ÇİN HALK CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU

Transkript

1 ÇİN HALK CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU ARALIK 2013

2 İÇİNDEKİLER TEMEL GÖSTERGELER... 4 Temel Sosyal Göstergeler... 4 Temel Ekonomik Göstergeler... 4 Dış Ticaret Göstergeleri... 4 ÇİN DIŞ TİCARETİ... 5 Çin in İhraç Ettiği İlk 10 Ürün... 5 Çin in İhraç Ettiği Ev Tekstil Ürünleri... 5 Çin in İthal Ettiği İlk 10 Ürün... 7 Çin in İthal Ettiği Ev Tekstil Ürünleri... 7 Çin in İhracatında İlk 10 Ülke ve Türkiye... 9 Çin in İthalatında İlk 10 Ülke ve Türkiye... 9 Çin Ev Tekstili İthalatında ve İhracatında İlk 10 Ülke İle Türkiye (2012) TÜRKİYE-ÇİN DIŞ TİCARETİ Türkiye-Çin Dış Ticaret Değerleri Türkiye nin Çin e İhracatında İlk 10 ürün Türkiye nin Ev Tekstili Alanında Çin e Yaptığı İhracat Ürün Gruplarına Göre Çin in Ev Tekstili İthalatında Türkiye nin Payı Türkiye nin Çin den İthalatında İlk 10 Ürün Türkiye nin Ev Tekstili Alanında Çin den Yaptığı İthalat Ürün Gruplarına Göre Çin in Ev Tekstili İhracatında Türkiye nin Payı PAZAR BİLGİLERİ Nüfus ve İşgücü Yapısı Bölgesel Eğilimler Şanghay-Yangtze Nehir Deltası (YRD) Guangzhou-İnci Nehir Deltası (PRD) Perakende Sektörü ve Tüketici Tercihleri Yatırımlara Sağlanan Teşvikler Tarifeler ve Diğer Vergiler Gümrük Vergileri Çin in Ev Tekstil Ürünlerinde Türkiye ye Uyguladığı Tarifeler Vergiler KDV İstisnaları Tarife Dışı Engeller

3 Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar Fikri, Sınai ve Mülkiyet Hakları Dağıtım Kanalları Reklam ve Promosyon Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme Anlaşmazlıkların Çözümü İş Adamlarının Dikkat Etmesi Gereken Hususlar Vize uygulaması Pazara İlişkin Sorunlar Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler Para Kullanımı Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri Ulaşım Yerel Saat Barınma Sağlık Beslenme İklim Çin Pazarına Girmek için İpuçları EK Çin Ev Tekstili Dernekleri EK Çin Ev Tekstili Distribütörleri EK Çin Ev Tekstili İthalatçıları EK Çin in İhraç Ettiği Ev Tekstil Ürünleri EK Çin in İthal Ettiği Ev Tekstil Ürünleri EK İki Ülke Arasındaki Antlaşmalar ve Protokoller KAYNAKLAR

4 TEMEL GÖSTERGELER Temel Sosyal Göstergeler Resmi Adı Çin Halk Cumhuriyeti Başkent Pekin Devlet Başkanı Xi Jinping (14 Mart 2013 ten beri) Hükümet Başkanı Li Keqiang (15 Mart 2013 ten beri) Nüfus (Temmuz tahmini) Dil Standart Çince Yüzölçümü km 2 Başlıca Şehirleri Şanghay (15,6 milyon), Pekin (13,1 milyon), Guanzhou (11 milyon), Shenzen (8,5 milyon), Dongguan (6,5 milyon), Tianjin (5,2 milyon) Saat Dilimi Türkiye saati + 5 Telefon Kodu +86 Resmi WEB Sitesi Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Temel Ekonomik Göstergeler GSYİH (Milyar ABD $) (2012) Kişi Başına GYSİH (ABD $) (2012) İhracat (Milyar ABD $) (2012) İthalat (Milyar ABD $) (2012) Enflasyon Oranı TÜFE %2,6; ÜFE %1,7 (2012) Büyüme Oranı % 7,8 (2012) İşsizlik Oranı % 6,5 (2012) Dış Borç Oranı 687,3 Milyar ABD $ (2012) Uluslararası Rezervler 3,294 Trilyon ABD $ (2012) Para Birimi/Döviz Kuru Yuan (Renminbi=Rmb; 1 ABD $ = 6,048 Yuan) Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Dış Ticaret Göstergeleri Yıl İhracat İthalat Denge Hacim Kaynak: Trade Map (Milyar ABD $) Dış Ticaret Göstergeleri Çin in ticaret hacminin ve ticaret fazlasının her yıl düzenli olarak arttığını göstermektedir. Resmi veriler tam olarak belli olmasa da, Çin Genel Gümrük İdaresi tarafından açıklanan ticaret verilerine göre, Çin 2013 yılı dış ticaret hacmindeki artışa bağlı olarak, dünyanın en büyük ekonomisi olan Amerika Birleşik Devletleri'ni ilk kez geride bırakarak zirveye yerleşmektedir yılında Çin'in yıllık mal ticareti toplamının 4 trilyon doları aştığı tahmin edilmektedir yılında Çin'in ihracatının bir önceki yıla göre %7,9 oranında artarak 2,21 trilyon dolara ulaştığı; ithalatının ise yine bir önceki yıla göre %7,3 oranında artarak 1,95 trilyon dolara ulaştığı belirtilmektedir. Buna göre, Çin'in 2012 yılına göre ticaret fazlasının %12,8 oranında artarak 260 milyar dolar olarak gerçekleştiği dikkat çekmektedir. 4

