EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ ULUSAL STANDARTLARI ARADEĞERLENDİRME RAPORU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ ULUSAL STANDARTLARI ARADEĞERLENDİRME RAPORU"

Transkript

1 EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ ULUSAL STANDARTLARI ARADEĞERLENDİRME RAPORU 0

2 EKİM 2013 İZMİR 1

3 ARA DEĞERLENDİRME RAPORU A. Fakültenin tanıtımı Fakültenin genel özellikleri Üniversitenin adı Rektörün adı Fakültenin adı Dekanın adı : Ege Üniversitesi : Prof. Dr. Candeğer Yılmaz : Tıp Fakültesi : Prof. Dr. Kamil Kumanlıoğlu Ara Değerlendirme Komisyonu üyelerinin ad ve görevleri: 1. Prof. Dr. Kamil Kumanlıoğlu: Dekan 2. Prof. Dr. Tahir Yağdı: Dekan Yardımcısı 3. Doç. Dr. Hatice Şahin: Özdeğerlendirme Koordinatörü 4. Uğur Mengeneci (üçüncü sınıf öğrencisi), Çağın Tanrıverdi (beşinci sınıf öğrencisi), Kübra Ecem Ditmin (intörn doktor) 5. Dr. Berk Geroğlu (mezun) 6. Prof. Dr. Aytül Z. Sin (Dahili Bilimler Koordinatörü), Prof. Dr. Yüksel Atay (Cerrahi Bilimler Koordinatörü), Prof. Dr. Aslı İkiz (Temel Bilimler Öğretim Üyesi), Prof. Dr. Meltem Çiçeklioğlu (Temel Bilimler Öğretim Üyesi), Prof. Dr. Semih Aydoğdu (Cerrahi Bilimler Öğretim Üyesi), Prof. Dr. İdil Ünal (Dahili Bilimler Öğretim Üyesi), Prof. Dr. Ulus S. Akarca (Dahili Bilimler Öğretim Üyesi), Prof. Dr. Meral Kayıkçıoğlu (Dahili Bilimler Öğretim Üyesi), Prof. Dr. Şükran Darcan (Dahili Bilimler Öğretim Üyesi). 7. Asistan Doktor İlknur Akdemir (Kalp Damar Cerrahisi AD) 8. Dr. Alper Büyükakkuş (Fakülte Sekreteri), Ayşe Şen (Öğrenci İşleri Bürosu Şefi). 2

4 Ziyaret öncesi iletişim kurulacak sorumlu kişi: Prof. Dr. Tahir Yağdı Tel: , , Faks: tahir.yagdi@ege.edu.tr tahir.yagdi@gmail.com 3

5 B. Son Üç Yıldaki Değişikliklerin Özetlenmesi Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nin eğitim programında son üç yılda ( , , ) gerçekleşen yapısal, işlevsel ve yönetsel değişiklikler aşağıda özetlenmiştir. 1. Dekanlık yönetiminin değişimi ve temel, dahili ve cerrahi bilimler eğitim koordinatörlüklerinin oluşturulması ve çalışmaları 08 Eylül 2011 tarihinde yapılan Dekanlık seçiminin ardından Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan atama ile Dekanlık ekibi değişmiştir. Prof. Dr. Kamil KUMANLIOĞLU, tarihinde vekaleten, tarihinde de asaleten dekanlık görevine atanmıştır. Prof. Dr. Ahmet AYDIN ve Prof. Dr. Tahir YAĞDI Dekan Yardımcılıklarına atanmıştır. Mezuniyet öncesi Tıp Eğitiminde 6 yıl boyunca sürecek bir entegrasyonun ve koordinasyonun sağlanabilmesi amacıyla Eğitim Koordinatörlüğü yapısında bir değişim yapılması düşünülmüştür. Bu amaçla ilk 3 yıl sınıflarına yönelik koordinasyonun sağlanması amacıyla oluşturulan Temel Bilimler Koordinatörlüğünün fonksiyon ve faydaları değerlendirilmiş ve aynı uygulamanın son 3 sınıfa da uyarlanmasının entegrasyonun sağlanması açısından faydalı olacağı kanısına varılmıştır. Dördüncü ve 5. sınıflarda klinik bilimler ağırlıklı olarak yürütülen eğitim programında cerrahi ve dahili tıp bilimlerinin birlikte staj bloklarını oluşturmaları nedeni ile eğitim öğretim döneminin ikinci yarısından itibaren eşgüdüm içinde çalışan Cerrahi Bilimler ve Dahili Bilimler Eğitim Koordinatörlükleri oluşturulmuş ve böylece tüm bilim dallarının eğitim faaliyetlerine efektif ve koordineli ve en uygun şekilde temsil edilebilecekleri bir katılımının sağlanması planlanmıştır. Altıncı sınıftaki stajların koordinasyonunda Cerrahi Bilimler ve Dahili Bilimler Eğitim Koordinatörleri birlikte görev almışlardır (Ek1, Ek2, Ek3, Ek4). 2. Tıp fakültesine yerleşen öğrencilerin ön kayıt sistemi ile bilgilerinin alınması ve öğrenciler hakkında ön bilgi edinme Ön kayıt yapan öğrencilerin ikamet ettikleri şehir, mezun oldukları lise tipi, lise eğitimdeki başarı durumları, sınava nasıl hazırlandıkları, tıp fakültesini kaçıncı sınav denemesinde kazandıkları, ege üniversitesi tıp fakültesini tercih etme nedenleri, ege üniversitesi tıp fakültesinin kaçıncı tercihleri olduğu, ege üniversitesi tıp fakültesi ile ilgili bilgileri nereden aldıkları, ege üniversitesi tıp fakültesinin avantajlı yönleri, eğitimleri sırasında 4

6 karşılaşacaklarını tahmin ettikleri sorunlar, nerede ikamet edecekleri, alacakları maddi destek kaynakları, mezun olduktan sonraki hedefleri, hobileri gibi sorulara verdikleri yanıtlar değerlendirilmekte ve öğrenci profili konusunda bilgi sahibi olunmaktadır. Bu uygulama ile fakültemizi kazanan öğrencilerin beklentilerini karşılayabilme adına alınabilecek önlemleri değerlendirme ve öğrenci memnuniyetini arttırma fırsatı elde edilmeye çalışılmaktadır (Ek5). 3. Üniversite adayı öğrencilere tıp fakültesini tanıtım ve tercih günlerinde danışmanlık verilmesi Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı ve fakülte tanıtım grubu tarafından akademik yıl başladıktan itibaren öncelikle Ege Bölgesi ve İzmir içindeki başta Anadolu ve Fen Liseleri olmak üzere çeşitli liselere yönelik fakülte içinde veya bizzat liselere gidilerek tanıtım faaliyetleri yapılmış ve başarı potansiyeli yüksek öğrencilerin fakültemize yönelimi sağlanmaya çalışılmış, Ege Tıbbı yazmak isteyen öğrencilere detaylı bilgilendirme yapılmıştır. Her yıl Ege Üniversitesi Sağlık Kültür Spor Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen Ege Tanıtım Günleri nde lise öğrencilerine Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinin özellikleri hakkında Tıp Fakültesi, öğrencileri, öğretim üyeleri ve idari personelinden oluşan geniş bir ekip tarafından bilgilendirme ve tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. Ege Tıp Fakültesini tercih etmeyi düşünen öğrenciler, bu sayede üniversitenin ve fakültenin eğitim koşullarını, sosyal ve spor tesislerini, öğrencilerin barınma ve beslenme ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri tesisleri ve kampüs ortamını daha iyi tanıma imkanı bulmaktadırlar. Ayrıca üniversite bünyesinde bulunan öğrenci toplulukları da bu kapsamda tanıtım ve gösteri faaliyetlerinde bulunmuşlardır. Her yıl düzenlenen tercih günlerinde, öğretim üye ve elemanları ile, üniversite adaylarına tıp fakültesi hakkında ve bu gelecekteki mesleki olanaklar konularında bilgiler verilmekte ve tercih yapma konusunda fikir verilmektedir (Ek6, Ek7, Ek8). 4. Öğrenme ortamlarında fizik mekanların (amfi, öğrenci işleri bürosu, öğrenme kaynakları merkezi ve kullanımı, kütüphane ve periyod) düzenlenmesi- yenilenmesi Mezuniyet öncesi tıp eğitiminde kapasiteyi arttırmak, kullanım olanaklarını geliştirmek ve yeni projeleri başlatabilmek için 2011 yılında Cumhuriyet Eğitim ve Kültür Merkezi kullanıma sunulmuştur. Aynı yıl hizmete açılan Öğrenme Kaynakları Merkezi de Cumhuriyet Eğitim ve 5

7 Kültür Merkezinde yer almaktadır. Öğrenme Kaynakları Merkezinde öğrenme- öğretme, eğitim ve toplantı amaçlarıyla kullanılabilecek farklı ortamlar ve eğitim araç- gereçleri bulunmaktadır. Bu merkezden Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencileri, öğretim elemanları ve Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrenci toplulukları faydalanabilmektedir. Öğrenme Kaynakları Merkezi Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Programı kapsamında gerçekleştirilen tüm öğrenme- öğretme etkinlik ve süreçlerini desteklemekte ve en yeni ve ileri eğitim teknolojilerinin kullanılması amacını gütmektedir. Bu amaçla, akıllı ekranlar, akıllı tahtalar gibi öğrenenin aktif katılımını sağlayacak yönde ortamlar sunmaktadır. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrenme Kaynakları Merkezi, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı nın birikimi ve deneyimi çerçevesinde geleceğin ve bugünün hekimlerine ve sağlık çalışanlarına mesleksel becerilerin öğrenilmesi ve sınanmasında çeşitli olanaklar ve uzmanlık desteği sağlar. Bu çerçevede, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerine program içinde serbest çalışmaya ayrılan zamanlarda ve program dışı saatlerde kütüphanelerde bulamayacakları maket, manken, elektronik ve basılı kaynaklara ulaşma ve kullanma olanağı sunulmaktadır. Ayrıca, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyeleri ile sağlık ve yükseköğretimle ilgili diğer paydaşlara, küçük grup eğitimleri için ileri eğitim teknolojisi kullanabilecekleri eğitim ortamları sağlanmaktadır. Öğrenme Kaynakları Merkezinde aynı anda 59 kişinin yararlanabileceği 5 adet Küçük Grup Çalışma Odası, toplam 96 kişilik 2 adet derslik ve 12 kişilik 1 adet Birinci Basamak Laboratuvarı bulunmaktadır. Öğrenme Kaynakları Merkezinde Manken- Maket ve e- Rezervasyon olanakları bulunmaktadır. Manken- Maket Parkında genel beceriler, dolaşım sistemi, solunum sistemi, genitoüriner/renal sistem, duyu/dermatolojik beceriler, kadın genital/üreme, çocuk sağlığı ile ilgili 276 Manken- Maket / Tıbbi Araç- Gereç mevcuttur. Nisan Haziran 2013 tarihleri arasında ÖKM yoğun etkinlik göstermiştir. Bu dönemde toplamda çoğul kişiye çalışma olanağı sunulmuştur (Ek9). Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrenci İşleri Bürosu, 2011 yılında öğrenci derslikleri, kütüphane ve okuma salonlarının bulunduğu binadaki yerinden Cumhuriyet Eğitim ve Kültür Merkezine taşınmıştır. Daha geniş bir fizik mekanda hizmet veren büronun dizaynı öğrencilerin büro elemanları ve sınıf sorumlularının çalışma ortamlarına girmesini önleyecek şekilde düzenlenmiştir. Büro iki bölüme ayrılmış; birinci bölümde 2 adet büro çalışanı sürekli olarak öğrencilerin soru, istek ve şikayetlerini dinlemek üzere istihdam edilmiştir. Bu şekilde hem fakültemiz öğrencilerinin büro ile ilgili işleri çok kısa sürede çözülebilmekte, hem de 6

8 öğrenci işleri bürosu diğer rutin faaliyetlerini daha etkin ve güvenli bir şekilde yürütebilmektedir. Bunun yanında öğrenci işleri bürosunda Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinin eğitimle ilgili kurul ve komisyon çalışmalarında kullanılmak üzere bir adet toplantı salonu oluşturulmuştur. sekreterya görevini yürütmek üzere öğrenci işleri büro elemanları görevlendirilmiştir. Her geçen yıl 1. sınıfa kaydolan öğrenci sayısında artış olması nedeniyle Ekim 2011 de yeni yapılan Cumhuriyet Eğitim ve Kültür Merkezinde 400 kişilik yeni bir amfi eğitim hizmetine açılmıştır. Hastane ana binasında bulunan eski amfilerden biri 2011 yılında, bir diğeri 2013 yılında yenilenerek alt yapıları ile teknik olanakları ihtiyaçlara daha iyi cevap verecek şekilde modernize edilmiştir. Öğrencilerimize hizmet veren diğer amfilerin bilgisayar ve barkovizyon ihtiyaçları giderilmiş, ısıtma ve soğutma sistemleri iyileştirilmiştir. Her eğitim Öğretim yılı başında amfilerin boya, badana ve tadilat işleri düzenli olarak yapılmaktadır. Son yapılan düzenlemeler ile Fakültemizdeki amfi kapasitesi 2550 ye ulaşmıştır. Hastane ana binasının dışında bulunan amfiler daha çok ilk 3 sınıf derslerinde kullanılmaktadır. Dördüncü ve 5. Sınıf derslerinde ise öğrencilere staj gördükleri klinikte hasta başı eğitim ve bağımsız öğrenme ortamlarına yakın dersliklerde teorik eğitim görme imkanı verilmektedir. Tıp Fakültemize bağlı anabilim dallarındaki toplam derslik kapasitesi 2155 kişidir. Sınıf derslerinin yapıldığı amfilere ek olarak, konferans, seminer, uyum haftası, reçete ve kariyer günleri gibi mezuniyet öncesi tıp eğitimi amacıyla gerçekleştirilen etkinliklerin yapıldığı ve bir tanesi 2010 yılı sonunda hizmete giren toplam kapasitesi yaklaşık 750 kişi olan iki adet amfi mevcuttur. Bu amfilerde öğrencilerimiz için bilimsel, sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler için olanaklar sunulmaktadır. Bugün itibarı ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinde aynı anda yaklaşık 5500 kişiye teorik eğitim verilebilecek amfi ve derslik olanağı mevcuttur. Tıp Fakültesi öğrencilerinin ders ve klinik eğitimleri dışındaki zamanlarda ders çalışmaları için okuma salonları mevcuttur eğitim öğretim döneminde hastane ana binasında 150 kişi kapasitesine sahip yeni bir okuma salonu öğrencilerimizin hizmetine sunulmuştur yılında kütüphane içinde yeni düzenlemeler yapılmış ve 30 bilgisayarın aynı anda kullanılabildiği bir internet istasyonu oluşturulmuştur. Öğrencilerimizin kullanımına sunulan okuma salonlarının kapasitesi yaklaşık 750 ye çıkarılmıştır. Bugün için ders araç ve gereçleri gereksinimi sayı olarak tam karşılayabilmektedir (Ek10, Ek11). 7

9 5. Öğrenci işleri büro elemanlarının eğitim programı konusunda eğitimi, eğitim sekreterlerinin eğitimleri, eğitim programının ilk üç yıl programında analiz ve yıllar arasında karşılaştırma yapılması 2012 yılının başından itibaren öğrenci işleri bürosunun çalışma sisteminde bazı değişikliklere gidilmiştir. Değişiklikler aşağıda sıralanmıştır. Öğrenci işleri büro elamanları ile SWOT analizi yapılmış, güçlü ve zayıf yönleri analiz edilmiştir. Büro elemanlarının bilgisayar kullanım becerileri değerlendirilmiş, verilerini saklama biçimleri konusunda bir yöntem belirlenmiştir. Büro elemanları eğitim programının yapısı ve amaçları konusunda bilgilendirilmiş, büroya gelen sorulara rahat yanıt vermeleri sağlanmıştır. Büro elemanlarının her bir sınıftan sorumlu olmaları yanında eksiklikleri durumunda kompanze edilebilmeleri için herkesin işler konusunda bilgi sahibi olması sağlanmıştır. Eğitim programının her yıl bazında ders saatlerinin dağılımı bakımından analiz edilmesinin önemi birlikte paylaşılmış ve analizler yıllar içinde düzenli olarak elemanlar tarafından yapılır hale gelmiştir. Büro elemanlarının sorumlu oldukları blok / staj blok toplantılarına düzenli olarak girmeleri sağlanmıştır. Büro elemanları öğrencilerin sınav soru ve sınav notuna itirazlarının nasıl yönetileceği konusunda bilgilendirilmiş ve itiraz süreçleri BYK /SBYK başkanları ile takip etmeleri sağlanmıştır. Büro elemanları ile 2012 yılında haftalık, 2013 yılında ise aylık yapılan toplantılarda yaşanan sorunlar paylaşılmış ve gerekli değişiklikler yapılmıştır. Öğrenci işleri bürosunun dar alanda açık büro düzeninde olması nedeniyle aşırı gürültülü bir ortamın olması, öğrencilerin saygısızlıklarına maruz kalma ve öğrenci verilerinin gizliliğine ilişkin sorunlar yaşadığı tespit edilmiştir. Bu sorunun çözümü için ön büro düzeni oluşturulmuş, büronun bir kısmı öğrencilerin girişine kapatılmıştır. Böylece öğrenci verilerinin gizliliği ve büro içindeki aşırı kalabalık sorunu çözümlenmiştir. Öğrencilerin büroya en fazla başvuru nedenleri sınav sonuçlarını öğrenmek amacı oluyordu. Web tabanlı öğrenci sınav sonuç modülü uygulaması ile 8

10 öğrencilerin büroya başvuru oranı belirgin oranda azalmıştır. Öğrenci sınav sonuç modülü ile birlikte optik okuyucu için yeni bir yazılım oluşturulmuştur. Bu yazılımın yüklendiği bilgisayar ve optik okuyucu dekanlık bürosuna taşınmış ve sınav sonuçlarının güvenle okunması ve saklanması sağlanmıştır (Ek12). Öğrenci işleri büro elemanları için tanımlanan yeni bir görev de sınav organizasyonunda görev almalarıdır. Sınavların organizasyonunu (oturma düzenleri, yoklamaların alınması, kitapçıkların dağıtımı gibi) BYK / SBYK başkanları eşliğinde gerçekleştirmektedirler. Blok Ara Sınavları önceki yıllarda Tıp Eğitimi Anabilim Dalı nda okunmaktaydı yılında yapılan bir düzenleme ile BAS ların okunması öğrenci işleri bürosu sorumluluğuna alındı. Böylece sınavların daha hızlı okunması ve öğrencilere duyurusu gerçekleşmiş oldu. Öğrenci işleri bürosu içindeki bir diğer değişiklik de kurullar ve komisyonlar sekreteryasının kurulmasıdır. Bu sekreterya ile kurul ve komisyonların toplantı süreçlerinin arşivlenmesi amaçlanmıştır. Sekreterya kurul ve komisyonların toplantılarına katılmakta ve yazışmalarını yaparak arşivlemektedir. Blok / staj blok yürütme kurullarının toplantı süreçleri ve kararlarının arşivlenmesi amacıyla karar defterleri bastırıldı. Blok / staj blok yürütme kurullarının rutin toplantı günleri belirlendi ve kurullar komisyonlar sekreteryası olarak toplantıya katılarak karar defterinin yazılması sağlanacak. (Ek13, Ek14) 2001 yılında yenilenen EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programında sınavların fazla sayıda ve çeşitte olması, öğrenci sayısının her geçen yıl artması gibi nedenler ile öğrencilerin başta sınav sonuçlarının derlenmesi ve resmi yazışmaların yürütülmesinde yaşanan aksaklıkları önlemek amacıyla 2009 yılından beri eğitim sekreterliği kavramı tanımlamış ve uygulanmaktadır. Her anabilim dalında eğitim programın yürütülmesinde görevli olan eğitim sekreterleri ile son üç yılda ortalama her ay düzenli toplantılar yapılmıştır. Öncelikle staj blok uygulaması başlayan anabilim dallarının eğitim sekreterlerinin katıldıkları toplantılarda (Ek15, Ek16), staj blok yapısı konusunda bilgi aktarılmış, teorik derslerin izlenmesi, öğrencilerin devamlılık, sözlü- uygulamalı sınav düzenleri, yazılı sınav sorularının toplanması ve sınav notlarının öğrenci işleri bürosuna ulaştırılması konusunda yapılanlar 9

11 konusunda görüşler paylaşılmıştır. Her yapılan toplantıda ayrıca yaşadıkları sorunlar derlenmiş ve ortak çözüm önerilerinin geliştirilmesi sağlanmıştır. Örneğin; staj bloğu süresince anlatılmayan teorik derslerden staj sonu yazılı sınavında soru sorulması öğrenci itirazlarına neden olmuş ve bu sorular iptal edilmiştir. Bu tip sorunların ortadan kaldırılmasında eğitim sekreterleri bilgilendirilmiş ve staj bloklarındaki teorik derslerin yapılıp yapılmadığının izlenmesi için ortak bir yöntem belirlenmiş ve uygulamaya konulmuştur (Ek17). Geçen yıllarda yeni uygulamaya başlanması nedeniyle öncelikli olarak staj bloklarını ilgilendiren anabilim dallarının eğitim sekreterleri ile toplantılar yapılmıştır. Eğitim programında tamamlanan dikey ve yatay entegrasyon nedeniyle ilk beş yıl eğitim programının bir bütün haline gelmesi nedeniyle eğitim sekreterleri toplantıları 2014 yılından itibaren tüm sekreterlerle birlikte yapılacaktır. 6. Dördüncü ve beşinci sınıf staj eğitim programlarının planlanması ve uygulanması Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi mezuniyet öncesi eğitimin iyileştirilmesi ve öğretim üyesinin işgücünü en etkin kullanacağı, yatay ve dikey entegre, öğrenmeyi daha etkin hale getirecek klinik dönem eğitim programı oluşturma amacıyla yapılan çalışmalar kapsamında Staj Plan Komisyonu oluşturularak 2009 yılının Eylül ayından itibaren yapılan bir dizi toplantı sonucunda dördüncü ve beşinci sınıf staj yapıları değerlendirilmiş ve bazı saptamalarda bulunulmuştur. Buna göre: Stajların eğitim amaç ve hedefleri net tanımlanmadığı, bazılarının mezuniyet hedefleri ile uyumsuz olduğu, yatay entegrasyonun olmadığı, temel bilimlerin staj eğitimi ile entegre olmadığı, dikey koridorların staj döneminde çalışmadığı, uygulamaların yapılandırılmadığı, ölçme- değerlendirmenin standart olmadığı, staj yönetimi ilgili sorunların varlığı çözülmesi gereken sorunlar olarak tespit edilmiştir (Ek18). Tespit edilen sorunların çözümü için öğrenme hedeflerinin belirli olması ve kullanılması, fakülte başvuru nedenlerinin klinik staj eğitiminde kullanılmaları, ilk 3 yılda uygulanmakta olan entegre eğitim mantığının staj dönemine de uzatılması, öğrenme etkinliklerinin yapılandırılması, öğrenme ve öğretme süreçlerini olumlu etkileyen bir ölçme değerlendirme sistemi kurulması, stajların planlanması, uygulanması, değerlendirilmesi sürecinin daha multidisipliner ve entegre yapıya dönüştürülmesi gibi düzenleme ve geliştirme çalışmaları başlatılmıştır. 10

12 Bu çalışmalar çerçevesinde; staj bloklarının oluşturulması ve anabilim dalları ile görüşmeler, oluşturulmuş staj bloklarına ait yürütme kurullarının kurulması, tüm yürütme kurulları için toplantı ve yol haritası belirlenmesi, staj bloklarının her biri için başvuru nedenleri ve blok hedeflerinin belirlenmesi, staj hedef ve başvuru nedenlerinin ilgili anabilim dalları tarafından gözden geçirilmesi, entegre oturumların tanımlanması, derslerin programlara yerleştirilmesi, staj blok beceri uygulamaları, uygulama eğitimleri program ve eğiticilerinin belirlenmesi, staj blokları için ölçme ve değerlendirme araçlarının belirlenmesi, staj danışmanlık sisteminin oluşturulması, esaslarının tanımlanması aşamaları tamamlanmış ve öğretim yılı ile beraber yeni program uygulanmaya başlanmıştır (Ek19). Uygulamaya başlanan dördüncü ve beşinci yıllardaki staj eğitimi, ilk üç sınıfta yer alan önceki evrelerde temel tıp bilgilerini klinik bağıntılarıyla kavramış öğrencilerin, öncelikli sağlık sorunlarının yönetiminde gerekli bilgileri tam öğrenmelerini sağlamayı ve ağırlıklı olarak problem çözme, ayırıcı tanı, hastaya yaklaşım becerilerini geliştirmelerine uygun ortam hazırlamayı hedeflemektedir. Bu hedeften yola çıkarak, staj eğitim programının içeriğini düzenlemede fakültemizin önceden belirlemiş olduğu hastalık ve başvuru nedenleri ve bunlara ilişkin hedeflenen yetkinlik düzeyleri dikkate alınmıştır. Her staj bloğu için ilişkili başvuru nedenleri seçilmiş ve bunlar temelinde öğrenme hedefleri belirlenmiştir (Ek20). 4. ve 5. Sınıf staj blokları, hastaların başvuru yakınmaları göz önüne alınarak birbiri ile ilişkili olan klinik disiplinlere ait pratik ve teorik konuların bir arada verileceği 13 haftalık bloklar şeklinde planlanmıştır (Ek21). Bu planlamada ilk üç yıldaki blok sisteminin yapısı da göz önüne alınmıştır. Örneğin 2.sınıftaki E2B3 bloğu, Sinir, duyu, hareket sistemleri ve davranış, 3. Sınıftaki E4B3 bloğu Sinir, duyu, hareket, davranış olarak yapılandırılmışken bu konulara ait 5. sınıf klinik staj bloğu Ortopedi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Spor Hekimliği, Nöroloji, Nöroşirurji, Psikiyatri ve Çocuk Psikiyatrisi Anabilim dallarını kapsayacak şekilde Kas, İskelet Sinir Sistemi ve Davranış staj bloğu olarak oluşturulmuştur. Benzer şekilde 4. sınıfta Kardiyopulmoner Sistem ve Enfeksiyon staj bloğunda, kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, göğüs hastalıkları, göğüs cerrahisi, enfeksiyon hastalıkları ve anesteziyoloji ve reanimasyon anabilim dalları eğitim vermektedir. Cerrahi- Ürogenital staj bloğunu kadın hastalıkları ve doğum, üroloji ve genel cerrahi anabilim dalları oluştururken, İç hastalıkları bir bütün olarak tek bir staj bloğu şeklinde eğitim vermektedir. Kas İskelet Sinir Sistemi ve Davranış staj bloğunun yanı sıra 5. Sınıfta yer alan diğer staj blokları, Çocuk Cerrahisi Anabilim dalı ile Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim dalının birlikte yürüttükleri Çocuk Sağlığı staj bloğu ve 11

13 Deri ve Zührevi Hastalıklar, Göz Hastalıkları, Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları, Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi, ile Adli Tıp Anabilim dallarının yer aldıkları Duyu Sistemi staj bloğudur. Klinik stajlarda, eğitimdeki yatay entegrasyonu sağlayacak şekilde belirli konular birden fazla anabilim dalının yer aldığı entegre oturumlar paneller şeklinde ele alınmaktadır. Örneğin 4. Sınıf Cerrahi- Ürogenital staj bloğunda 8. Haftada yer alan akut batın başlıklı entegre oturumunda genel cerrahi, iç hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum, radyodiagnostik ve üroloji anabilim dallarından öğretim üyeleri yer almaktadır. Benzer şekilde her staj bloğunda, klinik stajlara ilk üç yılın bilgilerini entegre etmek amacı ile dikey entegrasyona uygun olacak şekilde dersler- paneller ve entegre oturumlar konmuştur. Örneğin Cerrahi- Ürogenital staj bloğunda 2. hafta yapılan panel başlığı Tiroid- paratiroid anatomisi ve fizyolojisi olup anatomi ve fizyoloji tarafından anlatılmaktadır. Konulara bütüncül yaklaşımı sağlayan, klinik ve klinik öncesi disiplinlerin bir araya geldiği paneller de staj programında yer almaktadır. Örneğin 4. sınıftaki Kardiyopulmoner Sistem ve Enfeksiyon staj bloğunun 1. haftasında yapılan panelin başlığı Akciğer ve göğüs boşluğunun klinik ve radyolojik anatomisi olup anatomi, radyoloji ve göğüs cerrahisi anabilim dalları tarafından anlatılmaktadır. Dördüncü ve beşinci sınıf staj bloklarında yer alan her bir klinik stajı yatay ve dikey entegrasyon mantığı ile aynı staj bloğundaki diğer stajlar ve daha önceki sınıflarda yer alan bloklardaki diğer anabilim dalları ile desteklenmektedir (Ek22). Örneğin, beşinci sınıftaki Kas, İskelet Sinir Sistemi ve Davranış staj bloğunda yer alan üç haftalık Ortopedi ve Travmatoloji staj programında, Ortopedi ve Travmatoloji konulu teorik dersler toplam 15 başlıkta ve 25 saat olarak yer almaktadır (Ek23). Ders programında yer alan diğer anabilim dallarınca yürütülen dersler de toplam 17 saat olarak yer almaktadır. Böylece Ortopedi ve Travmatoloji öğretim elemanları dışında, toplam 8 anabilim dalından 17 öğretim üyesinin, staj programının gerçekleşmesine katkıda bulunması sağlanmaktadır. Programda, diğer anabilim dallarının katkısı ile ortak olarak düzenlenen entegre oturumlar, her haftaya bir entegre oturum düşecek şekilde toplam üç oturum olarak yer almaktadır. Bu oturumlara Ortopedi ve Travmatoloji dışında 4 anabilim dalından 6 öğretim üyesi katkıda bulunmaktadır. Tema ortaklığı/yakınlığı bulunan Spor Hekimliği anabilim dalına ait kuramsal dersler, Ortopedi ve Travmatoloji staj programında yer almaktadır. Bir diğer tema ortaklığı/yakınlığı içinde olan Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon staj programı, Ortopedi ve Travmatoloji staj programının hemen ardından iki hafta olarak gerçekleştirilmektedir. Staj programında dikey 12

14 entegrasyon kapsamında kas- iskelet sistemi ile ilişkili temel bilimler (fizyoloji ve biyokimya) konuları, bu anabilim dallarından öğretim üyeleri tarafından verilen üç ders başlığı şeklinde yer almaktadır. Bu derslerin içeriğinin belirlenmesinde ilgili öğretim üyeleri ile işbirliği içinde bulunulmaya çalışılmaktadır. Yatay entegrasyon kapsamında bir diğer unsur; kas- iskelet sistemi görüntülemesine ilişkin derslerin, Radyodiagnostik ve Nükleer Tıp anabilim dalları tarafından Ortopedi ve Travmatoloji staj programı kapsamında gerçekleştirilmesidir. Yatay ve dikey entegrasyon kapsamında Ortopedi ve Travmatoloji staj programı içeriğinde diğer anabilim dallarınca gerçekleştirilen derslerin ölçme- değerlendirme kapsamında da karşılıklarını bulacak şekilde soru seçimi yapılmaktadır. Ortopedi ve Travmatoloji öğretim üyeleri, kendi anabilim dalı staj programı dışında Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon ile İç Hastalıkları (Romatoloji) kapsamındaki entegre oturumlara da katkıda bulunmaktadırlar. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı örneğine benzer şekilde Anabilim Dallarının staj programlarına aynı staj bloğundaki veya ilk üç sınıftaki bloklardaki diğer anabilim dalları destek vermektedir. Böylece tüm mezuniyet öncesi tıp eğitimi dönemlerinde yatay ve dikey entegrasyon ilişkisi çok yönlü olarak tesis edilmektedir. 7. Staj blokları staj gelişim dosyasının oluşturulması Staj gelişim dosyası öğrencinin staj bloğunda yaptığı çalışmaları; öncelikle takip edebilmesi, öğrendiklerini belgelemesi, öz değerlendirme yaparak staj danışmanı ile paylaşması amacıyla hazırlanmıştır (Ek24). Staj bloğunda eğitime başlayan öğrencilerden staj bloğu kılavuzundaki öğrenme hedeflerini, görülmesi gereken hastaları ve başvuru nedenlerini, kendilerinden beklenen klinik uygulamaları gözden geçirmeleri istenir. Gelişim dosyası öğrenci tarafından staj bloğu kılavuzu eşliğinde günlük ve haftalık olarak doldurulur. Öğrencinin staj danışmanı olan öğretim üyesi ile yaptığı her görüşmede o güne kadar yaptıklarını içeren gelişim paylaşılır. Staj bloğu sonunda hasta başı öğrenme, klinik uygulama ve diğer etkinliklerle ilgili kayıtlar üzerinden öğrencinin ilgili staj bloğundaki öğrenme sürecini değerlendirmesi istenir. Değerlendirme kapsamında öğrenciden raporlaması istenen başlıca detaylar; staj bloğu boyunca nerelerde kaç hasta gördüğü, kılavuzdaki hastalıklar ve başvuru nedenleri ile ilgili öğrenme hedeflerine ne düzeyde ulaşabildiği, staj bloğu boyunca kendisinden beklenen hangi uygulamaları izlediği ya da yaptığı, kılavuzda yer alan klinik uygulamalarla ilgili öğrenciden beklenen hedeflere ne 13

15 düzeyde ulaşabildiği, kılavuzdaki hedeflere ulaşılmamış ise eksikliklerin tamamlanması için neler yapılması gerektiğini belirlemesi, staj bloğu boyunca katılımcı olduğu, bizzat gerçekleştirdiği seminer, konsey, proje, kongre gibi ders programında yer almayan etkinliklerin neler olduğu ve bunların staj bloğu hedefleri çerçevesinde öğrenciye olan katkısıdır. Staj danışmanı ile yapılan son görüşmede gelişim dosyası tamamlanarak öğretim üyesine teslim edilir. Gelişim Dosyasında aşağıdaki form ve belgeler yer almaktadır. Klinik Rotasyon Etkinlik Formu: Öğrenci eğitim aldığı klinik rotasyonlarda hangi birimlerde çalıştığını, staj bloğunda yer alan tüm anabilim ve bilim dalları için ayrı ayrı doldurmaktadır. Hasta Başı Öğrenme Deneyimi Kayıt Formu (Servis/ Poliklinik / Laboratuvar/ Nöbet / Ameliyathane): Öğrencinin hangi hastaları gördüğünü, hasta sorumluluklarını, yaptığı klinik uygulamaları ve diğer öğrenme etkinliklerini kaydettiği ve bütün bu süreçte neler öğrendiğini değerlendirdiği formdur. Her anabilim dalı/bilim dalı için 2 adet doldurulmaktadır. Eğitici ya da işlemin gözetmeni olan asistan tarafından imzalanır. Diğer Öğrenme Etkinlikleri (seminer, konsey, konferans vb.) Katılım Formu: Öğrencinin staj bloğu sırasında katıldığı, bizzat gerçekleştirdiği ders dışı etkinliklerin her birini kaydettiği formdur. Konu başlığı, öğrencinin katılım şekli ve kısaca öğrenme hedefleri çerçevesinde etkinliğin öğrenciye katkısının değerlendirilmesi beklenmektedir. Beceri Hedefleri Kontrol Formu: Staj kılavuzunda her blok için tanımlanmış olan becerilerin hangilerinin öğrenci tarafından kaç kez gerçekleştirildiğini gösteren bir formdur. Eğitici ya da işlemin gözetmeni olan asistan tarafından imzalanır. Sonuç Raporu ve Ekler: Öğrencinin staj bloğunun son haftasında yukarıdaki formlar çerçevesinde o staj bloğundaki öğrenme deneyimini tümüyle analiz edip özetlediği rapordur. Fakültemizin mesleksel beceri eğitiminde benimsediği temel ilke, öğrencilerin bitirdikleri her evre sonunda ve mezun olduklarında sahip olmaları gereken yetkinlik düzeyine ulaşmalarında en etkili olan eğitim yöntemlerinin ve araç- gereçlerin seçilmesidir. Beceri Dikey Koridoru kapsamındaki beceri eğitimleri, ilk üç yılda ağırlıkla eğitim laboratuvarlarında sürdürülürken, staj döneminde ağırlıkla gerçek hastalarla gerçek klinik ortamlarda 14

16 gerçekleştirilmektedir. Bununla birlikte, gerçek hasta üzerinde yapılması hasta hakları açısından sakıncalar taşıyan bazı mesleksel beceriler, eğitim laboratuvarlarında öğretilmektedir. İlk üç yılda olduğu gibi, stajlarda da beceri eğitimi hedefleri EÜTF Mesleksel Yetkinlik Düzeylerine göre belirlenmiştir. Staj kılavuzunda her blok için tanımlanmış olan becerilerin hangilerinin öğrenci tarafından kaç kez gerçekleştirildiğini gösteren bir form oluşturulmuştur. Staj blokları beceri kontrol formu olarak adlandırılan bu formlarda (Ek25) sözlü iletişim, yazılı iletişim, örnek alma ve örnekle çalışma, ilaç uygulamaları, tanısal işlemler ve girişimler, tedavi ve teknik beceriler ana başlıklarında staj bloklarına göre değişen beceriler yer almaktadır. Dördüncü sınıftaki cerrahi- ürogenital staj bloğunda 26 adet, iç hastalıkları staj bloğunda 36 adet, kardiyopulmoner sistem ve enfeksiyon staj bloğunda 49 adet beceri vardır. Beşinci sınıftaki duyu sistemi staj bloğunda 77 adet, kas iskelet sinir sistemi ve davranış staj bloğunda 99 adet, çocuk sağlığı ve hastalıkları staj bloğunda 35 adet beceri mevcuttur. Beceri kontrol formunun oluşturulmasındaki temel amaç, öğrencinin staj bloğundaki klinik stajlarda kazanması gereken mesleksel beceri düzeylerini ve yapmak zorunda olduğu minimum sayıyı bilmesi, bu sayıya ulaşabilmek veya gerçekleştirilemeyen becerilerin tamamlanması için gerekli planlamayı yapabilmesidir. Beceri kontrol formunda yer alan stajlara ait beceriler öğrencinin gelecekte tercih edeceği bölümleri ve orada yapılan uygulamaları daha iyi görmesine ve gelecek planlamasını daha uygun bir şekilde yapabilmesine yardım etmektedir. Beceri kontrol formlarının öğrenciler tarafından düzenli olarak doldurulması bireysel kontrol alışkanlığının ve sorumluluk hissinin gelişmesine katkı sağlamaktadır. 8. İntörn eğitim programının yenilenmesi Son yıllarda tıpta öğrenilmesi ve hastaların yararına kullanılması beklenen bilgilenme düzeyi hızla artmaktadır. Tıp öğrencileri yoğun çalışmaları ile bilgi düzeylerini yükseltmeye çalışırken bir yandan da kendilerinden beklenen toplumsal rollerini öğrenmeye ve bunu toplumun yapısına uygun bir şekilde yerine getirmeye çalışmak durumundadır. Bu konuda ilk kapsamlı pratik deneyimlerini intörnlük döneminde yaşamaktadır. Bu nedenle yapılandırılmış ve iyi planlanmış bir intörnlük, bu dönemin verimli geçmesini sağlayacak, onların kaygılarını azaltacak ve mesleklerine güvenle başlamalarına yardımcı olacaktır. Fakültemiz 6. sınıf koordinatörlük yürütme kurulu özellikle intörn öğrencilerin stajlarda 15

17 eğitimlerinin planlanması, karşılaştıkları sorunların çözümlenmesi ve eğitim programında yer almayan başlıklara yer veren toplantı ve seminerler planlayarak akademik, sosyal ve kariyer danışmanlığı hizmetleri ile desteklenmesi konusunda yoğun çaba göstermektedir (Ek26) yılında düzenlenmiş olan öğrenci değerlendirme ve geribildirim formları öğretim yılında da uygulanmış, her staj bitiminde toplanmış ve değerlendirmeye alınmış ve düzenli yapılan aylık koordinatörlük toplantılarında tartışılmıştır. Bu yolla hem staj yapılan anabilim dalı akademik kurulunda sorunların tartışılarak çözümlenmesi yönünde adım atılmış hem de koordinatörlük üyeleri ile tüm stajlara ilişkin sorunlar değerlendirilerek genel çözümlere ulaşılmaya çalışılmıştır eğitim öğretim döneminin ikinci yarısından itibaren Cerrahi Bilimler ve Dahili Bilimler Eğitim Koordinatörlüğü oluşturulmuş ve böylece tüm bilim dallarının eğitim faaliyetlerine efektif ve koordineli bir şekilde katılması sağlanmıştır. Benzer koordinasyonun altıncı sınıfta da devam etmesi amacıyla cerrahi ve dahili bilimler koordinatörleri, intörn hekimlik dönemi eğitim programının hazırlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumlu olan intörn hekimlik komisyonunun koordinatörlüğünü eşgüdüm içinde yürütmeğe başlamışlardır eğitim öğretim yılındaki seçmeli staj uygulamasında değişiklik yapılarak daha önceki yıllarda aynı dönemde yapılan seçmeli stajlar, bir yıla dağıtılmış ve intörn öğrencilerin daha küçük gruplar halinde istedikleri anabilim dalında dönüşümlü olarak seçmeli staj yapmaları sağlanmıştır (Ek27, Ek28). Fakültenin eğitimle ilgili komisyonlarında da görev alan 6. yıl öğrencilerinin iki temsilcisi (genel ve eğitim temsilcisi) koordinatörlüğün üyesidir. Ayrıca 6. yıldaki her staj grubu (6 ayrı staj grubu) için iki öğrenci temsilcisi arkadaşları tarafından seçilerek belirlenmiş devam ettikleri her stajda yıl boyunca grubun temsilcisi olmuşlardır. Koordinatörlük Yürütme Kurulu üyeleri ve temsilci öğrencilerle işbirliği içinde yıl içinde farklı etkinlikler planlanmakta ve hayata geçirilmektedir (Ek29). 9. Staj Danışmanlığı Komisyonunun oluşturulması ve çalışmaları eğitim döneminde başlanan staj bloğu uygulamasının bir parçası olarak staj danışmanlık sistemi de uygulamaya konmuştur. Staj Blok eğitimleri sırasında, öğrenciye verilen staj danışmanlığı sisteminin planlanması, organizasyonu, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesi amacıyla Staj Danışmanlık Komisyonu 16

18 oluşturulmuştur. Staj Danışmanlık Komisyonunun görevleri; stajlarda danışmanlık sisteminin kuruluşu ve işleyişi konusunda eğitim komisyonuna danışmanlık yapmak, uygulamada karşılaşılan aksaklıkları izleyip çözüm önerileri geliştirmektir. Staj bloğunda görev alan, klinik anabilim dalı öğretim üyeleri öncelikli olmak üzere tüm öğretim üyeleri staj danışmanı olarak görev alırlar. Her bir staj danışmanı ile en fazla 3 öğrenci eşleştirilmektedir. Staj danışmanı staj bloğu kılavuzu eşliğinde staj hedeflerine ve basamak basamak fakülte mezuniyet hedeflerine ulaşma konusunda öğrenciye yardımcı olarak staj bloğundaki öğrenme süreci için kolaylaştırıcı, çözüm bulucu, bilimsel yol gösterici, mesleki gelecek için yönlendirici olabilir. Staj danışmanı öğrencinin stajda karşılaşabileceği sorunların tümünü çözmekle görevli değildir. Staj danışmanı öğrenciler ile staj bloğunun başında, ortasında ve sonunda olmak üzere en az 3 görüşme gerçekleştirir. Öğrenci ya da danışman arzu ederse bu sayı arttırılabilir. Staj danışmanı eşleştirildiği öğrencilerin tümüyle aynı anda veya ayrı ayrı görüşme yapabilir. İlk görüşme tanışma, staj hedefleri hakkında bilgilendirme, öğrenciyi bilgiye doğru ulaşım için yönlendirme amacıyla yapılır. Bu görüşmede öğrenciden hedeflere ulaşma konusunda beklenenler ve neler yapması gerektiği açıklanır. Staj bloğu kılavuzu, öğrenci izlem formu ve gelişim dosyası birlikte gözden geçirilerek staj bloğunun öğrenme hedefleri, öğrenciden yapması beklenen klinik uygulamalar ve hasta sorumlulukları netleştirilir. Öğrenciye staj bloğu süresince staj ve fakülte mezuniyet hedeflerine ulaşma yönünde kazanımlarını gelişim dosyası ile belgeleyebilecek hazırlık yapması gerektiği belirtilir. Yüz not puanı üzerinden performans değerlendirme kriterleri açıklanır. Görüşme öğrenci izlem formunda kayıt altına alınır. İkinci görüşmede hedefler doğrultusunda öğrenci gelişim dosyasını değerlendirilir, öğrencinin kazanımları denetlenir ve eksikleri konusunda uyarıda ve öneride bulunulur. Öğrenci danışmanına staj bloğunda o güne dek hangi uygulamaları yaptığını, aldığı hasta sorumluluklarını, eğitim aldığı ve çalıştığı klinik birimleri tanıtır. Stajın ikinci diliminde yapılması gerekenler ve tamamlanması gerekenler gözden geçirilir ve birlikte kararlaştırılır. Görüşme öğrenci izlem formunda kayıt altına alınır. Öğrenci staj boyunca seminer, hasta takibi, uygulamalar konusundaki tüm kazanımlarını gelişim dosyası aracılığı ve eğitici imzası ile belgeler. Staj hedeflerine ulaşma durumunu sonuç raporunda yorumlar ve gelişim dosyanın başına ekleyerek staj bloğunun son haftasının ilk üç gününde danışmanına yazılı ve 17

19 sözlü olarak sunar. Danışman öğretim üyesi gelişim dosyasından yararlanarak danışmanlık süreci boyunca öğrencinin yaptığı çalışmaları bütünsel olarak değerlendirir. Son görüşmede öğrenciler ile staj ve fakülte mezuniyet hedeflerine ulaşmada elde ettikleri kazanımlar tartışılır. Staj danışmanı; öğrencinin tutum ve davranışı, dosyasındaki belgeleri ile staj ve fakülte mezuniyet hedeflerine ulaşma konusundaki başarısını stajyer doktor performans kriterleri eşliğinde değerlendirerek öğrencisine 100 üzerinden not verir. Değerlendirme sonucunu öğrenci izlem formuna işleyerek ekinde öğrenci gelişim dosyası ile birlikte 3 iş günü içerinde anabilim dalı eğitim sekreterliği aracılığı ile Öğrenci İşleri Bürosuna iletir. Bu not öğrencinin staj bloğu geçme notunun % 5 ini oluşturur. Staj Danışmanlığı uygulaması Ege Üniversitesi Tıp Fakültesine özgü bir sistem olup öğretim üyesi ile öğrenci arasındaki iletişimi güçlendirici, asgari koşulların üzerinde sıklık ve yoğunlukta bir danışmanlık mekanizmasının oluşturulabildiği, mezuniyet öncesi dönemdeki tıp fakültesi öğrencisinin direkt olarak öğretim üyesi tarafından bir nevi koçluk hizmeti alması imkanını sağlamaktadır (Ek29, Ek30). 10. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Entegre Eğitim Öğretim Yönergesi nin yenilenmesi (2011 ve 2013) ÜTEAK tarafından 2010 yılında yapılan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ziyareti sonrasında hazırlanan raporda mezuniyet öncesi tıp eğitiminde ilk üç sınıfta gözlenen yatay ve dikey entegrasyonun son üç sınıfta görülemediği bildirilmiştir. Bunun üzerine 4. ve 5. sınıf stajlarının yatay ve dikey entegrasyonu sağlayacak biçimde yeniden formatlama çalışmalarına hız verilmiştir. Eylül 2011 tarihinde Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi yönergesi yenilenmiş ve 4. sınıflarda staj blokları oluşturulmuştur (Ek31). İhtiyaçları, geri bildirimleri ve önerileri değerlendirerek eğitim- öğretim programındaki yapılacak sürekli değişimi gelişmenin vazgeçilmez bir öğesi olarak gören Ege Tıp eğitim kurulları, yılında 5. sınıflarda da staj bloklarını oluşturmuştur. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nin güncel Eğitim- Öğretim Yönergesi, Ege Üniversitesi Senatosu nun tarih ve 14/14 sayılı kararı ile Eğitim- Öğretim yılından itibaren tüm sınıflarda uygulanmak üzere yürürlüğe girmiştir (Ek32). Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Programının temel amacı; bilim ve toplumdaki gelişmeler ile hekimlik uygulamalarını bütünleştirip, toplumun sağlık sorunlarına yüksek nitelikli sağlık hizmeti ile cevap verebilecek bilgi, beceri ve tutuma sahip, 18

20 meslek yaşamı boyunca bildiklerinden daha fazlasını öğrenme isteği ve becerisi kazanmış, bilimsel gelişmelere katkıda bulunabilecek yeterlik ve yetkinlikte hekimler yetiştirmektir. ifadesi yönergeye eklenerek fakültemiz eğitim programının temel amacı açık bir biçimde tanımlanmıştır. Mezuniyet Öncesi Eğitim Öğretim Programı, öğrencilerin Fakülte Mezuniyet Hedeflerinde belirtilen yeterliliklere ulaşmasını sağlayacak şekilde planlanmış altı yıl ve altı evreden oluşan, mezunlarına tıp doktoru unvanı verilen, yıl esasına göre düzenlenmiş entegre bir programdır. şeklinde olan program tanımı, yeni yönergede Eğitim programı, öğrencinin fakülte mezuniyet hedeflerinde belirtilen yeterliklere ulaşmasını sağlayacak şekilde planlanmış, entegre bir programdır. Mezunlara Yüksek Lisans Diploması verilir. şeklinde değiştirilmiştir. Yeni yönergeye göre Blok Ara Sınavları (BAS) eğitimin ilk üç yılında blok kapsamındaki temalarda öğrenme hedeflerine yönelik olarak hazırlanmış kısa yanıtlı metin tipi sorular, eşleştirmeli sorular, hasta yönetimi problemleri, şema ya da senaryo temelli 10 ila 25 adet sorudan oluşmaktadır. Yeni yönergeye göre eğitimin ilk üç yılında uygulanan Blok sonu Yazılı Sınavları (BYS) blok eğitimlerinin sonunda öğrenme hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ölçmeye yönelik olarak yapılan blok yazılı sınavı blok öğrenme hedefleri çerçevesinde hazırlanarak her yıl güncellenen sınav matrisine göre Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyelerinin/görevlilerinin hazırladığı sorulardan oluşan Soru Bankası ndaki sorular arasından seçilen 100 ila 200 arasında tek doğru yanıtlı çoktan seçmeli sorulardan oluşur. Blok yazılı sınavında öğrenci başarısı 100 tam puan üzerinden değerlendirilir ve minimum not alma şartı aranmaz ve bütünleme sınavı yoktur. Yeni yönergeye göre ilk üç yılda blok başarı düzeyi, ilgili bloğun blok yazılı sınavı sonucunun yüzde 50 si, blok uygulama notunun yüzde 25 i ve blok ara sınavı ortalamasının yüzde 25 i toplanarak hesaplanır. Mezuniyet öncesi eğitim programının ilk beş evresindeki bloklar ve staj blokları kapsamındaki bilgi hedeflerinin sınanması için kullanılan sınav ve değerlendirme yöntemlerine, Eğitim programının ilk üç yılında, soru içeriği o eğitim- öğretim yılındaki blokların teorik ders ağırlıklı oranlarına göre oluşturulan ve o sınıfa ait tüm bloklar ve blok yazılı sınavları bittikten sonra yapılan, tek doğru yanıtlı çoktan seçmeli sorulardan oluşan yazılı sınav olan yıl sonu yazılı sınavı eklenmiştir. Yıl sonu yazılı sınavı soru sayısı, o eğitim- öğretim yılının blok teorik 19

21 derslerinin ağırlıklı oranlarına göre blok yürütme kurulları tarafından birlikte hesaplanır ve 150 ila 200 arasında tek doğru yanıtlı çoktan seçmeli sorulardan oluşur. Eğitim- öğretim yılı içindeki blok başarı düzeylerinin en az biri 60 puanın altında olan öğrenci yıl sonu yazılı sınavına girer. Blok başarı düzeylerinin ortalamasının yüzde 65 i ile yıl sonu yazılı sınavı notunun yüzde 35 inin toplanması ile hesaplanan yıl sonu başarı düzeyi puanı 60 ve üstünde ise öğrenci sınıfını geçer. Eğitimin ilk üç yılında, öğrenci bulunduğu eğitim- öğretim yılındaki her bir blok için 60 puan ve üstü blok başarı düzeyine sahip ise yıl sonu yazılı sınavından muaf tutulur. Yeni yönergeye Eğitim programının ilk üç yılında, öğrencinin eğitim gördüğü yıla ait blok başarı düzeylerinin ortalaması ve yıl sonu yazılı sınavı puanının birlikte hesaplanmasıyla oluşan yıl sonu başarı düzeyinin 60 puanın altında olduğu durumda girdiği ve yıl sonu yazılı sınavı ile benzer biçimde hazırlanan ve uygulanan yazılı sınav olan yıl sonu bütünleme sınavı eklenmiştir. Blok başarı düzeyleri ortalamasının yüzde 65 i ile yıl sonu yazılı sınavı notunun yüzde 35 inin toplanması ile hesaplanan yıl sonu başarı düzeyi 60 puanın altında ise öğrenci yıl sonu bütünleme sınavına girer. Öğrencinin o eğitim öğretim yılında sınıfı geçebilmesi için blok başarı düzeylerinin ortalaması ve yıl sonu yazılı sınavı/yıl sonu bütünleme sınavı puanı ile hesaplanan yıl sonu başarı düzeyinin en az 60 puan olması gerekir. Yıl sonu başarı düzeyi 60 puanın altında olan öğrenci sınıfı tekrarlamakla ve tekrarladığı eğitim- öğretim yılı içindeki sınavların tümüne girmekle yükümlüdür. Yeni yönergeye göre her yıl en az üç kez olmak üzere altı yıllık eğitim programının sonuna kadar en az 18 kez gelişim sınavı yapılır. Gelişim Sınavı için mazeret sınavı uygulaması yapılmaz. Gelişim Sınavı soru seti, blok ve staj bloğu öğrenme hedefleri çerçevesinde hazırlanan ve her yıl güncellenen Gelişim Sınavı Matrisine göre Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyelerinin/görevlilerinin hazırladığı sorulardan oluşan Soru Bankası ndaki gelişim sınavı soru havuzundaki sorular kullanılarak hazırlanır. Öğrenci yılda en az bir ve mezun oluncaya kadar en az 11 adet gelişim sınavına girmekle yükümlüdür. Gelişim Sınav notları, öğrencinin o sınava giren kendi sınıfındaki tüm öğrencilerin net puan performanslarına dayanan bağıl değerlendirme yöntemi kullanılarak, harf notu olarak belirlenir. Puan hesaplamasında dört yanlış bir doğruyu götürür. Öğrencinin puanının değerlendirmeye katılabilmesi için Gelişim Sınavına girmiş olması ve her yıl gelişim sınav komisyonu tarafından kendi sınıfına özel olarak belirlenen soru sayısının % 15 veya fazlasını doğru yanıtlamaları gerekir. Sınava giren ve kendi sınıfına özel soru sayısının % 15'inden daha az doğru yanıtı olan 20

22 öğrenci FF harf notu alır. Sınava girmeyen öğrenci ise doğrudan FF harf notu almış sayılır. Bu durumdaki öğrencinin aldığı puan kendi sınıfının puan ortalamasının hesaplanmasında dikkate alınmaz. Gelişim sınavı öğrencinin mezun olması için karşılanması gerekli bir kriterdir. Öğrencinin, mezun olabilmesi için en az 11 gelişim sınavından DD ve üzeri harf notu alması gereklidir. Bu başarıyı gösteremeyen öğrenci, mezun olabilmek için intörn hekimliğin tamamlanmasını izleyen dönemdeki gelişim sınav(lar)ına katılarak DD ve üstü harf notu sayısını 11 e tamamlamak zorundadır. Yeni yönergeye göre öğrencinin mezun olabilmesi için; Tıp eğitimi programında yer alan ilk üç yıldaki sınıfları, 4. ve 5. yıldaki staj bloklarını ve intörn hekimlik dönemindeki stajları başarı ile tamamlaması, ÖÇM ve intörnlük dönemi seçmeli stajlarını başarı ile tamamlaması, en az 11 Gelişim Sınavından DD ve üzeri harf notuna sahip olması gereklidir. 11. Sınav güvenliği önlemleri Mezuniyet öncesi tıp eğitiminde yer alan yazılı sınavların soru setlerinin hazırlanması, basılması, muhafaza edilmesi süreçleri tamamıyla Dekanlık ve Tıp Eğitimi Anabilim Dalının yer aldığı İdari yapılanmanın yer aldığı binada yapılmaktadır. Soruların basılması ve muhafazası işlemleri tutanaklar ile kayıt altına alınmakta ve hangi aşamaların kimin tarafından gerçekleştirildiği bilinmektedir. Sınav setlerinin ve evraklarının dekanlıkta kasada saklanmasına yönelik bir defter oluşturulmuştur. Defterde sınav evraklarının kimler tarafından kasaya konulduğu ve alındığı kayıt altına alınmaktadır (Ek33). Sınav setlerinin basımı konusunda da yayın bürosunda bir düzenleme yapılmıştır. Sınav setinin basımı ve zımbalamasını gerçekleştiren bir fotokopi makinası alınmıştır. Bu makine ile az sayıda kişinin sınav setleri ile temas ederek basımı sağlanmaktadır (Ek34). Sınav setlerinin sınavların yapıldığı binaya ulaştırılması ise bizzat blok veya staj bloğu başkanı tarafından yapılmakta ve sınavın gerçekleştiği zamana ve ortama kadar sınav güvenliği sağlanmış olmaktadır. Sınav günü sınav ortamının güvenliğinin sağlanması amacıyla ortamdaki wireless internet sunucuları kapatılmakta, sınav salonuna öğrenciler sıra ile ve güvenlik kontrolünden geçerek alınmaktadır yılından itibaren sınav esnasında güvenliğin sağlanması amacıyla öğrencilerin uyması amacıyla bazı düzenlemeler yapılmıştır (Ek37, Ek37, Ek38, Ek38, Ek39, Ek40). Buna göre: Öğrenciler sınav başlama saatinden 15 dakika önce güvenlik kontrolünden geçip sınava girecekleri salonun önünde bulunmalı ve önceden belirlenen oturma düzenine uygun olarak 21

23 yerlerine oturmalıdır. Öğrencilerin sınav salonuna kimlik belgesi, kurşun kalem ve silgi dışında, bilgi depolama, işleme, iletme işlevi olan (cep telefonu, ipad, tablet pc, telsiz, bluetooth, hesap makinası vb.) cihazlar ile girmeleri kopya çekmeye teşebbüs olarak nitelendirilecektir. Önceden bildirilen sınav başlama saati dikkate alınarak, sınav başlama saatinden itibaren 15 dakika içinde sınav salonuna gelenlerin sınava girmesine izin verilir. Daha sonra gelen öğrenci(ler) sınava alınmaz. Öğrenciler sınav sırasında kimlik kartı bulundurmak ve kimlik kontrolü sırasında imza atarken görevliye göstermek zorundadır. Soru kitapçık türü önceden oturma düzeninde belirlenen ile aynı olmalıdır. Öğrenciler, kimlik bilgilerinin ve soru kitapçık türünün sınav kâğıdına doğru olarak işaretlenip işaretlenmediğinin kontrolünden sorumludur. Öğrenciler sınav başladıktan sonra, sınavın toplam süresinin 3/4 ü kadar zaman geçmeden (100 dakika olan sınavda 75 dakika geçmeden) ve sınavın son 15 dakikasında sınav salonundan ayrılamazlar. Sınavın son 15 dakikasında halen salonda bulunan öğrenciler, sınavın bitimini ve görevlilerin sınav kâğıtlarını toplama işlemini tamamlamasını beklemelidir. Sınav sırasında salon başkanı veya gözlemciler eşliğinde dahi salon dışına çıkılamaz. Salon dışına çıkan öğrenci tekrar içeri alınmaz. Sınav sırasında sorularla ilgili yazılı ve sözlü olarak soru sormak, öneri ve itirazda bulunmak yasaktır. Sınav sırasında diğer öğrencilerle kalem, silgi vb. şeyler alıp vermek, konuşmak ve sınav düzenini bozacak davranışlarda bulunmak kesinlikle yasaktır. Öğrenciler sorularla ilgili itirazlarını sınav bittikten sonra Öğrenci İşleri Bürosu na gerekçesi belirtilerek yazılı olarak iletebilirler (Ek41). Sınavını tamamlayıp sınav salonundan çıkmak isteyen öğrencilerin sınav kitapçıkları ve cevap kâğıtları salon başkanı tarafından kontrol edildikten sonra çıkmasına izin verilir. Sınav sonunda soru kitapçıkları eksiksiz olarak sınav salonunda bırakılmalıdır yılından itibaren sınav esnasında güvenliğin sağlanması amacıyla sınav görevlilerinin uyması amacıyla bazı düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre: Öğrenciler güvenlik kontrolünden geçtikten sonra sınavın başlama saatinden en az 5 dakika önce, önceden belirlenmiş oturma düzenine uygun olarak yerlerine oturtulmalıdır. Herhangi bir yöntemle kopya çekme veya kopya çekmeye teşebbüs eylemleri tespit edildiğinde sınav tutanağının ilgili bölümüne durum detaylı bir şekilde yazılmalıdır. Gerektiğinde ayrı bir tutanak da oluşturulabilir. Sınav başlamadan önce Sınavlarda Öğrencilerin Uyması Gereken Kurallar başlıklı yazı sınıfta yüksek sesle öğrencilere okunmalı ve bu kurallara uyulması sağlanmalıdır. Sınav başladıktan sonra mutlaka kimlik kontrolü yapılır. Listedeki her öğrencinin imzası alınır. Soru kitapçığı ve 22

24 yanıt kâğıdı üzerindeki adı, soyadı, numarası ve soru kitapçığı türünün doğru yazılıp yazılmadığı kontrol edilir. Sınava gelmeyen öğrencilerin listedeki isimlerinin karşısına GİRMEDİ yazılır. Sınav süresinin sonunda tüm soru ve yanıt kağıtları toplandıktan sonra, Sınav Tutanağı doldurulup sınav görevlileri tarafından imzalanır ve Dekanlığa iletilmek üzere Öğrenci İşleri sorumlusuna teslim edilir. Salon Başkanı nın diğer salon görevlilerine görevlerini bırakmaları için izin verme yetkisi yoktur. Öğrenci İşleri Sorumlusu ve ders araçları görevlisi sınav süresince salon ortamından ayrılmamalıdır. Soru kitapçıkları sınav sonrasında Öğrenci İşleri Bürosu tarafından öğrenci sınav sonuç modülü yoluyla cevap anahtarı ile birlikte ilan edilmektedir. 12. Sınav kurallarının yenilenmesi EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programında uygulanan sınavların güvenlik içinde yürütülmesi için yapılan düzenlemeler her sınavdan sonra öğrenci ve öğretim üyelerinden alınan geribildirimler doğrultusunda güncellenmektedir. Güncellenen sınav kuralları öğrenci sınav sonuç modülü ve dekanlık web sitesinden duyurulmaktadır (Ek37, Ek37, Ek38, Ek38, Ek39, Ek40). 13. Kariyer ve reçete günlerinde önceki yıllardan farklı uygulamalar Tıp Fakültesine girerken öğrencilerin çoğu mezuniyet sonrası meslek yaşamı ile ilgili ciddi bir fikir sahibi değildir. İlk sınıftan itibaren bu konuda değişik alternatifler kafasında şekillenmeye başlamakla birlikte sıklıkla son sınıfa kadar devam eden uzun bir kararsızlık dönemi söz konusudur. Gerçekte, kariyer planlaması hekim adayları için bu konuda çalışma yapmaya ihtiyaç duyulan ve sınav dönemine sıkıştırılmaması gereken bir süreçtir. Tıp fakültesinin son yılında bu süreç sınav kaygısıyla daha yoğun bir strese dönüşmektedir. Tıp fakültelerinin eğitim programı kapsamında öğrencilerin bu gereksinimlerine yönelik yapılandırılmış bir uygulama yer almamaktadır. Oysa hekim adaylarının bu anlamda akademik, sosyal ve kariyer danışmanlığı hizmetleri ile desteklenmesi önemli bir gereksinimdir. Fakültemizde intörnlerin bu stresle baş etmelerini kolaylaştırmak, mezuniyet sonrası kariyer planları için farkındalık kazanarak daha doğru seçimler yapabilmeleri sağlamak için İntörn hekimlik komisyonu ve staj temsilcisi intörnler tarafından düzenlenen Kariyer Günleri her yıl çok sayıda bilgilendirici asistan hekimin katılımı ile, paneller şeklinde yapılmaktadır. 23

25 yılında yapılan planlamada Toplantıların yine paneller şeklinde yapılması öngörüldü. Bu doğrultuda Dahili Bilimler, Cerrahi Bilimler, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Temel Tıp Bilimleri ve Doktora, Aile Hekimliği Panellerinden oluşması ve intörn temsilcilerinin isteği doğrultusunda temel bilimler içinde Biyokimya, Patoloji ve Mikrobiyoloji ye ve klinik bilimlerden Radyasyon Onkolojisine yer verilmesi kararlaştırıldı. İntörn hekimlerin karar verme sürecindeki seçenekleri arttırmak amacıyla ege üniversitesi tıp fakültesi hastanesinde görevli uzmanlık öğrencileri dışında, İzmir deki diğer üniversite hastaneleri ve eğitim- araştırma hastanesinde çalışan uzmanlık öğrencileri de panelist olarak davet edildi. Böylece intörnlerin üniversite ve sağlık bakanlığı hastanelerinin koşullarını asistan gözüyle görmesi ve karşılaştırma yapma ortamı oluşturulmaya çalışıldı yılından itibaren panelistlere yapacakları sunumlara temel teşkil etmesi için belirli sorular sorularak sunumların daha verimli geçmesi amaçlandı. Daha önceki yıllarda ocak- mart aylarında yapılan kariyer günlerinin daha erken bir tarihte yapılmasına yönelik intörn geri bildirimleri alınması nedeniyle eğitim- öğretim yılında kasım ayında etkinlik yapılmasına karar verildi. Bu yıl panelist uzmanlık öğrencilerinin tamamen ege tıp fakültesi dışındaki hastanelerden çağırılmaktadır. Programda İzmir dışında Aydın, Manisa başta olmak üzere diğer şehirlerdeki üniversite ve sağlık bakanlığı hastanelerinden panelistler yer almaktadır yılı programında anatomi, fizyoloji, biyokimya, patoloji, histoloji ve embriyoloji, farmakoloji, temel mikrobiyoloji ve farmakoloji gibi anabilim dallarından da öğretim elemanı panelistler davet edilmiştir (Ek42,Ek43, EK44, Ek45, Ek46) Fakültemizde son 10 yıldır gerçekleştirilerek gelenekselleşen Reçete Günleri hekim adaylarına reçete bilgileri ve ilaçları genel olarak hatırlatmayı amaçlayan bir etkinliktir. Özellikle birinci basamakta çalışacak hekimlere yönelik reçete yazma yaklaşımlarının ele alındığı programda, farklı alanlarda konu başlıkları ele alınmakta ve ilgili öğretim üyeleri tarafından temel yaklaşımlar etkili bir biçimde açıklanmaktadır. Böylece son sınıf öğrencilerine ilaç firmaları tarafından fakülte içi ve dışında yapılan toplantılarla aktarılan bilgiler kontrollü, bilimsel temelde ve öğretim üyelerimizin hatırlatması ile sunulmaktadır. Tedavide kullanılan ilaçlar jenerik adları yanında preparat örnekleri ile anlatılmaktadır. Sunumlar arasında fakülte için eğitime yansıyacak kurumsal düzeyde destek karşılığında ilaç firmalarının tanıtımları için denetimli kısa süreler ayrılmaktadır. Bu etkinlik sırasında öğrencilere promosyon malzemeleri içinde özellikle öğrencilik sırasında en kabul edilebilir 24

26 olan tıp kitapları gibi promosyonlar sunulabilmektedir. Reçete Günleri uygulaması konusunda öğrencilerden alınan geribildirimler, etkinliğin altyapı ve organizasyonu, süresi ve içeriği ile ilgili memnuniyeti göstermektedir. Öğrenciler bu organizasyonun mesleki açıdan kendilerine önemli ölçüde katkı sağladığını düşünmektedirler. Her yıl bu geribildirimler doğrultusunda, gerekli değişiklikler ve düzenlemeler yapılarak program içeriği iyileştirilmekte ve yeni mezun hekimlerin daha akılcı reçete yazma konusunda becerileri artırılmaya çalışılmaktadır eğitim öğretim yılında onuncusu düzenlenen Reçete Günleri Programında kapsamlı bir değişiklik yapılarak başlangıcından beri iki gün olarak düzenlenen program üç güne çıkarılmıştır. Acil servis oturumu, çocuk sağlığı ve hastalıkları oturumları, hekimlik pratiğinde sık görülen durumlar oturumları, kardiyovasküler hastalıklar oturumları, ödüllü quizler gibi yeni uygulamalar programın uzaması yanında bugüne kadar en beğenilen Reçete Günleri aktivasyonu seçilmesine neden olmuştur Ek47, Ek48, Ek49, Ek50,Ek51). 14. Mezuniyet töreni ve önceki yıllardan farklı uygulamalar Mezuniyet törenleri bir tıp öğrencisi için 6 yıllık zorlu eğitimin taçlandırıldığı, mezun bir doktor için yıllar geçtikçe anısı daha da unutulmaz olan özel anlardır yılından itibaren mezuniyet törenleri fakültemize çok yakın olan 5000 in üzerinde oturma kapasitesi olan açık hava tiyatrosunda yapılmaktadır yılı mezuniyet töreninden itibaren ilk 10 a giren öğrencilere fakülte yönetimi ve çeşitli sponsorlar tarafından ödüller verilmektedir. İlk defa eğitim- öğretim yılında oldukça yoğun bir gündeme sahip olan mezuniyet töreni aktivasyonları sırasında öğrencilere yönelik olarak tören öncesinde yemek, tören sonrasında çorba ikramı yapılmıştır. 15. Optik okuyucu yazılımı ve Öğrenci Sınav Sonuç Modülü uygulaması ve sınav analizlerinin kullanımı 2012 yılı eğitim öğretim yılına kadar EÜTF eğitim programında uygulanan sınavların optik okuyucu formları öğrenci işleri bürosunda okunduktan sonra ham veriler nota dönüştürülmek üzere Tıp Eğitimi Anabilim Dalı nda bir öğretim üyesine gönderilmekteydi. Formun okunması, nota başka kişinin dönüştürmesi, soru ve sınav notuna itirazlarla birlikte yapılan bir sınavın sonucunun ilanı ortalama gün arasında değişmekteydi. Öğrenci geribildirimlerinin de bu durumu ortaya koyması ile birlikte bir yazılım şirketi ile birkaç 25

27 aşaması olan bir çalışma başlatıldı. İlk aşamada uygulanan sınav sistemi ve nota dönüştürmeyle ilgili yönergedeki konular ortaya kondu ve gereksinimler belirlendi (Ek52, Ek53, Ek54, Ek55, Ek56). Gereksinimlere göre yeni bir optik okuyucu yazılımı oluşturuldu. Oluşturulan yazılımın özellikleri şunlardır; Sınav öncesinde öğrencinin sınav salonu oturma düzeni dahil olmak üzere tüm bilgilerin optik okuyucu formuna yazılarak sınava hazır hale getirilmesi Sınav sonrası optik yanıt kağıtlarının okunmasından sonuçlarının yanıtlanmasına kadar geçen süreyi kısaltması (ortalama 3 saat) Okunan optik form verilerinin hızla puan hesapları ve madde analizleri başta olmak üzere sınava ilişkin tüm istatistiksel verilerin alınabilmesi Dekan yardımcısı, koordinatörler ve BYK /SBYK başkanları eşliğinde sınav madde analizlerinin gözden geçirilmesi, sorun tespit edilen soruların belirlenmesi ve soruyu soran öğretim üyesi ile görüşmeye zemin oluşturması. Yazılı sınavlar bittikten sonra dekanlık binasındaki optik okuyucuda cevap kağıtları taranmakta ve yapılan kontroller sonrasında sonuçlar sınav sonuç modülünde yayımlanmaktadır. Sınav sonuçları modülde yayınlanmadan önce seçenek analizi ile şıklara göre verilen cevapların dağılımı yapılarak doğru cevabın işaretlenme oranı, çeldirici şıkların hangisi/hangileri olduğu, kodlama hatası olup olmadığı gibi verilere hemen ulaşılabilir. Madde analizi yapılarak sınav sorularının zorluk derecesi ve ayırıcılık gücü ölçülebilir. Madde analizlerinden sonra sınav puanlarının öğrencilere ilan edilmektedir. Öğrencilere sınav sonuçlarının ilan edilmesi için de bir ara yüz oluşturulmuştur. Öğrenci Sınav Sonuç Modülü denen ara yüzden öğrenciler şifrelerini kullanarak, önceden haftalar sonra ilan edilen sınav notlarını birkaç saat içinde öğrenebilir hale gelmişlerdir yılında yapılan bazı değişikliklerle Özel Çalışma Modülü uygulamasına öğretim üyelerinin öneri verme, öğrencilerin başarı durumlarını bildirmeleri yanında öğrencilerin ÖÇM seçimleri ile ilgili işlemler de öğrenci sınav sonuç modülüne aktarılmıştır. Öğrenci sınav sonuç modülü sistemiyle birlikte öğrenci işleri ile ilgili duyurular internet üzerinden yayınlanmaktadır. Sistem içinde okundu ve okunmadı bilgileri takip edilmekte olup duyuruların okunması öğrenci sorumluluğundadır. 26

28 Sınav sonuç modülü yolu ile öğrencilere yönelik her türlü gelişmenin anında duyurulması sağlanmakta ve öğrenci işleri bürosunda zaman zaman yaşanan aşırı kalabalıklaşmanın önüne geçilerek, hem öğrencilerin hem de öğrenci işleri bürosunun iş gücü ve zaman kaybının önlenmesi sağlanmıştır. 16. Öğrenci geribildirimlerinin toplanması ve değerlendirilmesi Önceki yıllarda yazılı sınavların hemen ardından ve yazılı olarak alınan öğrenci geribildirimleri ve geribildirimler öğrenci sınav sonuç modülü ile alınmaya başlanmıştır. Blok / staj bloğu boyunca açık olan geribildirim formuna öğrenci istediği zaman görüş bildirmekte, görüşünü zaman içinde değiştirmekte ve sınav sonucunu öğreneceği gün de son halini sisteme kaydetmektedir. Öğrenci geribildirimlerinin ham verileri öğrenci sınav sonuç modülünden alınarak raporlanmak üzere Tıp Eğitimi Anabilim Dalı na gönderilmektedir (Ek57, Ek58, ). Öğrenci geribildirimleri dışında öğretim üyelerinden de yazılı geribildirim alınmaktadır. (Ek59, Ek60) 17. ÖÇM programının yenilenmesi ve öğrenci- öğretim üyesi için avantajları Ege Tıp ta eğitim öğretim yılından itibaren yenilenen ve iyileştirilen bir eğitim programı uygulanmaktadır. Eğitim programı farklı uygulamalar ile zenginleştirilmiştir. Eğitim programını zenginleştiren bileşenlerden biri de 2004 yılından beri devam eden Özel Çalışma Modülü (ÖÇM) uygulamalarıdır. ÖÇM; eğitim programın yanı sıra yürütülen ve programı güçlendiren, öğrencilere ilgi duydukları alanlarda derinlemesine çalışma olanağı veren, sosyal sorumluluk bilincini ve duygusunu geliştiren, iletişim, zaman yönetimi, hekimliğe yaklaşımında, sürekli sorgulayan bir bakış açısı kazandıran, farklı ilgi alanlarına yönelme ve kariyer seçimi için hedeflediği alanı yakından tanıma olanağı veren, yazılı ve sözlü sunum yapma gibi becerileri öğrencilerin kullanmasına ve geliştirmesine fırsat veren eğitsel bir etkinliktir. Öğrenciler kendi öğrenme sorumluluğunu daha fazla almaya cesaretlendirilmektedir Eğitim- öğretim öğretim döneminde ÖÇM uygulamalarının Topluma Hizmet dersi kapsamındaki katkısı değerlendirildi ve sosyal yönü olan ÖÇM uygulamalarının belirtilmesi için öneri formunda değişiklik yapıldı. Öğrenci şenliği içindeki bir günde yarım günlük ÖÇM şenliği gerçekleştirildi. Şenlik çerçevesinde, ÖÇM lerin bir kısmı poster olarak sunuldu yılında yapılan bazı değişikliklerle Özel Çalışma Modülü uygulamasına öğretim üyelerinin 27

