GÜNEY AKDENİZ DE İŞ VE YATIRIM OLANAKLARININ GELİŞTİRİLMESİ

Transkript

1 1 / 5 GÜNEY AKDENİZ DE İŞ VE YATIRIM OLANAKLARININ GELİŞTİRİLMESİ Değerli Milletvekilleri, Akdeniz Coğrafyasının Seçkin Temsilcileri, Kıymetli Misafirler, Değerli konuklar, Akdeniz, tarihte ilk uygarlıkların yeşerdiği, bilimi ve kültürü ile dünyanın diğer bölgelerini her zaman doğrudan etkilemiş bir açık hava müzesidir. Bu bölgeyi kalkındırmak, bölge halklarını birbirine daha yakın kılmak tarihin omuzlarımıza yüklediği bir sorumluluktur. Biz, Türkiye olarak bu sorumluluktan hiçbir zaman kaçmadık ve kaçmayacağız. Akdenizli olmak bizler için aynı mutfağı, kültürü ve coğrafyayı paylaşmanın ötesinde, her fırsatta gururla bahsettiğimiz bir aile olma anlamı taşımaktadır. Bu sebeple, bizler ailemizin refahı ve mutluluğu ile seviniyor ve sorunlarını kendimize dert ediyoruz. Değerli Milletvekilleri, Kıymetli Misafirler, Akdeniz, dünya ticaretinin geçmişte olduğu gibi bugün de merkezinde bulunmaktadır. Akdeniz ülkeleri 1, 3,5 trilyon dolarlık ticaret hacmi ile dünya ticaretinin %20 sini oluşturmaktadır. Diğer taraftan, Akdeniz ülkelerinin birbirleri ile yaptıkları ticaret toplamı yaklaşık 500 milyar dolara ulaşmakta, diğer bir değişle, bu ülkelerin dünya ile yaptıkları ticaretin % 14 ünü oluşturmaktadır. Yine dünya milli gelirinin % 13 ünü üreten Akdeniz ülkeleri, 500 milyonluk nüfusu ile dünyanın % 8 ini barındırmaktadır. Tüm bu veriler gösteriyor ki, Akdeniz dünyanın bir cazibe noktasıdır. 1 Akdeniz ülkeleri ile Akdeniz e kıyısı bulunan Kuzey Afrika (Cezayir, Fas, Libya, Mısır, Tunus), Orta Doğu (Filistin, İsrail, Lübnan, Ürdün, Suriye) ve Güney Avrupa (Fransa, İtalya, İspanya, Portekiz, Yunanistan, Hırvatistan, Bosna- Hersek, Malta, Kıbrıs, Karadağ, Arnavutluk) ülkeleri kast edilmektedir.

2 2 / 5 Akdeniz in cazibe merkezi olmasını devam ettirebilmek için birbirimize destek olmalı, özellikle Güney Akdeniz de yer alan ülkelerin refahı ve ekonomik istikrarı için daha fazla caba göstermeliyiz. Bu amaçla, bölgede daha fazla iş ve yatırım olanaklarının yaratılması için enerjimizi birleştirerek ortak bir sinerji yaratmalıyız. Bu kapsamda, Akdeniz için Birlik bu sinerjiyi ortaya çıkarabilmek için en önemli araçlardan biri olarak ortaya çıkmaktadır. Dünyanın bir çok yerinde savaş durumu hakimken, Akdeniz için Birlik bölgemizi savaştan korumak, bölgede barış, huzur ve refah yaratmak için en önemli araçlardan biridir. Bizim görevimiz, bu aracı en iyi şekilde kullanmak olmalıdır. Bu çerçevede, Güney Akdeniz deki Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkeleri ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizi en üst düzeye çıkarmak için uğraş vermeliyiz, bu ülkelerle ortak projeler geliştirilmesi için uğraşmalıyız. Bu ülkelerle olan ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişimi, bölgedeki barışın temini ve istikrarın sağlanması, istihdamın arttırılması ve bölgeye refaha getirilmesine büyük katkıda bulunacaktır. Ülkemiz bölge ülkeleri ile ekonomik ilişkilerine büyük