5 ÇİN DIŞ TİCARETİ Çin in İhraç Ettiği İlk 10 Ürün GTİP ÜRÜN ADI Toplam İçindeki Pay (%) Tüm Toplam İhracat Otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri 8517 Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar 2011 Toplam İçindeki Pay (%) 2012 Toplam İçindeki Pay (%) ,81 8,01 7, ,72 7,03 7, Elektronik entegre devreler ,88 1,73 2, Sıvı kristalli tertibat lazerler, diğer ,77 1,67 1,89 optik cihazlar ve aletler 8901 Yolcu gemileri, gezinti gemileri, ,23 1,95 1,55 yük gemileri, mavnalar 8473 Yazı, hesap, muhasebe, bilgi ,98 1,61 1,49 işlem, büro için diğer makine ve cihazların aksamı 8528 Televizyon alıcıları, video ,02 1,60 1,35 monitörleri ve projektörler 8541 Diotlar, transistörler vb. yarı ,03 1,87 1,33 iletkenler, piezo elektrik kristaller 9403 Diğer mobilyalar vb. aksam, ,14 1,10 1,32 parçaları 4202 Deri ve kösele vb. den seyahat ,14 1,26 1,24 eşyası Kaynak: Trade Map (Milyon ABD $) Çin in tüm dünyaya ihraç ettiği ürünlere göz attığımızda en önemli ilk on ürün arasında genel itibariyle elektronik ürünlerin yer aldığını görmekteyiz. Günümüz modern teknolojileri dikkate alındığında Çin in üretmiş olduğu teknolojiler ülke ekonomisine ihracat yoluyla fazlasıyla katma değer sağlamaktadır. Otomatik bilgi işlem makineleri ile telefon-telgraf için elektrikli cihazlar ülkenin tüm ihracatının yaklaşık %15 ini kapsamaktadır. Çin in İhraç Ettiği Ev Tekstil Ürünleri GTİP ÜRÜN ADI Toplam İçindeki Pay (%) 2011 Toplam İçindeki Pay (%) 2012 Toplam İçindeki Pay (%) Tüm Toplam İhracat Tüm Ev Tekstili İhracat ,05 2,06 2, * Sentetik filament ipliklerinden ,42 0,48 0,46 dokunmuş mensucat ( pozisyonundaki maddelerden elde edilen dokunmuş mensucat dahil) 6302* Yatak çarşafları, masa örtüleri, ,45 0,42 0,41 tuvalet ve mutfak bezleri 9404* Şilte mesnetleri, yaylarla donatılmış veya gözenekli kauçuk ya da plastikten veya herhangi bir malzemeden dahili olarak donatılmış veya doldurulmuş yatak takımı eşyası ve benzeri eşya (şilteler, yorganlar, diz ve ayak örtüleri, yastıklar, puflar, baş yastıkları gibi) (kaplanmış olsun olmasın) ,33 0,31 0,30 5

6 6301* Battaniyeler ve diz battaniyeleri ,15 0,15 0, * Diğer örme mensucat ,11 0,13 0, * Perdeler ve iç storlar; perde ve ,12 0,12 0,11 yatak farbelaları 6304* Diğer mefruşat eşyası ( ,10 0,10 0,10 pozisyonundakiler hariç) 5801* Dokunmuş kadife, pelüş ve tırtıl ,08 0,09 0,06 mensucat (58.02 veya pozisyonlarındaki mensucat hariç) 5810* Parça, şerit veya motif halinde ,06 0,06 0,06 işlemeler 6108* Kadınlar ve kız çocuklar için ,07 0,06 0,05 kombinezonlar, jüp veya jüponlar, slipler ve külotlar, gecelikler, pijamalar, lizözler, bornozlar, sabahlıklar ve benzeri eşya(örme) 6307* Yer bezleri, bulaşık bezleri, toz ,04 0,04 0,04 bezleri ve benzeri temizlik bezleri 6005* Çözgü tipi örgülü olan diğer ,03 0,03 0,03 mensucat (galloon örgü makinaları ile yapılanlar dahil) (60.01 ila Pozisyonundakiler hariç) 5804* Tüller ve diğer ağ mensucat ,03 0,03 0,03 (dokunmuş veya örme mensucat hariç); parça, şerit veya motif halinde dantel (60.02 ila Pozisyonlarındaki mensucat hariç) 6208* Kadınlar ve kız çocuklar için ,02 0,02 0,02 fanilalar, kaşkorseler, kombinezonlar, jüp veya jüponlar, slipler ve külotlar, gecelikler, pijamalar, lizözler, bornozlar, sabahlıklar ve benzeri eşya 5808* Parça halinde kordonlar; işleme ,01 0,01 0,01 yapılmamış şeritçi eşyası ve benzeri süs eşyası (örme olanlar hariç); saçaklar, ponponlar ve benzeri eşya 6107* Erkekler ve erkek çocuklar için ,01 0,01 0,01 külotlar, slipler, gece gömlekleri, pijamalar, bornozlar, robdöşambrlar ve benzeri eşya (örme) 6207* Erkekler ve erkek çocuklar için ,01 0,01 0,01 fanilalar, atletler, külotlar, slipler, gece gömlekleri, pijamalar, bornozlar, robdöşambrlar ve benzeri eşya 5408* Suni filament ipliklerinden ,00 0,00 0,00 dokunmuş mensucat (54.05 Pozisyonundaki maddelerden elde edilen dokunmuş mensucat dahil) 5802* Havlu cinsi bukleli mensucat ( ,00 0,00 0,00 pozisyonunda yer alan kordelalar hariç); tufte edilmiş mensucat (57.03 pozisyonunda yer alan eşya hariç) 5805* El ile dokunmuş duvar halıları ,00 0,00 0,00 Kaynak: Trade Map (Milyon ABD $) (*) Bu dörtlü GTİP içinde sadece Ev Tekstili Ürünleri GTİP leri yer almaktadır. 6