29 öneri verme, öğrencilerin başarı durumlarını bildirmeleri yanında öğrencilerin ÖÇM seçimleri ile ilgili işlemler de öğrenci sınav sonuç modülüne aktarılmıştır eğitim öğretim döneminde ÖÇM kılavuzu, fakültenin web sayfasına yüklendi (Ek61). Son üç yıldaki ÖÇM veren Öğretim Üyesi sayısı sırasıyla 128, 120, 140, açılan ÖÇM sayısı ise sırasıyla 137,150 ve 161 olmuştur (Ek62). Her yıl geribildirimler dikkate alınarak programda bazı geliştirmeler yapılmıştır. ÖÇM veren öğretim üyesi ve açılan ÖÇM sayılarının artışında bu çalışmaların önemli payı olmuştur. Bu yıl uygulamaya koyulan web tabanlı ÖÇM sistemi ile bu sayının hızla artacağı düşünülmektedir. 18. İlk üç yıl ve 4-5. sınıf staj blok kılavuzlarının basımı ve dağıtımı Eğitimde kaliteyi yükseltebilmek amacıyla sürekli bir araştırma ve geliştirme çabası içinde olan Fakültemiz öğrencilerin en doğru bilgiye en kolay yoldan ulaşıp, öğrendiklerini deneyimli eğitmenler gözetiminde uygulayabilme fırsatları sunmaya çalışmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda ilk üç sınıfa yönelik kılavuz varken, yılında 4. Sınıfların staj bloğu sistemine geçmesi nedeniyle 4. sınıftaki öğrencilere yönelik kılavuz, eğitim öğretim döneminde de 4. ve 5. sınıflara yönelik ortak bir kılavuz hazırlanmıştır (Ek21,Ek63). Bu kılavuzda; ege üniversitesi tıp fakültesinde mezuniyet öncesi eğitim ve mezuniyet hedefleri (program çıktıları), eğitim programının yapısı, staj eğitimi programının yapısı, staj öğrenme hedeflerinin temelini oluşturan başvuru nedenleri ve ilişkili hastalıklar, ege üniversitesi tıp fakültesi mesleksel beceri yetkinlik düzeyleri ve bu düzeye ulaşmak için önerilen eğitim- sınama yöntemleri, her bir staj bloğu ve staj bloğundaki stajlar için ayrı ayrı olmak üzere başvuru nedenleri, yine her bir staj bloğu ve staj bloğundaki stajlar için ayrı ayrı olmak üzere hastalık listeleri ve öğrenme hedefleri, beceri hedefleri, her bir staj bloğu için toplum sağlığı ve alan hedefleri, görüntüleme yöntemleri hedefleri, kaynak kitap listesi, her bir staj bloğu ve staj bloğundaki stajlar için eğitim yöntemleri, stajların uygulanması ve yönetilmesindeki sorumluluklar, staj danışmanlık sistemi çalışma esasları yer almaktadır. İlk üç sınıfa yönelik kılavuzda her yıl düzenli olarak kontrol ve geliştirmeler yapılmaktadır eğitim- öğretim döneminde blokların kaynak listeleri güncellenmektedir. 19. İtirazların alınma ve yanıtlanma yolağının belirlenmesi eğitim- öğretim döneminden itibaren blok ve staj bloklarında yapılan sınavlara ilişkin yeni düzenlemeler getirilmiştir. Buna göre; öğrenci sınav sorularına ilişkin itirazları için 28

30 sınav soru kitapçığı ve yanıtlarının Öğrenci Sınav Sonuç Modülünde ilan edilmesini takip eden ilk iş günü içinde Öğrenci İşleri Bürosuna yazılı olarak başvurabilir. Öğrenci, itiraz ettiği her bir soru için ayrı İtiraz Formu doldurmakla ve iki sayfayı geçmeyen kaynak göstermekle yükümlüdür. İtiraz konusu olan soru ve yanıtlar, itiraz süresini takip eden beş iş günü içinde ilgili anabilim dalında biri soruyu soran öğretim üyesi/görevlisi olmak üzere en az üç kişiden oluşan komisyonca incelenmekte ve anabilim dalı görüşü blok yürütme kurulu/staj bloğu yürütme kurulu na bildirilmektedir. Sorunun iptalinde kesin kararı blok yürütme kurulu/staj bloğu yürütme kurulu vermektedir. İptal edilen soru tüm öğrenciler tarafından doğru yanıtlanmış olarak kabul edilmektedir. Öğrenci, sınav notuna ilişkin itirazı için, sınav notunun Öğrenci Sınav Sonuç Modülünde ilan edilmesini takip eden ilk üç iş günü içinde Öğrenci İşleri Bürosuna yazılı olarak başvurabilir. Bu süre dışındaki itirazlar kabul edilmemektedir. Staj bloklarında staj danışmanı tarafından öğrencinin danışman görüşmelerine katılım, uygulamaları nicelik ve nitelik olarak gerçekleştirme ve sorumluluklarını yerine getirme durumuna bakarak verilen staj danışman notuna itiraz edilememektedir (Ek32, Ek41). 20. Dekanlar konseyi, Ulusal ÇEP toplantılarına katılım, diğer dış toplantılara katılım Tıp Dekanları Konseyi tarafından İçinde bulunduğumuz yılda, ilk olarak 2002 yılında oluşturulmuş olan Ulusal Çekirdek Eğitim Programının (ÇEP) güncellenmesi amacıyla bir çalışma grubu oluşturulması ve bu grubun bir dizi toplantı sonrasında ÇEP i güncellemesi planlanmıştır. Bu amaçla ilk olarak 12 Nisan 2013 tarihinde Hacettepe Üniversitesi Senato Toplantı Salonunda yapılan 1. Çekirdek Eğitim Programı (ÇEP) Güncelleme Çalıştayına çeşitli Tıp Fakültelerin dekanları (2), dekan yardımcıları (8) ve dekanlıklar tarafından görevlendirilen 10 öğretim üyesi katılmıştır. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi bu toplantıda eğitimden sorumlu dekan yardımcısı tarafından temsil edilmiştir. Bu toplantıda TUS ta ÇEP dışı konuların yüzdesinin fazla olduğu. Ayrıca, TUS soruları ile mezunların sadece bilgileri, daha çok alt düzeylerde (bilme, kavrama, uygulama) ölçülebildiği, bu nedenle TUS formatının kısa ve orta vadede değişmesi gerektiği vurgulanmıştır. Kısa vadede değişiklik için: TUS sorularının ÇEP ile ilişkilendirilerek hazırlanması ve Yatay (konu çeşitliliği) değil, dikey (ÇEP ile ilgili bir konuda derin bilgi) genişleme yapılması gerektiği bildirilmiştir. Ayrıca TUS sorularının hazırlanmasında Tıp Eğitimi Anabilim Dalı öğretim üyelerinden de katkı istenmesi önerilmiştir. Planlanan çalışmalar için İnönü Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi ve Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi 29

31 temsilcileri tarafından oluşan bir ÇEP- TUS komisyonu kurulması kararlaştırılmıştır. Komisyon kararlarının bir rapor haline getirilmesi ve raporun direkt olarak Tıp Dekanlar Konseyi ne sunulması konusunda görüş birliğine varılmıştır. Bu amaçla 22 Mayıs 2013 tarihinde Ankara da ÖSYM Başkanı ile yapılan toplantıda Ege Üniversitesi Dekan Yardımcısı düzeyinde temsil edilmiştir (Ek64). Kurulan ÇEP güncelleme komisyonunun değişik 19 tıp fakültesinden üye ile temsil edildiği, bu açıdan bir temsiliyet özelliği olduğu belirtilmiştir. Mevcut ÇEP in sistematik olarak yeniden gözden geçirilmesi planlanmıştır. Tıp eğitiminin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği vurgulanarak, hazırlanacak ÇEP in tüm fakültelere ve eğitim sistemlerine uygun olacak şekilde oluşturulması düşünülmüştür. Mevcut ÇEP te halen var olan hastalık- durum- semptom listelerinin güncellenmesi planlanmıştır. Yeni ÇEP in yaygın bir katılım ile hazırlanması ve onaylanması gerektiği, bu nedenle komisyon tarafından hazırlanacak son ÇEP taslağının, tüm tıp fakültelerine gönderilmesi ve dekanlıkların son görüşlerinin alınması kararlaştırılmıştır. ÇEP kriterlerinin asgari şartlar olarak bilinmesi gerekliliği vurgulanmıştır. Oluşturulacak yeni ÇEP in kendi içinde değerlendirmeye açık ve güncellenebilir olması, güncellemesi sırasında mezuniyet öncesi tıp eğitimi ile ilgilenen derneklerden görüş istenmesi, son şeklinin internet ortamında tüm öğretim üyeleri ile paylaşılarak geri bildirim alınması sağlanması gerekliliği bildirilmiştir (Ek65). Çalışmaların altı aylık bir takvim içinde bitirilmesi planlanmıştır. Bu amaçla 31 Mayıs 2013 te Marmara Üniversitesinde, 5-6 Temmuz 2013 te Erciyes Üniversitesinde, Ağustos 2013 te Başkent Üniversitesinde, Eylül 2013 te İnönü Üniversitesinde yapılan çalıştaylara Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dekan, Dekan Yardımcısı ve Eğitim Koordinatörü düzeyinde katkı sağlamıştır. Ulusal ÇEP yenileme konusundaki 6. Çalıştay 8-9 Kasım 2013 tarihlerinde EÜTF ev sahipliğinde İzmir de gerçekleştirilecektir (Ek66). 21. Soru Bankası uygulaması EÜTF Soru Bankası, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nde yazılı sınavlar aracılığı ile yapılan ölçme- değerlendirme etkinliklerinin yararlılığını artırmak, öğretim üyelerinin soru ve sınavlara yönelik işlerini kolaylaştırmak, öğretim sistemi ile sınavların ilişkisini entegrasyon zemininde güçlendirmek amacıyla oluşturulmuştur eğitim öğretim döneminden itibaren Tıp Eğitimi Anabilim Dalı sorumluluğundaki sistemle soru toplanmaya ve sınav yapılmaya başlanmıştır. EÜTF Soru Bankası Ocak 2012 tarihinden itibaren tüm özellikleri ile EÜTF 30

32 kullanımına sunulmuştur. EÜTF Soru Bankası temel olarak; Öğretim üyelerinin, internetin olduğu her yerden kişisel hesaplarına soru kaydedip izleyebildiği, sınav komisyonlarının kaydedilen sorulara ulaşıp, sınava seti ve kitapçığı hazırlayabildiği, Uygulanan sınavların analizi ve öğrenci sınav sonuçları ile bireysel karnelerin oluşturabildiği, Fakülte sınav sistemi ile tamamen uyumlu Ölçme- değerlendirme disiplinin temel kural ve uygulamaları zemininde tasarladığımız, fakültemize özgün dinamik ve güvenli (SSL) bir veri tabanıdır. Öğretim üyelerinin soru kaydetmesinin ardından ilgili sınavın soruları Blok/Staj Bloğu Yürütme Kurulu üyelerinin katıldığı toplantılar ile teknik ve içerik açısından değerlendirilmekte, uygun bulunan sorular sınavlarda sorulmak üzere onaylanmakta, sorunlu sorular açıklamalar ile öğretim üyelerine gönderilmekte ve görüşleri istenmektedir. Blok/Staj Bloğu Yürütme Kurulu tarafından onaylanan sorular arasından, ilgili bloğun/staj bloğunun ders ağırlıkları temel alınarak ve yine Blok/Staj Bloğu Yürütme Kurulu üyeleri tarafından sınav setleri EÜTF Soru Bankası sistemi ile oluşturulmakta ve sınav kitapçıkları otomatik olarak hazırlanmaktadır yılı sonu itibarı ile yapılan bir düzenleme ile Soru bankası aracılığı ile yapılan sınavlarda kullanılmış soruların madde ve seçenek analizlerini görebilmekte ve bu analizlere göre soruda değişiklik yaparak yeni soru türetile bilinmektedir. Bugün itibarı ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Eğitimde tüm çoktan seçmeli yazılı sınavlar soru bankası aracılığı ile yapılmaktadır. Soru bankasındaki toplam soru sayısı 17 bine yaklaşmıştır (Ek67). 22. Temel Eğitici Gelişim Programı Öğretim üyelerinin araştırma, hizmet ve eğitim görevleri arasında en az hazırlıklı oldukları görev eğiticiliktir. Hem öğretim üyelerinin mesleksel gelişmelerini sürdürmeleri, hem de kurumun işlevlerini yerine getirebilmesinde önemli araçlardan birisi, eğitici gelişimidir. Yükseköğretimde eğitici gelişimini, öğretim üyelerinin birey olarak çeşitli rollerini yerine getirmek üzere yetkinliklerinin gelişmesine ve üretkenliklerini korumalarına destek olan, eğitim programını ve örgütsel iklimi iyileştirmeye olanak vererek kurumun canlılığını korumayı amaçlayan programlar olarak tanımlamak mümkündür. Fakültemizde 2003 yılında başlatılan program değişikliği sürecine paralel olarak eğitici gelişimi programları da biçim değiştirmiş, değişim sürecinde ve yeni eğitim- öğretim etkinliklerinde görev alan öğretim elemanlarının gereksinimleri doğrultusunda Temel Eğitici Gelişim Programı uygulanmıştır. EÜTF Temel Eğitici Gelişim Programı, tıp eğiticisinin ana rolleri üzerinden oluşturulan 31

33 temalarda, 10 yarım gün eğitim ve iki yarım gün uygulamadan oluşmaktadır. Temalar ve uygulamalar gruplandırılarak bir araya getirilmiş dört modül halinde program oluşturulmuştur. Eğitici gelişimi programında kullanılan temel strateji deneyime dayalı öğrenme dir. EÜTF Temel Eğitim Gelişim Programı yılından itibaren düzenli olarak uygulanmaktadır. Bugüne kadar 180 in üzerindeki öğretim üyesi bu kursa katılmıştır. Yaklaşık 3 yıllık bir sürede fakültemiz öğretim üyelerinin üçte birinin bu programa katılmış olmasını çok önemli buluyoruz. Amacımız fakültemizdeki tüm öğretim üyelerinin Temel Eğitim Gelişim Programına katılmasını sağlamaktır yılı başında öğretim üyesi kadrosuna yeni atanan ve eğitim programı hakkında bilgisi olmayan ancak sorumlukları olan öğretim üyelerine yönelik olarak bir toplantı düzenlenmiştir. Bu toplantıda eğitim programının yapısı, uygulaması, yönerge ve öğretim üyelerinin sorumlulukları aktarılmıştır. Benzer toplantıların her yıl yeni öğretim üyesi olup eğitim yükü olan kişilere yönelik tekrarlanması planlanmaktadır (Ek68). 23. Araştırma Eğitimi Programı Gönüllü olan Tıp Fakültesi öğrencilerinin, bilimsel düşünce, tutum, davranış ve bilgilerini pekiştirmek ve kendilerine araştırma becerileri kazandırmak üzere, mevcut Tıp Fakültesi eğitimine ek ve paralel olarak uygulanan bir eğitim programıdır. Araştırma Eğitimi Programını oluşturmak üzere Temmuz 2009 da Araştırma Eğitimi Programı komisyonu kuruldu. Komisyon kendi arasında işbölümü yaparak sınav ve değerlendirme, program, proje izlem ve sosyal işler alt komisyonlarını kurdu. Komisyon uzun bir çalışma dönemi sonunda Araştırma Eğitimi Programını oluşturdu. Oluşturulan dinamik program ilk kez öğretim yılında öğrenci aldı. Programın yürütülmesi esnasında elde edilen geri bildirimlerle program geliştirildi. Araştırma Eğitimi Programı komisyonu Çalışma Esaslarını belirledi (Ek69). Bu esaslar dekanlık tarafından onaylandı. Bu esaslar çerçevesinde; Araştırma Eğitimi Programının amacı ve hedefleri, teorik eğitiminde işlenecek konuların ana hatları, öğrencilerin seçilme ve değerlendirilme ölçütleri, Araştırma Eğitimi Programı bileşenlerinin tanım ve görev tanımları belirlendi. Araştırma Eğitimi Programı tamamen gönüllülük esasına göre düzenlenmiştir. Gönüllü öğrenciler arasından Tıp Fakültesinin alt yapısının uygun olduğu sayıda öğrenciler; öğrencinin araştırma yapmaya duyduğu istek ve heves, akademik başarısı, ÖSS puanı, ilk 2 senedeki ders 32

34 başarıları, Önceki araştırma ve sosyal faaliyetleri, sözlü görüşmedeki performanslarına göre seçilmektedirler öğretim yılı için 44 başvurudan 24 ü seçildi. Çeşitli sebeplerle yedi öğrenci programdan ayrıldı. Halen devam eden 17 öğrenci danışmanlarıyla beraber projelerini yürütmektedir öğretim yılında daha az öğrenci alınması planlandı. Bu nedenle dönemi seçimlerinde başvuran 43 öğrencinin 12 si programa seçildi. İlk iki yıldaki uygulama sonunda yapılan değerlendirmede, Araştırma Eğitimi Programının ikinci sınıftan başlaması uygun görüldü ve eğitim döneminde hem birinci, hem ikinci sınıftan öğrenci alınmış olup eğitim verilmektedir (Ek 70) Bologna Ders Tanıtım Formu Güncellenmesi çalışmaları 2012 yılında Bologna ders tanıtım formu güncelleme çalışmaları tamamlanarak ebys ders kataloğuna yerleştirilmiştir. Tanıtım formlarına her bir blok/staj bloğu için dersin adı, kodu, seviyesi, amacı, dersi veren öğretim üyeleri, öğrenme çıktıları, öğrenim türü, dersin içeriği, ayrıntılı haftalık ders içeriği, önerilen kaynaklar, planlanan öğrenme aktiviteleri ve metotları yer almaktadır. (son üç yılda ikili anlaşma yapılan üniversiteler) (Ek71) 25. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Öncülüğünde yürütülen e- öğrenme portalına katılım EÜTF 2013 yılında Akdeniz Üniversitesi tarafından projelendirilen ve aşağıda özellikleri yazan e- öğrenme portalına destek olmuş ve öğrencilerin kullanımı konusunda işbirliği yapmıştır. E- öğrenme portalındaki beceriler halen fakülte eğitim programının ikinci ve üçüncü sınıf öğrencilerinin mesleksel becerileri öğrenmelerine destek amacıyla kullanılmaktadır. Tıp Fakülteleri son yıllarda kendi eğitim programlarını giderek daha fazla sorgulamakta ve eğitimin niteliğini arttırmaya yönelik yoğun bir uğraş içerisinde bulunmaktadırlar. Özellikle tıp eğitiminde öğrencilerin mesleksel beceriler konusunda daha yeterli hale getirilmesi, bu becerilerin belirli standartlara dayandırılması, öğrencilere hangi becerilerin ne düzeyde kazandırılacağının tesadüflere bırakılmaması temel hedefler arasındadır. Dünya Hekimler Birliğinin 1988 yılı Edinburgh bildirgesinde tıp eğitimin amacı bütün toplumun sağlık düzeyini yükseltecek hekimler yetiştirmektir şeklinde tanımlanmakta ve bazı önerilerde bulunulmaktadır. Bu önerilerle tıp öğrencilerine bilginin yanı sıra yeterli düzeyde mesleksel becerileri kazandırmanın önemi ve gerekliliği vurgulanmaktadır. 33

35 Son yıllarda ülkemizde Tıp Fakülteleri bünyesinde kurulan Tıp Eğitimi Anabilim Dalları bu hedefi gerçekleştirmede önemli bir rol oynamaktadır. Bu dönemde pek çok Tıp Fakültesi, öğrencilerine daha ilk yıllardan itibaren temel mesleki becerileri kazandırma amacıyla genellikle Tıp Eğitimi Anabilim Dalı bünyesinde Mesleksel Beceri Laboratuvarı kurmuştur. Bu laboratuvarlarda verilen eğitimlerin amacı, geleneksel olarak klinik ortamlarda verilen beceri eğitimleri için bir ön uygulama sahası oluşturmaktadır. Mesleksel beceri laboratuvarlarında öğrenciler uygulamalarını genellikle maketler, sınıf arkadaşları veya simüle hastalar üzerinde yapmaktadır. Mesleksel beceride yeterli hale geldikten sonrada eğitim programı içerisindeki ilgili stajlarda, gerçek hastalar üzerinde öğrendikleri mesleksel becerileri uygulamaktadırlar. Bu projenin amacı, tıp fakültelerinde mezuniyet öncesi tıp eğitiminde öğrencilerin sahip olması gereken temel mesleksel beceriler ile ilgili bir E- öğrenme ortamı geliştirerek öğrencilerin kullanımına sunmaktır (Ek72). C. Ziyaret Sonu Değerlendirme ve Öneri Raporu dışındaki gelişim ve değişimlerin açıklanması Daha önce hazırlanan ÖDR deki ulusal standartların her biri ile ilgili son üç yıl içinde yapılan değişiklikler aşağıda sunulmuştur. AMAÇ VE HEDEFLER Bu başlık altında 5 temel ve 1 gelişim standardı yer almaktadır 1.1. Tıp fakültelerinin amaç ve hedeflerinin tanımlanması Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri eğitim, araştırma ve hizmet öğelerine ilişkin amaç ve hedefleri mutlaka tanımlanmış olmalıdır. Fakültenin misyon, vizyon ve genel amaç, hedefleri Eğitim programında 2003 yılında yapılan değişikliklerle beraber fakültenin misyon, vizyon ve eğitim öğesine ilişkili olarak amaç şöyle ifade edilmiştir: Misyon: Bilim dünyasına katkıda bulunmak amacı ile evrensel ölçekte bilgi üretmek ve bölgesel, ulusal gereksinimler doğrultusunda toplumun yaşam kalitesini yükseltmek amacı ile en üst düzey tıp eğitimi vererek ülke ve dünya gerçeklerine duyarlı, kültürel olarak 34

36 donanımlı, araştırıcı ve üretici hekimler yetiştirmek. Vizyon: Ulusal ve uluslararası bilim ve teknoloji dünyası ile örgütsel bağları gelişmiş, kurumsal kültürü ve kimliği güçlü, dünyadaki nitelikli üniversiteler ile eşdeğer bir eğitim ve araştırma kurumu olmak. Değerler: Bilimsellik Evrensellik Toplumsal yararlılık Çağdaşlık Yenilikçilik ve Yaratıcılık Katılımcılık Güvenilirlik Fakültenin eğitime yönelik genel amacı: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin temel amacı; bilim ve toplumdaki gelişmeler ile hekimlik uygulamalarını bütünleştirip toplumun sağlık sorunlarına yüksek nitelikli sağlık hizmeti ile cevap verebilecek bilgi, beceri ve tutuma sahip, mesleki yaşamı boyunca bildiklerinden daha fazlasını öğrenme isteği ve becerisi kazanmış, bilimsel gelişmelere katkıda bulunabilecek yeterlik ve yetkinlikte hekimler yetiştirmektir. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nden mezun olan hekimden beklenen yeterlik ve yetkinlikler üç temel başlık altında tanımlanmıştır: 1. Tıbbi Bilgi ve Anlayış: Hekimlik uygulamasının gerektirdiği temel tıp bilimleri, klinik bilimler, davranış bilimleri ve toplumsal yaklaşıma ait bilgiler ve bu disiplinler arasındaki bağlantılara ilişkin yetkinliğe sahip olmak 2. Mesleksel Beceriler: Klinik beceriler, iletişim becerileri, entelektüel beceriler, sağlığın korunması geliştirilmesi ve koruyucu hekimlik uygulamalarında yetkinliğe sahip olmak 3. Mesleksel nitelikler / tutum ve davranış: Etik ilkeler, mesleksel sorumluluk, eğiticilik, yöneticilik, araştırmacı kimlik, ekip çalışması, kişisel farkındalık ve gelişme alanlarında yetkinliğe sahip olmak 35

37 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nin mezuniyet öncesi eğitim programının amaç ve hedefleri dekanlık eğitim komisyonu tarafından 2010 yılında tanımlanmıştır. Altı temel başlık altında tanımlanan amaçların yirmi bir alt hedefi bulunmaktadır. Altı temel amaç şunlardır; Hekim (yedi alt hedef), Sağlık Savunucusu (üç alt hedef), Bilim İnsanı (iki alt hedef), İletişimci (dört alt hedef), Ekip Üyesi (iki alt hedef), Lider ve Yönetici (üç alt hedef) eğitim- öğretim yılında dördüncü ve beşinci sınıflarda uygulanmaya başlanan staj blok sisteminin hazırlık dönemindeki çalışmalar, belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda yürütülmüştür. Fakültenin mezuniyet hedeflerinin tüm öğretim üyelerine duyurulması Son üç yılda yapılan değişiklikler ve değişen hedefler ile ilgili anabilim dalı görüşlerini almak üzere 2013 yılında bir çalışma yürütülmüştür. Bu çalışmada mevcut hedefler dizisi anabilim dalları ile paylaşılmış ekleme veya çıkarma yapmak istedikleri başlıkları belirtmeleri istenmiştir. Bu araştırmanın sonucunda anabilim dallarından amaç ve hedeflerin uygun olduğu görüşü iletilmiş ve dört anabilim dalından ek öneriler gelmiştir (Ek74, Ek75). Ayrıca Halk Sağlığı Anabilim Dalı intörn stajının amaç ve öğrenim hedeflerinin karşılanma durumunu Aile Sağlığı Merkezi (ASM) hekimleri ve Toplum Sağlığı Merkezi (TSM) hekimleri ile yaptıkları toplantılarda değerlendirmekte ve staj uygulamasına yansıtmaktadır. (Ek76, Ek77) Bu öneriler doğrultusunda amaç ve hedeflerimizin 2017 yılına kadar yeniden gözden geçirilmesi, mezunlarımız ve onlarla temas eden hasta, hasta yakını, sağlık otoriteleri, meslek odaları gibi dış paydaşların da görüşlerinin alınması için bir ayrı bir çalışma planlanmıştır Eğitim programının amaç ve hedeflerinin özellikleri Temel Standart Tıp fakültelerinin mezuniyet öncesi eğitim programına ilişkin amaç ve hedefleri, tıp eğitimi sürecini, hekimin toplumdaki rol ve sorumluluklarını yerine getirmesine yönelik yetkinlikleri kapsayacak şekilde tanımlanmalıdır. Bu tanımlama sürecinde ulusal ve uluslararası 36

38 tıp eğitimi amaç ve hedefleri mutlaka göz önüne alınmalıdır. a. Eğitim programı amaç ve hedefleri (yıl / dönem / faz / evre / blok / komite / staj düzeyinde detaylandırılmış) Eğitim programı amaçları evre/blok düzeyinde aşağıdaki gibi tanımlanmıştır: Evre 1: Tıbbi Bilimlere Giriş Bu evrede, tıp eğitiminin öncelikle hekimlik mesleğiyle daha yakından tanışma ve benimseme amaçlanmaktadır. Sistemlerin normal yapı ve fonksiyonlarının anlaşılmasına temel oluşturacak hücrenin yapıtaşları, morfolojisi, döngüsü, vücudun biyolojik dengesi, homeostaz gibi ana kavramlar işlenmektedir. Ayrıca, beceri eğitiminin temelleri atılmakta, bilgisayarın tıp eğitiminde ve günlük yaşamdaki kullanımına yönelik eğitim programı, sağlığı koruma ve geliştirme ve etik ve hukuk Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar kavramları, sağlık kurumları ziyaretleri bu dönemde başlamaktadır. Evre 2: Normal Yapı ve Fonksiyon Bu evrede, sistemler zemininde entegre edilmiş (yatay) ve klinik örneklerle bağıntılandırılmış (dikey) bir yapılanmayla, vücudun normal yapısının ve işlevlerinin tanıtılması amaçlanmaktadır. Evre 2 Blok 1: Solunum, Dolaşım, Kan- lenfoid ve Boşaltım sistemleri Bu blokta, solunum, dolaşım, kan ve boşaltım sistemlerine ait normal yapı ve fonksiyon; hücre, doku, organ ve sistem düzeyindeki ilişkiler ve insan organizmasının canlılığını sürdürmede gerekli olan sıvı- elektrolit ve asit- baz dengeleri ele alınmaktadır. Bu blokta, dokular ve sistemler hakkında bilgi edinilmesini sağlamak ve insan organizmasının normal yapısını tanıyabilen bir hekim adayının patolojik değişmeleri değerlendirme yeteneğini hazırlaması amaçlanmıştır. Evre 2 Blok 2: Beslenme, Sindirim ve Metabolizma 37

39 Bu blokta, sindirim ve endokrin sistemlerine ait normal yapı ve fonksiyon; hücre, doku, organ ve sistem düzeyindeki ilişkiler ve insan organizmasının canlılığını sürdürmede gerekli olan metabolik süreçler ele alınmaktadır. Emilim ve sindirimde yer alan olaylar hormonal mekanizmalarla düzenlenen normal metabolik süreç yapı- fonksiyon bağlamında incelenmektedir. Evre 2 Blok 3: Hareket sistemi ve sinir sistemi E2 B3, hareket ve sinir sistemlerinin yapı ve işlevlerinin öğrenilmesini amaçlar. Hareket sistemi dersleri, kemik, eklem ve kasların yapısal ve işlevsel özellikler ile bu yapıların birbirleri ile ilişkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bölümde yer alan anatomi dersleri aynı zamanda Latince terminolojinin öğrenilmesi açısından da önemli katkıda bulunmaktadır. Hareket sistemini oluşturan yapıların özelliklerinin ayrı ayrı incelenmesinin yanı sıra bu derslere paralel olarak, hareket sisteminin ortaya çıkardığı asıl işlev, yani hareket de hem mekanik hem de organizmanın yaşamsal sürecindeki yeri (dik duruş gibi) açısından incelenmektedir. Evre 2 Blok 4: Hayatın evreleri Bu bloktaki dersler insanın biyolojik gelişiminde geçirdiği evrelerin normal sürecinin öğrenilmesini hedeflemektedir. İnsan organizmasının genetik temellerinden başlayarak, embriyonun normal gelişimi, üremenin temel ilkeleri, gebelik ve fetus gelişimi, doğum ve yeni doğanın temel özellikleri, bebeklik ve çocukluk çağı gelişimi, yetişkinin psikolojik özellikleri, yaşlanma süreci ve ölüm konuları insan biyolojik gelişiminin geçirdiği evreler olarak ele alınmıştır. Bu blokta amaç; gelişimsel bakış açısı ile molekül, hücre organ ve sistem düzeyinde bütünleştirerek yukarıda belirtilen evrelerde gelişen süreçleri en temel fizyopatolojik- klinik bağlantılarla ilişkilendirmektir. 38

40 Evre 3 Blok 1: Patolojilere ve Klinik Bilimlere Giriş Evre 3 Blok 1 in amacı; öğrencilerin Hastalık kavramıyla tanışmalarını sağlamak, hastalık etkenlerini ve mekanizmalarını aktarmaktır. Normal organizma ile hastalıklar arasında yer alan Evre 3 Blok 1 de hastalıklar ayrı ayrı tanıtılmadan önce yapı ve fonksiyon bozukluklarının temel nedenleri, oluş mekanizmaları ve tedavi prensipleri ile klinik bilimlere giriş konuları ele alınmaktadır. Bu evrede, sistem patolojilerine başlamadan önce öğrencilerin yangı, enfeksiyon, enfeksiyon etkenleri ve onkogenez gibi temel patolojik kavramları ve temel farmakolojiyi öğrenmeleri amaçlanmaktadır. Anamnez alma ve fizik muayene becerilerini kazanmaya yönelik teorik dersler, beceri eğitimi ve hasta başı uygulamalar da yapılmaktadır. Evre 4: Sistem Patolojileri Bu evrenin temel özelliği, patolojik süreçlerin, sistemler temelinde, yoğun olarak klinik anlam ve bağıntıları vurgulanarak aktarılmasıdır. Evre 4 Blok 1: Solunum, dolaşım, kan- lenfoid ve boşaltım sistem patolojileri Evre 4 Blok 1, solunum, dolaşım, kan- lenfoid ve boşaltım sistemine ait patolojilerin ele alındığı bloktur. Soluk alıp verme ile başlayıp asit- baz dengesi ve boşaltım ile sonlanan Evre 2 Blok 1 deki normal yapı ve fonksiyonlara ait patolojiler, klinik görünümleri, tedavileri ve toplum sağlığı, etik hukuk boyutu bu blokta yer almaktadır. Sistemler yine aynı sıralama içinde organize edilmiştir. Sistem patolojilerinde hedeflenen, başvuru nedenleri temeline ve onun patogenetik mekanizmalarına dayanılarak solunum, dolaşım, kan- lenfoid, boşaltım sistemlerinin patolojik değişikliklerine ait klinik yaklaşımın geliştirilmesidir. Evre 4 Blok 2: Sindirim, endokrin ve metabolizma Evre 4 Blok 2, Sindirim, Endokrin ve Metabolizma sistemine ait 39

41 patolojilerin ele alındığı bloktur. Evre 2 Blok 2 de ele alınan beslenme, yutma ve sindirme fonksiyonlarının ve insan organizmasının canlılığını sürdürmede gerekli olan metabolik süreçlerin patolojileri, klinik görünümleri, tedavileri ve toplum sağlığı boyutunun eğitimi bu blokta sürdürülmektedir. Başvuru nedenleri ve onların patogenetik mekanizmalarına dayanan dersler sindirim ve endokrin sistemlerin, metabolizma süreçlerinin patolojik değişikliklerine klinik bakış açısı kazandırmaktır. Evre 4 Blok 3: Sinir- Davranış, Hareket, Duyu Evre 2 Blok 3 de aktarılmış olan hareket, duyu ve sinir sistemlerinin yapı ve işlevleri konularına paralel olarak bu sistemleri ve psikiyatri alanını ilgilendiren patolojiler ve hastalıklar ele alınmakta ve hastalıkların patogenezi, oluşturduğu morfolojik değişiklikler, enfeksiyöz etkenleri, biyokimyasal değişiklikleri, klinik yansımaları ve tedavi modellerinin klinik bakış açısıyla ele alınması amaçlanmaktadır. Evre 4 Blok 4: Hayatın evreleri Bu bloktaki dersler genel olarak insanın biyolojik gelişim sürecinde geçirebileceği patolojilerin öğretilmesini hedeflemektedir. E4 B4 te sistemlere ilişkin özel muayene yöntemlerinin öğrenilmesi hedeflendiğinden bu bloğun giriş haftasında sistemlere özel muayene yöntemlerinin vurgulanması ve klinik araştırma tekniklerinin daha ayrıntılı vurgulandığı toplum sağlığı derslerinin sunulması amaçlanmıştır. Bu blokta kadın ve erkekte üreme, gebelik, doğum, lohusalık, yeni doğan, çocukluk, adolesan ve yaşlılıkla ilgili patolojilerin özellikleri, kliniği, bu patolojilerdeki biyokimyasal değişiklikler ve tedavide kullanılan ilaçların klinik bakış açısıyla ele alınması hedeflenmiştir. Evre 5: Stajlar (Klinik Bilimler) 40

42 Staj eğitimi, önceki evrelerde temel tıp bilgilerini klinik bağıntılarıyla kavramış öğrencilerin, öncelikli sağlık sorunlarının yönetiminde gerekli bilgileri tam öğrenmelerini sağlamayı, ağırlıklı olarak problem çözme, ayırıcı tanı, hastaya yaklaşım becerilerini geliştirmelerine uygun ortam hazırlamayı hedeflemektedir. Evre 6: İntörnlük Eğitimin son evresindeki temel amaç, öğrencilerin gözetim altında hekimlik yapmalarıdır. Öğrencilerin bu dönemde, hasta bakım, tedavi ve izlemine aktif olarak katılmaları ve gözetim altında sorumluluk almaları beklenmektedir. b. Programın amaç ve hedeflerinin Ulusal ÇEP ve uluslararası tıp eğitimi hedefleri ile (WFME, GMC, LCME vb.) karşılaştırılarak değerlendirilmesi Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim programının geliştirilmesi sürecinde Türkiye ve dünyadaki diğer tıp fakültelerinin amaç ve hedefleri ve uluslararası standart belgeler incelenmiştir. İncelenen örneklerle birlikte toplumun öncelikli sağlık sorunları ve ulusal ÇEP göz önünde bulundurularak fakültemiz amaçları belirlenmiştir. Uygulanmakta olan eğitim programının amacı, ulusal ve uluslar arası tıp eğitimi hedefleri ile karşılaştırıldığında uyumlu olarak değerlendirilmiştir. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi mezuniyet öncesi eğitim programının akredite edilmesi için hazırlanan özdeğerlendirme raporundaki Son üç yılda yapılan değişiklikler konulara ek olarak son üç yıl içinde ilk üç yıl ve 4-5. Sınıf staj blokları için kılavuzlar oluşturulmuştur. (Ek21) Oluşturulan kılavuzlarda mezuniyet öncesi eğitim programına ilişkin amaç ve hedefler, tıp eğitimi süreci, programı yürütülmesi, özellikle staj blok kılavuzunda hekimin toplumdaki rol ve sorumluluklarını yerine getirmesine yönelik yetkinlikler listesi yer almıştır (Ek24). Bunun yanı sıra oluşturulan yeni 41

43 staj blok sistemi ile bilgi ve becerinin ilk yıldan mezuniyete kadar dikey ve yatay organizasyonu konusunda bir içerik örgütlenmesi yapılmıştır. Staj blok sistemini desteklemek amacıyla staj danışmanlığı sistemi geliştirilmiş (Ek30), 3-4 öğrenci başına bir staj danışmanı belirlenmiştir. Staj danışmanları ve öğrencilerin her üç haftada bir görüşme zamanları ayarlanmış ve bu görüşmeleri standardize etmek üzere staj danışman formu, staj gelişim dosyası, beceri karneleri oluşturulmuştur. Bu yolla staj boyunca öğrencilerin görev ve sorumlulukları tanımlanmış ve uygulamaya alınmıştır Eğitim amaç ve hedeflerinin duyurulması Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler Tıp fakülteleri eğitimle ilgili amaç ve hedeflerini mutlaka yayınlamış ve tüm taraflarla paylaşmış olmalıdır. Amaç ve hedeflerin ne süredir, nasıl paylaşıldığının (basılı, web vb.) açıklanması Tıp fakültemizin eğitimle ilgili amaç ve hedefleri 2001 yılı itibari ile Klinik Öncesi Dönem Eğitim Programını Yatay ve Dikey Entegrasyon Zemininde Yeniden Yapılandırma Çalışmaları Rehberi nde ve 2003 yılından itibaren eğitim sürecinin başlangıcında yer alan Evre1 Blok1 in her akademik yıla ait blok kılavuzlarında yer almaktadır. Bunun yanı sıra öğrenci, öğretim üyesi ve ilgili diğer tüm tarafların rahatlıkla ulaşabildikleri web sitesinde de yer almaktadır Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi mezuniyet öncesi eğitim programı amaç ve hedefleri, ilk üç yıl kılavuzunda, staj kılavuzunda (Ek21,Ek63), öğrenci sınav sonuç modülünde (Ek12), birinci sınıf öğrencilerinin uyum haftası etkinliklerinde (Ek78) ve öğrenci işleri bürosu duyuru panolarına asılarak öğrencilere duyurulmuştur. Öğretim üyelerine ise öğrenci sınav sonuç modülü, e- mail (Ek12), dekanlık web sitesi (Ek79) ve anabilim dallarına gönderilen resmi yazılar (Ek74, Ek75) yolu ile duyurulmuştur. Ayrıca 2013 yılında yenilenen EÜTF Entegre Eğitim 42

44 Öğretim Yönergesine EÜTF mezuniyet öncesi, eğitim programının amacı eklenmiş ve tüm tarafların haberdar olması sağlanmıştır (Ek32)., Entegre eğitim öğretim yönergesi dekanlık web sitesinde, öğrenci sınav sonuç modülünde duyurulmuş, birinci sınıf öğrencileri ile tüm öğretim üyelerine kitapçık biçiminde basılı olarak dağıtılmıştır (Ek 80) Eğitim amaç ve hedeflerinin tanımlanmasında paydaş katılımı Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri eğitimle ilgili amaç ve hedefleri mutlaka ilgili tüm paydaşların (fakülte kurulu, ilgili tüm eğitim kurulları, öğretim üyeleri, öğrenciler) geniş katılımıyla tanımlamış olmalıdır. Fakültenin amaç ve hedeflerinin hazırlanması sürecindeki karar mekanizmaları ve görev alan komisyon, kurul ve çalışma gruplarının tanıtılması Fakültenin amaç ve hedeflerinin hazırlanması sürecinde görev alan komisyon, kurul ve çalışma grupları ile ilgili bilgiler aşağıda verilmiştir. Öğrenim amaç ve hedeflerin tanımlanmasında yıllarında yapılan eğitimde yeniden yapılanma çalışmaları çerçevesindeki akış aşağıda belirtildiği şekilde gerçekleşmiştir: 1. Kasım- Aralık 2001 de yeni müfredatın geliştirilmesi ve uygulanmasında yol haritasını belirlemeye yönelik Eğitim Komisyonu toplantıları yapılmıştır. Yeni müfredat çalışmaları hakkında tüm öğretim üyelerine yönelik bilgilendirme toplantısı yapılmış ve bilgiler rapor haline getirilerek Mart 2002 de tüm öğretim üyelerine ulaştırılmıştır. 2. Mart- Nisan 2002 de sistem çalışma grupları ( kan- lenfoid, solunum, dolaşım, kas- iskelet, sindirim, sinir- duyu, davranış bilimi ve ruh sağlığı, endokrin- metabolizma, üriner ve genital, hayatın evreleri), dikey koridor ( beceri, bilgilenme ve bilişim, etik ve hukuk, toplum sağlığı) çalışma grupları oluşturulmuştur. Bu amaçla tüm anabilim dallarından konularıyla ilişkili oldukları gruplara birer temsilci öğretim üyesi görevlendirmeleri istenmiş ve yaklaşık 180 öğretim 43

45 üyesi çalışmalarda görev almıştır. Her çalışma grubunda çalışmaları yönetmek ve diğer gruplarla işbirliğini sağlamak amacıyla koordinatör / koordinatörler belirlenmiştir. Tüm çalışma gruplarının koordinatörlerinden oluşan Koordinatörler Kurulu Nisan 2002 den itibaren düzenli aylık toplantılara başlamıştır. Toplantılara Eğitimden sorumlu Dekan Yardımcısı veya Eğitim Baş koordinatörü başkanlık etmiştir. 3. Nisan- Haziran 2002 döneminde her çalışma grubu kendi konusuyla ilgili ayrıntılı müfredat analizi yapmıştır. 4. Haziran- Eylül 2002 döneminde Eğitim Komisyonu ve Tıp Eğitim Anabilim Dalı üyelerinden oluşan Plan Grubu, önceki dönemde yapılan çalışma ve tartışmalardan hareketle, eğitim programının üzerinde şekilleneceği temel ilke ve stratejileri, eğitim programının yapısını ve program hazırlığının ikinci aşamasında izlenecek yolu içeren bir taslak rehber hazırlamış ve bu taslak ilgili kurul ve komisyonlarla paylaşılarak görüşleri alınmıştır. Belirtilen görüş, öneri ve eleştiriler doğrultusunda düzenlenen rehber Klinik Öncesi Dönem Eğitim Programını Yatay ve Dikey Entegrasyon Zemininde Yeniden Yapılandırma Çalışmaları Rehberi yayınlanıp tüm öğretim üyeleri ve ilgili kurul/komisyonlarla paylaşılmıştır. 5. Öğrenim hedeflerinin belirlenmesi için a. Alan çalışması: İzmir kent merkezinde toplam 3300 kişiye ulaşarak semptom ve hastalık prevalans çalışması yapılmıştır. b. Delphi çalışması: YÖK tarafından belirlenen Çekirdek Eğitim Programı da kullanılarak eğitim programında yer alacak hastalık, semptom, klinik durum listesi hazırlanmış ve her üç basamakta çalışan hekimler ve öğretim üyelerine sunulmuştur. Katılımcılar listeye ekler yapmışlar ve daha geniş bir liste oluşturulmuştur. Bir sonraki aşamada katılımcılar listede yer alan hastalık, semptom, klinik durumlarını eğitimdeki önemleri açısından skorlamışlardır. Son aşamada, yapılmış olan 44

46 skorlamalar üzerinden katılımcı hekim ve öğretim üyelerinin son değerlendirmeleri alınmış ve skorlar netleştirilmiştir. c. Nominal grup tekniği kullanılarak uzman panelleri yapılmıştır: 12 sistem grubu ile ilişkili toplam 24 uzman paneli gerçekleştirilmiştir. Tüm panellere toplam 236 öğretim üyesi katılmıştır. 6. Delphi çalışması sonuç tabloları, uzman panellerinde, öncelikli sağlık sorunlarından (A1+) görece daha az görülen sağlık sorunlarına (C3) doğru bir spektrum içinde yerleri/önemleri dikkate alınarak gruplandırılmıştır. Ders programı ve hedeflerinin belirlenmesinde bu gruplar temel alınmıştır. A skorlu hastalıklar mutlaka programda yer alırken, B skorlu hastalıklarla ilgili kararı ilgili anabilim dalı vermiştir. C skorlu hastalıklar daha çok ayırıcı tanıda ele alınmak üzere hedefler ve program hazırlanmıştır. 7. Sistem çalışma grupları, öncelikli sağlık sorunlarını belirledikten sonra mezuniyet hedeflerini tanımlamış ve daha sonra evre (Evre 5- staj eğitimi, Evre 4- sistem patolojileri, Evre 3- klinik ve patolojik bilimlere giriş, Evre 2- normal yapı ve fonksiyon ve Evre 1- Tıbbi bilimlere giriş ) hedefleri belirlenmiştir. 8. Beceri çalışma grubu altı yıl boyunca eğitimi verilecek beceri listesini, her becerinin hangi evrede ne düzeyde kazandırılacağını ve hangi anabilim dallarının bu becerilerin eğitiminde görev alacağını içeren bir rapor hazırlamış ve Eylül 2003 te tüm öğretim üyelerine dağıtılmıştır. Öğretim üyelerinden gelen geri bildirimler doğrultusunda son şekli verilmiş ve eğitim programına yerleştirilmiştir. 9. Ders programının yıllarındaki yeniden yapılandırma sürecinde tüm sistemlerle ilgili anabilim dallarından temsilcilerin oluşturduğu sistem çalışma grupları ilgili sistemlerin bir araya gelmesi ile blok planlama kurullarına dönüştürülmüştür. Blok planlama kurulları bloklar bazında öğrenim amaç ve hedeflerini, 45

47 beceri eğitimi konularını belirlemiş ve programı oluşturmuştur. EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programının amaç ve hedeflerinin 1.3 maddesinde belirtilen açıklamaları yanında amaç ve hedeflerle ilgili öğrenci sınav sonuç modülü ve fakülte temsilcisi yoluyla öğrenci görüşleri alınmakta, anabilim dallarından öğretim üyelerinin görüşlerini iletmeleri istenmiştir. Gelen yanıtlar eğitim amaç ve hedeflerinin Son üç yılda yapılan değişiklikler Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler benimsendiği ve fakültemiz açısından uygun olduğunu göstermiştir. Ayrıca Halk Sağlığı Anabilim Dalı intörn stajının amaç ve öğrenim hedeflerinin karşılanma durumunu Aile Sağlığı Merkezi (ASM) hekimleri ve Toplum Sağlığı Merkezi (TSM) hekimleri ile yaptıkları toplantılarda değerlendirmekte ve staj uygulamasına yansıtmaktadır (Ek 76, Ek77). Eğitim amaç ve hedeflerinin dış paydaşlar bakımından değerlendirilmesi konusunda da bir çalışma planlanmıştır yılı içinde bu çalışmanın sonuçları da ortaya konacaktır. Tıp fakültelerinin amaç ve hedeflerinin tanımlanmasında meslek örgütleri (TTB, uzmanlık dernekleri vb.), toplum ve sağlık bakanlığının katkı ve görüşleri alınmalıdır. Alınan katkı ve görüşlerin amaç ve hedeflerin oluşturulmasında nasıl kullanıldığının açıklanması Alan çalışması kapsamında İzmir kent merkezinde toplam 3300 kişiye ulaşarak semptom ve hastalık prevalans çalışması yapılmış ve bu veriler öğrenim hedeflerinin belirlenmesi çalışmalarında kullanılmıştır. Halk Sağlığı Anabilim Dalı intörn stajının amaç ve öğrenim hedeflerinin karşılanma durumunu Aile Sağlığı Merkezi (ASM) hekimleri ve Toplum Sağlığı Merkezi (TSM) hekimleri ile yaptıkları toplantılarda değerlendirmekte ve staj uygulamasına yansıtmaktadır (Ek 76, Ek77). Eğitim amaç ve hedeflerinin dış paydaşlar bakımından değerlendirilmesi konusunda bir çalışma planlanmıştır yılı içinde bu çalışmanın sonuçları da ortaya konacaktır. 46

48 1.5. Eğitim programlarının düzenlenmesi ve uygulanmasında özerklik Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler Tıp Fakülteleri yasal süreçleri tamamlamak koşuluyla kendi eğitim programlarını belirlenen temel amaç ve hedefler doğrultusunda düzenlemek ve uygulamak konusunda özerkliğe sahip olmalıdır. Uygulanmakta olan program nasıl oluşturulduğu ve fakültenin özerklik alanlarının, uygulamalarının açıklanması Uygulanmakta olan programın nasıl oluşturulduğu konusu 1.4 no lu maddede belirtilmiştir. EÜTF hem ilk üç yıl hem de 4-5 staj bloklarının planlanma, içerik örgütlenmesi, uygulanması ve değerlendirilmesinde uluslararası literatür ışığında, ulusal ÇEP i kapsayacak, kurumsal olanaklarla ülkenin sağlık sistemi sunumuna uygun hekimler yetiştirmek üzere çalışmalar yürütmüştür. Planlama çalışmaları tamamlanmakla birlikte özellikle program değerlendirme verilerine dayanarak, yenileme çalışmaları sürekli devam etmektedir. Eğitim öğretim yönergesinin yenilenmesi ile bu çalışmaları desteklemek ve sistematik halde sürekliliğini sağlamak amaçlanmaktadır. İlk üç yılda Blok Yürütme Kurulları (BYK), 4-5. Sınıflarda Staj Blok Yürütme Kurulları (SBYK) tarafından her yıl eğitim programının güncellenmesi konusunda çalışmalar yürütülmektedir. Böylece hem güncel mevsimsel hastalıkların (kuş gribi gibi) eğitim programı içine yerleştirilmesi sağlanmakta, ülke sağlık profiline uymayan hastalıklar ayıklanmakta ve benzer konuların entegre verilmesi sağlanmaktadır (örneğin Evre 3 Blok 1 kapsamında immünoloji temasının yeniden organizasyonu). BYK / SBYK lar tarafından güncellenen programın teorik, uygulamalı dersler, serbest çalışma saatleri yıllık olarak analiz edilmekte yıllık değişimler bu yolla izlenebilmektedir (Ek81, Ek82). Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi organ naklinde Türkiye de pek çok ilki gerçekleştirmiş ve ekol haline gelmiş bir kurum olmanın verdiği sorumluluk bilinci ile eğitim programına organ nakli ve immünolojisi ile ilgili ders, entegre oturum, panel ve özel çalışma modülleri 47

49 yerleştirmiştir. Sağlık Bakanlığının 2013 yılı başında Yükseköğretim Kurumuna göndermiş olduğu Aile Hekimliği Birinci Aşama Uyum eğitiminin en az 1 ay süreli Aile Hekimliği stajı içerisinde uygulamalı ve teorik olarak verilebileceği düşünülmektedir. Mevcut durumda aile hekimliği anabilim dalı olmayan tıp fakültelerince, aile hekimliği anabilim dalı olan diğer tıp fakültelerinden bahsi geçen staj alınabileceği öngörülmektedir. konulu yazısına Fakülte Eğitim Komisyonunda alınan Halk Sağlığı Anabilim Dalı olarak mevcut programların takip edildiği, 6. Sınıf halk sağlığı stajının içinde gerekli eğitimin verildiği, öğrencilerin sahadaki aile hekimleri ile eşleştirilerek 3 hafta boyunca aile hekimlerinin yanında oldukları, mevcut program ile ilgili bilgilerin olduğu ayrıca bu konuda teorik eğitiminde verildiği; Şu an için Aile Hekimliği Anabilim Dalının kurulmasının gerekli olmadığı, mevcut programda halihazırda yer alan eğitimlerin düzenlenmesinin, ihtiyaç varsa yapılabilecek eklemelerin yeterli olabileceği; Yapılan düzenlemelerden sonra sertifikanın da verilebileceği kararı doğrultusunda cevap verilmesi uygulanmakta olan programda fakültenin özerkliği prensibinin korunmasına örnek olarak gösterilebilir (Ek83, Ek84) 2.1. Eğitim programı modeli ve öğretim yöntemlerinin tanımlanması Temel Standart Standardın Tıp fakülteleri eğitim programı modeli (Eğitici/Öğrenci merkezli, Disiplin/Sistem /Yaşam Döngüsü Temelli, Topluma Dayalı/Yönelik Eğitim) ve öğretim yöntemlerini (Probleme dayalı öğrenim, sunum, laboratuvar çalışması, alan çalışması, mesleksel beceriler, grup çalışması, özel çalışma modülü, göreve task a- dayalı öğrenim, hasta başı eğitim) mutlaka tanımlamalıdır. Fakültenin eğitim modeli, kullanılan öğretim yöntemlerinin ne ölçüde 48

50 karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar kullanıldığının açıklanması Toplumun öncelikli sağlık sorunlarına yönelik tıp eğitimi: Eğitim programının geliştirilmesi sırasında kullanılan, saha çalışması, Delphi sorgulama çalışması ve nominal grup çalışması ile toplumun sağlık önceliklerine yönelik eğitim programı geliştirilmiş ve program içeriği, organizasyonu ve eğitim yöntemleri bu öncelikler göz önünde bulundurularak seçilip düzenlenmiştir. Organ sistemlerine dayalı yatay / dikey entegre ve spiral eğitim programı tasarımı: Eğitim programı, evre içi ve evreler arası sürekliliği sağlamaya yöneliktir. Öğrencinin her yeni evrede öğrendikleri, bir önceki evreden edindikleri ile bağlantılıdır ve bu kazanımların üzerine oturur. Eğitim programının ilk üç yılını kapsayan Evre 1, 2, 3 ve 4 temel olarak 10 organ/fonksiyon sistemi temelinde düzenlenmiştir. Bu sistemler: 1. Kan- lenfoid 2. Solunum 3. Dolaşım 4. Kas- iskelet 5. Sindirim 6. Sinir- duyu 7. Davranış bilimi ve ruh sağlığı 8. Endokrin- metabolizma 9. Üriner ve genital 10. Hayatın evreleri Evrelere ait program içeriği bu sistemler temelinde birbiri ile entegre edilerek ele alınmaktadır. Bu sistemler, kendi içlerindeki temel bilim konuları ve klinik içerik bağıntılarındaki ortaklık alanları (yatay ve dikey entegrasyon) göz önüne alınarak aşağıda verildiği gibi dört ana grupta birleştirilmiş ve ilgili bloklar içinde eğitim programında yer almıştır. 49

51 1. Solunum / Dolaşım / Kan- lenfoid / Boşaltım (üriner) 2. Sindirim / Metabolizma ve beslenme / Endokrin 3. Sinir- duyu / Hareket / Davranış 4. Hayatın Evreleri Organ sistemlerine dayalı yatay / dikey entegrasyon ve konu bazlı dikey koridorlar: Öğrencilerin, eğitimleri sırasında farklı konu alanlarında yer alan aynı kavram ve beceri eğitimi tekrarlarını düzenlemek ve öğrendikleri ile gerçek yaşam arasındaki ilişkiyi sağlamak amacıyla, eğitim programı, organ sistemleri temelinde entegre edilmiştir. Sistem dersleri yanı sıra bilgi ve anlayış eğitiminin ötesinde hekimlik mesleğinin gerektirdiği diğer beceriler, değerler ve davranışların verileceği eğitimi bir bütünlük içinde öngörüp sunabilmek amacıyla spiral tasarımın üzerine dikey koridorlar eklenmiştir. Dikey koridorlar üç ana başlıkta (Mesleksel Beceriler, Mesleksel Değerler- Etik / Sağlık Hukuku, Sağlığı Koruma Geliştirme ve Toplum Sağlığı), sistemlere paralel olarak birinci sınıftan başlamak üzere ilk üç yıllık eğitim programının içerisine yerleşmiştir. Yeterliğe / yetkinliğe dayalı yapılandırılmış beceri eğitimi: Fakültemizde, tıp eğitimi sürecinde öğrenciye kazandırılacak tüm beceriler listelenmiş, yıllar içinde ve yıllar arasında uygun zamanlara yerleştirilmiştir. Basamaklı eğitim rehberleri eşliğinde önce manken, maket ve simüle hastada uygulama ile öğrencilerin beceri kazanmaları ve yeterli hale gelmeleri, gerçek hastada tekrarlayarak yetkinleşmelerine fırsat verecek yapılandırılmış beceri eğitimi uygulanmaktadır. Çekirdek eğitim programı ve özel çalışma modülleri: Ulusal çekirdek eğitim programı, tıp eğitimi ile ilgili uluslararası belgeler ve standartlar ve toplumun öncelikli sağlık sorunları göz önünde bulundurularak 50

52 hazırlanan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim programı, hekimlik mesleğinin gerektirdiği olmazsa olmaz yeterlilik ve yetkinliklere ait hedefleri (bilgi, beceri, tutum) içeren çekirdek eğitim programı ile özel çalışma modüllerini (ÖÇM) kapsamaktadır. Eğitim programının ilk üç yılında tıp ve tıp dışı alanlarda daha derinlemesine çalışmalarına olanak sağlamak üzere hazırlanmış ve öğrencilerin seçimine sunulmuş ÖÇM ler programın çekirdek müfredat dışındaki bölümüdür. ÖÇM ler ve altıncı yıl intörnlük döneminde yer alan seçmeli staj, eğitim programının % 3-5 lik kısmını oluşturmaktadır. Öğrencinin kendi öğrenmesini yönetebilme olanağı: Tanımlanmış öğrenme hedefleri, öğrenciye neyi nereye kadar ve ne zaman öğreneceğini bilme ve öğrenme etkinliklerini düzenleme fırsatı sağlamaktadır. Programda ayrıca ilk üç yılda haftada yaklaşık toplam 1 yarım gün olacak şekilde serbest çalışma zamanı ayrılmıştır. Serbest çalışma zamanlarında öğrencilerin blok kılavuzlarında yer alan hedefler üzerinden kütüphane, bilgisayar ve beceri laboratuvarları gibi öğrenme alan ve olanaklarını kullanarak kendi öğrenmelerini yönetmelerine fırsat tanıması amaçlanmıştır. Öğrenciler, yılda üç kez uygulanan gelişim sınavı ile sınıf ortalamalarına göre başarı düzeylerini, yıllar içindeki gelişimlerini izleme ve kendi öğrenmelerini yönetme olanağı bulmaktadırlar. Kullanılan Öğretim Yöntemleri: Sınıf dersi: Sınıf dersleri, staj dönemlerinde azalarak devam edecek şekilde ilk üç yılın programında yer alan bloklar ve Evre 5 i oluşturan staj eğitimi süresince ve dikey koridorlardaki bazı eğitim etkinliklerinde kullanılmaktadır. Sınıf dersleri, ders notları ve öğrencilere yönelik hazırlanmış kılavuzlar sınıf derslerini desteklemektedir. 51

53 Tartışma / örnek olay yöntemi: Temel bilimler konularının klinik ve gerçek hayatla bağlantısını algılamayı kolaylaştırmak ve öğrenmeyi motive etmek amacıyla tartışma ve örnek olay (olgu) yöntemi eğitim programında olgu tartışmaları ve entegre oturum başlıkları altında kullanılmaktadır. Sınıf derslerinde olgular, konuları başlatmak, öğrencileri düşünmeye ve keşfetmeye yöneltmek üzere kullanılmaktadır. E1, E2 ve E3 de temel bilimler ile klinik bilimler arasındaki ilişkilendirmenin yapıldığı entegre öğrenme oturumlarında olgular, bilgi parçalarını birleştirmek amacıyla ele alınmaktadır. Sistem patolojilerinin ele alındığı Evre 4 programı boyunca her hafta işlenen konulara ilişkili olarak toplumda en sık görülen klinik durumları ele alan olgu tartışmalarında klinik boyut ve ayırıcı tanı tartışılmaktadır. Film gösterimi: Eğitim programının ilk üç yılında mesleksel tutum geliştirmek ve beceri eğitiminde demonstrasyon amaçlı kullanılmaktadır. Film gösterimi sonrasında grup tartışmaları ve uygulamalar yapılmaktadır. Laboratuvar pratikleri ve demonstrasyonlar: Konu ve kavramları sadece teorik bilgiler aracılığı ile değil, pratikte yer alan gerçek durumları ile göstermek, sistem derslerini uygulama ile pekiştirmek, araştırmacı bir bakış açısı kazandırmak amacıyla laboratuvar pratikleri ve demonstrasyonlar kullanılmaktadır. Küçük grup çalışmaları: Özellikle tutum ve mesleksel değerler, mesleksel becerilerin kazanılmasına yönelik olarak kullanılan küçük grup çalışmaları, öğrencilerin aktif katılımına izin verecek şekilde yaklaşık öğrenciden oluşan gruplarda yürütülen grup tartışması ya da uygulamalı beceri eğitimleri şeklinde beceri ve toplum sağlığı alan dikey koridoru boyunca yürütülmektedir. 52

54 Simüle Hasta ile eğitim: Eğitim programının ikinci yılında öğrencilerin temel iletişim becerileri, anamnez ve genel sistemik muayene, üçüncü yılda ise klinik akıl yürütme ve sisteme özgü fizik muayene konusunda beceri ve tutum geliştirmeye yönelik olarak öğrenciler simüle hastalar ile görüşmektedir. Görüntü ve ses kaydı yapılan bu görüşmeye ilişkin öğrenci akran, simüle hasta, eğiticiden geribildirim almakta ve kendini değerlendirmektedir. Klinikte hasta başı eğitim: Eğitim programının ağırlıklı olarak son üç yılında kullanılan temel yöntem hasta başı eğitimdir. Hasta başı eğitim, stajlar sırasında, öğrencilerin gözetim altında belirli oranda sorumluk üstlenmelerine fırsat verecek biçimde klinik durumlar ve bilimsel temelleri, öykü, semptomlar, bulgular, ayırıcı tanı, laboratuvar, tedavi seçenekleri ve rehabilitasyon konularında öğrenci ve öğretim üyesinin karşılıklı etkileşimi ile yürütülmektedir. Eğitim programında, beceri dikey koridoru boyunca ikinci ve üçüncü yıl içinde belli bir oranda öğrencilere klinikte hasta ile karşılaşma fırsatı tanınmaktadır. Gezi: Toplum sağlığı alan dikey koridorunda ve intörnlük döneminde halk sağlığında sağlık hizmeti ve sağlık risklerini yerinde gözlemek ve değerlendirmek amacıyla kurum ziyaretleri (fabrika, belediye, sağlık müdürlüğü, laboratuvar vb.) yapılmaktadır. Bağımsız öğrenme: Öğrencilerin kendilerine sunulan öğrenme olanaklarını (kütüphane, bilgisayar lab, beceri lab, vb.) yeterince kullanabilmeleri için haftalık programda serbest çalışma saatleri ayrılmıştır. Öğrencinin, ulaşması gereken öğrenme hedefleri konusunda çalışması, araştırma yapması için bu saatleri kullanması beklenmektedir. İlk üç yılın eğitim programı, her hafta yaklaşık 1-2 yarım gün (4-8 saat/hafta) serbest çalışma zamanı ayrılacak biçimde 53

55 düzenlenmiştir. Blok ve staj kılavuzları, öğrenmede öğrenciye daha fazla sorumluluk vererek, bir konunun derinliğine ve bir bütün içinde öğrenilmesi amacıyla basılı veya elektronik ortamda hazırlanmıştır. Kılavuz içeriğinde, eğitim programının tanıtımı, kurul ya da modüllerin amaç ve hedefleri, önceden kazanılmış olması gereken bilgi, tutum, beceriler ve tekrar / ön okumalar, öğrenme konuları (başlık / süre / özet içerik), kullanılabilecek kaynaklar, olgular, kendi kendini sınama bölümleri, sözlük ve terimler bilgisi gibi bileşenler yer almaktadır eğitim- öğretim yılında İlk üç yılda yer alan evre/blok eğitimlerinde kullanılan yöntemlerin ne oranda kullanıldığı öğrenci başına düşen yaklaşık ders saati olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir eğitim- öğretim yılında dördüncü sınıfta yer alan staj eğitimlerinde kullanılan yöntemlerin ne oranda kullanıldığı öğrenci başına düşen yaklaşık ders saati olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir (nöbetler bu hesaplamaya dahil edilmemiştir). 54

56 eğitim- öğretim yılında beşinci sınıfta yer alan staj eğitimlerinde kullanılan yöntemlerin ne oranda kullanıldığı öğrenci başına düşen yaklaşık ders saati olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir (nöbetler bu hesaplamaya dahil edilmemiştir). Son üç yılda yapılan EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programı son üç yılda gerçekleştirilen staj blok yapısı ile birinci sınıftan beşinci sınıfın sonuna kadar beş evre 55

57 değişiklikler başlığı altında 16 bloktan oluşmaktadır. İntörnlük dönemi altıncı evre olarak tanımlanmaktadır. Evre 1: (tek bloktan oluşmaktadır). Tıbbi bilimlere giriş Evre 2: (dört bloktan oluşmaktadır). Normal yapı ve fonksiyon Evre 3: (tek bloktan oluşmaktadır). Patolojilere ve klinik bilimlere giriş Evre 4: (dört bloktan oluşmaktadır). Sistem patolojileri. Evre 5:(altı bloktan oluşmaktadır). Klinik staj dönemi ( İç Hastalıkları, Cerrahi Ürogenital, Kardiyopulmoner Enfeksiyon, Çocuk Sağlığı, Duyu, Kas, İskelet, Sinir ve Davranış staj blokları) Evre 6: İntörnlük dönemi (İç Hastalıkları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Genel Cerrahi, Acil Tıp, Seçmeli Stajlar, Göğüs Hastalıkları, Kardiyoloji, Halk Sağlığı, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları) Evreler halinde planlanan altı yıllık eğitim programı organ- sistemler bazında dikey ve yatay olarak entegre edilmiştir. Evre 1 ve Evre 3 tek bloktan oluşup giriş niteliğindeki bloklardır. Kendilerinden sonra gelen bloklar için bir ön bilgi niteliğindedir. Evre 2 sistemlerin normal yapı ve fonksiyonlarını (solunum, dolaşım, boşaltım ve kan lenfoid, beslenme ve metabolizma, hareket, sinir suyu ve davranış, hayatın evreleri), Evre 4 ise aynı sistemlerin patolojilerini içermektedir. Her iki evre de dört bloktan oluşmakta ve aynı isimle adlandırılmaktadır. Bu evre- blok yapısı ile sistemler bazında, normalden sistem patolojilerine doğru spiral olarak örgütlenen içerik bilgisi, basitten karmaşığa doğru ilerlemektedir. Evre 5 kapsamındaki staj blokları yapısı da ilk üç yıldaki evre- blok yapısına benzer şekilde organ- sistemler temelinde örgütlenmiştir. Buna göre evre 5 i oluşturan dördüncü ve beşinci sınıf staj blokları, hastaların başvuru yakınmaları göz önüne alınarak birbiri ile ilişkili olan klinik disiplinlere ait pratik ve teorik konuların bir arada verileceği 13 haftalık bloklar şeklinde planlanmıştır. Bu planlamada ilk üç yıldaki blok sisteminin yapısı göz önüne alınmıştır. Örneğin 2.sınıftaki E2B3 bloğu, 56

58 Sinir, duyu, hareket sistemleri ve davranış, 3. Sınıftaki E4B3 bloğu Sinir, duyu, hareket, davranış olarak yapılandırılmışken bu konulara ait 5. sınıf klinik staj bloğu Ortopedi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Spor Hekimliği, Nöroloji, Nöroşirurji, Psikiyatri ve Çocuk Psikiyatrisi Anabilim dallarını kapsayacak şekilde Kas, İskelet Sinir Sistemi ve Davranış staj bloğu olarak oluşturulmuştur. Benzer şekilde 4. sınıfta Kardiyopulmoner Sistem ve Enfeksiyon staj bloğunda, kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, göğüs hastalıkları, göğüs cerrahisi, enfeksiyon hastalıkları ve anesteziyoloji ve reanimasyon anabilim dalları eğitim vermektedir. Cerrahi- Ürogenital staj bloğunu kadın hastalıkları ve doğum, üroloji ve genel cerrahi anabilim dalları oluştururken, İç hastalıkları bir bütün olarak tek bir staj bloğu şeklinde eğitim vermektedir. Kas İskelet Sinir Sistemi ve Davranış staj bloğunun yanı sıra 5. Sınıfta yer alan diğer staj blokları, Çocuk Cerrahisi Anabilim dalı ile Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim dalının birlikte yürüttükleri Çocuk Sağlığı staj bloğu ve Deri ve Zührevi Hastalıklar, Göz Hastalıkları, Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları, Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi, ile Adli Tıp Anabilim dallarının yer aldıkları Duyu Sistemi staj bloğudur. Klinik stajlarda, eğitimdeki yatay entegrasyonu sağlayacak şekilde belirli konular birden fazla anabilim dalının yer aldığı entegre oturumlar paneller şeklinde ele alınmaktadır. Örneğin 4. Sınıf Cerrahi- Ürogenital staj bloğunda 8. Haftada yer alan Akut Batın başlıklı entegre oturumda Genel Cerrahi, İç Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Radyoloji ve Üroloji anabilim dallarından öğretim üyeleri yer almaktadır. Benzer şekilde her staj bloğunda, klinik stajlara ilk üç yılın bilgilerini hatırlatmak amacı ile dikey entegrasyona uygun olacak şekilde dersler- paneller ve entegre oturumlar konmuştur. Örneğin Cerrahi- Ürogenital staj bloğunun 2. haftasında yapılan panelin başlığı Tiroid- paratiroid anatomisi ve fizyolojisi olup Anatomi ve Fizyoloji tarafından anlatılmaktadır. Konulara bütüncül yaklaşımı sağlayan, klinik 57

59 ve klinik öncesi disiplinlerin bir araya geldiği paneller de staj programında yer almaktadır. Örneğin 4. sınıftaki Kardiyopulmoner Sistem ve Enfeksiyon staj bloğunun 1. haftasında yapılan panelin başlığı Akciğer ve göğüs boşluğunun klinik ve radyolojik anatomisi olup Anatomi, Radyoloji ve Göğüs Cerrahisi anabilim dalları tarafından anlatılmaktadır. Dördüncü ve beşinci sınıf staj bloklarında yer alan her bir klinik staj, yatay ve dikey entegrasyon mantığından yola çıkarak, aynı staj bloğundaki ve/veya daha önceki sınıflarda yer alan bloklardaki diğer anabilim dalları ile desteklenmektedir. Örneğin, beşinci sınıftaki Kas, İskelet Sinir Sistemi ve Davranış staj bloğunda yer alan üç haftalık Ortopedi ve Travmatoloji staj programında, Ortopedi ve Travmatoloji konulu teorik dersler toplam 15 başlıkta ve 25 saat olarak yer almaktadır. Ders programında yer alan diğer anabilim dallarınca yürütülen dersler de toplam 17 saat olarak yer almaktadır. Böylece Ortopedi ve Travmatoloji öğretim elemanları dışında, toplam 8 anabilim dalından 17 öğretim üyesinin, staj programının gerçekleşmesine katkıda bulunması sağlanmaktadır. Programda, diğer anabilim dallarının katkısı ile ortak olarak düzenlenen entegre oturumlar, her haftaya bir entegre oturum düşecek şekilde toplam üç oturum olarak yer almaktadır. Bu oturumlara Ortopedi ve Travmatoloji dışında 4 anabilim dalından 6 öğretim üyesi katkıda bulunmaktadır. Tema ortaklığı/yakınlığı bulunan Spor Hekimliği anabilim dalına ait kuramsal dersler, Ortopedi ve Travmatoloji staj programında yer almaktadır. Bir diğer tema ortaklığı/yakınlığı içinde olan Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon staj programı, Ortopedi ve Travmatoloji staj programının hemen ardından iki hafta olarak gerçekleştirilmektedir. Staj programında dikey entegrasyon kapsamında kas- iskelet sistemi ile ilişkili temel bilimler (fizyoloji ve biyokimya) konuları, bu anabilim dallarından öğretim üyeleri tarafından verilen üç ders başlığı şeklinde yer almaktadır. Bu derslerin içeriğinin belirlenmesinde ilgili öğretim 58

60 üyeleri ile işbirliği içinde bulunulmaya çalışılmaktadır. Yatay entegrasyonun bir diğer unsuru olarak; kas- iskelet sistemi görüntülemesine ilişkin derslerin, Radyoloji ve Nükleer Tıp anabilim dalları tarafından Ortopedi ve Travmatoloji staj programı içinde verilmesidir. Yatay ve dikey entegrasyonu sağlamak amacı ile Ortopedi ve Travmatoloji staj programında diğer anabilim dallarınca gerçekleştirilen derslerin ölçme- değerlendirme kapsamında da karşılıklarını bulacak şekilde soru seçimi yapılmaktadır. Ortopedi ve Travmatoloji öğretim üyeleri, kendi anabilim dalı staj programı dışında Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon ile İç Hastalıkları (Romatoloji) stajlarındaki entegre oturumlara da katkıda bulunmaktadırlar. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı örneğine benzer şekilde Anabilim Dallarının staj programlarına, aynı staj bloğundaki, farklı staj bloğundaki veya ilk üç sınıftaki bloklarda yer alan diğer anabilim dalları konu ve temaya bağlı olarak destek vermektedir. Böylece tüm mezuniyet öncesi tıp eğitimi dönemlerinde yatay ve dikey entegrasyon ilişkisi çok yönlü olarak tesis edilmektedir. Eğitim programının ilk üç yılında, temel bilimlerin daha fazla klinik bilimlerin daha az yer alması durumu, staj blok yapısında tersine dönmüş, böylelikle temel- klinik bilimlerin yıllar içinde entegre olması (dikey entegrasyon) sağlanmıştır. Özetle önceki özdeğerlendirme raporunda da belirtilen eğitim programı geliştirme çalışmaları (Ek85) ile belirlenen mezuniyet hedefleri doğrultusunda, ulusal ÇEP ten de yararlanarak, tüm yıllar dikey ve yatay olarak entegre edilmiştir Tıp fakülteleri eğitim programının temel özelliklerinin tanımlanması Temel Standart Standardın karşılanma Tıp fakülteleri eğitim programının temel özelliklerini aşamalara/yıllara göre mutlaka tanımlamalıdır (içerik, zorunlu, seçmeli dersler, alternatif uygulamalar). Fakültenin eğitim programının temel yapısını, içeriğini ve özelliklerini gösteren 59

61 durumu ile ilgili açıklamalar şemalarla programın geneli, aşamaları, zorunlu- seçmeli, dönemlik, haftalık ders programı örnekleri ile bağımsız çalışma saatlerinin gösterilmesi ve açıklanması İlk dört evre boyunca kesintisiz devam eden üç dikey koridor vardır. Toplum sağlığı alan, beceri ve etik- hukuk alanlarına ait bilgi ve beceriler yatay entegrasyona uygun olarak ilgili evreler içine yerleştirilmiştir. İkinci ve üçüncü yılda eğitim programında yer alan Özel Çalışma Modülleri (ÖÇM), çekirdek programın yanı sıra yürütülen ve çekirdek eğitim programını güçlendiren, öğrencilere ilgi duydukları alanlarda derinlemesine çalışma olanağı veren, iletişim, zaman yönetimi, hekimliğe yaklaşımında, sürekli sorgulayan bir bakış açısı kazandıran, farklı ilgi alanlarına yönelme ve kariyer seçimi için hedeflediği alanı yakından tanıma olanağı veren, yazılı ve sözlü sunum yapma gibi becerileri öğrencilerin kullanmasına ve geliştirmesine fırsat veren eğitsel etkinliktir. Birinci yılın ilk 11 haftasını oluşturan Evre 1 Blok 1 Tıbbi Bilimlere Giriş başlığıyla molekül, hücre, doku ve organizmanın temel yapı ve fonksiyonları ile ilgili temel konuları kapsamaktadır. Bu evrede YÖK 60

