Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Üreme Sağlığı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Üreme Sağlığı"

Transkript

1 Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 010; 9(4): Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Üreme Sağlığı [Gender and Women's Reproductive Health] ÖZET AMAÇ: Üreme haklarından eşitlik hakkı na göre hiç kimse, cinsel ve üreme yaşamında, sağlık bakımı ya da sağlık hizmetlerinden yararlanmada ırk, renk, cinsiyet ya da cinsel tercih, medeni durum, aile konumu, yaş, dil, din, siyasi ya da diğer görüşler, ulusal ya da sosyal köken nedeniyle ayrımcılığa tabi tutulamaz. Bu bağlamda, üreme sağlığına yönelik hizmet veren sağlık personeli, bireylere eşit olarak hizmet verme ve eşitlik haklarını kullanabilmelerini sağlamadan sorumludur. Bu çalışma ile Jinekoloji Polikliniğine başvuran üreme çağındaki kadınlarda, toplumsal cinsiyet ayrımcılığının üreme sağlığı ve hizmetlerinden faydalanmasına etkisinin belirlenmesi hedeflenmiştir. YÖNTEM: Çalışma, 1 Şubat Nisan 007 tarihleri arasında Ankara nın iki büyük eğitim ve araştırma hastanesinin Jinekoloji polikliniğine muayene için başvuranlardan rastgele seçilen, yaş, evli 50 kadın üzerinde yürütülmüştür. İlgili verilerin toplanmasında literatür araştırmasında toplumsal cinsiyet ayrımcılığını gösterebileceği düşünülen soruların yer aldığı ve araştırmacılar tarafından geliştirilen Veri Toplama Formu kullanılmıştır. BULGULAR: Kadınların %5.0 si ilkokul mezunudur. Kadınların eğitim seviyesi ile erkeklerin (kocası) eğitim seviyesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu, kadınların daha düşük eğitim aldıkları (χ²=34.31, ) görülmüştür. Çalışmada lise ve üzeri eğitim alan, çalışan ve aile içi kararlarda söz hakkı olan kadınların daha yüksek oranda son gebeliklerinde doğum öncesi bakım aldıkları ve son doğumlarını daha yüksek oranda sağlık kuruluşunda, bir sağlık personeli ile yaptıkları, jinekolojik bir rahatsızlık durumunda rahatlıkla sağlık kuruluşuna başvurdukları ve daha az oranda sağlık kuruluşuna başvurmak için eşlerinden izin alma gerekliliği duydukları belirlenmiştir (p<0.05). SONUÇ: Toplumsal cinsiyet ayrımcılığından kadınların üreme sağlığı durumlarının olumsuz etkilendiği ve hizmetlerden faydalanma da engellere neden olduğu değerlendirilmektedir. SUMMARY AIM: According to the rights to equality in reproductive and sexual rights, no persons should be discriminated against their sexual and reproductive lives, in their access to health care and/or services on the grounds of race, sex, sexual orientation, marital status, family position, age, language, religion, political, or other opinion; national or social origin, property, birth, or other status In this context, health professionals devoted to reproductive health are responsible for the provision of services to individuals equally and should maintain equality rights. The aim of this study is to determine the effects of gender on the reproductive health of women and utilization of reproductive health services. METHODS: The study population consisted of 50 married women at their reproductive ages of 15 to 49, who applied to the obstetrics and gynecology service of a university hospital and a gynecology clinic of a training hospital dedicated to obstetrics and gynecology between 1 February 007 and 30 April 007. The data collection form was developed by researchers after evaluation of the relevant literature which relevance of gender discrimination could show where the questions. RESULTS: 5% of Women have graduated from primary school. Education levels of women with men (her husband) between level of education is statistically significant difference, and women were receive less education than men (her husband) (χ²=34.31, ). The study was determined that women who received training secondary school and above, worked and decision maker to domestic that they get prenatal care of a high percentage and deliver their babies in the hospital with the aid of a health care professional, and they go to medical center from gynecological problems and they need to obtain permission from their husbands in order to seek aid at a medical center of a low percentage (p<0.05). CONCLUSION: Women's reproductive health, gender discrimination status negatively affected and the obstacles caused by the utilization of services is evaluated. *0- Mart 008, 1. Kadın Sağlığı Kongre sinde poster bildiri olarak sunulmuştur. Gönül Şahiner, Aygül Akyüz GATA HYO, Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği BD, Ankara. Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Üreme Sağlığı, Kadın Sağlığı. Key Words: Gender, Reproductive Health, Women Health. Sorumlu yazar/ Corresponding author: Gönül ŞAHİNER GATA HYO, Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği BD, Ankara, Türkiye. f.gonul@yahoo.com GİRİŞ Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Üreme Sağlığını; üreme sistemi işlevleri ve sürecine ilişkin bütün alanlarda yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali ve aynı zamanda insanların doyurucu ve güvenli cinsel yaşamları, üreme yetenekleri olması ve bu yeteneği kullanıp-kullanmayacakları, ne zaman, ne sıklıkta kullanacakları konusunda karar verme 333

2 özgürlükleri olması şeklinde tanımlamıştır. Buna göre üreme sağlığı ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik halini ve karar verme özgürlüğünü içermektedir. Ancak dünyanın her yerinde birçok kadın, insan cinselliği ve sağlık konusunda bilgi düzeylerinin yetersiz olması, eğitimsizlik, uygun olmayan ya da yetersiz üreme sağlığı hizmetleri, ayrımcı toplumsal uygulamalar, kız çocuklarına ve kadınlara karşı ayrımcılık ve kadına karşı şiddet gibi toplumsal cinsiyetin getirdiği bir çok nedenlerden dolayı üreme sağlığına erişememekte ve üreme sağlığı hakkını kullanamamaktadır. Oysa üreme sağlığı kadınlar için özel, hatta yaşamlarını doğrudan etkileyen bir önem taşımaktadır (1-6). Üreme haklarından eşitlik hakkı na göre hiç kimse, cinsel ve üreme yaşamında, sağlık bakımı ya da sağlık hizmetlerinden yararlanmada ırk, renk, cinsiyet ya da cinsel tercih, medeni durum, aile konumu, yaş, dil, din, siyasi ya da diğer görüşler, ulusal ya da sosyal köken nedeniyle ayrımcılığa tabi tutulamaz (). Kadınlar bugün hala üreme sağlığı hizmetlerinden, sağlık yardımı almaya karar vermede, sağlık yardımına ulaşmada ve sağlık yardımı almada gecikme engelleri nedeniyle yeterince faydalanamamaktadır. Bunda kadının yaşam koşullarının elverişsizliği, ekonomik gücünün olmaması veya kararlarda söz hakkının olmaması gibi nedenlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Üreme sağlığı hizmetlerinin sunumunda herkese hizmet götürebilme prensibi açısından bakıldığında, toplumsal cinsiyet ayrımcılığının hizmet alımını olumsuz etkileyen bu alanlardan hangisine ve ne ölçüde etki ettiğinin tanımlanması oldukça önemlidir. Bu çalışma ile toplumsal cinsiyet ayrımcılığının kadının üreme sağlığı durumuna ve üreme sağlığı hizmetlerinden faydalanmasına olan etkisini belirlemek amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM Bu araştırma, Ankara ilinde bir üniversite hastanesinin kadın hastalıkları ve doğum kliniği ile kadın hastalıkları ve doğuma yönelik hizmet veren özel dal eğitim hastanesinin Jinekoloji Polikliniğine başvuran, yaş, evli kadınlarda, 1 Şubat Nisan 007 tarihleri arasında kesitsel olarak uygulanmıştır. Bu iki hastane farklı sosyoekonomik düzeydeki gruplara hizmet verdiğinden geniş bir hasta perspektifine sahiptir. Her iki birim için ayrı olmak üzere, çalışmanın yapılabilmesi için resmi izin ve etik kurul onayları alınmıştır. Anket formları yüz yüze görüşme tekniği ile araştırmacı tarafından doldurulmuştur. Veri toplama süresi her kadın için ortalama 0 dakika sürmüştür. Araştırmanın yapıldığı süre içerisinde özel dal hastanesi ve üniversite hastanesinin jinekoloji poliklinik odasında muayene olmak üzere bekleyenlerden, araştırma kriterlerine uygun, ilk 10 kadın ile görüşülmüş ve bu süre sonunda üniversite hastanesinden 100, özel dal hastanesinden 150 olmak üzere toplam 50 kadın araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırma kapsamına alınma kriterleri; yaş grubunda olma, Evli olma, Araştırmaya katılmaya istekli olmadır. (Katılımcılara, çalışmanın amaç ve yöntemi, veri toplama formunun ne kadar sürede doldurulacağı hakkında açıklama yapılarak onayları alınmıştır). Kadınların tanıtıcı özellikleri ile üreme sağlığı durumları ve hizmetlerinden faydalanmalarına yönelik verilerin toplanmasında Veri Toplama Formu kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından ilgili literatürlerden yararlanılarak geliştirilmiş veri toplama formunda; kadınların ve eşlerinin yaşı, eğitim ve çalışma durumları, ilk evlenme ve ilk cinsel ilişki yaşı gibi sosyodemografik bilgilerini, kadınların eşleri ve evlilikleri hakkındaki düşüncelerini, obstetrik ve jinekolojik öyküleri ve üreme sağlığı hizmetlerinden faydalanma durumlarını içeren 3 soru yer almaktadır. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirilmesinde SPSS 15.0 paket programı kullanılmıştır. Verilerin dağılımlarını göstermek için sayı ve yüzdelikler; tanımlayıcı verilerin istatistiksel karşılaştırılması için χ² testi, sayısal verilerin istatistiksel analizleri için pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Tüm analizler için yanılma düzeyi 0.05 olarak belirlenmiştir. BULGULAR Araştırma kapsamına giren kadınların ve eşlerinin demografik özellikleri Tablo 1 de gösterilmiştir. Ayrıca kadınların eğitim seviyesi ile erkeklerin (kocası) eğitim seviyesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu, kadınların daha düşük eğitim aldıkları (χ²=34.31, ), ancak kadınların eğitimi ile erkeklerinki arasında da pozitif yönde korelasyon olduğu görülmüştür (r=0.663; )