7 Çin in İthal Ettiği İlk 10 Ürün GTİP ÜRÜN ADI Toplam İçindeki Pay (%) 2011 Toplam İçindeki Pay (%) 2012 Toplam İçindeki Pay (%) Tüm Toplam İthalat Ham petrol (petrol yağları ve ,69 11,29 12,14 bitumenli minerallerden elde edilen yağlar) 8542 Elektronik entegre devreler ,32 9,82 10, Demir cevherleri ve konsantreleri ,71 6,45 5, Diğer yerlerde belirtilmeyen ,32 2,84 3,78 ürünler 9013 Sıvı kristalli tertibat, lazerler, diğer ,69 3,05 3,07 optic cihaz ve aletler 8703 Otomobil (steyşın vagon dahil) ,07 2,35 2, Telli telefon-telgraf için elektrikli ,61 1,77 2,15 cihazlar 1201 Şerbetçi otu kozalakları ,80 1,71 1,92 (taze/kurutulmuş/dane/toz vs.) Lupulin 8471 Otomatik bilgi işlem makineleri, ,92 1,68 1,92 üniteleri 2710 Petrol yağları ve bitumenli ,61 1,88 1,82 minerallerden elde edilen yağlar Kaynak: Trade Map (Milyon ABD $) Çin ithalatına göz attığımızda ise daha farklı bir tablo göze çarpmaktadır. Çin ithalatı daha çok hammadde teminine dayanmaktadır. İthalatta en büyük payı %12 ile ham petrol almaktadır. Ham petrolle beraber demir cevherleri ile petrol yağları ithalatı toplamı %19 u geçmektedir. Hammadde ithalatı dışında çeşitli cihazların ve otomobillerin ithalatı da yine ilk on ithalat ürünü içinde yer almaktadır. Çin in İthal Ettiği Ev Tekstil Ürünleri GTİP ÜRÜN ADI Toplam İçindeki Pay (%) 2011 Toplam İçindeki Pay (%) 2012 Toplam İçindeki Pay (%) Tüm Toplam İthalat Tüm Ev Tekstili İthalat ,25 0,21 0, * Sentetik filament ipliklerinden ,14 0,12 0,10 dokunmuş mensucat ( pozisyo nundaki maddelerden elde edilen dokunmuş mensucat dahil) 6006* Diğer örme mensucat ,05 0,04 0, * Tüller ve diğer ağ mensucat ,01 0,01 0,01 (dokunmuş veya örme mensucat hariç); parça, şerit veya motif halinde dantel (60.02 ila Pozisyonlarındaki mensucat hariç): 6005* Çözgü tipi örgülü olan diğer mensucat ,01 0,01 0,01 (galloon örgü makinaları ile yapılanlar dahil) (60.01 ila Pozisyonundakiler hariç) 5408* Suni filament ipliklerinden dokunmuş mensucat (54.05 Pozisyonundaki ,01 0,01 0,01 7

8 maddelerden elde edilen dokunmuş mensucat dahil): 6302* Yatak çarşafları, masa örtüleri, tuvalet ve mutfak bezleri: 5801* Dokunmuş kadife, pelüş ve tırtıl mensucat (58.02 veya pozisyonlarındaki mensucat hariç): 5810* Parça, şerit veya motif halinde işlemeler: ,00 0,00 0, ,01 0,00 0, ,00 0,00 0, * Şilte mesnetleri, yaylarla donatılmış ,00 0,00 0,00 veya gözenekli kauçuk ya da plastikten veya herhangi bir malzemeden dahili olarak donatılmış veya doldurulmuş yatak takımı eşyası ve benzeri eşya (şilteler, yorganlar, diz ve ayak örtüleri, yastıklar, puflar, baş yastıkları gibi) (kaplanmış olsun olmasın): 6304* Diğer mefruşat eşyası ( ,00 0,00 0,00 pozisyonundakiler hariç): 6307* Yer bezleri, bulaşık bezleri, toz bezleri ,00 0,00 0,00 ve benzeri temizlik bezleri 5808* Parça halinde kordonlar; işleme ,00 0,00 0,00 yapılmamış şeritçi eşyası ve benzeri süs eşyası (örme olanlar hariç); saçaklar, ponponlar ve benzeri eşya: 6303* Perdeler ve iç storlar; perde ve yatak ,00 0,00 0,00 farbelaları: 6301* Battaniyeler ve diz battaniyeleri: ,00 0,00 0, * Kadınlar ve kız çocuklar için fanilalar, ,00 0,00 0,00 kaşkorseler, kombinezonlar, jüp veya jüponlar, slipler ve külotlar, gecelikler, pijamalar, lizözler, bornozlar, sabahlıklar ve benzeri eşya: 6108* Kadınlar ve kız çocuklar için ,00 0,00 0,00 kombinezonlar, jüp veya jüponlar, slipler ve külotlar, gecelikler, pijamalar, lizözler, bornozlar, sabahlıklar ve benzeri eşya(örme) : 6207* Erkekler ve erkek çocuklar için ,00 0,00 0,00 fanilalar, atletler, külotlar, slipler, gece gömlekleri, pijamalar, bornozlar, robdöşambrlar ve benzeri eşya: 5802* Havlu cinsi bukleli mensucat ( ,00 0,00 0,00 pozisyonunda yer alan kordelalar hariç); tufte edilmiş mensucat (57.03 pozisyonunda yer alan eşya hariç): 6107* Erkekler ve erkek çocuklar için ,00 0,00 0,00 külotlar, slipler, gece gömlekleri, pijamalar, bornozlar, robdöşambrlar ve benzeri eşya (örme): 5805* El ile dokunmuş duvar halıları ,00 0,00 0,00 Kaynak: Trade Map (Milyon ABD $) (*)Bu dörtlü GTİP içinde sadece Ev Tekstili Ürünleri GTİP leri yer almaktadır. 8