62 tarafından zorunlu olarak istenilen Türk Dili ve Edebiyatı (20 saat), Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi (20 saat) verilmektedir Eğitim- Öğretim yılından itibaren Hazırlık sınıfının kaldırılması ile yabancı dil sınavından muafiyet alamamış öğrenciler için haftada dört saat yabancı dil dersi eklenmiştir. Toplam 41 saat serbest çalışma süresi bulunmaktadır. Multidisipliner konularda birden fazla öğretim üyesinin katılımıyla dört entegre oturum yapılmaktadır. 205 ders saati kuramsal derslere ayrılmıştır. Toplum sağlığı alan dikey koridorunda 20, beceri dikey koridorunda 30 ders saati bulunmaktadır. Evre 2 normal yapı ve fonksiyonların ele alındığı bölüm olup, dört bloğa ayrılmıştır. Evre 2 Blok1 de solunum, dolaşım, kan- lenfoid ve boşaltım sistemlerinin normal yapı fonksiyonu ele alınmaktadır. 10 hafta süren bu blokta 193 ders saati sınıf derslerine ayrılmıştır. Toplum sağlığı alan dikey koridorunda 14, beceri dikey koridorunda 28 ders saati bulunmaktadır. Bu blokta yedi entegre oturum yapılmaktadır. 68 serbest çalışma saati olup, yabancı dil dersinden muaf olanlara 14 saat daha eklenmektedir. Bu evrede 36 saat YÖK dersi mevcuttur. Evre 2 Blok 2 Beslenme, sindirim ve metabolizma konularını içermektedir. 8 hafta süren bu blokta 152 ders saati sınıf derslerine ayrılmıştır. Toplum sağlığı alan dikey koridorunda 6, beceri dikey koridorunda 2, Dokuz entegre oturum yapılmaktadır. Serbest çalışma için 56 saat ayrılmıştır. Bu evrede 32 saat YÖK dersi mevcuttur. Evre 2 Blok 3 Hareket ve sinir sistemleri konularını içermektedir. 13 hafta süren bu blokta 252 ders saati sınıf derslerine ayrılmıştır. Toplum sağlığı alan dikey koridorunda 4 ders saati bulunmaktadır. 24 ders saati entegre oturum için ayrılmıştır. Serbest çalışma için ayrılan zaman 85 saattir. Bu evrede 32 saat YÖK dersi mevcuttur. ÖÇM lerine 24 saat ayrılmıştır. Evre 2 Blok 4 hayatın evreleri ile ilgili bilim dallarının katılımı ile oluşmuştur. 8 hafta süren bu blokta 205 ders saati sınıf derslerine ayrılmıştır. Toplum sağlığı alan dikey koridorunda 1, beceri dikey 61

63 koridorunda 52 ders saati bulunmaktadır. Bu blokta üç entegre oturum bulunmaktadır. ÖÇM lerine 16 saat ayrılmıştır. Serbest çalışma saati 44 saattir. Evre 3 Blok 1 Patolojilere ve kliniğe giriş bölümüdür. 14 hafta süren bu blokta 243 ders saati sınıf derslerine ayrılmıştır. Ayrıca 4 saat panel; 26 saat entegre oturum; 66 saat, laboratuvar- demonstrasyon ve beceri eğitimi; 32 saat özel çalışma modülü; 72 saat serbest çalışmayı içermektedir. Bir haftalık ders programı örneği (Evre 4 Blok 1) aşağıda verilmiştir: 62

64 63

65 Evre 4 Blok1, Solunum, Dolaşım, Kan ve Boşaltım sistemlerinin klinik ve patolojik konularını içerir. 10 hafta süren bu blokta, teorik dersler 213; entegre oturum 36; beceri ve lab- demo 18, simüle hasta eğitimi 8; klinik çalışmalar 12; serbest çalışma 52 ve toplum sağlığı alan dikey koridoru 4 saat olarak yer almıştır. Evre 4 Blok 2 Sindirim sistemi. metabolizma ve endokrin sistemlerinin 64

66 klinik ve patolojik konularını içerir. 6 hafta süren bu blokta, teorik dersler 116; olgu tartışmaları 20; klinik çalışmalar 10; özel çalışma modülleri 24; serbest çalışma 40 saat süreyle yer almaktadır. Evre4 Blok 3 Sinir sistemi, duyu, hareket ve davranış sistemlerinin klinik ve patolojik konularını içerir. 9 hafta süren bu blokta, teorik dersler 182; entegre oturum ve olgu tartışmaları 52; beceri 6; klinik çalışma 16; serbest çalışma 97 saattir. Evre 4 Blok 4 Hayatın evrelerine ait klinik ve patolojik konuları içerir. 8 hafta süren bu blokta, teorik dersler 139; panel/ olgu tartışması/entegre oturumlar 49 saattir. 60 serbest çalışma saati bulunmaktadır. Dördüncü yılda klinik stajları başlamaktadır. Öğrencilere ilgili anabilim dallarının öğretim üye ve yardımcıları tarafından teorik ve pratik dersler verilir. İlgili birimin klinik, poliklinik, ameliyathane ve laboratuvarlarında öğrenciler, sorumlu öğretim üyesi veya yardımcısı ile hasta ile birebir karşılaşarak tanı ve tedavi sürecini tartışıp hasta bakımına ilişkin belirli ölçüde sorumluluk üstlenirler. Stajlar sırasında öğrenciler, ilgili bölümün olgu sunumu, çeviri saati, seminer var ise sempozyum gibi etkinliklerine katılırlar. Staj süreleri ve staj anabilim dalları eğitim komisyonunun önerisi ve fakülte kurulunun kararı ile belirlenir. İç Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Ortopedi ve Travmatoloji, Genel Cerrahi, Göğüs Hastalıkları, Radyoloji, Nükleer Tıp, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları dördüncü yılda yer alan stajlardır. İç Hastalıkları stajı 12 haftadır.1. Hafta 40 saat teorik dersten sonra, 2-9. haftalarda sabah 4 saat hasta başı teorik eğitim, öğleden sonra 4 saat sınıf dersi,10-11 haftalarda tam gün hasta başı eğitimi ve 12.haftada sınav yapılmaktadır. Kadın Hastalıkları ve doğum stajı, 6 haftadır. Her gün ilk 3 saat hasta başı teorik ve pratik eğitim, 3 saat sınıf dersi ve iki saat klinik uygulama olarak gerçekleşmektedir. Cuma günleri, seminer, Pazartesi makale ve olgu sunumları yapılmaktadır. 6. haftanın son iki günü sınav günüdür. 65

67 Ortopedi stajı 2 hafta süreyle gerçekleştirilmektedir. 1.hafta 26 saat sınıf dersi, ikinci haftanın ilk dört günü pratik uygulamalar (Alçı- atel, dikiş- pansuman, çıkık muayenesi, traksiyon), son gün de sınav yapılmaktadır. Genel cerrahi stajı 4 haftadır. İlk iki hafta 2 saat hasta başı teorik eğitim, 4 saat sınıf dersi, son 2 saat hasta başı teorik eğitim şeklindedir. Göğüs hastalıkları stajı 3 haftadır. 34 saat sınıf dersi, 52 saat hasta başı pratik eğitim ve klinik uygulama, 6 saat seminer ve vaka takdimi, üç saat onkoloji konseyi yapılmaktadır. Nükleer Tıp stajı bir haftadır. 11 saat pratik uygulama 15 saat teorik ders yapılmaktadır. Radyodiagnostik iki hafta olup, 39 saat teorik, 37 saat uygulama/tartışma, 2 saat seminer vardır. Çocuk Sağlığı ve hastalıkları 6 haftadır. 128 saat teorik ders 58 saat hasta başı eğitim ve klinik uygulama yapılmaktadır. Beşinci yılda Kardiyoloji, Kalp- Damar Cerrahisi, Adli Tıp, Enfeksiyon Hastalıkları, Dermatoloji, Psikiyatri, Nöroloji, Nöroşirurji, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Çocuk Cerrahisi, Üroloji, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi, Göz hastalıkları, Kulak Burun Boğaz, Anestezi ve Reanimasyon stajları vardır. Adli Tıp stajında iki hafta süreyle 61 saat teorik ders, 8 ders saati demonstrasyon yer almaktadır. Kardiyoloji stajı 35 saat teorik ders, 90 saat hasta başı eğitim ve klinik uygulama, 6 saat seminer ile 3 haftada tamamlanmaktadır. Kalp Damar Cerrahisi staj süresi 1 haftadır. 11 saat teorik,16 saat hasta başı eğitim verilmektedir. Enfeksiyon hastalıklarında 3 haftada 45saat teorik ders, 24 saat hasta başı eğitim, 6 saat seminer ve dergi saati verilmektedir. 3 Haftalık Dermatoloji stajında saat teorik eğitim, 61 saat klinik uygulama ve hasta başı eğitim verilmektedir. Psikiyatri stajı 6 hafta sürmektedir; ilk iki hafta 63 saat teorik eğitim, 8 66

68 saat eğitim toplantısı, 1 saat olgu sunumu, 3.hafta başında yapılan yazılı sınavdan sonra kalan 4 haftada pratik yapılmaktadır. 6. haftanın son Cuma günü sözlü sınav olmaktadır. Nöroloji ve nöroşirurji stajları birleşik olarak toplam 4 haftadır. 82 saat teorik eğitim, 68 saat pratik yapılmaktadır. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon stajı 2 haftadır. 25 saat teorik ders, 47 saat klinik uygulama yer almakta ve staj sonu sınavı son gün yapılmaktadır. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları stajı 3 hafta olup, 43 saat teorik ders, 78 saat hasta başı eğitim ve klinik uygulama mevcuttur. Göz hastalıkları stajında 34 saat teorik ders ile birlikte 30 saat hasta başı eğitim. 2 saat bilimsel toplantı, 2 saat operasyon video gösterimi yapılmaktadır. Üroloji stajı 19 saat teorik ders, 20 saat klinik uygulama, ameliyathane, poliklinik gözlemi, 4 saat bilimsel toplantı1 saat olgu sunumu ve son gün sınavı ile tamamlanmaktadır. Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi stajı 2 haftadır. 29 saat teorik eğitim, 38 saat hasta başı eğitim ve klinik uygulama, 2 saat seminer ve makale saati ile tamamlanıp, son Cuma günü sınav ile bitmektedir. Kulak- Burun- Boğaz Hastalıkları stajı, 66 saat teorik eğitim, 42 saat klinik uygulama ve hasta başı eğitim, 2 saat seminer ve 3.hafta sonu sınav ile sona ermektedir. Anesteziyoloji ve Reanimasyon stajı 48 saat teorik ders, 60 saat hasta başı eğitim ve klinik ile sona ermektedir. Altıncı yılda başlayan 48 haftalık intörnlük programının hedefi daha önceki senelerde edinilmiş olan teorik ve pratik bilgilerin klinik uygulamasını yaptırmak, yalnız başına uygulanabilmesini sağlamaya yöneliktir. İntörnlük dönemi eğitiminde Kırsal Hekimlik (Halk Sağlığı) 8 hafta, İç Hastalıkları 8 hafta, Kadın Hastalıkları ve Doğum 6 hafta, Adli Tıp 2 hafta, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları 8 hafta, Genel Cerrahi 4 hafta, Acil Tıp 4 hafta, Göğüs Hastalıkları 2 hafta, Kardiyoloji 2 hafta ve 67

69 seçmeli staj 4 haftadır. Temmuz ayında başlayan bu dönemi yasal öğretim süresi içinde tamamlayarak yeterlilik belgesi alır. Yeterlilik belgesini ilgili Anabilim Dalı başkanı staj süresince yapılan çalışmalara ve tutum ve davranışlarına göre verir. EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programının staj blok sistemi ile ilk beş yılı dikey ve yatay olarak entegre olmuştur. Bu durum eğitim programı kitabında ve kılavuzlarda da görülür haldedir (Ek21, Ek22, Ek63) Özdeğerlendirme raporunda yer alan özel çalışma modülü uygulamaları 2010 yılından sonra da devam etmiştir. Eğitim programının ilk üç yılı aşağıdaki tabloda görülmektedir. Son üç yılda yapılan değişiklikler Evrelerin sınıflar bazında normal yapı ve fonksiyondan sistem patolojilerine doğru geçişi tabloda açıkça görülmektedir. Normal yapı ve fonksiyon bloklarının sistem patolojileri blokları aynı ismi alması konu bütünlüğünü sağlamada ve bilginin basitten karmaşığa doğru örgütlendiğinin de bir göstergesidir. Benzer şekildeki entegrasyon evre5 blokları içinde geçerli olmuştur. Aşağıdaki tabloda, staj blok yapılarının ilk üç yılda verilen bilgi ve becerileri tamamlayıcı bir nitelik taşıdığı görülmektedir. 68

70 İlk üç yıldaki blokların ve dördüncü / beşinci sınıflardaki staj bloklarının ilk gününde, blok boyunca nasıl bir eğitim verileceği, teorik ve uygulamalı dersler, beceriler, danışmanlık sistemi, öğrenci sorumlulukları ve sınama durumları ile ilgili blok tanıtım dersi yapılmaktadır. İlk üç yıldaki bir blokta yapılan tanıtım örneği aşağıda sunulmuştur. 69

71 Dördüncü sınıf staj bloklarındaki İç Hastalıkları staj bloğunun ilk haftası ile ilgili tablo aşağıda sunulmuştur. 70

72 Beşinci sınıf staj bloklarındaki Duyu staj bloğunun ilk haftası ile ilgili tablo aşağıda sunulmuştur. 71

73 Eğitimin ilk üç yılındaki bloklarda eğitim programı kitabında teorik eğitimlerin, entegre oturumların, laboratuvar- demonstrasyonların, beceri oturumlarının, toplum sağlığı alan uygulamalarının ders sayısı, yeri ve sorumlu öğretim üyesi verileri yer almaktadır. Örnek bir blok tablosu aşağıda sunulmuştur. 72

74 Eğitimin dördüncü ve beşinci yılındaki bloklarda eğitim programı kitabında teorik eğitimlerin, entegre oturumların, uygulamalı eğitimlerin ve olgu tartışmalarının ders sayısı, yeri ve sorumlu öğretim üyesi verileri yer almaktadır. Her sınıfta yer alan üç staj bloğunun eğitim yılı boyunca üç farklı dönemdeki rotasyon tarihleri eğitim programı kitabının aynı sayfasında kolayca görülebilmektedir. Örnek bir staj blok tablosu aşağıda sunulmuştur. 73

75 74

76 Eğitim programı kitabında yer alan dağılımların dışında son iki yıldan beri tüm blok / staj bloklarının yıllık analiz tabloları oluşturulmakta ve yıllar içinde ders sayılarındaki artma- azalma kontrol edilebilmektedir. Sırasıyla birinci, ikinci ve üçüncü sınıf örnek analiz tabloları aşağıda sunulmuştur (Ek81) 75

77 76

78 77

79 78

80 Staj bloklarına ilişkin örnek analiz tablosu aşağıda sunulmuştur. (Ek81, Ek82, Ek86) Gelişim Standardı Standardın karşılanma Tıp fakültelerinin eğitim programlarının her aşamasında seçmeli programlar (ders, uygulama, staj, tıp dışı uygulamalar, özel çalışma modülleri) ve bağımsız çalışma saatleri belli bir oranda yer almalıdır. Fakültenin eğitim programının temel yapısını, içeriğini ve özelliklerini gösteren şemalar eşliğinde programın geneli, aşamaları, zorunlu- 79

81 durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler seçmeli, dönemlik, haftalık ders programı örnekleri ile bağımsız çalışma saatlerinin gösterilmesi ve açıklanması İkinci ve üçüncü yılın eğitim programında toplam 208 ders saati özel çalışma modüllerine ayrılmıştır. Her öğrenci ikinci yılda 64, üçüncü yılda 64 ders saati olmak üzere, iki ve üçüncü yılda toplam minimum 128 ders saati boyunca ÖÇM almaktadır. ÖÇM uygulamaları öğrenciler tarafından alınması gereken zorunlu bir uygulamadır. Yeterli ÖÇM kredisi alamayan öğrenciler dördüncü yılda yer alan eğitim programına devam edemez. EÜTF de ÖÇM uygulamaları için, öğrencilere ve öğretim üyelerine eğitim programı içinde her hafta Çarşamba öğleden sonra (günde 4 saat) veya blok uygulamalarda 5 iş günü (günde 8 saat) yer alan farklı zaman seçenekleri sunulmuştur. Eğitim programının ilk üç yılında ve staj blokları yapısı içinde serbest çalışma saatlerinin dağılımı analiz tabloları ile ortaya konmuş ve öğrencilere duyurulmuştur. İlk üç yıl bloklarının örnek bir blok analiz tablosu aşağıda sunulmuştur. Tabloda görüldüğü gibi her bir blok programında serbest çalışma saatleri dağılımı da ortaya konmakta ve öğrenciler durumdan haberdar edilmektedir. 80

82 İlk üç yılda hem seçmeli hem de sosyal sorumluluk projeleri kapsamındaki özel çalışma modülü uygulamaları hala devam etmektedir. Son üç yılın ÖÇM verileri aşağıda sunulmuştur. ÖÇM dönemi ÖÇM açan öğretim üyesi sayısı Verilen ÖÇM sayısı Açılan ÖÇM sayısı

83 Özellikle staj blokları içindeki KBÖ kısaltmalı Klinikte Bağımsız Öğrenme saatleri stajlar içine yerleştirilmiş serbest saatlerdir. Aşağıdaki tabloda örnek bir staj bloğundaki KÖB dağılımını gösteren analiz yer almaktadır. Öğrenciler bu dağılımdan haberdardır Eğitim programının topluma yönelik/topluma dayalı özellikleri Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri eğitim programını mutlaka toplumun öncelikli sağlık sorunlarını içerecek şekilde kurgulamalıdır. Eğitim programının toplumun öncelikli sağlık sorunlarını içerecek şekilde geliştirilmesi için yürütülen çalışmaların açıklanması Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim programının yenilenmesi sürecinde ülkenin ve bölgenin öncelikli sağlık sorunları, Halk Sağlığı ve Tıp Eğitimi Anabilim Dalı nca yürütülen Tıp Fakültesi Eğitim Programı Geliştirmede Öncelikli Sağlık Sorunlarının Belirlenmesi isimli DPT projesi ile belirlenmiştir. Bu proje üç aşamada gerçekleştirilmiştir; 1.Kesitsel Saha Çalışması: Hastalık ve semptom prevalansının belirlenmesi için gerçekleştirilen saha çalışmasında İzmir kent merkezinde yaşayan 3300 kişi ile görüşülmüştür. 2. Delphi tekniği ile yapılan çalışma: Niteliksel veri toplama tekniği olan bu araştırma ile öğretim üyelerinin ve sağlık hizmetlerinin farklı basamaklarında çalışmakta olan pratisyen ve uzman hekimlerin sağlık sorunlarının eğitsel önceliklerine ilişkin görüş ve değerlendirmeleri 82

84 alınmıştır. 3. Nominal grup tekniği ile yapılan çalışma: Oluşturulan uzman panellerinde sağlık sorunlarının fatalite, görülme sıklığı, eğitimdeki prototip değeri gibi özellikleri üzerinden eğitsel açıdan ağırlıkları değerlendirilmiştir. Öncelikli olarak belirlenen, hastalık ve başvuru nedenlerine yönelik olarak tıp fakültesi mezunlarında bulunması gereken yeterlilik alanları ve düzeyleri tanımlandıktan sonra bu hastalık/başvuru nedeni ile ilgili beceri, toplum sağlığı- alan, Etik- hukuk konuları belirlenmiştir. Sonuca/mezuniyet hedeflerine dayalı ( outcome based ) eğitim yaklaşımı çerçevesinde yapılandırılan bu süreçte, fakülte öğretim üyeleri sistemler bazında çalışma grupları oluşturarak çalışmışlardır. Belirlenmiş olan öncelikli sağlık sorunlarının her evrede hangi boyutları (normal yapı ve fonksiyon, patolojiler ve klinik) ile ele alınacakları kavram haritaları ve şemalar oluşturularak ayrıntılandırılmış ve eğitim programı oluşturulmuştur. Ülkemizde ilk defa gerçekleştirilen bu çalışma ile toplum için öncelikli sağlık sorunları ve konular belirlenerek program tasarımında yer almışlardır. Ayrıca saha çalışmasından çıkan toplumda görülen en sık başvuru nedenleri listesi ilk üç yılda olgu sunumu ve entegre oturum konularının belirlenmesinde kullanılmıştır. 4. ve 5. sınıflarda uygulanan staj eğitimlerinde de bu hastalık/başvuru nedenlerinin kullanılması planlanmış olup bu konudaki çalışmalar devam etmektedir yılı öncesi yapılan eğitim programı geliştirme- iyileştirme çalışmalarında EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programının toplumun Son üç yılda yapılan değişiklikler öncelikli sorunlarını kapsaması konusunda önceki özdeğerlendirme raporunda belirtilen kaynaklar kullanılmıştır. Aynı kaynaklardan, son üç yıl içinde yürütülen staj bloklarının geliştirilmesi çalışmaları sırasında da yararlanılmıştır. Dördüncü ve beşinci sınıfta yer alan staj bloklarının her biri için fakültemizin belirlenen başvuru nedenleri listesi, ülkenin hastanın 83

85 sağlık örgüsüne göre güncellenmiştir. Staj blok yürütme kurullarını oluşturan öğretim üyelerinin uzman görüşü ile staj blok hedeflerine göre başvuru nedenleri yenilenmiştir. Yenilenen başvuru nedenleri staj blok kılavuzlarında yer almış ve staj bloklarındaki derslerin başlıkları başvuru nedenleri temelli olarak örgütlenmiştir. Buna ek olarak staj blok yürütme kurullarını oluşturan öğretim üyelerinin uzman görüşü ile hastalıklar listesi de gözden geçirilerek yenilenmiştir yılına kadar, Ege Üniversitesi Hastanesi ne başvuru nedenleri dağılımının yıllar içindeki değişimi, yenilenme çalışmaları süren Ulusal ÇEP, Ulusal Hastalık Yükü Çalışması ve Sağlık Bakanlığı ndan (mümkün olursa) edinilecek sağlık hastalık verileri, eğitim programının ülkenin öncelikli sağlık sorunlarını kapsaması hedefine ulaşmak için kullanılacaktır. Gelişim Standardı Tıp fakülteleri tıp eğitimi süresince eğitim etkinliklerinin bir kısmını üçüncü basamak dışındaki sağlık kurumlarında ve toplum içinde gerçekleştirmelidir (Topluma- dayalı eğitim). Tıp fakülteleri eğitim programı içinde toplumun yerel öncelikli sağlık sorunlarının yer alması sağlanmalıdır. Üniversite hastanesi dışındaki eğitim etkinliklerinin eğitim programındaki yeri amaç ve süreleri ile bu etkinlikleri planlarken nelerin (bölgesel, ulusal, uluslararası öncelikli sağlık sorunları ya da benzeri belgeler) dayanak alındığı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Fakültemiz amaç hedeflerinin belirlenmesi sürecinde yürütülen araştırmada, fakülte öğretim üyelerimize uzman görüşü panellerinde (toplam 246 öğretim üyesi bu panellere katılmıştır) belirlenen hastalık/ başvuru nedenlerinin görülme olasılığının en yüksek olduğu kurumlar sorulmuştur. Öğretim üyeleri, listemizdeki hastalık/başvuru nedenlerinin % 35 inin öğretilmesinde yataklı tedavi birimlerinin (üniversite ve devlet hastanesi), %41 inin öğretilmesinde polikliniklerin (üniversite ve devlet 84

86 Son üç yılda yapılan değişiklikler hastanesi), %13.3 ünün öğretilmesinde acil servislerin, % 9,9 unun öğretilmesinde birinci basamak sağlık kurumlarının kullanılmasını önermişlerdir. Ayrıca öğretim üyeleri, tıp fakültesinin klinik ortamlarının (yataklı birimler, poliklinik ve acil servis) hastalıkların %62,3 ünün eğitiminde birincil düzeyde kullanılabileceği görüşündedirler. Bu bulgular, fakültenin üniversite dışındaki uygulamaları için dayanak oluşturmaktadır. Ülkemizdeki sağlık hizmet sunumunda yapılan değişim ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine de birinci basamak hastası başvurma oranı belirgin bir şekilde artmıştır. Öğrencilerimizin mezuniyet öncesi eğitim programında üçüncü basamakta eğitim almasının oranını artırmıştır. Ancak bu değişimin getirdiği bir avantaj ile öğrenciler her basamağı ilgilendiren hastalarla karşılaşma imkanı bulmaktadır. Beşinci sınıfta Duyu Staj Bloğu içinde adli tıp stajında adliyede adli tıp kurumunu ziyaret yapılmaktadır. Bu ziyaret teorik olarak öğrenilen bilgilerin pratik anlamda pekiştirilmesine katkı sağlamaktadır. Öğrenciler, adli tıp hekiminin çalışma ortamını, çalışma şeklini görmekte, adli vakaların otopsilerini izleme fırsatı bulmakta, suda boğulma, ateşli silah yaralanması, şüpheli ölüm gibi çeşitli adli vakaların nasıl değerlendirildiği gözlenmektedir. Ayrıca öğrencilere adli rapor yazımı teorik ve uygulamalı olarak staj sırasında öğrenilen beceri gerçek vakalar üzerinde de uygulanmaktadır. Altıncı sınıfta yürütülen intörnlük eğitiminde yapılan değişiklikler aşağıda verilmiştir. Özellikle İntörnlük döneminde Sağlık Ocaklarının yerine Aile Hekimliği Sistemine geçilmesi ile yaşanan değişim süreci alan eğitimlerinin bir süreliğine aksamasına neden olsa da Aile Hekimliği Modelinin tüm ülkeye yaygınlaşmasıyla (2010 Aralık) beraber tekrar halk sağlığı uygulamaları alanda uygulanmaya başlamıştır. İntörnler iki aylık intörnlük stajında üç hafta Aile Hekimliği Birimlerinde bir hafta da Toplum Sağlığı Merkezlerinde eğitim görmektedir. Ayrıca 85

87 Bornova Belediyesi ile birlikte yürütülen bir uygulama sürecinde bir hafta Bornova Belediyesi Sağlık Köyünde kronik hastalıklar açısından yürütülen toplumun değerlendirilmesi çalışması kapsamında, kronik hastalıklar açısında risk değerlendirmesi yapmakta riskli gruplara, beslenme, fiziksel aktivite ve sigara bırakma konusunda eğitimler vermektedirler. Ayrıca üç gün belediye hekimleri yanında çalışarak belediyelerin toplum sağlığı konusunda verdikleri evde bakım, defin ruhsatı, esnaf denetimi gibi uygulamalara katılmaktadırlar. Sağlık eğitimi konusundaki deneyimlerini artırmak için ise 2-3 kişilik ekipler halinde ilkokul 3 ve 4. Sınıf öğrencilerine beslenme eğitimi vermektedirler Eğitim programlarında bilimsel yöntem ve ilkeler ile kanıta dayalı tıbba yer verilmesi Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri eğitim programları analitik, eleştirel düşünmeyi geliştirecek, bilimsel yöntemlerini içerecek şekilde planlanmalıdır. Bilimsel yöntem ve ilkelerle kanıta dayalı tıp etkinliklerinin programdaki yerini ve işlenme biçimini gösteren tablo ya da şema ve açıklamaları 86

88 Eğitim programının içinde analitik, eleştirel düşünmeyi geliştirecek, bilimsel yöntemlerini içerecek şekilde planlanan ve uygulanan derslerin dağılımı aşağıda verilmiştir. KODU ADI ÖĞRETİM ÜYESİ SAAT ANABİLİM DALI 2013 Bilim tarihi ve B. Kuryel 1 Mühendislik 2014 UE felsefesini tartışmak Fakültesi Son üç yılda 11TSA01 Bilim tarihinden ilginç kesitler Ş. Taner 2 Halk Sağlığı yapılan 11PAN02 Bilim ve tıpta A.Zeytinoğlu 1 Mikrobiyoloji değişiklikler temel kuramlar E. Koylu Fizyoloji 11PAN03 Tıpta evrim kuramı A.Zeytinoğlu Ç. Biray Avcı 1 Mikrobiyoloji Tıbbi Biyoloji 11PAN04 Hekimin toplumsal AO.Karababa 2 Halk Sağlığı sorumluluğu İyi hekimlik paneli S. Eğrilmez M.Vatansever F. Sürenkök 11TEG01 Etkin öğrenme - 1 H.İ.Durak 2 Tıp Eğitimi 11PAN10 Moleküler evrim Ç. Biray Avcı 1 Tıbbi Biyoloji 87

89 F. Özdemir Fen Fak. Genel Biyoloji 11TSAU02 Bilim insanının yaşamı Ş.Taner 2X2 Halk Sağlığı ve yorumları A.Karababa tartışması M.Çiçeklioğu Z. Öcek R.Durusoy A.Davas 11TSA03 Bilimadamı M.Çiçeklioğu 2 Halk Sağlığı Sorumluluğu porter tartışmaları 11BEC17 İnternet ve internette bilgiye ulaşma M. Ergin K.S. Liv E. Konakçı 4X2 Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim 11TEG02 Etkin öğrenme- 2 H.İ.Durak 2 Tıp Eğitimi AD 11TEG03 Etkin öğrenme- 3 H.İ.Durak 2 Tıp Eğitimi AD 11TEG04 Etkin öğrenme- 4 H.İ.Durak 2 Tıp Eğitimi AD 11TEG05 Etkin öğrenme- 5 H.İ.Durak 2 Tıp Eğitimi AD 21FAR01 Bilimsel araştırmalarda etik S. Göksel 2 Tıbbi Farmakoloji 21TTE01 Etik- ahlak- felsefe ilişkisi, temel kavramlar, değerlendirmeler 23ENT18 Sinirbilimin gelişim süreci ve tıpsal sinirbilimlere giriş 23FIZ33 Bilinç ve dikkatin Nörofizyolojik temelleri, bilinç ve dikkatin tanımlanması 23BKY13 Dikkat, bilinç, öğrenmenin biyokimyasal temeli 23FIZ38 Öğrenme ve belleğin fizyolojisi Ç.Üstün 2 Tıp Tarihi ve Etik G.O.Peker 1 Fizyoloji E.Kumral Nöroloji B.Balkan 1 Fizyoloji F.Sağın 1 Tıbbi Biyokimy a L.Kanıt 2 Fizyoloji 88

90 23RSH03 Öğrenme ve bellek H.A.Varan 1 Ruh Sağ, ve Hast 23LAB46 Öğrenme modelleri L.Kanıt 2 Fizyoloji 23RSH04 Düşünce, dil H.A.Varan 1 Ruh Sağ, ve Hast 31TEG02 Bilgiye ulaşma ve H.İ.Durak 1 Tıp Eğitimi klinik karar verme becerisi- 1 31TEG04 Bilgiye ulaşma ve H.İ.Durak 1 Tıp Eğitimi klinik karar verme becerisi- 2 31TSA01 Bilimsel yöntem ve Ş.Taner 2 Halk Sağlığı nedensellik 31TSA02 Araştırma Z.A.Öcek 1 Halk Sağlığı yöntemlerinin gruplandırılması ve tanımlayıcı epidemiyoloji 31TSA04 Kesitsel araştırmalar Z.A.Öcek 1 Halk Sağlığı 31TSA05 Kohort araştırmaları Ş.Taner 1 Halk Sağlığı 31TSA06 Olgu kontrol M.Çiçekçioğlu 1 Halk Sağlığı araştırmaları 31TSA07 Bilimsel makaleye Z.A.Öcek 2 Halk Sağlığı okumaya yaklaşım 31TSA01 Eleştirel okuma: R. Durusoy 4X2 Halk Sağlığı Tanımlayıcı ve kesitsel A. araştırmalar Mandıracıoğl u Z. A. Öcek I. Ergin 31TSA02 Eleştirel makale Z.A.Öcek 4X2 Halk Sağlığı okuma: Olgu control M.Çiçekçioğlu ve kohort Ş.Taner araştırmaları 31TSA04 Veri girişi ve M.N.Orman 4x2 Biyoistatistik tanımlayıcı T.Köse ve Tıbbi 89

91 istatistiksel analiz H. Uluer Bilişim G.Kitapçıoğlu ÖÇM- 3 Hasta ve veya Sağlıklı F.Şahin 32 İç Hastalıkları Gönüllüler Üzerinden Yapılan Klinik Araştırmaların Tasarımı Ve Yürütülmesine İlişkin Etik Ve Bilimsel Bilgilendirme 43TTE Üniversite Ç.Üstün 1 Tıp Tarihi ve reform ve cumhuriyet Etik dönemi tıbbı 44TSA01 Deneysel araştırmalar Z.A.Öcek 1 Halk Sağlığı ÖÇM- 3 Bilimsel Araştırma F.Ömür 32 İç Hastalıkları Ardeniz ÖÇM- ortak 1 ÖÇM- ortak 1 Mikroskobi A.Uysal 32 Histoloji ve Dünyasında İlk Embriyoloji Adımlar: Işık ve Elektron Mikroskopi Laboratuvar Teknikleri Uygulama Temel Prensipleri Bilim, sanat ve Ç. İşlegen 32 Spor Hekimliği felsefenin tarihsel gelişim süreçleri, ve birbirleriyle olan etkileşimleri 43TEG02 Ekip Çalışması Ö.S.Karabilgin 1 Tıp Eğitimi ÖÇM- ortak Araştırma proje 2 önerisi hazırlıyorum 52GEC03 Deneysel cerrahi ve araştırma yöntemleri 6TSA01 Araştırma yöntemlerinin sınıflandırılması A.Mandıracıo ğlu 32 Halk Sağlığı R.Yılmaz 1 Genel Cerrahi Z.A.Öcek 1 Halk Sağlığı 90

92 6TSA02 Gözlemsel Z.A.Öcek 1 Halk Sağlığı araştırmalar 6TSA03 Deneysel araştırmalar A.O.Karababa 1 Halk Sağlığı 6TSA04 Proje Tasarımı- 1 A.Mandıracıo 1 Halk Sağlığı ğlu 6TSA05 Proje Tasarımı- 2 A.Mandıracıo 1 Halk Sağlığı ğlu 6TSA06 Araştırma Etiği A.Mandıracıo 1 Halk Sağlığı ğlu 6TSA07 Veri Yönetimi A.O.Karababa 1 Halk Sağlığı 6TSA08 İstatistiksel A.O.Karababa 1 Halk Sağlığı Anlamlılığın Yorumlanması 6TSA09 İstatistiksel A.O.Karababa 1 Halk Sağlığı Çözümleme Yöntemleri- 1 6TSA10 İstatistiksel Çözümleme Yöntemleri- 2 A.O.Karababa 1 Halk Sağlığı 6TSA11 Danışman Toplantısı: Araştırma Projesi Hazırlığı 6TSA12 İntörn sunumları: Araştırma Projesi Önerisi Tüm Öğretim Üyeleri 16 Halk Sağlığı Tüm Öğretim 8 Halk Sağlığı Üyeleri Toplum Sağlığı Alan dikey koridoru çerçevesinde tüm öğrencilere birinci sınıftan son sınıfa kadar evre bloklara entegre olarak sürdürülen Bilimsel yöntem ve ilkelere yönelik uygulamalarda geçtiğimiz 3 yıl içinde ölçme değerlendirme yöntemleri geliştirilmiş, uygulamalar daha küçük gruplarda gerçekleştirilecek hale getirilmiş, konuların staj bloklarındaki devamı sağlanmış, intörnlük dönemindeki uygulamalar yapılandırılmıştır. Bilimsel yöntem ve ilkelerine yönelik verilen eğitiminin detayları yapılan değişiklikleri de içerecek şekilde aşağıda özetlenmiştir. 91

93 1. sınıfta Tıbbi Bilimlere Giriş Bloğunda (Evre 1 Blok 1) TSA kapsamında verilen Bilim Tarihinden kesitler ( 2saat) ve Bilim Adamının Toplumsal Sorumlulukları (2 saat) teorik ders hedefleri bilimsel yöntemi ve ilkeleri, tarihsel gelişimi ele alınarak eleştirel bir anlayışla anlatılmaktadır. Bu derslerle ilgili olan Kitap okuma ödevi ve Bilim Adamının Yaşamı uygulaması, önceden verilen bilim adamlarının yaşam öykülerini konu alan kitapların okunmasından sonra tüm sınıf 12 gruba bölünerek gerçekleştirilen grup çalışmaları şeklinde gerçekleştirilmekte, 5 gruba ayrılan öğrenciler bir öğretim üyesi ve yardımcısı eşliğinde verilen 4 soruyu kendi aralarında tartışmakta sonrasında da grup sunumları ile özetlenmektedir. Bu uygulama sonrasında öğrencilerin hazırladıkları ödevler E1B1 Toplum Sağlığı Uygulama notunun %30 unu oluşturacak şekilde uygulamaya giren öğretim üyesi tarafından değerlendirilmektedir. Bu evrede öğrenciler, 22 saatlik uygulamalı bilgisayar eğitimi almaktadırlar. 1. Sınıfta Sindirim ve Metabolizma Bloğunda (Evre 2 Blok 2); Bilimsel yöntem ve araştırma açısından önemli kavramlardan biri olan nedensellik kavramı ve bağımlı/ bağımsız değişkenler kurşun zehirlenmesi olgusu üzerinden küçük grup etkinliği olarak (2saat) yapılmakta, öğrencilerin olgu üzerinden çizdikleri nedensellik ağı E2B2 Toplum Sağlığı Alan Uygulama notunun %20 sini oluşturacak şekilde değerlendirilmektedir. Bu blokta normal dağılım, yaygınlık ölçütleri ve ölçmede güvenirlik, geçerlilik kavramları beslenmenin değerlendirilmesi bağlamında küçük grup uygulaması şeklinde gerçekleştirilmektedir. 2. sınıfta Patolojilere Giriş Bloğunda (Evre 3 Blok 1); Bilimsel yöntem, araştırma tiplerinin sınıflandırılması, tanımlayıcı araştırmalar, kesitsel araştırmalar, kohort araştırmaları, olgu kontrol araştırmaları, eleştirel okuma konuları kuramsal olarak 6 ders saatinde anlatılmaktadır. Bu konuların pekiştirilmesi için, Eleştirel okuma 1 (Kesitsel araştırmalar; 2 92

94 saat; kişilik gruplar) uygulamasında 5 kişilik gruplarda verilen makalenin eleştirel olarak okunması sağlanmakta ve büyük grup tartışmasıyla bilgiler ortaklaştırılmaktadır.. Eleştirel okuma 2 (Olgu kontrol ve kohort araştırmaları) uygulamasında ise 3 araştırma özeti üzerinden risk ölçütleri hesaplanmakta, araştırmalarda ve sonuçların yorumlanmasında yapılan hatalar bu araştırmalar üzerinden tartışılmaktadır. Bu iki uygulama sonunda öğrenciler makale eleştirilerini, yazılı olarak vermekte ve E3B1 TSA uygulama notunun tümü bu iki ödev üzerinden verilmektedir. E3B1 bloğunda Biyoistatistik ve Bilişim Anabilim dalı tarafından, İstatistiğe giriş, Veri türleri kuramsal dersleri 2 saatte anlatılmakta, veri girişi ve tanımlayıcı istatistik konuları, bilgisayar başında küçük grup etkinliği şeklinde 4 saate öğrencilere aktarılmaktadır. Bu blokta 2 ders saati bilgiye ulaşma ve klinik karar verme dersi Tıp Eğitimi Anabilim dalı tarafından verilmektedir. 3.sınıfta Hayatın evreleri bloğunda (E4B4); Deneysel araştırmalar, araştırmaların doğruluğu, klinik karar verme ve Araştırma etiği dersleri 4 saat kuramsal olarak aktarılmaktadır. 4. sınıf Cerrahi Kadın Doğum Staj bloğunda klinik araştırma ve uygulamalarda karar verme süreçlerinde kullanılan duyarlılık, seçicilik, prediktif değer ve ROC eğrisi kavramları 2 saatlik teorik ders ve 2 saatlik uygulama şeklide biyokimya anabilim dalı ile entegre bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Uygulama sırasında kişilik gruplarda 5 kişiden oluşan gruplarda biri biyokimyaya ait olmak üzere 3 çalışma üzerinden duyarlılık, seçicilik ve prediktif değer hesaplamalar yapılmakta, bu değerlerin laboratuvar, klinik tanı ve toplumsal taramalardaki yeri ve önemi tartışılmaktadır. İntörnlük; Halk sağlığı stajı sırasında 5 saatlik teorik dersle öğrencilere, proje tasarımı, veri çeteleme ve analizi, araştırma tipleri ve araştırma etiği (alan araştırmalarında) ve rapor yazımı aktarılmakta, Öğrenciler 4-93

95 5 kişilik ekipler ve danışman eşliğinde haftada yarım gün danışmanlık alarak bir araştırma proje önerisi hazırlamaktadırlar. Danışmanlık süreci yapılandırılmış olup, 8 haftalık eğitimde her hafta proje hazırlama sürecinin bir basamağı çalışılmaktadır. Hafta Araştırma sorusunun oluşturulması Hafta Literatür tarama, eleştirel makale değerlendirme Hafta Araştırma tasarımına karar verme Hafta Bağımlı bağımsız değişkenlerin belirlenmesi Ölçme araçlarının geliştirilmesi Örnek seçimine karar verilmesi, Örnek hesaplamaları Boş tabloların oluşturulması/uygulanacak İstatistiksel analizlere karar verilmesi Proje yazımı (gerekçe, literatür özeti, gereç yöntem, boş tablolar, zaman çizelgesi) Stajın son günü öğrenciler arkadaşlarına ve öğretim üyelerine projelerini sunmakta ve yöntem konusundaki eleştirileri yanıtlamaktadırlar. Gönüllü olan Tıp Fakültesi öğrencilerinin, bilimsel düşünce, tutum, davranış ve bilgilerini pekiştirmek ve kendilerine araştırma becerileri kazandırmak üzere, mevcut Tıp Fakültesi eğitimine ek ve paralel olarak uygulanan bir eğitim programı yürütülmektedir (Araştırma Eğitimi Programı AEP ). T a r i Saat Konu Adı Öğretim Üyesi Hafta sorumlusu h 11 eylül Açılış ve Tanışma Araştırmacı Adayının Eğitimini ve Dekan, Dekan yardımcısı, AEP komisyonu Cem Cüneyt Elbi Ulus Akarca Geleceğini 94

96 Şekillendirme de Seçenekler üzerine İnteraktif Oturum Araştırmacı Adayının Eğitimini ve Geleceğini Şekillendirme de Seçenekler üzerine İnteraktif Oturum Bilim Tarihi, Bilim Felsefesi ve Aralarındaki Cem Cüneyt Elbi 2 5 e 18 eylül y İlişkiler ile Öğretim Beno Kuryel Süreçlerindeki Yeri & Bilimi Felsefenin Özgürlüğünde Tartışmak Ferhan Bilim Tarihi, Sağın Bilim Felsefesi ve Aralarındaki İlişkiler ile Öğretim Beno Kuryel Süreçlerindeki Yeri & Bilimi Felsefenin Özgürlüğünde Tartışmak l ü l Teknik Tıbba Nilgün Toker Zeliha Öcek 95

97 14.00 Eleştiri Teknik Tıbba Eleştiri Nilgün Toker Bilimsel Bilginin Ölçütleri ve Bilim Salt Yönteme İndirgenebilir Beno Kuryel mi? & Matematiksel Düşüncenin Evrimi Bilimsel Bilginin Ölçütleri ve Bilim Salt Yönteme İndirgenebilir Beno Kuryel mi? & 30 eylül Matematiksel Düşüncenin Evrimi Nasıl düşünüyorum, Ferhan Sağın, Berna nasıl Gökengin yaşıyorum? Nasıl düşünüyorum, Ferhan Sağın, Berna Ferhan nasıl Gökengin Sağın yaşıyorum? Nasıl Ferhan Sağın, Berna 2 ekim Çözerim? Nasıl Gökengin Ferhan Sağın, Berna Çözerim? Gökengin 9 eki m Bilgiye Erişim Ziya Alkan, Cumhur Gündüz, Ali Demir Ayşın Zeytinoğlu 96

98 Bilgiye Erişim Ziya Alkan, Cumhur Gündüz, Ali Demir Bilgiye Erişim (Uygulama) Ziya Alkan, Cumhur Gündüz, Ali Demir, Ergun Konakçı Bilgiye Erişim (Uygulama) Ziya Alkan, Cumhur Gündüz, Ali Demir, Ergun Konakçı Biyotıp ve Sağlık Bilimlerinde ÖATT; Genetik Araştırmaları Ferda Özkınay, Ekin Özgür Aktaş, Hüseyin Onay ve Etik- Hukuk Boyutu Biyotıp ve Sağlık Bilimlerinde ÖATT; Genetik Araştırmaları Ferda Özkınay, Ekin Özgür Aktaş, Hüseyin Onay ve Etik- Hukuk Boyutu Biyotıp ve Huseyin Sağlık Bilimlerinde ÖATT; İlaç Araştırmaları ve Etik- Hukuk Kaan Kavaklı, Şebnem Apaydın, Ulus Akarca, Çağatay Üstün Boyutu Biyotıp ve 23 ekim Sağlık Bilimlerinde ÖATT; İlaç Araştırmaları ve Etik- Hukuk Kaan Kavaklı, Şebnem Apaydın, Ulus Akarca, Çağatay Üstün Boyutu 3 0 e ki m Biyotıp ve Meral Baka, Emin Gülgün 97

99 14.00 Sağlık Karaca, Gülgün Bilimlerinde Şengül Özel Araştırma Tasarımı Tipleri; Hayvan Deneyleri ve Etik Boyutu Biyotıp ve Sağlık Bilimlerinde Özel Araştırma Tasarımı Tipleri; Meral Baka, Emin Karaca, Gülgün Şengül Hayvan Deneyleri ve Etik Boyutu İn vitro Buket Kosova, çalışmalar Özlem A. Yılmaz Temel bilimlerde Araştırma Alanları ve Meral, Buket, Gülgün, Mine, Candan, Ebru AREL Biyotıp ve Sağlık 6 kasım Bilimlerinde ÖATT; İlaç Dışı Klinik Araştırmalar ve Etik- Hukuk Boyutu Biyotıp ve Sağlık Bilimlerinde Özen Kaçmaz Başoğlu, Ekin Aktaş, Süreyya Özbek, Soner Duman Özen Kaçmaz Başoğlu, Ekin Aktaş, Süreyya Özbek, Özen Kaçmaz Başoğlu Yüksel Atay, Hüseyin 98

100 ÖATT; İlaç Dışı Soner Duman Klinik Araştırmalar ve Etik- Hukuk Boyutu Klinik ve Cerrahi Bilimlerde Araştırma Yüksel, Özen, Ulus Alanları SINAV (sınav gözet men hoca: Candan) Sağlık Alanındaki Bilimsel Araştırmaların Feride Aksu Tanık Tarihi Sağlık Alanındaki Bilimsel Araştırmaların Feride Aksu Tanık Tarihi Zeliha Öcek Sunum Teknikleri İbrahim Durak Biyotıp ve Sağlık 30 nisan Bilimlerinde Temel Araştırma Tasarımı Zeliha Öcek Tipleri 7 ma yıs Uygulamalı Raika Durusoy Aliye Biyoistatistik Onmuş Mandıracıo 99

101 Uygulamalı Raika Durusoy ğlu Biyoistatistik Onmuş Uygulamalı Raika Durusoy Biyoistatistik Onmuş Uygulamalı Raika Durusoy Biyoistatistik Onmuş Uygulamalı Raika Durusoy Biyoistatistik Onmuş Uygulamalı Raika Durusoy Biyoistatistik Onmuş Bilimsel Araştırmalard Zeliha Öcek, Yeşim Ulus a Yan Tutma Kirazlı, Ulus Akarca Akarca ve Önlenmesi Bilimsel 14 mayıs Araştırmalard a Yan Tutma Zeliha Öcek, Yeşim Kirazlı, Ulus Akarca ve Önlenmesi İlaç Araştırmaları (uygulama) Kaan Kavaklı, Şebnem Apaydın İlaç Araştırmaları (uygulama) Kaan Kavaklı, Şebnem Apaydın İmre Altuğlu, Zeliha Araştırma Makalesi Sunumları Ö., Aliye Mandıracıoğlu, Başak D. Yakut, Aliye Mandıracıo ğlu Ferda Özkınay İmre Altuğlu, Zeliha 21 mayıs Araştırma Makalesi Sunumları Ö., Aliye Mandıracıoğlu, Başak D. Yakut, Ferda Özkınay 2 8 m a y ı s Araştırma Sibel Göksel, Eser Gülgün 100

102 14.00 Projesi Sözmen, Özgür Şengül Hazırlığında Çoğulu, Hüseyin Aşamalar Onay, Gülgün Şengül Araştırma Projesi Hazırlığında Aşamalar Sibel Göksel, Eser Sözmen, Özgür Çoğulu, Hüseyin Onay, Gülgün Şengül Araştırma Projesi Hazırlığında Aşamalar Sibel Göksel, Eser Sözmen, Özgür Çoğulu, Hüseyin Onay, Gülgün Şengül Araştırma Projesi Hazırlığında Aşamalar Sibel Göksel, Eser Sözmen, Özgür Çoğulu, Hüseyin Onay, Gülgün Şengül Bilimsel makale tanıtımı Hasan Tekgül, Kevser Vatansever, Nilgün Kültürsay Bilimsel makale tanıtımı Hasan Tekgül, Kevser Vatansever, Nilgün Kültürsay Bilimsel makale değerlendirm e uygulaması Hasan Tekgül, Nilgün Kültürsay, Kevser Vatansever Aslı İkiz 4 hairan Bilimsel makale değerlendirm e uygulaması Hasan Tekgül, Nilgün Kültürsay, Kevser Vatansever 11 haziran İyi Klinik Uygulamalar Laboratuvar Güvenliği Işık Tuğlular Şöhret Aydemir, Meral Türk Gönül Peker 101

103 İyi Laboratuvar Uygulamaları Eser Sözmen, Ercüment Karasulu, Hüseyin Onay Öğrenme, araştırma ve çözümlemede bilgi ve zaman yönetimi aracı olarak Gönül Ö. Peker "Kavram Haritalama": Tanışma ve Yalın Örnek Uygulamalar Kanıta Dayalı Tıp Cem Terzi Kanıta Dayalı Tıp Sağlık Cem Terzi Zeliha Öcek haziran hazira Bilimlerinde ÖATT; Metaanaliz Kavram Haritalama Ulus Akarca Gönül Peker Gelişim Standardı Tıp fakülteleri eğitim programlarında kanıta dayalı tıp uygulamalarına yer vermelidir Kanıta dayalı tıp uygulamalarının programla ilişkisini gösteren Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar program şemaları eşliğinde açıklamalar Bilgi yönetimi ve araştırma dikey koridoru kapsamında, bilgi yönetimi becerileri, öğrenme ve çalışma becerileri, kaynak kullanımı, bilimsel yöntem ve nedensellik, araştırma yöntemleri, eleştirel makale okuma, kanıta dayalı tıp uygulamaları, temel istatistik, temel bilgisayar becerileri gibi derslerin ilk iki yıl; ardından eklenen klinik akıl yürütme 102

104 becerileri ve dergi saatleri ile devam etmesi planlanmaktadır. Koridorla ilişkili olabilecek farklı seçmeli eğitim programları da planlanmaktadır. Son üç yılda EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programı içinde kanıta dayalı tıp yapılan uygulaması isimli ayrı bir uygulama olmayıp 2.4 temel standardında değişiklikler yapılan açıklamaların her aşamasında kanıta dayalı tıp kavramı yer almaktadır (Ek87) Eğitim programının entegrasyonu Temel Standart Tıp Fakülteleri eğitim programında dikey ve yatay entegrasyonu mutlaka sağlamalıdır. Eğitim programında yatay ve dikey entegrasyonun hangi temellere göre nasıl kurgulandığının örneklerle açıklanması. Eğitim programımızda sınıf mantığından evre ve blok organizasyonuna geçilmiştir. Evre 1 de (11 hafta- 1. yılın başı) temel bilimlere giriş dersleri, Evre 2 de (bir yıldan biraz fazla- 1. yılın kalanı ikinci yıl mart ayına kadar) normal yapı ve fonksiyon, Evre 3 te (13 hafta- 2. Yılın sonu) patolojilere giriş, Evre 4 te (1 yıl- 3. yıl) ise sistem patolojileri aktarılması planlanmıştır. Bundan sonra ise 2 yıl süren staj dönemi ardından da 12 ay süren intörnlük ile programın tamamlanması Standardın sağlanmıştır. karşılanma Bu özel yapılanma altında uygulanan entegrasyonu bir örnekle durumu ile ilgili açıklamak istersek, 2. Evrenin birinci bloğu olan (E2B1) solunum açıklamalar dolaşım, boşaltım bloğuyla başlayabiliriz. Bu blokta, solunum, kan, dolaşım, boşaltım sistemleri ile vücut sıvıları ve asit baz dengesine ait normal yapı ve fonksiyon multidisipliner olarak aktarılmaktadır. Fakültemizde yatay entegre sistem 1992 den beri zaten uygulanmaydı. Yeni sistemimizde bloklarda başvuru nedenlerine göre farklılaşan temalar bulunmaktadır. Bloğun ilk teması soluk alıp vermedir. Bu temadaki konular öksürük, balgam ve yan ağrısı gibi başvuru nedenleri ile ilişkilendirilerek sıralanmıştır. Bu bloğu anlamak için gerekli temel dersler (örneğin reseptör nedir, 103

105 reseptörlerin özellikleri, membranlardan geçiş, otonom sistem vs.) ise E1B1 de önceden aktarılmıştır. Evre 3 te ise genel patoloji ve farmakoloji, mikrobiyoloji ve parazitoloji bilgileri yine benzer başvuru nedenleri ile eşleştirilerek anlatılmaktadır. Evre 4 teki ilk blokta yine benzer başvuru nedenlerinin temelini oluşturan hastalıkların, hem çocuk hem de erişkin açısından, patolojisinden tedavisine kadar programa yansıtılmıştır. Evre 2 deki her bloğun Evre 4 te mutlak bir karşılığı oluşturulmuş, Evre 2 de anlatılan normal yapı ve fonksiyona ait patolojiler bu bloklar içinde kapsanmıştır. Evre 4 te hem önceki blok ve evrelere hem de stajlara atıflar yapılarak öğrencilerin bağlantıyı algılaması sağlanmıştır. Özellikle bu blokta stajlara olan atıflar dikey entegrasyonda önemli rol oynamaktadır. Her blokta- evrede dikey entegrasyonu sağlamak amacı ile atıflara özellikle dikkat edilmektedir. Programın oluşturulmasında dersler hem yatay hem de dikey entegre bir biçimde yerleştirilmeye özen gösterildiği gibi teorik ders aktarımları, entegre oturum ve olgu sunumlarıyla alt ve üst seviyelere yapılan atıflarla öğrenci gözüyle tam bir entegrasyon oluşturulmaya çalışılmıştır. Eğitim programında yatay ve dikey entegrasyonu açıklamak üzere Evre2 Blok1 ve Evre4 Blok1 kapsamında ele alınan konular örnek olarak incelenebilir: E2B1 deki soluk alıp verme temasındaki teorik dersler sırası ise şöyledir: o Tema girişi ve tanıtımı o Solunum anatomisine giriş (Anatomi) o Burun ve paranazal sinus anatomisi (Anatomi) o Nazofarinks ve larinks anatomisi (Anatomi) o Hava kalitesi (toplum sağlığı) o Solunum sistemi histolojisine giriş (Histoloji) o Burun histolojisi (Histoloji) 104

106 o Larinks kıkırdak ve kaslarının anatomisi (Anatomi) o Trachea ve bronkus anatomisi (Anatomi) o Nazofarinks ve larinks histolojisi (Histoloji) o Trakea ve epiglot histolojisi (Histoloji) o Akciğer parankim morfolojisi (Anatomi) o Plevra anatomisi (Anatomi) o Akciğer parankim histolojisi (Histoloji) o İlk yardım ve temel yaşam desteğine giriş (Anesteziyoloji) o Mediastinum ve Göğüs kafesi (Anatomi) o Akciğerde basınç hacim ilişkisi ve solunumla yapılan iş, kompliyansın tanımı (Biyofizik) o Solunum kasları anatomisi (Anatomi) o Solunum sistemi organlarının yapı ve fonksiyon ilişkisi (Fizyoloji) o Solunum siklusunda basınç ve hacim değişiklikleri (Fizyoloji) o Alveollerde yüzey gerilimi, basınç ve yarı çap ilişkileri (Biyofizik) o Öksürük, burun akıntısı, balgam yan ağrısı entegre oturumu (multidisipliner) o Kompliyansın arttığı ve azaldığı örnekler, alveol yüzey geriliminin tanımı (Fizyoloji) o Surfaktanın yapısı ve fonksiyonları (Biyokimya) o Solunum dolaşım merkezleri anatomisi (Anatomi) o Helyum dilusyon yöntemi ile akciğer hacim ve kapasiteleri (Biyofizik) o Solunum fonksiyon testleri solunum volüm ve kapasiteleri (Fizyoloji) o Solunum merkezleri ve solunumun kontrolü (Fizyoloji) o Gazların sıvılardaki çözünürlüğü (Biyofizik) 105

107 o Kemoreseptörler ve solunum kontrolündeki rolleri (Fizyoloji) o Akciğer dolaşımı, ventilasyon perfüzyon oranı (Fizyoloji) o Alveollerden gaz taşınması (Fizyoloji) o Sağlıkta ve hastalıkta solunumsal düzenlemeler ((Fizyoloji) o Dispne, hemoptizi ve atelektazi entegre oturumu (multidisipliner) E4B1 deki soluk alıp verme temasındaki teorik dersler sırası ise şöyledir: o Burun tıkanıklığı (KBB) o Rinosinüzitler (KBB) o Solunum sistemi enfeksiyonlarında etken mikroorganizmalar (Mikrobiyoloji) o ÜSYE (Çocuk Hst) o Laringeal dispneler (KBB) o Fonksiyonel ve sekonder ses kısıklığı (KBB) o Larinks tümörleri (KBB) o Larinks hastalıkları patolojisi (Patoloji) o Krup (Çocuk Hst) o Çocukluk çağı pnömonileri (Çocuk Hst) o Erişkin pnömonileri (Göğüs Hst) o Pnömonilerin Patolojisi (Patoloji) o Akciğeri etkileyen paraziter hastalıklar (Parazitoloji) o Retiküloendotelial sistemi tutan hastalıklar (Enfeksiyon Hst) o Olgu Tartışmaları (multidisipliner)! Ses kısıklığı! Erişkin Pnömonisi! Çocukluk Pnömonisi! Kist Hidatik 106

108 ! Etik hukuk o Bronşektazi (Çocuk Hst) o Mikobakteriler (Mikrobiyoloji) o Çocukluk Çağı tüberkülozu (Çocuk Hst) o Erişkin Tüberkülozu (Göğüs Hst) o Tüberküloz patolojisi (Patoloji) o Tüberküloz tedavisi (Farmokoloji) o Tüberküloz kontrol programları (Toplum sağlığı) o Akciğer Tümörleri (Göğüs Hst) o Akciğer Tümörleri (Göğüs Cerrahisi) o Akciğer Tümörleri Patolojisi (Patoloji) o Olgu tartışmaları (multidisipliner)! Tüberküloz! Kanser! Etik Hukuk o Yabancı cisim aspirasyonları (Çocuk Hst) o Akut bronşit ve bronşiolit (Çocuk Hst) o Hışıltılı çocuk (Çocuk Hst) o Allerjik rinit ve astımda immunopatogenez ( İç Hst) o Allerjik ilaçlar (Farmakoloji) o Çocukta astım (Çocuk Hst) o Erişkinde astım (Göğüs Hst) o KOAH (Göğüs Hst) o KOAH ve astım patolojisi (Patoloji) o KOAH ve astım tedavisinde kullanılan ilaçlar (Farmakoloji) o Solunum sistemi radyolojisi (radyoloji) o Solunum sistemi hastalıklarının genetik temeli (Tıbbi Genetik) o ARDS (Göğüs Hst) o Toksik gaz inhalasyonu- RADS ( Anesteziyoloji) 107

109 o Solunum sistemi hastalıklarında ışık ve elektron mikroskobik tanı olanakları (Tıbbi Biyoloji) o Otonom sinir sistemi ilaçlarına giriş (Farmakaoloji) o Tıp sanatının başlangıcı- Tıbbın sembolü yılan (Tıp tarihi ve Etik) o Kolinerjik ilaçlar (Farmakaoloji) o Antikolinerjik ilaçlar (Farmakoloji) o İnterstisyel akciğer hastalıkları ve sarkoidoz (Göğüs Hst) o Meslek hastalıkları (Göğüs Hst) o Meslek hastalıklarından korunma (Toplum sağlığı) o Pnömokonyozlar ve tbc dışı granülomatöz hastalıkların patolojisi (Patoloji) o Olgu sunumları (multidisipliner)! Hışıltılı çocuk! Astım çocuk ve erişkin! KOAH! Hipersensitivite Pnömonisi! Sarkoidoz! ARDS o Çocukluk çağı plörezileri (Çocuk Hst) o Erişkin plevra hastalıkları (Göğüs Hst) o Çocuk toraks travmaları (Çocuk Cerrahisi) o Toraks travmaları- pnömotoraks (Göğüs Cerrahisi) o Göğüs duvarı deformiteleri- Diafragma hastalıkları (Çocuk Cerrahisi) o Solunum sistemi malformasyonları (Patoloji) o Olgu Tartışmaları (multidisipliner)! Plörezi! Malformasyon! Toraks travması Teorik dersler dışında toplum sağlığı alan, beceri, etik ve hukuk gibi 108

110 dikey koridorlarımız da biraz önce açıklamaya çalıştığımız yatay ve dikey entegre programa uygun biçimde yerleştirilmiştir. Bunu örneklersek, E2B1 deki birinci tema olan soluk alıp vermede normal solunum seslerinin dinlenmesi becerisi verilirken, E4B1 de patolojik solunum seslerinin dinlenmesi becerisi kazandırılmaya çalışılmıştır. Staj döneminde ise bu daha da pekiştirilerek temel başvuru nedenleri ve hastalıklar çerçevesinde hastalık tanısı koyabilecek şekilde solunum sistemine ait klinik akıl yürütme ve fizik muayene becerilerinin geliştirilerek edinilmesi amaçlanmıştır. Bu evre- blok yapısı ile sistemler bazında normalden sistem patolojilerine doğru spiral olarak örgütlenen içerik bilgisi basitten karmaşa doğru ilerlemektedir. Evre 5 kapsamındaki staj blokları yapısı ilk üç yıl evre- blok yapısına benzer şekilde organ- sistemler temelinde örgütlenmiştir. Dördüncü ve beşinci sınıf staj blokları, hastaların başvuru yakınmaları göz önüne alınarak birbiri ile ilişkili olan klinik disiplinlere ait pratik ve teorik konuların bir arada verileceği 13 haftalık bloklar şeklinde planlanmıştır. Bu planlamada ilk üç yıldaki blok sisteminin yapısı da göz Son üç yılda yapılan değişiklikler önüne alınmıştır. Örneğin 2.sınıftaki E2B3 bloğu, Sinir, duyu, hareket sistemleri ve davranış, 3. Sınıftaki E4B3 bloğu Sinir, duyu, hareket, davranış olarak yapılandırılmışken bu konulara ait 5. sınıf klinik staj bloğu Ortopedi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Spor Hekimliği, Nöroloji, Nöroşirurji, Psikiyatri ve Çocuk Psikiyatrisi Anabilim dallarını kapsayacak şekilde Kas, İskelet Sinir Sistemi ve Davranış staj bloğu olarak oluşturulmuştur. Benzer şekilde 4. sınıfta Kardiyopulmoner Sistem ve Enfeksiyon staj bloğunda, kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, göğüs hastalıkları, göğüs cerrahisi, enfeksiyon hastalıkları ve anesteziyoloji ve reanimasyon anabilim dalları eğitim vermektedir. Cerrahi- Ürogenital staj bloğunu kadın hastalıkları ve doğum, üroloji ve genel cerrahi anabilim dalları oluştururken, İç hastalıkları bir bütün olarak tek bir staj bloğu şeklinde eğitim vermektedir. Kas İskelet Sinir Sistemi ve 109

111 Davranış staj bloğunun yanı sıra 5. Sınıfta yer alan diğer staj blokları, Çocuk Cerrahisi Anabilim dalı ile Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim dalının birlikte yürüttükleri Çocuk Sağlığı staj bloğu ve Deri ve Zührevi Hastalıklar, Göz Hastalıkları, Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları, Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi, ile Adli Tıp Anabilim dallarının yer aldıkları Duyu Sistemi staj bloğudur. Klinik stajlarda, eğitimdeki yatay entegrasyonu sağlayacak şekilde belirli konular birden fazla anabilim dalının yer aldığı entegre oturumlar paneller şeklinde ele alınmaktadır. Örneğin 4. Sınıf Cerrahi- Ürogenital staj bloğunda 8. Haftada yer alan akut batın başlıklı entegre oturumunda genel cerrahi, iç hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum, radyodiagnostik ve üroloji anabilim dallarından öğretim üyeleri yer almaktadır. Benzer şekilde her staj bloğunda, klinik stajlara ilk üç yılın bilgilerini entegre etmek amacı ile dikey entegrasyona uygun olacak şekilde dersler- paneller ve entegre oturumlar konmuştur. Örneğin Cerrahi- Ürogenital staj bloğunda 2. hafta yapılan panel başlığı Tiroid- paratiroid anatomisi ve fizyolojisi olup anatomi ve fizyoloji tarafından anlatılmaktadır. Konulara bütüncül yaklaşımı sağlayan, klinik ve klinik öncesi disiplinlerin bir araya geldiği paneller de staj programında yer almaktadır. Örneğin 4. sınıftaki Kardiyopulmoner Sistem ve Enfeksiyon staj bloğunun 1. haftasında yapılan panelin başlığı Akciğer ve göğüs boşluğunun klinik ve radyolojik anatomisi olup anatomi, radyoloji ve göğüs cerrahisi anabilim dalları tarafından anlatılmaktadır. Dördüncü ve beşinci sınıf staj bloklarında yer alan her bir klinik stajı yatay ve dikey entegrasyon mantığı ile aynı staj bloğundaki diğer stajlar ve daha önceki sınıflarda yer alan bloklardaki diğer anabilim dalları ile desteklenmektedir. Örneğin, beşinci sınıftaki Kas, İskelet Sinir Sistemi ve Davranış staj bloğunda yer alan üç haftalık Ortopedi ve Travmatoloji staj programında, Ortopedi ve Travmatoloji konulu teorik dersler toplam 15 başlıkta ve 25 saat olarak yer almaktadır. Ders 110

112 programında yer alan diğer anabilim dallarınca yürütülen dersler de toplam 17 saat olarak yer almaktadır. Böylece Ortopedi ve Travmatoloji öğretim elemanları dışında, toplam 8 anabilim dalından 17 öğretim üyesinin, staj programının gerçekleşmesine katkıda bulunması sağlanmaktadır. Programda, diğer anabilim dallarının katkısı ile ortak olarak düzenlenen entegre oturumlar, her haftaya bir entegre oturum düşecek şekilde toplam üç oturum olarak yer almaktadır. Bu oturumlara Ortopedi ve Travmatoloji dışında 4 anabilim dalından 6 öğretim üyesi katkıda bulunmaktadır. Tema ortaklığı/yakınlığı bulunan Spor Hekimliği anabilim dalına ait kuramsal dersler, Ortopedi ve Travmatoloji staj programında yer almaktadır. Bir diğer tema ortaklığı/yakınlığı içinde olan Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon staj programı, Ortopedi ve Travmatoloji staj programının hemen ardından iki hafta olarak gerçekleştirilmektedir. Staj programında dikey entegrasyon kapsamında kas- iskelet sistemi ile ilişkili temel bilimler (fizyoloji ve biyokimya) konuları, bu anabilim dallarından öğretim üyeleri tarafından verilen üç ders başlığı şeklinde yer almaktadır. Bu derslerin içeriğinin belirlenmesinde ilgili öğretim üyeleri ile işbirliği içinde bulunulmaya çalışılmaktadır. Yatay entegrasyon kapsamında bir diğer unsur; kas- iskelet sistemi görüntülemesine ilişkin derslerin, Radyodiagnostik ve Nükleer Tıp anabilim dalları tarafından Ortopedi ve Travmatoloji staj programı kapsamında gerçekleştirilmesidir. Yatay ve dikey entegrasyon kapsamında Ortopedi ve Travmatoloji staj programı içeriğinde diğer anabilim dallarınca gerçekleştirilen derslerin ölçme- değerlendirme kapsamında da karşılıklarını bulacak şekilde soru seçimi yapılmaktadır. Ortopedi ve Travmatoloji öğretim üyeleri, kendi anabilim dalı staj programı dışında Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon ile İç Hastalıkları (Romatoloji) kapsamındaki entegre oturumlara da katkıda bulunmaktadırlar. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı örneğine benzer şekilde Anabilim Dallarının staj programlarına aynı staj bloğundaki veya ilk üç 111

113 sınıftaki bloklardaki diğer anabilim dalları destek vermektedir. Böylece tüm mezuniyet öncesi tıp eğitimi dönemlerinde yatay ve dikey entegrasyon ilişkisi çok yönlü olarak tesis edilmektedir. Eğitim programında ilk üç yılda temel bilimlerin daha fazla klinik bilimlerin daha az yer alması durumu staj blok yapısında tersine dönmüş, böylelikle temel- klinik bilimlerin yıllar içinde entegre olması (dikey entegrasyon) sağlanmıştır Öğrencilerin sahip olması gereken yetkinlikler Temel Standart Tıp fakülteleri eğitim programlarında, öğrencilerin mezuniyet aşamasında sahip olması gereken yetkinlikler mutlaka tanımlanmalı, eğitim programında yer almalı ve değerlendirilmelidir. Bu yetkinlikler şu alanları kapsamalıdır: Temel ve klinik bilgi ve beceriler Davranış ve sosyal bilimler, tıpta insan bilimleri, adli tıp, toplumsal öğeler ve tıp etiği Genel hekimlik becerileri (analitik, eleştirel düşünme, klinik sorgulama- akıl yürütme, problem çözme, bilgiye ulaşma ve kullanma, yaşam boyu öğrenme, iletişim, ekip çalışması vb.) a. Öğrencilerin mezuniyet aşamasında sahip olması gereken yetkinlikler listesi 1. Tıbbi Bilgi ve Anlayış: Hekimlik uygulamasının gerektirdiği temel tıp bilimleri, klinik bilimler, Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar davranış bilimleri ve toplumsal yaklaşıma ait bilgiler ve bu disiplinler arasındaki bağlantılar 1.1. Sağlık ve hastalıkta, moleküler düzeyden organizmanın bütününe kadar gerçekleşen yaşamsal süreçlerin temel bilgi ve anlayış düzeyinin kullanılmasında yeterlilik 1.2. Toplumda öncelikli sağlık sorunlarının nedenleri, tanı, tedavi yöntemlerine ait bilgi ve anlayış düzeyinde yetkinlik 2. Mesleksel Beceriler: Klinik beceriler, iletişim becerileri, entelektüel beceriler, sağlığın 112

114 korunması, geliştirilmesi ve koruyucu hekimlik 2.1. Klinik Beceriler Tıbbi uygulama, yeniden canlandırma, anamnez alma, fizik muayene, laboratuvar uygulama becerilerinde yetkinlik Tanıya varmada bulgu ve verileri sorgulama, yorumlama ve değerlendirme, tedavi, hasta ve hastalık yönetimi becerilerinde yetkinlik 2.2. Sağlığın Korunması, Geliştirilmesi ve Koruyucu Hekimlik Sağlığın bozulmasına neden olabilen çevresel, mesleksel, ekonomik, psikolojik, sosyal ve kültürel etkenleri, tanıma, tanımlayabilme; hastalıkların epidemiyolojisi ve sosyoekonomik etkileri hakkında bilgi ve anlayış düzeyinde yeterlilik Hastalıklardan korunma ve oluşumunun önlenmesinde yetkinlik 2.3. İletişim Beceriler Genel iletişim becerilerinde (sözlü, sözsüz, yazılı iletişim, dinleme ve kendini ifade etme, sunum becerileri) yetkinlik Ekip çalışanları ve meslektaşlarla iletişimde yetkinlik Hasta ve hasta yakınları ile hekim olarak etkili iletişim kurmada yetkinlik Sağlığın korunması ve geliştirilmesi çerçevesinde rol model olarak toplumun tüm katman ve bireyleriyle iletişimde yetkinlik 2.4. Entelektüel Beceriler Bilgiye erişim yolları ve araçlarını kullanmada yetkinlik Analitik düşünme, sentez ve değerlendirme becerilerinde yetkinlik Problem çözme, neden- sonuç ilişkilerini kurabilmede yetkinlik 113

115 3. Mesleksel Nitelikler / Tutum ve Davranış Etik ilkeler, mesleksel sorumluluk, eğiticilik, yöneticilik, araştırmacı kimlik, ekip çalışması, kişisel farkındalık ve gelişme 3.1. Tutum Davranış Etik ilkeleri ve mesleksel değerleri benimseme ve uygulamada yeterlik Mesleki sorumluluğu taşıyabilmede yeterlik Ekip çalışması gerçekleştirmede yeterlik Hekimin taşıması gereken liderlik, yöneticilik ve eğiticilik niteliklerinde yeterlik Birey olarak toplumdaki yerinin ve kendi özelliklerinin farkında olmak ve kişisel gelişimini sağlayabilme yeterliği 3.2. Araştırmacı Kimlik Araştırma ilke ve yöntemlerine ait yeterlik Araştırmaların değerlendirme, yorumlama ve araştırma sonuçlarının uygulanması alanlarında yeterlik Yaşam boyu öğrenme motivasyonu edinmek b. Eğitim programında genel hekimlik (bir yükseköğretim mezunu olarak), temel ve klinik bilimler ile davranış ve sosyal bilimler alanlarında tanımlanmış yetkinlikler (bilgi- beceri- tutum olarak ayrılmış) listesi ve bu etkinlikler için tanımlanmış eğitim ve değerlendirme yöntemleri Eğitim programında, temel ve klinik bilimlere ait hekimin elde etmesi gereken yetkinlikler listesi ile ilgili olarak öğrenciye aktarılması planlanan bilginin listesi, ana hatları ile aşağıda verilmiştir. Aşağıda ana hatları ile verilmiş olan bilgi listesi, ilk üç yıllık eğitim programında öğrenciye sunulmuş olan kılavuz notları nda amaç ve tanım şeklinde ders bazında öğrenim hedefleri şeklinde büyük oranda tanımlanmıştır ve aşağıda özet şekilde sunulmaktadır. 114

116 Evre 1 Blok 1 Blok adı: Tıbbi bilimlere giriş Genel amacı ve tanımı. Bu blokta, tıp eğitiminin öncelikle hekimlik mesleğiyle daha yakından tanışma ve benimseme amaçlanmaktadır. Bu nedenle ileri yıllarda sağlık hizmeti sunulacak bireyleri bir bütün olarak görmeyi, bireylerin çevre ve toplumla ilişkisini gözlemleyebilmeyi ve sorunları böyle bir çerçevede yorumlayabilmeleri hedeflenmiştir. Tıbbi bilimlerle (Anatomi, Biyofizik, Biyokimya, Fizyoloji, Histoloji, Tıbbi Biyoloji) tanışma ve bundan sonraki evrelerde öğreneceklerinin alt yapısını oluşturacak yapı taşı bilgilerini edinmeleri bu evrede gerçekleşmektedir. E1B1; evrene, insana en geniş açıyla bakan Evrim konusuyla başlamakta ve bu çerçevede dünyamız, evren, insan ve gelişim kavramları global şekilde bilimsel ve felsefi yaklaşımlarla irdelenmektedir. Bunun ardından, hücre yaşamını anlamaya öncülük eden önemli yapı taşlarıyla (karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vb.) ilgili bilgiler verilmekte ve bu yapı taşlarının hücre özelinde (membran, nükleus, v.b) nasıl yapılandırıldığı aktarılmaktadır. Bunu hücre organelleri, hem yapı hem de fonksiyon açısından morfolojik ve fizyolojik olarak irdeleme izlemektedir. Bu aşamada, özellikle vurgulanan konulardan biri de çekirdek ve içerdiği genetik maddedir. DNA ve RNA moleküllerinin yapısı, özellikleri, replikasyonu, kromozomlar, genler, genlerin ifadesi gibi konular bu dönemde görülmektedir. Mutasyonlar da bu aşamada ele alınmakta ve çeşitli kalıtımsal hastalıklarla ilişkilendirme yapılmaktadır. Bu aşamada, hücrenin doğum, gelişme ve ölüm gibi aşamaları nasıl geçtiği de hücre döngüsü kavramı çerçevesinde incelenmektedir. Hücre bütünüyle algılandıktan sonra, hücreler arası iletişim yolları ve hücrelerin bir araya gelerek oluşturduğu organ ve sistemler incelenmektedir. Tüm bu bilgilerin aktarılması ve algılanmasında, E1B1 boyunca verilen tıbbi terminoloji ve topografik anatomi dersleri uygun bir alt yapı sağlamaktadır. 115