önem vermektedir. Bu yönde sürekli çalışmakta, sürekli yeni adımlar atmaktadır. Ama biz bunu da yeterli görmüyoruz. Birlikte daha çok proje geliştirmek gerektiğini savunuyoruz, çünkü biliyoruz ki geliştirdiğimiz her projenin, bölgede yasayan halklara büyük katkı sağlayacaktır. İlişkilerimizi karşılıklı olarak kazan-kazan prensibi ile yürütmemiz sonucunda, hem Türkiye olarak hem kazandık hem kazandırdık. Yaptığımız ve yapacağımız projelerle bu ülkelerin kalkınmasına ve bölgeye refah ve istikrar getirilmesine katkı sağlayacağımıza inanıyorum. Bu sebeple, ülkelerimiz arasındaki yakın işbirliğinin büyük önemi bulunduğuna inanıyorum. Sayın Milletvekilleri, Güney Akdeniz ülkeleri 2 ile ticari ve ekonomik ilişkilerimiz bizim için ayrı bir önem teşkil etmektedir. Ülkemizin Güney Akdeniz e verdiği önem ve 2000 yılında başlattığı Komşu ve Çevre Ülkelerle Ticari İlişkilerin Geliştirilmesi stratejisi sayesinde Türkiye'nin Güney Akdeniz de yer alan ülkelerle ticaret hacmi 2000 yılında 5,5 milyar dolarken 2011 yılı itibariyle yaklaşık 20 milyar dolara ulaşmıştır. Bu çerçevede, 2011 yılında bölgeye 12 milyar dolar ihracat, bölgeden de 7,9 milyar dolar da ithalat gerçekleştirdik. 2 Güney Akdeniz ülkeleri ile Kuzey Afrika (Cezayir, Fas, Libya, Mısır, Tunus) ve Orta Doğu (Filistin, İsrail, Lübnan, Ürdün, Suriye) kast edilmektedir.

3 3 / 5 Bölgeyle ticaret hacmimiz düzenli bir artış göstermeye devam etmektedir yılının ilk sekiz ayında bölgeye ihracatımız 2011 yılının aynı dönemine göre %16 artışla 9,1 milyar dolara, ithalatımız ise %1 lik artışla 5,2 milyar dolara ulaşmıştır yılında ülkemiz, bölge ülkelerinden en çok Mısır, İsrail ve Cezayir ile ticaret gerçekleştirmiştir. İhracatımızda Mısır ilk sırada yer alırken, ithalatımızda ise Cezayir ön sırada yer almaktadır. Bölgedeki ülkelerde ülkemizin yatırımları 3,1 milyar dolara (2012 Mart ayı itibariyle) ulaşmış, bunun sonunda bu ülkelerde yarattığımız istihdam sayısı 86 bin kişiye ulaşmıştır. Bu kapsamda, en güzel örneği Mısır oluşturmaktadır. Mısır daki Türk yatırımlarının toplam değeri yaklaşık 1,5 milyar doların üzerinde seyretmektedir. Bu kapsamda 200 ün üzerinde Türk firması faaliyetlerine devam etmekte olup, bu firmalar tarafından yaklaşık personelin istihdam edildiği tahmin edilmektedir. Bunun dışında, ülkemizin bölge ülkeleri ile ticari ve ekonomik ilişkilerinde müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetleri çok önemli bir yer tutmaktadır. Bu ülkelerde müteahhitlik hizmetleri olarak bugüne kadar yaklaşık 14,5 milyar dolar değerinde 454 adet proje gerçekleştirilmiştir. Bu ülkemizin toplam müteahhitlik hizmetlerinin %6 sını oluşturmaktadır. Ancak, ben bu rakamın yeterli olduğuna inanmıyorum, bölge içi yatırımların ve yeni iş olanaklarının yaratılması gerekliliğine inanıyorum. Sayın milletvekilleri, Bölge içi ticaretin daha da geliştirilmesi, iş ve yatırım olanaklarının geliştirilmesi için öncelikle, bizler, ticareti kolaylaştırmak ve bunu sağlamak için her türlü çabayı sarf etmek zorundayız. Akdeniz