9 Çin in İhracatında İlk 10 Ülke ve Türkiye GTİP ÜRÜN ADI Pay (%) 2011 Pay (%) 2012 Pay (%) DÜNYA ABD ,99 17,12 17,20 2 Hong Kong ,84 14,12 15,79 3 Japonya ,67 7,81 7,40 4 Güney Kore ,36 4,37 4,28 5 Almanya ,31 4,02 3,38 6 Hollanda ,15 3,13 2,87 7 Hindistan ,59 2,66 2,33 8 İngiltere ,46 2,32 2,26 9 Rusya ,88 2,05 2,15 10 Singapur ,05 1,87 1,99 27 TÜRKİYE* ,09 1,14 1,04 Kaynak: Trade Map (Milyon ABD $) (*) Türkiye nin Çin den toplam ithalatı Çin in dünya pazarındaki en fazla ihracat yaptığı ülke 352 milyar $ ile ABD dir. ABD yi Hong Kong ve Japonya izlemektedir. Bu üç ülkeye 2012 yılında Çin tarafından yapılan toplam ihracat 827 milyar $ dır. Bu rakam Çin in toplam ihracatının %40 ını kapsamaktadır. İlk on ülkenin toplamı ise tüm ihracatın yaklaşık %60 ıdır. Türkiye nin payı ise %1,04 civarındadır. Çin in İthalatında İlk 10 Ülke ve Türkiye GTİP ÜRÜN ADI Pay (%) 2011 Pay (%) 2012 Pay (%) DÜNYA Japonya ,66 11,16 9,78 2 Güney Kore ,91 9,33 9,28 3 Çin* ,66 7,03 7,86 4 ABD ,36 7,06 7,36 5 Tayvan ,29 7,16 7,27 6 Almanya ,32 5,32 5,06 7 Avustralya ,38 4,74 4,65 8 Malezya ,61 3,56 3,21 9 S.Arabistan ,35 2,84 3,02 10 Brazilya ,73 3,00 2,88 55 TÜRKİYE** ,16 0,14 0,16 Kaynak: Trade Map (Milyon US Dolar) (*)Çin ile Çin arasındaki tekrar-ithalat (re-import) (**)Türkiye nin Çin e toplam ihracatı Çin in ithalat verileri incelendiğinde ise Japonya nın en üst sırada yer aldığı gözlenmektedir. Japonya her ne kadar en üst sırada bulunuyor olsa da, 2010 yılından bu yana Çin deki pazar payı her sene azalmaktadır yılında %12,66 olan payı 2012 yılında %9,78 e gerilemiştir. Çin ithalatında ilk yedi ülke toplam ithalatın yaklaşık yarısını karşılamaktadır. Türkiye nin payı ise yaklaşık % 0,2 gibi oldukça düşük bir orandadır. 9

10 Çin Ev Tekstili İthalatında ve İhracatında İlk 10 Ülke İle Türkiye (2012) ÜLKE İTHALAT DEĞER ($) ÜLKE İHRACAT DEĞER ($) 1 Tayvan ABD Japonya Japonya Güney Kore BAE Çin (Re-import) Rusya Federasyonu Tayland Brezilya İtalya Almanya Hong Kong Vietnam Filipinler İngiltere Almanya Hong Kong Türkiye Endonezya Kaynak: Trade Map (Bin ABD $) Türkiye Türkiye nin Çin in ev tekstili alanında ithalat yaptığı ilk 10 ülke arasında olması oldukça olumludur. Ancak Çin in ithalat yaptığı ilk 3 ülke ile kıyasla Türkiye nin payının çok düşük olduğu ve Çin pazarının Türkiye ev tekstili ihracatı için önemli bir potansiyel oluşturduğu görülmektedir. TÜRKİYE-ÇİN DIŞ TİCARETİ Türkiye-Çin Dış Ticaret Değerleri Yıl İhracat İthalat Denge Hacim İhracat/İthalat , , , , , , , , , , , , , ,6 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı (Milyon ABD $) Türkiye-Çin dış ticaretinin yıllar içindeki gelişimi incelendiğinde, ticaret hacminin büyük bir hızla arttığı ve Türkiye nin Çin e yaptığı ihracatın ithalatı karşılama oranı yıllar içinde giderek artsa da bu artışın Türkiye için yeterli olmadığı görülmektedir. 10

11 Türkiye nin Çin e İhracatında İlk 10 ürün GTİP ÜRÜN ADI Tüm Toplam İhracat Mermer, traverten, ekosin vb Krom cevherleri ve konsantreleri Bakır cevherleri ve konsantreleri Kurşun cevherleri ve konsantreleri Doğal boratlar ve konsantreleri Değerli metal cevherleri ve konsantreleri Çinko cevherleri ve konsantreleri Cüruf, moloz (granül cüruftan farklı olanlar) Halkalı hidrokarbonlar Petrol yağları Kaynak: Trade Map (Bin ABD $) Türkiye nin Çin e olan ihracatının temeli hammadde ihracatına dayanmaktadır. Mermer ihracatı ise ilk sırada yer almaktadır. Toplam mermer ihracatımız 2012 yılı itibariyle 779 milyon $ dır ve 2008 yılından bu yana her sene ciddi artış kaydetmektedir. Mermer ihracatını sırası ile krom, bakır ve kurşun hammaddeleri ihracatı izlemektedir. Türkiye nin Ev Tekstili Alanında Çin e Yaptığı İhracat Çin in Toplam Ev Tekstili İthalatı Çin in Türkiye den Ev tekstili İthalatı Türkiye nin Payı (%) , , , , ,9 Kaynak: Trade Map (Miyon ABD $) 11

12 Ürün Gruplarına Göre Çin in Ev Tekstili İthalatında Türkiye nin Payı Havlu ve Bornozlar Yatak Çarşafları Perdelik ve Döşemelik Kumaş Diğer Ev Tekstili Ürünleri Yatak Örtüleri ve Diğer Mefruşat Eşyası Perdeler ve Yatak Fabreları Tüller ve Dantelalar Battaniyeler Yatak, Yorgan ve Uyku Tulumları Masa Örtüleri Elisi Duvar Halıları TOPLAM 2008 Dünya Türkiye % 1,9 17,3 0,4 0,5 22,3 0,1 0,1 0,1 0,3 0,8 0,0 0, Dünya Türkiye % 4,5 25,2 0,3 1,0 48,6 0,2 0,2 0,3 1,4 0,4 0,0 0, Dünya Türkiye % 2,3 18,4 0,4 1,7 45,7 0,1 0,0 2,1 0,9 0,5 0,0 0, Dünya Türkiye % 1,5 16,7 0,4 1,7 55,5 0,3 0,1 2,2 1,3 2,1 0 1, Dünya Türkiye % 2,0 13,3 0,4 1,6 49,0 0,2 0,2 4,0 0,1 3,8 0,0 0,9 Kaynak: Trade Map (Bin ABD $) Çin in Türkiye den yapmış olduğu ev tekstil ürünleri ithalatını tüm ev tekstili ürün grupları kapsamaktadır. Fakat öne çıkan iki önemli grup bulunmaktadır: 1) Yatak Çarşafları 2) Yatak Örtüleri ve Diğer Mefruşat Eşyaları. Çin in yıllarında dünyadan yapmış olduğu ev tekstili ithalatı ile Türkiye den yapmış olduğu ev tekstili ithalatı karşılaştırıldığında oran % 0 ile % 4,5 arasında değişirken; bu iki ürün grubunda %13,3 ile %55,5 arasında değişen oranlar görülmektedir. 12