117 E1B1 in sonunda kuşbakışı bir bakışla insan organizmasında bu sistemler arasında ilişki ve koordinasyonu sağlayan nöroendokrin kontrol ele alınmaktadır. Evre 2 Blok 1:Solunum, dolaşım, kan- lenfoid, boşaltım sistemleri normal yapı ve fonksiyonu Bloğun amacı ve tanımı. Bu blokta, solunum, dolaşım, kan ve boşaltım sistemlerine ait normal yapı ve fonksiyon; hücre, doku, organ ve sistem düzeyindeki ilişkiler ve insan organizmasının canlılığını sürdürmede gerekli olan sıvı- elektrolit ve asid- baz dengeleri ele alınmaktadır. Bu blokta, dokular ve sistemler hakkında bilgi edinilmesini sağlamak ve insan organizmasının normal yapısını tanıyabilen bir hekim adayının patolojik değişmeleri değerlendirme yeteneğini hazırlaması amaçlanmıştır. Bu sistemlere ait öğrenme konuları 7 grupta aktarılmaktadır. Birbirini izleyen bu temalar oksijenin vücuda alınması ve karbondioksidin dışarı atılması sırasında gelişen olaylar zincirine göre düzenlenmiştir. Evre2 Blok1 de yer alan temalar: 1. Soluk Alıp Verme 2. Alveolde Gaz Alışverişi 3. Kan ve Kandaki Oksijen 4. Kalp ve Büyük Damarlar 5. Periferik Dolaşım ve Homeostaz 6. Sıvı- Elektrolit Dengesi/Kan Basıncı 7. Boşaltım, Asid- Baz Dengesi Evre 2 Blok 2: Sindirim ve endokrin sistemleri ve Metabolizma süreçleri normal yapı ve fonksiyonu Bloğun amacı ve tanımı. Bu blokta, sindirim ve endokrin sistemlerine ait normal yapı ve fonksiyon; hücre, doku, organ ve sistem düzeyindekiilişkiler ve insan organizmasının canlılığını sürdürmede 116

118 gerekli olan metabolik süreçler ele alınmaktadır. Emilim ve sindirimde yer alan olaylar hormonal mekanizmalarla düzenlenen normal metabolik süreç yapı- fonksiyon bağlamında incelenmektedir. Evre 2 Blok 2 de yer alan temalar: 1- Beslenme ve Yutma 2- Mide Fonksiyonları 3- Sindirim ve Emilim 4- Defekasyon 5- Metabolizma 6- Karaciğerin Metabolizma Dışı Fonksiyonları Blok boyunca hemen her hafta için bir ya da iki entegre oturum planlanmıştır. Bu oturumlarda, o hafta aktarılan konuların klinik bilimlerle ilişkileri temel başvuru nedenleri ve örnek olgular çerçevesinde tartışılmaktadır. Evre 2 nin bu bloğunda bazı başvuru nedenleri gerek entegre oturumlarda gerekse normal yapı ve fonksiyonun işlendiği kuramsal derslerden göndermelerle ele alınmaktadır. Evre 2 Blok 3: Hareket, duyu ve sinir sistemleri normal yapı ve fonksiyonu Bloğun amacı ve tanımı E2 B3, hareket ve sinir sistemlerinin yapı ve işlevlerinin öğrenilmesini amaçlar. Hareket sistemi dersleri, kemik, eklem ve kasların yapısal ve işlevsel özellikler ile, bu yapıların birbirleri ile ilişkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bölümde yer alan anatomi dersleri aynı zamanda Latince terminolojinin öğrenilmesi açısından da önemli katkıda bulunmaktadır. Hareket sistemini oluşturan yapıların özelliklerinin ayrı ayrı incelenmesinin yanı sıra bu derslere paralel olarak, hareket sisteminin ortaya çıkardığı asıl işlev, yani hareket de hem mekanik hem de organizmanın yaşamsal sürecindeki yeri (dik duruş gibi) 117

119 açısından incelenmektedir. Tema 2 de sinir sisteminin genel yapı ve işlevleri anlatılırken kontrol hiyerarşisi göz önünde bulundurularak beyin kabuğundan (cortex) omuriliğe (medulla spinalis) doğru bir sıralama gözetilmiştir. 3, 4 ve 5. temalar ise tamamen fonksiyonel bir bakış açısı ile düzenlenmiştir. Bu düzenleme içerisinde değişik disiplinlere ait dersler sıralanırken mümkün olduğunca öncelikle yapısal, daha sonra da işlevsel özelliklerin anlatılması hedeflenmiştir. Böylece anatomiden başlayarak, histoloji, biyofizik, biyokimya ve fizyoloji dersleri her bir konu için entegre edilmeye çalışılmıştır. E2 B3 içerisinde 5 adet tema yer almaktadır. Bu temaların başlıkları şöyledir: Tema 1: Hareket sistemi Tema 2: Sinir sisteminin genel yapısal ve işlevsel özellikleri Tema 3: Duysal sistemler Tema 4: Motor kontrol (hareketin sinir sistemi tarafından kontrolü) Tema 5: Sinir sisteminin zihinsel fonksiyonları (yüksek fonksiyonlar) Yukarıda da söz edildiği gibi, hareket sistemine ait Tema 1 dersleri sona erdikten sonra, Tema 2 de sinir sisteminin genel yapısal ve işlevsel özellikleri kontrol hiyerarşisi mantığına göre beyin kabuğundan (cortex) omuriliğe (medulla spinalis) doğru incelenmektedir. Yine bu tema içinde sinir sisteminin bölge ayrımı olmaksızın genelini kapsayan bazı hücresel özelliklerinden söz edilmektedir. Bunlar arasında sinir hücrelerinin metabolik özellikleri, birbiri ile haberleşmesi gibi konular yer almaktadır. 3, 4 ve 5. temalar anatomik yerleşimden bağımsız olarak, sinir sisteminin işlevsel özelliklerine göre sınıflandırılması temelinde düzenlenmiştir. Tema 3, duysal işlevleri incelemektedir. Bu bölümde hem özel duyularımıza ait organlar, tanıtılmakta, hem de bu organların kendilerine ulaşan duyuları sinir sistemine nasıl ulaştırdıkları 118

120 incelenmektedir. Tema 4, vücut hareketlerimizi kontrol eden sinir sistemi bölümlerinin, yani motor sistemlerin incelendiği derslerden oluşmaktadır. Tema 5 içerisinde yer alan derslerde sinir sisteminin zihinsel işlevleri incelenmektedir. Temel olarak bu işlevler üç bölümde incelenmektedir; içgüdü ve duygulanım (davranış), uyku- uyanıklıktan komaya kadar organizmanın durumunu belirleyen bilinç ve lisan, öğrenme ve bellek gibi bilişsel işlevler. Evre 2 Blok 4: Hayatın evreleri Bloğun amacı ve tanımı. Bu bloktaki dersler insanın biyolojik gelişiminde geçirdiği evrelerin normal sürecinin öğrenilmesini hedeflemektedir. İnsan organizmasının genetik temellerinden başlayarak, embriyonun normal gelişimi, üremenin temel ilkeleri, gebelik ve fetus gelişimi, doğum ve yenidoğanın temel özellikleri, bebeklik ve çocukluk çağı gelişimi, yetişkinin psikolojik özellikleri, yaşlanma süreci ve ölüm konuları insan biyolojik gelişiminin geçirdiği evreler olarak ele alınmıştır. Bu blokta amaç; gelişimsel bakış açısı ile molekül, hücre organ ve sistem düzeyinde bütünleştirerek yukarıda belirtilen evrelerde gelişen süreçleri en temel fizyopatolojik - klinik bağlantılarla ilişkilendirmektir. Evre 2 Blok 4 de yer alan temalar: Bu sistemlere ait öğrenme konuları 7 grupta aktarılmaktadır. Birbirini izleyen bu temalar insan organizmasının oluşmasından ölümüne kadarki süreçte gelişen olaylar zincirine göre düzenlenmiştir. Blokta yer alan temalar şu şekildedir : 1 Üreme 2 Gebelik 3 Doğum 4 Yenidoğan 5 Çocukluk 119

121 6 Erişkin davranışı 7 Yaşlılık ve ölüm Evre 3 Blok 1: Patolojilere ve kliniğe giriş Bloğun amacı ve tanımı. Bu bloğun amacı; öğrencilerin Hastalık kavramıyla tanışmalarını sağlamak, hastalık etkenlerini ve mekanizmalarını aktarmaktır. Evre 1 ve Evre 2 de organizmanın normal yapı ve fonksiyonlarının tam olarak öğrenilmesi planlanmıştır. Evre 4 te ise bu organizmadaki hastalıklar incelenmektedir. Normal organizma ile hastalıklar arasında yer alan Evre 3 Blok 1 te ise hastalıklar ayrı ayrı tanıtılmadan önce yapı ve fonksiyon bozukluklarının temel nedenleri, oluş mekanizmaları ve tedavi prensipleri ile klinik bilimlere giriş konuları ele alınmaktadır. Ayrıca, anamnez alma ve fizik muayene becerilerini kazanmaya yönelik sınıf dersi, beceri eğitimi ve hasta başı uygulamalar da yapılmaktadır. Evre 3 Blok 1 te yer alan temalar: I. Giriş 1. Sağlık ve Hastalık Kavramına Giriş 2. İmmunolojiye Giriş 3. Tanıya Giriş 4. Temel Farmakolojiye Giriş 5. Genetiğe Giriş 6. Enfeksiyon Etkenlerinin Tanıtımı II. Ateş ve enfeksiyon Ateş Mekanizması İmmun Yanıt Yangı ve Yara İyileşmesi Enfeksiyon etkenleri ve hastalandırıcılık özellikleri o Bakteriler o Virüsler o Mantarlar o Parazitler 120

122 III. Alerji ve immun yanıt IV. Ödem ve hemostaz V. Tümör Evre 4 Blok 1 Blok adı: Solunum, dolaşım, kan- lenfoid ve boşaltım sistem patolojileri Evre 4 Blok 1, solunum, dolaşım, kan- lenfoid ve boşaltım sistemine ait patolojilerin ele alındığı bloktur. Soluk alıp verme ile başlayıp asit- baz dengesi ve boşaltım ile sonlanan Evre 2 Blok 1 deki normal yapı ve fonksiyonlara ait patolojiler, klinik görünümleri, tedavileri ve toplum sağlığı, etik hukuk boyutu bu blokta yer almaktadır. Sistemler yine aynı sıralama içinde verilmiştir. Sistem patolojilerinde hedeflenen, başvuru nedenleri temeline ve onun patogenetik mekanizmalarına dayanılarak derslerin belli bir akış şeması içinde verilmesidir. Dersin kiniği, patolojisi, tedavisi, toplum sağlığı, etik- hukuk ilişkisi bir bütün olarak verilmeye çalışılmıştır. E4B1 de yer alan temalar, soluk alıp verme ile başlayan sürece göre sırasıyla söyledir: - Üst solunum yolu patolojileri, - Alt solunum yolu patolojileri, - Kardiyovasküler sistem patolojileri, - Kan hastalıkları, - Lenfoid sistem patolojileri, - Boşaltım sistemi, asid- baz dengesi bozuklukları - Otonom sinir sistemi ilaçları Evre 4 Blok 2: Sindirim, endokrin ve metabolizma patolojileri Evre 4 Blok 2, Sindirim, Endokrin ve Metabolizma sistemine ait patolojilerin ele alındığı bloktur. Evre 2 Blok 2 de ele alınan beslenme, yutma ve sindirme fonksiyonlarının ve insan organizmasının canlılığını 121

123 sürdürmede gerekli olan metabolik süreçlerin patolojileri, klinik görünümleri, tedavileri ve toplum sağlığı boyutunun eğitimi bu blokta sürdürülmektedir. Başvuru nedenleri ve onların patogenetik mekanizmalarına dayanan dersler belli bir akış şeması içinde verilmektedir. Evre 4 Blok 2'de incelenen başvuru nedenleri, sıklıkla Sindirim Endokrin Metabolizma sistemleri ile ilgili patolojilerle birlikte görüldüğü için bu blokta yer almaktadır. Dersin kliniği, patolojisi, tedavisi, toplum sağlığı ilişkisi bir bütün olarak verilmeye çalışılmıştır. E4B2 de yer alan temalar :! Disfaji! Karın ağrısı! Bulantı- Kusma! İshal- konstipasyon! Hematemez- Melena! Karın şişliği! Asemptomatik transaminaz yüksekliği! Sarılık! Poliüri- polidipsi! Kilo değişiklikleri Tema girişlerinde patogenetik mekanizmalara giriş yapılıp semptomların fizyopatolojileri, hastalıkta ortaya çıkan patolojik değişikler, mikroorganizmalar ile ilgili durumlarda mikroorganizma bilgileri, bu hastalık ile ilgili kullanılan ilaçların farmokolojisi ve toplum sağlığı boyutları ardışık olarak ele alınmaktadır. Evre 4 Blok 3: Sinir- Davranış, Hareket, Duyu patolojileri 122

124 Bloğun amacı ve tanımı. Evre 2 blok 3 te aktarılmış olan hareket, duyu ve sinir sistemlerinin yapı ve işlevleri konularına paralel olarak bu sistemleri ilgilendiren patolojiler ve hastalıklar ele alınmakta ve hastalıkların patogenezi, oluşturduğu morfolojik değişiklikler, enfeksiyöz etkenleri, biokimyasal değişiklikleri, klinik yansımaları ve tedavi modelleri ele alınmaktadır. Ayrıca temel psikiyatrik bozuklukların kliniği ve tedavisi aktarılmaktadır. Sinir davranış temasına ait alt konu başlıkları: 1. Ağrı ( Ağrı mekanizmaları, baş ağrısı ve klinik yansımaları, farmakolojik temelleri) 2. Travma ( Kafa travması, yüz travması kliniği ve morfolojik yansımaları) 3. Enfeksiyon ( menenjit ve ansefalit etkenleri, morfolojik yansımaları, patogenezi, kliniği ve tedavisi) 4. Santral sinir sistemi tümörleri ( Kliniği ve patolojisi) 5. Santral sinir sistemi konjenital malformasyonları 6. Santral sinir sistemi dejeneratif hastalıkları ( demans yapan hastalıklar, kliniği ve tedavisi) 7. Epilepsi ( erişkin ve çocukluk çağı epilepsileri, kliniği, genetiği ve tedavisi) 8. Ekstrapiramidal hastalıklar ( Parkinson vb kliniği ve tedavisi) 9. Serebrovasküler hastalıklar ( İskemik, hemorajik serebrovasküler hastalıklar kliniği cerrahisi ve morfolojik bulguları) 10. Periferik sinir sistemi hastalıkları ( nöropati kliniği ve patolojisi) 11. Kas hastalıkları ( Kliniği, genetiği, patolojisi, biokimyası ve tedavisi) 12. Kranial sinir patolojileri 13. Uyku bozuklukları 14. Temel psikiyatrik bozukluklar (Anksiyete bozuklukları, duygu durum bozuklukları, somatoform bozukluklar, psikotik 123

125 bozukluklar) ve tedavileri Evre 4 Blok 3 te yer alan temalar 1. Sinir sistemi - Davranış 2. Hareket sistemi 3. Duyu sistemleri Evre 4 Blok 4: Hayatın evreleri Bloğun amacı ve tanımı. Bu bloktaki dersler genel olarak insanın biyolojik gelişim sürecinde geçirebileceği patolojilerin öğretilmesini hedeflemektedir. E4 B4 te sistemlere ilişkin özel muayene yöntemlerinin öğretilmesi hedeflendiğinden bu bloğun giriş haftasında sistemlere özel muayene yöntemlerinin vurgulanması ve klinik araştırma tekniklerinin daha ayrıntılı vurgulandığı toplum sağlığı derslerinin sunulması amaçlanmıştır. Bu blokta kadın ve erkekte üreme, gebelik, doğum, lohusalık, yenidoğan, çocukluk, adolesan ve yaşlılıkla ilgili patolojilerin özellikleri, kliniği, bu patolojilerdeki biyokimyasal değişiklikler ve tedavide kullanılan ilaçların anlatılması hedeflenmiştir. E4 B4 de yer alan temalar: Bu sistemlere ait öğrenme konuları 7 grupta aktarılmaktadır. Birbirini izleyen bu temalar insan organizmasının oluşmasından ölümüne kadarki süreçte gelişen olaylar zincirine göre düzenlenmiştir. Blokta yer alan temalar şu şekildedir: 1. Muayene yöntemleri, toplum sağlığı 2. Üreme 3. Gebelik 4. Doğum, lohusalık, laktasyon 5. Yenidoğan 6. Çocukluk ve ergenlik 7. Yaşlılık ve ölüm Bilgi hedeflerine yönelik sınıf dersi, panel, entegre oturum, olgu tartışması, seminer 124

126 gibi eğitim yöntemleri kullanılmaktadır. Bilgi ölçmeye yönelik yazılı sınav (kısa yazılı metin tipi sorular, çoktan seçmeli sorular) ve sözlü sınavlar yapılmaktadır. Beceri ve tutuma yönelik yetkinlik listesi beceri matrisinde 16 başlıkta sunulmuştur. (Ayrıntı için Ek 6 ya bakınız) 1. İletişim becerileri 2. Genel beceriler 3. Dolaşım 4. Solunum 5. Gastrointestinal sistem 6. Genitoüriner/Renal sistem 7. Sinir sistemi 8. Kas, iskelet ve hareket sistemi 9. Duyu 1- Dermatolojik beceriler 10. Duyu 2- Göz 11. Duyu 3- Kulak, burun, boğaz 12. Kadın genital- üreme 13. Çocuk sağlığı 14. Psikososyal tıp 15. Adli tıp 16. Bilgiye ulaşma ve kullanma Beceri hedeflerine yönelik demonstrasyon, laboratuar uygulaması, küçük grup çalışması, manken- maketlerle beceri uygulaması, simüle hasta uygulaması, alan çalışmaları, hasta başı uygulamalar (vizitler, nöbetler, küçük müdahale) gibi eğitim yöntemleri kullanılmaktadır. Beceri ölçmeye yönelik laboratuar sınavı, beceri sınavı, simüle hasta sınavı, hasta başı uygulamalı sınavlar, bilgisayar destekli sınavlar (görüntü değerlendirme becerisi) uygulanmaktadır. Her blok kılavuzunda sosyal alana yönelik uygulama ve dersler Toplum Sağlığı- Alan ve 125

127 Etik dikey koridorlarında tanımlanmıştır. Toplum Sağlığı- Alan dikey koridorunun bloklara göre ders başlıları Aşağıda sunulmuştur. E1B1 Tıbbi Bilimlere Giriş Hedefler 1- Bir bilim adamı olarak hekimin toplumsal sorumluluklarını fark edebilmek 2- Bireyin ve toplumun sağlığını etkileyen etmenleri tanımlamak 3- Tarihsel süreç içinde sağlık ve hastalık kavramının değişimini ve sağlık hizmeti gelişimini değerlendirmek Ders başlıkları: 1. Bilim tarihinden ilginç kesitler 2. Hekimin toplumsal sorumluluğu İyi Hekimlik Paneli 3. Bilim adamı sorumluluğu Portre Tartışmaları 4. Sağlığı etkileyen etmenler; birey sağlığını etkileyen etmenler 5. Toplu yaşanan yerlerde sağlık 6. Toplum sağlığını etkileyen çevresel etmenler 7. Toplumun sağlığını etkileyen sosyal etmenler 8. Hastalık ve sağlık kavramı, sağlık hizmetlerinin sağlığa etkisi 9. Temel Sağlık Hizmeti ve birinci basamak sağlık hizmetleri den günümüze sağlık hizmetleri Uygulamalar 11. Bilim adamı portreleri (kitap eleştirisi) 12. Poliklinik hasta görüşmesi (Hastane gezi) 13. Bireyin sağlığını etkileyen etmenler tartışma 14. Okul sağlığı filmi 15. DSÖ/UNICEF verileriyle ülkelerin sağlık durumu tartışma 16. Birinci basamak sağlık kurumu tanıtım 17. Chadwick raporu tartışması 126

128 E2 B1 Solunum, Dolaşım ve Kan Amaç ve Hedefler 1- Hava kirliliği yaratan ögeleri ve insan sağlığı üzerindeki etkilerinin tanımlanması 2- Yaşadığımız sosyal çevrenin sağlığımız üzerindeki etkilerinin tanımlanması 3- Çevremizdeki sağlık risklerine yönelik yapılabileceklerin tanımlanması Ders başlıkları: 1. Hava kalitesi 2. Korunma kavramları ve koruyucu hizmetler 3. Biyolojik etmenlerin sağlığa etkileri 4. Yaşam tarzının sağlığa etkisi 5. Risk değerlendirilmesi 6. Sağlık çalışanlarının riskleri 7. Tıbbi atık yönetimi 8. Hava kalitesi Uygulama 9. Sigarayı bıraktırma program tanıtımı 10. Kızılay Kan merkezi tanıtımı 11. Sağlıklı yaşam tarzı ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi olgu çalışması 12. Hastane Laboratuvar Ziyareti 13. Çevre sağlığı (yuva filmi) tartıma E2 B2 Sindirim Endokrin metabolizma Hedefler 1- Sağlıklı süre gıdaya erişmenin ve sağlıklı beslenmenin toplum sağlığını nasıl etkilediğini nedensellik ilişkisi çerçevesinde tanımlayabilmek 2- Toplum beslenmesini değerlendirmede de kullanılabilecek merkezi dağılım ve yayılım ölçütlerini tanımlayabilmek 3- Dengeli beslenme, farklı gruplara yönelik beslenme şemalarını 127

129 oluşturup, Vücut Kitle İndeksi hesaplayabilmek 4- Su ve gıda kirliliği yaratan kaynakları ve önlenmesinde kullanılan yöntemleri tanımlayabilmek 5- Sağlığın korunması ve geliştirilmesi açısından beslenmenin önemini tanımlayabilmek 6- Dünyada en sık görülen beslenme sorunlarını ve önlemede yürütülen müdahale programları sayabilmek Ders başlıkları: 1. Sağlıklı gıda ve sağlıklı suya erişim 2. Beslenme yetersizliğine bağlı sağlık sorunları ve müdahale programları 3. Gıda kirliliği 4. Toplum beslenmesi ve değerlendirilmesi 5. Su hijyeni 6. Şişir beni filmi 7. Diyare 8. Diabet 9. Hipotroidi- hipertroidi Uygulama 10. Beslenme şeması düzenleme 11. Nedensellik ağı / bağımlı- bağimsız değişken 12. Beslenmenin değerlendirilmesi 13. Su ve gıda kaynaklı salgın Besin zehirlenmesi flimi tartışma 14. Suyun öyküsü 15. Suda klor ölçümü Evre 2 Blok 3 Hareket Sinir Duyu Hedefler 1.Kentleşme ve sağlık ilişkisinin açıklanması 2.Kentleşme sürecinde yaşanan sorunların tanımlanması 3.Sağlık hizmetlerinin ve çevreye yönelik sağlık hizmetlerinin 128

130 tanımlanması 4.Sağlıklı barınma koşullarının tanımlanması ve sağlıkla ilişkisinin tartışılması 5.Çalışma alanında işin insana uyarlanabilmesi için yapılması gerekenlerin tanımlanması 6.Ergonomi kavramının tanımlanması ve çalışma yaşamında yerinin tartışılması 7.Engellilikle ilgili temel kavramların tartışılması 8.Yaşam kalitesi ölçeklerinin sağlık alanında kullanımının öneminin açıklanması 9.Kaza ve yaralanmaların topluma etkilerinin tartışılması 10.Yaralanmalarda ikincil korunma bileşenlerinin ve öneminin tartışılması 11.Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinin önemi ve bileşenlerinin tanımlanması Ders başlıkları: 1. Sağlıklı Kent 2. Konut Sağlığı 3. Çevre Sağlığına giriş 4. Engellilik, Bedensel Bütünlük, Ayrımcılık 5. Yaşam Kalitesi 6. Ergonomi 7. Kazalar, İncinmeler , Acil Kurtarma Servisi Uygulama 9. Hastane öncesi taşıma ilkeleri 10. Ergonomi Evre 2 Blok 4 Hayatın Evreleri Hedefler 129

131 1.Tüm toplumu kapsayan sağlık hizmeti sunumunun temel ilkelerinin tanımlanması 2.Toplum tabanlı sağlık hizmeti sunumunda ekip hizmetinin öneminin kavranması 3.Toplum tabanlı sağlık hizmetinin ve değerlendirilmesinde kullanılan sağlık ölçütlerinin tanımlanması 4.Üreme sağlığı kavramıyla ilgili temel bileşenlerin tartışılması 5.Doğum öncesi ve sonrasında, annenin ve bebeğin sağlığının korunmasına ve geliştirilmesine yönelik sağlık hizmetlerinin tanımlanması 6.Yaşlılık dönemine özgü sağlık - sosyal sorunların ve hizmetlerin tanımlanması Ders başlıkları: 1. Toplumu tanıma 2. Toplum tabanlı sağlık hizmeti 3. Ekip hizmeti 4. Üreme sağlığı 5. Anne ve bebek sağlığına ilişkin ölçütler 6. Güvenli annelik 7. Sosyal ve psikolojik açıdan yaşlılık Uygulama 8. Üreme Sağlığı, üreme hakkı 9. Gebe ve bebek izlemi Evre 3 Blok 1 Patolojilere Giriş Hedefler 1.Sağlıkla ilgili toplumsal olayları nesnel bir şekilde değerlendirebilme becerisi, bilimsel bakış açısı ve eleştirel sorgulama davranışı kazandırmak 2.Sağlık bilimlerinde araştırma yöntemlerini tanımlayarak eleştirel makale okuma becerisi kazanmak 130

132 3.Bulaşıcı hastalıklardan korunma kavramını ve bulaşıcı hastalıkları toplumda sıklık ve yaygınlığının değerlendirilmesinde kullanılan ölçütleri ve sürveyans sistemini tanımak; ülkemizde görülen bulaşıcı hastalıkların yaygınlığı hakkında bilgi vermek Ders başlıkları: 1. Bilimsel yöntem ve nedensellik 2. Sağlık ve hastalık kavramlarına giriş ve hastalık nedenleri 3. Araştırma yöntemlerinin gruplandırılması 4. Tanımlayıcı epidemiyoloji 5. Kesitsel araştırmalar 6. Kohort Araştırmaları 7. Olgu Kontrol Araştırmalar 8. Bilimsel makale okumaya yaklaşım 9. Bulaşıcı hastalık hızları ve surveyans 10. Aşı 11. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar 12. Vektörlerle bulaşan enfeksiyonlar 13. Su yoluyla bulaşan hastalıklar 14. Kanserden korunmak 15. Hava yoluyla bulaşan hastalıklar 16. Direk temasla bulaşan hastalıklar Uygulama 17. Eleştirel makale okuma: tanımlayıcı ve kesitsel 18. Eleştirel makale okuma:olgu kontrol ve kohort 19. Türkiye de bulaşıcı hastalık verileri Evre 4 Blok 1 Sistem Patolojileri Solunum- Dolaşım- Boşaltım- Kan ve Lenfoid Hedefler 1.Tüberküloz sıklığının değerlendirilmesi ve ulusal programların 131

133 öneminin vurgulanması 2.Kronik hastalıkların birey, toplum ve ülke açısından öneminin ve korunma yaklaşımlarının tanımlanması 3.Meslek hastalıklarının korunabilir ve kontrol edilebilir olduğunu açıklanması 4.Ülkemizde beslenmeye bağlı demir eksikliği anemisinin önlenmesine yönelik programların tanıtılması 5.Olağandışı durumlarda sağlık hizmetlerini ve yardımları yönetmede mesleki bilgi ve korunma yaklaşımlarının tanımlanması Ders başlıkları: 1. Tüberküloz kontrol programları 2. Olağan Dışı Durumlarda sağlık hizmetleri 3. Meslek hastalıklarından korunma 4. Kronik hastalıklarda korunma ve kalp hastalıklarının kontrol programları 5. Beslenmeye bağlı demir eksikliğinin önlenmesi 6. Temel Afet Bilinci Eğitimi - Uygulama Evre 4 Blok 2 Sistem Patolojileri / Sindirim- Endokrin- Metabolizma Hedefler 1.Sindirim sistemi açısından dişlerin fonksiyon, gelişim ve hastalıklarının tanımlanmak 2.Toplum ağız- diş sağlığının geliştirilmesinde hekimlerin önemi konusunda farkındalık geliştirmek 3.Sağlık sistemlerinin ekonomik açıdan ayırt edici özelliklerini sayabilmek 4.Sağlık sistemlerinin yarattıkları sağlık sonuçları açısından karşılaştırabilmek 5.Sağlık ekonomisinin kapsadığı konuları sayabilmek 6.Turizm ve çevre arasındaki etkileşimi açıklayabilme 7.Turizm ve toplum sağlığı arasındaki ilişkiyi açıklayabilme 132

134 8.Turizmin sağlık çalışanları açısından risklerinin farkında Ders başlıkları: 1. Toplum ağız diş sağlığı 2. Turizm sağlığı 3. Sağlık sistemleri 4. Sağlık ekonomisi 5. Akut İshal ( Viral ) 6. Obesite ( Çocukta) 7. Guatr ( Hipotroidi) 8. Sarılık ( Hepatit) Uygulama 9. Ağız Diş Sağlığı 10. Sağlık Sistemleri Evre 4 Blok 3 Sistem patolojileri / Sinir Duyu- Hareket- Davranış Hedefler 1.Çalışma ortamının sağlığa etkisi ile ilgili olarak günümüze kadar kaydedilen gelişmeleri tartıştırmak 2.Ülkemizde işyeri örgütlenmesi, yasal düzenlemeler ve sağlık personelinin görevlerini öğretmek 3.Çalışma ortamında iş güvenliği açısından koruyucu önlemler konusunda bilgi ve tutum kazandırmak Ders başlıkları: 1. Neden iş ve işçi sağlığı? 2. İşçi sağlığında örgütlenme 3. İş Güvenliği ve İş Kazaları 4. Çalışma Ortamında Fiziksel Faktörler ve Meslek Hastalıkları 5. Çalışma Ortamında Kimyasal Tehlikeler ve Meslek Hastalıkları 6. Çalışma Yaşamı ve Risk Grupları 7. Osteoartroz 133

135 8. Bel- boyun ağrısı 9. Genel vücut travması Uygulama 10. İşyeri gezisi Evre 4 Blok 4 Sistem patolojileri / Hayatın Evreleri Hedefler 1.Deneysel araştırmaların temel özelliklerini tanımlamak 2. Araştırmanın doğruluğunu sorgulamak 3. Toplumdaki demografik değişimleri ( doğum- ölüm- göç) sağlık açısından değerlendirebilecek 4. Birinci basamakta Aile planlaması danışmanlığını rehberler eşliğinde yapabilir hale gelecek 5. Aşı ve ilaca erişimde politik ve ekonomik engeller 6. Birinci basamakta çalışan hekimin aşılama ile ilgili sorumluluklarını tanımlayabilecek Aşıların saklanması, taşınması ve uygulaması ile ilgili pratik bilgilerin eksiksiz bilinmesi Türkiye aşı şemasının eksiksiz bilinmesi Ülkemiz aşı durumunun, aşılama oranlarının bilinmesi 7. Gençlik döneminde gelişimsel olarak görülen ruh sağlığı sorunlarını öğrenmek Ders başlıkları: 1. Deneysel araştırmalar 2. Birinci basamakta aile planlaması 3. Araştırmaların doğruluğu 4. Klinik karar verme 5. Nüfus sağlık ilişkisi 6. Küreselleşmenin aşı ve ilaç teminine etkisi 7. Birinci basamakta aşılama 8. Gençlerde ruh sağlığı sorunları 9. Yaşlılık 134

136 Uygulama 10. Aile planlaması danışmanlığı Toplum Sağlığı- Alan konu başlıkları için sınıf dersi, panel, entegre oturum, olgu tartışması, portfolyo, küçük grup çalışmaları, kurum ziyaretleri (fabrika, laboratuvarlar), film tartışmaları, rol oynama eğitim yöntemleri kullanılmaktadır. Portfolyo, uygulama sonrası raporların değerlendirilmesi, blok yazılı sınavı ve blok ara sınavında yer alan sorular ile değerlendirme yapılmaktadır. Etik- Hukuk dikey koridoru ders başlıkları aşağıda sunulmuştur. E1 B1 Sınıf dersi 1. Etik Hukuk ders programının tanıtım 2. Bireyin yaşamını sorgulatan kuvvet: Etik. Birbirinden farklı iki durum. Etik söylem- Ahlaki eylem. Etiğin gündelik yaşamındaki yerini tartışmak Entegre Oturum 1. İnsan Genom Projesi E2 B1 Sınıf dersi 1. Etik- Ahlak- Felsefe ilişkisi temel kavramlar değerlendirmeler 2. Etik- Hukuk Birlikteliği 3. Hak Kavramı ve Sağlık Alanındaki Önemi 4. Bilimsel Araştırmalarda Etik E2 B3 Sınıf dersi 1. Nöroetik E2 B4 Sınıf dersi 1. Ölüm Olgusunda Etik 135

137 E4 B1 1. Olgu Tartışmaları 1 2. Olgu Tartışmaları 6 3. Olgu Tartışmaları 7 4. Olgu Tartışmaları 9 E4 B3 Sınıf dersi 1. Hekim Hastasının Ağrısını Hissetmeli 2. Görmek İstiyorum 3. Hasta Yakınları ile İletişim 4. Kazayı Görmemezliğe Gelmek 5. Self Determinasyon Hakkı 6. Ötenazi E4 B4 Sınıf dersi 1. Araştırma Etiği 2. Klonlama Çalışmaları Etiği 3. Medikal Abortusta Etik Kurallar 4. Yenidoğan yoğun bakımında etik kurallar hukuki sorumluluklar 5. Konjenital anomalili yenidoğana yaklaşım Entegre Oturum 1. Geriatri ve Bütüncül Bakış Etik- hukuk konu başlıkları için sınıf dersi ve entegre oturum biçiminde iki eğitim yöntemi kullanılmaktadır. Değerlendirme için bilgi hedeflerine yönelik yazılı sınav yapılmaktadır. Adli tıp alanında sunulan ders başlıkları aşağıda verilmiştir. Adli Tıp E2 B1 1. Hak kavramı ve sağlık alanındaki önemi 136

138 E2 B4 Entegre Oturum 1. Agoni, Biyolojik Ölüm, Beyin ölümü E4 B4 1. Çocuk istismarı ve ihmali 2. Agoni, ölümün erken ve geç belirtileri 3. Organ nakli ve bağışı 5.sınıf (2 hafta) 1. Adli bilimlerin tanıtılması, kısa tarihçe, ülkemizdeki yapılanması 2. Adli olgu tanımı ve türleri- Bilirkişilik 3. Hekim ve sağlık çalışanlarının görev ve sorumlulukları 4. Bağımsız araştırma ve öğrenme 5. Adli travmatoloji 6. Travmaların adli açıdan değerlendirilmesi ve adli rapor düzenlenmesi 7. Cinsel saldırı tanımı, cinsel saldırılarda oluşan bulguların değerlendirilmesi 8. Cinsel saldırılar ile ilgili yasal düzenlemeler, cinsel saldırı raporlarının düzenlenmesi, cinsel saldırılarda muayenede dikkat edilecek özellikler 9. Cinsel saldırılarda biyolojik örnek alma metotları 10. Özellikli adli olgular 11. Acil olgularda medikolegal değerlendirme 12. Adli psikiyatri- ceza ehliyeti 13. Adli psikiyatri- hukuki ehliyet 14. Adli tıpta kullanılan laboratuvar teknikleri ve örnek alma yöntemleri 15. Adli otopsi demonstrasyonu 16. Olay yeri incelemesi 17. Ölüm ve postmortem değişiklikler (Tanatoloji) 137

139 18. Asfiktik ölümlerin tanımı, asfikside genel bulgular 19. Asfiktik ölüm tiplerinde ölü muayenesi 20. Asfiktik ölümlerde dış ve iç muayene bulguları 21. Gebelik ve abortuslar 22. Adli ölü muayenesi, adli otopsi öncesinde olay yerinde dikkat edilecekler 23. Otopsi teknikleri, olgu özelliklerine göre dikkat edilecekler 24. Yeni doğan ölümleri ve otopsiler 25. Otopsiden materyal alınması ve gönderilmesi 26. Negatif otopsi, otopsi raporunun düzenlenmesi 27. Mezar açma olgularında yapılması gerekli işlemler 6. sınıf (2 hafta) 1. Staj programının ve ilgili birimlerin tanıtımı 2. Cinsel saldırı olgularında alınacak örnekler 3. Bağımsız araştırma ve öğrenme 4. Otopsi pratiği 5. Alkol ve trafik 6. Olay yeri incelemesi 7. Adli otopsi raporu düzenleme 8. Agoni ve ölüm çeşitleri 9. Organ bağışı 10. Adli toksikoloji 11. Yara tanımı ve yara iyileşmesi 12. Yaraların belgelenmesi 13. Sağlık hakları ve hekimler 14. Adli bilimler 15. Adli rapor mevzuatı Adli Tıp konu başlıkları için bilgi hedeflerine yönelik sınıf dersi, entegre oturum; beceri hedeflerine yönelik demonstrasyon, adli rapor yazma eğitim yöntemleri kullanılmaktadır. Değerlendirme için bilgi hedeflerine yönelik yazılı sınav uygulanmaktadır. 138

140 İntörnlük döneminde her stajda danışman öğretim üyeleri gruplarında yer alan öğrencilerini bilgi, beceri ve tutum açısından standart formlarla değerlendirmektedir. (Ek 7) Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin sahip olması gereken yetkinlikler önceki özdeğerlendirme raporunda ayrıntılı olarak belirtilmişti. Son üç yılda gerçekleştirilen staj blok sistemi yapısı ile dördüncü ve beşinci sınıftaki öğrencilerin sahip olması gereken yetkinlikler de tanımlanmıştır. Bu yetkinlikler staj blok kılavuzunda her bir staj bloğuna özel olarak yer almıştır (Ek21) Dört ve beşinci yıllarda staj eğitimi, önceki evrelerde temel tıp bilgilerini klinik bağıntılarıyla kavramış öğrencilerin, öncelikli sağlık sorunlarının yönetiminde gerekli bilgileri tam öğrenmelerini sağlamayı ve ağırlıklı olarak problem çözme, ayırıcı tanı, hastaya yaklaşım becerilerini geliştirmelerine uygun ortam hazırlamayı hedeflemektedir. Bu hedeften yola çıkarak, staj eğitim programının içeriğini Son üç yılda yapılan değişiklikler düzenlemede fakültemizin önceden belirlemiş olduğu hastalık ve başvuru nedenleri ve bunlara ilişkin hedeflenen yetkinlik düzeyleri dikkate alınmıştır. Her staj bloğu için ilişkili başvuru nedenleri ve bunlarla ilişkili hastalık durumları belirlenerek ders programı hazırlanmıştır. Bunlar temel alınarak öğrenme hedefleri oluşturulmuştur. Öğrenme hedefleri, öğrencinin başvuru nedeniyle ilişkili hastalıklarda staj bloğu sonunda ne yapabilir düzeye gelmesi gerekir sorusu üzerinden şekillendirilmiştir. Bu düzeyler şu şekildedir: Düzey- 1. Öğrencinin staj bloğu sonunda kesin tanı koyup, tedavi edebileceği ve birinci basamakta izleyebileceği hastalıklar. Düzey- 2. Öğrencinin staj bloğu sonunda kesin tanı koyup, gereken ilk müdahaleyi yaparak sevk edebileceği ve birinci basamakta izleyebileceği hastalıklar. Düzey- 3. Öğrencinin staj bloğu sonunda ön tanı koyup, gereken ilk müdahaleyi yaparak sevk edebileceği hastalıklar. 139

141 Düzey- 4. Öğrencinin staj bloğu sonunda kesin tanı koyup, sevk edebileceği hastalıklar. Düzey- 5. Öğrencinin staj bloğu sonunda ön tanı ile sevk edip birinci basamakta izleyebileceği hastalıklar. Düzey- 6. Öğrencinin staj bloğu sonunda ön tanı ile sevk edebileceği hastalıklar. Öğrencilerin başvuru nedenleri ve ilişkili hastalıklar için staj sonunda ulaşması beklenen düzeye erişebilmesini sağlamak amacıyla stajlarda ağırlıklı olarak klinik/ poliklinik uygulamaları, hasta başı eğitimi ile tartışma/ örnek olay yöntemleri, uygulamalı eğitimler, teorik dersler ve birden fazla ilgili disiplinin katıldığı entegre oturumlar, paneller kullanılmaktadır. Staj bloklarında yukarıda açıklanan düzeyleme kullanılarak başvuru nedenlerine göre prototip hastalıklar listeleri oluşturulmuş ve öğrencilerin bilgisine sunulmuştur. Örnek bir staj bloğundan Düzey 1 ve Düzey 6 kapsamındaki hastalıkların staj bloğunda anlatılacağı anabilim dalları dağılımı aşağıda sunulmuştur /Ek21) 140

142 141

143 EÜTF Mesleksel Beceri Eğitim Hedefleri Matrisi 2003 yılında geliştirilmiştir ve 2011 yılında güncellenmiştir. Güncellenen matrise göre becerilerin yeterlik düzeyleri, açıklaması ve sınama yöntemleri ekte sunulan EÜTF Mesleksel Beceri Eğitim Hedefleri Matrisinde görülmektedir (Ek88) matrise göre beceriler Her durumda ustalıkla (sorunla karşılaştığında baş edebilecek biçimde) yapabilmeli, etki ve sonuçlarını değerlendirebilmeli aşaması ile Hastasını yönlendirebilecek ya da kısa bilgi verebilecek düzeyde ne olduğunu, hangi durumda yapılması gerektiğini bilmelidir aşamasına kadar aşamalı olarak sunulmuştur. 142

144 Kod Yetkinlik düzeyi Açıklama A B C D Her durumda ustalıkla (sorunla karşılaştığında baş edebilecek biçimde) yapabilmeli, etki ve sonuçlarını değerlendirebilmeli (yorumlayabilmeli) dir. Mutlaka uygulanması gerektiği durumlarda ve uygun koşullar altında yeterli (hatasız) biçimde yapabilmeli, etki ve sonuçlarını değerlendirebilmeli (yorumlayabilmeli) dir. Hastasını yönlendirebilecek düzeyde ne olduğunu, hangi durumda yapılması gerektiğini, nasıl yapıldığını bilmeli, etki ve sonuçlarını değerlendirebilmeli (yorumlayabilmeli) dir. Hastasını yönlendirebilecek ya da kısa bilgi verebilecek düzeyde ne olduğunu, hangi durumda yapılması gerektiğini bilmelidir. Yeterliğe dayalı beceri eğitimi ile sunulan gerçek hastada ustalaşmış olunması gereken ve mutlaka sınanan beceriler Eğitici kontrolünde gerçek hastada en az 1 kez yapılmış olunması gereken beceriler Uygulanırken görmesi yada yardım etmesi gereken beceriler Genel bilgi düzeyinde öğrenilen beceriler 2013 yılında yapılan bir çalışma ile yukarıdaki tabloda görülen mesleksel beceri eğitimi hedefleri matrisi ulusal ÇEP kapsamındaki beceri hedefleri ile karşılaştırılmış ve uyum oranının oldukça yüksek olduğu görülmüştür. Mesleksel beceri eğitimi hedefleri matrisi staj blok yapısının planlanmasında da kullanılmış ve her bir blok için aşağıda örnekleri görülen staj bloğu beceri hedefleri düzeylere göre belirlenmiştir (Ek21). Belirlenen bu hedeflerin gerçekleştirilme durumlarının izlenmesinde beceri karneleri oluşturulmuştur (Ek25) 143

145 144

146 145

147 Staj kılavuzunda her blok için tanımlanmış olan becerilerin hangilerinin öğrenci tarafından kaç kez gerçekleştirildiğini gösteren bir form oluşturulmuştur. Beceri kontrol formu olarak adlandırılan bu formlarda sözlü iletişim, yazılı iletişim, örnek alma ve örnekle çalışma, ilaç uygulamaları, tanısal işlemler ve girişimler, tedavi ve teknik beceriler ana başlıklarında staj bloklarına göre değişen beceriler yer almaktadır. Dördüncü sınıftaki cerrahi- ürogenital staj bloğunda 26 adet, iç hastalıkları staj bloğunda 36 adet, kardiyopulmoner sistem ve enfeksiyon staj bloğunda 49 adet beceri vardır. Beşinci sınıftaki duyu 146

148 sistemi staj bloğunda 77 adet, kas iskelet sinir sistemi ve duyu staj bloğunda 106 adet, çocuk sağlığı ve hastalıkları staj bloğunda 35 adet beceri mevcuttur. Beceri kontrol formunun oluşturulmasındaki temel amaç, öğrencinin staj bloğundaki klinik stajlarda kazanması gereken mesleksel beceri düzeylerini ve yapmak zorunda olduğu minimum sayıyı bilmesi, bu sayıya ulaşabilmek veya gerçekleştirilemeyen becerilerin tamamlanması için gerekli planlamayı yapabilmesidir. Beceri kontrol formunda yer alan stajlara ait beceriler öğrencinin gelecekte tercih edeceği bölümleri ve orada yapılan uygulamaları daha iyi görmesine ve gelecek planlamasını daha uygun bir şekilde yapabilmesine yardım etmektedir. Beceri kontrol formlarının öğrenciler tarafından düzenli olarak doldurulması bireysel kontrol alışkanlığının ve sorumluluk hissinin gelişmesine katkı sağlamaktadır. Gelişim Standardı Tıp fakülteleri eğitim programlarının tüm aşamalarında, yer almalıdır. Tıp fakülteleri eğitim programları, öğrencilerin tıp fakültesinin erken dönemlerinde (ilk iki yıl) hasta ve toplumun sağlık sorunlarıyla karşılaşmasını sağlamalıdır. Davranış ve sosyal bilimler, tıpta insan bilimleri, adli tıp, toplumsal ve etik öğeler, genel hekimlik becerilerine ilişkin uygulamaların Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler programla ilişkisinin, özelliklerinin açıklanması Etik- Hukuk dikey koridoru, eğitim programının ilk üç yılında evrelerin hepsinde blokların büyük çoğunda yer almaktadır. Toplum Sağlığı- Alan dikey koridoru eğitim programının ilk üç yılında bütün evre ve bloklarda yer almaktadır. Ayrıca intörnlük döneminde uygulamalı halk sağlığı stajı yapılmaktadır. EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programında son üç yıldan beri davranış ve sosyal bilimler, tıpta insan bilimleri, adli tıp, toplumsal ve etik öğeler, genel hekimlik becerilerine ilişkin yapılan uygulamaların dağılımı aşağıdaki tabloda sunulmuştur. 147

149 DERS KODU DERSİN ADI DERSİN ANABİLİM ÖĞRETİM ÜYESİ SAATİ DALI Hastaya kötü haber 43TEG05 verme 1 S. Karabilgin Tıp Eğitimi Akciğer Kanserli Göğüs ÖÇM- 2 Hastaya Kötü Haber 32 T.göksel Vermek Hastalıkları 51UYG06 İletişim Becerileri- İç Hst. 2 Tüm Öğr.Üyeleri Kötü Haber Verme Onkoloji İç Hast. Kötü Haber Verme Bülent Karabulut Onkoloji Entegre Oturum 51ENT16 2 Özen Önen Sertöz Ruh Sağ. Modöratör: Bülent Özlem S.Karabilgin ve Hast. Karabulut Tıp Eğitimi 55SPH03 Pratisyen hekimin Spor 1 Ç. İşlegen spora bakışı Hekimliği 55RSH03 Hasta- hekim ilişkileri 1 Y. Alper Ruh Sağ. ve Hast. UYUM Anadolu Kültüründe Göz 2 S. Eğrilmez HAFTASI Hekimlik Hastalıkları A.O.Karababa Hekimin toplumsal (Mod) 11PAN04 sorumluluğu İyi 2 S.Eğrilmez Hekimlik Paneli M.Vatansever Halk Sağlığı F.Sürenkök H. İ. Durak, H. Şahin, Ö. S. Karabilgin, Hekimlik mesleği ve 24BEC01 2x2 S. A. Tıp Eğitimi iletişim becerileri Çalışkan, H. Batı, K. Vatansever, N. D. Yılmaz Hekim hastasının 43TEG01 ağrısını hissetmeli 1 Ö. S. Karabilgin Tıp Eğitimi ÖÇM- 2 Geçmişten Bugüne 32 Prof. Dr. Ayfer Radyasyon 148

150 Hekimlik Sanatı Haydaroğlu onkolojisi ÖÇM- 3 Yaşlılığı Daha İyi Yrd.Doç.Dr.M.Akif İç 32 Anlıyorum Yalçın Hastalıkları Tıbbi 23ENT15 Davranış 2 F. Sağın L. Kanıt H. A. Varan Biyokimya Fizyoloji Ruh Sağ. ve Hast. 23FIZ35 İstemli motor davranışın 2 G. Peker Fizyoloji düzenlenmesi 24FIZ06 Beyin gelişiminde cinsel farklılaşmanın davranışa 1 L. Kanıt Fizyoloji yansımaları Tema 6 Erişkin Ruh Sağ. 1 H. A. Varan davranışı ve Hast Tıbbi 24GEN05 Davranış Genetiği 2 A.Alpmaz Durmaz Genetik 24FIZ10 Beyin ve davranışta cinsiyet farkları 1 L. Kanıt Fizyoloji 24RSH05 Sosyal etki, sosyal Ruh Sağ. 1 H. A.Varan davranış, sosyal biliş ve Hast Çocuk ve Yıkıcı davranış Ergen Ruh 44CRS02 bozuklukları ve özel 1 E.Sabri Ercan Sağlığı ve öğrenme güçlükleri Hastalıkları Çocuk ve Çocuk ve ergenlerde Ergen Ruh 55CRS08 yıkıcı davranış 2 E. S. Ercan Sağlığı ve bozuklukları Hastalıkları Birey olabilme cinsel Çocuk ve 24CRS01 ilişkiye girebilme, Ergen Ruh 1 Z.Yüncü Ebeveyn olabilme, Sağlığı ve sorumluluk alabilme Hastalıkları 24FIZ04 Kadında ve erkekte cinsel fonksiyonun 1 L. Kanıt Fizyoloji 149

151 safhaları 24FIZ06 Beyin gelişiminde cinsel farklılaşmanın davranışa 1 L. Kanıt Fizyoloji yansımaları 44TEG01 Cinsel öykü alma 1 Ö. S. Karabilgin Tıp Eğitimi Çocuk ve 44 PAN 02 44ENT10 52ENT07 55RSH19 24TSA07 24RSH10 54ADT05 55OLG10 55OLG09 11TTE01 Ergenlikte bedenin Ergen Ruh önemi, cinsel kimlik N. B. Özbaran Sağlığı ve 1 gelişimi, yeme S. Aydoğdu Hastalıkları bozuklukları Çocuk Sağ. ve Hast Kadın ve erkekte C. Özyurt Üroloji genital ve cinsel 2 N. Aşkar Kadın Hst.Doğum yaşlanma Kadın Cinsel İşlev Bozukluğu 2 G. Gündem Kadın Hst.Doğum Cinsel işlev bozuklukları ve 2 M. A. Ersoy Ruh Sağ. ve Hast. tedavisi Kadına yönelik şiddet 2 A. Davas Halk Sağlığı Toplumsal ve Ruh Sağ. bireysel yönleri ile 1 H. A. Varan şiddet ve Hast. Aile içi şiddet ve çocuk istismarı 2 E. Şenol Adli Tıp Çocuk ve Aile içi şiddet ve Ergen Ruh 1 Z. Yüncü travma Sağlığı ve Hastalıkları Çocuk ve Çocuk ihmali ve Ergen Ruh 1 C. Aydın istismarı Sağlığı ve Hastalıkları Etik- hukuk ders Doç. Dr. Çağatay Tıp Tarihi 1 programının tanıtımı Üstün ve Etik 150

152 Bireyin yaşamını sorgulatan kuvvet: Doç. Dr. Çağatay Üstün Etik. Birbirinden 11TTE02 farklı iki durum. Etik Tıp Tarihi 2 söylem- Ahlaki ve Etik eylem, Etiğin gündelik yaşamdaki yerini tartışmak Etik- Ahlak- Felsefe Doç. Dr. Çağatay 21TTE01 ilişkisi temel Üstün Tıp Tarihi 2 kavramlar, ve Etik değerlendirmeler 24TTE01 Ölüm olgusunda etik 2 Doç. Dr. Çağatay Tıp Tarihi Üstün ve Etik 44KHD12 ÖÇM 3- Blok 11TSAU07 22TSAK06 23RSH01 Medikal abortusta etik kurallar 1 F. Akercan Kadın Hst.Doğum Yaşam İçinde Etik Ve Doç. Dr. Çağatay Tıp Tarihi 40 Ahlak Üstün ve Etik Sağlık hizmeti toplum sağlığını M.Çiçeklioğlu nasıl etkiler: 4X2 M. Türk Halk Sağlığı Chadwick raporu Ş.Taner tartışması Toplum beslenmesi ve beslenmenin 2 M. Çiçeklioğlu Halk Sağlığı değerlendirilmesi Toplum sağlığını geliştirme bağlamında bağımlılıktan 1 H. Coşkunol Ruh Sağ. ve Hast. korunma ve baş etme 55RSH17 Etik ve adli psikiyatri 1 H. Coşkunol Ruh Sağ. ve Hast. 11TSA07 Toplumun sağlığını etkileyen etmenler 2 H. Hassoy Halk Sağlığı 151

153 24TSA01 Toplumu tanıma 1 Ş. Taner Halk Sağlığı 24TSA02 Toplum tabanlı sağlık hizmeti ve 1 Ş. Taner Halk Sağlığı ekip kavramı 24TSA04 Toplumsal cinsiyet ve üreme sağlığı 2 A.Davas Halk Sağlığı 31GEN11 Toplum sağlığı açısından genetik 1 H. Onay Tıbbi Genetik hastalıklar 42TSAK01 Toplum ağız diş sağlığı 1 Z. Öcek Halk Sağlığı Toplumu Prof.Dr. Caner ÖÇM- 3 Bilgilendirme 32 Çocuk Sağlığı Kabasakal Broşürü Hazırlayalım 24RSH05 Sosyal etki, sosyal Ruh Sağ. 1 H. A.Varan davranış, sosyal biliş ve Hast ÖÇM- 3 Sosyal Medya Ve Prof. Dr. Semra 32 Medyada Tıp Karaman Anesteziyoloji Geriatriye Sosyal 51ICH113 Bakış 1 M.Akif Yalçın İç Hastalıkları 56CRS03 İştahsızlık ve yeme bozukluklarına psikososyal bakış 1 B.Özbaran Çocuk ve Ergen Ruh Sağ.Hast. 24RSH06 Tutum ve Önyargılar 1 H. A.Varan Ruh Sağ. ve Hast. Vardiyalı Çalışan ÖÇM- 3 Sağlık Personelinde Doç.Dr. Sezai 32 İnsani Ve Gündüz Taşbakan Göğüs Hastalıkları Aşırı Uykusuzluk ÖÇM- 2 Medikal Sinema Prof. Dr. Ramazan 32 Tema: İnsan Hakları İnci Mikrobiyoloji İnsan hakları ihlalleri 54ADT10 ve İstanbul 2 E. Şenol Adli Tıp protokolü 11TSAU02* Bilim insanının yaşamı ve yorumları tartışması 2x2 Ş.Taner A. O. Karababa M. Çiçeklioğlu Halk Sağlığı 152

154 11TSAU06 23FIZ33 23BKY13 56SH01 Z. Öcek R.Durusoy A.Davas I.Ergin Tema 6 Erişkin Ruh Sağ. 1 H. A. Varan davranışı ve Hast. Bir ülkenin sağlık durumu nasıl A Mandıracıoğlu değerlendirilir: DSÖ M. Türk 4X2 Halk Sağlığı ve UNİCEF Z. Öcek verilerinin R. Durusoy yorumlanması Bilinç ve dikkatin nörofizyolojik temelleri, bilinç ve 1 B. Balkan Fizyoloji dikkatin tanımlanması Dikkat, bilinç, öğrenmenin biyokimyasal temeli 1 F. Sağın Çocuklukta Spor ve Egzersize Bilinçli 1 Ç. İşlegen Yaklaşım 24SPH01 Spor ve yaşam 1 C. Özgürbüz Spor Branşlarının Prof. Dr. S. Oğuz ÖÇM- 3 Tanıtımı Ve Egzersiz- 32 Beslenme İlişkiler Karamızrak H. İ. Durak, H. Şahin, Sözel ve sözel Ö. S. Karabilgin, 24BEC03 olmayan iletişim 1x2 S. A. Çalışkan, becerileri H. Batı, N. D. Yılmaz K. Vatansever Tıbbi Biyokimya Spor Hekimliği Spor Hekimliği Spor Hekimliği Tıp Eğitimi Kültürlerarası 24TEG01 iletişim 1 Ö.S. Karabilgin Tıp Eğitimi 153

155 41TEG01 Çocuk hasta ile iletişim 1 Ö. S. Karabilgin Tıp Eğitimi 43TEG04 Hasta yakınları ile iletişim 1 Ö. S. Karabilgin Tıp Eğitimi 44TEG02 Ergenlerle iletişim 1 Ö. S. Karabilgin Tıp Eğitimi 44TEG03 Yaşlılarla iletişim 1 Ö. S. Karabilgin Tıp Eğitimi ÖÇM- 3 Hasta Ve Veya Sağlıklı Gönüllüler Üzerinden Yapılan Klinik Araştırmaların Tasarımı Ve Yürürtülmesine İlişkin Etik Ve Bilimsel Bilgilendirme 32 E. Şenol Adli Tıp 2.7. Eğitim programının ulusal çekirdek müfredata uygunluğu Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda Tıp fakülteleri eğitim programlarında fakültenin kurumsal hedefleri ve Önceliklerinin yanı sıra ulusal çekirdek müfredata (ÇEP) uygunluğu mutlaka sağlamalıdır. a. Eğitim programında yer alan öğrenme konularının Ulusal ÇEP te yer alan konuları kapsadığının değerlendirilmesi Program geliştirme sürecinde ulusal ÇEP göz önünde bulundurularak fakültemiz amaçları belirlenmiştir. Uygulanmakta olan eğitim programının ulusal ÇEP konuları ile karşılaştırıldığında uyumlu olduğu sonucuna varılmıştır. b. Eğitim programında yer alan yetkinliklerin Ulusal ÇEP te yer alan yetkinlikleri ne oranda kapsadığının değerlendirilmesi Eğitim programında yer alan yetkinlikler, program geliştirme sürecinde ulusal ÇEP göz önünde bulundurularak belirlenmiştir. Bu yetkinlikler ulusal ÇEP te yer alan yetkinlikler ile uyumludur. Ulusal ÇEP programı (2001) ve EÜTF eğitim programının yenileme- 154

156 yapılan değişiklikler iyileştirilmesine ilişkin program geliştirme çalışmaları eş zamanlı olarak yürütülmüştür. Her iki ana metnin de ortaya çıkmasından sonra yapılan değerlendirmelerde uyumun oldukça yüksek olduğu belirlenmiş ancak bu durum bir sayısal veri olarak ifade edilmemiştir yılında Tıp Dekanları Konseyi nin bir alt komisyonu olarak Ulusal ÇEP hazırlama komisyonu oluşturulmuş ve Ulusal ÇEP in revizyonu üzerinde çalışmalar yapılmıştır. Bununla ilgili 6. Çalıştay 8-9 kasım 2013 tarihleri arasında EÜTF ev sahipliğinde gerçekleştirilecektir. Eğitim programımızın Ulusal ÇEP ile uyumu konusunda 2013 yılında bir çalışma yürütülmüştür. Çalışma esnasında Ulusal ÇEP kapsamındaki başvuru nedenleri- klinik durumlar ile hastalıklar listeleri ayrı ayrı oluşturulmuştur. Böylece EÜTF eğitim programının başvuru nedenleri- klinik durumları ile hastalık listelerinin karşılaştırılması kolaylaşmıştır (Ek89). Yapılan karşılaştırmada EÜTF eğitim programındaki yetişkin başvuru nedenleri ile Ulusal ÇEP başvuru nedenlerinin örtüşme oranı % 67 dir. Buna çocuk için belirlediğimiz başvuru nedenlerimiz de eklendiğinde oranın çok daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu durum da herhangi bir tıp eğitimi programının en az % 60 oranında Ulusal ÇEP i kapsaması ilkesine uygundur. Hastalıklar listesinin karşılaştırılmasında ise oran % 80 civarındadır. Staj bloklarının planlanması sırasında başvuru nedenleri, klinik durum veya hastalık olmayan bazı başlıklar da listemize eklenmiştir. Bunlardan biri beşinci sınıf staj bloklarından olan Kas İskelet, sinir sistemi ve davranış staj bloğundaki örnekleridir. Listelerde olmayıp eklenen başvuru nedenleri örneği aşağıda sunulmuştur. 155

157 Özürlü çocuk, gelişim geriliği gibi başlıklar hem ulusal ÇEP te hem de EÜTF hastalıklar ve klinik durumlar listesinde olmamasına rağmen, staj bloğunun planlanmasında stajın amacına ve mezuniyet hedeflerimize uygun olarak eklenen başlıklardır. Benzer durum listelerde olmayıp eklenen hastalıklar listesi örneği aşağıda sunulmuştur. 156

158 2.8. Öğrenciyi mezuniyet sonrası eğitim ve çalışma koşullarına hazırlama Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri eğitim programları öğrenciyi mezuniyet sonrası eğitim ve çalışma koşullarına mutlaka hazırlamalıdır. Eğitim programında öğrenciyi hekimlik mesleğinin farklı uygulama Alanlarında çalışmaya hazırlayacak eğitim öğretim etkinliklerin listesi ve programdaki yeri İlk üç yılda 157

159 Toplum Sağlığı Alan Dikey koridorunda yer alan kuramsal dersler ve uygulamalarla öğrenciler Kentsel/ kırsal birinci basama sağlık kurumları, Kızılay gibi farklı uygulama alanlarını tanımaya yönelik kuramsal ve uygulamalı dersler almaktadırlar ( Ayrıntılı bilgi 2.6 Öğrencilerin sahip olması gereken yetkinlikler başlığı değerlendirme metni TSA hedef ve ders başlıkları bölümüne bakılabilir ) İkinci ve üçüncü yılda Özel Çalışma modülü uygulaması ile öğrencilerin ilgi duydukları alanlarda (laboratuar, klinik, toplum) seçim yaparak katılabilecekleri eğitimler bulunmaktadır öğretim yılında öğrenciler farklı alanlarda hazırlanmış 165 ÖÇM arasından seçim yapmışlardır. Dördüncü ve beşinci yılda Uzmanlık alanlarının tümünde staj yapma olanağı sağlanarak bu alanların hekimlik bilgisi ve pratiğini öğrenirken aynı zamanda kariyer seçimleri içinde bilgi sahibi olmaktadırlar İntörnlük Dönemi Halk Sağlığı Stajı kapsamında; Haftada bir/iki gün Bayraklı Belediyesi nin sağlık merkez(ler)inde çalışmakta ve o dönemde yürütülen kronik hastalık tarama, sağlığın korunması ve geliştirilmesi programında görev almaktadırlar. Dört gün okullarda sağlık eğitimi ve sağlık taraması yapmaktadırlar. Dört gün bir aile hekimliği merkezinde aktif olarak çalışmaktadırlar. Ayrıca aşağıda listesi verilen kurumlarda da birer gün kalmakta bu kurumlardaki idari görevleri ve uygulamaları gözlemleyip, rapor hazırlamaktadırlar. Toplum Sağlığı Merkezi Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması merkezi (1 gün) Verem Savaş Dispanseri (1 gün) 158

160 Belediye Sağlık İşleri Müdürlüğü (1 gün) İl Sağlık Müdürlüğü (1/2 gün) Tabip Odası (1/2 gün) Kadın hastalıkları ve Doğum Stajı kapsamında: Doğum bilgisi ve aile planlaması uygulaması pratiği kazanmak için Konak Kadın hastalıkları ve Doğum Hastanesinde 15 gün staj yapmaktadırlar Kariyer Günleri : Stresle Başa Çıkma konulu sunumu ile başlayan toplantı, öğrencilerimizin mezun olduklarında çalışma şartlarına uyum sağlayabilmeleri ve geleceklerine ilişkin belirlemelerinde daha bilinçli olabilmelerini amaçlayan bir etkinlik olarak planlanmıştır. Bu bağlamda hastanemizle birlikte İzmir ilindeki diğer hastanelerde farklı uzmanlık alanlarında görev yapan, üniversitemiz Sağlık Bilimleri Enstitüsü kapsamında fakültemizde eğitim alan doktora öğrencisi ve aile hekimliği yapan hekimlerin katılımıyla bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Reçete günleri: 6. Sınıf koordinatörlüğü yönetiminde akademik yılından bu yana Reçete Günleri adıyla sürdürülmektedir. Özellikle birinci basamakta çalışacak hekimlere yönelik reçete yazma yaklaşımlarının ele alındığı iki günlük programda, farklı alanlarda konu başlıkları ele alınmakta ve ilgili öğretim üyeleri tarafından temel yaklaşımlar etkili bir biçimde açıklanmaktadır. Tüm intörnlere Ege Üniversitesi Yönetmeliği ne göre sorumlulukları, yıl içinde stajlarda genel olarak kendilerinden beklenilenler ve her anabilim dalı nın hazırlamış olduğu intörn çalışma planlarının olduğu anlatılmıştır. Bu bilgilere ayrıntılı olarak fakültemiz web sayfasından ulaşılabilmektedir. (Adres Ek3 te) öğretim yılı başından bu yana intörnlerden her staj 159

161 dönemine ait geri bildirimleri alınmaktadır. Bu geri bildirim formunda Stajda hekimlik mesleğinin gerektirdiği bilgi, beceri ve tutumlar açısından eğitim etkinlikleri hakkındaki görüşlerini sorgulayan altı soru Son üç yılda yapılan değişiklikler yer almaktadır. Bu sorulara intörn hekimlerin verdikleri puan ortalamaları genel olarak 3.5 in üzerindedir (5 tam puan üzerinden). Beş staj dönemine ait veriler ekli olarak sunulmuştur (4.). Son üç yılda değişen sağlık sistemi hizmet sunumu nedeniyle halk sağlığı anabilim dalı tarafından yürütülen intörnlük stajında aşağıda açıklanan değişiklikler yapılmıştır. Özellikle İntörnlük döneminde Sağlık Ocaklarının yerine Aile Hekimliği Sistemine geçilmesi ile yaşanan değişim süreci alan eğitimlerinin bir süreliğine aksamasına neden olsa da Aile Hekimliği Modelinin tüm ülkeye yaygınlaşmasıyla (2010 Aralık) beraber tekrar halk sağlığı uygulamaları alanda uygulanmaya başlamıştır. İntörnler iki aylık intörnlük stajında üç hafta Aile Hekimliği Birimlerinde bir hafta da Toplum Sağlığı Merkezlerinde eğitim görmektedir. Ayrıca Bornova Belediyesi ile birlikte yürütülen bir uygulama sürecinde bir hafta Bornova Belediyesi Sağlık Köyünde kronik hastalıklar açısından yürütülen toplumun değerlendirilmesi çalışması kapsamında, kronik hastalıklar açısında risk değerlendirmesi yapmakta riskli gruplara, beslenme, fiziksel aktivite ve sigara bırakma konusunda eğitimler vermektedirler. Ayrıca üç gün belediye hekimleri yanında çalışarak belediyelerin toplum sağlığı konusunda verdikleri evde bakım, defin ruhsatı, esnaf denetimi gibi uygulamalara katılmaktadırlar. Sağlık eğitimi konusundaki deneyimlerini artırmak için ise 2-3 kişilik ekipler halinde ilkokul 3 ve 4. Sınıf öğrencilerine beslenme eğitimi vermektedirler. Tıp Fakültesine girerken öğrencilerin çoğu mezuniyet sonrası meslek yaşamı ile ilgili ciddi bir fikir sahibi değildir. İlk sınıftan itibaren bu konuda değişik alternatifler kafasında şekillenmeye başlamakla birlikte sıklıkla son sınıfa kadar devam eden uzun bir kararsızlık dönemi söz 160

162 konusudur. Gerçekte, kariyer planlaması hekim adayları için bu konuda çalışma yapmaya ihtiyaç duyulan ve sınav dönemine sıkıştırılmaması gereken bir süreçtir. Tıp fakültesinin son yılında bu süreç sınav kaygısıyla daha yoğun bir strese dönüşmektedir. Tıp fakültelerinin eğitim programı kapsamında öğrencilerin bu gereksinimlerine yönelik yapılandırılmış bir uygulama yer almamaktadır. Oysa hekim adaylarının bu anlamda akademik, sosyal ve kariyer danışmanlığı hizmetleri ile desteklenmesi önemli bir gereksinimdir. Fakültemizde intörnlerin bu stresle baş etmelerini kolaylaştırmak, mezuniyet sonrası kariyer planları için farkındalık kazanarak daha doğru seçimler yapabilmeleri sağlamak için İntörn hekimlik komisyonu ve staj temsilcisi intörnler tarafından düzenlenen Kariyer Günleri her yıl çok sayıda bilgilendirici asistan hekimin katılımı ile, paneller şeklinde yapılmaktadır yılında yapılan planlamada Toplantıların yine paneller şeklinde yapılması öngörüldü. Bu doğrultuda Dahili Bilimler, Cerrahi Bilimler, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Temel Tıp Bilimleri ve Doktora, Aile Hekimliği Panellerinden oluşması ve intörn temsilcilerinin isteği doğrultusunda temel bilimler içinde Biyokimya, Patoloji ve Mikrobiyoloji ye ve klinik bilimlerden Radyasyon Onkolojisine yer verilmesi kararlaştırıldı. İntörn hekimlerin karar verme sürecindeki seçenekleri arttırmak amacıyla ege üniversitesi tıp fakültesi hastanesinde görevli uzmanlık öğrencileri dışında, İzmir deki diğer üniversite hastaneleri ve eğitim- araştırma hastanesinde çalışan uzmanlık öğrencileri de panelist olarak davet edildi. Böylece intörnlerin üniversite ve sağlık bakanlığı hastanelerinin koşullarını asistan gözüyle görmesi ve karşılaştırma yapma ortamı oluşturulmaya çalışıldı yılından itibaren panelistlere yapacakları sunumlara temel teşkil etmesi için belirli sorular sorularak sunumların daha verimli geçmesi amaçlandı. Daha önceki yıllarda ocak- mart aylarında yapılan kariyer günlerinin daha erken bir tarihte yapılmasına yönelik intörn geri bildirimleri 161

163 alınması nedeniyle eğitim- öğretim yılında kasım ayında etkinlik yapılmasına karar verildi. Bu yıl panelist uzmanlık öğrencilerinin tamamen ege tıp fakültesi dışındaki hastanelerden çağırılmaktadır. Programda İzmir dışında Aydın, Manisa başta olmak üzere diğer şehirlerdeki üniversite ve sağlık bakanlığı hastanelerinden panelistler yer almaktadır yılı programında anatomi, fizyoloji, biyokimya, patoloji, histoloji ve embriyoloji, temel mikrobiyoloji ve farmakoloji gibi anabilim dallarından da öğretim elemanı panelistler davet edilmiştir. Fakültemizde son 10 yıldır gerçekleştirilerek gelenekselleşen Reçete Günleri hekim adaylarına reçete bilgileri ve ilaçları genel olarak hatırlatmayı amaçlayan bir etkinliktir. Özellikle birinci basamakta çalışacak hekimlere yönelik reçete yazma yaklaşımlarının ele alındığı programda, farklı alanlarda konu başlıkları ele alınmakta ve ilgili öğretim üyeleri tarafından temel yaklaşımlar etkili bir biçimde açıklanmaktadır. Böylece son sınıf öğrencilerine ilaç firmaları tarafından fakülte içi ve dışında yapılan toplantılarla aktarılan bilgiler kontrollü, bilimsel temelde ve öğretim üyelerimizin hatırlatması ile sunulmaktadır. Tedavide kullanılan ilaçlar jenerik adları yanında preparat örnekleri ile anlatılmaktadır. Sunumlar arasında fakülte için eğitime yansıyacak kurumsal düzeyde destek karşılığında ilaç firmalarının tanıtımları için denetimli kısa süreler ayrılmaktadır. Bu etkinlik sırasında öğrencilere promosyon malzemeleri içinde özellikle öğrencilik sırasında en kabul edilebilir olan tıp kitapları gibi promosyonlar sunulabilmektedir. Reçete Günleri uygulaması konusunda öğrencilerden alınan geribildirimler, etkinliğin altyapı ve organizasyonu, süresi ve içeriği ile ilgili memnuniyeti göstermektedir. Öğrenciler bu organizasyonun mesleki açıdan kendilerine önemli ölçüde katkı sağladığını düşünmektedirler. Her yıl bu geribildirimler doğrultusunda, gerekli değişiklikler ve düzenlemeler yapılarak program içeriği iyileştirilmekte 162

164 ve yeni mezun hekimlerin daha akılcı reçete yazma konusunda becerileri artırılmaya çalışılmaktadır eğitim öğretim yılında onuncusu düzenlenen Reçete Günleri Programında kapsamlı bir değişiklik yapılarak başlangıcından beri iki gün olarak düzenlenen program üç güne çıkarılmıştır. Acil servis oturumu, çocuk sağlığı ve hastalıkları oturumları, hekimlik pratiğinde sık görülen durumlar oturumları, kardiyovasküler hastalıklar oturumları, ödüllü quizler gibi yeni uygulamalar programın uzaması yanında bugüne kadar en beğenilen Reçete Günleri aktivasyonu seçilmesine neden olmuştur. Gelişim Standardı Tıp fakülteleri öğrencilerine sürekli mesleksel gelişim ve yaşam boyu öğrenme motivasyonu kazandırmalıdır. Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler Planlanan Bilgi Yönetimi ve Araştırmaları Dikey Koridorunda daha sistematik olarak yaşam boyu öğrenme motivasyonunun verilmesi düşünülmektedir. Hekimlik mesleğinin yaşam boyu sürmesi, meslekte başarılı olmak için sürekli gelişimin gerekliliği sonucunu doğurur. Bunu sağlamak amaçlı öğretim üyelerimize, öğrencilerimizin ders ve pratik uygulamalarında öğrenmeyi, araştırmayı sevdirecek başarı öyküleri içeren dersler eğitim programı içinde yer almakta, ÖÇM uygulamalarında yer verilmektedir. 3. ÖĞRENCİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu başlık altında 5 temel ve 3 gelişim standardı yer almaktadır Ölçme değerlendirme yöntemlerinin belirlenmesi ve duyurulması Temel Standart Tıp fakültelerinde kullanılan ölçme- değerlendirme yöntem ve ölçütleri Mutlaka belirlenmiş, yayınlanmış, öğrenciler ve öğretim üyeleri tarafından biliniyor olmalıdır. 163