3 Tablo 1. Kadınların ve eşlerinin demografik özellikleri Kadın (n=50) Eş (n=50) n % n % Yaş 19 yaş ve altı Ort±SD 3.98± ±7.61 İlk cinsel ilişki ve ilk evlenme yaşı 19 yaş ve altı Ort±SD 19.5±3.43 Eğitim durumu* Okur-yazar İlkokul mezunu Ortaokul mezunu Lise ve üzeri Çalışma durumu Çalışmıyor Çalışıyor *; χ²=34.31 Tablo. Kadının eğitim durumu ile üreme sağlığına ilişkin bazı göstergelerin karşılaştırılması Kadının eğitim durumu Okur-yazar İlkokul mezunu Ortaokul mezunu Lise ve üzeri χ²/ p n=50 n %* n %* n %* n %* Son gebelikte doğum öncesi bakım alma durumu Hiç almamış Sadece 1 defa χ²= defa ve üzeri Son gebeliğin planlanma durumu Planlı değil χ²=5. Planlı p>0.05 Son doğumun yapıldığı yer Sağlık kuruluşu Ev Jinekoljik rahatsızlıktan dolayı sağlık kuruluşuna kolaylıkla gitme durumu Gitmez Gider Sağlık kuruluşuna gitmek için eşinden izin alma gerekliliği Yok Var Kadının cinsel hayatına ilişkin düşüncesi Mutlu bir cinsel hayatı yok Mutlu bir cinsel hayatı var Kontraseptif yöntem kullanma durumu Etkisi sınırlı kontraseptif yöntem Etkin kontraseptif yöntem *sütun yüzdesi alınmıştır. χ²= χ²=1.003 p=0.017 χ²=49.74 χ²= p=0.001 χ²=9.135 p>

4 Tablo 3. Erkeğin eğitim durumu ile kadının üreme sağlığına ilişkin bazı göstergelerin karşılaştırılması Erkeğin Eğitim Durumu Okur-yazar İlkokul mezunu Ortaokul mezunu Lise ve üzeri χ²/ p n=50 n %* n %* n %* n %* Son gebelikte doğum öncesi bakım alma durumu Hiç almamış Sadece 1 defa defa ve üzeri Son gebeliğin planlanma durumu Planlı değil Planlı Son doğumun yapıldığı yer Sağlık kuruluşu Ev Jinekoljik rahatsızlığından dolayı sağlık kuruluşuna gitme durumu Gitmez Gider Sağlık kuruluşuna gitmek için eşinden izin alma gerekliliği Yok Var Kadının cinsel hayatına ilişkin düşüncesi Mutlu bir cinsel hayatı yok Mutlu bir cinsel hayatı var Kontraseptif yöntem kullanma durumu Etkin Etki derecesi sınırlı χ²=8.447 χ²= p<0.05 χ²=5.64 χ²=4.919 χ²= χ²= p<0.05 χ²=9.985 p=0.041 Tablo de lise ve üzeri bir okul mezunu olan kadınların son gebeliklerinde daha yüksek oranda doğum öncesi bakım aldıkları (χ²=5.878, ), son doğumlarını bir sağlık kuruluşunda yaptıkları (χ²=38.376, ), jinekolojik bir rahatsızlık durumunda daha yüksek oranda jinekolojik muayeneye gittikleri (χ²=1.003, p<0.05) ve gitmek için eşlerinden izin alma gerekliliği duymadıkları (χ²=49.74, ) belirlenmiştir. Aynı zamanda bu kadınlar, mutlu bir cinsel yaşamları olduğunu (χ²=18.940, p=0.001) düşünmektedir. Buna karşın kadınların eğitim durumu ile son gebeliklerini planlama (χ²=5., p>0.05) ve etkili kontraseptif yöntem kullanma (χ²=9.135, p>0.05) durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (Tablo ). Tablo 3 de lise ve üzeri bir okul mezunu olan erkeklerin eşlerinin son gebeliklerinde daha yüksek oranda doğum öncesi bakım aldıkları (χ²=5.878, ), son gebeliklerini planladıkları (χ²=14.654, p<0.05) ve bu gebeliklerini bir sağlık kuruluşunda doğum ile sonlandırdıkları (χ²=38.376, ) belirlenmiştir. Ayrıca eğitim düzeyi yüksek olan erkeklerin eşlerinin jinekolojik bir rahatsızlık durumunda daha yüksek oranda rahatlıkla jinekolojik muayeneye gittikleri (χ²=1.003, p<0.05) ve izin alma gerekliliği duymadıkları (χ²=49.74, ), mutlu bir cinsel yaşamları olduğunu düşündükleri (χ²=18.940, p=0.001) belirlenmiştir (Tablo 3)

5 Tablo 4. Kadının çalışma durumu ile üreme sağlığı durumunun karşılaştırılması TAF Preventive Medicine Bulletin, 010: 9(4) Kadının çalışma durumu n=50 Çalışmıyor Çalışıyor χ²/ p n %* n %* Son gebelikte doğum öncesi bakım DÖB alma durumu Hiç almamış Sadece 1 defa defa ve üzeri χ²=1.535 p=0.006 Son doğumun yapıldığı yer Sağlık kuruluşu Ev χ²=0.149 p>0.05 Jinekoljik rahatsızlığından dolayı sağlık kuruluşuna gitme durumu Gitmez Gider χ²=0.69 p>0.05 Sağlık kuruluşuna gitmek için eşinden izin alma gerekliliği Yok Var χ²= Kontraseptif yöntem kullanma durumu Etki derecesi sınırlı Etkin χ²=6.043 p=0.014 Tablo 4 de çalışan kadınların son gebeliklerinde daha yüksek oranda doğum öncesi bakım aldıkları (χ²=1.535, p<0.05), jinekolojik bir rahatsızlık durumunda sağlık kuruluşuna başvurmak için eşlerinden izin alma gerekliliği duymadıkları (χ²=18.867, p<0.05) ve etkin kontraseptif yöntem kullandıkları (χ²=6.043, p<0.05) belirlenmiştir (Tablo 4). Buna karşın kadınların çalışma durumu ile son doğumun yapıldığı yer (χ²=0.149, p>0.05) ve jinekolojik bir rahatsızlıktan dolayı rahatlıkla sağlık kuruluşuna gitme (χ²=0.69, p>0.05) durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (Tablo 4). Tablo 5 de aile içi kararlarda eşleri ile beraber karar veren kadınların son gebeliklerinde daha yüksek oranda doğum öncesi bakım aldıkları (χ²=49.438, ), planlı olarak gebe kaldıkları (χ²=1.869, ) ve bu gebeliklerini bir sağlık kuruluşunda doğum ile sonlandırdıkları (χ²=.336, ) belirlenmiştir. Ayrıca jinekolojik bir rahatsızlık durumunda daha yüksek oranda rahatlıkla jinekolojik muayeneye gittikleri (χ²=1.06, p<0.05) ve sağlık kuruluşuna gitmek için eşlerinden izin alma gerekliliği duymadıkları (χ²=34.536, ), mutlu bir cinsel yaşamları olduğunu düşündükleri (χ²=8.855, p=0.001) belirlenmiştir (Tablo 5). Tablo 6 da kadınların eşlerinin %78,0 ının evlilikleri süresince herhangi bir kontraseptif yöntem kullandığı, kullanılan yöntemin en yüksek oranda (%60,0) geri çekme ve (%3,3) kondom olduğu görülmektedir. Eşleri erkeğe yönelik bir yöntemle korunurken, kadınların %0,0 si en az bir defa istenmeyen bir gebelik yaşamıştır. Kadınlar eşlerinin en yüksek oranda sürekli kadın korunduğu için kendisinin korunmayı gerekli görmemesi (%5,7) sebebiyle bir yöntem kullanmadıklarını belirtmişlerdir. Kadınların %80.8 i ise eşlerinin gebeliği önleyici bir yöntem kullanmasını istemektedir (Tablo 6)