13 Türkiye nin Çin den İthalatında İlk 10 Ürün GTİP ÜRÜN ADI Tüm Toplam İthalat Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar 8471 Otomatik bilgi işlem makinesi; optik okuyucu vs Elektrikli ses veya görüntül işaret cihazları (ziller, sirenler, gösterge tabloları vs.) 8529 Sadece veya esas itibariyle 85,25 ila ,28 pozisyonlarında yer alan cihazlara mahsus aksam ve parça 5402 Sentetik filament iplikleri (Dikiş ipliği hariç)(perakende olarak satılacak hale getirilmemiş) 8502 Elektrik enerjisi üretim (Elektrojen) Grupları ve Rotatif elektrik konvertörleri 9503 Üç tekerlekli bisikletler, skuterler, oyuncak bebekler, diğer oyuncaklar, küçültülmüş modeler 8414 Hava veya vakum pompaları, hava veya diğer gaz kompresörleri, fanlar 8504 Elektrik tranformatörleri, static konvertörler 8443 Baskı yapmaya mahsus makinalar; kopyalama veya faks makinaları; bunların aksam, parça ve aksesuarları Kaynak: Trade Map (Bin ABD $) Türkiye nin Çin den yapmış olduğu genel ithalat incelendiğinde ithal ürünlerin elektronik cihazlar ve bunlara ait aksam ve parçalar olduğu söylenebilir. Türkiye nin Ev Tekstili Alanında Çin den Yaptığı İthalat Çin in Ev Tekstili Toplam İhracatı Çin in Türkiye ye Ev Tekstili İhracatı Türkiye nin Payı (%) , , , , ,74 Kaynak: Trade Map (Milyon ABD $) 13

14 Ürün Gruplarına Göre Çin in Ev Tekstili İhracatında Türkiye nin Payı Havlu ve Bornozlar Yatak Çarşafları Perdelik ve Döşemelik Kumaş Diğer Ev Tekstili Ürünleri Yatak Örtüleri ve Diğer Mefruşat Eşyası Perdeler ve Yatak Fabreları Tüller ve Dantelalar Battaniyeler Yatak, Yorgan ve Uyku Tulumları Masa Örtüleri Elisi Duvar Halıları TOPLAM Dünya Türkiye % 0,1 0,6 2,0 0,9 0,2 0,9 2,0 0,1 0,6 2,3 0,3 0, Dünya Türkiye % 0,1 0,3 1,5 0,9 0,2 1,0 1,8 0,1 0,4 1,9 0,0 0, Dünya Türkiye % 0,2 0,5 1,6 1,1 0,3 1,3 2,4 0,1 0,8 2,1 0,0 0, Dünya Türkiye % 0,2 0,5 1,3 1,0 0,4 1,6 2,7 0,2 0,8 1,7 0,0 0, Dünya Türkiye % 0,3 0,4 1,0 1,4 0,3 0,9 2,5 0,1 0,9 0,8 0,0 0,7 Kaynak: Trade Map (Bin ABD $) Ürün Gruplarına göre Çin in Türkiye ye yaptığı ev tekstili ihracatı incelendiğinde; az önce incelenen ev tekstili ithalat verilerinde olduğu gibi öne çıkan herhangi bir ürün grubu bulunmamaktadır. 14

15 PAZAR BİLGİLERİ Nüfus ve İşgücü Yapısı Çin ülke nüfusu yaklaşık 1,35 milyardır. Bu rakamın 21. yy ortalarına kadar artmaya devam edeceği ve sonrasıdan 1,6 milyar civarında dengeleneceği beklenmektedir. Ülke genelinde uygulanan bazı politikalar ile nüfus kontrol altında tutulmaya çalışılsa da, nüfus azalan bir eğilimde artmaya devam etmektedir. Nüfusun büyüme oranı %0,46 dır. Ayrıca yaşlı nüfus genç nüfusa göre artış göstermektedir. Nüfus artışını kontrol edebilmek için ailelerin tek çocuk sahibi olmaları teşvik edilmektedir. Çin in doğum oranı ise 12,25/1000 nüfus olarak verilmektedir. Nüfusun yüksek olması Çin için problem yaratıyor olsa da aynı zamanda büyük bir ekonomik güç kaynağı olma niteliğindedir. Nüfus yoğunluğu %47.7 ile yaş arasında dağılım göstermektedir. Ülke nüfusunun %67,4 ü ise 25 yaş ve üzeridir. Toplam nüfusun yaş ortalaması ise %36,3 tür. Nüfusun Yaşlara Göre Dağılımı YAŞ % ERKEK KADIN , , , , ve üzeri,9, Kaynak: Çin de kentleşme sürecinde hızlanma söz konusudur ve kentleşme senelik değişim oranı %2.85 ( tahmini) olarak verilmektedir. Bu hızlanma ile birlikte orta gelirli nüfus beklenenden daha hızlı artış gösterek, toplumun gelişmesinde önemli bir güç haline gelmeye başlamaktadır. Çin de toplam nüfusun %50,6 sını kent nüfusu oluşturmaktadır. Nüfusun %98,7 si okuryazardır. Çin idari olarak 22 Eyalet, 5 Otonom Bölge ve 4 Belediye ye ayrılmıştır. Bu eyaletler arasında Henan 96,7 milyonluk nüfusu ile en kalabalık olanıdır. Pekin, Şanghay, Guangzhou ve Tianjin ise nüfusu en yüksek olan şehirlerdir. Çin de halen 1 milyonun üzerinde nüfusu olan 100 şehir vardır. [1,6] Bölgesel Eğilimler Şanghay-Yangtze Nehir Deltası (YRD) Yangtze Nehri Deltası (YRD) metropoliten bölgesi 16 şehirden oluşmaktadır. YRD toplam yüzölçümü km 2 dir ve Çin in toplam yüzölçümü içinde %1,1 lik bir orana sahiptir. YRD, finansal ve lojistik merkez olan Şanghay ve önemli imalat üsleri olan Zhejiang ve Jiangsu ile birlikte Çin in çok önemli bir ekonomik güç kaynağı durumundadır. YRD de imalat sanayi ön plana çıkmaktadır. Yabancı yatırımların da etkisi ile Şanghay, Suzhou, Wuxi, Hangzhou, Ningbo and Nanjing gibi sanayi üretimi olan şehirlerde imalat sanayisi hızla gelişmektedir. Bu bölgede öne çıkan sektörler ise makine, kimyasallar, elektronik parçalar, tekstil, sentetik liflerdir. Bu sektörlerde hammadde, ara mallar ve sermaye malları üretimi yapılmaktadır. YRD bölgesinde Jiangsu ve Zhejiang şehirlerinde hazır giyim, tekstil, sentetik lif ve makine üretimi ön plana çıkarken, Şanghay kimyasallar ve motorlu araçlar konusunda daha büyük bir paya sahiptir. 15