165 a. Fakültenin eğitim programında yer alan ölçme- değerlendirme tiplerinin genel tanıtımı ve tiplerin toplam değerlendirme etkinlikleri içindeki yer ve dağılımının açıklaması Ölçme- Değerlendirme Tiplerinin Genel Tanıtımı ve Değerlendirme Etkinlikleri İçindeki Yer ve Dağılımı EÜTF Mezuniyet öncesi eğitim programı ağırlıkla çoktan seçmeli sınavların kullanıldığı, ancak kısa cevaplı yazılı sınavlar, beceri sınavları, simüle hasta sınavları, sözlüler, pratik uygulama sınavları, ödevler, portfolyo gibi diğer yöntemlerinde kullanıldığı, sık sınav yapılan ve bu sayede öğrencilerin sürekli çalışması ve gelişmesini hedefleyen bir sınav sistemine sahiptir. Sınav sistemi, sık ve geniş kapsamlı bir sürekli değerlendirme ile hem Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar öğrencinin kendi öğrenme ve gelişimine hakim olmasını hem de eğitim komisyonlarının öğrencinin mesleksel yetkinlikte ilerleme düzeyine değere biçebilmesine olanak sağlayacak şekilde, katı ve yüksek barajların değil çoklu ve tümleşik geçmeye olanak sağlayan, eksikleri fark edip tamamlama fırsatı sunan bir sistemdir. Sınav sistemi aşağıdaki bileşenlerden oluşmaktadır: Tıp Fakültesi'nin ilk üç yılında (klinik öncesi dönem) 1. Blok sonunda yapılan sınavlar 1.1. Blok Yazılı Sınavı (BYS): Bloğun sonunda çoktan seçmeli sorularla yapılır. Bu sınavın amacı öğrencilerin blok konularındaki bilgi ve kavrama düzeyi ile bunların olgu ve problemlere uygulanabilme düzeyini değerlendirmektir. Blok sınavları 100 sorudan oluşur ve bloğun bitimindeki sınav haftasının son üç günü içerisinde yapılır. Öğrencinin bir bloktan başarısız sayılmaması için BYS'da en az % 50 performans göstermesi gerekir. BYS'larında %50 den düşük performans gösteren öğrenciler diğer sınavlardaki notları ne olursa olsun yıl sonunda blok sınavının bütünlemesine kalırlar. Bunda da başarısız olan öğrenciler bir sonraki yıl bloğu tekrarlar. 164

166 1.2. Blok Uygulama Sınavları: Blok sonlarında yapılan sınavlar ve değerlendirmelerden oluşan sınavlardır ve bu değerlendirmeler sonucu üretilen not Blok Uygulama Notu (BUN) olarak belirlenir. BUN, öğrencilerin dikey koridor eğitimleri ile anabilim dallarının laboratuar ve demonstrasyon oturumlarının uygulamalı sınavları ya da ödev, doğrudan gözlem gibi sınama araçları ile değerlendirilmelerinden elde ettikleri, blok kapsamındaki uygulamalara ilişkin nottur. Tüm uygulama sınavları ya da diğer sınama araçlarından elde edilen notlar yürütme kurulu tarafından önceden belirlenen oranlarda ağırlıklı ortalaması alınarak tek bir puana (BUN) dönüştürülür. 2. Blok ara sınavları (BAS) Her iki ya da üç haftada bir yapılan, 5-20 adet, kısa cevaplı metin tipi, eşleştirmeli sorular, hasta yönetimi problemleri, şema ya da senaryo kullanılan kısa süreli (20-25 dk) sınavlardır. Sınavı izleyen derste, soruların tartışıldığı, öğrencilere geribildirim vermeye yönelik bir toplantı yapılır. Bu sınavların amacı öğrencilerin kavrama, bildiklerini problem çözmede kullanma, analiz ve sentez yetkinliklerini sınamak ve öğrenciye zayıf ve güçlü yönlerini göstermektir. BAS'larında % 50 performans gösterme şartı aranmaz. 3. Özel Çalışma Modülleri (ÖÇM) Değerlendirmeleri Öğrenci, öğretim üyesi tarafından başarılı/başarısız olarak değerlendirilir. Öğretim üyesi öğrencileri değerlendirmede ÖÇM de belirtilen görev ve sorumlulukları yerine getirme, görsel ve sözel sunum yapma, Rapor hazırlama, Çalışma / uygulama becerisi, Devamlılık, ÖÇM ye özel diğer değerlendirmeler gibi kriterler göz önünde bulundurur. Öğrenciler ikinci ve üçüncü yıllarda, yılda en az 8 olmak üzere toplam 16 kredi olacak şekilde ÖÇM uygulamalarına katılırlar. Üçüncü yılda 16 kredilik ÖÇM uygulamasını başarı ile tamamlayamayan öğrenci dördüncü yıla geçemez. Başarısızlık 165

167 durumunda bütünleme ya da telafi ÖÇM uygulaması yapılmaz. Klinik Dönem (Staj Sınavları) Her stajın sonunda ilgili öğrencilerin girmek zorunda olduğu staj sonu sınavları açılır. 1. Sözlü Sınav: Staj döneminin sonunda sözlü, hasta başı klinik sınav ya da yapılandırılmış beceri sınavı uygulaması olarak yapılır ve öğrencilerin o daldaki hastaya yaklaşım ve klinik problem çözme becerileri sorgulanır. Sözlü sınavlarda, yeterli öğretim üyesinin bulunması durumunda, jüriler her iki anabilim dalından birer öğretim üyesinin katılımıyla oluşturulur. 2. Yazılı Sınav: Altı haftalık staj dilimlerinin sonunda; varsa, aynı dilim içindeki diğer staj(lar)ın sınav(lar)ı ile birlikte, çoktan seçmeli yazılı ya da her bir anabilim dalının prototip değer taşıyan en az 3 olgusu çerçevesinde anahtar özelikler sınavı olarak yapılır. İki anabilim dalının ortak eğitim verdiği staj gruplarında (Nöroloji- Nöroşirürji, Kardiyoloji- Kalp, Damar Cerrahisi, Radyodiagnostik- Nükleer Tıp, Göğüs Hastalıkları- Göğüs Cerrahisi) anabilim dalları yazılı sınavlara, eğitim süreleri ile orantılı olarak katkıda bulunurlar. 3. Pre- Test (Ön Sınav): Anabilim Dallarının tercihli olarak uygulayabileceği bu sınavda stajın ilk haftasında öğrencilerin bu staj için gerekli ön bilgilerinin sınandığı bir sınav olup, geçme notuna %10 oranında etki etmektedir. Gelişim sınavı : Gelişim sınavı, yılda üç kez blok zamanlamasından bağımsız olarak (dikey) yapılmaktadır ve fakültenin tüm eğitim öğretim hedeflerini kapsayan bir seri sınav olarak tanımlanabilir. Öğrencilerin, bu uygulamayla, hangi tema ve disiplinde ne türden güçlü ve zayıf yönleri olduğunu görmesi, önlerindeki dönemde neleri öğrenecekleri, kendilerinden ne beklendiği konusunda fikir sahibi olmaları amaçlanmaktadır. Gelişim sınavı her yıl en az 3 kez çoktan seçmeli sorularla yapılır. Bu 166

168 sınavlarda öğrencilerin bireysel gelişimlerinin izlenmesi hedeflenir ve fakültenin evre, blok, tema ve alt temalara ayrılan öğrenim hedeflerinin en olmazsa olmazları sınanır. Klinik Öncesi Dönemde öğrencinin yıl içinde katıldığı gelişim testlerinde ulaştığı yüzde performansın (gelişim sınavı notu) % 10'u öğrencinin yıl sonu başarı notunun hesaplanmasında kullanılır. Klinik Dönemde ise intörnlüğe başlayabilmek için 4 ve 5 sınıflardaki gelişim sınavlarından en az dördünde başarılı olmak şartı aranmaktadır. b. Fakültenin eğitim öğretim yönergesinin, yöntemler ve ölçütlerle ilgili bölümü ve burada yer alan açıklamaların öğrencilere duyurulma şekli (web, kılavuz, toplantılar vb.) Fakültenin eğitim öğretim yönergesinin, yöntemler ve ölçütlerle ilgili bölümü ve burada yer alan açıklamaların öğrencilere duyurulması EÜTF Eğitim Yönergesinde yer alan ölçme- değerlendirme yöntemleri ve ölçütlerine Tıp Fakültesi web sayfasından ( ulaşılabilmektedir. Klinik öncesi dönemde her bir blok başında öğrencilere dağıtılan Blok Kılavuzlarında kurallar yer almakta, ayrıca yapılan bilgilendirme toplantılarında Blok Yürütme kurulu başkanı tarafından açıklanmaktadır. Stajlarda ise staj bilgilendirme toplantıları yapılmakta ve eğitim sekreterleri tarafından bilgi verilmektedir. EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programında ilk üç yılda ve 4-5 sınıf staj bloklarında bilgi ve beceriyi ölçen farklı sınama yöntemleri birlikte Son üç yılda yapılan değişiklikler kullanılmaktadır yılında yenilenen yönerge ile ilk üç yıl, 4-5. Sınıf ve gelişim sınavına ilişkin esaslarda değişiklik yapılmış ve bu durum öğrenciler ile öğretim üyelerine yönergenin dağıtımı ve toplantılar ile duyurulmuştur. Son üç yılda ölçme değerlendirme yöntemlerine ilişkin yapılan değişiklikler aşağıda sunulmuştur (Ek32) 167

169 Yenilen yönerge ile ilk üç yılda blok geçme sistemi kaldırılmış ve sınıf geçme sistemi daha anlaşılabilir hale getirilmiştir. Bu durum da blok başarı düzeylerinin belirlenmesi ile ilgili kriterlerin de değişmesine neden olmuştur. Önceki durumda Blok sonu Yazılı Sınavının % 50, Blok Uygulama Notunun % 30 ve Blok ara Sınavının % 20 katkısı blok başarı düzeyleri hesaplanmaktaydı. Blok başarı düzeyleri ortalamalarının % 90 ı ile o yıl içinde girdikleri gelişim sınavlarının ortalamasının % 10 u ile de yıl sonu başarı düzeyi hesaplanmaktaydı. İlk üç yılda bir öğrenci ortalama olarak 23 sınava tabi tutulmakta ve her bir sınav notu farklı oranlar ile sınıf geçme kararına etkilemekteydi. Bu fazla sayıda sınav ve oranların kullanımı bir karmaşa getirmekteydi yıl sonu başarı düzeyinin hesaplanmasına gelişim sınav not ortalamasının da katkısının olması başarı düzeylerini 2-2,5 puan aşağıya çekmekteydi. Bloklardan sınır puanlar alarak geçen öğrenciler gelişim sınavının olumsuz etkisi ile sınıfta kalmaktaydı. Gerek eğitim yönetiminin yaptığı analizlerle gerekse öğrenci geribildirimleri ile ortaya konan bu sakıncalı durum yeni yönergeye de yansıtılmış ve aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır. Blok başarı düzeyine katkı sağlayan sınavların oranları değiştirilmiştir. Blok sonu yazılı sınavı (BYS) % 50, Blok Uygulama Notu (BUN) % 25 ve Blok Ara Sınavlarının (BAS) oranı % 25 olmuştur. Önceki durumda BUN oranları ile öğrenci sınıfı sıyırtarak geçerken şimdiki oranlarla teorik ve uygulamalı eğitimlerin sınıf geçmeye katkısı eşitlenmiştir. Blok sonu yazılı sınavından geçme sınırı ortadan kaldırılmıştır. Böylece öğrencilerin bloktan geçme kaygıları ortadan kaldırılmıştır. Çoktan seçmeli sınavlardaki dört yanlış yanıtın bir doğru yanıtı götürmesi (negatif puan uygulaması) kaldırılmıştır. Blok başarı düzeyinde geçme sınırı 60 puan olarak değiştirilmiştir. 168

170 Blok başarı düzeyleri ortalaması 60 puan ve üzerinde olanlar yıl sonu yazılı sınavından muaf tutulmuştur. Blok başarı düzeyleri ortalaması 60 puan altında olanlar için Yıl Sonu Yazılı Sınavı oluşturulmuştur. Bu sınavdan elde edilen puanla hesaplanan yıl sonu başarı düzeyi hala 60 puan altında kalıyorsa Yıl Sonu Yazılı Sınav Bütünleme Sınavı düzenlenmiştir. Böylece öğrencilerin bir bloktan başarısız oldukları durumda diğer blok notları, yıl sonu yazılı sınavı ve bütünlemesi ile birden fazla kurtarma hakkı tanımlanmıştır. Yıl sonu başarı düzeyi blok başarı düzeylerinin % 65 i, yıl sonu yazılı sınavının % 35 unun katkısı ile hesaplanır. Geçme puanı 60 puandır. Yıl sonu başarı düzeyi 60 puanın altında olan öğrenci sınıfı tekrarlamakla ve tekrarladığı eğitim- öğretim yılı içindeki sınavların tümüne girmekle yükümlüdür. Dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin başarılarının değerlendirilmesinde son üç yılda yapılan değişiklikler aşağıda özetlenmiştir. Staj bloklarına ait teorik bilginin entegre biçimde değerlendirilmesi için Staj Bloğu Yazılı Sınavları (SBYS) geliştirilmiştir. Staj bloklarındaki anabilim dallarının her birinin teorik ve uygulamalı hedeflerinin değerlendirilerek (sözlü ve ya kısa yanıtlı sınavlar ile) staj KRON notu oluşturulmaktadır. Staj danışmanlık sistemi ile 3-4 öğrenci başına bir staj danışmanı belirlenmiştir. Staj danışmanları staj bloğu boyunca öğrencilerin staj hedefini gerçekleştirme durumlarını izlemektedirler. Bu izlemler amacıyla hem öğrencinin kullanacağı hem de öğretim üyesinin kullanacağı formlar geliştirilmiştir (Ek24) 169

171 Öğrencinin staj blok başarı düzeyi SBYS nin % 50, KRON ların bir araya gelmesi ile oluşan KRONO nun % 45 i ve Danışman Notu nun % 5 inin katkısı ile hesaplanmaktadır. Staj blok başarı düzeyi 60 puan altında olan öğrenci staj tekrarı yapmaktadır. Staj gelişim dosyası öğrencinin staj bloğunda yaptığı çalışmaları; öncelikle takip edebilmesi, öğrendiklerini belgelemesi, öz değerlendirme yaparak staj danışmanı ile paylaşması amacıyla hazırlanmıştır. Staj bloğunda eğitime başlayan öğrencilerden staj bloğu kılavuzundaki öğrenme hedeflerini, görülmesi gereken hastaları ve başvuru nedenlerini, kendilerinden beklenen klinik uygulamaları gözden geçirmeleri istenir. Gelişim dosyası öğrenci tarafından staj bloğu kılavuzu eşliğinde günlük ve haftalık olarak doldurulur. Öğrencinin staj danışmanı olan öğretim üyesi ile yaptığı her görüşmede o güne kadar yaptıklarını içeren gelişim paylaşılır. Staj bloğu sonunda hasta başı öğrenme, klinik uygulama ve diğer etkinliklerle ilgili kayıtlar üzerinden öğrencinin ilgili staj bloğundaki öğrenme sürecini değerlendirmesi istenir. Değerlendirme kapsamında öğrenciden raporlaması istenen başlıca detaylar; staj bloğu boyunca nerelerde kaç hasta gördüğü, kılavuzdaki hastalıklar ve başvuru nedenleri ile ilgili öğrenme hedeflerine ne düzeyde ulaşabildiği, staj bloğu boyunca kendisinden beklenen hangi uygulamaları izlediği ya da yaptığı, kılavuzda yer alan klinik uygulamalarla ilgili öğrenciden beklenen hedeflere ne düzeyde ulaşabildiği, kılavuzdaki hedeflere ulaşılmamış ise eksikliklerin tamamlanması için neler yapılması gerektiğini belirlemesi, staj bloğu boyunca katılımcı olduğu, bizzat gerçekleştirdiği seminer, konsey, proje, kongre v.b. gibi ders programında yer almayan etkinliklerin neler olduğu ve bunların staj bloğu hedefleri çerçevesinde öğrenciye olan katkısıdır. Staj danışmanı ile yapılan son görüşmede gelişim dosyası 170

172 tamamlanarak öğretim üyesine teslim edilir. Gelişim Dosyasında aşağıdaki form ve belgeler yer almaktadır. a. Klinik Rotasyon Etkinlik Formu: Öğrenci eğitim aldığı klinik rotasyonlarda hangi birimlerde çalıştığını, staj bloğunda yer alan tüm anabilim ve bilim dalları için ayrı ayrı doldurmaktadır. b. Hasta Başı Öğrenme Deneyimi Kayıt Formu (Servis/ Poliklinik / Laboratuvar/ Nöbet / Ameliyathane): Öğrencinin hangi hastaları gördüğünü, hasta sorumluluklarını, yaptığı klinik uygulamaları ve diğer öğrenme etkinliklerini kaydettiği ve bütün bu süreçte neler öğrendiğini değerlendirdiği formdur. Her anabilim dalı/bilim dalı için 2 adet doldurulmaktadır. Eğitici ya da işlemin gözetmeni olan asistan tarafından imzalanır. c. Diğer Öğrenme Etkinlikleri (seminer, konsey, konferans vb) Katılım Formu: Öğrencinin staj bloğu sırasında katıldığı, bizzat gerçekleştirdiği ders dışı etkinliklerin her birini kaydettiği formdur. Konu başlığı, öğrencinin katılım şekli ve kısaca öğrenme hedefleri çerçevesinde etkinliğin öğrenciye katkısının değerlendirilmesi beklenmektedir. d. Beceri Hedefleri Kontrol Formu: Staj kılavuzunda her blok için tanımlanmış olan becerilerin hangilerinin öğrenci tarafından kaç kez gerçekleştirildiğini gösteren bir formdur. Eğitici ya da işlemin gözetmeni olan asistan tarafından imzalanır. e. Sonuç Raporu ve Ekler: Öğrencinin staj bloğunun son haftasında yukarıdaki formlar çerçevesinde o staj bloğundaki öğrenme deneyimini tümüyle analiz edip özetlediği rapordur. Fakültemizin mesleksel beceri eğitiminde benimsediği temel ilke, öğrencilerin bitirdikleri her evre sonunda ve mezun olduklarında sahip olmaları gereken yetkinlik düzeyine ulaşmalarında en etkili olan eğitim yöntemlerinin ve araç- gereçlerin seçilmesidir. Beceri Dikey Koridoru kapsamındaki beceri eğitimleri, ilk üç yılda ağırlıkla eğitim 171

173 laboratuvarlarında sürdürülürken, staj döneminde ağırlıkla gerçek hastalarla gerçek klinik ortamlarda gerçekleştirilmektedir. Bununla birlikte, gerçek hasta üzerinde yapılması hasta hakları açısından sakıncalar taşıyan bazı mesleksel beceriler, eğitim laboratuvarlarında öğretilmektedir. İlk üç yılda olduğu gibi, stajlarda da beceri eğitimi hedefleri EÜTF Mesleksel Yetkinlik Düzeylerine göre belirlenmiştir. Staj kılavuzunda her blok için tanımlanmış olan becerilerin hangilerinin öğrenci tarafından kaç kez gerçekleştirildiğini gösteren bir form oluşturulmuştur. Beceri kontrol formu olarak adlandırılan bu formlarda sözlü iletişim, yazılı iletişim, örnek alma ve örnekle çalışma, ilaç uygulamaları, tanısal işlemler ve girişimler, tedavi ve teknik beceriler ana başlıklarında staj bloklarına göre değişen beceriler yer almaktadır. Dördüncü sınıftaki cerrahi- ürogenital staj bloğunda 26 adet, iç hastalıkları staj bloğunda 36 adet, kardiyopulmoner sistem ve enfeksiyon staj bloğunda 49 adet beceri vardır. Beşinci sınıftaki duyu sistemi staj bloğunda 77 adet, kas iskelet sinir sistemi ve duyu staj bloğunda 106 adet, çocuk sağlığı ve hastalıkları staj bloğunda 35 adet beceri mevcuttur. Beceri kontrol formunun oluşturulmasındaki temel amaç, öğrencinin staj bloğundaki klinik stajlarda kazanması gereken mesleksel beceri düzeylerini ve yapmak zorunda olduğu minimum sayıyı bilmesi, bu sayıya ulaşabilmek veya gerçekleştirilemeyen becerilerin tamamlanması için gerekli planlamayı yapabilmesidir. Beceri kontrol formunda yer alan stajlara ait beceriler öğrencinin gelecekte tercih edeceği bölümleri ve orada yapılan uygulamaları daha iyi görmesine ve gelecek planlamasını daha uygun bir şekilde yapabilmesine yardım etmektedir. Beceri kontrol formlarının öğrenciler tarafından düzenli olarak doldurulması bireysel kontrol alışkanlığının ve sorumluluk hissinin gelişmesine katkı sağlamaktadır. Yeni yönerge ile sınavlarda yapılan bir diğer değişiklik de gelişim 172

174 sınavlarına ilişkindir. Değişikliğe göre gelişim sınavı sınıf geçmede değil mezun olmada bir kriter olarak kullanılmaktadır. Gelişim sınavı her yıl en az üç kez olmak üzere altı yıllık eğitim programının sonuna kadar en az 18 kez gelişim sınavı yapılır. Gelişim Sınavı için mazeret sınavı uygulaması yapılmaz. Gelişim Sınavı soru seti, blok ve staj bloğu öğrenme hedefleri çerçevesinde hazırlanan ve her yıl güncellenen Gelişim Sınavı Matrisine göre Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyelerinin/görevlilerinin hazırladığı sorulardan oluşan Soru Bankası ndaki gelişim sınavı soru havuzundaki sorular kullanılarak hazırlanır. Öğrenci yılda en az bir ve mezun oluncaya kadar en az 11 adet gelişim sınavına girmekle yükümlüdür. Gelişim Sınav notları, öğrencinin o sınava giren kendi sınıfındaki tüm öğrencilerin net puan performanslarına dayanan bağıl değerlendirme yöntemi kullanılarak, harf notu olarak belirlenir. Puan hesaplamasında dört yanlış bir doğruyu götürür. Öğrencinin puanının değerlendirmeye katılabilmesi için Gelişim Sınavına girmiş olması ve her yıl gelişim sınav komisyonu tarafından kendi sınıfına özel olarak belirlenen soru sayısının % 15 veya fazlasını doğru yanıtlamaları gerekir. Sınava giren ve kendi sınıfına özel soru sayısının % 15'inden daha az doğru yanıtı olan öğrenci FF harf notu alır. Sınava girmeyen öğrenci ise doğrudan FF harf notu almış sayılır. Bu durumdaki öğrencinin aldığı puan kendi sınıfının puan ortalamasının hesaplanmasında dikkate alınmaz. Gelişim sınavı öğrencinin mezun olması için karşılanması gerekli bir kriterdir. Öğrencinin, mezun olabilmesi için en az 11 gelişim sınavından DD ve üzeri harf notu alması gereklidir. Bu başarıyı gösteremeyen öğrenci, mezun olabilmek için intörn hekimliğin tamamlanmasını izleyen dönemdeki gelişim sınav(lar)ına katılarak DD ve üstü harf notu sayısını 11 e tamamlamak zorundadır. Yeni yönergeye göre öğrencinin mezun olabilmesi için; Tıp eğitimi programında yer alan ilk üç yıldaki sınıfları, 4. ve 5. yıldaki staj bloklarını ve intörn hekimlik dönemindeki stajları başarı ile 173

175 tamamlaması, ÖÇM ve intörnlük dönemi seçmeli stajlarını başarı ile tamamlaması, en az 11 Gelişim Sınavından DD ve üzeri harf notuna sahip olması gereklidir. Öğrencilerin her sınıfa özel ölçme değerlendirme yöntemlerine ilişkin değişiklikler uygulamalar öğrencilere her bloğun başında yapılan tanıtım oturumlarında anlatılmakta, öğrenci sınav sonuç modülünde duyurulmakta ve dekanlık resmi web sitesindeki yönerge ve dağıtılan basılı yönerge metinleri ile öğretim üyelerine de duyurulmuştur. Ölçme değerlendirmeye ilişkin son üç yılda yapılan bir diğer değişiklik ise yapılan sınav sonuçlarının öğrencilere duyurulmasıdır. Öğrenci Sınav Sonuç Modülü olarak adlandırılan modül ile öğrencilerin girdiklerin sınavların yanıtları, soru kitapçığı ve öğrenci yanıtları ve notu web tabanlı bir sistemden yaklaşık üç saat içinde açıklanmaktadır. Bu sistem ile öğrenci geribildirimleri de alınmakta ve öğrencilere birebir veya topluca mesaj- duyuru gönderilmektedir Ölçme değerlendirme yöntemlerinin yıllara ve aşamalara göre tanımlanması Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinde ölçme değerlendirme yöntemlerinin yıllara ve aşamalara göre kullanımı açıkça tanımlanmalıdır. a. Fakültenin eğitim programında yer alan ölçme- değerlendirme tiplerinin eğitim öğretim döneminde tüm 6 yıl için (kurul, blok, modül, yıl vb.) nasıl kullanıldıkları (eğitim sırasında- sonunda mı, kaç soru yer alıyor vb.) Fakültenin eğitim programında yer alan ölçme- değerlendirme tiplerinin yıllık ve dönemsel dağılımı Klinik Öncesi Dönem Her bir blok sürecinde iki, üç haftada bir 5-20 sorudan oluşan BAS ve blok sonunda 100 sorudan oluşan BYS uygulanmaktadır. Her blokta uygulamaları düzenleyen anabilim dalları, öğrencileri 174

176 değerlendirmekte ve bu değerlendirme sonuçları ağırlıklarına göre hesaplanarak Blok Uygulama Notu (BUN) oluşturulmaktadır. Tablo1: Klinik öncesi dönemde bloklara göre sınav sayıları. 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF E E2 B1 1 E2 B2 E2 B3 E2 B4 E3 B1 E4 B1 E4 B2 E4 B3 E4 B4 B 1 Blok Ara Sınavı Blok Yazılı Sınavı Lab. Uygulamala T. Biyoloji 1 Histoloji Anatomi Biyokimya E Es Es s Fizyoloji Es Es 1 Es Kl. 1 Biyokimya Mikro 1 biyoloji Parazitoloji 1 Patoloji Dikey Koridorlar Beceri Uyg. Bilgisayar 1 Mesleksel E 1 Es Es Beceriler s Klinik Akıl Yürütme Sınavı

177 Hasta Başı Sözlü Beceri Sınavı Simule Hasta Toplum Sağlığı Ö Öd Öd Es Öd Öd Öd Öd Öd Öd d (Es) Eğitim Sırasında uygulanır. (Öd) Ödev değerlendirme Tablo2: Klinik dönemde anabilim dallarına göre sınav tipleri. Sözlü Sınavlar Staj Ön- Ara Değerlendirme Çoktan seçmeli yazılı İç Hastalıkları VAR VAR VAR* VAR* VAR VAR Çocuk Sağlığı ve Hast. 4.Sınıf VAR VAR VAR* VAR* Odada Sözlü Sınav Genel Cerrahi VAR VAR Kadın Hst. Doğ. VAR VAR Hasta başı Sözlü sınav Göğüs Hast. VAR VAR VAR Radyoloji- Nükleer Tıp VAR VAR VAR Ortopedi VAR VAR VAR Psikiyatri VAR VAR VAR Kardiyoloji- Kalp Damar Cerrahisi VAR VAR VAR* VAR* Adli Tıp VAR Nöroloji- Nöroşirürji VAR VAR VAR* VAR* Fizik Tedavi VAR VAR VAR* VAR* Enfeksiyon Hst. VAR VAR Dermatoloji VAR VAR Çocuk Cerrahisi VAR VAR VAR VAR Çocuk Sağlığı ve Hast. VAR VAR Hasta başı beceri sınavı Portfolyo Olgu temelli Sınav 176

178 5.Sınıf Plastik Cerrahi VAR VAR Üroloji VAR VAR Göz Hast. VAR VAR KBB VAR VAR Anesteziyoloji VAR VAR * Hasta başı sözlü ve beceri sınavı birlikte veya tek yöntem olarak uygulanabilmektedir b. Fakültenin eğitim programında yer alan ölçme- değerlendirme tiplerinin ölçme sonuçlarının hangi ölçütlere göre yorumlandığı (yazılı sınavlarda geçme notu, sözlülerde geçme- kalma sınırı, toplamda geçme ve kalma durumu ile ilişkisi vb.) Şekil 1: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ilk üç yıl öğ renci başarı düzeyini belirleme algoritması Klinik Öncesi dönemde (Evre I, II, III, IV) öğrencilerin yılsonu başarı notu en az %60 olmalıdır. Bu düzeyin altında kalan öğrenciler, başarısız oldukları birimden ya da birimlerden bütünleme sınavına girerler. Bütünleme sonucunda % 60'ın altında performans gösteren tüm öğrenciler yılı tekrar ederler. Öğrenciler her bir uygulama sınavı ya da değerlendirmeden en az % 50 performans göstermek zorundadırlar. Bu performansı gösteremeyen öğrenciler teorik sınav notları ne olursa olsun o uygulama alanında bütünlemeye kalırlar. BUN'nun blok sonu notuna oranı % 40 tır. Bu 177

179 notun içinde beceri ya da diğer pratikler için bir alt baraj aranmaz. BYS (%60) ve BUN'nun (% 40) katkısıyla öğrencinin blok sonu notu oluşturulur. Blok sonu notunun ağırlıklı blok başarı düzeyine etkisi % 80'dir. Fakülte Yönetim Kurulu tarafından geçerli sayılan mazereti olmaksızın uygulamaların ve beceri oturumlarının en az % 80' ine katılmayan öğrencilerin blok uygulama notu hesaplanmaz. Evre 5'te (stajlarda), öğrenciler her stajın sonunda iki basamaklı sınava girerler: Yazılı sınav çoktan seçmeli sorulardan oluşur ve o stajla ilgili bilgi düzeyini ölçer. Sözlü sınavda öğrencilerin klinik problem çözme becerileri değerlendirilir ve hasta başında ve/veya sanal olgular üzerinden uygulanır. Staj sınavlarında geçme notu 60 tır; ancak, 1996 ve öncesindeki yıllarda Fakülte ye girmiş olan öğrencilerde geçme notu 50 olarak uygulanmaktadır. Başarı notunun 60 a çıkarılmasının gerekçesinin, öğrencilerin bilmedikleri sorularda tahmin ederek elde edebilecekleri artı puanların hesaba katılması olması nedeniyle, iki öğrenci grubu arasında adil bir uygulama olması amaçlanmıştır. Buna göre, yazılı sınavlarda, geçme notu 60 olan öğrencilerde, yanlış yanıtlar alınan notu etkilememekte, geçme notu 50 olan öğrencilerde, dört yanlış bir doğruyu götürmektedir. Stajlarda başarı notu, her ikisinden de geçer not almak kaydıyla, yazılı ve sözlü notlarının ortalaması alınarak belirlenir. Sınavlarda başarılı olamayan öğrencilere bir sınav hakkı daha tanınır. Öğrenciler yalnızca başarısız oldukları sınavdan (yazılı ya da sözlü /beceri) bütünleme sınavına girerler. Staj sonu sınavında başarısız olan öğrenciler, bu staj sınavının ikinci hakkını yıl içinde açılan staj sonu sınavlarında kullanabilirler. Ancak bunun için yapmakta oldukları ve girmek istedikleri staj grubu Anabilim/Bilim dalı başkanlarından uygundur belgesi almaları, sınava girmek istedikleri stajın başlangıcından önce öğrenci işlerine teslim etmeleri zorunludur. Öğrenciler ikinci sınav haklarını, yıl sonunda açılacak olan bütünleme sınavlarında da kullanabilirler. 178

180 Yönetim Kurulu Kararı ile kabul edilen mazereti nedeniyle sınava giremeyen öğrenciler, uygun bulunduğu takdirde yıl içinde sınav haklarını kullanabilirler. Bu dönemde kullanılmadığı durumlarda bütünleme sınav hakkı öğrencinin ilk hakkı olur. Başarısızlık durumunda bütünleme sınavından 10 gün sonra ek bir sınav hakkı verilir. Stajlarda devam alamayan öğrenciler ve ikinci sınav hakkında da başarısız olan öğrenciler ilgili stajı tekrarlar. Staj tekrarlama durumunda, öğrenciler hem yazılı hem sözlü /beceri sınavına girmekle yükümlüdür. Stajını ikinci defa tekrarladığı halde başarılı olamayan öğrenci Ege Üniversitesi Eğitim- Öğretim Yönetmeliği nin 25 maddesinde belirtilen süre ve şartlara uygun olarak staj ve sınavlarını tekrar eder. 4. ve 5. yıllardaki stajlar başarı ile tamamlanmadan intörn olunamaz. Bu evredeki öğrenciler de gelişim sınavlarına girmek zorunda ve intörn olabilmek için iki yıl içinde girdikleri 6 sınavın en az 3'ünden sınıf içinde belirli düzeyde (sınıf ortalamasının en az 2 standart sapmasının üstü) başarılı olmaları gereklidir. Bu başlık altına giren konular 3.1 başlığı altında açıklanmıştır. Eğitim programının ilk üç yılındaki bloklarda uygulanan sınav çeşitleri ve sayıları aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Tablo1: Klinik öncesi dönemde bloklara göre sınav sayıları. 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF Son üç yılda yapılan değişiklikler E1 B E2 B1 E2 B2 E2 B3 E2 B4 E3 B1 E4 B1 E4 B2 E4 B3 E4 B4 1 Blok Ara Sınavı Blok Yazılı Sınavı Lab. Uygulamaları T. Biyoloji 1 Histoloji

181 Anatomi Biyokimya Es Es Es Fizyoloji Es Es 1 Es Kl. 1 1 Biyokimya Mikrobiyoloji 1 Parazitoloji 1 Patoloji Dikey Koridorlar Beceri Uyg. Bilgisayar 1 Mesleksel Es 1 Es Es 5 Beceriler Hasta Başı 1 Sözlü Beceri Sınavı Çocuk Sağlığı Sözlü Simüle Hasta Toplum Sağlığı Ö Öd Öd Es Öd Öd Öd Öd Öd Öd d Mesleksel Yabancı Dil (Es) Eğitim Sırasında uygulanır. (Öd) Ödev değerlendirme Eğitim programının dördüncü ve beşinci yılındaki staj bloklarında uygulanan sınav çeşitleri ve sayıları aşağıdaki tablolarda sunulmuştur. 4.SINIF İÇ HASTALIKLARI STAJ BLOĞU CERRAHİ ÜROGENİTAL STAJ BLOĞU KARDİYOPULMONER VE ENFEKSİYON STAJ BLOĞU Staj Bloğu Yazılı Sınavı 1X3 1X3 1X3 Sözlü Sınav İç Hastalıkları 1X3 180

182 Kadın Hastalıkları ve Doğum Genel Cerrahi Üroloji Göğüs Hastalıkları Göğüs Cerrahisi Kardiyoloji Kalp Damar Cerrahisi Anesteziyoloji Kısa yanıtlı Yazılı Sınav (Sözlü Sınav Yerine) Enfeksiyon Hastalıkları Klinik Değerlendirme İç Hastalıkları 1X3 1X6 1X6 1X6 1X6 1X6 1X6 1X6 1X6 1x6 5.SINIF DUYU SİSTEM STAJ BLOĞU KAS İSKELET SİNİR SİSTEMİ VE ÇOCUK SAĞLIĞI STAJ BLOĞU DAVRANIŞ STAJ BLOĞU Staj Bloğu Yazılı Sınavı 1X3 1X3 1X3 Sözlü Sınav Kulak Burun Boğaz Hast. 1X6 Göz Hastalıkları 1X6 Plastik Cerrahisi 1X6 Adli Tıp 1X6 Ortopedi ve Travmatoloji 1X6 Fizik Tedavi 1X6 Çocuk Ergen ve Ruh Sağ. 1X6 Nöroloji 1X6 Beyin Cerrahisi 1X6 Ruh Sağlığı ve Hast 1X6 Çocuk Sağlığı 1X3 Çocuk Cerrahisi 1X3 Kısa yanıtlı Yazılı Sınav (Sözlü Sınav Yerine) Deri ve Zührevi Hast. 1X6 Klinik Değerlendirme 181

183 Çocuk Cerrahisi 1X3 Tabloda ifade edilen staj bloklarında uygulanan sınav çeşitleri staj bloğunun tekrarlanma sayısı kadar yapılmaktadır. Bu nedenle tekrarlama (rotasyon sayıları tabloda sınav sayısı x tekrar- rotasyon sayısı olarak belirtilmiştir Ölçme değerlendirmede çoklu ve güncel yöntem ve gereç kullanımı Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri amaç ve öğrenim hedefleri doğrultusunda her aşama/sınavda çoklu değerlendirme yöntem ve gereçlerini (Nesnel yapılandırılmış klinik sınav, mini klinik sınav, çoktan seçmeli sınavlar, yapılandırılmış sözlü, açık uçlu yazılı, ödev, proje, portfolyo, bireysel performans gözlenmesi, ölçekler vb.) mutlaka kullanmalıdır. D.3.1 ve D.3.2 de açıklanan ölçme değerlendirme sisteminin çoklu ve güncel yöntem kullanımı bağlamında yorumlanması (fakültenin eğitim programına göre ölçme- değerlendirme tip, sayı ve sınav özellikleri ve ölçütleri ile ilgili seçiminin gerekçesi) 3.3. Ölçme Değerlendirme sisteminin çoklu ve güncel yöntem kullanımı bağlamında değerlendirilmesi Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nin mezuniyet öncesi eğitim programının ilk üç yılı Temel Bilimler ve Klinik Öncesi Bilimlere giriş eğitimi, 4. ve 5. yıl eğitimi de Klinik Bilimler eğitim süreci olarak yürütülmektedir. Fakültemizin ölçme değerlendirme sistemi genel olarak incelendiğinde; çoklu ve güncel yöntemlerin kullanıldığı, öğrencilerin bilgi ve becerilerinin, değişik zamanlarda, değişik yöntem ve amaçlarla ölçülerek değerlendirildiği görülmektedir. Ölçme değerlendirme sistemini ilk üç ve yıl eğitim dönemleri eğitim özellikleri göre değerlendirdiğimizde aşağıdaki özellikleri taşıdığı izlenmektedir. Fakültemizin ilk üç yıl eğitim programı özelliklerine uygun olarak, öğrencilerimizin bilgi ve becerileri güncel ve çoklu yöntemlerle değerlendirmektedir. Bu yöntemler yalnızca geçme kalmayı belirleyen 182

184 yöntemler değil, aynı zamanda, öğrenciye gelişimi hakkında bilgi/geribildirim veren yöntemlerdir. Klinik dönemde yeni ve güncel ölçme değerlendirme yöntemlerini kullanma çabaları devam etmekle birlikte bazı stajlarda (yapılandırılmamış) klasik sözlü yöntemi uygulanmaktadır. Blok Ara Sınavı (BAS): BAS ları, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerinin ölçülmesi, eğitim sürecini değerlendirmek, öğrenmeyi desteklemek, sürekli çalışmayı teşvik etmek amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar 3-4 hafta aralıklarla her blok eğitimi sürecinde uygulanmakta ve geçme kalmayı sınırlı oranda etkilemektedir *. Blok Yazılı Sınavı (BYS): BYS leri, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerinin ölçülmesi, öğrenme sonucunun değerlendirilmesi amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar her blok eğitimi sonunda uygulanmakta ve geçme kalmayı etkilemektedir *. Gelişim Sınavı (GS): GS leri, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerinin ölçülmesi, eğitim sürecini değerlendirmek, öğrenmeyi desteklemek, sürekli çalışmayı teşvik etmek amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar eğitimlerden bağımsız olarak, yılda üç kez, ilk 5 yıl öğrencilerinin tümünün katılımı ile uygulanmakta ve geçme kalmayı sınırlı oranda etkilemektedir *. Olgu ve Klinik Akıl Yürütme Sınavı : Olgu Sınavı, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerinin ölçülmesi, öğrenme sonucunun değerlendirilmesi amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınav üçüncü yıl eğitimi sonunda uygulanmakta ve Blok Uygulama Notuna eklenerek geçme kalmayı sınırlı oranda etkilemektedir *. Video Görüntü İle Yapılan Yazılı Sınav: Bu sınav, öğrencilerin iletişim becerilerini ölçmek, öğrenme sonucunu değerlendirmek amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar 2 yıl iletişim becerileri eğitimi sonrasında video görüntüsü eşliğinde öğrencilere yöneltilen açık uçlu sorular ile yapılmakta ve Blok Uygulama Notuna eklenerek geçme kalmayı sınırlı 183

185 oranda etkilemektedir *. Yapılandırılmış Beceri Sınavı: Bu sınavlar, öğrencilerin mesleksel becerilerini (tanımlanmış işlem, laboratuvar girişim ve becerilerinin yeterli düzeyde yapabilir olduğunu) ölçmek, öğrenme sonucunu değerlendirmek amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar genellikle ilk 3 yıl eğitimleri sırasında/sonrasında uygulanmakta ve Blok Uygulama Notuna eklenerek geçme kalmayı sınırlı oranda etkilemektedir *. Simüle/Standardize Hasta Sınavı: Bu sınavlar, öğrencilerin mesleksel becerilerini (hasta ile iletişim, anamnez alma ve fizik muayene becerilerini yeterli düzeyde yapabilir olduğunu) ölçmek, öğrenme sonucunu değerlendirmek amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar genellikle ikinci ve üçüncü yıl eğitimleri sonrasında uygulanmakta ve Blok Uygulama Notuna eklenerek geçme kalmayı sınırlı oranda etkilemektedir *. Pratik Uygulama Sınavı: Bu sınavlar, öğrencilerin bilgi, uygulama ve mesleksel becerilerini (tanımlanmış işlem, laboratuvar girişim ve becerilerinin yeterli düzeyde yapabilir olduğunu) ölçmek, öğrenme sonucunu değerlendirmek amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar genellikle ilk 3 yıl eğitimleri sırasında/sonrasında uygulanmakta ve Blok Uygulama Notuna eklenerek geçme kalmayı sınırlı oranda etkilemektedir *. Ödev: Ödevler; öğrenmeyi desteklemek, sürekli çalışmayı ve kendi kendine öğrenmeyi teşvik etmek, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerini ölçmek, eğitim sürecini ve öğrenme sonucunu değerlendirmek amaçlarıyla uygulanmaktadır. Ödevler ilk üç yıl eğitimleri sırasında/sonrasında uygulanmakta ve Blok Uygulama Notuna eklenerek geçme kalmayı sınırlı oranda etkilemektedir *. Portfolyo; öğrenmeyi desteklemek, sürekli çalışmayı ve kendi kendine öğrenmeyi teşvik etmek, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerini ölçmek, eğitim sürecini ve öğrenme sonucunu değerlendirmek amaçlarıyla eğitim sürecinde uygulanmakta ve geçme kalmayı sınırlı oranda 184

186 etkilemektedir. Staj Ön- Ara Değerlendirme Sınavları: Bu sınavlar, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerinin ölçülmesi, öğrenmeye hazır bulunuşluk durumunun değerlendirilmesi amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar her staj eğitiminin başlangıcında veya süresinde uygulanmakta ve geçme kalmayı staj eğitim komisyonunun belirlediği oranda etkilemektedir. Staj (Çoktan Seçmeli Yazılı) Sınavları: Staj Sınavları, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerinin ölçülmesi, öğrenme sonucunun değerlendirilmesi amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınavlar her staj eğitimi sonunda uygulanmakta ve geçme kalmayı doğrudan etkilemektedir. Hasta başı beceri/sözlü sınavı: Bu sınavlar öğrencilerin bilgi, klinik akıl yürütme, mesleksel becerilerini (hasta ile iletişim, anamnez alma ve fizik muayene becerilerini yeterli düzeyde yapabilir olduğunu) ölçmek, öğrenme sonucunu değerlendirmek amaçlarıyla, 4. ve 5. sınıf staj eğitim sonrasında uygulanmakta ve geçme kalmayı doğrudan etkilemektedir. Odada sözlü sınav: Bu sınavlar öğrencilerin bilgi, klinik akıl yürütme, ölçmek, öğrenme sonucunu değerlendirmek amaçlarıyla, 4. ve 5. sınıf staj eğitim sonrasında uygulanmakta ve geçme kalmayı doğrudan etkilemektedir. Olgu Temelli Sınavı : Olgu temelli sınav, bilgi, klinik akıl yürütme becerilerinin ölçülmesi, öğrenme sonucunun değerlendirilmesi amaçlarıyla uygulanmaktadır. Bu sınav staj eğitimi sonunda uygulanmakta geçme kalmayı doğrudan etkilemektedir. * Bkz şekil 1. Son üç yılda yapılan değişiklikler Bu başlık altına giren konular 3.1 başlığı altında açıklanmıştır. Eğitim programının ilk üç yılındaki bloklarda uygulanan sınav çeşitleri ve sayıları aşağıdaki tabloda sunulmuştur. 185

187 Tablo1: Klinik öncesi dönemde bloklara göre sınav sayıları. 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF E1 B1 E2 B1 E2 B2 E2 B3 E2 B4 E3 B1 E4 B1 E4 B2 E4 B3 E4 B4 Blok Ara Sınavı Blok Yazılı Sınavı Lab. Uygulamaları T. Biyoloji 1 Histoloji Anatomi Biyokimya Es Es Es Fizyoloji Es Es 1 Es Kl. 1 1 Biyokimya 1 Mikrobiyoloji Parazitoloji 1 Patoloji Dikey Koridorlar Beceri Uyg. Bilgisayar 1 Mesleksel Es 1 Es Es 5 Beceriler Hasta Başı 1 Sözlü Beceri Sınavı Çocuk Sağlığı Sözlü Simule Hasta Toplum Sağlığı Öd Öd Öd Es Öd Öd Öd Öd Öd Öd Mesleksel Yabancı Dil

188 (Es) Eğitim Sırasında uygulanır. (Öd) Ödev değerlendirme Eğitim programının dördüncü ve beşinci yılındaki staj bloklarında uygulanan sınav çeşitleri ve sayıları aşağıdaki tablolarda sunulmuştur. 4.SINIF İÇ HASTALIKLARI STAJ BLOĞU CERRAHİ ÜROGENİTAL STAJ BLOĞU KARDİYOPULMONER VE ENFEKSİYON STAJ BLOĞU Staj Bloğu Yazılı Sınavı 1X3 1X3 1X3 Sözlü Sınav İç Hastalıkları 1X3 Kadın Hastalıkları ve Doğum 1X6 Genel Cerrahi 1X6 Üroloji 1X6 Göğüs Hastalıkları 1X6 Göğüs Cerrahisi 1X6 Kardiyoloji 1X6 Kalp Damar Cerrahisi 1X6 Anesteziyoloji 1X6 Kısa yanıtlı Yazılı Sınav (Sözlü Sınav Yerine) Enfeksiyon Hastalıkları 1x6 Klinik Değerlendirme İç Hastalıkları 1X3 5.SINIF DUYU SİSTEM STAJ BLOĞU KAS İSKELET SİNİR SİSTEMİ VE ÇOCUK SAĞLIĞI STAJ BLOĞU DAVRANIŞ STAJ BLOĞU Staj Bloğu Yazılı Sınavı 1X3 1X3 1X3 Sözlü Sınav KulakBurun Boğaz Hast. 1X6 Göz Hastalıkları 1X6 Plastik Cerrahisi 1X6 187

189 Adli Tıp Ortopedi ve Travmatoloji Fizik Tedavi ÇocukErgen ve Ruh Sağ. Nöroloji Beyin Cerrahisi Ruh Sağlığı ve Hast Çocuk Sağlığı Çocuk Cerrahisi Kısa yanıtlı Yazılı Sınav (Sözlü Sınav Yerine) Deri ve Zührevi Hast. Klinik Değerlendirme Çocuk Cerrahisi 1X6 1X6 1X6 1X6 1X6 1X6 1X6 1X6 1X3 1X3 1X3 Tabloda ifade edilen staj bloklarında uygulanan sınav çeşitleri staj bloğunun tekrarlanma sayısı kadar yapılmaktadır. Bu nedenle tekrarlama (rotasyon sayıları tabloda sınav sayısı x tekrar- rotasyon sayısı olarak belirtilmiştir. Yapılan bir çalışma ile Mini- CEX sınav tipinin staj bloklarında uygulanma durumu değerlendirilmiştir. Uygulamaya ilişkin öğretm üyelerinden ve öğrencilerden olumlu sonuçların elde edildiği çalışma bulgularının uygulamaya alınması fakültenin 2014 yılı hedefleri içindedir (Ek90). Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinde ölçme değerlendirme ile ilgili gelişmeler izlenmeli ve güncel yöntemler kullanılmalıdır. Tıp fakültelerinde uygun yöntemlerle öğrencilerin bireysel gelişimleri izlenerek geribildirim verilmelidir. Kullanılan yöntemler ve nasıl kullanıldığının açıklanması Fakültemizde Gelişim Sınavı, Olgu ve Klinik Akıl Yürütme Sınavı, Yapılandırılmış Beceri Sınavları, simüle/standardize hastalar ile yapılan sınavlar, Video Görüntü İle Yapılan Yazılı Sınav, Yapılandırılmış Beceri Sınavı, portfolyo gibi güncel değerlendirme yöntemleri 188

190 kullanılmaktadır. Bu sınavlar öğrencilerin eğitimini aldıkları biçin ile ölçme değerlendirme fırsatı sunarken değişik ölçme alanlarını hedeflediği ve yalnızca sonuç değil gelişim ve geribildirim amaçları ile de kullanıldıkları için ölçme değerlendirme etkinliklerimizi çeşitlendirerek güçlendirmektedir. EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programında yapılan ölçme değerlendirme yöntemlerinin izlenmesi konusunda aşağıdaki uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Blok / staj blok yürütme kurulları blok /staj bloklarında uygulanan her türlü sınavın planlanmasında, uygulanmasında, değerlendirilmesinde ve itirazların değerlendirilmesinde aktif görev yapmaktadır. Soru bankası uygulaması ile fakültede yürütülen yazılı sınav setleri yapılmakta, farklı kitapçıklar halinde hazırlamaktadır. Soru bankasına öğretim üyeleri tarafından gönderilen soruların teknik analizleri yapılarak da soru nitelikleri düzeltilmekte ve Son üç yılda yapılan değişiklikler sınavların teorik dersleri temsiliyeti sağlanmaktadır. Öğrenci sınav sonuç modülünü desteklemek amacıyla 2012 yılında hazırlanan optik okuyucu yazılımı oluşturulmuştur. Bu yazılım ile öğrencilerin yazılı sınav optik okuyucu formlarına öğrenci bilgileri yazdırılmaktadır. Sınav sonrası yanıt formları okunduktan sonra her bir sınavın analizleri yapılmakta ve blok / staj blok yürütme kurulları tarafından incelenmektedir. Sınav analizleri pek çok başlık altında olmakla birlikte her bir sınav için özet madde analizi, ayrıntılı madde analizi, sınav puan tabloları ve yanıt oranları listesi çıkarılmakta ve koordinatörler eşliğinde blok / staj blok yürütme kurulları tarafından incelenmektedir. Öğrenci geribildirimleri aynı zamanda yapılan ölçme değerlendirme yöntemlerinin izlenmesi amacıyla da kullanılmaktadır. 189

191 2013 yılından itibaren yapılan yazılı sınavların sorularına yapılan öğrenci itirazları sonucu değiştirilen soru yanıtı ve iptal edilen sorular listesi oluşturulmaktadır. Bu liste soru bankasına iletilerek yapılan şık değişikliklerinin işlenmesi sağlanmaktadır. Bu yöntem de son bir yıl içinde sınav sorularının şık değişikliği ve iptal edilmesi konusunda izlenmesinde bir ilktir (Ek56) 3.4. Ölçme değerlendirme yöntemlerinin geçerlik ve güvenirliği Temel Standart Tıp fakültelerinde ölçme değerlendirme yöntemlerinin geçerliği mutlaka değerlendirilmelidir. Ölçme değerlendirme uygulamalarının geçerliğini artırıcı ne tür önlemler öngörülmüş (kapsam, yapı ve öngörü geçerliği bağlamında uygulamalar ve gerekçeleri) Uygulamada bu önlemler nasıl gerçekleştiriliyor tanıtıcı ve açıklayıcı - metin 3.4. Ölçme Değerlendirme uygulamalarının geçerliliğini arttırıcı önlemler Yazılı Sınavlar: Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Çoktan Seçmeli Sınavlar: Fakültemizde uygulanan tüm çoktan seçmeli yazılı sınavlarda, sınav setlerinde yer alan soruların dağılım ağırlıkları, verilen teorik eğitimin kapsamı ve ders saatleri dikkate alınarak (sınav matrisi) oluşturulmaktadır. Sınav soruların puan değerleri ve yanıtlamak için gereken süre belirlenmekte ve sınav öncesinde öğrencilere bildirilmektedir. Anabilim dalları tarafından sınav matrisine uygun sayıda hazırlanan sınav soruları ilk üç yıl eğitiminde Blok Yürütme Kurulu, 4. ve 5. sınıflarda ise Staj Yürütme Kurulu tarafından kapsam, içerik ve biçim açılarından değerlendirilmektedir. Sınavların uygulanmasının ardından sınav sorularına kapsam, içerik ve biçim yönünden 24 saat içinde itiraz edilebilmektedir. İtirazlar Blok Yürütme Kurulları veya Staj Yürütme Kurulu tarafından 190

192 değerlendirilerek sonuca bağlanmaktadır. BAS: Fakültemizde uygulanan blok ara sınavlarının, sınav setlerinde yer alan soruların dağılım ağırlıkları, verilen teorik eğitimin kapsamı ve ders saatleri dikkate alınarak (sınav matrisi) oluşturulmaktadır. Anabilim dalları tarafından (varsa) sınav matrisine uygun sayıda hazırlanan sınav soruları Blok Yürütme Kurulu tarafından kapsam, içerik ve biçim açılarından değerlendirilmektedir. Sınavların uygulanmasının ardından sınav sorularına kapsam, içerik ve biçim yönünden 24 saat içinde itiraz edilebilmektedir. İtirazlar Blok Yürütme Kurulları tarafından değerlendirilerek sonuca bağlanmaktadır. Fakültemizde uygulanan klasik sözlü sınavların geçerlilikleri konusunda yapılan uygulamalar hakkında yeterli veri bulunmamaktadır. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi mezuniyet öncesi eğitim programında uygulanan yazılı sınavların geçerliliklerin sağlanması için son üç yılda yapılan değişiklikler şunlardır. Soru bankası uygulaması oluşturulmuştur. Soru bankasına her yılın başında eğitim programındaki dersler yerleştirilmekte, Son üç yılda yapılan değişiklikler öğretim üyelerinin derslerini temsilen soru yazmaları için olanak sağlanmaktadır. Soru bankası yoluyla oluşturulan sınav belirtke tablosu teorik derslerin dağılımına göre hesaplanmaktadır. Bu da bir anlamda sınavın kapsam geçerliliğini sağlamaktadır. Aşağıda örnek bir sınav belirtke tablosu yer almaktadır. Evre/Blok: E3B1 Tarih: 02 Ağustos

193 Anabilim Dalı Ders Sayısı Gereken Onay Bekleyen Onaylanmış Kullanıl mı ş Seçilen Entegre Dersler Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Tıbbi Mikrobiyoloji Nükleer Tıp Radyodiagnost ik Tıbbi Biyoloji Tıbbi Genetik İç Hastalıkları Tıbbi Farmakoloji Halk Sağlığı Parazitoloji Tıbbi Biyokimya Tıbbi Patoloji Radyasyon Onkolojisi Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim Genel Cerrahi Kardiyoloji Göğüs Hastalıkları

194 Tıp Eğitimi TOPLAM Geçerliliği sağlamada kullanılan bir diğer yöntem de sınav madde analizleridir Kasım sonundan beri uygulanmakta olan ayırıcılık indeksi hesaplanmakta ve soruyu bilen ile bilmeyen öğrenciyi ayırmada kullanılmaktadır. Madde analizi verileri blok / staj bloğu yürütme kurulları ile paylaşılmakta ve diğer sınavlarını planlamalarında yararlanmaları sağlanmaktadır. Örnek bir madde analizi tablosu ekte sunulmuştur. 193

195 Ayrıca analizlerde sınav sorularına yanıtlama oranlarına ilişkin grafik de elde edilmektedir. Böylece yapılan bir sınavın yanıtlayan öğrenci 194

196 grubu ve o gruba verilen derslerin öğrenciler tarafından yararlanılması ile ilgili durum değerlendirilebilmektedir. Aşağıda örnek bir grafik sunulmuştur. Yazılı sınavların (ilk beş yıl) yapılan madde analizlerinden elde edilen ayırıcılıkla ilgili veriler aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Evre Blok Kullanıl ismi Sınav tarihi mamalı Sınırda Önerilen İyi Çok İyi E1B E2B E2B E2B E2B E3B E4B E4B E4B E4B rotasyon cerrahi ürogenital rotasyon cerrahi ürogenital rotasyon

197 cerrahi ürogenital 1. rotasyon kardiyo pulmoner rotasyon kardiyo pulmoner rotasyon kardiyo pulmoner rotasyon iç hastalıkları rotasyon iç hastalıkları rotasyon iç hastalıkları rotasyon çocuk sağlığı rotasyon çocuk sağlığı rotasyon çocuk sağlığı rotasyon kas iskelet rotasyon kas iskelet rotasyon kas iskelet rotasyon duyu sistem

198 2.rotasyon duyu sistem rotasyon duyu sistem Yazılı sınavların (ilk beş yıl) yapılan madde analizlerinden elde edilen zorluk indeksi ile ilgili veriler aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Evre Blok ismi Sınav tarihi Çok zor Zor Önerilen Kolay Çok kolay E1B E2B E2B E2B E2B E3B E4B E4B E4B E4B ROTASYON CERRAHİ ÜROGENİTAL ROTASYON CERRAHİ ÜROGENİTAL ROTASYON CERRAHİ ÜROGENİTAL ROTASYON KARDİYOPULMO NER ROTASYON KARDİYOPULMO NER ROTASYON KARDİYOPULMO NER ROTASYON İÇ

199 HASTALIKLARI 2.ROTASYON İÇ HASTALIKLARI ROTASYON İÇ HASTALIKLARI ROTASYON ÇOCUK SAĞLIĞI ROTASYON ÇOCUK SAĞLIĞI ROTASYON ÇOCUK SAĞLIĞI ROTASYON KAS İSKELET ROTASYON KAS İSKELET ROTASYON KAS İSKELET ROTASYON DUYU SİSTEM ROTASYON DUYU SİSTEM ROTASYON DUYU SİSTEM Eğitim programı içinde yapılan Blok Ara Sınavı (BAS) için geçerlilik çalışması yapılmamaktadır. Çünkü BAS lar ortalama 2-3 haftada bir yapılan ve yönergeye göre de ders temsiliyeti kaygısı olmayan, öğrenciyi sürekli çalışmaya teşvik amaçlı sınavlardır. Bu sınavların geçme kalma notu da söz konusu değildir. Dolayısı ile BAS larda kapsam geçerliliğinden bahsetmek mümkün değildir. Blok Uygulama Notunu oluşturan sınavlar da her bir blok amacına göre değişmektedir. Sınavlar yürütülen uygulama, beceri, laboratuvar- demonstrasyon derslerindeki kapsam dikkate alınarak oluşturulmaktadır. Ancak geçerliliğin tespiti için bir çalışma yürütülmemiştir. 198

200 Staj bloklarında uygulanan danışman notu ise tamamen staj hedefinin öğretim üyesi tarafından izlenmesi amacını tanışmaktadır. Bu danışman tarafından verilen notun oluşmasında öğrenci performansı ve istekliliği önem taşımaktadır. Hazırlanan formalar öğretim üyesine not vermede rehber niteliğindedir. Geçerlilik konusu bu not için anlamlı değildir. Gelişim sınavlarının planlanmasında da sınıfları temsilen soru sayılarının belirlenmesi uygulaması 2013 yılı Aralık ayı itibari ile yapılacaktır. Sınıflara özgü teorik ders temsiliyetinin sağlanamadığı bir durum olmasına rağmen öğrencilerin yıl boyunca gördükleri derslerden sorumlu olmaları ve gelişim sınav notunun buna göre hesaplanması sağlanacaktır yılının başından itibaren özellikle blok ve staj bloklarında yapılan çoktan seçmeli, beş seçenekli ve tek doğru yanıtlı yazılı sınavların geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarının her sınav sonrası yapılabilmesi amacıyla Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Ölçme Değerlendirme Anabilim Dalı ve Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Bilişim ve Biyoistatistik Anabilim Dalı nın katılımıyla bir toplantı düzenlenmiştir. Toplantıda bu çalışmaların nasıl yürütüleceği planlanmıştır. Halen Tıbbi Bilişim ve Biyoistatistik Anabilim Dalı geçerlilik çalışmalarını yürütmektedir. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinde ölçme değerlendirme yöntemlerinin güvenirliği değerlendirilmelidir Değerlendirme yöntemlerinin güvenirlikleri test ediliyor mu? Hayır. 199

201 2013 yılının başından itibaren özellikle blok ve staj bloklarında yapılan çoktan seçmeli, beş seçenekli ve tek doğru yanıtlı yazılı sınavların geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarının her sınav sonrası yapılabilmesi amacıyla Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Ölçme Değerlendirme Anabilim Dalı ve Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Bilişim ve Biyoistatistik Anabilim Dalı nın katılımıyla bir toplantı düzenlenmiştir. Toplantıda bu çalışmaların nasıl yürütüleceği planlanmıştır. (Güvenilirlik için aynı ders başlıklarının aynı öğretim üyeleri tarafından Son üç yılda yapılan değişiklikler anlatılarak soruyu yazması nedeniyle staj bloklarının rotasyon dönemleri arasındaki korelasyon hesabı fikir verici olacaktır. Halen Tıbbi Bilişim ve Biyoistatistik Anabilim Dalı güvenilirlik çalışmalarını yürütmektedir. Ekim 2013 tarihinden itibaren optik okuyucu yazılımında geçerlilik ve güvenilirlik için gerekli verilerin elde edilmesi için değişiklikler yapılmıştır. Staj bloklarında uygulanan sözlü sınavların güvenilirliği ile ilgili sorunlar saptanmıştır. Bu sorunların ortadan kaldırılmasında yapılandırılmış sözlü sınavların yapılması veya sözlü sınavların jüriler ile yapılması tartışmaları halen devam etmektedir Ölçme değerlendirme yöntemlerinin öğrenmeyi desteklemesi Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinde ölçme ve değerlendirme, mutlaka öğrenmeyi motive edecek ve bilgi, beceri ve tutum hedeflerinin entegrasyonunu sağlayacak şekilde planlanmalıdır. a. Ölçme - değerlendirme uygulamalarının genelde öğrenmeyi ve özelde entegre eğitimi destekleyecek şekilde kurgulandığını gösteren bir analiz Ölçme Değerlendirme uygulamalarının genelde öğrenmeyi ve özelde entegre eğitimi destekleme yönünden değerlendirilmesi Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ölçme değerlendirme sistemi; eğitimin ilk üç yılında öğrencilerimizin bilgi ve becerilerini güncel ve çoklu 200

202 yöntemlerle değerlendirecek biçimde kurgulanmıştır. Kullanılan yöntemler yalnızca geçme kalmayı belirleyen yöntemler değil, aynı zamanda, öğrenciye gelişimi hakkında bilgi/geribildirim veren yöntemlerdir. Bu yöntemlerin öğrencilerin geçme- kalma kararlarının oluşturulmasında değişik biçim ve oranlarda katkısı olmaktadır. Bazı ölçme değerlendirme yöntemleri yalnızca sürece odaklanırken bazı yöntemler de sonuca odaklanmaktadır. Bu amaçla uygulanan sınavlarda öğrencinin başarılı olabilmesi için farklı becerileri (bilgi, akıl yürütme, psikomotor) kullanmaları gerekmektedir. Yazılı sınavların tümü, farklı anabilim dallarının katılımı ile yapılmakta ve entegre eğitimi bu açıdan desteklemektedir. Ayrıca bu sınavlar, öğretim üyelerinin birlikte soru hazırlamalarına olanak vermektedir. Eğitim programı içinde yer alan entegre oturum dersleri sınavlarda diğer teorik derslerle eşit oranda yer almaktadır. Uygulanan yazılı sınavların tümünün soru ve yanıtları öğrencilerle paylaşılmaktadır. Sınav soruları ve sınav sonuçları itiraz için öğrencilere yasal bir süre tanınmaktadır. Dikey koridor eğitimlerinin ölçme değerlendirme uygulamaları birlikte ve genellikle entegre olgu/klinik durumlar temelinde yapılandırılmaktadır. İkinci ve üçüncü yıl sonunda uygulanan Yapılandırılmış Beceri Sınavlarında entegre olgular üzerinden yapılandırılmakta ve uygulanmaktadır. 2. ve 3. yıl sonunda Simüle/Standardize hastalarla uygulanan sınavlar gerçek hasta öyküleri ve fakülte öğrenim hedefleri temelinde hazırlanan olgularla yapılmaktadır. Bu sınavlarda öğrencilerimizin iletişim, anamnez alma, genel ve sistemlere özel fizik muayene becerileri gibi farklı becerilerin ölçülerek değerlendirilmektedir. Gelişim Sınavlarının uygulandığı ilk üç yıllık dönemde ( ) öğrencilerimize geribildirim amacı ile sınav performanslarına ilişkin bireysel karneler hazırlanarak verilmiştir (karne örneklerine 201

203 adresinden ulaşılabilir). Ancak sonraki yıllarda öğrenci sayısının artması ve teknik altyapı sorunları nedeniyle bu karneler verilememiştir. Karnelerin elektronik ortamda öğrencilerimize iletilmesi için çalışmalar sürdürülmektedir b. Son iki yıllık öğrenci başarısı ile ilgili durum nedir? 3.5.b. EÜTF öğrencilerinin son iki yıllık başarı durumu Sınıfta Kalan Başarı Devam Bütünlemeye Kalan BLOK Öğrenci Oranı eden Öğrenci Sayısı Öğrenci Sayısı /STAJ Sayısı (%) I.Sınıf ,49 90,14 II. Sınıf ,72 87,14 III.Sınıf ,55 94,73 IV Sınıf N. tıp ve ,91 98,04 radyoloji Ortopedi ,21 99,22 Çocuk Hast ,52 95,69 G.Cerrahi ,66 94,40 Göğüs hast ,20 100,00 İç Hast ,49 86,75 K.Doğum ,26 97,67 V. Sınıf Adli Tıp ,64 99,61 Anestezi ,92 98,83 Ç. Cerrahisi ,00 100,00 Çocuk ,00 99,16 Dermatoloji ,69 99,59 Enfeksiyon ,74 100,00 FTR ,00 99,66 Göz Hast ,37 99,63 Kardiyoloji ,67 98,08 KBB ,00 100,00 NÖROLOJİ ,57 98,92 Plastik C ,00 99,61 Psikiyatri ,86 98,48 Üroloji ,34 98,80 c. Fakültede uygulanan biçimlendirici değerlendirme uygulamaları nelerdir? Nasıl uygulanmaktadır? (ek belge örnek sınav setleri,soruları) 202

204 EÜTF de uygulanan biçimlendirici değerlendirme uygulamaları Fakültemizde biçimlendirici değerlendirme uygulamaları olarak Gelişim Sınavı ve Blok Ara Sınavları (BAS) uygulanmaktadır. ÖÇM değerlendirmeleri de bu kapsamda işlev görmektedir. Blok Ara Sınavları Kısa cevaplı metin tipi, eşleştirmeli sorularla, hasta yönetimi problemleri, şema ya da senaryo kullanılarak öğrencilerin kavrama, bildiklerini problem çözmede kullanma, analiz ve sentez yetkinliklerini sınanması ve öğrenciye zayıf ve güçlü yönlerini göstermek amaçlanmıştır. Sınavı izleyen iki gün içinde bir ders saatinde soruların tartışıldığı, öğrencilere geribildirim vermeye yönelik bir toplantı yapılmaktadır. Geçme kalmaya olan sınırlı etkisi dışında biçimlendirici bir değerlendirme aracı olarak kullanılmaktadır. ÖÇM Değerlendirmeleri Özel Çalışma Modülleri nde (ÖÇM), sorumlu öğretim üyesi tarafından ÖÇM hedeflerine uygun olarak öğrencilerin yazılı ve sözlü sunum yapma, rapor ve ödev hazırlama gibi becerileri değerlendirilmekte ve ÖÇM sonunda başarılı olup, olmadıkları Dekanlığa bildirilmektedir. Gelişim Sınavı Gelişim sınavı fakültedeki tüm öğrencilerin aynı anda, aynı sorularla karşılaştıkları, herhangi bir blok, kurul, staj ya da dönem sonuna özel olarak yapılmayan, öğrencilerin gelişim ve seviyelerini ölçmeye yönelik, yılda üç ya da dört kez yapılan bir sınavdır. Bütün sınıflar yıl boyunca yapılan ortak sınavlara düzenli aralıklarla girmekte ve kişisel ilerlemeleri tespit edilmektedir. Gelişim sınavı dünyanın çeşitli tıp fakültelerinde farklı biçimlerde uygulanmaktadır. Uygulamalar soru tipleri (çoktan seçmeli, doğru yanlış, açık uçlu) veya sonuçların kullanılmasına (örneğin öğrencinin geçme- kalmasına etkisi) göre de farklılıklar gösterir. Soruların düzeyi farklı disiplinlere ya da eğitim sürecindeki ünitelerden herhangi birine göre değil, mezuniyet aşamasında bilinmesi gerekenlere göre 203

205 düzenlenmiştir Bu sınavın avantajları: Önceki bilgiler sürekli sınandığından geç ve unut yaklaşımını geriletmesi, Sınavda oldukça farklı konu / sistem / disiplin vb. bulunduğu için, son anda yoğun çalışmayla başarılı olunamaması, Sınav günden güne öğrenilip özümsenen öğrencinin tıp eğitiminin ilerleyen dönemlerinde ve meslek hayatında kullanacağı, verilen eğitimin önemli içeriği olan fonksiyonel bilgileri sorgulaması, öğrenme düzeyi hakkında öğrenciye geribildirim vermesi ve öğrencinin hangi konulara ağırlık vermesi gerektiğini göstermesidir. Gelişim sınavının fakültemizde uygulanmasının gerekçesi, öğrencimize yıllar içinde hangi sistem / dikey koridor, blok, staj ve disiplinde, ne türden güçlü ve zayıf yönleri olduğunu göstermek ve kendi öğrenmesini düzenlemesine olanak sağlamaktır. Aynı zamanda bu sınavlar öğrencimizi ülkemizde giderek artacağı fark edilen mezuniyet öncesi- sonrası yeterlilik ve seçme sınavlarına hazırlayacaktır. Gelişim sınavı aşağıdaki tabloda verilen süreci izleyerek eğitim- öğretim yılında altı yıllık eğitim programı hedeflerinin tamamından seçilmiş, 180 sorudan oluşan merkezi bir fakülte sınavı şeklini almıştır. Eğitim öğretim yılı Katılan öğrenciler Sınav kapsamı Soru sayısı yıl öğrencileri İlk yıl programı ,2. yıl öğrencileri İlk iki yıl programı ,2,3. yıl öğrencileri İlk üç yıl programı ,2,3,4. yıl öğrencileri İlk dört yıl programı ,2,3,4,5.yıl öğrencileri İlk beş yıl programı Tüm EÜTF öğrencileri İlk beş yıl programı 180 Sınavlarda öğrencilerimizin sonraki yıllarda ya da meslek hayatında kullanacakları fonksiyonel bilgilerin ölçülmesi ve öğrenmenin 204

206 izlenmesi ve programın değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Klinik öncesi dönemde öğrencilerimizin yıl içinde katıldıkları üç gelişim sınavındaki ortalamaları yıl sonu başarı düzeyine %10 oranında etki etmektedir. Klinik dönemde ise en az üç sınavda başarılı olamayan öğrenciler intörnlüğe başlayamamaktadır. Gelişim sınavı E.Ü.T.F. Dekanlığı tarafından görevlendirilmiş merkezi bir komisyon koordinasyonu ile (Gelişim Sınavı Komisyonu- GSK) planlanıp uygulanmaktadır. Öğrenciye sistem, blok / staj ve anabilim dalı hedeflerine göre durumu ve kendi sınıfındaki yeri detaylı olarak geri bildirilecek ve öğrenmesi izlenecektir. Gelişim sınavlarında kullanılan sorular, blok, dikey koridor vb. eğitimlere katılan öğretim üyeleri tarafından, iletilen soru formu aracılığı ile hazırlanmakta ve Gelişim Sınavı Komisyonu'na iletilmektedir. Sorular 5 seçenekli, tek doğru yanıtlı ve fonksiyonel bilgiyi ölçmeye yönelik olarak hazırlanmaktadır. Dolayısıyla gelişim sınavı ile öğrencilerin öğrenme gelişimi izlenip desteklenebilmekte, eğitim programının güçlü ve zayıf yönlerinin saptanmasında, güçlü yönlerin korunması zayıf yönlerin düzeltilmesi için gerçekleştirilen düzenlemelerde çok değerli bir araç olarak kullanılmaktadır. EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programındaki ölçme değerlendirme yöntemlerinin öğrencileri motive edici özellikleri aşağıda sıralanmıştır. Eğitim programının ilk üç yılındaki BAS lar öğrencileri sürekli Son üç yılda yapılan değişiklikler çalışmaya teşvik etmektedir. Yenilenen entegre eğitim öğretim yönergesi ile blok başarısını belirleyen sınavların oranları değiştirilerek öğrencilerin yalnızca teorik ağırlıklı sınavlar veya yalnızca uygulamalı dersler yoluyla geçme- kalmalarına karar verme durumu dengelenmiştir. Öğrencinin değişen bu oranlardan haberdar olması teorik ve uygulamalı derslere devamlılığı açısından da önemli olmuştur. 205

207 Ölçme değerlendirme biçimlerinin motive edici olmasında öğrencinin yöntemler konusunda haberdar olması ve kendini hazırlaması önemlidir. Bu amaçla blok ve staj bloklarının başlangıcında blok tanıtım oturumları yapılmakta ve bilgi aktarılmaktadır. Öğrencilerin motivasyonunu artıran bir diğer faktör öğrenci sınav sonuç modülü olmuştur. Kendi yanıtlarını sınav sonuçlarını yalnızca kendilerinin görmesi öğrenci geribildirimlerine olumlu yansımıştır. Ayrıca sınav sorularına itiraz mekanizmasındaki değişim ile kaynak göstermeden itiraz kabul edilmemektedir. Öğrenciler sınav sorusuna itiraz dilekçelerine eklemek için kaynak tarama ve kaynak rafine etme alışkanlığı kazanmıştır. Öğrenmenin motive edilmesinde önemli olan ders materyallerinin öğrencilere verilmesi uygulaması devam etmektedir. Ancak öğrenciler için yeterli olmamakta, ders notu istediklerine ilişkin geribildirimler alınmaktadır. Fakültenin bilgi işlem alt yapısındaki kısıtlılıklar ve öğretim üyelerinin telif kaygıları nedeniyle ders notu yazmaktan kaçınmaları bu uygulamanın yapılmasını önlemektedir. Önümüzdeki yıllarda planlanan bir çalışma da her bir blok ve staj bloklarındaki anabilim dallarından ders kitaplarının yazılmasını sağlayarak öğrencilerle paylaşmaktır. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda Ölçme değerlendirme uygulamalarının yararlılığı ve sonuca etkisi izlenmeli, değerlendirilmeli ve gösterilmelidir. Ölçme değerlendirme uygulamalarının yararlılığı ve sonuca etkisi izleniyor, değerlendiriliyor ve gösteriliyor mu? Hayır. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Ölçme Değerlendirme Anabilim Dalı 206

208 yapılan değişiklikler ve Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Bilişim ve Biyoistatistik Anabilim Dalı nın katılımıyla düzenlenen toplantının bir diğer amacı da sınavların geçerlilik güvenilirlik çalışmalarının yıllar içinde sürekli yapılması ve öğrenci performanslarının hem sonraki yıllarda hem de mezuniyetten sonra girdikleri TUS sınavında izlenmesini sağlamaktır. Bu konudaki çalışmaların 2017 yılına kadar ürünlerini vermesi beklenmektedir. Halen Tıbbi Bilişim ve Biyoistatistik Anabilim Dalı bu çalışmaları yürütmektedir. 4. ÖĞRENCİLER Bu başlık altında 5 temel ve 5 gelişim standardı yer almaktadır Öğrenci seçimi, alımı ve sayısı konularında izlenen politika Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinin hedefleri, yürüttükleri eğitim programının özellikleri, insan gücü ve altyapı kapasitesi ile bağlantılı olarak öğrenci seçimi, alımı, sayısı konularında mutlaka politikası, görüşü ve önerileri olmalıdır. Fakültenin öğrenci seçimi, alımı ve sayısı konusunda oluşturduğu görüş ve önerilerinin gerekçeleriyle açıklanması Fakültemizin öğrenci seçimi, alımı ve sayısında kurumsal politikasını belirlerken göz önüne aldığı kriterler aşağıdaki gibidir: 1. Öğretim üyesi sayısı: Fakültemizde öğretim üyesi olarak görev yapan 287 profesör, 114 doçent, 40 yardımcı doçent bulunmaktadır. 2. Fiziksel mekan olanakları (amfi/derslik sayısı ve kapasitesi)(ekli; 1) 3. Öğrenci alımında özel koşullar (örn. görme ve işitme özürlü öğrencilerin alınmaması) (Ekli; 2) 4. Fakültemizin Eğitim- Öğretim Yılından bu yana uygulanmakta olan ve Türkiye deki diğer tıp fakültelerinden farklı, 207