için Birlik bunu sağlamak için önemli bir platform sağlamaktadır. Somut projeler üretmek ve Akdeniz de işbirliğini arttırmak ve böylece Akdeniz in bir barış, demokrasi ve refah bölgesi olmasına katkıda bulunmak AIB nin en büyük amaçlarından biridir. Bizim de görevimiz, bu amacın gerçekleşmesi için her türlü adımın atılmasına katkı sağlamak olmalıdır. Bu hedefe yönelik olarak, öncelikle bölge ülkeleri arasında yasal altyapıların tamamlanması büyük önem taşımaktadır. Ticaretin serbestleşmesi, yatırımların karşılıklı korunması, çifte vergilendirmenin önlenmesi bölge içi işbirliğinin artması için en öncelikli düzenlemelerdir yılında başlayan Barcelona süreci ile ticaretin serbestleşmesi yönünde büyük adımlar atılmış, bölge ülkeleri kendi aralarında imzaladıkları Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) ile ticareti serbestleştirme imkânı bulmuşlardır. Bu kapsamda, ülkemizin Fas, Filistin, Mısır, İsrail, Ürdün ve Tunus ile Serbest Ticaret Anlaşması bulunmaktadır. Ülkemizin, Suriye ile STA sı son dönemde yaşanan gelişmeler sebebiyle Aralık 2011 tarihinde askıya alınmış, Lübnan ile imzalan STA nın ise iç onay işlemleri devam etmektedir. Ancak, bizler bununla yetinmemek durumundayız. Dünyanın ekonomik krizle boğuştuğu, bölgede istikrarın hassas bir dönemden geçtiği ve rekabetin daha da arttığı bir ortamda, yeni projeler üretmek önemli hale gelmiştir.

4 4 / 5 Şunu unutmayalım ki, yaratılacak her yeni proje alanı bölge ülkelerinde istihdamı arttıracak, bu da hem ekonominin gelişimi hem de bölge barışının gelişimine katkı sağlayacaktır. Bu amaçla, birçok alanda güzel projelere imza atıldığını duyuyorum ve bu haberlerden mutluluk duyuyorum; Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu, T.C. Ekonomi Bakanlığı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile ortaklaşa yürütülen Küresel İşletmeler Köprüsü projesi sayesinde, AİB nin en önemli önceliklerinde biri olan KOBİ ler arası ortaklığın ve işbirliğine yeni bir boyut kazandırılacağını düşünüyorum. Bu proje ile pilot ülkeler Mısır, Tunus ve Filistin ile seçilmiş sektörlerde KOBİ ler arası üçlü işbirliği projeleri yaratılması amaçlanmaktadır. Bu proje ile Türkiye ve AB den pilot ülkelere know-how ve teknoloji aktarımı olacağına ve bu projeler sayesinde bu ülkelerin teknoloji gelişimlerine katkıda bulunulacağına ilişkin inancım tamdır. Bu proje, AİB in amaçlarının gerçekleşmesi önündeki en somut örneklerden biridir. Söz konusu proje kapsamında, turizm, su ürünleri, gıda ve içecek, ulaştırma, bilişim teknolojileri, inşaat malzemeleri, tekstil ve giyime kadar bir çok alanda ortak projeler yaratılması planlanmaktadır. Öte yandan, bölgedeki ülkelerle iş konseyleri düzenlenmeye devam etmekteyiz. İş konseyleri ile bu ülkelerin işadamları ile ülkemiz işadamlarını bir araya getirilerek yeni iş ve yatırım olanakları, yeni işbirliği fırsatları yaratılmaya devam edilmektedir. Filistin, Fas ve Mısır ile düzenlenen iş forumlarında söz konusu ülkelerin bir çok işadamı ile Türk işadamlarının bir