16 YRD, Çin ana karasının en önemli, geliri yüksek, geniş ve karmaşık tüketim piyasalarından biridir. YRD deki tüketim eğiliminin fazla olması sebebiyle, hizmet sektörü de gelişme göstermektedir. YRD bölgesinde yeralan tüketici piyasının yanında bu bölgede dağıtım kanalları önem arz etmektedir. Bu alanda özellikle Yiwu da tüketim malları ve Shaoxing de ise tekstil üzerine çok büyük toptancı mağazaları bulunmaktadır. Günümüzde perakende sektörünün yapısı da değişim göstermektedir. Geleneksel mağazalardan zincir mağazalara, süpermarketlere, hipermarketlere, toptancı tarzı marketlere ve genel ihtiyaç malzemeleri mağazalarına doğru hızla değişmektedir. YRD'nin oldukça kuvvetli ulaşım altyapısı mevcuttur. YRD aynı zamanda deniz ve nehir taşımacılığı için de önemli bir merkezdir. Çin in en büyük 10 limanından ikisi olan Şanghay ve NingboZhoushan limanları bu bölgededir. Şanghay limanı Çin in en büyük, dünyanın ikinci büyük limanıdır. Bölgedeki ana taşıma faaliyeti otoyollar ile gerçekleştirilmektedir. Mevcut otoyol ağı bağlantıları ile bölgedeki her bir kentten başka bir kente maksimum 3 saat içinde ulaşmak mümkündür. [1,2] Guangzhou-İnci Nehir Deltası (PRD) Büyük İnci Nehri Deltası nda Fujian, Guangdong ve Hainan eyaletleri, Guangxi Zhuang özerk gölgesi ile Hong Kong ve Makao da özel idari bölgeler vardır. Guangdong Eyaleti başta Guangzhou ve Shenzhen gibi önemli şehirleriyle, Çin ekonomisinin kalbi olarak görülmektedir. Son 10 yıl boyunca Çin in bir numaralı eyaleti olarak dikkat çekmekte ve aynı zamanda dünyanın en önemli imalat merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Ekonomisin bu kadar büyük olması nedeniyle üzerinde barındırdığı 10 milyon insana iş imkânı sağlayarak Büyük İnci Nehir Deltası nın gelişimine çok önemli bir katkı sağlamaktadır. Guangdong Eyaleti, Çin in dış ticaretinin 1/3 ünden fazlasını yapmaktadır. Ayrıca eyalet, ülkenin en önemli Doğrudan Yabancı Yatırım (FDI) merkezidir ve Çin in yabancı yatırım teşebbüslerinin neredeyse çeyreğini içermektedir. Guangdong eyaletinde ihracata dayalı hafif sanayi oldukça gelişmiştir. Bu alanda tekstil, gıda ve meşrubat, inşaat malzemeleri, elektronik ve bilgi teknolojileri, elektrik makineleri ve ekipmanı, petrokimya, ormancılık ve kâğıtçılık, kozmetik ve otomotiv sektörleri ön plana çıkmaktadır. Eyaletin öncelikli hedefi ise yeni ve yüksek teknolojili sanayilere geçmektedir. Guangdong Eyaleti nin 200 den fazla ülke ve bölgeyle ticari bağlantısı vardır ve 100 den fazla ülke bu eyalette yatırım yapmaktadır. Ayrıca den fazla yabancı yatırım teşebbüşleri ve 3000 civarında temsilcilik ofisi bulunmaktadır. Bu bölgedeki en önemli yatırımcılar; Tayvan, Japonya, Güney Kore, Singapur ve ABD dir. Büyük İnci Nehri Deltası içinde Guangdong ve Makao da tekstil edüstrileri başlıca endüstriler arasında yer almaktadır. Büyük İnci Nehri Deltası, Çin de ekonomik anlamda reformların öncüsüdür. Özellikle Hong Kong ile anlaşmalar yapıldıktan sonra uluslararası pazarlarla olan bağlantısı daha da artmıştır. Büyük İnci Nehri Deltası yabancı yatırımcılara açılan ilk bölgedir. Dünya standartlarındaki orjinal ekipman imlatçıları ile ülkenin en gelişmiş ve rekabetçi bölgelerinden 16