209 yeniden şekillendirilmiş bir eğitim programı bulunmaktadır. Ayrıca Yükseköğretim Kurumları arasında Önlisans ve Lisans Düzeyinde Yatay Geçiş Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 3. maddesi (geçişler, fakülteler ve yüksekokullarca geçişin yapılacağı sınıfın giriş yılındaki Yükseköğretim Kurumuna giriş kontenjanı ile her sınıfta mevcut öğrenci sayısı arasındaki farkı aşmamak koşulu ile tespit edilen ve üniversitesince ilan edilen sayı ile bağlı olarak yapılır) gereğince kontenjan fazlamız bulunmaktadır (Ekli 3). Programa uyum sorunu ve eşdeğerliğin gerçekleştirilememesi ve kontenjan fazlalığı nedeniyle fakültemize yatay geçişli öğrenci kabul edilmemektedir. Bu nedenle yatay geçiş kontenjanı sıfırdır (Ekli; 4). EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programına alınacak öğrenci sayıları konusunda her yıl istenen öğrenci sayıları ile yerleştirilen öğrenci sayıları arasındaki fark her geçen yıl artış göstermiştir. Aşağıdaki tabloda son üç yılda istenen kontenjan, yerleştirilen öğrenci ve yabancı öğrenci sayısı ile alttan kalan öğrenci sayıları ile birlikte birinci sınıf mevcutları görülmektedir. Resmi olarak birinci sınıf öğrencileri için istenen kontenjan farkı ile yaşanan sayı arasında % 49 ile % 84.5 arasında değişen oranda artış Son üç yılda yapılan değişiklikler görülmektedir. Eğitim programının yapısı dikkate alınmaksızın yapılan bu öğrenci sayısındaki artış eğitimin her aşamasında sorunlar yaşanmasına neden olmaktadır kontenjan belirleme istenen Birinci istenen/ istenen/ istenen/ Eğitim Yabancı /verilen İstenen Verilen sınıf yaşanan verilen yaşanan yılları uyruklu oranındaki mevcudu oranı fark sayı fark sayı artış ,50 117, ,00 79,

210 ,50 85, ,00 105, Öğretim üyesi sayımız değişen kanunlara rağmen azalma göstermemiştir. Ekim 2013 itibariye 345 Profesör, 102 Doçent ve 36 Yard. Doçent, 59 Uzman ve 10 Öğretim Görevlisi Fakültemizde hizmet vermektedir. ÖKM açılmıştır. Hastane içindeki amfilerden biri yenilenerek 2013 Kasım ortasında kullanılmaya başlanacaktır. YÖK kararıyla Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda kontenjanlar 2013 te %20 arttırılarak 369 a ulaşmış, yabancı uyruklarla yeni kayıt öğrenci sayımız 387 yi bulmuştur. Tıp fakülteleri, öğrenci seçimi ve sayısı ile ilgili ulusal bir politika oluşturulması konusunda çalışmalar yapmalı, ulusal politika belirleyici ve uygulayıcılara katkı sunmalıdır. Ulusal politika oluşumu konusundaki çalışmaların (rapor, toplantı, görüşme vb.) kronolojik özeti Fakültemizde, öğrenci seçimi ve sayısı ile ilgili ulusal bir politika oluşturulması konusunda bazı girişimler bulunmaktadır. Örneğin 4 Aralık 2008 de Tıp Eğitimi Anabilim Dalı nın 10. kuruluş yıldönümü çerçevesinde düzenlenen ve çeşitli tıp fakültesi dekanlarının katıldığı Hekimler, Tıp Eğitimi, Öğrenciler ve Eğiticiler: 2008 Türkiyesi Fotoğrafından Geleceğe Bakış Sempozyumu nda insan gücü, ülkemizde o tarihe kadar hekim işgücü ve istihdamı ile ilgili gelişmeler, tıp eğitiminin durumu, öğrenci ve eğitici profili, öğrenci sayısı ve seçiminde göz önüne alınacak kriterler, eğiticilerin sorumlulukları ve dünyadaki tıp fakültelerinde öğretim üyesi istihdamına kıyasla Türkiye deki durumun değerlendirilmesi gibi konular tartışılmıştır. Sempozyum davetiyesi ve programı ekli olarak görülmektedir (5). Tıp Fakültelerine öğrenci seçimi ve sayısı ile ilgili Aralık

211 yapılan tarihinde Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi nin ev sahipliğinde yapılan değişiklikler Tıp Dekanları toplantısında bu konu ile ilgili çalışma grubu oluşturulmuş ve tavsiye kararları alınmıştır (Ek64) 4.2. Öğrenci temsiliyeti Temel Tıp fakülteleri eğitim- öğretim ile ilgili tüm süreçlerinde eğitimin Standart önemli bir paydaşı olarak öğrenci temsiliyetini mutlaka sağlamalıdır. Fakültenin eğitimle ilgili kurul/komisyonlarında öğrenci temsiliyeti ve temsilciler ile ilgili düzenleme/seçim/uygulamaların açıklanması Ege Üniversitesinin Öğrenci Konseyi Yönergesi Üniversite Senatosu nca alınan tarih ve 22/6 numaralı karar ile kabul edilmiştir. Bu kararda sınıf öğrenci temsilcisi, bölüm/program öğrenci temsilcisi, fakülte- yüksekokul- konservatuar- meslek yüksekokulu öğrenci temsilcisi, üniversite öğrenci konseyi seçimi ve esasları belirlenmiştir. Fakültemizde de eğitim programının organizasyonu ve yürütülmesinde öğrenci temsiliyeti Ege Üniversitesi Öğrenci Konseyi Yönergesi nde belirlenen esaslarla sağlanmıştır. Fakülte öğrenci Standardın temsilcisi seçimi ve adaylarda aranan koşullar, her sınıfın öğrenci karşılanma temsilcisi seçimi ve esasları yönergeye göre düzenlenmektedir (Ekli; durumu ile 1). ilgili Fakültemizde söz konusu yönerge doğrultusunda yapılan seçimle, açıklamalar aday olan öğrenciler arasından her sınıf için sosyal ve eğitim temsilcileri olmak üzere iki temsilci ve 6 sınıfın eğitim temsilcileri arasından Fakülte Öğrenci Temsilcisi seçilmektedir Eğitim- Öğretim Yılı Öğrenci Temsilcileri listesi ekte belirtilmiştir (Ekli; 2). Fakültemizde 24 adet kurul ve komisyon bulunmaktadır (EK 3). Bunlardan üçünde öğrenci temsiliyeti sağlanmıştır. 1- Eğitim Komisyonu: Komisyon 22 üyeden oluşmaktadır. Bu üyeler Dekan, Eğitimden Sorumlu Dekan Yardımcısı, Temel Bilimler Koordinatörü; Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı, tüm blokların (E1B1, 210

212 E2B1, E2B2, E2B3, E2B4, E3B1, E4B1, E4B2, E4B3 ve E4B4) yürütme kurulu başkanları, 4. sınıf staj koordinatörü, 5. sınıf staj koordinatörü, 6. sınıf staj koordinatörü, dikey koridor üyeleri (Halk Sağlığı, Etik- Hukuk ve Beceri), Gelişim Sınav Komisyonu Başkanı, Özel Çalışma Modülleri Koordinatörü ve Fakülte Öğrenci Temsilcisidir. Eğitim Komisyonu toplantılarında, Eğitimden Sorumlu Fakülte Öğrenci Temsilcisinin yanı sıra, gerek duyulduğunda (gündemin ilgisi doğrultusunda) diğer sınıfların temsilcileri de toplantıya davet edilmekte ve konu ile ilgili görüşleri alınmaktadır. 2- Fakülte Akademik Değerlendirme Ve Kalite Geliştirme Kurulu (ADEK): Dekan başkanlığında 6 üyeden oluşmaktadır. Bu kurulda bir öğrenci temsilcisi bulunmaktadır. 3- Tanıtım Grubu: 12 üyesi bulunmaktadır. Tanıtım Grubunda bir öğrenci temsilcisi yer almakla birlikte rastgele seçilmiş öğrenciler de görev almaktadırlar. * Ayrıca, Fakülte Yönetim Kurulu nda, oy kullanma hakkı olmasa da öğrenci temsilcisi yer almaktadır. Ege Üniversitesinin tarih ve 22/6 sayılı senato kararıyla kabul edilen eski Ege Üniversitesi Öğrenci Konseyi Yönergesi yürürlükten kaldırılmıştır tarih ve 22/5 sayılı senato kararı ile kabul edilen yeni yönerge ile bölüm/program/anabilim dalı öğrenci temsilcisi, fakülte / yüksekokul / konservatuar / meslek yüksekokulu / Son üç yılda yapılan değişiklikler enstitü öğrenci temsilcisi, üniversite öğrenci konseyi seçimi ve esasları düzenlenmiştir. Eski yönergede bulunan sınıf öğrenci temsilcisi kavramı yeni yönergede bulunmamaktadır (Ek91). Yeni yönergeye göre EÜTF nin tek bölüm olması nedeniyle tek bir fakülte öğrenci temsilcisi seçilebilmektedir. Yönergede bulunmadığından dolayı fakültemizde her sınıf için sosyal ve eğitim temsilcileri olmak üzere iki temsilci seçimi uygulamasına öğretim yılından itibaren son verilmiştir. Bunun yerine sınıflardaki her gruptan (1 ve 2. Sınıfta G1, G2, G3, G4 olmak üzere 4, 211

213 3. Sınıfta A1, A2, B1, B2, C1, C2 olmak üzere 6, 4 ve 5. sınıfta 1A, 1B, 2A, 2B, 3A, 3B olmak üzere 6, 6. Sınıfta 6 grup vardır) birer temsilci seçilerek öğrenci temsiliyetinin sayı olarak artırılması sağlanmıştır (Ek92) Fakültede öğrencilerin her türlü sorunlarında arada bir temsilciye gerek olmaksızın dekanlıkla ve öğretim üyeleriyle iletişime geçebilmeleri mümkündür. Hem randevu alarak hem de ilk üç sınıf programında yer alan Dekanla Sohbet saatlerinde öğrenciler ile yönetim bir iletişim içindedir. Grup temsilcisi seçimleri bir yönerge doğrultusunda değildir. Grup temsilcileri de yönetimle istedikleri zaman randevu alarak geri çevrilmeden görüşebilmektedir. Dekan ve dekan yardımcıları ile yapılan eğitim planı toplantılarına, Her blokta blok başkanı ile yapılan toplantılara öğrenci temsilcileri de davet edilmiş ve her temsilcinin sınıfı, bloğu ve ders işleyişlerini ve genel olarak fakültenin durumunu değerlendirmesine olanak sağlanarak öğrencilerin dekanlık, öğretim görevlileri ve öğrenci işleriyle sürekli olarak iletişim halinde kalması sağlanmaktadır. Her blok sınavı sonunda internet ortamında yapılan geri bildirim formlarında gerek anket gerekse yazılı ifade ile öğrencilerin her türlü dilek şikayet ve önerilerini iyi ve kötü eleştirilerini doğrudan dekanlığa bildirmelerine olanak sağlanmaktadır. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinin eğitim- öğretim ile ilgili tüm süreçlerinde öğrencilerin yer alması için temsilcilik tanıtılmalı ve katılım özendirilmelidir. Fakültenin eğitimle ilgili kurul/komisyonlarında öğrenci temsiliyeti ve temsilciler ile ilgili düzenleme/seçim/uygulamaların açıklanması Fakültemizde Program Değerlendirme Komisyonu, Staj Plan Komisyonu, Öğrenci Toplulukları Komisyonu, Bilim Opsiyonları Komisyonu, Özel Çalışma Modülleri Yürütme Kurulu, Erasmus Komisyonu gibi öğrencileri doğrudan ilgilendiren bazı 212

214 kurul/komisyonlarda öğrenci temsilcisi yer almamaktadır. Eğitimle ilgili kurul ve komisyonlarda öğrenci temsiliyetini artırarak, halen öğrenci temsiliyeti bulunmayan bu tür kurul ve komisyonlarda da karar alma ve uygulama aşamalarında öğrencilerin daha aktif yer alması planlanmaktadır. Bu kurullarda öğrencileri temsil etme nitelikleri arasında akademik başarı şartı bir öneri olarak teklif edilebilir. Temel standart 4.2 de bu konuda açıklama yapılmıştır. Ayrıca her yıl fakülte temsilciliği seçimi yapılmaktadır. Fakülte temsilcisi üniversite öğrenci konseyinde ve fakülte yönetim kurulunda sürekli temsilci olarak yer almaktadır. Bunun yanısıra sınav planlamalarının olmadığı Son üç yılda blok / staj bloğu toplantılarına davet edilmektedirler. yapılan Sınıfların grup temsilcileri ise tüm öğrenciler tarafından bilinmekte ve değişiklikler herhangi bir durumda eğitim yönetimi ile iletişimi sağlamaktadır. Son iki yıldır yapılan fakülte temsilciliği seçimine ortalama 2-3 aday olmakta 1500 üzerinde oy kullanılmakta ve temsilci 500 ün üzerinde bir oyla seçilmektedir Öğrencilere yönelik danışmanlık hizmetleri Temel Tıp fakültelerinde öğrenciler için akademik, sosyal ve kariyer Standart danışmanlığı hizmetleri mutlaka sağlanmalı ve sürdürülmelidir. Akademik/sosyal/burs ve kariyer danışmanlığı sisteminin çalışma şeklinin tanıtımı, öğrenci ve öğretim üyelerinin sistemi kullanma durumu ve değerlendirmeleri Standardın karşılanma Öğrencilere Sağlanan Akademik ve Sosyal Danışmanlık Hizmetleri durumu ile Fakültemiz öğrencilerinin eğitim programı, diğer fakültelerden farklı ilgili olarak seçenekli bir eğitim sistemi değildir. Öğrencilerin kendi ilgi açıklamalar alanlarına ya da ders kredilerine göre ders seçme imkanı olmadığı için bu konuda bir akademik danışmanlık hizmeti verilmemektedir. Akademik danışmanlık hizmeti olarak, Fakültemize yeni başlayan öğrencilere ders yılının ilk haftasında, bir hafta süren Oryantasyon 213

215 Programı uygulanmaktadır (Ekli; 1). Bu, hem akademik hem de sosyal danışmanlık sistemi içinde yer alabilecek bir programdır. Oryantasyon programı, ilk kez Eğitim- Öğretim Yılında uygulanmaya başlanmıştır. Bu hafta içinde; Ege Üniversitesi tarihçesi Ege Tıp lı olmak Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nde eğitim Kent kültürü ve kentlilik Anadolu kültüründe hekimlik Sosyal Dayanışma Derneği (SDD) ve ETÖT (Ege Tıp Öğrenci Toplulukları) tanıtımları Beyaz önlükle tanışma töreni Kimlik Atatürk ve Sağlık Devrimi Konu başlıkları fakülte öğretim üyeleri ya da dışarıdan davetli kişiler yardımıyla anlatılmaktadır. Oryantasyon programı içinde aynı zamanda uyum etkinlikleri çerçevesinde, Tıp Fakültesi Hastanesi ni, Ege Üniversitesi Kampüsü nü ve İzmir i tanımaya yönelik olarak da tanıtıcı turlar düzenlenmekte ve bölgeye ve kente yeni gelen öğrencilerin sosyal olarak da ortama uyumlarına yardımcı olunmaktadır. Öğrencilerin akademik yönden yakın izlemlerinin yapılabilmesine imkan sağlayan ve öğretim üyelerinin sorumluluğunda yürüyecek bir sistemin gerekli olduğu görülmektedir. Böyle bir sistemin uygulanması, öğrencinin akademik olarak güçlü ve zayıf yönlerinin belirlenmesi, bu konuda öğrenciye özel bireysel gelişim olanaklarının sağlanması açısından da önemlidir. Bu bağlamda sosyal danışmanlık sistemi, fakültemiz bünyesinde kurulan bir dernek olan Ege Tıbbiyeliler Sosyal Dayanışma Derneği (SDD) tarafından yürütülmektedir. Fakülteye yeni başlayan öğrenciler için danışman öğretim üyeliği 214

216 sistemi, tamamen gönüllülük esasına göre SDD önderliğinde yürütülmektedir. Öğretim yılının başında fakültemize kayıt yaptıran her öğrenciye sosyal danışmanlık sistemi hakkında bilgi verildikten sonra, danışman öğretim üyesi talep edip, etmedikleri sorulmakta ve bunu talep eden öğrencilere bir form doldurulmaktadır. Aynı şekilde sosyal danışmanlık hizmeti vermeye gönüllü olan öğretim üyeleri belirlendikten sonra öğrenci- öğretim üyesi listeleri oluşturulmaktadır. Danışman öğretim üyeleri, kendi gruplarındaki öğrencilere, öncelikle burs imkanları ve barınma sorunları gibi konularda danışmanlık yapmakta, öğrenciye bu süreçte destek olmaktadır öğretim yılında 140 fakülte öğrencisi SDD bursundan faydalanmaktadır. Bu sistem içinde 26 öğretim üyesi, danışman öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Dernek bu sene, öğretim üyeleri, birinci sınıf öğrencileri ve diğer sınıflardaki gönüllü öğrencilerin de yardımıyla küçük gruplar oluşturarak, büyük sınıf- küçük sınıf kardeşliği sistemini başlatmıştır. Bu sistem, akran eğitimi modeli ile fakülteye yeni başlayan öğrencilerin okula sosyal uyumlarını artırmayı hedeflemektedir. Öğrencilere Sağlanan Kariyer Danışmanlığı Hizmetleri Fakültemiz 6. sınıf öğrencilerine, Kariyer Günleri ve Reçete Günleri adları altında iki farklı toplantı düzenlenmektedir. Kariyer Günleri; branş seçme ve geleceklerini belirleme aşamasına gelmiş olan 6. sınıf öğrencilerine yönelik olarak planlanmıştır. Bu bağlamda hastanemizle birlikte İzmir ilindeki diğer hastanelerde farklı uzmanlık alanlarında görev yapan, üniversitemiz Sağlık Bilimleri Enstitüsü kapsamında fakültemizde eğitim alan doktora öğrencisi ve aile hekimliği yapan hekimlerin katılımıyla bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Toplantıya katılan hekimler kendilerine verilen sürede aşağıdaki sorular kapsamında mini sunumlar yapmışlardır: 215

217 Dahili Branş Soruları: 1. Asistanlık eğitimi nasıl? Seminer saatleri var mı? 2. Çalıştığınız birimin yatak kapasitesi ne kadar? 3. Günlük çalışma saatleri nasıl? 4. Çalıştığınız birimde hoca, kıdemli asistan, hemşire, personel ilişkisi nasıl? 5. Nöbet sayısı ve asistanlık yıllarına göre dağılımı nasıl? 6. Nöbetler nasıl geçiyor? 7. Aylık gelir ne kadar?(maaş+döner sermaye) 8. Sizin branşınızdan uzmanların periferdeki çalışma koşulları nasıl? 9. Branşınızdan ve hastanenizden genel olarak memnun musunuz? Cerrahi Branş için ek sorular: 1. İlk vakaya ne zaman girilir? Asistanlık boyunca yapılan vakaların sayıca ve nitelik olarak yeterliliği ne düzeyde? 2. Çalıştığınız birimde kaç ameliyathane var? Bu etkinliğe ilişkin programa (4.3) 2. ekten ulaşılabilir. Reçete Günleri; Fakültemiz 6. sınıf öğrencilerine yönelik olarak, birinci basamak sağlık hizmeti sırasında en sık karşılaşacakları hastalıklar ve bunların tedavisine yönelik pratik yaklaşımlar, o konuda en çok istek alan öğretim üyeleri tarafından aktarılmaktadır. Bu program her yıl nisan ayında gerçekleştirilmektedir ve yılında 7. si yapılmıştır. Toplantı programında ilaç sanayisinden yetkililere de yer verilmektedir. Bu süre içinde ilaç firmaları, ilaç sanayilerinin ve ürünlerinin tanıtımını yapmaktadırlar. Bu etkinliğe ilişkin programa (4.3) 3. ekten ulaşılabilir. Son üç yılda yapılan Tıp Fakültesine girerken öğrencilerin çoğu mezuniyet sonrası meslek yaşamı ile ilgili ciddi bir fikir sahibi değildir. İlk sınıftan itibaren bu 216

218 değişiklikler konuda değişik alternatifler kafasında şekillenmeye başlamakla birlikte sıklıkla son sınıfa kadar devam eden uzun bir kararsızlık dönemi söz konusudur. Gerçekte, kariyer planlaması hekim adayları için bu konuda çalışma yapmaya ihtiyaç duyulan ve sınav dönemine sıkıştırılmaması gereken bir süreçtir. Tıp fakültesinin son yılında bu süreç sınav kaygısıyla daha yoğun bir strese dönüşmektedir. Tıp fakültelerinin eğitim programı kapsamında öğrencilerin bu gereksinimlerine yönelik yapılandırılmış bir uygulama yer almamaktadır. Oysa hekim adaylarının bu anlamda akademik, sosyal ve kariyer danışmanlığı hizmetleri ile desteklenmesi önemli bir gereksinimdir. Fakültemizde intörnlerin bu stresle baş etmelerini kolaylaştırmak, mezuniyet sonrası kariyer planları için farkındalık kazanarak daha doğru seçimler yapabilmeleri sağlamak için İntörn hekimlik komisyonu ve staj temsilcisi intörnler tarafından düzenlenen Kariyer Günleri her yıl çok sayıda bilgilendirici asistan hekimin katılımı ile, paneller şeklinde yapılmaktadır yılında yapılan planlamada Toplantıların yine paneller şeklinde yapılması öngörüldü. Bu doğrultuda Dahili Bilimler, Cerrahi Bilimler, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Temel Tıp Bilimleri ve Doktora, Aile Hekimliği Panellerinden oluşması ve intörn temsilcilerinin isteği doğrultusunda temel bilimler içinde Biyokimya, Patoloji ve Mikrobiyoloji ye ve klinik bilimlerden Radyasyon Onkolojisine yer verilmesi kararlaştırıldı. İntörn hekimlerin karar verme sürecindeki seçenekleri arttırmak amacıyla ege üniversitesi tıp fakültesi hastanesinde görevli uzmanlık öğrencileri dışında, İzmir deki diğer üniversite hastaneleri ve eğitim- araştırma hastanesinde çalışan uzmanlık öğrencileri de panelist olarak davet edildi. Böylece intörnlerin üniversite ve sağlık bakanlığı hastanelerinin koşullarını asistan gözüyle görmesi ve karşılaştırma yapma ortamı oluşturulmaya çalışıldı yılından itibaren panelistlere yapacakları sunumlara temel teşkil etmesi için belirli sorular sorularak sunumların daha 217

219 verimli geçmesi amaçlandı. Daha önceki yıllarda ocak- mart aylarında yapılan kariyer günlerinin daha erken bir tarihte yapılmasına yönelik intörn geri bildirimleri alınması nedeniyle eğitim- öğretim yılında kasım ayında etkinlik yapılmasına karar verildi. Bu yıl panelist uzmanlık öğrencilerinin tamamen ege tıp fakültesi dışındaki hastanelerden çağırılmaktadır. Programda İzmir dışında Aydın, Manisa başta olmak üzere diğer şehirlerdeki üniversite ve sağlık bakanlığı hastanelerinden panelistler yer almaktadır yılı programında anatomi, fizyoloji, biyokimya, patoloji, histoloji ve embriyoloji, farmakoloji, temel mikrobiyoloji ve farmakoloji gibi anabilim dallarından da öğretim elemanı panelistler davet edilmiştir. Fakültemizde son 10 yıldır gerçekleştirilerek gelenekselleşen Reçete Günleri hekim adaylarına reçete bilgileri ve ilaçları genel olarak hatırlatmayı amaçlayan bir etkinliktir. Özellikle birinci basamakta çalışacak hekimlere yönelik reçete yazma yaklaşımlarının ele alındığı programda, farklı alanlarda konu başlıkları ele alınmakta ve ilgili öğretim üyeleri tarafından temel yaklaşımlar etkili bir biçimde açıklanmaktadır. Böylece son sınıf öğrencilerine ilaç firmaları tarafından fakülte içi ve dışında yapılan toplantılarla aktarılan bilgiler kontrollü, bilimsel temelde ve öğretim üyelerimizin hatırlatması ile sunulmaktadır. Tedavide kullanılan ilaçlar jenerik adları yanında preparat örnekleri ile anlatılmaktadır. Sunumlar arasında fakülte için eğitime yansıyacak kurumsal düzeyde destek karşılığında ilaç firmalarının tanıtımları için denetimli kısa süreler ayrılmaktadır. Bu etkinlik sırasında öğrencilere promosyon malzemeleri içinde özellikle öğrencilik sırasında en kabul edilebilir olan tıp kitapları gibi promosyonlar sunulabilmektedir. Reçete Günleri uygulaması konusunda öğrencilerden alınan geribildirimler, etkinliğin altyapı ve organizasyonu, süresi ve içeriği ile ilgili memnuniyeti göstermektedir. Öğrenciler bu organizasyonun mesleki açıdan kendilerine önemli ölçüde katkı sağladığını düşünmektedirler. Her yıl bu geribildirimler 218

220 doğrultusunda, gerekli değişiklikler ve düzenlemeler yapılarak program içeriği iyileştirilmekte ve yeni mezun hekimlerin daha akılcı reçete yazma konusunda becerileri artırılmaya çalışılmaktadır eğitim öğretim yılında onuncusu düzenlenen Reçete Günleri Programında kapsamlı bir değişiklik yapılarak başlangıcından beri iki gün olarak düzenlenen program üç güne çıkarılmıştır. Acil servis oturumu, çocuk sağlığı ve hastalıkları oturumları, hekimlik pratiğinde sık görülen durumlar oturumları, kardiyovasküler hastalıklar oturumları, ödüllü quizler gibi yeni uygulamalar programın uzaması yanında bugüne kadar en beğenilen Reçete Günleri aktivasyonu seçilmesine neden olmuştur. Ege Üniversitesi akademik danışmanlık yönergesi hazırlanmış ve uygulamaya sunulmuştur. Bu yönergenin Ege Üniversitesi Bilgi Yönetim Sistemi ( TR) ile öğrencilerin ders seçme ve kayıt yenileme aşamasından itibaren akademik danışmanları ile görüşmeleri amaçlanmıştır ancak tıp fakültesindeki tüm derslerin zorunlu olması ve harç ücreti uygulamasının kaldırılması ile öğrencinin öğretim üyesinden kayıt sırasında onay alması zorunluluğu kalkmıştır. Bu durum da öğrencinin öğretim üyesi ile temasına katkı sağlamamıştır eğitim döneminde başlanan staj bloğu uygulamasının bir parçası olarak staj danışmanlık sistemi de uygulamaya konmuştur. Staj Blok eğitimleri sırasında, öğrenciye verilen staj danışmanlığı sisteminin planlanması, organizasyonu, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesi amacıyla Staj Danışmanlık Komisyonu oluşturulmuştur (Ek30. Staj Danışmanlık Komisyonunun görevleri; stajlarda danışmanlık sisteminin kuruluşu ve işleyişi konusunda eğitim komisyonuna danışmanlık yapmak, uygulamada karşılaşılan aksaklıkları izleyip çözüm önerileri geliştirmektir. Staj bloğunda görev alan, klinik anabilim dalı öğretim üyeleri öncelikli olmak üzere tüm öğretim 219

221 üyeleri staj danışmanı olarak görev alırlar. Her bir staj danışmanı ile en fazla 3 öğrenci eşleştirilmektedir. Staj danışmanı staj bloğu kılavuzu eşliğinde staj hedeflerine ve basamak basamak fakülte mezuniyet hedeflerine ulaşma konusunda öğrenciye yardımcı olarak staj bloğundaki öğrenme süreci için kolaylaştırıcı, çözüm bulucu, bilimsel yol gösterici, mesleki gelecek için yönlendirici olabilir. Staj danışmanı öğrencinin stajda karşılaşabileceği sorunların tümünü çözmekle görevli değildir. Staj danışmanı öğrenciler ile staj bloğunun başında, ortasında ve sonunda olmak üzere en az 3 görüşme gerçekleştirir. Öğrenci ya da danışman arzu ederse bu sayı arttırılabilir. Staj danışmanı eşleştirildiği öğrencilerin tümüyle aynı anda veya ayrı ayrı görüşme yapabilir. İlk görüşme tanışma, staj hedefleri hakkında bilgilendirme, öğrenciyi bilgiye doğru ulaşım için yönlendirme amacıyla yapılır. Bu görüşmede öğrenciden hedeflere ulaşma konusunda beklenenler ve neler yapması gerektiği açıklanır. Staj bloğu kılavuzu, öğrenci izlem formu ve gelişim dosyası birlikte gözden geçirilerek staj bloğunun öğrenme hedefleri, öğrenciden yapması beklenen klinik uygulamalar ve hasta sorumlulukları netleştirilir. Öğrenciye staj bloğu süresince staj ve fakülte mezuniyet hedeflerine ulaşma yönünde kazanımlarını gelişim dosyası ile belgeleyebilecek hazırlık yapması gerektiği belirtilir. Yüz not puanı üzerinden performans değerlendirme kriterleri açıklanır. Görüşme öğrenci izlem formunda kayıt altına alınır. İkinci görüşmede hedefler doğrultusunda öğrenci gelişim dosyasını değerlendirilir, öğrencinin kazanımları denetlenir ve eksikleri konusunda uyarıda ve öneride bulunulur. Öğrenci danışmanına staj bloğunda o güne dek hangi uygulamaları yaptığını, aldığı hasta sorumluluklarını, eğitim aldığı ve çalıştığı klinik birimleri tanıtır. Stajın ikinci diliminde yapılması gerekenler ve tamamlanması gerekenler gözden geçirilir ve birlikte kararlaştırılır. Görüşme öğrenci izlem formunda kayıt altına alınır. Öğrenci staj boyunca seminer, hasta 220

222 takibi, uygulamalar konusundaki tüm kazanımlarını gelişim dosyası aracılığı ve eğitici imzası ile belgeler. Staj hedeflerine ulaşma durumunu sonuç raporunda yorumlar ve gelişim dosyanın başına ekleyerek staj bloğunun son haftasının ilk üç gününde danışmanına yazılı ve sözlü olarak sunar. Danışman öğretim üyesi gelişim dosyasından yararlanarak danışmanlık süreci boyunca öğrencinin yaptığı çalışmaları bütünsel olarak değerlendirir. Son görüşmede öğrenciler ile staj ve fakülte mezuniyet hedeflerine ulaşmada elde ettikleri kazanımlar tartışılır. Staj danışmanı; öğrencinin tutum ve davranışı, dosyasındaki belgeleri ile staj ve fakülte mezuniyet hedeflerine ulaşma konusundaki başarısını stajyer doktor performans kriterleri eşliğinde değerlendirerek öğrencisine 100 üzerinden not verir. Değerlendirme sonucunu öğrenci izlem formuna işleyerek ekinde öğrenci gelişim dosyası ile birlikte 3 iş günü içerinde anabilim dalı eğitim sekreterliği aracılığı ile Öğrenci İşleri Bürosuna iletir. Bu not öğrencinin staj bloğu geçme notunun % 5 ini oluşturur. Staj Danışmanlığı uygulaması Ege Üniversitesi Tıp Fakültesine özgü bir sistem olup öğretim üyesi ile öğrenci arasındaki iletişimi güçlendirici, asgari koşulların üzerinde sıklık ve yoğunlukta bir danışmanlık mekanizmasının oluşturulabildiği, mezuniyet öncesi dönemdeki tıp fakültesi öğrencisinin direkt olarak öğretim üyesi tarafından bir nevi koçluk hizmeti alması imkanını sağlamaktadır. Öğrenciyi eğitsel, bireysel ve sosyal gereksinimleri çerçevesinde yönlendirme ve izleme amacıyla 2013 yılında Öğrenci Danışmanlık Hizmetleri Komisyonu kurulmuştur. Komisyonun asıl amacı psikiyatrik sorunları nedeniyle akademik başarıları düşen öğrencileri izlemek ve yönlendirmektir. Ege Tıbbiyeliler Derneği ni gereksinimi olan öğrencilere burs sağlama işlevlerinin yanında aynı öğrencilere gönüllü öğretim üyeleri ile danışmanlık hizmeti de vermektedir. Araştırma Eğitimi Programına kapsamındaki öğrencilere 221

223 danışmanlık hizmeti verilmektedir. AEP danışman öğretim üyelerinin görevleri Araştırma Eğitimi Programına Katılan Proje Danışmanı Öğretim Üyesi Kılavuzu nda yer almaktadır (Ek69). Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler Tıp fakültelerinde akademik, sosyal ve kariyer danışmanlığı hizmetleri öğrenciler ve mezunlar için kurumsal hale getirilmelidir. Akademik/sosyal/burs ve kariyer danışmanlığı sisteminin çalışma şeklinin tanıtımı, öğrenci ve öğretim üyelerinin sistemi kullanma durumu ve değerlendirmeleri Fakültemiz bünyesinde mezuniyet sonrası eğitim çalışmaları planlanma aşamasındadır Eğitim- Öğretim Yılında başlayan ve ÖSYM uzmanlarının katılımıyla gerçekleştirilen TUS sorusu hazırlama toplantılarının Eğitim- Öğretim Yılı içinde de gerçekleştirilmesi planlanmıştır. (Ekli; 4). Ayrıca Fakültemiz Kütüphanesi bünyesinde her sınavı izleyebilecek ve her öğrenciyi mezuniyet yılı, sınava girme ve başarı üzerinden izleyip değerlendirebilecek veri tabanı oluşturulmaktadır. Tıp Fakültesine girerken öğrencilerin çoğu mezuniyet sonrası meslek yaşamı ile ilgili ciddi bir fikir sahibi değildir. İlk sınıftan itibaren bu konuda değişik alternatifler kafasında şekillenmeye başlamakla birlikte sıklıkla son sınıfa kadar devam eden uzun bir kararsızlık dönemi söz konusudur. Gerçekte, kariyer planlaması hekim adayları için bu konuda çalışma yapmaya ihtiyaç duyulan ve sınav dönemine sıkıştırılmaması gereken bir süreçtir. Tıp fakültesinin son yılında bu süreç sınav kaygısıyla daha yoğun bir strese dönüşmektedir. Tıp fakültelerinin eğitim programı kapsamında öğrencilerin bu gereksinimlerine yönelik yapılandırılmış bir uygulama yer almamaktadır. Oysa hekim adaylarının bu anlamda akademik, sosyal ve kariyer danışmanlığı hizmetleri ile desteklenmesi önemli bir gereksinimdir. Fakültemizde intörnlerin bu stresle baş etmelerini kolaylaştırmak, mezuniyet sonrası kariyer planları için farkındalık kazanarak daha doğru seçimler yapabilmeleri sağlamak için İntörn 222

224 hekimlik komisyonu ve staj temsilcisi intörnler tarafından düzenlenen Kariyer Günleri her yıl çok sayıda bilgilendirici asistan hekimin katılımı ile, paneller şeklinde yapılmaktadır yılında yapılan planlamada Toplantıların yine paneller şeklinde yapılması öngörüldü. Bu doğrultuda Dahili Bilimler, Cerrahi Bilimler, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Temel Tıp Bilimleri ve Doktora, Aile Hekimliği Panellerinden oluşması ve intörn temsilcilerinin isteği doğrultusunda temel bilimler içinde Biyokimya, Patoloji ve Mikrobiyoloji ye ve klinik bilimlerden Radyasyon Onkolojisine yer verilmesi kararlaştırıldı. İntörn hekimlerin karar verme sürecindeki seçenekleri arttırmak amacıyla ege üniversitesi tıp fakültesi hastanesinde görevli uzmanlık öğrencileri dışında, İzmir deki diğer üniversite hastaneleri ve eğitim- araştırma hastanesinde çalışan uzmanlık öğrencileri de panelist olarak davet edildi. Böylece intörnlerin üniversite ve sağlık bakanlığı hastanelerinin koşullarını asistan gözüyle görmesi ve karşılaştırma yapma ortamı oluşturulmaya çalışıldı yılından itibaren panelistlere yapacakları sunumlara temel teşkil etmesi için belirli sorular sorularak sunumların daha verimli geçmesi amaçlandı. Daha önceki yıllarda ocak- mart aylarında yapılan kariyer günlerinin daha erken bir tarihte yapılmasına yönelik intörn geri bildirimleri alınması nedeniyle eğitim- öğretim yılında kasım ayında etkinlik yapılmasına karar verildi. Bu yıl panelist uzmanlık öğrencilerinin tamamen ege tıp fakültesi dışındaki hastanelerden çağırılmaktadır. Programda İzmir dışında Aydın, Manisa başta olmak üzere diğer şehirlerdeki üniversite ve sağlık bakanlığı hastanelerinden panelistler yer almaktadır yılı programında anatomi, fizyoloji, biyokimya, patoloji, histoloji ve embriyoloji, farmakoloji, temel mikrobiyoloji ve farmakoloji gibi anabilim dallarından da öğretim elemanı panelistler davet edilmiştir Sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif olanaklar Temel Tıp fakülteleri öğrencilere mutlaka sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif 223

225 Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan olanakları sağlamalıdır. a. Sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler için öğrencilere sunulan altyapı ve mali olanaklar, öğrencilerin bu olanakları kullanma koşullarının açıklanması Sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler için öğrencilere sunulan altyapı olanakları: 1. Muhittin Erel Amfisi ve Fuayesi Ege Tören Şölen Alanı Yıl Spor Salonu 4. Tenis Kortları 5. 2 No lu Öğrenci Yemekhanesi (Üst katı müzik stüdyosu olarak kullanılmaktadır) 6. ETÖT (Ege Tıp Öğrenci Topluluğu) Binası 7. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Koridorları (Resim, Fotoğraf sergisi ve kermes benzeri etkinlikler) Öğrenciler bu altyapılardan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Halkla İlişkiler Bürosu, Tıp Fakültesi Dekanlığı, ETÖT Yönetim Kurulu veya Üniversitemiz Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı gibi birimlere başvurarak yararlanmaktadır (Ekli; 1) b. Üniversite ve fakültede oluşturulan öğrenci komite/kulüp/toplulukları ile bunlara üye öğrenci sayıları ve varsa üniversitenin benzer oluşumlarındaki fakülte öğrencilerinin katılım ve katkı düzeyleri Tıp Fakültesi ne ait tüm resmi öğrenci grup ve toplulukları ETÖT çatısı altında birleşmiştir ( Bu grup/toplulukların isimleri ve çalışma yılı ETÖT sonuç raporu (Ekli; 2), 2010 Mart ETÖT toplantı raporu (Eli; 3) eklerde sunulmuştur. Üniversitede fakülte ve yüksek okullar arası her yıl planlanan sportif faaliyetlere fakültemiz öğrencilerinden oluşan takımlar katılmakta ve 224

226 değişiklikler Gelişim Standardı başarılı sonuçlar alınmaktadır. 14 Mart Kutlamalarında diğer Tıp Fakülteleriyle turnuvalar düzenlenmekte ve ilk 3 e ödüller verilmektedir. Basketbol takımımızın forması 2012 yılında yenilenmiş, Tenis ve Masa Tenisinde dereceye girenler raketle ödüllendirilmiştir. Ege Tıp Öğrenci Topluluğu (ETÖT) 2005 yılından beri faaliyet göstermektedir. Yıllık Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile çalışmalarını arşivlemektedirler. (Ek93). ETÖT kapsamında halen öğrenci topluluğu yer almakta, tıp fakültesi öğrencileri sosyal ve sanatsal faaliyetlerini gerçekleştirmektedir. Tıp fakülteleri öğrencilerin sosyal sorumluluk projelerine katılmaları özendirilmeli ve katılımlarının akademik başarı değerlendirmelerine katkısı sağlamalıdır. Tıp fakülteleri sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif olanaklara katılım ile öğrenciler ve öğretim elemanlarının etkileşimlerinin artırılmasını sağlamalıdır. Tıp fakülteleri gereksinimi olan öğrencilerine burs, yarı zamanlı iş gibi ekonomik destek olanakları sağlamalıdır. c. Öğrenci katılımına açık sosyal sorumluluk projeleri Öğrenci Katılımına Açık Sosyal Sorumluluk Projeleri: Ege Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından desteklenen 2007 TIP 002 no lu Ege Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Üniversitesi Gönüllü Kan Bağışı isimli sosyal sorumluluk projesi öğrencilerin katılımıyla 2009 yılında tamamlanmıştır. Bu kapsamda Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kan Merkezi yürütücülüğünde halen sürmekte olan Kan Bağışı Can Bağışı projesi aktif öğrenci katılımıyla gerçekleştirilmektedir. Daha sonra aynı adla Özel Çalışma Modülü (ÖÇM) ve Öğrenci Topluluğu olarak faaliyetlerine devam etmektedir. Sosyal Sorumluluk Kapsamındaki Diğer Etkinlikler: Fakültemizde öğrencilerin sosyal sorumluluk projelerine katılımlarına olanak 225

227 sağlanmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak Özel Çalışma Modülleri (ÖÇM) Yürütme Kurulu sosyal sorumlulukla ilgili ÖÇM sayısının ve yüzdesinin artırılması yönünde karar almıştır Eğitim programında yer alacak olan ÖÇM lerin sosyal sorumluluk hedefinin belirtilmesi istenmektedir (EK 4). Sosyal sorumluluk kapsamındaki ÖÇM ler tüm ÖÇM listesi içinde işaretlenmiştir (Ekli; 5). Ek olarak 6. Sınıf öğrencileri için Toplum Sağlığı ve Alan uygulamasında yapılan sosyal sorumluluk kapsamındaki aktiviteler aşağıda belirtilmiştir: 1. İlköğretim Okullarına Yönelik: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı ile İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü sağlıklı beslenme konusunda İzmir metropol dahilindeki ilköğretim okulları 4. sınıf öğrencilerine yönelik eğitim konulu protokolü 2007 yılında yapmıştır. Protokolün yapılmasını takiben Eğitim- Öğretim Yılında, Tıp Fakültesi 6. sınıf öğrencileri, Bornova ilçesinde yer alan 60 ilköğretim okulu ve 2 özel okulda eğitim gören tüm 4. sınıf öğrencilerini sağlıklı beslenme konusunda sınıflarda küçük grup oyunları ve diğer eğitim yöntemleri ile eğitmişlerdir. Bu protokol çerçevesinde yapılan faaliyetleri Bornova Belediyesi de proje ortağı olarak desteklemiştir eğitim yılında 290 adet 6. sınıf öğrencimiz Karşıyaka ve Bayraklı ilçelerinde yer alan 64 ilköğretim okulunda eğitim gören tüm 4. sınıf öğrencilerine sağlıklı beslenme konusunda sınıflarda eğitim vermişlerdir. Bu protokol çerçevesinde yapılan faaliyetleri Karşıyaka Belediyesi de bir ortak olarak desteklemiştir Eğitim- Öğretim Yılında ise 275 adet 6. sınıf öğrencimiz Bayraklı ve Bornova ilçelerinde yer alan tüm ilköğretim okullarının (yaklaşık 100 civarında okul) 4. sınıf öğrencilerine eğitim vermiştir. 2. Belediyelerle İşbirliği İle Topluma Yönelik: 226

228 Eğitim- Öğretim Yılında Karşıyaka Belediyesi ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı arasında yapılan protokol çerçevesinde Karşıyaka Belediyesine ait 3 sağlık merkezinde 6. sınıf öğrencileri topluma sağlık hizmeti vermiştir. Bu kapsamda öğrenciler haneyi ziyaret edip ev halkı tespit fişi doldurmuşlardır. Bu ziyaretlerde engelli ve diğer nedenlerle sosyal hizmet gereksinimi olan 159 kişi tespit etmişler ve Karşıyaka Belediyesinin bu kişilere yardım etmesini sağlamışlardır. Ayrıca bu ziyaretlerde evlerde bulunan 18 yaş üzeri tüm kişilerin tansiyonları ölçülmüş, 6. sınıf öğrencileri tarafından 1100 kişinin yüksek tansiyonlu olduğu tespit edilmiş ve bu bireyler bir sağlık kurumuna yönlendirilmişlerdir. Diğer taraftan bu ziyaretlerde tespit edilen yaş doğurgan çağ kadınlara, 6. sınıf öğrencilerinin Üreme Sağlığı hizmeti vermesi planlanmıştır. Atatürk Sağlık Hizmetleri Yüksek Okulu Ebelik Bölümü öğrencileri ile birlikte 1200 öğrenci, yaş aralığındaki kadınlara aile planlaması konusunda eğitimler vermiştir Eğitim- Öğretim Yılında ise Bayraklı Belediyesi ile yapılan protokol çerçevesinde Bayraklı İlçesinde yaşayan 2646 hane ziyaret edilmiştir ve bu hanelerde yaşayan 18 yaş üstü 4589 birey saptanmış ve Diyabet Gelişimi Açısından Riskin Değerlendirilmesi Ve Beslenme Ve Fiziksel Aktivite Eğitimi Yoluyla Farkındalığın Artırılması amacıyla hizmet verilmiştir. Bu hizmetlerin ev ziyaretleri ayağını 6. sınıf öğrencileri gerçekleştirmiştir. Riskli saptanan bireyler Bayraklı Belediyesi nin sağlık merkezlerine davet edilerek kan testleri, fizik muayeneleri yapılmış, yaşam biçimi konusunda eğitim verilmiş ve sigara bırakma polikliniğine yönlendirilmiştir. d. Fakülte öğrencilerinin yararlandığı üniversite, fakülte ve diğer burs kaynakları, başvuru koşulları, burs miktarları, öğrencilerin bu burslardan yararlanmasını sağlamak için fakültenin yaptığı çalışmalar 227

229 Burs Olanakları: Fakülte öğrencilerinin yararlandığı en temel burs kaynağı SDD tarafından verilen burslardır. SDD kendi bütçesinden burs sağladığı gibi öğrencileri Türk Eğitim Vakfı (TEV) veya Beyin Omurilik Sinir Hastalıkları Vakfı (BEYOMSİ) gibi burs veren kuruluşlara da yönlendirmektedir. Son 2 yılda SDD, TEV ve BEYOMSİ tarafından verilen burslara yönelik bilgiler ekli olarak (6) belirtilmiştir. SDD nin burslara ilişkin aktiviteleriyle ilgili bilgilere web sayfasından ( ulaşılabilir. Ayrıca ÖSS de ilk bin ve ilk ikibine giren ve Üniversitemiz Öğrenci Köyü nde kalan öğrencilere Dekanlığımız tarafından burs verilmektedir Eğitim- Öğretim Yılında burs alan öğrenci listesi, burs miktarları ve bursun devamlılığı için gerekli koşullar ekte belirtilmiştir (Ekli; 7). Yarı Zamanlı İş Olanakları: Üniversitemiz Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı bünyesinde Yüksek Öğretim Kurumlarında Kısmi Zamanlı Öğrenci Çalıştırılabilmesine İlişkin Usul Ve Esaslar doğrultusunda öğrencilere yarı zamanlı iş temin edilmektedir. Bu öğrenciler Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Simüle Hasta Laboratuvarı görevlisi, halk oyunları ve modern dans eğitmenliği, kütüphane çalışanı, Acil Servis de iletişim hizmetleri gibi görevlerde çalışmaktadır (Ekli; 8). Ege Tıp ta eğitim öğretim yılından itibaren yenilenen ve iyileştirilen bir eğitim programı uygulanmaktadır. Eğitim programı farklı uygulamalar ile zenginleştirilmiştir. Eğitim programını Son üç yılda yapılan değişiklikler zenginleştiren bileşenlerden biri de 2004 yılından beri devam eden Özel Çalışma Modülü (ÖÇM) uygulamalarıdır. ÖÇM; eğitim programın yanı sıra yürütülen ve programı güçlendiren, öğrencilere ilgi duydukları alanlarda derinlemesine çalışma olanağı veren, sosyal sorumluluk bilincini ve duygusunu geliştiren, iletişim, zaman yönetimi, hekimliğe yaklaşımında, sürekli 228

230 sorgulayan bir bakış açısı kazandıran, farklı ilgi alanlarına yönelme ve kariyer seçimi için hedeflediği alanı yakından tanıma olanağı veren, yazılı ve sözlü sunum yapma gibi becerileri öğrencilerin kullanmasına ve geliştirmesine fırsat veren eğitsel bir etkinliktir. Öğrenciler kendi öğrenme sorumluluğunu daha fazla almaya cesaretlendirilmektedir Eğitim- öğretim öğretim döneminde ÖÇM uygulamalarının Topluma Hizmet dersi kapsamındaki katkısı değerlendirildi ve sosyal yönü olan ÖÇM uygulamalarının belirtilmesi için öneri formunda değişiklik yapıldı. Öğrenci şenliği içindeki bir günde yarım günlük ÖÇM şenliği gerçekleştirildi. Şenlik çerçevesinde, ÖÇM lerin bir kısmı poster olarak sunuldu yılında yapılan bazı değişikliklerle Özel Çalışma Modülü uygulamasına öğretim üyelerinin öneri verme, öğrencilerin başarı durumlarını bildirmeleri yanında öğrencilerin ÖÇM seçimleri ile ilgili işlemler de öğrenci sınav sonuç modülüne aktarılmıştır eğitim öğretim döneminde ÖÇM kılavuzu, fakültenin web sayfasına yüklendi (Ek62, Ek94) Son üç yıldaki ÖÇM veren Öğretim Üyesi sayısı sırasıyla 128, 120, 140, açılan ÖÇM sayısı ise sırasıyla 137,150 ve 161 olmuştur. Her yıl geribildirimler dikkate alınarak programda bazı geliştirmeler yapılmıştır. ÖÇM veren öğretim üyesi ve açılan ÖÇM sayılarının artışında bu çalışmaların önemli payı olmuştur. Bu yıl uygulamaya koyulan web tabanlı ÖÇM sistemi ile bu sayının hızla artacağı düşünülmektedir. EÜTF öğrencilerinin temel burs olanakları Tıbbiyeliler Derneği kaynaklarıdır. Her yıl dernek kapsamında gereksinimi olan öğrenciler belirlenmekte ve burs verilmektedir. Ege Tıbbiyeliler Derneği ihtiyacı olan öğrencilerin 140 kadarına aylık 100 TL karşılıksız burs vermektedir. BEYOMSİ (Beyin Omurilik Sinir) Vakfı tarafından , ve öğretim yılında ağırlıklı olarak staj öncesi öğrenciler olmak üzere toplam 20 öğrenciye bir sefere mahsus 500TL lik maddi 229

231 destek sağlanmıştır. Ayrıca TEV ve Demiray burslarından öğrencilerimiz yararlanmaktadır. Dekanlık öğretim yılından itibaren ayrıca 5 öğrenciye 10 ay süreyle 100TL lık karşılıksız bursu hayırseverler vasıtasıyla organize etmiştir eğitim öğretim yılında düzenlenen Reçete Günleri etkinliklerinde her günün konuları kısa quizlerle değerlendirilmiş ve ilk 3 ( TL) toplam dokuz intörn ödüllendirilmiştir. Ayrıca son akşam müzikli sosyal aktivite planlanmıştır (Ek47, Ek48) Öğrencilerle sürekli ve düzenli iletişim Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri öğrencilerle her aşama/yılda sürekli ve düzenli iletişim sağlayacak mekanizmaları (sosyal, idari, akademik) mutlaka oluşturmalıdır. a. Fakülte yönetimi ile öğrenciler arasında düzenli iletişim kurmaya yönelik periyodik toplantılar, e- posta grupları, özel günler, öğrenci kongreleri, şenlikler ve benzerlerinin açıklanması Ege Üniversitesi Rektörlüğü, Fakültemize yeni başlayan her öğrenciye ege.edu.tr uzantılı resmi mail adresi vermektedir. Fakültemiz bünyesinde bulunan SDD yönetim kurulu ve üyeleri, fakülteye ilk kayıt günü dernek binasında tüm öğrencileri karşılamaktadır. Kayıt işlemlerinin yapıldığı yerden dernek binasına ulaşım, Rektörlük tarafından sağlanmaktadır. Genel bilgilendirme sonrası öğrenciler anket formu doldururlar. Bu form ile barınma, danışmanlık, burs konusundaki ihtiyaçları yanında tüm iletişim bilgileri belirlenir. Fakülte yönetimi, Öğrenci İşleri Bürosu, Öğrenci Temsilcileri en az ayda bir kez toplanmaktadır. Ayrıca ilk üç sınıfta her blok başında Dekan la Sohbet saati programa eklenmiştir (Ekli; 1). 4 ve 5. sınıflarda ise ilgili koordinatörlerin uygun gördüğü zamanlarda Dekan la Sohbet programları gerçekleştirilmektedir. 230

232 Fakültemize yeni başlayan öğrencilere ders yılının ilk haftasında, bir hafta süreyle oryantasyon programı uygulanmaktadır. Buna göre öğretim üyeleri katılımıyla hastane, kampus ve şehir turları düzenlenmektedir. Ayrıca öğrencilerin sorunlarını ve önerilerini yönetimle paylaşabildiği sanal bir interaktif forum oluşturulmuştur (Forum Ege Tıp b. Öğrenci işleri bürosunun altyapısı, insan kaynakları, yapılanması ve çalışma esaslarının açıklanması Öğrenci İşleri Bürosu; iki büyük salon, bir not değerlendirme odası, bir mutfak ve tuvalet, iki arşiv odası* ve 1 cüppe odası* olmak üzere 2 kata yayılmış durumdadır. Büromuz öğrencilerin kullanmakta olduğu amfi binasının içinde yer almaktadır. Kütüphaneye ve yayın bürosuna yakın oluşu da önemlidir. Öğrenci İşleri Bürosunun teknik donanımı: 10 adet bilgisayar ve internet bağlantısı, 4 adet yazıcı, 1 adet fotokopi makinesi, 1 adet faks cihazı, 1 adet optik okuyucu, 2 adet klima. Öğrenci İşleri Bürosunun insan kaynakları, yapılanması ve çalışma esasları ekli olarak (2) belirtilmiştir. c.öğrencilerin bu büroya yönelik görüşlerinin değerlendirmesi Her teorik sınav sonrası toplanan geri bildirimlerde öğrenciler, öğrenci işleri bürosuna ait görüşlerini de bildirmektedir. Geri bildirimler Dekanlık tarafından değerlendirilerek, Öğrenci İşleri Bürosuna iletilmekte ve en kısa zamanda çözüme gidilmektedir (Ekli; 3). İlk üç yılda programa yerleştirilen Dekanla sohbet dersleri devam Son üç yılda yapılan değişiklikler etmektedir. Ayrıca 2012 yılı başında oluşturulan koordinatörlük yapısı ve öğrenci işleri ön büro yapısı ile öğrencilerin yönetimle her an haberleşmelerinin önü açıktır. Öğrenci sınav sonuç modülü ile öğrenci işleri- öğrenci ve eğitim 231

233 yönetimi karşılıklı olarak zaman kaybetmeden haberleşebilmektedir. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler Tıp fakülteleri tüm öğrencilerin eğitim yönetimine doğrudan ya da dolaylı olarak etkin katılımını sağlayacak şekilde örgütlenmelerini (öğrenci konseyi vb.) sağlamalıdır. d. Öğrencilerin eğitim yönetimine katılması ile ilgili düzenlemeler ve bu uygulamaya yönelik öğrenci görüşleri Ege Üniversitesi Öğrenci Konseyi Yönergesi doğrultusunda belirlenen sınıf temsilcileri arasından seçilen bir öğrenci, Eğitim Komisyonunda öğrencileri temsilen görev almaktadır. Ege Üniversitesi Öğrenci Konseyi Yönergesi doğrultusunda belirlenen fakülte temsilcisi EÜ öğrenci konseyinde ve fakülte yönetim kurulunda daimi üyedir. Eğitim komisyonu, blok ve staj blok toplantılarında öğrencileri ilgilendiren konuların görüşüldüğü toplantılara katılımları sağlanmaktadır. 5. PROGRAM DEĞERLENDİRME Bu başlık altında 2 temel ve 2 gelişim standardı yer almaktadır 5.1. Program değerlendirme sistemi Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinde nicel ve / veya nitel yöntemlerin kullanıldığı sürekli ve sistematik eğitim programı değerlendirme sistemi ve planı mutlaka bulunmalıdır. Program değerlendirme sistemi, mutlaka, düzenli olarak toplanan öğretim üyesi ve öğrenci geribildirimleri ve eğitim programı hedefleriyle ilişkilendirilmiş öğrenci performansı izlemlerini kapsamalıdır. a. Program değerlendirme sisteminin tanıtımı: amaçları, model, yaklaşım ve yöntemleri (nitel- nicel yöntemler) İlk üç yıl programı değerlendirme amaçları (Ekli; 2) 1. Dikey ve yatay entegrasyon temelinde yeniden düzenlenen ve öğretim yılında uygulanmaya başlayan birinci, ikinci ve üçüncü sınıf eğitim programında geldiğimiz noktayı 232

234 değerlendirmek 2. İlk üç yıl eğitim programında gerekli düzeltmeleri önermek 3. Staj planlaması için veri sağlamak Staj dönemi eğitim programı değerlendirme amacı (Ekli; 3) 1. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nde gerçekleştirilen dördüncü ve beşinci sınıf stajlarının öğrenci geribildirimi merkezli sürekli değerlendirme ve izlem yolu ile daha nitelikli ve yapılandırılmış bir hale dönüşümünü sağlayarak eğitim- öğretim etkinliğini arttırmak. Eğitim değerlendirme modeli, yaklaşımı ve yöntemleri Fakültemizde 2002 de eğitim programı değerlendirme çalışmalarına başlanırken çeşitli model ve yaklaşımlar incelenmiş ve nicel yöntemlerin ağırlıkla kullanıldığı bir model benimsenmiştir. Değerlendirme sisteminin eğitim programını hangi boyutları ile değerlendireceği ve hangi yöntemlerin kullanılacağı konusunda bir ön çalışma yapılmıştır. Bu ön çalışma sonucunda yılları arasında Kirkpatrick in önerdiği değerlendirme düzeylerinden reaksiyon un değerlendirmesi ağırlıklı ve Bushnell in önerdiği girdi, süreç ve çıktı özelliklerinin değerlendirildiği bir yaklaşım benimsenmiştir yılından itibaren blok değerlendirmesine öğrenme düzeyi de dahil edilmiş, blok yürütme kurulları raporlarında, öğrenci sınav sonuçları değerlendirilmiştir (Ekli; 2, 3). Program değerlendirmesinde niteliksel değerlendirme, 2009 yılında, blok yürütme kurulları ve eğitim komisyonunda kullanılmaya başlanmıştır. Niteliksel yöntemler ağırlıklı olarak ilk üç yıl programı için kullanılmaktadır. Kullanılan yöntemler doküman analizi (ders programı, blok işleyiş raporları, blok müfredat analizi, beceri programının Beceri Matrisi ne göre analizi, Toplum Sağlığı Alan- TSA- programı analizi) ve uzlaşma toplantıları (ilişkili normal yapı/fonksiyon- Evre2- ve patoloji- 233

235 Evre4- bloklarının yatay ve dikey entegrasyon analizi ve iyileştirme ortak toplantıları dır. Yapılan çalışmalardan elde edilenlere örnek olarak Blok Programları Entegrasyon Analizi (Ekli; 10), beceri raporu (Ekli; 11), TSA raporu (Ekli; 12) ekte sunulmaktadır. Nicel yöntemler arasında öğrenci ve öğretim üyesi anketleri, Blok Yürütme Kurulu Raporu nda yer alan sınav başarıları sonuçları ve mezun anketi (Ekli; 9) yer almaktadır. b. Öğrenci geribildirimlerin sonuçları ve ne şekilde kullanıldığı İlk üç yılda her blok sonunda, 4., 5. Ve 6. Yıllarda stajların ve intörnlük dönemlerinin sonunda öğrencilerden alınan geri bildirimler, Tıp Eğitimi Anabilim Dalı tarafından sistematik olarak analiz edilmektedir. Stajlarla ilgili öğrenci geri bildirimlerinin analizinden elde edilen sonuçlar Dekanlık a iki farklı rapor (Ekli; 13, 14) ve ilgili anabilim dallarına iki farklı rapor (Ekli; 15, 16) olmak üzere dört rapor halinde iletilmektedir. Bloklarla ilgili öğrenci geri bildirimlerinin analizinden elde edilen sonuçlar, Blok Yürütme Kurulu na (BYK) iletilen bir rapor (Ekli; 17) halinde iletilmektedir. Bu rapor üzerinden ve öğrenci sınav sonuçlarının eklenmesiyle BYK tarafından hazırlanan ve Blok Başkanı tarafından Eğitim Komisyonu na sunulan BYK Raporu (Ekli; 18) düzenlenmektedir yılından beri 6. Sınıf öğrencilerinin stajlara ilişkin geri bildirimleri alınmaktadır eğitim döneminde 6. Sınıf staj yapılanmasının değerlendirilmesi çalışmaları yeniden düzenlenmiştir eğitim döneminden itibaren, 6. Sınıf öğrencilerinden geri bildirim alınması çalışmaları yeni bir anket formuyla (Ekli; 7) gerçekleştirilmektedir. Oluşturulan yeni 6. Sınıf Staj Geri Bildirim Formu ile ilgili olarak henüz bir yıllık sonuçlar elde edilmediğinden, bir staj eğitimi dönemine ait örnek bir rapor ekte sunulmaktadır (Ekli; 19). Raporlar 6. Sınıf staj eğitimi veren anabilim dallarına gönderilmektedir eğitim dönemine ait Sınıf öğrenci geri bildirimleri yıllık raporları ekler halinde sunulmuştur (Ekli; 21, 22). 234

236 c. Son akademik yıla ait öğrenci sınıf geçme notları/geçme- kalma oranları ve bu verilerin program değerlendirme sisteminde nasıl kullanıldığı İlk üç yıl için blokların değerlendirilmesinde sınav notları, geçme kalma oranları kullanılmaktadır (Ekli; 18). Bu bilgiler blokların yürütme kurullarında incelenmektedir. Ayrıca 2004 yılından beri toplam 20 kez olmak üzere yılda üç kez yapılan ve sonuncusu 20 mart 2010 da gelişim sınavları ndaki öğrenci performansı, eğitim programı ve ilk üç yıl blokları ile ilişkilendirilerek da düzenlenen Eğitim Komisyonu toplantısında değerlendirilmiştir (Ekli; 20). Önceki yıllarda yazılı sınavların hemen ardından ve yazılı olarak alınan öğrenci geribildirimleri ve geribildirimler öğrenci sınav sonuç modülü ile alınmaya başlanmıştır. Blok / staj bloğu boyunca açık olan geribildirim formuna öğrenci istediği zaman görüş bildirmekte, görüşünü zaman içinde değiştirmekte ve sınav sonucunu öğreneceği gün de son halini sisteme kaydetmektedir. Öğrenci geribildirimlerinin ham verileri öğrenci sınav sonuç modülünden alınarak raporlanmak üzere Tıp Eğitimi Anabilim Dalı na Son üç yılda yapılan değişiklikler gönderilmektedir. Öğrenci geribildirimleri dışında öğretim üyelerinden de yazılı geribildirim alınmaktadır. Blok / staj bloğu uygulamaları konusunda öğretim üyelerinden yazılı geribildirimler alınmaktadır. Ancak öğretim üyeleri geribildirim verme konusunda öğrencilerden daha az gönüllüdür yılı boyunca çok merkezli planlanan ve uygulanan bir çalışma ile öğrencilerin öğrenme iklimi ni nasıl algıladıkları saptanmıştır (Ek95). Çalışma ile öğrencilerin eğitim programı, sınavlar, öğretim üyeleri ve öğrenciler ile iletişim, yönetim ile iletişim ve öğrenme materyalleri konusunda kendilerini bu eğitim kurumunda nasıl hissettikleri konusunda görüşleri alınmıştır. Bu tip öğrenme iklimi çalışmaları son yıllarda AMEE tarafından program 235

237 değerlendirme amacıyla kullanılacak en değerli veri olarak değerlendirilmektedir. Eğitim programını değerlendirmede yararlanılacak bir diğer veri ise öğrencilerin öğrenme ortamlarını kullanma oranlarıdır. Örneğin çalışma salonları (periyodlar) ve kütüphane kullanım oranları ile ödünç kitap alma oranları da veri olarak kullanılmaktadır. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinin evrensel eğitim programı değerlendirme modelleri izlenerek fakültenin eğitim programı değerlendirme sistemi geliştirilmelidir. Program değerlendirme kapsamında programın bağlamı, girdileri, süreci ve çıktılarına yer verilmelidir. Mezunların tıbbi kariyerlerine ilişkin bilgiler değerlendirilmelidir. d. Mezunların kariyer seçimi, mezuniyet sonrası eğitim programlarına yerleşim durumları, mezuniyet sonrası eğitim için kendi kurumlarını tercih ve yerleşme oranları Mezunlarımızın her yıl ortalama %30 u Tıpta Uzmanlık Sınavında Mezuniyet Sonrası Eğitim Programına yerleştirilmektedir. Yerleşen mezunlarımızın ortalama %10 fakültemizi tercih etmektedir yılı boyunca çok merkezli planlanan ve uygulanan bir çalışma ile öğrencilerin öğrenme iklimi ni nasıl algıladıkları saptanmıştır (Ek95). Çalışma ile öğrencilerin eğitim programı, sınavlar, öğretim üyeleri ve öğrenciler ile iletişim, yönetim ile iletişim ve öğrenme materyalleri konusunda kendilerini bu eğitim Son üç yılda yapılan değişiklikler kurumunda nasıl hissettikleri konusunda görüşleri alınmıştır. Bu tip öğrenme iklimi çalışmaları son yıllarda AMEE tarafından program değerlendirme amacıyla kullanılacak en değerli veri olarak değerlendirilmektedir yılından itibaren öğretim üyesi geribildirimlerinin öğrenci sınav sonuç modülü yoluyla alınması için çalışmalar yapılmaktadır. Fakültemizin öğrencilerinin TUS sonrası yerleşme yüzdesi arasında değişmektedir. Öğrencilerimizin ihtisas yapmak üzere 236

238 ağırlıklı olarak Üniversite tercih ettikleri görülmektedir. Primer ideali TUS u kazandırma olmayan Fakültemizin bu başarısını sürdürdüğü görülmektedir. Öğrencilerimiz yurtdışı lisansüstü eğitim olanaklarından yararlanacak biçimde mezun edilmektedir. Mezuniyetten sonra ECFMG sınavlarına başvuru için dekanlık makamından referans mektubu almaktadırlar (Ek96) Program değerlendirme sonuçlarının paylaşım ve kullanımı Temel Standart Tıp fakülteleri program değerlendirme sonuçlarını mutlaka fakülte yönetimi, akademik görevliler, öğrenciler ile paylaşmalı ve programın iyileştirilmesi yönünde kullanmalıdır. a. Program değerlendirme sonuçlarının öğretim üyeleri ve öğrencilerle ne şekilde paylaşıldığının açıklanması (akademik genel kurul, özel toplantı, rapor dağıtımı, e- posta, web sayfasında sunma, vb.) Program değerlendirme sonuçları: Fakülte yönetimi ile paylaşımı: Program Değerlendirme Kurulu ve Eğitim Komisyonu nda tartışıldıktan sonra bir rapor olarak fakülte yönetimine bildirilmektedir. Akademik görevliler ile paylaşımı: Staj ve intörn dönemlerine ait Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar raporlar, e posta ile ilgili anabilim dallarına ve her bir öğretim üyesine gönderilmektedir. Ayrıca genel akademik kurulda, tüm öğretim üyelerine bilgi verilmektedir. Öğrenciler ile paylaşımı: Öğrenciler ile program değerlendirme konusunda düzenli olarak bilgilendirme toplantıları yapılmaktadır. İlk üç yıl için değerlendirme sonuçları iki şekilde öğrencilerle paylaşılmaktadır. Bir önceki yılın sonuçları, ilk üç yıl bloklarının açılış derslerinde paylaşılmakta; yıl içinde her bloğa ait değerlendirme sonuçları ise, izleyen blok programı içinde 2. ya da 3. haftada ayrılan bir ders saatinde ilgili blok başkanı tarafından paylaşılmaktadır (Ekli; 5.1.1, 5.2.1). Staj değerlendirme sonuçlarının öğrenciler ile paylaşımı staj eğitimi 237

239 veren anabilim dallarının sorumluluğundadır ve sistematik yapılmamaktadır. EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programının değerlendirilmesi ile ilgili sonuçların ilgili taraflarca paylaşılması konusunda aşağıdakiler yapılmıştır. Fakülte yönetimi ile paylaşım: 2012 Ocak ayından itibaren temel, dahili ve cerrahi bilimler koordinatörlük yapısı oluşturulmuştur. Haftalık koordinatörler kurulu toplantısı yapılmaktadır. Blok / staj bloğu geribildirimleri başta olmak üzere program değerlendirme konusundaki veriler önce koordinatörler tarafından değerlendirilmekte, daha sonra da koordinatörler kurulu toplantısında görüşülmektedir. Bunun dışında programa ilişkin verilerle ilgili yapılacaklar haftalık Son üç yılda yapılan değişiklikler yapılan fakülte yönetim kurulu toplantı gündemine alınmakta ve görüşülmektedir. Akademik görevliler ile paylaşım: Akademik personel yıl içinde yapılan akademik kurullar ile program değerlendirme verilerinden haberdar olmaktadır. Ancak asıl haberdar olma mekanizması akademik personelin blok / staj bloğu yürütme kurullarına program değerlendirme verilerinin iletilmesi ve koordinatörler ile yapılan toplantılarda görüşülmesidir. Ayrıca öğrenci geribildirimlerinde özellikle memnuniyet belirtilen öğretim üye- elemanlarına dekanlık tarafından teşekkür mektubu düzenlenmekte ve gönderilmektedir. Öğrencilerle paylaşım: Blok / staj bloğu bitişinde toplanan veriler hızlıca değerlendirilmekte ve bir sonraki blok / staj bloğu tanıtımına öğrencilerle paylaşılmaktadır. Gelişim Standardı Standardın karşılanma Tıp fakülteleri, program değerlendirme süreci ve sonuçlarının geçerlik ve güvenirlik kanıtlarını toplamalı ve göstermelidir. c. Program değerlendirmede dış değerlendirme yöntem ve süreçlerinin ne şekilde kullanıldığının açıklanması 238

240 durumu ile ilgili açıklamalar Ege Üniversitesi nin Eylül 2007 de EUA (Avrupa Üniversiteler Birliği) Kurumsal Değerlendirme Programı kapsamında değerlendirilmesi çalışması kapsamında Tıp Fakültesi de ziyaret edilmiştir. Ancak raporda fakültemize özel sonuçlar yerine üniversiteye ait genel sonuçlar yer almaktadır. EUA Raporu nda önerilen Üniversite Stratejik Planı nın hazırlanması çalışması kısa sürede başlatılmış, fakültemizde de yönetim ve anabilim dalları düzeyinde stratejik planlar hazırlanmış ve değerlendirilmiştir EÜTF de programın değerlendirilmesi amacıyla ağırlıkla öğrenci geribildirimi kullanılmaktadır yılı sonuna kadar öğrenci geribildirimlerinin sınavlar esnasında alınmaktaydı ve bu öğrenciler üzerinde stres yaratmaktaydı. Geribildirimlerin sınav sırasında alınmasına tepki olarak öğrenciler geribildirim formlarını boş bırakmakta, özensiz doldurmakta veya acele ile birbiri ile çelişen biçimde doldurmaktaydı. Bu durum öğrenci geribildirimlerinde ve dekanla sohbet derslerinde sıkça dile getirilen bir sorundu yılı sonu itibari ile öğrenci geribildirimlerinin öğrenci sınav Son üç yılda yapılan değişiklikler sonuç modülü yoluyla alınması işlemi başlamıştır. Geribildirim formu blok / staj bloğu boyunca açık kalmakta, öğrencilerin zaman zaman formu doldurmasına, yazdıklarını değiştirmelerine ve kalemden çok klavye kullanmaya alışık bir neslin açık uçlu verileri daha fazla vermesine olanak sağlanmıştır. Geribildirimler blok / staj bloğu sonunda yazılı sınav notunu öğrenme aşamasında son halini vermekte ve sisteme kaydetmektedir. Kayıt edilen geribildirimlerin ham verilerin raporlanmaktadır. Nicel ve nitel veriler değerlendirilmekte ve raporlanmaktadır. Geribildirimlerin elektronik ortamdan alınması öğrencilerde kişisel bilgilerinin ortaya çıkması veya eğitim yönetimi tarafından olumsuz karşılanacağı endişesi yaratmasına rağmen böyle bir olumsuzluğun olmadığının, öğrencilerin kişisel verilerinin 239

241 toplanmadığının zaman içinde anlaşılması sisteme güveni artırmıştır. Geribildirimlerin toplanma biçiminin bu şekilde toplanması sayesinde öğrencilerden geribildirim alma oranlarında belirgin bir artış olmuştur yılında ilk kez uygulanan öğrenme iklimi araştırması verilerinin yıllar içinde preklinik ve klinik ortam için toplanacaktır. Böylece program farklı bir yöntemle değerlendirilecektir. Program değerlendirme süreci ve sonuçlarının geçerlik ve güvenirlik kanıtlarını toplama süreci ile ilgili çalışmalar planlanma aşamasındadır. 6. ÖĞRETİM ELEMANLARI (AKADEMİK KADRO) Bu başlık altında 5 temel ve 5 gelişim standardı yer almaktadır 6.1. Akademik Kadro Politikası Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinin, yürüttükleri eğitim programlarının özellikleri, araştırma ve hizmet yükleri arasında belirli bir denge gözeten, akademik kadro yapısı (tıp- tıp dışı, temel- klinik bilimciler, tam- yarı zamanlı) ve kadro gelişimine yönelik bir politikası mutlaka olmalıdır Üniversite ve Tıp Fakültesinin akademik kadro yapılanmasına yönelik stratejik planı ve gerekçesi 2005 yılında tüm Tıp Fakültesi Anabilim Dallarına Ege Üniversitesi Stratejik Planı kapsamında 3 yıllık stratejik plan ve gerekçeleri sorulmuştur. Bu amaçla Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Stratejik Planlama Çalışmaları Bilgi Formu (Ekli; 1) düzenlenmiş ve tüm fakülte anabilim dallarına gönderilmiştir. Bu form içinde Mevcut Durum Analizi ve Gelişim Planlarının hazırlanması, akademik personel durumunun (profesör, doçent, yardımcı doçent, vb.) ve gelecek üç yıl içinde hedeflenen sayıların belirlenmesi istenmiştir. Bu Stratejik Plan Çalışması kapsamında, öğretim üyelerinin hizmet 240

242 analizinin yapılması istenmiş; bazı anabilim dallarında her öğretim üyesi için ayrı ayrı, bazı anabilim dallarında ise anabilim dalına yönelik olarak, eğitim, araştırma, sağlık hizmeti, mesleki etkinlikler, yönetim ve temsil görevleri belirlenmiştir (Ekli; 1). Sağlık sistemindeki değişiklikler, Tam Gün Yasası nedeniyle Ağustos 2011 den itibaren öğretim üyelerimizin çok az kısmı erken emekliliğini istemiş, yaklaşık 20 kadarı ücretsiz izine ayrılmıştır. (Ek97). Son üç yılda yapılan değişiklikler Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler Muayenehanesi olan öğretim üyeleri mezuniyet öncesi eğitim programındaki görevlerini sürdürmüş, mezuniyet sonrası eğitim programlarında özellikle cerrahi ve girişimsel branşlarda sıkıntılar yaşanmıştır. Temmuz 2013 te Tam Gün Yasasının bazı bölümlerinin Anayasa Mahkemesince iptali nedeniyle yeni yasa hazırlıkları yapılmaktadır. Anabilim Dallarının ihtiyacı olan kadrolar mevcut kadroların Yönetim Kurulunca düzenlenmesi ile giderilmiştir. Kadro gelişimine yönelik gerçekçi bir stratejik planlama yapmalıdır. Stratejik plan eşliğinde, plan hazırlandığı dönemden bu yana gerçekleşen kadro gelişiminin açıklanması Ege Üniversitesi Stratejik Planı, Nisan 2007 tarihinde hazırlanmıştır. Kadro gelişimi, 6.2 de de belirtildiği gibi, üniversitemiz bünyesindeki fakültelerin öz görev ve işlevleri göz önünde bulundurularak eğitim, araştırma ve diğer akademik ve mesleksel etkinlerini içerecek şekilde planlanmış ve hazırlanmıştır. Halen 2008 yılı Kasım ayına kadar istekleri Yükseköğretim Kurumu na bildirilen kadroların ataması yapılmış, 2009 yılı ve 2010 yılı hedeflerine yukarıda da açıklandığı gibi, üniversitenin inisiyatifinde olmayan nedenlerle ulaşılamamıştır. Belirtildiği gibi, 82 profesörlük kadrosunun ve 19 doçentlik kadrosunun izninin çıkması beklenmektedir (Ekli; 4). Öğretim Üyeleri kadroları, Fakülte Yönetim Kurulu kararıyla ilgili Anabilim Dallarının ihtiyacına göre düzenlenmiştir. Son iki yılda yapılan planlamalar ile ihtiyaç duyulan kadrolar için istenen YÖK izinlerinin 241