araya gelmeleri sağlanmış, Fas ile sanayiden, turizm ve tarıma bir çok alanda pilot komitelerin oluşturulması kararlaştırılmış, Türk-Mısır İş Konseyi son toplantısı ise Aralık 2011 de İstanbul da gerçekleştirilmiş ve ulaştırma, eğitim, ticaret, lojistik, gümrük ve finans gibi bir çok alanda konu ele alınmış, ayrıca Mısır Kahire Amerikan Üniversitesi ile Sabancı Üniversitesi ve Koç Üniversitesi arasında işbirliği protokolü imzalanarak iki ülke arasında eğitim alanında da işbirliği yapılmasına karar verilmiştir. Bununla birlikte bölgedeki ülkelere teknik yardım da sağlamaktayız yılında Filistin e ülkemiz tarafından tarımdan, KOBİ lere kadar bir çok konuda teknik eğitim verdik, vermeye de devam ediyoruz. Ülkemiz ayrıca, 2010 yılında Euromed Ticaret Bakanları Konferans ında taahhüt etmiş olduğu üzere, Filistin in ekonomik kalkınmasına destek olunması amacıyla, gerek Akdeniz ülkeleri, gerekse Avrupa Birliği ve önemli uluslararası kuruluşların da katılımıyla 2013 yılının ilk yarısında Türkiye de bir uluslararası konferans düzenlemeyi planlamaktadır. Dilerim ki, bahse konu Konferans ta bölge ülkelerinin işbirliği imkanları masaya yatırılarak, Filistin in kalkınmasının teşvik edilmesini teminen önemli kararlar alınacaktır. Öte yandan, ülkemiz, bölgedeki iş adamları ile ülkemiz iş adamlarını bir araya getirerek ortak iş imkanlarını artırmak için de çalışıyoruz. Bu kapsamda, bir çok fuar, alım ve ticaret heyetleri düzenlemekteyiz. Nitekim, 2012 yılında Güney Akdeniz ülkelerine yönelik olarak 170 fuar, 17 ticaret heyeti ve 192 adet alım heyeti organizasyonu düzenlenmiş bulunmaktadır.

5 5 / 5 Diğer taraftan, taşıma imkânları ve fiyatları dış ticarette her zamankinden daha fazla belirleyici bir unsur olduğu bir dönemde hem bu ülkelerle olan ticari ve ekonomik ilişkilerimizi arttırmak hem de Akdeniz ülkeleri olarak dünya ticaretindeki payını arttırabilmek için 2011 ve 2012 yıllarında lojistik alanında oldukça yeni projelere imza atıldı: Mısır ve Lübnan ile Ro-Ro seferleri başlatıldı. Bu Ro-Ro seferleri ile sadece ikili taşımacılığın geliştirilmesine katkı sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda bölgenin üçüncü ülkelere ve yeni pazarlara erişimini kolaylaştıracaktır. Bu işbirliğini Akdeniz deki tüm limanlara yayılması ve Akdeniz ülkeleri olarak dünya ticaretinden daha fazla pay alabilmek amacıyla limanlarımız arasındaki işbirliğini artırmamız gerektiğine inanıyorum. Bölge ticaretini artırma amacımıza hizmet edecek projelere destek olmak için biz parlamenterlere büyük görev düşüyor. Hepimiz aynı ailenin fertleri olarak bu hedefe yönelik hep birlikte bu çalışmaları desteklemeliyiz. Bölge içindeki ticaret rakamlarını daha yukarı taşımak, bu ülkelerdeki iş ve yatırım imkanlarını arttırıp, yeni fırsatlar için ön ayak olmalıyız. Siz buradaki katılımcıların da benimle aynı duyguları paylaştığından hiçbir şüphem bulunmamaktadır. Sözlerime son verirken, hepinize keyifli zamanlar geçirmenizi diliyor, bu buluşmanın herkes için faydalı olmasını temenni ediyorum.