6 Tablo 5. Ailede kararlarında etkili olan kişi ile kadının üreme sağlığı durumunun karşılaştırılması Aile kararlarında etkili olan kişi Eş Aile büyükleri Kendi Eş ile beraber χ²/ p n=50 n %* n %* n %* n %* Son gebelikte doğum öncesi bakım alma durumu Hiç almamış Sadece 1 defa defa ve üzeri Son gebeliğin planlanma durumu Planlı değil Planlı Son doğumun yapıldığı yer Sağlık kuruluşu Ev Jinekoljik rahatsızlığından dolayı sağlık kuruluşuna gitme durumu Gitmez Gider Sağlık kuruluşuna gitmek için eşinden izin alma gerekliliği Yok Var Kadının cinsel hayatına ilişkin düşüncesi Mutlu bir cinsel hayatı yok Mutlu bir cinsel hayatı var χ²= χ²=1.869 χ²=.336 χ²=1.06 χ²= χ²=8.855 Tablo 6. Kadınların eşlerinin kontraseptif yöntem kullanımına ilişkin bulgular n=50 n % Evlilik süresince erkeğin herhangi bir yöntem kullanma durumu Kullanmamış 55.0 Kullanmış Erkeğin kullandığı yöntemler n=195 Geri çekme Kondom Geri çekme + Kondom Erkeğin kullandığı yöntemle korunurken yaşanan istenmeyen gebelik sayısı n=195 Yok ve daha fazla Erkeğin korunmama nedeni n=55 Cinsel ilişkiyi kesintiye uğratması Sürekli kadın korunduğu için gerekli görmemesi Korunma yöntemlerini bilmemesi 3.6 Kadının erkeğin yöntem kullanmasına ilişkin tercihi n=50 Kullanmasını istemiyor Kullanmasını istiyor

7 Tablo 7. Kadınların evlenmeden önce sahip olmayı planladığı çocuk ve yaşayan çocuk sayısı (n=50) Kadınların evlendiğinde sahip olmayı planladığı çocuk sayısı Kız çocuk 1 Erkek çocuk 1 Cinsiyeti önemli değil 1 3 ve üzeri n % Böyle bir plan yapmamış Yaşayan çocuk sayısı Kız çocuk 1 3 ve üzeri Erkek çocuk 1 3 ve üzeri Toplam yaşayan çocuk sayısı ve üzeri Ayrıca eğitim seviyesi yüksek olan erkeklerin daha yüksek oranda kondom kullandıkları (χ²=6.794, ) ve bu yöntemle korunurken kadının yaşadığı istenmeyen gebelik sayısı ile negatif bir korelasyon olduğu (r=-0.9, p=0.03) belirlenmiştir. Aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Tablo 7 te kadınların %50.8 inin evlendiklerinde iki çocuk sahibi olmayı planladığı ve şu anda %44.4 ünün yaşayan iki çocuğu olduğu görülmektedir. Kadınların %34.4 ünün evlendiklerinde en az bir erkek, %3.8 inin ise en az bir kız çocuğa sahip olmak istedikleri saptanmıştır (Tablo 7). Kadınların evlendiklerinde sahip olmayı planladıkları çocuk sayısı ile sahip oldukları çocuk sayısı arasında pozitif bir korelasyon olduğu belirlenmiştir (r=0.64, p=0.001). Cinsiyet açısından baktığımızda, sahip olmayı düşündükleri erkek çocuk sayısı ile şu anda yaşayan erkek çocuk sayısı arasında pozitif yönde bir korelasyon varken (r=0.49, ), planlanan kız çocuk sayısı ile sahip olunan kız çocuk sayısı arasında bir korelasyonun olmadığı görülmüştür (r=0.043, p=0.715). Ayrıca kadınların eğitim düzeyi ile erkek çocuğa sahip olma isteği arasında negatif yönde bir korelasyon olduğu belirlenmiştir (r=-0.77, p=0.006). Aynı zamanda kadının eğitim seviyesi ile gebelik sayısı (r=-0.71, ) ve yaşayan çocuk sayısı (r=-0.313, ) arasında negatif yönde bir korelasyon olduğu saptanmıştır. TARTIŞMA Belirli bir yörede yaşayan bir nüfusun sağlık alanındaki ihtiyaçları saptanırken bu nüfusun özellikleri önemlidir. Bireyin yaş, cins, ırk gibi özellikleri yanında; evlilik durumu, yaşam koşulları, aile yapısı, barınma koşulları, gelir ve eğitim düzeyi, çalışma durumu gibi sosyal sistem içindeki durumunu yansıtan ve değişebilen nitelikleri de sağlık gereksinimlerini belirleyen önemli verilerdir (7). Kadın ve erkeklerde okuryazarlık oranları arasındaki fark, cinsiyet eşitsizliğinin en belirgin göstergelerinden birisidir. Toplumumuzda halen kadın-erkek arasındaki eğitim farkı kapanmamış olup, bizim çalışma bulgularımızda da yansımaları görülmüştür. Kadınlar, eşlerine göre daha az oranda eğitimden yararlanmaktadırlar. Bunun yanı sıra çalışmada erkeklerin eğitim seviyesi ile kadınların eğitim seviyesi arasında pozitif yönde bir korelasyon 339