17 birisidir. Bu üreticilerin amaçları ise teknolojik yeni ürünlerin ortaya konması ile pazar paylarını ve bulundukları pazar içinde rekabet güçlerini daha da arttırmaktır. [1,3] Perakende Sektörü ve Tüketici Tercihleri Çin de perakende sektörü genel ekonomik büyümeye paralel olarak büyüme göstermektedir. Perakende sektörünün sürekli artış göstermesi ile 2020 yılında dünya perakende sektöründe %36 lık bir paya sahip olacağı tahmin edilmektedir. Dünyanın en çok perakende satış yapan ilk iki şehrinin sırasıyla Şanghay ve Pekin olacağı öngörülmektedir. BRIC ülkeleri içinde ise Çin kişi başı 2000 $ harcama ile Rusya ve Brezilya dan sonra üçüncü sıraya yerleşmektedir yılına kadar kişi başı perakende harcamalarında Çin in Brezilya yı geçeceği tahmin edilmektedir. Çin nüfusu içinde üst düzey gelir grubu giderek artış göstermektedir. Yaklaşık 400 milyon Çinli nin kişi başına düşen yıllık geliri satın alma gücü paritesine göre 8000 $ dır ve bu kesimin gelirlerinin önümüzdeki 5 yılda her yıl ortalama %16 büyüyeceği tahmin edilmektedir. Ayrıca Çin de tüketim kültürü de değişim gösterdiğinden artık sınıf atlamak isteyen kesimin lüks tüketim yapması normal karşılanmaktadır. Bu özellikleri göz önüne alan uluslararası şirketler/markaların bu pazardaki varlıkları her geçen gün artış göstermektedir. Nüfusu 1 milyonun üzerinde 100 den fazla şehri olan Çin pazarı, pek çok farklı alanda daha pek çok yatırımcıyı kaldıracak büyüklüktedir. Ev Tekstili sektörü de pazarı iyi tanıyan ticaret müşavirleri tarafından önemli fırsatlar içeren sektörler arasında değerlendirilmektedir. Her ne kadar bu alanda Türk firmaları faal olsa da potansiyelin az bir kısmı kullanılabilmektedir. Özellikle batı tarzı yaşantıya, modayı takibe çok meraklı olan, yüksek eğitimli, özellikle yabancı sermayeli şirketlerde çalışan Çinli genç ve orta yaş grubu ile Çin de bulunan yabancılar potansiyel müşteri durumundadır. Çinde bulunan orta kesim tüketici için ise halen fiyat ön plandadır. Bu aşamada çoğu zaman satış sonrası hizmet, kalite gibi faktörler ikinci planda kalmaktadır. Bu kesim için pazarlama stratejilerinde fiyat politikası halen temel unsur olarak değerlendirilmelidir. Çin pazarındaki tüketicinin yaşadığı en önemli problemler satış sonrası ve destek hizmetlerinde eksik kalınmasıdır. Bu da tüketicinin firmaya olan güvenini sarsmakta ve pazarda kayıplar meydana gelmektedir. Sözleşme yapılan servis kurumlarının yeterli hizmeti vermesi Çin li tüketicilerin tercihlerini doğrudan etkileyebileceği düşünülmektedir.[1] Yatırımlara Sağlanan Teşvikler Çin Halk Cumhuriyeti dış ticaret uygulamalarında hem tarife hem de tarife dışı engelleri uygulamaktadır. Uygulamada olan tarife dışı engeller, Ekonomik ve Ticari Komisyon, Devlet Planlama Komisyonu ve Dış Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Bakanlığı (MOFTEC) tarafından yürütülmektedir. Çin yerli üreticisini korumak için yüksek tarifeler uygulamaktadır. Her ne kadar kademeli olarak düşürülse de gümrük vergileri yine de yüksek kalmakta, ithalatı ve ticari işbirliklerini kısıtlamaktadır. Çin de 5 özel ekonomik bölge (SEZ) bulunmaktadır; Shenzhen, Zhuhai, Shantou, Xiamen ve Haiana adası. Bu 5 ekonomik bölgede ithal ürünler için tarife indirimleri ve vergi avantajları sağlanmaktadır. Dikkat edilmesi gereken husus ise; SEZ ler de ithal edilen ürünler sadece bu bölge içinde kullanılabilmekte, iç piyasada satışa sunulamamaktadır. 17

18 Ayrıca, 14 Açık Kıyı Şehri ve bölgesi, yabancı yatırım projelerine izinlidir ve yatırım teşvikleri vermektedir. Gerekli ekipman ve teknoloji ithalatına gümrüksüz giriş imkanı sağlamaktadır. Ayrıca yaklaşık 200 Ekonomik ve Teknolojik Gelişme Bölgesi bulunmaktadır. Bu bölgeler de yabancı yatırımcılar için vergi imtiyazları, özel finansman, inşaat yardımı, hammaddeler için ithalat izni zorunluluğundan muafiyet gibi çeşitli kolaylıklar sağlamaktadır. Son olarak ise ithalat yönünden her türlü vergiden muaf bulunan 3 Serbest Ticaret Alanı, 2 İhracat İşleme Bölgesi (EPZ) bulunmaktadır. Fakat bu alanlarda iç piyasaya satış tamamen yasaklanmıştır. İthalatta karşılaşılan en büyük sorunlardan biri ise gümrük vergisinin pazarlık ile yeniden belirlenebilmesi yani yerel otoritenin gümrük vergisini belirlemede esnekliğe sahip bulunmasıdır. Dış ticaret yapan bütün kuruluşlar Ticaret Bakanlığı nın kontolündedir. Sadece Ticaret Bakanlığı tarafından izin verilen kuruluşlar dış ticaret yapabilmektedir. Bu kapsamda iki farklı uygulama söz konusudur: dış ticaret yapma iznine sahip Dış Ticaret Şirketleri (FTC) ve Üretim Şirketleri. Üretim Şirketleri kendi üretimlerini ihraç edebilir veya üretimleri için gerekli hammadde ile ara maddeleri ithal edebilirler. Hem Dış Ticaret Şirketleri (FTC) ve hem de Üretim Şirketleri tarifeler, kotalar, izinler ve döviz kurları itibariyle FTC ler gibi muamele görmektedir. İthal ürünlerin denetimleri sadece devlet tarafından yapılmaktadır. Problem yaşanması halinde ise ihracatçının bu olayı tarafsız bir merciye yönlendirmesi mümkün değildir. [1] Tarifeler ve Diğer Vergiler Gümrük Vergileri Dünya Ticaret Örgütü ne üyeliği sonrasında Çin de gümrük vergileri bakımından olumlu gelişmeler gözlenmiştir. Tarife düşürme, tarife dışı engelleri azaltma, yabancı firmalar için pazara girişi kolaylaştırma ve şeffaflık yönündeki taahhüdü yerine getirme bu gelişmeler arasında sayılabilir. Çin de uygulanan tarifeler Harmonize Sistem-HS koduna dayanmaktadır. Biri MFN diğeri de GENEL olmak üzere iki farklı tarife uygulanmaktadır. MFN tarifesi, içinde Türkiye nin bulunduğu Dünya Ticaret Örgütü üyesi ülkelere veya karşılıklı ikili anlaşması olan ülkelere, GENEL tarife ise diğer ülkelere uygulanmaktadır. İthalat vergilerinin çoğunluğu advalorem dir. Ürünün CIF değeri üzerinden tespit edilir. [1,8] 18