243 tamamı gerçekleşmiştir. Bunun sonucunda fakültemizin yıllardır devam eden akademik kadro sorunu önemli oranda çözüme kavuşturulmuştur. İki öğretim üyemiz dışında, profesörlük süresi gelen tüm öğretim üyelerimiz kadrolarına atanmıştır. Bu iki öğretim üyemizden birisi için YÖK onayı alınmış olup kadro ilanı aşamasına gelinmiştir. Diğer öğretim üyemizin süresi ise henüz dolmuştur. Doçentlik kadrosuna atanma süresi ise, sınav kazanımından sonra 6 ay ile 1 yıl arasına inmiştir Öğretim elemanı seçim, atama ve yükseltmeleri Temel Standart Tıp fakülteleri öğretim elemanı seçim, atama ve akademik yükseltmelerde mutlaka akademik liyakati göz önüne almalı ve kriterler kullanmalıdır. Bu kriterler eğitim, araştırma ile diğer akademik ve mesleksel alanlarındaki tüm etkinlikleri bir denge gözeterek kapsamalıdır. Eğitici gelişimi programlarına katılımın belgelenmesi atama kriterleri arasında mutlaka yer almalıdır. Fakültemizde öğretim elemanı seçim, atama ve yükseltmeleri için tarihinde Ege Üniversitesi Senatosunda alınan karar doğrultusunda oluşturulmuş Ege Üniversitesi Akademik Yükseltme Kriterleri kullanılmaktadır (Ekli; 1). Bu kriterlerin oluşturulmasında, akademik liyakat tanımı içinde yer alan, ulusal olduğu kadar uluslararası ölçekte de kabul ve destek bulan bilimsel çalışmalar yanında, eğitim, Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar öğretim - araştırma faaliyetlerinde evrensel düzeyde kabul edilen etik değerlere ve ilkelere sahip olma özellikleri temel alınmıştır. Ayrıca içeriğinde eğitim, araştırma ve diğer akademik ve mesleksel alanlardaki tüm etkinlikler arasında bir denge gözetilmesine dikkat edilmiştir. Söz konusu alanlar ile ilgili etkinlikler, tüm fakülteler için ortak (A,B,C,D,E, F ve G) ve diğer fakültelere özgü (H,I,İ,J) olmak üzere belli başlıklar altında toplanmıştır: Şu başlıkların içerikleri detaylandırılarak puanlandırılmıştır: A) Makaleler B) Kitaplar C) Bildiriler D) Editörlük, yayın kuruluğu üyeliği, hakemlik 242

244 E) Yapılan atıflar F) Eğitim- öğretim ve araştırma faaliyetleri G) Bilimsel toplantı düzenleme Söz konusu kriterlerin gerçekleştirilmesinde kullanılan temel kriterler ise: 1- a) Profesörlük başvurusu için ilgili ölçütlerden toplanması gereken taban puan 300 dür. Bunun%75 inin puan listesindeki A,B,C,D ve E bölümlerinden elde edilmesi taban puanın en az % 50 sinin doçentlik sonrası akademik etkinliklerden alınması gerekir. b) tarihinden itibaren yapılacak Profesörlük başvurularında, Üniversitelerarası Kurulca 2001 yılında ilgili alanın Doçentliği için konulan ölçütler asgari başvuru koşulları olacaktır. Aday, yeterli puanı tamamladığını da beyan ederek hazırladığı bilimsel dosyasına bu asgari başvuru koşullarını yerine getirdiğini gösteren belgeleri koymak zorundadır. c)2001 yılında Üniversitelerarası Kurulca konulan Doçentlik ölçütlerini sağlayarak Doçent olup ve daha sonra Profesörlüğe başvuran adaylar aynı ölçütleri Doçentlik sonrası dönemde de yerine getirmelidirler. 2 - a)yardımcı Doçentlik başvurusu için ilgili ölçütlerden toplanması gereken taban puan 75 tir. Yardımcı Doçentlik için yeniden yapılacak başvurularda, dolan atama dönemi içinde en az ek 45 puan kazanılması gerekir. b) tarihinden sonra yapılacak Yardımcı Doçentlik başvurularında, ilk atama için tercihen adayın Doktora veya Tıpta Uzmanlık tezinden veya Sanatta Yeterlilik etkinliklerinden gerçekleştirilmiş veyahut da bunların dışında hazırlanmış bir ve 2001 yılında Üniversitelerarası Kurulca konulan Doçentlik ölçütlerinde belirtilen kurallara uygun en az bir çalışma yapılması gerekir. Her Yardımcı Doçentlik atamasında yukarıdaki koşulun tekrarı aranır. 3- Adayların kabul yazısı gelmiş makaleleri ve bildirileri ile başvurdukları bilim alanı ile ilgili bilimsel nitelik taşıyan ve yayınlanmış olan kitaplar değerlendirmeye alınır. 243

245 4- Çok yazarlı yayınlarda, patentlerde ve ödüllerde adayın puanı İki kişi her biri 0,8 birim, Üç kişi her biri 0,5 birim, Dört kişi her biri 0,4 birim, Beş kişi her biri 0,3 birim, Altı kişi ve üstü her biri 1/( n - 1) birim olacak şekilde hesaplanır. 5- Bir çalışma birden fazla yerde yayınlanır/sergilenir/uygulanır/sunulur ise aday, en yüksek puanı bir defaya mahsus olmak üzere alır, diğer yayın/sergi/uygulama/sunumlardan puan almaz. Halen geçerli olan kriterlerimizde, toplam puanlandırmada söz konusu alanlar arasındaki dengeye yönelik minimum zorunlu oran sadece profesörlük kriterlerinde mevcut olup (karşılanması gereken taban puanın %75 inin A,B,C,D ve E bölümlerinden alınması şeklinde) yardımcı doçentlik ve doçentlik kriterlerinde bu durum dikkate alınmamıştır. Söz konusu durum fakültemizin gelişim standardı içinde değerlendirilmiştir (bkz. gelişim standartları bölümünde yer alan öğretim üyeliğine başvuru, yükseltme ve atanma ile ilgili yeni oluşturulmuş temel kriterler) Uygulanmakta olan kriterler, üniversitemiz stratejik hedefleri doğrultusunda aşağıda tanımlanmış misyon ve vizyon çerçevesine uygun içerik taşımaktadır : Üniversitemizin Misyonu: Bilim dünyasına katkıda bulunmak amacı ile evrensel ölçekte bilgi üretmek ve bölgesel, ulusal gereksinimler doğrultusunda toplumun yaşam kalitesini yükseltmek amacı ile en üst düzey tıp eğitimi vererek ülke ve dünya gerçeklerine duyarlı, kültürel olarak donanımlı, araştırıcı ve üretici hekimler yetiştirmektir. Üniversitemizin Vizyonu: Ulusal ve uluslar arası bilim ve teknoloji dünyası ile örgütsel bağları gelişmiş, kurumsal kültürü ve kimliği güçlü, dünyadaki nitelikli 244

246 üniversiteler ile eşdeğer bir eğitim ve araştırma kurumu olmaktır. Şu andaki kriterlerin geçerliliği 2011 yılı sonuna kadar devam edecektir tarihinden itibaren Ege Üniversitesine bağlı tüm akademik birimlere yapılacak öğretim üyesi atamalarında, yeni hazırlanan ve Ege Üniversitesi Senatosu nca tarihinde kabul edilen Ege Üniversitesi nde Öğretim Üyeliğine Yükseltme ve Atanma Genel İlkeleri Ve Temel Kriterleri ve tarihinde kabul edilen Ege Üniversitesi Akademik Etkinlik Puanlama Rehberi uygulanacaktır (Ekli; 2). Doçentlik Başvuruları Asgari Ölçütleri ile ilgili en son oluşturulan Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Mevzuatı 2010 Ekim ayından itibaren yürürlüğe girecektir. Üniversitemizin Profesörlüğe Yükseltilme ve Atanma ile ilgili belirlediği yeni kriterlerde, son YÖK mevzuat değişiklikleri göz önünde bulundurulmuştur (bkz. gelişim standartları bölümünde yer alan öğretim üyeliğine başvuru, yükseltme ve atanma ile ilgili yeni oluşturulmuş temel kriterler Profesörlüğe Yükseltilme ve Atanma). Eğitim- Öğretim ve Araştırma başlığı altında öğretim elemanlarının eğitimle ilgili etkinliklere aktif katılım ve katkısını özendirecek bir içeriğe sahip halen uygulanmakta olan seçim atama ve yükseltme kriterlerinde, eğitici gelişim programı ile ilgili bir zorunluluk bulunmamaktadır. Fakültemiz, yoğun bir program çerçevesi içinde uygulanmakta olan mevcut eğitici gelişim kurslarının zorunlu bir kriter olmasını, gelişim standardı olarak hedeflemiştir. Bu kriter, yeni oluşturulan temel kriterlerde yer almayıp, sadece tıp fakültesine özgü zorunlu bir kriter olarak eklenmesi düşünülmüştür. Konuyla ilgili fakülte yönetim kurulu kararı alınacaktır. Öğretim elamanlarının seçim, atama ve akademik yükseltme kriterleri fakültenin öz görev, amaç ve işlevlerine uygun olarak eğitim, araştırma, diğer akademik ve mesleksel etkinliklerini içerecek şekilde belirlenmiştir. a. Üniversitenin seçim, atama ve yükseltme kriterlerinin stratejik planda belirtilen çerçeveye uygunluğunun gösterilmesi 245

247 Öğretim elemanı seçim, atama ve yükseltmeleri ile ilişkilendirilecek üniversitemizin stratejik plan (Ekli; 3) çerçevesindeki amaçlar ve hedefler aşağıda belirtilmiştir: Stratejik Amaç 1 : Araştırma Faaliyetlerini Geliştirmek Hedef 1.1: 2012 yılı sonuna kadar ulusal ve uluslar arası projelerin %10 artırılması ve AB projelerin kriterlere entegre edilmesi (İlişkili kısım bkz. Kriterler Bölüm A, B, C,F) Stratejik Amaç 2: Yayınların Sayısını ve Niteliğini Arttırmak Hedef 2.1 : 2012 yılı sonuna kadar üretilen bilimsel verilerin ulusal ve uluslar arası kamuoyuna sunumunun %5 oranında artırılması Hedef 2.2: 2012 yılı sonuna kadar uluslararası bilimsel standartta yapılan yayınların % 5 oranında arttırılması (İlişkili kısım - bkz.kriterler Bölüm A,B ve C) Stratejik Amaç 3: Bilimsel Toplantılar Düzenlemek ve katılımı teşvik etmek Hedef 3.1: 2012 yılı sonuna kadar Ulusal ve uluslar arası düzeyde en az 60 adet bilimsel toplantı düzenlemek (İlişkili kısım - bkz.kriterler Bölüm G) Stratejik Amaç 4: Mezuniyet Öncesi Dönem (lisans ve lisansüstü) Eğitim ve öğretim Kalitesini Arttırmak Hedef 4.1: 2012 yılı sonuna kadar Tıp eğitiminde mezuniyet öncesi eğitim programının tamamının yenilenmesi (İlişkili kısım- bkz.kriterler Bölüm F) Stratejik Amaç 5: Tıpta Uzmanlık Eğitim Kalitesini Arttırmak Hedef 5.1: 2012 yılı sonuna kadar tıpta uzmanlık eğitim programlarının anabilim dalları için yeniden yapılandırılması (İlişkili kısım - bkz.kriterler, Eğitim, araştırma ve bilimsel toplantılarla ilgili bölümler A,B,C,F,G) Stratejik Amaç 8: Yurt içi ve Yurt Dışı Üniversiteler ile İşbirliğini 246

248 geliştirmek Hedef 8.1: 2012 yılı sonuna kadar öğretim elemanlarının yurt içinde ve yurtdışında olmak üzere kısa veya uzun süreli eğitim ve araştırma faaliyetlerine katılımların %20 artırılması (İlişkili kısım- bkz.kriterler, Bölüm F) Stratejik Amaç 9: Üniversite - Toplum İlişkilerini Güçlendirmek Hedef 9.1: 2012 yılı sonuna kadar toplumun beden ve ruh sağlığının geliştirilmesine yönelik resmi, özel ve gönüllü kuruluşlarda geliştirilen ortak toplantı sayısının %100 arttırılması Hedef 9.2: 2012 yılı sonuna kadar ilk ve orta öğretim kurumlarına her yıl en az 3 adet bilimsel ve kültürel etkinlik ile fakültenin tanıtılması (İlişkili kısım- bkz. Kriterler, Bölüm J) b. Üniversite kriterlerinin yanı sıra fakültedeki ek seçim, atama ve yükseltme kriterleri ile süreçlerinin tanımlanması Son üç yılda yapılan değişiklikler Halen uygulanmakta olan üniversitenin seçim, atama ve yükseltme kriterlerinin yanı sıra fakültenin amaç ve işlevleri doğrultusunda var olan ek kriter: En az bir makalede adayın ağırlıklı olarak sorumlu bulunduğu asgari 3 makale yayımlamış olmak kriterinde adı geçen indekslere (SSCI ve AHCI ) SCI- expanded eklenmiş olmasıdır. Üniversitemizin yeni oluşturduğu kriterlerde, hedeflenen gelişim standartları çerçevesinde fakültemize özgü bir kaç ek kriter daha eklenmiştir (bkz. gelişim standartları bölümünde yer alan öğretim üyeliğine başvuru, yükseltme ve atanma ile ilgili yeni oluşturulmuş temel kriterler). Ege Üniversitesine bağlı tüm akademik birimlere yapılacak öğretim üyesi atamalarında kullanılacak Ege Üniversitesi nde Öğretim Üyeliğine Yükseltme ve Atanma Genel İlkeleri Ve Temel Kriterleri Ege Üniversitesi 247

249 Senatosu nda tarihinde görüşülerek belirlenmiştir. Ancak üniversitemiz ve fakültemizde herhangi değişiklik yapılmamış olup mevcut atama yükseltme kriterleri halen geçerliliğini sürdürmektedir. Üniversite Yönetim Kurulunun Ekim 2013 teki toplantısında ilgili alanların dekanlarından oluşan komisyonlar kurularak (Sağlık, Fen ve Mühendislik, Sosyal Bilimler Komisyonları) atama kriterlerinin tekrar değerlendirilmesi planlanmıştır. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakültelerinin üniversitenin genel seçim, atama ve akademik yükseltme kriterlerinin yanı sıra amaç ve işlevleri doğrultusunda ek kriterleri olmalıdır. a. Üniversitenin seçim, atama ve yükseltme kriterlerinin stratejik planda belirtilen çerçeveye uygunluğunun gösterilmesi Gelişim standartları çerçevesi içinde yeni oluşturulmuş üniversite seçim, atama ve yükseltme kriterleri yukarıda bahsedilmiş olan stratejik planda belirtilen hedeflere uygunluğunu aynen korumaktadır. Şu anda uygulanmakta olan fakülte kriterlerine ilaveten düşünülen ek kriterlerin daha önceki stratejik amaca ilaveten aşağıdaki hedefi de karşılaması düşünülmektedir. Stratejik Amaç 6: Nitelikli Öğretim Üyesi Yetiştirmek Hedef 6.1: 2012 yılı sonuna kadar elemanlarının kişisel gelişim ve mesleksel becerilerinin artırılması için yılda 3 kez eğitim semineri düzenlenmesi (Yeni oluşturulan temel kriterlere, sadece tıp fakültesine özgü zorunluluk olarak eğitici gelişimi kurslarının eklenmesi düşünülmektedir.) b. Üniversite kriterlerinin yanı sıra fakültedeki ek seçim, atama ve yükseltme kriterleri ile süreçlerinin tanımlanması Ege Üniversitesi Akademik Değerlendirme Ve Kalite Geliştirme Kurulu (E.Ü- ADEK) nun önerisiyle bir süre önce EÜ Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönergesinde değişiklik yapmak üzere bazı çalışmalar 248

250 başlatılmıştır. Önce kriterlerin oluşturulması için Sağlık, Fen ve Sosyal Bilimler bölümlerine yönelik komisyonlar kurulmuştur. Fakültemizde birim ADEK ön çalışma ile bir taslak hazırlamıştır. Daha sonra Üniversite ADEK içinde ardışık toplantılarla üniversitenin minimum kriterlerinin nasıl oluşturulacağı noktasıyla bu taslak gözden geçirilerek ortak bir yapıya dönüştürülmüş ve Akademik Etkinlik Puanlama Rehberi oluşturulmuştur. Bu rehberdeki puanlamalar tüm fakültelerin kendilerine özgü gereksinimleri göz önünde tutularak ortak bir noktada tutulmaya çalışılmıştır. Bu nedenle Akademik Etkinlik Puanlama Rehberi tüm üniversite için geçerli olacaktır. Ancak öğretim üyeliğine yükseltilme ve atanma için gereken temel kriterlerin her fakülte için- üniversitenin minimum kriterlerine uyulması kaydıyla- ayrı olarak oluşturulmasına karar verilmiştir. Hem puanlama rehberine yönelik bazı ek açıklamalar ve öneriler getirmek, hem de fakültemizin temel kriterlerini saptamak için Fakülte Kurulumuz bir çok kez toplanmıştır. Temel kriterleri saptamak amacıyla ayrıca fakültemizde çeşitli öğretim üyelerine bu rehber yollanarak, akademik etkinliklerini puanlamaları istenmiştir. Bu pilot uygulama sonuçlarından sonra ve tarihinde toplanan üniversite senatosu tarafından taslak metin son şekli ile kabul edilmiştir. Bu kriterler 2003 yılındakine ilave olarak gelişim standardı olarak hedeflenen unsurları da içermektedir. Üniversite ve tıp fakültesi öğretim elemanı seçim, atama ve yükseltmeleri ile ilgili yeni oluşturulan kriterlerin uygulama esasları: Ege Üniversitesi nde Öğretim Üyeliğine Yükseltme ve Atanma Genel İlkeleri tarihinden itibaren Ege Üniversitesine bağlı tüm akademik birimlere yapılacak öğretim üyesi atamalarında yani hazırlanan ve Ege üniversitesi Senatosu nca tarihinde kabul edilen de yeni hazırlanan ve Ege Üniversitesi Senatosu nca kabul edilen Ege Üniversitesi nde Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Genel 249

251 İlkeleri ve Temel Kriterleri ve tarihinde kabul edilen Ege Üniversitesi Akademik Etkinlik Puanlama Rehberi uygulanacaktır. 2. Ege Üniversitesi nde akademik kadrolara atanma için Ege Üniversitesi nde Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Temel Kriterleri nde istenen minimum toplam ve kategori puanları 2013 yılında %5, ve daha sonraki yıllar ise bir önceki yıla göre % 5 arttırılacaktır yılında 2012 ye göre %10 ve daha sonraki yıllar bir önceki yıla göre % 5 artırılacaktır. Atanma Kriterleri değişiklikleri her yıl başında Yükseköğretim Kurulu na bildirilecektir. Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yıldönümü olan 2023 yılında Ege Üniversitesi Akademik Atama Kriterlerinin bugüne göre yaklaşık % 70 artırılması hedeflenmiştir. 3. Akademik atama kriterlerinde istenen minimum yayın sayısı artışı ancak yüzdesel beklenti artışları 0,5 in üzerine çıktığında kriterlere yansıtılacaktır. 4. Fen ve Mühendislik Bilimleri, Sağlık Bilimleri ve Sosyal Bilimler alanında faaliyet gösteren Fakülte, Enstitü, Yüksekokul ve Meslek Yüksekokulları ister akademik birim isterse alt akademik birim(bölüm, Anabilim Dalı, Ana sanat Dalı) bazında 1. maddede belirtilen minimum akademik performans beklentisinden düşük olmamak üzere farklı kriterler belirleyebilirler. Birimlerin Atama Kriterleri için değişiklik talepleri (2. maddede belirtilen artırımların altında olmamak koşulu ile) her yıl aralık ayı sonuna kadar Ege Üniversitesi Rektörlüğü ne bildirilecektir. 5. Ege Üniversitesi ne bağlı birimlerde ilan edilen Öğretim Üyesi kadrolarına müracaat eden kişilerin dosyaları müracaat ettiği birim için gerekli atanma minimum koşullarını sağlayıp sağlamadıklarının kontrolü amacıyla profesör ve doçent kadroları için Rektörlük bazında; Fen Mühendislik bilimleri, sağlık bilimleri ve sosyal bilimler alanlarında, profesör öğretim üyelerinden oluşan üç ayrı komisyon, yardımcı doçent kadroları için ise her akademik birim (Fakülte, Enstitü, 250

252 Yüksekokul ve Meslek Yüksekokulları) bazında öğretim üyelerinden oluşan, bir komisyon oluşturulacaktır. Ege Üniversitesi nde Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Temel Kriterleri Yardımcı Doçentliğe Başvurma ve Atanma 1. Doktora, tıpta uzmanlık veya sanatta yeterlik unvanını almış olmak *(Sağlık bilimleri alanında yardımcı doçentlik müracaatı için doktora ve tıpta uzmanlık unvanı aldıktan sonra en az 2 (iki) yıl bir üniversitede çalışmak olmak şartı aranır.) 2. Doktora veya tıpta uzmanlık tez konusu ile ilgili ve kendisinin birinci isim olduğu bir makaleyi hakemli bir dergide yayınlamış olmak( Sanatta Yeterlilik kazanmış olan adaylardan kendi alanlarındaki bir kadroya müracaatları durumunda yayın şartı aranmaz), 3. ÜDS den en az 65 (Altmış beş) puan veya YÖK tarafından denkliği belirlenen bir sınavdan eşdeğer puanı almak ve Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği nin 7. maddesi uyarınca yapılacak sınavda başarılı olmak, 4. Lisans öğreniminden sonra Ege Üniversitesi Akademik Etkinlik Puanlama Rehberine göre en az 10 (on) puanı B2.5 ve B2.9 (yalnız sosyal bilimler için) maddeleri kapsamında yayınlanmış özgün makaleler ve sahip olunan özgün eserlerden sağlanmak koşulu ile 40 (kırk) ve üzeri puan toplamış olmak. Yardımcı Doçentliğe Yeniden Atanma 1. Bir önceki atamadan sonra hakemli dergilerde, birinci isim olarak en az bir özgün araştırma makalesi yayınlamış olmak, 2. Bir önceki atama tarihinden sonra Ege Üniversitesi Akademik Etkinlik Puanlama Rehberinde yer alan etkinliklerden toplam 30 (kırk) ve üzeri puan toplamış olmak. Doçentliğe Atanma 251

253 1. Doçentlik Sınav Yönetmeliği uyarınca Doçent unvanı almış olmak, 2. Doktora, tıpta uzmanlık, Sanatta Yeterlilik unvanının alınmasından sonra herhangi bir üniversitede Yükseköğretim Kurulu tarafından daha uzun bir süre zorunluluğu getirilmezse en az 2 (iki) yıl veya üniversite dışında kendi alanında 3 (üç) yıl çalışmış olmak, 3. ÜDS den en az 65(Altmış beş) puan veya YÖK tarafından denkliği belirlenen bir sınavdan eşdeğer puanı almak, 4. Lisans öğreniminden sonra Ege Üniversitesi Akademik Etkinlik Puanlama Rehberine göre en az 30 (otuz) puanı B2.5 ve B2.9 (yalnız sosyal bilimler için) maddelerinden olmak koşulu ile 120 (yüz yirmi) ve üzeri puan toplamış olmak. Profesörlüğe Yükseltilme ve Atanma 1. Doçentlik unvanını aldığı dosyayı teslim ettiği tarihten sonraki (doçentlik dosyasında yer almayan) bilimsel yayınlar bakımından kadroya müracaat ettiği dönem için Üniversitelerarası Kurul ca ilan edilen kadronun bilim alanı için doçentlik başvurusunda istenilen asgari yayın koşullarına sahip olmak *(**Sağlık bilimleri için yalnız 2012 yılı içinde yapılacak müracaatlarda; SCI, SCI- expanded, kapsamlı dergilerde en az üç özgün makale yayınlamak şartı aranacaktır yılından itibaren ise sağlık bilimleri içinde diğer bilim alanları için kabul edilen ve ilk cümlede vurgulanan koşullar aranır. 2. *Fen- Mühendislik ve Sağlık Bilimleri için eserlerinden en az birinin Web of Science (WOS) kapsamında, kendisi dışındaki yazarlar tarafından atıf almış olması, 3. Ege Üniversitesi Akademik Etkinlik Puanlama Rehberine göre, 140 (yüz kırk) puanı Bilgi Üretimi kategorisinden (B) olmak koşulu ile en az 240 (iki yüz kırk) ve üzeri puan toplamış olmak. * Not: Atama ve Yükseltmelerde Eğitici Gelişim Kursu zorunluluğu Fakülte kriterlerine ayrıca eklenecektir. *Fakülteye özgü ek kriterler, (**): Sağlık bilimleri için bu madde 252

254 kapsamında istenen makaleler yalnız SCI ve SCI expanded dergilerde yayınlanmış makalelerdir (Ege Üniversitesi Akademik Etkinlik Puanlama Rehberinin B2.5 a bendi) EÜTF de halen uygulanan atama yükseltme kriterlerinde herhangi bir değişiklik olmamıştır. Üniversite Yönetim Kurulunun Ekim 2013 teki toplantısında ilgili alanların dekanlarından oluşan komisyonlar kurularak Son üç yılda (Sağlık, Fen ve Mühendislik, Sosyal Bilimler Komisyonları) atama yapılan kriterlerinin tekrar değerlendirilmesi planlanmıştır. Kasım 2013 tarihi değişiklikler itibari ile sağlık bilimleri komisyonuna veri sağlamak amacıyla Fakülte Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulunda buna yönelik çalışmalar yapılacaktır Öğretim elemanlarının görev ve sorumlulukları Temel Standart Tıp fakülteleri, akademik kadrolarının görev ve sorumluluklarını çalışma alanları ve akademik düzeylerine göre mutlaka belirlemeli ve duyurmalıdır. Akademik kadro için tanımlanmış görev ve sorumlulukların tanıtılması Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinin öz görev, amaç ve işlevlerine göre belirlenmiş akademik kadro görev ve sorumlulukları tanımlanmamıştır. Ancak YÖK 2547 sayılı kanunun (l) bendinde öğretim üyeleri, öğretim görevlisi, okutman ve öğretim yardımcıları tanımları yapılmakta ve Beşinci bölüm Madde 22 de öğretim üyelerinin görevleri belirtilmektedir Standardın (Ekli; 2). karşılanma durumu ile ilgili Yüksek Öğrenim Kanunu: 2547 (Kabul Tarihi : 4/11/1981) açıklamalar Madde 1 Bu kanunun amacı; yükseköğretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün yükseköğretim kurumlarının ve üst kuruluşlarının teşkilatlanma, işleyiş, görev, yetki ve sorumlulukları ile eğitim - öğretim, araştırma, yayım, öğretim elemanları, öğrenciler ve diğer personel ile ilgili esasları bir bütünlük içinde düzenlemektir. l) Öğretim Elemanları: Yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim 253

255 üyeleri, öğretim görevlileri, okutmanlar ile öğretim yardımcılarıdır. m) Öğretim Üyeleri: Yükseköğretim kurumlarında görevli profesör, doçent ve yardımcı doçentlerdir. (1) Profesör: En yüksek düzeydeki akademik unvana sahip kişidir. (2) Doçent: Doçentlik sınavını başarmış akademik unvana sahip kişidir. (3) Yardımcı Doçent: Doktora çalışmalarını başarı ile tamamlamış, tıpta uzmanlık veya belli sanat dallarında yeterlik belge ve yetkisini kazanmış, ilk kademedeki akademik unvana sahip kişidir. n) Öğretim Görevlisi: Ders vermek ve uygulama yaptırmakla yükümlü bir öğretim elemanıdır. o) Okutman: Eğitim - öğretim süresince çeşitli öğretim programlarında ortak zorunlu ders olarak belirlenen dersleri okutan veya uygulayan öğretim elemanıdır. p) Öğretim Yardımcıları: Yükseköğretim kurumlarında, belirli süreler için görevlendirilen, araştırma görevlileri, uzmanlar, çeviriciler ve eğitim öğretim planlamacılarıdır. BEŞİNCİ BÖLÜM Öğretim Elemanları Öğretim üyelerinin görevleri: Madde 22 a. Yükseköğretim kurumlarında ve bu kanundaki amaç ve ilkelere uygun biçimde önlisans, lisans ve lisansüstü düzeylerde eğitim - öğretim ve uygulamalı çalışmalar yapmak ve yaptırmak, proje hazırlıklarını ve seminerleri yönetmek, b. Yükseköğretim kurumlarında, bilimsel araştırmalar ve yayımlar yapmak, c. İlgili birim başkanlığınca düzenlenecek programa göre, belirli günlerde öğrencileri kabul ederek, onlara gerekli konularda yardım etmek, bu kanundaki amaç ve ana ilkeler doğrultusunda yol 254

256 göstermek ve rehberlik etmek, d. Yetkili organlarca verilecek görevleri yerine getirmek, e. Bu kanunla verilen diğer görevleri yapmaktır. Ayrıca 2914 sayılı Yüksek Öğrenim Personel Kanununda öğretim elemanları kapsamına giren personel sınıflandırılarak aylıkları ve ek göstergeleri düzenlenmiş, derece yükseltmesi ve kademe ilerlemesinin şekil ve şartları ile sosyal haklardan yararlanma, ek ders ücreti, üniversite idari görev ve geliştirme ödeneklerinin miktarı belirlenmiştir (Ekli; 3). Yüksek öğrenim personel kanunu: 2914 (Kabul Tarihi: 11/10/1983) Bu Kanunun amacı, 4/11/1981 tarih ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununda yer alan öğretim elemanları tanımına giren personeli sınıflandırmak, aylıklarını ve ek göstergelerini düzenlemek, derece yükseltilmesi ve kademe ilerlemesinin şekil ve şartları ile, sosyal haklardan yararlanma, ek ders ücreti, üniversite, idari görev ve geliştirme ödeneklerinin miktarını tespit etmek, emekli ve yabancı öğretim elemanlarının sözleşmeli olarak çalıştırılma usul ve esaslarını belirlemektir. Son üç yılda yapılan değişiklikler Gelişim Standardı Yürürlükteki yasalara göre hareket edilmektedir. Ayrıca Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Entegre Eğitim Öğretim Yönergesinde akademik kadrolarının eğitimle ilgili görev ve sorumlulukları, çalışma alanları tanımlanmış tüm öğretim üyelerine elektronik ve basılı olarak duyurulmuştur. Tıp fakülteleri, akademik kadrolarının görev ve sorumluluklarını yerine getirip getirmediklerini düzenli olarak izlemeli ve değerlendirmelidir. Tıp fakülteleri, öğretim elemanlarının eğitsel performanslarını (ders verme, eğitim yönlendiriciliği, sınav yapma, program geliştirme ve değerlendirme, eğitim materyali oluşturma, akademik ve sosyal danışmanlık, kurul ve komisyonlarda görev alma, vb.) izlemeli, değerlendirilmeli ve ödüllendirmelidir. Tıp fakülteleri, araştırma görevlilerinin mezuniyet öncesi tıp eğitiminin 255

257 yürütülmesindeki görev ve sorumluluklarını açıkça belirlemiş olmalı, izlemeli, değerlendirmeli ve ödüllendirmelidir. b. Akademik kadronun tanımlanmış görev ve sorumluluklarını yerine getirme durumunun nasıl izlendiği ve sonuçların nasıl kullanıldığının açıklanması 1) Ege Üniversitesi Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme (ADEK) programı çerçevesinde, E.Ü. Tıp Fakültesi Dekanlığı tarafından hazırlanan Öğretim üyesi hizmet analizi çalışmasında akademik kadronun eğitim, araştırma, sağlık hizmeti, mesleki etkinlikler ve yönetim ve temsil görevleri kapsamındaki faaliyetleri saat / yıl kapsamında rakamsal olarak derlenmiş ve EÜ Tıp Fakültesi Birim ADEK verileri olarak toplanmıştır. EÜ Tıp Fakültesi Birim ADEK verileri, YÖDEK rehberinde (Ekli; 4) tanımlanan performans göstergeleri kapsamında yılda bir kez, bir Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar önceki takvim yılı verileri göz önüne alınarak akademik kadronun faaliyetlerini değerlendirmektedir. Bu faaliyetler 5 yıllık stratejik plan çerçevesinde izlenmekte ve öngörülen hedeflere ulaşılması konusunda gerekli düzenlemeler ve özendirici uygulamalar gündeme konulmaktadır. - YÖDEK rehberi sayfa 81, bölüm 40 : Program başına ortalama haftalık ders saati sayısı: (40.2.Lisans programlarında haftalık ders saati sayısı (ders, uygulama ve laboratuvar) toplamı / Lisans program sayısı, 40.3.Yüksek lisans programlarında haftalık ders saati sayısı (ders, uygulama ve laboratuvar) toplamı / Yüksek lisans program sayısı 40.4.Doktora programlarında haftalık ders saati sayısı (ders, uygulama ve laboratuvar) toplamı / Doktora program sayısı) - YÖDEK rehberi sayfa 82, bölüm 43: Ders veren Öğretim Elemanı başına düşen haftalık ortalama ders saati (Ön Lisans, Lisans, Lisansüstü programlarının tamamında): (43.1.Ders veren kadrolu öğretim elemanlarının verdiği haftalık ders saati sayısının iki dönemlik ortalaması (Uygulama, Laboratuvar ve Tez Danışmanlığı hariç) / Ders 256

258 veren tam zamanlı öğretim elemanlarının sayısı, 43.2.Ders veren kadrolu öğretim elemanlarının verdiği haftalık ders saati sayısının iki dönemlik ortalaması (Uygulama, Laboratuvar ve Tez Danışmanlığı dahil) / Ders veren tam zamanlı öğretim elemanlarının sayısı) - YODEK rehberi sayfa 82, bölüm 44 Öğretim üyesi başına tamamlanan tez sayısı: (44.1.Tamamlanan yüksek lisans tez sayısı / Öğretim üyesi sayısı, 44.2.Tamamlanan doktora tez sayısı / Öğretim üyesi sayısı, Tamamlanan tez ( yüksek lisans ve doktora) sayısı / Öğretim üyesi sayısı) - YODEK rehberi sayfa 82, bölüm 45: Öğretim üyesi başına düşen değerlendirme yılı içerisinde basılmış tam metin yayın (SCI- Expanded, SSCI ve AHCI sayısı) - YODEK rehberi sayfa 83, bölüm 46: Öğretim üyesi başına düşen toplam yayın ve bilimsel faaliyetlerin (makale, kongre, konferans bildirileri, sergi, konser, performans vb) sayısı - YODEK rehberi sayfa 83, bölüm 47: Öğretim üyesi başına düşen atıf sayısı - YODEK rehberi sayfa 83, bölüm 48: Öğretim üyesi başına düşen bilimsel ve sanatsal ödül sayısı - YODEK rehberi sayfa 83, bölüm 50: Kurum tarafından düzenlenen ulusal ve uluslar arası bilimsel konferans, panel, seminer vb. faaliyetlerin sayısı - YODEK rehberi sayfa 83, bölüm 51: Öğretim üyesi başına düşen DPT, TUBİTAK ve diğer kamu finanslı projelerin sayısı (değerlendirme yılı içerisinde tamamlanan) (51.1. Öğretim üyesi başına düşen DPT, TUBİTAK ve diğer kamu finanslı projelerin sayısı (değerlendirme yılı içinde tamamlanan) / Öğretim üyesi sayısı, Öğretim üyesi başına düşen kurum içi destekli proje sayısı / Öğretim üyesi sayısı, Öğretim üyesi başına düşen sanayi destekli proje sayısı / Öğretim üyesi sayısı, Öğretim üyesi başına düşen Uluslararası ortaklı veya destekli proje sayısı (değerlendirme yılı içinde tamamlanan / Öğretim 257

259 üyesi sayısı, ı51.5.öğretim üyesi başına düşen toplam proje sayısı / Öğretim üyesi sayısı). Yukarıda tanımlanan verilerin oluşturulabilmesi için Fakülte Yönetimi her bir öğretim üyesinin ayrı olarak doldurduğu Öğretim Elemanı Faaliyet Raporlarını toplamaktadır (Ekli; 5). Öğretim elemanının tebliğli / tebliğsiz olarak katıldığı bilimsel toplantılar (Form 1), yayımlanmış makale ve kitap bölümleri (Form 2), aldığı ödüller (Form 3) ve kurumca veya disiplinler arası yürütülen projeler (Form 4) değerlendirilmektedir. Bu formlar ışığında Anabilim Dalı faaliyet raporları (Form 5) ve performans göstergeleri oluşturulmaktadır. 2) E.Ü. Tıp Fakültesi Mezuniyet öncesi Tıp Eğitimi Programında akademik kadronun ders yükü tanımlanmıştır. Ayrıca her bir anabilim dalı / bilim dalının Tıpta Uzmanlık Öğrencileri için düzenlenmiş eğitim programları belirlenmiştir. Bunların dışında doktora programları açan bölümlerdeki akademik kadro görev dağılımları ve anabilim dalı / bilim dalı lisans üstü tez danışmanlıkları tanımlanmıştır. Akademik kadronun ders yüküne göre ek ders ücreti ödenmektedir. 3) Eğiticinin eğitimi kurslarına katılım özendirilerek akademik kadronun program geliştirme ve değerlendirme performansı yükseltilmektedir (Ekli; 6). 4) Sınavların hazırlık aşaması ve yürütülmesinde Tıp Fakültesi Yönetimi tarafından yapılan görevlendirmeler gereğince öğretim elemanları sınavlarda görev almaktadır (Ekli; 7). c. Akademik kadronun eğitsel performansının nasıl değerlendirildiği ve sonuçların nasıl kullanıldığının açıklanması 1)E.Ü. Tıp Fakültesi akademik kadrosunun performansını değerlendirilmesindeki temel ölçüt Tıp Fakültesi Öğrencilerinin geri bildirimleridir. Bu bildirimler sınav sonuçları ile birlikte önce Tıp Eğitimi Anabilim dalında değerlendirilmekte, ilgili birimin o dönemdeki ve bir önceki dönemdeki performansı kendi içinde ve diğer birimlerle 258

260 karşılaştırılarak analiz edilmektedir. Bu analizler, Anabilim Dalı Başkanlıklarına resmi yazı ile düzenli olarak gönderilerek Anabilim Dalının ders içeriği, ders notları, derslik, pratikler vb. diğer uygulamalarına ait öğrencilerin eleştiri, beğeni ve önerilerini dikkate alması sağlanmaktadır. Ayrıca, 2010 yılı başından itibaren bu geri bildirimler öğretim üyelerine e- posta ile de bildirilmektedir. Öğrencilerin olumlu yönde geri bildirim verdikleri öğretim üyeleri için sistematik bir ödüllendirme mekanizması yoktur. Öğrenci geri bildirimlerinde belirli bir birim ya da öğretim üyesine yönelik çok sayıda olumsuz geri bildirim varsa bu veriler ilgili birim ya da öğretim üyesine gönderilerek ilgili sorunun düzeltilmesi istenmekte ve yönetim tarafından geri bildirimler takip edilmektedir (Ekli; 8). 2) Diğer bir değerlendirme kriteri, tıpta uzmanlık öğrencilerinin geri bildirimleridir. Bu bildirimler, Tıpta Uzmanlık Eğitimi programının içeriği, eğiticiler, rotasyonlar, uygulamalar açısından objektif verilere dayalı değerlendirmeleri içermektedir. Anabilim dallarından asistan temsilcileri sorumluluğunda sistematik olarak geri bildirim alınması için Ege Tıp Fakültesi Asistan Komisyonu çalışmalarını sürdürmektedir (Ekli; 9). 3) Fakülte Yönetimi tarafından her bir Anabilim Dalının öğretim üyesi sayısının 1/3 ü kadar sayıda Özel Çalışma Modülleri (ÖÇM) planlanması istenmektedir. Bu modüller çekirdek öğretim programı yanı sıra yürütülen, öğrencilere ilgilendikleri alanlarda derinlemesine çalışma olanağı sağlayan, öğretim üyelerinin küçük bir öğrenci grubu ile birlikte yürüttükleri etkinliklerdir. Her yıl güncellenerek akademik kadronun büyük çoğunluğunun bu etkinlikte görev alması amaçlanmaktadır (Ekli; 10). d. Araştırma görevlilerine verilen eğitici eğitiminin tanıtılması, eğitimdeki görev ve sorumlulukları ile bunun nasıl izlendiği ve sonuçların nasıl kullanıldığının açıklanması 259

261 1) Tıp Fakültesi Dekanlığı Asistan Uyum Programı adı altında 3 günlük sertifikalı bir program düzenleyerek araştırma görevlilerinin uzmanlık eğitimine başladıkları süreden itibaren karşılaşabilecekleri sorunları, hastane işleyişi, araştırma görevlilerinin özlük hakları, hekimin yasal sorumlulukları ve üniversite hastanesinde asistanlık gibi konularda bilgilenmelerini sağlamaktadır (Ekli; 11). 2) Birçok Anabilim / Bilim Dallarında araştırma görevlileri klinik vizitler, laboratuvar çalışmaları, sınav gözetmenliği gibi pratik uygulamalarda görev almaktadır. İlgili birim tarafından bu uygulamaların içeriği tanımlanmış, pratik programında araştırma görevlilerinin görevleri belirtilmiştir. Öğrenci geribildirimleri ile araştırma görevlilerinin yeterliliği takip edilmektedir (Ekli; 12). Tıp fakültesi akademik kadrolarının bilimsel ve eğitsel aktiviteleri aylık ve yıllık bazda düzenlenen performans çizelgeleri ile izlenmektedir. Ege Üniversitesi Hastanesi Yönetim Kurulu ve EÜTF bünyesinde oluşturulan komisyonlar tarafından hazırlanan ve her yıl güncellenen Son üç yılda eğitsel aktiviteler aylık, bilimsel aktiviteler ise yıllık olarak izlenmektedir. yapılan Öğrenci geribildirimlerinde hakkında olumlu görüşler bildirilen öğretim değişiklikler üyelerine dekanlık teşekkür mektubu düzenlemekte ve göndermektedir. Ayrıca öğretim üyelerinin teorik derslere girme durumu anabilim dallarının eğitim sekreterleri tarafından takip edilmektedir. Derse girmeme gerekçesi yazılı olarak istenmekte ve yapılamayan derslerin telafi edilmesi ile ilgili girişimlerde bulunulmaktadır (Ek98) Eğitici gelişim programları Temel Standart Tıp fakültelerinin, akademik kadrolarının eğitici niteliklerini iyileştirmeye yönelik eğitici gelişimi programları mutlaka olmalıdır. a. Fakültede yürütülen eğitici geliştirme programlarının amaçları, hedef Standardın kitlesi, programı, sıklığı, öğretim üyelerinin bu programlara katılma karşılanma oranları ve bu programlarla ilgili görüşleri durumu ile ilgili Eğitici geliştirme programlarının amaçları, hedef kitlesi, programı, sıklığı, açıklamalar öğretim üyelerinin bu programlara katılma oranları ve bu programlarla 260

262 ilgili görüşlerine ait ulaşıla bilinen bilgiler aşağıda verilmiştir. GENEL PROGRAMLAR Eğitim Becerileri Kursu: Dört günlük bir program olarak yılları arasında uygulandı. Hedef kitlesi pratisyen hekim, öğretim üyesi, uzman hekim ve hemşirelerdi. Küçük gruplara 22 tanesi İzmir de yedi tanesi İzmir dışında olmak üzere 29 adet kurs verilmiştir. Bu kurslardan 12 tanesi ağırlıklı olarak Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyelerinin katılımıyla gerçekleşmiştir. Bu kurslarda Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ndeki 146 öğretim üyesine ulaşılmıştır. Programın etkinliği katılımcı geribildirimlerinin yanı sıra Doç. Dr. Meltem Çiçeklioğlu na ait yüksek lisans tezi kapsamında araştırılmıştır (Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nde yürütülen eğitici eğitimi programının değerlendirilmesi, İzmir 2004). Ölçme- Değerlendirme Kursu: 5 günlük bir program olarak 1999 da ve yılları arasında yürütüldü. Konu ile ilgili olarak Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı tarafından Eğitim Öğretim yılında toplam 11 kurs düzenlenmiştir. Bu kursların sekizi fakültemizde gerçekleştirilmiştir. Yazılı sınavlar kurusuna 96, klinik sınavlar kursuna 50 olmak üzere hedef kitleden toplam 146 öğretim üyesine ulaşılmıştır. Programların etkinliği geribildirimler, kurs öncesi ve sonrası değerlendirme karşılaştırması yapılarak değerlendirilmiştir. Programla ilgili veriler, katılımcı listeleri ve değerlendirmeler ektedir (Ekli; 1). Temel Eğitici Gelişim Programı (TEGP): 2010 yılında başlatılan ve her yıl 3 kez açılması, üzerine orta ve ileri düzey programların eklenerek daha da güçlendirilip sistematize edilmesi planlanmış bir programdır. Programların birincil amacı, Fakültemiz tıp eğitimi hedefleriyle uyumlu olacak şekilde, rehber alınan öğrenme ve öğretme kavramlarına ve öğretim tekniklerine ait temel bilgilerin aktarılmasıdır. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı tarafından 25 Ocak- 31 Mart

263 tarihleri arasında eş zamanlı olarak üç grup öğretim üyesine 12 yarım gün boyunca verilmiştir. Bu kurslarda toplam 65 öğretim üyesi (22;22;21) eğitim almıştır. Program 3 modülden meydana gelmiştir. Birinci modülün amacı Dünya da ve Türkiye de tıp eğitimi ile ilgili modeller hakkında bilgilendirme ve kıyaslama olanağı sağlamak, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nde uygulanan eğitim modelinin dayanak noktalarını, içeriğini ve kontrol düzeneklerini tanıtmaktır. Katılımcıların öğrenme ve öğretme ile ilgili başlıca ilkeleri tartışarak eğiticinin rolünü kavraması istenmektedir. İkinci modül süresince amaç, öğretim yöntemlerini tartışmak, fakültemizde yer alan büyük gruplarda eğitim- küçük gruplarda eğitim- beceri eğitimi- klinikte eğitim ve simule hasta eğitim yöntemlerini hazırlama ve geliştirme için gerekli ön bilgilerin aktarılmasıdır. Üçüncü modülde ise amaç, ölçme ve değerlendirmede genel kavramların aktarılarak, değişik soru tiplerini hazırlamada ve öğrenci performansını değerlendirmede objektif kriterlerin sağlanabilmesine ilişkin gerekli koşulların aktarılması olarak belirlenmiştir. Eğitim programının son iki gününde, katılımcıların hazırladığı öğretim yöntemleri veya ölçme- değerlendirme uygulamalarına yönelik sunumların hep birlikte izlenmesi gerçekleştirilmektedir. Önümüzdeki güz döneminde açılacak olan kursa 24 öğretim üyesi şimdiden kaydını yaptırmıştır. Öğretim üyelerinin öz değerlendirmesi, geri bildirimleri ve izleme görüşmeleri ile kurs eğitim içeriği değerlendirilmektedir (Ekli; 2). AMACA YÖNELİK PROGRAMLAR İzmir de Eğitsel İşbirliği Aracılığı ile Birinci Basamak Sağlık Hizmet Kalitesinin Geliştirilmesi Projesi (MATRA Projesi) Kapsamında Eğitici Gelişimi Etkinlikleri: Bu kapsamda yürütülen eğitici gelişimi etkinlikleri şunlardır: Şubat 2005 tarihinde Maastricht Üniversitesi Tıp Fakültesi nden Dr. Jan Joost Rethans ın katkısıyla düzenlenen Simüle Hasta ile Eğitim Kursu 262

264 7-9 Haziran 2005 te Maastricht Üniversitesi Tıp Fakültesi nden Dr. Jan Van Dalen in katkısıyla Klinik Beceri Eğitimi Kursu Haziran 2005 te Tıp Eğitiminde Erken Dönemde Hasta ile Karşılaşma Programı Tasarımı Atölye Çalışması Aralık 2005 te Maastricht Üniversitesi Tıp Fakültesi nden Dr. Jan Van Dalen in katkısıyla Hasta ile Eğitim Kursu EÜTF Program Değişimi kapsamındaki eğitici eğitimleri eğitim- öğretim yılında başlatılan program değişimi sürecinde 2009 yılına kadar, a) Müfredat geliştirme (yarım günlük workshop, 14 kez tekrarlandı- yaklaşık 200 katılımcı) b) Öğrenim hedefi yazımı (yarım günlük workshop, 4 kez tekrarlandı- yaklaşık 60 katılımcı) c) OSCE sınav gözetmenliği (yarım günlük workshop, 5 kez tekrarlandı- yaklaşık 120 katılımcı) d) Hasta görüşmesi eğiticileri workshop uygulaması (1 günlük program, 4 kez tekrarlandı- yaklaşık 80 katılımcı) e) İlaç uygulamaları eğitici gelişimi programı (1 günlük program, 2 kez tekrarlandı- 16 katılımcı) Bu programların katılımcı sayısı toplamda 500 civarındadır. b. Eğitici gelişimi programı için ayrılan kaynakların tanımlanması ve yeterliliğin değerlendirilmesi Eğitici gelişimi programları için en önemli kaynaklar öğretim üyelerinin bizzat kendileri ve Tıp Eğitimi AD öğretim üyeleridir. Basılı materyal ve kullanılan kaynakçalar ve derslik- araç- gereç Tıp Eğitimi AD tarafından, kurs sırasındaki çay, kahve gibi ikramlar Dekanlık tarafından karşılanmaktadır. Ayrıca bir kaynak gerekmemektedir. Son üç yılda yapılan Öğretim üyelerinin araştırma, hizmet ve eğitim görevleri arasında en az hazırlıklı oldukları görev eğiticiliktir. Hem öğretim üyelerinin mesleksel 263

265 değişiklikler gelişmelerini sürdürmeleri, hem de kurumun işlevlerini yerine getirebilmesinde önemli araçlardan birisi, eğitici gelişimidir. Yükseköğretimde eğitici gelişimini, öğretim üyelerinin birey olarak çeşitli rollerini yerine getirmek üzere yetkinliklerinin gelişmesine ve üretkenliklerini korumalarına destek olan, eğitim programını ve örgütsel iklimi iyileştirmeye olanak vererek kurumun canlılığını korumayı amaçlayan programlar olarak tanımlamak mümkündür. Fakültemizde 2003 yılında başlatılan program değişikliği sürecine paralel olarak eğitici gelişimi programları da biçim değiştirmiş, değişim sürecinde ve yeni eğitim- öğretim etkinliklerinde görev alan öğretim elemanlarının gereksinimleri doğrultusunda Temel Eğitici Gelişim Programı uygulanmıştır. Tıp Eğitimi Anabilim Dalı öğretim üyeleri tarafından yürütülen EÜTF Temel Eğitici Gelişim Programı, tıp eğiticisinin ana rolleri üzerinden oluşturulan temalarda, 10 yarım gün eğitim ve iki yarım gün uygulamadan oluşmaktadır. Temalar ve uygulamalar gruplandırılarak bir araya getirilmiş dört modül halinde program oluşturulmuştur. Eğitici gelişimi programında kullanılan temel strateji deneyime dayalı öğrenme dir. EÜTF Temel Eğitim Gelişim Programı yılından itibaren düzenli olarak uygulanmaktadır. Bugüne kadar 180 in üzerindeki öğretim üyesi bu kursa katılmıştır. Yaklaşık 3 yıllık bir sürede fakültemiz öğretim üyelerinin üçte birinin bu programa katılmış olmasını çok önemli buluyoruz. Amacımız fakültemizdeki tüm öğretim üyelerinin Temel Eğitim Gelişim Programına katılmasını sağlamaktır yılı başında öğretim üyesi kadrosuna yeni atanan ve eğitim programı hakkında bilgisi olmayan ancak sorumlukları olan öğretim üyelerine yönelik olarak bir toplantı düzenlenmiştir. Bu toplantıda eğitim programının yapısı, uygulaması, yönerge ve öğretim üyelerinin sorumlulukları aktarılmıştır. Benzer toplantıların her yıl yeni öğretim üyesi olup eğitim yükü olan kişilere yönelik tekrarlanması planlanmaktadır. Ayrıca son üç yıldır çok sayıda akademisyenin katıldığı Temel İyi Klinik 264

266 Uygulamalar Eğitimi toplantıları da sürdürülmektedir. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri akademik kadrolarının eğitici niteliklerini iyileştirmeye yönelik eğitici gelişimi programlarını, belirli bir plan ve program dahilinde aşamalı, sürekli ve kurumsal bir çerçevede sürdürmelidir. Eğitici gelişimi programlarına katılım özendirilmeli, finansal ve idari destek sağlanmalıdır. Eğitici gelişim programlarının etki ve etkinliği değerlendirilmelidir. Tıp Fakülteleri eğitimle ilgili belirledikleri görevler için belirli eğitim programlarına (sertifika, diploma vb.) katılım şartını bir kriter olarak kullanmalıdırlar. c. Öğretim elemanlarının eğitsel niteliklerini geliştirmeye yönelik kurum dışındaki programlara katılımı için sağlanan idari, mali destekler, ilgili düzenlemeler ve kullanım durumu Öğretim elemanlarının eğitsel niteliklerini geliştirmeye yönelik kurum dışı programlara katılımları için idari açıdan izinli sayılmalarına yönelik düzenlemeler mevcuttur. Bunun dışında, yukarıda bahsedilen eğitim programlarının yanı sıra fakülte / fakülte dışı yürütülen, ve eğitsel nitelikte olan deney hayvanları kullanım kursu, klinik araştırmalarda etik yaklaşım kursu, araştırma, rasyonel ilaç kullanımı, iyi klinik uygulamalar gibi programların da eğitici gelişim programları kapsamında incelenmesi gerektiğini düşünüyoruz. d. Eğitimle ilgili görevlendirmelerde kriter olarak kabul edilen eğitimler ve gerekçeleri Fakültemizde eğitimle ilgili görevlendirmelerde belirli eğitim programlarına katılım şartı aranmayıp, görevin gerektirdiği alt yapı mevcudiyeti dikkate alınmaktadır. Ancak, ilişkin görevlendirmelerde bu tip programlara katılım şartının tarihinde yeni belirlenen Ege Üniversitesi akademik atama ve yükseltme kriterlerinde Tıp Fakültesi için ek bir kriter olması planlanmaktadır. 265

267 Son üç yılda yapılan değişiklikler EÜTF de temel eğitici gelişimi programı 6.4 temel standardı içinde de belirtildiği gibi yılda en az iki kez olacak şekilde planlanmakta ve yürütülmektedir. Üniversite atama yükseltme kriterlerinin belirlenmesinde sağlık bilimleri alanında çalışılacak olan komisyon, eğitici gelişimi programlarına katılımının atama yükseltme kriterleri içinde yer alması konusu üzerinde çalışacaktır Öğretim elemanlarının sürekli mesleksel gelişimi Temel Standart Tıp fakülteleri akademik kadrolarının bireysel ve sürekli mesleksel gelişimlerini mutlaka özendirmeli ve desteklemelidir. a. Fakültede yürütülen sürekli mesleksel gelişim programlarının akademik kadronun mesleksel gelişimine etkileri, gereksinimlere uygunluğunun tanımlanması Akademik kadrolara yönelik sürekli mesleksel gelişim programları arz talep dengesi doğrultusunda oluşturulmaktadır. Anabilim dalları bünyesinde belli konularda haftalık seminer ve makale saatleri programları yürütülmekle beraber daha büyük katılımlarla kongre, çalıştay ve sempozyumlara da yer verilmektedir. Fakülte bünyesinde 01 Eylül Ağustos 2009 tarihleri arasında 26 kongre, 8 sempozyum Standardın ve 129 seminer gerçekleştirilmiştir (Ekli; 1). Bu programların yanı sıra karşılanma Dekanlık tarafından düzenlenen AREL Laboratuvar Güvenliği durumu ile ilgili Sempozyumları, Kanser Çalıştayı, Araştırıcı Eğitim Programları ve İyi Klinik açıklamalar Uygulamalar gibi sürekli mesleksel gelişim programları bulunmaktadır (Ekli; 2). Sürekli mesleksel gelişim programları, akademik kadronun eğitim ve tıp alanındaki mevcut mesleki bilgilerini bilimsel gelişmeler doğrultusunda güncellenmesine olanak sağlamaktadır. Bununla ilişkili faaliyetler, toplum gereksinimlerinin karşılanmasını, sağlık hizmeti kalitesi ve hasta memnuniyetini arttırmaktadır. Bu bağlamda sürekli mesleksel gelişim programlarının etkileri fakülte stratejik hedefleri ile örtüşmektedir. Konu ile ilgili stratejik amaçlar aşağıda sıralanmıştır; 266

268 Stratejik Amaç 1 : Araştırma Faaliyetlerinin Geliştirmek Hedef yılı sonuna kadar ulusal ve uluslararası projelerin %10 arttırılması ve AB araştırma projelerinin kriterlerine entegre olunması Stratejik Amaç 2: Yayınların Sayısını ve Niteliğini Arttırmak Hedef yılı sonuna kadar üretilen bilimsel verilerin ulusal ve uluslararası kamu oyuna sunumunun % 5 oranında arttırılması Hedef yılı sonuna kadar uluslararası bilimsel standartta yapılan yayınların % 5 oranında arttırılması Stratejik Amaç 6 : Nitelikli Öğretim Üyesi Yetiştirmek Hedef yılı sonuna kadar öğretim elemanlarının kişisel gelişim ve mesleksel becerilerinin arttırılması için yılda üç kez eğitim semineri düzenlenmesi Stratejik Amaç 7: AB Eğitim Programlarına Entegre Olmak Hedef yılı sonuna kadar uluslararası değişim ya da araştırmacı yetiştirme programları çerçevesinde görevlendirilen araştırmacıların sayısının arttırılması Stratejik Amaç 8 : Yurt içi ve yurt dışı üniversiteler ile işbirliğini geliştirmek Hedef yılı sonuna kadar öğretim elemanlarının yurt içinde ve yurt dışında olmak üzere kısa veya uzun süreli eğitim ve araştırma faaliyetlerine katılımlarının % 20 arttırılması) Bu amaçlar doğrultusunda gerçekleştirilen sürekli mesleksel gelişim programları arz talep doğrultusunda gerçekleştirildiğinden gereksinimlere uygun olarak değerlendirilmiştir. Bilimsel araştırma projeleri açısından değerlendirildiğinde 2010 yılında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma Projeleri Alt Komisyonuna yapılan başvurulardan 21 alt yapı, 13 doktora, 3 yüksek lisans, 20 araştırma projesine finansal ve lojistik destek verilmiştir (Ekli; 3). 267

269 b. Sürekli mesleksel gelişim programları için ayrılan kaynakların tanımlanması ve yeterliliğin değerlendirilmesi Tıp fakültesi bünyesinde düzenlenen sürekli mesleksel gelişim programları arz talep doğrultusunda planlandığı için, her yıl düzenli olarak gereksinime göre mali destek verilmekte, bunun yanı sıra toplantılar için lojistik destek sağlanmaktadır. Fakülte içerisinde bulunan Muhittin Erel Amfisinde 370 kişiye kadar olan toplantılar yapılabilmektedir, daha büyük toplantılar için üniversiteye bağlı Atatürk Kültür Merkezi ve tören şölen alanı kullanılmaktadır. Kurum dışında düzenlenen kongre, çalıştay, sempozyum ve benzeri etkinliklere katılımın desteklenmesine ilişkin düzenlemeler yapılmış olup, yurt içi yolluk ve yevmiyeli görevlendirmelerde döner sermaye bütçesinden ödenecek yolluk ücretleri yasal miktar olarak belirlenmiş, yurt dışı yolluk ve yevmiyeli ücretlerinde ise artışa gidilmiştir. Aynı zamanda uluslararası yayınlar için verilen katkı payları 2010 yılı başında arttırılmıştır (Ekli; 4). Bunların dışında kütüphane hizmetlerinin arttırılabilmesi için girişimlerde bulunulmuştur. 2008'de TL'lik, 2010 yılında TL'lik kitap (660 adet) alımı gerçekleştirilmiştir da Cochrane veri tabanı Rektörlük tarafından satın alınmış ve ücretsiz kullanıma açılmıştır. Sürekli mesleksel gelişim programlarına ayrılan kaynakların yeterliliği değerlendirildiğinde lojistik olarak sağlanan destekler yeterli bulunmuş ancak finansal kaynaklar yeterli görülmemektedir. Bu konuya ait öneriler Gelişim standardında belirtilmiştir. Akademik kadroların bireysel mesleksel gelişimlerini sağlamak için Muhiddin Erel ve 20 Mayıs Amfileri tahsis edilmektedir (kaynak: anatomi, Son üç yılda yapılan değişiklikler ve KBB kurs programları) de Robotik Cerrahi uygulamaları başlamış, Kadın Doğum ve Üroloji Anabilim Dallarınca bu konudaki yetişmiş öğretim üyelerimiz sertifika programları açmıştır eğitim öğretim yılından itibaren Dahili ve Cerrahi Bölüm Başkanlıklarınca asistanlara yönelik aylık eğitim programları 268

270 planlanmaktadır yılında bu toplantılara en fazla devam eden üç asistan yurt dışı toplantılara maddi destekle ödüllendirilmiştir. Anabilim dalları bünyesinde yapılmakta olan seminer ve makale saatleri programları aktif olarak sürdürülmektedir. Farklı anabilim dallarındaki öğretim elemanlarının bir araya gelerek bilgi ve deneyimlerini paylaştığı konseyler (hepatobiliyer konsey, endokrin konseyi,.. gibi) yapılmaktadır. Ayrıca fakültemiz bünyesinde ve fakültemiz dışında yapılan ulusal ve uluslar arası bilimsel aktivitelere (kongre, çalıştay, sempozyum vb.) çok sayıda öğretim elemanımız katılmaktadır Son üç yılda fakültemiz bünyesinde 3811 i ulusal ve 273 ü uluslararası olmak üzere toplam 4094 bilimsel aktivite gerçekleştirilmiştir. Bunlara ek olarak, 21 Mart 2011 tarihinde Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Devlet Planlama teşkilatı ve Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi nden temsilcilerin katılımı ile Sağlıkta İnovasyon Zirvesi gerçekleştirilmiştir Nisan 2011 tarihlerinde Kuşadası Pine Bay Oteli nde Eğitimde Geleceği Planlama Toplantısı II yapılmış ve eğitim stratejik planını tartışılmıştır Nisan 2011, Eylül 2011, Eylül 2012 ve Aralık 2012 tarihlerinde Sanofi- Aventis işbirliği ile çok sayıda akademisyenin katılımı ile Akademika Temel İyi Klinik Uygulamalar Eğitimi toplantıları gerçekleştirilmiştir. Ayrıca 26 Mayıs 2011 tarihinde Ege Sağlık Oteli nde İnovasyon Arama Toplantısı yapılmıştır. 25 Nisan 2012 tarihinde AREL tarafından IV. Tıpta Yayın Etiği ve Proje Yönetimi Sempozyumu düzenlenmiştir. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili Tıp fakülteleri akademik kadrolarının sürekli mesleksel gelişim etkinliklerine katılmaları için idari ve ekonomik desteği kurumsal bir çerçevede sürdürmelidir. Öğretim elemanlarının sürekli mesleksel gelişim programlarına katılımlarında sağlanan idari ve mali destekler, ilgili düzenlemeler ve kullanım durumu 269

271 açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler Öğretim elemanlarının sürekli mesleksel gelişim programlarına katılım konusunda yurtiçi programlarda sınırsız, yurt dışı programlarda ise bildirili sınırsız, bildirisiz 2 toplantıya kadar idari izin verilmektedir. Yurt içi ve yurt dışı bildirilerde poster basımları için Bilgi İletişim Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi (BİTAM) ücretsiz destek vermektedir yılı için yurt içi toplantılar için yolluk yevmiye katkıları yasal miktarla sınırlı kalmış, yurt dışı toplantılar için ise yolluk yevmiye ücretlerinde artışa gidilmiştir (Ekli; 4) yılında yolluklu yevmiyeli görevlendirmeler yurt içi 304, yurt dışı 98 adet gerçekleştirilmiştir; yolluksuz yevmiyesiz görevlendirmelerin sayısı ise yurt içi programlar için 584, yurt dışı programlar için 1187'dir. Bu görevlendirmeler için Döner Sermaye bütçesinden öngörülen mali bütçenin aşılmadığı için yeterli olarak değerlendirilmiştir. Sürekli mesleksel gelişim programları kapsamında bakıldığında lojistik desteğin yeterli olduğu, finansal desteğin bazı konularda yetersiz kaldığı görülmüştür. Özellikle okyanus aşırı programlara katılım desteğinde ve sözlü bildirilerde verilen finansal desteğin imkanların elverdiği ölçüde arttırılabileceği düşünülmüştür. Öğretim üyelerimize sürekli mesleksel gelişim etkinliklerine katılmaları için verilen maddi destek son üç yıl içinde azaltılmadan sürdürülmektedir. Öğretim elemanlarının sürekli mesleksel gelişim programlarına katılım konusunda yurtiçi ve yurt dışı programlarda bildirili sınırsız, bildirisiz 2 toplantıya kadar idari izin verilmektedir. Yurt içi ve yurt dışı bildirilerde poster basımları için Bilgi İletişim Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi (BİTAM) ücretsiz destek vermektedir. 7. EĞİTSEL KAYNAK VE OLANAKLAR Bu başlık altında 5 temel ve 4 gelişim standardı yer almaktadır Akademik birim, altyapı ve olanaklar 270

272 Temel Standart Tıp fakültelerinin uyguladıkları eğitim programlarına uygun öğrenme ortamı alt yapısı ve olanakları ile temel akademik birimler bulunmalıdır. a. Fakültenin akademik örgütlenme yapısı ve bu örgütlenmeye bağlı eğitici insan gücü niteliklerinin tanımlanarak, uygulanan eğitim programını gerçekleştirebilecek sayı ve nitelikte bir örgütlenme ile eğitici insan gücü yapılanması olduğunun gösterilmesi Eğitim Kadrosu: Fakültede Bulunan Öğretim Üyesi, Uzman Araştırma Görevlisi Sayısı: Profesör (284), Doçent (114), Yardımcı Doçent (40), Öğretim Görevlisi (11), 2547 Uzman (58), 657 Uzman (15), Başhekimlik 657 Uzman (55)Araştırma Görevlisi (Tıpta uzmanlık öğrencisi) (503) Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Eğitim- Öğretim Yılı Faaliyeti İle İlgili Genel Değerlendirme Raporu, Fakültemizde mezuniyet öncesi Tıp eğitimi programının yapılanması ÖDR bölüm 2.1. de açıklanmıştır. (bkz. Ek 7.1.1, 2,3,4) Fakültemizde temel tıp eğitimi (ilk üç sınıf) öğrenci başına 2190 kuramsal ve 822 uygulamadan oluşan toplam 3012 ders saati içermektedir. Stajlarda; dördüncü sınıfta 594 kuramsal ve 665 klinik uygulama/hasta başı eğitim (toplam 1259 saat), beşinci sınıfta 632 kuramsal ve 783 klinik uygulama/hasta başı eğitim (toplam 1415 saat) olmak üzere toplam 2674 ders saati içermektedir. Nöbetler bu toplamın dışındadır. Altıncı sınıfta intörnlük kapsamında sadece klinik uygulamalar vardır. Bu eğitim programını yürüten Anabilim Dallarının Yapılanması ve Öğretim Üyesi Sayıları aşağıda açıklanmaktadır. Eğitim programını karşılayacak yapılanma bulunmaktadır. EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ABD PROF DOÇ YRD. DOÇ ÖĞR. GÖR. UZMAN HAST ARŞ. GÖR TOP 271

273 Anesteziyoloji ve Reanima syon ABD 64 Kalp Damar Cerrahisi ABD Üroloji ABD Göz Hastalıkl arı ABD 2 24 Plastik Rekonstr üktif ve Estetik Cerrahi ABD 12 6 Patoloji ABD Ortopedi ve Travmato loji ABD 28 Kadın Hastalıkl arı ve Doğum ABD Genel Cerrahi ABD Göğüs Cerrahisi ABD Çocuk Cerrahisi ABD Kulak Burun Boğaz ABD

274 13 Nöroşirürji ABD CERRAHİ TIP BİL.TOPLAMI İç Hastalıkları ABD Spor Hekimliği ABD Kardiyoloji ABD Tıbbi Genetik ABD Çocuk Psikiyatri si ABD Nükleer Tıp ABD Göğüs Hastalıkl arı ABD Psikiyatri ABD Çocuk Sağlığı ve Hastalıkl arı ABD 92 Radyasyon 10 Onkolojis i ABD 22 Fiziksel Tıp ve Rehabilit asyon ABD Radyodiagnost ik ABD Nöroloji ABD Dermatoloji ABD

275 Enfeksiyon Hastalıkl arı ve Kl. Mikr ABD Halk Sağlığı ABD Adli Tıp ABD Acil Tıp ABD Farmakoloji ve Klinik Farmakol oji ABD DAHİLİ TIP BİL. TOPLAMI Tıbbi Biyoloji 1 ABD Fizyoloji ABD Anatomi ABD Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim ABD 1 6 Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiy oloji ABD 21 6 Parazitoloji ABD Tıp Eğitimi 7 ABD Biyokimya 8 ABD Histoloji ve Embriyol oji ABD Deontoloji ve 1 10 Tıp Tarihi 1 274

276 ABD 11 Biyofizik ABD TEMEL TIP BİL. TOPLAMI GENEL TOPLAM Eğitim İle İlgili Kurul ve Komisyonlarda Akademik Kadronun örgütlenmesi. I. Eğitim Komisyonu, Dekan, Dekan Yardımcısı, Temel Bilimler Koordinatörü, Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı, Her bloğun Yürütme Kurulu Başkanları, ve 6 sınıf Sınıf Staj Koordinatörleri, Toplum Sağlığı Alan, Etik Hukuk ve Beceri Dikey Koridor Başkanları, Gelişim Sınav Komisyonu Başkanı ve Özel Çalışma Modülleri Koordinatörü, Fakülte Sekreteri, Öğrenci İşleri Bürosu Şefi ve Öğrenci temsilcisinden oluşmaktadır. II.ÖÇM Yürütme Kurulu: İnternet sitesi: III.Gelişim Sınavı Komisyonu : IV.Blok Yürütme Kurulları: (Eğitim Programı Kitabı ve Blok kılavuzları) a. Evre 1 Blok 1 Blok Yürütme Kurulu: Anatomi, Fizyoloji, T. Biyokimya, Tıbbi Biyoloji, Histoloji ve Embriyoloji, Tıp Eğitimi, Biyofizik, Halk Sağlığı, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim Ana bilim Dallarının temsilcileri. b. Evre 2 Blok 1 Blok Yürütme Kurulu: Halk Sağlığı, Fizyoloji T. Biyokimya, Anatomi, Biyofizik, Histoloji ve Embriyoloji, Tıp Eğitimi Anabilim Dallarından temsilciler c. Evre 2 Blok 2 Blok Yürütme Kurulu: Fizyoloji, Anatomi, T. Biyokimya, Histoloji ve Embriyoloji, Halk Sağlığı, Tıp Eğitimi Anabilim Dallarından temsilciler d. Evre 2 Blok 3 Blok Yürütme Kurulu: Anatomi, Histoloji ve Embriyoloji, Fizyoloji, Nöroloji, Psikiyatri, Biyokimya, Halk Sağlığı, Tıp Eğitimi Anabilim Dallarından temsilciler e. Evre 2 Blok 4 Blok Yürütme Kurulu: Anatomi, Psikiyatri, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, T. Biyokimya, Fizyoloji, Tıbbi Biyoloji, Halk Sağlığı, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Çocuk Psikiyatrisi, Histoloji ve Embriyoloji 275

277 Anabilim Dalı, Tıbbi Genetik, Tıp Eğitimi Anabilim Dallarından temsilciler f. Evre 3 Blok 1 Blok Yürütme Kurulu: T. Farmakoloji, Tıbbi Mikrobiyoloji, Tıbbi Patoloji, Radyodiagnostik, Biyokimya, İç Hastalıkları, Tıbbi Genetik, Halk Sağlığı, Tıp Eğitimi Anabilim Dallarından temsilciler g. Evre 4 Blok 1 Blok Yürütme Kurulu: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, T. Farmakoloji, Göğüs Cerrahisi, Göğüs Hastalıkları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, İç Hastalıkları, T. Patoloji, Kardiyoloji, Tıp Eğitimi Anabilim Dallarından temsilciler h. Evre 4 Blok 2 Blok Yürütme Kurulu: İç Hastalıkları, Tıbbi Mikrobiyoloji, Tıbbi Biyokimya, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, T. Patoloji, Halk Sağlığı, Tıp Eğitimi Anabilim Dalları temsilcileri i. Evre 4 Blok 3 Blok Yürütme Kurulu: Nöroloji, T. Patoloji, Psikiyatri, Nöroşirürji, Dermatoloji, İç Hastalıkları, Ortopedi ve Travmatoloji, Tıbbi Mikrobiyoloji, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Tıbbi Farmakoloji, Göz, Psikiyatri, Kulak Burun Boğaz, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Halk Sağlığı, Tıbbi Genetik, Tıp Eğitimi Anabilim Dallarından temsilciler j. Evre 4 Blok 4 Blok Yürütme Kurulu: Tıbbi Farmakoloji,Tıbbi Genetik, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Tıbbi Biyokimya, Üroloji, Çocuk Psikiyatrisi, İç Hastalıkları, Tıbbi Patoloji, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Tıbbi Mikrobiyoloji, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Tıp Eğitimi Anabilim Dallarından temsilciler V. ERASMUS Komisyonu: Eğitimden sorumlu Dekan Yardımcısı ve Tıp Fakültesi Koordinatörü ve üyeler VI. Öğrenci Toplulukları Komisyonu (ÖTK): Her topluluk için bir danışman öğretim üyesi bulunmaktadır (onbeş; ayrıca kurulma aşamasında olanlar var). Öğrenci Toplulukları Komisyonu ise tüm öğrenci topluluklarının koordinasyonunu sağlayan, karar verici bir organdır; beş öğretim üyesi görev almaktadır. ( 276