8 olduğu görülmüştür. Bu sonuç evlenme sırasında kadın ile erkeğin eğitim seviyelerinin birbirine uyumlu seçildiğini, ancak yine toplumsal cinsiyet ayrımcılığının bir göstergesi olarak kadının eğitiminin erkeğinkinden düşük ya da en azından eşit seyrettiğini göstermektedir. Kadının eğitim düzeyi, yaşadığı yerleşim yeri, çalışma durumu, gelir miktarı sağlık hizmetlerinden yararlanmanın en önemli belirleyicilerindendir (8). Çalışmamızda lise ve üzeri eğitim alan ve çalışan kadınların daha yüksek oranda son gebeliklerinde doğum öncesi bakım aldıkları ve son doğumlarını daha yüksek oranda sağlık kuruluşunda, bir sağlık personeli ile yaptıkları, jinekolojik bir rahatsızlık durumunda rahatlıkla sağlık kuruluşuna başvurdukları ve daha az oranda sağlık kuruluşuna başvurmak için eşlerinden izin alma gerekliliği duydukları belirlenmiştir. Aynı zamanda çalışan kadınların daha yükse oranda etkin kontraseptif yöntem kullandıkları görülmüştür. 003 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmasına (TNSA) göre en az lise eğitimi almış kadınların neredeyse tamamı doğum öncesi bakım almışken ilkokulu bitirmemiş olanların yalnızca yarısı doğum öncesi bakım almıştır ve eğitimi yüksek olan kadınların bir sağlık kuruluşunda doğum yapma oranı daha yüksektir (9,10). Bulgularımız literatür bulguları ile uyumludur (11,1). Toplumun kadına ve kadının kendine biçtiği öncelikli rolün eş-anne ve bunun doğal sonucu olarak ev hanımlığı olması (13) düşüncesi kadının eğitimden yeterince faydalanamamasına ve çalışma yaşamında yer alamamasına neden olmaktadır. Bu durum, kadının ekonomik olarak eşe bağımlı olmasına ve sağlık hizmetlerinden faydalanmada ailede otorite olarak kabul edilen eşlerinden izin alma gerekliliği duymalarına neden olduğunu düşündürmektedir. Kadının üreme sağlığına ilişkin hizmetleri almada gecikmesi, kadın vücudunun mahrem olarak kabul edilmesi, erkek doktora gitmekten utanılması gibi yine toplumsal cinsiyet ayrımcılığının bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Kadın tedavi olmaktansa katlanmayı tercih etmektedir. Sağlık hizmetinden yararlanamaması, kadının erken dönemde önlenebilecek veya tedavi edilebilecek sağlık sorunlarının tedavisinin gecikmesine, ileri dönem komplikasyonların gelişmesine, üreme sağlığı açısından yaşam kalitesinin bozulmasına neden olacaktır. Üreme sağlığı kavramı, hem kadının hem de erkeğin gereksinimlerini içerdiği için kadınların olduğu kadar erkeklerin de statü ve rolleri üreme sağlığında önemlidir. Erkeklerin ideal aile büyüklüğü, cinsiyet tercihleri, aile planlaması yöntemlerini kullanma gibi konulardaki bilgi ve tutumları kadının doğurganlık davranışında belirleyici olmaktadır (6). Araştırma kapsamındaki kadınların beşte biri (%) eşlerinin evliliği süresince herhangi bir kontraseptif yöntem kullanmadığını belirtmiştir. Yöntem kullananlar ise en yüksek oranda geri çekme yöntemi ile korunmuşlardır. Eşleri bu yöntemle korunurken kadınların yarısına yakını en az bir defa istenmeyen gebelik yaşamıştır. Ayrıca eğitim seviyesi yüksek olan erkekler daha yüksek oranda etkin kontraseptif yöntem (kondom) kullanmış ve bu yöntemle korunurken, kadın daha az sayıda istenmeyen bir gebelik yaşamıştır. Çalışmada eğitim seviyesi yüksek olan erkeklerin eşlerinin son gebeliklerinin daha yüksek oranda planlı olduğu, bu gebeliklerinde daha fazla sayıda doğum öncesi bakım aldıkları ve doğumu bir sağlık kuruluşunda gerçekleştirdikleri saptanmıştır. Yine erkeklerin eğitim seviyesinin yüksek olmasının kadınların jinekolojik muayeneye gitme durumları ve sağlık kuruluşuna giderken eşlerinden izin alma gerekliliği duymaları ve cinsel yaşamlarında mutlu olma durumları üzerinde olumlu etkileri olduğu belirlenmiştir. Bu durum erkeğin eğitim durumunun kadının üreme sağlığı üzerinde etkili olduğunu ve kadının üreme sağlığını olumlu olarak etkilediğini düşündürmektedir. Kadının toplumsal ve aile içi statüsünü gösteren önemli göstergelerden biri de kadının aile içi kararlarda söz hakkıdır. Bu çalışmada kadınlar ailede önemli kararlar alınırken büyük oranda erkeğin (eşin) son sözü söylediğini belirtmişlerdir. Çalışmamıza benzer şekilde Erci nin çalışmasında kadınların aile içi karar vermedeki oranlarının erkeklerinkinden düşük olduğu saptanmıştır (14). Kadının sağlık bakımına ulaşmasında kültürel değerlerin etkisi de bulunmaktadır. Çalışmada ailede son sözün erkek tarafından söylendiğini belirten kadınlar da son gebeliklerinde daha az sayıda doğum öncesi bakım aldıkları, bu gebeliklerini planlamadıkları ve daha düşük oranda son doğumlarını bir sağlık kuruluşunda yaptıkları belirlenmiştir. Aynı zamanda bu kadınların, jinekolojik bir rahatsızlık durumunda rahatlıkla bir sağlık kuruluşuna başvuramadıkları ve sağlık kuruluşuna gitmek için daha yüksek oranda eşlerinden izin alma gerekliliği duydukları saptanmıştır. Bu durum aile içinde etkin söz hakkına sahip olmayan kadının aynı zamanda kendi sağlığı üzerinde de söz hakkının olmadığını göstermektedir. Dünya Nüfus ve Kalkınma Konferansında, cinsel sağlık, ana-çocuk sağlığı kavramından cinsel sağlık ve üreme sağlığı kavramına geçişte özellikle üzerinde durulan bir konu olmuştur. Cinsel sağlık, cinsel açıdan bedensel, duygusal ve toplumsal tam iyilik hali olup, kadın-erkek, genç-yaşlı bütün insanlar için temel bir hak olarak tanımlanmaktadır

9 Her kadının cinselliğini mutlu ve doyurucu, güvenli bir şekilde yaşama hakkı vardır (6,15). Bu çalışmada kadınların büyük çoğunluğu erken yaşta ilk cinsel deneyimlerini yaşamış olup, mutlu bir cinsel yaşamlarının olduğunu düşünmektedirler. Cinsel sorunlar bir kadın için diğer sağlık sorunlarından farklı anlamlar taşır. Çünkü kadının cinsel sağlığı, kadınlık rolü ile ilişkilidir (16). Çalışmamızda toplumsal konumun kadının cinsel yaşamı üzerinde etkili olduğu, lise ve üzeri eğitimi olan, ailede son sözün kadın ve erkek tarafından söylendiği ailede yaşayan kadınlar, cinsel yaşamlarında mutlu olduklarını düşünmektedirler. Mutlu bir cinsel yaşamı olmadığını düşünen kadınlar ise yüksek oranda eşleri ile cinsel sorun ve isteklerini konuşmada zorlandıklarını belirtmişlerdir. Bu durum toplumumuzda cinsellikle ilgili konuların hala mahrem ve tabu olma özelliğini koruduğunu ve özellikle kadınların cinselliklerini özgürce yaşayamadıkları gibi, toplumsal baskı nedeniyle bu konularla ilgili eşleriyle dahi konuşamadıklarını göstermektedir. Erkek çocuk isteği pek çok gelişmekte olan ülkede olduğu gibi, ülkemizde de doğurganlığı etkileyen bir faktördür. Aynı zamanda kız çocuklarına yapılan ayrımcılığın bir göstergesidir. Araştırmamızda evlendiklerinde en az bir erkek çocuk isteyen kadınların oranı en az bir kız çocuk isteyenlerin oranından daha fazladır. Cinsiyet açısından planlanan çocuk sayıları karşılaştırıldığında, kadınların planladıkları sayıda erkek çocuğa ulaşabilmek için gerektiğinde daha fazla sayıda doğum yapmayı göze aldıkları görülmüştür. Yavan ın çalışmasında da gelecekte çocuk isteyen kadınlar içinde erkek çocuk isteyenlerin oranı, kız çocuk isteyenlerin oranından daha yüksek bulunmuştur (17). Kadınının statüsü de erkek çocuk isteğinde etkilidir. Literatürde, eğitim düzeyi düşük olan kadınlarda, erkek çocuğu tercih edenlerin oranının eğitim düzeyi yüksek olanlara göre daha fazla olduğu belirtilmiştir (18). Literatüre benzer şekilde bu çalışmada da eğitim düzeyi düşük olan kadınların, daha fazla sayıda erkek çocuğa sahip olmak istedikleri belirlenmiştir. Bu durum bize tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kız çocuklarına karşı cinsiyet ayrımcılığının devam ettiğini ve kadının erkek çocuk sahibi olabilmek için doğurganlığının arttığını düşündürmektedir. SONUÇ Kadının ve eşinin eğitim durumunun, çalışma yaşamına katılımının, aile içi kararlarda söz hakkına sahip olma durumunun, kadının üreme sağlığı ve hizmetlerinden faydalanma durumu üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir. KAYNAKLAR 1. Coşkun A. Gebelik ve Üreme Sağlığı Danışmanlığı, 5. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı, Nisan 007. p Akyüz A, Şahiner G, Bakır B. Marital Violence: Is it a Factor Affecting the Reproductive Health Status of Women?. 008; 3: Özvarış ŞB. Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet, Kadın ve Sağlık, Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED). 007; 16: Özcebe H. Cinsel Sağlık Eğitimi, 5. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı. Nisan 007. p Murphy PA. Reproductive health in the 1st century: Two steps forward? Journal of Midwifery and Womens Health. 006;51(6): Özvarış ŞB, Ertan AE. Üreme Sağlığında Yaşam Boyu Yaklaşım, Toplumsal Cinsiyet Sağlık ve Kadın Kitabı. I. Baskı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları p Coşkun A, Şahin NH, Kızılkaya N, Yıldız A. Kuştepe Mahallesi Kadınlarının Demografik Özellikleri İle Üreme Sağlığı Sorunlarını Belirleyen Epidemiolojik Bir Çalışma. Sağlık ve Toplum. 000;10(3): Taşkın L. Uluslar Arası Sözleşmeler Işığında Kadının Durumu. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi.004;8 (): Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA), Sönmez Y. Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri, Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED). 007;16(1): Ergin F, Başar P, Karahasanoğlu B, Beşer E. Güvenli Olmayan Doğumlar ve Doğum Sonrası Evde Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. TAF Prev Med Bull. 005;4(6): Mete S. Jinekolojik Muayeneye Gelen Kadınlarda Oluşan Anksiyeteye Hemşirelik Yaklaşımının Etkisi, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi.1998; (): Güven R. Çalışma Yaşamı ve Kadın Sağlığı, Aktüel Tıp Dergisi, Kadın Sağlığı Özel Sayısı.001;6(1):