19 Çin in Ev Tekstil Ürünlerinde Türkiye ye Uyguladığı Tarifeler GTİP TARİFE GTİP TARİFE GTİP TARİFE GTİP TARİFE GTİP TARİFE % % % % % % % % %/16% % % % %/14% % %/16% % % %/12% % % % % % % % % % % % % % % % %/16% % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % ,50% % % % % % %/16% % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % Kaynak: European Commission, Market Access Database Vergiler Çin de genel katma değer vergisi oranı %17 dir. Bazı malların satışı ve ithali %13 oranında vergiye tabidir. Çin de bütçe açığının giderilmesi için Çin hükümeti vergi reformuna gitmektedir. Amaç katma değer vergisinin düşürülmesiyle dolaylı vergilerin azaltılması ve direk vergilerin arttırılmasıdır. [1] KDV İstisnaları Tarımsal üreticilerin kendi ürettikleri tarımsal ürünlerin satışları, Hamileliği önleyici cihaz ve ilaçlar, Antika kitaplar, Doğrudan bilimsel araştırma, deney ve eğitim amacıyla kullanılmak üzere ithal edilen madde ve cihazlar, Yabancı devletlerden ve uluslararası kuruluşlardan yardım olarak bedelsiz temin edilen madde ve cihazların ithali, İşleme ve montaj sözleşmeleri gereği ve telafi edici ticaret nedeniyle ithal edilmesi gereken makine ve cihazlar, Özürlülerin kullanımı için kurumlar tarafından ithal edilen cihazlar, Satıcılar tarafından kullanılan malların satışı. 19

20 KDV istisnası olan alanlarda ticaret yapan mükelleflerin yapması gereken bu vergi indirimli satış tutarlarını ayrı olarak göstermeleridir. Aksi halde istisna ve indirimli vergi kolaylıklarından yararlanmaları mümkün değildir. [1] Tarife Dışı Engeller Çin yetkilileri ithalatı üç kategoriye ayırmıştır. İthalatı yasak ürünler; zehirler, silahlar, toksik kimyasallar. İthalatı kısıtlanmış ürünler; ithalat lisansı ya da kota gerektiren ürünler. İthalatına izin verilen ürünler. Bu konulara ilişkin bilgiler çoğunlukla Çince yayınlanmaktadır. İngilizce yararlanılabilecek tek kaynak Ticaret Bakanlığı web sitesidir. ( Çin de bazı ürünlere içerik ve hacim bakımından ithalat lisansı uygulanmaktadır. Bu ürünler arasında bulunan 338 kategori için Çinli ithalatçılar otomatik lisans başvurusu yapabilmektedir. Bu işlemden İthalatına Otomatik Olarak İzin Verilen Ticaret Bakalığı nın Gümrük Genel İdaresi sorumludur. Çin yerel endüstrileri korumak için ihracat kısıtlamaları ve ihracat vergisi uygulaması vardır. Bu endüstriler arasında ipek, pamuk, kösele ve deri, işlenmemiş demir dışı metaller gibi hammaddeler yer almaktadır. Ülke içinde sübvansiyonları sıralamak oldukça zordur. Ancak ihracatta indirekt teşvikler uygulanmaktadır; düşük fiyatlı enerji ve hammadde bunlara örnek olarak gösterilebilir. Devlet şirketleri pek çok banka kredisini tercihli oranlarla kullanmaktadır. Diğer teşvikler, vergi teşvikleri, özel ekonomik bölgelerdeki firmalar için ek imtiyazlar ayrıca Çin in bazı alanlarda nakit teşvikler uygulamaya devam ettiği de görülmektedir. Ayrıca ihracata vergi iadesi de uygulanmaktadır yılında yürürlüğe giren bir kanun ise ithal ürünlerin Çin pazarına girişinde problem yaratırken, yabancı yatırımcıların üretim maliyetlerinin yükseltmektedir. [1] Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar Çin ithal ürünlerde kalite belgesi uygulamasını devreye sokmaktadır. Bu kalite belgeleri çoğu zaman ithalatçı firmayı zorlayan istekler içermektedir. Amaç ise kendi iç piyasasını korumaktır. Bu kapsamda istenilen belgeler piyasada mevcut ürünlerin standartlarının çok üzerinde kalmaktadır. Bu durumda ise kalite belgelerine ulaşmak zorlaştığından, ithal ürünlerin ülkeye girişlerinde de gecikmeler meydana gelmektedir. [1] Fikri, Sınai ve Mülkiyet Hakları Bu alandaki ilk kanun 1991 yılında yürülüğe konulan telif hakları kanunudur. Sonrasında ise 1993 yılında patent kanunu devreye girmiştir. Telif hakları alanında ortaya çıkan problemler ilk olarak Ulusal Telif Hakları İdaresi tarafından incelenmektedir. Eğer Ulusal Telif Hakları İdaresi nde yapılan çalışmalar sonuç vermezse, Çin mahkemelerine başvuru yapılabilmektedir. Pekin, Şanghay ve Gouangzou kentlerinde özel fikri mülkiyet hakları mahkemeleri mevcuttur. Çin ile yaşanan en büyük sorunlardan biri taklit ürünler ve marka tescilidir. Çinli firmalar, yabancı firmaların ürünlerini taklit ederek veya yabancı markaları kendi markaları gibi tescil 20