278 b. Klinik eğitim ortamı dışında tıp fakültesinde yer alan derslikler (amfi, dershane, PDÖ odası vb.) ve ders aracı gereksinimi ile karşılanma düzeyi Ders araç ve gereçleri gereksinimi sayı olarak tam karşılayabilmektedir. Kapasiteyi arttırmak, kullanım olanaklarını arttırmak ve yeni projeleri başlatabilmek için Öğrenim Kaynakları Merkezi binası inşa edilmektedir. c. Tıp fakültesinde yer alan ve öğrenci eğitiminde kullanılan temel bilim, multidisipliner laboratuvar ve kadavra dahil eğitim araçlarının gereksinimi ile karşılanma düzeyi Mikroskobi Salonları (Derslikler Binası) : 297 adet mikroskop 4 laboratuvarda Bulunmaktadır (İki adet multidisipliner laboratuvar salonu (her biri 100 oturma kapasiteli), 12 laboratuvar bankosu, 28 mikroskop, Mikroskobi Salonu (200 oturma kapasiteli 269 adet mikroskop içermektedir. Laboratuvar ve mikroskoplar gereksinimi tam olarak karşılamaktadır (Ek ). Kadavra salonu: Anatomi AD da bulunan üç kadavra salonu 3x125 öğrenci kapasitelidir. Her uygulamada kadavra ya da organ öğrenci eğitimine sunulmaktadır. d. Tıp fakültesinde yer alan beceri eğitimi laboratuvarlarının ve araçlarının durumu, kullanımları (hangi sınıflarda, ne oranda, ne amaçla, kime bağlı, eğiticileri kim, varsa simüle/standardize hastaların nasıl bulunduğu) ile gereksinimin karşılanma düzeyi Simüle Hasta Laboratuvarı: Beş eğitim odası (poliklinik odası şeklinde tasarlanmış), 1 kumanda koordinasyon merkezi, 8 bilgisayar, 1 yazıcı (Ek7.1.7) Mesleksel Beceri Laboratuvarı; 2 Büyük salon, 9 eğitim odası, 1 eğitim malzemeleri deposu (Ek 7.18) Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nde Simüle hasta ihtiyacını karşılamak üzere her yıl Eylül ve Ekim aylarında Ege Üniversitesi Hastanesi ve kampüsüne bu konuya ilişkin bir duyuru yapılmaktadır. Simüle hasta olmak isteyen kişiler başvurularını Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı na yapmaktadır. Yazılı başvurular Tıp Eğitimi Anabilim Dalı öğretim üyeleri 277

279 tarafından değerlendirildikten sonra adaylardan uygun bulunanlar görüşme için Tıp Eğitimi Anabilim Dalı na davet edilmektedir. Görüşme sonrası kabul edilen adaylar Simüle hasta eğitim programına alınmaktadır. Mezuniyet öncesi eğitim programındaki beceri eğitimleri Beceri Laboratuvarı nda Tıp Eğitimi Anabilim Dalının eğitim organizasyonunu sorumluluğunda aşağıdaki tabloda açıklanan eğitici ekiple yürütülmektedir. Anabilim Dalı Eğitimin verildiği Beceri başlığı Süre Evre- Blok İzolasyon yöntemleri Tıp Eğitimi AD. Evre1 Blok1 2 oturum Etkin öğrenme Evre1 Blok1 5 oturum İletişim becerileri Evre2 Blok4 5 oturum Temel Yaşam Desteği Evre2 Blok1 8 oturum Kanama Kontrolü Evre2 Blok1 1 oturum İlaç uygulamaları Evre3 Blok1 5 oturum Beden sıcaklığı Evre2 Blok2 1 oturum Nazogastrik sonda Evre2 Blok2 1 oturum uygulama Tıp Eğitimi AD. Evre3 Simüle hasta görüşmesi 12 oturum Evre4 geribildirim oturumları 7 oturum Anestezi ve Reanimasyon AD Evre2 Blok1 Temel Yaşam Desteği 8 oturum Evre4- Blok1 Entübasyon 1 oturum Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD Evre2 Blok4 Neonatal Resüsitasyon 2 oturum Farmakoloji AD Evre3 Blok1 İlaç uygulamaları 5 oturum Küçük müdahale Çocuk Cerrahisi AD Evre3 Blok1 becerileri 2 oturum Nükleer Tıp AD Evre3 Blok1 Nükleer Tıp yöntemleri 1 oturum İ.R.Görüntüleme Radyoloji AD Evre3 Blok1 yöntemleri 2 oturum Göğüs Hastalıkları AD Evre4 Blok1 Solunum sesleri oskültasyonu 1 oturum Kardiyoloji AD Evre4 Blok1 Kalp sesleri oskültasyonu 1 oturum Üroloji AD Evre4 Blok1 İdrar sondası uygulama 1 oturum Evre4 Blok4 Prostat ve testis 1 oturum 278

280 muayenesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Evre4 Blok4 Vaginal muayene 1 oturum Genel Cerrahi AD. Evre4 Blok4 Meme muayenesi 1 oturum e. Tıp fakülte kütüphanesi ve/veya fakülte öğrencilerinin her an yararlanabileceği uzaklıkta yer alan üniversite kütüphanesinin basılı ve elektronik kaynak kapasitesi, kaynak sayısı, çeşidi, üye olunan sürekli yayınların sayısı gibi ayrıntıları ve özellikle öğrencilerin yararlanımına sunulan temel kaynakların durumu ile kütüphanedeki okuma çalışma salonlarının kapasitesi, kütüphanenin hizmet verdiği (açık olduğu) saatlere ait bilgiyi de içeren tanıtım dokümanı Merkez Kütüphane (Üniversite Kampusu) ; 750 m 2 kapalı alanı olan Basımevi atölyesi ve Arşiv İstatistik Yayınlar Hizmet Biriminden oluşmaktadır. Ege Üniversitesi Merkez Kütüphanesi; cilt kitap, elektronik kitap ve yıllık 449 basılı ve elektronik derginin yanında 35 adet veri tabanı ve 600 internet erişim noktası ve kablosuz erişimi ile aynı anda kişiye hizmet verebilmektedir. Üniversitemizin öğretim elemanları ve öğrencileri, kütüphanemizin elektronik bilgi kaynaklarına evlerinden de erişim sağlayabilmekte ve literatür tarayabilmektedirler ( Tıp Fakültesi Kütüphanesi (Hastane alanı) Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kütüphanesi m² kullanım alanı, yaklaşık 500 kişilik oturma kapasitesi, koleksiyonu ve elektronik güvenlik sistemi, 20 adet internet bağlantılı bilgisayar salonu ve kablosuz ağ bağlantısı ile haftada 102 saat kesintisiz hizmet vermektedir (Ek ) f. Tıp fakültesinde öğrencilerin kullanımına açık, kullanılabilir durumdaki bilgisayar, yazıcı, tarayıcı sayıları, yerleri ile fakültedeki Internet bağlantısının durumu, hizmete açık saatler) Merkez Kütüphanede 35 adet veri tabanı ve 600 internet erişim noktası ve kablosuz erişimi ile aynı anda kişiye hizmet verebilmektedir. 279

281 Üniversitemizin öğretim elemanları ve öğrencileri, kütüphanemizin elektronik bilgi kaynaklarına evlerinden de erişim sağlayabilmekte ve literatür tarayabilmektedirler ( Tıp Fakültesi Kütüphanesinde 20 adet internet bağlantılı bilgisayar salonu ve kablosuz ağ bağlantısı ile haftada 102 saat kesintisiz hizmet vermektedir (Ek ). Bilgisayar laboratuvarı (Dekanlık Binasında Tıp Eğitimi Anabilim Dalı) ; 68 adet internete bağlı bilgisayar iki salonda kullanılmaktadır (Ek 7.1.6); çalışma saatlerinde hizmet vermektedir. EÜTF de halen öğretim üye kadromuz 345 Profesör,102 Doçent, 36 Yard.Doç,59 Uzman,10 Öğretim görevlisi olarak hizmetini sürdürmektedir. EÜTF de aynı anda 5500 kişiye teorik eğitim verilebilecek amfi ve derslik kapasitesi mevcuttur. Dersliklerin anabilim dallarına göre dağılımı ve mevcutları ile ilgili liste örneği aşağıda sunulmuştur. (Ek11)Öğrencilerimize yönelik hastane içindeki 60 kişilik Periyod (Okuma Salonu) bir başka yere taşınmış ve kapasitesi 150 ye çıkartılmıştır. Son üç yılda yapılan değişiklikler 280

282 EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programının iyi hekimler yetiştirmesinde birçok değişken vardır. Bunlardan biri de öğrenci sayısıdır. Aşağıdaki tabloda da görüleceği gibi yıllar içinde giderek artan öğrenci sayıları gerek akademik gerekse öğrenme ortamlarının yeterliliğini zora sokmaktadır. Son üç yılda toplam öğrenci sayısındaki artış % oranındadır. Bu artışla baş etmek ve eğitim programının 2000 li yılların başında planlanan hedefleri ile yürütülmesi amacıyla ekte (Ek29) listesi verilen kurul ve komisyonlar çalışmaktadır. 281

283 Fakülte Eğitim Komisyonu: Eğitim- öğretimin düzenlenmesi, yürütülmesi ve değerlendirilmesinden sorumludur. Eğitim Koordinatörlüğü: Eğitim programının planlanmasında, uygulanmasında ve izlenmesinde dikey ve yatay koordinasyonu sağlamak amacıyla oluşturulmuş idari yapıdır. Temel Tıp Bilimleri, Dahili Tıp Bilimleri ve Cerrahi Tıp Bilimleri Koordinatörü olmak üzere üç adet koordinatör bulunmaktadır. Temel Tıp Bilimleri Koordinatörü başlıca, eğitim programının ilk üç yılı (Evre 1, 2, 3 ve 4), Dahili ve Cerrahi Tıp Bilimleri Koordinatörleri ise başlıca, 4., 5. ve 6. yılı (Evre 5 ve 6) eğitim programlarının planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili koordinasyondan sorumludurlar. Eğitim koordinatörleri tıp eğitiminin bütününün planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili koordinasyondan birlikte sorumludurlar. Blok Yürütme Kurulu (BYK) ve Staj Bloğu Yürütme Kurulu (SBYK): Eğitim programı ile sınavların hazırlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumludurlar. İntörn Hekimlik Komisyonu: İntörn hekimlik dönemi eğitim programının hazırlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Özel Çalışma Modülleri (ÖÇM) Komisyonu: Özel çalışma modüllerinin planlanması, organizasyonu, yürütülmesi, değerlendirilmesi ve 282

284 değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Gelişim Sınavı Komisyonu (GSK): Gelişim sınavlarının hazırlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Araştırma Eğitimi Programı (AEP) Komisyonu: Eğitim programındaki araştırma eğitimi programının planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesinden sorumludur. Ölçme- Değerlendirme Komisyonu: Tıp eğitimi programında yer alan sınavlar, değerlendirme etkinlikleri ve uygulamaların değerlendirilmesi ve sonuçlara göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Staj Danışmanlığı Komisyonu (SDK): Staj Blok eğitimleri sırasında, öğrenciye verilen staj danışmanlığı sisteminin planlanması, organizasyonu, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Bologna- Erasmus- Farabi- Mevlana Komisyonu: Bologna süreci ve öğrenci değişimleri ile ilgili tüm etkinlerinin planlanması, yürütülmesi, değerlendirilmesi ve sonuçlara göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Öğrenci Danışmanlık Hizmetleri Komisyonu: Öğrenciyi eğitsel, bireysel ve sosyal gereksinimleri çerçevesinde yönlendirir ve izler. Yatay Geçiş Komisyonu: Kurum içi ve dışı yatay geçiş başvurularını değerlendirmekten sorumludur. Program Değerlendirme Komisyonu (PDK): Tıp eğitimi programının değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Uygulamalı Eğitimler Komisyonu: Tıp eğitimi programındaki uygulamalı eğitimlerin değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Toplum Sağlığı ve Alan Eğitimleri Komisyonu: Tıp eğitimi programındaki toplum sağlığı ve alan eğitimlerinin planlanması, 283

285 uygulanması, değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarına göre öneriler geliştirilmesinden sorumludur. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri eğitim programlarında topluma dayalı tıp eğitimi uygulamalarının gerçekleştirilebileceği öğrenme ortamlarıyla ilgili olanakları yaratmalı ve geliştirmelidirler. Tıp fakülteleri öğrencilerine simüle/standardize hasta ile eğitim ve değerlendirme olanakları sunmalıdırlar. Tıp fakülteleri eğitimle ilgili düzenleme uygulamalarının bilimsel altyapı ve desteğini sağlamak üzere bünyelerinde işlevsel Tıp Eğitimi Anabilim Dalları / birimleri oluşturmalıdır. a. Klinik öncesi ve klinik dönemde, eğitim ortamı olarak kullanılmak üzere, Sağlık Müdürlüğü, Belediye vb. kuruluşlarla yapılmış protokol/izin belgeleri ve bunlara dayalı ya da dışında eğitim programında yer alan sağlık ve sağlık dışı kurum ziyaretleri, amaçları, programı, eğitimdeki yeri gibi noktalarla uygulamaların tanıtılması yılları arasında fakültemizde uygulanan eğitim programında ilk üç sınıfta (Evre 4 ün sonuna kadar) birinci basamak kurumlarda İl Sağlık Müdürlüğü ile yapılan protokol çerçevesinde sağlık ocaklarında yapılandırılmış eğitimler halinde uygulamalar yapılmakta idi. Ancak 2007 den itibaren İzmir de uygulanmaya başlayan Aile Hekimliği sistemine geçilmesi ve sağlık ocaklarının uygulamadan kaldırılması ile topluma dayalı bu uygulamalara son verilmek zorunda kalınmıştır yılından bu yana uygulanan eğitim programında ilk üç sınıfta 4 saatlik işyeri ziyareti (fabrika) yapılmaktadır. 48 haftalık intörnlük döneminde sekiz hafta (Halk Sağlığı) birinci basamakta (Aile hekimi, Toplum Sağlığı Merkezi, Belediye Sağlık merkezi, Okul Sağlığı) olmak üzere, iki hafta da (Kadın Hastalıkları ve Doğum) Doğum Evinde eğitim görülmektedir. Belediyelerle İşbirliği Eğitim- Öğretim Yılında Karşıyaka Belediyesi ile Ege Üniversitesi 284

286 Tıp Fakültesi Dekanlığı arasında yapılan protokol çerçevesinde Karşıyaka Belediyesine ait üç sağlık merkezinde 6. sınıf öğrencileri topluma sağlık hizmeti vermiştir. Bu kapsamda öğrenciler haneyi ziyaret edip ev halkı tespit fişi doldurmuşlardır. Bu ziyaretlerde engelli ve diğer nedenlerle sosyal hizmet gereksinimi olan 159 kişi tespit etmişler ve Karşıyaka Belediyesinin bu kişilere yardım etmesini sağlamışlardır. Altıncı sınıf öğrencileri tarafından 1100 kişinin yüksek tansiyonlu olduğu tespit edilerek bir sağlık kurumuna yönlendirilmişlerdir. Doğurgan çağ kadınlara, Üreme Sağlığı hizmeti vermesi planlanmış; aile planlaması konusunda eğitimler vermişlerdir Eğitim- Öğretim Yılında ise Bayraklı Belediyesi ile yapılan protokol çerçevesinde 2646 hane ziyaret edilmiştir ve Diyabet Gelişimi Açısından Riskin Değerlendirilmesi Ve Beslenme Ve Fiziksel Aktivite Eğitimi Yoluyla Farkındalığın Artırılması amacıyla hizmet verilmiştir. b. Tıp fakültesinde Tıp Eğitimi Anabilim Dalı/birimi var ise kuruluş amacı, görev- sorumlulukları, kadro yapısı, misyon ve işlevi Tıp Eğitimi Birimi olarak 1997 yılında kurulan Tıp Eğitimi Anabilim Dalı, tarihli Yönetim Kurulu kararı ile anabilim dalı olmuş, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı nın tarihli Yürütme Kurulu kararı ile kuruluşu onaylanmıştır. Gerek Tıp Eğitimi Birimi gerekse Tıp Eğitimi Anabilim Dalı ülkemizdeki ilk kurumlardan biridir. Ülkemizde bu alandaki ilk doktora programını 2006 yılında başlatan tıp eğitimi anabilim dalı, öğrenci eğitimi, uzmanlık derneklerine danışmanlık, eğitici gelişimi, mesleksel beceri laboratuvarı ve ölçme değerlendirme uygulamaları ile ulusal bir referans merkezi olarak görülmektedir. 1) araştırma, 2) eğitim- öğretim, 3) hizmet (eğiticiler, anabilim dalları ve eğitim yönetimi), 4) akademik personel yetiştirme olarak tanımladığı temel fonksiyonlarını, akademik ve bilimsel ilkelere uyumlu olarak yerel koşullar çerçevesinde yürütmeyi, topluma sunulan sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için asli bir görev olarak yüklenmiş durumdadır. 285

287 Misyonu Toplumumuzun; gereksinimlerine uygun, nitelikli bir sağlık hizmeti alabilmesi için, öncelikle fakültemiz ve üniversitemizde, ardından ülkemizde yürütülmekte olan mezuniyet öncesi ve sonrası tıp eğitimi çalışmalarının, yerel özellikler, evrensel doğrular ve çağdaş ilkeler doğrultusunda yapılabilmesi için gereken eğitim, araştırma, koordinasyon, danışmanlık hizmeti vermek ve bu hizmetlerin gerektirdiği akademik alan, kadro ve altyapı olanaklarını oluşturmak ve geliştirmektir. Vizyonu Toplum yararına, tıpta eğitim ve öğrenmeyi ilgilendiren her alanda sürekli öğrenen ve gelişen, öğrendiklerini paylaşan ve uygulamaya dönüştüren, ulusal ve uluslararası tıp eğitimi kurumları ile örgütsel bağı gelişmiş, tıp eğitimi alanında ülkemizdeki öncü rolünü sürdüren, kurumsal kimliği güçlü akademik bir referans merkezi olmaktır. Tıp Eğitimi Anabilim Dalı nda verilen hizmetler 1. Mezuniyet öncesi tıp eğitimi programındaki dersler İlk üç yıl eğitim programındaki uygulamalı derslerin yarısı anabilim dalımız tarafından verilmektedir. Bu dersler mesleksel beceri laboratuvarı ile simüle hasta laboratuvarında yürütülmektedir. 2. Doktora programı 2006 yılında başlatılan doktora programımızda üçü tez aşamasında ve ikisi ders döneminde toplam 5 öğrencisi yer almaktadır yılından itibaren tezsiz yüksek lisans programı açma hazırlıkları yürütülmektedir 3. Bilgi üretimi 2009 yılı başı itibarı anabilim dalımız öğretim elemanlarınca, onbiri SCI ve SCI- E kapsamında yer alan dergilerde olmak üzere 44 basılı yayın ve 128 uluslararası ve ulusal kongre bildirisi üretilmiş, 20 tez ve ulusal- uluslararası proje tamamlanmış, 28 kitap ya da kitap bölümü yayımlanmıştır. 4. Fakülte eğitim programı yönetimine katkı 286

288 TEAD fakültedeki eğitimle ilgili komite ve komisyonlara sistematik katkı vermenin ötesinde, blok- staj değerlendirme sistemi, mesleksel beceri eğitiminin koordinasyonu, gelişim sınavlarının koordinasyonu, soru- sınav analizlerinden sorumludur. 5. Sürekli mesleksel gelişim etkinlikleri TEAD fakültede eğitici gelişim programları, ulusal düzeye kurs- çalıştaylar düzenlemekte ve uzmanlık derneklerinin eğitim- sınav uygulamalarına danışmanlık vermektedir. Sekiz Öğretim üye ve yardımcısından oluşan kadrosu vardır. Son yıllarda sağlık sisteminde yaşanan dönüşüm nedeniyle önceki yıllarda toplum içinde yapılan uygulamalar devam edememiştir. Ancak beşinci sınıf duyu staj grubu içinde adli tıp anabilim dalı Adli Tıp Kurumuna öğrencileri götürmektedir. Bunun yanı sıra Halk Sağlığı Anabilim Dalında intörn stajı Son üç yılda yapılan değişiklikler için Aile Sağlığı Merkezleri ve Toplum Sağlığı Merkezlerini ziyaret etmekte ve sağlık hizmet sunumunu gözlemektedirler. Önceki yıllarda uygulanan simüle hasta uygulamaları ikinci ve üçüncü sınıfta halen devam etmektedir. Ancak öğrenci sayısının artışı simüle hasta ile hasta ile görüşen grup sayılarının artmasına ve öğrenci başına düşen görüşme süresinin kısalmasına neden olmuştur. Bu durum geribildirim veren öğretim üyelerinin etkin geribildirim vermesini de zora sokmaktadır Klinik eğitim ortamı ve fırsatları Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri öğrencilerine yeterli klinik deneyim sağlayacak eğitim ortamları ve fırsatını mutlaka sunmalıdır. a. Üniversite hastanesinde/ eğitim verilen klinik ortamlarda yer alan dersliklerin (amfi, dershane, PDÖ odası vb.) ve ders araçları ve diğer kaynakların durumu ile gereksinimi karşılama düzeyine dair değerlendirmeler Her klinik Anabilim Dalı içinde derslik ve Toplantı salonları bulunmaktadır. Bu toplantı alanları küçük grup eğitimlerinde kullanılmaktadır. Derslik ve 287

289 toplantı salonlarının kapasiteleri ve olanakları eklidir (7.2.1) b. Üniversite hastanesinde/ eğitim verilen kliniklerin hasta hizmeti ile ilgili altyapı olanakları (yatak, ameliyathane, vb.) ile son bir yıl içindeki sunduğu hizmetin (poliklinik yatan hasta ameliyat, doğum vb.) tanıtılması ve hasta çeşitliliğinin eğitim programı ile uyumluluğun değerlendirilmesi 2009 yılında 1884 yatak kapasiteli olan hastanede kişi ayaktan, kişi yatırılarak tedavi görmüştür. Hasta çeşitliliğini görmek için; 3 Mayıs 2010 tarihinde polikliniklere ayaktan başvuran hasta dağılımları şöyledir: Adli Tıp Anabilim Dalı 3, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 417 (Çocuk Alerjisi, Çocuk Endokrinoloji ve Metabolizma, Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları, Çocuk Gastroenterolojisi, Çocuk Genetik ve Teratoloji, Çocuk Hematolojisi, Çocuk İmmunolojisi, Çocuk Kardiyolojisi Bilim Dalı, Çocuk Nefrolojisi, Çocuk Nörolojisi, Çocuk Onkolojisi, Sağlık Çocuk, Yenidoğan ), Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 183, Dermatoloji Anabilim Dalı 160, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 51, Farmakoloji Anabilim Dalı 1, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı 87, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 127, Halk Sağlığı Anabilim Dalı 1, İç Hastalıkları Anabilim Dalı 807 (Endokrinoloji, Hematoloji, Onkoloji, Gastro, İmmunoloji, Romotoloji, Organ Nakli, Gastro- Hepatoloji, Nefro- Diyaliz, Nefroperiton Diyalizi, Gastro - Endokskopi, Kolonskopi) Kadın Doğum Hastalıkları Anabilim Dalı 267 (infertilite, Gebelik, Menopoz ) Kalp Damar Cerrahisi Ana Bilm Dalı 99, Kardiyoloji Anabilim Dalı 171, Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı 190, Nöroloji Anabilim Dalı 198, Nöroşirürji Anabilim Dalı 54, Nükleer Tıp Anablim Dalı 88, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı 146, Psikiyatri Anabilim Dalı 185, Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı 45, Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, Acil Tıp Anabilim Dalı 168, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı 32, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı 45, Genel Cerrahi Anabilim Dalı 176 (Organ Nakli, Genel Cerrahi, Meme polikliniği, Proktoloji), Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı 8, Göz Hastalıkları 288

290 Anabilim Dalı 302 (Glokom, Uvea Behçet, Şaşılık, kornea, kontakt lens, retina), Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı 45, Spor Hekimliği Anabilim Dalı 16, Üroloji Anabilim Dalı 142 poliklinik yapmıştır. Merkezi Laboratuvarlar; 1. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesine Bağlı Merkez ve Laboratuvarlar Kan Merkezi, 2. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Eğitim Laboratuvarı (AREL) 3. Planlama ve Kısırlık (İnfertilite) Araştırma ve Uygulama Merkezi (EGE TÜP BEBEK) , 4. Beyin Araştırmaları ve Uygulama Merkezi (EÜBAM) , 5. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi (BİTAM), ,, 6. Çocuk ve Ergen Alkol Madde Bağımlılığı Araştırma ve Uygulama Merkezi (EGEBAM, ,, 7. Engelli Çocuklar Rehabilitasyon ve Eğitim Parkı Araştırma ve Uygulama Merkezi, İlaç Araştırma Geliştirme ve Farmakokinetik Araştırma ve Uygulama Merkezi (ARGEFAR), 9. Kanserle Savaş Araştırma ve Uygulama Merkezi Organ Nakli Araştırma ve Uygulama Merkezi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Zehirlenmeler Araştırma ve Uygulama Merkezi (ZAUM) ( ) 289

291 c. Üniversite hastanesinde/ eğitim verilen klinik ortamlarda klinik dönem öğrencilerine sunulan olanakların tanıtımı ve gereksinimle karşılaştırılması (yemek, kantin, spor alanı, dinlenme odası, ders çalışma yerleri vb.) Yemek: 2 no.lu yemekhane Kantin: Kafe İn, Tenis kort, tüm ana bilim dalları içinde yer alan mini kantinler. Restoran kafe: Yeşil köşk Spor Alanları: Tenis kortu, 50. Yıl spor salonu Ders çalışma Alanı: Periyod, Kütüphane (ek7.1.9), Anabilim Dalları içindeki toplantı salonları (Ek 7.2.1) Son yıllarda sağlık sisteminde yaşanan dönüşüm, performans uygulaması, tam gün yasası ve ücretsiz izin alma uygulamaları pek çok klinikte çalışan öğretim üyesinin eğitsel faaliyetlerini yeterince yerine getirememesine neden olmuştur. Anabilim dallarında kalan öğretim üyelerinin performans ağırlıklı çalışma tercihleri de eklendiğinde klinisyenlerin eğitime ayırdıkları zaman diliminde ciddi bir azalma olmuştur. Bu durum zaman zaman eğitim programında öğretim üyesinin dersine gitmemesi (Ek98) şeklinde kendini göstermekte, öğretim üyesinin hizmet ağırlıklı çalışması (performansa Son üç yılda yapılan değişiklikler yansıyan), uzmanlık eğitimindeki sorumluluğu ile birleştiğinde klinikte mezuniyet öncesi dönem öğrencisi ile ilgilenme zamanları kısıtlanmıştır. Ek olarak, muayenehanesi olan eğiticiler, hasta yatıramamaları ve izleyememeleri nedeniyle öğrencilere hasta başı eğitim verememişlerdir. Dolayısı ile öğretim üyesinden öğrenciye istenen bilgi ve beceri aktarımı yeterince sağlanamamıştır. Dördüncü ve beşinci sınıf staj bloklarındaki klinik eğitimde ciddi aksamalara neden olmuş, bu durum öğrenci geribildirimlerine de yansımıştır. Okuma salonu genişletilmiş, klinik içindeki intörn doktor odalarının iyileştirilmesi çalışmaları yapılmıştır yılı sonunda bitmesi planlanan Merkezi ameliyathane ve yoğun bakım inşaatı sürmektedir. Temmuz 2013 te Acil Servis yeni binasına artan kapasiteyle geçmiştir. Acil Servis 290

292 üzerindeki Erişkin Yanık Ünitesinin 2014 yılı başında faaliyetine başlaması planlanmıştır. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri öğrencilerine mümkün olan en erken dönemden itibaren ayaktan bakım birimleri, birinci ve ikinci basamak sağlık kurumlarında klinik deneyim edinme ve öğrenme fırsatı sunmalıdır. a. Üniversite hastanesinde/ eğitim verilen klinik ortamlarda yer alan dersliklerin (amfi, dershane, PDÖ odası v.b) ve ders araçları ve diğer kaynakların durumu ile gereksinimi karşılama düzeyine dair değerlendirmeler Tüm klinik bilimler derslik, toplantı salonları bulunmakta ve gereksinimi karşılamaktadır. (Ek; ) b. Üniversite hastanesinde/ eğitim verilen kliniklerin hasta hizmeti ile ilgili altyapı olanakları (yatak, ameliyathane, vb.) ile son bir yıl içindeki sunduğu hizmetin (poliklinik yatan hasta ameliyat, doğum vb.) tanıtılması ve hasta çeşitliliğinin eğitim programı ile uyumluluğun değerlendirilmesi 2009 yılında 1884 yatak kapasiteli, olan hastanede kişi ayakta, yatırılarak tedavi görmüştür. Hasta çeşitliliği 7.2.b. temel standart değerlendirme metninde örneklenmiştir. Klinik bilim dallarının poliklinik odaları ve servisler eğitim için uygundur. c. Üniversite hastanesinde/ eğitim verilen klinik ortamlarda klinik dönem öğrencilerine sunulan olanakların tanıtımı ve gereksinimle karşılaştırılması (yemek, kantin, spor alanı, dinlenme odası, ders çalışma yerleri vb.) Tıp Fakültesi Kütüphanesi hastane alanındadır. Kütüphane alanı dışında hastane içinde bulunan Periyod isimli okuma salonu 7 gün 24 açık olup 65 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Yemek: 2 no.lu yemekhane Kantin: Kafe in, Tenis kort, tüm ana bilim dalları içinde yer alan mini 291

293 kantinler. Restoran kafe: Yeşil köşk Spor Alanları: Tenis kortu, 50. Yıl spor salonu Ders çalışma Alanı: Kütüphane (ek7.1.9), Anabilim Dalları içindeki toplantı salonları (Ek 7.2.1) Son üç yılda EÜTF mezuniyet öncesi eğitim programının yapısı gereği ilk yıldan beşinci sınıfın sonuna kadar dikey ve yatay entegrasyon tamamlanmıştır. Entegre edilen temel bileşenlerden biri de ilk yıllarda ağırlıklı olan temel bilimlerin staj blokları içinde daha az oranda yer almasıdır. Tersi durum klinik bilimler için de geçerlidir. Bu şekildeki (Z örgütlenme) bir eğitim programının etkinliği için öğrencinin klinik bilimlerde hasta ile erken dönemde karşılaşması gereklidir. İlk yıldan itibaren öğrenciler Toplum Sağlığı Alan uygulamaları (poliklinik ziyareti, hasta ve yakınları ile görüşme gibi) ve simüle hasta uygulamaları ile hastalar ile temas etmektedir. Dördüncü yapılan değişiklikler sınıftan itibaren ise staj blokları kapsamında her öğrenci uygulanan staj gelişim dosyası sayesinde gerçek hastalar ile temas etmektedir. (Kaynak: eğitim programı, staj kılavuzları, staj dosyaları) Okuma salonu genişletilmiş, klinik içindeki intörn doktor odalarının iyileştirilmesi çalışmaları yapılmıştır sonunda bitmesi planlanan Merkezi ameliyathane ve yoğun bakım inşaatı sürmektedir. Temmuz 2013 te Acil Servis yeni binasına artan kapasiteyle geçmiştir. Acil Servis üzerinde Erişkin Yanık Ünitesi 2014 yılı başında faaliyetine başlayacaktır yılı başından itibaren öğrencilerin kullanımına sunulmak üzere bir kantinin yapımı projelendirme aşamasındadır Araştırma eğitimi fırsatları Temel Standart Tıp fakülteleri, öğrencilerine temel ve uygulamalı araştırmaları eleştirel okuyup anlayabilecekleri ve mesleki uygulamalarında kullanabilecekleri düzeyde eğitim fırsatlarını mutlaka sunmalıdırlar. Standardın karşılanma durumu ile ilgili Fakülte eğitim programındaki araştırma eğitimi ve araştırma olanakları ile öğrencilerine yönelik eğitim programında yer almayan doğrudan ya da dolaylı desteklediği araştırmalar, alt yapı ve kaynak desteği ve son 2 292

294 açıklamalar Son üç yılda yapılan değişiklikler yılda bu desteğin öğrenciler tarafından nasıl kullanıldığı Sağlanan başlıca kaynaklar: 1. Bina, laboratuvar, bilgisayar, 2012 Spor Daire Başkanlığı Bütçesinde kaynak 2013 EBAT ve TurkMSIC gereken desteği sürekli olarak görmektedir. Öğrenci projeleri için; döneminde TL ile üç proje başlatılmış, dönemi için TL ayrılmıştır. Fakülte içindeki laboratuvar, araç gereçleri kullanabilmektedirler. Ege Üniversitesi öğretim üyelerinden ve çalışanlarından danışmanlık açısından destek görmüşlerdir. Yapı içerisinde ayrı bir bütçeleri bulunmamaktadır. Fakülte yönetimlerinin ilgisi ve desteği ile çalışmaktadırlar. Öğrencilerin düzenlediği toplantı ve kongreler için idari ve ekonomik destek olanakları sağlanmıştır. Öğrencilerin temel ve uygulamalı araştırmaları eleştirel okuyup anlayabilecekleri ve mesleki uygulamalarında kullanabilecekleri düzeyde eğitim fırsatları eğitim programı içinde yer almakta ve örnek tablo aşağıda sunulmaktadır (Ek87). 293

295 Ege Bilimsel Araştırmalar Topluluğu (EBAT) ve Araştırma Eğitimi Programı (AEP) proje bazlı uygulamaları ile öğrencilerin eleştirel değerlendirme ve araştırma planlama- uygulama deneyimlerini arttırmaktadır. Gelişim Standardı Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri, öğrencileri tarafından planlan ve yürütülen araştırma süreçleri ile sonuçlarının paylaşılmasını, öğrencilerin kongrelere katılımlarını özendirmeli, idari ve ekonomik olarak desteklemeli ve ödüllendirmelidirler. Tıp Fakülteleri öğrencilere yönelik kongreleri idari ve ekonomik açıdan desteklemelidirler Fakülte eğitim programındaki araştırma eğitimi ve araştırma olanakları ile öğrencilerine yönelik eğitim programında yer almayan doğrudan ya da dolaylı desteklediği araştırmalar, alt yapı ve kaynak desteği ve son 2 yılda bu desteğin öğrenciler tarafından nasıl kullanıldığı Hem EBAT hem de TurkMSIC topluluğu tıp fakülte içinde laboratuvar, araç gereç ve danışmanlık açısından destek görmüşlerdir. Yapı içerisinde ayrı bir bütçeleri bulunmamaktadır. Fakülte yönetimlerinin ilgisi ve desteği ile 294

296 çalışmaktadırlar. Öğrencilerin düzenlediği toplantı ve kongreler için idari ve ekonomik destek olanaklarını sağlanmıştır. Bu konuda detaylı çalışma ve sunulan olanakları ekte bulabilirsiniz Öğrencilerimizin kongrelere katılımı SKS Daire Başkanlığınca ayrılan bütçemizden karşılanmaya devam edilmektedir. Ayrıca ödül kazanan Son üç yılda öğrencilerimiz Basın Toplantısı yoluyla halkımıza duyurulmaktadır (Ek) yapılan Ege Üniversitesi bünyesinde basılan Kalem Dergisi nde kongre- proje değişiklikler yarışmalarında ödül alan öğrencilerin isimleri yer almakta ve diğer öğrenciler bakımından özendirici olmaktadır (Ek99) 7.4. Mali kaynaklar Temel Standart Tıp fakülteleri eğitime özel uygun mali kaynak planlamasını mutlaka yapmalıdır. Üniversite, fakülte bütçesinde eğitime ayrılmış kaynakların yeri Tıp Fakültesi bütçesi. Fakültenin İhtiyacı olan muhtelif malzemelerin Harcama Kalemleri 2009 Ödenekleri (TL) 2010 Ödenekleri (TL) Toplam Harcanan Kalan Toplam Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar 03.2 Tüketime yönelik Mal ve Malzeme Alımları ,35 40, Yolluklar ,34 308, Ek Öd Hizmet Alımları , Temsil ve Tanıtma Giderleri Menkul Mal vs. Giderleri , Gayrimenkul Mal Giderleri ,67 17, Tedavi ve Cenaze Giderleri

297 Fakültemizin yıllık bütçesi harcama kalemleri şeklinde Rektörlüğümüzün verdiği bütçede belirlenmektedir. Dekanlık olarak her yıl bütçe talebimiz Rektörlüğe bildirilmekte, Rektörlükte Üniversite bütçesi içerisinde Dekanlığımıza yıllık bir bütçe ayırmaktadır. Mevzuat gereği ayrılan bu bütçe üçer aylık dönemler halinde serbest bırakılmaktadır yılından itibaren Fakültemize ayrılan bütçe çıkarılmıştır. Bu bütçeden yolluklar dışındaki tüm ödenekler Dekanlığımızca eğitim bütçesi olarak kullanılmaktadır. Bu harcamalar eğitim için kullanılan kırtasiye, teknik malzeme, uygulama ve beceri dersleri için alınan tıbbi malzemeler, bilgisayar vb. elektronik malzemeler, amfi ve dersliklerin tamir tadilat, tefrişat gibi işleri kapsamaktadır yılından itibaren İntörn öğrencilere 12 ay boyunca maaş ödenmekte olup bu maaşlarda genel bütçeden Son üç yılda yapılan değişiklikler karşılanmaktadır. Ayrıca Sağlık Kültür Spor Daire Başkanlığı tarafından yıllık Fakültemize Liralık bir bütçe ayrılmaktadır (Ek100). Bu bütçeyi de eğitim bütçesi olarak kullanmaktayız. Bu bütçeden öğrencilerin bilimsel toplantılara katılımdaki yolluk yevmiyeleri, eğitim için malzeme alımları ve öğrenci kulüplerinin ihtiyaçları karşılanmaktadır. Bu kaynakların dışında Hastanemiz Döner Sermaye bütçesinden harcamalarımız bulunmaktadır. Büyük onarım, ve tadilatlar ile, bilgisayar, elektronik malzeme gibi alımlar Döner Sermaye bütçesinden karşılanmaktadır. Ayrıca uygulama ve beceri eğitimlerinde kullanılan tıbbi malzemelerin bir kısmını bu bütçeden kullanmaktayız. Bu harcamalar için belirli bir bütçe ayrılmayıp ihtiyaç oldukça talep edilmektedir. Yine eğitimin alt yapısının geliştirilmesi amacıyla alt yapı projeleri hazırlanmakta ve bu projelerin giderleri döner sermaye bütçesinin ilgili kaleminden karşılanmaktadır. 296

298 Son üç yıla ilişkin mali durum incelendiğinde bütçe olanaklarının 2010 yılından 2013 yılına doğru azaldığı, yolluklar için ayrılan harcamalar dışındaki bütçe kaynaklarının eğitim olanaklarının geliştirilmesi için kullanıldığı görülmektedir. Bunların yanı sıra Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kamil Kumanlıoğlu tarafından kurum dışı kaynaklardan sağlanan mali destekler (hibe) aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Hibe başlıkları 2012 yılı (TL) 2013 yılı (TL) Uyum haftası etkinliğine destek (beyaz önlük temini) Baskı makinesi 5000 Burs olanakları ( öğrenci) Optik okuyucu ve ÖÇM yazılımı Mezuniyet törenine 3000 destek Toplam

299 Tablodan da görüldüğü gibi iki yıl içinde hibe olarak fakülte bütçesine TL destek sağlanmıştır. Eğitim olanaklarının geliştirilmesi amacıyla BAP projeleri yürütülmektedir. Son üç yıldır yürütülen BAP projelerinden elde edilen destekler aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Ayrıca BAP kapsamında olan araştırmalar ile de eğitim alanına mali destek sağlanmaktadır (Ek101) 7.5. Ulusal ve uluslararası işbirliği Temel Standart Standardın karşılanma durumu ile ilgili açıklamalar Tıp fakülteleri, öğrenci ve öğretim elemanlarını ulusal ve uluslararası değişim olanakları konusunda bilgilendirmeli, bu konuda olanaklar sunmalı, idari ve ekonomik olarak mutlaka desteklemelidir. a. Mezuniyet öncesi eğitim çerçevesinde ulusal ve uluslararası öğrenci / eğitici işbirliği, değişim programları ile projelerin tanıtımı, işbirlikleri ve projelerin duyurularının ne şekilde yapıldığı ve programlardan yararlananlar ve yararlanma biçimlerinin tanımlanması Ulusal ve uluslararası ilişkiler ile değişim programları ve olanaklarına ilişkin bilgilendirme internet aracılığı ile yapılmaktadır. Ege Üniversitesi Rektörlüğü Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Şube Müdürlüğü tarafından gerek 298

TOPLANTI TARİHİ TOPLANTI SAAT OTURUM NO 06/06/

TOPLANTI TARİHİ TOPLANTI SAAT OTURUM NO 06/06/ TOPLANTI TARİHİ TOPLANTI SAAT OTURUM NO 06/06/2017 10.00 12 İSTİNYE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESİ ÖĞRENİM VE SINAV YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 -

Detaylı

BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Organlar

BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Organlar Amaç: BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Organlar Madde 1- Bu Yönergenin amacı, Balıkesir Üniversitesi Tıp Fakültesinde,

Detaylı

SANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

SANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar SANKO Üniversitesi Senatosunun 17.08.2015 tarih ve 2015/06-3 no lu kararıyla onaylanmıştır. Ek-3 SANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ. EĞİTİM VE GENEL AMAÇLI KURUL VE KOMİSYONLARIN KURULUŞ VE ÇALIŞMA ESASLARI YÖNERGESİ Amaç

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ. EĞİTİM VE GENEL AMAÇLI KURUL VE KOMİSYONLARIN KURULUŞ VE ÇALIŞMA ESASLARI YÖNERGESİ Amaç ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM VE GENEL AMAÇLI KURUL VE KOMİSYONLARIN KURULUŞ VE ÇALIŞMA ESASLARI YÖNERGESİ Amaç Madde 1- Bu yönerge, Tıp Fakültesi ndeki eğitim ve genel amaçlı kurul ve komisyonların

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Eğitim ve Öğretim Faaliyetlerine Katılan Birimlerin Görev, Yetki ve Sorumluluklarını Tanımlayan Yönerge Amaç MADDE 1 Bu yönergenin amacı, Karadeniz

Detaylı

SANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

SANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar SANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı; SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesinde

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ İNTÖRN VETERİNER HEKİM EĞİTİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ANKARA ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ İNTÖRN VETERİNER HEKİM EĞİTİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar ANKARA ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ İNTÖRN VETERİNER HEKİM EĞİTİMİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve Kapsam Madde 1 - Bu Yönerge, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesinde

Detaylı

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Madde 1- (1) Bu yönergenin amacı; Yüksek İhtisas Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ PROGRAMI PROGRAM DEĞERLENDİRME PLANI

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ PROGRAMI PROGRAM DEĞERLENDİRME PLANI AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ PROGRAMI 2017-2018 PROGRAM DEĞERLENDİRME PLANI 1 İÇİNDEKİLER I. GİRİŞ a) Mezuniyet öncesi Tıp Eğitimi programı b) Program değerlendirme kurulunun

Detaylı

İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ Dönem 6 Öğrenim Esasları. A. Genel Tanıtım B. Çalışma Kılavuzu C. Rotasyon Tablosu D.Dönem Kurulu E.

İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ Dönem 6 Öğrenim Esasları. A. Genel Tanıtım B. Çalışma Kılavuzu C. Rotasyon Tablosu D.Dönem Kurulu E. İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ Dönem 6 Öğrenim Esasları A. Genel Tanıtım B. Çalışma Kılavuzu C. Rotasyon Tablosu D.Dönem Kurulu E. İletişim A. GENEL TANITIM Dönem 6, tıp eğitiminin önceki 5 yılında edinilen bilgi,

Detaylı

BURDUR MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ VETERİNER HEKİMLİĞİ OLGUNLAŞMA UYGULAMA EĞİTİMİ (VEHİP- İNTÖRN) İLKELERİ

BURDUR MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ VETERİNER HEKİMLİĞİ OLGUNLAŞMA UYGULAMA EĞİTİMİ (VEHİP- İNTÖRN) İLKELERİ BURDUR MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ VETERİNER HEKİMLİĞİ OLGUNLAŞMA UYGULAMA EĞİTİMİ (VEHİP- İNTÖRN) İLKELERİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Madde 1- Bu uygulama

Detaylı

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ENTEGRE EĞİTİM ÖĞRETİM YÖNERGESİ

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ENTEGRE EĞİTİM ÖĞRETİM YÖNERGESİ T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ENTEGRE EĞİTİM ÖĞRETİM YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar AMAÇ VE KAPSAM Madde 1 (1) Bu Eğitim-Öğretim Yönergesinin amacı, Ege Üniversitesi Tıp

Detaylı

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ STAJ YÖNERGESİ

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ STAJ YÖNERGESİ T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ STAJ YÖNERGESİ Amaç ve Kapsam Madde: 1 Bu yönerge, Ege Üniversitesi (EÜ) Eczacılık Fakültesi öğrencilerinin eğitim planlarında yer alan stajlarla ile ilgili uygulama

Detaylı

BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam Ve Tanımlar

BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam Ve Tanımlar SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK/EBELİK BÖLÜMÜ 8. YARIYIL UYGULAMA (İNTÖRNLÜK) YÖNERGESİ (22.01.2015 Tarih, 442 Sayılı Ve 24 Numaralı Üniversite Senato Kararı) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam

Detaylı

T.C. ALTINBAŞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ

T.C. ALTINBAŞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ T.C. ALTINBAŞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ Dayanak MADDE 1 - (1) Bu esaslar 30.05.2011 tarih ve 27949 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Altınbaş Üniversitesi

Detaylı

BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ

BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1. Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi 6. sınıf öğrencilerinin (intörn

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Sınav Yönergesi

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Sınav Yönergesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Sınav Yönergesi Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı; Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp

Detaylı

İÇİNDEKİLER Sayfa Atatürk ün Gençliğe Hitabesi... 1 Hekimlik Andı... 2 Önsöz... 3 Misyonumuz Vizyonumuz... 4 Bugüne Kadar Görev Alan Fakülte

İÇİNDEKİLER Sayfa Atatürk ün Gençliğe Hitabesi... 1 Hekimlik Andı... 2 Önsöz... 3 Misyonumuz Vizyonumuz... 4 Bugüne Kadar Görev Alan Fakülte İÇİNDEKİLER Sayfa Atatürk ün Gençliğe Hitabesi... 1 Hekimlik Andı... 2 Önsöz... 3 Misyonumuz Vizyonumuz... 4 Bugüne Kadar Görev Alan Fakülte Dekanları... 5 İdari ve Akademik Kurullar... 5 Fakülte Kurulu...

Detaylı

T.C. MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ. Topluma Hizmet Uygulamaları Dersi Yönergesi. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

T.C. MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ. Topluma Hizmet Uygulamaları Dersi Yönergesi. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar T.C. MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ Topluma Hizmet Uygulamaları Dersi Yönergesi Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu yönergenin amacı, eğitim fakültelerinde

Detaylı

EĞİTİM KURUMLARININ AKREDİTASYONU KURUM ZİYARETİ KONTROL LİSTESİ (TTMYK-AKREDİTASYON KOMİSYONU)

EĞİTİM KURUMLARININ AKREDİTASYONU KURUM ZİYARETİ KONTROL LİSTESİ (TTMYK-AKREDİTASYON KOMİSYONU) KURUM ZİYARET EKİBİ Üniversitenin adı : Anabilim Dalı Başkanı : Eğitim Araştırma Hastanesi : Eğitim Sorumlusu : Ziyarete Eşlik Eden Sorumlu/Sorumlular : Ad Soyadı : Ünvanı: Ad Soyadı : Ünvanı: Ad Soyadı

Detaylı

MEVLANA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV UYGULAMA ESASLARI YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

MEVLANA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV UYGULAMA ESASLARI YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MEVLANA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV UYGULAMA ESASLARI YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu yönergenin amacı, Mevlana Üniversitesi Tıp Fakültesinde

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK TIP BİLİMLERİ ÖĞRENCİLERİNİN STAJ EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK TIP BİLİMLERİ ÖĞRENCİLERİNİN STAJ EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK TIP BİLİMLERİ ÖĞRENCİLERİNİN STAJ EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1. Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM/STAJ/GRUP ÖĞRENCİ TEMSİLCİLERİ SEÇİMİ VE GÖREVLERİNE DAİR USUL VE ESASLAR

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM/STAJ/GRUP ÖĞRENCİ TEMSİLCİLERİ SEÇİMİ VE GÖREVLERİNE DAİR USUL VE ESASLAR ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM/STAJ/GRUP ÖĞRENCİ TEMSİLCİLERİ SEÇİMİ VE GÖREVLERİNE DAİR USUL VE ESASLAR BİRİNCİ BÖLÜM Amaç MADDE 1 (1) Bu yönergenin amacı, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ DANIŞMANLIĞI YÖNERGESİ

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ DANIŞMANLIĞI YÖNERGESİ T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ DANIŞMANLIĞI YÖNERGESİ Amaç MADDE 1- (1) Bu yönergenin amacı; İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi ndeki tüm fakülte ve yüksekokullarda öğrenim görmekte olan öğrencilere

Detaylı

T.C. HARRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM

T.C. HARRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM T.C. HARRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç Madde 1- (1) Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi (HRÜTF) VI. sınıf öğrencilerinin (İntörn Doktorların) eğitim programını,

Detaylı

Yardımcılarını, Kurulunu, Yönetim Kurulunu, Komisyonunu, Komisyonu Başkanını,

Yardımcılarını, Kurulunu, Yönetim Kurulunu, Komisyonunu, Komisyonu Başkanını, ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİMİ ÖĞRENCİ KURULU YÖNERGESİ Amaç Madde 1- Bu yönergenin amacı, ÇOMÜ Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Öğrenci Kurulunun yapılanmasını, işleyişini, görev

Detaylı

T.C. İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ*

T.C. İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ* T.C. İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ* Dayanak MADDE 1- (1) Bu esaslar 17.08.2012 tarih ve 28387 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren İstanbul

Detaylı

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi nde Ders Programlarının Yeniden Yapılandırılması

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi nde Ders Programlarının Yeniden Yapılandırılması Cerrahpaşa Tıp Fakültesi nde Ders Programlarının Yeniden Yapılandırılması Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Program Yöneticisi osuzer@istanbul.edu.tr www.ctf.edu.tr/egitim_ogretim

Detaylı

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı; Yüksek İhtisas Üniversitesi

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ 1. * AMAÇ VE KAPSAM: Bu yönerge; Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesindeki Tıp Doktorluğu ve Temel Tıp Bilimleri lisans eğitim-öğretiminin

Detaylı

T.C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ İŞ YERİNDE UYGULAMA DERSİ YÖNERGESİ

T.C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ İŞ YERİNDE UYGULAMA DERSİ YÖNERGESİ T.C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ İŞ YERİNDE UYGULAMA DERSİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1. Bu Yönerge den amaç, öğrencilerin alanlarıyla

Detaylı

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU KOORDİNATÖRLER KURULU YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1- (1) Bu yönergenin amacı; Yüksek İhtisas Üniversitesi

Detaylı

T. C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU SAĞLIK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ İŞ YERİNDE UYGULAMA DERSİ YÖNERGESİ

T. C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU SAĞLIK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ İŞ YERİNDE UYGULAMA DERSİ YÖNERGESİ T. C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU SAĞLIK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ İŞ YERİNDE UYGULAMA DERSİ YÖNERGESİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Madde 1 - (1) Bu yönergenin

Detaylı

Cumhuriyet Üniversitesi Tıpta Uzmanlık Eğitim Öğretim ve Sınav Yönergesi. BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler

Cumhuriyet Üniversitesi Tıpta Uzmanlık Eğitim Öğretim ve Sınav Yönergesi. BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Cumhuriyet Üniversitesi Tıpta Uzmanlık Eğitim Öğretim ve Sınav Yönergesi Amaç ve Kapsam BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Madde 1- Bu Yönerge Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesinde yürütülecek Tıpta

Detaylı

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIPTA UZMANLIK ÖĞRENCİLERİ (ASİSTAN) TEMSİLCİLİĞİ KURULU SEÇİMİ VE ÇALIŞMA ESASLARI

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIPTA UZMANLIK ÖĞRENCİLERİ (ASİSTAN) TEMSİLCİLİĞİ KURULU SEÇİMİ VE ÇALIŞMA ESASLARI İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIPTA UZMANLIK ÖĞRENCİLERİ (ASİSTAN) TEMSİLCİLİĞİ KURULU SEÇİMİ VE ÇALIŞMA ESASLARI Amaç Madde 1. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi nde (İKÇÜ-TF)

Detaylı

İSTANBUL GEDİK ÜNİVERSİTESİ DERS DIŞI ETKİNLİKLER UYGULAMA ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak, Tanımlar

İSTANBUL GEDİK ÜNİVERSİTESİ DERS DIŞI ETKİNLİKLER UYGULAMA ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak, Tanımlar İSTANBUL GEDİK ÜNİVERSİTESİ DERS DIŞI ETKİNLİKLER UYGULAMA ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak, Tanımlar Amaç ve Kapsam MADDE-1 Bu Esasların amacı, İstanbul Gedik Üniversitesine bağlı fakülte

Detaylı

T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ SINAV ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar

T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ SINAV ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ SINAV ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- Bu Yönergenin amacı, İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİM-ÖĞRETİM ÜST KURULU YÖNERGESİ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ

TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİM-ÖĞRETİM ÜST KURULU YÖNERGESİ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİM-ÖĞRETİM ÜST KURULU YÖNERGESİ Amaç Madde 1- Bu yönergenin amacı, Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki mezuniyet öncesi tıp eğitimi, tıpta uzmanlık eğitimi,

Detaylı

İ.Ü. ECZACILIK FAKÜLTESİ LİSANS EĞİTİMİ STAJ YÖNERGESİ

İ.Ü. ECZACILIK FAKÜLTESİ LİSANS EĞİTİMİ STAJ YÖNERGESİ İ.Ü. ECZACILIK FAKÜLTESİ LİSANS EĞİTİMİ STAJ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu Yönergenin amacı; İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesinin vizyonu, misyonu ve

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Turizm İşletmeciliği Bölümü Staj Yönergesi Amaç Madde 1- Kapsam Madde 2- Dayanak Madde 3-

Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Turizm İşletmeciliği Bölümü Staj Yönergesi Amaç Madde 1- Kapsam Madde 2- Dayanak Madde 3- Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Turizm İşletmeciliği Bölümü Staj Yönergesi Amaç Madde 1- Bu staj yönergesinin amacı, Dokuz Eylül Üniversitesi, İşletme Fakültesi Turizm İşletmeciliği Bölümü öğrencilerinin

Detaylı

T.C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ UYGULAMALI DERSLER VE İŞ YERİNDE UYGULAMA YÖNERGESİ

T.C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ UYGULAMALI DERSLER VE İŞ YERİNDE UYGULAMA YÖNERGESİ T.C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ UYGULAMALI DERSLER VE İŞ YERİNDE UYGULAMA YÖNERGESİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1- (1) Bu yönergenin

Detaylı

Bu prosedürün amacı, bölüm içinde yürütülen eğitim ve öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde sorumluluk ve esasları belirlemektir.

Bu prosedürün amacı, bölüm içinde yürütülen eğitim ve öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde sorumluluk ve esasları belirlemektir. SAYFA NO : 1/7 1. AMAÇ Bu prosedürün amacı, bölüm içinde yürütülen eğitim ve öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde sorumluluk ve esasları belirlemektir. 2.UYGULAMA ALANI Bölüm Başkanı, Dekanlık

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN ÖĞRETİM UYGULAMA ESASLARI YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN ÖĞRETİM UYGULAMA ESASLARI YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN ÖĞRETİM UYGULAMA ESASLARI YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar Amaç Madde 1 (1) Bu yönergenin amacı, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi'nde birinci

Detaylı

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ KURULMASI VE KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN YÖNERGE

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ KURULMASI VE KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN YÖNERGE SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ KURULMASI VE KALİTE KOMİSYONU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- (1) Bu Yönergenin

Detaylı

GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİMİ KURULU YÖNERGESİ

GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİMİ KURULU YÖNERGESİ GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİMİ KURULU YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı; Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesinde mezuniyet

Detaylı

T.C. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Türkçe ve İngilizce Tıp Programları

T.C. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Türkçe ve İngilizce Tıp Programları T.C. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Türkçe ve İngilizce Tıp Programları 4. ve 5. Sınıf Stajları Öğrenci Değerlendirme Anket Analizi 2012-2013 Bahar Yarıyılı Anket Analizi 2012-2013 Bahar

Detaylı

T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ Tıp Fakültesi Dekanlığı GÖREV TANIM FORMU

T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ Tıp Fakültesi Dekanlığı GÖREV TANIM FORMU ALT YETKİLİSİ ALT YETKİLİSİ Serhat ACAR Öğrenci İşleri Şefi Görev Tanımı Havale edilen evrakları teslim alarak, personel arasında dağılımını yapılması, İşlem yapılacak evrakların ve Dekan Yardımcısı ile

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- (1) Bu Yönerge; Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi sınıf VI eğitim müfredatıyla,

Detaylı

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME PROJESİ HAZIRLIK (MMM 4709) ve BİTİRME PROJESİ (MMM 4098) DERSLERİ YÜRÜTME YÖNERGESİ 1. AMAÇ ve KAPSAM Madde 1: Bu yönerge (MMM4709) Bitirme Projesi Hazırlık ve (MMM 4098) Bitirme Projesi derslerinin

Detaylı

GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTOR ÇALIŞMA YÖNERGESİ

GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTOR ÇALIŞMA YÖNERGESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTOR ÇALIŞMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 (1) Bu Yönergenin amacı; Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 6 öğrencilerinin

Detaylı

YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-2

YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-2 ÇOCUK HASTALIKLARI PROGRAMI YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-2 STAJYER ÖĞRENCİNİN ADI ve SOYADI:... DANIŞMAN ÖĞRETİM ÜYESİNİN ADI ve SOYADI:. 1 GELİŞİM İZLEM DOSYASI ÇOCUK HASTALIKLARI PROGRAMI

Detaylı

KARABÜK ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULLARI MESLEKİ UYGULAMALAR ve MESLEKİ EĞİTİM YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

KARABÜK ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULLARI MESLEKİ UYGULAMALAR ve MESLEKİ EĞİTİM YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar KARABÜK ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULLARI MESLEKİ UYGULAMALAR ve MESLEKİ EĞİTİM YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- (1) Öğrencilerin üçüncü veya dördüncü yarıyıllarda

Detaylı

HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ

HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ HEPDAK - Program Değerlendirme Çizelgesi (Sürüm: 3.0-16.01.2017) Sayfa 1 HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ Kurum: Program: Takım Başkanı: Program Değerlendiricisi:

Detaylı

T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ ŞAPHANE MESLEK YÜKSEKOKULU MÜDÜRLÜĞÜ STAJ DOSYASI

T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ ŞAPHANE MESLEK YÜKSEKOKULU MÜDÜRLÜĞÜ STAJ DOSYASI 1. BÖLÜMÜ... PROGRAMI STAJ DOSYASI YENİ ÇEKİLMİŞ FOTOĞRAFINIZI YAPIŞTIRINIZ FOTOĞRAF ÜZERİ İŞYERİ KAŞESİ İLE ONAYLANACAKTIR. STAJ YAPAN ÖĞRENCİNİN ADI VE SOYADI :.......................... PROGRAMI :..........................

Detaylı

TÜRK ALMAN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İşletme Bölümü Staj Yönergesi

TÜRK ALMAN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İşletme Bölümü Staj Yönergesi Amaç ve Kapsam TÜRK ALMAN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İşletme Bölümü Staj Yönergesi BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak MADDE 1 - Bu Yönerge, Türk-Alman Üniversitesi İktisadi ve

Detaylı

İlgili satırda, Eksiklik için "E", Zayıflık için "Z", Kaygı için "K", Gözlem için "G", hiçbir yetersizlik ya da gözlem yoksa ( ) kullanınız.

İlgili satırda, Eksiklik için E, Zayıflık için Z, Kaygı için K, Gözlem için G, hiçbir yetersizlik ya da gözlem yoksa ( ) kullanınız. HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ Kurum: Program: Takım Başkanı: Program Değerlendiricisi: Ziyaret Tarihi: İlgili satırda, Eksiklik için "E", Zayıflık için "Z", Kaygı için "K", Gözlem için "G", hiçbir

Detaylı

Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Derneği. Kulak Burun Boğaz Okulları. Rinoloji-Rinoplasti-Alerji-Uyku Okulu Çalışma İlkeleri. 1.

Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Derneği. Kulak Burun Boğaz Okulları. Rinoloji-Rinoplasti-Alerji-Uyku Okulu Çalışma İlkeleri. 1. Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Derneği Kulak Burun Boğaz Okulları Rinoloji-Rinoplasti-Alerji-Uyku Okulu Çalışma İlkeleri 1. Amaç Rinoloji-Rinoplasti-Alerji-Uyku Okulu Türkiye çapında görev

Detaylı

1. AMAÇ Bu belgenin amacı, Özel Çalışma Modüllerinin (ÖÇM) uygulanmasına ilişkin ilke ve esasları tanımlamaktır.

1. AMAÇ Bu belgenin amacı, Özel Çalışma Modüllerinin (ÖÇM) uygulanmasına ilişkin ilke ve esasları tanımlamaktır. 20 1/6 1. AMAÇ Bu belgenin amacı, Özel Çalışma Modüllerinin (ÖÇM) uygulanmasına ilişkin ilke ve esasları tanımlamaktır. 2. TANIMLAR 2.1. Özel Çalışma Modülleri ÖÇM tıp eğitiminin ilk üç yılı içinde, öğrencilerin

Detaylı

HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ

HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ HEPDAK - Program Değerlendirme Çizelgesi Sürüm: 1.0-13.09.2013 Sayfa 1 HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ Kurum: Program: Takım Başkanı: Program Değerlendiricisi:

Detaylı

T.C. AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ PEDAGOJİK FORMASYON SERTİFİKA PROGRAMI

T.C. AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ PEDAGOJİK FORMASYON SERTİFİKA PROGRAMI T.C. AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ PEDAGOJİK FORMASYON SERTİFİKA PROGRAMI ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİ ÇALIŞMA VE UYGULAMA YÖNERGESİ Aralık, 2016 Bu yönerge, Pedagojik Formasyon Sertifika Programında

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK STAJ YÖNERGESİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK STAJ YÖNERGESİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK STAJ YÖNERGESİ Amaç MADDE 1 Bu Yönergenin amacı, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi klinik staj uygulamalarına ilişkin uygulama ve değerlendirme esaslarını düzenlemektir.

Detaylı

T.C. İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ SENATO KARAR ÖRNEĞİ. Karar Tarihi Oturum Sayısı 2018/08

T.C. İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ SENATO KARAR ÖRNEĞİ. Karar Tarihi Oturum Sayısı 2018/08 KARAR:08-03: İstanbul Medeniyet Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Staj Yönergesi görüşüldü. Yapılan görüşmeler sonucunda; İstanbul Medeniyet Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİMİ KOORDİNATÖRLER KURULU ve BİRİMLERİ ÇALIŞMA YÖNERGESİ. Bölüm I Amaç, Dayanak ve Tanımlar

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİMİ KOORDİNATÖRLER KURULU ve BİRİMLERİ ÇALIŞMA YÖNERGESİ. Bölüm I Amaç, Dayanak ve Tanımlar ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIP EĞİTİMİ KOORDİNATÖRLER KURULU ve BİRİMLERİ ÇALIŞMA YÖNERGESİ Bölüm I Amaç, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve Dayanak Madde 1: 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 16. maddesi

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve Kapsam Madde 1- (1) Bu Yönerge, Çukurova Üniversitesi nin eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri

Detaylı

EĞİTİM PROSEDÜRÜ. Aday Memur: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu na tabi olarak ilk defa Devlet Memurluğuna atananları kapsar.

EĞİTİM PROSEDÜRÜ. Aday Memur: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu na tabi olarak ilk defa Devlet Memurluğuna atananları kapsar. 1. AMAÇ Bu prosedür, Ahi Evran Üniversitesi nde görevli akademik ve idari personelin kuruma uyumunu sağlamak, mevcut ve/veya değişen iş akışını mümkün olan en kısa sürede öğrenmesini sağlamak, kurum kültürü

Detaylı

MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MESLEK STAJLARI VE YIL İÇİ UYGULAMALAR YÖNERGESİ

MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MESLEK STAJLARI VE YIL İÇİ UYGULAMALAR YÖNERGESİ MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MESLEK STAJLARI VE YIL İÇİ UYGULAMALAR YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı, Muğla Sıtkı

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRNLÜK ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRNLÜK ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRNLÜK ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1. Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi intörnlük

Detaylı

BİRİNCİ BÖLÜM KAPSAM. MADDE 1: Bu yönerge Gazi Üniversitesi Ön Lisans, Lisans Öğretim ve Sınav Yönetmeliği uyarınca hazırlanmıştır.

BİRİNCİ BÖLÜM KAPSAM. MADDE 1: Bu yönerge Gazi Üniversitesi Ön Lisans, Lisans Öğretim ve Sınav Yönetmeliği uyarınca hazırlanmıştır. GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON BÖLÜMÜ FTR 405 KLİNİK UYGULAMA I VE FTR 406 KLİNİK UYGULAMA II DERSİ STAJ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM KAPSAM MADDE 1: Bu yönerge Gazi

Detaylı

DENETİMLİ ÇALIŞMA İLKELERİ

DENETİMLİ ÇALIŞMA İLKELERİ DENETİMLİ ÇALIŞMA İLKELERİ Madde 1: Denetimli Çalışma, I - VIII. Yarıyıl için ilgili yarıyıldaki mesleki zorunlu, IX. Yarıyılda ise seçmeli derslerin öğretim üye ve elemanları tarafından verilen zorunlu

Detaylı

ESKĠġEHĠR OSMANGAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ TIP EĞĠTĠMĠ ÖĞRENCĠ KURULU YÖNERGESĠ

ESKĠġEHĠR OSMANGAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ TIP EĞĠTĠMĠ ÖĞRENCĠ KURULU YÖNERGESĠ ESKĠġEHĠR OSMANGAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ TIP EĞĠTĠMĠ ÖĞRENCĠ KURULU YÖNERGESĠ Kapsam: Madde 1- Bu Yönerge Tıp Eğitimi Öğrenci Kurulu nun amacını, gerekçesini, görevlerini, oluşumunu, çalışma usul

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ VETERİNER HEKİMLİĞİ OLGUNLAŞMA UYGULAMA EĞİTİMİ YÖNERGESİ

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ VETERİNER HEKİMLİĞİ OLGUNLAŞMA UYGULAMA EĞİTİMİ YÖNERGESİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ VETERİNER HEKİMLİĞİ OLGUNLAŞMA UYGULAMA EĞİTİMİ (İNTÖRN) YÖNERGESİ 2014 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ VETERİNER HEKİMLİĞİ OLGUNLAŞMA UYGULAMA EĞİTİMİ

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNTÖRN DOKTORLUK YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi 6. sınıf öğrencilerinin (intörn doktor)

Detaylı

İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL HİZMET UYGULAMA YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL HİZMET UYGULAMA YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ SOSYAL HİZMET UYGULAMA YÖNERGESİ (Üniversite Senatosunun 11.09.2017 tarih ve 2017/14-1 sayılı kararı ile kabul edilmiştir.) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Detaylı

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİMSEL HAZIRLIK PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİMSEL HAZIRLIK PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİMSEL HAZIRLIK PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ Amaç ve Kapsam MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı; Selçuk Üniversitesi Teknoloji Fakültesi bölümlerine

Detaylı

KALİTE YÖNETİM BİRİM ÇALIŞMA TALİMATI

KALİTE YÖNETİM BİRİM ÇALIŞMA TALİMATI Sayfa No 1 / 7 AMAÇ : SKS ve SAS çerçevesinde yürütülen çalışmaların koordinasyonu sağlamak. KAPSAM: Tüm Hastane KISALTMALAR: SKS: Sağlıkta Kalite Standartları SAS: Sağlıkta Akreditasyon Standartları DÖF:

Detaylı

MEVLANA ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNERGESİ

MEVLANA ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNERGESİ MEVLANA ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN ÖĞRETİM YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- (1) Bu Yönergenin amacı, Mevlana Üniversitesinde, bilgi ve iletişim teknolojilerine dayalı ön

Detaylı

T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ SINAV ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar

T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ SINAV ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ SINAV ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- Bu Yönergenin amacı, İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

TARİHLİ EĞİTİM KOMİSYONU KARARLARI

TARİHLİ EĞİTİM KOMİSYONU KARARLARI 07.11.2013 TARİHLİ EĞİTİM KOMİSYONU KARARLARI Eğitim Komisyonu Tarihi: 07.11.2013 Eğitim Komisyon Karar No: 489 İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Fakülte Kurulu nun Aile ve Tüketici Bilimleri Staj Yönergesi

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ PRATİK DİNİ HİZMETLERVE MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ PRATİK DİNİ HİZMETLERVE MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ PRATİK DİNİ HİZMETLERVE MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç Madde 1- Bu yönergenin amacı, din görevlisi adaylarının, din görevliliği

Detaylı

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ REHBERLİK VE KARİYER MERKEZİ (ÖRKAM) YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ REHBERLİK VE KARİYER MERKEZİ (ÖRKAM) YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ REHBERLİK VE KARİYER MERKEZİ (ÖRKAM) YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu yönergenin amacı, Yıldız Teknik Üniversitesi Sağlık, Kültür

Detaylı

DUYU SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI GELİŞİM İZLEM DOSYASI

DUYU SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI GELİŞİM İZLEM DOSYASI MÜTF FAZ 2 EĞİTİM PROGRAMI 2018-2019 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DUYU SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI GELİŞİM İZLEM DOSYASI STAJYER ÖĞRENCİNİN ADI ve SOYADI:... DANIŞMAN ÖĞRETİM ÜYESİNİN ADI ve SOYADI:. 1 GELİŞİM İZLEM

Detaylı

TÜRK KULAK BURUN BOĞAZ VE BAŞ BOYUN CERRAHİSİ DERNEĞİ KULAK BURUN BOĞAZ OKULLARI LARİNGOLOJİ-FONİATRİ OKULU YÖNERGESİ

TÜRK KULAK BURUN BOĞAZ VE BAŞ BOYUN CERRAHİSİ DERNEĞİ KULAK BURUN BOĞAZ OKULLARI LARİNGOLOJİ-FONİATRİ OKULU YÖNERGESİ Sayfa 1 / 7 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar Amaç Madde 1. Bu yönerge, Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Derneği Tüzüğünde 15 Nisan 2014 tarihinde yapılan düzenlemelerle kurulan

Detaylı

BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ STAJ YÖNERGESİ

BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ STAJ YÖNERGESİ BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ STAJ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar Amaç MADDE 1 Bu Yönergenin amacı; Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Önlisans

Detaylı

Son yazdırma 22.06.2011 10:57:00 Sayfa 1 / 6 22.06.2011

Son yazdırma 22.06.2011 10:57:00 Sayfa 1 / 6 22.06.2011 CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ LİSANS EĞİTİM-ÖĞRETİMİ KOORDİNATÖRLER KURULU UYGULAMA ESASLARI-2011 Amaç ve Dayanak Madde 1: Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Koordinatörler

Detaylı

GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ BİRİM FAALİYET RAPORU

GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ BİRİM FAALİYET RAPORU GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ BİRİM FAALİYET RAPORU 2016-2017 TIP FAKÜLTESİ Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi 3389 sayılı kanunla 27.6.1987 tarihinde kurulmuş ve 1988-1989 döneminde eğitim-öğretime

Detaylı

YÖNETMELİK YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ÖZÜRLÜLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

YÖNETMELİK YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ÖZÜRLÜLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 14 Şubat 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı : 28913 Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından: YÖNETMELİK YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ÖZÜRLÜLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

Detaylı

ÜREME SAĞLIĞI BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI

ÜREME SAĞLIĞI BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI MÜTF FAZ 2 EĞİTİM PROGRAMI 2016-17 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÜREME SAĞLIĞI BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI STAJYER ÖĞRENCİNİN ADI ve SOYADI:... DANIŞMAN ÖĞRETİM ÜYESİNİN ADI ve SOYADI:. 1 GELİŞİM İZLEM DOSYASI MÜTF

Detaylı

TARİHLİ EĞİTİM KOMİSYONU KARARLARI

TARİHLİ EĞİTİM KOMİSYONU KARARLARI 31.10.2013 TARİHLİ EĞİTİM KOMİSYONU KARARLARI Eğitim Komisyonu Tarihi: 31.10.2013 Eğitim Komisyon Karar No: 486 Edebiyat Fakültesi Fakülte Kurulu nun Sosyoloji Bölümü nün lisans programında seçmeli statüde

Detaylı

YAŞAM BOYU SAĞLIĞIN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI YAŞAMBOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1. STAJYER ÖĞRENCİNİN ADI ve SOYADI:...

YAŞAM BOYU SAĞLIĞIN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI YAŞAMBOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1. STAJYER ÖĞRENCİNİN ADI ve SOYADI:... YAŞAM BOYU SAĞLIĞIN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI YAŞAMBOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1 STAJYER ÖĞRENCİNİN ADI ve SOYADI:... 1 GELİŞİM İZLEM DOSYASI YAŞAM BOYU SAĞLIĞIN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI GELİŞİM

Detaylı

UTEAK Ulusal Tıp Eğitimi Akreditasyon Kurulu Web sayfası: http://www.uteak.org.tr ARA DEĞERLENDİRME RAPORU HAZIRLAMA KILAVUZU

UTEAK Ulusal Tıp Eğitimi Akreditasyon Kurulu Web sayfası: http://www.uteak.org.tr ARA DEĞERLENDİRME RAPORU HAZIRLAMA KILAVUZU UTEAK Ulusal Tıp Eğitimi Akreditasyon Kurulu Web sayfası: http://www.uteak.org.tr ARA DEĞERLENDİRME RAPORU HAZIRLAMA KILAVUZU s.1.1 / 16 HAZİRAN 2013 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... 2 I. Giriş... 3 II. Ara

Detaylı

T.C. İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ*

T.C. İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ* T.C. İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNERGESİ* Dayanak MADDE 1 - (1) Bu esaslar 17.08.2012 tarih ve 28387 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren İstanbul

Detaylı

NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar AMAÇ MADDE 1 Bu Yönergenin amacı, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık

Detaylı

YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1

YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1 YAŞAM BOYU SAĞLIĞIN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI YAŞAM BOYU SAĞLIK BLOĞU GELİŞİM İZLEM DOSYASI-1 STAJYER ÖĞRENCİNİN ADI ve SOYADI:... DANIŞMAN ÖĞRETİM ÜYESİNİN ADI ve SOYADI:. 1 GELİŞİM İZLEM DOSYASI YAŞAM

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ İŞLETME FAKÜLTESİ MESLEKİ UYGULAMALAR DERSİ YÖNERGESİ ( tarih, 457 sayılı ve 01 numaralı Üniversite Senato Kararı)

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ İŞLETME FAKÜLTESİ MESLEKİ UYGULAMALAR DERSİ YÖNERGESİ ( tarih, 457 sayılı ve 01 numaralı Üniversite Senato Kararı) SAKARYA ÜNİVERSİTESİ İŞLETME FAKÜLTESİ MESLEKİ UYGULAMALAR DERSİ YÖNERGESİ (03.12.2015 tarih, 457 sayılı ve 01 numaralı Üniversite Senato Kararı) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ EGE MESLEK YÜKSEKOKULU STAJ YÖNERGESİ

EGE ÜNİVERSİTESİ EGE MESLEK YÜKSEKOKULU STAJ YÖNERGESİ EGE ÜNİVERSİTESİ EGE MESLEK YÜKSEKOKULU STAJ YÖNERGESİ AMAÇ: Madde 1: Bu yönergenin amacı; Ege Üniversitesi Ege Meslek Yüksekokulu nda öğrenim gören öğrencilerin eğitim-öğretim süreleri içerisinde kazandıkları

Detaylı

TÜRK ALMAN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İşletme Bölümü Staj Yönergesi

TÜRK ALMAN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İşletme Bölümü Staj Yönergesi TÜRK ALMAN ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İşletme Bölümü Staj Yönergesi Amaç ve Kapsam BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam MADDE 1 - Bu Yönerge, Türk-Alman Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler

Detaylı

EĞİTİM KURUMLARI İÇİN DENKLİK BAŞVURUSU

EĞİTİM KURUMLARI İÇİN DENKLİK BAŞVURUSU EĞİTİM KURUMLARI İÇİN DENKLİK BAŞVURUSU EĞİTİM KURUMLARI İÇİN DENKLİK BAŞVURUSU Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği (TARD) Denklik ve Ziyaret Kurulu; Anesteziyoloji ve Reanimasyon alanında eğitim

Detaylı

AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU YIL İÇİ VE YAZ DÖNEMİ MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ

AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU YIL İÇİ VE YAZ DÖNEMİ MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR Madde 1- Amaç: Bu yönergenin amacı, Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin yıl içi ve yaz dönemi mesleki uygulamalarında yapacakları çalışmalarla

Detaylı

T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ UYGULAMA YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ UYGULAMA YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SPOR YÖNETİCİLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1-(1) Bu yönergenin amacı; spor yöneticisi

Detaylı

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ YAZILI SINAV YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam ve Tanımlar

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ YAZILI SINAV YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam ve Tanımlar SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ YAZILI SINAV YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar Amaç MADDE 1: Hazırlanan bu yönerge, Selçuk Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, lisans eğitimi ile ilgili

Detaylı