10 14. Erci B. Women s Efficiency in Decision Making and Their Perception of Their Status in the Family, Public Health Nursing. 003;0(1): Akın A. Aile planlamasından Üreme Sağlığına Geçiş, Aktüel Tıp Dergisi, Kadın Sağlığı Özel Sayısı. 001;6(1): Kadın Cinselliği ve Rahatsızlık Veren Bir Deneyim Olarak Jinekolojik Muayene, (Erişim Tarihi ). 17. Yavan T. Şırnak İlinde Yaşayan Yaş Grubu Evli Kadınların Demografik Özellikleri ve Üreme Sağlığı Sorunlarının Saptanması, Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Özvarış ŞB. Doğurganlığın Düzenlenmesi, Sağlık ve Toplum Dergisi.1998;8(3-4):

TAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3)

TAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3) Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2008; 7(3):23-236 Lisansüstü Eğitime Devam Eden Evli Kadınların Üreme Sağlığı Sorunları ve Etkileyen Faktörler [Reproductive Health Problems of Married Women

Detaylı

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006: 5 (6) ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ Atilla Senih MAYDA*, Türker ACEHAN**, Suat ALTIN**, Mehmet ARICAN**,

Detaylı

M2 S1. Üreme Sağlığı. Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım. Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011

M2 S1. Üreme Sağlığı. Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım. Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011 M2 S1 Üreme Sağlığı Tanım, Üreme Hakları, Bütüncül Yaklaşım Doç. Dr. Günay SAKA 12 Mayıs 2011 M2 S6 Üreme Sağlığına Yönelme Bükreş konferansı (1974) II. Nüfus Konferansı (1984 Meksika) Kadın ve çocuklara

Detaylı

DÜŞÜKLER VE ÖLÜ DOĞUMLAR 6

DÜŞÜKLER VE ÖLÜ DOĞUMLAR 6 DÜŞÜKLER VE ÖLÜ DOĞUMLAR 6 Sabahat Tezcan ve Alanur Çavlin Bozbeyoğlu Bu bölümde isteyerek düşükler, kendiliğinden düşükler ve ölü doğumlara ilişkin bulgular sunulmaktadır. Ölü doğumlar ve kendiliğinden

Detaylı

POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ

POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ Sevil Şahin 1, İlknur Demirhan 1, Sibel Peksoy 1, Sena Kaplan 1, Gülay Dinç 2 1 Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri

Detaylı

15-49 YAŞ EVLİ KADINLARIN ÜREME SAĞLIĞINI KORUYUCU TUTUMLARININ BELİRLENMESİ*

15-49 YAŞ EVLİ KADINLARIN ÜREME SAĞLIĞINI KORUYUCU TUTUMLARININ BELİRLENMESİ* ARAŞTIRMA 15-49 YAŞ EVLİ KADINLARIN ÜREME SAĞLIĞINI KORUYUCU TUTUMLARININ BELİRLENMESİ* Nazan KOŞTU** Kerime Derya TAŞÇI*** Alınış Tarihi:28.08.2007 Kabul Tarihi:20.11.2007 ÖZET Bu çalışma, 15-49 yaş evli

Detaylı

İnönü Üniversitesi Öğrencilerinin Üreme Sağlığı Konularında Bilgi Düzeyleri ve Hizmetten Beklentileri

İnönü Üniversitesi Öğrencilerinin Üreme Sağlığı Konularında Bilgi Düzeyleri ve Hizmetten Beklentileri ARAŞTIRMA / RESEARCH REPORT İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 17 (1) 7-14 (2010) İnönü Üniversitesi Öğrencilerinin Üreme Sağlığı Konularında Bilgi Düzeyleri ve Hizmetten Beklentileri Selma Koluaçık*,

Detaylı

KADININ AİLEDE KARAR VERMEYE ETKİSİ

KADININ AİLEDE KARAR VERMEYE ETKİSİ KADININ AİLEDE KARAR VERMEYE ETKİSİ Nilüfer ERBİL* Türkan PASİNLİOĞLU ** ÖZET Tanımlayıcı ve kesitsel olan bu çalışmanın amacı, ailede karar verme sürecinde kadının rolünü belirlemektir. Çalışma Ordu İli

Detaylı

Fırat Tıp Dergisi 2009;14(4): 250-253

Fırat Tıp Dergisi 2009;14(4): 250-253 Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Elazığ Eğitim Araştırma Hastanesi Sarahatun Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği ne Başvuran Hastalara Uygulanan Kontraseptif Yöntemler ve Hastaların Demografik

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge

Detaylı

ERKEKLERİN AİLE PLANLAMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE DAVRANIŞLARI. Yılmaz DEPE*, Ayten Şentürk ERENEL**

ERKEKLERİN AİLE PLANLAMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE DAVRANIŞLARI. Yılmaz DEPE*, Ayten Şentürk ERENEL** C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006, 10 (3) ERKEKLERİN AİLE PLANLAMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE DAVRANIŞLARI Yılmaz DEPE*, Ayten Şentürk ERENEL** ÖZ Amaç: Araştırma, erkeklerin aile planlamasına (AP) ilişkin

Detaylı

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Ulusal Toplantı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. A. Sinan Türkyılmaz Doç. Dr. Alanur Çavlin 2 Aralık 214, Rixos Grand Ankara Oteli, Ankara Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun

Detaylı

Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri

Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Didem Yüzügüllü, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı

Detaylı

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2. Bölge Toplantısı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. Alanur Çavlin Dr. Pelin Seçkiner 5 Şubat 215 Swiss Otel Büyük Efes, İzmir Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun ve kadınların

Detaylı

DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7

DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7 DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7 Banu Akadlı Ergöçmen ve Mehmet Ali Eryurt Bu bölümde gebeliği önleyici yöntem kullanımı dışında kadının gebe kalma riskini etkileyen temel faktörler incelenmektedir.

Detaylı

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA Sağlık Çalışanlarının Çalışan Güvenliği Uygulamalarından Memnuniyetleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hakkındaki Bilgi Düzeyleri (Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği) Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion: ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine

Detaylı

Turgut Özal Tıp Merkezinde Çalışan Evli Kadınların Doğurganlık Özellikleri ve Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanımları +

Turgut Özal Tıp Merkezinde Çalışan Evli Kadınların Doğurganlık Özellikleri ve Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanımları + İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 12(2) 93-97 (2005) Turgut Özal Tıp Merkezinde Çalışan Evli Kadınların Doğurganlık Özellikleri ve Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanımları + Leyla Karaoğlu, Feray Çetin,

Detaylı

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

Şanlıurfa İlinde Kadınların Aile Planlamasına İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi

Şanlıurfa İlinde Kadınların Aile Planlamasına İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi Araştırma Maklesi Şanlıurfa İlinde Kadınların Aile Planlamasına İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi Determining the attitudes of woman towards family planning in Şanlıurfa Fatma GÖZÜKARA, Feray KABALCIOĞLU,

Detaylı

ENGELLİ KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖZELLİKLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

ENGELLİ KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖZELLİKLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER ENGELLİ KADINLARIN DOĞURGANLIK ÖZELLİKLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER Sidar AYTEKİN* Fatma KORUK** * İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Malatya ** Harran Üniversitesi

Detaylı

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme

Detaylı

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı ANKARA 2018 2 İçindekiler Sayfa 1. Giriş ve Amaç... 4 2. Gereç ve Yöntem... 4 2.1. Araştırmanının Türü ve Örneklem...

