderilmiş olup; tarihinde depo boşalttırılarak temizlenmiştir. Yönetmeliğin Mülki Amirlerce Alınacak Tedbirler Madde 7 (e) ve (k) bendleri gereğince Atık Beyan Formunu internet üzerinden doldurmaları için 700 adet firmaya şifre gönderilmiştir. Tehlikeli Atık Üreticilerince lisanslı taşıyıcılara bertarafa gönderilmek üzere teslim edilen tehlikeli atıklara ait Ulusal Atık Taşıma Formları Bakanlığımıza ve İl Müdürlüğümüze teslim edilmekte ve Bakanlığımız veritabanına girilmektedir yılında kg atık akü, kg atık pil, kg atık yağ, kg atık filtre, kg tank dibi çamuru, 150 kg tıbbi ilaç atıkları, 950 kg araç lastiği, kg boya çamuru, kg. kullanılmış katalizör, 850 kg tv olmak üzere toplam kg atık geri kazanım/bertaraf tesislerine gönderilmiştir yılında; kg atık akü, 754 kg atık pil, kg atık yağ, kg atık bitkisel yağ, kg ömrünü tamamlamış lastik, kg kurşunlu curuf, kg tüketime işleme uygun olmayan maddeler,7240 kg yağlı kablo, kg kontamine atık, kg filtre, kg ramat çamuru, 4540 kg miadı dolmuş ilaç,15594 kg boya çamuru, kg tank dibi tortu, 4425 kg yağ varili, 2625 kg sıvı yakıt atığı, 6940 kg arıtma çamuru, 1620 kg asit yağı, kg yağlı toprak olmak üzere toplam kg atık geri kazanım/bertaraf tesislerine gönderilmiştir yılında; kg atık akü, kg atık yağ, kg atık bitkisel yağ, 658 kg atık pil, kg ömrünü tamamlamış lastik, kg tehlikeli atık olmak üzere toplam kg atık geri kazanım/bertaraf tesislerine gönderilmiştir. ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN KONTROLÜ İlimizde faaliyet gösteren 8 kaplamacıya Yönetmelik Ek -3 de yer alan kaplamacı Müracaat Formu teslim edilerek her yıl şubat ayı sonuna kadar Bakanlığımıza bildirimde bulunmaları gerektiği tebliğ edilmiştir yılında 950 kg, 2008 yılında kg hurda araç lastiği bertaraf tesisine gönderilmiştir. 1 adet tesis Geri Dönüşüm Lisansı almak için başvurmuştur yılında kg hurda araç lastiği bertaraf tesisine gönderilmiştir. 1 adet tesis Geri Dönüşüm Lisansı almak için başvurmuş, 1 adet tesis geçici depo izni için başvurmuştur. ÇED VE PLANLAMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 7 Şubat 1993 yılından itibaren ilimizde gerçekleştirilen faaliyetler için ÇED Yönetmeliği hükümleri uygulanarak toplam; 316 Adet faaliyet için ÇED Gerekli Değildir./ Çevresel Etkileri Önemsizdir Kararı, 1 adet faaliyet için Çevresel Etkileri Önemlidir kararı 35 adet faaliyet için ÇED Olumlu kararı, 33 adet faaliyet için ÇED Gereklidir kararı, 3 adet faaliyet için Çevresel Durum Değerlendirme Raporu kararı verilmiştir. Valiliğimize yapılan müracaatlardan 17 faaliyet için ise Yer tetkiki aşamasında olumsuz kararı verilmiştir. Şube Müdürlüğümüzce, 4/11/2000 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre Düzen Planlarının Yapılmasına Dair Yönetmelik çerçevesinde, ilimizde Çevre Düzen Planları mevcut olan Kızılırmak Deltası ile Samsun Çevre Düzen Planlarına ait yapılmak istenen faaliyetlere ilişkin başvurular değerlendirilerek Bakanlığımıza bildirilmektedir. Bakanlığımız tarafından ihale edilen, Samsun İlinin tamamını kapsayan1/ Ölçekli Çevre Düzen Planı tamamlanmıştır ve 20 Temmuz 2007 tarihinde ve 26 Şubat 2008 tarihinde onaylanmıştır. Planla ilgili kurumlardan gelen görüş yazılarına cevap yazılmaktadır. İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 222

229 KARARLAR ÇED Gerekli Değildir ÇED Olumlu Kararı ÇED Gereklidir Kararı Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ÇED ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN KESİLEN İDARİ PARA CEZALARI 2007 Yılı içerisinde sayılı ÇED Yönetmeliği kapsamında; 9 adet işletmeye ÇED taahhütlerine uymadığı için TL İdari Para Cezası kesilmiştir Yılı içerisinde sayılı ÇED Yönetmeliği kapsamında; 17 adet işletmeye ÇED taahhütlerine uymadığı için TL İdari Para Cezası kesilmiştir Yılı içerisinde sayılı ÇED Yönetmeliği kapsamında; 3 adet işletmeye ÇED taahhütlerine uymadığı için TL İdari Para Cezası kesilmiştir. AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ İLİMİZİN ORMAN VARLIĞI (HA) Verimli Orman ,7 Bozuk Orman ,5 Toplam Orman Alanı ,2 Ormansız Alan ,8 GENEL ALAN ,0 Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü İlimizin genel alanının % 26 sı verimli orman, % 12 si bozuk orman ve % 62 si ormansız alandan oluşmaktadır. İLİMİZDEKİ POTANSİYEL ALANLAR (HA) Ağaçlandırma 7,000 Rehabilitasyon 40,000 TOPLAM 47,000 Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü YILLAR İTİBARİYLE YAPILAN ÇALIŞMALAR NEVİ Ağaçlandırma Tesis (Ha) Rehabilitasyon Tesis ( Ha) Erozyon Kontrolu Tesis (Ha) Ağaçlandırma Bakım (Ha) Rehabilitasyon Bakım (Ha) Erozyon Bakım (Ha) Özel Ağaçlandırma (Ha) 7-6, ,42 Hatıra Ormanı (Ha) 2, Fidan Üretimi (Adet) Tohum Üretimi (Ton) 0,60 0,50 2,5 2,65 3,73 4,38 Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü 2009 YILI SONUNA KADAR (AGM+OGM) YAPILAN ÇALIŞMALAR NEVİ MİKTARI ( Ha) Ağaçlandırma Tesis Erozyon Kontrolu Rehabilitasyon Tesis Mera Islahı Hatıra Ormanı 29 Özel Ağaçlandırma 94,42 Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü 2009 YILI PROGRAM VE GERÇEKLEŞMELERİ FAALİYETİN ADI PROGRAM ( Ha) GERÇEKLEŞME( Ha) TESİS BAKIM TESİS BAKIM Ağaçlandırma Rehabilitasyon Eroz. Kont Mera Islahı TOPLAM Fidan Üretimi adet adet Tohum Üretimi 4 ton 4,06 ton Etüd-Proje 188,5 Ha 368,5 Ha Kaynak: Samsun İl Çevre ve Orman Müdürlüğü İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 223

230 İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 224

231 VAKIFLAR.DİYANET SUÇ İSTATİSTİKLERİ İKTİSADİ RAPOR 2010, SAMSUN 225