Detaylı

DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİNİN ANNENİN PRENATAL UYUMUNA ETKİSİ

DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİNİN ANNENİN PRENATAL UYUMUNA ETKİSİ DOĞUMA HAZIRLIK EĞİTİMİNİN ANNENİN PRENATAL UYUMUNA ETKİSİ Arş. Gör. MEHTAP UZUN AKSOY* Doç. Dr. AYTEN ŞENTÜRK ERENEL* Prof. Dr. AYDAN BİRİ** *Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü

Detaylı

SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır

SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF HEALTH SCIENCES Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayın Organıdır Araştırma Yazısı 2015; 24: 44-48 EBELİK VE HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN DOĞUM ŞEKLİ TERCİHLERİ

Detaylı

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ KONUSUNDA BİLGİ DURUMLARININ SAPTANMASI *

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ KONUSUNDA BİLGİ DURUMLARININ SAPTANMASI * GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ KONUSUNDA BİLGİ DURUMLARININ SAPTANMASI * Aydın KIVANÇ 1 Turgut ŞAHİNÖZ 1 ÖZET Aile Hekimliği 1974 den günümüze kadar Avrupa da tüm sağlık sistemlerinde

Detaylı

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal

Detaylı

Gelişimsel Endişeler ve Kaçırılmış Fırsatlar. Tuba Çelen Yoldaş, Elif Nursel Özmert, Yıldırım Beyazıt, Bilge Tanrıkulu, Hasan Yetim, Banu Çakır

Gelişimsel Endişeler ve Kaçırılmış Fırsatlar. Tuba Çelen Yoldaş, Elif Nursel Özmert, Yıldırım Beyazıt, Bilge Tanrıkulu, Hasan Yetim, Banu Çakır Gelişimsel Endişeler ve Kaçırılmış Fırsatlar Tuba Çelen Yoldaş, Elif Nursel Özmert, Yıldırım Beyazıt, Bilge Tanrıkulu, Hasan Yetim, Banu Çakır Giriş Gelişimsel sorunlar bütün uluslarda önemli bir çocukluk

Detaylı

GEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ

GEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ GEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ Arş. Gör. Muteber Gizem KESER Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü Sunum Akışı TÜİK Doğum Verileri Çalışmanın Tanım

Detaylı

KADINLARIN SEZARYEN SONRASI SEÇTĠKLERĠ AĠLE PLANLAMASI YÖNTEMLERĠ VE BU YÖNTEMLERĠ SEÇME NEDENLERĠNĠN DAĞILIMI *

KADINLARIN SEZARYEN SONRASI SEÇTĠKLERĠ AĠLE PLANLAMASI YÖNTEMLERĠ VE BU YÖNTEMLERĠ SEÇME NEDENLERĠNĠN DAĞILIMI * KADINLARIN SEZARYEN SONRASI SEÇTĠKLERĠ AĠLE PLANLAMASI YÖNTEMLERĠ VE BU YÖNTEMLERĠ SEÇME NEDENLERĠNĠN DAĞILIMI * Esra VERİM 1, Rabia SOHBET 2 ÖZET Hızlı nüfus artışı günümüzde dünyadaki en önemli sağlık

Detaylı

Niğde Doğumevi'nde Doğum Yapan Kadınların Aile Planlaması Konusundaki Bilgi Tutum ve Davranışları

Niğde Doğumevi'nde Doğum Yapan Kadınların Aile Planlaması Konusundaki Bilgi Tutum ve Davranışları Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Niğde Doğumevi'nde Doğum Yapan Kadınların Aile Planlaması Konusundaki Bilgi Tutum ve Davranışları Ebubekir GILIÇ 1, Osman CEYHAN 2, ALĐ ÖZER a3 1 Bor Sağlık Meslek

Detaylı

TNSA-2003 Bölge Toplantısı-VII DOĞURGANLIK AİLE PLANLAMASI DOĞURGANLIK TERCİHLERİ

TNSA-2003 Bölge Toplantısı-VII DOĞURGANLIK AİLE PLANLAMASI DOĞURGANLIK TERCİHLERİ TNSA-2003 Bölge Toplantısı-VII DOĞURGANLIK AİLE PLANLAMASI DOĞURGANLIK TERCİHLERİ Doç. Dr. Banu AKADLI ERGÖÇMEN 01 Temmuz 2005 - TRABZON DOĞURGANLIK Toplam Doğurganlık Hızları 1978-2003 5 4 4,3 4,0 3 2

Detaylı

Van il merkezinde evlenme başvurusunda bulunan çiftlerin kontrasepsiyon bilgi durumları

Van il merkezinde evlenme başvurusunda bulunan çiftlerin kontrasepsiyon bilgi durumları Dicle Tıp Dergisi / A. Yılmaz ve ark. Kontrasepsiyon bilgi düzeyleri 2013; 40 (3): 453-457 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2013.03.0309 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Van il merkezinde

Detaylı

TEŞEKKÜR. Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder.

TEŞEKKÜR. Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder. IV TEŞEKKÜR Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder. Sayın Prof.Dr. Sevilay Şenol Çelik tez danışmanım olarak araştırmanın

Detaylı

Fırat Tıp Dergisi 2009;14(2): 115-119

Fırat Tıp Dergisi 2009;14(2): 115-119 Fırat Tıp Dergisi 200;4(2): - Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Arapgir Devlet Hastanesine Başvuran Gebelerin Doğum Öncesi Bakım Hizmetlerinden Yararlanma Durumları ve Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi

Detaylı

Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması

Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Meryem METİNOĞLU Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Giriş Doğum kadın hayatında yaşanılan

Detaylı

KADINLARIN PAP-SMEAR TESTİ BİLGİ VE TUTUMLARININ

KADINLARIN PAP-SMEAR TESTİ BİLGİ VE TUTUMLARININ KADINLARIN PAP-SMEAR TESTİ İLE İLGİLİ BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ Hatice ACAR BEKTAŞ, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölümü, Arş. Gör. Gülennur SUAR, Zeynep Kamil Kadın

Detaylı

Sivas İli Ana-Çocuk Sağlığı Merkezine Başvuran Kadınların Aile Planlaması Yöntem Tercihleri ve Etkileyen Faktörler

Sivas İli Ana-Çocuk Sağlığı Merkezine Başvuran Kadınların Aile Planlaması Yöntem Tercihleri ve Etkileyen Faktörler Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Sivas İli Ana-Çocuk Sağlığı Merkezine Başvuran Kadınların Aile Planlaması Yöntem Tercihleri ve Etkileyen Faktörler The Factors Which Effect the Family Planning Methods

Detaylı

İSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU

İSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU İSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU Kültegin Ögel Ceyda Y. Eke Nazlı Erdoğan Sevil Taner Bilge Erol İstanbul 2005 Kaynak gösterme Ögel K, Eke C, Erdoğan N, Taner S, Erol B. İstanbul

Detaylı

Şanlıurfa il merkezinde Suriyeli mülteci kadınların üreme ve ruh sağlığı ihtiyaçları; Suriyeli mültecilerin sağlığını geliştirme modeli

Şanlıurfa il merkezinde Suriyeli mülteci kadınların üreme ve ruh sağlığı ihtiyaçları; Suriyeli mültecilerin sağlığını geliştirme modeli Şanlıurfa il merkezinde Suriyeli mülteci kadınların üreme ve ruh sağlığı ihtiyaçları; Suriyeli mültecilerin sağlığını geliştirme modeli Prof.Dr. Zeynep ŞİMŞEK Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı

Detaylı

Knowledge, Attitude and Behavior of Midwives and Nurses Working Primary Health Services on Family Planning ARAŞTIRMA MAKALESİ

Knowledge, Attitude and Behavior of Midwives and Nurses Working Primary Health Services on Family Planning ARAŞTIRMA MAKALESİ ARAŞTIRMA MAKALESİ Yasemin Türker 1 Funda Yıldırım Baş 2 Erdinç Yavuz 3 Bahriye Arslan 2 1 Isparta Halk Sağlığı Müdürlüğü, Isparta 2 Süleyman Demirel si Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Isparta

Detaylı

Türkiye de Doğurganlık Tercihleri

Türkiye de Doğurganlık Tercihleri 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması Türkiye de Doğurganlık Tercihleri Dr. Pelin Çağatay Melike Saraç Emre İlyas Prof. Dr. A. Sinan Türkyılmaz 10 Eylül 2015, Hilton Oteli, Ankara

Detaylı

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ

Detaylı

Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi

Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş

Detaylı

KADINLARIN GEBELİKTEN ÖNCE KULLANDIĞI VE DOĞUM SONRASI DÖNEMDE KULLANMAYI TERCİH ETTİĞİ KONTRASEPTİF YÖNTEMLER

KADINLARIN GEBELİKTEN ÖNCE KULLANDIĞI VE DOĞUM SONRASI DÖNEMDE KULLANMAYI TERCİH ETTİĞİ KONTRASEPTİF YÖNTEMLER ARAŞTIRMA BALIKESİR SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ / BALIKESIR HEALTH SCIENCES JOURNAL KADINLARIN GEBELİKTEN ÖNCE KULLANDIĞI VE DOĞUM SONRASI DÖNEMDE KULLANMAYI TERCİH ETTİĞİ KONTRASEPTİF YÖNTEMLER THE CONTRACEPTIVE

Detaylı

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker****

YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlu

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR

HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük

Detaylı

BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998

BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998 ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MECMUASI Cilt 57, Sayı 1, 2004 1-12 BEBEK ve ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE NÜFUS ve SAĞLIK ARAŞTIRMASI, 1993 ve 1998 Şepnem Taşkın* Nazlı Atak** ÖZET Bu

Detaylı

AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ *

AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ * AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ (SYBD) BELİRLENMESİ * İlkay COŞKUN GÜNER** Fatma DEMİR *** Kabul Tarihi: 12.07.2005 ÖZET Günümüzde insanların günlük yaşamlarının yaklaşık

Detaylı

TOPLUM HEKİMLİĞİ BÜLTENİ Cilt 28, Sayı 1, Ocak-Nisan 2009

TOPLUM HEKİMLİĞİ BÜLTENİ Cilt 28, Sayı 1, Ocak-Nisan 2009 A r a ş t ı r m a M a k a l e s i TOPLUM HEKİMLİĞİ BÜLTENİ Cilt 28, Sayı 1, Ocak-Nisan 2009 Ankara da Bir Sağlık Ocağına ve Belediyeye Ait Bir Spor Kompleksine Başvuran 18 Yaş ve Üzeri Kadınların Sağlığı

Detaylı

Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Dr. Gülcan Güleç, DR. Hikmet Hassa, Dr. Elif Güneş Yalçın, Dr.Çınar Yenilmez, Dr. Didem

Detaylı

Döküm Fabrikası İşçilerinin

Döküm Fabrikası İşçilerinin Döküm Fabrikası İşçilerinin Sağlık Okuryazarlığı Düzeyi Türkiye ve Avrupa Geneli ile Karşılaştırması Doç. Dr. Müberra Devrim Güner TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Tıp Fakültesi 06 Aralık 2017 Sağlık

Detaylı

Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti

Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal 14: 69-75/Mayıs 2013 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / RESEARCH STUDY Hastaların Hemşirelik Hizmetlerinden Memnuniyeti Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ahmet Necdet Sezer Araştırma

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( ) HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK (2.0.20) Gülay Turgay, Emre Tutal 2, Siren Sezer Başkent Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Diyaliz Programı

Detaylı

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ Zelha Türk*, Serpil Türker **, Pelin Gökoğlu***,Eda Ulutaş**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi

Detaylı

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde

Detaylı

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ * Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 1, Yýl: 8, Haziran 2008 KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE

Detaylı

Türkiye de Kadınların Sağlığı

Türkiye de Kadınların Sağlığı + Pratisyen Hekimlik Kongresi 16-18 Mayıs 2015 İstanbul Türkiye de Kadınların Sağlığı Prof. Dr. Nilay Etiler Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Üyesi + Zaman: 2015

Detaylı

BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Ferhat Coşkun 1, Tuba Duygu Yılmaz 1, Ahmet Öner Kurt 2, Serdar Deniz 3, Muhsin Akbaba

Detaylı

Hatice Oltuluoğlu 1, Mürüvvet Başer 2

Hatice Oltuluoğlu 1, Mürüvvet Başer 2 ARAŞTIRMA / RESEARCH REPORT İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2012;19(3):167-74. Malatya İl Merkezinde Yaşayan Evli Kadınların Kullandıkları Aile Planlaması Yöntemleri ve Seçme Nedenlerinin İncelenmesi

Detaylı

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri*

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri* Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri* Hamza FİDANCIOĞLU**, K.Derya BEYDAĞ***, Fadime GÖK ÖZER***, Mehtap KIZILKAYA*** ÖZET Amaç: Bu çalışma, sağlık yüksek okulu öğrencilerinin

Detaylı

Erken Yaşlardaki Evlilikler ve Gebelikler

Erken Yaşlardaki Evlilikler ve Gebelikler Erken Yaşlardaki Evlilikler ve Gebelikler Banu Akadlı Ergöçmen, Prof.Dr. İlknur Yüksel Kaptanoğlu, Doç.Dr. 20 Mart 2015 Erken Evlilik/Çocuk Yaşta Evlilik Çocuk yaşta evlilik, fiziksel, fizyolojik ve psikolojik

Detaylı

KADINLAR AÇISINDAN SAVUNMASIZLIK/ÖRSELENEBİLİRLİK. Prof. Dr. Şevkat BAHAR ÖZVARIŞ

KADINLAR AÇISINDAN SAVUNMASIZLIK/ÖRSELENEBİLİRLİK. Prof. Dr. Şevkat BAHAR ÖZVARIŞ KADINLAR AÇISINDAN SAVUNMASIZLIK/ÖRSELENEBİLİRLİK Prof. Dr. Şevkat BAHAR ÖZVARIŞ HÜKSAM Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Cinsiyetle ilgili savunmasızlık UNESCO Uluslar

Detaylı

SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ

SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Tahsin Gökhan TELATAR Sinop Üniversitesi SYO İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü 28.03.2017 Uluslararası

Detaylı

Manisa 4 no lu Sağlık Ocağı Bölgesinde 15-49 yaş Kadın İzlem Kartı Tutarlılığı ve Tutarlılığı Etkileyen Öğeler

Manisa 4 no lu Sağlık Ocağı Bölgesinde 15-49 yaş Kadın İzlem Kartı Tutarlılığı ve Tutarlılığı Etkileyen Öğeler Araştırma/Research Article Manisa 4 no lu Sağlık Ocağı Bölgesinde 15-49 yaş Kadın İzlem Kartı Tutarlılığı ve Tutarlılığı Etkileyen Öğeler Nasır Nesanır¹*, Ahmet Sabri Alper², Serdar İpek², Berna Akovalı²,

Detaylı

TNSA-2008 in Sonuçları

TNSA-2008 in Sonuçları Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü TNSA-2008 in Sonuçları Doç. Dr. İsmet Koç 22 Ekim 2009 Rixos Otel/Ankara T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü T.C.

Detaylı

Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 2011 Harran Üniversitesi-UNFPA

Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 2011 Harran Üniversitesi-UNFPA Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması 211 Harran Üniversitesi-UNFPA Hizmet için kanıt oluşturan sonuçlar açısından Hizmetleri planlama ve uygulama açısından

Detaylı

NÜFUS SAYIMLARI NÜFUS VE SAĞLIK Birleşmiş Milletlerin Tanımına Göre Demografi (Nüfusbilim)

NÜFUS SAYIMLARI NÜFUS VE SAĞLIK Birleşmiş Milletlerin Tanımına Göre Demografi (Nüfusbilim) NÜFUS VE SAĞLIK Nüfus, belirli bir bölgede belirli bir anda yaşayan bireylerin oluşturduğu kitledir. Birleşmiş Milletlerin Tanımına Göre Demografi (Nüfusbilim) İnsan nüfusunun Büyüklük, Yapı, Gelişimi,

Detaylı

SEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ

SEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ SEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ Meryem Karataş*, Aysun Çakır Özçelik*, Canan Sarı*, Sevinç Kaymaz* *Liv Hospital Ulus GİRİŞ Kadın sağlığı açısından gebelik

Detaylı

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık

Detaylı

TOPLUMSAL CĠNSĠYET GEBELĠK DOĞUM SÜRECĠ

TOPLUMSAL CĠNSĠYET GEBELĠK DOĞUM SÜRECĠ TOPLUMSAL CĠNSĠYET GEBELĠK DOĞUM SÜRECĠ Ö Ğ R. G Ö R. D R. A S Ġ Y E U Ğ R A ġ D Ġ K M E N G Ü T F H A L K S A Ğ L I Ğ I A D. 0 3. 1 2. 2 0 1 7 a s i y e u d @ g m a i l. c o m Toplumsal Cinsiyet Cinsiyet:

Detaylı

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 213 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 3. Bölge Toplantısı TNSA-213 Sonuçları Doç. Dr. Alanur Çavlin Dr. Tuğba Adalı 19 Şubat 215 Greenpark Otel, Diyarbakır Sunuş Planı Hanehalkı nüfusunun ve kadınların

Detaylı

BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Edim MACİLA BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ LEFKOŞA,

Detaylı

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR GİRİŞ Hasta eğitimi, sağlığı koruyan ve bireylerde davranış değişikliği geliştirmeye yardım eden öğrenim deneyimlerinin

Detaylı

Manisa İl merkezinde Yaşayan Kadınların Aile İçi Şiddete İlişkin Görüşleri, Deneyimleri ve Etkileyen Faktörler

Manisa İl merkezinde Yaşayan Kadınların Aile İçi Şiddete İlişkin Görüşleri, Deneyimleri ve Etkileyen Faktörler Manisa İl merkezinde Yaşayan Kadınların Aile İçi Şiddete İlişkin Görüşleri, Deneyimleri ve Etkileyen Faktörler Celal Bayar Üniversitesi kadın Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (CBÜKAM) Araştırmanın

Detaylı

Bilim Uzmanı İbrahim BARIN

Bilim Uzmanı İbrahim BARIN ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİNDE YATAN HASTALARIN HASTANE HİZMET KALİTESİNİ DEĞERLENDİRMELERİ Bilim Uzmanı İbrahim BARIN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri AMAÇ Hasta memnuniyeti verilen

Detaylı

DOĞUMA HAZIRLIK KURSUNUN GEBELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

DOĞUMA HAZIRLIK KURSUNUN GEBELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ DOĞUMA HAZIRLIK KURSUNUN GEBELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Ayfer Ayan(1) Cemile Aksoy(2) Hande Edizkan Budak(3) 1 Acıbadem Bursa Hastanesi, Hemşirelik Hizmetleri Müdürü 2 Acıbadem Bursa Hastanesi, Eğitim ve

Detaylı

Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2010; 9(5):487-492 Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi [Healthy Life Style Behaviours of the Nurses and the

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin Sağlık Medya Okuryazarlığı Düzeyleri

Üniversite Öğrencilerinin Sağlık Medya Okuryazarlığı Düzeyleri Üniversite Öğrencilerinin Sağlık Medya Okuryazarlığı Düzeyleri The Level of Health Media Literacy of University Students Selma Altındiş, Emsiye Göktürk Sakarya Unv İşletme Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü

Detaylı

SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU

SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi 2012-2013 Eğitim Öğretim Yılı SEÇMELİ DERS ÖNERİ FORMU Dersin adı Üreme Sağlığı Anabilim dalı Sorumlu öğretim üyesi E-posta adresi Halk Sağlığı Prof.Dr.Haldun SÜMER

Detaylı

MEME KANSERLİ KADINLARDA CİNSEL YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

MEME KANSERLİ KADINLARDA CİNSEL YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ MEME KANSERLİ KADINLARDA CİNSEL YAŞAM DEĞİŞİKLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ Aytül Yüntem Uzm. Hem.Nermin Güdüloğlu Uzm. Hem.Ayşegül İnce Uzm.Hem.Elif Akbal Prof. Dr.Haluk Onat Prof. Dr. Necdet

Detaylı

Eğitim Fakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinin Cinsel Yaşamlarına İlişkin Yaklaşımlarının Belirlenmesi

Eğitim Fakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinin Cinsel Yaşamlarına İlişkin Yaklaşımlarının Belirlenmesi Araştırma/Research Article Eğitim Fakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinin Cinsel Yaşamlarına İlişkin Yaklaşımlarının Belirlenmesi Fide Kaya*, Özlem Serin, Ayşe Genç Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık

Detaylı

ERZURUM İL MERKEZİNDEKİ HASTANELERDE DÜŞÜK TANISI KONULAN KADINLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ*

ERZURUM İL MERKEZİNDEKİ HASTANELERDE DÜŞÜK TANISI KONULAN KADINLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ* ERZURUM İL MERKEZİNDEKİ HASTANELERDE DÜŞÜK TANISI KONULAN KADINLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ* Zeynep AVCI** Kabul Tarihi:1.12.2004 ÖZET Bu çalışmada düşük tanısı konulan kadınların sosyo-demografik özellikleri

Detaylı

6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 6. BÖLÜM: BULGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu bölümde araştırma bulgularının değerlendirilmesine yer verilecektir. Yerleşik yabancılara yönelik demografik verilerin ve ev sahibi ülkeye uyum aşamasında gereksinim

Detaylı

BİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER*

BİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER* BİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER* Emine BARAN 1, M. Esin OCAKTAN 2, Sabahattin KOCADAĞ 1, Ayşe YILDIZ 3, Recep AKDUR 4 1 Araş. Gör. Dr. Ankara Üniversitesi

Detaylı

Türkiye de Kadınların İç Göç Örüntüsü ve İç Göç Nedenleri

Türkiye de Kadınların İç Göç Örüntüsü ve İç Göç Nedenleri Türkiye de Kadınların İç Göç Örüntüsü ve İç Göç Nedenleri Doç. Dr. Mehmet Ali Eryurt Ar. Gör. Ayşe Abbasoğlu Özgören Ar. Gör. Zehra Yayla Melek Özgür Duman 0 Eylül 205, Hilton Hotel, Ankara Neden Kadın

Detaylı

ÖZET Türkiye de kadın ve üreme sağlığına ilişkin çalışmalar öncelikle temel sağlık hizmetleri kapsamında ele alınmaktadır.

ÖZET Türkiye de kadın ve üreme sağlığına ilişkin çalışmalar öncelikle temel sağlık hizmetleri kapsamında ele alınmaktadır. ELAZIĞ İL MERKEZINDE BULUNAN EĞiTiM ARAŞTIRMA SAĞLIK OCAKLARI ile DIĞER BIR SAĞLIK OCAĞININ KADINLARA SUNMUŞ OLDUĞU ÜREME SAĞLIĞI HIZMETLERININ KIYASLANMASI Dr. Yasemin AÇIK Dr. S. Erhan DEVECİ Dr. Canan

Detaylı

DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER. PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til

DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER. PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til Su; GİRİŞ ekosisteminin sağlıklı işlemesi, insanların sağlığı ve yaşamının

Detaylı

MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER

MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN 15-49 YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER Dr. Ümit ATMAN CİHAN Dr. Gönül DİNÇ Yük. Hemş. Safiye ÖZVURMAZ Dr.

Detaylı

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi 186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr

Detaylı

Prof.Dr., Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye

Prof.Dr., Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye Smyrna Tıp Dergisi 7 - Smyrna Tıp Dergisi Araştırma Makalesi Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi asistanları ve son sınıf öğrencilerinin üreme sağlığı hakkındaki bilgilerinin incelenmesi Examination

Detaylı

S A H A A R A Ş T I R M A S I

S A H A A R A Ş T I R M A S I S A H A A R A Ş T I R M A S I GEREÇ VE YÖNTEM Saha Araştırması Plan ve Uygulaması Bu araştırma, Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ve Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından

Detaylı

Türkiye nin Çocuk İhmali: Son 5 Yıldaki Bebek Ölümleri ve Koruyucu Hizmetlerden Yararlanmamada Eşitsizlikler

Türkiye nin Çocuk İhmali: Son 5 Yıldaki Bebek Ölümleri ve Koruyucu Hizmetlerden Yararlanmamada Eşitsizlikler Türkiye nin Çocuk İhmali: Son 5 Yıldaki Ölümleri ve Koruyucu Hizmetlerden Yararlanmamada Eşitsizlikler Prof.Dr.Muzaffer Eskiocak Trakya Üni.Tıp Fak. Halk Sağlığı Anabilim Dalı Bu yazı Türkiye de son 5

Detaylı

Dr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.

Dr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD. A N N E L E R İ N Ç A L I Ş M A D U R U M U N U N S Ü T Ç O C U K L U Ğ U D Ö N E M İ N D E B E S L E N M E M O D E L İ, H E M O G L O B İ N / H E M A T O K R İ T D E Ğ E R L E R İ V E V İ TA M İ N K U

Detaylı